“Si Pele, Ang Diyosa ng
Apoy at Bulkan”
Mga Tauhan sa Kwento
Haumea – Diyosa ng makalumang kalupaan, ina ni Pele
Kane Milohai – Diyos ng kalangitan, ama ni Pele
Pele – Diyosa ng apoy
Namaka – Diyosa ng tubig, kapatid at kaaway ni Pele
Hi’iaka – Diyosa ng hula at ng mga mananayaw, paboritong kapatid ni
Pele
Apat na Diyosa ng nyebe – mga naiingit sa kagandahan at talento ni
Pele at Hi’iaka
Ohi’a – makisig na lalaking nagustuhan ni Pele
Lehua – asawa ni Ohi’a
Hopoe – matalik na kaibigan ni Hi’iaka
Lohi’au – kasintahan ni Pele
Kane Milo – tumulong kay Hi’iaka upang mabalik ang kaluluwa ni
Buod ng Kwento
May isang pamilyang naninirahan sa lupain ng Tahiti ang magasawang sina diyosang Haumea at Diyosong Kane Milohai kasama ang anim na anak na babae at pitong anak na lalaki. Ngunit habang lumalki ang pamilya ay unti-unting nawawala ang kapayapaan dahil sa awayan ng magkapatid na sina Pele ang diyos ng apoy at Namaka ang diyosa ng tubig. Isang araw ay nasunog ni Pele ang kanilang tirahan pati narin ang kanilang lugar, nagalit si Namaka sa galit niya ay nagbanta siya na babahain niya ang isla kaya napilitang
maglakbay ang pamilya pati narin si Pele gamit ang bangka. Habang namamangka ay nakahanap sila ng isang isla at doon sila
nanirahan at sa islang iyon ay napisa ang itlog na inaalagaan ni Pele at pinangalanan niya itong Hi’taka mahusay itong sumayaw at kumanta. Ngunit may apat na diyosang naiinggit sa kanila kaya sa tuwing nagtatayo sila ng tirahan ay binubugahan nila nito ng niyebe kaya palipat-lipat sila ng tirahan kalapit ng isla. Sa huli ay nakahanap si Pele ng tirahan para sa kanyang pamilya ..Ito ay sa isang pinakamataas na bundok sa buong mundo. Hindi sumuko si Namaka. Pilit niyang pinaabot sa tuktok ang kanyang mga along kanyang pinakawawalan. Hindi nagpatalo si Pele pinaliyab niya ang apoy sa pusod ng bulkan. Nagsanhi ito ng pagsabog ng bulkan nang matuyo ang mga lava atnaging isang lupainat ito ay tinawag na Haway. Nanalo si Pele sa laban nila ngunit nanghina siya at namatay. Ngunit hindi siya naglaho minsan ay nagiiba siyang anyo. Nagbalat’kayo siyang bilang isang magandang babae at nakita niya si Ohi’a, inakit niya ito ngunit may asawa siyang nagngangalang Lenua.Nakita niya itong nagyayakapan at sa galit niya ay ginawa niyang isang puno si Ohi’a at nagmakaawa si Lenua kaya ginawa niya itong isang bulaklak.
Ang naging sunod niyang biktima ay ang panakamamahal niyang kapatid na si Hi’taka na pinasundo niya si Lohi’au kay Hi’taka. Nagtagal si Hi’taka dahil sa mga halimaw niyang kinalaban nang nakita niya si Lohi’ ay may sakit dahil akala niya ay hindi na siya babalikan ni Pele. Nagkamabutihan silang dalawa ngunit pinipigilan nito ni Hita’ka at lumipas ng apatnapung araw ay hindi pa din sila nakakabalik ang bunsong kapatid. Kung ano ano ang inisip ni Pele, iniisip niya na inaakit na ni Hi’taka si Lohi’ay kaya
pinasabog niya ang bulkan kaya nasira ang hardin at namatay si Hopeo na pinagbilin niya kay Pele.Sapagbalik ni Hi’taka ay nakita niya na nasira ang kanyang hardin at patay na si Hopeo. Bilang ganti, ay niyakap niya si Lohi’au upang makita ni Pele at nagalit muli ito kaya pinasabog niya muli ang bulkan at namatay si Lohi’au dahil natabunan siya ng lava. Humingi siya ng tulong sa kanyang kapatid na si Kane-milo at tinulungan siya nito namangka sila , nakita nila ang katawan ni Lohi’au at muling ibinalik ni Kane-milo ang buhay nito. At masayang nakita ulit ni Hi’taka si Lohi’au . Napagpasyahan nilang lumipat at lumayo sa Haway.
Napagsisihan ni Pele ang kanyang nagawang kasalanansa kanyang kapatid pati na rin kay Lohi’au. Kaya hinyaan niyang mamuhay ng payapa. Hindi alam ni Hi’taka ang masaganang pagsibol ng mga itinatanim niya ay dahil kay Pele. Sa kasalukuyan, may mga
Banghay/Istilo ng Paglalahad
Sa storyang “Si Pele, Ang Diyosa ng Apoy at
Bulkan” naging maayos ang pagkakasunod sunod
ng storya, ito ay hindi naging magulo at ito ay
naging maliwanag. Ito din ay nagbibigay ng aral
na walang maidudulot na maganda ang pagiging
selosa o laging galit kahit na hindi pa alam ang
buong storya, kailangan intindihin ang mga
taong nasa paligid mo at pahalagahan ang
pamilya. Ang lugar at pagpapaliwanag ng tauhan
sa kwento ay naging malinaw at madaling
Reaksyon Para sa Tagpuan
Naging angkop ang isla ng Hawaii sa kwento.
Inilahad sa kwento ang bawat detalye na
nagbibigay sa atin ng ideya kung ano nga ba
ang itsura ng kapuluan ng Hawaii.
Napakahusay ng kwento sapagkat mas
ipinakilala pa nito sa mga mambabasa ang
mga kapuluan ng Hawaii at ang mga
pangitain at kultura na talaga namang
makikita parin natin sa kasalukuyang
Reaksyon Para sa Estilo ng Pagsulat
Naging matalino ang may akda sa paggawa ng
kwento. Marami syang naibigay na kaalaman
na nagpapatotoo at sumusuporta sa kwentong
kanyang nagawa, katulad ng paglaki nga ng
isla ng Hawaii dahil sa mga lava na
nanggagaling sa bulkang Mauna Loa sa tuwing
ito ay puputok. Nagustuhan ko naman sa
lahat ang pagbibigay nya ng konkretong mga
halimbawa, eksplanasyon at mga detalyeng
nagpadali para sa mga mambabasang katulad
ko na intindihin ang kwento.
Reaksyon Para sa Kultura at
Pilosopiyang Pilipino na nailahad sa
Akda
Naipakita sa kuwentong ito ang isa sa mga kaugaliang
Pilipino na pagpoprotekta sa ating pamilya na ginawa ni
Pele.
Sa aking palagay, may parte sa istoryang ito ang
nagpapakita ng isang pilosopiyang pilipino. Alam naman
natin na umiikot ang istoryang ito sa pag-hihiganti.
Nagpamalas naman ang pangunahing tauhan ng ilang
kaisipan na kadalasa’y ginagawa ng mga Pilipino sa
realidad ng buhay. Minsan iniisip lang natin na magawa ang
isang bagay kahit na hindi natin alam ang maaaring maging
resulta nito. Hindi muna natin inaalam ang mga susunod
na bagay na mangyayari pagkatapos ng aksyon na gagawin
natin.
Mga Ginintuang Aral mula sa Akda
Matuto tayong magpasensya sa ating mga kapatid
- katulad na lamang ni Hi’taka
pinagpapasensyahan niya ang kanyang ate Pele Kahit nahuhulog na siya kay
Lohi’au ay pinigilan niya ito para sa kanyang ate Pele.
Matuto tayong maging mapagbigay sa ating mga
kapatid
- katulad na lamang ni
Hi’taka pinagbigyan niya ang kanyang kapatid na si Pele kay Lohi’au ngunit yun ay
nung una dahil ayaw niyang magalit sa kanya ang kanyang ate pero sa huli
ipinaglaban niya ito.
Huwag tayong mahihiyang humingi ng tulong sa ating mga kapatid
- katulad na
lamang ng ginawa ni Hi’takasa paghinga ng tulong sa kapatid niya na si Kane-milo.
Alagaan natin ang ating pamilya
- katulad na lamang ng ginawa ni Pele
humahanap siya ng lugar na kung saan magiging ligtas ang kanyang pamilya.
Matuto tayong pagsisihan ang ating mga nagawang kasalanan
- katulad na
lamang ng ginawa ni Pele dahil sa huli aypinagsisihan niya ang kanyang mga
nagawang kasalanan , sinusubukan niyang gawing tama anng mga nagawa niyang
mali.
Dapat nating tanggapin na hindi lahat pwedeng maging atin
- Katulad ni Pele
tinanggap niya na lang na hindi sila para sa isa’t-isa ni Ohi’a kundi si Ohi’a ay para
kay Lehua. Kahit ginawa niya itong halaman at puno hindi niya ginambala ang
Kongklusyon