LAPORAN KULIAH KERJA LAPANGAN
LAPORAN KULIAH KERJA LAPANGAN
TANGGAL 6 – 8 JUNI 2013
TANGGAL 6 – 8 JUNI 2013
DA
DAT
TARAN T
ARAN TINGGI
INGGI DIENG
DIENG
DALAM KAJIAN PEMBELAJARAN GEOGRAFI
DALAM KAJIAN PEMBELAJARAN GEOGRAFI
DILAPORKAN OLEH: DILAPORKAN OLEH:
KELOMPOK III
KELOMPOK III
KETUA
KETUA HHaassrruul l HHaaddii SS888811220088000088 ANGGOTA
ANGGOTA 11 FiFia a NuNururul l HuHuda da S8S88812120080800!0! 2
2 SSuu""aarr##i i SS8888112200880011!! 3
3 $$%%i Si Suulliiss&&ii''(())(( SS888811220088000066 *
* SS''aa++rriil l LLuu##aa)) SS8888112200880011,,
-- AA..uus s SSuuddiirr(( SS888811220088000011 !
! RR((ddllii''aa++ SS888811220088001166
MINA
MINAT UTAMA
T UTAMA PENDIDIKA
PENDIDIKAN GE
N GEOGRAFI
OGRAFI
PROGRAM PENDIDIKAN KEPENDUDUKAN DAN
PROGRAM PENDIDIKAN KEPENDUDUKAN DAN
LINGKUNGAN HIDUP (PKLH)
LINGKUNGAN HIDUP (PKLH)
PROGRAM
PROGRAM P
PASCASARJANA UN
ASCASARJANA UNIVERSITAS
IVERSITAS
SEBELAS MARET
2013
2013
PENGESAHAN LAPORAN
PENGESAHAN LAPORAN
La"(ra) Kulia+ K/ra La"a).a) di $a&ara) Ti)..i $i/). Kau"a&/) ()(s(( La"(ra) Kulia+ K/ra La"a).a) di $a&ara) Ti)..i $i/). Kau"a&/) ()(s(( da) a)ar)/.ara Pada Ta).al 648 Ju)i 2013 &/la+ dis/&uui (l/+
da) a)ar)/.ara Pada Ta).al 648 Ju)i 2013 &/la+ dis/&uui (l/+ 55
Dos! P"#$"#$!%: Dos! P"#$"#$!%:
D&' S*&+o ,A- M'P.' D&' S*&+o ,A- M'P.' NIP1,-20,0!1, NIP1,-20,0!1,!,031006!,031006 D & ' C / ' M &*!$ - M'S$ D & ' C / ' M &*!$ - M'S$ NIP 1,-6 NIP 1,-612231,8303212231,8303200- 00-S+* N%&*/*- S'S$- M'S$' S+* N%&*/*- S'S$- M'S$' NIP NIP 1,6!082-1,,1,6!082-1,,8002100180021001 G!+& T*/o!o- S'S$ G!+& T*/o!o- S'S$ NIP 1,! NIP 1,!201120110200-010200-0110021002 P*.* T*!%%* : ' J$ 2013 P*.* T*!%%* : ' J$ 2013
KAT
KATA PEA PENGANNGANTTAR AR
Pui s'uur /+adira& Tu+a) a). 7a+a/sa a&as s/.ala li#"a+a) ra+#a& Pui s'uur /+adira& Tu+a) a). 7a+a/sa a&as s/.ala li#"a+a) ra+#a& da) aru)ia4N'a s/+i)..a la"(ra) i)i da"a& &/rs/l/saia)9
da) aru)ia4N'a s/+i)..a la"(ra) i)i da"a& &/rs/l/saia)9 S/
S/a.aa.ai i /)/)&u &u )'a)'a&a &a s/s/ua+ ua+ /./.ia&aia&a) ) KulKulia+ ia+ K/rK/ra a La"La"a).a).a) a) :KK:KKL;L; #aa s/la'a)'a di%uuda) dala# /)&u s/ua+ la"(ra)9 $ala# la"(ra) i)i #aa s/la'a)'a di%uuda) dala# /)&u s/ua+ la"(ra)9 $ala# la"(ra) i)i diuraia) /ra.ai +al &/rai& d/).a) a"a 'a). di&/#ua) di la"a).a) /&ia diuraia) /ra.ai +al &/rai& d/).a) a"a 'a). di&/#ua) di la"a).a) /&ia /.ia&a) KKL /rla).su).9 P/)'usu) /ru"a'a #/)'a#"aia) d/).a) s/l/).a" /.ia&a) KKL /rla).su).9 P/)'usu) /ru"a'a #/)'a#"aia) d/).a) s/l/).a" #u).i) a"a 'a). s/+arus)'a di#ua& dala# la"(ra) i)i9 T/)&u)'a /rdasara) #u).i) a"a 'a). s/+arus)'a di#ua& dala# la"(ra) i)i9 T/)&u)'a /rdasara) i#i).a)
i#i).a) da) da) ara+a) ara+a) dari dari d(s/) d(s/) "/#i#i). "/#i#i). ai ai /&ia /&ia #/)/ri#a #/)/ri#a #a&/ri#a&/ri "/#/laara) di /las #au"u) di la"a).a) /&ia /.ia&a) KKL
"/#/laara) di /las #au"u) di la"a).a) /&ia /.ia&a) KKL /rla).su).9/rla).su).9 S/la)u&)'a "/)'usu) #/).u<a"a) &/ri#aasi+ 'a). s//sar4/sar)'a S/la)u&)'a "/)'usu) #/).u<a"a) &/ri#aasi+ 'a). s//sar4/sar)'a /"ada "i+a4"i+a 'a). &/la+ #/#a)&u s/+i)..a la"(ra) i)i da"a& &/r%uud9 /"ada "i+a4"i+a 'a). &/la+ #/#a)&u s/+i)..a la"(ra) i)i da"a& &/r%uud9 U<a"a) &/ri#aasi+ &/rs/u& a)&ara lai) disa#"aia) /"ada 'a). &/r+(r#a&5 U<a"a) &/ri#aasi+ &/rs/u& a)&ara lai) disa#"aia) /"ada 'a). &/r+(r#a&5 19
19 $r$r9 Su%ar&( 9 Su%ar&( A 79Pd9 s/lau "/#i#uA 79Pd9 s/lau "/#i#u). s/ali.us K/&ua Pr(.ra# S&ud). s/ali.us K/&ua Pr(.ra# S&udii P/
P/)d)dididiia) a) K/K/"/"/)d)dududuua) a) dada) ) LiLi).).uu).).a) a) HiHidudu" " :P:PKLKLH; H; PrPr(.(.rara## Pas<asara)a U)i=/rsi&as S//las 7ar/&9
Pas<asara)a U)i=/rsi&as S//las 7ar/&9 29
29 $r$r9 >+9 7ur'a)9 >+9 7ur'a)i 79Si9 s/lai 79Si9 s/lau "/#i#u "/#i#i).9i).9 39
39 S/&'a Nu.S/&'a Nu.ra+a S9ra+a S9Si 79SSi 79Si9 s/lau "i9 s/lau "/#i#/#i#i).9i).9 *9
*9 G/)&uG/)&ur Ta+(r Ta+()( S9S)( S9Si9 s/lau "i9 s/lau "/#i#/#i#i).9i).9 -9
-9 S/#ua r/a)4rS/#ua r/a)4r/a) Pr(.ra# S&ud/a) Pr(.ra# S&udi P/)didiai P/)didia) K/"/)dud) K/"/)dudua) da) Li).uua) da) Li).u).a)).a) Hi
Hidudu" " :P:PKLKLH; H; ++usususus)')'a a 7i7i)a)a& & U&U&a#a#a a P/P/)d)dididiia) a) G/G/(.(.ra?ra?i i a)a)..a&a&a)a) A.us&us 20129
A.us&us 20129
P/)'usu) #/)'adari a+%a la"(ra) KKL i)i #asi+ au+ dari s/#"ur)a P/)'usu) #/)'adari a+%a la"(ra) KKL i)i #asi+ au+ dari s/#"ur)a (l/+ ar/)a i&u sa).a& di+ara"a) #asua)4#asua) 'a). #a#a).u) d/#i l/i+ (l/+ ar/)a i&u sa).a& di+ara"a) #asua)4#asua) 'a). #a#a).u) d/#i l/i+ ai)'a
ai)'a ar'a4ar'a ar'a4ar'a /riu&)'a9 /riu&)'a9 A+ir)'a A+ir)'a S/#(.a S/#(.a la"(ra) la"(ra) KKL KKL i)i i)i da"a&da"a& /r#a)?aa&9
/r#a)?aa&9
Suraar&a
Suraar&a Juli Juli 20132013
P/)'usu) P/)'usu)
DAFTAR ISI JUDUL LAPORAN'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' $ PENGESAHAN LAPORAN'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' $$ KATA PENGANTAR'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' $$$ DAFTAR ISI'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' $4 DAFTAR GAMBAR''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 4 DAFTAR TABEL'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''' 4$ A I9 PEN$AHULUAN99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 1999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 A9 La&ar /laa).99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 9 P/ru#usa) 7asala+999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 >9 Tuua) KKL999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 A II9 KAJIAN PUSTAKA999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 1
A III9 7ETO$OLOGI999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 1
A9 T/#"a& da) a&u99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 9 P/)d/a&a) P/)/li&ia)999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 >9 $a&a da) Su#/r $a&a99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 A I@9 HASIL $AN PE7AHASAN9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
1
A9 $/sri"si $a/ra+ P/)/li&ia)99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 19 Ili#9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 29 G/(l(.i999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 39 G/(#(r?(l(.i99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 *9 Hidr(l(.i999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991
-9 Ta)a+999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 69 S(sial999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 !9 K/"/)dudua)9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 89 E()(#i 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 9 Hasil P/)/li&ia)9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 19 S&(" Si&/ I99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 29 S&(" Si&/ II9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 39 S&(" Si&/ III99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 >9 P/#a+asa)999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 A @9 KESI7PULAN $AN SARAN99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 1 A9 K/si#"ula)9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 9 Sara)99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999991 $AFTAR PUSTAKA9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 1999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 DAFTAR GAMBAR
Ga#ar 19 Ti"/ >ura+ Hua) K/<a#a&a) K/aar Ta+u) 2001–2011 7/)uru& S<+#id& da) F/r.us()99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 16
Ga#ar 29 P/&a a%a+4a%a+ di K(#"l/s Gu)u). $i/).9999999999999999999999999999 18
Ga#ar 39 A&i=i&as P/r&a)ia) K/)&a). di $i/).99999999999999999999999999999999999999999999 3*
Ga#ar *9 >aai +as $i/).9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
3-Ga#ar -9 is)is H(#/ S&a' :P/).i)a"a);99999999999999999999999999999999999999999999999999999 36
Ga#ar 69 Sala+ sa&u "r(?/si %ar.a $i/). :uru+ "iul;99999999999999999999999999999999 38
Ga#ar !9 F/)(#/)a a)a $i/). /ra#u& .i#al9999999999999999999999999999999999999999 3,
Ga#ar 89 Sala+ sa&u /s/)ia) #as'araa& $i/). :ar().a) 7a<a);999999999999 *0
Ga#ar ,9 ua+ +as da&ara) &i)..i $i/). :>ari<a;9999999999999999999999999999999999999999
*-Ga#ar 109 Ka%a+ Siida).9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 *,
Ga#ar 119 //ra"a a.ia) di a%asa) Ka%a+ Siida). &/radi l().s(r99999 -0
Ga#ar 129 A&i=i&as /()(#i %ar.a $i/). :"/)uala) sal/" &radisi()al;99999 -1
Ga#ar 139 T/la.a ar)a999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 -*
Ga#ar 1*9 K(#"l/s <a)di Aru)a9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 999 61
Ga#ar 1-9 >a)di Pu)&ad/%a99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 6*
Ga#ar 169 >a)di S/#adra9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 6-9999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 Ga#ar 1!9 7us/u# Kailasa999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 66
Ga#ar 189 Rua). P/r&a#a 7us/u# Kailasa99999999999999999999999999999999999999999999999999 6!
Ga#ar 1,9 //ra"a sudu& dari 7us/u# $i/). Kailasa99999999999999999999999999999999 68
DAFTAR TABEL
Ta/l 19 $a&a "ri#/r da) su#/r da&a "/)/li&ia)999999999999999999999999999999999999999999999 13
Ta/l 29 $a&a s/u)d/r da) su#/r da&a "/)/li&ia)999999999999999999999999999999999999999999 13
Ta/l 39 R/ra&a >ura+ Hua) P/rula) "ada Ti.a S&asiu) P/).a#a&a) dala# Kuru) a&u S//las Ta+u) :2001 4 2011;999999999999999999999999999999999999999999999999999999 1*
Ta/l *9 Kri&/ria Ti"/ Ili# /rdasara) >ura+ Hua) 7/)uru& S<+#id& da) F/r.us()999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
1-Ta/l -9 Ti"/ >ura+ Hua) K/<a#a&a) K/aar &a+u) 200142011 #/)uru& S<+#id& F/r.us() di S/&ia" S&asiu) P/).a#a&a)99999999999999999999999999999999999999999999999999999999999 16
Ta/l 69 Kara&/r L/&usa) 5 $(#i)a) l/&usa) ?r/a&i da) .as :&/ru&a#a >O2;9 209999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999999
Ta/l !9 /)is &a)a+ da) "/s/ara))'a di Kau"a&/) a)ar)/.ara99999999999999999 33
Ta/l 89 K/"ada&a) P/)dudu K/<a#a&a) K/aar Ta+u) 201199999999999999999999999 *2
BAB I
PENDAHULUAN
D' L*+*& B*5*!%
/ra.ai #a<a# /.ia&a) dilaua) (l/+ "/r.urua) &i)..i dala# ra).a #/)i).a&a) (#"/&/)si #a+asis%a)'a &/ru&a#a dala# ida). aad#i9 S/lai) #/laua) /.ia&a) ulia+ di dala# /las 'a). /rsi?a& #u).ulas /ra.ai ()s/" &/(ri da) +uu# s/r&a dalil4dalil dala# #a&/ri a+asa))'a u.a dilaua) di la"a).a)9 K/.ia&a) di la"a).a) iasa)'a dala# /)&u sur=/i ?i/ld &ri" "/)/li&ia) #au"u) Kulia+ K/ra La"a).a) :KKL; da) s/a.ai)'a9 K/.ia&a) la"a).a) /ru"a KKL i)i dilaua) dala# ra).a #/)'/i#a).a) &/(ri 'a). &/la+ di da"a&a) di /las #/lalui /.ia&a) "/rulia+a)9 K/.ia&a) KKL "/)&i). ar&i)'a u)&u #/).+a)&ara) #a+asis%a a.ar l/i+ #/)./&a+ui s/<ara #/)dala# ?a&a4?a&a di la"a).a) da) #/).()s&rusi "/)./&a+ua) 'a). s//lu#)'a &/la+ di#ilii9 Na#u) disa#"i). "/)./&a+ua) 'a). &/la+ di/ria) di /las di+ara"a)
"ula d/).a) #/).iu&i /.ia&a) KKL #a+asis%a aa) #/)adi l/i+ a)'a #/)./&a+ui ?a&a4?a&a da) i)?(r#asi aru di la"a).a)9
S//lu# #/laua) /.ia&a) Kulia+ K/ra La"a).a) &/)&u)'a dida+ului d/).a) "/#ili+a) l(asi KKL9 P/#ili+a) l(asi KKL iasa)'a dilaua) #/)'/suaia) d/).a) #a&/ri ulia+ la"a).a) 'a). aa) dilaua)9 Hal i)i "/)&i). dilaua) a.ar /&ia /rada di la"a).a) da"a& #/#/ria) i)?(r#asi 'a). l/).a" da) (#"/r+/)si?9 S/+i)..a /.ia&a) KKL suda+ s/#/s&i)'a dir/)<a)aa) d/).a) #a&a).9 P/rsia"a) 'a). dilaua) &/rdiri dari //ra"a +al ai dari s/.i a(#(dasi #au"u) sur=/i la"a).a) s//lu# /ra).a&9 $/).a) "/rsia"a) 'a). #a&a). &/ru&a#a dala# "/#ili+a) l(asi da) a(#(dasi #aa aa) s/suai d/).a) #a&/ri #au"u) u)&u #/).a)&isi"asi ada)'a .a)..ua)4 .a)..ua) "ada saa& /.ia&a) KKL /rla).su).9
S/a.ai u"a'a #/)'/suaia) #a&/ri "/rulia+a) "ada /.ia&a) KKL i)i dilaua) "/#ili+a) l(asi 'a). #/%aili #a&/ri 'a). aa) diai9 Sala+ sa&u l(asi 'a). diadia) &/#"a& #/).ai /ra.ai ('/ ./(.ra?i 'a). /rai&a) d/).a) aia) ?isi #au"u) s(sial adala+ di $a&ara) Ti)..i $i/). : Dieng Plateau;9 P/#ili+a) $a&ara) Ti)..i $i/). s/a.ai l(asi KKL <uu" /ralasa)9
Hal I)i diar/)aa) di $a&ara) Ti)..i $i/). s/)diri #/#ilii stop site-stop site 'a). #/%aili aia) ./(.ra?i9 7isal)'a saa s/a.ai l(asi aia) &/rda"a& Ka%a+ Siida). T/la.a %ar)a a%asa) <a)di aru)a a&i=i&as "/r&a)ia) a&i=i&as s(sial da) uda'a #as'araa& s/i&ar da) s/a.ai)'a9
S/a.ai aia) ./(.ra?i ?isi #isal)'a "ada Ka%a+ Siida). d/).a) a&i?i&as =ula)i 'a). #asi+ a&i?9 Ka%a+ 'a). #/).a)du). lu#"ur "a)as 'a). #/)didi+ ua" "a)as /l/ra). d/).a) au #/)'/).a& da) s/a.ai)'a9 /.i&u "ula a&i=i&as "/)..u)aa) "ada a%asa)4a%asa) &/r&/)&u 'a). diai&a) d/).a) aia) /=aluasi su#/r da'a la+a) a&i=i&as "/)./l(laa) ?/)(#/)a +idr(l(.is di &/la.a %ar)a da) lai) s/a.ai)'a9 S/#/)&ara aia) ./(.ra?i s(sial di da/ra+ &/rs/u& u.a da"a& dili+a& dari a&i=i&as s(sial /()(#i #au"u) /uda'aa) #as'araa& s/i&ar diai&a) d/).a) ada)'a ?/)(#/)a ?isi 'a). ada9 S/+i)..a <uu" #/)ari u)&u diai s/<ara l/).a" da) #/)dala#9
S/a.ai +asil aia) )a)&i)'a da"a& di/&a+ui s/"/r&i a"a ()disi )'a&a di #asi).4#asi). s&(" si&/ di l(asi KKL &/ru&a#a di $a&ara) Ti)..i $i/).9 S/a.ai
+asil aia) &/)&u)'a aa) a)'a #/)/#ua) /ra.ai "/r&a)'aa) 'a). #/#u&u+a) a%aa)4a%aa) 'a). il#ia+ s/r&a "/r#asala+a)4"/r#asala+a) 'a). #/#u&u+a) s(lusi 'a). &/"a&9 S/+i)..a "ali). &ida aia) 'a). dilaua) dala# la"(ra) i)i #a#"u #/#/ria) &a%ara)4&a%ara) s(lusi a&as /ra.ai /)dala +a#a&a) da) "/r#asala+a) 'a). &/rda"a& di l(asi KKL9 S/lai) /r+ara" ()disi da"a& #/)adi l/i+ ai s/r&a /#aua) da"a& &/r%uud u.a +arus di"/rsia"a) la).a+4la).a+ s&ra&/.is dala# #/).+ada"i /ra.ai &a)&a).a) +a#a&a) s/r&a a)<a#a)9 S/+i)..a ()disi id/al da"a& dirai+ s/r&a il#u "/)./&a+ua) da"a& /r/#a). d/).a) ai s/a.ai#a)a #/s&i)'a9
E' P&"s*! M*s**/
$ari uraia) la&ar /laa). di a&as "/r#asala+a) dala# la"(ra) i)i diru#usa) s/a.ai /riu&5
19 a.ai#a)a ?/)(#/)a ./(.ra?i ?isi da) s(sial 'a). &/rda"a& di stop site Ka%a+ Siida).
29 a.ai#a)a ?/)(#/)a ./(.ra?i ?isi da) s(sial 'a). &/rda"a& di stop site T/la.a ar)a
39 a.ai#a)a ?/)(#/)a ./(.ra?i ?isi da) s(sial 'a). &/rda"a& di stop site Ka%asa) >a)di Aru)a
F' T*! KKL
Ada"u) &uua) dari KKL di $a&ara) Ti)..i $i/). a)&ara lai)5
19 U)&u #/)./&a+ui s/<ara #/)dala# ?/)(#/)a ./(.ra?i s(sial da) ?isi di stop site Ka%a+ Siida).
29 U)&u #/)./&a+ui s/<ara #/)dala# ?/)(#/)a ./(.ra?i s(sial da) ?isi di stop site T/la.a ar)a
39 U)&u #/)./&a+ui s/<ara #/)dala# ?/)(#/)a ./(.ra?i s(sial da) ?isi di stop site Ka%asa) >a)di Aru)a
BAB II
KAJIAN PUSTAKA
A' A5+$4$+*s V5*!$5 1' M*+&$ &6s$ 45*!
U)&u #/#a+a#i &/)&a). a.ai#a)a a&i=i&as =ula)i da"a& dili+a& dari ./ala4./ala 'a). #u)<ul #isal)'a lu#"ur "a)as ala#i 'a). #/)didi+ /l/ra). 'a). /rau #/)'/).a& su#/r air "a)as da) ua" "a)as9 7u)ir :2006; #/)/lasa) a+%a s/<ara u#u# da"a& dia&aa) a+%a #a&/ri 'a). di/luara) (l/+ .u)u). a"i ada 'a). /ru"a .as <air #au"u) "ada&9
K/&i.a #a&/ri /ru"si =ula) &/rs/u& da"a& di/lasa) s/a.ai /riu&5 1) Gas
7a&/ri /ru"si =ula) 'a). /ru"a .as u#u#)'a #/).a)du). !-4,0B /ru"a ua" air9 Gas4.as &/rs/u& #/#"u)'ai //ra"a "/).aru+ 9
S/la#a &/radi "r(s/s ris&alisasi #a.#a di dala# #/r/a #/)'usu) &/)a.a 'a). ila &/la+ <uu" ua& aa) #/)d(ra a&ua) /ra u#i / a&as s/+i)..a #/#ua /s/#"a&a) a.i #a&/ri 'a). lai) u)&u /luar / "/r#uaa) u#i9
$i "/r#uaa) u#i .as 'a). /luar dari a%a+ aa) #/).+alusa) /l/ra). da) /ra.ai #i)/ral lai) s/i&ar)'a da) s/a.ai)'a9
2) Cair
7a&/ri /ru"si .u)u). /ra"i /ru"a /)da <air "ada u#u#)'a /luar #/).alirC#/l/l/+ dis/u& la=a9 La=a 'a). /rsi?a& asa //)&ala))'a r/)da+ da) /ru"si)'a l/#a+9 La=a 'a). /rsi?a& asa# l/i+ /)&al da) iasa)'a #/)adi su#a& "i"a .u)u). a"i9
La=a i)i a)'a #/).a)du). .as 'a). ila #/).ala#i "/)di).i)a) sa).a& </"a& aa) &/r"/ra).a" di dala#)'a da) #/).+asila) a&u a"u). : pumice;9 a&u a"u). i)i /li+a&a))'a /r()..aC poreous &/&a"i &ida permiable da) dia da"a& #/).a"u). di air ar/)a di dala#)'a a)'a .as 'a). &/r"/ra).a"9 3) Padatan
7a&/ri /ru"si .u)u). /ra"i 'a). /ru"a /)da "ada&a) "ada u#u#)'a dis/u& d/).a) &/"+ra a&au "ir(las&is9 a+a) "ada& &/rs/u& &/ra.i #/)uru& uura))'a 'a)i au =ula)is "asir la"ili da) (#9 ila /)da"a) au =ula)is <uu" &/al /#udia) #/)./ras #aa aa) #/#/)&u a&ua) /rla"is4la"is 'a). dis/u& &u?a9 K/li+a&a))'a s/"/r&i a&ua) s/di#/) )a#u) da"a& di/daa) dari (#"(sisi)'a9 Si?a& da) <iri a+a) "ir(las&is +a)'a didasara) a&as si?a& ?isi /laa s/da).a) s/<ara i#ia &a#"a)'a &ida da"a& di/lasa) ar/)a "/)./l(#"(a))'a #/)adi /r/da4/da9 Aa) &/&a"i s/&/la+ dia)alisis isa &/radi dala# (# a&au la"ili #/#"u)'ai si?a& 'a). sa#a a&au +a#"ir sa#a a)du).a) i#ia9 Ol/+ ar/)a i&u "/)./l(#"(a) /)is "ir(las&is &ida "/rlu didasara) a&as a)du).a)
i#ia)'a <uu" d/).a) si?a& ?isi 'a). &a#"a /las di la"a).a)9 2' E&6s$ C*/
Eru"si </la+ a&au fissure eruption adala+ /ru"si 'a). &ida #/lalui lua). /"u)da).u)u). a"i #/lai)a) #/l/l/+ /luar l/%a& r/&aa)4r/&aa) a&ua) /ra u#i9 Ha#"ir 26 D 106 #2 "/r#uaa) dara&a) &/r&u&u" d/).a) la=a 'a). /luar dari sua&u /ru"si </la+9 $/).a) d/#iia) s//)ar)'a &ida &/"a& #/).ar&ia) =ula)is#/ s/a.ai a&i=i&as .u)u). a"i ar/)a us&ru l/i+ a)'a #a.#a 'a). #/)<a"ai "/r#uaa) u#i ua) l/%a& "i"a /"u)da)9
Hal i)ila+ 'a). &/radi "ada a%a+ siida). +al i)i &/rli+a& dari /)a#"aa))'a 'a). l/i+ d(#i)a) /ru"a a&i=i&as a%a+ da) ua" "a)as 'a). #u)<ul dari r/&aa) </la+4</la+ a&ua) /ra u#i9
B' A$& P&"5**! .*! A$& T*!*/
$ili+a& dari l/&a)'a air di/daa) #/)adi dua 'ai&u air "/r#uaa) da) air &a)a+9 K/dua)'a #/ru"aa) "(&/)si su#/r da'a air 'a). "/)&i). a.i /+idu"a) #a)usia9 U)&u #/#a+a#i l/i+ dala# &/)&a). air "/r#uaa) da) air &a)a+ aa) diuraia) da) di/lasa) l/i+ la)u&9
1. Air Permukaan
Air P/r#uaa) #/ru"aa) air 'a). &/ru#"ul di a&as &a)a+ da) da"a& dia#a&i s/<ara la).su).9 Air "/r#uaa) da"a& /ru"a #a&a air su).ai da)au la+a) asa+ ali ra%a /#"a). .la&s/r da) lau&9 s/<ara u#u# air "/r#uaa) di/daa) #/)adi dua /)is 'ai&u "/r&a#a P/raira) $ara& 'ai&u air "/r#uaa) 'a). /rada di a&as dara&a) s/"/r&i ra%a4ra%a da)au su).ai da) lai) s/a.ai)'a9 K/ dua P/raira) Lau& 'ai&u air "/r#uaa) 'a). /rada di lau&a) luas9 S/<ara ala#i air i)i &/risi #/lalui "r/si"i&asi da) s/<ara ala#i "ula /rura). #/lalui "/).ua"a) da) r/#/sa) / a%a+ "/r#uaa) s/+i)..a #/)adi air a%a+ &a)a+9
Pada saa& +ua) #/)<a"ai "/r#uaa) &a)a+ s/luru+ a&au s/a.ia) <ura+ +ua) aa) &/rs/ra" (l/+ &a)a+9 a.ia) 'a). &ida &/rs/ra" (l/+ &a)a+ aa) #/)adi li#"asa) "/r#uaa) :#/).alir #/)uu su).ai;9 Ka"asi&as i)?il&rasi "/r#uaa) &a)a+ /r/da4/da &/r.a)&u). "ada &/s&ur da) s&ru&ur &a)a+9 S//lu# air dil(l(sa) :#/r/sa"; / dala# &a)a+ "ada dasar)'a di&a+a) &/rl/i+ da+ulu (l/+ u&ira) &a)a+ s/+i)..a &a)a+ #/)adi l/#a"9 Air di dala# &a)a+ di&a+a) (l/+ .a'a as(r"si "/r#uaa) u&ir4u&ir &a)a+ da) &/.a).a) a)&ara #(l/ul air9
$i s//lili). u&ir4u&ir &a)a+ &/rda"a& #/#ra) :la"isa) &i"is; air +i.r(s("is 'a). dis/ra" s/<ara ua&9 S/#ai) au+ air i&u dari "/r#uaa) s/#ai) l/#a+ .a'a as(r"si u&ir &a)a+ i&u9 Pada ara &/r&/)&u air +a)'a di&a+a) (l/+ &/.a).a) a)&ara u&ir4u&ir &a)a+ 'a). di)a#aa) air a"il/r9 Jia air
/r&a#a+ #aa air aa) #/).alir / a%a+ aia& .a'a .ra=i&asi9 Air i&u /#udia) di)a#aa) air .ra=i&asi9
Ta)a+ 'a). #/).ia& air +i.r(s("is aa) #/).ia& aa) &/rli+a& l/#a9 S/&ia" &a)a+ #/#ilii si?a& 'a). /r/da dala# #/)a+a) /l/#aa))'a9 Ga'a 'a). #/)a+a) "/r./raa) air su"a'a &ida l(l(s dis/u& a"asi&as #/)a+a) air :waterholding capacity;9
a)'a)'a air 'a). da"a& dia)du). (l/+ &a)a+ dis/u& a"asi&as #/)a+a) air9 Jia i)?il&rasi l/i+ /sar dari a"asi&as #/)a+a) air 'a). #i)i#u# air i&u aa) &/rus / "/r#uaa) air &a)a+ :"/r(lasi;9 Aa) &/&a"i ia i)?il&rasi i&u l/i+ /<il air aa) &/r&a+a) di dala# &a)a+ da) &ida aa) &/radi "/r(lasi9 Ka"asi&as #/)a+a) air 'a). #i)i#u# &/rs/u& dis/u& a"asi&as #/)a+a) air )(r#al9
Air 'a). da"a& /r./ra dala# &a)a+ adala+ air a"il/r da) air .ra=i&asi9 Air .ra=i&asi /r./ra dala# rua). &a)a+ (l/+ ar/)a .ra=i&asi9 Jia rua).4rua). i&u &/la+ /)u+ d/).a) air #aa air4air &/rs/u& aa) /r./ra / a%a+9
Fa&(r4?a&(r 'a). #/#"/).aru+i i)?il&rasi 'ai&u s/a.ai /riu&5
1; Tu#u+4&u#u+a)9 Jia "/r#uaa) &a)a+ &/r&u&u" (l/+ "(+()4"(+() da) ru#"u& i)?il&rasi da"a& di"/r</"a&9
2; Ju#la+ air 'a). &/rs/dia di "/r#uaa) &a)a+9
3; Si?a& "/r#uaa) &a)a+ &/r#asu /l/#aa) &a)a+9 Jia &a)a+ /lu# l/#a #aa i)?il&rasi aa) #/l/#aa) dulu &a)a+ di a.ia) a&as9
*; P/#a#"a&a) (l/+ <ura+ +ua)9 Ga'a "uula) u&ir4u&ir +ua) #/).ura).i a"asi&as i)?il&rasi ar/)a aa) #/#/ri /?/ "/#a#"a&a) "(ri &a)a+ (l/+ u&ira) /<il 'a). &/r"/)<ar aia& "uula) u&ira) +ua)9
2. Air Tanah
alau"u) soil-water da"a& diar&ia) air &a)a+ &/&a"i 'a). di#asud d/).a) air &a)a+ di I)d()/sia adala+ groundwater. Jadi air &a)a+ : groundwater ; adala+ air 'a). /rada di a%a+ "/r#uaa) &a)a+ di dala# ()a /)u+ : saturation;9
Tida s/#ua &a)a+ #/#ilii ()a /)u+ ar.a)&u). "ada si?a& la"isa) a&ua) 'ai&u ada 'a). /da" air :suli& di&/#us air; da) ada "ula 'a). l(l(s air9 La"isa) /da" air dis/u& i#"/r#/a/l s/da).a) 'a). l(l(s air dis/u& d/).a) "/r#/a/l9 /rdasara) /#a#"ua) #/)'i#"a) da) #/l(l(sa) air la"isa)
1; !uifer" 'ai&u la"isa) 'a). da"a& #/)'i#"a) da) #/).alira) air dala# u#la+ /sar9 La"isa) a&ua) /rsi?a& "/r#/a/l s/"/r&i "asir riil da) a&u "asir 'a). r/&a4r/&a9
2; !uiclude" 'ai&u la"isa) 'a). da"a& #/)'i#"a) &/&a"i &ida da"a& #/).alira) air dala# u#la+ 'a). /rar&i s/"/r&i l/#"u). &u? +alus da) sil&9
3; !uifuge" 'ai&u la"isa) 'a). &ida #/)'i#"a) da) #/).alira) air s/"/r&i a&ua) .ra)i& da) a&ua) 'a). (#"a9
*; !uifard" 'ai&u la"isa) a&au ?(r#asi a&ua) 'a). da"a& #/)'i#"a) air &/&a"i +a)'a da"a& #/l(l(sa) air dala# u#la+ 'a). &/ra&as9
C' E4**s$ S"#& D** L*/*!
E=aluasi Su#/rda'a La+a) "ada +aia&)'a #/ru"aa) "r(s/s u)&u #/)du.a "(&/)si su#/rda'a la+a) u)&u /ra.ai "/)..u)aa))'a9 Ada"u) /ra).a dasar dari /=aluasi su#/rda'a la+a) adala+ #/#a)di).a) "/rs'ara&a) 'a). di"/rlua) u)&u sua&u "/)..u)aa) la+a) &/r&/)&u d/).a) si?a& su#/rda'a 'a). ada "ada la+a) &/rs/u&9 S/a.ai dasar "/#iira) u&a#a dala# "r(s/dur /=aluasi adala+ /)'a&aa) a+%a /ra.ai "/)..u)aa) la+a) #/#u&u+a) "/rs'ara&a) 'a). /r/da4/da9 Ol/+ ar/)a i&u diu&u+a) /&/ra).a)4/&/ra).a) &/)&a). la+a) &/rs/u& 'a). #/)'a).u& /ra.ai as"/ s/suai d/).a) r/)<a)a "/ru)&ua) 'a). s/da). di"/r&i#a).a) :Si&(rus 1,,8;9
L/i+ la)u& Si&(rus :1,,8; u.a #/)/.asa) #a)?aa& dari /=aluasi su#/rda'a la+a) adala+ u)&u #/#/ria) "/)./r&ia) &/)&a). +uu).a)4 +uu).a) a)&ara ()disi la+a) da) "/)..u)aa))'a s/r&a #/#/ria) /"ada "/r/)<a)a /ra.ai "/ra)di).a) da) al&/r)a&i? "ili+a) "/)..u)aa) 'a). da"a& di+ara"a) /r+asil9 $/).a) d/#iia) #a)?aa& #/)dasar dari /=aluasi su#/rda'a la+a) adala+ u)&u #/)ilai /s/suaia) la+a) a.i sua&u "/)..u)aa) &/r&/)&u s/r&a #/#"r/disi ()s/u/)si4()s/u/)si dari "/rua+a) "/)..u)aa) la+a) 'a). aa) dilaua)9 Hal i)i "/)&i). &/ru&a#a a"aila "/rua+a) "/)..u)aa) la+a) &/rs/u& di+ara"a) aa) #/)'/aa) "/rua+a)4"/rua+a) /sar &/r+ada" /adaa) li).u).a))'a9
Ada dua <ara dala# #/)./=aluasi la+a) 1; s/<ara la).su). 2; s/<ara &ida la).su).9 Pada /=aluasi la+a) s/<ara la).su). la+a) di/=aluasi la).su).
#/lalui "/r<(aa)4"/r<(aa) #isal)'a d/).a) #/)a)a# &a)a#a) a&au #/#a).u) ala) a&au "i"a4"i"a #i)'a u)&u #/li+a& a"a 'a). aa) &/radi9 Hasil4+asil &/rs/u& +a)'a da"a& di.u)aa) u)&u l(asi "/r<(aa) &/r&/)&u a&au u)&u &uua) "/)..u)aa) &/r&/)&u lai))'a9 $ala# "/)..u)aa) "ra&is)'a +asil4 +asil "/r<(aa) &/rs/u& s/ri). u.a di.u)aa) Cdi/s&ra"(lasia) /"ada sua&u sa&ua) li).u).a) ala#i s/<ara /s/luru+a) #isal)'a sa&ua) "/&a &a)a+9
E=aluasi la+a) s/<ara la).su). #/#"u)'ai "/)..u)aa) 'a). sa).a& &/ra&as ia &ida dis/r&ai d/).a) "/).u#"ula) da&a 'a). <uu" a)'a9 Ol/+ ar/)a i&u s/a.ia) /sar "/)./=aluasia) la+a) dilaua) d/).a) s/<ara &ida la).su).9 $ala# /=aluasi s/<ara &ida la).su). i)i diasu#sia) a+%a &a)a+ &/r&/)&u da) si?a&4si?a& lai) 'a). &/rda"a& "ada sua&u l(asi : site; aa) #/#"/).aru+i //r+asila) sua&u /)is "/)..u)aa) la+a) &/r&/)&u9 K/adaa) i)i da"a& di"r/disi ar/)a uali&as la+a) da"a& did/dusi dari +asil "/).a#a&a) <iri la+a) &/rs/u&9
D' E&os$
Er(si #/ru"aa) .a'a #/)(r/+ da) .a'a #/l/ar air 'a). #/).alir di a&as "/r#uaa) &a)a+ 'a). #/)'/aa) &/radi)'a l/#a+4l/#a+9 $ala# "/)./r&ia) 'a). l/i+ luas /rai&a) /ra& d/).a) d/)udasi 'ai&u +ila).)'a a+a)4 a+a) dara&a) dari /)ua s/a.ai aia& dari .a'a4.a'a "/).+a)<ura) (l/+ ili# +a)'u&a) air +ua) "/)(r/+a) &a)a+ "/).+a)'u&a) (l/+ su).ai4su).ai "/).asa+a) (l/+ /s 'a). /r./ra &/rus4#/)/rus da) a&au "/).asa+a) (l/+ a).i) 'a). #/).a)du). "asir :E)dar&( 2011;9 S/#/)&ara i&u 7/)uru& Ars'ad :1,8,; /r(si adala+ +ila).)'a a&au &/riis)'a &a)a+ a&au a.ia)4a.ia) &a)a+ dari sua&u &/#"a& 'a). dia).u& (l/+ air a&au a).i) / &/#"a& lai)9 Er(si #/).aia&a) +ila).)'a la"isa) a&as &a)a+ 'a). suur da) ai u)&u "/r&u#u+a) &a)a#a) s/r&a /rura).a)'a /#a#"ua) &a)a+ u)&u #/)'/ra" da) #/)a+a) air9 Ta)a+ 'a). &/ra).u& &/rs/u& /#udia) aa) di/)da"a) di &/#"a& lai) di dala# su).ai %adu da)au salura) iri.asi di a&as &a)a+ "/r&a)ia) da) s/a.ai)'a9
$a"a& disi#"ula) a+%a /rusaa) 'a). di&i#ula) (l/+ "/ris&i%a /r(si &/radi di dua &/#"a& 'ai&u 1; Pada &a)a+ &/#"a& /r(si &/radi da) 2; "ada &/#"a&
&uua) a+ir &a)a+ 'a). &/ra).u& &/rs/u& di/)da"a)9 K/rusaa) 'a). diala#i "ada &a)a+ &/#"a& /r(si &/radi /ru"a /#u)dura) si?a&4si?a& i#ia da) si?a& ?isi
&a)a+ s/"/r&i /+ila).a) u)sur +ara da) a+a) (r.a)i da) #/#uru)'a si?a&4 si?a& ?isi 'a). &/r</r#i) a)&ara lai) "ada #/)uru))'a a"asi&as i)?il&rasi da) /#a#"ua) &a)a+ #/)a+a) air #/)i).a&)'a /"ada&a) da) /&a+a)a) "/)/&rasi &a)a+ da) /rura).)'a /#a)&a"a) s&ru&ur &a)a+ 'a). "ada a+ir)'a #/)'/aa) #/#uru)'a "/r&u#u+a) &a)a#a) da) #/)uru))'a "r(du&i=i&as :Ars'ad 1,8,;9
E' K*$*! Go%&*7$ Sos$*
$ald(/)i :1,!8; #/)/lasa) a+%a ./(.ra?i s(sial di/daa) ar&i)'a #/)adi dua "ar&a#a dala# ar&i 'a). luas 'ai&u s/a.ai a.ia) dari s&udi ./(.ra?i 'a). #/#i<araa) #as'araa& #a)usia9 K/dua dala# ar&i s/#"i& ./(.ra?i s(sial s/&ara? d/).a) ./(.ra?i "(li&i da) /()(#is s/a.ai <aa). dari ./(.ra?i s(sial dala# ar&i 'a). luas9 S/+i)..a s//)ar)'a l/i+ &/"a& a"aila i)i di)a#aa) ./(.ra?i s(si(l(.is ar/)a &u.as)'a #/).a).a)i #asala+4#asala+ s(si(l(.is9
K/is&i#a%aa) "/)d/a&a) dari ./(.ra?i s(sial &/rl/&a "ada &i.a di#/)si s/a.ai /riu& 1; "/rs/ara) da) susu)a) /ra.ai ./ala ala#i da) #a)usia%i di "/r#uaa) u#i 2; "/r&alia) a)&ara ./ala4./ala &/rs/u& da) 3; "/r/#a).a) dala# aru).a) #asa9 G/(.ra?i "ada +aia&)'a /r&u.as #/)/laa+ u#i s/a.ai rua). +u)i a.i #a)usia da) #a)usia s/a.ai "/).+u)i u#i9 $/).a) u#i di#asuda) "/r#uaa) u#i s/a.ai /s/luru+a) a&au s/a.ia))'a saa ar&i)'a 'a). #/%uuda) rua). +idu" a.i s/./)a" #a+lu9 Ada"u) a&a rua). #/#ilii &i.a /)is &a?sira) rua). s/a.ai mileu" s/a.ai space" da) s/a.ai r/.i()9
$i dala# rua). i&u &/rl/&a a)/a &i).a+ lau #a)usia s/a.ai /l(#"( 'a). si?a&)'a /rua).a) : spatial beha#iour of man;9 I)i #/)<au" /ra.ai /.ia&a) s(si(l(.is /()(#is "(li&is da) ul&ural9 P/)./r&ia) #/).+u)i "ada #a)usia #/li"u&i /ra.ai usa+a u)&u #/#"/r&a+a)a) da) #/)i).a&a) &ara? +idu" <ara #/).(r.a)isasia) #as'araa& s/r&a <ara #/#"/).aru+i %ila'a+ s/r&a
s&ru&ur "/)dudu9 Ada"u) &uua) ./(.ra?i s(sial adala+ u)&u #/#/)u+i /i).i)&a+ua) #a)usia a.ai#a)a ia #/).(r.a)isasia) "(la "/#ui#a) &a&a.u)a &a)a+ &ra)s"(r&asi "/#/ri)&a+a) da) "/rs/ara) "/)dudu /s/#ua)'a i&u dala# ?u).si)'a s/a.ai "/).+u)i u#i dala# ar&i luas9
BAB III
METODOLOGI PENELITIAN
D' T"6*+ .*! ,*5+
K/.ia&a) KKL 'a). dilaua) /r&/#"a& di $a&ara) Ti)..i $i/). : Dieng Plateau; 'a). &/r#asu dala# au"a&/) a)ar)/.ara da) ()(s(( Pr(=i)si Ja%a T/).a+9 $i $a&ara) Ti)..i $i/). s/)diri l(asi KKL dia.i la.i #/)adi &i.a stop site 'ai&u di Ka%a+ Siida). T/la.a ar)a da) Ka%asa) >a)di Aru)a9
S/<ara /s/luru+a) /.ia&a) KKL i)i dilaua) s/la#a &i.a +ari /r&uru&4&uru& 'ai&u +ari u#a& sa&u da) #i)..u "ada &a)..al 6 ! da) 8 Ju)i
20139 U)&u /.ia&a) KKL 'a). /rla).su). di $a&ara) Ti)..i $i/). dilaua) "ada +ari Sa&u ! Ju)i 20139 U)&u #/)./&a+ui l/i+ /las %a&u s/<ara da&ail di"a"ara) "ada ad%al /.ia&a) KKL 'a). da"a& dili+a& "ada la#"ira)9
E' P!.5*+*! P!$+$*!
P/)/li&ia) i)i dilaua) d/).a) #/)..u)aa) "/)d/a&a) d/sri"&i? uali&a&i?9 /ra.ai ?/)(#/)a ./(.ra?i ai ?isi #au"u) s(sial di l(asi KKL /ru"a'a did/sri"sia) s/r&a di/lasa) /rdasara) da&a4da&a da) i)?(r#asi
'a). dida"a&a) 'a). /#udia) dia)alisis9 Ada"au) a)alisis da&a dilaua) d/).a) &/)i a)alisis uali&a&i? da) SOT9 T/)i "/).a#ila) da&a &/ru&a#a dilaua) d/).a) %a%a)<ara da) (s/r=asi9
F' D*+* .*! S"#& D*+*
$a&a dala# "/)/li&ia) i)i di/daa) #/)adi dua 'ai&u da&a "ri#/r da) da&a su)d/r9 U)&u #/)./&a+ui l/i+ /las #/)./)ai da&a &/rs/u& da) su#/r)'a #aa da"a& dili+a& "ada &a/l /riu&5
No D*+* P&$"& S"#& D*+*
1
$a&a ./ala a&i=i&as =ula)i di Ka%a+ Siida).
Ka%a+ Siida).9 $a&a dia#il #/lalui /.ia&a) (s/r=asi :<a&a&a) la"a).a) ?(&( "/)/lasa) d(s/) "/)da#"i). KKL; #/%a%a)<arai
%ar.a9 2
$a&a a&i=i&as s(sial /()(#i da) uda'a di Ka%a+ Siida).
Ka%a+ Siida).9 $a&a dia#il #/lalui /.ia&a) (s/r=asi :<a&a&a) la"a).a) ?(&(; #/%a%a)<arai %ar.a9
3
$a&a ./ala +idr(l(.is /(l(.is da) ./(l(.is di T/la.a ar)a
T/la.a ar)a9 $a&a dia#il #/lalui /.ia&a) (s/r=asi :<a&a&a)
la"a).a) ?(&( "/)/lasa) d(s/) "/)da#"i). KKL;9
*
$a&a a&i=i&as s(sial /()(#i da) uda'a di T/la.a ar)a
T/la.a ar)a9 $a&a dia#il #/lalui /.ia&a) (s/r=asi :<a&a&a)
la"a).a) ?(&(; da) #/%a%a)<arai %ar.a9
-$a&a "/)..u)aa) la+a) di a%asa) >a)di Aru)a
Ka%asa) <a)di Aru)a9 $a&a
dia#il #/lalui /.ia&a) (s/r=asi :<a&a&a) la"a).a) ?(&( "/)/lasa) d(s/) "/)da#"i). KKL; da) #/%a%a)<arai %ar.a9
6
$a&a a&i=i&as s(sial /()(#i da) uda'a #as'araa& a%asa) >a)di
Aru)a
Ka%asa) >a)di Aru)a9 $a&a
dia#il #/lalui /.ia&a) (s/r=asi :<a&a&a) la"a).a) ?(&( "/)/lasa) d(s/) "/)da#"i). KKL; da) #/%a%a)<arai %ar.a9
Ta/l 19 $a&a "ri#/r da) su#/r da&a "/)/li&ia)
No D*+* S5!.& S"#& D*+*
1 $a&a K/"ada&a) "/)dudu $i/). PS 2 $a&a <ura+ +ua) di $i/). Sri"si
3 $a&a G/(l(.is $i/). Sri"si da) I)&/r)/& * $a&a /)is &a)a+ di $i/). Sri"si da) I)&/r)/&
Ta/l 29 $a&a s/u)d/r da) su#/r da&a "/)/li&ia)
BAB IV
HASIL DAN PEMBAHASAN
D' Ds5&$6s$ D*&*/ P!$+$*! 8' I5$"
Ili# da"a& diar&ia) s/a.ai /adaa) ra&a4ra&a <ua<a "ada sua&u da/ra+ dala# %a&u r/la&i? la#a ura). l/i+ 10 &a+u)9 Ili# dala# "/)/li&ia) i)i diuraia) dala# <ura+ +ua)9 >ura+ +ua) di"/).aru+i (l/+ /l/#aa) udara &/#"/ra&ur l/&a ara dari #a&a+ari da) &i)..i sua&u &/#"a&9 $a&a <ura+ +ua) K/<a#a&a) K/aar di"/r(l/+ dari "/#a)&aua) da) "/)<a&a&a) "ada s/&ia" s&asiu) +ua) (l/+ $i)as P//raa) U#u# Su $i)as P/).aira) Kau"a&/) ()(s((9 $a&a 'a). di"/r(l/+ adala+ da&a <ura+ +ua) +aria) "ada &i.a s&asiu) "/).a#a&a)C(s/r=a&(riu# 'a). /rla).su). s/la#a 12 &a+u) :2001 4 2012;9 Kar/)a da&a <ura+ +ua) "ada &a+u) 2012 &ida l/).a" #aa &ida di#asua) dala# a)alisis9 Pada ula) Juli s//sar1,,,- ##C+ari &/r<a&a& s/a.ai <ura+ +ua) ula) &/r/)da+ da)"ada ula) 7ar/& s//sar18916##C+ari adala+ <ura+ +ua) ra&a4ra&a &/r&i)..i9 /riu& aa) di&a#"ila) &a/l Hasil P/r+i&u).a) >ura+ Hua) Ta+u) 200142011 'a). /rsu#/r dari Sudi) P/).aira) $i)as P//raa) U#u# Ka9 ()(s((9
No' B*! C&*/ H*! H*&$*!
R*+*9&*+* ("") K+&*!%*!
19 Ja)uari 1-9!36,
29 F/ruari
*9 A"ril 1*9!36!
-9 7/i 89-!!!
69 Ju)i 398083
!9 Juli 19,,,- >ura+ Hua) T/r/)da+
89 A.us&us 291118 ,9 S/"&/#/ r 39,20! 109 O&(/r 89,11-119 N(=/#/r 1*923-! 129 $/s/#/r 169**!,
Ta/l 39 R/ra&a >ura+ Hua) P/rula) "ada Ti.a S&asiu) P/).a#a&a) dala# Kuru) a&u S//las Ta+u) :2001 4 2011;
Klasi?iasi ili# dala# "/)/li&ia) i)i #/)..u)aa) lasi?iasi dari S<+#id& da) F/r.us()9 Klasi?iasi i)i #/)..u)aa) "/ra)di).a) ra&a4ra&a ula) /ri). d/).a) ra&a4ra&a ula) asa+ a&au /rdasara) )ilai :$uotien;9 Nilai di)'a&aa) dala# "/rs/) :B; d/).a) ru#us s/a.ai /riu&5
R*+* R*+* B*! K&$!% (BK)
; < = 100 >
R*+* R*+* B*! B*s*/ (BB)
S<+#id& da) F/r.us() #/)/)&ua) &i"/ <ura+ +ua) /rdasara) )ilai s/"/r&i 'a). &/ra).u# "ada &a/l 'a). /rsu#/r dari Kar&asa"(/&ra &a+u) 1,8! s/a.ai /riu&9 T$6CH N$*$; S$7*+ A 0 01*3 Sa).a& asa+ 01*3 0333 asa+ > 0333 0666 A.a asa+ $ 0666 1000 S/da).
Rerata Bulan Basah 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 0,143 7,000 R e r a t a B u l a n K e r i n g 3,000 1,670 1,000 0,666 Nilai Q 0,333 1 2 3 C B E 1000 16!0 A.a /ri). F 16!0 3000 K/ri). G 3000 !000 Sa).a& /ri).
H !000 Luar iasa /ri).
Ta/l *9 Kri&/ria Ti"/ Ili# /rdasara) >ura+ Hua) 7/)uru& S<+#id& da) F/r.us()9
P/)/)&ua) ula) asa+ da) ula) /ri). #/)..u)aa) lasi?iasi dari 7(+r 'ai&u5
a9 ula) asa+ adala+ ula) d/).a) ra&a4ra&a <ura+ +ua) 100 ##9
9 ula) l/#a adala+ ula) d/).a) ra&a4ra&a <ura+ +ua) a)&ara 60–100 ##9
<9 ula) /ri). adala+ ula) d/).a) ra&a4ra&a <ura+ +ua) 60 ##9
P/r+i&u).a) )ilai &ia" s&asiu) "/).a#a&a) da"a& dili+a& "ada &a/l P/r+i&u).a) Ti"/ >ura+ K/<a#a&a) K/aar Ta+u) 200142011 7/)uru& S<+#id& da) F/r.us() di S/&ia" S&asiu) P/).a#a&a) s/a.ai /riu&9
No' S+*s$! P!%*"*+*! ; < (B! K&$!% ?B! B*s*/) = 100 > T$6 CH 19 K/aar :3C8-; D 100 B M 3-2,*1 B > 29 Garu). :26*C 8!3; D 100 B M 302*0-B 39 a).a)ai :2-- C 8--; D 100 B M 2,82*6 B
Ta/l -9 Ti"/ >ura+ Hua) K/<a#a&a) K/aar &a+u) 200142011 #/)uru& S<+#id& F/r.us() di S/&ia" S&asiu) P/).a#a&a)
/rdasara) )ilai &/rs/u& da"a& di/&a+ui a+%a K/<a#a&a) K/aar #/#ilii dua &i"/ <ura+ +ua) 'ai&u Ti"/ 'a). /rsi?a& asa+ da) Ti"/ > 'a). &/r#asu "ada da/ra+ /rsi?a& a.a asa+9
Ga#ar 19 Ti"/ >ura+ Hua) K/<a#a&a) K/aar Ta+u) 2001–2011 7/)uru& S<+#id& da) F/r.us()
>ura+ +ua) sa).a& #/#"/).aru+i ()disi la+a) di sua&u %ila'a+9 $i K/<a#a&a) K/aar d/).a) &u&u"a) la+a) 'a). sa).a& #i)i# s/da).a) <ura+ +ua) "ada /las da) > /rda#"a "ada &i)..i)'a /r(si9 Er(si 'a). &/rlalu &i)..i aa) #/).iis &a)a+ a.ia) a&as 'a). #/).aia&a) la"isa) a&as &a)a+ +ila).9 K/adaa) i)i aa) /rla).su). s/<ara &/rus #/)/rus s//lu# ada)'a usa+a ()s/r=asi u)&u "/#uli+a) a&au"u) usa+a #/)/a) /r(si9
10' Goo%$
G/(l(.i #/ru"aa) sala+ sa&u as"/ 'a). #/#"/).aru+i ara&/r sua&u da/ra+9 S/&ia" da/ra+ #/#ilii <iri +as &/rs/)diri /rdasara) s&ru&ur ./(l(.i 'a). #/)'usu) da/ra+ &/rs/u&9 K/adaa) ./(l(.i sua&u da/ra+ s/<ara la).su). /r"/).aru+ &/r+ada" //radaa) da) si?a& su#/rda'a air 'a). s/la)u&)'a /r"/).aru+ &/r+ada" su#/r da'a ala#9 S/<ara .aris /sar /adaa) ./(l(.i di
da/ra+ da&ara) &i)..i $i/). da"a& di/lasa) s/a.ai /riu&5
S/<ara .aris /sar Pulau Ja%a dia.i #/)adi /#"a& a.ia) ?isi(.ra?i :@a) /##/la) 1,*,5 6, dala# Faua) 2013;5
1; Ja%a ara& :di s//la+ ara& >ir/();
2; Ja%a T/).a+ :a)&ara >ir/() da) S/#ara).; 3; Ja%a Ti#ur :a)&ara S/#ara). da) Suraa'a;
*; Jaira+ s/#"i& dia.ia) &i#ur Ja%a :%osthoe& ; d/).a) S/la& 7adura da) Pulau 7adura
@a) /##/la) :1,*,; #/#a.i Ja%a T/).a+ #/)adi /)a# ()a ?isi(.ra?i 'ai&u $a&ara) Alu=ial U&ara a%a Gu)u).a"i K%ar&/r A)&ili)(riu# (.(r4 S/ra'u U&ara4K/)d/). $/"r/si Ja%a T/).a+ P/.u)u).a) S/ra'u S/la&a) da) P/.u)u).a) S/la&a) Ja%a9 $a&ara) Alu=ial U&ara Ja%a #/#"u)'ai l/ar #asi#u# *0 # / ara+ s/la&a)9 S/#ai) / ara+ &i#ur l/ar)'a #/)'/#"i& +i)..a 20 #9 Gu)u).a"i K%ar&/r di Ja%a T/).a+ a)&ara lai) G9 Sla#/& G9
$i/). G9 Su)d(r( G9 Su#i). G9 U).ara) G9 7/ra"i G9 7/rau da) G9 7uria9
a) 'e(arah geologi di dataran tinggi Dieng
K/.ia&a) .u)u).a"i "ada (#"l/ G9$i/). dari 'a). &ua +i)..a 'a). &/r#uda da"a& dia.i dala# &i.a /"is(da 'a). didasara) "ada u#ur r/la&i? sisa #(r?(l(.i &i).a& /r(si +uu).a) s&ra&i.ra?i da) &i).a& "/la"ua)9
F(r#asi "ra Kald/ra di i)diasia) (l/+ /.ia&a) =ula)i dari R(.( J/#a).a) Tl/r/" $i#a& da) =ula)i Prau9 Pr(du)'a &/rs/ar dia.ia) luar dari (#"l/ $i/).9 F(r#asi s/&/la+ Kald/ra di"/rli+a&a) (l/+ a&i=i&as =ula)i 'a). /rada didala# ald/ra9 $ia)&ara)'a is#a4Sid/d/ S/r(a Na.asari Pa).()a) I.ir i)/# da) @ula)i Pa./r Ka)da).9 Pr(du)'a /ru"a "ir(las&i a&u+a) 'a). #/)'/li#u&i +a#"ir s/luru+ da/ra+ di/)al u.a s/a.ai
/)da"a) "ir(las&i da/ra+ $i/). 'a). &a &/r"isa+a)9 K/.ia&a) saa& i)i di&a)dai (l/+ la=a /r(#"(sisi biotit andesit /ras(siasi d/).a) a&u+a) "ir(las&i9 A&i=i&as &/ra+ir di&a)dai (l/+ /ru"si4/ru"si "r/a&i9
Ga#ar 29 P/&a a%a+4a%a+ di K(#"l/s Gu)u). $i/). 19 E"is(da "/r&a#a :F(r#asi Pra Kald/ra;
Pr(du "ir(las&ia R(.(/#a).a) :$i#a&; #/)u&u"i da/ra+ u&ara da) s/la&a) (#"l/ /#u).i)a) &/r/)&u "ada Kuar&/r a%a+ :Gu)a%a) 1,68;9
Ka%a+ Tl/r/" 'a). &/rda"a& "ada a&as &i#ur #/#"/rli+a& &/rua /ara+ s/la&a) #/#/)&u s&ru&ur d(#/ /r(#"(sisi hornblende a)d/si&9 Kra&/r =ula)i Prau &/rl/&a /ara+ u&ara dari Tl/r/"9S/&/).a+ dari a%a+ a.ia) ara& #/#/)&u s&ru&ur ald/ra9 Prau =ula)i #/).+asila) /)da"a) "ir(las&i da) la=a a)d/si& asal&is9
29 E"is(da / dua
//ra"a a&i=i&as =ula)i /r/#a). didala# ald/ra dia)&ara)'a5 1; G9 is#a 'ai&u a%a+ &ua 'a). &/r"(&(). #/#ua /ara+ ara& d/).a)
"r(du)'a /ru"a la=a da) a&u+a) "ir(las&i9
2; G9 S/r(a #/#"/rli+a&a) u#ur l/i+ #uda d/).a) &i).a& /r(si s/l("/ 'a). ura). ua& dia)di).a) G9is#a9 Pr(du)'a /ru"a la=a /r(#"(sisi a)d/si&is da) /)da"a) "ir(las&ia9
3; G9Na.asari 'ai&u .u)u).a"i <(#"(si&/ &/rda"a& dia)&ara $i/).4a&ur da) /r/#a). dari u&ara / s/la&a)9
*; G9 Pala).()a) da) 7ardada #/#ilii a%a+ 'a). /rl(asi /ara+ &i#ur dari Na.asari #asi+ #/#"/rli+a&a) #(r?(l(.i #uda :/r&/s&ur +alus; s/r&a
#/).+asila) la=a da) /)da"a) "ir(las&ia9
-; G9 Pa./r Ka)da). :Si"a)du; #/#ilii a%a+ "ada a.ia) u&ara9 S(l?a&ara da) ?u#ar(la &/rs/ar s/"a)a). a.ia) dala# da) luar a%a+ d/).a) su+u !*(> s/r&a a&ua) la=a /r(#"(sisi asal&is 'a). &/rsi).a" di di)di). a%a+9 6; G9 Sil/ri #/ru"aa) a%a+ "r/a&i 'a). #/#"/rli+a&a) a&i=i&as
+'dr(&+/r#al /ru"a air"a)as da) ?u#ar(la9 Ka%a+ i)i &/la+ a&i? s/a dua ra&us &a+u) &/ra+ir #/).+asila) "ir(las&ia a&u+a)9
!; G9 I.ir i)/# adala+ .u)u).a"i s&ra&( 'a). #/#ilii dua a%a+ dis/u& d/).a) &/la.a %ar)a 'a). &i).a& a&i=i&as +idr(&+/r#al)'a <uu" ua&9
8; Gr(u" G9 $ri).(4Pa&/ra).a) &/rl/&a didala# da/ra+ d/"r/si a&ur &/rdiri dari a%a+ (#"(si&/ #/).+asila) la=a a)d/si&is da) "ir(las&i a&ua+a)9
b) 'e(arah etusan Dieng
S/a &a+u) 1600 /.ia&a) G9a"i $i/). &ida #/#"/rli+a&a) ada)'a l/&usa) #a.#a&i &/&a"i l/i+ did(#i)asi (l/+ a&i=i&as l/&usa) ?r/a&i a&au +'dr(&+/r#al s/a.ai#a)a di"/rli+a&a) (l/+ //ra"a a&i=i&as 'a). &/la+ di"/rli+a&a) dala# s/ara+ l/&usa)9
T*/! N*"* G!!%?K**/ A5+$4$+*s +s*! P&o.5
L+s*!?5o&#*!
1*-0 Pau%(( L/&usa) )(r#al AuCPasir
182-C1826 Pau%(( L/&usa) )(r#al AuCPasir
1883 K%9Siida).Ca)&/). P/)i).a&a) /.ia&a) Lu#"ur a%a+
188* K%9Siida). L/&usa) )(r#al 4
18,- Si.la.a P/#/)&ua) </la+ Ua" /l/ra).
1,28 a&ur L/&usa) N(r#al Lu#"ur da) a&u
1,3, a&ur L/&usa) )(r#al Ua" da)
Lu#"ur-(ra). #/)i)..al
1,** K%9Sil/ri G/#"au#i da) l/&usa)
Lu#"urC-,
#/)i)..al38 lua4 lua -- (ra). +ila).
1,6* K%9Sil/ri L/&usa) )(r#al lu#"ur
1,6- K%9>()dr(di#u(CT/la.a $ri).(
H/#usa) ?u#ar(la
lu#"ur :; Ua" air d(#i)a)
1,!, K%9Si)ila H/#usa) .as ra<u)
Gas >O2 >O >H*K(ra) 1*, #/)i)..al
1,,0 K%9 $i/). Kul() L/&usa) ?r/a&i lu#"ur
Eru"si ?r/a&i <uu" s/ri). &/radi di da&ara) &i)..i $i/). +al i)i di"/rli+a&a) (l/+ u#la+ a%a+ 'a). &/r/)&u 'ai&u !0 ua+ dia.ia) &i#ur da) &/).a+ (#"l/ s/r&a 30 ua+ dia.ia) ara& s/<&(r a&ur9 S/dii&)'a 10 /ru"si ?r/a&i &/la+ &/radi dala# uru) %a&u 200 &a+u) &/ra+ir9L/&usa) ?r/a&i i)ila+ 'a). #/ru"aa) /)&u a+a'a dari (#"l/s Gu)u). $i/).9
11' Go"o&7oo%$
G/(#(r?(l(.i #/ru"aa) il#u 'a). #/)d/sri"sia) #/)d/?i)isia) s/r&a #/)aara) /)&ula+a) da) "r(s/s4"r(s/s 'a). #/).aia&a) &/r/)&u)'a la+a) &/rs/u& s/r&a #/)<ari +uu).a) a)&ara "r(s/s4"r(s/s dala# susu)a) /rua).a)9 @/rs&a""/) :1,82; dala# E)dar&( :2011; #/)/lasa) a+%a G/(#(r?(l(.i #/ru"aa) il#u 'a). #/#"/laari /)&u la+a) :landform; 'a). #/#/)&u "/r#uaa) u#i di a&as da) dia%a+ "/r#uaa) lau& da) #/)/a)a) "ada <ara &/radi)'a s/r&a "/r/#a).a))'a dala# ()&/s /rua).a)9
G/(#(r?(l(.i s//)a)r)'a /rasal dari a+asa 'u)a)i di #a)a ./( /rar&i u#i #(r"+/ /rar&i /)&u da) l(.(s /rar&i il#u9 Aa) &/&a"i ./(#(r?(l(.i /#udia) di d/?i)isia) s/a.ai il#u 'a). #/#"/laari a&au #/).ai &/)&a). ala# #/li"u&i /)&u4/)&u u#u# #ua u#i s/r&a "/rua+a)4"/rua+a) 'a). &/radi s/"a)a). /=(lusi)'a da) +uu).a))'a d/).a) /adaa) s&ru&ur dia%a+)'a s/r&a s/ara+ "/rua+a) ./(l(.i 'a). di"/rli+a&a) a&au &/r.a#ar dari /)&u "/r#uaa) u#i i&u9
1' Go"o&7oo%$ P* J**
Pulau Ja%a #/#ilii si?a& ?isi(.ra?i 'a). +as da) +al i)i dis/aa) ar/)a //ra"a /adaa)9 Sa&u di a)&ara)'a adala+ ili# &r("is disa#"i). i&u a#"a4<iri ./(.ra?is)'a dis/aa) ar/)a #/ru"aa) ./(si)li)al #uda da) alur (r(./)/sa d/).a) a)'a ?ula)is#/ 'a). ua&9 Kar/)a /ua&a) i)ila+ #/).aia&a) Pulau Ja%a /r/)&u #/#a)a). da) s/#"i&9 P/rua+a))'a dala# a.ia)4a.ia) &/r&/)&u s/"a)a). da) s/ara+ d/).a) "a)a).)'a "ulau dari
&/"i sa&u / &/"i 'a). lai))'a9 Si?a& r/li/? 'a). dis/aa) (l/+ ili# &r("is suda+ di/&a+ui da) di"/&aa) di I)d()/sia9 >ura+ +ua) 'a). &i)..i #/)'/aa) "/la"ua) 'a). </"a& da) i)&/)si? u.a d/)udasi ./ala 'a). #/).iu&i adala+
/r(si9
P/r/daa) &("(.ra?i 'a). dis/aa) ada)'a "/r/daa) a&u4a&ua))'a a#"a ura). /las ila dia)di).a) d/).a) da/ra+ ili# lai) #/si"u) l/#a+ /<il #/#"u)'ai &/i). 'a). <ura#9 Aia&)'a a)'a +ua) /rar&i a)'a air 'a). +arus diua). s/+i)..a a)'a "ari& ala# :.uli'; 'a). /.i&u ra"a&9 Kar/)a a)'a)'a "ari&4"ari& 'a). ra"a& &/rs/u& &("(.ra?i)'a &/riis4iis9 Aia&)'a sisa4sisa "/r#uaa) 'a). dulu "/r)a+ &/ra).a& +ila). dala# %a&u 'a). si).a&9 S/ali)'a "/)/"lai) da) lai)4lai) 'a). "/r#uaa))'a da&ar u.a &/r/)&u dala# %a&u 'a). si).a& dari "ada ili# 'a). lai))'a9 $ala# +al i)i #u).i) #/).+/ra)a) #/).a"a &("(.ra?i Pulau Ja%a s/#ua)'a /lu# #/ru"aa) "/)/"lai) Hal i)i ar/)a /r(si da) d/)udasi da"a& dii#a).i (r(./)/sa #uda da)
/"ir(./)/sa 'a). #asi+ /r./ra 'a). #a)a ./ra #/li"a&a) #asi+ &/rus /rla).su). dala# s/ua+ "/ri(d/ dari /ra "l/is&(s/) &a"i di ali i&u s/#ua .u)u). /ra"i a)'a #/).luara) a+a)4a+a) da) l/i+ a)'a la.i dari"ada a"a 'a). di+asila) (l/+ ./ala /r(si "ada "/r#uaa) &a)a+9
Pada dasar)'a da"a& di/daa) #/)adi &i.a ()a "(( #/#a)a). s/"a)a). "ulau %alau"u) a)'a 'a). &ida u&u+9 K/&i.a ()a i)i sa).a& /r/da ara&/ris&i)'a ai di Ja%a Ti#ur Ja%a ara& da) Ja%a T/).a+9 $i a.ia) &/).a+ dari "ulau da) li).u).a) a.ia) 'a). "ali). ara& alur dari ()a4 ()a &/rs/u& )a#"a)'a ura). /las #/)u)ua) ada)'a "/rua+a)4"/rua+a)9
()a &/rs/u& da"a& di.(l().a) s/a.ai /riu& 5
a. Zona selatan, ura). l/i+ /ru"a "la&( /rl/r/). :#iri).; /ara+ s/la&a) #/)uu Lau& Hi)dia da) di s//la+ u&ara /r/)&u &/i). "a&a+a)9 Kada). ()a i)i /.i&u &/riis s/+i)..a /+ila).a) /)&u "la&()'a9 $i Ja%a &/).a+ a.ia) dari ()a i)i &/la+ di&/#"a&i (l/+ da&ara) allu=ial9
b. Zona tengah, di Ja%a Ti#ur da) s/a.ia) dari Ja%a ara& #/ru"aa) d/"r/si9 $i&/#"a&4&/#"a& &/rs/u& #/u)<ul /l(#"( .u)u). /ra"i 'a). /sar9 $i Ja%a T/).a+ s/a.ia) dari ()a &/).a+ di&/#"a&i (l/+ ra).aia) "/.u)u).a)
s/ra'u s/la&a) /ra&asa) dis//la+ u&ara)'a d/).a) d/"r/si 'a). l/i+ /<il l/#a+ s/ra'u9 Ju.a di a.ia) "ali). ara& da/ra+ a)&/) di&/#"a&i (l/+ ui&4 ui& da) "/.u)u).a)9 S/"/r&i di Ja%a Ti#ur ()a i)i di&/#"a&i (l/+ d/"r/si 'a). diisi (l/+ /)da"a) =ula)i #uda9 Si?a& ./(l(.is)'a +a)'a da"a& dili+a& dari Ja%a T/).a+ da) Ja%a ara&9 G/raa) (r(./)/sa #i(s/) &/).a+ da) #i(s/) #uda sa).a& ua& :&/rua&; di ()a i)i da) s/ri). #/)'/aa) li"a&a) #/)u).ir a&au #/#/)&u s&ru&ur 'a). #/)(r( #/)'/aa) a&ua) &/r&i/r u.a la"a).a) "r/&/r&i/r &/r&u&u"9 :P/.u)u).a) Ji%( da/ra+ L( Ul( di Ja%a T/).a+ P/.u)u).a) Raa 7a)dala L/#a+ >i#a)diri da) a)&/) a.ia) s/la&a);9 Pada "/ri(d/ )/(./) &/rda"a& u.a //ra"a la"isa) &a s/laras da) s/dii& li"a&a) 'a). &/radi "ada a&au s/&/la+a+ir )/(./)9 P/.u)u).a) /ra"i da) ./raa) 'a). /#udia) 'a). aia&)'a &/rda"a& did/"r/si &/).a+
'a). #/)'/aa) &/r/)&u)'a &("(.ra?i4&("(.ra?i 'a). +as
c. Zona utara, &/rdiri dari ra).aia) .u)u). li"a&a) /ru"a ui&4ui& r/)da+ a&au "/.u)u).a) da) dis/li).i (l/+ //ra"a .u)u).4.u)u). a"i9 $ari sudu& ./(l(.i /&i.a ()a i)i #/#ilii si?a& 'a). /r/da "ula9 $i ()a i)i la"isa) )/(./) #uda l/i+ &/al a#"a i). ()a lai))'a da) i)i adala+ i)&i dari ./raa) ./(si)li)al #uda9 Li"a&a) 'a). l/i+ &ua &/radi s/a dari "/ri(d/ #i(s/) a&as9 Li"a&a) i)i a#"a l/i+ /las dari ()a &/)a.+ &/&a"i u.a da"a& dili+a& di ()a u&ara dari a%a &/).a+9 $i lai) &/#"a& "/)./)da"a) a+a) #u).i) /rla).su). s/la#a "/ri(d/ #i(s/) &/).a+ da) #i(s/) a&as9 $i i.ir P/.u)u).a) K/)d/). :Ja%a Ti#ur; "/)./)da"a) "ada ./(si)li)al /rala) &/rus sa#"ai "l/is&(s/) &/).a+9 S/la#a "l/is&(s/) &/).a+ (r(./)/sa di+asila) dari li"a&a) 'a). /ras d/).a) li"a&a) 'a). &/rali *upturned fold and thrust)9 L/i+ #/)uu / "/ri(d/ %ar&/r #u).i) da"a& dili+a& &/&a"i "/li"a&a) "l/is&(s/) &/).a+ /rala) &/rus da) #/)()(l9 $i a%a ara& ./raa) "/li"a&a) u&a#a &/radi "ada "/r#ulaa) "l/is&(s/) /#udia) diiu&i (l/+ ./raa) li"a&a) 'a). l/#a+ s/&/la+ "/ri(d/ i.ir "l/is&(s/) &ua9 $i s//la+ u&ara i.ir P/.u)u).a) K/)d/). di Ja%a Ti#ur di sa)a &/rda"a& a.ia) i)i &ida #/#"u)'ai la)u&a) di Ja%a T/).a+ da) di Ja%a ara& &/&a"i a.ia) i)i #/#a)a). / &i#ur / 7adura9 a.ia) 'a). &/rda"a& di a.ia) s//la+ u&ara
i.ir P/.u)u).a) K/)d/). i)i dis/u& P/rui&a) R/#a).9 $i da/ra+ i)i la"isa) )/(./) di a.ia) i)i au+ l/i+ &i"is dari"ada di P/.u)u).a) K/)d/). da) &/rdiri s/a.ia) dari a&ua) a"ur9 ()a i)i &/rl/&a di s//la+ u&ara dari "(r(s ./(si)li)al )/(./) #/#/)&u da/ra+ "/rali+a) a)&ara #asa da&ara) 'a). s/ara). di&/#"a&i (l/+ Lau& Ja%a 'a). &/radi "ada a#a) #i(s/) d/).a) "(r(s P/.u)u).a) K/)d/). i&u s/)diri9 //ra"a "/)./)da"a) /rala) &/rus s/la#a "/ri(d/ a&au a.ia) dari /ra "l/is&(s/) s/la#a #a)a
./raa) li"a&a) s/dii& #/).a+iri "/)./)da"a) i)i9
d. Zona Selatan, $i ()a s/la&a) i)i la"isa) 'a). l/i+ &ua &/rdiri dari /)da"a) =ula)is 'a). &/al :r/si &ua; da) a+a)4a+a) /)da"a) :s/"/r&i &a)a+ a)ula&us; 'a). &/rli"a& "ada %a&u "/ri(d/ #i(s/) &/).a+9 $i a.ia) s/la&a) ()a i)i #/).ala#i li"a&a) s/dii& saa &/&a"i li"a&a) i)i #/)adi l/i+ ua& d/a& a&as s//la+ u&ara9 $a/ra+ i)i #/ru"aa) da/ra+ "/rali+a) / ()a &/).a+9 a.ia) i)i di&u&u"i s/<ara &ida s/laras :u)<()?(r#; (l/+ a+a)4a+a) 'a). &ida &/rl/"as dari #i(s/) a&as9 $i a)'a &/#"a& la"isa) i)i &/la+ di"/).aru+i ./raa) #iri). :&il&/d;9 $i//ra"a &/#"a& dasar :alasC/d; #i(s/) a&as i)i &/rdiri dari a&ua) a"ur 'a). #/#"u)'ai "/).aru+ 'a). sa).a& )'a&a "ada &("(.ra?i9 E)da"a) 'a). l/i+ #uda dari #i(s/) #uda #u).i) "l/is&(s/) &ua &a#"a &ida ada9
2' Go"o&7oo%$ D$!%
K(#"l/ P/.u)u).a) $i/). #/ru"aa) /l(#"( "/.u)u).a) 'a). &/r#asu dala# ()a &/).a+ Pulau Ja%a9 ()a &/).a+ di&/#"a&i (l/+ ra).aia) "/.u)u).a) s/ra'u s/la&a)9 K/adaa) &("(.ra?i da&ara) &i)..i a&au plateau :"la&(; $i/). da) s/i&ar)'a sa).a& (#"l/9 $isi)i &/rda"a& d/"r/si "/.u)u).a) .u)u). &i)..i ui& da) da&ara)9 $a&ara) &i)..i di/). &/r/)&u
(l/+ a#las)'a s/a.ia) .u)u). a"i &ua 'ai&u .u)u). #/rau (l/+ "a&a+a) 'a). /rara+ ara& lau& da) &/)..ara "ada a.ia) 'a). a#las i&u #u)<ul .u)u).4
.u)u). /<il 'a). &/rs/ar di a%asa) $i/). s/"/r&i .u)u). Gaa+ 7u).ur .u)u) Gala# .u)u). a)dasari .u)u). Pa).li#u)a) .u)u). Pa).()a) da) .u)u). Pauaa9