Lënda: Elektroteknika e mjeteve të transportit
Njësia mësimore: Rregullimi kompjuterik i sistemit të ushqimit të motorit
Data e paraparë për zhvillim të njësisë mësimore: 17. 03 .2020
Me drejtim elektronik (rregullim) të punës së motorit dizel, merren parasysh numër i madh faktorësh ndikues për karakteristikat e tij, në krahasim me rregullimin mekanik të deritashëm, fitohet drejtim i sofistikuar në punën e motorit. Ky sistem i mundëson motorit:
•Ekonomi më të mirë të lëndës djegëse.
•Gazra dalëse më të pastra.
•Zhurmë të zvogëluar.
•Fuqi optimale dhe moment rrotullues.
•Përshtatje të thjeshtë për lloje të ndryshme të makinave.
Sistemi elektronik për drejtim me punën e motorit është i ndarë në tri blloqe kryesore (fig.
e meposhtme):
Senzorët (dhënësit), me të cilët regjistrohen kushtet e punës së motorit-madhësitë fizike ndikuese, të cilat nëpërmes te të dhënave shndërrohen në sinjale elektrike.
Njësia drejtuese (mikroprocesori), i cili sipas algoritmeve të caktuar dhe bazës së te dhënave(sipërfaqe karakteristike - harta), i përpunon informatat e fituara për gjendjen momentale të motorit dhe jep sinjale elektrike dalëse për drejtimin me organet kryerëse (funksionale).
Organet kryerëse (funksionale) (aktuatorët), të cilët sinjalet dalëse elektrike nga njësia drejtuese i shndërrojnë në madhësi mekanike për drejtim.
Fig. Bllok-skema e rregullimit elektronik te motori dizel
Fig. Llojet e pompave distributore te injektimit
Analizo me kujdes figurën duke shikuar numrat dhe emërtimi i tyre në tekstin nënë figurë
Fig. Sistemi i injektimit te lëndës djegëse te pompës distributore me pistonin
aksial te llojit VE .. EDC me rregullimin elektronik, 1 – rezervuari i lëndës djegëse, 2 – filtri i lëndës djegëse, 3 – pompa distributore e injektimit me ngasësin (aktuatorin) elektromagnetik, senzorine rregullimit te udhëtimit si dhe senzorit te temperaturës së lëndësdjegëse, 4 – valvuli elektrik mbyllëse ELAB, 5 – njësia kohore me valvulin elektromagnetike, 6 – injektori dhe pajisja për shtrëngim me senzorine lëvizjes se gjilpërës (zakonisht ne cilindrin 1), 7 – nxehësi i skuqur i llojit GZS, 8 – senzori i temperaturës se motorit (ne sistemin e ftohjes), 9 – senzori i shpejtësisë ne boshtin motorik, 10 – motori dizel (DI), 11- njësia kontrolluese e motorit, 12 – njësia kontrolluese e nxehësit te skuqur GZS, 13 – senzori i shpejtësisë se automjetit, 14 – përshpejtuesi – senzori i pedalit, 15 – njësia operuese për kontrollin e lëvizjes, 16 – çelësi i fillimit te punës, 17 – bateria, 18 – interfejsi për dijagnostifikim, 19 – senzori i temperaturës se ajrit, 20 –senzori i ndryshimit te shtypjes se ajrit, 21 – turbo mbushësi, 22 – matësi i prurjes se ajrit.
