• Tidak ada hasil yang ditemukan

PANJEBAR - lelakon.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2023

Membagikan "PANJEBAR - lelakon."

Copied!
24
0
0

Teks penuh

(1)

PANJEBAR · sEMANCAT

Directeur: Dr. R. 0SOETOMO Hoofdred. IMAM SOEPARDI

Soerat kabar minggon basa Dfawa adhedbasar kebangsan, njebar ·semangat manoenggale bangsa Indonesia . Aelrese:

Regane langganan 1 kwartaal ( teloeng sasi)

f

l.50. Kena dibajar saben ·sasi

f

0.50. Koedoe dibajar dhisik. ·

Red a

cl

i e

oetawa

Adm in is tr a

t

i e

Paviljoen G . . N. I. Boeboetan

· Oiwetokake saben dina Sab- toe dening N. V. Handel Mij Drukk.

.,Indonesia" Soerabaja.

Sawaja~-wajah kena rtdjaloek dadi langganan. nanging jen leren koedoi:.>

· ing wekasane kwartaal.

S 0

ER

A 8 A IA.

Redacti~

- 1 z.

3489.

Advertentie 1 regel

f

0.20; apese

f

2.50 sak-pasangcin. Kena ndjaloek tarief

marang Administratie ..

MRAJlTNANI

NALIKA ana ing parepatan fusie hakal manoengale B. 0. Ian P. B. I.. kadang Dr. Soetomo wis taoe ngandharake bab kang koe- doe diprajitnani dening pamren- tah ing kene. jaikoe soepaja me- nehana wewena!lg kang akeh marang bangsa kita dadi opsir ing. wadyabala dharatan. laoetan · Ian gegana. perloene jen ana ga- we pa,rigawe, kita bisa meloe nanggoelangi bebaja saka ndja- ban rangkah. ben ora gampang ditjaplok Ian ditjeplok.

Nanging bandjoe~ ana pitenah.

ngarani dr. Soetomo seneng di- djadjah Ojepang. Pitenah maoe noeli sirna sakala. saka pandoe- wane para dioernalis Ian pers nasional.

Loewih genah maneh. kaseboet ing l:mekoe .. Poestipa Mantja Na- gara" ing katja 57, Dr. Soetomo nerangake, jen sing kepenak dhe- we ikoe ora ana iija, kedjaba di- prentah bangsane dhewe, moeng wong bangsane kawoela kang seneng golek b1!ndara lija.

Jen wong mindeng kahanan in-.

.ternasion31. ora kena ora, koe- doe ngremboeg marang bab kang gawat iki. Nanging apa saiki ta- nah kita wis sijaga noelak tekane bebaja? Bab· iki dadi diremboeg Ian bandjoer katjetha benere pe- pelinge dr. Soetomo maoe.

Saiki pamrentah kene ija wis wiwit ngajati~ sarta bandjoer ana komite weermacht barang.

Toewan

r

E. Stokvis tilas warga Volksraad sarta saiki warga Tweede Kamer saka frac- tie S. D. A. P. oega wis wiwit meloe ngremboeg bab defensie politiek maoe, nelakake gela- ning atine. dene kaja - ka- ja paprentahan ing Nederland bandjoer ngebroekake kawadji-

ban · maoe mligi marang Indone-

sia. katjetha ing millioenen nota.

diredeur van Financien nerang- ake jen Nederland bakal oen- toeng

f

6.500.000, tegese sesang- gan kaseboet bandjoer kadjibah- ake marang Indonesia.

Nitik gentinge swasana . ndja- ban rangkah. Ian nitik dene ~e­

gara kita doeroeng samapta, pan- tjen njata perloe jen tetoenggoe- le bangsa kita padha ngawekani bah iki maoe.

Aamin1sti:atie

Gonta - gantining

lelakon.

Didiem&:ii; lft'J po"ftoeo~.

PANDADARAN TOEMRAP ·ANTEPING SEDYA.

OWAH-GINGSIRE lelako-

I

ning oerip ikoe loemrahe moeng · tinemoe ngosok balen, lire mang- : kene : .. saka papa riemoe moelja.

I

asor menjang loehoer, soegih , bandjoer miskin, Ian sapanoeng- ; galane. kang wosse moeng saka ' boengah menjang soesah oetawa

1 : ing wiwitane soesah noeli boe- ngah. ·

Jen inangkono lelakonine oerip ikoe ora adjeg, tansah gonta- ganti bae lakon kang sinan- dhang ; moela lajak bae jen para poedjangga njanepakake oeriping manoengsa ikoe lir sarah moeng- gweng laoetan, oetawa kaja wa- jang kang pinoerba dening ki dhalang.

!

I

I

1

I

I I ·

I

Akeh-akehing wong pantjena ija wis padha mangerti jen mitoe- roet waw<ltoning alam oeriping manoengsa mono koedoe molah- malih, ewadene meksa ;:ma bae sawatara wong kang kaja-kaja ngemohi marang anggering ko- drat maoe, jaikoe : para kang woes padha kepenak oeripe.

Sanadyan ora kawetoe ing oe- tjap, wong-wong maoe ing batin padha ndoewa adja nganti kata- man kosok-balfne, dadi nggen- dholi langgenging kapenake ..

Angger-anggering 'alam ora kena winisesa ing manoengsa.

Manawa owaJiing lelakon ikoe rinemoe $aka kangelan marang kapenak. · ma.ndar kabeneran,

Cliche • Kclnc11r1• •

Swargi Raden Ngabehi Ranggawarsita, poedjangga ing Soera- karta. Mriksanana sedjarahe tjekakan kang kaP.atjak ing ru-

briek .. babad" ing namer iki.

GEMBIRA.

TOEMRAP wong kang nga- lami kasoesahan, betjik ngemat- ake marang kandhane professor William James kang kaja meng- kene:

.. Wong kang gembira, soewi- tan, ing sadjrone . kesoesahan, mratandhani dheke maoe wong kang tetep mantep. kendel. sarta bisa gawe saja kendele, nadjan ja dheke maoe sanjatane wedi.

Nanging jen wonge kang soe- sah ndjoer marloepa, ilang keka- repane, tansah ngoendjal napas,

·jen ditakoni wangsoelane kaja wong soesah. ingkono wong ma- oe tansah ngrasakake kasoesah- ane.

Jen kowe tansah gembira, so- lah tingkahmoe bingar, dhadha- moe tan;;ah kok-oengalake, 4J,g kono kasoesahanamoe bakal soeda saka sethithik, woesanane ilang babarpisan."

Piwoelang iki oega betjik toe- mrap wo11:9 kang leloemban ing satengahing pagerakan, awit panggodha. tjoba. alang-alangan.

kagelan, katjoewan, kang kerep kasa11dhang. adate ija sok nekak-

·ake kasoesahan marang kang kataman.

-o-

pantjen ikoe kang digoleki.

mBokmanawa bae ora ana wong kang oeripe ngemohi ing enak- .kapenak: Tirakating bapa babo.e

kang dibabakali sarana ngelak Ian ngelih, ing batin oega isi pan- djangka amrih anak toeroenne nemoe soeka wirja. Tatawoering

· obah-obahan ora lija oega amrih seneng kapenaking wong akeh.

Lah saiki kaprije moenggoeb panampaning wong akeh sa- mangsa gilir. goemantining lala- kon ikoe tinemoe saka kapenak marang kangelan ?

Rehning · kahanan mangkono maoe meh kena katamtokake jen saben wong sirik kataman, moela panampane kang akeh oega kan- thi rasa abot Ian rekasa, apa ma- neh kerep oega ora sah saka ing

I

pangresoela . .

· Adhakaning wong ikoe awatak j koerang anggonne naliti marang

I

awake dhewe, kasaring babasan:

ora toleh githoke. dadi jen ka-

(2)

Katja 2.

pengkok ing lalakon kang ora kapenak, bandjoer sapa-sapa di- toetoeh. terkadha~g saka djoe- dheging nalar. mandar koloe ngoendhamana kang Mahakoe- wasa. sepi ing pitakonan: .. apa baja sababe dene akoe nganti toemiba mangkene?" Oetawa:

... kliroening patrapkoe sing endi kang satemah gawe sangsara ?"

Toemrap ·Wong kang adhadha- sar tawekal ing boedi, jen nemo- ni sandhoengan mangkono adha- kan akeh pamoepoese, ing batin moeng ngoedarasa. jen oeripe la- gi oleh tjoba oetawa bebendoe- ning Pangeran. Pantoging pa- ngesthi noeli kari nalangsa. nje- njoewoen kapan bisane loewar saka pantjabaja.

Temboeng tjoba Ian bebendoc kerep dioetjapake ing akeh. pi- rang-pirang kang roemasa kerep nampani, nanging arang kang bisa njalahake. _

Saklebatan rnoda ija padha..

tjoba lat? bebendoe padha dene panandhang kang ora kepenak.

Nanging samangsa ditloesoer, bakal katon sclehing bedane.

Temboeng tjoba = temboeng djadjal : dadi ditjoba ija ateges didjadjal. Kang kerep tampa tjo- ba ikoe adhakane wong kang pa- dha doewe gagajoehan loehoer ; soetji Ian rnoelja.

Apane kang ditjoba ?

Boedine. Sapira rnoenggoeh ing kasantosan kaani:epan. kawan- teran, kakentjengan. kadjembar- ane kang darbe sedya. Mengko manawa tetela titis tetes atatas.

insja 'Allah bakal kasembadan.

Oetjapan .. fr.sj.-! 'Allah" ka- wetoe, marga titah oetawa ka- woela mono ora kena ngengkoki, - lire nemtokake k;Jlakone samoe- barang prakara, katjoba pasrah wisesane kang Moerbeng Bawa- na.

Dene tindake ingarep rnoeng tetep ichtijar minangka gagamba- ran kapratjajan mar<!ng dhiri pri- badi, ora moeng nedya ngga- dhoeh, ndjagakake endhoge si blorok.

Jen woes nindakake pamboedi daja. kari njadhong mbokmana- wa kaparengake:

.. Borong angga soewarga mesi rnataja" jen tjara ki Poedjangga Ranggawarsita.

Tetelane jen tjoba ikoe rnoeng pandadaran, ke.rep kapetha ana lalakon ·wajang ; nalika Ardjoe- na Mintaraga ginodha dening para Widadari endah2 kang mindha:! garwane.

Nalika Raden Abirnanjoe ngoepaja wahjoe tjakraningrat oegi tjinoba ·digodha dening poe- tri endah.

Tjarane Brzta Pandhawa ma- nawa kasowanan satrija kang ngakoe dadi darahe. engonne arep ngakoe. disangkani sarana panjoba dhisik sapira mocnggoeh boboting boedine. Kajadene : Bambang Prijambada poetrane Ardjocna. bisane diakoe ija sa- woese bisa nemokake lajang Ka-

. ..PANJEBAR SEMANGAT' limasada kang

didh~stha

maling

11 -

f"

Af.@c~~*H ~

agoena : Dewi Moestakaweni. · · ·' ·:< ,_,,.\: ''··. ·. 4

. i . :: _;!'~:::-' '::~~':·J.. ' 'I

Ing kono keila oega disoerasa ' .l <'.'.' '··""··'', 1

jen sowane para darah Pandha- wa rr.aoe kaoepamakake nedya ndjoendjoeng adjining dhirine ana ing babrajan.

Djer sapa ta kang ora .kajoeng- joen saoepama ingakoe dadi trah- ing Brata Pandhawa, sawenehing

~oelawarga kang oetama toer pinoedja djajeng djagad.

lngatase wor.g pedya koe- koempoelan kai:'o para witjaksa- na.. loehoer ing boedi, - preloe ndoewenana kaloewihan amrih koempoele maoe bisaa djoem:.

· boeh, sarasa, ora kalis kaja dene babasan: banjoe karo lenga.

Ana oeran2 kang gandheng soera$ane karo andharan ing dhoewoer ikoe·: Dhandhanggoe- la :

A~D HELP TO

STOP Jl!PA14"S

AllGRESSWN

Januari l 938.

Jen botena koewawi nglam- pahi. tjobaning Hyang koe- tjiweng bawana, dadi madal soembirane. lelepyan kang sampoen. sin~a titah den noe- grahani, ka\~lrjan kawibawan.

sasami linangkoeng. kedah wantoen lara-lapa. !ah maka- ten wahjane .kang sabda gati;

kakang Kanekapoetra."

Ing negara lnggris akeh wong k_ang ora roedjoek marang tradia- nge Ojepang. Ing ndhoewoer iki nalikane demonstratie Anti

Ja-

pan. Karepe toelisan kang digawa ikoe. mengkene: .. adja padha toekoe barang Ojepang Ian toeloengana mbijantoe njirep pa-

ngrangsange Ojepang".

ija wong kang kliroe patrnpe, di- akoni oetawa ora.

Saiki nglaras tjak-ing beben- doe. Nitik asaling temboeng ben- doe kang ateges doeka, dadi tam- pa bebendoe ikoe karepe tampa d?edoeka, toemrap ing kene kang d1karepake mesthine ja docdoe- kane kang Moerbeng Oerip.

Jen om kapenaking panan- dhang· ing donja kang awet· Sa- ka loepoete dhewe dianggcp kaja dene bebendoe. doedoeka. pan- tjen gawe auglesing ati kang ba- nget. Apamaneh jen ngelingi si- pating Pangeran kang Mahasoe- tji. Mahatresna. Mahamoerah. I.

I.I., mangsa karsaa paring doe- ·

doeka marang ka\voelane. des- Wong disrengeni ikoe adhak-

ane wong loepoet : dadi wong nampa bebendoe ikoe loemrahe

~ ~

g.=:..---· - -

s

DD

D. M. S.

OBAT IND 0 NE SI A.

Anti· ••gala " sakit-sakit boeah pinuAn1f:

Kepala sering poesing: mata konangan, tanda blaoe

~ibawah mata, pinggang. geger linoe dan pegel. kaki ildak koeat: entjok: peroet ada angin tidak maoe ke- loear; sering terbangoen tengah malam selagi tidoer:

boeang air ketjil panas. perasaan selaloe males, tidak poenja nafsoe boeat mengerdja~an sescieatoenja dsb.2.

Ti e p e t (r a d i c a a I) hilangnja segalanja itoe.

Manfaatnja lagi:

Tenaga moeda. serta gembira; nafsoe makan ber- tam_bah. sedang boeang air sangat entengnja. oedara kermgat. napas clan keteak janQ tidak sedep baoenja seketik~ djadi hilang. tjatjing dal<:!m peroet terbong- kar. t1doer njenjak, tjape seka)lpoen sehabis ·kerdja

berat hilang. ·

. Sebab itoe tiap orang baik benai memakainja Harga I botol

f

1.50 dan

f

0.75

TIDAK BERBOEKTI. OEANG KEMBALI!!!

Boeat djoeal lagi rabat ba- Koeasa Besar D.M.S.

goes. Pesanan hanja dengan AMIROEDIN rembours atau kirim oeang .

DD leb1"h doeloe. B a 1wer 1· ti 62 S 'b · . a1a. -~~

~

g

~ ~

g_·-_-:.,-::,_· _____________ g

~

t82

tocn moeng ngemoetake. soepaja wong kang kalimpoet gelema mareni marang kliroening tin-

! dake.

I

!

Oepamn ana wong karem nje- ret. minoem. ikoe adhakan awa- ke roesak. barang darbeke en- tek, jen :megih. kasoegihane dha dhal. wekasan toemiba anggom- bal. Toemrap wong kang nalar mesthi bandjoer bisa ngroe- mangsani jen anggonne njranthil ikoe moeng kaja dene pitoetocr pepelinging Pangeran jen patra- pe kang kalakon ikoe: ora prajo_.

ga: amrih nemoewa slamet. koe- doe diilangi.

Kang sering-sering tampa pt:- penget sa:·~a Pangeran. ora teka moeng parn wong loemrah thok.

sanadjan Nabi. Ratoe, panoen- toen oega bisa kataman.

Ing padhalangan Praboe Joe- dhisthira. misoewoer kasoetjijane. ewadene ana tjatjade sidji jaikoe .remPn ngab11tohap". Para

De-

wa nedya ngelingake marang kasenenganne Sang Nata kang ora betjik ikoe, sawidjining wek- toe digawe kalahan enggonne tcter,ake bae: .. tjoba apa beben- doe .

Jen tjoba bisaa katampa kan- thi: santosa. sareh. eneng Ian c- kascekan nganti ketjalan praclja kadhaton Jan g!:rwane pisan. Ing kono Sang Praboe lagi roemaos marang kasisipane.

Marga saka ikoe, samangsa kita kabener nemoni sandhoe- n9:.in kang ora kapenak, kari di- ning.

Jen bebendoe katampaa kan-

thi~ legawa. nalangsa. soepaja o- leh pangaksarr.a.

\Vong kang !eloemban ing pa- gerakan, ija ora koerang koerang tjoba Ian bebendoene.

- o -

(3)

22 J .. rnari 1938. ..T-'ANJEBAR SEMANGAT" Katja 3.

·~~'"-'-~~~~~~~--~~--~~---~----~--~~~~~~~~~~~-~--~~~~~~

IEBAJANE PALANJAHAN.

Sesorahe Dr.

R. M.

Slamet Su- dibyo, assistent ing G.H.S.

IV.

- o -

ING saikine perloe oega dak- rerangake, pokok-pokoke kang bisa nggampangake toemoelare lelara radja singa kabeh.

Manawa pinoedjoe dina· Ming- goe oetawa era ana garapan

(huiswerk). loewih-loewih ing wektoene vacantie, akeh wae pa- ra .moedha oetaw~ student kang .ngenggar-engg,ar atine, loenga menjang karang kawidadaren (papan pelajahan), moeng per- loe noeroeti ncpsoene, Djarene

tindak kang mengkono ikoe moeng kanggo ala nganggoet·

bae, dianggep ora dadi apa. Ana- nging sedjatine mbebajani banget.

Kadjaba saka ikoe jen ana student kang loeloes examenne, .kaloemrahanne bandjoer nga- nakake pahargyan sawatara, ana- nging alanc dene sawenehe ana kang nganakake pahargjan ing kedhoenge pelanjahan.

Kita mranggoeli kedadejan rong prakara, jaikoe nonomon kang arep ningkahan. dhisike padha ngoembar nepsoene karo para pelanjahan. Enggonne ngla-

koni ikoe koer~ng !O dina saka ningkahe.

Anane ngoembar hawa meng- .kono ikoe, djalarari samangsa wis ndoeweni djodho, tamtoe kamar- dikanne koerang. · Wekasanne Iara radjasinga te:menan, ban- .djoer njoewoen djamoe marang

kita (Dr. Slamet). soepaja lara-

ne

ikoe ditambanana nganti wa- ras sadjrone saminggoe. lawase, .awit dina ningkahe wis tjedbak

ban get.

Kita ngandhani, .wajahe ning- kahan koedoe dioendoerake bae.

.ananging pemoedha mace ora nja roedjoeki. Tamtoe bae kita bisa nggantha. kaprije nasibe pemoe- dha mace karo bodjone, dalah toeroenne ing tembe boeri.

Pemoedha maoe wetonan se- kolahan A.M.S. Ian wis tjekel

· -gawe, apa dene pametoene njoe- koepi dipangan Ian disandhang karo tjalon bodjone dadi doedoe pemoedha sembarangan.

Kadjaba apa kang wis kotjap ing dhoewoer maoe kabeh, - ing 1rnlangann para. pangreh pradja kang lagi dipindhah pagawejan- ne, ija ora sethithik kang nema- hi Jara syphilis, nganti garwa poetrane kang ora <losa ora p~,­

kara ija ketjipratan memalane.

Kedadejan panoenggalanne i- koe koedoe enggal disirnakake toem0eli. adja nganti lestari ngambra-ambra.

fvlarga saka anane toemoela-

re lelara syphilis, ikoe sawidji-

1

! djalaran l~em~ahe · roepan~ m<1- ning tandha boekti marang kita. ra,lt ati, gandes, kewes. lja kang jen isih akeh wong ka,ng doe- mengkono .ikoe sing padha dike- roeng ngerti marang anane me- · dani- dming para uioe,dha kita.

mala si<lji maoe. · Sing akeh-akeh para moedha Dhasar dhasflr lijane kang kita manawa nggandheng para marakake soemebare lelara ·sy- widadari pandjonan ikoe sakka- philis, jaikoe: temoene-; sak anane. toer ija go-

,,para moedha ora koewat na- han hawa nepsoene sing toe·

mrap marang para pelanja- han.''

Akch para moedha kita kang doeroeng njoemoeroepi. jen pa- ra pelanjahan kang tinemoe e- won tjatjahe ing koetha-koetha

g·~dhe, meh kabeh wis ngandhoet widjine lelara radjasinga! Pela- njahan kang kedoenoengan lelara ikoe, ora moeng kang kasat mri- pate oemoem bae. sanadjana sing"

toemindak dhedhemitan. ija nggembol widjine lelara radjasi-

nga. .

Kaloe.mrahanne para wanitCl kang dadi koepoe-koepoe malem ikoe oemoere ± 19 taocn ( iki toemrape bangsa Europa). Jen setaoen bae. pelanjahan ikoe mesthi wis pinaringan gandjaran bintang slaka merk: radjasinga

I

·sawarna. Manawa enggonne nglakoni wis djangkep loro oc- tawa teloeng taoen. ija nampa I gandjaran bintang maneh. malah

!

bintange mas, merk: radja singa telocng warna.

Anane para pelanjahan enggal banget nampa kanoei:irahan ikoe.

lek sing moerah regane, Ian wis m'esthine barang kang mo~rah

regane ikoe ora apik. Dadi para moedha kita dhewe ija akeh sing doeroeng bisa milih mas temba- gane pelanjahan!!

Tjekake wae: para moedha ki- ta ndoewe kans meh 100% ke- tjanthol lelara radjasinga kang asale saka para _pelanjahan.

Jen ~ma pemoedha· kang goe- medhe, marga saka wis karonsih karo pelanjahan, ikoe ngasorake dradjade, sanadjan doeroeng ke- na lelara radja singa.

Sepisan nglakoni karonsih doeroeng mesthi kena · lelara i- koe. ping pindho ping teloene tamtoe ija mesthi ketradjang. we- kasanne mesthi bakal nemahi karoesakan Ian kasangsarane pa- ra moedha. ora moeng pelanja- han kang wis pantjen speciaal, nanging para pelanjahan kang mogol. setengah-setengah, oeta- wa kang moeng kadhang kala.

apa dene pelanjahan kang dhe- dhemitan, ikoe ija mbebajani ba-· nget toemrape para moedha ka- hch.

Moenggoeh tjatjahe para pe- lanjahan dhedhemitan ikoe sate- rnenne mono loewih akeh tinim-

l

. i i

I

Djoged Bali. Gambar ing ndho;:woer nelakake djoged Daaap:

gambar ing ngisor djoged an:-kloeng, ing Kintamani.

Nalika congres Java InstiL ut kang wis klakon ing Bali. Ta- man Siswa Den Passar wis gawe potr~k crkeh banget; kang saiki

<liedol

a f

0.15 kanggo fonds T.S. ing kono. Sedoeloer kang se- neng ngloempoekake gambar bboedajan, bisa moendhoet ma-

rang T. S. Den Passar maoc.

~g~~~~~gggg·~· SCHOOL VOOR OPLEIDING

CUL TUUR & CHEMIE annex handelscurs'ussen Ardjoeno Boulevard 35 -

So er ab a j a.

Dir ..

J.

'HERTSTEIN

u

M

R

T N

E

-o- van

0 N

D E

R

w c

CULTUUR CHEMIE

ADMINISTRA TIE y

NIEUWE CURSUSSEN beginnen THANS.

s-

Laat U nog heden inschrijven.

Schoolgeld

·f

7.50 en

f

5.- Prosp. en ·verdere inl. bij den

Directeur:

VAKKENNIS IS PARATE KENNIS.

~~gtg~g~~~~g~

bang karo kang padha nglakoni blak-blakan ( beroepspi:ostituees).

Kita ora bisa njoemoeroepi, sepira tjatjahe pelanjahan kang doemoenoeng ing koetha-koetha Indonesia, kaja dene ing Beta- wi, Soerabaja. Bandhoeng 1.1.1 ..

djalaran statistiek ing bab pra- kara iki doeroeng ana.

Toemrape ing negara-negara Europa kang gedhe ija wis ana, kcijata: ing koetha Berlijn. Parijs I.I.I. Manoet statistieke toewan Bloch, djiwane koetha Berlijn koerang -loewih ana 4.550.000.

Samona ikoe sing nglakoni dadi pelanjahan blak-blakan ana 5000, nanging sing kanthi dhedhe- · mitan ana 25.000.

Manoet statistieke toewan Flacner, tjatjah djiwane koetha Parijs ana. 4.765.000 .. sing dadi pelanjahan blak-blakan ana 7000 .dene sing klawan dhedhemitan

ana 120.000.

Mangkono oega manoet pan}- ti priksane toewan Gaus, angger serdhadhoe 1000 sing kena lela- ra wadon golongan pelanjahan blak-blakan 22%. sing 30% be- dhangan karo dicnstmeiden. oe- pamane: koki, baboe I.I.I. nganti ketradjang lelara. sing 13.5%

saka wong wadon kang oewis kawin, sing 34.5% saka golong- an lija-lijane, kajata: saka ran- dha-randha. typisten, verplccg- ster. telefonisten, wong-wong desa kang njamboet gawe ing koetha I.I.I.

Dadi manawa nitik anaue sta- tistiek kang kaseboet ing dhoe- woer ikoe. terang banget. jen bebajane lelara radjasinga kang saka pelanjahan sesidheman loe- wih nggegirisi tinimbang karo sing wis terang-terangan.

Angka-angka maoe kanggo noedoehake anane pelanjahan ing tanah Europa. Moenggoeh kC1hananne pelanjahan ing tanah

(4)

Europa ikoe loewih betjik karo

· sing ana · il}g tanah kita Indone- sia, djalaran kaloemrahanne pa- ra pel!lnjahan ing kana padha wis Illamboe bangkoe· pamoela- ngan. dadi ija loewih pinter Ian . ija padha res*an, ndjaga bal)get marang koewarasanne badanne.

Kosok balen karo anane pela- njahan ing · tanah kita kene, ka- loemrahanne padha ora taoe se- kolah. dadi ija ora bisa matja boekoe-boekoe babagan kese- hatan Ian babagan lija-lijane.

Lan loemrahe tampane dhoewit ija ora patija akeh, moelane ija ora pati bisa ngreksa marang koewarasanne badanne.

Saiki ganti ngandharake ka- hananne para pelanjahan ing ta- . nah Europa kang padha dhedhe- mitan. Moenggoeh kahananne para pelanjahan dhedhemitan ing tanah koelonan, ikoe loemra- he kang dadi: para wanita kang njamboet gawe ·ing hotel-hotel, verkoopster, typisten. zangeres.

ziekenverpleegster Ian iija-lijane.

Para pelanjahan dhedhemitan ikoe kaloemrahanne mbebajani banget toemrape para moedha.

sabab :

I. Para pelanjahan dhedhe- mitan ikoe gampang banget se- ,;rawoenganne karo pemoedha.

2. Pemoedha gampang ke- . sengseme, sabab dikira jen wong

kang isih soetji kelakoewanne.

3. Peinoedha doewe kejaki- nan. jen para pelanjahan sesi- dheman ikoe ora doewe penjakit radjasinga.

4. Para pelanjahan dhedhe~i­

tan manawa ketradjang lelara syphilis. or<1 weroeh djawane.

Kahananne ::.ielanjahan-pela- njahan Europa kang mengkono ikoe. ora ana bedane karo kang

· padha soemebar ing kalangan masrakat Indonesia. Loewih

· 1oewih para dokter kang toemin- dak practijk huid en geslacht- ziekten, ing koetha-ko.etha kang gedhe. mesthi loewih pramana ing bah prakara kang kaja meng kono ikoe.

Manoet wawasan kita. kada- dejan ing tanah Europa kang lcaja k11seboet ing dhoewoer ma- oe. bisa oega bakal toe1.J1oelar

•li1a Ing kalanganne masrakat ki-

ta. Samono maoe jen kita wiwit ing dina iki ora gelem mboedi- daja ing sakoewat-koewate kang perloene mbrantas soemebare pelanjahan2. Sakora-orane jen o- ra ana kedadejan kaja ing tanah Europa, kita ija koedoe soema- dhija toemandang. ing negartl kita.

T oetoeping wedhar sabda iki, moega-moega para mahasiswa Ian para mcedha saoemoeme, pa- dha mangertija temenan marang bebajane lelara syphilis ikoe. Ian pad ha dieling. moempoeng doe- roeng kasep.

NASEHAT DOKTER.

-o-

PIWOELANG SANGOENING TETANEN . .

Perioene kaoein tani ndoewe kawroeh.

-o-

BOETOEHING tetanen kang nome~ sidji. jaikoe lemah. Ora ana lemah. mesthi bakal ora ana

• wong tani.

Nanging kita dhewe koedoe ngerti. jen lemah kang dianggo tctanen ikoe saja · lawas bakal saja koerang. djalaran kedjaba dHwane wong saja moendhak- :i;oendhak. ija.

a. Ora angger alas kena di- boebak.

b. Akeh ·;inah kang bakal di- dadekake alas maneh.

e. Tanah kang maoene \\'is dadi .sawah oetawa tegal. ban- djoer didadekake pekarangan oetawa didegi omah.

Nitik kaanan ing ndhoewoer maot>. ing kono pandoemane le- mah kimggo tetanen. ija mesth1 soeda-soeda. n:iangka baboetoe- hane wis genah jen saja moen- dhak. Moela bisane tanah Oja - wa ngladeni (njoekoepi) maran,-i kaboetoehane wong kang tan- sah moendhak-moendhak maoe.

ora lija dafane. jaikoe moeng ngoendhakake asile lemah bae (Ian bojongan menjang sandj<t- bane tanah Djawa).

Warna-warna aka! moerih bi- sane asil lemah moendhak akeh.

ora tjoekoep jen dakbeber ana

·ing kene bae.

Kita koedoe nggoegahake ati.

jen kita mikir tetanene ing na9;1- rn kang madjoe~madjoe. kajati:

Europa. Ojepa.ng. LI.I .. B·ab ii< i ija ora nggoemoenake, djalaran kabeh maoe pantjen kena dioi::- di. Sanadjan ana lemah, nanging jen oedane koerang. tetarien ija ora bisa toemindak.

Pantjen roepane tandoeran i- koe goemantoeng marang ka~i­

nane lemah Ian hawa. ( oedan

J.

Moelane kedjaba ngreti marang pangolahe lemah Ian wateke tan- doeran. ija koedoe ngreti marang flgelmoe hawa ( oedan) = Me-

terologie. _

Jen ;inane oedan bisa ditjotjo- gake karo anane lemah. bandjoer ing saben-saben panggonan doe- we matjem tetanen dhewe. kaja- ta ing Loemadjang Ian Ojember mathoek ditandoeri tembako. ing Banjoewangi ·mathoek toemrap k1apa: I.I.I.

Nanging kita koedoe tansah eling. jen warnane tetanen (kang. tinandoer) ikoe goemantoeng marang kaboetoehanne manoeng- sa . .Boetoehing wong. oerip ikoe

akeh nandoer pari Ian djagoeng.

S:lpa wonge ora boengah, jen tjatjahe pari Ian djagot::ng bisa

moendhak. ·

Jen wis tjoekoep kanggo boe- toehing pangan maoe. bandjoer lagi mikir tandoeraii lija. oepa- ma.: teboe. kopi. teh, copra, 1.1.l., ija diarah bisane moendhak asi- le.

Ing ndhoewoer wis diteranga- ke apa paedahe. soepaja pame- toe-pametoe kang tinandoer bi- sa betjik Ian akeh.

Anggonne golek reka daja maoe pantjen ija koedoe saka se- thithik. rnarga pantjen manoeng- sa-koewi kasinoengan akal.

Apa kang dialami dening pa- ra tani. ikoe wadjib dieling-eling klawan temen. Sokoer aene sa- selot-selote para sedoeloer tani wis ana sing ( doeroeng akeh)

~ bisa noelis Ian matja. apa kang dialami maoe betjik ditjatheti, soepaja adja nganti lali, malah bisaa kanggo pengeling-eling toe mrap toe-roen-toemoeroen. Ana- ne kawroeh tetanen maoe ija Sa- ka lajang-lajang kang isi penga- laman-pengalaman maoe. Malah tjatjahe lajang-lajang saja woe- woeh-woewoeh. sabab · ing alam donja iki manoengsa tansah nga-

!ami barang anjar. ·

Dene kawroeh-kawroeh maoe njata gedhe banget toemamane, oepama : Gedhene tela pohoeng ( kaspe) sing loemrah moeng wa- tara salengen. Marga saka daja- ne kawn;ieh tetanen. :miki bisa nganakake kaspe kang gedhene meh' sapoepoe.

Pametoe teboe kang maoe- ne moeng bisa ngetokake 300 pi- koel sebaoe. nanging saka daja- ne kawroeh saiki bisa metoe

· X~~~~~~gg~g~

LES I<ANGGO KAOEM POE TRI.

K;ioem iboe kang nedya si- naoc abc oetawa kang miwiti lan mbandjocn1ke basa Walan- dc.1. woelangan seminggoe ping pi11dho. h:ijare moerah ban~t.

Katrangan marang juffrouw E. Moesinah ing Zusterschool.

Kepandjcn Sb. dina Senen Ian Ojemoeah wiwit djam 4 sore.

I 000 pikoel kepara loewih . Moelane kawroeh ikoe gedhe banget pigoenane toemrap wong tani kang kepengin madjoe. lja akeh warnane kawroeh kang noe- doehake sidji Ian sidjine. terka- dhang sok ora ana maksoedc.

Mengko jen wis toemekan eng- gonne ija bakal diterangake kang perloe-perloe bae.

Moelane sanadjan para tani saiki · ija bisa noewoehi kawroeh maoe, jaikoe jen kita nemoni pe- ngalaman kan~ nganeh-anehi.

Oepamane: Loemrahe pari in9

· sebaoe bise:: metoe ratjake 35 pi- . koel. Ing kono bareng pamerdi- ne dioendhakake pametoene bi-

S<l 75 pikoel. Kaanan kang kaja

men.gkene iki betjik enggal dika- bar-kabarake. Noeli bisa digole- ki sababe dene pametoene bisa akeh. Jen wis ketemoe sabab- sababe. ing kono bandjoer bisa niroe kaanan kang betjik maoe.

Pantjen saloegoene kaanan alam icang noentoen manoengsa golek.

kawroeh.

. SOEW ANDRIJO.

- o -

Penjakit Res~· itoe. KOERANG KOEAT bagi kaoem laki seperti ilang TENAGANJA. atawa koeranQ sampoerna semoesti-

nja dan laennja. ·

Riboean or~ng kaoem laki (toea, moeda, mampoe. tida mampoe) mengandoeng seroepa ini penjak1t, jang ilang iapoenja pengidoepan girang dan aman. ·

Bersama ini saia kasi kabar seneng pada sekalian toean2 clan ~oedara2. Beratoesan orang jang mengandoeng seroepa ini penjakit. lantaran dari saia poenja obat-obat soeda mendapat kombali pC:ngidoepan jang aman dan · girang sampe sampoerna.

Maka sekalian toean:! dan soedara2 jang mengandoeng se- roepa ini · penjakit .. in gin dapet kombali pengidoepan girang dan aman, silahkenlah dafeng di saia poenja roemah obat of boleh panggil' atawa toelis soerat diterangken hal keada'an badan.

P~njakit Resia kedoea, sakit kentjing jang soeda lama tida maoe baek2 etc. djoega diobati sampe baek.

Adres2 dan soerat-soerat disimpen dengen resia.

kang. loemrah. dhisik boetoeh Mqioenggoe dengen hormat.

marang pangan. Semoebarang

t

kang pinangan ikoe prasasat ka-

T A B I R A 8 D U L H A M I D I

heh saka pakolehe tetanen. 1

Moelane pantjen wis lajake

I

Baliwerti 29 - Soerabaia - Telef. Z. 3383.

jen wong tani ing t.-Djawa ikoe

••••mi • • • • • • • • • • • • • • m • a v c ·aa· ;;,;;·,i;;:;.;. · - .;; : :;o;· i.i:s;.i, · ,., . .

'"°,.~

(5)

22 Januari 1938.

BAB DJATINING ICHTIAR.

Anggajoeh gejonga11ing kajoen.

II.

- o -

APA ta goenanc, dene wong padha oelah kabetjikan Ian oelah katresnan sarana nganggo isarat nglakoni pcpakoning agama?

Ana ing endi ta tetalcsing ke- koewatannc wong kang padha nglakoni tetoeloeng, oelah kasa- enan sarana .nglakoni nindakake pepakoning agama? Apa ora bi- sa wong oclah kabetjikan Ian oe- lah katresnan ora sarana nglako- ni pepakoning agama? Ana ing endi ta kanikmataning wong kang padha dadi koerbaning a- gama kang padha diandhemi? A- pa ta sababe dene padha gelem nglakoni dadi koerban, nganti

!

direwangi toh pikiran. toh ban- j dha, toh baoe soekoe, toh ka-

I

hoermatan, malah manawa pre- loe kanthi eklas ngetokake nja- wane?

l\.fo~nggoeh tetales Ian kanik~

I

matanmg wong padha nglakoni oelah kabetjikan ikoe preloe kanggo nggajoeh menjang Ge- gejonganing kajoe1., preloe kang- go nggajoeh wahananing soepe- J nan, preloe kanggo nggajoeh rnarang oerip Ian kasenengan 1 i kang sedjati. Dadi jektine · ang- l gonne padha nglakoni mangko-

I

no ikoe moeng pi:~loe kanggo '1

pantjadan anggonne padha arep . nggajoeh marang gandjaran I kang wis ginantocl'.gake dening ratoening gesang. !Ja ratoe kang mengkoe tetoengi:ioeling oerip Ian kasenengan kang ora bisa sir- na.

Ing dhoewoer woes dakterang- ake jen wong kang padha ichti- jar sarana nglakoni pagawejan roepa-roepa ikoe preloe kanggo mboedi bisane oerip Ian bisane oleh kasenengan. Nlangkono oe- ga kanggo mboedi bisane oerip Ian bisane oleh kasenengan.

Mangkono oega kanggo ngga- joeh oerip Ian kasenengan kang langgeng ikoe ija kocdoe ichti- jar sarana njamboet gawe.

Kaja dene toekang-toekang kang padha njambcet gawe nggarap jejasan omah octav.ra li- ja-lijane. koedoe mitocroet gam- bar gawejane architect. mengko- no oega sakabehing wong kang

kepengin nampani opahan oeta-

wa gandjaran saka kang kagoe- ngan jejasan langgeng. ija koe- cioe mitoeroet ga!llharanne Ar- chitect kang mbakoni jejasan i- koE> maoe. Dene Architect ik~e

maoe ija Pangeran pijamhak.

Noedjoc sawidjining dina ana sawidjining .siswa banr:isa Jahoe- di. pitakon marnng Sang Ki i::- ; toes rnengkene: .. Dhoeh Sang_..;

Maha Goeroe. kados pcendi p.1.- ' trapip,1cn socpados koeia saged

I

. ,PANJEBAR SEMANGAT"

tampi gandjaran gesang lang- geng, loemebet dhateng krato- ning Sang Prabawisesa?"

Ing kono Sang Kristoes mang- soeli mangkene: .. Apa kowe woes matja kitab Toret, Ian apa woes ngreti scierasane?

.. Wangsoelane: .. Sampoen".

.. Keprije soerasane?"

Soeraosipoen mekaten: .. Sira tresnaa marang Allahira Ian tresnaa marang pepadhanira!

.. lja ikoe lakonana kabeh".

Ing kono siswa maoe isih pi- takon maneh mangkene: .. Poen- d i ingkang dados sesami koe- Ia?"

Woesana bandjoer digaweka- ke sanepa g1•9ambaran ana in~~

satengahing dalan. Sawoese mangkono bandjoer ngendika:

.. Wis nglakotiana mangkono i- koe, mesthi kowe oleh gandja- ran langgeng. lo_·meboe menjang Kratoning kasenengan baka."

(Loekas 10. ajat 25-37).

Dadi ringkese wong kang a- rep nggajoeh gegejonganing ka- joen. ikoe koedoe nglakoni paga- wejan sarana odah katresnan mitoeloenr:ii marang sapepadhane kang padha nandhang kasoesa- han Ian karoebedan, moeng bae anggonne toemindak mitoeloe- ngi maoe om ker.a nggoegoe karepe dhewe, koedoe mitoe- roet gambar. Olehe ngga- joeh marang gandjaraning ka- loehoeran ikoe sarana nglako- ni pagawejan · kang wis ditja- wisake dening Sang Architect.

Kanggone wong Kristen, ang- gonne padha nenoentcen b<~ng­

sane, anggonne ndhidhik Ian nggoelawenthah apa dene mi- toeloengi bangsane. mcsthi ora arep oetawa ora kena soelaja karo gegambaran kang dadi tjl~­

kelanne.

Pangandikane Goesti Jesoes mangkene: .. Wis, sarehnc kowc

wis ngreti soerasane kitab, moe- la saiki loengaa, nglakona;ic.>.

nindakake oelah katresnan ma- rang bangsamoe, adja 'moeng rnandheg ing pangreti, Ian adja moeng goemendhoeng dening ngendelakc soegih kawroeh. na- nging loengaa, ichtijara, kanggo nggajoeh gandjaran oE:rip lang- geng.

Pangandikane Goesti marang para bangsa intellect ija kaja mangkono: .. Mara padha loe- ngai:l, padha nindakna pitoeloe- ngan. toemandanga ing gawe mitoeroet gambar. Adja moeng padha ketoengkoel Ian ngiling-

!1gilingi gambar. Adja padha goe- mendhoeng dene soegihing ka- w roeh Ian pangreti; kang preloe njamboet gawe, ichtijar kanggo nggajoeh djatining gandjaran l:ang woes ginantoengake".

Oelah katresnan marang sa- µcpadhaning oerip ikoe bisa ka- tindakake sarana patrap warna- warna. Ana kang noeroet gam- bare dhewe, Ian ana oega kang noP.roet gambare jeja!!an agama roepa-roepa. Nanging kanggo- ne wong Kristen koedoe noeroet gambar peparing G. Kristoes. a- marga Sang l<ristoes angonne nindakake katresnan ija mitoe- rcet gambar peparinge Pange- ran ing S\varga.

AP.a ing gambar kono wis ka- tjetha jen manoengsa ikoe koe- doe didandani ana rong roepa, jaikoe njawa Ian awake, batin Ian lanire. oetawa wadhag Ian kaaloesanc.

Dene kang preloe digatekake dhisik, jaikoe bah njawane. Ka- boetoehaning badan wadhag, ja- ikoe sandhang Ian pangan Ian kasenengan kang ana ing donja kene. Dene kaboetoehaning nja- wa ikoe sarana diketjeri Sabda pangandikaning Pangeran.

Ati kang lesah dening kasoe-

Ka~j .. 1 5 .

Yvon Delbos minister ndjaban rangkah ing Prantjis.

-o-

sahan warna-warna. preloe di- oeripakC sarana dipakani pangli- poer, mangkono oega ati kang ngorong marang Sabdaning Pa- ngeran, ija koedoe dipakani sa- rana Sabda ikoe maoe.

Kali kang mili banjoe kang boethck, keprije olehe ngreka, soepaja banjoe ikoe maoe bisa bening? Masthi bae koedoe di- toeroet saka ing t~ke dhisik.

Jen \'!iS ketemoe bandjoer. dio- peni. digarap. soepaja bisa be- ning. bisa njrambahi oeripe wong akeh. Woes mesthi wae mangkono ikoe angel banget, na- nging kita ora kena pisan-pisan moendoer. awit Goesti ija tansah kasija-sija. malah wekasanne

Gedhong pengetan nasional 'kan490 mengeti lelnbodrnnne penoentnrr'. n.-1~in:1:il Dr. Sun Yat-sen ing satjedhake Nankiog, kang saiki karcgem dening pangwasane pradjoerit Djepang.

(6)

Katja 6.

bandjoer nglampabi seda kualib.

Kaheh ikoe maoe woes kakersa- kake, preloe kanggo paring pi- toeloengan marang sapa wae kang gelem ngoengsi ing Pijam- hake.

Ing wasana moega-moega pa- ra maos kersaa ngraos-ngaosake andharankoe sapala iki, Ian moega-moega ija oleh herkahing Pangeran hisa oleh papan ana ing batine para sedoeloer. Wa- sana andharankoe iki daktoetoep ngango tetemboengan: Setya hoedya nggajoeh gegejongan dja- tining kridha.

S. ATMAWIDJANA.

-o-

SAKA REDACTJE.

Sdr. Hamersiswantoro, S r o e- w e n g : Fotone Seboel wis di- kirim. Rak wis katampa ta?!

Sdr. Abd. Djamil c/o C.L.O.D.

ing P o n t. : W eekblad lija kang toedjoene kaja P. S. nganggo aksara Latijn. rega larang lara- nge

f

0,75 sesasi. ora ana.

Ana meh padha, nanging ak- sara Djawa, jaikoe .. Noesanta- ra" ing Solo.

f

0.50 sesasi.

Weekblad kaja

P. S.

hasa Indo- nesia. ora ana. Kadjawen. metoe seminggoe pindhc., nanging ak- sara Djawa.

Sdr. Moecijthardja: Ora die- mot. koedoe ngoko.

Sdr. Moh. Tauchid: Ki Padmasoesastra wis kadhoeng diboewang. dadi ngenteni ganti- ne. Kena dilcirim babarengan.

Sdr.

T

j ah

Pa

t j it an : Ka- baran ora perloe diemot; lijane wae. Kanggo apa photone S e- h o e I? Kirima prangko 10 ~

dhisikl Wawasa.a bab kramejan.

insja 'allah.

SAKA ADMINISTRATIB.

Sdr. 4897 R. S.jn. ing DJ.: Sa- hahe distop, merga toenggakan mbajar dhisik 3 sasi. Bisa ka- tampa dadi ahonne maneb, jen toenggakan diloenasi dbisik. A- dja gela.

Ahn. 6143 Tjepoe. Wis heres.

Abn. 13678 Balikpapan. Wis katampa.

Abn. J 0944 lndramajoe~ Sing oleh pasoedan

f

0,25 moeng a- bonne sing ngrangkep S. 0 ..

Ahn. 14795 Waroe S. C. S.

Wis katampa Ian oeroenan Lo- terij sathithike

f

0,25.

Abn. 14318 Medan I. Wis ka- tampa. II kena.

Sdl. Mr. W. Semara11.g. Ora bisa.

-o-

..PANJEBAR SEMANGAT"

MAWAS DALAN KANG BOENTOE.

Mrihatinake nasibing Anak Poetoe!

- o -

antjer (stellingen) Dr. Scet.Jmo.

ing antarane ana tinemoe mang- kene : .. Kagawa saka wrc.gade kang hanget ngloewihi kekoe- watan kita kanggo njekolahake anak kita ing tan'ah kene, ing · mangka ing tanah mantja pradja tetangga kita wragade loewih majar; dalan sidji-sidjine toemrap kita kanggo minterake anak ki- ta, ora ana maneh kadjaba moeng ngirimake sekolah ma- rang mantja pradja maoe."

Ngelingi iki kabeh. akoe ban- djoer kelingan marang katresnan SASANTINE Dr. Tjipto Ma- kita kabeh, marang .. anak" kita.

ngoenkoesoemo: Toemrap sawidjining .. bapa"

.. Nasibing Ba~gsa ing di- na mboeri ikoe, kawengkoe ing waktoe dinane saiki. Dene waktoe dinane karegem ing ta- ngane para pemoedha pemoe- dhi anak poetoe kita. Dadi wadjibing 1raoem Kabangsan kang soetji ikoe. njepaki tjoe- mawis dina pamboeri kang sarwa edi-endah!

Sasantine Boeng Karno, moeni:

.. Wong koelina kandha : .. Sing sapa ngregem kaoem pemoedha. ja dheweke ngre- gem dina mboeri''.

bobotng katresnan ora ana kang ngloewihi saka katresnan ma- rang .. anak", malah katresnan marang bodjo dadi tiba nomer lore.

Saka pangoedange para .. ba- pa" marang anake. kita ngoe- koer sepira gedhene katresnan

I

maoe. Ora .a~a bapa ka_ng ngoe- dang anake mg tembe dadija wong kang bodho. Koedangane toemrap poetra-poetrane, jen ora Mr. ja Dr. oetawa Ir. Kekoe- dangane para bapa kang mang- kono ikoe wis sakbenere Ian wis sakmesthine. Nanging kaprije.

lamoen kawocsanane kekoeda- .. Akoe kandha : . .

I

ngan k ang moe oe I k maoe, ing .. Smg sapa ngregem dma tembene njatane moeng trima mboeri, dhewek~ ngregem ka- ,1 kandhas katjoewan? Katjoewan oem pemoedha! . ora marga dene poetra poetrane njatane padha bodho bodho ! Para maos temt.oe isih keli-1

0.

ora; katjoewan marga sang ngan marang anane Congres Per- bapa ora bisa ngragadi sang a- goeroean Kebangsan kang ka II · nak; wragade kang ngloewihi ing Solo anjar iki.

I

kekoewataning wong toewal Jen Temtoene oega isih kelingan ngelingi abote sesanggan pem- marang ioembangane antjer- ! bajaran sekolah Ian wragad lija

Endi sing perloe dibrantas ? Tjara koena, apa tjara modern 1 Manoet golongan koena, betjik tajoeban karo dhansah2 ; na- ning manoet golongan modern: tajoeban ikoe nelakake dradjad kang asor. Endi sin~ perloe disirnakake? Apa doedoe karo

pisan? I

22 Januarl 193~.

~s~~~ggg~

Dlwl T/andralilr•na • .•..

Ing wajah bangoen esoek ( sa- poengkoere " R. Pandji). Sang Poetri goerawalan woengoe. -Ing kono pirsa kang raka ora ana, bandjoer digoleki. Djoclheh Ian Santa ija ora ana. Noeli marani pasarejan, ing kono soemoeroep lajang goemlethak ing bantal, cnggal didjoepoek sarta kawatja.

oenine:

.Ariningsoen Tjandrakirana Ing bengi iki poen kakang woes lolos saka kedhaton. per- loe golek marganing pati. 0. dhi- adjeng! Sapira kandeling katres- nankoe marang kowe. moeng

Panger~.n kang ngawoeninga- ni ...

Doeroeng toetoeg enggonne matja, Sang Poetri ndjerit karoe- na. ..Adhoeh Jae. dhoeh kakang- mas! ! ( karo moewoen ngroeng- kebi bijoeng emban). Bandjoer moewoen (A s m a r a d a n a) :

.. Kakangmas pepoendhen mami. welasana djasad koela.

dhiadjeng arsa andherek. na- djan toemeking palastra, ndje- goer samoedra dahana. mlebe- ta ing lenging semoet. . ...

Tjoeplikan saka boekoe .. An- dhe-andhe Loemoet" kang moeng rega

f

0,25. Oega moendhoeta boekoe Poestaka Nasional lijane.

sarana kirim postwissel pisan.

lijane. njata toemrap bangsa kita oemoeme. dalan kanggo ngga- joeh piwoelangan loehoer. la- wange kaja wis katoetoep boen- toe. Moeng sidji loro kang koe·

wagang njembadani.

Ora lawas maneh. sedhela engkas ing tembe mboeri. wetoe·

ne maha siswa (student) bangsa kita saka pamoelangan loehoer.

temtoe soeda banget. loewih-loe- wib lamoen kita agawe tetandhi- ngan karo tjatjahe maha siswa

!'aka bangsa m"1ntja. Tieng Hwa oetawa Walanda. Sebabe ora li- ja. amarga bangsa bangsa iki krlng ekonomine kang loewib santosa. Dene wekasane ora lija.

tanas kita kene ing waktoe kang ora bakal lawas maneh, bakal kebandjiran. para pinter ( gegra- dueerden) bangsa kita, saja soe- we bakal saja rendhet Ian saja pe- ret: lki bakal mahanani kahanan kang loewih rekasa Ian loewih tjilaka toemrap kanggone bang- sa kita olehe oerip kanggo ngre- boet oeripe ( stugle for life).

Ing mangka Kebangsan Ian oerip bebrajan kita, saja soewe saja moendhak mboetoehake ba- nget marang kekoewatan para pint'h bangsa dhewe.

Jaikoe kekoe•.vatan para ( ge- gradueerden) manggalane ma- sjarakat kita. Bijen. naiikane Pa- rintah isih nganakake studie~

beurzen I.I. oemoeme anak kita kabeh bae, bisa oleh dalan. ngle-

(7)

:22 Januari 1938.

---

boni pamoelangan middelbaar

·Ian loehoer. Akeh bae kang bise

· 1oeloes saka pamoelangan dok- ter, saka pamoelangan ·Ioehoer J.s.p. W aktoe samono anake pak

·Tjarik, pak Loerah. pak Oepas, pak •Mantri enz. kang nalika tji- Jike ora nate di koedang dadi Dr. oetawa Ir. diwasane ana kang bisa nganthongi titel kase-

.. PANJED!\R SEI\-IANGAT"

Katja 7.

"boet. Oega akeh kang saiki bisa

dadi goeroe, Bosch-Opzichter, Bosch Archiect, Adj. landbouw- consulent I.I. Kabeh iki dadi tan- dha jekti kang njata, jen bangsa kita mono oega ndoeweni kapin-

I

teran Ian otek kang entjer. ora kalah karo bangsa apa bae. sak .oega di boeka dalane di wenehi dalan. Masjarakat Ian oerip be- 'brajan kita boetoeh banget ma- rang para pinter bangsa kita! lki

.ora kena di selaki! Nanging jen

kahanane kaja mangkene teroes, apa bangsa kita bakal bisa Ian

.sagoeh mbangoen. nglever pa-

ra pinter bangsa dhewe?

Bisane sarwa rekasa banget toer oega ora njoekoepi banget

·.njamoet-njamoet!

lki ija gambare vrije national lagere school saka instituut .. Ksatrian" Ing Bandoeng 1 Ian no. 2.

kang no.

Para pinter bangsa mantja

·bandjire ndlidir saja ngranoehi.

Pantes lamoen kabeh kang kita petha ing ndhoewoer iki. dadija .lcawigaten kita kabeh! Wiwit sa- . iki oega!

Nanging apa perloe. kita ban- djoer anggrantes poetoes-asa, tjilik ing ati, semangat nglokro

·.Ian mlempsrn?

Malah koedoe soewalike tjan-

·tjoet tali wanda weroeh bebaja anekani!

Awas Ian waspada ngoelati glagading djaman. njantosakake

·1aroesakan Ian katresnan, nja-

··maptakake baggo korban a-

soeng bekti kita marang Noesa Ian Bangsa!

Apa para sedoeloer wis samap- ta. sikep, miranti?

Apa para sedoeloer tresna ma- rang anak, anak poetoe Ian na-

·sibe!

Para maos, koelawarga

P.

S.

kita, boektekakc jen njata oerip semangat Ian katresnanmoe! Ajo padha noeli tjantjoet. njoemawisi dina mboeri kang edi-endah toe- mrap kanggone anak poetoe ki- ta. Nanging ja koedoe enget marang sasanti lawas: .. djer ba- soeki. mawa beja!" Prabejane:

---

1 N i j u r h e id n er I

,,PERT 0 EK ANG AN"

Afdeellng

.WBEFSCHOOL''

Pa11r Baar Wetan 38. ·- Soerabaia. Tel. Z. 860

Memberi peladjaran menenoen t h e o r i e dan p r a k t ij k aeloeas-loeasnja.

Membikin kain tenoen roepa-roepa : Saroeng, Loerik, Linnen (kain djas), Handdoek. Tafellaken. Servet, d. s. b.

Djoega menerima order boeat membikin kain dengan desin kemaoean sipembeli sendiri.

I. Pembikinan k o e a t, 2. Dessin r o e p a - r o e p

a

dan

111 o d e r n, 3. Warna tidak I o e n t o e r. "

Kain2 tenoen dapat djoega dibeli di toko2 terseboet dibawah mi:

Di Soerabaja: pada toko Delima, Indonesia, Bjor. Vaste.

I

Oemoem. AJnan Bandoeng dan Smyrna. • Loewar Kotta : pada toko Tjahja Mataram Pekalongan.

I

Ardjoeno Probolinggo. Parijs dan Parang

!

· 1

Tritis Bangil. - ,.

·

.·· -Tanah Sabrang: pada toko Madioen Barabai dan Pelaris

Bandjarmasin.

I

---~ ...

.. roekoen" Ian padha miloe oe- roen woedhoe Sf\~adare.

Dalane sarana mbangoen .. Fonds Onderwijs Ra'jat". Oepa- ma saben sidji koelawarga njoem- bang

2y2

sen. saben sasi. dadi saben kwartaal

7Yz

sen. Tjoba

digalih! Langganan P. S. se-

k war ta al

f

1.50.

Bijen nalika wragade kirim postwissel isih 12Yz sen, dadi totaal

f

I .50

+

12 ~~ sen =

t

l.62Yz.

Saiki wragade kirim tjoekoep 5 sen. nanging kita tambahi kanggo soembangan

7Yz

sen. da- di oedhang-oedheng oega

f

1.50

-~-

5

sen

+ 7Yz

sen =

f

l ,62Yz.

Nanging bedane, de.ne kita sa- iki bisa asoeng pasoembang Na- sional kang penting Ian gedhe banget adjine. Tjoba ta digalih kang djero.

Saben sasine P.

S.

bakal bisa tampa pasoembang 8000 X

2Yi

= f

200. Dhoewit

f

200 saben sasi iki bisa kita anggo ngraga- di ngirimake sekolah menjang mantja pradja, pemoedha 3 idji.

kanggo tjalon leider ( pemimpin) peroesaha'n vak oetawa ekono- mie I.I.

Kita ora perloe para pinter kang moeng pinter dadi boeroeh, nanging masjarakat kita boetoeh.

ja boetoeh banget para pinter, kang pinter dadi manggalane masjrakat, kan3 pinter toer achli pisan dadi pemimpine, leider pe- roesaha'an ngatoer mrih adjoene ckonomi kita!

Sapa kang uentoeng Ian en- toek kabegdjan? Ora lija ja moeng bangsa kita dhewe. lki lagi boewahe saka ada adane

ko~lawarga P. S. bae. doeroeng saka ada-ada lija golongan. Apa :Jakal bisa kelakon? Apa dhoe- wit

2 Yz

sen saben sasi ·meksa isih kabotan toemrap para Sdl.

para maos.

Apa sebabe jen kanggo oeroen toekoe lot kang apese koedoe ti-

kel kaping sepoeloehP.. ora ana kang kabotan? Oeroen toekoe lot iki. to~..,, ··;ip k it<1 kaoem Pa- njebar panles~ koedoe kita soe- wak bae. (Kita oega acc. Red.) .

J.ocwih betjik salin gagrag - anjar. moela semangat ja koedoe anjar. Tambah taoen ja tambah pengalaman, jen emoh di tjap:

,.toewa-toewas". Oiganti bae oe- roenan kloempoek' bandha, njoe- soen kapitao;l vorming Kebang- san. ngopeni, .. sen" kita.

Jen kita wis bisa minterake anak kita, kita oega koedoe bisa njedhijani .. bandha".

Jen anak kita kang wis kita pinterake maoe ora ana pasadhi- jan bandhane, padha bae karo ora apa-apa, ora woeroeng ja ba-

Jb

kirim lajang

odawa

post- wiaael adja lali njeboetakf Do-

mer abomae.

kal dadi kaoem boeroeh. adol kapinterani.

Jen koelawarga P. S. gelem kloempoek bandha 10 sen saben sasine, 8000 koelawarga saben sasi bisa kloempoek kloempoek

f

800. ing dalem setaoen wis

f

9600.

10 taoen rak wis

f

96000. lki lagi saka kekoewatane koela- warga P.S. wae, doeroeng saka golongan lija. Kabeh iki lagi a- ran .. tjengkorongan" nanging ora aran mochal.

Lamoen kita .. gelem" temtoe bisa kaleksanan. toer ora rekasa Ian ngaja-aja.

Kaprije pamanggihe para maos kabeh?

SISWOTO.

Bodjon~goro:

- o -

(8)

Katja 8.

RADEN NGABEHI RANG- GA W ARSIT A.

Riwajate tjekakan.

- o -

MOENGGOEHING pura ma- os mesthine doeroeng ana sing ora midhanget m.iirang asman~

poedjangga sing wis kaloka ing tribawana iki, loewih - loewih bangsakoe kang manggon ing tanah Djawa kene.

Tjoba ing kene dak terangake sethithik bab babad-babade R.

Ng. Ranggawarsita: _ R. Ng. Ranggawarsita ikoc dhek timoere asma R. Bagoes Boerham Ian oega kaseboet Ngab doellah Tahir, jaikoe poetrai~e

Mas Ngabehi Ranggawarsita, Penewoe Tjarik Kadipaten A- nom. Dene iboene ikoe poetrane Pangeran Karanggajam. poe- djangga ing kraton Padjang dja- man koena.

Raden Ngabehi Ranggawarsi- ta mij"Os ing dina Senen djam 12 awan tanggal 10 Doelkangidah taoen 1722 ( taoen Djawa) oeta- wa taocn 1803 ( taoen Masehi.) Mijose maoe ana ing kampoeng Pasar Kliwon Soerakarta ana ing daleme ingkang ejangc:

Ja -

sadipoera II ( kang sawise djoe- meneng Boepati bandjoer asma Raden Toemenggrieng Sastra- negara ).

Manoet tjritane kascboetake jen keng ramane R. B. Boerham ikoe sawidjining prijaji kang se- neng njinaoe agama Ian oega ing bab kapoedjanggan. Ing wektoe perang Diponegaran. M. Ng.

P<'nggawarsita maoe keleboe ..iadi wong boewangan.

Bareng R. Sagoes ·Boerham joeswa 2 taocn bandjoer dipoen- dhoet poetra dening keng em- bah, digoelawenthah dening keng cjang maoe.

Kira-kira joeswa 8-taoen pan- djenengane njoepena sing an eh.

kang manoet pangal'\dikane cja- nge enggonne negesi impen ma- oe: besoek R. B. Bocrham bakal dadi poedjangga kang linoewih.

nanging sawise ikoe wis ora ana maneh poedjangga kang kapin- teranne ngloewihi pandjcncnga- ne.

Bareng joeswa 12 taucn R. B.

Boerham dikirimake menjang pondhok pesantren ing Ponoro- go. jaikoe pondhoke Kyahi I- mam Besari soepaja sinaoc nga- dji ana ing kanc.. Sing minang- ka cmbane jaikoc Ki Tanoedjaja.

Ing sadjronirg mondhok ikoe R. B. Boerham kescd banget, ora taoe kersa ngadji. kt>t:cneng<rne mocng ngabotohan Ian lajangan.

gc1iek iwak ing b li-kali. Pira bae dhoewit kang dient~bke

kanggo nindakake pcnflgawe maksijatan.

.. PANJEBAR SEMANGAT"

Kang mengkono ikoe mesthi bae ndadekake ora senenge Ky- ahi Imam Besari, wekasan Kyahi Tanoedjaja Ian R. B. Boerham ditoendhoeng saka pondhok ko-

no. ~

R. B. Boerham Ian Ki Tanoe- djaja bandjoer Joles saka Pono- rogo menjang Medioen. noem-·

pang ana omahe Ki Mangoentji- tra. Ana ing kono Ki Tanoedja- ja dagang, dadi bakoel barang rongsokan.

Bareng Kyahi Imam Besari ngreti jen R. B. Boerham Ian Ki Tanoedjaja loenga saka pondho- ke, enggal-enggal sowan marang R. T. Sastranegara ing Soera- karta, nerangake bab ikoe. R.T.

Sastranegara enggal-enggal oe- toesan Ki Djasana soepaja nggo- leki.

Ing sawidjining bengi Kyahi Imam Besari ngimpi Ian oleh pi- toetoer: .. R. B. Boerham golek- ana. sebab ing Ponorogo kene bak;.11 ana patjcklik".

Kyahi Imam Besari bandjoer kongkonan Ki Kramaleja soepa- ja nggolekana R. B. Boerham.

Karcpe Ki Tanoedjaja socme- dya ngabdi marang Adipati Tja- kraningrat kang nalika ikoe ke- bener ketemoe ana ing Medioen.

Nanging ing sarehning Sang Adi- pati arep tindak menjang Soe- rabaja. moelani~ Ki Tmoedjaja ditinggal dhisik ana ing Medioen.

Sawise Sang Adipati ana ing Soerabaja midhanget kabar jen ing Kcdhiri ana dahoeroe, mocla- ne bandjoer terocs menjang Ke- dhiri, kesoepen ora ngampiri Ki Tanoedjaja.

Ki Tanoedjaja bandjol!r loc- nga menjang Daha karo B. Boer- ham. soemedya nggoleki Sang Adipati. nanging sarehning da- bne ngliwati alas gedhe. moelil- ne lakoene rekasa banget. loewih locwih wong loro maoe doeroeng weroeh cndi sing arep didjoe- djoeg. moelane lakoene kesasar- sasar. Doemadakan wong loro maoe kroengoe swara: .. E. Ki Tancedjaja. kowe ora soesah nc-

roesake lakoemoe, loewih betjik moeliha menjang Ponorogo" Sa- tengahing kaol. njeboetake, jen swara ikoe swarane Soenan Ka- lidjaga. Wong loro maoe ban- djoer moelih menjang Medioen.

Ki Djasana oetoesanne R. T. Sastranegara wis lawas enggon- ne nggoleki R. B. Boerham, na- nging tanpa wasana. mangkono oega Ki Kramaleja kongkonan- ne Kyahi !mam Besari, saking sajahe bandjoer ngglethak ana ing pinggire tlaga. Doemadakan Ki Kramaleja krocngoc swara:

.. Sadocroenge kowe nggoleki R.

B. Boerham. loewih dhisik golek- ana Ki Djasana sing saiki lagi toeroe ana ing ngisore wit wri- ugin ing satengahing aloen-alocn ing Mediocn. ..Swara ikoe ma- noet satcngahing dongeng djare- ne ija swaranc Soenan Kalidja- ga.

Ora soe,ve Kramaleja ketemoe ka:-o Ki Dja~;ma Ian ora soewe ketemce karo R.B. Boerham Ian Ki Tanoedjaja. Bandjoer me- njang Ponorogo maneh.

Ana ing Ponorogo kono R. B.

Boerham saja lrnton bodhone, Ian saja wocwoch-woewoeh ke- sE:de tinimbang sing oewis-oe-

\vis.

Kyahi Imam Besari saja pri- hatin. Ian tansah mboe.ii daja keprijc bisane R. B. Boerham keboeka nalare. kersa sinaoe.

Lawas-lawas R. B. Boerham keboekak nalare. kersa wiwit si- naoe. kanthi disranani ( manoet dedongengane) koengkoem sikile ing banjoe 40 dina lawase.

Wi\vit nalika samono R. B.

Boerham katon madjoe Ian mem- peng banget enggonne ngadji Ian ora lawas wis bisa njandhak kantja-kantjane. malah sedhela b<le wis kepara ngoengkoeli.

Sawisc 4 taoen ana ing Pono- rogo R. B. Boerham bandjoer kondoer njang Solo maneh ing daleme keng ejang. R. B. Boer- han bandjoer digawa menjang Dem:.ik dening Pangeran Kadi-

!angoc. ;1na ing kono pandjene-

In!'.) ndi10ev .. ·oer iki gamb<Jre moc:<,!-;n:>crid I :n:1;;~1 .~i· .,,·:1 !i:1;i:,in

Taman Gcwa:a ing P<dcmbanq :!.-U:a nc:rsi~ di1;i·:·: in ,kning

~;cdocloc,. H;111ocng mcnj<Jng .. Bo: ~:it Si'.iQe:;c; .. -.::l i'. h lu f', ;l·; <' • ...

1<1ikoe til<;s koctha Kradjan ,.Sri•.vid:;-,ja".

nDe!eng patilasan kang ntlak .L·.: ! .. ~.~ .. J('::cc: .. :·l i· .. : ... pr!·!o~'.

22 Januari 1938.

Pralambange djaman mlesl't. pa- sar sepi. gadjih diedhoenake.

wong dagang cira pajoe ...

- o -

ngane disinaoni sastra Arab. Ian ngelmoc kebatinan sing dakik- dakik.

Sakondoere mcnjang Solo ka- beh wong padha cram ndeleng marang kapinteranne R.B. Boer- ham. dene kok wis njakoep ngel- moe kang dhoewoer-dhoewoer.

Saja lawas saja nggregoet eng- gonne ~;inaoe ngelmoe. Wonde- ne sing disenengi dhewc jaikoe njinaoc babagan kasoesastran Djawa. apa dene niti priksa ma- rang barang-barang koen«.

Ana maneh kasenengane 1a1- koe sencng !clana menjang ngen- di-endi panggonan sing adoh, nijat ncljembarake kawroehe sar- ta soedjmah menjang panggo- nan:! sing dianggep soetji Ian ana kramate.

R. B. Boerham kerep mrang- gocli toclisan-toelisan koena sing pandjenengane doeroeng bisa ngreti. kang ikoe bandjoer disoe- woenake priksa marang keng

e-

jange.

Sawise joeswa 18 taoen R. B.

Bcerharn didadekake Panaka-

\\'an ( tjalon ambtenaar) ing Kadip'<iten Anom. Nanging sa- rehning wis sawatara lawas ora hisa dadi Penewoe. moelane ban- cljoer moerocng. noeli lelana mc- njang negara ngendi-endi.

Satcngahe tjrita njeboetake. je11

R B. 8uerham ndjadjah sain-

I denging lndhonesijah : Bali,

I

sin Lu,;•bok. Inn AtjMakassar. eh. Malah ana sing Bandjarma-

I

niritak;ike jcn R. B. Boerham le- lan;1 mcnj;10g Ceylon Ian Hin- . dhoestan. N'anging sing mc~thi

I

ja!Jrne ndiadj;d1 t"nah Djawa

wc-

tiln bn Tt>:i!Jah.

Inµ sadjronf lclana ikoc pan··

djencng·111 ~ mi:gocroc marang ram ~ocroc :-:ing winasis. kang :nocmpoi.:ni ii:g salwiring ngel- m,1c k;isidar1.

Sawisc 3-taccn lelana ban-

(9)

· ,,PANJEBAR

SEMANGAT"

22 ...

__

..;.... Januari

________________

1938. -:---~~-~---·---

djoer kondoer maneh njang Solo, kanthi nggawa oleh-ole~ ngel- moe kang ora sethithik.

RB. Boerham bandjoer krama karo sawicljininfl poetri poetrane prijagoeug ing .Solo ~ono, k~ng bandjc.er dadi Boepatl ana mg Kedhiri, R. B. Boerham ija ndhe- rek nwra ~·epoehe. 1~ nanging ing Kcdhiri R. B. Bcerham njinaoe toclism1-toclisa11 kocna Ian toeli- san2 ing rental.

Bareng taoen I MO pandjene- ngane tetep dcdalem ing Solo.

Ian wiwit nnlika samono ban- djoer ngarang boekoe-bockce.

Taoen 1844 R. B. Doer'ti<lm kang wis ganti asma R. Ng. Rangga- warsita didadekake Kliwon Tja- rik Ian disiahake dadi Poedjang- aa Kraton: (Ing wektoe ikoe kang djoemeneng Nata I. S. K.

S. Pakoe Bocwono VII).

Ing taoen 18 7; ( ana oega sing njritakake taoen 1873) pandje- nengane seda. ninggali warisan kang aroepa boekoe-boekoe kang apik Ian isi pitoetoer kang loehoer-loehoer. nganti seprene doeroeng ana sing mapaki moeng goehing kewasisanne ngarang boekoe ( basa Djawa). Boekoe sing misoewoer jaikoe Poestaka Radja Poerwa.

Ing tjrita kaseboetake jen R.

Ng. Ranggawarsita ikoe sawidji- ning prijaji sing soemeh. sabar la:t rilan penggalihe, sawcktoe- wektoe, lega nampani pitakonan pitakonan saka sapa bae sing

~oemedya nakokake ngelmoe oe- tawa lija-lijane. ·-·

Kantja sesrawoengarie jaikoe:

Tn. Winter, Tn. Wiken, Cohen Stuart I.I.I. para ahli sastra Ian ahli kebatinan.

W oesana rr.oega dadija tepa paloepi marang para maos ing bab pangoedining n9elmoe.

MOCHAMMAD TAU- CHID.

-o-

POETOES LOTERIJ.

M

a s m a n t r i : Beene. pe- karangan soewoeng kidoel pra- patan koewi. jen didegi toko kanggo boekak (dodo!) manufac- turen. kramerijen Ian provisien en dranken. kirakoe laris banget.

M. D j e n g m a n t r i : Kok gagah temen sampejan mas. en- di kapitaale?

M a s m a n t r i : Adja koe- watir boene, sapa ngerti. begdja- ne oewong tan kena kinira. nek loterijne poetoes, sapa ngerti.

M. D j en g m a n tr i : Nde- lok mas. nomer pira lote?

M a s m a n t r i : Doe'roeng Joekoe.

D. M.N.

- o -

KASETY ANING WANITA.

Larase ing ·djaman saiki.

- o -

WANITA kang ambcg setya.

1iineboet wanita oetama. Sana- dyan doeroeng dak atoerakc me- njang endi toedjoening kasetyan maoe. ewadenc woes gampang dibadhe. jaikoe setya marang ka- koenge.

Ing djaman bijen kasetyaning wanita ikoe kerep kc1woedjoeda- ke sarana r,;:if;-.;p k:·ng gawe trc- njoehing ati. Kaja kang kotjap ing pawajangan, Dewi Setya•.•;a- ti bareng kakoenge seda ana ing paprangan. ora etocng kangelr.11 njabrang robing gctih anggor.ne nggoleki lajonne ingkang raka.

moeng preloe arep soemandhing olche nedya bcla soedoek dii- wa.

Wanita kang tansah mb<1- ngoen toeroet marang pangre- hing kakoenge, ing djaman bijen kaanggep oetamaning wanita.

kaja tjandrane Wara Soembadra ..setyeng prija datan lenggana sa-

. •. 7=-""'1":~:;:-t:."';-:-;---.. -

.... : .. -

.. .

Kaoem wanita pangoeroese .. Lem~1aga Roemah Piatoe Moeslimin"

ing Stoviaweg no. 4 A Batavia Centrum. Para kang kawogan, jen nedya derma kanggo anak jatim. betjik oega ngelingi be-

badan iki.

Katja 9.

Ojarik latar ireng. kebajak poe- tih, slendhang soetra ireng, pa- toet banget dienggo wanita kang

awatak prasadja.

- o -

gelem omah-omah maneh.

Dadi sanadyan sedje.2 tjarane, nanging teteping kasetyan, mek- sa ana. Pantjen kasetyan ikoe salah sidjining watak gawanne golongan wanodya.

Lah saiki, apa kasetyane poe- tri sing samono maoe oega di- timbangi dening para prija?

Satemene kerep banget kada- dejan para wanita roedjit atine marga kasetyane ora dipradoeli dening kakoenge; apa maneh jen poetrine katon manoet toer ora pinter pisan. anane ana dalem prasasat moeng kanggo tambel boetoeh.

"Koekoerangane ( kabodhowan-

ne) sing poetri ora teka ditoen- tocn. climangertckake soepaja dadi pinter kena kanggo titim- bangan pikir. nanging ing semoe mandar dianggep kabeneran bi- sa menehi kaomberan, ora kawe-

.

;

Referensi

Dokumen terkait

n11gara mantja pradja kang padha meloe confereotie maoe, kaiata ; nagara T1ongkok, Ian lija lijane, kang nagera-nagara maoe oega isib akeh banget anane batoer toekon maoe Mangka fen