اهی نوین رد کشاورزی و منابع طبیعی اولین همایش ملی ایده بر

(1)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)

456

کاخ رب سانیو یلآ دوک دربراک تارثا یسررب

یناگوک ایدان یدابآدیب نایداژن یلاع هناسفا ،1

* 2

ناتسرل هاگشناد یعیبط عبانم و یزرواشک هدکشناد ،کاخ یسدنهم و مولع هورگ ،کاخ تظافح و کیزیف دشرا یسانشراک یوجشناد1 2

ناد ،کاخ یسدنهم و مولع هورگ ،کاخ تظافح و کیزیف رایداتسا*

ناتسرل هاگشناد یعیبط عبانم و یزرواشک هدکش

:لووسم هدنسیون*

[email protected]

هدیکچ هدنیلاآ زا یراع ،نیگنس تازلف تایوتحم نیرتمک اب یلآ یعرف تلاوصحم یارب نیزگیاج کی ناونع هب ،یتعنص و یلآ یاه

یم یزرواشک شخب زاین دروم یلآ زین و یندعم یاهدوک دنشاب

،لکلا لیتا ریطقت لوط رد هدش دیلوت یبناج لوصحم سانیو .

.تسا ردنغچ و رکشین سلام ریمخت طولخم زا یلآ یاهدیسا ای و هنیمآ یاهدیسا ،رمخم رد سانیو دربراک یایازم زا یخرب

کاخ ذغم داوم تیفیک دوبهب لماش و ی

هجیتن رد و کاخ راتخاس شیازفا

،لوصحم دیلوت تیفرظ ،هتیدیسا شهاک

تیفرظ

بآ تشادهگن ،ینویتاک لدابت ،

کاخ طیحم رد زیر ناروناج و ناهایگ شرتسگ

، کاخ شیاسرف زا یریگولج نینچمه و

ناونع هب

یم ماد کاروخ دیلوت دنیآرف رد لمکم ناونع هب .دشاب

رد و راشتنا لباق سر نازیم شیازفا ثعاب یدیسا کاخ رد سانیو دربراک

نازیم شهاک ثعاب یکهآ کاخ ون نیا

سر ع یم دشاب . و راشتنا لباق سر نازیم شیازفا ثعاب یدیسا کاخ رد سانیو دربراک

نازیم شهاک ثعاب یکهآ کاخ رد سر عون نیا

یم دشاب . سانیو رادقم شیازفا زین

نازیم شیازفا ثعاب یکیرتکلا تیاده

رد

یم یکهآ و یدیسا کاخ .ددرگ

یفنم تارثا زا دربراک

،نآ یم شیب هدافتسا هب ناوت یلآ دوک زا دح زا

نیمز رد سانیو یاه

یزرواشک هک درک هراشا

هب رجنم شیازفا یلآ داوم رادقم ،

نژیسکا نادقف ،

یندعم لاکشا تارییغت

، نیگنس تازلف کرحت

یم .دوش یگژیو یخرب رب سانیو یلآ دوک اب ییانشآ فده اب رضاح هلاقم نیاربانب یم هئارا کاخ یاه

.ددرگ

ژاو یدیلک ناگ سانیو :

،ریطقت ، داوم ،شیاسرف تیریدم ،یلآ هتیدیسا

همدقم نویلیم هنلااس ،یرهش تیلاعف طسوت یلآ تاعیاض نت اه

یزرواشک و یتعنص دیلوت ناریا رد

یم ددرگ یلآ تاعیاض نیا یزاس اهر هک

تسیز طیحم نتخاس هدولآ ثعاب یم

.دوش ندرب راک هب یلآ دماج یاهدوک ای اهدنامسپ لکش هب

کاخ رد یاه یم تشک تحت ناوت

د

.دوش یزرواشک تلاوصحم درکلمع زین و کاخ یلآ نبرک شیازفا ثعاب هدننک دیلوت زا یکی ناریا هدروارف و رکشین یاه

رد نآ تشک ریز حطس هک یوحن هب تسا هنایمرواخ رد نآ یبناج یاه 10

ریخا لاس

ًابیرقت 100 زا شیب ناتسزوخ ناتسا.تسا هتفای شیازفا دصرد 99

ا دصرد اراد ار رکشین تشک ریز حطس ز یم

.دشاب زا سپ رکشین

یم جارختسا رکش نآ هراصع زا و هدش بایسآ تشادرب هدروارف زا یکی .دوش

دیلوت لوناتا نآ زا هک تسا سلام رکشین یبناج یاه

یم ح باسپ هک تسا یماخ هدام سانیو .دوش یم لکلا دیلوت زا لصا

( دشاب 7 ).

طسوتم روط هب یازا رد

دیلوت ره لکلا رتیل 12

یم دیلوت سانیو رتیل هدام سانیو .دوش

هوهق گنر اب یا هتخوس رکش یوب و هریت یا

تسا رفسف و تزا یریداقم و میزینم ،میسلک ،میساتپ زا ینغ هک تسا (

2 ) .

ثحب زا یکی کاخ شیاسرف هزورما ًاعبط و بآ عبانم ،تسیز طیحم ،یعیبط عبانم ،یزرواشک تیریدم رد مهم یاه

عماج تیریدم

ه هزوح ( تسا زیخبآ یا 14

.) تظافح و تیریدم رد کاخ شیاسرف زا یریگشیپ ( تسا یرورض رایسب یعیبط عبانم زا

8 .) راهم یارب

شور کاخ شیاسرف هار زا یکی .تسا هدش یفرعم یعونتم یاه

یندوزفا زا هدافتسا دوجوم یاه یندوزفا .تسا کاخ یاه

کاخ یاه

،چگ ،کهآ لماش هّرا کاخ

هک تسا یداوم ریاس و هنادکاخ یرادیاپ تهج

یم راک هب کاخ یاه ( دور

5 .)

(2)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

457

نآ تیریدم و اهدنامسپ زا هدافتسا رگید یوس زا ا یکی ،دناسرب طیحم هب ار بیسآ نیرتمک هک یوحن هب اه

ئاسم ز حطس رد حرطم ل

یم ناریا رد هک ییاهدنامسپ زا ؛تسا ناریا و ناهج هدنامسپ درک هراشا نآ هب ناوت

.تسا سانیو هژیو هب ،رکشین تعنص و تشک یا

زا شیب هک تسا یلآ هدام سانیو 90

یم لیکشت بآ ار نآ دصرد یم کاخ شیاسرف زا یریگولج ثعاب و دهد

.دوش

ناوارف یلآ داوم ندوب اراد تلع هب سانیو و

هب یزرواشک یارب هژیوب ییاذغ رصانع زا یمهم عبنم میساتپ و نژورتین یلااب تظلغ

باسح .دیآ یم

دربراک هدام نیا یارب دیلوت تلاوصحم یزرواشک

و بآ اب سرتسد رد یراجت ظیلغ سانیو یزاس قیقر لماش لومعم روط هب ، سپ

زا

یور ششاپ ،نآ مادنا

یهایگ یاه یم

لولحم کی ناونع هب تسا نکمم سانیو ،یهایگ یذغم داوم و کاخ طیارش هب هتسب .دشاب

قیقر 1 - 2

% یارب هعرزم ( 80 - 160 و یرایبآ قیرط زا )راتکه رد رتیل .دوش لامعا هایگ طسوت میقتسم بذج یارب یگرب یرپسا ای

هدافتسا تسوپمک هدنهد لیکشت داوم ناونع هب تسا نکمم نینچمه سانیو ددرگ

دوش هتفرگ راک هب دراوم نیا رد هک یماگنه .

یم راظتنا :سانیو دور

دننام ) ورکام( زاینرپ یذغم داوم اب ار کاخ  دنک ینغ رفسف ،نژورتین

.

یذغم داوم اب ار کاخ  ( زاین مک

ورکیم ) ینغ دنک .

یلآ نبرک حطس  .دنک ظفح ار

و ناهایگ هعسوت  ناروناج زیر

کاخ رد .دشخب دوبهب ار

تایصوصخ  و ناسنا فرصم یارب تلاوصحم یا هیذغت

ماد .دشخب دوبهب ار

تلاوصحم دشر لیسناتپ  .دهد شیازفا ار

تاعلاطم جیاتن زا شیب رد هدش ماجنا

15 یم ناشن لاس هک دهد

سانیو دربراک رد

تظلغ یاه نییاپ ( رت 300 )راتکه رد بعکم رتم

رد یلو ،درادن کاخ یور یبرخم تارثا هنوگچیه تظلغ

یاه رتشیب تسا نکمم دشر

هایگ رکشین لتخم ار دنک ( 1 ) هک یماگنه . نیا

هدام نکمم ،دوش لامعا قمع مک ای و ینش کاخ رب نیمز ریز بآ یگدولآ هب تسا

ی دوش رجنم (

1 ).

تسا نکمم سانیو تسردان دربراک نویتاک دوجو لیلد هب

.ددرگ کاخ یروش لیبق زا یتلاکشم ببس ،میدس لثم یتیفرظ کت یاه

نینچمه کاخ رد سانیو زا یشان یلآ داوم رادقم یلااب حطس

یم دناوت نع هب( یندعم لاکشا تارییغت ،نژیسکا نادقف بجوم ناو

)ندش لح و سکلپمک، لاثم و

نیگنس تازلف کرحت

ددرگ ( 1 ).

نیاربانب یم دربراک تیریدم و لوصا تیاعر اب ناوت

هدام نیا زا هب

هدافتسا یضارا رد یلآ یدوک ناونع ومن

د .

رگا چ یم لامعا کاخ رب لومعم روط هب سانیو ه هدنام یقاب ،دوش

نآ ی و باناور قیرط زا بآ هب دورو هب رداق .تسا ندش هتسش

هب

یم سانیو بیترت نیا ،دیدش یوب ،هریت گنر ،ینیمزریز بآ اب بیکرت( کاخ و بآ یگدولآ لماش یطیحم تسیز تلاکشم دناوت

سگم و تارشح روضح )کیتویب یتنآ داوم و یلونف تابیکرت ،نیگنس تازلف دوجو( نویساکیفورتا و )اه

عفد یارب هک دنک داجیا

( دوش یشیدنا هراچ دیاب ،نآ یتشادهب 12

.)

ک یم کاخ تارتین ییوشبآ شهاک ثعاب کاخ رد سانیو دربرا ییوشبآ شیازفا عنام نژورتین یبورکیم دیدش تیبثت ًلاامتحا.دوش

لیفورپ لوط رد تارتین کاخ

یم ( ددرگ 9 .) دربراک یلآ داوم حطس شیازفا بجوم کاخ رد سانیو یم کاخ

نآ رما نیا لیلد .دوش

ولک هزادنا رد سانیو رد دوجوم یلآ داوم هک تسا یئ

و هدوب ید رد

هیزجت لباقم ی

عیرس

، تظفاحم یم

دوش ( 11 .)

تاعلاطم و اداجت طسوت هدش ماجنا

زلازنگ ( 2005 ناشن ) رثا ،کاخ رد سانیو دربراک هک داد یگژیو رد یهجوت لباق

یکیزیف یاه

نامتخاس یرادیاپ(

یرهاظ یلاگچ ، ییایمیش ،)

( یلدابت میدس دصرد )

یگژیو و یکیژولویب یاه (

،سامویب هیوهت

تیلاعف و کاخ

(3)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

458

میزنآ اه یم مدنگ درکلمع نینچمه و کاخ ) نویتاک دایز ریداقم دوجو لیلد هب رما نیا هک دراذگ

و میساتپ دننام یتیفرظ کت یاه

ا یم سانیو رد یلآ یاهدیس دشاب

( 13 . )

هار صم یاه یزرواشک رد سانیو فر

لولحم هب سانیو یب ریمخت ای و یریگدنق زا لصاح هدش ظیلغت یاه

یم هتفگ ،سلام یزاوه هدام تظلغ یاراد لاومعم هک دوش

ی

دودح کشخ 10

ای ظیلغت ترارح طسوت و تسا دصرد هب

تظلغ 60 - 70 یم دصرد دسر

( 4 رد سانیو فرصم هدمع هار هس .)

هرایش رد نآ شخپ ،یزرواشک نویماک هلیسو هب عیزوت ،تشک یا

یضارا رد زوت و

( تسا هعرزم رد شاپبآ هلیسو هب عی 4

) شخپ .

ایدملآ طسوت راب نیلوا یارب تشک یاهرایش رد سانیو (

1952 زا و یریگراب گرزب نزاخم رد سانیو تلاح نیا رد هک دش هدافتسا )

هلیسو هب اجنآ عیزوت عرازم یاهرایش نورد ،پمپ ای لقث یورین ی

یم سانیو ،نویماک هلیسو هب عیزوت شور رد .دوش یضارا هب

کیدزن یم لمح رت دوش

یم هیلخت ،یلبق لوصحم نب هاک یاراد ای هدش تشک عرازم حطس رد و رد سانیو هدافتسا نازیم .دوش

واشک یربراک یزر

50 ات 100 ( تسا راتکه رد نت 4

.)

باق تادنتسم هیلک رد سانیو زا هدافتسا قباوس یسررب رد نآ دربراک بسانم حطس نییعت هک داد ناشن یلخاد و یجراخ سرتسد ل

تسا هتفرگن رارق یسررب دروم ناریا رد نونکات کاخ و بآ عبانم تیریدم

.

لکش رب سانیو دربراک

ًوم یریگ هفل و باناور یاه شیاسرف زا لصاح کاخ تارذ بوسر

دراد رثا ب هنوگ ه هک یا یلااب حطس فرصم

هاک یارب سانیو ش

هفلًوم ود نیا یم هیصوت

.دوش رگید یوس زا دوبهب و یزرواشک رد هدافتسا تهج ییلااب لیسناتپ سانیو یلآ دوک

یضارا رد سانیو هتسویپ دربراک .دیامن یم ینایاش کمک کاخ تیفیک هب هک یروط هب دراد کاخ یکیزیف و ییایمیش صاوخ قامعا رد میساتپ و نژورتین شیازفا هب رجنم یزرواشک یم کاخ

.ددرگ دوبهب رظن زا هک تسا یلآ داوم زا راشرس هدام نیا

کاخ یزیخلصاح هنادکاخ یرادیاپ شیازفا قیرط زا کاخ شیاسرف و باناور زا یریگولج زین و

کاخ نوتس ماکحتسا و کاخ یاه

یم .دریگ رارق هجوت دروم دناوت یم یشهوژپ قباوس رورم اب هتبلا

هب رگا سانیو هک تفایرد ناوت و دریگ رارق هدافتسا دروم هزات تروص

( صخشم دح کی زا نآ رادقم زین 100

دیلوت و کاخ نامتخاس ،یزرواشک تلاوصحم تیفیک رب نآ رثا دوش رتشیب )راتکه رد نت

نویتاک دوجو لیلد هب باناور .دوب دهاوخ یفنم میدس هلمج زا یتیفرظ کت یاه

تقد یلآ دنامسپ نیا فرصم نازیم رد دیاب سپ

ن دوم تلاکشم ات یطیحم تسیز

بآ یگدولآ بجومو دشاب هتشادن نینچمه و یزبآ تادوجوم هب نایز و ینیمزریز و یحطس یاه

.ددرگن یزکاخ ناروناج

عبانم

1 . یحطبا

، م درف یقیقح هدازرفعج .

، ن . 1393 . .زاوهاروپاش یدنج یکشزپ مولع هاگشناد

2 .

،یلیمج ت . 1392 . هیهت چلام راگزاس اب طیحم تسیز زا تاعیاض رکشین یارب تیبثت نش یاه ناور زاوها . نایاپ همان یسانشراک دشرا

. هاگشناد

یزرواشک و عبانم یعیبط نیمار . 119 هحفص .

3 . مدقم یفیرش

، .ا یقداص

، ح نایشیورد یدلاخ .

، ع . 1393 .

4 . .ا.ق ،ءایفصا و .س ،نایدمحا ،.ب.م ،یرتشوش 1387

،ژییآ تاراشتنا .ناریا رد رکشین . 336

ص هحف .

5 ف یفیرـش و .ع کـلم ،.ر.ح.س یقداـص ،.ف یدوـبهب ،.ا.ع اـینهب ،.س ییوهاش ،.ن یتخدیب بلاط . .

1382 . شیاـسرف یـصصخت گـنهرف و

بوسر و شیاسرف هتیمک،بوسر .

6 . ،رهمارف .ف ،مدقم یلیلخ و .ب

،یزابهش .ا 1393 . چلام عون دنچ دربراک اب کاخ یطورخم صخاش یریذپرییغت نومزآ یامه نیمود .

و یلم ش

شهوژپ یصصخت .نادمه ،حتفم دیهش هدکشناد ،ناریا تسیز طیحم یاه

(4)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

459

7 . نسحم

، .آ 1392 . جنس لیسناتپ ی

و زاگویب دیلوت زا گنوگچ

یب ریمخت کمک اب تسیز طیحم ظفح ی .ناریا رد سانیو یزاوه

سنارفنک نیموس

نیب براک یملع یلاع شزومآ هسسوم ،یژرنا تشادهگن رد نیون یاهدرکیور یللملا داهج یدر

.نارهت ،یزرواشک

8. Agassi, M. 1996. Soil erosion, conservation and rehabilitation. Ed. Marcel Dekker, New York.

9. Kwong, K. F. Ng Kee. and Deville, J. 1984. Nitrogen leaching from soils cropped with sugarcane under the humid tropical climate of Mauritius, Indian Ocean. Journal of Environmental Quality. 13(3): 471-474.

10. Mazza, J. A., Demate, J. L. I. and Orlando, F.1986. The effects of repeated applications of vinasse on the properties of some soils. Proceedings of the International Society for Sugarcane Technologists.19: 108-118.

11. Pimentel, D. and Harvey, C. (1999). Ecological effects of erosion. In: Walker , L.R. (ed). Ecosystems of disturbed ground, Ecosystems of the world, 16, pp. 123-135.

12. Reyes-Cabrera, J., Ramon, G., Leon John, Erickson E,. Diane, L., Rowland, Maria L. Silveira, Kelly and Morgan, T.

(2017) Differences in biomass and water dynamics between a cotton-peanut rotation and a sweet sorghum bioenergy crop with and without biochar and vinasse as soil amendments. Field Crops Research. 214 : 123–130.

13. Tejada, M. and Gonzalez, L. Z. 2005. Beet vinasse applied to wheat under dryland conditions affects soil properties and yield. European Journal of Agronomy. 23(4): 336-347.

14. UNESCO (2009). Integrated water resources management guidelines at river basin level. Part 1, 24pp.