اولین همایش ملی ایده اهی نوین رد کشاورزی و منابع طبیعی

(1)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)

546

رثا شور یاه نورتس یزاس

رذب هیاپ رارقتسا رب یاه

رد تابکرم یهایگ تفاب تشک طیحم

لا ناییتسر هله

1

،*

یولهاچ ادیو و2

یقداص نیسح

3

دشرا یسانشراک یوجشناد1

هورگ ، ینابغاب هدکشناد ، یعارز مولع

هاگشناد یراس یعیبط عبانم و یزرواشک مولع

رایداتسا2

، نابغاب هورگ ، ی

، عارز مولع هدکشناد ی

زرواشک مولع هاگشناد ی

بط عبانم و ی

ع ی راس ی

رایشناد3

، نابغاب هورگ ، ی

، عارز مولع هدکشناد ی

زرواشک مولع هاگشناد ی

بط عبانم و ی

ع ی راس ی

لووسم هدنسیون *

؛ [email protected]

هدیکچ

ارب ی یدنویپزیر رد

تابکرم یرامیب زا ناهایگ یزاس یراع روظنم هب یسوریو یاه

، رد هیاپ نورتس هایگ ادتبا هک تسا زاین

طیحم تشک ددرگ رقتسم یهایگ تفاب .

نورتس شورر ود هسیاقم ،رضاح شهوژپ فده رارقتسا یارب یزاس

4 هنوگ هیاپ تابکرم

س ،جنران لماش ی

،جنرت پ سنو ی سور س و ی ت ولمور هشیش نورد طیارش رد حرط بلاق رد لیروتکاف تروص هب شیامزآ نیا .تسا یا

شور لوا روتکاف لماش یفداصت لاماک نوفعدض

ی ه و شتآ +لوناتا ی

سکورد ی د دس ی م ه + ی رلکوپ ی ت دس ی م مود روتکاف و 4

هنوگ

اب تابکرم هیاپ 5

.دش ماجنا رارکت شیامزآ نایاپ رد

فص دننام یتا دصرد

گدولآ ی

، ا هوهق دصرد ی

ندش رذب نام هدنز و ی

هزادنارذب دندش یریگ اتن .

ی ج نوفعدض زا هدافتسا هک داد ناشن ی

ه شور هب ی سکورد ی د دس ی م ه + ی رلکوپ ی ت دس ی م م ی ناز گدولآ ی ار

ات 84 سوریسنوپ هیاپ رد دصرد تابکرم ریاس هب تبسن

داد شهاک تملاس و

ی نام هدنز و روذب ی

ب اه نآ ی رتش دیدرگ هچرگا .

تسا ه زا هداف ی رلکوپ ی ت دس ی م ا هوهق بجوم ی

درگ ندش ی .د

:یدیلک ناگژاو ه

ی رلکوپ ی ت دس ی

،م گدولآ ،لوناتا ی

همدقم ( تسا جیار تلاکشم زا یکی تفاب تشک رد یبورکیم یگدولآ 6

، 4 ، 12 تکاب و یچراق لماوع .) مهم زا ییایر

هدننک هدولآ لماوع نیرت

تشک رد هشیش نورد یاه بورکیم .دنشاب یم یا

یم ریثکت تعرس هب اه دنوش یم نآ گرم ثعاب و یریگولج هنومنزیر اب و دنبای

( هنومنزیر بلغا .)13 یم ینوفعدض سکتیاو ،شتآ و لکلا ،هویج دیرلک لثم یداوم اب و کاپ رطقم بآ اب یهایگ یاه

دنوش ( 11

، 12 )

رامیت زا هدافتسا تظلغ نازیم هب میدس تیرلکوپیه یاه

1 ات 10 تظلغ هب میسلک تیرلکوپیه ،یراجت دام زا یمجح دصرد 2

ات 10

لوناتا یراجت هدام زا یمجح دصرد 80

% (دیدرگ هدافتسا لاقترپ و تورف پیرگ رارقتسا و ییادزدنگ یارب یمجح 8

تیرلک رامیت،)

یمجح میدس 1

ات 10 و وراوان طسوت یراجت هدام دصرد ( ناراکمه

9 ) ( زراوج و وراوان و 10

) هب تابکرم هنومنزیر ییادزدنگ یارب

هارمه 5 / 0 نیوت - 20 تدم هب 10 هقیقد .تفرگ رارق هدافتسا دروم

ارب ی ش نورد تشک ی

هش ا ی گ ی ناها اه شور ی فلتخم ی ینوفعدض زا م رارق هدافتسا دروم

ی گ ی در ا . ی ن اسانش فده اب شهوژپ یی

رت بسانم ی

ن نوفعدض شور ی

ارب ی اه هنوگ رذب ی

ش نورد تشک تهج تابکرم فلتخم ی

هش ا ی م ی دشاب

.

شور و داوم اه

شهوژپ نیا رد زا

4 .دیدرگ هدافتسا ولمورتیس و سوریسنوپ ،جنرتیس ،جنران لماش تابکرم هنوگ تخرد زا ملاس یاه هویم

تشادرب

زا ار اه هویم روذب جارختسا یارب .دیدرگ لقتنم هاگشیامزآ هب و هدش تهج ود رد اه هویم ندناچیپ اب و هداد شرب ییاوتسا تمسق

فلاخم سپ .دیدرگ ادج ار اهرذب و هدش میسقت مین ود هب هویم ، اهرذب ندرک ادج زا

:دیدرگ هدافتسا ینوفعدض یارب ریز شور ود زا

1 ) شور نیا رد

، ینوفعدض لوناتا زا هلیسو هب

70 شتآ هلعش و دصرد .تفرگ ماجنا

هک تروص نیا هب رو هطوغ لوناتا رد روذب

تدم هب سپس و هتشگ 5

تشک طیحم هب روذب سپس .تفرگ رارق شتآ هلعش یور هیناث دشر هدننک میطنت نودبMS

..دش لقتنم

(2)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

547

2 ) تدم هب هویم زا ندرک ادج زا سپ ار اهرذب 30

زا رذب فارطا نیتکپ ات هداد رارق رلاوم کی دیسکوردیه میدس رد هقیقد

اب هس سپس .دور نیب همادا رد .تفرگ ماجنا وشتسش لیرتسا رطقم بآ اب ر

20 - 15 میدس تیرلکوپیه رد هقیقد 2

دصرد

طیحم هب سپس و دش ماجنا وشتسش لیرتسا رطقم بآ اب راب هس تیاهن رد و دیدرگ رو هطوغ دش هداد لاقتناMS

( 17 .)

اهن رد ی ت اه هنومن ی نوفعدض ی حم رد ،هدش ی

ط .دندش هداد رارقMS

یاه طیحم یامد رد هدش تشک

±1 25 طیارش رد 16

تعاس

و ییانشور 8

دنتفرگ رارق یکیرات تعاس .

تافص سررب دروم ی

لماش دصرد تملاس ی

، گدولآ ی ندش یا هوهق دصرد ، و

نام هدنز ی دوب .

اب یفداصت لاماک حرط بلاغ رد و لیروتکاف تروص هب شیامزآ نیا 5

سوریسنوپ ،جنرتیس ،جنران(رذب لماش اهروتکاف .دش ماجنا رارکت

.دوب )میدس تیرلکوپیه هارمه هب دیسکوردیه میدس و شتآ هارمه هب لوناتا(ینوفعدض و )ولمورتیس و لانآ ی ز رازفا مرن طسوت اه هداد SAS

اقم و ی هس م ی گنا ی ن نومزآ اب اه نکناد

حطس رد لامتحا

دصرد جنپ رازفا مرن اب اهرادومن مسر و

لسکا 2016 دش ماجنا .

ثحب و جیاتن اتن ی ج سررب ی زجت لودج ی

ه راو ی سنا نوفعدض لباقتم رثا هک داد ناشن ی

تملاس دصرد رد تابکرم هنوگ و ی

، گدولآ ی

، ا هوهق ی و ندش

نام هدنز ی نعم رذب ی .دش راد

اتن ی ج اقم ی هس م ی گنا ی ن کاح اه ی ب هک تسا نآ زا ی

رتش ی ن تملاس دصرد ی

سنوپ هنوگ ی

سور نوفعدض اب ی

2 دس ( ی م ه ی سکورد ی د +

ه ی رلکوپ ی ت دس ی م نچمه .دمآ تسدب ) ی

ن ا ی ن نوفعدض ی اس رد ی ر ن اه هنوگ ی ز سررب .دش دوبهب بجوم ی

نوفع دض ی 1 ن ی ز هک داد ناشن

سنوپ ی سور ب ی رتش ی ن تملاس دصرد ی

م اراد ار ی رتمک جنران هنوگ رد هچرگا .دشاب ی

ن تملاس دصرد ی

م هب رذب ی ناز 8 هدهاشم دصرد

لکروط هب .دش ی

نوفعدض شور دربراک ی

2 نعم توافت ی

راد ی نوفعدض اب ار ی

1 م ناشن ی دهد لکش(

1 ).

ینوفعدض اب سوریسنوپ هنوگ یتملاس دصرد نیرتشیب هک تسا نآ زا یکاح اه نیگنایم هسیاقم جیاتن 2

میدس ( +دیسکوردیه

ینوفع دض یسررب .دش دوبهب بجوم زین اه هنوگ ریاس رد ینوفعدض نیا نینچمه .دمآ تسدب )میدس تیرلکوپیه 1

هک داد ناشن زین

نازیم هب رذب یتملاس دصرد نیرتمک جنران هنوگ رد هچرگا .دشاب یم اراد ار یتملاس دصرد نیرتشیب سوریسنوپ 8

هدهاشم دصرد

دربراک یلکروط هب .دش ینوفعدض شور

2 ینوفعدض اب ار یراد ینعم توافت 1

دهد یم ناشن لکش(

2 ).

(3)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

548

ینوفعدض شور رد یگدولآ نازیم نیرتشیب 1

اب جنران هنوگ و 92

اه هنوگ ریاس رد ینوفعدض شور نیا زا هدافتسا .دمآ تسدب دصرد

ینوفعدض شور زا رتشیب زین 2

رد یگدولآ نازیم نیرتمک .دهد یم ناشن یگدولآ شور هب ینوفعدض

2 نازیم هب سوریسنوپ هنوگ و

16 عون هچرگا ،تسا هدش هدولآ رتمک و هتشاد یرتشیب تمواقم سوریسنوپ هنوگ ینوفعدض شور ود ره رد .دمآ تسدب دصرد

.دراد یا هدننک نییعت رثا ینوفعدض ینوفعدض زا هدافتسا ماگنه هک داد ناشن جیاتن 1

دنا هدشن یا هوهق روذب زا کی چیه ینوفعدض دربراک اما ،

2 ندش یا هوهق بجوم

نازیم هب و جنرتیس ندش یا هوهق نازیم نیرتشیب .تسا هدش اهرذب 31

س رد .دش هدهاشم دصرد ی

نازیم هب زین ولمورت 22

دصرد

ینوفعدض شور هچرگا هک دوب نآ زا یکاح جیاتن .تشگ لصاح ندش یا هوهق 2

رب نآ رثا اما ،ددرگ یم ندش یا هوهق بجوم هنوگ

.تسا توافتم تابکرم فلتخم یاه

ینوفعدض شور زا هدافتسا هک دیدرگ صخشم رذب ینام هدنز نازیم یسررب رد 2

ینوفعدض شور هب تبسن یراد ینعم روط هب 1

، رد

(ینام هدنز نازیم نیرتشیب .تسا رتشیب اه هنوگ ی همه 76

ینوفعدض رامیت رد و سوریسنوپ هنوگ رد )دصرد 2

.دمآ تسدب نیرتمک

ینوفعدض رد زین رادقم 1

نازیم هب جنران هنوگ و 25

.دش لصاح دصرد

ثحب یاه هنوگ یاهرذب ینوفعدض یارب میدس تیرلکوپیه و دیسکوردیه میدس زا هدافتسا هک داد ناشن شهوژپ نیا جیاتن یلکروط هب ن شتآ و لکلا زا هدافتسا هب تبسن ار یرتمک یگدولآ دصرد و هدوب رتهب تابکرم داد ناش

( 14 .) تهج دیسکوردیه میدس زا هدافتسا

داهنشیپ تابکرم رذب فارطا نیتکپ ندرب نیب زا تسا هدیدرگ

هدافتسا سوریسنوپ نینج تشک یارب شور نیا زا . دیدرگ

هب هجوت اب .

یم یوق یگدننک کاپ تیصاخ یاراد و وشتسش یارب یوق رایسب یا هدام )دیسکوردیه میدس(روآزوس دوس هکنیا نیب زا رد ،دشاب

تفاب تشک رد نآ یشک چراق شقن هب هجوت اب میدس تیرلکوپیه زا هدافتسا .دراد دربراک تابکرم فارطا تخس یاه هتسوپ ندرب تسا رثوم هکیروط هب ،

، شرازگ دش ت ی رام نوفعدض ی ه ی رلکوپ ی ت دس ی م 3 تدم هب دصرد 15

قد ی هق سپس و 3 بآ اب وشتسش راب

رتسا رطقم ی

ل رتهب ی ن ت ی رام نوفعدض یارب ی

ر ی هنومنز م کشرز یاه ی

دشاب ( 3 ) . رد سررب ی اه شور ی نوفعدض ی ماداب رد اتن ، ی ج

دوب نآ زا یکاح نوفعدض هک

ی ر ی هنومنز ه اب ماداب یاه ی

رلکوپ ی ت دس ی م 2 تدم هب دصرد 10

قد ی هق نآ لابند هب و 4

وشتسش هبترم

رتسا رطقم بآ اب ی

ل رتهب ی ن تن ی هج تشاد ار ( 5 ).

(4)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

549

رب یزاس نورتس یربولب هایگ

ب هک داد ناشن ی

ن مامت ی شور اه

،هدافتسا دروم رتهب

ی ن اراک یی ( تشذگ زا دعب 21

کقاتا نورد زور

ه هب طوبرم )دشر ی

رلکوپ ی ت دس ی م 5 نامز اب % 15

قد ی هق تملاس دصرد اب ی

ر ی ز هنومن ا ی 5 / 42 % دوب نچمه . ی ن ب ی رتش ی ن زبس دصرد

گدش ی ت هب طوبرم ی

رام نوفعدض ی ه اب ی رلکوپ ی ت دس ی م 5 نامز و % 15

قد ی هق م هب ی ناز 27 دوب %

، هک داد ناشن هویج دیرلک زا هدافتسا

ندش یا هوهق بجوم میدس تیرلک وپیه و رذب

دوش یم ( 1 ) دراد یناوخمه شهوژپ نیا جیاتن اب هک ،

، تیرلکوپیه زا هدافتسا اریز

.تسا هدش اه رذب ندش یا هوهق بجوم میدس ای

ن لاح رد ی تس هک دشن تفای ندش یا هوهق هنوگ چیه لوناتا زا هدافتسا ماگنه ،

رذب روضح هک داد ناشن یگنرف کشمت یور رب رگید یشهوژپ تدم هب

5 هقیقد رد هدننک ینوفعدض هدام ناونع هب میدس تیرلکوپیه

اب ناشیا جیاتن .دراد هارمه هب ار یگدولآ نازیم نیرتمک هچرگا ،ددرگ یم ندش یا هوهق بجوم .دشاب یم وسمه شهوژپ نیا

تیاهن رد اتن

ی ج یسررب نیا نوفعدض هک داد ناشن

اب ی ه زا هدافتسا ی

سکورد ی د دس ی م ه + ی رلکوپ ی ت دس ی م زا هک یماگنه .دوب رترثوم

،دش هدافتسا شور نیا م

ی ناز گدولآ ی رتمک نینچمه و دیدرگ هدهاشم تشک یاه هشیش رد ی تملاس

ی نام هدنز و روذب ی

اه نآ

بی رتش م ی ه زا هدافتسا هچرگا .دشاب ی

رلکوپ ی ت دس ی م ا هوهق بجوم ی

م ندش ی ددرگ . هنوگ رد لصاح جیاتن رگیدکی اب فلتخم یاه

دوب توافتم دشاب یم روذب راتخاس و عون لیلد هب هک ،

.

عبانم

1 . (.پ ،هداز خیش .ن،عراز .م،روپزورون .ر،ایرکذ یرغصا 1395

.) شور ریثأت هرگ یا هشیش نورد تشک رد یگدولآ نازیم رب ینوفعدض فلتخم یاه

یربولب (Vaccinium arctostaphylos) .

موس ی ن امه ی ش ب ی ن للملا ی و مشش ی ن امه ی ش لم ی گ ی ناها وراد یی زرواشک و ی اپ ی راد . هامرذآ 95 .

/نادمه نبزکرم ی دا امه ی ش .

2 . س دنمزا .م،

داژنرفص .ع،

1395 یب کشرز یروآرپ و ییاززاب ،سولاک یاقلا .

هناد (Berberis vulgaris) نورد طیارش رد

هشیش .یا و کیتنژ تاقیقحت

,ناریا یلگنج و یعترم ناهایگ حلاصا 24

( 1 .)

3 . داژن یدادح .ح ،یدارم .ا ،یفسوی .م ،

( 1397 ).

سررب ی نوفعدض رثا ی ه ی رلکوپ ی ت دس ی م رلک و ی د ج ی هو ش نورد تشک رب ی

هش یا گنرف کشمت .ی

مود ی ن زوپمس ی مو لم ی م ی هو یاه ر ی ز - 14 و 15 رهش ی رو 1397 - بط عبانم و یزرواشک مولع هاگشناد ی

ع ی یراس .

4. Fowler, M.R., Rayns, F.W. and Hunter, C.F. 1993. The language and aims of plant cell and tissue culture. In: C.F., Hunter (ed.). In Vitro Cultivation of Plant Cells. ButterworthOxford, Heinemann Ltd., pp. 1–18

5. Gurel, S. and Gulsen, L., 1998. The effect of IBA and BAP on in vitro shoot production of almond (Amygdalus communis L.). Turkish Journal of Botany, 22:375-379.

6. Leifert, C. and Waites, W.M. 1992. Bacterial growth in Plant tissue culture media. Journal of Applied Bacteriology, 72:

460-466.

7. Matkowski, A. 2000. Plant in vitro culture for the production of antioxidants - A review. Biotechnology Advances, 26:

548-560.

8. Moor, G.A. 1985. Factor affecting in vitro embryogenesis from undeveloped ovurles of mature Citrus fruit. J. Amer.

Soc. Hort. Sci. 110:66-70.

9. Navarro, L., & Juarez, J. (1977, September). Tissue culture techniques used in Spain to recover virus-free citrus plants.

In Symposium on Tissue Culture for Horticultural Purposes 78 (pp. 425-436).

10. Navarro, L., Roistacher, C., & Murashige, T. (1975). Improvement of shoot-tip graftingin vitro for virus-free citrus.

Journal of the American Society for Horticultural Science, 100(5), 471-479.

11. Prakash, S. and Van Staden, J. 2007. Micropropagation of Hoslundia opposita Vahla, valuable medicinal plant. South African Journal of Botany, 73: 60-63

12. Rout, G.R., Samantaray, S. and Das, P. 2000. In vitro manipulation and propagation of medicinal plants. Biotechnology Advances, 18: 91-120.

13. Staba, E.J. and Seabrook, J.E.A. 1980. Laboratory Culture: Plant Tissue Culture as a Source of Biochemical. CRC Press, Boca Raton, pp. 1-20.

14. Zhu, S., Wu, B., Ma, Y., Chen, J. and Zhong, G., 2013. Obtaining citrus hybrids by in vitro culture of embryos from mature seeds and early identification of hybrid seedlings by allele-specific PCR. Scientia horticulturae, 161, pp.300- 305.