هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
1239
ریثأت حوطس فلتخم
ردوپ هزرم ( Satureia hortensis L )
رب هجنسارف یاه
ینوخ
هجوج یاه یتشوگ
یرایشوه نیرسن
، 1
یروکش شویرادریم
2
و*
نیسح بحم ینیدلا
2
وجشناد1
رویط هیذغت دشرا یسانشراک .یلیبدرا ققحم هاگشناد ،یعیبط عبانم و یزرواشک هدکشناد ،یماد مولع هورگ ،
یاضعا2
،یماد مولع هورگ ،یملع تئیه .یلیبدرا ققحم هاگشناد ،یعیبط عبانم و یزرواشک هدکشناد
* لووسم هدنسیون
هدیکچ هزرم ردوپ فلتخم حوطس ریثأت یسررب فده اب شیامزآ نیا (
Satureia hortensis رب )
مرس ینوخ یاهرتماراپ هجوج
یاه
دادعت .دش ماجنا یتشوگ 256
غرم هجوج هعطق کی یتشوگ
سار یراجت هیوس هزور 308
لماش رامیت راهچ هب یفداصت روط هب
،دهاش 3 / 0 و 6 / 0 دادعت و رارکت راهچ اب نیسیامانیجریو و هزرم ردوپ دصرد 16
خا رارکت ره رد هدنرپ هعطق .دنتفای صاصت
تدم هب شیامزآ 42
زا هدافتسا .دیماجنا لوط هب زور حطس
6 / 0 دصرد هجوج هریج رد هزرم ردوپ دهاش اب هسیاقم رد یتشوگ یاه
ینعم شیازفا بجوم نیسیامانیجریو و راد
هجنسارف هجوج یدیپیل یاه اه
( دش 05 /
>0 هزرم ردوپ یفنم رثا جیاتن نیا ساسارب .)P
رب ینوخ یاهرتماراپ هجوج
.دش هداد ناشن یتشوگ یاه
:یدیلک ناگژاو یتشوگ هجوج ، ینوخ یاهرتماراپ ، هزرم ردوپ
همدقم یتنآ کیتویب یاه کرحم دشر دروم هدافتسا رد هریج شقن یساسا رد دشر و دوبهب یتملاس رویط دنراد . ،اما هزورما هب لیلد ینارگن
یاه یمومع زا یقاب ندنام نیا داوم رد ندب و زین داجیا تمواقم ییایرتکاب تبسن
هب نیا یتنآ کیتویب
،اه لیامت یدایز هب نتفای
نیزگیاج ییاه یارب نیا داوم رد کاروخ دوجو دراد (
،یش 2003 .) هزورما زا ناهایگ ییوراد یدایز هب ناونع نیزگیاج بسانم
یتنآ
یکیتویب هریج رد ی رویط هدافتسا یم دوش . زا هلمج ناهایگ ییوراد یم ناوت هب هایگ هزرم هراشا .دومن
یملع مان اب هزرم Satureia hortensis
« هزرم یناتسبات
» هریتزا نایعانعن هب رامش یم دور . سناسا نآ یواح ریداقم لباق یهجوت
ود نوتک کیلونف
،تسا هک لورکاوراک و
لومیت زا نآ هلمج ه تس دن (
،یدانق 2002 .) هزرم اب هجوت هب نتشاد تیصاخ دض یباهتلا
( جاح یمشاه و
،ناراکمه 2002
)،
تیصاخ یتنآ ینادیسکا (
سولاگ و
،ناراکمه 2003
)،
یتنآ ایرتکاب یی ( سولاگ و
،ناراکمه 2003
؛
نیهاش و
،ناراکمه 2003
) و تیلاعف دض چراق ی ( سولاگ
،ناراکمهو 2003
، زاریوب و
،ناجزوا 2006 ) دروم هجوت یدایز عقاو هدش
تسا . یم یعس هعلاطم نیا رد هجنسارف رب هزرم فلتخم حوطس رثا دوش
هجوج نوخ یدیپیل یاه .دریگ رارق یسررب دروم یتشوگ یاه
شور و داوم اه
ای ن امزآ ی ش دادعت زا هدافتسا اب 256
هجوج هعطق غرم
تشوگ ی ی ک وس هزور ی ه سار یراجت 308
فداصت ًلاماک حرط بلاق رد ی
اب 4
تی رام و 4 و رارکت 16 تدم هب رارکت ره رد )هدام و رن طولخم( هجوج هعطق 42
ماجنا زور تفرگ
. تی رام اه ی دوب ترابع نومزآ دروم دن
:زا ندوزفا داوم زا هدافتسا نودب( دهاش ی
،) 3 / 0 دصرد ، هزرم ردوپ 6
/ 0 دصرد هزرم ردوپ و
1 / 0 دصرد تنآ ی ب ی تو ی ک .نیسیامولاف ج
ی هر
یاه یارب یشیامزآ هرود
( نیزاغآ یاه 1
ات 10 ( دشر ،)یگزور 11
ات 24 ( ینایاپ و )یگزور 25
ات 42 زور نامه زا و میظنت )یگزور
هجوج رایتخا رد شیامزآ لوا .تفرگ رارق اه
هجوج امزآ هرود لوط رد اه ی
ش تروص هب دازآ
و بآ هب ملاس کاروخ سرتسد
ی تشاد .دن
سکاو ی سان ی نو صوت همانرب قبط ی
ه مزاس طسوت هدش کشزپماد نا
ی بدرا ناتسا ی
ل تروص تفرگ . زور رد 36 لیمحت زا سپ شرورپ هرود
8 نآ لاب گرهایس زا و دندش باختنا یفداصت روط هب هدنرپ هعطق ود رارکت ره زا ،یگنسرگ تعاس مرس .دش هتفرگ ینوخ هنومن اه
هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
1240
هنومن اب ژویفیرتناس هاگتسد کمک هب ینوخ یاه 3000
تدم هب و هقیقد رد رود 15
زا هدافتسا اب سپس .دش یزاسادج هقیقد
تیک سراپ تکرش یراجت یاه لورتسلک ،لک لورتسلک ،نومزآ
یرت و HDL
هاگتسد طسوت یجنس گنر شور اب دیریسیلگ
هزادنا رتموتفورتکپسا ورتسلک تظلغ .دش یریگ
ل نیئتورپوپیل ( نییاپ یلاگچ اب یاه
نییاپ یلیخ و )LDL (
زا هدافتسا اب )VLDL
( ناراکمه و دلاودیرف یداهنشیپ هطبار 1972
.دیدرگ هبساحم ) هیلک
هداد اه سپ زا یروآ عمج یطخ یمومع لدم هیور اب
(
)GLM
یرامآ رازفا مرن نیگنایم هسیاقم .دنتفرگ رارق یرامآ هیزجت درومSAS
هنماد دنچ نومزآ اب مه اه .دش ماجنا نکناد یا
ثحب و جیاتن لودج تاعلاطا قباطم 1
زا هدافتسا یشیامزآ یاهرامیت نیب رد حطس
3 / 0 هزرم ردوپ دصرد شیازفا بجوم دهاش هورگ اب هسیاقم رد
-LDL
،لورتسلک -HDL
،لورتسلک -VLDL
یرت و لک لورتسلک ،لورتسلک هجوج نوخ مرس دیریسیلگ
دش یتشوگ یاه رد اما ،
شهاک ثعاب نیسیاموولاف اب هسیاقم هجوج ینوخ یاهرتماراپ
توافت نیا اما ،دش اه ینعم اه
.دوبن راد ندوزفا رثا رد
6 / 0 ردوپ دصرد
هجوج هریج هب هزرم ینعم شیازفا دهاش یتشوگ یاه
هجنسارف راد یدیپیل یاه
نوخ هجوج میدوب اه ( 05 / P<0 تاعلاطم قبط .)
هتفرگ ماجنا هجوج
هدرک تفایرد هزرم سناسا هک ییاه
،دندوب و لورتسلک تظلغ نییاپHDL
اما ،دنتشاد دهاش هورگ هب تبسن یرت
،یزردوگ( دوبن راد ینعم توافت نیا 2014
زا هدافتسا هدش شرازگ .) 5g/L
/ 0 لورکاوراک )هزرم هرثوم داوم زا یکی ناونع هب(
بآ رد
،مرس لورتسلک شهاک بجوم یندیماشآ وLDL
یم HDL
،لوورک( دوش 1999
.) لورتسلک شهاک لورکاوراک هلیسو هب اهدیپیل و
یم راهم قیرط زا ٌاتدمع دناوت 3
- یسکوردیه -
3 - یراتولگ لیتم ل
میزنآوک .دشاب لورتسلک تخاس ریسم زا میزنآ لرتنک خرن زاتکودرA
هجوج هریج رد هزرم ردوپ زا هدافتسا هک داد ناشن قیقحت نیا جیاتن شیازفا بجوم یتشوگ یاه
یاهرتماراپ یدیپیل
دش ینوخ .
زا
نیا یمن هیصوت ناگدنرپ نیا هریج رد نآ زا هدافتسا ور .دوش
لودج 1 - هجنسارف رب یشیامزآ یاهرامیت رثا هجوج نوخ مرس یدیپیل یاه
نسرد یتشوگ یاه 36
( بسح رب یگزور mg/dl
)
رامیت لک لورتسلک
لورتسلکHDL لورتسلکLDL
لورتسلکVLDL یرت
دیریسیلگ
b دهاش 240 /
c 76 330 / 51 330c
/ 51 249b
/ 15 240b
/ 76
3 / 0 هزرم دصرد 750b
/ 78 bc 410
/ 53 410bc
/ 53 750b
/ 15 750b
/ 78
6 / 0 هزرم دصرد 863a
/ 86 a 026
/ 63 026a
/ 63 372a
/ 17 863a
/ 86
نیسیاموولاف 384b
/ 80 b 439
/ 57 439b
/ 57 076b
/ 16
b 384 / 80
853 SEM / 0 728
/ 0 728
/ 0 381
/ 0 853
/ 0
P-value 0076
/ 0 0001
/ 0 0001
/ 0 0076
/ 0 0076
/ 0
ینعم فلاتخا هدنهد ناشن نوتس ره رد دوجوم هباشم ریغ فورح نیگنایم نیب راد
( تساه 05 / P<0 .)
عبانم
1.Boyraz N, Ozcan M (2006). Inhibition of phytopathogenic fungi by essential oil, hydrosol, ground material and extract of summer savoryد(Satureja hortensis L.) growing wild in Turkey. Int. J. Food Microbiol. (107): 238-242.
2.Crowell PL. Prevention and therapy of cancer by dietary monoterpenes. Journal of Nutrition.1999;129:775-778.
3.Ghannadi A.2002. Composition of the essential oil of Satureja hortensis L. seeds from Iran. Journal of Essential Oil Research, 14: 35-36.
4.Güllüce, M., Sökmen, M., Daferera, D., Agar, G., Ozkan, H., Kartal, N., Polissiou, M., Sökmen, A., Sahin, F .2003 .In vitro antibacterial, antifungal and antioxidant activities of the essential oil and methanol extracts of herbal parts and callus cultures of Satureja hortensis L .Journal of Agriculture and Food Chemistry, 51)14(:3958-3965.
5.Hajhashemi V., Ghannadi A., Pezeshkian S.K., 2002. Antinociceptive and anti-inflammatory effects of Satureja hortensis L.
extracts and essential oil. J. Ethnopharmacol. 82, 83–87.
6.Malviya N, Jain S, Malviya S. Antidiabetic potential of medicinal plants. Acta Poloniae Pharmaceutica Drug Research.
2010;67:113-118.
7.Shea, K.M. 2003. Antibiotic resistance: What is the impact of agricultural uses of antibiotics on children’s health? National Library of Medicine, 112: 253-258.
8.Sahin F, Karaman I, Gulluce M, Ogutcu H, Sengul M, Adiguzel A, Kotan R, Ozturk, S (2003). Evaluation of antimicrobial activities of Satureja hortensis L. J. Ethnopharmacol., 87: 61-65.
