اهی نوین رد کشاورزی و منابع طبیعی اولین همایش ملی ایده بر

(1)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)

1264

ثا ر Swim up شور هب نیاتشله واگ مرپسا تیسنج تبسن رب

real-time qPCR

یمتسر هدیپس

1

یریصن یگیب یقت دمحم،*

،2

یرظن دومحم ،3

یلیکو ییابطابط حلاص

4

،ماد داژن حلاصا و کیتنژ یوجشناد1

یماد مولع هورگ ،

ناتسزوخ یعیبط عبانمو یزرواشک هاگشناد ،ییاذغ عیانصو ماد مولع هدکشناد

ناتسزوخ یعیبط عبانم و یزرواشک هاگشناد ،ییاذغ عیانص و ماد مولع هدکشناد ،یماد مولع هورگ ،داتسا2

داتسا3

رای یماد مولع هورگ ، تسزوخ یعیبط عبانم و یزرواشک هاگشناد ،ییاذغ عیانص و ماد مولع هدکشناد ،

نا

یماد مولع هورگ ،رایشناد4

ناتسزوخ یعیبط عبانم و یزرواشک هاگشناد ،ییاذغ عیانص و ماد مولع هدکشناد ، :لووسم هدنسیون * [email protected]

هدیکچ .دراد تاناویح یدیلوت عیانص رد یمهم شقن تیسنج باختنا شیپ سنج کی بلغا هک تسا نیا تیسنج نییعت هدمع لیلد

شزرا بترم کینکت ،فده نیا هب یبایتسد یارب .دراد رگید سنج هب تبسن یرتشیب موزومورک یور رب یزاس

ای )نز(X

موزومورک هب مرپسا رد )درم(Y

شور .تسا هتفای هعسوت بسانم روط Swim up

حاقل تهج مرپسا هیهت یارب لومعم روطب ،

یم هدافتسا یهاگشیامزآ موزومورک لماح مرپسا هک دوش

کچوک هزادنا لیلدبY هب نآ تکرح و دراد یرتعیرس یانش ،اهنآ رت

عیرس هلول یلااب تمس یلاح رد .تسا رت

مرپسا هک موزومورک لماح

روظنم هب .دنریگ رارق هلول نییاپ تمسق رد دنراد لیامتX

رثا Swim up هنومن زا تیسنج تبسن رب

دعب و لبق یاه Swim up

جارختسا ی هنیهب شور هبDNA

.تفرگ ماجنا یکمن هتفا

زا سپ Swim up جارختسا و

،DNA real-time PCR تاعطق ریثکت یارب

90 ، 89 ، 79 نژ یارب بیترت هب یزاب تفج یاه

،PLP ،SRY نومزآ زا هدافتسا اب یرامآ زیلانآ .تفرگ ماجنا یصاصتخا یاهرگزاغآ تفج زا هدافتسا اب PAR

t-test ماجنا

،داد ناشن جیاتن هک دش هبساحم تیسنج تبسن و تفرگ نژ شیازفا هب رجنم لااب تمس هب انش شور

هب تبسنSRY PLP

ینعم رثا و هدش نژ یور یراد

درادSRY ( 05 / (P<0 و .دنکیم ادیپ شیازفا ییازرن هجیتن رد

،تیسنج تبسن :یدیلک ناگژاو Swim up

،

،SRY PLP

همدقم .دراد تاناویح یدیلوت عیانص رد یمهم شقن تیسنج باختنا شیپ زرا سنج کی بلغا هک تسا نیا تیسنج نییعت هدمع لیلد

ش

دراد رگید سنج هب تبسن یرتشیب (

)14 بترم کینکت ،فده نیا هب یبایتسد یارب . موزومورک یور رب یزاس

موزومورک ای )نز(X

هب مرپسا رد )درم(Y هتفای هعسوت بسانم روط

یم هدافتسا واگ یارب یراجت روشک دنچ رد راک نیا و تسا نایرج هب کینکت نیا .دوش

یرتموتیاسولف موزومورک لماح مرپسا ماود ساسا رب

وX رد توافت وY زا شیب نآ تقد و تسا یکتمDNA

(تسا دصرد90 .)9

لولس یزاسادج هنیمز رد دوبهب یارب نونکات شور نیا لوبق لباق مرپسا یاه

کچوک نارادماد تسد هب و هدوب نارگ اما تسا هدوب

لولس نایم رد هعشا شبات مرپسا یزاسادج لوط رد هک دنراد رواب ناققحم زا یضعب ،نیا رب هولاع .تسین ماجنا لباق مرپسا یاه

هب تراسخ بجوم یم و هدش DNA

(دوش مونژ رد شهج زورب بجوم دناوت تیسولف مرپسا هک تسا لیلد نیمه هب .)13

هدش یرتمو

نییاپ یروراب (دراد یهاگشیامزآ طیارش رد یرت

یم نینج یعیبط ریغ دشر بجوم قفوم حاقل تروص رد یتح و .)17 (دوش

رد .)8

مرپسا ،یعیبط طیارش یم باختنا هدام لثم دیلوت هاگتسد هب ترجاهم قیرط زا اه

کینکت هک یماگنه ،لاح نیا اب .دنوش کمک یاه

یم ماجنا یروراب لا ،دوش

مرپسا تسا مز کینکت زا یرایسب .دنوش باختنا لااب کرحت اب یاه

یازجا فذح یارب مرپسا یزاسادج یاه

قیقر ،لانیمس یامسلاپ هتفای هعسوت ینوفع لماوع و دامجنا هدننک

(دنا 4 شور همه یزاسادج ساسا .) یرگید و مرپسا لکش رب اه

(2)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

1265

یمیدق هلمجزا ،تسا راوتسا مرپسا کرحت نازیم ،لوکرپ ناوتیم هورگ ره زا اهشور نیرت

Swim up نیموبلآ نوتس و تظلغ بیش ،

(درب مان ار 7

.)

شور یمامت رد یتاشیامزآ دامتعا تیلباق نازیم و دادعت لاومعم .دراد دوجو بسانم یزاسادج شور کی هب زاین مرپسا یزاسادج یاه

شور یبایزرا یارب هک هب مرپسا سنج نییعت یاه

یم راک دور یم نینج تیسنج نییعت زا رتمک قیرط زا مرپسا تیسنج نییعت .دشاب

یاوتحم رادقم تاعطق زا هدافتسا ای و نآDNA

موزومورک یصاصتخاDNA وX

شورY مرپسا یبایزرا روظنم هب هک دنتسه ییاه -

سنج نییعت یاه هب هدش

یم راک (دنور 1 حاقل تهج مرپسا هیهت یارب لومعم روطب ،ندرک انش شور .) یم هدافتسا یهاگشیامزآ

دوش

موزومورک لماح مرپسا هک کچوک هزادنا لیلدبY

آ رت عیرس هلول یلااب تمس هب نآ تکرح و دراد یرتعیرس یانش ،اهن رد .تسا رت

یلاح موزومورک لماح مرپسا هک (دنریگ رارق هلول نییاپ تمسق رد دنراد لیامت X

3 موزومورک .) کچوکY

موزومورک زا رت و تساX

یاوتحم هب طوبرم دناوتیم فلاتخا نیا هزادنا یرتموتیاسولف نایرج طسوت هک دشابDNA

بترم یارب کینکت نیا ،تسا هدش یریگ -

(تسا رظن دروم سنج دیلوت هب رداق و هدش هدافتسا مرپسا یزاس 6

مرپسا یسنج تبسن رد یهجوت لباق تارییغت .) ماد و اه

دیلوت یاه

لازنا زا هدش دراو فلتخم یاه

مرپسا داجیا یارب لومعم روطب کینکت نیا هک تسا هدش ینغ یاه

مرپسا شیازفا تهج زین و هدش یاه

یم هدافتسا یروراب شیازفا و هدنز (دوش

5 عقاو یشور اب یتسیاب هدش تیسنج نییعت ینم یبایزرا یارب هچرگا .) رب ینتبم هک هنایارگ

هاگتسد رک مادقا ،دنتسین یرتموتیسولف اب هباشم یاه مرپسا یزاسادج رد هداد خر یاطخ زا ات د

شور .درک یریگولج اه یارب ییاه

لاس رد مرپسا یسنج تبسن یبایزرا شور نیا نایم رد .دندش یفرعم ریخا یاه

شور ،اه رب ینتبم یاه ناسآPCR

قیقد و رت رت

شور نیا نایم زا .دندوب میات لیر کینکت اه

.تسا هتفرگ رارق هجوت دروم رتشیبPCR تیزم شور نیا

نییعت یارب و دراد یدایز یاه

لیر کینکت .تسا هتفرگ رارق هدافتسا دروم رایسب واگ مرپسا تیسنج تبسن میات

رب ینتبم یشور PCR یمPCR

شور نیا ،دشاب

قیقد نونکات حیحص ،نیرت

ساسح و نیرت یم کیئلکون یاهدیسا رادقم نییعت و ییاسانش یارب شور نیرت

(دشاب 2 .) زا یکی نژ یاه

موزومورک رد دوجوم ،Y

Sex- related Y gene(SRY) ؛

یم موزومورک هاتوک یوزاب یور نژ نیا ،دشاب رارق رمورتناس هب کیدزنY

(راد نژ هک اجنآ زا )16 یمSRY

هدنز رب دناوت موزومورک ینام

یم دشاب رثؤمY موزومورک یتیعمج تبسن نازیم رب نآ شقن ناوت

یاه

و X یسررب دروم Y (داد رارق

موزومورک ییاسانش تهج دیدناک نژ نینچمه .)11 ریخا شهوژپ رد X

Proteolipid

protein(PLP) یم

تفاب همه رد نژ نیا .دشاب یم نایب یبصع ریغ و یبصع یاه

تفاب همه رد و دوش ریثکت یط رد یبصع ریغ یاه

یم زوتپوپآ عنام ،یعیبط (دوش

12 .)

ناکما یسررب هعلاطم نیا زا فده مرپسا زا ینغ نزاخم تخاس

یاه ایX نوتس کی قیرط زا لااب تمس هب ندرک انش ساسا رب Y

مرپسا .تسا کیراب و ینلاوط یم لقتنم نوتس یلااب تمسق هب هک ییاه

مرپسا اتدمع دوش مخت هب رداق هک تساY

کمخت یراذگ -

نینج دیلوت و هدوب هدش غلاب یاه ینعم روطب ار رن یاه

یم شیازفا یراد تبسن رد رییغت دصرد هک .دهد

شور هب یسنج real-time

.تسا هدش ماجناqPCR

شور و داوم جارختسا رد هدافتسا دروم داوم یمامت تکرش زا اهدیئوزوتامرپسا زا DNA

Merck .دندش هیهت ناملآ دادعت ،روظنم نیا یارب

4

زا لازنا 1 هداهن تکرش ،هزیوآرد رویط و ماد داژن حلاصا هاگتسیا رد رظن دروم رن واگ سار زا هدافتسا اب ،ناتسزوخ دهاج یماد یاه

عمج یعونصم لبهم هنومن .دیدرگ یروآ

زا شیب نتشاد اب و یلاع تیفیک اب ینم یاه یامد رد کرحتم دیئوزوتامرپسا دصرد70

37

یتناس هجرد ا سپ .دش یرادهگن دارگ

هنومن راب ره ز هب ار هنومن ،یریگ

2 هنومن زا سپ هلصافلاب شخب کی زا ،هدرک میسقت شخب -

جارختسا یریگ ماجنا تهج رگید شخب ،تفرگ ماجنا DNA

Swim up و ینم عیام یوشتسش تهج قیقحت نیا رد .دش هدامآ

(3)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

1266

لولس فذح زا مرپسا یفاضا داوم ریاس و هدرم یاه

Swim up شور زا هدش جارختسا مرپسا زا سپس ،دش هدافتسا

Swim up

جارختسا جارختسا زا سپ .تفرگ ماجناDNA

،یکمن جارختسا هتفای هنیهب شور هب مرپسا زاDNA real-time PCR

ریثکت یارب

تاعطق ،90

،89 نژ یارب بیترت هب یزاب تفج79 یاه

،PLP ،SRY اصتخا یاهرگزاغآ تفج زا هدافتسا ابPAR

و تفرگ ماجنا یص

نومزآ زا هدافتسا اب یرامآ زیلانآ t- test

و تفرگ ماجنا .دش هبساحم تیسنج تبسن

جیاتن ثحب و یم رتلااب کرحت اب مرپسا ندمآ لااب هب رجنم لااب تمس هب انش شور هک داد ناشن رضاح شهوژپ زا هدمآ تسدب جیاتن هجوت اب ،دوش

موزومورک لماح مرپسا هکنیا هب موزومورک لماح مرپسا هب تبسن یرتلااب کرحت Y

ینغ هب رجنم سپ درادX لماح مرپسا یزاس

موزومورک .تسا هدشY

جیاتن real-time qPCR نژ نایب تبسن هک داد ناشن

( عجرم نژ هب تبسنSRY نژ نایب هب تبسن یرتشیب رادقم )PAR

PLP

رادقم و دراد عجرم نژ هب تبسن

∆∆CT یارب رادقم SRY

هب تبسن یرتمک

∆∆CT یارب ینعم و تسا PLP

رمیارپ یراد رد Y

(دوب رتشیب دهاش اب هسیاقم 05

/

>0 یم سپ .)P هجیتن هنوگ نیا ناوت

نژ شیازفا هب رجنم لااب تمس هب انش شور هک درک یریگ SRY

هب تبسن یمPLP

.دنکیم ادیپ شیازفا ییازرن هجیتن رد سپ دوش

فعض هب هجوت اب یکیژولویب یاه

شور داجیا یارب شلات ،یرتموتیاسولف یداصتقا و رب مرپسا باختنا صیخشت یارب لوادتم یاه

مرپسا تکرح و مکارت ساسا موزومورک لماح یاه

وX شور نیا نایم رد .تسا هتفرگ تروصY هب رداق لااب تمس هب انش شور ،اه

مرپسا یزاسادج موزومورک لماح یاه

وX (تساY 3 ) هدش شرازگ لابق. نینج هاگشیامزآ رد هک ندرک انش شور هک تسا

یسانش

یارب یم هدافتسا IVF

(تسا نآ یعیبط مرف ساسا رب مرپسا تکرح رب هولاع نآ باختنا ،دوش 15

و تعرس ،ندرک انش زا سپ .)

لولس دصرد ینعم روطب یتکرح یاه

یم ادیپ شیازفا یراد (دنک

10 .)

رد هعلاطم Azizedin (ناراکمهو

2014 رد هک دندیسر هجیتن نیا هب ) شور

Swim up موزومورک لماح مرپسا

هزادنا لیلدب Y

کچوک عیرس یانش و اهنآ رت عیرس هلول یلااب تمس هب اهنآ تکرح و دنراد یرت

موزومورک لماح مرپسا هکیلاح رد .تسا رت لیلدبX

گرزب هزادنا نییاپ تمسق رد دنراد لیامت ،رتشیب نزو و رت

قاب هلول رت (دننامب ی

3 .)

تاشیامزآ یط رد (ناراکمه و Yan

2006 موزومورک لماح مرپسا هک دمآ تسدب جیاتن نیا ) یواح X

هب تبسن یرتشیب DNA

موزومورک لماح مرپسا عیرس ترجاهم هب رجنم هک تساY

یم رت موزومورک لماح مرپسا تکرح تعرس و دوش مرپسا زا رتشیبY

موزومورک لماح موزومورک لماح مرپسا ،تسا X

یاراد Y 4 دصرد موزومورک لماح مرپسا هب تبسن یرتمک DNA

سپ تسا X

عیرس یم انش رت (دنک

18 .)

مرپسا موزومورک لماح رن واگ یاه وX

تعرس ابY یم انش فلتخم یاه تصرف یاراد و دننک

روطب .دنتسه حاقل یارب فلتخم یاه

نش هک داد ناشن هعلاطم نیا ،هصلاخ مرپسا زا ینغ نزخم دیلوت بجوم یدومع نوتس زا هدافتسا اب لااب تمس هب ندرک ا

هک هدشY

مخت هب رداق کمخت یراذگ

نینج دیلوت و اه یاه

یم رن سنج رتلااب نازیم ابIVF (دشاب

3 .)

عبانم

1 . .پ ،یدزیراختفا ،.م ،یناشفا ،.ع ،اینراگتسر

1391

مرپسا یزاسادج . موزومورک لماح دمجنم یاه

وX شور اب نآ یبایزرا و تظلغ بیش شور اب شیمواگ Y

هرود ،یکشزپماد تاقیقحت هلجم .تنسرولف هدام اب اجرد ندرک دیربیه

67

هرامش ، 1 هحفص ، 42 - 35 .

(4)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

1267

2 . .دولوم ،هعیبر و .همطاف ،یبلعث ،.دومحم ،یرظن

1395

ا اب شیمواگ مرپسا تیسنج تبسن نییعت دیدج شور . کینکت زا هدافتس

.Real Time PCR

.یناریا شیمواگ شیامه نیموس 3. Azizeddin, A., Ashkar, F. A., King, W. A., & Revay, T. 2014. Enrichment of Y‐Chromosome‐Bearing Bull Spermatozoa by Swim‐up Through a Column. Reproduction in domestic animals, 49(1), e1-e4.

4. Henkel, R. R., & Schill, W. B. 2003. Sperm preparation for ART. Reproductive biology and endocrinology, 1(1), 108.

5. Holt, W. V., Hernandez, M., Warrell, L., & Satake, N. 2010. The long and the short of sperm selection in vitro and in vivo:

swim‐up techniques select for the longer and faster swimming mammalian sperm. Journal of evolutionary biology, 23(3), 598- 608.

6. Johnson, L. A., & Welch, G. R. 1999. Sex preselection: high-speed flow cytometric sorting of X and Y sperm for maximum efficiency. Theriogenology, 52(8), 1323-1341.

7. Mahadevan, M., & Baker, G. 1984. Assessment and preparation of semen for in vitro fertilization. In Clinical in vitro fertilization (pp. 83-97). Springer, London.

8. Maxwell, W. M. C., Evans, G., Hollinshead, F. K., Bathgate, R., De Graaf, S. P., Eriksson, B. M., ... & O’Brien, J. K. 2004.

Integration of sperm sexing technology into the ART toolbox. Animal Reproduction Science, 82, 79-95.

9. Morrell, J. M., Keeler, K. D., Noakes, D. E., Mackenzie, N. M., & Dresser, D. W. 1988. Sexing of sperm by flow cytometry.

The Veterinary Record, 122(14), 322-324.

10. OEHNINGER, S., ACOSTA, R., MORSHEDI, M., PHILPUT, C., SWANSON, R. J., & ACOSTA, A. A. 1990. Relationship between morphology and motion characteristics of human spermatozoa in semen and in the swim‐up sperm fractions. Journal of andrology, 11(5), 446-452.

11. Parati, K., Bongioni, G., Aleandri, R., & Galli, A. 2006. Sex ratio determination in bovine semen: A new approach by quantitative real time PCR. Theriogenology, 66(9), 2202-2209.

12. Skoff, R. P., Bessert, D. A., Cerghet, M., Franklin, M. J., Rout, U. K., Nave, K. A., & Armant, D. R. 2004. The myelin proteolipid protein gene modulates apoptosis in neural and non-neural tissues. Cell death and differentiation, 11(12), 1247.

13. Song, M., Zhang, R., & Wang, X. 2006. Nano-titanium dioxide enhanced biosensing of the interaction of dacarbazine with DNA and DNA bases. Materials letters, 60(17-18), 2143-2147.

14. Sullivan, K. M., Mannucci, A., Kimpton, C. P., & Gill, P. 1993. A rapid and quantitative DNA sex test: fluorescence-based PCR analysis of XY homologous gene amelogenin. Biotechniques, 15(4), 636-8.

15. Veeck, L. L. 1985. Extracorporeal maturation: Norfolk, 1984. Annals of the New York Academy of Sciences, 442(1), 357- 367.

16. Waters, P. D., Wallis, M. C., & Graves, J. A. M. 2007. Mammalian sex—origin and evolution of the Y chromosome and SRY.

In Seminars in cell & developmental biology (Vol. 18, No. 3, pp. 389-400). Academic Press.

17. Xu, J., Chaubal, S. A., & Du, F. 2009. Optimizing IVF with sexed sperm in cattle. Theriogenology, 71(1), 39-47.

18. Yan, J., Feng, H. L., Chen, Z. J., Hu, J., Gao, X., & Qin, Y. 2006. Influence of swim-up time on the ratio of X-and Y-bearing spermatozoa. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology, 129(2), 150-154.