اهی نوین رد کشاورزی و منابع طبیعی اولین همایش ملی ایده در

(1)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)

952

ریثات چراق Piriformospora indica رب

یور درکلمع هناد

یاهدیربیه فلتخم

ترذ رد

خساپ هب شنت امرگ رد هلحرم یهدلگ

سیردیا نایدایص ،1

یراخرف دمحم

2

و*

دوردرس نمادکاپ کباب

3

قباس یوجشناد1

ناتسزوخ یعیبط عبانم و یزرواشک هاگشناد ،یهایگ کیتنژ و دیلوت یسدنهم ،یهایگ یداژنهب دشرا یسانشراک ناتسزوخ یعیبط عبانم و یزرواشک هاگشناد ،یهایگ کیتنژ و دیلوت یسدنهم هورگ ،رایداتسا2

هورگ ،رایداتسا3

یکشزپهایگ ناتسزوخ یعیبط عبانم و یزرواشک هاگشناد ،

* هدنسیون لووسم

؛

[email protected]

هدیکچ ریثأت هب هجوت اب یلااب یفنم

چراق رثا ،ترذ یناشفا هدرگ رب ییامرگ شنت Piriformospora indica

درکلمع یور رب

یعیبط عبانم و یزرواشک هاگشناد رد لامرن طیارش و یهدلگ هلحرم رد ییامرگ شنت هب خساپ رد ترذ فلتخم یاهدیربیه .تفرگ رارق یسررب دروم ناتسزوخ کولب هیاپ حرط بلاق رد لیروتکاف تروص هب شیامزآ

اب یفداصت لماک یاه 3

ود اب رارکت

لگنیس( مقر روتکاف نوراک سارک

AS ، لگنیس و سارک 704 ماگنهدوز تشک( طیحم ود رد )چراق حیقلت نودب و ،اب( چراق و )

هناتسبات و تشک امرگ شنت ندومن لامعا یارب .دیدرگ ارجا )هناتسبات عقوم هب یهدلگ نامز رد

هناتسبات ماگنهدوز تشک زا

اب یناشفا هدرگ ماگنه ترذ یاهدیربیه ات دش هدافتسا یامد

هام یلااب یاه رویرهش و دادرم هیزجت جباتن ساسارب .دیامن دروخرب

چراق ،بکرم سنایراو P. indica

درکلمع شیازفا یور رب یتبثم رثا ترذ ماقرا

هلحرم رد امرگ شنت مدع( لامرن طیارش رد

کلمع شهاک زا یریگولج و یهدلگ رب امرگ رثا ندومن یثنخ هب رداق شنت طیارش رد چراق نیا اّما ،تشاد )یهدلگ در

رد ماقرا

فلتخم .دوبن ترذ

:یدیلک ناگژاو

،امرگ

،شنت هدرگ

،یناشفا

،ترذ

Piriformosporaindica

.

همدقم ترذ (Zea mays L.) زا

هلمج تلاغ مهم و اب شزرا قطانم سمرگ ی ر و لدتعم ناهج یم هک دشاب زا رظن م ی ناز لوت ی د رد ند ی ا دعب

مدنگزا و جنرب موس ی ن هلغ مهم بوسحم م ی دوش . ناتسا ناتسزوخ ناتسا ریاس نایم رد

ه ار ترذ تشک ریز حطس نیرتلااب یا

.تساراد یم تروص هناتسبات تشک تروص هب ناتسزوخ ناتسا رد ترذ تشک هدمع ناونع هب لاومعم ناتسزوخ رد ترذ .دریذپ

یم تشک )ازلک و مدنگ نوچمه( هزییاپ تشک لوصحم تشادرب زا دعب مود تشک سزوخ رد .ددرگ

مدنگ تشادرب نات زا رتدوز ازلک و

یم تروص روشک لدتعم و ریسدرس قطانم دریذپ

یلااب یامرگ اب یهدلگ هرود دروخرب مدع رطاخ هب ترذ تشک دوجو نیا اب .

هناد ندش میقع ثعاب هک هامرویرهش هناد دادعت شیازفا و یروراب شهاک و هدرگ یاه

یم کوپ یاه تشک هام دادرم لیاوا رد ،ددرگ

یم گ یهدلگ نتخادنا ریخات هب اب ار یهدلگ نامز رد امرگ لکشم هچرگ خیرات نیا رد تشک .ددر رهم رخاوا هب

- عفر هام نابآ لیاوا

یم ن یگدنراب اب ترذ تشادرب اما ،دیام ه

یرامیب شیازفا زین و تشادرب رد ریخات ثعاب اهاگ و هدومن دروخرب هزییاپ یا رد یچراق یاه

روذب یتشادرب یم

.ددرگ هدرگ نامز رد هایگ تمواقم ناوتب هچنانچ هناد دادعت شیازفا قیرط زا ار امرگ هب یناشفا

ه ای و هدرگ یا

هناد تمواقم شیازفا یم ،دومن عفر لااب ترارح هب هدرگ یاه

ترذ تشک هامریت رد ناوت هناتسبات

دروخرب مدع رب هولاع و هداد ماجنا ار

تشادرب زا سپ ،یگدنراب هب ترذ تشادرب زین نآ

هزییاپ ناهایگ تشک یارب تصرف .تشاد دهاوخ دوجو

ی ک اب هلباقم هار شنت

اه و شیازفا لمحت گ ی ناها یطیحم دعاسمان طیارش هب هورگ زا هدافتسا

اه ی م ی بورک ی م ی دشاب . هورگ نیب زا -

چراق ،کاخ یبورکیم فلتخم یاه کاخ رادــیاپ متسـیس مهم و یلــصا یازـجا زا اه

- چراق - یم راـمش هب هاـیگ دنیآ

. زا یکی

(2)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

953

دیدپ لماکت هرود یط رد هک تایح ملاع رد یتسیزمه طباور نیرتمهم هدمآ

،تسا یرایمه گ های چراق و یم دشاب . چراق یاه رایمه اب

مهارف ندومن حطس بذج هدننک عیسو رت یارب بذج رصانع ییاذغ دوجوم رد کاخ هب ،ناهایگ هشیر ببس

دوبهب دشر یم هایگ -

دندرگ . چراق نیا زا یکی چراق ،رایمه یاه

P.indica یم

.دشاب تیمها یرایمه چراق P. indica اب

ناهایگ فلتخم رد

کیرحت دشر هایگ نوگانوگ نا و

رد هجیتن شیازفا درکلمع و لمحت هایگ هب شنت یاه یتسیزریغ و

یاهرگرامیب هشیر

و گرب طسوت

نارگشهوژپ فلتخم

شرازگ هدش تسا ( 1 ، 2 و 3 .) هب هجوت اب تیمها

یرارقرب طابترا یتسیزمه چراق

P. indica اب

ناهایگ فلتخم

رد کیرحت دشر هایگ و رد هجیتن شیازفا رکلمع د هایگ و شیازفا لمحت ربارب رد نآ شنت

یاه یتسیز ریغ

، رثا هعلاطم نیا رد

چراق یتسیزمه P. indica

درکلمع یور رب ترذ مقر نیدنچ اب ترذ

نامز رد ییامرگ شنت و یعیبط طیارش رد

.تسا هدیدرگ یسررب یهدلگ

شور و داوم اه

یعارز لاس رد قیقحت نیا 94

- 1393 شیامزآ تروص هب ناتسزوخ یعیبط عبانم و یزرواشک هاگشناد یتاقیقحت هعرزم رد

کولب هیاپ حرط بلاق رد لیروتکاف اب یفداصت لماک یاه

3 ندومن روظنم اب رارکت 2

ف ،نوراک مقر( حطس هس رد مقر لماش روتکا

سارک لگنیس و AS 704

چراق اب هدش حیقلت و هدشن حیقلت( حطس ود اب چراق و ) P. indica

و ماگنه دوز هناتسبات تشک ود رد )

هناتسبات تشک خیرات رد( هناتسبات ماگنهدوز تشک .دیدرگ ارجا لومعم

1 / 4 / 1394 ییامرگ شنت لامعا تهج ) یهدلگ هلحرم رد

خیرات رد( هناتسبات لومعم تشک و دش ماجنا 20

/ 5 / 1394 .دش هتفرگ رظن رد )شنت نودب( دهاش ناونع هب )

ثکت ی ر لوت و ی د حیقلت هیام ای

ن رد چراق امزآ ی هاگش ب ی رام یسانش ی گ

ی ها ی هاگشناد ناتسزوخ یعیبط عبانم و یزرواشک دیدرگ ماجنا

.

ارب ی لامعا چراق زا شور لت حیق ود .دیدرگ هدافتسا ترذ هناد رتسب هناد

ترذ ندش زبس زا نانیمطا یارب(

لقادح )اه هناد زا یکی

رد رتسب اب(

قمع تشاک 6 تناس ی رتم ) رارق دندش هداد ات

ماجنا یعیبط روط هب چراق اب حیقلت دریگ

. دعب زا لامعا ت ی اهرام ی

،یشیامزآ

لحارم بآ ی را ی دوک و د ه ی ساسا رب لومعم شور

ماجنا ترذ تشک .دش

هشیر اب چراق ندش تسیزمه دییات رد یگرب هس هلحرم رد

یهایگ یسانش یرامیب هاگشیامزآ پوکسورکیم طسوت

تفریذپ تروص .

ترک ره هزادنا و یطخ تروص هب تشاک شور 3

* 3 فیدر نیب هلصاف .دوب عبرم رتم رگیدکی زا تشک یاه

75 یتناس هلصاف و ،رتم

هتوب فیدر ره یور یاه 20

یتناس یشیامزآ دحاو ره رد .دوب رتم 5

مکارت اب ترذ فیدر 25

. دندش تشک عبرم رتم ره رد هتوب

ترک نیب هلصاف ًانمض کولب لخاد یاه

5 / 1 کولب هلصاف و ،رتم رگیدمه زا اه

1 .دش هتفرگ رظن رد رتم نییعت یارب

هناد درکلمع رد

للاب ترکره هتوب مامت اه

هتوب زج هب ترک ره یاه .دیدرگ نزو و یروآ عمج ،ترک هیشاح یاه

رازفا مرن طسوت نومزآ زا نیگنایم هسیاقم یارب و ماجنا یرامآ یاهزیلانآSAS

یکوت .دیدرگ هدافتسا

ثحب و جیاتن لودج رد بکرم هیزجت جیاتن 1

طیحم رثا لودج نیا اب قباطم .تسا هدش هداد شیامن شنت ریغ و امرگ شنت طیارش رد تشک(

)یهدلگ هلحرم رد امرگ ینعم

تسا هدش راد

، رب لاد هلاسم نیا هک عوقو

رد ییامرگ شنت یهدلگ هلحرم

هناتسبات ماگنهدوز تشک

چراق رثا .تسا P. indica

ینعم درکلمع یوررب ینعم توافت هک نآ لاح ،دوب راد

ماقرا درکلمع نیب یراد فلتخم

دوجو ترذ

دن لودج( دوب ینعم زین چراق و طیحم لباقتم رثا ،نینچمه .تشا 1

یم ناشن طیحم ود رد ترذ درکلمع رب چراق توافتم رثا هک )

دهد .

(3)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

954

لودج 1 - چراق ریثات بکرم هیزجت Piriformospora indica

امرگ شنت تحت ترذ یاهدیربیه درکلمع رب

رییغت عبانم یدازآ هجرد

هناد درکلمع MS (

)

طیحم 96.69^** 1

لوا یاطخ 0.91 4

مقر 0.26^ns 2

چراق 4.47^** 1

مقر * طیحم لباقتم رثا 0.4^ns 1

چراق * طیحم لباقتم رثا چراق * مقر لباقتم رثا چراق * طیحم * مقر لباقتم رثا

مود یاطخ 22

2 2 20 5.38^**

0.01^ns 0.13^ns 0.42

)دصرد(تارییغت بیرض -

22

هسیاقم رادومن ساسارب رادومن( نیگنایم

1 چراق اب یتسیزمه ) رد

طیارش نودب شنت ییامرگ هب شیازفا درکلمع رجنم

،دش اما رد

طیارش شنت ییامرگ یشیازفا رد نازیم درکلمع هدهاشم دشن ( رادومن 1 .) اب هجوت هب نیا هک شنت دیدش ییامرگ رد هلحرم

هدرگ یناشفا رد تشک دوز ماگنه ترذ دوجو

،دراد نیاربانب یم ناوت هجیتن تفرگ هک یتسیزمه چراق

اب ترذ هتسناوتن برخم راثآ زا

کمخت حیقلت و یهدلگ یور رب امرگ دهاکب اه

. هب یترابع رد طیارش شنت

،ییامرگ چراق هتسناوتن زا قیرط شیازفا رامش هناد یاه

هدرگ و ای شیازفا رمع هناد یاه

،هدرگ دصرد یروراب و هب لابند نآ شیازفا درکلمع ار هب هارمه هتشاد دشاب .

رادومن 1 - یاطخ لامتحا حطس رد یکوت نومزآ اب درکلمع رب )ییامرگ شنت مدع و شنت( طیحم و چراق لباقتم رثا نیگنایم هسیاقم 5

%

ینعم ریغ هدنهد ناشن کرتشم فورح(

ندوب راد توافت اهرامیت نیب فلتخم ی

یم )دشاب

عبانم B Nazanin ( 12pt.

گنررپ )

1 . یحلاص یلع یزجنم ،

،.ز ناتارم ربکا ، ،.ع یراخرف

، م

،.

داز یئاباب و ، نمادکاپ .ب ، 1394 . رب سر ی ثات ی ر چراق Priformospora indica ازفا رد

ی ش تمواقم

گ ی ها ( ترذ Zea mays روش شنت هب )

.ی ناریا یملاسا یروهمج یژولونکتویب یلم شیامه نیمهن و یللملا نیب شیامه نیلوا ناریا ،نارهت .

.

2. Rai, M., Acharya, D., Singh, A., and Varma, A. 2001.Positive growth responses of the medicinal plants Spilanthes calva and Withania somnifera to inoculation by Piriformospora indica in a field trial. Mycorrhiza, 11: 123-128.

3. Varma, A., Sativa, S., Sahay, N., Butehorn B., and Franken, P. 1998. Piriformospora indica, a cultivable plantgrowth-promoting root endophyte. Applied and Environmental Microbiology 65: 2741-2744.

C C

B

A

0 2 4 6 8

چراق اب هدشن رامیت چراق اب هدش رامیت

مرگولیک ،درکلمع

شنت شنت مدع