هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
1362
همانرب شور و یلرتنک یاه شیمواگ رد هناتسبات سورتسنآ نامرد یاه
یرفعجداوج
1
و*
ینامب یجاح لضفلاوبا
2
زیربت هاگشناد یکشزپماد یا هفرح یرتکد یوجشناد1
.
هدکشناد رایداتسا2
هاگشناد یکشزپماد ی زیربت
.
:لووسم هدنسیون * [email protected]
هدیکچ شیمواگ هناتسبات سورتسنآ آراک دوبهب رد هدمع عنام
یی لوت ی د یلثم لوت و ی د ی رد اگ و شیم .تسا لماوع رب رثوم سورتسنآ ناتسبات
ه
حم زا دنترابع ی
ط ز ی
،تس ذغت ی ه دم و ی ر ی .ت لماوع حم ی ط ی صوصخ هب شیازفا
ازفا و زور لوط ی
ش لااب تبوطر اب ترارح هجرد و
ا لبق نآز ماگنه ی عضو هک ی ت ذغت ی ه ا ی مواگ ی ش اگ .دوش یم هدید دشاب ریقف و
شیم اه اب سورتسنآ ناتسبات
ه ناشن ار یلحف دنهدیمن
و ا تلع هب للاتخ افورپ رد ی ل ر نورد ددغ ی
ز ب ثعاب ی مظن تیلاعف ی م نادمخت
ی .دنوش ازفا ی ش اب زور لوط شیازفا
امد ی حم ی ط ،
ازفا ثعاب ی ش ب ی ش تکلاورپ دح زا ی
،ن فورتودانگ حشرت بوکرس ی
ن م اه ی غت هب رجنم هک دوش یی
ر ئورتسا رد ی د یزاس مخت ناد ی م ی
.دوش سرتسا لوکیلوف عیام طیحم ،زنژولوکیلوف رب زین دوش یم دیلوت ناتسبات لوط رد هک یترارح ی
رثا کمخت تیفیک و دراذگ یم
.
دادعت ز ی دا ی ژر زا ی م اه ی نومروه ی شخبرثا فلتخم تاجرد اب ی
اقلا رظن زا یلحف ی م و ی ناز راذگ کمخت ی
هتفرگ رارق هدافتسا دروم
.دنا ی ک ژتارتسا ی کرت ی ب ی حم رد دوبهب زا ی
،ط ذغت ی ه دم و ی ر ی ت ارب ی پ ی گش ی ر و ی راکتسد ی نومروه ی ارب ی رو هرهب دوبهب ی
رد
اه شیمواگ هناتسبات سورتسنآ تسا مزلا
.
:یدیلک ناگژاو ،سورتسنآ
شیمواگ ،ناتسبات
همدقم شیمواگ ی ک ی رتمهم زا ی ن ح ی تاناو ریش ی اهروشک رد اتدمع هک تسا ی
سمرگ ی ر یریسمرگ همین و ی .تسا
اهنآ زج لصا ی انص ی ع نبل ی
، هب و ی هژ رد
سآ ی ا عض داصتقا و دنتسه ی
ف اتسور یی سب رد ی را ی اهروشک زا ی کشت ار ناهج رسارس رد هعسوت لاح رد ی
ل م ی .دنهد ا ی ن ح ی ناو یلها ح ی او ن ی ب ی
ظن ی
،ر دنچ ،هدنزاس و راگزاس ،هبناج همه ی
ن لم هجوت هتشذگ ههد ی
و بی ن للملا ی ( تسا هدرک بلج دوخ هب ار )1
ای. ن ب رد هنوگ ی ش زا 40 روشک
زوت ناهج ی ع ( تسا هدش )2
عمج و ی ت زا 159 م ی ل ی نو هب 177 م ی ل ی نو ازفا ی ش ی هتفا .تسا اهنآ لد هب ی ل سناتپ ی ل لوت ی د لااب ی رط زا دوخ ی
ق دیلوت
ش و تشوگ ی
ر ارب ی ناسنا
، اهروشک رد ی
هعسوت لاح رد مها
ی ت سب ی را ز ی دا ی ( دنراد شیمواگ .)3 اهنت هب
یی دودح 8 / 96 ش لک دصرد ی
ر ار یارب
نبل تعنص ی تا سآ رد ی ا 4( ) دودح و 8 / 12 لوت لک زا دصرد ی
د ش ی ر قم رد ناهج ی
سا اهنت 6 / 12 اهواگ لک دصرد ی
ناهج یم دیلوت ار دنک
. شیمواگ
اه ی لها ی امت ی ل لوت هب ی د لثم لصف ی دنراد مدع و لاعف ی ت سنج ی رقت ار ناتسبات رد ی
ًاب م ناشن ناهج طاقن مامت رد ی
دهد . رد ا لوط ی ن ود اهنآ ،هر
ه نودب ی هنوگچ ا هناشن ی زا یلحف قاب ی م ی .دننام ا ی ن عضو ی ت ناونع هب سورتسنآ ناتسبات
ه م هتخانش ی .دوش ش ی عو نآ سورتس سبات نات ی لاومعم
بی ن 6 /
٪36 و 5 /
٪59 توافتم تسا . ای ن عضو ی ت اه نادمخت اب ی
غ ی ر فاص و لاعف و
افورپ ی ل نومروه ی غ ی بطر ی ع ی م صخشم ی
.دوش رثوم لماوع
رب سورتسنآ ناتسبات
لماش ی
یطیحم لماوع ر نورد ددغ لماوع
،ی ز تکلاورپ
(ی ن ، نوتلام ی ن
FSH ، LH و ،) ذغت لماوع یه ا و ی دم لماوع ی ر یت ی
یم .دشاب
دم ی ر ی ت لوت ی د لثم سورتسنآ رد ناتسبات
ه
ژتارتسا ی اه ی فلتخم ی حلاصا دننام حم
ی
،ط ذغت ی
،ه لثمدیلوت دم ، ی ر ی ت دیلوت ش ی ر و نامرد ینومروه م ی ارب دناوت ی لوت درکلمع دوبهب ی
د رد لثم
اگ و شیم دوش هدافتسا اه (
5 .) رد ا ی ن ش ،اتسار ی هو اه ی دم فلتخم ی
ر یت ی ژر و ی م اه ی ارب هدش نامرد ی
س ی لک ی ندش ک رد نادمخت شیمواگ
اه ی
سورتسنآ ناتسبات
ه م اب ی ناز قفوم ی ت اه ی امزآ دروم فلتخم ی
ش .دنا هتفرگ رارق
هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
1363
ش ی هو اه ی دم ی ر یت ی
لثمدیلوت ناتسبات شیمواگ ه م اه ی غت اب دناوت یی ر ش ی هو اه ی دم ی ر ی ت هعرزم زگ ی هن ا ی نومروه نامرد زا رتهب ی
ارش تحت ی ط نونک ی م هب دوبهب روظن
رو هرهب ی شیمواگرتهب اه
ی اتسور یی .دشاب تظافح قتسم شبات زا ی
م شروخ ی د ی
، دم لصا ی ر ی ت عقاو ی اه هام رد ی .تسا ناتسبات مرگ ی
ک لمع
دم ی ر ی ت ن نردم ی ز ارب ی هب ی هن زاس ی هدزاب ی لوت ی د یلثم لوت و ی د رد شیمواگ صوت ناتسبات رد اه ی
ه م ی سرتسا لباقم رد تظافح لماش هک دوش و
عضو دوبهب ی
ت ذغت ی ه ح ی تاناو تسا ( 6 .)
دم ی ر ی ت ذغت ی ه
شیمواگ بوخ هب رگا اه ی
ذغت ی ه م ،دنوش ی ارب ناتسبات رد بش لوط رد دنناوت ی
لثمدیلوت مظنم
م خش ص دنوش دنهد . ح ی تاناو ننکراوخشن هد
اب ی د اب
ندعم داوم ی و هب ی هژ ندعم داوم اب ی
ذغت رظن زا هک ی
ه دوبمک ،دنراد م دیاب مک ل هداد ییاذغ دوش
. لداعت ژرنا ی ن ی ز اب ی د ج رد ی هر .دوش ظفح ذغت
ی ه اگ و شیم
اه رادسوبس داومزا شهاک بجوم بش لوط رد
یلحف ح رد ی تاناو م ی دوش . ذغت ی ه زا زبس ی تاج / زبس ژلایس / کشخ هجنوی
، ذغت ی ه ذغت ،هنابش ی
ه
رد اهنت و ندوزفا و رهظ زا دعب رخاوا ندعم داوم
ی م ی اراک دناوت یی لوت ی د شخب دوبهب ناتسبات رد ار لثم (د
6 .)
نامرد اه ی نومروه ی
نتبم نامرد ی
نژورتسا رب
وجت ی ز یجراخ ا ثعاب نژورتسا ی
داج رتسا مئلاع و
ح رد س ی تاناو سورتسنآ اب
یا راذگ کمخت نودب ی
م نامزمه ی .دوش اب لوف هب هجوت ی
لوک غ ،بلا
وجت ی ز لد هب نژورتسا ی
ل رب نآ تبثم دروخزاب رثا یور
ه ی فوپ ی ز ارب ی ازفا ی LHش ب هب رجنم ی نا راذگ کمخت و نژورتسا ی
م ی .دوش هب مه ی ن لد ی ل
ارب نآ زا ی ا ی داج راذگ کمخت ی
ارب و ی هرود شهاک سورتسنآ
از زا سپ ی نام تسا هدش هدافتسا .
،سکعرب غ رد ی با لوف ی لوک ثعاب نژورتسا ،بلاغ
ای داج ورتسا یراذگ کمخت نودب س م
ی .دوش هب م رظن ی دسر نژورتسا رحت ثعاب ی ک دنلاگاتسورپ حشرت ی
ن نچمه و رتمودنا زا ی
ن ثعاب ک شها
LH حطس .دوش شدرگ رد ی
ک ی ا رزت زود ود ی
ق نلاضع ی دارتسا ی لو ( 5 - 10 م ی ل ی مرگ ) یا ( نورتسا 5 - 15 م ی ل ی نامز هلصاف رد )مرگ ی
ور هس م هز ی
ارب دناوت ی رتموکوم و ندش ییایموم،رتمویاپ اب هارمه درز مسج لیلحت .دوش هدافتسا
اب ا ی ن اب ،لاح ی د نلاوط و لااب زود اب هک تشاد رظن رد ی
تدم
ک هب رجنم نژورتسا ی
تس اه ی نادمخت ی
، دود تکرح و کرحت ی
محر هلول زا ی
تسا نکمم هک تنوفع
رط زا نادمخت سروب ی
ق محر هلول ی
، باهتلا
گدنبسچ و نادمخت ی
اه ی غ ی ر بط ی ع ی دوش ببس ار .
ای ن بناج ضراوع ی
ارب ار نآ زا هدافتسا ،اه نژورتسا ی
اقلا ی ح رد سورتسا ی
تاناو رتسنآ سو
م دودحم ی .دنک
نتبم نامرد ی
نورتسژورپ رب
وجت ی ز یجراخ نورتسژورپ رد
هخرچ لائتول زاف سورتسا
فنم دروخزاب ی
ه رب ی سوملااتوپ ه و
ی فوپ ی ز ارب ی راشتنا LH لقت ی د م ی .دنک سپ جورخ زا
بط زاف ،نورتسژورپ ی
ع ی لوف ی لوک ی رحت هخرچ ی
ک م ی ا اب .دوش ی ن ارب ،لاح ی نچ نامرد ی ن م رظن هب ی حطس رد شهاک ،تسا رثوم هک دسر
ناهگان نورتسژورپ ی
اپ رد ی نا ن دروم نامرد ی
زا نورتسژورپ .تسا ینژاو لخاد
اه هاگتسد زا ی
ی دننام ،PRID وCIDR CueMate ثعاب
دنادرگزاب ن
ح ی تاناو سورتسنآ .دوش یم سورتسا هب
سپ ناهگان روط هب نورتسژورپ تظلغ ،جورخ زا ی
م شهاک ی ی دبا عورش و سورتسا راذگ کمخت و ی
رد
ط ی 2 - 8 اپ زا سپ زور ی
نا م قافتا نامرد ی
دتفا . نامرد اهنت هب نورتسژورپ یی
ارب صاخ روط هب ی
نامرد نودب سورتسنآ یراذگ کمخت
رثوم
نی
؛تس ا زا ی ن اه نومروه ور ی
د ی رگ سب رد ی را ی نتبم نامرد زا ی
.دنا هدش هدناجنگ نورتسژورپ رب ارب
ی سر ی ند هب خساپ هاگتسد ،رتهب ه
ا ی لخاد
و ینژا ارب لاومعم ی 7 ات 9 کرت رد زور ی
ب اه نومروه اب ی
د ی رگ دنلاگاتسورپ(
ی GnRH ،ن PMSG / eCG ، دارتسا و
ی لو ) رد اهتنا ی نامرد
م هدافتسا نورتسژورپ ی
م و دوش ی ناز اقلا یی ا سورتس ب ی ن 80 هب
٪100 .تسا کرت ی تاب کاروخ نورتسژورپ ی
( 14 - 10 بق زا )زور ی ل 6–methyl–(
17 acetoxyprogesterone chloro–6–dihydro–17–acetoxyprogesterone) ،)
- 6 (Melengestrol acetate( ،) و
( α–16
17–Dihydroxyprogesterone acetophenide )
( تدم زارد و 4
- 14 رزت )زور ی ق نلاضع لخاد ی
نورتسژورپ 50
- 100 م ی ل ی هب مرگ
اهنت یی و یا کرت رد ی ب اه نومروه اب ی
د ی رگ ارب ی مه / ءاقلا مز نا زاس ی ،دنا هتفرگ رارق هدافتسا دروم سورتسا خساپ
نتبم نامرد اب سورتسا ی
رب
هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
1364
ا اب ،تسا رتهب نورتسژورپ ی
ن راگدنام خرن ،لاح ی
رتسا رد سو و هب ،هدش اقلا ی
هژ نلاوط نامرد زا سپ ی
لد هب لاامتحا ،نورتسژورپ تدم ی
ل ر دش
لوف ی لوک ی غت یی ر م ی م ،دنک ی ناز لااب ی تآ یزر لوف ی لوک ی
، لاقتنا فیعض مرپسا
، مدع روراب ی م ندش مک ، ی
ناز یلولس میسقت ز گرم و
نج ماگنهدو ی
ن ی
.دتفا یم قافتا
نتبم نامرد ی
GnRH
رب
رزت ی ق نلاضع لخاد ی
گولانآ 10GnRH
ات 20 م ی مرگورک Buserelin اهنامز تدم رد
ی 4 - 22 اقلا رد هزور ی
ورتسا س نامزمه و یزاس
کمخت
راذگ ی غتم خساپ اب ی
ر ( 5 / 45 تسا هدش ماجنا )دصرد .
خساپ غتم ی ر شان تسا نکمم ی
لمع زا فلتخم لوف دشر فلتخم لحارم ردGnRH
ی لوک
.دشاب ثعاب راذگ کمخت ی
م ی تروص رد ،دوش ی
لوف هک ی لوک رزت نامز رد غلاب ی
ق اقلا اب ی LHژرس .دشاب هتشاد دوجو اب
ا ی ن ،لاح رزت ی ق زود کت
مهGnRH ی هش ح رد ی تاناو سورتسنآ مع
ی ق ن رثوم ی تس .
،سکعرب لوف جوم روهظ ی
لوک دج ی د ازفا اب ی ش حشرت رحتFSH
ی ک م ی اربانب ،دوش ی
ن
.تسا رثوم تدم زارد رد رزت
ی ق ک زود بوانتم یم
GnRH زا ره رد 2 تروص هب تعاس رو
ی د ی ا روظنم هب سلاپ اقل
امزآ درومLH ی ش تفرگ رارق .
رزت ی ق ا بوانتم ی ن غ شور ی ر لمع ی .تسا ارب ی سر ی ند ،رتهب خساپ هب اهوراد ابGnRH
ی د ی رگ رزت دننام ی ق دنلاگاتسورپ ،)نافسفونوت( رفسف ی
،ن
دارتسا ی لو کرت نورتسژورپ و ی
ب تسا هدش . لکتورپ Ovsynch ی
ا ژر ی GPG (GnRH-PG-GnRH)م طسوت هک
Pursley حارط
ی تسا هدش
ارب ی مه مز نا زاس ی راذگ کمخت ی
اهواگ رد ی ش ی ر ی ا هدرتسگ روط هب رد ی
مواگ و واگ ی ش گ رارق هدافتسا دروم سورتسنا اه تسا هتفر
اتن و ی ج
نی ز ما ی راود ا هدننک تس . اب ا هب هجوت ی ن لوا ،لکتورپ ی
ن رزت ی GnRHق زور رد ( 0 راذگ کمخت ثعاب ) ی
م ی لوف رگا ،دوش ی
لوک هتشاد دوجو بلاغ
دشاب لوف جوم روهظ اب ی
لوک ی دج ی د 1 ات 2 تول روهظ زا دعب زور زیلو
ن رزت ،دوش ی PGF2αق زور رد 7 درز مسج لیلحت ثعاب م
ی ،دوش شنکاو ردCL
لوا هب ی ن رزت ی GnRHق مود و ی ن رزت ی GnRHق زور رد 9 هب و راذگ کمخت بجوم ی
لوف ی لوک اه ی دج بلاغ ی د لیکشت م ی مامت سپس ،دوش
ح ی تاناو ط رد نامرد تحت ی
16 - 20 رزت زا سپ تعاس ی
ق GnRH مود ت دنوش یم حیقل .(7)
ثحب و جیاتن
سورتسنآ ناتسبات
ی ه ک ی رو هرهب زا عنام هدمع عناوم زا ی
لوت ی د رد لثم شیمواگ .تسا ا ی ن ی ک ثعاب هک تسا هدش هتخانش لکشم
ای داج ز ی نا اه ی گرزب ی ارب ی لوت ی ناگدننکد شیمواگ
نچمه و ی ن انص ی ع نبل ی م ی .دوش لماوع حم ی ط ی
، ذغت ی ه ا ی دم و ی ر ی ت ی لوئسم
ای داج هعیاض .دنتسه دم ی ر ی ت حص و بوخ حی
اب هارمه اس ی ر اه نامرد دننام تلاخادم ی
نومروه ی ناونع هب رتهب
ی ن ارب شور ی هلباقم
سورتسنآ اب ناتسبات
ه م ی گ رارق هدافتسا دروم دناوت ی
در .
عبانم
.
1 Cockrill WR, 1980: The ascendant water buffalo-key domesticanimal. World Anim Rev 33, 2–13.
2.Gordon I, 1996: Introduction to controlled reproduction in buffaloes. In: Controlled Reproduction in Cattle and Buffaloes. Ian Gordon (ed.), CAB International, Oxon US pp. 432–449.
3. Gupta SK, Das GK, 1994: Post partum anoestrus in buffaloes I. Factors responsible. J Remount Vet Corps 33, 141–151.
4. Cockrill WR, 1993: Developing the water buffalo: a decade of promise. Buffalo J 9, 1–11.
5. Jainudeen MR, 1988: Reproduction problems of buffaloes in the world. In: Proceedings of Second World Buffalo Congress, Vol.
2, Part 1, December 12–16, 1988, New Delhi, India, pp. 89–196.
6. Sastry NSR, Tripathi VN, 1988: Modern management innovations for optimizing buffalo production. In: Proceedings of Second World Buffalo Congress, December 12–17, 1988, New Delhi, India. Comp. Latest Research Information Based on Indian Studies, pp. 38–62.
7. Kumar, Priya Ranjan, et al. "Anestrus in cattle and buffalo: Indian perspective." Adv. Anim. Vet. Sci 2.3 (2014): 124-138.