هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
970
یسررب پیتونژ
و اه F
1ساسا رب وج یاه یگژیو
یاه یعارز بولطم گرود هنازخ رد
یریگ
نایقوزرم ربکا
1
کل جریا ،* 1هداز
ینیوزق هلا بیبح ، یتارب یلع ،2
2
،تاقیقحت نامزاس ،ناتسزوخ یعیبط عبانم و یزرواشک شزومآ و تاقیقحت زکرم ،یغاب و یعارز مولع تاقیقحت شخب1
و شزومآ جیورت
شک ناریا ،زاوها ،یزروا
رذب و لاهن هیهت و حلاصا تاقیقحت هسسؤم2
، یزرواشک جیورت و شزومآ ،تاقیقحت نامزاس ناریا ،جرک ،
سم هدنسیون*
و :لو [email protected]
هدیکچ تیفیک اب و لوصحمرپ ماقرا هب یبایتسد روظنم هب وج
اهنآ فعض طاقن و صقاون عفر و رادقم ،یگدیباوخ و هقاس ماكحتسا هلمج زا
،كاخ تیئایلق و یروش لمحت و نیئتورپ یریگ گرود همانرب یارجا
هژیو تیمها زا یا
نیا .تسا رادروخرب شهوژپ
لماش باختنا
نیب رد 200 پیتونژ ( و مقر نیلا تهج ) و یریگ گرود زین
دادعت یبایزرا 82
F1
للللصاح گرود همانرب زا یریگ
یقلات هنازخ رد
مرگ هقطنم (
ناتس ا )ناتس زوخ یعارز لاس رد
94 - 1393 .دش ماجنا ماقرا
نیلا و یاه توافتم نتفر هلبنس هب نامز هک یفلتخم
اد تش دن گرود خیرات قیبطت روظنم هب یردپ هیاپ ةدرگ هیهت و یریگ
و ای یگدامآ یردام ةیاپ هلبنس حاقل و هدرگ شریذپ یارب
، د ر
تشاک خیرات ود ینامز هلصاف اب توافتم
15 تشک زور دندش
. تافص هلمج زا یعارز هجنپ نامزمه ندیسر
عافترا ،یلصا هقاس اب اه
هتوب
، یسردوز ، سرو مدع هلبنس یگتسكش مدع و
یگژیو هلمج زا پیتونژ یبایزرا رد بولطم یاه
هولاع هعلاطم نیا جیاتن .دوب اه
رب دها اب ناققحم ییانللشآ فا
یحلاللصا تافللص و یعارز بولطم اب ،روللشک مرگ قطانم رد وج رد دنمفده عونت داجیا
یم دناوت رد
مرژ یتخیر هنیمز دوبهب .دریگ رارق هدافتسا دروم روشک وج مسلاپ
هژاو :یدیلک یاه كولب
گر ود یاه پیتونژ ،یكیتنژ عونت ، یریگ
مرگ قطانم ،وج یاه
همدقم یموب یاهوج و
یتراجت م ناریا رد دوجو پیتونژ و
یللملا نیب زکارم زا یتفایرد یاه یاراد
حوطلللس فلتخم
هب تمواقم یرامیب
اه
ماقرا حلاللصا یارب اذل ،دنتللسه دوجوم
ماقرا هب یبایتللسد روظنم هب یریگ گرود همانرب یارجا اهنآ فعللض طاقن و صقاون عفر و اب
تیفیک رت مواقم شنت هب یاه یتسیز رب یصاخ تیولوا زا .تسا رادروخ
هنلااس هکراتكه نویلیم مین و كی رب غلاب تشک ریز حطس اب وج
650 ات 750 لوللصحم نیا دیلوت لک . دللشاب یم ناریا یعارز تلاوللصحم هدمع زا دهد یم لیكللشت یبآ وج تعارز ار نآ راتكه رازه
ات هنلااس 3 غلاب مرگ هقطنم یبآ وج تش ک حطس نازیم .دوش یم هدز نیمخت نت نویلیم رب
000 / 100 دیلوت نازیم و هدوب راتكه
زا شیب قطانم نیا 250
تسا هدیدرگ دروآرب نت رازه (
1 .)
ترارح هجرد ناتسزوخ ناتسا رد
تشک عورش اب نابآ طساوا زا وج
د و هام رذآ رد و مرگ ًاتبسن ی
م درس ًاتبسن هام ی
رخاوا زا .دشاب
ن فرطب ٌاصوصخ نمهب ی
هم ام دنفسا مود ه
ازفا دنور ی ش د م عورش ترارح هجر ی
روطب ددرگ ی
هك ضعب رد ی اه ترارح هجرد اهلاس ی
لااب رثکادح ی
30 م ثداح هام دنفسا رد هجرد ی
ب .ددرگ ی ن 15 - 10 درورف زا زور ی
ن ههد رد ًٌاتدمع هک هام اه
ی م موس و مود ی
دشاب
اه ترارح هجرد ی
ب رثکادح ی ن 38 - 32 م ثداح هجرد ی
دوش . بسن تبوطر ی
ط ی اه هام ی ا ،نمهب درورف و دنفس ی
ن طاقن رثکا رد
م لااب ناتسا ی
نآ رثکادح و دشاب 80
- 70 م و ی گنا ی ن 60 - 40 م دصرد ی دشاب .
یموب یاهوج و
یتراجت ناریا رد دوجوم پیتونژ و
یللملا نیب زکارم زا یتفایرد یاه یاراد
حوطس فلتخم تمواقم هب قاس ماكحتسا ،ه
سرو هب تبس ن و هدوب نیئتورپ رادقم و شنت
یاه یطیحم كاخ تیئایلق و یروش لثم زا یتوافتم تاجرد یاراد
اذل ،دنتس ه لمحت
هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
971
ماقرا حلاصا یارب دوجوم
هب لمحتم لوصحمرپ ماقرا هب یبایتسد روظنم هب یریگ گرود همانرب یارجا اهنآ فعض طاقن و صقاون عفر و
.تسا رادروخرب یصاخ تیولوا زا یطیحم فلتخم یاه شنت شور ریاس زا قفوم یاه
یم هتفرگ رارق نارگداژن هب عیسو هدافتسا دروم ،زیر هناد تلاغ یداژن هب همانرب رد هک شور هب ناوت
رجش ل ه
هتفای رییغت كلاب .دومن هراشا
ییوج هفرص ،یكیتنژ عونت شهاک زا یریگولج لیبق زا ینساحم یاراد هتفای رییغت كلاب ل هرجش شور
راک ،تقو رد هكنیا نمض .دشاب یم نیمز و
لسن هلصاف نودب تشک راكب هرجش شور رد هک هلصاف اب تشک هب تبسن مشش ات موس یاه
.تسا رتكیدزن نیعراز تشک طیارش هب دوریم نیلا باختنا ، هلصاف نودب تشک
و دزاس یم رسیم ار دنراد لااب سامویب هک بولطم یاه
نیلا فذح زین دیامن یم ناسآ ار رت فیعض یاه
( 2 .)
ن رد ریخا تاقیقحت هرجش شور هب تبس ن هتفای رییغت كلاب هژیوب هتفای رییغت یاه شور یایازم ایند فلتخم طاق
س لاک یا دیکات كی
یرترب هتفای رییغت كلاب شور زا صاخ تلااح كشخ همین قطانم رد هک دیامن یم هرجش شور هب تبسن ییاه
ختنا رد كیسلاک یا با
( تللسا هتللشاد 4
نتللشاد نمللض هتفای رییغت كلاب شور .) تقد
یفاک رد باختنا هتوب كت روذب ندومن كلاب تلع هب هتوب كت ب اه
ثعا
هفرص و تقورد ییوج و عبانم
هنیزه ددرگ یم اه (
2 .)
گرود شور لص اح یللملا نیب و یلم حوطس رد وج هدش یفرعم و یراجت ماقرا رثکا یلک روطب ( یریگ
Hybridization دنش اب یم )
( 3
،ناریا رد .) گرود همانرب
ریگ زا وج ی یللس دودح ماقرا نیب فلتخم عاونا زا گرود اهدللص هلاللس همه و عورللش جرک رد شیپ لاللس
یجراخ و یلخاد هدش حلاصا روشک درس و لدتعم ،مرگ میلاقا رد وج یداژن هب یاه همانرب یارب
یاه هنازخ رد باختنا تهج و دیلوت
تسا هتفرگ رارق یسررب دروم قرفت لاح رد یاه لسن و اه هدوت .
ا رجف و ترصن وج ماقر 30
و نیلا یاه ریظن یشخب دیما
MB-86-
،5 MBS-87-12 MB-87-10 ،
MB-87-19 و ،لدتعم هقطنم رد
CB-79-10 CB-83-17 ،
CB-85-15 ، CB-86-19 و
هقطنم رد
و درس WB-81-19 WB-83-4 ،
WB-88-16 و روشک مرگ هقطنم رد
هدمآ تسدب تلاغ شخب یلخاد یاه سارک زا و
رد ریثكت لاح
هدوب و یراذگمان نیلا نیا زا یخرب یفرعم و
هدنیآ رد اه دبای یم ققحت كیدزن یا
. و فادها اب ناققحم ییانلللشآ تهج هعلاطم نیا
هنیمز رد دنمفده عونت داجیا زین و روشک مرگ قطانم رد وج حلاصا رد بولطم یعارز تافص یتخیر
مرژ روشک وج مسلاپ .دش ماجنا
شور و داوم اه
نیا هعلاطم لماش گرود و ماقرا نیب رد یریگ نیلا
مرگ هقطنم یقلات هنازخ رد دوجوم یباختنا وج یاه ناتسزوخ ناتسا(
- تسرهش نا
)زاوها لماش هک 200 تافص یاراد هک وج مقر و نیلا و یكیژولویزیف وفروم
یتوافتم بولطم یعارز دندوب
یعارز لاس رد 94
- 1393
پیتونژ .دش ماجنا م یاه
هعلاطم درو طخ راهچ رد
2 طوطخ هلصاف هب هتشپ ود یور یرتم 30
رتم یتناس و
ب ه تشک یتسد تروص
درگ ندی د . ماقرا یریگ گرود خیرات قیبطت روظنم هب نیلا و
یاه اد توافتم نتفر هلبنس هب نامز هک یفلتخم تش
گ هیهت و دن هیاپ ةدر
یردپ و ای یگدامآ یردام ةیاپ هلبنس و هدرگ شریذپ یارب
ره ،حاقل پیتونژ تشاک خیرات ود رد ینامز هلصاف اب توافتم
15 تشک زور
دیدرگ ادج رگیدكی زا رتم كی ضرع هب یئاهورهار اب یشیامزآ تاعطق . .دش
یاهلاس لوط رد ماقرا نیا لماک تاصخشم هتشذگ
ب یسرر
و اد هک یتافص ساسا رب و هدش نییعت نتش
هورگ د هدش یدنب دوب
مهم .دن اههورگ نیرت ترابع
دوب ب لمحت ،یگدیباوخ هب تمواقم زا دن ه
هب لمحت ،امرگ
،یكشخ هب لمحت
،یروش دشر پیت و یسردوز ،فلتخم یاهطیحم هب یراگزاس .
نس هس یور رب سارک همانرب ره ب
هل
دش ماجنا و
درگ میظنت همانرب فادها ساسا رب رظن دروم یاه سارک لک دادعت ی
د .
نینچمه قیقحت نیا رد دادعت
82 یه دیرب ( F1
) رارق یسررب و تشک دروم زین هتشذگ لاس سارک همانرب زا لصاح دنتفرگ
. یسررب رد
لوا لسن ( ددرگ یم رهاظ اهنآ رد نیدلاو بلاغ تافص دشاب هداس سارک عون هچنانچ )
لوط هب یطوطخ رد سارک ره زا هلصاح رذب ،
درگ تشک طخ ره رد رذب هد رادقم هب رتم كی ی
د و ه مش ره طوطخ دادعت اد سارک ره زا هلصاح رذب رادقم هب یگتسب هرا
تش . لسن F1
هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
972
ای بولغم و بلاغ تافص رظن زا هلحرم نیا رد مه
زراب یسررب دندش . لاس رد یشیامزآ عرازم شیامزآ یارجا لبقام
تایلمع و هدوب شیآ
درگ ماجنا شیامزآ تشک زا لبق لومعم روطب نیمز هیهت و دی
ساسا رب تشاک تایلمع و نیمز ةیهت تلاغ یاه شیامزآ یارجا فرع
.دش ماجنا كاخ نومزآ ساسا رب یفرصم دوک نازیم
دوب تشاد تایلمع یط . ع
فل یكیناكم تروصب زره یاه لرتنک
درگ ی د و ب رد نی
یاه هرامش F1
یتسد نیجو هبترم ود .دش ماجنا
ةرود رد تشاد یرادرب تشاددای طوبرم یاه
لسن و یقلات هنازخ رد مهم تافص هب
لوا ص ترو .تفرگ
جیاتن ثحب و
یلک روطب هاگتس یا و هدوب دودحم ددرگیم ماجنا وج راک و تش ک نآ رد هک روش ک مرگ میلقا زا یقطانم
یض ارا ناونع هب زاوها یت
كیپ
یم هتخانش روش ک مرگ میلقا رد وج تش ک تحت دوش
. عومجم زا 200
مقر و نیلا یكیژولویزیف وفروم و یعارز تافص یاراد هک وج
م یتوافتم بولط باختنا دندوب
یللسرتللسد تهج یكیتنژ عونت داجیا روظنم هب هب
نیلا لوللصحمرپ یاه بولطم تافللص یاراد هک رت
ا ز
یگدیباوخ هب تمواقم ،یس ردوز و یروش ،امرگ ،یكش خ هب لمحت لیبق بس انم عافترا و
تش ادرب عقوم دوب
.دش ماجنا عومجم رد
دادعت 82 F1
لس ن رد تش ک یارب F2
لاس ب .دندیدرگ تش ادرب كلاب تروص ب دع هب
لاثم ناونع پیتونژ زا یكی تاص خش م
تهج اه
یم هداد حیللضوت ناققحم رتللشیب ییانللشآ دوللش
هک هرجللش اب (pedigree) Ashar/Beecher//Zarga/3/Sahra
سارک هرامللش و
(Cross No.) 1-B-8351
سارک زا للللصاح یاه
نوچ یماقرا رچیب مقر
اب مواقم و لااب دركلمع سرو هب ت
Sahraو ماقرا زج هک
یكشخ هب لمحتم یم
دشاب . نیلا باختنا گرود نایم زا رترب یاه
لاس رد شیامزآ نیا زا لصاح یاه یعارز یاه
یتآ .دریگ یم تروص
نیلا نیا نایمزا نیلا ناوت یم ،اه
لوصحمرپ ییاه رت
یلعف یتراجت ماقرا زا ار
شنیزگ و هب یفرعم دیدج مقر ناونع دومن
پ . عم زا س یفر
تشادرب و تشاد ،تشاک یلک لوصا و یعارز هب تاشیامزآ ساسا رب مقر نآ یارب یجیورت یاه هیصوت و ینف لمعلا روتسد دیدج مقر .تفرگ دهاوخ ماجنا روشک مرگ هقطنم رد وج
عبانم
1 . ا .ر ،روپ نیسح .م ،قربتسایلضف .ف ،یمتاح .ر.ح ،هدازدابع .ح ،هدازیلق .ك ،یدمح .م ،یعیفر و .آ ،نایمظاک
1395 تلاوصحم لوا دلج یزرواشک همانرامآ .
یعارز لاس یعارز 94
- 93 تاطابترا و تاعلاطا یروانف زکرم ،یداصتقا و یزیر همانرب تنواعم ،یزرواشکداهج ترازو .
2 . .ا، هداز كل . هلا بیبح ،ینیوزق 1393
یسررب . یاه گرود و وج یاهنیلا و ماقرا یقلات و خ ردF1
ییاهن شرازگ.مرگ هقطنم یریگ گرود هناز
تبث هرامش هب 45788
3. Laidig F., Piepho H.-P., Rentel D., Drobek T., Meyer U., 2017. Breeding progress, genotypic and environmental variation and correlation of quality traits in malting barley in German official variety trials between 1983 and 2015. Theoretical and Applied Genetics 130:2411-2429.
4. Lantican M., Braun H.-J., Payne T.S., Singh R., Sonder K., Baum M., Ginkel M.V., Erenstein O., 2016. Impacts of International Wheat Improvement Research: 1994-2014, CIMMYT.
