ﯽﮔﮋﯾو ﮓﻧر يﺎﻫ
ﺖﺑﻮﻃر ، رﺎﺘﺧﺎﺳﺰﯾر و
لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ يﺎﻫ
ﺎﮕﻣا - 3
ﺪﯿﻟﻮﺗ هﺪﺷ
نﻮﯿﺳاوﺮﺳاﻮﮐ ﮏﯿﻨﮑﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﺣر ﯿ ﻪﻤ ﻧﺎﻬﻔﺻا
1
ﯽ
، ﺳﯿ ﺪ ﻠﻋ ﯽ رﻮﭘﺮﻔﻌﺟ
2
،
ﺳﯿ ﺪ ﺪﻬﻣ ي ﺮﻔﻌﺟ
3
ي
1 - ﺶﻧاد ﻪﺘﺧﻮﻣآ ﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﯽ
،ﺪﺷرا هوﺮﮔ ﺷ ﯿ
،تﻼ هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ زروﺎﺸﮐ ي و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ رﺎﺳ ي
2 - ﺸﻧاد ﯿ رﺎ هوﺮﮔ ﺷ ﯿ
،تﻼ هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ زروﺎﺸﮐ ي و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ رﺎﺳ ي
3 - ﺸﻧاد ﯿ رﺎ هوﺮﮔ ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯽﯾ
، هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ زروﺎﺸﮐ ي و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ نﺎﮔﺮﮔ
) ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ :
05 / 11 / 94 شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ :
14 / 06 / 96 (
هﺪﯿﮑﭼ
ﻮﻧﺎﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر
ﺎﮕﻣا بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا -
3 ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ )
(RSM يﺰﮐﺮﻣ ﺐﮐﺮﻣ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد (CCD)
ﻪﻨﯿﻬﺑ يزﺎﺳ
ﺪﺷ . ﺎﮕﻣا يوﺎﺣ تارذ ﻮﻧﺎﻧ -
3 ﺪﻧﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ نﻮﯿﺳاوﺮﺳاﻮﮐ ﮏﯿﻨﮑﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﺑﺮﻋ ﻎﻤﺻ و ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ هراﻮﯾد ﻂﺳﻮﺗ .
ﺮﯿﺛﺄﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ
ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﻪﺳ )
66
% - 33
% ( ﺎﮕﻣا ﺖﻈﻠﻏ ، -
3 ) 30
% - 10 (%
ﺎﻧژﻮﻤﻫ رود و ﺢﻄﺳ ﻪﺳ رد رﺰﯾ
) 20000،15000،10000rpm (
ﺮﺑ
ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳﺰﯾر و يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ﮓﻧر ،ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺘﺴﺑاو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ .
،ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ تارذ هزاﺪﻧا ﺮﺑ ار ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ رود ﺮﯿﯿﻐﺗ
ﺖﺷاد . هﺪﻨﻨﮑﺷ و فﺎﺻ ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﯽﺤﻄﺳ ياراد يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫردﻮﭘ يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ردو ﺪﻧدﻮﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺧﺮﺑ ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺰﯿﻧ ﺎﻫ
هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺪﺷ . ،ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺖﺑﻮﻃر راﺪﻘﻣ
لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ يﺎﻫ
ﮏﺸﺧ ﮏﺸﺧ ﺎﺑ هﺪﺷ رد يدﺎﻤﺠﻧا ﻦﮐ
هدوﺪﺤﻣ 3 / 7 % ﯽﻟا 2 / 4
% ﻢﻬﻣ و هدﻮﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾﺮﺗ
دﻮﺑ ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﺑﻮﻃر ﺮﺑ راﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ .
،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ،ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻧ
لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧ ﺎﻫ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻓﺎﯾ . ﻖﺒﻃ
ﺺﺧﺎﺷ ﺰﯿﻟﺎﻧآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﮓﻧر يﺎﻫ
ﯽﯾﺎﻨﺷور تاﺮﯿﯿﻐﺗ ناﺰﯿﻣ رد ار ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ تاﺮﯿﯿﻐﺗ (L*)
يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ
ﺖﺷاد
؛ ﻪﺑ يرﻮﻃ ﯽﯾﺎﻨﺷور ،ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ
ﺎﻫ يدرز ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ و ﺶﻫﺎﮐ (b*)
يﺎﻫردﻮﭘ ﯿﻟﻮﺗ
يﺪ ﺪﺷ هدوﺰﻓا .
نﺎﮔژاو ﺪﯿﻠﮐ :
ﺎﮕﻣا - 3 ، ،ﮓﻧر ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر
،
،رﺎﺘﺧﺎﺳﺰﯾر نﻮﯿﺳاوﺮﺳاﻮﮐ ،ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ
نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻧﺎﻬﻔﺻا ﻪﻤﯿﺣر ﯽﮔﮋﯾو
لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳﺰﯾر و ﺖﺑﻮﻃر ،ﮓﻧر يﺎﻫ ﺎﮕﻣا يﺎﻫ
- 3 ...
50
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻦﻏور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻤﺗ ﻪﺑ ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﯽﯾﺎﯾرد تﻻﻮﺼﺤﻣ يﺎﻫ
ﺮﯿﻏ ﺪﻨﭼ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ياﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻟد ﺖﺳا عﺎﺒﺷا
. ﮏﯾ ﯽﻫﺎﻣ
ﺎﮕﻣا بﺮﭼ ﺪﯿﺳا ﻊﺒﻨﻣ -
3 ﻪﺑ ، هﮋﯾو ﻮﻧاﺰﮕﻫازﻮﮐد ﮏﯿﺋ
ﺪﯿﺳا و 1
ﺪﯿﺳا ﮏﯿﺋﻮﻧﺎﺘﻨﭘازﻮﮑﯾا هﺮﯿﺠﻧز ﺪﻨﻠﺑ2
ﺖﺳا ] 1 .[
يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ راﺪﻘﻣ
هﺪﺸﻧ ﺺﺨﺸﻣ زﻮﻨﻫ يروﺮﺿ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﻦﯾا فﺮﺼﻣ ياﺮﺑ و ﺚﺤﺑدرﻮﻣ نﺎﻣزﺎﺳ و ﺖﺳا يرﺎﻤﯿﺑ ﻖﺒﻃ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
ﺮﻫ ﺮﻈﻧدرﻮﻣ ﮏﯾ
ناﺰﯿﻣ هدﻮﻤﻧ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ار ﯽﻓﺮﺼﻣ ﺪﻧا
. لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ
،
ﻪﻧازور فﺮﺼﻣ 180
ﺎﺗ 500 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﮔ زا م و EPA DHA ياﺮﺑ
يرﺎﻤﯿﺑ زا يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ و ﯽﺒﻠﻗ يﺎﻫ
1000 ﯽﻠﯿﻣ ﻦﯾا زا مﺮﮔ
يرﺎﻤﯿﺑ زا يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ ياﺮﺑ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا يﺰﻐﻣ يﺎﻫ
هﺪﺷدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﺖﺳا
] 2 .[
ﻦﻏور ﺮﯾﺎﺳ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﯽﻫﺎﻣ ﻦﻏور ﺐﯿﮐﺮﺗ ،ﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﺟاﻮﻣ هﺪﻤﻋ ﺶﻟﺎﭼ ود ﺎﺑ ﯽﯾاﺬﻏ .
ﯽﻫﺎﻣ ﻦﻏور ،ﻪﮑﻨﯾا لوا
ﺐﯿﮐﺮﺗ ﮏﯾ ﺰﯿﻧ ﯽﺒﻄﻗ ﺮﯿﻏ
ﺖﺴﯿﻧ رﺎﮔزﺎﺳ بآ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا
؛ ﺎﻣا
ﻪﺑ نآ ﻪﯿﻬﺗ ﯽﻣ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ترﻮﺻ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﮏﯾ ﺪﻧاﻮﺗ
ﯾاﺮﺑ هﺪﻨﮐاﺮﭙ ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ رد ﻦﻏور تاﺮﻄﻗ ندﺮﮐ ﺪﻨﮐ ﻢﻫاﺮﻓ ﯽﺑآ يﺎﻫ
.
ﯽﻣ ار نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﯽﻧﺪﯿﺷﻮﻧ رد ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ دﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ
ﻪﺑ ﺎﯾ و دﺮﮐ ﻪﯿﻬﺗ ﺎﻫاﺬﻏ رد ندﺮﮐ طﻮﻠﺨﻣ ياﺮﺑ ردﻮﭘ ترﻮﺻ .
ﺎﭼ ﯽﺑ زا ﯽﺷﺎﻧ مود ﺶﻟ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﯽﺗﺎﺒﺛ
PUFAs ﺖﺳا
ﻦﺑﺮﮐ ﻪﻧﺎﮔود يﺎﻫﺪﻧﻮﯿﭘ ياراد ﻪﮐ -
سﺎﺴﺣ عﺎﺒﺷاﺮﯿﻏ ﺪﻨﭼ ﻦﺑﺮﮐ
ﺪﻨﺘﺴﻫ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﻪﺑ ]
3 .[
شور زا ﺖﻇﺎﻔﺣ ياﺮﺑ لﻮﻤﻌﻣ يﺎﻫ
ندﺮﮐ ﻪﻓﺎﺿا ،نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا نﺪﻧﺎﺳر ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ و ﯽﻫﺎﻣ ﻦﻏور ﯽﺘﻧآ ﺎﯾ و ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر
ﺖﺳا نآ 3
]4 - 6 .[
ﻮﻟﻮﻨﮑﺗ يژ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر ﻪﺑ
يدﺎﯾز ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﺎﺑ و ﺖﻋﺮﺳ
ﻪﻨﯿﻣزرد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ◌ٔ
زا ﻪﻠﻤﺟ رد ﯽﯾاﺬﻏ و ﯽﯾوراد ﻊﯾﺎﻨﺻ
ﺖﺳا شﺮﺘﺴﮔ لﺎﺣ .
ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر ماد ﻪﺑ ﺎﯾ و ﺶﺷﻮﭘ ﻞﻣﺎﺷ
ﺮﻈﻧدرﻮﻣ ءﺰﺟ ﮏﯾ ﻦﺘﺧاﺪﻧا )
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ لﺎﺜﻣ ﻪﺘﺴﻫ هدﺎﻣ يا
( ﮏﯾ رد
ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ هدﺎﻣ )
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ لﻮﺴﭙﮐ ﺎﯾ هراﻮﯾد لﺎﺜﻣ (
ر نﺪﻧﺎﺷﻮﭘ ياﺮﺑ ﮓﻧ
رد سﺎﺴﺣ يﺬﻐﻣ داﻮﻣ زا ﺖﻇﺎﻔﺣ و ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ هﺰﻣ و ﻢﻌﻃ و لﻮﻃ هﺮﯿﺧذ و يروآﺮﻓ ﺖﺳا يزﺎﺳ
] 7 , 8 .[
هراﻮﯾد هدﺎﻣ ﮏﯾ
1. DHA: Docosahexaenoic Acid, C22:6 n-3 2. EPA: Eicosapentaenoic acid, C20:5 n-3 3. Encapsulation
ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر
رد ار ﻪﺘﺴﻫ داﻮﻣ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ردﺎﻗ ﺪﯾﺎﺑ
ﻪﺑ و هداد ﺶﺷﻮﭘ يوﺮﮐ يرﺎﺘﺧﺎﺳ هراﻮﯾد ترﻮﺻ
يا ﻆﻓﺎﺤﻣ زا
نﮋﯿﺴﮐا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻪﺘﺴﻫ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺎﻤﻧ ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ
ﺪﯾ . ﺮﻣا ﻦﯾا
ﯽﻣ ﻪﺘﺴﻫ داﻮﻣ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ تﺪﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ددﺮﮔ
] 9 , 10 .[
ﻮﻧﺎﻧ
ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ياﺮﺑ ﯽﺷور لﺎﻌﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ماد ﻪﺑ
لﻮﺴﭙﮐ رد ﯾﺎﻫ
ﯽ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ هزاﺪﻧا رد ﻒﯾﺮﻌﺗ
هﺪﺷ ﯽﺷور و ﺖﺳا
،لﺎﻌﻓ داﻮﻣ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ يراﺪﯾﺎﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ياﺮﺑ ،ﺮﺛﺆﻣ و ﯽﻠﻤﻋ زا ﺖﻇﺎﻔﺣ نآ
ﺎﻫ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻫﺮﺑ ﻢ ﺶﻨﮐ ﺶﯾاﺰﻓا و ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﺎﺑ
ﯽﺘﺴﯾز ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
نآ ﺎﻫ ، ) ﺰﯾر رﺎﯿﺴﺑ هزاﺪﻧا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ نآ
ﺎﻫ ( ﺖﺳا
] 11 .[
ﯽﻧدوﺰﻓا ﻞﻤﮑﻣ ،ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ هزاﺪﻧا رد لﺎﻌﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ و ﺎﻫ
ﻮﻧﺎﻧ ﺎﯾ و ﻮﻧﺎﻧ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر
ﯽﻣ هﺪﺷ نﺪﺷ هﺪﻨﮐاﺮﭘ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺪﻧاﻮﺗ
دﻮﺒﻬﺑ ،ﯽﯾاﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﯽﺑﺮﭼ رد لﻮﻠﺤﻣ ﯽﻧدوﺰﻓا داﻮﻣ هﺮﯿﺧذ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ،اﺬﻏ ﻢﻌﻃ
رد ﺶﻫﺎﮐ ،ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ يزﺎﺳ
ﻪﮕﻧ داﻮﻣ و ﺮﮑﺷ ،ﮏﻤﻧ ،ﯽﺑﺮﭼ زا هدﺎﻔﺘﺳا رد دﻮﺒﻬﺑ و هﺪﻧراد
ﺪﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ ار ﻞﻤﮑﻣ و يﺬﻐﻣ داﻮﻣ ﯽﺘﺴﯾز ﯽﻤﻫاﺮﻓ و بﺬﺟ ] 12 .[
ﻮﻧﺎﻧ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر مواﺪﺘﻣ و ﺪﯾﺪﺟ ﯽﺷور
ﺖﺳا ﯽﻣ ﻪﮐ ياﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﯽﮔﮋﯾو زا ﯽﺧﺮﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﺴﯾز داﻮﻣ يﺎﻫ
ﺖﯿﻟﻼﺣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،لﺎﻌﻓ ﺖ
هﺮﯿﺧذ ،ﯽﺑآ ﯽﮔﮋﯾو و ﯽﺗراﺮﺣ يراﺪﯾﺎﭘ و يزﺎﺳ
ﯽﺴﺣ يﺎﻫ
دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﮐ ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ .
ﻮﻧﺎﻧ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر ﻊﯾﺎﻨﺻ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﻞﻤﮑﻣ و ﯽﯾوراد ﻪﺑ ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ
ﻞﻗاﺪﺣ ،ﺪﻨﻤﻓﺪﻫ ﻞﯾﻮﺤﺗ رﻮﻈﻨﻣ
زا ﯽﺧﺮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﻟﻮﻠﺳ بﺬﺟ و ﯽﺘﺴﯾز ﻊﯾزﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﺖﯿﻤﺳ ﺎﻔﺘﺳا ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ و ﺎﻫوراد ﯽﻣ هد
ﺪﻧﻮﺷ ] 13 , 14 .[
ﮏﯿﻨﮑﺗ يﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ ﻮﻧﺎﻧ ياﺮﺑ
ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر هﺪﯿﭽﯿﭘ
ﮏﯿﻨﮑﺗ زا ﺮﺗ ﯽﯾﺎﻫ
ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر
ﯽﻣ هدﺮﺑ رﺎﮑﺑ ﺪﻧﻮﺷ
. ﻪﺑ ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﻦﯾا
هﺪﯿﭽﯿﭘ يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد رد ﻞﮑﺸﻣ ﻞﯿﻟد لﻮﺴﭙﮐ ي
و ﺎﻫ
ﺶﯾﺎﻫر خﺮﻧ لﺮﺘﻨﮐ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ و ﻪﺘﺴﻫ داﻮﻣ لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ
ﺎﻫ ﺖﺳا .
ﻫﺎﻣ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ،ﻪﺘﺳﻮﭘ و ﻪﺘﺴﻫ داﻮﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ﺖﯿ
ﺖﺒﺴﻧ ﺰﯿﻧ و ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ نآ
ﺎﻫ لﻮﺴﭙﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺎﻫ
ﯽﻤﻬﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻣ تارذ ﯽﯾﺎﻬﻧ صاﻮﺧ هﺪﻨﻨﮐ
ﺪﻨﺷﺎﺑ .
ﺎﮕﻣا بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﯽﻓﺮﺼﻣ زﺎﯿﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ -
3 رد ﻪﻨﯿﻣز ﯽﯾاﺬﻏ
د گرﺰﺑ يﺎﯾرد ود دﻮﺟو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﯽﯾوراد و و لﺎﻤﺷ ر
و ﺎﮑﻠﯿﮐ ﻞﯿﺒﻗ زا نآ رد دﻮﺟﻮﻣ نﺎﯾﺰﺑآ و نﺎﯿﻫﺎﻣ ،رﻮﺸﮐ بﻮﻨﺟ ﯽﻣ ﻦﯾدرﺎﺳ ﺎﮕﻣا زا ﯽﻤﻬﻣ ﻊﺒﻨﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
- 3 ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ رد
لﺎﺳ يﺪﺷر ﻪﺑ ور ﻪﺟﻮﺗ ﺮﯿﺧا يﺎﻫ ﺖﺒﺴﻧ
ﻪﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﯿﺗﻻژ
ﯽﻫﺎﻣ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ناراﺪﻧﺎﺘﺴﭘ ﻦﯿﺗﻻژ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﮏﯾ
ﺖﺳا هﺪﺷ
؛ اﺮﯾز ﯽﻣ ا ار نآ ناﻮﺗ ﺖﻌﻨﺻ ﯽﺒﻧﺎﺟ تﻻﻮﺼﺤﻣ ز
ﭻﯿﻫ و دﺮﮐ جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﻫﺎﻣ يروآﺮﻓ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﻧاﺮﮕﻧ ﻪﻧﻮﮔ
فﺮﺼﻣ ﯽﻨﻤﯾا دراﺪﻧ دﻮﺟو هﺪﻨﻨﮐ
] 15 .[
ﯽﺑﺮﻋ ﻎﻤﺻ ﯽﻠﭘ زا ﯽﮑﯾ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﻌﻨﺻ يﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﺤﻄﺳ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو و بﻮﺧ هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ
هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ راﺮﻗ
ﯽﻣ دﺮﯿﮔ . ﻎﻤﺻ ﻦﯾا ﺮﺘﮑﻟا ﯽﻠﭘ
ﻻﺎﺑ ﯽﻔﻨﻣ رﺎﺑ ﻞﻣﺎﺣ و ﻒﯿﻌﺿ ﯽﺘﯿﻟو
ﺖﺳا . هدﺎﻣ ﯽﺑﺮﻋ ﻎﻤﺻ
ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ يا نﻮﯿﺳاوﺮﺳاﻮﮐ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ هﺪﺷ
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﺎﺑ هﺪﯿﭽﯿﭘ ،ﻦﯿﺗﻻژ ﻪﻠﻤﺟزا ،ﺎﻫ
-β
بآ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﺘﮐﻻ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ﻢﯾﺪﺳ ،ﺮﯿﻨﭘ
يﺎﻫ
ﺖﺳا ﯽﻫﺎﯿﮔ ]
15 .[
ﺎﻣ رﻮﺸﮐ زا ﺮﻈﻧ ﯽﺗﻼﯿﺷ ﺮﯾﺎﺧذ ندﻮﺑ اراد
ﯽﻨﻏ هدﻮﺑ ﯽﺒﻧﺎﺟ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﻻﺎﺑ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ياراد و )
ﺪﻨﻧﺎﻣ
و ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ،ﯽﻫﺎﻣ ﻦﻏور (...
ﻢﺠﺣ زا دﺎﯾز تﺎﻌﯾﺎﺿ
هﺮﻬﺑ ﺖﺳا نﺎﯾﺰﺑآ هﺪﺸﻧ يرادﺮﺑ .
ﻪﺠﯿﺘﻧرد
، ﯽﻣ ﻦﯾا زا ناﻮﺗ
هدروآﺮﻓ ﺐﻟﺎﻗ رد تﺎﻌﯾﺎﺿ شزرا ياراد و ﮏﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ يﺎﻫ
هدوﺰﻓا
ﻪﺑ و لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﯽﻌﺒﻨﻣ ناﻮﻨﻋ ور يﺎﻫ
و ﯽﻫﺎﻣ ﻦﻏ
ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻫﺎﻣ بﺮﭼ ﺪﯿﺳا شزرا لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﯾاﺬﻏ هدﺎﻣ هدوﺰﻓا ﺎﻫ
ﯽﻣ ددﺮﮔ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﻮﻨﮐﺎﺗ ،ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ يا
ناﺮﯾا رد ﻪﻨﯿﻣزرد لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺎﮕﻣا يﺎﻫ
- 3 زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﻔﺘﺳا و نﻮﯿﺳاوﺮﺳاﻮﮐ شور ﯽﺑﺮﻋ ﻎﻤﺻ و ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ زا هدﺎ
ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ هراﻮﯾد هدﺎﻣ ناﻮﻨﻋ .
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد اﺬﻟ
لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ شور ﺎﮕﻣا يﺎﻫ
- 3 ﮏﯿﻨﮑﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
نﻮﯿﺳاوﺮﺳاﻮﮐ درﻮﻣ
ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
2 - و داﻮﻣ شور
ﺎﻫ
ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﮐﺮﺷ زا
Sigma-Aldrich )
ﺎﮑﯾﺮﻣآ ( ﻎﻤﺻ ،
ياد ﺖﮐﺮﺷ زا ﯽﺑﺮﻋ ﻮﺟ
ﮓﻧ ) ﯽﺑﻮﻨﺟ هﺮﮐ (
و لﻮﻧﺎﭘوﺮﭘوﺰﯾا ،
ﺖﮐﺮﺷ زا ناﺰﮕﻫ Merck
) نﺎﻤﻟآ ( يراﺪﯾﺮﺧ و هﺪﺷ داﻮﻣ ﺮﯾﺎﺳ
ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ
هدﺎﻔﺘﺳا زا ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻪﺟرد ﺎﺑ
هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﺪﺷ يراﺪﯾﺮﺧ ﺮﺒﺘﻌﻣ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ داﻮﻣ يﺎﻫ .
2 - 1 - نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﻪﯿﻬﺗ
ﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﻞﻣﺎﺷ هراﻮﯾد داﻮﻣ زا ﯽﯾﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ ﯽﻫ
) 8/
19 ، 85 / 14 ،
9/
9 رد مﺮﮔ 100 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ ( ﯽﺑﺮﻋ ﻎﻤﺻ و )
1/
20 ، 15 / 15 ، 2/
10
رد مﺮﮔ 100 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ ( ﺪﻧﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﻄﻘﻣ بآ رد .
ﻪﺑ يﺮﯿﮕﺑآ رﻮﻈﻨﻣ
نآ ﻞﻣﺎﮐ نﺪﺷ ﻞﺣ و داﻮﻣ ﻞﻣﺎﮐ تﺪﻣ ﻪﺑ ،ﺎﻫ
24 ﻦﺑ رد ﺖﻋﺎﺳ
يرﺎﻣ ) ناﺮﯾا ،ﺮﺘﺴﮔﺎﻣزآ ﻦﻓ ﺖﮐﺮﺷ (
يﺎﻣد رد 60
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ داﺮﮔ .
ﻧ هراﻮﯾد داﻮﻣ ﺖﺒﺴ )
ﻎﻤﺻ ﻪﺑ ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ
ﯽﺑﺮﻋ ( ﺢﻄﺳ ﻪﺳ رد 2:1
، 1:2 و 1:1 ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ ﻞﮐ ﺪﺻرد و
لﻮﻠﺤﻣ 30 % ﯽﻧزو / ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﯽﻤﺠﺣ .
ﻪﺑ ،نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﻪﯿﻬﺗ رﻮﻈﻨﻣ
نﺎﯿﺑ ناﺰﯿﻣ ﻖﺒﻃ ،رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ ياﺮﺑ اﺪﺘﺑا رد لوﺪﺟ رد هﺪﺷ
2 ﻦﻏور ،
ﺎﮕﻣا بﺮﭼ ﺪﯿﺳا -
3 ﻪﺑ 10 mL ﻪﻓﺎﺿا لﻮﻧﺎﺗا ﺎﺑ و هﺪﺷ
رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ ﺲﮐارﻮﺗاﺮﺘﻟا
) Ultra-Turrax, Wise-15D,
South Korea (
ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ rpm 10000 تﺪﻣ ﻪﺑ 10
ﻪﻘﯿﻗد
ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ .
لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد هراﻮﯾد داﻮﻣ يوﺎﺣ يﺎﻫ
ﺎﮕﻣا بﺮﭼ ﺪﯿﺳا طﻮﻠﺨﻣ ﻪﺑ -
3 ﻪﻓﺎﺿا لﻮﻧﺎﺗا و رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ و هﺪﺷ
رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ زا ﯽﺼﺨﺸﻣ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ )
لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ 2
( تﺪﻣ ﻪﺑ 10
ﺷ نژﻮﻤﻫ ﻪﻘﯿﻗد ﺪﻧﺪ
. يﺎﻣد رد داﻮﻣ ﯽﻣﺎﻤﺗ 60
داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
و 6 - 5 ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ طﻮﻠﺨﻣ ﻢﻫﺎﺑ pH=
. ﻪﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﺖﺳد
رد هﺪﻣآ
دوﺪﺣ تراﺮﺣ ﻪﺟرد هدوﺪﺤﻣ
0C 25 - 22 ) قﺎﺗا يﺎﻣد رد (
ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ .
1 % ﻢﯿﺴﻠﮐ ﺪﯾﺮﻠﮐ ﮏﻤﻧ (CaCl2)
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
ﻪﺑ هﺪﻨﻧﺎﺒﺴﭼ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﯽﻣﺎﻤﺗ
ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺎﻫ .
ﺶﯾﺎﻣزآ ﺲﭙﺳ يﺎﻫ
هزاﺪﻧا ﯽﺳرﺮﺑ مﺎﺠﻧا نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا تارذ
ﺲﭘ و هﺪﺷ
زا نآ
نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﮏﺸﺧ ﻪﺑ نﺪﺷ ﮏﺸﺧ ﺖﻬﺟ ﺎﻫ ﻞﻘﺘﻨﻣ يدﺎﻤﺠﻧا ﻦﮐ
ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ .
2 - 2 - ﮏﺸﺧ يدﺎﻤﺠﻧا ندﺮﮐ
ﻪﺑ ﮏﺸﺧ رﻮﻈﻨﻣ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ندﺮﮐ
زا ،ﮏﺸﺧ ردﻮﭘ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد و ﺎﻫ
ﮏﺸﺧ يدﺎﻤﺠﻧا ﻦﮐ )
Freeze Dryer, Operon, FDU-
8624, South Korea (
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻦﯾا ياﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ
نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﮏﯾ فوﺮﻇ رد ﺎﻫ هﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر فﺮﺼﻣرﺎﺑ
و ﺖﻤﺴﻗ رد
ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ لﺎﭽﺨﯾ رﺰﯾﺮﻓ يﺎﻣدرد
18°C - ﺪﺷ هداد راﺮﻗ .
زا ﺪﻌﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺪﺷ ﺪﻤﺠﻨﻣ ﮏﺸﺧ ﮏﻗﺎﺗا ﻞﺧاد رد ،ﺎﻫ
رد يدﺎﻤﺠﻧا ﻦﮐ
يﺎﻣد 85 - ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﮏﺸﺧ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ هداد راﺮﻗ داﺮﮔ
نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻧﺎﻬﻔﺻا ﻪﻤﯿﺣر ﯽﮔﮋﯾو
لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳﺰﯾر و ﺖﺑﻮﻃر ،ﮓﻧر يﺎﻫ ﺎﮕﻣا يﺎﻫ
- 3 ...
52
ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ يﺮﭙﺳ ار ﻸﺧ ﺖﺤﺗ نﺪﺷ .
ﺖﯾﺎﻬﻧرد
، دﻮﭘ يﺎﻫر هﺪﺷﺪﯿﻟﻮﺗ
هﺮﯿﺗ ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ فوﺮﻇ رد و
ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﻪﺘﺴﺑرد ًﻼﻣﺎﮐ .
3 - 2 - ﺶﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ
ﻮﻧﺎﻧ يور ﺮﺑ هﺪﺷ
لﻮﺴﭙﮐ ﺎﻫ
2 - 3 - 1 - هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ رد ﺖﺑﻮﻃر راﺪﻘﻣ لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ
ﺎﻫ
دوﺪﺣ ،ﺖﺑﻮﻃر ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ 2
يﺎﻣد رد نوآ رد ردﻮﭘ زا مﺮﮔ
105 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ
24 ﺖﻋﺎﺳ ﮏﺸﺧ هﺪﺷ راﺪﻘﻣ و
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ نزو فﻼﺘﺧا زا ﺖﺑﻮﻃر ]
17 [.
2 - 3 - 2 - هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﮕﻧر
ﯽ ﻮﻧﺎﻧ
لﻮﺴﭙﮐ ﺎﻫ
ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺳ ،ﺎﻫردﻮﭘ ﮓﻧر ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ L*
، a* و b*
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ ﯽﻣ دﻮﺷ . راﺪﻘﻣ L* نﺎﺸﻧ و ﯽﻨﺷور هﺪﻨﻫد a*
و b* ﺮﻗ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار يدرز و يﺰﻣ
ﺪﻨﻫد ] 22 [.
ياﺮﺑ
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ ﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ يﺎ ﮕﻧر ﯽ لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ ردﻮﭘ زا يراﺪﻘﻣ ﺎﻫ
ﺎﻫ
ار ﺖﻋﺎﺳ ﻪﺸﯿﺷ ﻞﺧاد ﺲﭙﺳ و ﻪﺘﺨﯾر
يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﯾدﺎﻘﻣ L*,
a*, b* ﮓﻧر هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﺞﻨﺳ ) لﺪﻣ IMG-
Pardazesh Cam-System XI ﺖﮐﺮﺷ
نارﺎﮐ راﺰﺑا ﻦﻓ
لﺎﻤﺷ يﺎﯾﻮﭘ -
ناﺮﯾا ( هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ .
لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳﺰﯾر ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﻫ
ﺎﺳﺰﯾر ﯽﺳرﺮﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ﯽﺤﻄﺳ يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ و رﺎﺘﺧ
ﻪﺑ ﯽﺸﺑور ﯽﻧوﺮﺘﮑﻟا پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﻪﻠﯿﺳو ESEM XL30
(Philips), USA) (
نﺎﯾﺎﺷ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺰﮐﺮﻣ رد -
ناﺮﻬﺗ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ﻪﻧﻮﻤﻧ زا يرادﺮﺑﺮﯾﻮﺼﺗ ﯽﯾﺎﻤﻨﮔرﺰﺑ رد ﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ،هﺎﮕﺘﺳد رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ندﺮﮐ ﺖﺑﺎﺛ زا ﻞﺒﻗ ندﺮﮐ ﺰﯿﻤﺗ ياﺮﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا لﻼﺣ يﺎﻫ ﺎﯾ لﻮﻧﺎﺘﻣ و لﻮﻧﺎﺗا ،نﻮﺘﺳا نﻮﭼ ﯽﻟآ
زا ﯽﻃﻮﻠﺨﻣ نآ
ﺎﻫ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ دﻮﺷ ﻪﮐ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ ﻪﮐ
ﯽﻣ ﻎﻤﺻ و ﻦﯿﺗﻻژ ﺪﺷﺎﺑ
، ﯽﻤﻧ مﺎﺠﻧا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯾا دﻮﺷ
ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ و
ﯽﻣ ﺖﺑﺎﺛ ﻞﮑﺷ نﺎﻤﻫ ددﺮﮔ
. ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا يﺮﯿﮔ ﺪﯾﺎﺑ يردﻮﭘ يﺎﻫ
دﻮﺷ مﺎﺠﻧا يدﺎﯾز ﺖﻗد ﺎﺑ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ دﻮﭘ ﺎﺑ يزﺎﺳ
ًﻻﻮﻤﻌﻣ ر هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﺐﺴﭼ زا ود يﺎﻫ مﺎﺠﻧا ﻪﻓﺮﻃ ﯽﻣ
دﺮﯿﮔ . ﻦﯾا ﺐﺴﭼ ﺎﻫ زا ﮏﯾ
فﺮﻃ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﯿﮔ هداد سﺎﻤﺗ ردﻮﭘ ﺎﺑ فﺮﻃ زا و ﻪﻄﺳاو ﯽﻣ
ﺪﻧﻮﺷ . هﺪﻨﮐاﺮﭘ ياﺮﺑ يزﺎﺳ
ﺮﺘﻬﺑ ﺎﻫردﻮﭘ شور زا ﻮﺳاﺮﺘﻟوا ﺪﻧ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
4 - 2 - ﻪﯾﺰﺠﺗ و يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ
ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﻪﻨﯿﻬﺑ رﻮﻈﻨﻣ
ﺎﺳ ﯿﺗ يز زا ﯽﺸﯾﺎﻣزآ يﺎﻫرﺎﻤ
ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور (RSM1)
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﺛا
ﻞﻣﺎﺷ ﺎﮕﻣا ﺖﻈﻠﻏ -
3 )
،ﺪﺻرد ﻪﺑ (A
، ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ
)
،ﺪﺻرد ﻪﺑ (B
و رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ هﺎﮕﺘﺳد رود )
،rpm (C رد 3 ﺢﻄﺳ
لوﺪﺟ رد ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ 1
نﺎﺸﻧ هداد هﺪﺷ ﺖﺳا .
ﻪﺑ ﻪﻨﯿﻬﺑ رﻮﻈﻨﻣ يزﺎﺳ
لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗﺪﻨﯾآﺮﻓ ﺐﮐﺮﻣ حﺮﻃ زا ﺎﻫ
يﺰﮐﺮﻣ ﯽﺸﺧﺮﭼ (CCRD2) ﺎﺑ
18 ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺶﯾﺎﻣزآ 8
ﻪﻄﻘﻧ
،ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ 6
و يرﻮﺤﻣ ﻪﻄﻘﻧ 4
يﺰﮐﺮﻣ ﻪﻄﻘﻧ لﻮﺣ راﺮﮑﺗ )
ياﺮﺑ
ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻄﺧ ﻦﯿﻤﺨﺗ (
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا )
لوﺪﺟ 1 ( . ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا
يﺰﮐﺮﻣ طﺎﻘﻧ 4
ﯽﻣ راﺮﮑﺗ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻦﯿﻤﺨﺗ ،ﺪﻧﻮﺷ
ﺎﻄﺧ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺶﯾﺎﻣزآ ي
،ﺪﯾآ ﯽﻣ ﺖﺳﺪﺑ ﺎﻫ ﯽﻣﺎﻤﺗ راﺮﮑﺗ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺶﯾﺎﻣزآ طﺎﻘﻧ ﺖﺳا يروﺮﺿﺮﯿﻏ ﺎﻫ
. رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﺺﻟﺎﺧ يﺎﻄﺧ
شزاﺮﺑ قﺎﺒﻄﻧا ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ (Goodness of fit)
هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪﺷ . رادﻮﻤﻧ ﻢﺳر ،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺰﯿﻟﺎﻧآ ،ﺶﯾﺎﻣزآ ﯽﺣاﺮﻃ ﺖﻬﺟ و ﺎﻫ
ﻪﻨﯿﻬﺑ مﺮﻧ زا يزﺎﺳ تﺮﭙﺴﮐا ﻦﯾاﺰﯾد راﺰﻓا
) ﻪﺨﺴﻧ 7 ( (Design
Expert 7.00) ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا
. لﺪﻣ يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ
ﻪﺑ ﺖﺳد ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ نﻮﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﺮﻫ ياﺮﺑ هﺪﻣآ
ANOVA ﺢﻄﺳ رد ﺎﻫ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯿﺑ توﺎﻔﺗ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ
نﺎﻨﯿﻤﻃا 95
% ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻦﮑﻧاد نﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ .
ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ
هزاﺪﻧا ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ هﺪﺷ يﺮﯿﮔ 2
لﺪﻣ ﺪﻧﺪﺷ يزﺎﺳ .
ﻪﻟدﺎﻌﻣ 2
،ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﯿﯿﻐﺘﻣ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ Y β0
و βi
و βii
و βij
ﺖﺑﺎﺛ يﺎﻫ
،لﺪﻣ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ دروآﺮﺑ Xi
و Xj
هدﻮﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﯿﻐﺘﻣ ﺢﻄﺳ
نآ و تاﺮﺛا و مود ﻪﺟرد ،ﯽﻄﺧ تاﺮﺛا ﺮﮕﻧﺎﯾﺎﻤﻧ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ
يﺎﻫﺮﯿﯿﻐﺘﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ X1
، X2
و X3
ﯽﻣ ﺦﺳﺎﭘ يور ﺪﻨﺷﺎﺑ
.
1. Response Surface Methodology 2. Central composite rotatable design
Table 1 Levels of experimental variables for omega-3 nano-encapsulation Coded levels
Symbol
Variable
-1 0
+1
33 49.5
66 A
Fish gelatin (%)
10 20
30 B
Omega 3 fatty acids (%)
10000 15000
20000 C
homogenizer speed (rpm)
Table 2 Experimental design of nano-encapsulation of Omega-3 fatty acids with fish Gelatin and Arabic gum as wall materials using the coacervation technique
Homogenizer speed (rpm)
Omega 3 fatty acids (%)
Fish gelatin (%)
Treatment
10000 10
66 1
20000 10
66 2
10000 30
33 3
15000 20
49.5 4
15000 10
49.5 5
10000 10
33 6
15000 20
66 7
20000 20
49.5 8
20000 30
66 9
15000 20
33 10
15000 20
49.5 11
10000 30
66 12
15000 20
49.5 13
10000 20
49.5 14
20000 30
33 15
15000 20
49.5 16
20000 10
33 17
15000 30
49.5 18
3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
3 - 1 - ﺖﺑﻮﻃر
ردﻮﭘ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ
لوﺪﺟ رد يﺪ 3
هﺪﺷ هدروآ
ﺖﺳا . نﺎﻤﻫ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻃ ﯽﻣ
دﻮﺷ
، ﻮﻧﺎﻧ ﺖﺑﻮﻃر راﺪﻘﻣ
لﻮﺴﭙﮐ ﮏﺸﺧ يﺎﻫ رد هﺪﺷ
هدوﺪﺤﻣ 3 /7 - 2 / 4 % ﺖﺳا . ياﺮﺑ
ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ يدورو يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ يراد
ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ نﻮﻣزآ زا يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ (ANOVA)
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻟﺎﻧآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ياﺮﺑ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿ
نﻮﯿﺳﺮﮔر لﺪﻣ )
لوﺪﺟ 4 ( نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺢﻄﺳ رد لﺪﻣ ، 95
% ﯽﻨﻌﻣ راد
ﺖﺳا . ﯽﻨﻌﻣ ياﺮﺑ راﺪﻘﻣ ﺪﯾﺎﺑ هراﻮﻤﻫ ،لﺪﻣ ندﻮﺑ راد
P-value زا ﺮﺘﻤﮐ
05 /0 ﺪﺷﺎﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﯾا زا ﺮﺘﺸﯿﺑ شزاﺮﺑ مﺪﻋ راﺪﻘﻣ و .
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ
ﻪﺑ ﺖﺳد هﺪﻣآ ﺮﻫ ﯽﻄﺧ ﺮﺛا ، 3
ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﺮﺑ ﺮﯿﻐﺘﻣ
ﺎﻫردﻮﭘ ﯽﻨﻌﻣ د ﺖﺳا هدﻮﺑ را .
هداد ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺖﺑﻮﻃر يﺎﻫ
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻢﻬﻣ
ﻦﯾﺮﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﺮﺛﺆﻣ ﺖﻈﻠﻏ ،ﺎﻫردﻮﭘ ﺖﺑﻮﻃر ﺮﺑ ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ
ﺖﺳا(A) . ناﺰﯿﻣ ،ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﺖﺑﻮﻃر لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ ﺎﻫ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺰﯿﻧ .
هداد ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻄﺑار ،ﺖﺑﻮﻃر ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
ﺎﺳا ﺮﺑ ﺮﯾز ﯽﺿﺎﯾر ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ هﺪﺷ ﺪﮐ ﺮﯾدﺎﻘﻣ س
:
ﻪﻟدﺎﻌﻣ 1] [
Y= /607 +0/74A- /051B- /068C
ﻪﺳ رادﻮﻤﻧ هداد ياﺮﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ يﺪﻌﺑ
ﺞﯾﺎﺘﻧ زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ
ﻞﮑﺷ رد ،ﺖﺑﻮﻃر ﺦﺳﺎﭘ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ 1
هداد نﺎﺸﻧ هﺪﺷ
ﺖﺳا . ﻞﮑﺷ 1 ) ﻒﻟا ( ﻦﻏور و ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺮﯿﻐﺘﻣ ود تاﺮﺛا
ﺎﮕﻣا - 3 ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺦﺳﺎﭘ يور ار د ﻪﮐ ،ﺪﻫد
رادﻮﻤﻧ ﻦﯾا ر
مﻮﺳ ﺮﯿﻐﺘﻣ )
رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ ﺖﺑﺎﺛ رود (
ﻪﻨﯿﻬﺑ ناﺰﯿﻣ رد شا
) rpm
15000 ( ﻪﮕﻧ ﺖﺑﺎﺛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺷاد .
ﻦﯾا ﺪﻨﺗ ﺐﯿﺷ و ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻧور سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﮐ ددﺮﮔ ﯽﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﻦﯿﺗﻻژ رﻮﺘﮐﺎﻓ صﻮﺼﺧ رد ﯽﻨﺤﻨﻣ ﯽﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا زا ﯽﻌﺑﺎﺗ ﺎﺗﺪﻤﻋ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
Table 3 Moisture content of freeze-dried nano-encapsulated omega-3 fatty acids using the coacervation technique
Moisture (%) Homogenizer speed (rpm)
Omega 3 fatty acids (%)
Fish gelatin (%)
Treatment
6.6 10000
10 66
1
7.3 20000
10 66
2
6 10000
30 33
3
6.6 15000
20 49.5
4
7 15000
10 49.5
5
7 10000
10 33
6
7.3 15000
20 66
7
4.6 20000
20 49.5
8
6 20000
30 66
9
4.6 15000
20 33
10
6.2 15000
20 49.5
11
7 10000
30 66
12
6 15000
20 49.5
13
7.3 10000
20 49.5
14
4.2 20000
30 33
15
6 15000
20 49.5
16
5 20000
10 33
17
4.6 15000
30 49.5
18
Table 4 ANOVA results of moisture response of freeze-dried nano-encapsulated omega-3 fatty acids
using the coacervation technique
p-value Prob > F
F Value average of
squares freedom degree
sum of squares Source of
change
0.0010*
9.63 4.23
3 12.70
Regression Model
0.0033*
12.46 5.48
1 5.48
A
0.0290**
5.92 2.60
1 2.60
B
0.0059*
10.52 4.62
1 4.62
C
0.44 14
6.16 Remaining
0.0717NS 6.72
0.54 11
5.92 Lack of fit
0.080 3
0.24 Net error
17 18.86
Cor Total
Significant at confidence level of 99%, ** significant at confidence level of 95%, NS is shown to be insignificant.
ﺮﮕﯾد ﯽﯾﻮﺳ زا ﯽﻫﺎﻣ ﻦﻏور رﻮﺘﮐﺎﻓ صﻮﺼﺧ رد تاﺮﯿﯿﻐﺗ
ﯽﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺗ ﻢﯾﻼﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﺐﯿﺷ زا ﻪﮑﻨﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻮﺴﭙﮐﻮﻧﺎﻧ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﯽﺳﻮﮑﻌﻣ ﻪﻄﺑار ياراد ﺪﺷﺎﺑ ل
هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ
،ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﻪﮑﯾرﻮﻃ ﻪﺑ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﺘﻤﮐ ﻦﻏور ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺎﻫﺪﺻرد رد ﯽﺒﺴﻧ .
ﻞﮑﺷ 1 ) ب ( ﺮﺑ ار رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ رود رﻮﺘﮐﺎﻓ ﯽﻄﺧ ﺮﺛا
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺖﺑﻮﻃر تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻫد
. رود رﻮﺘﮐﺎﻓ سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ
ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ رد يا هﺪﻨﻨﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ ﻧﺎﻧ يﺎﻫرود لﺎﻤﻋا ﺎﺑ ﻪﮑﯾرﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻬﻟﻮﺴﭙﮐﻮ
مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯽﯾ
ﺎﻤﺷ هر 81
، هرود 15
، نﺎﺑآ 1397
55
ﺪﺣ ﺎﺗ رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ ﺮﺗﻻﺎﺑ 20000 rpm
رﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ
رود ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يراد ﯽﻨﻌﻣ 10000rpm
ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ .
Fig 1 Three-dimensional graph (A) and single- factor effect (B) of input variables on the
moisture content of nano-capsules. ﺶﻘﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻤﻬﻣ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﺎﻫردﻮﭘ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ
ﻦﯿﯿﻌﺗ هﺪﻨﻨﮐ ﮏﺸﺧ يﺎﻫردﻮﭘ يراﺪﯾﺎﭘ رد يا دراد هﺪﺷ
.
ﯽﮔﺪﯿﺒﺴﭼ ﻢﻫ ﻪﺑ ﺐﺒﺳ ﻻﺎﺑ ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺷر ﻊﯾﺮﺴﺗ ،تارذ 1
ﯽﻣ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ددﺮﮔ
. ،ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ يراﺪﯾﺎﭘ
ياﻮﺘﺤﻣ ﻪﺑ يدﺎﯾز رﺎﯿﺴﺑ ﯽﮕﺘﺴﺑ داﻮﻣ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ نآ بآ ﻫ دراد ﺎ ] 18 .[
ﯽﻗﺎﺑ ﺖﺑﻮﻃر ياﺮﺑ بﻮﻠﻄﻣ هﺪﻧﺎﻣ
تﺪﻣ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ار تﻻﻮﺼﺤﻣ هداد صﺎﺼﺘﺧا نﺎﻣز
ﻪﺑ هﺪﺷ
ﮏﺸﺧ ﯽﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ ندﺮﮐ ﺪﻨﮐ
. ار ﯽﻤﮐ رﺎﯿﺴﺑ تﻻﺎﻘﻣ
ﯽﻣ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﮐ ﺖﻓﺎﯾ ناﻮﺗ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ تارذ ﻮﻧﺎﻧ نﺪﺷ ﮏﺸﺧ ي
ﮏﺸﺧ ﻦﮐ هداد راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ ار يدﺎﻤﺠﻧا يﺎﻫ ﺪﻧا
] 19 .[
ﮏﺸﺧ يدﺎﻤﺠﻧا ندﺮﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا تﺎﺒﺛ ﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﮏﯾ
ﻪﺑ ﻪﺑ ﯽﻠﮐرﻮﻃ ﻮﻧﺎﻧ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يراﺪﯾﺎﭘ ﺶﯾاﺰﻓا رﻮﻈﻨﻣ
1. agglomeration
ﻞﺑﺎﻗ لﻮﺼﺤﻣ ﮏﯾ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ تارذ ﻪﺑ ،لﻮﺒﻗ
صﻮﺼﺧ
دﻮﺷ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ يراﺪﻬﮕﻧ ﻂﯾاﺮﺷ درﻮﻣ رد .
راﺪﻘﻣ
ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻬﻧ ﺖﺑﻮﻃر
% 2 ﯽﻟا 10 % ياﺮﺑ و
ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ 1
/ 0 % ﯽﻟا 3 % ﺖﺳا ] 20 .[
ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺖﺳد ﻦﯿﺗﻻژ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد هﺪﻣآ
ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ رود و ﯽﻫﺎﻣ ﻮﻧﺎﻧ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ يراد
لﻮﺴﭙﮐ ﺪﻨﺘﺷاد ﺎﻫ . ﻻﺎﺑ ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ رد
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺰﯿﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﺑﻮﻃر ،دﻮﺑ .
ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ ﺖﺑﻮﻃر ،رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ رود ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫ
. ﻦﯾا
گرﺰﺑ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺖﺤﺗ تارذ هزاﺪﻧا نﺪﺷ ﺮﺗ
ﺮﺑ تارذ هزاﺪﻧا ﻪﮐ اﺮﭼ ؛ﺖﺳا رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ رود ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﯿﺛﺄﺗ ﮏﺸﺧ يﺎﻫردﻮﭘ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﺖﺳا راﺬﮔﺮﺛا ،هﺪﺷ
. ﺮﯾﺎﺳ
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺰﯿﻧ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﺖﺑﻮﻃر راﺪﻘﻣ رد ﯽﻤﮐ رﺎﯿﺴﺑ راد
ﺪﻧدﺮﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣدﻮﺧ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ]
21،15 .[
Hugan و
نارﺎﮑﻤﻫ )
2010 ( زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر ﮏﯿﻨﮑﺗ
ﯽﻃ ﯽﻤﺗاﺪﻧﻮﺳاﺮﺘﻟوا 3
ﺪﻨﯾآﺮﻓ ،نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﻪﯿﻬﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻠﺣﺮﻣ
ﮏﺸﺧ و ﯽﻤﺗاﺪﻧﻮﺳاﺮﺘﻟوا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ار يدﺎﻤﺠﻧا ندﺮﮐ
ﺪﻧدادراﺮﻗ . نآ شراﺰﮔ ﻖﺒﻃ دوﺪﺣ رد ﺖﺑﻮﻃر ﯽﻤﮐ راﺪﻘﻣ ،ﺎﻫ
8/
2 و 02 /3 ﺮﻫ رد مﺮﮔ 100
ﺴﭙﮐ يﺎﻫردﻮﭘ زا مﺮﮔ ﻪﻟﻮ
هﺪﺷ
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ داﻮﻣ عاﻮﻧا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﯿﺑ دﻮﺧ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد
زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﻣا ؛ﺪﻧراﺪﻧ ﺖﺑﻮﻃر راﺪﻘﻣ ﺮﺑ يﺮﯿﺛﺄﺗ هراﻮﯾد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺑ ﺰﯿﻧ هراﻮﯾد هدﺎﻣ عﻮﻧ ﻪﮐ ﺪﻫد
ﺖﺳا ﺮﺛﺆﻣ ﺖﺑﻮﻃر راﺪﻘﻣ ]
13 .[
3 - 2 - ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ﮓﻧر هﺪﺷ
ﯾدﺎﻘﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﮕﻧر يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮ
L* ، a* و b* ﻧا هزاﺪ هﺪﺷ يﺮﯿﮔ
لوﺪﺟ رد يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ياﺮﺑ 5
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
راﺪﻘﻣ
L* نﺎﺸﻧ و ﯽﯾﺎﻨﺷور هﺪﻨﻫد a*
و b* و يﺰﻣﺮﻗ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار يدرز ﺪﻨﻫد
. ﺮﻈﻧ ﻪﻄﻘﻧ زا يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ﮓﻧر
ﺮﮕﯾد ﯽﻟﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ نآ ندوﺰﻓا و فﺮﺼﻣ رازﺎﺑ رد شﺮﯾﺬﭘ ﺖﺳا ﺖﯿﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ رﺎﯿﺴﺑ .
ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ ﺖﺳد
هﺪﻣآ ﻦﯾا رد
يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ رد ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﺶﻫﺎﮐ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ﯽﯾﺎﻨﺷور ناﺰﯿﻣ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ
ﺖﺳا . ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ رد يدرز ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
دﻮﺑ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﮕﯾد زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﻻﺎﺑ ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ .
ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﮓﻧر ﺦﺳﺎﭘ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ نﻮﻣزآ زا (L*)
) لوﺪﺟ 6 (
ﻪﺑ ﻨﺳ رﻮﻈﻨﻣ بﺎﺨﺘﻧا لﺪﻣ ﺶﺠ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑدرﻮﻣ هﺪﺷ
.
نﺎﻤﻫ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻃ راﺪﻘﻣ ،دﻮﺷ
P-value نﺎﺸﻧ
ﯽﻨﻌﻣ هﺪﻨﻫد ﯽﻣ لﺪﻣ يراد
ﺪﺷﺎﺑ ) 05 /0 p<
( . ،ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا
ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ p-value
ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﻏ و شزاﺮﺑ مﺪﻋ يراد
ﯽﻣ ار يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ لﺪﻣ ،نآ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﯽﻓﺮﻌﻣ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ لﺪﻣ ناﻮﻨﻋ
دﺮﮐ . ﺮﯾدﺎﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ F-value
ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ تاﺮﯿﯿﻐﺗ
ﯽﯾﺎﻨﺷور تاﺮﯿﯿﻐﺗ ناﺰﯿﻣ رد ار ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻫﺎﻣ ؛ﺖﺳا ﯽﻔﻨﻣ ﺖﻬﺟ رد ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺷاد يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﻨﻌﯾ ﻮﻧﺎﻧ ﯽﯾﺎﻨﺷور ،ﯽﻫ
لﻮﺴﭙﮐ ﺎﻫ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ )
ﻞﮑﺷ 2 .(
Table 5 Color parameters of freeze-dried nanocapsules of Omega-3 fatty acids with fish gelatin and Arabic gum as wall materials produced by coacervation technique
b* a*
L*
Homogenizer speed
(rpm) Omega 3 fatty acids
(%) Fish gelatin
(%) Treatment
29.4 -1.2
77 10000
10 66
1
33.2 -3.4
81.2 20000
10 66
2
27.8 -2.8
82 10000
30 33
3
32.6 -1.4
81.6 15000
20 49.5
4
32.2 -2.2
80.2 15000
10 49.5
5
25.4 -3
83.8 10000
10 33
6
34.6 -3.4
81 15000
20 66
7
28 -4
83.8 20000
20 49.5
8
32.2 -3.8
80.8 20000
30 66
9
30.6 -3
82.2 15000
20 33
10
31.8 -3.8
80.4 15000
20 49.5
11
33.2 -4.6
81.4 10000
30 66
12
29.4 -4.4
82.6 15000
20 49.5
13
30 -4.6
83 10000
20 49.5
14
29.4 -6.4
85.2 20000
30 33
15
27.8 -3.2
81.8 15000
20 49.5
16
29.6 -3.8
84.8 20000
10 33
17
32.6 -3.6
82.2 15000
30 49.5
18
Table 6 ANOVA results of lightness response (L*) of freeze-dried nano-encapsulated omega-3 fatty acids using the coacervation technique
p-value Prob > F
F-value Average of
squares Degree of
freedom Sum of squares
Source of
change
0.0033*
7.42 12.36
3 37.07
Regression Model
0.0012*
16.55 27.56
1 27.56
A
0.2786 NS 1.27
2.12 1
2.12 B
0.0536 NS 4.44
7.40 1
7.40 C
1.67 14
23.32 Remaining
0.2687NS 2.29
1.89 11
20.84 Lack of fit
0.83 3
2.48 Net error
17 60.38
Cor Total
*Significant at confidence level of 99%, ** significant at confidence level of 95%, NS is shown to be insignificant.
رد يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ﮓﻧر تاﺮﯿﯿﻐﺗ ،يرﺎﻣآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺪﮐ ﺮﯾدﺎﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾز ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ
ﯽﻣ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﺪﻨﮐ
:
ﻪﻟدﺎﻌﻣ 2] [ Y= 81/94 - /166A+ /086C
ﻪﮐ دﻮﻤﻧ نﺎﯿﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ لﻮﻣﺮﻓ ﻦﯾا يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ صﻮﺼﺧ رد نﺎﻤﻫ رﻮﻃ ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ 2
- هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻒﻟا ﯽﻣ
دﻮﺷ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ، يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ
ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻣ
،ﺪﺑﺎﯾ ﺮﮕﯾد ﯽﯾﻮﺳ زا ﻪﭼﺮﮔا
ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﺋارا يرﺎﻣآ لﺪﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ رود ﺮﺘﻣارﺎﭘ ناﺰﯿﻣ P value لدﺎﻌﻣ
05 / 0 هﺪﯾدﺮﮔ نﺎﯿﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﺪﻗﺎﻓ
يراد ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ ار نآ ﺮﺛا ناﻮﺗ ﯽﻣ ﺎﻣا ﺖﺳا ﺮﻈﻧ رد
ﺖﻓﺮﮔ ) ﻞﮑﺷ 2 ب ( رد ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯾا ﺮﺛا ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ و
ﻪﻟدﺎﻌﻣ 2 ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ﺎﻣا ور ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﮕﻣا ﻦﻏ
- 3
ﻨﻌﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽ ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﺎﻫردﻮﭘ ﯽﯾﺎﻨﺷور ﺮﺑ يراد )
ﻞﮑﺷ 2 ب ( و
B
مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯽﯾ
ﺎﻤﺷ هر 81
، هرود 15
، نﺎﺑآ 1397
57
ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻦﻏور ﺖﻈﻠﻏ
ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ لﻮﻣﺮﻓ رد ﺮﮐذ
ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮕﻧ .
Fig 2Three-dimensional graph (A) and single factor (B) of the input variables on the brightness index (L *) of the freeze-dried nano-
encapsulated omega-3 fatty acids using the coacervation technique
لوﺪﺟ يﺎﻫ هداد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 5
يﺰﻣﺮﻗ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ، رد (a*)
يدﺪﻋ ناﺰﯿﻣ ﺎﺑ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﯽﻣﺎﻤﺗ صﻮﺼﺧ 2/1
- ﺎﺗ 4/6 -
رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ داﻮﻣ ﮓﻧر ﺖﯿﻫﺎﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ ﺖﺒﺛ ا ﻼﻤﻋ ﻪﮐ لﻮﺴﭙﮐﻮﻧﺎﻧ ردﻮﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺰﻣﺮﻗ ﺎﺗ ﺰﺒﺳ ﮓﻧر ﻪﻨﻣاد ز
ﯽﯾﺎﻨﺷور ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯾا ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ رود ﻪﺑ يﺮﺘﻤﮐ ﺖﯿﻤﻫا زا يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻬﻟﻮﺴﭙﮐﻮﻧﺎﻧ ردﻮﭘ يدرز و يراددﻮﺧ نآ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻧور ﺮﮐذ زا اﺬﻟ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺪﯾدﺮﮔ . لوﺪﺟ
7 ﺺﺧﺎﺷ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ نﻮﻣزآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ
يدرز (b*) ﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫردﻮﭘ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار يﺪ
ﺪﻫد . ﻖﺑﺎﻄﻣ
لوﺪﺟ 7 راﺪﻘﻣ ﻦﺘﺷاد ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ، F-value
ﻦﯿﺑ زا ،
يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﺮﺛﺆﻣ
ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ،ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا ﺮﺑ
ار ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻫﺎﻣ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ
يدرز لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ ﺎﻫ
ﻪﺘﺷاد
ﺖﺳا . يﺎﻫردﻮﭘ يدرز ،ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺰﯿﻧ يﺪﯿﻟﻮﺗ .
سﺎﺳا ﺮﺑ ﺰﺠﺗ
ﻪﯾ ﻪﻟدﺎﻌﻣ ،ﻞﯿﻠﺤﺗو 3
ﯽﮕﻧر ﺦﺳﺎﭘ ياﺮﺑ ﻪﺑ b*
ﺪﻣآ ﺖﺳد :
ﻪﻟدﺎﻌﻣ 3] [ Y= 30/54 +1/98A
ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺖﺳد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد هﺪﻣآ
Klinkesorn نارﺎﮑﻤﻫ و
) 2006 ( ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ] 17 .[
رد
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نآ ﯽﻫﺎﻣ ﻦﻏور نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﺎﻫ يوﺎﺣ ﻪﮐ بآ رد نﻮﺗ
ﺖﯿﺒﺜﺗ تاﺮﻄﻗ ﻦﯿﺘﯿﺴﻟ ءﺎﺸﻏ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ
- ﺎﺑ دﻮﺑ نازﻮﺘﯿﮐ
ﻪﯾﻻ ﻪﺑ ﻪﯾﻻ ﮏﯿﺗﺎﺘﺳاوﺮﺘﮑﻟا بﻮﺳر ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﮏﯾ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﺳد
ﺮﺘﻣارﺎﭘ يدﺪﻋ راﺪﻘﻣ ،هﺪﻣآ
نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﯽﯾﺎﻨﺷور ﺎﯾ L*
راﺪﻘﻣ و ﺮﺘﻤﮐ هﺪﺷ ردﻮﭘ يﺎﻫ
يدﺪﻋ يدرز ﺎﯾ b*
دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد Klaypradit
و
Huang ) 2008 ( ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ،نازﻮﺘﯿﮐ زا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و ﻦﯾ
بآ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻫﺎﻣ ﻦﻏور ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر ﺖﻬﺟ ﺮﯿﻨﭘ .
ﮓﻧر
ﻪﺘﺧﺎﺳ يﺎﻫردﻮﭘ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ و نازﻮﺘﯿﮐ زا هﺪﺷ
بآ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و نازﻮﺘﯿﮐ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫردﻮﭘ ﺎﺑ ،ﺪﻧﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺮﯿﻨﭘ
بآ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ دﻮﺟو ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺑ ﺮﺗﺪﯿﻔﺳ ﺮﯿﻨﭘ
ﯽﻣ ﺎﺷ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﺷ ﺎﻫردﻮﭘ يدرز ﺺﺧ
] 22 .[
A
B
نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻧﺎﻬﻔﺻا ﻪﻤﯿﺣر ﯽﮔﮋﯾو
لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳﺰﯾر و ﺖﺑﻮﻃر ،ﮓﻧر يﺎﻫ ﺎﮕﻣا يﺎﻫ
- 3 ...
58
Table 7 ANOVA results of yellowness index (b*) of freeze-dried nano-encapsulated omega-3 fatty acids using the coacervation technique
p-value Prob > F
F-value Average of
squares Degree of
freedom Sum of squares
Source of change
0.0275**
4.11 15.49
3 46.48
Regression Model
0.0061*
10.41 39.20
1 39.20
A
0.3937 NS 0.77
2.92 1
2.92 B
0.3003 NS 1.16
4.36 1
4.36
C
3.76 14
52.71 Remaining
0.7052NS 0.71
3.47 11
38.15 Lack of fit
4.85 3
14.56 Net error
17 99.18
Cor Total
*Significant at confidence level of 99%, ** significant at confidence level of 95%, NS is shown to be insignificant.
3 - 3 - لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳﺰﯾر ﺎﻫ
يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺤﻄﺳ
ﯽﻧوﺮﺘﮑﻟا پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ
ﯽﺸـــﺑور (SEM)
ﺪـــﯾدﺮﮔ ﯽـــﺳرﺮﺑ .
ﻞﮑـــﺷ 3 ﺮﯾوﺎﺼـــﺗ
ﮏﺸﺧ يﺎﻫردﻮﭘ ﯽﭘﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ
ﺷ ﮏﺸﺧ ﺎﺑ هﺪ يدﺎـﻤﺠﻧا ﻦـﮐ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار
ﺪﻫد . ﺮﯾوﺎﺼـﺗ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﺮـﮐذ ﻪـﺑ مزﻻ ،SEM
ﻪــﯾﻻ تﺎﺤﻔــﺻ ﻪــﺑ طﻮــﺑﺮﻣ ﮏﺸــﺧ ﺲﯾﺮﺗﺎــﻣ يا
هﺪــﺷ ﻮﻧﺎــﻧ
لﻮﺴﭙﮐ يﺎﻫ ﺎﮕﻣا 3 ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺮﯾوﺎﺼـﺗ ﯽﯾﺎـﻤﻨﮔرﺰﺑ
ﺪﺣ ﺎﺗ ﺎﻬﻨﺗ 500
تارذ ﻪﮐ هﺪﯾدﺮﮔ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ هدﻮﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﻮﻧﺎـﻧ
لﻮﺴﭙﮐ ﺮﯾوﺎﺼﺗ رد ﻞﺑﺎﻗ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻬﻨﺗ و ﺪﻨﺷﺎﺒﻧ ﻪﯾﻻ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ﺎ
-
ﻫ يﺎ لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ
ﺎﻫ ﻞـﺑﺎﻗ ﺖـﯾؤر ﺪﻨﺘﺴـﻫ . تارذ يژﻮـﻟﻮﻓرﻮﻣ
نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ﺢﻄﺳ ﻪﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ
هﺪﺷ و فﺎـﺻ ًﺎﺘﺒﺴـﻧ
ﺖـﺳا ﻞﺨﻠﺨﺘﻣ يرﺎﺘﺧﺎﺳ ياراد و هﺪﻨﻨﮑﺷ .
ناﺰـﯿﻣ ﻞـﺨﻠﺨﺗ
هﺪﻫﺎﺸﻣ هﺪﺷ ًﻻﺎـﻤﺘﺣا و هدﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ ﻞـﯿﻟد ﻪـﺑ
هﺮـﻔﺣ يﺎـﻫ
ﻪﺑ هﺪﻧﺎﻣﺎﺟ لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ زا
بﺎﺒﺣ ﺎﯾ ﺦﯾ يﺎﻫ رد اﻮـﻫ يﺎـﻫ
لﻮـﻃ
،دﺎﻤﺠﻧا ﻞﯿﮑﺸﺗ هﺪﺷ ﺖـﺳا اﺮـﯾز ؛ ﺪـﻨﯾآﺮﻓ رد نﺪـﺷ ﮏﺸـﺧ
بآ ﺲﭙـﺳ و هﺪـﺷ ﺪـﻤﺠﻨﻣ ﻊﯾﺎـﻣ لﻮﺼـﺤﻣ ًاﺪﺘﺑا ،يدﺎﻤﺠﻧا فﺬﺣ ﺪﯿﻌﺼﺗ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﻣ
دﻮﺷ .
ﺮﯾوﺎﺼﺗ ﯽﻣ SEM
ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪﺋارا ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ تﺎﻋﻼﻃا هﺪﻨﻫد
ﻪـﻧﻮﻤﻧ يژﻮـﻟﻮﻓرﻮﻣ و تارذ هزاﺪـﻧا درﻮﻣ رد مزﻻ ﺎـﻫ
ﺪـﺷﺎﺑ
ﺮﯾﻮﺼﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽﭘﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﮏﺸﺧ
ﺷ هﺪ ﮏﺸـﺧ ﺎﺑ ﻦـﮐ
،يدﺎﻤﺠﻧا ﮏﯾزا
فﺮﻃ رﺎﺘﺧﺎـﺳ هﺪﻫﺎﺸـﻣ ياﺮﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﯽﻫار
ﻆـــﻔﺣ تﺎـــﺒﺛا ياﺮـــﺑ ﺮـــﮕﯾد يﻮـــﺳ زا و ﺲﯾﺮﺗﺎـــﻣ
ﯽﮕﭼرﺎـــــﭙﮑﯾ تارذ ﻮﻧﺎـــــﻧ
هﺪﻫﺎﺸـــــﻣ و ﻪـــــﻧﻮﮔﺮﻫ
ﺮـــــﯿﯿﻐﺗ خر
هداد رﺎﺘﺧﺎـــــﺳ رد نآ
ﺎـــــﻫ ﺖـــــﺳا ]
19 .[
Fig 3 Scanning Electronic Microscopy (SEM) results of freeze-dried nano- encapsulated omega-3
fatty acids using the coacervation technique [A: Treatment 7 (fish gelatin 66%, fish oil 20%,
homogenizer speed 15000 rpm; B: Treatment 9 (fish gelatin 66%, fish oil 30% homogenizer speed 20000 rpm), C: Treatment 11(fish gelatin
49.5%, fish oil 20% homogenizer speed 15000 rpm)]
B
C A
ﺮﯾوﺎﺼﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﯿﻬﺗSEM
ﻪﺘﮑﻧ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد هﺪﺷ
ﯽﻤﻓﺎﺻ ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ دﻮﺟو ،هرﺎﺷا ﻞﺑﺎﻗ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
هﺮﻔﺣ يﺎﻫ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﮑﺷ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ،هﺪﺷ لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ يﺮﯿﮔ
ﺎﻫ ﯽﯾ
هزاﺪﻧا ﺎﺑ ﯽﻣ نﺎﺴﮑﯾ ًﺎﺘﺒﺴﻧ يﺎﻫ ﮏﯾ عﻮﻤﺠﻣرد ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
هداد ﻞﯿﮑﺸﺗ ار فﺎﺻ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ﺪﻧا
. ﯽﻣ ﯽﺗرﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﮐ ﻪﺑ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﯽﯾارﺎﮐ لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ رد هﺪﺷ
يﺎﻫ
ﺎﮕﻣا -3 ﻪﺑ ﯽﺑﺮﻋ ﻎﻤﺻ و ﻦﯿﺗﻻژ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ داﻮﻣ ناﻮﻨﻋ
دﺮﺑ ﯽﭘ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ رد هراﻮﯾد .
وﺎﺼﺗ ﺮﯾ ﻪﺑ ﺖﺳد هﺪﻣآ و ﻞﺨﻠﺨﺗ دﻮﺟو ،ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ زا
هﺮﻔﺣ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ﺢﻄﺳ رد ار ﺰﯾر يﺎﻫ ﻞﯿﮑﺸﺗ
هﺪﺷ نﺎﺸﻧ
ﯽﻣ لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ ﺪﯿﻌﺼﺗ زا ﯽﺷﺎﻧ ﻪﮐ ﺪﻫد ﺖﺳا ﯽﺨﯾ يﺎﻫ
. ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﺳد
رد هﺪﻣآ
ﺶﻫوﮋﭘ Heinzelmann نارﺎﮑﻤﻫ و
) 2000 ( و Farias و
نارﺎﮑﻤﻫ )
2007 ( ﺴﯾﺮﺗﺎﻣ ﻪﮐ هدﻮﺑ و فﺎﺻ ﺢﻄﺳ ﺎﺑ ﯽ
هزاﺪﻧا ﺎﺑ دﺎﯾز ﺬﻓﺎﻨﻣ ياراد و ﻞﺨﻠﺨﺘﻣ رد ار ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻧدﺮﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ دﻮﺧ يﺎﻫ ]
23 , 24 .[
Klinkesorn و
نارﺎﮑﻤﻫ )
2006 ( تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد
ﮏﺸﺧ نﻮﺗ ﯽﻫﺎﻣ ﻦﻏور ﮏﺸﺧ ﺎﺑ هﺪﺷ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﯽﺸﺷﺎﭘ ﻦﮐ
ﺪﻧدﺮﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ لﻮﺴﭙﮐ ﺮﻫ نورد هﺮﻔﺣ يداﺪﻌﺗ ﺰﯿﻧ ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﮐ
ﯽﯾﺎﻬﻧ زﺎﻓ رد ًﻻﺎﻤﺘﺣا تاﺮﻔﺣ ﻦﯾا ﮏﺸﺧ
ندﺮﮐ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ و
ﮐوﺮﭼ هﺪﯿ نﺪﺷ نﺎﺴﮑﯾﺮﯿﻏ ﺪﻧﺪﺷ دﺎﺠﯾا داﻮﻣ
] 17 .[
ﻪﺑ مزﻻ
ﺎﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ لﻮﺴﭙﮐﻮﻧﺎﻧ ﯽﺑﺎﯾ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ نﻮﭽﻤﻫ ﯽﯾﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ نﻮﯿﺳاوﺮﺳاﻮﮐ شور
،هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮐ ﻦﻏور ناﺰﯿﻣ ﯽﯾآرﺎﮐ و ﯽﺤﻄﺳ ﻦﻏور
ﭙﮐﻮﻧﺎﻧ و رﻮﭘﺮﻔﻌﺟ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮔ مﺎﺠﻧا ندﺮﮐ لﻮﺴ
نارﺎﮑﻤﻫ ) 1395 ( ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ شراﺰﮔ 25]
.[
4 - ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯽﻠﮐ يﺮﯿﮔ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا فﺪﻫ
، هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﯽﺑﺮﻋ ﻎﻤﺻ ﻪﺑ
رﻮﻈﻨﻣ ﻮﻧﺎﻧ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺰﯾر ﺎﮕﻣا بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا
-
3 دﻮﺑ نﻮﯿﺳاوﺮﺳاﻮﮐ ﮏﯿﻨﮑﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ .
داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
دﺎﻔﺘﺳا هزاﺪﻧا ﺎﺑ تارذ ،رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ ﻦﯿﯾﺎﭘ رود زا ه ﮏﭼﻮﮐ
يﺮﺗ
ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻮﻧﺎﻧ هدوﺪﺤﻣ رد ﯽﻣ
ﺪﻨﮐ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ . ﮏﯿﻨﮑﺗ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا
ﻪﺑ رﻮﻃ يﺮﺛﺆﻣ دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ هزاﺪﻧا
بﻮﻠﻄﻣ تارذ ﻮﻧﺎﻧ و ﺪﺷ
شور ﯽﺑﺮﻋ ﻎﻤﺻ و ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ نﻮﯿﺳاوﺮﺳاﻮﮐ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ داﻮﻣ ،هراﻮﯾد ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ لﻮﺴﭙﮐ ﺎﮕﻣا يوﺎﺣ يﺎﻫ -
3 رد داد نﺎﺸﻧ
رﺎﻤﯿﺗ رد 15
زا هدﺎﻔﺘﺳا 33
% ،ﯽﻫﺎﻣ ﻦﯿﺗﻻژ 30
%
ﺎﮕﻣا - 3 و رود 20000rpm
ﯽﻣ رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ بﻮﻠﻄﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻦﯾﺮﺗ
ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ
يﺎﻫ ﺎﮕﻣا - 3 ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﺎﺑ
ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و يدرز و ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﯽﯾﺎﻨﺷور
ﺪﺷﺎﺑ .
5 - ﻊﺑﺎﻨﻣ
[1] Kolakowska, A., Zienkowicz, L., Domiszewski, Z., Bienkiewicz, G. 2006.
Lipid charges and sensory quality of whole and gutted rainbow trout during storage in ice.
ActaIchthyologica et Piscatoria, 36, 39-47 . [2] Beindorff, C.M., Zuidam, N.J. 2010.
Microencapsulation of fish oil, in Encapsulation technologies for active food ingredients and food processing., Springer 161-185.
[3] Zhong, Q., Tian, H., Zivanovic, S. 2009.
Encapsulation of fish oil in solid zein particles by liquid liquid dispersion. Journal of Food Processing and Preservation, 33(2) 255-270.
[4] Baik, M.-Y., Suhendro, E.L., Nawar, W.W., McClements, D.J., Decker, E.A., Chinachoti, P. 2004. Effects of antioxidants and humidity on the oxidative stability of microencapsulated fish oil. JAOCS, 81(4), 355-360
[5] Dziezak, J.D.1988. Microencapsulation and encapsulated ingredients. Food Technology, 42(4) 136-151
[6] Gan, C.-Y., Cheng, L.-H., Easa, A.M. 2008.
Evaluation of microbial transglutaminase and ribose cross-linked soy protein isolate-based microcapsules containing fish oil. Innovative Food Science & Emerging Technologies, 9(4) 563-569.
[7] Augustin, M.A., Sanguansri, L., Bode, O.
2006. Maillard reaction products as encapsulants for fish oil powders. Journal of Food Science, 71(2) E25-E32.
[8] Jafari ,S-M., Assadpoor, E., Yinghe, H., Bhesh, B. 2008. Encapsulation efficiency of food flavours and oils during spray drying.
Drying Technology, 26, 816–835 .
[9] Gharsallaoui, A., Roudaut, G., Chambin, O., Voilley, A., Saurel, R. 2007. Applications of spray-drying in microencapsulation of food ingredients. Food Research International, 40, 1107-1121 .
[10] Lin, C.C., Lin, S.Y., Hwang L.S. 1995.
Microencapsulation of squid oil with hydrophilic macromolecules for oxidative and thermal stabilization. Journal of Food Science,
نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻧﺎﻬﻔﺻا ﻪﻤﯿﺣر ﯽﮔﮋﯾو
لﻮﺴﭙﮐ ﻮﻧﺎﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳﺰﯾر و ﺖﺑﻮﻃر ،ﮓﻧر يﺎﻫ ﺎﮕﻣا يﺎﻫ
- 3 ...
60
[11] Donsì, F., Annunziata, M., Sessa, M., Ferrari, G. 2011. Nanoencapsulation of essential oils to enhance their antimicrobial activity in foods. Food Science and Technology, 44, 1908-1914.
[12] Chaudhry, Q., Castle, L. 2011. Food applications of nanotechnologies: An overview of opportunities and challenges for developing countries. Trends in Food Science &
Technology, 22(11) 595-603.
[13] Huang, Q., Yu, H., Ru, Q. 2010.
Bioavailability and delivery of nutraceuticals using nanotechnology.Journal of Food Science, 75(1) R50-R57.
[14] Mishra, B., Patel, B.B., Tiwari, S. 2010.
Colloidal nanocarriers: a review on formulation technology, types and applications toward targeted drug delivery.
Nanotechnology, Biology and Medicine, 6(1) 24-9.
[15] Yang, Y., Anvari, M., Pan, C-H., Chung, D.
2012. Characterisation of interactions between fish gelatin and gum arabic in aqueous solutions. Food chemistry, 135(2), 555-561.
[16] Hardas, N., Danviriyakul, S., Foley, JL., Nawar, WW., Chinachoti, P. 2000.
Accelerated stability studies of microencapsulated anhydrous milk fat. LWT- Food Science and Technology, 33(7), 506-513 . [17] Klinkesorn, U., Sophanodora, P., Chinachoti, P., Decker, E A., McClements, D.J. 2006. Characterization of spray-dried tuna oil emulsified in two-layered interfacial membranes prepared usingelectrostatic layer- by-layer deposition. Food Research International, 39, 449–457.
[18] Anwar, S. H., Kunz, B. 2011. The influence of drying methods on the stabilization of fish oil microcapsules: Comparison of spray granulation, spray drying, and freeze drying.
Journal of Food Engineering, 105(2), 367-378 . [19] Abdelwahed, W., Degobert, G.,
Stainmesse, S., Fessi, H. 2006. Freeze-drying of nanoparticles: formulation, process and storage considerations. Advanced Drug Delivery Reviews, 58(15), 1688-1713 .
[20] Anandharamakrishnan, C. 2014.
Techniques for Nanoencapsulation of Food Ingredients. Springer.
[21] Legako, J. 2009. Effect of Production Method on Characteristics and Oxidative Stability of Microencapsulated Fish Oil.
Citeseer.
[22] Klaypradit, W., Huang,Y.-W. 2008. Fish oil encapsulationwith chitosan using ultrasonic atomizer. LWT-Food Science and Technology, 41(6) 1133-1139.
[23] Farias, M.C., Moura, M.L., Andrade, L., Leão, M., Helena, M.R. 2007. Encapsulation of the alpha-tocopherol in a glassy food model matrix. Materials Research, 10(1), 57-62. [24] Heinzelmann, K., Franke, K., Velasco, J., Marquez-Ruiz, G. 2000. Microencapsulation of fish oil by freeze-drying techniques and influence of process parameters on oxidative stability during storage. European Food Research and Technology, 211(4), 234-239. [25] Jafarpour, A., Esfahani, R., Jafari, S-M.
2016. Efficiency evaluation of nanoencapsulation of omega-3 fatty acids with gelatin-Arabic gum complex using coaservation technique. Iranian Journal of Fisheries Science, 25(2) 29-42
Color, moisture and microstructure characteristics of Omega 3 fatty acids Nano-capsules produced by application of
Coaservation technique
Esfahani, R. 1, Jafarpour, S. A. 2, Jafari, S. M. 3
1. M.Sc. Student, Department of Fisheries, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University 2. Associate Prof. Department of Fisheries, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University
3. Associate Prof. Department of Food Sciences, Gorgan Agricultural Sciences and Natural Resources University
(Received: 2016/01/24 Accepted:2017/09/05)
In this study, nano-encapsulation of fish oil Omega 3 fatty acids was optimized by using response surface methodology (RSM) in the central composite design (CCD). Omega-3 nano-particles, containing fish gelatin and Arabic gum as wall materials, were produced using coacervation technique. Based on the results of three independent variables as fish gelatin concentration (33- 66%),the concentration of omega-3 (10-30%) and the homogenizer speed at three levels (10000, 15000 and 20000 rpm) on the dependent variables such as moisture, color parameters and microstructure, it was revealed that the homogenizer speed had the greatest impact on the particle size (p<0.05). Morphology of powders showed that the produced powders had a relatively smooth and brittle surface and porosity was observed in case of some samples.Furthermore, moisture content of nanocapsules which were dried by freeze drying was in the range of 4.2%-7.3%. The most important factors that influence the moisture was found to be the gelatin concentration, as by increasing the concentrations of fish gelatin, the moisture of nanocapsules increased. According to color indices, fish gelatin concentration had the greatest impact on the rate of Lightness (L*) of produced powders, as by increasing of fish gelatin concentrations, the lightness of nanocapsules decreased whereas the yellowness (b*) increased.
Keywords: Omega-3, Color, microstructure, Fish gelatin, Coacervation,
