بررسی اثر برنامه‎های وفادارسازی بر وفاداری مشتریان بیمه آسیا با استفاده از طرح چهارگروهی سالومون

(1)

Investigating the Effect of Loyalty Plans on the Loyalty of Asia Insurance Customers Using the Salomon Four-Party Plan

Ali Mohamadi

Prof., Department of Management, Faculty of Economics, Management and Social Sciences, University of Shiraz, Shiraz, Iran. E-mail: amohamadi13347@shirazu.ac.ir

Seyyed Moslem Alavi

*Corresponding author, PhD Candidate, Department of System Management, Faculty of Economics, Management and Social Sciences, University of Shiraz, Shiraz, Iran. E-mail: sm.alavi@shirazu.ac.ir

Elahe Pourmourdini

MSc, Department of Business Management, Faculty of Management, University of Shahid Beheshti, Tehran, Iran. E-mail: elahepourmourdinii@gmail.com

Abstract

Objective

In general, loyalty and the effects of various customer loyalty programs have always been an important issue for the insurance industry, especially in the present economic condition which is full of recession and inflation in recent years in Iran. Considering the very small contribution of the insurance industry to the GDP of Iran and the ability to increase this amount by improving the customers’ loyalty and development of insurance services, identifying those programs that can lead to more loyalty of current customers of the insurance industry and, on the other hand, attract new customers are of high importance. In this research, the basic issue is the examination of various loyalty programs ranging from immediate to long-term, hard to soft within a multifaceted combination and their impact on customer loyalty.

Methodology

The present research is applied in terms of purpose and in terms of the method is considered experimental (Salomon four-group design), which is followed by a survey approach. The population under study consists of all the clients of the Ambirkabir Branch of Asia Insurance Company in Shiraz by the end of December 2014 (412 people). Using Cochran formula, 200 individuals were were randomly selected as the sample. Two independent questionnaires were used to collect the data.

Research questionnaires were collected before and after recieving financial rewards (granting of discounts, providing free insurance and giving out gifts based on their purchase) and non-financial rewards (contact with the client in person and on the phone for the provision of insurance consulting services and placing the customer within the special customer group and introducing them to the social networks of the company's customers), and also before and after the granting of instant and long-term rewards. Paired t-test and dependent t-test were used to analyze the data.

(2)

Findings

The findings indicate the impact of instantaneous program on customer loyalty. This is associated with the analysis where friendly and cooperative relationships with the company has led to continuous and consistent customer relationship with the company. On the other hand, a better understanding of the needs and expectations of the customer and maintaining a positive relationship with him, influencing the positive emotions and feelings of the client in using the insurance services and building an emotional value to the insurance company have all been effective. Besides, running an instant messenger program gives customers a sense of belonging and specificity. The economic conditions of the Iranian society have been falling dramatically over the past years and it is natural that provision of financial rewards, discounts coupons and free gifts can increase their loyalty to a particular insurance company. Other findings indicated that the instantaneous programs were not effective on customer loyalty. In fact, since the customers may consider such a positive attitude in his first encounter up until the last deal with the insurance company as their right, one should not expect the implementation of long-term programs to have a significant effect on their loyalty. Eventually, hard programs have been effective, to some extent, on customer loyalty.

Conclusion

In order to design loyalty programs, it is recommended that, in addition to forming a customer club and designing a loyalty card, virtual interaction with the customers will be developed to identify needs, meet their needs and improve loyalty. It is suggested to use greetings, postcards, booklets, ezines, and etc while implementing soft loyalty programs. On the other hand, the provision of personal services such as insurance consulting services, outsourcing services and personalization of the virtual interactive environment with the client can be placed on the agenda of the company. In implementing hard loyalty programs, you can also share with the customer the profit from applying their corrective comments on the provision of services, discounts, free sidelong insurance, and the gifts and rewards in proportion to the volume of purchases, increased customer loyalty and increased trust in company products and services. It should be noted that according to the results of the research, the implementation of soft instantaneous programs was the priority and postponement of such programs is not desirable for the customers. On the other hand, the company can also pay attention to the hard instantaneous and long-term issues along with these measures.

Keywords: Loyalty program, Hard and soft programs, Instant and long-term programs, Customer loyalty.

Citation: Mohamadi, A., Alavi, S.M., Pourmourdini, E. (2019). Investigating the Effect of Loyalty Plans on the Loyalty of Asia Insurance Customers Using the Salomon Four-Party Plan. Journal of Business Management, 11(2), 259-276. (in Persian)

---

Journal of Business Management, 2019, Vol. 11, No. 2, pp. 259-276 DOI: 10.22059/jibm.2018.256729.3070

Received: June 10, 2018; Accepted: October 29, 2018

(3)

ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ ﺮﺑ

ﺎﻴﺳآ ﻪﻤﻴﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو حﺮﻃ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ

ﮔرﺎﻬﭼ ﺮ ﻫو ﻲ نﻮﻣﻮﻟﺎﺳ

يﺪﻤﺤﻣ ﻲﻠﻋ

ناﺮﻳا ،زاﺮﻴﺷ ،زاﺮﻴﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ،دﺎﺼﺘﻗا هﺪﻜﺸﻧاد ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ ،دﺎﺘﺳا .

ﻪﻣﺎﻧﺎﻳار : amohamadi13347@shirazu.ac.ir

يﻮﻠﻋ ﻢﻠﺴﻣ ﺪﻴﺳ

*

،لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ

ناﺮـﻳا ،زاﺮﻴـﺷ ،زاﺮﻴﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ،دﺎﺼﺘﻗا هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻢﺘﺴﻴﺳ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ ،يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد ﻪـﻣﺎﻧﺎﻳار.

:

sm.alavi@shirazu.ac.ir

ﻲﻨﻳدرﻮﻣرﻮﭘ ﻪﻬﻟا

ناﺮﻬﺗ ،ﻲﺘﺸﻬﺑ ﺪﻴﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هوﺮﮔ ،ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ .

ناﺮﻳا . ﻪﻣﺎﻧﺎﻳار : elahepourmourdinii@gmail.com

هﺪﻴﻜﭼ فﺪﻫ : زﺎﺳرادﺎﻓو ي ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺎﻫرازﺎﺑ رد ي ﺘﺑﺎﻗر ﻲ ﻌﺗ ﺶﻘﻧ ،زوﺮﻣا ﻴﻴ

ﻦ هﺪﻨﻨﻛ ا ي ﺎﻘﺑ رد ي نﺎﻣزﺎﺳ دراد ﺎﻫ و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ي رادﺎﻓو يزﺎﺳ

، ﻪﻠﻤﺟ زا

ﺎﻫراﺰﺑا ي ا رد حﺮﻄﻣ ﻳ ﻦ طﺎﺒﺗرا ﻪﺑ ﻣ رﺎﻤﺷ ﻲ آﻳ ﺪﻨ . د ﺶﻫوﮋﭘ ر ﺮﺿﺎﺣ يدﺮﺑرﺎﻛ ﺎـﺑ

ﺐـﻟﺎﻗ رد و ﻲـﺑﺮﺠﺗ دﺮـﻜﻳور اﺮـﺟا

ي

ﻫوﺮﮔرﺎـﻬﭼ حﺮـﻃ ﻲ

دﺎﻌﺑا ﺮﺛا ،نﻮﻣﻮﻟﺎﺳ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ ﺮﺑ

ﻪﻤﻴﺑ ﺖﻛﺮﺷ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ

.

شور : رﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ ي ا رد ﻳ ﻦ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻴﺳآ ﻪﻤﻴﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺪﻧدﻮﺑ

ﻪﻛ هدﺎـﺳ ﻲﻓدﺎﺼﺗ شور ﺎﺑ

، 200 هوﺮـﮔ رﺎـﻬﭼ رد ﺎـﻬﻧآ زا ﺮـﻔﻧ بﺎـﺨﺘﻧا

هﺪﺷ ﺪﻧا . اور ﻲﻳ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ شور زا ﺮﻫﺎﻇ ﻪﺑ ي ﺪﻴﻳﺄﺗ ﻲﻟﺎﺣ رد ؛ﺪﻴﺳر ﻪﻛ

ﺎﭘ ﺶﺠﻨـﺳ رد ـﻳ

ﺎ ﻲﻳ شور زا

خﺎـﺒﻧوﺮﻛ يﺎـﻔﻟآ

ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا .

رد

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺎﻫ

، نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﺗ ﻲ ﺟوز ﻲ ﻘﺘﺴﻣ و ﻞ ﺗ ﻲ ﺟوز ﻲ ﻪﺘﺴﺑاو ﺪﻣآرد اﺮﺟا ﻪﺑ .

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : ﻳ ﻓﺎ ﻪﺘ نﺎﺸﻧ ﺎﻫ داد ﻪﻛ نﻮﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺞﻨﭘ

نﻮﻣﻮﻟﺎﺳ شور ﻪﻧﺎﮔ

، ﻪﺑ

ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﻞـﻛرﻮﻃ نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ يرادﺎـﻓو ﺮـﺑ يزﺎـﺳرادﺎﻓو يﺎـﻫ

ﻣ ﺆ ﺪﻧﺮﺛ . شادﺎﭘ عاﻮﻧا نﺎﻴﻣ زا ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺮﮕﻳد ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﻳﺎﻫ ﻲﻣ ﻪﻛ ﻲ ناﻮﺗ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ دﺮﻛ ﻪﺋارا

شادﺎﭘ ، ﺖﺨﺳ ،ﻲﻧآ مﺮﻧ يﺎﻫ

تﺪﻣ ﺖﺨﺳ و ﻲﻧآ راد

، ﻪﺑ ﺗﺮﺗ ﺮﺛا ﺐﻴ يﺎﻫ ﺪﻧراد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ .

ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ ﺖﻛﺮﺷ ،ﺪﻳﺪﺟ يﺎﺒﻗر ﺮﻤﺘﺴﻣ دورو و يزوﺮﻣا يﺎﻫرازﺎﺑ رد ﺖﺑﺎﻗر ﺢﻄﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ: ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻲﻓﺮﻃ زا و هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻆﻔﺣ ياﺮﺑ ﺎﻫ

ﺐﺴﻛ مﺰﻠﻣ دﻮﺧ رﺎﻛو ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ

ياﺮﺟا ﻪﺑ لوا ﻪﻠﻫو رد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

ﻪﺑ ،ﺪﻧزادﺮﭙﺑ يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ هﮋﻳو

ﺎﻫ نﻮﭽﻤﻫ ﻲﻳ ﺟﺮﺗ رﺎـﺘﻓر

ﻴ ـﺤ ﻲ ﺎـﺑ

ﺮﺘﺸﻣ ي ﺮﺘﺸﻣ نﺪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ ، ي

ﺎﻘﺗرا و ي ﻋﺎﻤﺘﺟا مﺎﻘﻣ ﻲ

و ي ﺎﺘﺳ ، ﻳ ﺶ ﻣﻼﻛ ﻲ

، اﻳ دﺎﺠ ﺎﻤﺣ ﻳ ﺖ ﺳﺎﺴﺣا ﻲ ـﺣور و ﻲ ﺎـﻬﻧآ زا و تﺰـﻋ ﻪـﺑ ماﺮـﺘﺣا

ﺮﺘﺸﻣ ﺲﻔﻧ ﻳ نﺎ

؛ ﺲﭙﺳ ﻪﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻤﻴﻗ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ندﺮﻛ باﺬﺟ رﻮﻈﻨﻣ ﻒﻴﻔﺨﺗ ،

هﺰﻳﺎﺟ و ﺎﻫ ﺮﻴﮕﺑ ﺮﻈﻧ رد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ياﺮﺑ ار ﻲﻳﺎﻫ ﺪﻧ

.

هژاوﺪﻴﻠﻛ ﺎﻫ يزﺎﺳرادﺎﻓو ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ:

، ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﺨﺳ يﺎﻫ مﺮﻧ و

، تﺪﻣ و ﻲﻧآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ راد

، يﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو .

دﺎﻨﺘﺳا : ﻪﻬﻟا ،ﻲﻨﻳدرﻮﻣرﻮﭘ ؛ﻢﻠﺴﻣ ﺪﻴﺳ ،يﻮﻠﻋ ؛ﻲﻠﻋ ،يﺪﻤﺤﻣ )

1398 .(

ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ ﺮﺑ

ﻪـﻤﻴﺑ نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ يرادﺎـﻓو

ﺎﻴﺳآ ﮔرﺎﻬﭼ حﺮﻃ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮ

ﻫو ﻲ نﻮﻣﻮﻟﺎﺳ ﺼﻓ. ،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻪﻣﺎﻨﻠ 11

) 2 ( ، 259 276– .

---

ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ، 1398 ود ، ر ه 11 ، هرﺎﻤﺷ 2

، ﺺﺻ . 259 - 276

DOI: 10.22059/jibm.2018.256729.3070

رد ﻳ ﺖﻓﺎ : 20 / 03 / 1397 ، ﺬﭘ ﻳ شﺮ : 07 / 08 / 1397

ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ هﺪﻜﺸﻧاد©

(4)

ﻘﻣ ﻪﻣﺪ

ﺑ هزوﺮﻣا ﻴ ﻪﻤ ﻪﺑ ﻮﻗ يدﺎﺼﺘﻗا راﺰﺑا ناﻮﻨﻋ ،ي

ﻋﻮﻨﺘﻣ تﺎﻣﺪﺧ ﻲ

ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ رﺎﺸﻗا ﻪﺑ ار ﻪﺋارا

ـﻣ ﻲ ـﻫد هوﻼـﻋ و ﺪ

ﻪـﻜﻧآ ﺮـﺑ رد

ﻮﻘﺗ ﻳ ﺖ ﻨﺑ ﻴ ﻪ ﺳﺎﺳا ﺶﻘﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ يدﺎﺼﺘﻗا ﻲ

دراد

، اﻳ دﺎﺠ ﻨﻣا ﻴ ﺖ ﻤﻃا و ﻴ نﺎﻨ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺢﻄﺳ رد ﺚﻋﺎﺑ ار

ـﻣ ﻲ دﻮـﺷ )

،داﮋـﻧ يﺮـﻬﻄﻣ

1391 .(

ﻞﻣﺎﻌﺗ و يﺮﺘﺸﻣ ،ﺖﻌﻨﺻ ﻦﻳا رد و يﺎﻫ

ي ﺖﻛﺮﺷ ﺎﺑ ﺎﻫ

، ﺖـﻳﺎﻋر ﺎـﺑ ﺪـﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ ﻲﺘﻛﺮﺷ و ﺖﺳا ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ يﺪﻴﻠﻛ ﻞﺻا

ﻲﻗﻼﺧا لﻮﺻا

، رد يﺮﺘﺸﻴﺑ يرادﺎﻓو و يﺪﻨﻤﺘﻳﺎﺿر يﺮﺘﺸﻣ

ﻖﻓﻮﻣ ،ﺪﻨﻛ دﺎﺠﻳا ﺖﺳا ﺮﺗ

) ،ﻲﻤﻇﺎﻛ يرﺎﻴﻬﻣ و نﺎﻣﮋﭘ 1394

.(

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺮﺛا و يﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو عﻮﺿﻮﻣ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يزﺎﺳرادﺎﻓو ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

، ﻤﻬﻣ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻪﺸﻴﻤﻫ ﻲ

ﺑ ﺖﻌﻨـﺻ ياﺮـﺑ ﻪـﻤﻴ

،

ﺑ ﻪ رد هﮋﻳو ﺖﻴﻌﺿو يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﻛار و ﻣ لﺎﺳ مرﻮﺘ رﻮﺸﻛ ﺮﻴﺧا يﺎﻫ

هدﻮﺑ ﺖﺳا . ﺖﻛﺮﺷ دورو ﺎﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﻳا ﻪـﻤﻴﺑ ﻲﺻﻮﺼﺧ يﺎﻫ

ﻲﺘﺑﺎﻗر و رازﺎﺑ ﻪﺑ ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ دﻮـﺧ ﻪـﺑ ﺰـﻴﻧ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﻤﻫا ،رﺎﻛ يﺎﻀﻓ نﺪﺷ ﺮﺗ

) ،ﻲﺑﺎﻴـﺳاﺮﻓا و يرواد ،ﻲﻧاﻮـﺿر 1397

.(

ﻲﻣ ﻪﻤﻴﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ يﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﺪﻧاﻮﺗ

ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺷ ﻲﻬﺟﻮﺗ نﺎﻳﺎ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺶﻫﺎﻛ رد

ﻞـﺻﺎﺣ يﺎﻫﺪﻣآرد ﺶﻳاﺰﻓا و ﻲﺗﺎﻐﻴﻠﺒﺗ يﺎﻫ

ﻪﻤﻴﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ شوﺮﻓ زا يداﺮﻓا ﺎﻳ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ نﺎﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﻳﺪﺟ يا

ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻲـﻣ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﻛ

ﺪـﻨﻨﻛ . رد ﻦـﻳا

ﻲﻟﺎﺣ ا ﻦﻴﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﻛ ﺖﺳ نﺎﺸﻧ ﻲﻠﻠﻤﻟا

ﻣ ﻲ ﺪﻫد داﺪﻌﺗ رد ﻮﻀﻋ داﺮﻓا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

يﺎﻫ رادﺎﻓو يزﺎﺳ زا 1 ﻴﻣ ﺮـﻔﻧ درﺎـﻴﻠ )

97 / 0 ( رد

لﺎﺳ 2000 ﻪﺑ 3 / 3 ﻣ ﻴﻠ ﻴ درﺎ لﺎﺳ رد 2015 ﺳر ﻴ هﺪ ﻪﻛ ﺖﺳا ناﺰﻴﻣ ﺪﺷر 26 ﺪـﺻرد ي ار ﺎﻘﻣ رد ﻳ ﻪـﺴ لﺎـﺳ ﺎـﺑ 2013

ﻪـﺑﺮﺠﺗ

ﺖﺳا هدﺮﻛ )

1يﺮﺑ ، 2015 .(

ﻲﻓﺮﻃ زا

، ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ ﭗﻛ ﻤﺟ ﻴﻨ

2ﻲ ) 2015 ( نﺎﺸﻧ ﺰﻴﻧ ﻣ ﻲ ﻪﻛ ﺪﻫد ﺮﻣآ رد ﻳ ﺎﻜ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻳ ﺖﻛﺮـﺷ ﺎـﻫ

ﺑ ﻪﻟﺎﺳ ﺮﻫ ﻴ ﺶ زا 2 ﻣ ﻴﻠ ﻴ درﺎ رﻻد ﺑ ياﺮ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ رادﺎﻓو يزﺎﺳ ﺰﻫ ﻳ ﻪﻨ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ .

ﻪـﻨﻳﺰﻫ رد ﻲـﺸﻳاﺰﻓا ﺪـﻧور ﻦـﻳا

ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎـﻫ

ﻲﺣاﺮﻃ عﻮﺿﻮﻣ ،يزﺎﺳرادﺎﻓو ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

يﺎﻫ ﺮﺛا و يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎـﻫ

ﺑاﺬـﺟ عﻮـﺿﻮﻣ ﻪـﺑ ار نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ يرادﺎـﻓو ﺮـﺑ نآ ﻲ

ياﺮـﺑ

ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻫﺎﮕﺸﻧاد

ﻲ و ﺖﻛﺮﺷ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ناﺮﻳﺪﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﺧﺎﺳ لﺪﺒﻣ ﺎﻫ

) ﺪﻨﭘ ﻳ ﺖ و و ﻳ ﺲﭽﻠ ـﻣ ﺘﻧﻮ

3وﺮ

، 2016 .(

نﺎﻳﺎـﺷ ﺮـﻛذ

ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رادﺎﻓو يﺎﻫ زﺎﺳ

ي ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﺎﺑ ناﻮﻨﻋ

» ﻓﺎﺿا يﺎﻳاﺰﻣ ﻪ

« ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻣ ﻲ ﺐﻟﺎﻗ رد و ﺪﻧﻮﺷ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

يﺎﻫ و ﺖﺨـﺳ و مﺮـﻧ

هزﺎﺑ رد ﻲﻧآﺮﻴﻏ و ﻲﻧآ يﺎﻫ ﻪﺋارا

ﻣ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ ) وا ﮓﻧﺎﻳ و ﻦﭼ ،ﻲﺷ ،

،4

2011 ( . ﻲﻧاﻮﺿر ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و )

1397 ( ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﻳا ﺰﻴﻧ يﺎﻫ

ر يزﺎﺳرادﺎﻓو رد ﻪﻤﻴﺑ ﺖﻌﻨﺻ رد ا

ﺖﺸﻫ ﻪﻘﺒﻃ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻲﻠﻛ يﺪﻨﺑ هدﺮﻛ

ﺪﻧا ﻪـﻛ

ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﻞـﻴﻠﺤﺗ رد ﺮـﺿﺎﺣ ﻪـﻟﺎﻘﻣ ﻪـﺘﺒﻟا يﺎـﻫ

ﻪﻘﺒﻃ زا يزﺎﺳرادﺎﻓو وا يﺪﻨﺑ

ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و )

2011 ( هﺮﻬﺑ ﺖﺳا هدﺮﺑ .

ﺖﺳا ﻲﻣاﺰﻟا ﻪﺘﻜﻧ ﺪﻨﭼ ﺮﻛذ ﺰﻴﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ تروﺮﺿ ﻞﻴﻠﺤﺗ رد .

ﻪﻜﻧآ ﺖﺴﺨﻧ ﺑ ﺖﻌﻨﺻ

ﻴ ﻪﻤ ﺎﺑ ـﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﻪـﻛ ﻲ

دﺎـﺼﺘﻗا رد

رﻮﺸﻛ دراد

، دوﺪﺣ ﺎﻬﻨﺗ 2

ﺮﺑرد ار ﻲﻠﻣ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ زا ﺪﺻرد ﻣ

ﻲ و نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ يرادﺎـﻓو ﻢﻬـﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳا و دﺮﻴﮔ

ﻪﻤﻴﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﺗ

8 ﺎﻘﺗرا ﺪﺻرد ﻲﻣ

ﺪﺑﺎﻳ . ﻲﻓﺮﻃ زا

، ﺮﺿ ﻳ ﺐ ﺑ ذﻮﻔﻧ ﻴ ﻪﻤ ا رد ﻳ ناﺮ زا ﺮـﺘﻤﻛ 2

ﻟﺎـﺣ رد ،ﺖـﺳا ﺪـﺻرد ﻲ

ﻪـﻛ

ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ اﻳ ﻦ ﻧد رد ﺺﺧﺎﺷ ﻴﺎ

5 / 7 ﺖﺳا ﺪﺻرد )

ﻘﻫد ،شﺎﻔﻛ ﻲﻘﻴﻘﺣ ،ﻲـﻟﻼﺟ و نﺎﻧﺎ

1396 ( . ـﺑ ﻞـﻴﻟد ﻦﻴـﻤﻫ ﻪ ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ

نآ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا ﻪﺘﺳد ﺖﻌﻨﺻ ﻲﻠﻌﻓ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ

ﺪﻫد ﺶﻳاﺰﻓا ار ﺪﻳﺪﺟ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻲﻓﺮﻃ زا و

ﺪـﻨﻛ بﺬـﺟ ار ي ،

ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ يﺪﻴﻠﻛ تﺎﻣاﺰﻟا زا ﻲﻜﻳ دﻮﺷ

. ﻪﻜﻨﻳا مود ﻲﺧﺮﺑ ياﺮﺟا ﺎﺑ نﻮﭼ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ و يزﺎﺳرادﺎﻓو ﺮﺘﺸﻣ ﻆﻔﺣ

نﺎﻳ

، اﺰﻣ ﻳﺎ ي

زﻳ دﺎ ي ﺑ شوﺮﻓ نﻮﭽﻤﻫ ﻴ

،ﺮﺘﺸ ﺰﻫ ﻳ ﻪﻨ اﺮﺑ ﺮﺘﻤﻛ ي ﻳ ﻦﺘﻓﺎ ﺮﺘﺸﻣ ي ﺪﺟ ـﻳ ﺪ ـﻨﭽﻤﻫ و ﻴ ﻦ ﻠﺒﺗ ﻴ تﺎـﻐ ﻫﺎﻔـﺷ ﻲ اﺮـﺑ ي ﻣ ﺆ ـﺴﺳ ﻪ يﺎـﻫ

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1. Berry 2. Cap Gemini

3. Pandit & Vilches-Montero 4. Ou, Shih, Chen & Wang

(5)

ﺑﻴ ﻪﻤ ا ي ) ﻦﻤﺗور پرﺎﺷ و ﺖﻴﺗ ،

،1

2011 ( ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﻳا ،دﻮﺷ ناﺮﻳﺪﻣ ياﺮﺑ ﺎﻫ

ﻪﻤﻴﺑ ﺖﻌﻨﺻ و

حﺮﻃ ياﺮﺟا زا ﺶﻴﭘ ياﺮﺑ

ﻲﺳرﺮﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﻲﺘﻛﺮﺷ هﺪﺷ

ﺖﺳا

، زرا ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ و ﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳ

ـﻘﻘﺤﻣ ﺎـﺑ ﻪـﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﺎ

ن يرﺎـﻜﻤﻫ و ﻲﮕﻨﻫﺎـﻤﻫ

ﻲﺑﻮﺧ ﺖﻓﺮﮔ ﻞﻜﺷ .

ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻣﻮﺳ ﺶﻫوﮋﭘ

نﻮﻣﻮﻟﺎـﺳ ﻲﻫوﺮﮔرﺎـﻬﭼ حﺮـﻃ و ﻲـﺑﺮﺠﺗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ شور زا

رد ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ

ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ شور ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ و

هﺪـﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﺘﻤﻛ ﺖـﺳا يا

نآ ياﺮـﺟا ﺎـﺑ و ـﻣ

ﻲ ناﻮـﺗ

ﻜﺷ زا ﻲﺸﺨﺑ فﺎ

ﺮﭘ ﻖﻴﻘﺤﺗ ياﺮﺟا شور ﺮﻈﻨﻣ زا ار هزﻮﺣ ﻦﻳا ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ يﺎﻫ ﺮﻛ

د . ـﺑ ﻪـﺘﺒﻟا ﻪ

ﻞـﻛ رﻮـﻃ

، ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎـﻫ

ﺪﻳﺪﺟ ًﺎﺘﺒﺴﻧ عﻮﺿﻮﻣ ﺰﻴﻧ تﺎﻣﺪﺧ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ هزﻮﺣ رد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﺮﺑ يزﺎﺳرادﺎﻓو ي

ﺖﺳا و ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ياﺮﺟا ﺎﺑ ﻣ

ﻲ ناﻮﺗ

ﻚﺗ هﺎﮕﻧ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ يﺪﻌﺑ ﺮﺛﺆﻣ

يﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﺮﺑ ار

رد ﻪﻛ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ يﺮﻛاذ و ﻲﻗﺎﺸﻋ )

1397 (

، ﻲﻳﺎﺿر ﻲﻧﺎﻘﻟﺎﻃ ،يﺮﺑﺪﻴﻠﻛ

ﻲﻨﻣﻮﻓ يﻮﻠﻋ و )

1396 ( و ﻢﻴﻫاﺮﺑا رﻮﭘ ﺖﺷر ﻲﻌﻴﻓر و يﺮﺒﻛا ،يﺮﺑزا يدﺎﺑآ

) 1394 ( ﻲﻣ هﺪﻳد دﺮﺑ ﻦﻴﺑ زا ،دﻮﺷ .

ﺑ ﺎﻨﺑ ﺮ ﺗﺎﻜﻧ ﺪﺷ نﺎﻴﺑ ﻪﻛ ﻲ ﻲﺳﺎﺳا ﻪﻠﺌﺴﻣ ،

ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻒـﻠﺘﺨﻣ يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ

،

ﻲـﻧآ زا ﻢـﻋا و

تﺪﻣ راد و مﺮﻧ و ﺖﺨﺳ

، ﻲﻬﺟوﺪﻨﭼ ﺐﻴﻛﺮﺗ رد

، ﻪﭼ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻣ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﺮﺑ ي ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ؟دراﺬﮔ

هﺪـﺷ دﺎـﻳ ،

رد

ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا نﻮﻣﻮﻟﺎﺳ ﻲﻫوﺮﮔرﺎﻬﭼ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا و ﻲﺑﺮﺠﺗ دﺮﻜﻳور ﺎﺑ

، يراﺬﮔﺮﺛا ﻦﻳا هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ

يﺮﺘـﺸﻴﺑ لﺎـﻤﺘﺣا ﺎـﺑ ﺎﺗ

ناﻮﺘﺑ ةرﺎﺑرد ﺗ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺮﻫ ﺮﺛا ﻢﻴﻤﺼ

ﺖﻓﺮﮔ .

يﺮﻈﻧ ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ ﺶﻫوﮋﭘ

ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ ﻪﺑ

ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻲﺑﺮﺠﺗ و يﺮﻈﻧ ﺶﺨﺑ ود ﺷ

ﺖﺳا هﺪ . رد ا ﻪﻣادا ﻳ ﻦ ﺶﺨﺑ

، يﺮـﻈﻧ ﻪﻨﻴـﺸﻴﭘ نﺎـﻴﺑ زا ﺲـﭘ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ عاﻮﻧا و يﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﻪﺑ ،ﻪﻤﻴﺑ ﺖﻌﻨﺻ رد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يزﺎﺳرادﺎﻓو ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ

ﺪـﺷ ﺪـﻫاﻮﺧ هرﺎـﺷا يزﺎـﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ

؛

ﻞﻣﺎﺷ ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ ﺲﭙﺳ ﺤﺗ

تﺎﻘﻴﻘ ﻄﺒﺗﺮﻣ ﻲﻠﺧاد و ﻲﺟرﺎﺧ ،هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﺘﺷﺬﮔ رد ﻪﻛ ﻲ

ﺳرﺮﺑ ﻲ ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﺷ .

نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يزﺎﺳرادﺎﻓو تروﺮﺿ و ﻪﻤﻴﺑ ﺖﻌﻨﺻ

رازﺎﺑ ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﺳ رد ﻴ ﺮ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد دﻮﺧ ﻞﻣﺎﻜﺗ ا

ي ﻪﻛ دراد راﺮﻗ فﺪﻫ

نآ زا ﺎﻬﻨﺗ ﻳ ﻦﺘﻓﺎ ﺮﺘـﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺪﺟ ـﻳ ﺪ ﻧﻴ ﺖـﺴ ، زا فﺪـﻫ هزوﺮـﻣا

رازﺎﺑ ﻳ ﺑﺎ ﻲ

، ﺪﻣ ﻳ ﺮ ﻳ ﺖ ﺮﻃ زا ﺎﺿﺎﻘﺗ ﻳ

ﻖ ﺪﺷر نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺳ و نداد قﻮ ﺎﻬﻧآ

رادﺎﻓو نﺎﺑدﺮﻧ رد غﻮﻠﺑ ﺪﺣ ﺎﺗ ي

نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺳﺎﻫ

. رازﺎﺑ رد

ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ يﺎﻫرازﺎﺑ ﺮﻳﺎﺳ نﻮﭽﻤﻫ ﺰﻴﻧ ﻪﻤﻴﺑ ،

ﺖﻛﺮﺷ ﺎﻫ ﻖﺒﻃ دﻮﺧ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻆﻔﺣ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

يﺎـﻫ رادﺎﻓو زﺎـﺳ ي

ﺪـﻧراد ﻞـﻳﺎﻤﺗ و

ﺎﻬﻧآ ﻲﻳﺎﻬﻧ فﺪﻫ

، دﺎﺠﻳا و ﺪﺼﻗ ﺖﻴﺒﺜﺗ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ دﺪﺠﻣ ﺪﻳﺮﺧ

رادﺎﻓو نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻦﺘﺷاد ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ا

ﺖﺳ ) ا و ﻲﻠﻴﭘﻮﻠﺒﮔا ﻳ

ـﻤ ﻴ

2ﻦ

،

2011 .(

ﺖﻛﺮﺷ رد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يزﺎﺳرادﺎﻓو تروﺮﺿ ﺎﺠﻧآ زا ﻪﻤﻴﺑ يﺎﻫ

ﻲﻣ ﺖﺌﺸﻧ دﺮﻴﮔ

ﻪﻛ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺎﻬﻨﺗ ﺎﺑ

ﺮﻃﺎـﺧ ﻖـﻠﻌﺗ سﺎﺴﺣا

ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﻛﺮﺷ ﻣ ، ﻲ نﻮﭽﻤﻫ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ

ا ﻪﺑ روآدﻮﺳ ي ﺪﻨﻨﻛ ﻚﻤﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﺪﺷر و ﺎﻘﺑ

) ﮔ نﻮـﺴﻠﻜﻴﻧ و ﺰﺗﻮﻛ ،ﻲ

،3

2008 .(

ا ﻦﻳا رد ﻪﻤﻴﺑ عﻮﻧ ﻪﺘﺒﻟا تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ طﺎﺒﺗر

ﺮﺛﺆﻣ ﺑ ؛ﺖﺳا ﻪ لﺎﺜﻣ رﻮﻃ

، ﻪﻤﻴﺑ رد ﻪﻤﻴﺑ ﺎﺑ يﺮﺘﺸﻣ ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﻛ ﺮﻤﻋ يﺎﻫ ﺮﮔ

دادراﺮﻗ دراو

تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻣ ﻲ ﻪﺑﺎﺟ ﻊﻧاﻮﻣ ،دﻮﺷ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻳﺎﺟ

هدﻮﺑ و ياﺮﺑ ﻪﻤﻴﺑ ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺑﺎﺟ ﻦﻳا ﺎﻫ ﺖﺳا ﺮﺘﻤﻛ ﻲﻳﺎﺟ

. ﻪـﺑﺎﺟ ترﺪﻗ زا رﻮﻈﻨﻣ ،ﻲﻳﺎـﺟ

زﺎﻴﺘﻣا لﺎﻘﺘﻧا ترﺪﻗ يﺎﻫ

ﻪﻤﻴﺑ ﺖﻛﺮﺷ زا هﺪﺷ ﻪﻤﻴﺑ دﺮﻓ ﺮﮔ

ﻪﻤﻴﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ ﺮﮔ

ﺖﺳا ﺮﮕﻳد .

1. Rootman, Tait & Sharp 2. Egblopeali & Aimin 3. Gee, Coates & Nicholson

(6)

رادﺎﻓو ي نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ رد ﺖﻌﻨﺻ ﺑﻴ ﻪﻤ ﻪﻤﻴﺑ ﺪﻳﺪﻤﺗ ﺐﻟﺎﻗ رد ار دﻮﺧ ًﺎﻣﻮﻤﻋ ﻪﻤﻴﺑ ﺪﻳﺮﺧ ،ﻪﻣﺎﻧ

ﻪﻣﺎﻧ ﺖﻛﺮـﺷ ﻲﻓﺮﻌﻣ و ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ

ﻪﺑ ﻪﻤﻴﺑ ناﺮﮕﻳد نﺎﺸﻧ ﺮﺘﻤﻛ ﻲﺘﻤﻴﻗ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ و ﻣ

ﻲ ﺪﻫد . ﺖﻛﺮـﺷ ﺪﺷر و ﺎﻘﺑ رد يﺮﺘﺸﻣ ﺐﻧﺎﺟ زا تﺎﻣاﺪﻗا ﻦﻳا ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا ﺎـﻫ

ﻲﻳاﺰﺴﺑ ﺶﻘﻧ دراد

و راﺪﻳﺎﭘ يﺎﻫﺪﻣآرد دﺎﺠﻳا ﻖﻳﺮﻃ زا ﺎﻬﻧآ هﺎﮕﻳﺎﺟ

ار رازﺎﺑ رد ﻲﻣ ﻆﻔﺣ ﺪﻨﻛ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ، ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

يﺎﻫ يزﺎﺳرادﺎﻓو

تروﺮﺿ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﺢﻄﺳ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ نآ ياﺮﺟا و ﻲـﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻢﻬﻣ

دﻮـﺷ . ﻪـﻜﻧآ ﺮـﮕﻳد ﻪـﺘﻜﻧ

رﺎـﺗ ظﺎـﺤﻟ زا ﻳ

ﺨ ﻲ

،

ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻤﻴﺑ يﺎﻫ اﻳ

ﻧاﺮ ﻲ ﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻂﺑاور رد ﻳ

نﺎ ﻧ ﻖﻓﻮﻣ دﻮﺧ هدﻮﺒ

ﺪﻧا نﺪﺷراﺪﻳﺪﭘ ﺎﺑ و ﺖﻛﺮﺷ

يﺎﻫ ﺑﻴ ﻪﻤ ـﺻﻮﺼﺧ ﻲ رد

اﻳ ناﺮ

، ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ را زا ا ﻪﺋ تﺎﻣﺪﺧ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻪﻤﻴﺑ

ﺪﻧراد يﺮﺘﺸﻴﺑ رﺎﻈﺘﻧا

، ور ﻦﻳا زا ﻲـﺣاﺮﻃ تروﺮـﺿ

ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎـﻫ يزﺎـﺳرادﺎﻓو

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺷﺬﮔ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ .

ﻪﺘﺒﻟا نﺎﻳﺎﺷ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ ﺴﺑ

ﻴ رﺎ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا ﺎﻫ ﻲﻳ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ ﺖﻛﺮﺷ

ﻪﻤﻴﺑ يﺎﻫ مﺎﻧ ﺎﺑ

ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎـﻫ

رادﺎﻓو يزﺎﺳ اﺮﺟا ﻣ ﻲ ﺎﻫدﺮﻛرﺎﻛ ،ﺪﻧﻮﺷ ي

رادﺎﻓو ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يزﺎﺳ

اﺰﻓا ﺪﻨﻧﺎﻣ ، ﻳ

ﺶ روآدﻮﺳ و شوﺮﻓ ي

، اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﺮﺘـﺸﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻳ

نﺎ و

ﮔﻮﻠﺟ ﻴ ﺮ ي اﺪﺟ زا ﻲﻳ ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺎﻬﻨﺗ و ﺪﻧراﺪﻧ ار ﻲﻋﻮﻧ

ﻮﻀﻋ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻳ

ﺖ ﻪﺑ رﺎﻤﺷ ﻣ ﻲ آﻳ ﺪﻨ ) وﻮﻓ ﻚﺟ و سﻼﮔاد ، ،1

2008 ( . ﺎﺠﻧآ زا

ﻪﻛ ﺣاﺮﻃ ﻲ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ شادﺎﭘ ﺮﺑ رد ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧ ﺎﻫ ي رادﺎﻓو يزﺎﺳ

، ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺖﻛﺮﺷ ﻣاد رد ار ﻲ رﺎﺘﻓﺮﮔ گرﺰﺑ ﺪﻨﻛ

و ﻪﺑ يﺎﺟ يرادﺎـﻓو

ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺐﺴﻛ ﻪﺑ ﺪﻧﺮﺑ و رﺎﻛو

، ار ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ اﺰﻣ ﻳﺎ ي دﺎﻣ ي دﺎﺼﺘﻗا و ي ﻦﻳا رادﺎﻓو ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يدﺎـﻳز ﺖـﻗد ﺎـﺑ ﺪﻳﺎﺑ ،ﺪﻨﻛ

ﻦـﻳا ﻪـﻧﻮﮔ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ اﺮﺟا و ﻦﻳوﺪﺗ ﺎﻫ ﺪﻧﻮﺷ

) ﻋﺎﻤﺳا ﻴ ﻞ

،نﻮﮔرذآ و رﻮﭘ 1393

.(

رادﺎﻓو يﺮﺘﺸﻣ ي

ﻪﻜﻧآ ﺎﺑ شﻼﺗ ﻪﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ لﺎﺳ رد ﺪﻨﻠﭘﻮﻛ يﺎﻫ

1923 لﺎﺳ رد ﻞﻴﭼﺮﭼ و 1942

ﻲﻣزﺎﺑ ددﺮﮔ

؛ ﻪﺟﻮﺗ

يﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﺪﻣآرد ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺑ نآ ﺮﺛا و

ﺎﻫ رد 10 ﻪﺘﺷﺬﮔ لﺎﺳ نﺎﻳﺎـﺷ ﺶﻳاﺰﻓا

ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﻲﻬﺟﻮـﺗ )

،ﺰـﻠﻜﻧآ

ﺪﻧﻮﻣﺎﻫ و ﮓﻨﻴﻟود

،2

2003 .(

هﺎﮔﺪﻳد زا ﺴﺗاو

نﻮ ﺮﻜﻴﻣﻮـﺷ و ﻲﻨﻳو ، )3

2002 (

، رادﺎـﻓو ي

ﻮـﻗ ﺪـﻬﻌﺗ ﻪـﺑ ي

اﺮـﺑ ي ﺮﺧ ـﻳ ﺪ دﺪـﺠﻣ

لﻮﺼﺤﻣ ﻳﺎ آ رد ﺮﺗﺮﺑ ﺖﻣﺪﺧ ﻳ

هﺪﻨ قﻼﻃا ﻣ ﻲ دﻮﺷ

، ﺗرﻮﺻ ﻪﺑ ﻲ ﻠﻋ ﻪﻛ ﻲ ﻢﻏر ﺮﻴﺛﺄﺗ تا شﻼﺗ و ﺎﻫ ي رازﺎﺑ ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﺎﺒﻗر هﻮﻘﻟﺎﺑ

، نﺎـﻤﻫ

ﺪﻧﺮﺑ ﻳﺎ لﻮﺼﺤﻣ ﺮﺧ ﻳ راﺪ ي دﻮﺷ . ﻟﻮﭙﻣاﺪﻧﺎﻛ ﻲ وﺪﻧﺎﺗرﺎﻫﻮﺳ و )4

2003 ( ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﺰﻴﻧ

ﻛ رادﺎـﻓو يﺮﺘـﺸﻣ ـﺴ

ﻲ زا ﻪـﻛ ﺖـﺳا ـﻳ

ﻚ

ﻪﺋارا نﺎﻜﻣا ﺪﺣ رد تﺎﻣﺪﺧ هﺪﻨﻫد ﻪﺑ

رﻮﻃ ﺮﺧ رﺮﻜﻣ ﻳ ﺪ ﻛ ﺪﻨ ﻪﺑ و ﻪﺋارا نآ ﻪﺑ ﺮﻤﺘﺴﻣ رﻮﻃ هﺪﻨﻫد

، ور و ﺪـﻬﻌﺗ ﻳ

دﺮـﻜ شﻮـﺧ ﺑﻴ ﻪـﻧﺎﻨ

ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .

ﻋﺎﻤﺳا ﻴ ﻞ نﻮﮔرذآ و رﻮﭘ )

1393 ( ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ ﻲﻫﺎﮕﻧ رد ﺰﻴﻧ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﺑ ﺮﺗ

رادﺎﻓو ي يرادﺎـﻓو ﺪـﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ،نآ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﺎـﺗ

ﺘﻗو ﻲ ﻪﻛ دراد ﻪﻣادا ﺮﺘﺸﻣ

ي د هﺪﻨﺷوﺮﻓ ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ زا ﺪﻨﻛ سﺎﺴﺣا ﻳ

ﺮﮕ ﺎﻓ ، ﻳ هﺪ ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ي ﺼﻧ ﻴ ﺐ وا ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﻛ ﻞﻣﺎـﺷ ﻪﻛ ﻴ

ﻔ ـﻴ ﺖ

ﺮﺘﻬﺑ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻗﻴ

ﺖﻤ ﺖﺳا شوﺮﻓ .

نﺎﻳﺎﺷ ﺖﺳا ﺮﻛذ ﻪﻛ

رادﺎﻓو ي ﺮﺘﺸﻣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ تﺎﻣﺪﺧ و تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ ًﺎﻣﻮﻤﻋ نﺎﻳ ﻪﺋارا

نآ نﺎﮔﺪﻨﻫد ﺖﺳا

ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ نآ و

ﺮﺳ ﻳ ﻧﺎﺗﺎﻜ ﻴ ﺮ ثﻮﻧ و )5

2005 ( ﺪﻘﺘﻌﻣ ،ﺪﻧ ادﺎﻓو ر ي ﻪﺑ ﻪﺋارا هﺪﻨﻫد ﻣﺪﺧ ﺎ ت

، ﭘﻴ ﭽ ﻴ هﺪ رادﺎﻓو زا ﺮﺗ ي

ﻪـﺑ

ﺖـﺳا صﺎـﺧ لﻮـﺼﺤﻣ .

رد

تﺎﻣﺪﺧ يرادﺎﻓو ﺚﺤﺑ ﺰﻴﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ هﺪﻨﻫد

ﻪﻧ و عﻮﻧ تﺎﻣﺪﺧ

، ﺖﺳا حﺮﻄﻣ .

1. Foo, Douglas & Jack 2. Uncles, Dowling & Hammond 3. Watson, Viney & Schomaker 4. Kandampully & Suhartanto 5. Srikataniryoo & Gnoth

(7)

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ

ﻟﻴ

1ﻮ ) 2007 ( ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ رادﺎﻓو يزﺎﺳ ار ﻲﺣﺮﻃ ﻣ ﻲ ﺪﻧاد ﻪﻛ نآ رد ﻣ ﺎﻳﺮﺘﺸ ن ﻲﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻳﺮﺧ ،ﺪﻳﺮﺧ راﺮﻜﺗ ﺎﺑ شزرا ﺎﻳ ﻢﺠﺣ رد ﺪ

ناﺮﮕﻳد ﻪﺑ ﺪﻧﺮﺑ و لﻮﺼﺤﻣ ﻪﻴﺻﻮﺗ ﺎﻳ ﻦﻴﻌﻣ

، زا يﺎﻳاﺰﻣ ار ﻳ نﺎﮕ

هﺮـﻬﺑ ﻲﻟﺎـﻣﺮﻴﻏ و ﻲﻟﺎﻣ

ﺪﻧﻮـﺷ ﺪـﻨﻣ .

ﺮـﮕﻳد يﻮـﺳ زا

، ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ

رادﺎﻓو يزﺎﺳ ﻪﺑ ﻪﺑﺎﺜﻣ ﺳ ﺮﻫ ﻴ ﻢﺘﺴ ﮕﻧا ﻴ ﺷﺰ ﻲ

، ﻤﺳر ﻲ شﻼﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻣ

ﻲ ﻓﺮـﺼﻣ رﺎﺘﻓر ﺪﻨﻛ ﻲ

ﻣ نﺎﻳﺮﺘـﺸ

نﺎـﻣز لﻮـﻃ رد ار رد و

طوﺮﺷ ﻲﺧﺮﺑ ﻖﻘﺤﺗ ترﻮﺻ شادﺎﭘ ﻪﺑ

يﺎﻫ يدﺎﻣﺮﻴﻏ و يدﺎﻣ ﺪﻫد ﺪﻧﻮﻴﭘ

) ﺗﺎـﻣﻻﺎﭘ ﻴ ﺮ

نﻮﺘـﺳﺎﻫ و ﺎﻨـﺸﻳﺮﻛﻻﺎﭘﻮﮔ ،

،2

2006 .(

رد

توﺎﻔﺘﻣ ﻲﻔﻳﺮﻌﺗ زا

ﻛ ﻴ ﺳ و ﺰﺗﻮ ﻴ ﻨﻤ نﻮﺴ ) 2002 (

، ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ رادﺎﻓو ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا ﻪﺘﺳد نآ يزﺎﺳ ﺲـﺣ دﺎـﺠﻳا ﺎـﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﺎﻫ

رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ داﺮﻓا

ﻚﻤﻛ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﻣ

ﻲ ﺎﺗ ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻟﻮﺼﺤﻣ / ﻲﺘﻣﺪﺧ ار نآ ﻲﻌﻗاو ﺖﻤﻴﻗ زا ﺮﺘﻤﻛ ﺑ

ﻪ ﺪﻧروآ ﺖﺳد .

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ عاﻮﻧا يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ

اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﻤﻫا ﻴ ﺖ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ رادﺎﻓو ي لﺎﺳ رد ﺎﻫ ي ﺧا ﻴ ﺮ

، ﻓﺮﻌﻣ ﻪﺑ ﻲ ﻫﻮﺒﻧا ﻲ زا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎـﻫ رادﺎـﻓو ي رد ﺔـﻋﻮﻤﺠﻣ ـﺳو

ﻴ ﻌ زا ﻲ

ﻊﻳﺎﻨﺻ ﺮﺠﻨﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ )

ﺰﻣﻮﮔ نﻼﻴﺳ و ﺰﻧارآ ،

،3

2006 .(

ﻲﻓﺮﻃ زا ﺮﺳ شﺮﺘﺴﮔ ﺎﺑ ﻳ

ﻊ رد دﺎﺼﺘﻗا 10

ﻪﺘـﺷﺬﮔ لﺎﺳ

، شﺮﺘـﺴﮔ

ﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪ يﺎﻫ رادﺎﻓو يزﺎﺳ ﺎﻫرﻮﺸﻛ رد ي

د ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد و

ﺮﺳ ﺮﺑاﺮﺑ ﻳ ﻊ ﺮﺗ ﺎﻫرﻮﺸﻛ زا ي

ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻳ ﻪﺘﻓﺎ دﻮﺑ ﺖﺳا ه ) ﺳ ﻴﻠ ﻲﻠﮕﻨﻴﻣ ،ﻲ

ﻮﺋﺎﭽﻳز و

،4

2012 .(

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ رادﺎﻓو ي ﻦﭘﻮﻛ ﺎﺑ ﺎﻫ ي ﺳ ﻴ رﺎﮕ ار ﻳﻠ ﻲ و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ ﻨﺘﺒﻣ ﻲ ﺎﻫﺮﺒﻤﺗ ﺮﺑ ي ﭘﺎﭼ ﻲ

ﺰﺒـﺳﺮﺒﻤﺗ ﺖﻛﺮـﺷ ﺪﻨﻧﺎﻣ حﺮـﻄﻣ

ﺪﻧﺪﺷ . ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻳا ﺮﺘﺸﻣ ﻪﺑ

ﻳ نﺎ ﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﺎ ي ﺮﺧ ﻳ نﺎﺷﺪ ﺘﻣا ﻴ زﺎ ﻲﻳﺎﻫ صﺎﺼﺘﺧا ار ﻣ

ﻲ ا و داد ـﻳ ﻦ ﺘﻣا ﻴ زﺎ

هدﺎﻔﺘـﺳا ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ ﺎـﻫ اﺮـﺑ

ي

ﺳو ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻴ

ﻌ ﻲ ﺎﻫﻻﺎﻛ زا ﺖﺷاد ار . ﺟ نارود ﺪ ﻳ ﺪ زوﺮﻣا و ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ رادﺎﻓو ي

، ﻪﻫد رد 1980 ﺎـﺑ و ـﻓﺮﻌﻣ ﻲ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎـﻫ ي

ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ناﺮﻓﺎﺴﻣ

ﺮﻔﺳﺮﭘ ﭘاﻮﻫ ﻴ ﺎﻤ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻫ ﭘاﻮﻫ ﻴ ﺎﻤ ﻲﻳ آ ﺮﻣ ﻳ ﺎﻜ ﻲﻳ ﺪﺷ زﺎﻏآ . رد لﺎﺳ 1981

اﻮـﻫ طﻮـﻄﺧ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻳ

آ ﺮﻣ ﻳ ﺎﻜ اﺮﺑ ي ﻟوا ﻴ ﻦ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رﺎﺑ ﺮﻔﺳﺮﭘ ناﺮﻓﺎﺴﻣ

ﭘاﻮﻫ ﻴ ﺎﻤ مﺎﻧ ﺎﺑ ار ﺞﻴﺘﻧودا ﻓﺮﻌﻣ5

ﻲ دﺮﻛ . سﺎـﺳا ا ـﻳ ﻦ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ

، ﻪـﺋارا شادﺎـﭘ ﻪـﺑ

ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ رادﺎﻓو ﺮﻃ زا ﻳ ﻖ ﻓﺮﻇ زا هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻜﻣا ندروآ ﻢﻫاﺮﻓ ﻴ

ﺖ ﻟﺎﺧ ﻲ ﭘاﻮﻫ ﻴ ﺎﻫﺎﻤ اﺮﺷ رد ﻳ ﻂ اﺮﺑ صﺎﺧ ي دﻮـﺑ نﺎﻧآ ) ﻦﻣﺮـﺑ

،6

2006 .(

ﺎﺑ ﻪﻛ ﻞﺻا ﻦﻳا ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا زا ﻲﻠﺻا فﺪﻫ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ رادﺎﻓو زﺎﺳ دﺮﺑ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﻖﻠﺧ يﺮﺘﺸﻣ ي

ـ نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ ياﺮﺑ دﺮﺑ و

ﺖﻛﺮﺷ ،ﺖﺳا رد ﻦﻳا ﻪﻧﻮﮔ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ﻳﺮﺘﺸﻣ ، زا نﺎ ﻲﻟﻮـﭘﺮﻴﻏ و ﻲﻟﻮﭘ يﺎﻳاﺰﻣ رادرﻮـﺧﺮﺑ

ـﻣ ﻲ ﺪﻧﻮـﺷ )

ﺰﺘﻳوﻮـﻛﺮﺑ ،ﺮﻧﻮـﮔ ،يوﻻآ و

ﺲﻳﻮﻳد

،7

2005 .(

ﻪﺒﻨﺟ زا ﻲﻜﻳ ﺎﻨﺒﻣ يﺎﻫ

رد ﺣاﺮﻃ ﻲ ﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪ يﺎﻫ رادﺎﻓو يزﺎﺳ

، شادﺎﭘ ﻳﺎﻫ ﻲﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲ دﺮﻛ ﻪﺋارا يﺮﺘﺸﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ

. ﻦﻳا رد

نﻮﭽﻤﻫ ﻲﺗﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﺖﻟﺎﺣ ﻣ

ﻴ ناﺰ شادﺎﭘ و شادﺎﭘ عﻮﻧ )

ﻟﻮﭘ ﻲ ﻏ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻴ

ﺮ ﻟﻮﭘ ﻲ ( ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﺣاﺮﻃ يﺎﻨﺒﻣ راﺮـﻗ ﺎـﻫ

ـﻣ ﻲ دﺮـﻴﮔ

) نﺎﮔرزﺎﺑ يرﺎﻘﻔﻟاوذ و يﺮﻛ ،

،8

2016 .(

رﻮﺌﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ ي

زرا ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ ﻦﻳا ﺰﻴﻧ شادﺎﭘ ﺎـﻫ

ﻪﺘـﺳد ود ﻪـﺑ

ﻪﺘـﺳد ﺮـﻳز يﺪـﻨﺑ

ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ :

1 . دﺎﺼﺘﻗا ي : ﺔﺋارا ار تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻳ

نﺎﮕ ﺮﺧ مﺎﮕﻨﻫ ﻳ

ﺪ ﺻﺎﺧ داﺪﻌﺗ ﻲ

لﻮﺼﺤﻣ زا

؛

2 . ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ : ﺟﺮﺗ رﺎﺘﻓر ﻴ ﺤ ﻲ ﺎﺑ يﺮﺘﺸﻣ ) ﻧ ﻞﺑﻮ ﻞـﺑﻮﻧ و كرﺎﻤﺳا ، ،9

2014 ـﻟ ؛

ﻦـﭘ و ﮓﻧﺎـﺳ ،ﻲ

،10

2015 ( نﺪﻧﺎـﺳﺎﻨﺷ ،

1. Liu 2. Palmatier, Gopalakrishna, & Houston

3. Gomez, Arranz & Cillan 4. Saili, Mingli & Zhichao

5. Advantage 6. Berman

7. Allaway, Gooner, Berkowitz & Davis 8. Bazargan, Karray & Zolfaghari

9. Noble, Esmark & Noble 10. Lee, Tsang & Pan

(8)

ﺎﻘﺗرا و يﺮﺘﺸﻣ ي

ﻋﺎﻤﺘﺟا مﺎﻘﻣ يو ﻲ

) ﺴﻛﺎﺳ ﻲ ﺮﻓﻮﺷﺎﻫ و

،1

2008 ( ، ﺎﺘﺳ ﻳ ﺶ ﻣﻼﻛ ﻲ

، ﺖﻳﻮﻫ دﺎﺠﻳا ـﻫوﺮﮔ

ياﺮـﺑ ﻲ

يﺮﺘﺸﻣ

، دﺎﺠﻳا ﺎﻤﺣ ﻳ ﺖ ﺳﺎﺴﺣا ﻲ ﺣور و ﺎﻬﻧآ زا ﻲ

، ﻪﺑ ماﺮﺘﺣا ﺲـﻔﻧ تﺰﻋ

نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ )

وا ـﺷ ﻦ ﻤـﺳا و ﻴ

2ﺲ

، 1993 ( ،

ﺪﻨﺨﺒﻟ ندز و ﻦﺘﺷاد هﺮﻬﭼ يا ﻪﻧﺎﺘﺳود يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺑاﺮﺑ رد .

ﻪﻘﺒﻃ رد ،ﺮﮕﻳد يﺪﻨﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

ﺎﻫ ي يزﺎﺳرادﺎﻓو ﺔﻳﺎﭘ ﺮﺑ

ﻧ ﺪﻌﺑ ود نﺎﻣز و شادﺎﭘ عﻮ ﻪﺋارا

شادﺎﭘ ﻪﺘﺳد ﻨﺑ ﻲﻣ يﺪ ﺪﻧﻮﺷ ) ﻛ و ﺢ

ﻟ

3ﻲ

، 2006 كرﺎﭘ ؛ وو و ﮓﻧﻮﭼ ،

،4

2013 .(

ﻞﻣﺎﻛ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﻦﻳا ندﻮﺑ ﺮﺗ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،يﺪﻨﺑ رد نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ يزﺎـﺳرادﺎﻓو يﺎـﻫ

ﺮﺑ ﺰﻴﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا نﺎﻣز و شادﺎﭘ عﻮﻧ ﺪﻌﺑ ود

ﻪﺋارا شادﺎﭘ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ .

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﻳﺎﻄﻋا شادﺎﭘ عﻮﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ

ﺎﻣرو و ﺎﻣرﺎﺷ )5

2014 ( ﻪﻘﺒﻃ ﻦﻳا ﺢﻳﺮﺸﺗ رد ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ زا يﺪﻨﺑ

ﺪﻘﺘﻌﻣ يزﺎـﺳرادﺎﻓو يﺎـﻫ ﺪـﻧ

، شادﺎـﭘ ﺎـﻫ ﻲـﻣ ار ناﻮـﺗ ﺐـﻟﺎﻗ رد

شادﺎﭘ يﺎﻫ سﻮﻤﻠﻣ / ﻘﺘﺴﻣ ،سﻮﻤﻠﻣﺎﻧ ﻴ

ﻢ / ﻏ ﻴ ﺮ ﻘﺘﺴﻣ ﻴ

،ﻢ ﻟﻮﭘ ﻲ / ﺪﻨﻣدﻮﺳ و ﺲﻛﻮﻟ /

ﺷﻮﺧ ﻲ تﺬﻟ و ، دﺮﻛ ﺎﻄﻋا . ﻓاد و نﺮﺤﻟﻮﻣ

6ﻲ

) 2004 ( شادﺎﭘ ﺰﻴﻧ شادﺎﭘ ﺐﻟﺎﻗ رد ار ﻲﻳﺎﻄﻋا يﺎﻫ

يﺎﻫ مﺮﻧ و ﺖﺨﺳ ﺳد

ﻪﺘ يﺪﻨﺑ هدﺮﻛ ﺪﻧا .

شادﺎﭘ يﺎﻫ ﺖﺨﺳ ﺐﻟﺎﻗ رد اﺰﻣ ﻳﺎ ي ﻟﻮﭘ ﻲ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ،ﺪﻘﻧ لﻮﭘ ﻦﭘﻮﻛ ﺎﻫ ي صﻮﺼﺨﻣ نﺎﮕﻳار تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﻓﺎﻳرد ،ﻒﻴﻔﺨﺗ

و ...

ﻪﺋارا ﻣ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ ) ﻼﻴﺗﺎﻣ و ﮓﻧﺎﺟ ،7

2005 (

؛ ﻟﺎﺣ رد ﻲ ﻪﻛ شادﺎﭘ يﺎﻫ ﻟﻮﭘ مﺮﻧ ﻲ هدﻮﺒﻧ ﺐـﻟﺎﻗ رد و ﺎـﻫرﺎﺘﻓر

ي ﺟﺮﺗ ﻴ ـﺤ ﻲ ﻪـﻛ

ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﻔﻃﺎﻋ ﺖﻟﺎﺣ ﻲ

ﺪﻧراد

، ﺎﺸﻧ ار دﻮﺧ ن

ﻣ ﻲ ﺪﻨﻫد )

8ﺲﻳﺮﻫ ، 2000 .(

ﻦﻳا ﻪﻧﻮﮔ شادﺎﭘ ﺎﻫ ﻪـﺑ نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ

ـﺷ ﺲـﺣ ﻪﺘﺧﺎﻨ نﺪـﺷ

ﻣ ﻲ و ﺪﻫد ﺚﻋﺎﺑ ﻣ ﻲ ﺎﻘﻣ رد ﺎﻬﻧآ دﻮﺷ ﻳ

ﻪﺴ ﺎﺑ ﺮﻳﺎﺳ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ صﺎـﺧ سﺎﺴﺣا ندﻮـﺑ ﻢـﻬﻣ و

ﺪـﻨﻨﻛ ) ﻮﻟرﺎـﺑ

،9

1996 ( . ﻲـﻓﺮﻃ زا

شادﺎﭘ ﺲﺣ دﺎﺠﻳا ﺎﺑ مﺮﻧ يﺎﻫ ﺘﺣار

ﻲ ﺮﺧ رد تﺬﻟ و ﻳ

ﺪ ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ )

رد ﻳ ﺰ ﺰﻧﺎﻧ و

،10

2011 ( د ﺮﺘﺸﻴﺑ و ،ﻪﻧﺎﺘـﺳود طﺎـﺒﺗرا ﺐﻟﺎﻗ ر

ﻣ ﺆ ﺑد ﻪﻧﺎ و ﻧﺎﺑﺮﻬﻣ يﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ ﻪﻧﺎ ﻲﻣ نﺎﻳﺎﻤﻧ

دﻮﺷ . ﻪﻜﻨﻳا ﺖﻳﺎﻬﻧ رد ﺧﺮﺑ

ﻲ شادﺎﭘ ﺎﻫ ي ﻞﻣﺎﺷ ار مﺮﻧ لﺎـﺳرا

ﻪـﻣﺎﻧ ﺎـﻫ ي و ـﻳ هﮋ ﻪـﺑ

يﺮﺘﺸﻣ

، نﺎﻜﻣا دﺎﺠﻳا ﺳﺮﺘﺳد

ﻲ جاﺮﺣ ﻪﺑ ﺮﺗدوز ﺎﻫ

ي ﻠﺼﻓ ﻲ ﻳﺎ ور ﻪﺑ تﻮﻋد ﻳ

ﺎﻫداﺪ و ﻢﺳاﺮﻣ و ﻳ

هﮋ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻧاد )

،ﻦﻣﺮﺑ 2006 (.

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ ﻲﻳﺎﻄﻋا شادﺎﭘ نﺎﻣز سﺎﺳا ﺮﺑ يز

ﭽﺗور ﻴ ﺪﻠ ﺎﮔ و ﻳ ﺪ ﻳ

11ﺲ ) 1981 ( شادﺎﭘ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻲﻳﺎﻄﻋا يﺎﻫ نﺎـﻣز سﺎـﺳا ﺮﺑ ار يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ

ﻪـﺋارا ﻪـﻘﺒﻃ يﺪـﻨﺑ

هدﺮﻛ ﺪﻧا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﻳا ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ و ﺎﻫ

عﻮﻧ ود ﻪﺑ شادﺎﭘ

تﺪﻣ و ﻲﻧآ يﺎﻫ ﻚﻴﻜﻔﺗ راد

ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ . شادﺎﭘ ﺎﻫ ي ﻧآ ﻲ شادﺎﭘ ﺎﻫ ﻲﻳ ﺪﻨﺘﺴﻫ

ﺮﻫ رد ﻪﻛ ﺧ

ﺎﻄﻋا نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻪﺑ ﺪﻳﺮ ﻣ

ﻲ ﻮﺷ ﻧ ﺪ

؛ ﻟﺎﺣ رد ﻲ شادﺎﭘ ﻪﻛ ﺎﻫ

ي تﺪﻣ راد شادﺎﭘ ، ﻳﺎﻫ ﻲ ﺪﻳﺮﺧ رﺎﺑﺪﻨﭼ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ

يﺮﺘﺸﻣ ﻪﺑ ﻲﻣ ﻖﻠﻌﺗ

ﺮﻴﮔ ﻧ ﺪ ) ﻲﻳ ﺟ و ﻮ

12ن

، 2003 .(

شادﺎﭘ ﺚﺤﺑ رد تﺪﻣ يﺎﻫ

ـﺑ و راد ﻪ

شادﺎـﭘ هﮋـﻳو ،ﻲﻟﺎـﻣ يﺎـﻫ

نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ

ﻲﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺖﻓﺎﻳرد ﺎﺑ ندﺮﻜﻧ شادﺎﭘ يﺎﻫ شادﺎﭘ ،ﻲﻧآ گرﺰﺑ يﺎﻫ

ﺐﺴﻛ هﺪﻨﻳآ رد ار يﺮﺗ ﺪـﻨﻨﻛ

) ﻟ ـﻴ ﻮ و ﻳ

13ﮓـﻧﺎ

، 2009 .(

ﻫ ـﻴ ﻮ ،

ﻦﭼ و ﮓﻧآﻮﻫ )14

2010 ( ةرﺎﺑرد ﻲﮔﮋﻳو شادﺎﭘ عﻮﻧ ود ﻦﻳا ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ يﺎﻫ ﻲﻣ

ﺪﻨﻳﻮﮔ ﻪـﻛ شادﺎـﭘ ﺎـﻫ ي ـﻧآ ﻲ ﺪﻨﻳﺎـﺷﻮﺧ ﺲـﺣ و

ﮔدوز ﺬ ر ي يﺮﺘﺸﻣ ﻦﻫذ رد ﻲﻣ دﺎﺠﻳا

ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ؛ ﻪﻛ

شادﺎﭘ ﺎﻫ ي تﺪﻣ ﺪﻟﻮﻣ راد ﻖﻠﻌﺗ ﺲﺣ ﺑ يﺮﺘﺸﻣ

ﺪﻧﺮﺑ ﻪ ﺪﻨﺘﺴﻫ .

1. Saxe & Haushofer 2. Ocean & Smith

3. Keh & Lee 4. Park, Chung & Woo

5. Sharma & Verma 6. Mulhern & Duffy

7. Jang & Mattila 8. Harris

9. Barlow 10. Drèze & Nunes

11. Rothschild & Gaidis 12. Yi & Jeon

13. Liu & Yang 14. Hu, Huang & Chen

(9)

ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ ،نﺎﻳﺎﭘ رد ﺮﺑ

ﻳ نﻮﺳﺪ ﻦﻤﻜﻴﻫ و ﺰﻧاﻮﻳا ، )1

2008 ( ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ، رادﺎﻓو ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يزﺎﺳ

ﺎﺑ ﻳ ﺪ ﻢﻫ ﻞﻣﺎﺷ شادﺎﭘ ﺎﻫ ي

ﺖﺨﺳ و ﻢﻫ شادﺎﭘ ﺎﻫ ي مﺮﻧ ﺪﺷﺎﺑ . ﺷاﺮﺑ ﻴ ﺮ ـ ﻧﺎﺠﻴﻟا ازوﺮﮔ و ﮓﻧﺎﻛ ،ورﺪ )2

2015 ( رد ﺪﻴﻳﺄﺗ هﺎﮔﺪﻳد ﻦﻳا ﻪـﻛ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ

رد ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ

رادﺎﻓو يزﺎﺳ يا ﻪﻛ ﺮﺑ ﺎﻬﻨﺗ اﺰﻣ ﻳﺎ ي دﺎﺼﺘﻗا ي هﺎﺗﻮﻛ تﺪﻣ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺶﻘﻧ

يراﺮﻗﺮﺑ ﻮﻗ طﺎﺒﺗرا ي ﺮﺘﺸﻣ ي ـ رد ﺖﻛﺮـﺷ

تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ شادﺎﭘ ﺐﻟﺎﻗ رد مﺮﻧ يﺎﻫ

دﺎﻧ ﻳ هﺪ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ .

ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺋارا ﻊﻤﺟ يﺪﻨﺑ زا ﻦﻴﺸﻴﭘ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺚﺤﺑ صﻮﺼﺧ رد

ﺮﺛا يراﺬﮔ ﻪـﻤﻴﺑ يزﺎﺳرادﺎﻓو ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺮـﺑ

،نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ يرادﺎـﻓو

ﺗﺪﻳﺪﺟ ﻂﺒﺗﺮﻣ و ﻦﻳﺮ ﻦﻳﺮﺗ

ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ لوﺪﺟ رد 1

ﺖﺳا هﺪﺷ جرد .

لوﺪﺟ 1 . ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺮﺛا ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﻦﻴﺸﻴﭘ ﻲﺟرﺎﺧ و ﻲﻠﺧاد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ

ﻘﻘﺤﻣ ﺎ ن يراﺬﮔﺮﺛا ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ

يرﺪﻨﻜﺳا و ﻲﻧﺎﻴﺘﺷآ يرﺎﻔﻏ يدﺎﺑآﺮﻬﻣ ) 1390 ( ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

يزﺎﺳرادﺎﻓو مﺮﻧ يﺎﻫ )

ﺸﻣ ﺎﺑ ﻲﺤﻴﺟﺮﺗ رﺎﺘﻓر ﺎﻳ صﺎﺧ طﺎﺒﺗرا يﺮﺘ

( ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

ﺖﺨﺳ يﺎﻫ )

ﻒﻴﻔﺨﺗ

نﺎﮕﻳار يﺎﻫﻻﺎﻛ ﺎﻳ (

دراد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﺛا .

،يﺪﻤﺻ ﺮﻬﻄﻣ ي فﺮﺷارﻮﭘ ،داﮋﻧ و

ﺑﻻﻮﻃ ﻲ ) 1393 ( قﻮﺸﻣ

ﻪﻜﺒـﺷ ﻖﻳﺮﻃ زا نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻂﺑاور دﺎﺠﻳا ،ﻲﺘﻤﻴﻗ يﺎﻫ

و ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ﻪـﺋارا

شزرا ياراد تﺎﻣﺪـﺧ

ﻣ ﺮﺛا ،نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻪﺑ هدوﺰﻓا دراد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يزﺎﺳرادﺎﻓو ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜ

.

،ﻲﻌﻴﻔﺷ ﻫاﺮﺑا ﻴ ﻤ ﻲ مﺎﻣا و ﺤﺘﻓ ﻲ

) 1395 ( ﻲﺘﻧﺮﺘﻨﻳا شوﺮﻓ ﻦﻴﭙﻤﻛ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﻟﺎﻣ يﺎﻳاﺰﻣ ﺶﻳاﺰﻓا

) ﺖﺨﺳ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ (

ﻪـﺑ نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ يزﺎـﺳرادﺎﻓو ﺶﻳاﺰـﻓا ﺐﺟﻮﻣ

ﻪﻤﻴﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﺷ

ﺖﺳا هﺪ .

ﻞﻴﻋﺎﻤﺳا و ﻲﻳاﺰﻧﺎﻫ هدازرﺪﻴﺣ

3رﻮﭘ

) 2017 ( شادﺎﭘ داﺮﻓا

ار ﻲﻧآ يﺎﻫ ﻪﺑ

شادﺎﭘ تﺪﻣ يﺎﻫ ﻲﻣ ﺢﻴﺟﺮﺗ راد ﺪﻨﻫد

.

ﻛ ﻴ ﺰﺗﻮ ﺳ و ﻴ نﻮﺴﻨﻤ )4

2002 ( ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ شادﺎﭘ ﺎﻫ ي ﻧآ ﻲ ﻟﻮﭘ و ﻲ ار ﻪﺑ شادﺎﭘ تﺪﻣ و ﻲﻟﻮﭘﺮﻴﻏ يﺎﻫ راد

ﺟﺮﺗ ﻴ ﺢ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻫد .

فﻮﻫرو )5

2003 ( ﺮﺘﺸﻣ

ﻳ ﻧﺎ ﻲ رادﺎﻓو ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﻪﻛ يزﺎﺳ

ﺖﻛﺮﺷ ﺑﻴ ﻪﻤ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ

، ﺑ لﺎﻤﺘﺣا ﻴ ﺮﺘﺸ ي و ﺪﻨﻧﺎﻤﺑ ﺖﻛﺮﺷ رد ﻪﻛ دراد

ادﺎﻓو ﻪﻤﻴﺑ ﺪﻳﺮﺧ و ﺪﻳﺮﺧ راﺮﻜﺗ ﺐﻟﺎﻗ رد ار دﻮﺧ ير ﻪﻣﺎﻧ

ﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ .

ﺴﻫ ﮓﻧاز ،ﻮﻳ ،ﻲ و

6ﮓﻧاز ) 2003 ( ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ شادﺎﭘ ﻪﺑ ﺎﻫ ي ﻧآ ﻲ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد شادﺎﭘ

ﺎﻫ ي تﺪﻣ يﺮﺘﻬﺑ ﺦﺳﺎﭘ راد هداد

يﺎﻄﻋا ترﻮﺻ رد و ﻦـﻳا

ﻪـﻧﻮﮔ

شادﺎﭘ يرادﺎﻓو ﺎﻫ ﺮﺘﺸﻴﺑ ي ﻲﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﺪﻨﻫد

.

ﻤﻜﺑ و چرود ،ﺲﻳرﻮﻣ

7ﻦ ) 2004 ( يو ﺖﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ ماﺮﺘﺣا و يﺮﺘﺸﻣ قﻮﻘﺣ ﺖﻳﺎﻋر ،نﺪﻳزرو ﻖﺸﻋ )

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

مﺮـﻧ يﺎـﻫ ( ﻲﻟﻮـﭘ يﺎـﻳاﺰﻣ ﺎـﺑ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ رد

) نﺎﮕﻳار يﺎﻳاﺪﻫ ،تﺎﻔﻴﻔﺨﺗ (

ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ .

ﺗﺎﻣ و ﮓﻧﺎﺟ ﻴ ﻼ ) 2005 ( نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ نﺎﻴﻣ رد

،يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ شادﺎﭘ

ﺎﻫ ي ﻟﻮﭘ ﻲ ﻧآ و ﻲ ار ﺑ ﺮﺘﺸﻴ ﺟﺮﺗ ﻴ ﺢ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻫد .

ﻟ و ﺢﻛ ﻲ ) 2006 ( شادﺎﭘ

ﺎﻘﻣ رد سﻮﻤﻠﻣ ﻳ

ﻪﺴ شادﺎﭘ ﺎﺑ ﺎﻧ سﻮﻤﻠﻣ ﺟﺮﺗ ﻴ ﺢ ﻣ هداد ﻲ رادﺎﻓو ﺪﺼﻗ و دﻮﺷ ي

يﺮﺘﺸﻴﺑ اﻳ دﺎـﺠ ـﻣ ﻲ ﺪـﻨﻛ . زا

نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻲﻓﺮﻃ شادﺎﭘ

ﺎﻫ ي تﺪﻣ ﺷزرا راد ﺪﻨﻤ ار شادﺎﭘ ﻪﺑ ﺎﻫ ي ﻧآ ﻲ ﺎﺑ ﻢﻛ شزرا ﻲﻣ ﺢﻴﺟﺮﺗ ﺪﻨﻫد .

ﻮﻴﻟ ) 2007 ( ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ

ﺗ ﻪﺑ يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ ﻲﻤﻧ بﻮﺴﺤﻣ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﻞﻣﺎﻋ ﻲﻳﺎﻬﻨ

دﻮﺷ . ﺖـﺤﺗ يرادﺎـﻓو ﻦـﻳا هﺎـﮔ ﺮﻴﺛﺄـﺗ

ﺪﻫد خر ﺪﻳﺮﺧ نآ راﺮﻜﺗ و يﺮﺘﺸﻣ ﺪﻳﺮﺧ ﺪﻨﻳﺎﺷﻮﺧ ﻪﺑﺮﺠﺗ .

نارﺎﻜﻤﻫ و ﻮﻫ )8

2009 ( ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﻴﺤﺟرا يزﺎﺳرادﺎﻓو يﺎﻫ

،ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻨﺳ هوﺮﮔ رد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ياﺮﺑ ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ

. ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ناﻮـﺟ ناراﺪـﻳﺮﺧ

عﻮﻧ 1 ) ﻓﺎﺿا ﻒﻴﻔﺨﺗ ﻪ

ﮕﻨﻫ مﺎ ﺖﺒﺛ ﺪـﻘﻧ ﻪـﻈﺤﻟ رد ﻪـﻛ ﺪـﻳﺮﺧ ﺦﻳرﺎـﺗ زا ﺮـﻈﻧ فﺮـﺻ نﺎﺴﻜﻳ ﻦﭘﻮﻛ ﺖﻓﺎﻳرد و مﺎﻧ

ﻲﻣ دﻮﺷ ( ﻲﻣ ﺢﻴﺟﺮﺗ ار ﺪﻨﻫد

؛ ﻦﺴﻣ ناراﺪﻳﺮﺧ ﺎﻣا عﻮﻧ ﺮﺗ

3 )

ﻲﺘـﺷﺎﺒﻧا ﺪـﻳﺮﺧ سﺎـﺳا ﺮﺑ زﺎﻴﺘﻣا ﺎﻳ ﻒﻴﻔﺨﺗ (

عﻮـﻧ و 4

) شادﺎﭘ فﺪﻫ يﺎﻫ هﺪﺷ يراﺬﮔ ( ار ﻲﻣ ﺪﻧﺪﻨﺴﭘ .

1. Bridson, Evans & Hickman 2. Brashear-Alejandro, Kang & Groza 3. Heidarzadeh Hanzaee & Esmaeilpour 4. Kivetz & Simonson

5. Verhoef 6. Hsee, Yu, Zhang & Zhang

7. Morais, Dorsch & Backman 8. Ho and et al