ﺪﻜﺸﻧاد ة ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ DOI: 10.22059/jibm.2017.230302.2547
رود ة 9 رﺎﻤﺷ ، ة 3
ﺰﻴﻳﺎﭘ 1396
ﺻ ﺺ . 462 - 439
ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو شزراﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر دﺎﻌﺑا
يﺮﺘﺸﻣ يراﺪﻠﺘﻫ ﺖﻌﻨﺻ رد
: ﻞﻳﺪﻌﺗ ﺶﻘﻧ ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا ﺮﮔ
ﻲﻤﻴﻫاﺮﺑا مﺎﻬﻟا
،1
عﺎﺠﺷ ﻲﻠﻋ دﺎﺑآﺪﻤﺣا ﻲﻧاﺮﻴﭘ اﺪﻧ ،2
3
هﺪﻴﻜﭼ ﻲﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا زا فﺪﻫ: ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﮋـﻳو شزرا ﺮـﺑ نآ دﺎﻌﺑا و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ة
ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺪﻧﺮﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻞﻳﺪﻌﺗ ﻧﺎﻳاﺮﮔ ﺔ ﻄﺑار رد ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا ﺔ
رﻮﻛﺬﻣ
يراﺪﻠﺘﻫ ﺖﻌﻨﺻ رد ﺖﺳا
. ﻮﺤﻧ ظﺎﺤﻟ زا و يدﺮﺑرﺎﻛ ،فﺪﻫ ظﺎﺤﻟ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ة
هداد يروآدﺮﮔ ﺎﻫ
زا ،ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﺖﺳا ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ عﻮﻧ
. ﻌﻣﺎﺟ ﺔ ﻲﻔـﺻ نﺎﻨﻛرﺎﻛ و نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ هوﺮﮔ ود زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا فﺪﻫ
ﻋﻮﻤﺠﻣ ﺔ ﻞﺘﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ ناﺮﻬﺗ ﺮﻬﺷ نﺎﻴﺳرﺎﭘ يﺎﻫ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ،لوا هوﺮـﮔ ياﺮـﺑ يﺮـﻴﮔ
ﻪﺷﻮﺧ شور ،مود هوﺮﮔ ياﺮﺑ و سﺮﺘﺳد رد شور ﻪﻠﺣﺮﻣود يا
ﺖﺳا هدﻮﺑ يا .
ياﺮﺑ ﻊﻤﺟ هداد يروآ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ شور و هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ
لﺪﻣ ﺎﻫ ﺎـﺑ يرﺎﺘﺧﺎـﺳ تﻻدﺎﻌﻣ يزﺎﺳ
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا راﺰﻓا
Smart PLS3.2.6
ﺖﺳا هدﻮﺑ . ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ
، يﺪﻧوﺮﻬـﺷ رﺎـﺘﻓر دﺎﻌﺑا
عﻮﻧ ﻲﻨﻌﻳ ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻴﺣور ،ﻲﻨﺗوﺮﻓ و ﻊﺿاﻮﺗ ،ﻲﺘﺳود
ﺔ و يرﺎﻛ ناﺪﺟو ،يدﺮﻤﻧاﻮﺟ
ﻲﻧﺪـﻣ ﺖﻠﻴـﻀﻓ
،
ﺮﻴﺛﺄﺗ ﮋﻳو شزرا ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ة
ﺪﻨﺘﺷاد ﺪﻧﺮﺑ . ﻪﺑ ـﻄﺑار رد ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا ،هوﻼﻋ ﺔ
نﺎـﻴﻣ
ﮋﻳو شزرا و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ة
يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺪﻧﺮﺑ
، ﻞﻳﺪﻌﺗ ﺶﻘﻧ ﻦﻳﺪـﺑ ؛ﺖـﺷاد هﺪـﻨﻨﻛ
ﻄﺑار ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ﻪﻛ ﺎﻨﻌﻣ ﺔ
ﺮﻴﻐﺘﻣ ود ﻦﻳا نﺎﻴﻣ ﺮﺠﻨﻣ
ﺪﺷ .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ : قﻼﺧا رﺎـﺘﻓر ،ﻲـﻨﺗوﺮﻓ و ﻊﺿاﻮﺗ ،يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو شزرا ،ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ
ﻴﺣور ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ ﺔ
يدﺮﻤﻧاﻮﺟ .
1 . ﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يﺮﺘﻛد ة
ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
2 . ،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد ﺪﻜﺸﻧاد
ة ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ،ناﺮﻬﺗ ،ﻲﻣزراﻮﺧ هﺎﮕﺸﻧاد ناﺮﻳا
3 . ،ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد ﺪﻜﺸﻧاد
ة ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ ،ﻲﻣزراﻮﺧ هﺎﮕﺸﻧاد
رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 08 / 01 / 1396
رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺬﭘ ﻳ شﺮ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 25 / 05 / 1396
ﻮﻧ ﻳ ﺪﻨﺴ ة لﻮﺌﺴﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ : عﺎﺠﺷ ﻲﻠﻋ
E-mail: as.alishoja@gmail.com
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻪﻫد رد ﺮﻴﺧا يﺎﻫ
، ﻟﻮﻘﻣ و يزﺎﺳﺪﻧﺮﺑ و ﺪﻧﺮﺑ ﺔ
ﺪﻧﺮﺑ شزرا
، ﻪﺑ تﺎﻋﻮـﺿﻮﻣ
ﻲﻬﺟﻮـﺗ نﺎﻳﺎـﺷ زﻮـﺣ رد
ة
ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ نﻮﻧﺎﻛ رد و هﺪﺷ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻪﺟﻮﺗ
ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ يدﺪﻌﺘﻣ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ و ناﺮﻳﺪﻣ ،نازادﺮﭘ
ﺖﺳا . ﻲﮔﮋﻳو ﺮﺑ ﻪﻴﻜﺗ ﺎﺑ ﺎﻬﻨﺗ ،زوﺮﻣا ﻲﺘﺑﺎﻗر يﺎﻴﻧد رد ﻲﻓﺮﻃ زا تﺎﻣﺪﺧ و تﻻﻮﺼﺤﻣ يدﺮﻛرﺎﻛ يﺎﻫ
ﻲﻤﻧ ﺖﻓﺎﻳ ﺖﺳد ﻲﺘﺑﺎﻗر ﺖﻳﺰﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ
، يﺮﺘـﺸﻣ و ترﺎـﺠﺗ ،هﺪـﻨﻨﻛﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮـﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺪﻧﺮﺑ ﻪﻜﻠﺑ
ﻦﻳﺮﻓآ شزرا ﺖﺳا
) يﺪﻴﻤﺣ ﻼﺑ ،هداز ،ﻲﻳﺎـﻄﻋ و ﻮﻟﺎـﻨﻳا ﻲـﻏ 1393
( ﻦـﻳا زا ؛ ور
، ﮋـﻳو شزرا ة
ﺪـﻧﺮﺑ
ﻲﻣ نﺎﻐﻣرا ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ياﺮﺑ ار ﻲﺘﺑﺎﻗر ﺖﻳﺰﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ دروآ
) ،ﻲﻠﺴﻴﻗ و نﺎﺳ 2010
تﺮﻣﺎـﺑ ؛
،ﻲﻟﺮﻫو و 2005
.(
ﮋﻳو شزرا ﻪﻛ رﻮﺼﺗ ﻦﻳا ة
ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺐﺒﺳ ﺪﻧﺮﺑ
نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ ﺖﻳﺎﺿر و ﺪﻳﺮﺧ
ﻲﻣ ﻲﻣ و دﻮﺷ ا و ﻲﻳارﺎﻛ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻣﺎﻧﺮﺑ ﻚﻳ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛ ﺔ
شزرا دﺎﺠﻳا ،ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ
،ﺪﻨﻛ ﻲﺑﻮـﺧ ﻪﺑ
ﻲﻣ كرد دﻮـﺷ ) ،ﻲﻠـﺴﻴﻗ و نﺎـﺳ 2010
.(
و شزرا ﮋﻳ ة ﺪﻧﺮﺑ ﺖـﻳﺰﻣ يﺎـﻫ ﺎﻴﺴﺑ ير ﺮﺑ يا ﺖﻛﺮﺷ ﺎﻫ و
ﺎﮔﺪﻨﻨﻛﺪﻴﻟﻮﺗ دراد ن
. ﺑ يار ﺎﺜﻣ ل
، ا ﺮﮔ ﺪﻧﺮﺑ و شزرا ي ﮋﻳ
ة ﻲﻳﻻﺎﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ،
ﺮﺼﻣ ف ﺪﻨﻨﻛ ة ﺪﻫ ف ، ر ﺎﺘﻓ ر
ﻮﺧ ﺪﻧﺮﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﺘﺒﺜﻣ ا
ﺪﻫ اد ﺖﺷ و رد ﺮﺿﺎﺣ ﻪﺠﻴﺘﻧ ا
ﺖﻤﻴﻗ ﺖﺳ يدﺎــﻳز
ﺮﺑ يا لﻮــﺼﺤﻣ
،دزادﺮــﭙﺑ
ﻳﺮﺧ ـ ﺧ ﺪ ـ ﻮ ار د ﻜﺗ ـ ﺮ را هدﺮﻛ و ﻎﻴﻠﺒﺗ ﻪﺑ لﻮﺼﺤﻣ ياﺮﺑ د
ﺎﻫ ن ﻪﺑ د ﺎﻫ ن ﺪـﻨﻛ ماﺪـﻗا )
،مﻮـﻴﻫ و ﻢﻴـﻛ
2011 .(
،يﺪﻴﻟﻮﺗ ﻊﻳﺎﻨﺻ فﻼﺧ ﺮﺑ ﻨﻴﺸﻴﭘ ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ ﻊﻳﺎﻨﺻ رد
ﺔ
ﺘﺒـﺴﻧ ﻲـﺼﺼﺨﺗﺮﻴﻏ و ﻲـﺼﺼﺨﺗ
ًﺎ ﻲـﻤﻛ
ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو شزرا ةرﺎﺑرد دراد دﻮﺟو
. هزوﺮﻣا ةﺪﻤﻋ ﺶﺨﺑ ﻲـﻠﺧاد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ
ﺎﻫرﻮـﺸﻛ زا يرﺎﻴـﺴﺑ
ﺎﻬﻧآ ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ ﻊﻳﺎﻨﺻ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺖﺳ
. نﺎﻴﻣ ﻦﻳا رد
، ﻢﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ يراﺪﻠﺘﻫ ﺖﻌﻨﺻ ﺶـﺨﺑ ﻊﻳﺎﻨﺻ ﻦﻳﺮﺗ
ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ ﻪﺑ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور . ﻪﺑ ﺘﻴﻤﻫا ﻞﻴﻟد ﻪﻛ ﻲ
ﻪﻨﻴﻬﺑ ﻲﻳازﺪﻣآرد و يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻞﻏﺎﺸﻣ دﺎﺠﻳا
ﺖﻌﻨـﺻ ﻦﻳا زا دراد
و
،ﺰـﻴﻧ نوﺰـﻓازور ﺪـﺷر ﻪـﺟﻮﺗ
ﻪـﺑ ﻲﺟرﺎـﺧ و ﻲـﻠﺧاد يﺮﮕـﺷدﺮﮔ و ﻢـﺴﻳرﻮﺗ
) ﻪﺑ ناﺮﻳا رد صﻮﺼﺧ (
ﻪﺑ يراﺪﻠﺘﻫ ﺖﻌﻨﺻ ﺪﺷر ﻪﺑ ور ﺖﻴﻤﻫا ﻢﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ ناﻮﻨﻋ
ﺖﺧﺎﺳﺮﻳز ﻦﻳﺮﺗ ﺎـﻫ
يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﺖﻌﻨﺻ تﺎﻣوﺰﻠﻣ و
، سﻮﻤﻠﻣ و دﻮﻬﺸﻣ
ﺖﺳا . سﻮـﺴﺤﻣ ﻞﻜـﺷ ﻪﺑ و تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻌﻨﺻ رد
ﻘﻠﺣ ﻦﻳﺮﺧآ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ،يراﺪﻠﺘﻫ ﺖﻌﻨﺻ رد ﺔ
ﻨﺘـﺴﻫ نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﺮﻴﺠﻧز ﺪ
. ،ﻲـﻓﺮﻃ زا
روﺎـﺑ ﻪـﺑ
ﺲﻜﻌﻨـﻣ نﺎﻨﻛرﺎﻛ يرﺎﺘﻓر ﻚﺒﺳ و شزرا ،روﺎﺑ ،شﺮﮕﻧ ،نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﺪـﻨﻨﻛ
ة ﺖـﺳا ﺪـﻧﺮﺑ
) ،روﻮﻛﺎﺗ و نﺮﻛﺎﭘ ﻢﻴﻛ 2010
(
؛ ﻦﻳا زا ﻲﻣ نﺎﻧآ رﺎﺘﻓر ور ﺮﻳﻮـﺼﺗ و هﺪـﺷ كاردا ﺖـﻴﻔﻴﻛ يور ﺪـﻧاﻮﺗ
نﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻧﺮﺑ زا ﻲﻨﻫذ ﻲﺘﺒﺜﻣ ﺎﻳ ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد )
،يﺪـﻧﺮﻫ و ﺪﻨﻤﻴﻣ 1393
.(
ـﺘﻔﮔ ﻪـﺑ ﺔ ﻢﻴـﻛ
روﻮﻛﺎﺗ و نﺮﻛﺎﭘ )
2010 ( ﺶﻫوﮋﭘ ،تﺎﻣﺪﺧ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ تﺎﻴﺑدا رد ، ﻲﻛﺪﻧا يﺎﻫ
) لﺎـﺜﻣ ياﺮﺑ
، و ﻦـﺳﺪﻧﺎﺑ
،ﻦﻴﻠﻣ 2016 ( نداد نﺎـﺸﻧ رد ﺎـﻬﻧآ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ تﻼﻣﺎﻌﺗ لﻮﻃ رد نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺖﻴﻤﻫا ﺮﺑ
شزرا ﻪﺑ ﺪﻧﺮﺑ يﺎﻫ ﺪـﻧﺮﺑ ياﺮـﺑ صﺎـﺧ ﻲﻣﻮـﻬﻔﻣ دﺎـﺠﻳا رﻮﻈﻨﻣ
ﺪـﻴﻛﺄﺗ هدﺮـﻛ ﺪـﻧا . ،ﺮﻴـﺳﺎﻔﺗ ﻦـﻳا ﺎـﺑ
ﺶﻫوﮋﭘ ،ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ يﺎﻫ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﮋﻳو شزرا ﺮﺑ ار نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻣاﺰﻟا يﺎﻫرﺎﺘﻓر ة
هدﻮﻤﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻧﺮﺑ ،ﺪﻧا
نآ لﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﻲﻣ شﻼﺗ
دﻮﺷ يﺎﻫرﺎﺘﻓر و ﻪﻧﻻﺎﻌﻓ
زا ﺮﺗاﺮﻓ ﻪﻛ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺶﻘﻧ زا جرﺎﺧ
ﺑ و ﺖﺳا يدادراﺮﻗ تاﺪﻬﻌﺗ ﺎ
ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ناﻮﻨﻋ ﻲﻣ
ﺪﻧﻮـﺷ ) ،ﮓـﻧﺎﭼ ،ﻦﻳﻮـﮕﻧا
،اﺮﺗﻮﭘﺎﺟ و ﻲﻠﻳور 2016
( ﻲﺳرﺮﺑ دﻮﺷ .
ﻪـﺑ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻲﮕﺘـﺷﺬﮔدﻮﺧ زا و ﻪـﻧاﺮﮔرﺎﺜﻳا تﺎﻣاﺪﻗا و لﺎﻌﻓا ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر رﻮـﻈﻨﻣ
ﺗﺄ ناﺮﮕﻳد ﺶﻳﺎﺳآ ﻦﻴﻣ
؛ﺖﺳا
،ور ﻦﻳا زا نﺎﻣزﺎﺳ
ﺎﻫ ﻪﺑ يداﺮﻓا و بﻮﺧ ناﺪﻧوﺮﻬﺷ ﻪﻛ ﺪﻧراد زﺎﻴﻧ
ﻞﻳﺎﻣ
ﺸﻣ و نﺎﻳﺎﻣﺮﻓرﺎﻛ ﺎﺑ يرﺎﻜﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﻳﺮﺘ
. ﻳﺎﭘ ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺔ
قﻼﺧا
يﺮﺘﻬﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر زوﺮﺑ ﻪﺑ قﻼﺧا يﻻﺎﺑ تﺎﺟرد و هدﻮﺑ ﺮـﺠﻨﻣ
ﻲـﻣ دﻮـﺷ ) ،يﺮﻫﺎـﻃ
،نﺎﻴﺗﺎﺠﻧ و ﻲﭼﺮﻴﺠﻧز 1390
ناﺮﻳا و يرﺪﻨﻜﺳا ؛ ،ﺖﺳود
1394 ،تﺎﺳﺎﻴﻬﻟا ؛ 2012
.(
ﺑ ﻪ مﻼـﺳا هوﻼـﻋ
ﻪﺑ ﻊﻣﺎﺟ ﻦﻳد ناﻮﻨﻋ
، ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻄﺑار
ﺔ نﺎﻳﺎﺷ شزرا و يرﺎﻛ قﻼﺧا ﻦﻴﺑ ﻪﺟﻮﺗ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ يﺎﻫ
رﺎﻛ قﻼﺧا رد ار ﻲﺳﺎﺳا لﻮﺻا ﺮﻫ رد
ِمﺎﮔ ﻲﮔﺪﻧز
ﻲـﻣ ﻪـﺋارا ﺪـﻫد
) ،تﺎـﺳﺎﻴﻬﻟا 2012
.(
ﻦـﻳا زا ور
،
ﻲﻣ ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا ﻞﻳﺪﻌﺗ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻄﺑار رد ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا ﺮﮔ ﺔ
و ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر نﺎﻴﻣ
ﮋﻳو شزرا ة
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ ﻊﻳﺎﻨﺻ رد يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺪﻧﺮﺑ .
ﻪﺑ ناﺮﻳا ،ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا رﻮﺸﻛ ناﻮﻨﻋ
ي
ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا ﺚﺤﺒﻣ رد ،نﺎﻤﻠﺴﻣ يراﺪﻳﺎﭘ ﻲﺘﺑﺎﻗر ﻲﺘﻳﺰﻣ
ﻲﻣ و دراد ﻖـﻴﻗد ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ ﺎﺑ ناﻮﺗ
ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ و ناﺰﻴﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻲﻣﻼﺳا ﻢﻬﻣ مﻮﻬﻔﻣ ﻦﻳا تا
، ﺮﻓ ﺮﺑ ا
ﻲـﺟوﺮﺧ و ﺪـﻨﻳ ﻦـﻳا زا ،ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺎـﻫ
ﻲﺘﺑﺎﻗر ﺖﻳﺰﻣ دﺮﺑ هﺮﻬﺑ ﺢﻴﺤﺻ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ
. ﻲﺑ زا ﻲﻜﻳ ﻚﺷ ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ
ﻦﻳﺮﺗ هﺎﮕﻳﺎﺟ يﺎـﻫ دﻮـﻤﻧ قﻼـﺧا
رﺎﻛ ﻲﻣ ، ﺪﻧاﻮﺗ زا ﻲﻜﻳ يراﺪﻠﺘﻫ ﺖﻌﻨﺻ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ يﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ نﺎﻨﻛرﺎﻛ و ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ نﺎﻨﻛرﺎﻛ نﺎﻴﻣ
ﻢﻬﻣ ﺖﺳﺎﻬﻧآ ﻦﻳﺮﺗ .
ﻌﻣﺎﺟ ﺔ
ـﻋﻮﻤﺠﻣ ﻲﻔـﺻ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ و نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ هوﺮـﮔ ود زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا فﺪﻫ ﺔ
ﻞﺘﻫ ناﺮﻬﺗ نﺎﻴﺳرﺎﭘ يﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ
. ﻘﺑﺎﺳ ،ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻦﻳا بﺎﺨﺘﻧا ﻞﻴﻟد دﺎﻳز ﺔ
زا ﺶﻴـﺑ ﺎﺑ نآ
،ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﻫد ود رﻮﻬﺸﻣ
ﻪﺑ و ناﺮﻳا رد ﺐﻌﺷ دﺪﻌﺗ ،ندﻮﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ لﺎﺒﻘﺘـﺳا و ناﺮـﻬﺗ رد صﻮـﺼﺧ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﺎﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ يرﺎﻜﻤﻫ و ﺪﺷرا .
ﻸﺧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺗﺎﻣﺪﺧ ﻊﻳﺎﻨﺻ رد ﺪﻧﺮﺑ شزرا ﻲﺳرﺮﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ
ﻸﺧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻲ رد سﻮـﺴﺤﻣ
ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪـﺑ و ﻲﺗﺎﻣﺪﺧ ﺶﺨﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ يﺪﻧوﺮﻬﺷ ﺎﻳ ﻲﻠﻐﺷاﺮﻓ يﺎﻫرﺎﺘﻓر
صﺎـﺧ رﻮـﻃ
، ﺖﻌﻨـﺻ
يراﺪﻠﺘﻫ ﺮﺑ ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا و ﺪﻧﺮﺑ شزرا
، ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ دﻮـﺟﻮﻣ نﺎﻬﻨﭘ زﺎﻴﻧ ﺮﻴﺛﺄﺗ
رﺎـﻛ قﻼـﺧا يراﺬـﮔ
رد ﻲﻣﻼﺳا ﻦﻳا
ﺶﻫوﮋﭘ زا فﺪﻫ ،ﻪﻄﺑار ،ﺮﺿﺎﺣ
ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ نآ دﺎـﻌﺑا و ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر
ﮋﻳو شزرا ﺮﺑ ة
ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺪﻧﺮﺑ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻞﻳﺪﻌﺗ ﻧﺎﻳاﺮﮔ ﺔ ﻲﻣﻼـﺳا يرﺎﻛ قﻼﺧا
ﻄﺑار رد ﺔ ﻪﺑ و يراﺪﻠﺘﻫ ﺖﻌﻨﺻ رد رﻮﻛﺬﻣ صﺎﺧ رﻮﻃ
، ﻞـﺘﻫ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ رد
ﻪـﺑ نﺎﻴـﺳرﺎﭘ يﺎـﻫ ناﻮـﻨﻋ
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ زﻮﺣ رد لﺎﻌﻓ و ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺎﺑ يا ة
و ﻲﻠﺧاد نﺎﻧﺎﻤﻬﻴﻣ شﺮﻳﺬﭘ ﻲﺟرﺎﺧ
ﺖﺳا .
ﻨﻴﺸﻴﭘ ﺔ ﺶﻫوﮋﭘ
ﮋﻳو شزرا ة
ﺪﻧﺮﺑ
ﮋﻳو شزرا زا يدﺪﻌﺘﻣ ﻒﻳرﺎﻌﺗ ة
ﻪـﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺪﻧﺮﺑ ﺖـﺳا
زا ﻲـﻜﻳ ﺎـﻣا ، ﻲﻔﻳرﺎـﻌﺗ
زا يرﺎﻴـﺴﺑ ﻪـﻛ
ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ نﺎﻘﻘﺤﻣ
،ﺪﻧا ﻒﻳﺮﻌﺗ ﺮﻫﻮﻛﺮﻓ ) 1989 ( ﺖﺳا ﮋﻳو شزرا ﻪﻛ ة
ﺪﻧﺮﺑ ار ﻲﺷزرا ﻒﻳﺮﻌﺗ هدﺮﻛ ﻪـﻛ
ﻪﻓﺎﺿا لﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ ،ﺪﻧﺮﺑ مﺎﻧ ﻖﻳﺮﻃ زا ﻲﻣ
دﻮﺷ . ﺮﻛآ ) 1991 ( ﺰـﻴﻧ ﻒـﻳﺮﻌﺗ ﻪـﺘﻓﺮﻳﺬﭘ هﺪـﺷ شزرا زا يا
ﮋﻳو ة نآ ﻖﺒﻃ ﻪﻛ هداد ﻪﺋارا ﺪﻧﺮﺑ
، ﮋﻳو شزرا ة
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﺪﻧﺮﺑ ﻲﻳاراد زا يا
ﻲﻫﺪﺑ و ﺎﻫ ﻪـﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
ﺪﻧﺮﺑ نﺎﺸﻧ و مﺎﻧ ﺖﺳا
لﻮـﺼﺤﻣ ﻚـﻳ شزرا ﻪﺑ و )
ﻻﺎـﻛ / ﺖﻣﺪـﺧ ( ياﺮـﺑ ﻚـﻳ ياﺮـﺑ ﺎـﻳ ﺖﻛﺮـﺷ
فﺮﺼﻣ ﻲﻣ نآ زا ﺎﻳ هدوﺰﻓا ﺖﻛﺮﺷ نآ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺪﻫﺎﻛ
)
ـﺴﻴﻗ و نﺎـﺳ ،ﻲﻠ
2010 .(
شزرا ﺶـﻘﻧ ةﮋـﻳو
ﺪﻧﺮﺑ ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻌﻨﺻ رد ﺖﺳا
شزرا ﺶﻘﻧ ﺎﺑ و ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو
تﻻﻮﺼﺤﻣ رد
؛دراد توﺎﻔﺗ اﺮﻳز
تﺎﻣﺪﺧ
، ﻲـﮔﮋﻳو
عﻮـﻨﺗ ،ندﻮـﺒﻧ سﻮـﻤﻠﻣ ﻪـﻠﻤﺟ زا ،يدﺮـﻓ ﻪـﺑ ﺮـﺼﺤﻨﻣ و صﺎـﺧ يﺎـﻫ و يﺮﻳﺬـﭘ
ﻚﻴﻜﻔﺗ ﺪﻧراد يﺮﻳﺬﭘﺎﻧ )
،ﻲﻠﺴﻴﻗ و نﺎﺳ 2010
.(
ﻲﻣ لﻻﺪﺘﺳا ﺮﻛآ شزرا ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
ةﮋﻳو ﺪﻧﺮﺑ ﺞﻨﭘ ﻞﻣﺎﺷ ﺪﻌﺑ
ﺖﺳا : ،ﺪـﻧﺮﺑ ﻲﻋاﺪـﺗ ،ﺪـﻧﺮﺑ زا ﻲﻫﺎـﮔآ
كاردا ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﺪﻧﺮﺑ ﻪﺑ يرادﺎﻓو ،هﺪﺷ
ﺮﻳﺎﺳ ﻲﻳاراد يﺎﻫ ﻲﺻﺎﺼﺘﺧا ﺪﻧﺮﺑ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ، زﺎﻴﺘﻣا ﺎﻫ ﺖـﺒﺛ ﻖﺣ و
ﻼﻋ ﺋ يرﺎﺠﺗ ﻢ .
ًﻻﻮﻤﻌﻣ رد ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺮﺼﻨﻋ ﻦﻳﺮﺧآ
ﻲـﻣ ﻪـﺘﻓﺮﮔ هﺪﻳدﺎﻧ دﻮـﺷ
ﻪـﻛ اﺮـﭼ ؛
ﻪﺑ اﺪﻧ ﻲﻃﺎﺒﺗرا يﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ در
) ﻞﻴﮔ ،ﻚﻳﺮﺷ
ـ ﻼﻣ و اراﻮﺳ
ـ ،ﺲﻟﺎﻜﺳد 2016
.(
» ﻲﻫﺎﮔآ
ﺪﻧﺮﺑ زا
« ﻪﺑ يﺎﻨﻌﻣ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ فﺮﺼﻣ رد نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺗـ
ﺺﻴﺨﺸ ، ﺎﺑ ز ﺳﺎﻨﺷ ـ ﻲ و ﺎﻳ يروآد ﻘﺒﻃ رد ﺪﻧﺮﺑ ﻚﻳ ﺔ
ﻪﺑﺎﺸﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﺳا
) ،ﺮﻟﺎﺘﺴﻴﻤﻛاﻮﺟ و ﺮﻛآ 2001
(.
» ﺪﻧﺮﺑ ﻲﻋاﺪﺗ
«
، ﻪﺑ هﺪﻳا و تاﺮﻜﻔﺗ ﻲﻳﺎﻫ
ﻪﺘﻔﮔ
ﻲﻣ دﻮﺷ ﻪﻛ داﺮﻓا ﻦﻫذ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻞﻜﺷ
لﻮﺼﺤﻣ ﺎﺑ و )
ﺖﻣﺪﺧ ،ﻻﺎﻛ (
ﻲـﻣ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﺻﺎﺧ دﻮـﺷ
) ﻢﻴـﻛ
،روﻮﻛﺎﺗ و نﺮﻛﺎﭘ 2010
(.
» هﺪﺷ كاردا ﺖﻴﻔﻴﻛ كرد«
و ﺎﻀﻗ تو ﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ن ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺖﻳﺰﻣ ، ﺮﺗﺮﺑ ي
ا و ﺎﺒﺘﻋ ر ﻚﻳ ﺪﻧﺮﺑ رد ﻪــﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﺖــﺳا ﺮــﮕﻳد يﺎﻫﺪــﻧﺮﺑ ﻪﻛ
ﻪــﻧ ﺎﻬﻨﺗ ﺮﺑ ﺮﻳﺎــﺳ ا ﺎﻌﺑ د ﺪﻧﺮﺑ
، ﻪﻜﻠﺑ رد
ﻪﻘﺒﻃ ﺪﻨﺑ ي ﻻﻮﺼﺤﻣ زا ت د ﺪﻳ ﺮﺘﺸﻣ ي ﺰﻴﻧ ﺗأ ﺬﮔﺮﻴﺛ ا را ﺖﺳ ) ،ﺮﻟﺎﺘـﺴﻴﻤﻛاﻮﺟ و ﺮﻛآ 2001
(.
» يرادﺎـﻓو
ﺪﻧﺮﺑ ﻪﺑ
«
، ﻪﺑ ﻮﻗ ﺪﻬﻌﺗ ي ﺮﺑ يا ﻳﺮﺧ ـ ﺪﺠﻣ ﺪ د ﻮﺼﺤﻣ ل ﺧ ﺎﻳ ـ ﺗﺮﺑ ﺖﻣﺪ ـ ﺮ آ رد ﻨﻳ ــ ﺪ ا ه ﻃ ــ ﻼ ق ﻲﻣ ﻮﺷ ،د
ﻪﺑ يرﻮﻃ ﻪﻛ زا ﺪﻌﺑ ﻲﺘﺣ ﺮﻴﺛﺄﺗ
يراﺬﮔ و ﺗـ ﻼ ش ﻫ ـﺎ ي ﺎﺑ راز ﻳ ـ ﺑ ﻲﺑﺎ ـ ﻮﻘﻟﺎ ة ر ﺒﻗ ــ ﺎ ﺰـﻴﻧ ، ﺎﻤﻫ ن ﻳ ﺪﻧﺮﺑ ــ ﺎ
ﺤﻣ ـ ﻮﺼ ل ﻳﺮﺧ ـ ﺪ يرا دﻮﺷ ) يﺪﻴﻟﺎﻫ و لﺰﻨﺋﻮﻛ ،
2010 (.
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر
ﻲﻣ ﺎﻋدا ناﻮﺗ دﺮﻛ
ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﻛ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺰﻴﭼ نﺎﻤﻫ
نآ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ و نﺎﻣزﺎﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ
ﻴﻌﺗ ار ﻴ ﻲﻣ ﻦ ﺪﻨﻛ ) ﺮﭘﻮﻛ و ﺎﮕﻴﮔ ،ﻦﻴﺟ ،
2013 .(
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر حﻼﻄﺻا
(OCB)
ياﺮـﺑ ،1
ـــ ـــــــــــــــــــــــ ــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
1. Organizational Citizenship Behavior
ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ نﺎﮔروا و ﻦﻤﺗﺎﺑ ﻂﺳﻮﺗ رﺎﺑ )
1983 ( حﺮﻄﻣ ﺷ ﺪ . ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺪﻧوﺮﻬـﺷ رﺎـﺘﻓر ﻲﻋﻮـﻧ
رﺎـﺘﻓر
يدﺮﻓ و يرﺎﻴﺘﺧا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺑ رﻮﻃ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻪﺑ
ﺖﺣاﺮﺻ ﻪﻄﺑار رد ﻪﺘﺧﺎﻨـﺷ ﻲﻤﺳر شادﺎﭘ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﺎﺑ
ﻲﻤﻧ دﻮﺷ ) نﺎﮔروا
، 1988 (
، و ﻲﻟ عﻮﻤﺠﻣ رد ﻲﻣ
ﺪﻧاﻮﺗ رﺎﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﺨﺑﺮﺛا و ا
ﺮﻫ ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲ ﻪﻌﺳﻮﺗ ار
ﻫد ﺪ ) نﺎﮔروا
،يﺰﻨﻜﻣ و فﻮﻛﺎﺳدﺎﭘ ، 2006
.(
يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر يرﺎﺘﻓر ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ
ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ دﻮﺷ
ﻪـﻛ
ﺳا ﺪﻨﻣدﻮﺳ نﺎﻣزﺎﺳ ياﺮﺑ و هدﻮﺑ رﺎﻛ ﻲﻤﺳر تﺎﻣاﺰﻟا زا ﺮﺗاﺮﻓ ﺖ
) ،يارﺎـﻛ ﺖﻴﻤـﺳا و ﮓـﻧﺎﭼ 2010
؛
ﻳﻮﮕﻧا ﻦ
،نارﺎﻜﻤﻫ و 2016
.(
مﻮﻠﺑ و فﻮﻛﺎﺳدﺎﭘ ،ﮓﻨﻴﺘﻳاو ،فﻮﻛﺎﺳدﺎﭘ )
2009 ( يﺰﻨﻜﻣ ،فﻮﻛﺎﺳدﺎﭘ و
فﻮﻛﺎﺳدﺎﭘ و )
2012 ( يدارا رﺎﺘﻓر ار ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ا
ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ ي ﺪـﻨﻨﻛ
و ﻆـﻔﺣ ﻪـﺑ ﻪـﻛ
ﻪﺒﻨﺟ ﺖﻳﻮﻘﺗ ناور و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﻲـﻣ ﻚـﻤﻛ نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺪـﻨﻛ
) و لﻮـﺒﺨﻣ ،ﺐـﻛﻮﻛ ،ﺪـﻤﺤﻣ
،هﺎﻳﺎﻣار 2016 .(
،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ هﺎﮔﺪﻳد زا ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر
ﻲﻣ ﻜﻳ ﺪﻧاﻮﺗ زا ﻲ ﻪﺒﻨﺟ يﺎﻫ
ِﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ
ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ رﺎﺘﻓر نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻠﻛ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻪﺑ
ﻲﻣ ﺪﻣﺎﺠﻧا ) ﻮـﮕﻧا ﻳ ﻦ نارﺎـﻜﻤﻫ و ،
2016 ( ياﺮـﺑ ،
،لﺎﺜﻣ ﻲﻣ زا ناﻮﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ دﺮـﺑ مﺎـﻧ ﻲـﻧورد ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ و ﻲﻳاﺮﮔرازﺎﺑ ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﺖﺒﺜﻣ
) ﻲﻠﻘﻨﺴﺣ ،ﻞﮔ ﻲﻬﻟا و يرﺎﺼﻧا ،يرﻮﺳﺎﻳ رﻮﭘ 1391
.(
ترﺎﺒﻋ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻲﻠﺻا ﺮﺼﻨﻋ ﻪﺳ ا
يرﺎﻴﺘﺧا يﺎﻫرﺎﺘﻓر زا ﺪﻧ )
زا ﻲـﺸﺨﺑ ﻪـﻧ
رد ﻪﻧ و ﻞﻐﺷ حﺮﺷ ﺠﻴﺘﻧ
ﺔ ﻲﺼﺨﺷ بﺎﺨﺘﻧا (
و ﻞﻐـﺷ حﺮـﺷ ياﺮـﺟا ﻞـﺑﺎﻗ تﺎـﻣاﺰﻟا زا ﻦﺘـﻓر ﺮﺗاﺮﻓ ؛
ﻦﺘﺷاد ﺮﻴﺛﺄﺗ نﺎﻣزﺎـﺳ ﻲـﻠﻛ ﻲـﺸﺨﺑﺮﺛا ﺮـﺑ ﺖﺒﺜﻣ )
ﻳﻮـﮕﻧا ﻦ نارﺎـﻜﻤﻫ و ،
2016 .(
نﺎـﮔروا ) 1988 (
ﺑﻮﭼرﺎﭼ ياﺮﺑ ار ﻲ ﻧﺎﮔﺪﻨﭼ دﺎﻌﺑا
ﺔ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر داد ﻪـﺋارا
ار يو رﺎـﻛ نﺎـﻘﻘﺤﻣ ﺮﻳﺎـﺳ و
ﺪﻧداد ﻢﻴﻤﻌﺗ .
وﮋﭘ ﻲﺧﺮﺑ ﻪﭼﺮﮔا ﺎﻋدا ناﺮﮕﺸﻫ
ﺪﻧدﺮﻛ ﺖـﺳا يﺪـﻌﺑ ﻚﺗ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﻪﻛ
) ،نﻮﺴﻧﺎﺟ و زرا ،ﻦﻳﺎﭘ ﻲﻟ 2002
،ﺮﺋوو و كﺎﻳﺮﻣ ،ﺮﻴﻠﺑ ،ﻦﻤﻓﺎﻫ ؛ 2007
( ؛ ﻪـﻠﻤﺟ زا مﺎﮕـﺸﻴﭘ نﺎـﻘﻘﺤﻣ
ﻣﺎﻴﻠﻳو ﺰ نﻮﺳرﺪﻧا و )
1991 ( ﻦﻟآ و ﻲﻟ و )
2002 ( ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر رﺎﺘﺧﺎﺳ ار
ي يﺪـﻌﺑ ﺪـﻨﭼ
ﻒﻳﺮﻌﺗ ﺪﻧدﺮﻛ ﺪﻌﺑ ود زا ﻞﻜﺸﺘﻣ ﻪﻛ ﺖﻬﺟ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر
داﺮـﻓا ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﺷ ﻲﻫد
OCBI )
1( و
ﺖﻬﺟ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺪﺷ ﻲﻫد
OCBO )
2( مﺎـﻤﺗ يﺎـﻨﻌﻣ ﺪـﻌﺑ ود ﻦـﻳا و ﺖﺳا
رادﺮﺑ رد ار ﺮﮕﻳد دﺎﻌﺑا ﻧ
ﺪ ) ﺪﻤﺤﻣ نارﺎﻜﻤﻫ و
، 2016 .(
زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻪﺘﺳد
نﺎﮔروا يﺪﻨﺑ )
1988 (
ﺪـﻌﺑ ﺞﻨـﭘ ﻪـﺑ ار ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺪﻧوﺮﻬـﺷ رﺎﺘﻓر ﻪﻛ
ﻪﻘﺒﻃ ﻪﻘﺒﻃ زا و هدﺮﻛ يﺪﻨﺑ يﺪﻨﺑ
ﺶﻫوﮋﭘ رد دﺮﺑرﺎﻛﺮﭘ يﺎﻫ ﺖﺳا ﺮﻴﺧا يﺎﻫ
، ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮـﺷ
. رﺎـﺘﻓر
ﻞﻣﺎﺷ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ :
عﻮﻧ
ـﻴﺣور ،ﻲـﻨﺗوﺮﻓ و ﻊـﺿاﻮﺗ ،ﻲﺘﺳود ﺔ
و يرﺎـﻛ ناﺪـﺟو ،يدﺮﻤﻧاﻮـﺟ
ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻠﻴﻀﻓ ﺖﺳا
) ،قدﺎﺻ و ﻲﻠﻋ ،ﺪﻤﺣا ،مﻼﺳا 2016
.(
ـــ ـــــــــــــــــــــــ ــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
1. Organizational Citizenship Behavior- Individual 2. Organizational Citizenship Behavior- Organization
عﻮﻧ ﻲﺘﺳود ﻪﺑ. يﺎﻨﻌﻣ ﺮﮕﻳد ﻪﺑ ﻪﻧﺎﺒﻠﻃواد ﻚﻤﻛ نا
ﺖﺳا ، ﻪﺑ ﻚﻤﻛ لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ هزﺎﺗ داﺮﻓا
ﻢـﻛ ﺎﻳ دراو
ترﺎﻬﻣ )
،يﺪﻧﺮﻫ و ﺪﻨﻤﻴﻣ 1393
(.
هدﻮﺑ ﺐﻳﺎﻏ ﻪﻛ يداﺮﻓا ﻪﺑ ﻚﻤﻛ ياﺮﺑ نﺪﺷ ﺐﻠﻃواد ،ﺪﻧا
يدراﻮﻣ
ﻪﻛ ﺖﺴﻴﻧ يرﺎﺒﺟا
، ﻤﻛ ﺪﻧراد يدﺎﻳز يرﺎﻛ ﻢﺠﺣ ﻪﻛ يداﺮﻓا ﻪﺑ ﻚ )
ﻦﻳﺎـﭘ ﻲـﻟ نارﺎـﻜﻤﻫ و
، 2002 (
،
رﺎﻛ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﻼﻜﺸﻣ زوﺮﺑ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ
، لﺎﺜﻣ رﺎـﺘﻓر عﻮـﻧ ﻦـﻳا زا يﺮـﮕﻳد يﺎـﻫ ﺖـﺳا
) ﻦﻴـﺟ و
،نارﺎﻜﻤﻫ 2013
.(
يرﺎﻛ ناﺪﺟو ﺑ.
ﻪ روﺎﺑ و ﻻﺎﭙﻳد يﻮﻫ ) 2005 ( يرﺎﻛ ناﺪﺟو يرﺎﺘﻓر
ﺖﺳا ﻲﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻛ دﺮـﻓ دﻮـﺷ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺸﻴﺑ ﻲﻳﺎﻫ ﺮﺘ ﻪﭽﻧآ زا ﻲﻣ رﺎﻈﺘﻧا وا زا دور
ار ﺪﻫد مﺎﺠﻧا .
زا يﻮﺳ ﺮﮕﻳد
، يدراﻮـﻣ يرﺎﻛ ناﺪﺟو
ار ﺖﻗو ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﻣ ﻞﻣﺎﺷ رد شﻼﺗ ﻞﺜﻣ ،دﻮﺷ
نﺎﻣز ،رﺎـﻛ ﻞـﺤﻣ رد يروﺮـﺿ ﺮﻴﻏ يﺎﻫ
ﻦﺘﺷاﺬﮔ رﺎﻨﻛ ﺖﻗو
ﻲﺑ ﺖﺣاﺮﺘﺳا يﺎﻫ ﻒﻠﺗ ﺖﻗو و ﺖﻬﺟ
ﻧ ﺑ ندﺮﻜ ﺎ ﺖﻔﮔ
هدﻮـﻬﻴﺑ يﺎـﻫﻮﮔو )
نﻮﺘـﺳا ـ
ﺮﻣور وا ، بزاﻮﻟا
،نﻮﺴﭙﻣﺎﺗ و 2009
.(
ﻊﺿاﻮﺗ ﻊﺿاﻮﺗ. ﻲﻨﻌﻳ ﻣ رﺎﺘﻓر ﺆ ﻪﻧﺎﺑد ﺪـﻨﻛ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ رﺎﻛ ﻞﺤﻣ رد ﻞﻜﺸﻣ دﺎﺠﻳا زا ﻪﻛ يا )
ﻣ نﻮﻳﺪـﻬ ،
ﻲﻳﺎﺿر و ﻲﻧﺎﻣﺮﻬﻗ
، 2010 .(
ﻦـﻜﻤﻣ ﻪـﻛ ﻲﻧﺎـﺴﻛ ﺎـﺑ ترﻮﺸﻣ ،ناﺮﮕﻳد تازﺎﻴﺘﻣا و قﻮﻘﺣ ﻪﺑ ماﺮﺘﺣا
ﺖﺤﺗ ﺖﺳا ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻢﻴﻤﺼﺗ ﺎﻳ ماﺪﻗا ﺎﻫ
ﺪـﻧﺮﻴﮔ راﺮﻗ لﺎـﺜﻣ ،
ﺪﻨﺘـﺴﻫ رﺎـﺘﻓر عﻮـﻧ ﻦـﻳا زا يﺮـﮕﻳد يﺎـﻫ
) تﺮﺸﻋ يدﺎﺑآ ﻲﺷﺎﺑزﻮﻳ و يﺮﻃﺎﺷ ، ،
1391 .(
ﻴﺣور ﺔ يدﺮﻤﻧاﻮﺟ نﺎﮔروا.
) 1990 ( ﻴﺣور ﺔ رﺎﺘﻓر ار يدﺮﻤﻧاﻮﺟ ﺗ ي
ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
نﺎـﺸﻧ ﺪـﻨﻫد ة
ﻂﻳاﺮﺷ ﻞﻤﺤﺗ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﺮﺘﻤﻛ
هﺪﻳا ﺪﺣ زا لآ
و ﺖﺳا ﺖﻳﺎﻜﺷ نوﺪﺑ )
،ﻲﺒﻗوذ ﻮﻠﺑﺎﭘ 2011
.(
ﻲﻧﺎـﻨﻛرﺎﻛ
ﻪﻛ ﻴﺣور ﺔ يدﺮﻤﻧاﻮﺟ ﺪﻧراد
ﻲﻧﺎﻣز ﻲﺘﺣ ،
ﻲﻤﻧ ﺶﻴﭘ ﺎﻬﻧآ ﻞﻴﻣ ﻪﺑ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻪﻛ ار دﻮﺧ ﺖﺒﺜﻣ شﺮﮕﻧ ،دور
ﻲﻣ ﻆﻔﺣ ،ﺪﻨﻨﻛ
،دﻮﺸﻧ ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ نﺎﺷدﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ هﺪﻴﺠﻧر
ﺮﻃﺎﺧ ﻲﻤﻧ و ﺪﻧﻮﺷ ندﺮـﻛ اﺪﻓ ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ
ﻲﺼﺨﺷ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ دﻮﺧ يرﺎﻛ هوﺮﮔ دﻮﺳ ﻪﺑ
) ،نﺎﮔروا 1990 ،لاورﺎﮔآ ؛ 2016
.(
ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻠﻴﻀﻓ نﺎﮔروا.
) 1988 ( يرﺎﺘﻓر ار ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻠﻴﻀﻓ ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ
ﺪﻨﻛ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻛ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺪﻫد
ﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻟد ﺆ
ﺪﻧراد دﻮﺧ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲﮔﺪﻧز رد يﺮﺛ )
،ﻲـﺒﻗوذ ﻮﻠﺑﺎـﭘ 2011
.(
ـﻫ و ﮓـﺗ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ ﻲﻟوﺎ
) 2009 ( ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ و ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ ار ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻠﻴﻀﻓ ﺋارا و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲﮔﺪﻧز رد يﺮﻳﺬﭘ
ﺔ ﺮﻳﻮـﺼﺗ
هدﺮﻛ ﻒﻳﺮﻌﺗ نﺎﻣزﺎﺳ زا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺪﻧا
) ،يﺪﻧﺮﻫ و ﺪﻨﻤﻴﻣ 1393
.(
ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻴﻟوا زﻮﺣ رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ
ة ﻂـﺳﻮﺗ و هدﻮـﺑ نﺎﺘﺴﺗوﺮﭘ رﺎﻛ قﻼﺧا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ رﺎﻛ قﻼﺧا
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑو ﺲﻛﺎﻣ )
،ﻒﺳﻮﻳ 2001 - ﻒﻟا .(
ﻳﺮﻈﻧ رد ﺮﺑو ﺔ
ﺶﻳﻮﺧ
، ﺖﻠﻋ ار رﺎﻛ قﻼﺧا
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ مﺎﻈﻧ دﻮﺒﻬﺑ رد ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﺧﺮﺑ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ يراد
ﻲﻣ ﺪﻧاد ﺎﻫرﻮـﺸﻛ نآ يدﺎﺼﺘﻗا و ﻲﻟﺎﻣ دﻮﺒﻬﺑ و
نﺎﺘﺴﺗوﺮﭘ رﺎﻛ قﻼﺧا ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ لﻮﻠﻌﻣ ار
PWE )
1( ﺖﺳا هدﺮﻛ ﻲﻓﺮﻌﻣ )
،ﺮﺑو 1958 .(
ﻪﻣادا رد
، شﻼﺗ
ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ
IWE )
2( رد ﻫد ﺔ 1980 ﺪـﺷ زﺎﻏآ .
ﺮـﺼﻧ ﺶﻫوﮋـﭘ )
1984 ( ﻦﻴـﻟوا
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺔﻨﻴﻣز رد ﻢﻬﻣ ﺎﻣا ،ﺖﺳا ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ و ﻦﻳﺮﺗ
ﻦـﻳا رد ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﻳﺮـﺗ ﻪـﻨﻴﻣز
ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻠﻋ ﺖﺳا ) ،ﻲﻠﻋ 1988 ، 1989 ، 1992 و و ﻲﻠﻋ ،ﻢﻴﻈﻋ 1994 .(
ﻪـﺑ مﻼـﺳا رد رﺎـﻛ ـﺑﺎﺜﻣ
ﺔ
ﻳﺎﺳ رد ﻲﺷزرا ﺔ
ﻣزﻻ و نﺎﺴﻧا يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﺔ
ﺖـﺳا ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا و يدﺮـﻓ ﻲﮔﺪﻧز ﻦﻴﺑ لدﺎﻌﺗ دﺎﺠﻳا )
،ﻲـﻠﻋ
2005 .(
ﻤﺸﭼﺮﺳ ﺔ ﺮﻗ ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا ا
مﻮـﺼﻌﻣ نﺎـﻣﺎﻣا مﻼﻛ و يﻮﺒﻧ ﺖﻨﺳ ،ن )
ع ( ﺖـﺳا . مﺎـﻴﭘ
ﺮﻗ ا ﻢﻳﺮﻛ ن
، ﺮﻴﺳ ة ﺪﻤﺤﻣ تﺮﻀﺣ )
ص ( مﻮﺼﻌﻣ نﺎﻣﺎﻣا و )
ع (
، نﺎﻴﺑ ﻨﻛ ةﺪﻨ رﺎـﻛ قﻼـﺧا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا
ﻲﻤﻧ نآ ياﺮﺑ شﻼﺗ و يدﺎﻣ ﻲﮔﺪﻧز رﺎﻜﻧا ﻪﺑ ﺰﮔﺮﻫ ﻲﻣﻼﺳا ﻣزﻻ ار رﺎﻛ ﻪﻜﻠﺑ ،دزادﺮﭘ
ﺔ ﻲﮔﺪﻧز ﻖﻘﺤﺗ
دراد يدﺎﻳز ﻪﺟﻮﺗ يرﺎﻛ و يدﺎﺼﺘﻗا شﻼﺗ ﻪﺑ و ﻪﺘﺴﻧاد .
ﻪﺘﺴﻧاد شزرا ار رﺎﻛ هار رد يرﺎﻛاﺪﻓ مﻼﺳا
رد ﻪﻛ يرﺎﻛ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ﺪﻳﺎﺑ داﺮﻓا ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﻴﻘﻋ ﻦﻳا ﺮﺑ و
ار دﻮـﺧ شﻼـﺗ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ،ﺖﺳﺎﻬﻧآ ناﻮﺗ
ﺪﻨﻫد مﺎﺠﻧا )
،ﻒﺳﻮﻳ 2001 - ﻒﻟا .(
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ و مﻼـﺳا تارﺎﻈﺘﻧا سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا
دﺮﻓ رﺎﺘﻓر رﺎﻛ رد ﻲﻣ ﻞﻜﺷ دﺮﻴﮔ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﺑاور ،يرﺎﻜﻤﻫ ،نﺪﺷ رﺎﻛ ﻒﻗو ،ندﺮﻛ شﻼﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻛ
ﻲﻣ ﺖﻴﻗﻼﺧ و دﻮﺷ
) ﺎﺳ - ،ﻦﻳدرﻮﻧ و ﻲﻧﺎﻳرﻮﺳ ،نﺎﻤﺣﺮﻟاﺪﺒﻋ ،ﻮﻳ 2008
،ﻮﮔﺎﻴﻧﺎﻛ و ﻲﺗﺎﻳﺎﻫ ؛ 2012
.(
ﻪﺻﻼﺧ ﻨﻴﺸﻴﭘ زا يا ﺔ
ﻨﻴﻣز رد ﻲﺑﺮﺠﺗ ﺔ
ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺋارا ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﺔ
ﺮﺑ تﺎﻣﺪﺧ
و ﺪﻧﺮﺑ شزرا ،ﺪﻧﺮﺑ يرادﺎﻓو ،ﺪﻧﺮﺑ ﺮﻳﻮﺼﺗ ...
ﻨﻴﺸﻴﭘ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺔ
ﻨﻴﻣز رد ﻲﺑﺮﺠﺗ ﺔ
ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا
لوﺪﺟ رد 1
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
لوﺪﺟ 1 . ﻨﻴﺸﻴﭘ ﺔ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺑﺮﺠﺗ
ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ )
لﺎﺳ ( ناﻮﻨﻋ ﺞﻳﺎﺘﻧ
يﻮﻟﻮﻣ و ﻲﻗﺪﻨﺟ ،هدازﺎﻗآ ) 1389 ( ﺪﻧﺮﺑ ﺮﻳﻮﺼﺗ ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺶﻳاﺰـﻓا ﻖـﻳﺮﻃ زا ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﺪﻧوﺮﻬـﺷ رﺎـﺘﻓر دﺎـﻌﺑا ﺋارا رد ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺔ دراد ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺪﻧﺮﺑ ﺮﻳﻮﺼﺗ ﺮﺑ تﺎﻣﺪﺧ
رﻮﭘﺮﺒﻛا و يﺮﻠﻧﺎﺧ ،هدازﺎﻗآ ) 1394 ( شزرا ﻦﻴــﺑ ﺔــﻄﺑار ﻲــﺳرﺮﺑ
و يﺮﺘــﺸﻣ ةﮋــﻳو
ﻞﺘﻫ هوﺮﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﺑ يﺎﻫ
نﺎﻴﺳرﺎﭘ ﻲﻠﻠﻤﻟا
ﻦﻴﺑ شزرا ﮋـــﻳو ة ﺮﺘﺸﻣ ي و ﺮﻜﻠﻤﻋ د ﺮﮔ هو ﺎﻫﻞﺘﻫ ي
ﺎﭘ ر ﺎﻴﺳ ن
، ﻄﺑار ﺔ ﻲﺘﺒﺜﻣ و يﻮﻗ و
ﻮﺟ د دراد .
ﻮﻔﺻ هدازﺮﺒﻛا و رﺎﮕﺘﺳر ﻳ
ﻲ
) 1393 ( ﺮــﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎــﺳ يﺪﻧوﺮﻬــﺷ رﺎــﺘﻓر ﺮﻴﺛﺄــﺗ ﻦﻴــﻴﺒﺗ
ﮋﻳو شزرا و يﺮﺘﺸﻣ ﺖﻳﺎﺿر ة
يرﺎـﺠﺗ كرﺎـﻣ
ﺎـﺑ يراﺪﻜﻧﺎﺑ ﺖﻌﻨﺻ رد ﺪـﻴﻛﺄﺗ
و ﺎﻫﺪـﻳﺪﻬﺗ ﺮـﺑ
ﺖﺻﺮﻓ ﺎﻫ و ﺖـﺒﺜﻣ ،ﻢﻴﻘﺘـﺴﻣ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر
رادﺎﻨﻌﻣ ي ﮋـﻳو شزرا و يﺮﺘﺸﻣ ﺖﻳﺎﺿر ﺮﺑ ة
كرﺎـﻣ
دراد يرﺎﺠﺗ .
ـــ ـــــــــــــــــــــــ ــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
1. Protestant Work Ethic 2. Islamic Work Ethic
لوﺪﺟ ﺔﻣادا 1
ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ )
لﺎﺳ ( ناﻮﻨﻋ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻲﻟﺮﻫو و تﺮﻣﺎﺑ )
2005 ( ﻪـﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻴﻔﻴﻛ دﺎـﻌﺑا زا ﻲـﻜﻳ ناﻮـﻨﻋ
شزرا ﺪــﻧﺮﺑ ةﮋــﻳو ﻲﺗﺎﻣﺪــﺧ ﻊﻳﺎﻨــﺻ رد
ﺲﻴﺋﻮﺳ ﻲﻣ ﻲﻓﺮﺼﻣ يﺎﻫﻻﺎﻛ رد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻪﺑ تﺎﻣﺪﺧ
ﺪـﻧاﻮﺗ
ﻪــﺑ ﻲﻋﻮــﻧ ﺔــﺑﺎﺜﻣ و دﻮــﺷ هﺪــﻳد ﻲﺑﺎــﻳرازﺎﺑ ﺖــﻴﻟﺎﻌﻓ
شزرا دﺎﻌﺑا زا يﺪﻨﻳﺎﺸﻴﭘ
ﺪـﻧﺮﺑ ةﮋـﻳو ) ،لﺎـﺜﻣ ياﺮـﺑ
هﺪﺷ كاردا ﺖﻴﻔﻴﻛ (
ﺖﺳا .
تﺎﺑ و ﺎﻤﻴﻃﺎﻓ ،بﺬﻧﺎﻬﺟ ) 2013 ( ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ
ﺮﻴﺛﺄﺗ شزرا ﺮـﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻴﻔﻴﻛ
ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو : ﻲﺠﻧﺎـﻴﻣ ﺶﻘﻧ
ـﻓﺮﻃود يﺮـﮔ ﺔ
ﺖﻛﺮﺷ رﺎﺒﺘﻋا و هﺪﺷ كاردا شزرا
ﺖﻛﺮﺷ رﺎﺒﺘﻋا و هﺪﺷ كاردا شزرا ﺑ ﺎﻫ
ﻪ ﻞـﻣﺎﻛ رﻮﻃ
ﻲﺠﻧﺎﻴﻣ ﺪـﻨﻨﻛ ة ـﻄﺑار ﺔ زا هﺪـﺷ كرد ﺖـﻴﻔﻴﻛ ﻦﻴـﺑ
شزرا و تﺎﻣﺪــﺧ ﺪــﻧﺮﺑ ةﮋــﻳو
يﺮﺘــﺸﻣ ﺮــﺑ ﻲــﻨﺘﺒﻣ
ﺪﻨﺘﺴﻫ .
تﺎﺳﺎﻴﻬﻟا ) 2012 ( ﻌﺳﻮﺗ رد ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا ﺶﻘﻧ ﺔ
رﺎﺘﻓر
رد ﻲﻧﺎﻣزﺎــﺳ يﺪﻧوﺮﻬــﺷ ﻪــﺴﺳﺆﻣ
يﺎــﻫ
ندرا ﻲﺗﺎﻋﻮﺒﻄﻣ
رد ﺪﻬﻌﺗ ﺢﻄﺳ ﻪﺴﺳﺆﻣ
يﺎﻫ ﺖﺒﺴﻧ ندرا ﻲﺗﺎﻋﻮﺒﻄﻣ
ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا ﻪﺑ ﺖﺳا دﺎﻳز
. ﻪﺑ ،هوﻼﻋ ظﺎﺤﻟ زا
ﺎﻣآ ر ﺮﺛا ي نﺎﻳﺎﺷ رﺎﻛ قﻼﺧا يﺎﻫدرﻮﺧﺮﺑ زا ﻲﻬﺟﻮﺗ
ﻲﻣﻼﺳا ) ﺶﺸﺨﺑ و ﻲﻧﺎﺑﺮﻬﻣ (
و نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد
بﺎـﺑرا ﻮﺟر نﺎــﻋ و ﺪــﻨﻤﺗرﺪﻗ داﺮــﻓا زا يرادﺮﺒﻧﺎــﻣﺮﻓ ،
وﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر رد يرﺎﻛ قﻼﺧا ﻪﺑ ماﺮﺘﺣا ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧ
دراد دﻮﺟو نﺎﻣزﺎﺳ ﻦﻳا نﺎﻨﻛرﺎﻛ نﺎﻴﻣ .
ﺮﻤﻋ و ﺐﻛﻮﻛ ،ﺪﻤﺤﻣ ) 2016 ( رﺎــﺘﻓر و ﺖﻟاﺪــﻋ ﻦﻴــﺑ فﺎﻜــﺷ لﺎــﺼﺗا
ﻲﻳﺎﻴﺳآ ﮓﻨﻫﺮﻓ رد ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ
ﺑ ﺖﻟاﺪﻋ ﻪ نﺎـﺴﻜﻳ رﻮﻃ ﺮﻴﺛﺄـﺗ
رﺎـﺘﻓر ﺮـﺑ ﻲﻤﻴﻘﺘـﺴﻣ
ﺖـﻬﺟ يﺪﻧوﺮﻬـﺷ و داﺮــﻓا ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ هﺪـﺷ ﻲـﻫد
رد ﻪـﻛ ﻲﻧﺎـﻨﻛرﺎﻛ ياﺮـﺑ ﻪﻄﺑار ﻦﻳا و دراد نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﺘـﺸﻴﺑ ،ﺪـﻧراد يﺮﺗﻻﺎـﺑ ﺢﻄـﺳ ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا ﺖﺳا .
و ﺪﻨﻤﻴﻣ يﺪﻧﺮﻫ ) 1393 ( رد ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﺶﻘﻧ ﻦﻴﻴﺒﺗ
شزرا ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﺄﺗ
ﺮﻴﺛ شزرا ﺮﺑ ﻲﺘﺒﺜﻣ ةﮋﻳو
ﺪﻧﺮﺑ شزرا ﻲﻓﺮﻃ زا و دراد يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ةﮋـﻳو
ﺪﻧﺮﺑ ﺐﺒﺳ ﺰﻴﻧ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو ﻲﻣ
دﻮﺷ .
يﺪﻧﺮﻫ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺮﻳﻮـﺼﺗ ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر فﺮﺼﻣ ﺪﻧﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻪﻔﻴﻇو اﺮﻓ يﺎﻫرﺎﺘﻓر
ﺐﻧﺎﺟ زا يدﺎﻳز رﺎﻴﺴﺑ ﺪﺣ ﺎﺗ يا
كرد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺮﻳﺬﭘ
ﺷزرا و ﺪﻨﻤ ﺎﻘﺗرا ﺐﺒﺳ و ﺖﺳا ي
يﺮﺘـﺸﻣ هﺎﮔﺪـﻳد رد نﺎﻣزﺎـﺳ ﺪﻧﺮﺑ ﺮﻳﻮﺼﺗ و شزرا ﻲﻣ دﻮﺷ .
نﺎﻬﻴﻛ رﻮﭘ و نﺎﻴﻃﻮﻃ ،
ﻲﻌﻴﻨﺻ ) 1395 ( و ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺪﻧوﺮﻬـﺷ رﺎﺘﻓر ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا
ﺪﻧﺮﺑ ﻪﺑ يرادﺎﻓو
ﻲﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ رد نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر يﺎـﻫ
تﺎﻣﺪﺧ و شوﺮﻓ ﺎـﺑ اﺪـﻧﻮﻫ ﺖﻛﺮـﺷ شوﺮﻓ زا ﺲﭘ
نآ ﺪـﻧﺮﺑ ﻪﺑ يرادﺎﻓو
نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ يﻮـﺳ زا ﺖﻛﺮـﺷ
،
ﻄﺑار ﺔ ﺋارا دﻮﺒﻬﺑ ﻖﻳﺮﻃ زا و دراد يرادﺎﻨﻌﻣ ﺔ
تﺎﻣﺪﺧ
ﺪﺷ كاردا ﺖﻴﻔﻴﻛ ناﺰﻴﻣ ،نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﻪﺑ ة
زا يﺮﺘـﺸﻣ
ﺎﻘﺗرا ﺐﺒﺳ و هداد ﺶﻳاﺰﻓا ار ﺖﻣﺪﺧ ي
ﺪـﻧﺮﺑ شزرا
يﺮﺘﺸﻣ ﻦﻫذ رد ﻲﻣ
دﻮﺷ .
ﻴﺿﺮﻓ و ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ ﻪ
يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻛﺪﻧا يﺎﻫ
ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲ ﻄﺑار
ﺔ
ﺪـﻧﺮﺑ شزرا و ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر نﺎﻴﻣ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺪﻧا ﻞﻜـﺷ رد دﻮﺟﻮﻣ فﺎﻜﺷ و عﻮﺿﻮﻣ تﺎﻴﺑدا زا جاﺮﺨﺘﺳا ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ ، 1
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ
لﺪﻣ زا
ﻢﻴـﻛ يﺎـﻫ ﺶﻧارﺎـﻜﻤﻫ و
) 2008 ( و
يﺪﻧﺮﻫ و ﺪﻨﻤﻴﻣ )
1393 ( ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﻓﺎﺿا ﺎﺑ و ﻞﻳﺪﻌﺗ ندﺮﻛ
يﺮﮔ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﻞﻜـﺷ ﻲﻣﻼـﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا
ﺖﺳا .
ﻞﻜﺷ 1 . ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ
ﻴﺿﺮﻓ ،ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪ
يﺎﻫ ﺮﻳز حﺮﺷ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ هﺪﺷ حﺮﻄﻣ
ا ﺪﻧ :
ﻴﺿﺮﻓ ﺔ 1 : ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﺛﺄﺗ
شزرا ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو
يﺮﺘـﺸﻣ ﺮـﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ
دراد . ﻴﺿﺮﻓ ﺔ 1 - ﻒﻟا : شزرا ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺘﺳود عﻮﻧ ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو
دراد يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ .
ﻴﺿﺮﻓ ﺔ 1 - ب : شزرا ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻨﺗوﺮﻓ و ﻊﺿاﻮﺗ ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو
يﺮﺘـﺸﻣ ﺮـﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ
دراد .
عﻮﻧ ﻲﺘﺳود
ﻲﻨﺗوﺮﻓ و ﻊﺿاﻮﺗ
ﻴﺣور ﺔ يدﺮﻤﻧاﻮﺟ
يرﺎﻛ ناﺪﺟو
ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻠﻴﻀﻓ
ةﮋﻳو شزرا ﺪﻧﺮﺑ يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ
ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا
H1
H1a
H1b
H1c H1d H1e
H2
يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ
ﻴﺿﺮﻓ ﺔ 1 - ج : ﻴﺣور ﺔ شزرا ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ يدﺮﻤﻧاﻮﺟ ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو
يﺮﺘـﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ
دراد . ﻴﺿﺮﻓ ﺔ 1 - د : شزرا ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ يرﺎﻛ ناﺪﺟو ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو
دراد يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ .
ﻴﺿﺮﻓ ﺔ 1 - ﻫ : ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻠﻴﻀﻓ شزرا ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ
ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو دراد يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ
.
ﻴﺿﺮﻓ ﺔ 2 : ﻄﺑار ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا ﺔ
نﺎﻴﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر شزرا و
ﺪـﻧﺮﺑ ةﮋﻳو ﺮـﺑ ﻲـﻨﺘﺒﻣ
ﺘﺸﻣ ﻲﻣ ﻞﻳﺪﻌﺗ ار يﺮ ﺪﻨﻛ
؛ ﺑ ﻪ يرﻮﻃ ﺮﻫ ﻪﻛ ﻪﭼ ،ﺪـﺷﺎﺑ ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا يﺪﻧوﺮﻬـﺷ رﺎـﺘﻓر
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻴﺛﺄﺗ شزرا ﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ رادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو
يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﻲﻣ
دراﺬﮔ .
شور ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺳﺎﻨﺷ
يدﺮﺑرﺎﻛ ،فﺪﻫ ظﺎﺤﻟ زا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺖﺳا
ﻮﺤﻧ ظﺎﺤﻟ زا و ة
هداد يروآدﺮﮔ ﺎﻫ
، عﻮـﻧ زا ﻲﻔﻴـﺻﻮﺗ
بﻮﺴﺤﻣ ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ ﻲﻣ
دﻮﺷ . ﻌﻣﺎﺟ ﺔ هوﺮﮔ ود ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا فﺪﻫ ﻪﺘﺳد
يﺪﻨﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ .
لوا هوﺮﮔ
دوﺪﺤﻣﺎﻧ هدﻮﺑ و ﻞﺘﻫ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ مﺎﻤﺗ ﻞﻣﺎﺷ ناﺮﻬﺗ نﺎﻴﺳرﺎﭘ يﺎﻫ
) 5 ﻞﺘﻫ ( تﺪﻣ رد ياﺮـﺟا
ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﻳا ﻲـﻣ
دﻮـﺷ
ﻞـﺘﻫ ﻪـﻋﻮﻤﺠﻣ ﻲﻔـﺻ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ مود هوﺮـﮔ و ناﺮـﻬﺗ نﺎﻴـﺳرﺎﭘ يﺎـﻫ
ار
ﻣﺮﺑرد ﻲ دﺮﻴﮔ . ﻪﻧﻮﻤﻧ شور لوا هوﺮﮔ ياﺮﺑ يﺮﻴﮔ
) نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ( مود هوﺮـﮔ ياﺮـﺑ و سﺮﺘـﺳد رد شور ،
) ﻲﻔﺻ نﺎﻨﻛرﺎﻛ (
ﻪﺷﻮﺧ شور ، ﻪﻠﺣﺮﻣود يا
ﺖﺳا هدﻮﺑ يا .
ﻠﺣﺮﻣ رد ﺔ لوا
، ﻌﻣﺎﺟ ﺔ ﻪﺷﻮﺧ ﺞﻨﭘ ﻪﺑ فﺪﻫ
) 5 ﻞﺘﻫ ( ﻪﻘﺒﻃ ﺪﺷ يﺪﻨﺑ نﺎﻴﻣ زا و
ﺎﻬﻧآ ﺑ ﻞﺘﻫ ﻪﺳ ﻪ
ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ .
شور ﻪﺑ ﻞﺘﻫ ﺮﻫ زا
ﺳ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ هدﺎ
ﺖﺳا هﺪﺷ يﺮﻴﮔ .
ﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺔ
ﺎﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ هوﺮﮔ ندﻮﺑ دوﺪﺤﻣ
ﻌﻣﺎﺟ ﺔ
ناﺮﻛﻮﻛ لﻮﻣﺮﻓ سﺎﺳا ﺮﺑ يرﺎﻣآ
، ﻞﻗاﺪﺣ 384 ﺰﻴﻧ ﻲﻔﺻ نﺎﻨﻛرﺎﻛ هوﺮﮔ ياﺮﺑ و ﺮﻔﻧ 384
رد ﺮﻔﻧ ﺮﻈﻧ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ .
ﻢﺠﺣ ﻧﻮﻤﻧ ﺔ ﺎـﺑ ﺖـﻘﺑﺎﻄﻣ ياﺮـﺑ ﺎـﻣا ،دﻮﺑ ﺮﺘﻤﻛ ﻪﻌﻣﺎﺟ ندﻮﺑ دوﺪﺤﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
داﺪﻌﺗ ﻧﻮﻤﻧ ﺔ داﺪﻌﺗ نﺎﻤﻫ ،نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ هوﺮﮔ 384
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺮﻔﻧ .
ﻪﺑ ﻊﻤﺟ رﻮﻈﻨﻣ تﺎﻋﻼﻃا يروآ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد سﺎﻴﻘﻣ ﺎﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ
ﺞﻨﭘ ﻪﻨﻳﺰﮔ تﺮﻜﻴﻟ يا )
زا 1 =
ًﻼﻣﺎﻛ ﺎـﺗ ﻒﻟﺎﺨﻣ
5 =
ًﻼﻣﺎﻛ ﻖﻓاﻮﻣ ( ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﺑ
ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ اﺪـﺘﺑا ،يرﻮـﺻ و اﻮـﺘﺤﻣ ﻲﻳاور ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ زا ﺮـﻔﻧ ﻪـﺳ رﺎـﻴﺘﺧا رد
نادﺎﺘـﺳا و
زا ﺲﭘ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هزﻮﺣ ﻦﻳا نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ لﺎﻤﻋا
ﺗ و تﺎﺣﻼﺻا ﻲﺧﺮﺑ ﺄ
ﻧآ ﺪـﻴﻳ ﺎـﻬ ﺶﺠﻨـﺳ ياﺮـﺑ ،
ﻦﻴﺑ ،ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و دﺎﻤﺘﻋا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ 30
ﻊـﻳزﻮﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻀﻋا زا ﺮﻔﻧ ﺪـﺷ
ﻊـﻤﺟ زا ﺲـﭘ و يروآ
، و ﻪـﻳﺰﺠﺗ
ﻪﻴﻟوا ﻞﻴﻠﺤﺗ مﺎﺠﻧا ﺎﻬﻧآ يور
ﺖﻓﺮﮔ . ﻣ و ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ يﺎـﻔﻟآ راﺪﻘ
ﺪـﺷ ة
ﺶﻴﭘ رد ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ لوﺪﺟ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ نﻮﻣزآ
2 ﺖﺳا هﺪﻣآ .
لوﺪﺟ 2 . تﺎﻋﻼﻃا خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ ﺮﻳدﺎﻘﻣ و ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﺮﻴﻐﺘﻣ مﺎﻧ ﻪﻳﻮﮔ داﺪﻌﺗ
ﺎﻫ ﻊﺒﻨﻣ
يﺎﻔﻟآ راﺪﻘﻣ خﺎﺒﻧوﺮﻛ
1 . ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر 15
فﻮﻛﺎﺳدﺎﭘ ) 1990 ( هﺪﺷ هداد ﻖﻴﺒﻄﺗ
ﺖﻓﺎﺑ ﺎﺑ و رﺎﻣﻮﻛ ﻂﺳﻮﺗ ﻲﻳﺎﻴﺳآ
هﺎﺷﺪﻤﺣا ) 2015 ( 847
/ 0
1 - 1 . ﻲﺘﺳود عﻮﻧ 3
698 / 0
1 - 2 . ﻲﻨﺗوﺮﻓ و ﻊﺿاﻮﺗ 3
783 / 0
1 - 3 . ﻴﺣور ﺔ يدﺮﻤﻧاﻮﺟ 3
708 / 0
1 - 4 . يرﺎﻛ ناﺪﺟو 3
845 / 0
1 - 5 . ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻠﻴﻀﻓ 3
784 / 0
2 . شزرا ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو يﺮﺘﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ 14
ﻲﻠﺴﻴﻗ و نﺎﺳ )
2010 ( 915
/ 0
3 . يرﺎﻛ قﻼﺧا ﻲﻣﻼﺳا
17 ﻲﻠﻋ
) 2001 ( 953
/ 0
ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ زا نﺎﻨﻴﻤﻃا لﻮﺼﺣ زا ﺲﭘ
، ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ رﺎﻴﺘﺧا رد
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻀﻋا مﺎﻤﺗ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ
هداد و ﺎﻫ
ﻊﻤﺟ ﺪﺷ يروآ ﺪﻧ . هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ شور لﺪﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﺎﻫ
يرﺎﺘﺧﺎـﺳ تﻻدﺎـﻌﻣ يزﺎـﺳ ﺎﺑ
ور ﺮﻜﻳ د
ﺪﺣ ا ﻞﻗ ﺎﻌﺑﺮﻣ ت ﻲﺋﺰﺟ و رد مﺮﻧ راﺰﻓا
Smart PLS3.2.6
ﺖﺳا هدﻮﺑ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﻧﻮﻤﻧ ﺔ ﻞﺘﻫ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻲﻔﺻ نﺎﻨﻛرﺎﻛ و نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ هوﺮﮔ ود زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يرﺎﻣآ ناﺮﻬﺗ نﺎﻴﺳرﺎﭘ يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ .
39 ﺪﺻرد نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ هوﺮﮔ زا و نز
61 ﺪﻧدﻮﺑ دﺮﻣ ﺪﺻرد .
،ﻲﻨـﺳ ظﺎـﺤﻟ زا 3
/ 19
ﺮﻳز ﺪﺻرد 30
و لﺎﺳ 1 / 40 ﺪﺻرد ﻦﻴﺑ 31 ﺎﺗ 40 و لﺎﺳ 7 / 36 ﺪـﺻرد زا ﺶﻴـﺑ 41 لﺎـﺳ ﺘـﺷاد ﺪﻨ
) 9 / 3 ﻲﺑ ﺪﺻرد ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺦﺳﺎﭘ .(
ﻲﻔﺻ نﺎﻨﻛرﺎﻛ هوﺮﮔ رد 37
و نز ﺪﺻرد 63
ﺪـﻧدﻮﺑ دﺮﻣ ﺪﺻرد .
زا
،ﻲﻨﺳ ظﺎﺤﻟ 8
/ 44 ﺮﻳز ﺪﺻرد 30
لﺎﺳ
، 38 ﺪﺻرد ﻦﻴﺑ 31 ﺎﺗ 40 و لﺎﺳ 4 / 16 ﺪـﺻرد زا ﺶﻴـﺑ 41
لﺎﺳ ﺪﻨﺘﺷاد ) 8 / 0 ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻲﺑ ﺪﺻرد .(
ﻪﺑ زآ رﻮﻈﻨﻣ ﻮﻣ ن ﺪﻣ ل ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ زا ﺶﻫوﮋﭘ شور
ﻣ ـ ﺪ ل ﺳ ــ ﺎ يز ﻌﻣ ــ ﺎ د ﻻ ت ﺎﺘﺧﺎﺳ ير ﺎﺑ ور ﺮﻜﻳ د
ﺪﺣ ا ﻞﻗ ﺎﻌﺑﺮﻣ ت ﻲﺋﺰﺟ رد ﺮﻧ م راﺰﻓا
Smart PLS3.2.6
ا ﺳ ـ ﺎﻔﺘ هد ﺷ ـ ﺪ . رد ﻪﻣادا
، ﺘﻧ ـ ﺞﻳﺎ زآ ﻮﻣ ن ﺪﻣ ل
ا ﺪﻧ هزا زآ و يﺮﻴﮔ ﻮﻣ
ن ﺪﻣ ل ﺎﺘﺧﺎﺳ لﺪﻣ ﻲﻠﻛ شزاﺮﺑ و ﺎﻬﻧآ شزاﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ير ارا
ﻪﺋ هﺪـﺷ
ﺖﺳا . هزاﺪﻧا لﺪﻣ نﻮﻣزآ و ﻲﺳرﺮﺑ يﺮﻴﮔ
هزاﺪﻧا لﺪﻣ ﻲﺗرﻮﺻ رد ﺮﻴﮔ
ﻦﮕﻤﻫ ي ﺖﺳا
ﺮـﻈﻧ ﺪﻣ يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ رد ﻪﻛ )
95 ﺪـﺻرد (
، راﺪـﻘﻣ زاt
دﺪﻋ 96 / 1 هﺪﻫﺎـﺸﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ زا ﻚﻳﺮﻫ ﻲﻠﻣﺎﻋ يﺎﻫرﺎﺑ ﻖﻠﻄﻣ رﺪﻗ و هدﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎـﺑ ﺮﻇﺎـﻨﺘﻣ ﺮﻳﺬـﭘ
نآ نﺎﻬﻨﭘ ﺮﻴﻐﺘﻣ
، راﺪﻘﻣ ﻞﻗاﺪﺣ ياراد 4
/ 0
ﻪـﻧﻮﮔ ﻦﻴـﻤﻫ ﻪﺑ ﻂﻳاﺮﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﺖـﺳا
) ﻞﻜﺷ 2 .(
ياﺮﺑ هزﺎﺳ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﻦﻴﻴﻌﺗ و ﺐﻛﺮﻣ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ رﺎﻴﻌﻣ زا ﺎﻫ
ياﺮﺑ اﺮـﮕﻤﻫ ﻲﻳاور زا ﺰﻴﻧ ﺎﻬﻧآ ﻲﻳاور ﻦﻴﻴﻌﺗ
هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا
. نﺎﻤﻫ لوﺪﺟ رد ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ 3
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻣ مﺎـﻤﺗ ياﺮـﺑ ﺐﻛﺮﻣ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺐﻳﺮﺿ ،دﻮﺷ
هزﺎﺳ ﺎﻫ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ 7 / 0 نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺪﻨﻫد
ة لﺪﻣ ﻲﻧورد يرﺎﮔزﺎﺳ ﺖﺳا
. ﻲـﻳاور ﺮﻳدﺎـﻘﻣ ،هوﻼـﻋ ﻪﺑ
ﮕﻤﻫ اﺮ
AVE ) ( ﻲﻨﺗوﺮﻓ و ﻊﺿاﻮﺗ ﺮﻴﻐﺘﻣ زا ﺮﻴﻏ ﻪﺑ )
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ 492 / 0 ( هزﺎﺳ مﺎﻤﺗ ياﺮﺑ ، ﺎﻫ
زا ﺮﺘﺸﻴﺑ 5 / 0
ﻪﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد نﺎﺸﻧ ﻪﻛ
ﺪﻨﻫد ة ﺖﺳا لﺪﻣ ﻲﻧورد رﺎﺒﺘﻋا و ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ .
لوﺪﺟ 3 . هزﺎﺳ رﺎﺒﺘﻋا ﻲﺳرﺮﺑ لﺪﻣ يﺎﻫ
ﺮﻴﻐﺘﻣ
CR AWE
عﻮﻧ ﻲﺘﺳود 848
/ 0 655
/ 0
ﻲﻨﺗوﺮﻓ و ﻊﺿاﻮﺗ
710 / 0 492
/ 0
ﻴﺣور ﺔ يدﺮﻤﻧاﻮﺟ 852
/ 0 662
/ 0
يرﺎﻛ ناﺪﺟو
866 / 0 690
/ 0
ﻲﻧﺪﻣ ﺖﻠﻴﻀﻓ
885 / 0 720
/ 0
ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا
931 / 0 506
/ 0
شزرا ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو 874
/ 0 509
/ 0
يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﺪﻣ نﻮﻣزآ و ﻲﺳرﺮﺑ
نﺎﺸﻧ ﻲﻧورد لﺪﻣ ةﺪﻨﻫد
ﺶﻫوﮋﭘ نﻮﻨﻜﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﺖﺳا
ﻲـﻧورد لﺪـﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ و
ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻪﻴﺿﺮﻓ
ﺖﺧادﺮﭘ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ .
ياﺮﺑ
ﺮﻴـﺴﻣ ﺐﻳﺮـﺿ ندﻮﺑ رادﺎﻨﻌﻣ
، راﺪـﻘﻣ ﺮـﻫt
ﺮﻴﺴﻣ ﺪﻳﺎﺑ دﺪﻋ زا 96 / 1 قﺪـﺻ ﺎﻫﺮﻴـﺴﻣ مﺎـﻤﺗ ياﺮـﺑ ﺖـﻟﺎﺣ ﻦـﻳا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﺠﻴﺘﻧ ﺔ ﻴﺿﺮﻓ ﻪ يﺎﻫ لوﺪﺟ رد يرﺎﺘﺧﺎﺳ لﺪﻣ ﺮﻴﺴﻣ ﺐﻳاﺮﺿ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺶﻫوﮋﭘ 4
هﺪـﺷ جرد
ﺖﺳا . ﻴﺿﺮﻓ نﻮﻣزآ ﻪ
ﺎﻫ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﺪﻫد ﻪ
رادﺎﻨﻌﻣ رﻮﻃ ي
) 744 / 0 ( شزرا ﺮﺑ
ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺖﺳا راﺬﮔ .
ﻴﺿﺮﻓ نﻮﻣزآ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪ
يﺎﻫ نﺎﺸﻧ ﺰﻴﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻋﺮﻓ ﻲﻣ
ﺪﻫد ﺞﻨـﭘ مﺎﻤﺗ
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﺪﻌﺑ
، ﺮﻴﺛﺄﺗ شزرا ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ ﺪﻧﺮﺑ ةﮋﻳو
ﻲﻣ ﺪـﻧراﺬﮔ .
نﺎـﻴﻣ ﻦـﻳا رد ﻪـﺘﺒﻟا
ﻴﺣور ﺔ يدﺮﻤﻧاﻮﺟ )
383 / 0 ( و ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ يرﺎﻛ ناﺪﺟو
) 712 / 0 ( ار يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﺘـﺷاد
ﺖﺳا . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
،ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻞﻳﺪﻌﺗ رادﺎﻨﻌﻣ ﻄﺑار رد ار ﻲﻣﻼﺳا رﺎﻛ قﻼﺧا يﺮﮔ
ﺔ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ
ﺘﺴﺑاو و ﺔ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻠﺻا )
مود ﻲﻠﺻا ﺔﻴﺿﺮﻓ (
ﺪﻴﻳﺄﺗ دﺮﻛ
؛ ناﺰﻴﻣ ﻪﭼﺮﮔا ﻦﻳا
ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻢـﻛ ًﺎﺘﺒـﺴﻧ يراﺬـﮔ
