ﻲﻨﻌﻣ بﻮﭼرﺎﭼ رد ﻲﻧﺎﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲﻛﺮﺗ نﺎﺑز رد ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﻌﻓ
:يراﺪﻳد
görmək
/ /
) د نﺪﻳ (
ﻲﺗﺮﻀﺣ ﻒﺳﻮﻳ *
ا رﺎﻳدﺎﺘﺳ
،رﻮﻧ مﺎﻴﭘ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﺳﺎﻨﺷ نﺎﺑز و نﺎﺑز هوﺮﮔ
ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ ﻲﻔﺳﻮﻳ ﻪﻤﻃﺎﻓ
**دار
ﻧ مﺎﻴﭘ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﺳﺎﻨﺷ نﺎﺑز و نﺎﺑز هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا
،رﻮ
ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ
ﻦﺷور ﺲﻴﻘﻠﺑ ***
رﺎﻴﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷ نﺎﺑز و نﺎﺑز هوﺮﮔ
،
،رﻮﻧ مﺎﻴﭘ هﺎﮕﺸﻧاد
ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ ﻲﻧﺎﺧﺪﻤﺣا ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ ****
،رﻮﻧ مﺎﻴﭘ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﺳﺎﻨﺷ نﺎﺑز و نﺎﺑز هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا
ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ
:ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ) 09
/ 04 / 94 :ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ ، 01
/ 05 / 96 ، دادﺮﻣ:پﺎﭼ ﺦﻳرﺎﺗ 1396
(
هﺪﻴﻜﭼ فﺪﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻲﺳرﺮﺑ
ﺶﻘﻧ رﺎﻌﺘﺳا يراﺪـﻳد ﻞﻌﻓ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ رد ه görmək /
/ ) د نﺪـﻳ ( نﺎـﺑز رد
ﻲﻨﻌﻣ بﻮﭼرﺎﭼ رد ﻲﻧﺎﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲﻛﺮﺗ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻦﻳا .ﺖﺳا ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ
- ﻲﻌـﺳ و ﺖﺳا يدﺎﻨﺳا
نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻲﻧﺎﻌﻣ ﺎﺗ هﺪﺷ ﻞﻌﻓ
ﻲﻨﻌﻣ دﺮﻜﻳور ﺮﺑﺎﻨﺑ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻪـﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘـﺳد ياﺮﺑ .ﺪﻫد ﻪﺋارا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ـﻫ ﻦـﻳا فﺪ
،
ﺮﻜﻴﭘ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻲﻧﺎﺑز ة
، هداد هﺎﮕﻳﺎﭘ زا ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ﻪـﻠﻤﺟ زا ﻲﻧﺎـﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲـﻛﺮﺗ نﺎـﺑز يﺎﻫ
ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺖﻐﻟ يﺎﻫ
، بﺎﺘﻛ ﺎﻫ
، تﻼﺠﻣ
، ﻪﻣﺎﻧزور ﻪـﺘﻓﺎﻳ .ﺖﺳا هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﻲﻧﺎﺑز ﻢﺷ و ﺎﻫ نﺎـﺸﻧ ﺶﻫوﮋـﭘ يﺎـﻫ
ﻲﻣ ﺪﻨﻫد يراﺪﻳد ﻞﻌﻓ ياﺮﺑ ﻪﻛ görmək/
/ ) د نﺪﻳ ( 24 ﻪﻘﺒﻃ زا ﺪﻌﺑ ﺎﻨﻌﻣ ﻪـﻧﻮﮔ عاﺰﺘﻧا و يﺪﻨﺑ
ﻲﺘﻓﺎـﺑ يﺎـﻫ
ﺪـﺷ جاﺮﺨﺘﺳا .
ﺮـﺑاﺮﺑ ﻦـﻳا
هﺪـﻳﺪﭘ ،ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪـﻨﭼ ﻪـﻛ دﻮـﺑ نآ ﺮﮕﻧﺎـﺸﻧ ﻲﻳﺎـﻨﻌﻣ يﺎـﻫ مﺎـﻈﻧ يا
و هدﻮـﺑ ﺪـﻨﻣ
ﺖﺴﺑرﺎﻛ ﻞﻜﺷ رد زﺎﺠﻣ و هرﺎﻌﺘﺳا نﻮﭽﻤﻫ ﻲﻳﺎﻫ ﻪﺑ .ﺪﻨﻠﻴﺧدرﺎﻴﺴﺑ نآ ﻒﻴﺻﻮﺗ و يﺮﻴﮔ
ﻪﻜﺒـﺷ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻦـﻳا
دﺮﺘﺴﮔ ة ﻲﻣ ﻞﻜﺷ ﻞﻌﻓ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ ﻲﻣ ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا و دﺮﻴﮔ
ﮔ ناﻮﺗ ﮓﻧر ﺮﭘ ﺶﻘﻧ هرﺎﻌﺘﺳا ﻪﻛ ﺖﻔ ﺖﺒـﺴﻧ يﺮـﺗ
ﻞﻜﺷ رد زﺎﺠﻣ ﻪﺑ ﺖﻓﺎﺑ رد ﻞﻌﻓ دﺮﺑرﺎﻛ و ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ يﺮﻴﮔ
.دراد نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ
هژاو :يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ
"
ﻲﻧﺎﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲﻛﺮﺗ نﺎﺑز
"
" ، ﻲﻨﻌﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
"
" ، ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ
"
" ، هرﺎﻌﺘﺳا
"
.
________________________________
________________________________
__
* E-mail: hazratiyousef@gmail.com
** E-mail: f_yousefirad@pnu.ac.ir
*** E-mail: bl_rovshan@pnu.ac.ir
**** E-mail: ahmadkhani@pnu.ac.ir
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
نﺎﺑز ﻲﺳﺎﻨﺷ رد يدﺮﻜﻳور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺶﻫوﮋﭘ
ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا نﺎﺑز ﻲﺳرﺮﺑ و ﻲﺳرﺮﺑ
ﺪﻧﻮﻴﭘ نﺎﺑز نﺎﻴﻣ
ﻲـﻣ وا ﻲـﻜﻳﺰﻴﻓ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا برﺎﺠﺗ و وا ﻦﻫذ ،نﺎﺴﻧا
،ﺪـﻨﻬﻣ ﺦـﺳار) .دزادﺮـﭘ 6:1389
. (
هﺮﺘـﺴﮔ
نﺎﺑز ﻲﺳﺎﻨﺷ نﺎﺑز ﻪﻛ ﺖﺳا ضﺮﻓ ﻦﻳا ﺮﺑ ﺪﻨﻳآﺮﺑ
رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪـﺠﻴﺘﻧ ﻪـﻜﻠﺑ ،ﺖﺴﻴﻧ ﺰﻐﻣ رد ﻲﺻﺎﺧ يﺎﻫ
مﺎﻈﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻣﺎﻋ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫ مدﺮﻣ
مﻮﻬﻔﻣ ياﺮﺑ
1يزﺎﺳ ﻤﻫ ﺔ ﻪﺒﻨﺟ نآ ﺖﻴﻌﻗاو يﺎﻫ ﺑ ار ﺎﻫ
ﻪ رﺎﻛ
ﻲﻣ .ﺪﻧﺮﻴﮔ
رد ﺮﺘﺴﮔ ة نﺎﺑز ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻲﻨﻌﻣ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﺖـﺳا رادﻮـﺧﺮﺑ ﻲـﺻﺎﺧ ﺖﻴﻤﻫا زا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪـﻛ
رد ﺶﻫوﮋﭘ يدﺎﻴﻨﺑ زا نآ
نﺎﺑز ﺚﺣﺎﺒﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﻨﻌﻣ حﻼﻄﺻا .ﺖﺳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﺳﺎﻨﺷ
،ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
فﺎﻜﻴﻟ يﻮﺳ زا رﺎﺑ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ )2
1980 .ﺪـﺷ حﺮﻄﻣ (
ﻲـﻨﻌﻣ دﺮـﻜﻳور رد ﻲـﺳﺎﻨﺷ
ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
، يﺎـﻨﻌﻣ
ﻪﺑ تارﺎﺒﻋ ﻲﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ
نﺎﺑز دﻮﺧ و دﻮﺷ
، ﺖﺳا ﻦﻫذ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ رﺎﺘﺧﺎﺳ زا ﻲﺸﺨﺑ
،
ﻲـﻣ ﺪـﻴﻛﺎﺗ ﻪﻤﻠﻛ يﺎﻨﻌﻣ ﺮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ شﺮﮕﻧ ﻦﻳا رد .ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺖﻳﻮﻫ ﻚﻳ ﻪﻧ دﻮـﺷ
، ﻪـﻠﻤﺟ يﺎـﻨﻌﻣ ﻪـﻧ
)
،يﻮﻔﺻ 1383 : 363 - 364 .(
هرﺎﻌﺘﺳا ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ هﺎﮔﺪﻳد زا3
، يدﺎـﻴﻨﺑ زا
ﻢـﻬﻣ و ﻦﻳﺮـﺗ
ﺶـﺨﺑ ﻦﻳﺮـﺗ
ـﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎـﻫ تﺎ
ﻲﻨﻌﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ نﻮـﺴﻧﺎﺟ و فﺎﻜﻴﻟ ار نآ رﺎﺑ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ لﺎـﺳ رد4
1980 ناﻮـﻨﻋ ﺎـﺑ
ﻳﺮﻈﻧ ﺔ رﺎﻌﺘﺳا ة ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﻳﺮﻈﻧ ﺎﻳ 5
ﺔ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ هرﺎﻌﺘﺳا ﻢﻬﻣ .ﺪﻧدﺮﻛ حﺮﻄﻣ6
ﺘﻜﻧ ﻦﻳﺮﺗ ﺔ ﻦـﻳا ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا
ﻲﺑدا نﺎﺑز ﻲﻜﺒﺳ ﻲﮔﮋﻳو ﻚﻳ ﻪﻧ هرﺎﻌﺘﺳا ﻪﻛ ﺖﺳا
، يرﺎﻌﺘـﺳا ﺖـﻴﻫﺎﻣ ياراد ﻦـﻫذ و ﺮـﻜﻔﺗ دﻮﺧ
نآ .ﺖﺳا ﺖـﺴﻴﻧ ﻪﺸﻳﺪﻧا نﺎﻴﺑ ياﺮﺑ ﻲﻧﺎﺑز راﺰﺑا ﺎﻬﻨﺗ هرﺎﻌﺘﺳا ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ ﺪﻴﻛﺎﺗ ﻪﺘﻜﻧ ﻦﻳا ﺮﺑ ﺎﻫ
، ﻪـﻜﻠﺑ
رﺎﺑرد نﺪﻴﺸﻳﺪﻧا ياﺮﺑ ﻲﻫار ة
ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا رد .ﺖﺳﺎﻫﺰﻴﭼ
، ﺖﺷﺎﮕﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻲﻳﺎـﻫ
ﺮﺘﺴﮔ نﺎﻴﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ة
ﻲﻣ ﻞﻜﺷ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﺷﺎﮕﻧ زا رﻮﻈﻨﻣ .دﺮﻴﮔ
،7
ﻲﮔﮋﻳو ﻖﻴﺒﻄﺗ
ﺮﺘـﺴﮔ ود يﺎـﻫ ة
ﺖﺳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﺑ هرﺎﻌﺘﺳا ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﻛ
هﺪﺷ ﻚﻳدﺰﻧ ﺮﮕﻳﺪﻤﻫ نآ.ﺪﻧا
ﻪﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺎﻫ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا
نﺎﺴﻧا ﻦﻫذ رد ﻲﻋاﺰﺘﻧا ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻪﻛ
، هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﻲﻨﻴﻋ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ زا يﺮﻴﮔ
، نﺎﻣزﺎﺳ ﻲـﻣ يﺪﻨﺑ ﻲـﻨﻌﻳ .ﺪﻧﻮـﺷ
________________________________
________________________________
__
1. conceptualization 2. J. Lakoff 3. metaphor 4. M. Johnson 5. conceptual metaphor 6. cognitive metaphor 7. mapping
ﻪﺑ نﺎﺑز ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺎﻣ ﻦﻫذ رد ﺎﻣ ﻪﻛ ﺪﻫد
ﻳﺎﭘ ﺮﺑ ار ﻲﻋاﺰﺘﻧا ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ نﺎﻣ ﺔ
كرد ﺎـﻳ نﺎـﻴﺑ ﻲـﻨﻴﻋ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ
ﻲﻣ نﻮﺴﻧﺎﺟ و فﺎﻜﻴﻟ)ﻢﻴﻨﻛ
، 1380 : 28 .(
ﻲﻨﻌﻣ ﺮﮕﻳد ﻢﻬﻣ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
، .ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ دﺮﺑرﺎـﻛ ﻲـﻨﻌﻳ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ
ﻲﻧﺎﺑز ﺮﺼﻨﻋ ﻚﻳ ﻲﻧﺎﻌﻣ رد
نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ . روﺎﺑ ﻲﻨﻌﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷ رﺎﺑرد ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ة
ﺳا ﻦﻳا ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ﺖ
ﻪـﻛ
ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻳا مﺎﻈﻧ
ﻮﻗ ﻦﻳا و هدﻮﺑ ﺪﻨﻣ ة
ﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا نﺎﺴﻧا ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻪﻧﻮﮔ
ﭼ ناﺰﻴﻣ و ﻨ
ترﺎﻈﻧ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪ
ﻌﻟﺎﻄﻣ ،ور ﻦﻳا زا .دراد ﺔ
ﻲﻨﻌﻣ هﺎﮔﺪﻳد زا ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ار نﺎﻜﻣا ﻦﻳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺪـﻳﺪﭘ
ﻲـﻣ دروآ
و ﻦﻫذ يﺎﻫرﺎﻛوزﺎﺳ ﻪﻛ يوﺮﻴﻧ
ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻲﻣدآ .ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﺘﻬﺑ و ﺮﺘﺸﻴﺑ
رد ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﺑز ﻪﺑ ،ﺎﻫ او يرﺎﻌﺘﺳا دﺮﺑرﺎﻛ و ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ،ﻲﻧﺎﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲﻛﺮﺗ نﺎﺑز رد ،هﮋﻳو و نﺎﮔژ
ﺮﺠﺗ نﺎﻴﺑ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺞﻳار و لﻮﻤﻌﻣ رﺎﻴﺴﺑ تارﺎﺒﻋ ﺑ
ﺔ و ﻲﻧورد رﺎـﻛ ﻪـﺑ ﻲـﻋاﺰﺘﻧا ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ كرد
ﻲﻣ ترﺎﺒﻋ و نﺎﮔژاو ،نﺎﺑز ﻦﻳا رد .ﺪﻧور ﺖﺳا يرﺎﻴﺴﺑ يﺎﻫ
دﺪﻌﺘﻣ ﻲﻧﺎﻌﻣ ياراد ﻪﻛ ﻧ
ﻪـﺑ .ﺪ ﻲﻨﺨـﺳ
ﻪﺑ و ﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ،ﺮﮕﻳد هرﺎﻌﺘﺳا ترﻮﺻ
زا .ﺪﻧا ﻠﻤﺟ ﺔ ﻪﻛ ﺖﺳا يراﺪﻳد لﺎﻌﻓا ،نﺎﮔژاو ﻦﻳا نوﺰـﻓا
ﺮـﺑ
ﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﻦﻳا ة
نﺪﻳد ﻞﻤﻋ ﺖﺳا
ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ، ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ،رﻮـﻧ ،ﺶـﻧاد ،كرد ،ﻢـﻬﻓ نﺎـﻴﺑ ياﺮﺑ نﺎﺷ
ﻲﻣ رﺎﻛ ﻪﺑﺰﻴﻧ هﺮﻴﻏو ﻲﻳﺎﻧاد ،نﺎﺑز ﻦﻳا رد .ﺪﻧور
يراﺪﻳد ﻞﻌﻓ
görmək/ / ) نﺪﻳد ( وﺰـﺟ ﻞـﻌﻓ يﺎـﻫ
ا يراﺪﻳد ﺖﺳ ﻪﻛ نوﺰﻓا ﻲﻌﻗاو ﻲﻨﻌﻣ ﺮﺑ ﺖﻟﻻد ﺮﺑ شا
ﺮﺠﺗ نﺎـﻴﺑ ياﺮﺑ ، ـﺑ
ﺔ ﻢﻴﻫﺎـﻔﻣ كرد ،ﻲـﻧورد
اﺰﺘﻧا ﻪﺒﻨﺟ نﺎﻴﺑ و ﻲﻋ ﻪﺑ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ رﺎﻛ ور د .
ﺎﺑ ﻲﻨﺨﺳ ﺶﻴﭘ ﻦﻴﻨﭼ
، ﻲﻣ ناﻮﺗ ﺖﻔﮔ نﺎﺑز رد هرﺎﻌﺘﺳا و ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ﻪﻛ ﻲـﻧاواﺮﻓ ﺖـﻴﻤﻫا زا ﺎﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻛ اﺮﭼ .ﺪﻧرادﻮﺧﺮﺑ
،ﺖﺳد ﻦﻳا زا ﻲﻳﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ
يﺎﻫ نﺎﺑز ار ﻲـﺳﺎﻨﺷ ﻲـﻨﻏ
ﺮـﺗ ﻲـﻣ .ﺪـﻨﻛ
ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ رﺎﺑرد ﻪﻛ ة رﻮﺸﻛ رد هرﺎﻌﺘﺳا و ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ا
ناﺮﻳ مﺎﺠﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ ، نآ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﻫ و هرﺎﻌﺘﺳا
ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ هدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﺳرﺎﻓ نﺎﺑز رد ار نآ
نآ زا ﻲﻀﻌﺑ و ﺪﻧا ﻪـﺑ ﻂﻘﻓ ﺎﻫ
ﻪـﺒﻨﺟ زا يا
ﻪﺘﺧادﺮﭘ هرﺎﻌﺘﺳا ﺪﻧا
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﻟو . رد ﻪﻛ ﻦﻳا
ناﺮﻳا نﺎﺑز ، و دراد دﻮـﺟو ﻲـﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋـﭘ
رﺎﺑرد ة ﺮﻫ ﻚﻳ نآ زا ﺎﻫ ﺐﺟﻮﻣ نﺎﺑز شﺮﺘﺴﮔ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﻣ دﻮﺷ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ .
، ﺶﻫوﺰﭘ ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ يﺎـﻫ
نﺎﺑزﺮﮕﻳد ﺶﻳﻮﮔ و ﺎﻫ ﺎﻫ
ﺖﻴﻤﻫا زا ﺰﻴﻧ هﮋﻳو
ا ي .ﺖـﺳا رادرﻮﺧ ﺮﺑ ﻪـﻛ ﺎـﺟ نآ زا
رد ناﺮـﻳا ﭻﻴـﻫ ،
ﻲﺸﻫوﮋﭘ رﺎﺑرد ة ذآ ﻲﻛﺮﺗ نﺎﺑز رد هرﺎﻌﺘﺳا و ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ر
،ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ .ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺎﻴﻧ مﺎـﺠﻧا ﻲﻧﺎﺠﻳﺎﺑ
زا فﺪﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رﺎﻌﺘﺳا ﻲﺳرﺮﺑ ،
ه ﺪﻨﭼ و ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ يراﺪﻳد ﻞﻌﻓ
görmək / /
(نﺪـﻳد) نﺎـﺑز رد
ﻲﻨﻌﻣ بﻮﭼرﺎﭼ رد ﻲﻧﺎﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲﻛﺮﺗ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ لاﻮﺳ ﻪﺑ نداد باﻮﺟ و ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا يﺎﻫ
:ﺖﺳا
1 - ﻞﻌﻓ يرﺎﻌﺘﺳا ﺖﻟﺎﺣ و ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ /يراﺪﻳد
görmək
/ (نﺪﻳد) ﻲﻣ ترﻮﺻ ﻪﭼ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ
؟
2 - يﺎﻨﻌﻣ ﻪﻴﻟوا (نﻮﻤﻧﺮﺳ)1
و ﻪﻴـﺷﺎﺣ يﺎﻨﻌﻣ يا
ﻞـﻌﻓ /يراﺪـﻳد
görmək
/ ) (نﺪـﻳد ﺮـﻈﻧ زا
؟ﺖﺴﻴﭼ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
3 -
،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫرﺎﻛوزﺎﺳ :ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ
ﻪﻧﻮﮔ يﺎﻫ رﺎﻌﺘﺳا ة هﺮﻴﻏ و زﺎﺠﻣ و ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ رد ﻲـﺸﻘﻧ ﻪﭼ
ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ﻞﻌﻓ
/يراﺪﻳد
görmək
/ (نﺪﻳد)
؟ﺪﻧراد
2 - ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ
گﺮﺒﻳاو )2
1984 ﻟﺎﻘﻣ رد ( ﺔ مﺎﻧ ﺎﺑ دﻮﺧ
"
ﻞﻌﻓ
هدر بﻮﭼرﺎـﭼ رد ﻲـﺴﺣ يﺎـﻫ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
"3
ﻪـﺑ
ﻌﻟﺎﻄﻣ و ﻲﺳرﺮﺑ ﺔ
ﻓ ﻞﻌ نﺎﺑز رد ﻲﺴﺣ يﺎﻫ ﻲﻣ ﻲﻨﭘاژ و ﻲﺳرﺎﻓ ،يﺪﻨﻫ ،ﻲﻛﺮﺗ ،ﻲﺴﻴﻠﮕﻧا يﺎﻫ
.دزادﺮﭘ
ﻔﻟﻮﻣ ﻪﺳ يو ،ﺎﺘﺳار ﻦﻳا رد ﺔ
ﺞﻨﭘ ساﻮﺣ ياﺮﺑ ﻲﻠﻛ ﻲـﻣ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻪﻧﺎﮔ
نآ بﻮﭼرﺎـﭼ رد و ﺪـﻨﻛ ،ﺎـﻫ
ﻞﻌﻓ يوﺎﻛاو و ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻣ ﻞﻜﺷ ار ﻲﺴﺣ يﺎﻫ
ﺎـﺑ ار ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪـﻨﭼ زا ﻲﻳﻮﮕﻟا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ يو .ﺪﺸﺨﺑ
ساﻮﺣ ﺶﻘﻧ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد
، ﺋارا ﻲﻣ ﻪ .ﺪﻫد
ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺳرﺮﺑ و ﺎﻫ ﺮﺴﺘﻳﻮﺳ يﺎﻫ
4
ﻲـﻣ نﺎـﺸﻧ يراﺪـﻳد لﺎﻌﻓا يور ﺮﺑ
ﺞـﻳار ﻪـﻛ ﺪـﻫد ﻦﻳﺮـﺗ
لﺎـﺜﻣ يو .ﺖـﺳا ﻲـﻨﻫذ ﻲﻳﺎـﻨﻴﺑ و ﻞـﻘﻋ ،ﺶـﻧاد يراﺪﻳد لﺎﻌﻓا ياﺮﺑ ﺪﺼﻘﻣ يﺎﻫوﺮﻤﻠﻗ زا ﻲﻳﺎـﻫ
نﺎﺑز ﻲﻣ يﺪﻨﻟﺮﻳا و ﻦﻴﺗﻻ ،ﻲﻧﺎﻧﻮﻳ ،ﻲﺴﻴﻠﮕﻧا يﺎﻫ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ و دروآ
يراﺪـﻳد لﺎـﻌﻓا لﺎـﻘﺘﻧا ﻪﻛ ﺪﻫد
ﻪﺑ ﻤﻠﻗ ﻪﺑ دوﺪﺤﻣ ﺎﻬﻨﺗ ،ﻲﻋاﺰﺘﻧا يﺎﻫوﺮ ﻲﻤﻧ ﻲﺴﻴﻠﮕﻧا نﺎﺑز
ﻪﺑ ﻪﻜﻠﺑ ،دﻮﺷ نﺎـﺑز ﺮﺘﺸﻴﺑ
طﻮـﺑﺮﻣ ﺰـﻴﻧ ﺎـﻫ
ﻲﻣ ﻪﺑ لﺎﻘﺘﻧا عﻮﻧ ﻦﻳا ،دﻮﺷ گرﺰﺑ مﺎﻈﻧ
هرﺎﻌﺘﺳا ﻪﻛ دراد ﻖﻠﻌﺗ يﺮﺗ
"
ﻪـﺑ ﻦـﻫذ ـﺑﺎﺜﻣ
ﺔ
"نﺪـﺑ هﺪـﻴﻣﺎﻧ
ﻲﻣ ،ﺮﺴﺘﻳﻮﺳ) دﻮﺷ 1990
: 28 .(
ﻮﻧﺎﻴﻧﻮﺘﻧآ ﺲﻜﺗرﺎﺒﻳا )5
1999
دﺮﺘـﺴﮔ رﺎﻴـﺴﺑ ﻲـﺸﻫوﮋﭘ ﻲـﻃ رد ( ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪـﻨﭼ ناﻮـﻨﻋ ﺖـﺤﺗ ه
ﻌﻟﺎﻄﻣ :ﻲﻛاردا لﺎﻌﻓا رد هرﺎﻌﺘﺳاو ﺔ
ﻦﻴﺑ ﻪﺑ ،ﻲﻧﺎﺑز ﺮﺘﺴﮔ رد هرﺎﻌﺘﺳا و ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ﻲﺳرﺮﺑ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ة
رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪﻛ ﻦﻳا ﻲﺳرﺮﺑ و ﻲﻛاردا لﺎﻌﻓا ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ
هرﺎﻌﺘـﺳا ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪـﻨﭼ يﺎﻫ وﺮـﻤﻠﻗ ﻦﻴـﺑ يا
وﺮﻤﻠﻗ و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ كاردا
ﺮـﮕﻳد ﻲﻣﻮـﻬﻔﻣ يﺎﻫ نﺎـﺑز رد
ـﺳﺎﺑ ،ﻲـﺴﻴﻠﮕﻧا يﺎـﻫ خر ﻲﻳﺎﻴﻧﺎﭙـﺳا و ﻲﻜ
ﻲﻣ هرﺎﻌﺘـﺳا يﺎﻨﻌﻣ ﻢﻫ و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻨﻌﻣ ﻢﻫ ،ﻲﻛاردا لﺎﻌﻓا ﻪﻛ هدﺮﻛ ناﻮﻨﻋ و ﻪﺘﺧادﺮﭘ ،ﺪﻨﻫد ار يا
ﻊﻴﺳو رﺎﻴﺴﺑ ﺢﻄﺳ رد ﻲﻣ لﺎﻘﺘﻧا ﺮﺗ
ﻲﻧﺎﺑز ﻦﻴﺑ ﻲﻧﺎﻌﻣ ﻦﻳا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد
مﺮﺘـﺳﻮﭽﺳا ﺪـﻧا )6
1998 (
________________________________
________________________________
__
1. prototype 2. Viberg 3. typological 4. sweetser
5. Ibarretxe-Antuñano 6. Sgöstrom
رﺎﻬﭼ سﺎﺳا ﺮﺑ ار يراﺪﻳد نﺎﮔژاو ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ و هرﺎﻌﺘﺳا ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد ﺰﻴﻧ ـﻟﻮﻘﻣ
ﺔ ،يﺮـﺼﺑ كاردا
ﻲﮔﮋﻳو ﻲﮔﮋﻳو ،هﺪﻨﻨﻛ كرد يﺎﻫ هدﺮـﻛ ﻲﺳرﺮﺑ يﺪﺋﻮﺳ نﺎﺑز رد كاردا ﺖﻠﻋ و هﺪﻧﻮﺷ كرد يﺎﻫ
طﻮـﺑﺮﻣ ﺎـﻬﻨﺗ ﻪﻧ ،يﺪﺋﻮﺳ نﺎﺑز رد يراﺪﻳد نﺎﮔژاو يرﺎﻌﺘﺳا و ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ دﺮﺑرﺎﻛ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ و ﻪﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻜﻠﺑ ،لﺎﻌﻓا ﻲﻣ ﺰﻴﻧ تﺎﻔﺻ و ﻲﻣﺎﺳا
.دﻮﺷ
اوﻮﺒﻴﭽﻧ )1
2008 دﻮﺧ ﺶﻫوﮋﭘ ( ﻪﺑ ار
هرﺎﻌﺘﺳا ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ يﺎﻫ
رﺎﻌﺘﺳا هﮋﻳو ة
ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ
"
زا
نﺪﻴﻤﻬﻓ ﺎﺗ نﺪﻳد
"
ﻞـﻌﻓ ﻲـﺳرﺮﺑ زا ﺲﭘ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد .ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا ﻲﺴﻴﻠﮕﻧا نﺎﺑز رد
:ﺖﺳا ﻲﻠﺻا ﻲﻨﻌﻣ ﻪﻧ ياراد ﻞﻌﻓ ﻦﻳا ﻪﻛ هدوﺰﻓا نﺪﻳد
1 - ﻢﺸﭼ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺖﻓﺎﻳرد ﺎﻫ
2 - ندﺮﻛ كرد ،ندروآ ﺖﺳﺪﺑ ،ﻦﺘﺴﻧاد ،نﺪﻴﻤﻬﻓ
3 - رد ندﺮﻛ ﺮﻜﻓ ،ندﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ،ندﺮﻛ ﻪﺟﻮﺗ ،ندﺮﻛ توﺎﻀﻗ ،ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ
4 - ندﺮﻛ رﻮﺒﻋ ،ندﺮﻛ ﻲﻃ ،ندﺮﻛ ﻪﺑﺮﺠﺗ
5 - ندﺮﻛ ﻖﻘﺤﻣ ،ندﺮﻛ ﻚﭼ ،ﻦﺘﻓﺎﻳ
6 - ندﺮﻛ ﺖﻗد ،ﻦﺘﻓﺎﻳ نﺎﻨﻴﻤﻃا ،نﺪﺷ ﻦﺌﻤﻄﻣ
7 - ندﺮﻛ ترﻮﺸﻣ ،ندﺮﻛ راﺪﻳد ،ندﺮﻛ تﺎﻗﻼﻣ ،ندﺮﻛ ﺖﻓﺎﻳرد
8 - ندﺮﻛ ﻲﻫاﺮﻤﻫ ،نﺪﺷ هاﺮﻤﻫ
9 - ،ندﺮﻛ لﺎﺳرا ،ﻦﺘﻓﺮﮔ ندﺎﺘﺳﺮﻓ
)ﻲﻔﻳﺮﺷ 1388 ﻪﻟﺎﻘﻣ رد ( ﻪﺑ يا
ﻞـﻌﻓ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪـﻨﭼ ﺪﻨﻳاﺮﻓ طﺎﺒﺗرا ﻲﺳرﺮﺑ دﺎـﺳ
"ة ندﺎـﺘﻓا
"
نﺎـﺑز
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻞﻣاﻮﻋ ﺎﺑ ﻲﺳرﺎﻓ ﻲﻣ
دزادﺮﭘ . يو
،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد
ﻞـﻌﻓ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪـﻨﭼ دﺎـﺳ
"ة ندﺎـﺘﻓا
"
ار
ﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﻟﻮﻘﻣ نﻮﭼ ﻲﻤﻴﻫﺎﻔﻣ
2يﺪﻨﺑ
، ﻪﻴﻟوا يﺎﻨﻌﻣ
،3
هراﻮﺣﺮﻃ يﺮﻳﻮﺼﺗ يﺎﻫ ﻪـﻟﻮﻘﻣ و4
ﻲﻋﺎﻌـﺷ يﺎـﻫ
5
ﺑ ﻲﺳرﺮ .ﺖﺳا هدﺮﻛ يوﺎﻛاو و
) ﻲﺿﺎﻴﻓ تادﺎﺳ 1388
( ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد ﻪﺑ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ يدﺮﻜﻳور ﺎﺑ ،
نﺎـﺑز رد ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪـﻨﭼ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻲﻣ ﻲﺳرﺎﻓ ﺋارا زا ﺲﭘ و دزادﺮﭘ
ﺔ هدر ياﺮـﺑ يﺪـﻳﺪﺟ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻲﻧﻮـﮔﺮﮔد
يﺎـﻫ
ﻪـﺑ ،ﻲﻳﺎـﻨﻌﻣ ﺶـﻘﻧ
رد هرﺎﻌﺘﺳا ﻪﺑ
ﻲـﻣ هرﺎـﺷا هزﺎـﺗ ﻲﻧﺎـﻌﻣ ندروآ دﻮـﺟو و ﺪـﻨﻛ
رﺎـﻛ
ﺎـﻈﻧ ﻊﺑﺎـﺗ ار نآ ﻢﻈﻨـﻣ دﺮﻛ ﻲﻣ
________________________________
________________________________
__
1. Nechybova 2. categerization 3. prototype 4. image schemas 5. radical categories
ﺖﺧﺎﺳ رد ﺪﻨﻣ ﺮﺘﺴﮔ ة ﻲﻣ نﺎﮔژاو ﺪـﻧاد
. ﻲـﺷاﺮﻓا ) 1390 ( ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ رد
ﺶﻫوﮋـﭘ دﻮـﺧ
، ﻲـﺳرﺮﺑ
هرﺎﻌﺘﺳا ﻲﻘﻴﺒﻄﺗ ﻲﺘﻬﺟ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ يﺎﻫ
نﺎﺑز رد ،1
ﻲﻳﺎﻴﻧﺎﭙـﺳا و ﻲـﺳرﺎﻓ يﺎـﻫ
، ضﺮـﻓ ﻪـﻛ داد نﺎـﺸﻧ
نﺎﺑز رد يدﺎﻴﻨﺑ ﻲﺳﺎﻨﺷ
و دراد راﺮﻗ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ مﺎﻋ لﻮﺻا ﺮﺑ نﺎﻜﻣ زا نﺎﺴﻧا كاردا ﻪﻛ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ مدﺮﻣ
ﻲﻣﻮﻗ ﺮﻫ زا ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﻛ
،
،ﺪـﻧراد نﺎـﻜﻣ مﻮﻬﻔﻣ زا يﺪﻨﻧﺎﻤﻫ كرد ﺪـﻴﻳﺎﺗ درﻮـﻣ
ﺖـﺳا كاردا ﻦـﻳا .
ﻪﺑ نﺎﺴﻜﻳ ﺎﺑز رد ﻪﺑﺎﺸﻣ رﻮﻃ ﻧ
ﻲـﻣ رﻮـﻠﺒﺘﻣ ﺰـﻴﻧ نﺎﺸ دﻮـﺷ
.
ﻒـﺠﻧ يردﺎـﻗ ) يدﺎـﺑآ
1391 ( ﺰـﻴﻧ رد
ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﺑ
ﻲﺳرﺮﺑ ﻢﻫ ﻲﺸﻨﻛ ﻪﺑ ،ﮓﻨﻫﺮﻓ و نﺪﺑ ،ﺖﺧﺎﻨﺷ ،نﺎﺑز نﺎﻴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ
هرﺎﭘ تارﺎﻌﺘـﺳا زا يا
ماﺪﻧا نﺎﮔژاو ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺎﻫ
ﻲـﻣ يﺪﻌﺳ نﺎﺘﺳﻮﺑ رد ﻪﻨﻴﺳ و ﺮﮕﺟ ،لد ،ﻢﺸﭼ نﺪﺑ ي .دزادﺮـﭘ
ﻲـﺳرﺮﺑ
ﻳﺎﭘﺮﺑ يرﺎﻌﺘﺳا تارﺎﺒﻋ ﺔ
هﺎﮔﺪﻳد نﺎﺑز يﺎﻫ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻲﺳﺎﻨﺷﺮﻌﺷ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
هﮋﻳو ﻮـﻛ و ﭼ ﺶ
) 2010 ﺮﻧﺮﺗ و فﺎﻜﻴﻟ و ( )2
1989 ( ﺖﺳا هداد . ﺎﻫ ﺶﻫوﮋـﭘ ي
ﻲـﻣ نﺎـﺸﻧ ،ﻢـﺸﭼ و لد ﻪـﻛ ﺪـﻫد
مﻮﻬﻔﻣ رد ﺎﻳاز ﻲﻧﺎﮔژاو
ﻮـﻗ ،تﺎـﺳﺎﺴﺣا يزادﺮﭘ شزرا ،ﻲـﻨﻫذ يا
ﻲـﮔﮋﻳو ،ﻲـﮕﻨﻫﺮﻓ يﺎـﻫ يﺎـﻫ
سﻮﺴﺤﻣ ﻊﻳﺎﻗو و ﻲﺘﻴﺼﺨﺷ ﺪﻧا
ﻪﺑ ﺰﻴﻧ ﻪﻨﻴﺳ و ﺮﮕﺟ . مﻮﻬﻔﻣ
يزادﺮـﭘ ﻢـﻏ ﻲـﻣ .ﺪـﻧزادﺮﭘ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
) ﻲﺣاﺮﺻ 1391
( دﻮﺧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ار
هرﺎﻌﺘﺳا يا نﺎﺑز رد ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ يﺎﻫ
ﻲﺳرﺎﻓ يﺎﻫ
نﺎـﺑز بﻮﭼرﺎﭼ رد ﻲﺴﻴﻠﮕﻧا و ﻲـﺳﺎﻨﺷ
ﻲـﻜﻳ .ﺖـﺳا هداد صﺎـﺼﺘﺧا ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ﻢـﻬﻣ فاﺪـﻫا زا
ﺶﻫوﮋﭘ رﺎﺑ رد ﺚﺤﺑ ،يو ة
ﻪـﻄﺑار ﻪـﭼ ﻪـﻛ ﺖﺳا عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ،نﺎـﺑز نﺎـﻴﻣ يا
ﻮﻴـﺷ ة و ﻪـﺸﻳﺪﻧا
؟دراد دﻮﺟو ﻲﺴﻴﻠﮕﻧا و ﻲﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ود زا ماﺪﻛﺮﻫ رد ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻪﺠﻴﺘﻧ
يﺎـﻫ هﺪـﻣاﺮﺑ و ﻲـﺳرﺮﺑ زا
ﺴﻳﺎﻘﻣ ﺔ هرﺎﻌﺘﺳا ترﺎﺒﻋ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ يﺎﻫ نآ ﻲﻧﺎﺑز يﺎﻫ
ﺖﻫﺎﺒﺷ ﺎﻫ
توﺎـﻔﺗ و ﺎـﻫ يﺎـﻫ
ﻨﭼ يﺪ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار .ﺪﻫد
ﻲﻧﺎﻄﻠﺳ )ﻲﻧاﺮﻔﻛ 1391 ( ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺔ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪـﻨﭼ
دﺎـﺳ لﺎـﻌﻓا ة
ﻲـﺘﻛﺮﺣ نﺎـﺑز
ﻲﺳرﺎﻓ رد بﻮﭼرﺎﭼ ﻲﻨﻌﻣ
ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻲﻧﺎﮔژاو .ﺖـﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪـﺘﻓﺎﻳ
ﺶﻫوﮋـﭘ يﺎـﻫ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻛ ﺪﻨﻫد ﻪ ﺪﻳﺪﭘ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ه
مﺎﻈﻧ يا ﺪﻨﻣ ﺖﺳا نﻮﭽﻤﻫ ﻲﻠﻣاﻮﻋ و ﻞﻳﺪـﺒﺗ
هراﻮـﺣﺮﻃ يﺎـﻫ
ﻮﺼﺗ ﻞﻜﺷ رد هرﺎﻌﺘﺳا و يﺮﻳ
ﻞـﻴﺧد نآ ﻒﻴـﺻﻮﺗ و يﺮﻴﮔ ﺪـﻧا
. ﻲﻗﺎﻘـﺷ ) ﻖـﻧزرا هداز 1392
( ﺰـﻴﻧ
ﻪﺑ هرﺎﻌﺘﺳا ﻲﻘﻴﺒﻄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ رد ﺎـﺗ هدﻮـﺑ نآ ﺮﺑ و ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻲﻛﺮﺗ و ﻲﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ود رد ،ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ يﺎﻫ
هرﺎﻌﺘﺳا ﺎﻳآ ﻪﻛ ﺪﺷﻮﻜﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﻳا ﻦﻴﻴﺒﺗ (رﺎﻳﺮﻬـﺷ ﺪـﻨﻧﺎﻣ) ﻪـﻧﺎﺑزود ﺮﻋﺎﺷ ﻚﻳ ﺮﻌﺷ رد يﺮﻌﺷ يﺎﻫ
نﺎﺑز - ﺴﺑاو ﻪﻘﺒﻃ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يﺮﻈﻧ يﺎﻨﺒﻣ ؟ﺮﻴﺧ ﺎﻳ ﺖﺳا ﻪﺘ ) نﻮـﺴﻧﺎﺟ و فﺎﻜﻴﻟ يﺪﻨﺑ
1980 زا (
________________________________
________________________________
__
1. Directional conceptual metaphors 2. G. Lakoff & M. Turner
هرﺎﻌﺘﺳا هرﺎﻌﺘـﺳا ﺐﻟﺎﻗ رد ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ يﺎﻫ
ﻲﺘﺧﺎـﺳ يﺎـﻫ
يرﺎﺘﺧﺎـﺳ ﺎـﻳ ﻲـﺘﻬﺟ ،1
ﻪﻳﻮـﺳ ﺎـﻳ
2ﺪـﻨﻣ و
ﻲﺘﺴﻫ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﺳا هدﻮﺑ3
.
) نﺎﻘﻫد 1392 رد ( ﻲﺸﻫوﮋﭘ ـﻳﺮﻈﻧ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻲـﺴﻴﻠﮕﻧا نﺎـﮔژاو ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ﻲﺳرﺮﺑ دﺪﺻ رد ﺔ
ﻲﻨﻌﻣ ﻲـﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﻣآﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ يراﻮﺷد ﻲﺳرﺮﺑ
ﺎـﺑ ﻲــﺴﻴﻠﮕﻧا نﺎــﮔژاو يﺮﻴﮔدﺎـﻳ يﺎـﻫ
نﺎـــﺑز رد هﺪــﺷ حﺮــﻄﻣ ﻢﻴﻫﺎــﻔﻣ و لﻮــﺻا زا هدﺎﻔﺘــﺳا ﻲــﺳﺎﻨﺷ
ﻲـــﺘﺧﺎﻨﺷ ﺪــﻨﻧﺎﻤﻫ
ﻪـــﻟﻮﻘﻣ ،يﺪــﻨﺑ
هراﻮـﺣﺮﻃ ،زﺎـﺠﻣ ،هرﺎﻌﺘﺳا ،ﻲﻳﺎـﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ﻪﻜﺒﺷ ،يﺮﻳﻮﺼﺗ يﺎﻫ
و ﻲﻋﺎﻌﺷ يﺎﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ
نآ .دزادﺮﭙﺑ ﺎﻫ
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ يﺮﻇﺎﻧ رﻮﭘ ) 1392 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ( ﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ياراد ﻪﻛ ﻲﺳرﺎﻓ نﺎﺑز ﻲﻧﺎﻴﺑ تﺎﻔﺻ يا
ﺪـﻨﻳﺎ زا ار
ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻈﻨﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﺳا هدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ .
ﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ هﺎﮔﺪﻳد ﻲﮕﻤﻫ
ﻚﻳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻧﺎﻌﻣ
ژاو ة ﻪﺑ و ﻢﻫ ﺎﺑ ،ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ مﺎﻈﻧ ﻲﻠﻜﺷ
طﺎﺒﺗرا رد ﺪﻨﻣ ﺪﻧا
رد يو . ﻦـﻳا ندﺮﻛ لﺎﺒﻧد ﺎﺑ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
ﻪﺑ دﺮﻜﻳور ﻧد
.ﺖﺳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ دﺮﻜﻳور ﻲﺑﺎﻳزرا لﺎﺒ ) ناﺮـﮕﻳد و ﻲﻳﺎـﺿر
1392 ( ﺰـﻴﻧ بﻮﭼرﺎـﭼ رد
ﻲﻨﻌﻣ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻧﺎﮔژاو ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻟﻮﻘﻣ
" ﺔ
"ﺮﺑ ﻪﺑ ﻚﻳ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻪﻓﺎﺿا فﺮﺣ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ
ار يﺪﻌﺳ نﺎﺘﺴﻠﮔ لوا بﺎﺑ ود رد ،ﺐﻛﺮﻣ لﺎﻌﻓا رد ﻲﻠﻌﻓ دﺮﻜﻤﻫ ﺖـﺳا هدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻪـﺘﻓﺎﻳ . ﺎـﻫ
ﺪﻨﭼ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ زا ﻲﻛﺎﺣ ﺎﻨﻌﻣ
ﻟﻮﻘﻣ ﻲﻳ
"ﺔ
"ﺮﺑ هﺪﻳﺪﭘ مﺎﻈﻧ يا ﺪﻨﻣ ﺖﺳا ﻞﻳﺪـﺒﺗ نﻮـﭼ ﻢﻫ ﻲﻠﻣاﻮﻋو
هراﻮﺣﺮﻃ ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ،يﺮﻳﻮﺼﺗ يﺎﻫ ﻞﻜﺷ رد هرﺎﻌﺘﺳا و يزﺎﺳ
ﻲﻧﺎﺑز ﺮﺼﻨﻋ ﻦﻳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻧﺎﻌﻣ يﺮﻴﮔ
ﻟﻮﻘﻣ ﻚﻳ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺔ
.ﺪﻧراد ﻲﺳﺎﺳا ﺶﻘﻧ ﻲﻋﺎﻌﺷ
) ﻲﺑاﺮﺤﻣ 1393 ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﺶﻫوﮋﭘ (
لﺰـﻏ رد ﻦﺘـﻓر ﻞﻌﻓ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻨﻌﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻆﻓﺎـﺣ يﺎـﻫ
ﺘﺧا لﺰﻏ زا يرﺎﻤﺷ ﻲﺳرﺮﺑ زا ﺪﻌﺑ و هداد صﺎﺼ ﺎﻫ
، ﻪﻛ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد
ﻪﻟﺰﻏ يا ﻪﺑ ﻆﻓﺎﺣ ﺪﻨﭼ ﺰﺟ
زا ﺮﻴﻏ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ رد ﺐﻠﻏا ﻦﺘﻓر ﻞﻌﻓ ،درﻮﻣ
"
ﻪﺑ ﻲﻳﺎﺟ زا ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺖﻛﺮﺣ ﺮﮕﻳد يﺎﺟ
"
ﻪـﺑ ﻪـﺘﻓر رﺎـﻛ
و ﻦﺘـﺷاد دﻮـﺟو ،نﺎـﻣز رﺬـﮔ ،ندﺮـﻣ : زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻦﺘﻓر ﻞﻌﻓ ﺎﺑ هﺪﺷ نﺎﻴﺑ ﻲﻋاﺰﺘﻧا ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ .ﺖﺳا ﺪﺷ ﻞﻤﺤﺘﻣ .تﺎﺒﺛ و ندﺮﻛ در ،رﺎﻛ مﺎﻤﺗا و زﺎﻏآ ،لﺎﺻو ،قﻮﺸﻌﻣ ﺐﻠﻃ ،نﺪﺷ ﻖﺷﺎﻋ ،ن
ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
) ناﺮﮕﻳد و يﻮﺳﻮﻣ 1393
( ﻟﺎﻘﻣ رد ﻪ يا ﻪﺑ ژاو ﻲﺳرﺮﺑ ه
"ي
"نﺪﻳد
ﻌﻣ ﺮﻈﻨﻣ زا ﻲﻨ
ﻪـﻛ ﻲﺒﻟﺎﻗ ﻲﺳﺎﻨﺷ
هژاو زا ﻲﺧﺮﺑ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﺶﻴـﭘ ﺶﻧاد و هﺮﻣزور برﺎﺠﺗ رد ﺎﻫ
نﺎـﺴﻧا ﻪـﻨﻴﻣز
دراد دﻮـﺟو ﺎـﻫ
،
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺪﻧا . نآ ﺎﻫ ﻪﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد ﺎﺗ ﺪﻨﻧآ لﺎﺒﻧد
ﺐﻟﺎﻗ ﻞﻌﻓ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ يﺎﻫ
"
"نﺪﻳد
ﻚـﻳ زا و ﻪـﺘﻓﺎﻳ ار
توﺎﻔﺗ و ﻂﺑاور ﻮﺳ ﻞﻌﻓ ﻦﻴﺑ يﺎﻫ
"
"نﺪﻳد
ﻞﻌﻓ و ﻢﻫ يﺎﻫ ﺮﻴﻈﻧ ﺎﻨﻌﻣ
"
ندﺮـﻛ هﺪﻫﺎـﺸﻣ
"
" ، ﺎـﺷﺎﻤﺗ
"ندﺮﻛ
" ، ندﺮﻛ هﺎﮕﻧ
"
ار هﺮﻴﻏ و ﺪـﻨﻨﻛ نﺎﻴﺑ
ﻞـﻌﻓ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪـﻨﭼ ،ﺮـﮕﻳد يﻮـﺳ زا و
» نﺪـﻳد
« رد ار
ﺐﻟﺎﻗ دﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ ي
ﺺﺨﺸﻣ ﺎﻤﻧ ﺪﻨﻳ .
________________________________
________________________________
__
1. structural metaphor 2. directional metaphor 3. ontological metaphor
3 - يﺮﻈﻧ هﺎﮔﺪﻳد
) ﺮﻛﺎﮕﻧﻻ 1990 نﺎﺑز ﻪﻛ دراد روﺎﺑ ( ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﺮﺘﺴﮔ رد ﻮﻧ ﻲﺒﺘﻜﻣ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ة
نﺎﺑز ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺳﺎﻨﺷ
هﻮﻗ ار نﺎﺑز يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺮﮕﻳد ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو و هﺮﺘﺴﮔﺎﻧ ﻲﻨﻫذ يا
ﻲﻣ يﺪﻨﻤﺷﻮﻫ يﺎﻫ ﻪﺒﻨﺟ ﺮﺑ و ﺪﻧاد
يﺎﻫ
هﺮﺘﺴﮔ كﺮﺘﺸﻣ ﻪﺑ .دراد ﺪﻴﻛﺎﺗ ﻲﻧﺎﺑز نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ
ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ
، ﻳا رد ﺶﻫوﮋـﭘ ﺮـﺑ ﺪـﻴﻛﺎﺗ ﺐﺘﻜﻣ ﻦ
رﺎﺘﺧﺎﺳ
، نآ طﺎﺒﺗرا و نﺎﺑز دﺮﺑرﺎﻛ و بﺎﺴﺘﻛا كاردا ﺎﺑ ﺎﻫ
، ﻪﻟﻮﻘﻣ يﺪـﻨﺑ
، ﺮـﮕﻳد و ﻲﻳﺎـﻨﻌﻣ ﻢﻴﻫﺎـﻔﻣ
.ﺖﺳا ﻲﻨﻫذ ياﻮﻗ
ﻪﺧﺎﺷ زا ﻲﻜﻳ نﺎﺑز ﻢﻬﻣ يﺎﻫ
ﻲـﺳﺎﻨﺷ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
، ﻲـﻨﻌﻣ ﻲـﺳﺎﻨﺷ
ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ﻪـﺠﻴﺘﻧ رد
نﺎﺑز يﺮﻳﺬﭘﺮﻴﺛﺎﺗ ناور زا ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﺖﻟﺎﺘﺸﮔ ﻲﺳﺎﻨﺷ ناور و1
ﻨﺷ ﻲﺳﺎﻨﺷ
2ﻲﺘﺧﺎ ﺪﻣآ ﺪﻳﺪﭘ . ﻪﻫد رد يﺎﻫ
1980 و 1990 ﺎﻜﻳﺮﻣا رد زا ﺮﺛﺎـﺘﻣ
شﺮـﮕﻧ ) فﺎـﻜﻴﻟ يﺎـﻫ 1987
نﻮـﺴﻧﺎﺟ ،(
) 1987 ﺮﻛﺎـﮕﻧﻻ و (
) 1987 ( ﻮﻧ ﻲﺘﻛﺮﺣ ﻲﻨﻌﻣ رد
ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺪﺷ راﺪﻳﺪﭘ ﻪﻛ
ﻦﻴﺴﭘ ﻲﻨﻌﻣ مﺎﻧ ﺎﺑ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ هﺮﻬـﺷ .ﺪـﺷ
ﻲﻨﻌﻣ حﻼﻄﺻا ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
، ) فﺎـﻜﻴﻟ يﻮﺳ زا رﺎﺑ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ 1980
ﮕﻧ و ﺪـﺷ حﺮـﻄﻣ ( ار ﻲـﺷﺮ
ﻲﻨﻌﻣ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﻪﻛ ﺪﻴﻧﺎﺳﺎﻨﺷ .ﺖﺧﺎﺳ دﻮﺧ بوﺬﺠﻣ ار نﺎﺳﺎﻨﺷ
4 - ﻲﻨﻌﻣ ﻢﻬﻣ ﺚﺣﺎﺒﻣ و ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
رﺎﻌﺘﺳا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﺜﺣﺎﺒﻣ و ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ة
ﻪـﻟﻮﻘﻣ ،ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪـﻨﭼ ،زﺎـﺠﻣ ،ﻲﻣﻮـﻬﻔﻣ ،ﻪـﻴﻟوا يﺎـﻨﻌﻣ ،يﺪـﻨﺑ
ﻲﺷ ﺮﺘﺴﮔ ،ﺎﻤﻧزﺮﻣ و كﺮﺤﺘﻣ ة
هراﻮﺣﺮﻃ و ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﺎﻀﻓ ،ﺪﺼﻘﻣ و اﺪﺒﻣ
ـﻨﭼ و يﺮﻳﻮـﺼﺗ يﺎـﻫ ﺪ
ﻲﻣ ار ﺮﮕﻳد مﻮﻬﻔﻣ ﺮﺘﺴﮔ رد ناﻮﺗ
ة ﻲﻨﻌﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻦﻳا زا ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻳز رد ﻪﻛ دروآدﺮﮔ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻲﻣ هداد ﺢﻴﺿﻮﺗ .دﻮﺷ
1 ( ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ هرﺎﻌﺘﺳا
ﺮﺘﺴﮔ رد ة ﻲﻨﻌﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻪـﺑ ﺖـﺳا رادﻮـﺧﺮﺑ ﻲﺻﺎﺧ ﺖﻴﻤﻫا زا هرﺎﻌﺘﺳا ، ﻪـﻧﻮﮔ
ﻪـﻛ يا
ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺔ يدﺎﻴﻨﺑ زا هرﺎﻌﺘﺳا ﻲﻨﻌﻣ ﺚﺣﺎﺒﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ﻲﺳﺎﻨﺷ ا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ) نﻮـﺴﻧﺎﺟ و فﺎـﻜﻴﻟ .ﺖـﺳ 1980
(
ﺮﺘﺴﮔ ود طﺎﺒﺗرا ار هرﺎﻌﺘﺳا ة
هدﺮﻛ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ
ﺮﺘـﺴﮔ ﻚـﻳ نآ رد ﻪﻛ ﺪﻧا ة
سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﻲﻳﺎـﻨﻌﻣ
ﺮﺘﺴﮔ ة ﻲﻣ نﺎﻴﺑ ﺮﮕﻳد ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ سﻮﻤﻠﻣ ﺰﻴﭼ ﻚﻳ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻋاﺰﺘﻧا ﺰﻴﭼ ﻚﻳ ﻲﻨﻌﻳ ،دﻮﺷ
و ﻪـﺑﺮﺠﺗ ﺮﺗ
ﻲﻣ كرد .دﻮﺷ
ﺮﺘـﺴﮔ :لﺎـﺜﻣ ياﺮـﺑ ة
ﺮﺘـﺴﮔ سﺎـﺳاﺮﺑ نﺎـﻣز ﻲﻳﺎـﻨﻌﻣ ة
نﺎـﻜﻣ ﻲﻳﺎـﻨﻌﻣ ،ﺖـﻛﺮﺣو
________________________________
________________________________
__
1. gestalt psychology 2. cognitive psychology
ترﻮﺻ ﻲﻣ يﺪﻨﺑ .دﻮﺷ سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ
، ﻪﺑ ﻮﻧ لﺎﺳ يرﺎﻌﺘﺳا ترﺎﺒﻋ ﻲﻣ ﻚﻳدﺰﻧ ﺎﻣ ﻪﺑ ﺖﻋﺮﺳ
زا دﻮـﺷ
.ﺖﺳا كرد ﻞﺑﺎﻗ طﺎﺒﺗرا ﻦﻳا ﻖﻳﺮﻃ
)نﻮﺴﻧﺎﺟ و فﺎﻜﻴﻟ سﺎﺳا ﺮﺑ هرﺎﻌﺘﺳا ﺮﺻﺎﻌﻣ ﻪﻳﺮﻈﻧ 1980
ـﻳﺎﭘ ﺮﺑ ( ﺔ :هﺪـﺷ ﺎـﻨﺑ ضﺮـﻓ ود 1
-
هرﺎﻌﺘﺳا
، ﺮﻣزور دﺮﺑرﺎﻛ رد و ﺖﺴﻴﻧ بدا نﺎﺑز ﺺﺘﺨﻣ ة
يﺎﺟ ﺰﻴﻧ نﺎﺑز ،دراد
2 - هرﺎﻌﺘﺳا ﻞﺻا رد
هﺪﻳﺪﭘ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا رد .دراد نﺎﺴﻧا ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ مﺎﻈﻧ رد ﻪﺸﻳر ﻪﻜﻠﺑ ،ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻧﺎﺑز يا
، ﻪـﺳ ﻪـﺑ هرﺎﻌﺘـﺳا
ﻪﻧﻮﮔ ﻲﺘﺴﻫ ،ﻲﺘﻬﺟ ﻲﻣ ﻢﻴﺴﻘﺗ يرﺎﺘﺧﺎﺳ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
هرﺎﻌﺘﺳا رد .دﻮﺷ زا ﻲـﻠﻛ ﻲﻣﺎـﻈﻧ ،ﻲﺘﻬﺟ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﮕﻳد ﻲﻣﺎﻈﻧ زا ﻲﻤﻴﻫﺎﻔﻣ
ﻲﻣ يﺪﻨﺑ ﺨـﺷ و ﺪﻧﻮﺷ ﻪـﺑ ﺺ
ﻲـﻋاﺰﺘﻧا مﻮـﻬﻔﻣ
ﻲﻣ ﻲﻧﺎﻜﻣ ﺖﻬﺟ هرﺎﻌﺘﺳا .ﺪﺸﺨﺑ
ﻲﺘﺴﻫ يﺎﻫ ﻪﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻲﻣ ار نﺎﻜﻣا ﻦﻳا دﺮﻓ ﺎﺗ ﺪﻫد
ﺶﺨﺑ ﻲﻳﺎـﻫ زا
نآ ﺎﺑ و دﺮﻴﮔﺮﺑ ار ﺶﺑرﺎﺠﺗ اﺰﺟا ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺎﻫ
ي ﺪﺟ ا ﺎﻳ و
هرﺎﻌﺘـﺳا رد .ﺪـﻨﻛ درﻮـﺧﺮﺑ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ يﺎـﻫ
ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ﻖﻴﻗد رﺎﺘﺧﺎﺳ ،يرﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮﺘﺴﮔ
ة ﻪﺑ أﺪﺒﻣ ﻲﻋاﺰﺘﻧا مﻮﻬﻔﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮﺘـﺴﮔ
ة ﻲﻳﺎـﻤﻧزﺎﺑ ﺪـﺼﻘﻣ
ﻲﻣ ﻲﮔﮋﻳو ﻲﺧﺮﺑ و دﻮﺷ يﺎﻫ
ﺮﺘﺴﮔ ة ﻲﻣ نﺎﻬﻨﭘ ﻲﺧﺮﺑ و ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ أﺪﺒﻣ .ﺪﻧﻮﺷ
2 ( ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ ﺪﻨﭼ
هﺮﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ
2لآ ﻲﻣ ار 6
ـﻄﻘﻧ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﺔ
ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﻳزﺎـﻏآ .ﺖـﺴﻧاد ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪـﻨﭼ يﺎـﻫ
دراددرﺎﮔ )1
2000 ﻲﻣ ( ﻲـﻨﻌﻣ ﺪـﻨﭼ ﻲﻧﺎـﮔژاو ﺪﺣاو ﻚﻳ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻄﻳاﺮﺷ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ﻪﻛ ﺪﺴﻳﻮﻧ
ﺑ ﻪﺘﺷاد ﺮﻠﻳﺎﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷﺎ )2
1995 ﺎـﻨﻌﻣ ﺪـﻨﭼ ﺎﻳ ود ﻲﻋاﺪﺗ زا ترﺎﺒﻋ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ﻪﻛ دراد روﺎﺑ (
ﻤﻫ ﻪﻛ ﺔ نآ ﻪﺑ .ﺪﻨﻃﺎﺒﺗرا رد ﺪﺣاو ﻲﻧﺎﺑز ﻞﻜﺷ ﻚﻳ ﺎﺑ ﺎﻫ هﺪﻳﺪﭘ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ﻲﺗرﺎﺒﻋ
رد ﻪـﻛ ﺖﺳا يا
ﻲﻧﺎــﺑز ﺪــﺣاو ﻚــﻳ نآ
، اﺰــﺠﻣ يﺎــﻨﻌﻣ ﻦﻳﺪــﻨﭼ
، .ﺪــﺷﺎﺑ اراد ار ﺮﮕﻳﺪــﻤﻫ ﺎــﺑ طﺎــﺒﺗرا رد ﺎــﻣا
نﺎﺑز نﺎﺳﺎﻨﺷ ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻣ ﻲ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ﻪﻛ ﺪﻨﻳﻮﮔ
ﻲـﻤﻧ دوﺪـﺤﻣ هژاو يﺎـﻨﻌﻣ دﻮـﺷ
، ﻦـﻳا ﺮﺑﺎـﻨﺑ
هﺎﮔﺪﻳد
، ﺶﺨﺑ رد ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ هژاو ﻪﻠﻤﺟزا نﺎﺑز نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ
ﺎﻫ
، دراد دﻮﺟو ﻢﻫ ﻮﺤﻧ و ﺎﻫژاﻮﻜﺗ
ﺖﻴﻤﺳا و درﻮﻓﺮﻫ)
،3
2007
.( ) فﺎﻜﻴﻟ 1387 ﻊـﺒﻨﻣ ﻪﺳ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣﺪﻨﭼ ﺶﻳاﺪﻴﭘ رد ﻪﻛ دراد دﺎﻘﺘﻋا ﺰﻴﻧ (
ﺒﻋ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو ﻢﻬﻣ :زاﺪﻨﺗرﺎ
1 - هرﺎﻌﺘﺳا 2 - و زﺎﺠﻣ 3 - يﺮﻳﻮﺼﺗ هراﻮﺣﺮﻃرﺎﺘﺸﮔ
________________________________
________________________________
__
1. Garddard 2. Tylor
3. Hurford and smith
3 - (نﻮﻤﻧﺮﺳ)ﻪﻴﻟوا يﺎﻨﻌﻣ
ﻨﻌﻣ يﺎ ﻪﻴﻟوا رد
،ﺖﻨﺳ ﻨﻌﻣ يﺎ ﻲﻘﻴﻘﺣ ﻚﻳ ﻆﻔﻟ هﺪﻴﻣﺎﻧ ﻲﻣ ﺐﺴﺣﺮﺑ .دﻮﺷ ﻦﻴـﻤﻫ
،ﺖﻨـﺳ ـﻨﻌﻣ يﺎ
ﻪﻴﻟوا نﺎﻤﻫ ﻨﻌﻣ ﻲﻳﺎ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻊﺿاو ﻪﺑ مﺎﮕﻨﻫ ﻊﺿو ﻆﻔﻟ رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﺷاد ﺖﺳا . ﻨﻌﻣ يﺎ ﻪﻴﻟوا ﻚﻳ ﻆـﻔﻟ
ﻦﻳﺮﺗﺪﻣﺎﺴﺑﺮﭘ ﻨﻌﻣ
ﺎ ي نآ ﻆﻔﻟ .ﺖﺳا
4 - زﺎﺠﻣ ) نﻮﺴﻧﺎﺟ و فﺎﻜﻴﻟ 2003
( ﺪﻧراد روﺎﺑ
ﻪـﺑ .دراد دﻮـﺟو توﺎـﻔﺗ هرﺎﻌﺘﺳا و زﺎﺠﻣ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ ﻦـﻳا
ﺷ زا زﺎﺠﻣ رد ﻪﻛ ترﻮﺻ ﻲﺌﻴ
ﻪﺑ نداد عﺎﺟرا ياﺮﺑ ﻲﺌﻴﺷ
هدﺎﻔﺘـﺳا ﺺﺨﺸﻣ و ﻦﻴﻌﻣ ﻲﺘﻓﺎﺑ رد ﺮﮕﻳد
ﻲﻣ ﺖﻣﺪﺧ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ،لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ .دﻮﺷ ﻪـﺑ هرﺎﺷا ياﺮﺑ نارﻮﺘﺳر ﻚﻳ رﺎﻛ
بﺎـﺒﻛﻮﻠﭼ ﻪـﻛ ﻲـﺴﻛ
شرﺎﻔﺳ هداد ترﺎﺒﻋ زا ،
» ﻪﺑﺎﺒﻛﻮﻠﭼ نوا
« ود .ﺖﺳا هدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا زﺎﺠﻣ زا ترﺎﺒﻋ ﻦﻳا .ﺪﻨﻛ هدﺎﻔﺘﺳا
ﻄﺑار رد ﺮﺼﻨﻋ ﺔ
ﻄﺑار رد ﻪﺸﻴﻤﻫ زﺎﺠﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺔ
،ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ) صﺎﺧ ﻪﺑ ﻞﻛ
راﺮـﻗ ﻢـﻫ ﺎﺑ (هﺮﻴﻏ و ﺰﺟ
ﻢﻬﻣ .ﺪﻧراد ود ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻦـﻳا رد زﺎـﺠﻣ و هرﺎﻌﺘﺳا ﻦﻴﺑ توﺎﻔﺗ ﻦﻳﺮﺗ
ﺮﺘـﺴﮔ ة هرﺎﻌﺘـﺳا رد ﻲـﻨﻫذ
ﻴﻠﺧﺪﻣ ﻚﻳ ﺎﻬﻨﺗ زﺎﺠﻣ رد ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ،ﺪﻧراد ﺖ ﺮﺘﺴﮔ
ة .ﺖﺳا لﺎﻌﻓ ﻲﻨﻫذ
5 - شور ﺶﻫوﮋﭘ
ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ عﻮﻧ زا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ -
يدﺎﻨﺳا ﺖﺳا نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ ﻲﻧﺎﻌﻣ ﺎﺗ هﺪﺷ ﻲﻌﺳ نآ رد و ﻞـﻌﻓ
يراﺪﻳد
görmək/ / (نﺪﻳد) ﻲﻧﺎﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲﻛﺮﺗ نﺎﺑز ﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻲﻨﻌﻣ دﺮﻜﻳور ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ و ﻲـﺳرﺮﺑ
دﻮﺷ يوﺎﻛاو
، ﺰﻴﻧ ﺑاور زا ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﻪﺋارا ﻲﻧﺎﻌﻣ ﻦﻳا نﺎﻴﻣ دﻮﺟﻮﻣ ﻂ
هﺪﺷ ﻂﺑاور ﻦﻳا دﻮﺟو ﺖﻠﻋ و
ﻮﮔزﺎﺑ .دﻮﺷ نﺪﻴﺳر ياﺮﺑ ﻪﺑ
ﺮﻜﻴﭘ ،فﺪﻫ ﻦﻳا ة
ﺸﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻲﻧﺎﺑز هﺎﮕﻳﺎﭘ ﺔ
هداد يﺎﻫ
ﻲﻧﺎﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲﻛﺮﺗ نﺎﺑز ﮓﻨﻫﺮﻓ زا ﻪﻛ ﺖﺳا
» ﻲﻠﻳد نﺎﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲﻠﺣﺎﻀﻳ ﻦﻴﻧ
« ﻒﻴﻟﺎـﺗ ،ﺪـﻠﺟ ﻪﺳ رد
) يداﺰﻬﺑ داﺰﻬﺑ 1376
رد تارﺎﺸﺘﻧا ( ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﺎﺳ
» ﻲﻛﺮﺗ تﺎﻐﻟ
«
ﻦﻴـﺴﺣ ﻲـﻠﻋ ﻒﻴﻟﺎﺗ ) هداز
1389 (
و نارﺎﻳ تارﺎﺸﺘﻧا ﺖﻐﻟ ﮓﻨﻫﺮﻓ
» ﻲﻛﺮﺗ ﻲﺳرﺎﻓ– ﻞﻳد ﺰﻴﻧد
« ﻒﻴﻟﺎـﺗ ﮓـﻨﻫﺮﻓ و يدﺎـﻫ ﻞﻴﻋﺎﻤـﺳا
ﻲﻛﺮﺗ آ هداد ﺖﺳﺮﻬﻓ ﻦﻳا ﺮﺑ .ﺖﺳا هﺪﺷ يروآ ﻊﻤﺟ ﻪﻧﺎﻴﻣﺎﻋ ﻲﻧﺎﺠﻳﺎﺑرذ ﺰﻴﻧ ﻲﻳﺎﻫ
ﺮﺑﺎـﻨﺑ ﻲﻧﺎـﺑز ﻢـﺷ
بﺎﺘﻛ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و هﺪﻧرﺎﮕﻧ ﺎﻫ
ي
» وزﻮﺳ رﻻﺎﺗآ
« ﻟﺎﺗ ﻦﻴـﺴﺣ ﻢﺳﺎﻘﻟﻮﺑا ﻒﻴ ) هداز
1391 و ﺮـﺘﺧا ﺮـﺸﻧ (
» ﺮﻠﻠﺜﻤﻟا بﺮﺿ
« ) ﻲﻬﻴﺒﺷ ﺮﻐﺻا ﻒﻴﻟﺎﺗ 1387
بﺎﺘﻛ و ﺮﺘﺧا ﺮﺸﻧ (
،ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧزور و تﻼﺠﻣ ﺎﻫ
ﻪـﻛ ﻲـﻳ
ﻪﺑ ﻲﻧﺎﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲﻛﺮﺗ نﺎﺑز ﺪﻧا
و رﺎـﻴﻌﻣ ﻲﻧﺎـﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲـﻛﺮﺗ نﺎﺑز ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻨﺒﻣ .ﺖﺳا هﺪﺷ هدوﺰﻓا
هروﺎﺤﻣ ﻲﻧﺎﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲﻛﺮﺗ دﺮﺑرﺎﻛ و هدﻮﺑ يا
ﻤﻳﺪﻗ يﺎﻫ
هدﻮـﺒﻧ ﺮـﻈﻧ درﻮـﻣ لﺎـﻌﻓا ﻦﻳا ﻲ ﺪـﻧا
. ياﺮـﺑ
لدﺎﻌﻣ ﻪﺑ ﻲﻛﺮﺗ تارﺎﺒﻋ و نﺎﮔژاو يزﺎﺳ ﺖﻐﻟ ﮓﻨﻫﺮﻓ زا ﻲﺳرﺎﻓ نﺎﺑز
» ﻲﺳرﺎﻓ ﻲﻧﺎـﺠﻳﺎﺑرذآ–
« رد
ود ﺪﻠﺟ ) يداﺰﻬﺑ داﺰﻬﺑ ﻒﻴﻟﺎﺗ ، 1377
ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ،ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ﺮﺸﻧ تارﺎﺸﺘﻧا ( .دﻮﺷ
6 - هداد ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻫ
يراﺪﻳد ﻞﻌﻓ
görmək/ / (نﺪﻳد) ﻧﺎﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲﻛﺮﺗ نﺎﺑز ﻲ
، ﺖـﺳا ﺎﻨﻌﻣﺪـﻨﭼ ﻲﻧﺎﮔژاو مﻼﻗا وﺰﺟ
ﻪﺑ ار ﻲﺟاو ترﻮﺻ ﻚﻳ ﻪﻛ ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ يﺎﻨﻌﻣ ﺪﻨﭼ
، ﻢﻫ لﺎﺣ ﻦﻴﻋ رد ﻲﻟو ﻲﻣ ﻞﺻو ﺪﻧﻮﻴﭘ
ـﻤﻫ و ﺪﻨﻛ ﺔ
ﺖﻫﺎﺒﺷ ﻪﺘﺷر ﻚﻳ نورد ﻲﻧﺎﻌﻣ ﻦﻳا ﻲﻣ يﺎﺟ ﻲﮔداﻮﻧﺎﺧ يﺎﻫ
ﻦـﻳا دﻮـﺟو ﺎﺑ .ﺪﻧﺮﻴﮔ
، نآ ﺰﺋﺎـﺣ ﻪـﭼ
ﺖﺳا ﺖﻴﻤﻫا
، ﻠﺌﺴﻣ ﺔ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻲﻟو ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ ﻲﻧﺎﻌﻣ ﻦﻳا طﺎﺒﺗرا ﻢﻫ
.ﺪﻧا ﻦـﻳا رد ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ود
ﻪﻨﻴﻣز
، ﻲﺘﻨﺳ هﺎﮔﺪﻳد زا .ﺖﺳا زﺎﺠﻣ و هرﺎﻌﺘﺳا
، ﺖﻬﺑﺎﺸﻣ ﻪﻳﺎﭘ ﺮﺑ هرﺎﻌﺘﺳا سﺎﺳا ﺮﺑ زﺎﺠﻣ سﺎﺳا و1
تروﺎﺠﻣ ﻪﻳﺎﭘ 2
ﻲـﻨﻌﻣ رد .ﺖـﺳا راﻮﺘﺳا ﻲـﺳﺎﻨﺷ
ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
،
هﮋـﻳو ﺖـﻴﻤﻫا زا زﺎـﺠﻣ و هرﺎﻌﺘـﺳا يا
ﻲﻨﻌﻣ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﻪﺸﻴﻤﻫ و ﺪﻧرادﻮﺧﺮﺑ نﺎﺳﺎﻨﺷ
هدﻮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ .ﺪﻧا
7 - رﺮﺑ ﻲﺳ / ﻞﻌﻓ
görmək
/ (نﺪﻳد)
ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد ﻪﻛ يراﺪﻳد ﻞﻌﻓ دﻮﺷ
، /ﻞﻌﻓ
görmək
(نﺪﻳد) / ﻪـﻴﻟوا يﺎﻨﻌﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا
ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ نآ ﺶﻨﻛاو :زا
رﻮﻧ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻢﺸﭼ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ ﻪﺑ ﺎﻳ
زا يﺰـﻴﭼ ﻦﺘﻓﺎﻳرد ﻲﺗرﺎﺒﻋ
ﺎﻳرد نآ زا ﻢﺸﭼ ﻪﻛ يرﻮﻧ ﺎﺑ نآ ﮓﻧر و ﻞﻜﺷ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﺮﻳﻮﺼﺗ نداد ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻖﻳﺮﻃ ﻲﻣ ﺖﻓ
.ﺪـﻨﻛ
ﻪﺑ ﺮﮕﻳد ﻲﻧﺎﻌﻣ زا ﺮﺗدوز ﻲﻨﻌﻣ ﻦﻳا اﺮﻳز ﻲﻣ ﻦﻫذ
ﺪﻳآ
، ـﻤﻫ زا ﺔ
سﻮـﻤﻠﻣ ﺮـﮕﻳد ﻲﻧﺎـﻌﻣ و ﺖـﺳا ﺮـﺗ
ﻲﺳﺎﺳا ﺮﮕﻳد ﻲﻧﺎﻌﻣ ندﺮﻛ ﻦﺷور ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺎﻳ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ ﻢﻬﻣ ﻪﻤﻫ زا و ﺖﺳا ﺮﺗ
ﺮـﺗ
ﻲﻤﻧ ﺮﮕﻳد لﺎﻌﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ دﻮﺷ
، ) يداﺰـﻬﺑ .دﺮﻛ ﺶﻧﺎﻴﺑ 1376
، ج 2
ﻲـﻣ نﺎـﻴﺑ ( ﻪـﻛ ﺪـﻨﻛ
ﻞـﻌﻓ
يراﺪﻳد /
görmək
(نﺪﻳد)/ :ﻲﻨﻌﻣ ﻪﺑ
Görmək qüvvəsinə malik olan. (ﻲﻳﺎﻨﻴﺑةﻮﻗﻪﺑ نﺪﺷ ﻚﻟﺎﻣ) ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ .ﺖﺳا ﺔ
ﺖﻓﺎﺑ يراﺪـﻳد ﻞﻌﻓ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ /
görmək
(نﺪـﻳد)/ بﺎـﺘﻛ زا
،ﺎـﻫ ﻪـﻣﺎﻧزور ،ﺎـﻫ
ﺖﻐﻟ ،تﻼﺠﻣ ﻪﻣﺎﻧ
دوﺪـﺣ ﻲﻧﺎـﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲﻛﺮﺗ نﺎﺑز ﺮﮕﻳد تﺎﻳﺮﺸﻧ و ﺎﻫ 122
دﺮﺑرﺎـﻛ ﻞـﻌﻓ ﻦـﻳا زا
ﺮﺨﺘﺳا و ﺪﺷ جا 24
و ﻪﻴﻟوا يﺎﻨﻌﻣ ﻚﻳ ،ﺎﻨﻌﻣ 23
ﻪﻴـﺷﺎﺣ يﺎﻨﻌﻣ
ﻪـﻘﺒﻃ زا ﺪـﻌﺑ يا عاﺰـﺘﻧا و يﺪـﻨﺑ
ﻪﻧﻮﮔ .ﺪﺷ هداد ﻲﺘﻓﺎﺑ يﺎﻫ 122
دﺮﺑرﺎﻛ يراﺪﻳد ﻞﻌﻓ /
görmək
ﻪﺑ (نﺪﻳد)/ :ﺖﺳا ﺮﻳز ترﻮﺻ
________________________________
________________________________
__
1. resenblance 2. contiguity
1 - ﻢـﺸﭼ ﻪﻛ يرﻮﻧ ﺎﺑ نآ ﮓﻧر و ﻞﻜﺷ ﻲﻨﻫذ يﺎﻫﺮﻳﻮﺼﺗ نداد ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻖﻳﺮﻃ زا يﺰﻴﭼ ﻦﺘﻓﺎﻳرد
ﻲﻣ ﺖﻓﺎﻳرد نآ زا .ﺪﻨﻛ
2 - ﺖﻳﺎﺿر ﻦﺘﻓﺮﮔ
3 - سﺎﺴﺣا ندﺮﻛ
، 4 - ﺲﺣ ندﺮﻛ
5 - ﻦﺘﻓﺮﮔ ، 6 - لﺎﺳرا ندﺮﻛ
، 7 - ندﺎﺘﺳﺮﻓ
8 - ﺖﻗد ندﺮﻛ
، 9 - ﻪﻈﺣﻼﻣ ندﺮﻛ
، 10 - ندﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ
11 - نﺪﻴﺸﻛ ﺞﻧر
، 12 - نﺪﻴﺸﻛ ﻲﺘﺨﺳ ،
13 - ندﺮﻛ ﻞﻤﺤﺗ
14 - ﻦﻴﻤﺨﺗ ندز
، 15 - سﺪﺣ ندز
، 16 - ﺮﺑ آ درو ندﺮﻛ
، 17 - بﺎﺴﺣ ندﺮﻛ
18 - ﻮﺠﺘﺴﺟ ندﺮﻛ
، 19 - ﻛ نﺪﻳوﺎ
، 20 - ﻦﺘﻓﺮﮔ غاﺮﺳ
21 - نﺪﻴﻨﺷ
، 22 - ﻦﺘﻓﺎﻳرد يﻮﺑ يﺰﻴﭼ
، 23 - نﺪﺷ رادﺮﺒﺧ
، 24 - شﻮﮔ نداد
25 - ﻪﺑﺮﺠﺗ ندﺮﻛ
، 26 - دﺎﻳ ﻦﺘﻓﺮﮔ
، 27 - ﻪﺑ ﺮﺳ نﺪﻣآ
، 28 - ﻲﻃ ندﺮﻛ
، 29 - رﻮﺒﻋ ندﺮﻛ
30 - ﻪﻨﻳﺎﻌﻣ ندﺮﻛ ، 31 - ﻲﺑﺎﻳزرا ندﺮﻛ
، 32 - ﻲﺳرﺮﺑ ندﺮـﻛ
، 33 - توﺎـﻀﻗ ندﺮـﻛ
، 34 - ﺮـﻈﻧرد
ﻦﺘﻓﺮﮔ
35 - ﻚﺷ ﻦﺘﺷاد
، 36 - ﻦﻇ ﻦﺘﺷاد
، 37 - ﻦﺘﺷاد ﺪﻳدﺮﺗ
، 38 - نﻮﻨﻈﻣ نﺪﺷ
، 39 - كﻮﻜﺸﻣ نﺪﺷ
40 - ﺮﻴﺼﻘﺗ ﻦﺘﺷاد
، 41 - هﺎﻨﮔ ندﺮﻛ
، 42 - ﺎﻄﺧ ندﺮﻛ
، 43 - مﺮﺟ ندﺮﻛ
، 44 - ﺖﻳﺎﻨﺟ ندﺮﻛ
45 - نﺪﻴﻳﺎﻳ
، 46 - ﻦﻴﻤﻛ ندﺮﻛ
، 47 - ﻲﻧﺎﺒﺳﺎﭘ ندﺮﻛ ، 48 - ﺖﺒﻇاﻮﻣ ندﺮﻛ
، 49 - ﺖﺒﻗاﺮﻣ ندﺮﻛ
50 - ﺖﺒﺤﺻ ندﺮﻛ
، 51 - ﺖﻔﮔ و ﻮﮔ ندﺮﻛ
، 52 - فﺮﺣ ندز
، 53 - ﺖﺤﻠﺼﻣ ندﺮﻛ
، 54 - هﺮﻛاﺬـﻣ
ندﺮﻛ
55 - رﺎﺘﻓﺮﮔ نﺪﺷ
، 56 - ﺮﻴﺳا نﺪﺷ
، 57 - ﻲﻧاﺪﻧز نﺪﺷ
، 58 - ﺮﻴﮔ ندﺮﻛ
، 59 - ﻪﺑ ﻪﻠﺗ ندﺎﺘﻓا
60 - مﺎﺠﻧا نداد
، 61 - ندﺮﻛ
، 62 - مﺎﻤﺗ ندﺮﻛ
، 63 - اﺮﺟا ندﺮﻛ
، 64 - ﻪﺑ ﺎﺟ ندروآ
65 - نﺪﻳد ار ﻲﺴﻛ مد
، 66 - هﻮﺷر د ندا
، 67 - لﻮﭘ نداد ، 68 - هﺪﻫﺎﺸﻣ ،ندﺮـﻛ 69 - ﺎـﺷﺎﻤﺗ ،ندﺮـﻛ
70 -
،ﻦﺘﺴﻳﺮﮕﻧ 71
- ﻞﻳﺎﻧ ﻪﺑ نﺪﻳد نﺪﺷ يﺰﻴﭼ
، 72 - ﺖﻤﺴﻗ نﺪﺷ
، 73 - ﺐﻴﺼﻧ نﺪﺷ
74 - رﺎﮔزور يﺮﭙﺳ ندﺮﻛ
، 75 - نﺪﻧارﺬﮔ
، 76 - ﻲﮔﺪـﻧز ندﺮـﻛ
، 77 - ﻦﺘـﺸﮔ
، 78 - ندﻮـﺑ
، 79 -
نﺪﻳدﺮﮔ
80 - ﺖﻳﺎﻔﻛ ندﺮﻛ
، 81 - ﺲﺑ ندﺮﻛ
، 82 - فﺎﻔﻛ ندﺮﻛ
، 83 - ﻲﻓﺎﻛ ندﻮﺑ
84 - رﻮﺼﺗ ندﺮﻛ
، ﻦﺘﺷاﺪﻨﭘ
، 85 - ﻪﺑ يور ﻢﺸﭼ ندروآ
، 86 - لﺎﻴﺧ ندﺮﻛ
، 87 - ﺮﻜﻓ ندﺮـﻛ
، 88 -
نﺪﻴﺸﻳﺪﻧا
، 89 - ضﺮﻓ ندﺮﻛ
، 90 - نﺎﻤﮔ ندﺮﻛ
، 91 - زا ﺮﻜﻓ نﺪﻧارﺬﮔ
92 - ﻦﻴﻌﻣ ندﺮﻛ
، 93 - مﻮﻠﻌﻣ ندﺮﻛ
، 94 - نﺪﻳﺮﺑ
، 95 - ﻦﺷور ندﺮﻛ
، 96 - رﺎﻜـﺷآ ندﺮـﻛ
، 97 -
ﺢﻴﺿﻮﺗ نداد
، 98 - ﻓا ﺎﺸ ندﺮﻛ
99 - نﺪﻴﻤﻬﻓ
، 100 - ﻦﺘﺴﻧاد
، 101 - ﻪـﺟﻮﺘﻣ نﺪـﺷ
، 102 - ﻲﻟﺎـﺣ نﺪـﺷ
، 103 - ﻦﺘﻓﺮـﮔ
، 104 -
ﻲﭘ ندﺮﺑ
، 105 - كرد ندﺮﻛ
، 106 - ﻦﺘﻓﺎﻳ
، ﺖﺳﺪﺑ ندروآ
، 107 - اﺪﻴﭘ ندﺮﻛ
، 108 - ﺺﻴﺨﺸﺗ
نداد
، 109 - ﺖﺷادﺮﺑ ندﺮﻛ
، 110 - ﻦﺘﺧﺎﻨﺷ
، 111 - طﺎﺒﻨﺘﺳا ندﺮﻛ
112 - ﻪﺑور ور نﺪﺷ
، 113 - جاﻮﻣ ه نﺪـﺷ
، 114 - درﻮـﺧﺮﺑ ندﺮـﻛ
، 115 - ﺖـﺳار نﺪـﻣآ
، 116 -
فدﺎﺼﺗ ندﺮﻛ
، 117 - تدﺎﻴﻋ ندﺮﻛ
، 118 - ﻪﺑ رﺎﻤﻴﺑ راﺪﻳد ﻦﺘﻓر
، 119 - ندزﺮﺳ
، 120 - راﺪـﻳد
ندﺮﻛ
، 121 - ترﺎﻳز ندﺮﻛ
، 122 - تﺎﻗﻼﻣ ندﺮﻛ
يراﺪﻳد ﻞﻌﻓ يﺎﻨﻌﻣ رﺎﻬﭼ و ﺖﺴﻴﺑ /
görmək
ﻪﻘﺒﻃ زا ﺪﻌﺑ (نﺪﻳد) / ﻪـﻧﻮﮔ عاﺰﺘﻧا و يﺪﻨﺑ
يﺎـﻫ
ﻪﺑ ﻲﺘﻓﺎﺑ ترﻮﺻ :ﺖﺳا ﺮﻳز
1 - ﺶﻨﻛاو رﻮﻧ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻢﺸﭼ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫ
2 /-
razi liini almaq
)/ ﺖﻳﺎﺿر ﻦﺘﻓﺮﮔ (
3 /-
ehsas etmək
)/ سﺎﺴﺣا ندﺮﻛ (
،
his etmək/ ) /
ﺲﺣ ندﺮﻛ (
4 /-
ersal etmək
(ندﺮﻛ لﺎﺳرا)/
5 /-
diqqət eləmək
)/ ﺖﻗد ندﺮﻛ (
6 /-
incimək
)/ نﺪﻴﺸﻛ ﺞﻧر (
7 /-
təxmin etmək
)/ ﻤﺨﺗ ﻦﻴ ندز ( / ،
üsmaq
سﺪﺣ)/ (ندز
8 /-
axtarmaq
)/ ﻮﺠﺘﺴﺟ ندﺮﻛ (
9 /-
eşidmaq
(نﺪﻴﻨﺷ)/
10 /-
təcrubə etmək
)/ ﻪﺑﺮﺠﺗ ندﺮﻛ (
11 /-
müayene etmək
)/ ﻪﻨﻳﺎﻌﻣ ندﺮﻛ (
12 /-
şübhə lənmək
)/ ﻚﺷ ﻦﺘﺷاد (
13 /-
təqsir ləndirmək
)/ ﺮﻴﺼﻘﺗ ﻦﺘﺷاد ( /،
cürm eləmək
)/ مﺮﺟ ندﺮﻛ (
14 /-
göz olmaq
)/ نﺪﻴﻳﺎﻳ ( /،
güdmək
ﻦﻴﻤﻛ)/ (ندﺮﻛ
15 -
görubşub danişmaq/ /
) ﺖﺒﺤﺻ ندﺮﻛ (
،
müzakirə etmək/ /
هﺮﻛاﺬﻣ) (ندﺮﻛ
16 /-
giriftar olmaq
)/ رﺎﺘﻓﺮﮔ نﺪﺷ (
17 /-
etmək
)/ مﺎﺠﻧا نداد ( /،
eləmək
)/ ندﺮﻛ (
18 /-
birini ïşirmək
)/ نﺪﻳد ار ﻲﺴﻛ مد (
19 /-
irmək
ç çe
)/ رﺎﮔزور يﺮﭙﺳ ﻛ ندﺮ / ،
dolanmaq
)/ نﺪﻳدﺮﮔ (
20 /-
kifayət etmək
)/ ﺖﻳﺎﻔﻛ ندﺮﻛ (
21 /-
təsəvvür etmək
رﻮﺼﺗ)/ (ندﺮﻛ
22 /-
moəiyən etmək
)/ ﻦﻴﻌﻣ ندﺮﻛ (
23 /-
anlamaq
)/ نﺪﻴﻤﻬﻓ ( /،
bilmək
)/ ﻦﺘﺴﻧاد ( / ،
dark etmək
)/ كرد ندﺮﻛ (
24 /-
üz üzə gəlmək
)/ ﻪﺑور ور نﺪﺷ ( / ،
görüşmək
)/ تﺎﻗﻼﻣ ندﺮﻛ (
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻴﺷﺎﺣ ﻲﻧﺎﻌﻣ و ﻪﻴﻟوا يﺎﻨﻌﻣ
ﻜﺒﺷ يا ﺔ ﻞﻌﻓ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ /
görmək
ترﻮـﺻ ﻪـﺑ (نﺪﻳد) /
ﺖﺳا ﺮﻳز
:
) رادﻮﻤﻧ 1 / يراﺪﻳد ﻞﻌﻓ ﻲﻳﺎﻨﻌﻣ ﺔﻜﺒﺷ ( görmək
(نﺪﻳد) /
رﺎﻌﺘﺳا ه يﺎﻫ يراﺪﻳد ﻞﻌﻓ /
görmək
/
هﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا نآ رد ﻪـﻛ ﻲﺘﻓﺎـﺑ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ (نﺪﻳد) ،ﺪـﻧا
ﻪﺑ ﺮﻳز ترﻮﺻ ﺖﺳا
:
"
نﺪﻳد ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺖﻳﺎﺿر
"ﺖﺳا
1- “razi liini almaq görmək dir”
.ﺖﺳا مزﻻ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺖﻳﺎﺿر
Adam görmək lazimdir.
"
ﺖﺳا نﺪﻳد ندﺮﻛ سﺎﺴﺣا
"
2- ”ehsas etmək görmək dir”
زا ﻪﻛ مدﺮﻛ سﺎﺴﺣا ﻧﺎﺧ
ﺔ ﻲﻣ اﺪﺻ ﻲﻨﺴﺣ
Həsəninin övinnən gördim səs gəlir. .ﺪﻳآ
"
ﺖﺳا نﺪﻳد ندﺮﻛ ﻪﺑﺮﺠﺗ
"
3- ”təcrubə etmək grməkö dir”
هدﺮﻛ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار ﻲﺘﺨﺳ يﺎﻫزور
Qara gönlə görmişəm. .ما
"
ﺖﺳا نﺪﻳد نﺪﻴﺸﻛ ﺞﻧر
"
4- ”incimək görmək dir”
هﺪﻴﺸﻛ يدﺎﻳز ﺞﻧر Çox çətinlik görmişəm. .ما
"
ﺖﺳا نﺪﻳد ﻦﺘﺷاد ﻚﺷ
"
5-”şübhə lənmək görmək dir”
؟يراد ﻚﺷ ﻲﺴﻛ ﻪﭼ ﻪﺑ
Kimdən görürsən?
"
ﻳد ندﺮﻛ رﻮﺼﺗ ﺖﺳا نﺪ
"
6-”təsəvvürünə cətirmək görmək dir”
ﻲﮕﭽﺑ نارود نﺎﻣﺮﻬﻗ ﻲﻣ رﻮﺼﺗ ار شا
Qəhrəman öz uşaqliqən gönlərini görürdü .دﺮﻛ
"
ﺖﺳا نﺪﻳد نﺪﻴﻨﺷ
"
7- ”eşidmaq görmək dir”
.ﺪﻧﺪﻴﻨﺷ ار نارﺎﺑ ياﺪﺻ
Xaxişən səsini gördilər.
"
ﺖﺳا نﺪﻳد نﺪﻴﻤﻬﻓ
"
8- ”anlamaq görmək dir”
ﻪﻧﺎﺧ ﻢﺘﻓر مﺪﻴﻤﻬﻓ
.ﺖﺳا ﻲﺑﻮﺧ يﺎﺟ Övə getdim gördim yaxşidir.
"
ﺖﺳا نﺪﻳد ﻦﺘﺷاد ﺮﻴﺼﻘﺗ
"
9-”təqsir ləndirmək görmək dir”
ﻲﻣ ﺮﺼﻘﻣ ار ﺪﻤﺣا رﺎﻛ ﻦﻳا رد ﻦﻣ .ﻢﻧاد
Mən bə işi əhmədən görürəm.
"
ﺖﺳا نﺪﻳد ندﺮﻛ لﺎﺳرا
"
10-”ersal etmək görməkdir”
ﻪﻣﺎﻧ ﻦﺴﺣ ﺮﻛ لﺎﺳرا ار ﺎﻫ
Həsən namələrin işin gördi. د
"
ﺖﺳا نﺪﻳد ندﺮﻛ ﺖﺤﺒﺻ
"
11-”danişmaq görməkdir”
.ﺖﺳا مزﻻ وا ﺎﺑ ندﺮﻛ ﺖﺒﺤﺻ
Onu görmək lazimdir.
"
ﺖﺳا نﺪﻳد ندﺮﻛ ﺖﻳﺎﻔﻛ
"
12- ”kifayət etmək görməkdir”
ﻲﻤﻧ ﺖﻳﺎﻔﻛ ﺎﻣ ياﺮﺑ نﺎﻧ ﻦﻳا
Bü öçrək bizi görməz. .ﺪﻨﻛ
"
نﺪﻳد ندﺮﻛ ﻦﻴﻌﻣ
"ﺖﺳا
13- ”moəiyən etmək görməkdir”
.دﺮﻛ ﻦﻴﻌﻣ ار ﻲﺘﺨﺳ يﺎﻫرﺎﻛ
Qara işlər gördi.
"
ﺖﺳا نﺪﻳد نﺪﺷ رﺎﺘﻓﺮﮔ
"
14-”giriftar olmaq görməkdir”
.نﺪﺷ يرﺎﻤﻴﺑ رﺎﺘﻓﺮﮔ
Xəstə liq görmək.
"
ﺖﺳا نﺪﻳد نداد مﺎﺠﻧا
"
15- ”etmək görməkdir”
ﻲﻤﻧ ﻢﻫد مﺎﺠﻧا ار مدﻮﺧ رﺎﻛ ﻦﻣ ﻪﻛ يراﺬﮔ
Qoimürsan çi mən öz işimi özüm görüm .
"
ﺖﺳا نﺪﻳد ندز ﻦﻴﻤﺨﺗ
"
16- ”təxmin etmək görməkdir”
هﺪﻳد هﺮﻴﻟ راﺰﻫ ﻚﻳ ار ناﺮﻳا رﻮﺸﻛ فرﺎﺼﻣ ﺪﻧا
Iran ölçəsinin xərclərin bir min lirə .
göriblər
"
ﺖﺳا نﺪﻳد ندﺮﻛ يﺮﭙﺳ رﺎﮔزور
"
17- ”çeçirmək görməkdir”
ﺮﻛ يﺮﭙﺳ ﺮﻘﻓ رﺎﮔزور
Kasibliq görmək. .ند
"
ﺖﺳا نﺪﻳد ندﺮﻛ ﺖﻗد
"
.ﻢﻳراد يﺮﺳدرد ﻪﭼ ﺎﻣ ﻦﻛ ﺖﻗد
18- “diqqət eləmək görmək dir”
Gör necə başağrisivarimixdir.
"
ﺖﺳا نﺪﻳد ندﺮﻛ ﻮﺠﺘﺴﺟ
"
19- “axtarmaq görmək dir”
ﻲﻣ ﺖﻧﺮﺘﻨﻳا زا ار ﻲﺒﻠﻄﻣ .ﻢﻨﻛ ﻮﺠﺘﺴﺟ ﻢﺘﺳاﻮﺧ
Intirnitə istərdim bir mətləb görəm.
"
ﺖﺳا نﺪﻳد ندﺮﻛ ﻪﻨﻳﺎﻌﻣ
"
20- “müayene etmək görmək dir”
ﻲﻣ ﻪﻨﻳﺎﻌﻣ ﺾﻳﺮﻣ ﺎﺗ ﻲﺳ يزور
Hər gün otuz xəstəni göriyəm. .ﻢﻨﻛ
"
ﺖﺳا نﺪﻳد نﺪﻴﻳﺎﭘ
"
21- “göz olmaq görmək dir”
.ﺖﻓر ﺎﺠﻛ وا ﺎﭙﺑ
Göro hara getdi .
"
ﺖﺳا نﺪﻳد نﺪﻳد ار ﻲﺴﻛ مد
"
22- “birini ïşirmək görmək dir”
پﺎﭼ ﻪﺑ ار هد و ﻦﻴﺒﺑ ار اﺪﺧﺪﻛ
Kədxodani gör kəndi çap. .
"
ﻪﺑور ﺖﺳا نﺪﻳد نﺪﺷ ور
"
23- “üz üzə gəlmək görmək dir”
ور وا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺘﻗو ﻲﻠﻴﺧ ﻪﺑ
هﺪﺸﻧ ور
Nə vaxtdir onu görməmişəm. ما
)رادﻮﻤﻧ 2 ( رﺎﻌﺘﺳا ه يﺎﻫ يراﺪﻳد ﻞﻌﻓ /
görmək (نﺪﻳد)/
görmək// ﺳا هرﺎﻌﺘ ﻞﻌﻓ يﺎﻫ نﺎﺑز ﻪﺑ (نﺪﻳد)
ﻲﺳرﺎﻓ görmək//
هرﺎﻌﺘﺳا ﻞﻌﻓ يﺎﻫ (نﺪﻳد)
ﻲﻧﺎﺠﻳﺎﺑرذآ نﺎﺑز ﻪﺑ
