بﺎﺗ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺐﺴﮐ يروآ
نﺎﮑﻠﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫرﺎﮐو
يرﺎﯾﺰﻣرو ﺖﺠﺣ
1
- ﯽﻧﺎﻤﯾا ﮏﺑﺎﺑ
2
1 ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﮐ ﮥﻌﺳﻮﺗ و ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ هوﺮﮔ ،يزروﺎﺸﮐ ﮥﻌﺳﻮﺗ و دﺎﺼﺘﻗا ةﺪﮑﺸﻧاد رﺎﯾدﺎﺘﺳا .
2 ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﯾﺎﺘﺳور ﮥﻌﺳﻮﺗ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد .
رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 14 / 09 / 1395
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 29 / 01 / 1396
هﺪﯿﮑﭼ
هﺎﮕﻨﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ مواﺪﺗ و ﯽﻨﯾﺮﻓآرﺎﮐ ﮥﻌﺳﻮﺗ ﻂﯿﺤﻣ رد يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ
ﺐﺴﮐ يﺎﻫ ﺶﻟﺎﭼ و ﺮﯿﻐﺘﻣ رﺎﮐو ﺖﺧﺎﻨﺷ وﺮﮔ رد ،ﺰﯿﮕﻧاﺮﺑ
بﺎﺗ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و يروآ رد نآ ﺖﯾﻮﻘﺗ ياﺮﺑ يﺰﯾر
ﺐﺴﮐ هﺎﮕﻨﺑ زا يرﺎﯿﺴﺑ .ﺖﺳا ﺎﻫرﺎﮐو ﺮﺛا رد ﯽﯾﺎﺘﺳور ﻂﺳﻮﺘﻣ و ﮏﭼﻮﮐ يﺎﻫ
بﺎﺗ مﺪﻋ لﺎﺳ رد ،ﺐﺳﺎﻨﻣ يروآ ﯽﻣ ﻪﺟاﻮﻣ ﺖﺴﮑﺷ ﺎﺑ ﯽﯾاﺪﺘﺑا يﺎﻫ
ﻪﺑ ،ﯽﻤﮐ شور ﺎﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد .ﺪﻧﻮﺷ
ﯽﺳرﺮﺑ
بﺎﺗ ﺐﺴﮐ نﺎﮑﻟﺎﻣ يروآ بﺎﺗ ﯽﻠﻣﺎﻋ رﺎﺘﺧﺎﺳ يوﺎﮐاو و ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫرﺎﮐو
ﺐﺴﮐ يروآ نآ رﺎﮐو
ﭘ ﺎﻫ ﻦﯾا .ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮ
هداد يروآدﺮﮔ ﺮﻈﻧ زا و يدﺮﺑرﺎﮐ فﺪﻫ ﺮﻈﻧ زا ﺶﻫوﮋﭘ ،ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﻣآ ﮥﻧﻮﻤﻧ .ﺖﺳا ﯽﺸﯾﺎﻤﯿﭘ ،ﺎﻫ
120 ﺐﺴﮐ نﺎﮑﻟﺎﻣ زا ﺮﻔﻧ -
راﺰﺑا .ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ نﺎﺘﺳا نﺎﮑﻠﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ يزروﺎﺸﮐﺮﯿﻏ ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫرﺎﮐو
،ﺶﻫوﮋﭘ ﮥﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يدراﺪﻧﺎﺘﺳا دﻮﺑ
ﻪﮐ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا سﺎﯿﻘﻣ بﺎﺗ يروآ ﺮﻧﺎﮐ - نﻮﺳﺪﯾﻮﯾد ) CD-RISC (
و سﺎﯿﻘﻣ بﺎﺗ يروآ رد لﻮﻃ ﺮﻤﻋ ﺐﺴﮐ رﺎﮐو ) LRS-
(B ﯽﺣاﺮﻃ ﺪﺷ . هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
راﺰﻓا SPSS23 نﺎﺸﻧ ﯽﻓﺎﺸﺘﮐا ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
هﺪﻨﯾآ و ﻖﺑﺎﻄﺗ ناﻮﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﺶﺷ ﻪﮐ داد
%) يﺮﮕﻧ 23
%) نﺎﯾﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ ﻞﻣﺎﻌﺗ ،(
14 ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ،(
%) ﯽﺒﻠﻃ 11
%) راﻮﻧﺎﺧ ﺖﯾﺎﻤﺣ ،(
8 ،(
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
%) يدﺮﺒﻫار يﺰﯾر 7
%) ﺖﻟود ﺖﯾﺎﻤﺣ و ( 6
% دوﺪﺣ عﻮﻤﺠﻣ رد ( 69
بﺎﺗ ةزﺎﺳ ﺲﻧﺎﯾراو ﺪﺻرد ﺐﺴﮐ يروآ
يﺎﻫرﺎﮐو
هدﺮﮐ ﻦﯿﯿﺒﺗ ار ﯽﯾﺎﺘﺳور .ﺪﻧا
هژاو :يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ هﺪﻨﯾآ ،ﯽﺘﻣوﺎﻘﻣ دﺎﺼﺘﻗا
،يﺮﮕﻧ بﺎﺗ ،يروآ
،ﻖﺑﺎﻄﺗ نﺎﮑﻠﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﺐﺴﮐ ،
ﯽﯾﺎﺘﺳور رﺎﮐو
لﻮﺌﺴﻣ ةﺪﻨﺴﯾﻮﻧ :
Email: varmazyari@ut.ac.ir
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﯽﯾﺎﺘﺳور ﯽﺣاﻮﻧ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ رﻮﺸﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ نﻮﻧﺎﮐ لﻼﻘﺘﺳا ﻦﯿﻣﺄﺗ رد ﯽﺳﺎﺳا ﺶﻘﻧ و ﺪﻧﻮﺷ
ﻪﺑ ناﺮﯾا هﮋﯾو .ﺪﻧراد ﯽﯾاﺬﻏ ﺖﯿﻨﻣا ﺮﻈﻨﻣ زا ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ياراد ﺎﻫﺎﺘﺳور
ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧاواﺮﻓ يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ترﻮﺻ رد ﯽﻣ ،ﺢﯿﺤﺻ يﺰﯾر
نآ ﯽﯾﺎﻓﻮﮑﺷ ﺎﺑ ناﻮﺗ ﭘ دﺎﺼﺘﻗا ،ﺎﻫ
ﯽﺣاﻮـﻧ رد ار ﯽﻋﻮـﻨﺘﻣ و ﺎﯾﻮ
هﺪﺷدﺎﯾ ﺪﯾﺪﭘ .دروآ ﺐﺴﮐ يﺎﻫرﺎﮐو ﯽﯾﺎﺘﺳور
ﻢﻬﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﺘﺳور دﺎﺼﺘﻗا ﺮﺼﻨﻋ ﻦﯾﺮﺗ ﺐﺒـﺳ
لﺎﻐﺘﺷا ﺶﻫﺎﮐ و ﯽﯾاز ﺶﯾاﺰﻓا ،يرﺎﮑﯿﺑ
ﺪﻣآرد و ﺶﯾاﺰﻓا هﺮﻬﺑ ﯽﻣ يرو .ﺪﻧﻮﺷ رد ﻒـﯾﺮﻌﺗ ﺐﺴﮐ -
يﺎﻫرﺎﮐو ارﺎـﭘ و رﺎﯿﻌﻣ ﻪﺳ ،ﯽﯾﺎﺘﺳور
ﯽـﻣ ار ﺮﺘﻣ ﻪـﮑﻨﯾا لوا :داد راﺮـﻗ ﺮﻈﻧﺪـﻣ ناﻮـﺗ
نﺎﯿﺋﺎﺘـﺳور ﻪـﺑ
مود ،ﺪﻨﻫد ﻪﺋارا تﺎﻣﺪﺧ ﻊـﻗاو ﯽﯾﺎﺘﺳور ﮥﻘﻄﻨﻣ رد ﻪﮑﻨﯾا
مﻮـﺳ و ﺪﻨـﺷﺎﺑ هﺪـﺷ ﻪـﮑﻨﯾا
و ﻪـﺿﺮﻋ ﻪـﺑ
ﻢـﻋا نﺎﯿﺋﺎﺘﺳور تﻻﻮﺼﺤﻣ و تﺎﻣﺪﺧ شوﺮﻓ زا
ﻊﯾﺎﻨـﺻ ،ﯽـﻌﯿﺒﻃ تاﺪـﯿﻟﻮﺗ ﺮﯾﺎـﺳ و ﯽﯾاﺬـﻏ داﻮـﻣ
ﻟﺎﻌﻓ ،ﯽﺘﺳد ﺖﯿ
ﻂﯿـﺤﻣ يﺎـﻫﻻﺎﮐ ﺎـﯾ و ﯽـﺤﯾﺮﻔﺗ يﺎﻫ ﯽﺘـﺴﯾز
) ﺪـﻧزادﺮﭙﺑ
Bosworth, 2012
.(
ﺶـﺨﺑ
ﺐﺴﮐ ﻦﯾا زا ﯽﻤﻬﻣ هﺎﮕﻨﺑ ،ﺎﻫرﺎﮐو
ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﺘﺳور يزروﺎﺸﮐﺮﯿﻏ يﺎﻫ ﺪـﯾﺪﺟ ﻊﺑﺎـﻨﻣ دﺎـﺠﯾا ﺎـﺑ
عﻮـﻨﺗ ﺐﺟﻮﻣ ،ﻪﻋرﺰﻣ زا جرﺎﺧ رد ﺪﻣآرد ﯽـﻣ نﺎﯿﺋﺎﺘـﺳور ﺪـﻣآرد ﯽـﺸﺨﺑ
ﺪﻧﻮـﺷ ﯽـﻠﻋ) و ﯽـﯾازﺮﯿﻣ
،نارﺎﮑﻤﻫ 1390
.(
هزوﺮﻣا ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﯽﻠﻣاﻮـﻋ ﺖـﺳﺎﯿﺳ رد ﺮـﯿﯿﻐﺗ
نﻼـﮐ يﺎـﻫ ﻞﮑـﺷ ،دﺮـﺧ و
تﻻﻮـﺤﺗ ،ﺎـﺒﻗر يﺮـﯿﮔ
ﺖـﯿﻌﻤﺟ ــﯿﯿﻐﺗ و ﯽﺘﺧﺎﻨــﺷ ﻂﯿــﺤﻣ ،نﺎﯾﺮﺘــﺸﻣ ﮥــﻘﺋاذ و تﺎــﺤﯿﺟﺮﺗ ﺮ
هﺎــﮕﻨﺑ ياﺮــﺑ ار ﯽــﻤﻃﻼﺗﺮﭘ يﺎــﻫ
ﻪﺑ يدﺎﺼﺘﻗا هﮋﯾو
ﺐﺴﮐ يﺎﻫرﺎﮐو ﯽﯾﺎﺘﺳور
دﺎﺠﯾا ﯽﻣ .ﺪﻨﻨﮐ ﺪﯾﺪﻬﺗ و ﯽﻧوﺮﯿﺑ تاﺮﯿﯿﻐﺗ يﺎﻫ
دﻮـﺟﻮﻣ
نآ ،ﻒــﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﻮــﺸﮐ ياﺮــﺑ ﯽــﭘ رد ار ﺎــﻫ
ــﻗ ﺶﯾاﺰــﻓا ياﺮــﺑ ﯽﯾﺎــﻫرﺎﮑﻫار ذﺎــﺨﺗا ترﺪ
فﺎﻄﻌﻧا ،يﺮﯾﺬﭘ بﺎﺗ ﺖﺑﺎﻗر و يروآ دﺎﺼﺘﻗا يﺮﯾﺬﭘ
رﻮـﺸﮐ ،ﻪـﻧﻮﻤﻧ ياﺮـﺑ .ﺖـﺳا ﻪـﺘﺨﯿﮕﻧاﺮﺑ دﻮـﺧ
ﻣﺎﻧﺮﺑ رد يﺰﻟﺎﻣ ) دﻮﺧ ﮥﻌﺳﻮﺗ ﻢﻫدزﺎﯾ ﮥ
2020 - 2016 ( بﺎـﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ار رﻮـﺸﮐ ﻦـﯾا دﺎـﺼﺘﻗا يروآ
و ﺖﺳا هداد راﺮﻗ ﺮﻈﻧﺪﻣ ماﺪﻗا
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺎﻫ ﻦـﯾا رد ار ﯽﯾﺎـﻫ
ﺶﯿـﭘ ﺎﺘـﺳار ﯽـﻨﯿﺑ
هدﺮـﮐ ﺰـﮐﺮﻣ) ﺖـﺳا
ﺶﻫوﮋﭘ ارﻮـﺷ ﺲﻠﺠﻣ يﺎﻫ ،ﯽﻣﻼـﺳا ي
1394 ﻢـﻬﻣ زا ﯽـﮑﯾ ،ﺖـﻘﯿﻘﺣ رد .(
ﻖـﻘﺤﺗ طوﺮـﺷ ﻦﯾﺮـﺗ
بﺎﺗ دﻮﺒﻬﺑ ،ﯽﺘﻣوﺎﻘﻣ دﺎﺼﺘﻗا ﻪﻧﺎﮑﺗ ﺮﺑاﺮﺑ رد دﺎﺼﺘﻗا يروآ
ﯽﻠﺧاد يﺎﻫ ﻪـﺑ ؛ﺖﺳا ﯽﺟرﺎﺧ و
ﻪـﻧﻮﮔ يا
رد ﯽﺘﺣ ،ﺖﻠﻣ ﮏﯾ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﻨﯿﻣز ،ﻢﯾﺮﺤﺗ و رﺎﺸﻓ ﻂﯾاﺮﺷ
ﮥ و ﺪﺷر ﯽـﻣ ﻢﻫاﺮـﻓ ار ﯽﯾﺎﻓﻮﮑﺷ ﺪـﻨﮐ
و
ﯽﺣاﺮﻃ اﺮﺑ ار ﻦﻤﺷد يﺎﻫ ﻪﺑ ندز ﻪﺑﺮﺿ ي
ﺪﺷر
، لﺎﻐﺘﺷا و هﺎﻓر ﻰﻠﻣ
، ﯽﺑ و ﯽﺜﻨﺧ ﺮﯿﺛﺄﺗ
ﯽﻣ .ﺪﻨﮐ
ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ رد ﺖـﺳﺎﯿﺳ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺎـﻫ ﻌـﺳﻮﺗ يﺎـﻫ
ﮥ ﯽﻨﯾﺮﻓآرﺎـﮐ لﺎﻐﺘـﺷا و
ﯽـﯾاز ﺎـﻫرﺎﮑﻫار ﺪـﯾﺎﺑ ، ي
هﺎﮕﻨﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ مواﺪﺗ ياﺮﺑ ﯽﺼﺨﺸﻣ يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ
ﺶﯿﭘ ر ﻦـﯾا ذﺎـﺨﺗا .دﻮـﺷ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ و ﯽﻨﯿﺑ دﺮـﮑﯾو
ﺐﺴﮐ رد يﺎﻫرﺎﮐو ﯽﯾﺎﺘﺳور
يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯿﻤﻫا ،دراد
ﺣاﻮـﻧ ﻦـﯾا ﻪﮐ اﺮﭼ ﻪـﺑ ﯽ
رﺎـﭼد لﻮـﻤﻌﻣ رﻮـﻃ
ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ياوﺰﻧا ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ و هدﻮﺑ
ﯽﻧﺎﺴﻧا يﺎﻫ يدﺎﻬﻧ ،
ﻒﯿﻌﺿ ﯽﻟﺎﻣ و يﺮﻬـﺷ ﯽﺣاﻮـﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺗ
.ﺪﻧراد رد ﻦﯾا ﺎﺘﺳار
، بﺎﺗ
1يروآ ﺐﺴﮐ يﺎﻫرﺎﮐو ﺶﻟﺎـﭼ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯽﯾﺎﺘﺳور
ﺎﻫرﺎـﺸﻓ و ﺎـﻫ حﺮـﻄﻣ
ﯽﻣ .دﻮﺷ لﺎــﺳ زا 2000 بﺎــﺗ ﺮــﮑﻔﺗ ﺖــﺴﺑرﺎﮐ ﻪــﺑ ﺖﺒــﺴﻧ ﻪــﻗﻼﻋ زا ﯽﺟﻮــﻣ ، مﻮــﻠﻋ زا ﯽــﻔﯿﻃ رد يروآ
ﺖﺳﺎﯿﺳ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻞﻣﺎﺷ يراﺬﮔ
،يدﺎـﺼﺘﻗا يﺎـﯿﻓاﺮﻐﺟ ،ﺎﯾﻼﺑ يﺰﯾر ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ
يﺎـﻫ و يﺮﻬـﺷ
ﻪﻘﻄﻨﻣ ،يا ﻌﺳﻮﺗ ،ﻢﯿﻠﻗا ﺮﯿﯿﻐﺗ ﮥ
،ﯽﻠﺤﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ـﺘﻓﺮﮔ ﻞﮑـﺷ ﻊـﻣاﻮﺟ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و ﯽﯾﺎﻀﻓ يﺰﯾر ﺖـﺳا ﻪ
.
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ لﺎﺳ رد يﺎﻫ ﺮﯿﺧا بﺎﺗ رد يراﺪـﯾﺪﭘ لﺎـﺣ رد عﻮـﺿﻮﻣ ﻪـﺑ يروآ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ
يﺎـﻫ ﯽﯾﺎﺘـﺳور
ﺖــﺳا هﺪــﺷ لﺪـﺒﻣ )
Scott, 2013
(.
بﺎــﺗ ﺮﻤﺘــﺴﻣ دﻮــﺒﻬﺑ ﻪــﺑ ندﺮـﮑﻧ ﻪــﺟﻮﺗ ،ﻦــﯾا دﻮــﺟو ﺎــﺑ يروآ
ﺐﺴﮐ ندﻮﺒﻧ ﻞﯾﻻد زا ﯽﮑﯾ ،ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫرﺎﮐو عﻮﻨﺗ
ﯽﯾﺎﺘﺳور ﻞﻏﺎﺸﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﺸﺨﺑ
،ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و
ر ﯽﺣاﻮﻧ رد ﺺﻗﺎﻧ لﺎﻐﺘﺷا خﺮﻧ ندﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳو
ﯽـﻣ .ﺪـﺷﺎﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ ﻦـﯾا ناﺰـﯿﻣ
ﯽﺣاﻮـﻧ رد خﺮـﻧ
ﯽﯾﺎﺘﺳور ) 6/
12 ( رد و ) يﺮﻬﺷ ﯽﺣاﻮﻧ 2/
7 لﺎﺳ رد ( 1394
هدﻮﺑ ﺖﺳا ،ناﺮﯾا رﺎﻣآ ﺰﮐﺮﻣ) 1395
.(
ﻦﯾا دﻮﺟو ﺎﺑ ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ
عﻮﻨﺗ رد ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﺖﺑﺎﻗر و ﯽﯾﺎﯾﻮﭘ ،ﯽﺸﺨﺑ
،ﯽﯾﺎﺘـﺳور دﺎـﺼﺘﻗا يﺮﯾﺬﭘ
ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ راﺬﮔﺮﺛا
بﺎﺗ ﺮﺑ و يروآ ﻪﺟﻮﺗ نآ ﻪﺑ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﺎـﻫ ﺖﯾﺮﯾﺪـﻣ و يﺰـﯾر
هﺎـﮕﻨﺑ يﺎـﻫ
يدﺎﺼﺘﻗا ﯽﯾﺎﺘﺳور
ﺖﺳا .
بﺎﺗ ﻪﮐ ﯽﺘﯿﻤﻫا دﻮﺟوﺎﺑ يروآ
ﺐﺴﮐ يﺎﻫرﺎﮐو بﺎﺗ رد ﯽﯾﺎﺘﺳور
ﯽﻠﻣ دﺎﺼﺘﻗا يروآ )
Steiner
& Cleary, 2014
ﯽﯾﺎﺘـﺳور ﯽﻨﯾﺮﻓآرﺎﮐ ﮥﻌﺳﻮﺗ و ( ،دراد
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎـﻣا يﺎـﻫ
رﻮـﺸﮐ رد هﺪـﺷ ﺮـﺸﺘﻨﻣ
ﻪﺑ نﻮﻨﮐﺎﺗ ﻣ ﻪﺑ صﺎﺧ و ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ترﻮﺻ
بﺎﺗ عﻮﺿﻮ
يروآ ﺐـﺴﮐ يﺎـﻫرﺎﮐو ﻪـﺘﺧادﺮﭙﻧ ﯽﯾﺎﺘـﺳور
.ﺖﺳا ﻪﭼ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﺺﺨﺸﻣ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﺺﺧﺎﺷ
ﯽﯾﺎﻫ ـﻟﻮﻘﻣ ﮥ بﺎـﺗ يروآ ﺐـﺴﮐ يﺎـﻫرﺎﮐو
ﯽﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ ار ﯽﯾﺎﺘﺳور .ﺪﻨﻨﮐ
1. Resilience
بﺎﺗ ناﺰﯿﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا اﺬﻟ يروآ
ﺐﺴﮐ يﺎﻫرﺎﮐو ﯽﻠﻣﺎـﻋ رﺎﺘﺧﺎﺳ و ﯽﯾﺎﺘﺳور
ﺮﺑ ﻦﯾا هزﺎﺳ نﺎﮑﻟﺎﻣ هﺎﮔﺪﯾد زا ﺐﺴﮐ
يﺎﻫرﺎﮐو ﯽـﭘرد ﯽﻧﻮـﻨﮐ ﻖـﯿﻘﺤﺗ .ﺖـﺳا هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا هﺪﺷدﺎﯾ
بﺎﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺳﺎﺳا لاﺆﺳ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﻦﺘﻓﺎﯾ يروآ
ﺐﺴﮐ يﺎﻫرﺎﮐو نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽﯾﺎﺘﺳور
ﯽﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ ار نآ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻪﭼ و دراد راﺮﻗ ﯽﺘﯿﻌﺿو ﻪﭼ رد نﺎﮑﻠﻣ ،ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﯾا ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا ؟ﺪﻨﻨﮐ
بﺎـﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﮥﻨﯿﻣز رد ﯽﻠﺧاد ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯿﻟوا يروآ
ﮐ ﺐـﺴ يﺎـﻫرﺎﮐو ﻦـﯾا زا ،ﺖـﺳا ﯽﯾﺎﺘـﺳور
ور
ﯽﻣ ﮥﭽﯾرد ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﺘﻓﺎﯾ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﯾﺎﺸﮕﺑ رﻮﺸﮐ نﺎﻘﻘﺤﻣ يور ﻪﺑ ار ﯽﻨﯾﻮﻧ ،ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا يﺎﻫ
ﺖﺳﺎﯿﺳ ﯽﻣ نﺎﯾﺮﺠﻣ و ناراﺬﮔ ﺖﺳﺎﯿﺳ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺎﻫ بﺎـﺗ دﻮـﺒﻬﺑ ياﺮـﺑ ار ﯽﺒـﺳﺎﻨﻣ يﺎـﻫ
يروآ
ﺐﺴﮐ يﺎﻫرﺎﮐو .ﺪﻨﻨﮐ اﺮﺟا و ﻊﺿو ﯽﯾﺎﺘﺳور
دا ﺮﺑ يروﺮﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﮥﻨﯿﺸﯿﭘ و تﺎﯿﺑ
ﺮﮔدا ﻞﯿﻧ ناﺪﻨﻤﺸﯾﺪﻧا ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ زا1
مﻮﻠﻋ دﻮﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﮐ
مﻮـﺑ يﺎـﻫدﺮﮑﯾور سﺎـﺳاﺮﺑ ﻪـﺑ ﯽﺘﺧﺎﻨـﺷ
بﺎﺗ يروآ
، بﺎﺗ مﻮﻬﻔﻣ
ﺑ رد ار يروآ ﻪﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﺪﻌ
ﺖﻓﺮﮔرﺎﮐ ﻪﺑ .
ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﻓﺎﯿﻫر ود
بﺎﺗ ﺐﻘﻋ ﻪﺑ ﺶﻬﺟ ﺎﯾ لدﺎﻌﺗ ،لوا ﺖﻓﺎﯿﻫر .دراد دﻮﺟو يروآ ﻨﺘﺒﻣ و دراد مﺎﻧ2
ضوﺮـﻔﻣ ﺮﺑ ﯽ يﺎـﻫ
ﻮـﻠﺟ ﻪـﺑ ﺶﻬﺟ ﺎﯾ ﯽﻠﻣﺎﮑﺗ ﺖﻓﺎﯿﻫر ،مود ﺖﻓﺎﯿﻫر .ﺖﺳا لﺎﻣﺮﻧ ﺖﯿﻌﺿو ﻪﺑ ﺖﺸﮔﺮﺑ ﺮـﺑ ﻪـﮐ ﺖـﺳا3
دراد ﺪﯿﮐﺄﺗ راﺬﮔ و يرﺎﮔزﺎﺳ ﺖﯿﻓﺮﻇ )
Scott, 2013
(.
بﺎﺗ مﻮﻬﻔﻣ هﺎﮔﺪﯾد زا يروآ
ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﻪﻣادا رد ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و حﺮﻄﻣ نآ
ﺎﻫ ﯽﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ .دﻮﺷ
بﺎﺗ ﯽﯾﺎﺘﺳور يروآ
بﺎﺗ ﻪـﺑ ﯽﯾﺎﺘـﺳور ﻖﻃﺎـﻨﻣ ﺖـﯿﻓﺮﻇ مﻮـﻬﻔﻣ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳور يروآ مﺎـﻈﻧ ﻪـﺑﺎﺜﻣ
ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎـﯾﻮﭘ يﺎـﻫ -
مﻮﺑ ﻂﯿﺤﻣ ﺎﺑ يرﺎﮔزﺎﺳ ياﺮﺑ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ نﻮﮔﺮﮔد ﯽﻧوﺮﯿﺑ يﺎﻫ
ﻪﺑ ،ﺖﺳا هﺪﻧﻮﺷ دراﺪﻧﺎﺘـﺳا ﻪـﮐ يﻮـﺤﻧ
ﺖﯾﺎــﺿر ) دﻮــﺷ ﻆــﻔﺣ ﯽﮔﺪــﻧز ﺶــﺨﺑ
Heijman et al., 2007
،ﯽﻧﺎــﺴﻧا و ﯽــﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎــﻨﻣ .(
ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ يراﺬﮔ ﺖﺧﺎﺳﺮﯾز و ﺎﻫ ﯾﺎﻣﺮﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ سﻮﺴﺤﻣﺎﻧ ﻞﻣاﻮﻋ و ﺎﻫ
ﮥ رد ،ﯽـﻠﺤﻣ ﺶـﻧاد و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا
1. Neil Adger
2. Bounce-backward 3. Bounce-forward
ﻞﮑﺷ هﺪﻧﻮﺷرﺎﮔزﺎﺳ و ﻪﻧاروآﻮﻧ يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ يﺮﯿﮔ ﻪﺑور ياﺮﺑ
نﺪﺷ ور زا ﯽـﺷﺎﻧ دﺪـﻌﺘﻣ تاﺮـﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ
ﺮﻃﺎﺨﻣ ه يﺎﻫ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ناﺮﺤﺑ ﺎﯾ ﯽﻌﯿﺒﻃ -
يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﻧراﺬﮔﺮﺛا
)
Anthopoulou et al., 2017
.(
بﺎﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ يروآ
بﺎﺗ ﺮﻇ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ يروآ ﮏﯾ ﺖﯿﻓ
مﺎﻈﻧ ﻞﺣ و بﺬﺟ ياﺮﺑ لﻼﺘﺧا
ﺎﻫ رد دﻮـﺧ دﺪـﺠﻣ ﯽﻫﺪﻧﺎﻣزﺎﺳ و
ﺪﻨﮐ ﻆﻔﺣ ار ﺎﻫدرﻮﺧزﺎﺑ و ﺖﯾﻮﻫ ،رﺎﺘﺧﺎﺳ ،دﺮﮐرﺎﮐ نﺎﻤﻫ نﺎﮐﺎﻤﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا يﻮﺤﻧ ﻪﺑ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯿﺣ )
Folke, 2006
بﺎﺗ .(
ﻂـﺳﻮﺗ ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﻊﺑﺎـﻨﻣ نداد ﻪـﻠﺧاﺪﻣ و ﻪﻌـﺳﻮﺗ ،ﻆـﻔﺣ ﻪـﺑﺎﺜﻣ ﻪـﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ يروآ
رد ﯽﯾﺎﻓﻮﮑﺷ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ نآ يﺎﻀﻋا ،ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻀﻓ
ندﻮﺒﻧ ﯽﻤﺘﺣ ﺶﯿﭘ ،
ﯽﻨﯿﺑ يﺮﯾﺬﭘﺎﻧ
ﯽﮔﮋﯾو زا هﺮﻈﺘﻨﻣﺮﯿﻏ يﺎﻫداﺪﯾور و ) ﺪﻨﺘﺴﻫ نآ يﺎﻫ
Magis, 2010
بﺎﺗ .(
ﯽـﻣ ﻪـﻌﻣﺎﺟ يروآ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﺑ ﻪﺳ زا ﻂﯿﺤﻣ و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ،يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﻌ دﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﺮﻈﻧﺪﻣ ﯽﺘﺴﯾز
)
Steiner and Atterton, 2015
( .
بﺎﺗ يدﺮﻓ يروآ
مﻮﻬﻔﻣ بﺎﺗ يروآ يدﺮﻓ ﻪﮐ زا مﻮﻠﻋ ﯽﻌﯿﺒﻃ دراو تﺎﯿﺑدا ﯽﺳﺎﻨﺸﻧاور هﺪﺷ
ﺖـﺳا )
Miller & et al,
( 2010
ﻪﺑ نﺎﺑز هدﺎﺳ ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ زا
يرﺎﮔزﺎﺳ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ
ﺰﯿﻣآ ﻪﺑ دﺮﻓ ﻢﻏر دﻮﺟو ﺎﻫﺪﯾﺪﻬﺗ و ﻂﯾاﺮـﺷ
بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﯽﻄﯿﺤﻣ
)
Masten, 2004
.(
بﺎﺗ و ﯽـﻠﺧاد ﻊﺑﺎـﻨﻣ ،داﺮـﻓا نآ رد ﻪـﮐ ﺖﺳا يﺪﻨﯾاﺮﻓ يروآ
ﺎـﺑ يرﺎﮔزﺎـﺳ ﺎﯾ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ ار ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺎﻫرﺎـﺸﻓ
كﻮـﺷ و ﻪـﺑ هﺮـﻣزور ﯽﮔﺪـﻧز ﻢـﻬﻣ يﺎـﻫ
رﺎـﮐ
ﯽﻣ ﺪﻧﺮﯿﮔ )
Windle, 2010
( ﻞﻣﺎﺷ و ياﺰﺟا ﯽﻔﻃﺎﻋ - ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ) ﻪـﺑ ناﻮـﻨﻋ ،لﺎـﺜﻣ سﺎـﺴﺣا ،لﺮـﺘﻨﮐ
شﺮﮕﻧ ﺖﺒﺜﻣ ( و ﺖﯿﻓﺮﻇ يﺎﻫ يرﺎﺘﻓر ﺖﺨﺳ) ﯽﺷﻮﮐ ( .ﺖﺳا
ﮑﯾ سﺎﯿﻘﻣ زا ﯽ ﻦﯿﺑ يﺎﻫ
ﯽـﻠﻠﻤﻟا ﻪـﻨﯿﻣز ﻦـﯾا رد بﺎـﺗ سﺎـﯿﻘﻣ ،
ﺮﻧﺎـﮐ يروآ -
) نﻮـﺳﺪﯾﻮﯾد
CD-
بﺎﺗ ناﺰﯿﻣ ﺶﺠﻨﺳ سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا فﺪﻫ .ﺖﺳا (RISC
داﺮـﻓا زا ﯽﻋﻮـﻨﺘﻣ ﻒـﯿﻃ رد يروآ ﯽـﺳرﺮﺑ ﺎـﺑ
ﻞﻣﺎﻋ ﺞﻨﭘ 1
ﺖﺨﺳ و ﻻﺎﺑ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ،ﯽﺼﺨﺷ ﺖﯿﺣﻼﺻ ( ؛ﯽـﺷﻮﮐ
2 يﺎﻫداﺪﻌﺘـﺳا ﻪـﺑ دﺎـﻤﺘﻋا (
ﻞﻤﺤﺗ ،دﻮﺧ ﯽﺗاذ ﺮﺑ رد يﺮﯾﺬﭘ
سﺎﺴﺣا ﺮﺑا ﺖﯾﻮﻘﺗ رﺎﺛآ و ﯽﻔﻨﻣ رﺎﺛآ و ﺎﻫ
؛رﺎـﺸﻓ ةﺪﻨﻨﮐ 3
شﺮﯾﺬـﭘ (
ﺖﺻﺮﻓ ﺖﺒﺜﻣ ؛ﻦﻤﯾا ﻂﺑاور و ﺎﻫ
4 و لﺮﺘﻨﮐ ( 5
.ﺖﺳا ﺖﯾﻮﻨﻌﻣ ( سﺎـﯿﻘﻣ ﻦـﯾا زا دﺮـﻓ زﺎـﯿﺘﻣا ﻪـﭼ ﺮﻫ
بﺎﺗ ناﺰﯿﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺦﺳﺎﭘ دﺮﻓ يروآ
دﻮـﺑ ﺪـﻫاﻮﺧ ﺮﺘـﺸﯿﺑ هﺪﻨﻫد ﺲﮑﻋﺮـﺑ و
)
Danica & et al,
(.2014
بﺎﺗ ﺐﺴﮐ يروآ رﺎﮐو
ﺪﯾا ة بﺎﺗ يروآ ﺐﺴﮐ بﺎﺗ عاﻮﻧا ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد رﺎﮐو ،يروآ
عﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖـﺳا يﺪـﯾﺪﺟ
)
Tompkins, 2007
( . ﻌﺳﻮﺗ و ءﺎﻘﺑ ﮥ
نﺎﻣزﺎﺳ ﻂﯿﺤﻣ رد لﺎﻌﻓ يﺎﻫ ﺐـﺴﮐ
رﺎـﮐو ﺘﻔـﺷآ ﮥ ﺎـﺗ ،يزوﺮـﻣا
بﺎﺗ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻪﺑ يدﺎﯾز ﺪﺣ نآ يروآ
) دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ ﺎﻫ
Roggio, 2011
(.
بﺎﺗ يروآ ﺐﺴﮐ رﺎﮐو ﻪﺑ -
ﻪﺑ هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ ﻂﯿﺤﻣ ﺎﯾ يدﺎﺼﺘﻗا ﻂﯿﺤﻣ زا ﺮﻈﻧ فﺮﺻ ،ندﺮﮐ ﻞﻤﻋ بﻮﺧ ياﺮﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﯿﻓﺮﻇ
بﺎـﺗ ﻦـﯾا .دراد هرﺎﺷا ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يروآ
ﯽـﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ زا ﻖـﯾﺮﻃ ياﺮـﺟا ﺖﯾﺮﯾﺪـﻣ يﺎـﻫدﺮﺒﻫار
) ﮏﺴﯾر
Tompkins, 2007
ﻮﯿﺷ ذﺎﺨﺗا ﺎﺑ ﺎﯾ و ( ة
ﻪﻧاروآﻮﻧ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ نﺎﻣزﺎـﺳ ﻪـﮐ ﺪـﻫد خر يا
ار ﺎـﻫ
ﺶﻟﺎﭼ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﺎﻨﺘﺟا يﺎﻫ
ب ﯽﻣ هدﺎﻣآ ﺮﯾﺬﭘﺎﻧ ) ﺪﻨﮐ
Roggio, 2011
.(
فﺪﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﯾا
ﻢـﻬﻣ زا ﯽـﺧﺮﺑ ﺞﯾﺎـﺘﻧ اﺪـﺘﺑا ﻪﻣادا رد ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾﺮـﺗ
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎـﻫ ﯽـﺑﺮﺠﺗ
ﻨﯿﻣز رد ﻂﺒﺗﺮﻣ ﮥ
بﺎﺗ ﺐﺴﮐ مﻮﻤﻋ يروآ زﻮﺣ رد ﺲﭙﺳ و ﺎﻫرﺎﮐو
ة بﺎﺗ ﺐـﺴﮐ و يروآ يﺎـﻫرﺎﮐو
ﯽـﻣ ﻪـﺋارا ﯽﯾﺎﺘﺳور .ﺪﻧﻮـﺷ
نارﺎـﮑﻤﻫ و نﻮـﺴﻨﻔﺘﺳا )1
2010 ( ـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﮥ
ﻪـﻨﯿﻬﺑ بﺎـﺗ يوﺎـﮐ يروآ
ﺐﺴﮐ رﺎﮐو
ﺑ ود ،ﺪﻨﻠﯾزﻮﯿﻧ رد ﻞﻤﺘﺸﻣ ﺐﻟﺎﻏ ﺪﻌ
بﺎﺗ ﺺﺧﺎﺷ هدﺰﯿﺳ ﺮﺑ ﻪﺑ ار يروآ
رﺎﯿﻌﻣ ناﻮﻨﻋ يﺎﻫ
بﺎــﺗ
ﺑ ود ﻦــﯾا .ﺪﻨﺘﺧﺎﻨــﺷ ﯽﻧﺎﻣزﺎــﺳ يروآ ﻞﻣﺎــﺷ ﺪــﻌ
» ﻪــﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰــﯾر
2« و
» ﯽﻗﺎــﺒﻄﻧا ﺖــﯿﻓﺮﻇ
3« دﻮــﺑ
)
Roggio, 2014
(.
،ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
يﺎﯿﻟاﺮﺘﺳا ﯽﺑﺮﻏ بﻮﻨﺟ رد يا بﺎﺗ دﺎﻌﺑا ،ﯽﺑﺮﻏ
يروآ ﺐـﺴﮐ رﺎـﮐو
ﯽﺳرﺮﺑ ﺪﯾﺪﺟ سﺎﯿﻘﻣ ﮏﯾ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ .ﺪﺷ
سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا ﺎﺑ
بﺎﺗ سﺎﯿﻘﻣ ناﻮﻨﻋ ﺮـﻤﻋ لﻮﻃ رد يروآ
ﺐﺴﮐ رﺎﮐو )
LRS-B
بﺎﺗ سﺎﯿﻘﻣ .ﺪﺷ هﺪﯿﻣﺎﻧ ( يروآ
رد ﺮﻤﻋ لﻮﻃ ﺐـﺴﮐ
رﺎـﮐو ﻞﻣﺎـﺷ 35 ﻪـﯾﻮﮔ
رد ﻪﮐ ﺖﺳا 5
هزﻮـﺣ ﻞﻣﺎـﺷ 1 - ﯽـﻧورد ﻊﺑﺎـﻨﻣ
؛ 2 - زا هداﻮﻧﺎـﺧ ﺖـﯾﺎﻤﺣ ﺐـﺴﮐ
رﺎـﮐو ؛ 3 - ﻊﺑﺎـﻨﻣ
ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﻂﺑاور ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻧوﺮﯿﺑ
؛ 4 - ﺖـﺴﺟ ،يروآﻮـﻧ و
ﺖـﺻﺮﻓ يﻮـﺟ و يرﺎﮔزﺎـﺳ و
5 - ﺖﯾﺮﯾﺪـﻣ
ﻪﺘﺳد ﮏﺴﯾر ﯽﻣ يﺪﻨﺑ
) دﻮﺷ
Ferguson & et al, 2010
.(
) ﻮﯿﮔور 2011 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ( يا
ﺖﺤﺗ ناﻮـﻨﻋ
بﺎﺗ يروآ ﺐـﺴﮐ يﺎـﻫرﺎﮐو ،ﺎﯿﻟاﺮﺘـﺳا بﺮـﻏ رد ﮏـﭼﻮﮐ
ﻦﯿـﺑ ﻪـﮐ ﺖـﻓﺎﯾ ﺖـﺳد ﻪـﺠﯿﺘﻧ ﻦـﯾا ﻪـﺑ
بﺎﺗ ﺐﺴﮐ ﮏﻟﺎﻣ يروآ بﺎﺗ و رﺎﮐو
ﺐـﺴﮐ يروآ دراد دﻮـﺟو ﯽـﺘﺒﺜﻣ ﮥـﻄﺑار وا رﺎـﮐو
)
Roggio,
(.2011
1. Stephenson & et al
2. Planning
3. Adaptive capacity
ﺮﻨﯾﺎﺘﺷا و ) يﺮﯿﻠﮐ 2014 ﯽـﮔﮋﯾو ةرﺎﺑرد ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ ( يﺎـﻫ
ﺐـﺴﮐ يﺎـﻫرﺎﮐو بﺎـﺗ ﯽﯾﺎﺘـﺳور
روآ
.ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا هداد يراﺬﮔﺪﮐ
مﺮﻧ ﺎﺑ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ راﺰﻓا
N-Vivo
، داد نﺎﺸﻧ ﺖﯿﻟﻮﺌـﺴﻣ ﻞـﻣﺎﻋ ﺖﺸﻫ
-
نﺎﮑﻟﺎﻣ يﺎﻫ ﺐﺴﮐ
؛ﺎﻫرﺎﮐو عﻮﻨﺗ ؛ ﯽﺸﺨﺑ ﻪﺑ ﺐﺴﮐ رﺎﮐو دﺮﮑﯾور ؛ ﮏـﺴﯾر
ﺺـﺼﺨﺗ ؛يﺮﯾﺬـﭘ رد
ﺐﺴﮐ رﺎﮐو و رازﺎﺑ دﺎﺠﯾا ﺰﯾﺎﻤﺘﻣ
ﺪﺷر دﺮﮑﯾور ؛1
و ﻢﺸﭼ ﻊﻧاﻮﻣ ؛زاﺪﻧا ﯽﻧﺎﺒﯿﺘﺸﭘ ؛ﻪﻌﺳﻮﺗ
ﺐﺴﮐ رﺎﮐو
يرﺎﮑﻤﻫ و دﻮﺟﻮﻣ و
ﻪﮑﺒﺷ بﺎﺗ ﺮﺑ ،يزﺎﺳ يروآ
ﺐﺴﮐ يﺎﻫرﺎﮐو .ﺪـﻧراﺬﮔﺮﺛا ﯽﯾﺎﺘﺳور
ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ
ﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﺐﺴﮐ نﺎﮑﻟﺎﻣ تﺎﺼﺨﺸﻣ زا ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ،ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎ
ﯽﮔﮋﯾو و ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫرﺎﮐو يﺎـﻫ
ﺐﺴﮐ ﯽﻣ رﺎﮐو بﺎﺗ ﮥﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺐﺴﮐ يروآ ﺪـﻨﮐ ﮏـﻤﮐ هﺪـﺷ نﺎـﯿﺑ يﺎـﻫرﺎﮐو
)
Steiner &
Cleary, 2014
(.
رد ،ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا ﻌﻟﺎﻄﻣ
ﮥ ﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﻔﯿﮐ ﺐﺴﮐ
يﺎـﻫرﺎﮐو ﺖـﺤﺗ يزروﺎـﺸﮐ ﻊـﻣاﻮﺟ ﮏـﭼﻮﮐ
،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺎﯿﻟاﺮﺘﺳا رد ﯽﻟﺎﺴﮑﺸﺧ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﮔﮋﯾو
يﺎـﻫ شﺮـﮕﻧ ،ﺖـﺒﺜﻣ ـﺑﺮﺠﺗ ﮥ ﯽﮔﺪـﻧز و ﻞـﯾﺎﻤﺗ ﻪـﺑ
ﺮﯿﯿﻐﺗ
، ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﯽﺧﺮﺑ ﯽﮔﮋﯾو زا يﺎﻫ
يدﺮﻓ راﺬﮔﺮﺛا بﺎﺗ رد نﺎﮑﻟﺎﻣ يروآ ﺐﺴﮐ
ﺎﻫرﺎﮐو ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ
ﺪﺷ )
Schwarz & McRae-Williams, 2009
.(
) ﯽﺗاﻮﻠﯿﺳﻮﺳ و ﺰﻟاد 2015
( دﻮﺧ ﮥﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺘﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ
ﺪﻨ ﮏـﯾ ﻪـﺑ ﺖـﺸﯿﻌﻣ ﯽﮕﺘﺴﺑاو مﺪﻋ ﻪﮐ
ﻒﯾﺮﻌﺗ و ﻊﺒﻨﻣ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ
يا ﻢﻬﻣ ،ﯽﺘﺸﯿﻌﻣ يﺎﻫدﺮﺒﻫار زا ﻦـﯾا دﺮـﮑﯾور ﻦﯾﺮـﺗ
ﺐـﺴﮐ ﺎـﻫرﺎﮐو ياﺮـﺑ
بﺎﺗ دﻮﺒﻬﺑ ناﺮﺤﺑ مﺎﮕﻨﻫ ﻪﺑ يروآ
ﺖـﺳا هدﻮـﺑ يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ )
Dahles and Susilowati, 2015
( . زا
) نارﺎﮑﻤﻫ و نﻮﺗﺮﺑ ،ﺮﮕﯾد يﻮﺳ 2010
( ﺗ ﻪﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻞﯿﻠﺤ راﺬﮔﺮﺛا
بﺎﺗ ﺮﺑ يروآ ﺐـﺴﮐ يﺎـﻫرﺎﮐو
يﺮﻬـﺷ و ﯽﯾﺎﺘـﺳور ﯽﺣاﻮﻧ رد ﯽﮕﻧﺎﺧ ﺎـﮑﯾﺮﻣآ
ﺘﺧادﺮﭘ ﺪـﻨ . ،ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا ﻪـﺑ
هزاﺪـﻧا رﻮـﻈﻨﻣ يﺮـﯿﮔ
بﺎﺗ يروآ ﺐﺴﮐ يﺎﻫرﺎﮐو هﺎﮕﻨﺑ نﺎﮑﻟﺎﻣ ﺮﻈﻧ ،ﯽﮕﻧﺎﺧ
ﺎﻫ ار رد ةرﺎﺑ تﻼﮑـﺸﻣ زا ﯽـﺷﺎﻧ ﺶﻨﺗ ﺖﻔﻫ
ﯽﮔداﻮﻧﺎـﺧ ﯽﮔﺪﻧز رد هﺎﮕﻨﺑ نآ
ﺎـﻫ ﯽـﺳرﺮﺑ ﺮـﮐ ﺶﻨـﺗ ﻦـﯾا .د ترﺪـﻗ ،ﺶـﻘﻧ ﺖﯿﻓﺎﻔـﺷ ﻞﻣﺎـﺷ ﺎـﻫ
ﻢﯿﻤﺼﺗ ﻖـﺣ ﺖـﺧادﺮﭘ رد فﺎـﺼﻧا ،ﺖـﯿﮑﻟﺎﻣ رد يﺮـﺑاﺮﺑ ،يﺮﯿﮔ ﻖـﯿﻓﻮﺗ ،ﻪـﻤﺣﺰﻟا
ﻦﺘـﺷاﺪﻧ ﻊـﻓر رد
ﺶﮑﻤﺸﮐ .دﻮـﺑ هﺎﮕﻨﺑ و هداﻮﻧﺎﺧ ﻦﯿﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﺳ ﺮﺑ ﺖﺑﺎﻗر و ﻪﻧﺎﻔﺼﻨﻣﺮﯿﻏ رﺎﮐ ﻢﺠﺣ ،هﺎﮕﻨﺑ يﺎﻫ
ﺞﯾﺎـﺘﻧ
ﻪﻠﺴﻠﺳ نﻮﯿﺳﺮﮔر يﺎـﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿـﺑ زا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ،ﯽﺒﺗاﺮﻣ
ﻪﯾﺎﻣﺮـﺳ ،ﯽﻟﺎـﻣ ،ﯽﻧﺎـﺴﻧا ،ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎـﻫ
ﻤﮐ ﮏ ﺖﻟود يﺎﻫ يﺰﮐﺮﻣ
و ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﯾﻼﺑ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺶﻟﺎﭼ
نوﺮﺑ و نورد يﺎﻫ ﺮـﯿﻐﺘﻣ ﻪـﺳ ،ﯽﻫﺎﮕﻨﺑ
ﯾﺎﻣﺮﺳ ﮥ ﺶﻟﺎﭼ ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا نوﺮﺑ و نورد يﺎﻫ
و ﯽﻫﺎﮕﻨﺑ ﮏﻤﮐ
ﺖـﻟود يﺎـﻫ يﺰـﮐﺮﻣ
ﯽـﻨﻌﻣ ﺮـﺛا راد
1. Niche market
عﻮﻤﺠﻣ رد و ﻪﺘﺷاد 45
ﺲﻧﺎﯾراو زا ﺪﺻرد بﺎﺗ
يروآ ﺐﺴﮐ يﺎﻫرﺎﮐو ﯽﮕﻧﺎـﺧ
ـﯿﺒﺗ ار .ﺪـﻧدﺮﮐ ﻦﯿ
) نﻮﺗﺮﺗآ و ﺮﻨﯾﺎﺘﺷا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 2015
هﺎﮕﻨﺑ ﺶﻘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ( بﺎﺗ رد ﯽﺻﻮﺼﺧ يﺎﻫ
رد ﯽـﻠﺤﻣ يروآ
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا .ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﯽﺑﻮﻨﺟ يﺎﯿﻟاﺮﺘﺳا ﯽﯾﺎﺘﺳور ﯽﺣاﻮﻧ ﺐـﺴﮐ
يﺎـﻫرﺎﮐو ﯽﯾﺎﺘـﺳور
ﻪﺑ بﺎﺗ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻏ و ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ترﻮﺻ .ﺪﻧراﺬﮔﺮﺛا ﯽﻠﺤﻣ يروآ
ﻊﻤﺟ سﺎﺳاﺮﺑ ﻄﻣ يﺪﻨﺑ
بﺎـﺗ مﻮﻬﻔﻣ نﻮﻨﮐﺎﺗ ،ﻦﯿﺸﯿﭘ تﺎﻌﻟﺎ ﻞﻣﺎـﺷ ﯽﻧﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ يﺎـﯾاوز زا يروآ
بﺎﺗ ،ﯽﯾﺎﺘﺳور يروآ بﺎﺗ
ﻪﻌﻣﺎﺟ يروآ بﺎﺗ ،
بﺎـﺗ و يدﺮـﻓ يروآ يروآ
ﺐـﺴﮐ رﺎـﮐو و ﻞـﯿﻠﺤﺗ
ﯽﺳرﺮﺑ هﺪﺷ .ﺖﺳا ﺎﻣا دﻮﺟو ﺎﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﺒـﺴﻧ ﻪـﺑ يﺎـﻫ زﻮـﺣ رد ناواﺮـﻓ
ة بﺎـﺗ ،ﯽﯾﺎﺘـﺳور يروآ
ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪ يﺎﻫ ﻨﯿﻣز رد ﯽﮐﺪﻧا ﯽﺑﺮﺠﺗ ﮥ
بﺎﺗ ﮐ يروآ ﺐﺴ هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا ﯽﯾﺎﺘـﺳور يﺎﻫرﺎﮐو ﻪـﮐ ﺖـﺳا
ﻪﺑ ﯽﻬﺟﻮﺗ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻪﻟﻮﻘﻣ ﻦﯾا ﯽﻠﻣﺎﻋ رﺎﺘﺧﺎﺳ
هدﺮﮑﻧ .ﺪﻧا ﻄﺑار ﯽﺳرﺮﺑ ﮥ
بﺎﺗ ﻦﯿﺑ ﮏـﻟﺎﻣ يدﺮﻓ يروآ
بﺎﺗ و ﺐﺴﮐ يروآ ﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا يدراﻮﻣ ﺮﮕﯾد زا ﺰﯿﻧ ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫرﺎﮐو
ﻪ يﺎﻫ ﺮﺘﻤﮐ ﻦﯿﺸﯿﭘ
.ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ درﻮﻣ ،ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد
ﻦـﯾا ﻸـﺧ ندﺮـﮐ ﺮـﭘ ﻪـﺑ ماﺪـﻗا ﺶﻫوﮋـﭘ هﺪـﺷدﺎﯾ
ﺎـﺑ
بﺎـﺗ سﺎـﯿﻘﻣ ﺖﺴﺑرﺎﮐ ﺮـﻤﻋ لﻮـﻃ رد يروآ
ﺐـﺴﮐ رﺎـﮐو ﺐـﺴﮐ ﺮﺘـﺴﺑ رد ، ﯽﯾﺎﺘـﺳور يﺎـﻫرﺎﮐو
نآ ﯽﻠﻣﺎﻋ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﯽﻤﮐ يوﺎﮐاو و نﺎﮑﻠﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ هدﺮﮐ
.ﺖﺳا
ﯽﻣ ار سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا ﺖـﻓﺎﯿﻫر ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ناﻮﺗ
ﯽﻠﻣﺎـﮑﺗ بﺎـﺗ ﻪـﮐ دﺮـﮐ ﯽﺑﺎـﯾزرا يروآ ﺖـﯿﻓﺮﻇ ﺮـﺑ
راﺬﮔ و يرﺎﮔزﺎﺳ ﺶﻟﺎـﭼ ﻂﯾاﺮـﺷ رد ﺮـﺘﻬﺑ ﺖﯿﻌﺿو ﺖﻤﺳ ﻪﺑ
نﻮـﮔﺮﮔد و ﺰـﯿﮕﻧاﺮﺑ ﺪـﯿﮐﺄﺗ هﺪﻧﻮـﺷ
ﺐﺴﮐ ،سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا بﻮﭼرﺎﭼ رد .دراد بﺎﺗ يرﺎﮐو
هﺮـﻬﺑ ﻦﻤـﺿ ﻪـﮐ ﺖﺳا روآ زا ﺐـﺳﺎﻨﻣ يﺮـﯿﮔ
يﺎـﻔﯾا ﺎـﺑ و هدﻮـﺑ رادرﻮـﺧﺮﺑ هداﻮﻧﺎﺧ ﺖﯾﺎﻤﺣ زا ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻂﺑاور يراﺮﻗﺮﺑ و ﯽﻧورد ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﺴﺟ ،يروآﻮﻧ يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ و
ﺳ ،ﺖﺻﺮﻓ يﻮﺟ ﻪـﺑ ار دﻮﺧ ﮏﺴﯾر ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ و يرﺎﮔزﺎ
ﺎـﺑ ﯽﺑﻮـﺧ
ﯽــﻣ رﺎﮔزﺎــﺳ ﻦﯿــﻌﻣ فاﺪــﻫا ﻪــﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘــﺳد يﺎﺘــﺳار رد ﻒــﻠﺘﺨﻣ ﻂﯾاﺮـﺷ .ﺪــﻨﮐ
ــﻄﺑار ﯽــﺳرﺮﺑ ﮥ
ﻦﯿــﺑ
بﺎﺗ بﺎﺗ و ﮏﻟﺎﻣ يدﺮﻓ يروآ ﺐﺴﮐ يروآ
ﻪﮐ ﺖﺳا يدراﻮﻣ ﺮﮕﯾد زا ﺰﯿﻧ ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫرﺎﮐو رد
ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪ يﺎﻫ .ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ درﻮﻣ ﺮﺘﻤﮐ ﻦﯿﺸﯿﭘ
شور ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﻦﯾا ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ
،فﺪﻫ ﺟرد ﺮﻈﻧ زا ،يدﺮﺑرﺎﮐ ﮥ
لﺮﺘﻨﮐ
، و ﯽﻧاﺪﯿﻣ يروآدﺮـﮔ ةﻮـﺤﻧ ﺮـﻈﻧ زا
هداد ﯽــﺸﯾﺎﻤﯿﭘ ،ﺎــﻫ .ﺖــﺳا
ــﻌﻣﺎﺟ ﮥ نﺎــﮑﻟﺎﻣ ﻞﻣﺎــﺷ ﻖــﯿﻘﺤﺗ يرﺎــﻣآ ﺐــﺴﮐ
يﺎــﻫرﺎﮐو ﯽﯾﺎﺘــﺳور
نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ نﺎﺘﺳا نﺎﮑﻠﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ يزروﺎﺸﮐﺮﯿﻏ .دﻮﺑ ﯽﻗﺮﺷ
داﺪـﻌﺗ 120 نﺎـﮑﻟﺎﻣ زا ﺮـﻔﻧ ﺐـﺴﮐ
-
يﺎﻫرﺎﮐو شور ﻪﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳور
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪـﺑ) سﺮﺘـﺳد رد يﺮـﯿﮔ ﻞـﯿﻟد
ندﻮـﺒﻧ ﻪـﻧﻮﻤﻧ بﻮﭼرﺎـﭼ يﺮـﯿﮔ
رد ،(ﺺﺨﺸﻣ 8
ﻪـﮐ نﺎﮑﻠﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ يﺎﺘﺳور ﺐـﺴﮐ
يﺎـﻫرﺎﮐو نآ رد يزروﺎـﺸﮐﺮﯿﻏ
ﺎﺘـﺳور ﺎـﻫ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﺪﻨﺘﺷاد ﯽﯾﻻﺎﺑ ﯽﻧاواﺮﻓ و ﻖﻧور .ﺪﻧﺪﺷ
ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﯽﻠﺻا راﺰﺑا يدراﺪﻧﺎﺘـﺳا
ﻪـﮐ دﻮـﺑ
ا نآ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ و نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ﻞﻧﺎﭘ ﻂﺳﻮﺗ نآ ﯽﯾاور ﻪـﯾﻮﮔ .ﺪـﺷ ﺪـﯿﯾﺄﺗ خﺎـﺒﻧوﺮﮐ يﺎـﻔﻟآ ﻖﯾﺮﻃ ز
يﺎـﻫ
هزاﺪﻧا رد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ بﺎـﺗ يﺮﯿﮔ
نﺎـﮑﻟﺎﻣ يروآ ﺐـﺴﮐ
يﺎـﻫرﺎﮐو دراﺪﻧﺎﺘـﺳا سﺎـﯿﻘﻣ زا ،ﯽﯾﺎﺘـﺳور
بﺎﺗ ﺮﻧﺎﮐ يروآ -
نﻮﺳﺪﯾﻮﯾد )
CD-RISC
بﺎﺗ ﺶﺠﻨﺳ رد و ( يروآ
ﺐـﺴﮐ يﺎـﻫرﺎﮐو ،ﯽﯾﺎﺘـﺳور
بﺎﺗ سﺎﯿﻘﻣ زا ﺮﻤﻋ لﻮﻃ رد يروآ
ﺐﺴﮐ رﺎﮐو )
LRS-B
اﺪـﻘﻣ .ﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ( خﺎـﺒﻧوﺮﮐ يﺎـﻔﻟآ ر
بﺎﺗ سﺎﯿﻘﻣ نﺎﮑﻟﺎﻣ يروآ
ﺐﺴﮐ يﺎـﻫرﺎﮐو ﯽﯾﺎﺘـﺳور
89 /0 بﺎـﺗ سﺎـﯿﻘﻣ و ﺮـﻤﻋ لﻮـﻃ رد يروآ
ﺐﺴﮐ ﺎﻫرﺎﮐو 90 /0 ﻪﺑ .ﺪﻣآ ﺖﺳد ندﻮﺑ ﺪﯾﺪﺟ
ژاو ة بﺎﺗ يروآ
، ﻊﻤﺟ ﯽﻧاﺪـﯿﻣ تﺎـﻋﻼﻃا يروآ ار
هاﺮﻤﻫ يراﻮﺷد ﺎﺑ دﻮﺑ هدﺮﮐ
ﻪﺑ ؛ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ و نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ
ترﻮـﺻ
ﺣ بﺎﺗ ﺢﯾﺮﺸﺗ ﺎﺑ و يرﻮﻀ ﻞﯿﻤﮑﺗ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ تﻻاﺆﺳ و يروآ
.ﺪﺷ
ﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﮥ
ﻪﯿﺻﻮﺗ هﺪﺷ ﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪ يﺎﻫ ،ﯽﻠﻣﺎـﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ 10
ﯽـﻟا 20 ﺮـﻫ يازا ﻪـﺑ ﺮـﻔﻧ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺮﯿﻐﺘﻣ
(Thompson, 2004)
چﺎﺳﺮﮔ ﻪﺘﺒﻟا .
(Gorsuch, 1983)
ﺞﻨﭘ ار ﻖﻠﻄﻣ ﻞﻗاﺪﺣ
،ﺖﺳا هدﺮﮐ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﻫ يازا ﻪﺑ ﺮﻔﻧ ﻢـﮐ ﯽﺘﻟﺎـﺣ ﭻﯿـﻫ رد ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﻪﮐ طﺮﺷ ﻦﯾا ﺎﺑ
زا ﺮـﺗ
100 .دﻮﺸﻧ ﺮﻔﻧ مﺮـﻧ ﻖـﯾﺮﻃ زا ،تﺎـﻋﻼﻃا ﻞـﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ
راﺰـﻓا
SPSS23
ﺐﯾﺮـﺿ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ و
ﮏﯿﻨﮑﺗ و نﻮﺳﺮﯿﭘ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ ،تاﺮﯿﯿﻐﺗ
ﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا ﯽﻓﺎـﺸﺘﮐا ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ .
ﮏـﯿﻨﮑﺗ ﻦـﯾا
ياﺮﺑ ﺪﻧزﺎﺳﺮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ ة
ﻟﻮﻘﻣ ﮥ
» بﺎﺗ يروآ ﺐﺴﮐ يﺎﻫرﺎﮐو ﯽﯾﺎﺘﺳور
« .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ ﺖﯿﻌﻤﺟ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ي داد نﺎﺸﻧ
55 نﺎﮑﻟﺎﻣ زا ﺮﻔﻧ ﺐـﺴﮐ
يﺎـﻫرﺎﮐو ) ﯽﯾﺎﺘـﺳور
8/
45
% ـﻨﻣاد رد ( ﮥ
ﯽﻨﺳ 35 - 26 ﯽﻨـﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ و ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ لﺎﺳ نآ
ﺎـﻫ 33 ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ .دﻮـﺑ لﺎـﺳ 61
نﺎـﺸﯾا زا ﺮـﻔﻧ
لدﺎﻌﻣ) 8/
50 ﯾاﺪﺘﺑا تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ (%
و ﺪﻨﺘﺷاد ﯽﯾﺎﻤﻨﻫار ﺎﺗ ﯽ 92
لدﺎـﻌﻣ) ﺮـﻔﻧ 7/
76 ،ﻞـﻫﺄﺘﻣ (%
112 لدﺎﻌﻣ) ﺮﻔﻧ 94
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و دﺮﻣ (%
106 لدﺎﻌﻣ) ﺮﻔﻧ 3/
88 نآ (%
زا .ﺪـﻧدﻮﺑ ﻦﮐﺎـﺳ ﺎﺘﺳور رد ﺎﻫ
ﺮﮕﯾد يﻮﺳ 86
لدﺎﻌﻣ) ﺮﻔﻧ 7/
71
% ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﻬﻇا ( ﭻﯿﻫ
رود ة ﺷزﻮﻣآ ﯽ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﺐﺴﮐ
رﺎﮐو
هﺪﻧارﺬﮕﻧ دﻮﺧ ﺪﻧا
لدﺎﻌﻣ . 5/
52 ﺐﺴﮐ زا % ﺰـﯿﻧ هﺪـﺷ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎـﻫرﺎﮐو
ءﺰـﺟ ﺐـﺴﮐ يﺎـﻫرﺎﮐو و
ﯽﻧﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﺢﻟﺎﺼﻣ ﻪﺘﺳد
ﺪﻧﺪﺷ يﺪﻨﺑ لوﺪﺟ)
1 .(
لوﺪﺟ 1 ﯽﮔﮋﯾو . نﺎﯾﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ يﺎﻫ
ﺮﯿﻐﺘﻣ ﯽﮔﮋﯾو
ﺎﻫ داﺪﻌﺗ و ﯽﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد
ﻞﻫﺄﺗ دﺮﺠﻣ
28
) 3/
23 (%
(%767/)92 ﻞﻫﺄﺘﻣ
ﺖﯿﺴﻨﺟ دﺮﻣ
112
) 94 (%
(%6)8 نز
ﺖﻧﻮﮑﺳ نﺎﮑﻣ ﺮﻬﺷ
10
) 3/
8 (%
(%883/)106 ﺎﺘﺳور (%33/4) ود ﺮﻫ
تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ
ﯽﺑ داﻮﺳ 0
8/ )61 ﯽﯾﺎﻤﻨﻫار و ﯽﯾاﺪﺘﺑا 50
(%
(%30)36 ﯽﻫﺎﮕﺸﻧادﺶﯿﭘ و ﻪﻄﺳﻮﺘﻣ ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ و ﯽﻧادرﺎﮐ
18 ) 15 (%
(%25/3) ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﺮﺘﮐد 2)
7/
1 (%
هرود نﺪﻧارﺬﮔ ﯽﻨﻓ و ﯽﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﻪﻠﺑ 34
) 3/
28 (%
(%717/)86 ﺮﯿﺧ
ﺐﺴﮐ عاﻮﻧا هﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫرﺎﮐو
يزروﺎﺸﮐ تﺎﻣﺪﺧ
10 ) 3/
8 (%
(%525/)63 ﯽﻧﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﺢﻟﺎﺼﻣ و يﺪﯿﻟﻮﺗ (%108/)13 يزروﺎﺸﮐ يروآﺮﻓ (%283/)34 ﯽﻣﻮﻤﻋ تﺎﻣﺪﺧ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ) ﮏﻟﺎﻣ ﻦﺳ 33=
(لﺎﺳ 25 - 14 26
) 7/
21 (%
(%458/ )55 26-35 (%225/)27 36-45 55 - 46 10
) 3/
8 (%
56>
2)
7/
1 (%
:ﺬﺧﺄﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ
بﺎﺗ ﺖﯿﻌﺿو ﺐﺴﮐ يروآ
نآ نﺎﮑﻟﺎﻣ و ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫرﺎﮐو ﺎﻫ
نﺎﻤﻫ رﻮﻃ بﺎﺗ ،ﺪﺷ هرﺎﺷا ﻪﮐ ﺐﺴﮐ نﺎﮑﻟﺎﻣ يروآ
سﺎﯿﻘﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫرﺎﮐو
بﺎﺗ ﺮﻧﺎﮐ يروآ -
هزاﺪﻧا نﻮﺳﺪﯾﻮﯾد هوﺮﮔ ﻪﺳ ﻪﺑ ،ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ زﺎﯿﺘﻣا سﺎﺳاﺮﺑ داﺮﻓا ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
بﺎﺗ ﺎﺑ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ،ﻒﯿﻌﺿ يروآ ﻪﻘﺒﻃ ﺐﺳﺎﻨﻣ
.ﺪﻧﺪﺷ يﺪﻨﺑ ﯽﺳرﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ ﻪﺑ
ﺐﯿﺗﺮﺗ
44 ، 47 و 9 بﺎﺗ هﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﮑﻟﺎﻣ ﺪﺻرد ﺪﻧراد ﻒﯿﻌﺿ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ،ﺐﺳﺎﻨﻣ يروآ
لوﺪﺟ) 2 .(
،يﺪﻌﺑ مﺎﮔرد بﺎﺗ
يروآ ﺐﺴﮐ يﺎﻫرﺎﮐو نﺎﮑﻠﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽﯾﺎﺘﺳور
زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ 24
ﮥـﯾﻮﮔ
بﺎﺗ سﺎﯿﻘﻣ ﺐﺨﺘﻨﻣ ﺐﺴﮐ ﺮﻤﻋ لﻮﻃ رد يروآ
،رﺎﮐو هزاﺪﻧا .ﺪـﺷ شراﺰـﮔ هوﺮـﮔ ﻪﺳ رد و يﺮﯿﮔ
دوﺪﺣ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ 39
ﺪﺻرد ﺐﺴﮐ بﺎـﺗ ياراد ﺎﻫرﺎﮐو ،ﻻﺎـﺑ يروآ
51 ﺪـﺻرد نآ ياراد ﺎـﻫ
بﺎﺗ و ﻂﺳﻮﺘﻣ يروآ 10
ﺪﺻرد ياراد بﺎﺗ لوﺪﺟ) ﺪﻧدﻮﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ يروآ 3
(.
لوﺪﺟ 2 ﻪﻘﺒﻃ . ﺐﺴﮐ نﺎﮑﻟﺎﻣ يﺪﻨﺑ بﺎﺗ ناﺰﯿﻣ سﺎﺳاﺮﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫرﺎﮐو
يروآ
هوﺮﮔ ﺎﻫ داﺪﻌﺗ ﯽﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد
ﯽﻌﻤﺠﺗ ﺪﺻرد
92/ 92/ 11 (51-71 )ﻒﯿﻌﺿ ﻂﺳﻮﺘﻣ ) 91 - 1/
71 ( 56 7/
46 8/
55100 442/ 53 (911/ -111) ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ :ﺬﺧﺄﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ
لوﺪﺟ 3 ﻪﻘﺒﻃ . ﺐﺴﮐ يﺪﻨﺑ بﺎﺗ ناﺰﯿﻣ سﺎﺳاﺮﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫرﺎﮐو
نآ يروآ ﺎﻫ
هوﺮﮔ ﺎﻫ داﺪﻌﺗ
ﯽﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد
ﯽﻌﻤﺠﺗ ﺪﺻرد
10 10 12 (59 -110/66) ﻒﯿﻌﺿ ) ﻂﺳﻮﺘﻣ 33 / 162 - 67 / 110 ( 61 8/
50 8/
60100 392/ 47 (162/34 -214) ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ :ﺬﺧﺄﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ
لوﺪﺟ 4 ﻪﯾﻮﮔ . بﺎﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫ يروآ
ﺐﺴﮐ ﮏﻟﺎﻣ ﯽﯾﺎﺘﺳور رﺎﮐو
ﻪﯾﻮﮔ ﺎﻫ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
فاﺮﺤﻧا رﺎﯿﻌﻣ ﺐﯾﺮﺿ
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﯾﻮﻟوا
هار ﻪﮐ ﯽﻄﯾاﺮﺷ رد ﻞﺣ
ﯽﻨﺷور ياﺮﺑ ﻢﺗﻼﮑﺸﻣ دﻮﺟو
،دراﺪﻧ تﺮﺼﻧ و ﮏﻤﮐ ﻪﺑ
.مراد نﺎﻨﯿﻤﻃا رﺎﮔدروﺮﭘ 667
/4 781 /0 1675 /0 1
رد ﺮﻫ يرﺎﮐ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻢﺷﻼﺗ ار ﻪﺑ ﯽﻣ ﻞﻤﻋ .مروآ 408
/4 825 /0 1871 /0 2
ﻢﻨﮐ ﻞﺣ مدﻮﺧ ار ﻢﺗﻼﮑﺸﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ و ﻢﺷﺎﺑ ﯽﮑﺘﻣ مدﻮﺧ ﺮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻢﻫدﯽﻣ ﺢﯿﺟﺮﺗ
.ﻢﺷﺎﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ناﺮﮕﯾد ﻪﺑ ﻪﮑﻨﯾا ﺎﺗ 283
/4 862 /0 2012 /0 3
ﯽﺘﻗو ﺎﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﻪﺟاﻮﻣ ﯽﻣ مﻮﺷ ﯽﻌﺳ ﯽﻣ ﻢﻨﮐ ﮥﺒﻨﺟ هﺪﻨﺧ تﺬﻟ و راد نآ ﺶﺨﺑ
ﺎﻫ .ﻢﻨﯿﺒﺑﻢﻫار
225 /3 134 /1 3515 /0 22
ﯽﻣ مزﻻ ﯽﻫﺎﮔ ،ﯽﮔﺪﻧز تﻼﮑﺸﻣ ﺎﺑ درﻮﺧﺮﺑ رد و سﺪﺣ سﺎﺳاﺮﺑ ًﺎﻓﺮﺻ ﻪﮐ دﻮﺷ
*.ﻢﻨﮐ ﻞﻤﻋ نﺎﻤﮔ 842
/2 123 /1 3951 /0 23
ﺶﻟﺎﭼ ﺖﺳود ار ﯽﮔﺪﻧز تﻼﮑﺸﻣ و ﺎﻫ .مراد
000
/3 420 /1 4734 /0 24
ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫﻪﺘﻓﺎﯾ :ﺬﺧﺄﻣ
ﻪﯾﻮﮔ :ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺟرد ﺞﻨﭘ تﺮﮑﯿﻟ ﻒﯿﻃ سﺎﺳاﺮﺑ ﺎﻫ
) يا 1 ،ﺖﺳردﺎﻧ ًﻼﻣﺎﮐ . 2
،ﺖﺳرد ترﺪﻨﺑ . 3
،ﺖﺳرد ﯽﻫﺎﮔ . 4
ﺖـﺳرد ﺐﻠﻏا .
و 5 هزاﺪﻧا (ﺖﺳرد ﻪﺸﯿﻤﻫ .
.ﺪﺷ يﺮﯿﮔ .ﺖﺳا هﺪﺷ سﻮﮑﻌﻣ ﻪﯾﻮﮔ ﻦﯾا :*
ﻪﺑ ﻪﻣادا رد ﺖﯾﻮﻟوا رﻮﻈﻨﻣ
ﻪـﯾﻮﮔ يﺪﻨﺑ بﺎـﺗ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ يﺎـﻫ
نﺎـﮑﻟﺎﻣ يروآ ﺐـﺴﮐ
يﺎـﻫرﺎﮐو
بﺎﺗ و ﯽﯾﺎﺘﺳور يروآ
ﺐﺴﮐ رﺎﮐو آ ن .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ زا ﺎﻫ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻪـﺑ هﺪـﻣآ ﺖـﺳد زا
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﯾﻮﮔ
يﺎﻫ بﺎﺗ نﺎـﮑﻟﺎﻣ يروآ ﺐـﺴﮐ
يﺎـﻫرﺎﮐو ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ ﯽﯾﺎﺘـﺳور
ﻪﺑ نﺎﮑﻟﺎﻣ ﻦﺘﺷاد قاﺪﺼﻣ ةرﺎﺑرد ار ﻖﻓاﻮﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ
ﻪﯾﻮﮔ يﺎـﻫ
» ﻪـﺑ ﻦﺘـﺷاد دﺎـﻤﺘﻋا و دﺎـﻘﺘﻋا
اﺮﺷ رد رﺎﮔدروﺮﭘ تﺮﺼﻧ ﯾ
هار دﻮﺒﻧ ﻂ تﻼﮑﺸﻣ ياﺮﺑ يدﺎﻋ ﻞﺣ
« ،
» ﻪﺑ رد مﺎـﻤﺘﻫا ﺖـﯾﺎﻬﻧ ﻦﺘـﺴﺑرﺎﮐ
ﺐﺴﮐ رﺎﮐو
« و
» دﻮﺧ ﺎﮑﺗا تﻼﮑـﺸﻣ ﻞﺣ رد ﯽﯾ
« و ﻪـﺑ ار ﻖـﻓاﻮﺗ ﻦﯾﺮـﺘﻤﮐ قاﺪـﺼﻣ ةرﺎـﺑرد ﺐـﯿﺗﺮﺗ
ﻦﺘﺷاد ﯾﻮﮔ ﻪ يﺎﻫ » ﺶﻟﺎﭼ ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ تﻼﮑﺸﻣ و ﺎﻫ
«،
» ﻪﻬﺟاﻮﻣ تﻼﮑـﺸﻣ ﺎﺑ سﺎـﺳاﺮﺑ ﺎـﻬﻨﺗ
و سﺪـﺣ
نﺎﻤﮔ « و
» ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺒﻨﺟ ﮥ هﺪﻨﺧ تﺬﻟ و راد تﻼﮑﺸﻣ ﺶﺨﺑ
« ﻪﺘﺷاد ﺪﻧا لوﺪﺟ) 4 .(
رد ةرﺎﺑ ﺖﯾﻮﻟوا ﻪﯾﻮﮔ يﺪﻨﺑ بﺎﺗ يﺎﻫ
يروآ ﺐﺴﮐ يﺎـﻫرﺎﮐو ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﻖـﺒﻃ ،ﯽﯾﺎﺘـﺳور
ﻪـﺑ ﺖـﺳد
هﺪــﻣآ لوﺪــﺟ زا )
5 ( ﻖــﻓاﻮﺗ ﻦﯾﺮﺘــﺸﯿﺑ نﺎﯾﻮﮕﺨــﺳﺎﭘ ، ار
ﻪــﺑ ﺐــﯿﺗﺮﺗ ﻪــﯾﻮﮔ درﻮــﻣ رد يﺎــﻫ
» ﺖــﯿﻤﻫا
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻮﻣ رد يﺰﯾر ﻘﻓ
ﺖﯿ ﺐﺴﮐ رﺎﮐو
« ،
» ﻦﯾﺮـﺘﻬﺑ ﺖـﺴﺑرﺎﮐ و ﯽﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ ندﻮﺑ ﺪﻬﻌﺘﻣ ماﺪـﻗا
ﺎـﻫ
« و
» ﻢﺸﭼ ﻦﺘﺷاد تروﺮﺿ ﺖـﯾرﻮﻣﺄﻣ و زاﺪـﻧا
« ﻦﯾﺮـﺘﻤﮐ و ﻖـﻓاﻮﺗ
ﻪـﺑ ار ﻪـﯾﻮﮔ درﻮـﻣ رد ﺐـﯿﺗﺮﺗ يﺎـﻫ
» ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﯾﻼﺑ و ﺢﻧاﻮﺳ ﺎﺑ ﻪﺟاﻮﻣ رد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﺘﺷاد
« ،
» راوﺪـﯿﻣا ندﻮـﺑ مﺮـﮕﻟد و ﺐـﺴﮐ ةﺪـﻨﯾآ ﻪـﺑ
-
ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫرﺎﮐو «
و
» ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ناﻮﺗ ﺶﻟﺎﭼ
يﺎﻫ ﺶﯿﭘ ﺐﺴﮐ يور رﺎﮐو
« .ﺪﻨﺘﺷاد
لوﺪﺟ 5 ﻪﯾﻮﮔ . بﺎﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫ ﺐﺴﮐ يروآ
ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫرﺎﮐو
ﻪﯾﻮﮔ ﺎﻫ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
فاﺮﺤﻧا رﺎﯿﻌﻣ ﺐﯾﺮﺿ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﯾﻮﻟوا
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺐﺴﮐ ﮏﯾ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ياﺮﺑ يﺰﯾر .ﺖﺳا ﻢﻬﻣ رﺎﮐو
650
/8 032 /2 2349 /0 1
2 /02362 /1929 /8167 .ﻢﺘﺴﻫدﻮﺧ رﺎﮐوﺐﺴﮐرد ﺎﻫماﺪﻗا ﻦﯾﺮﺘﻬﺑزاهدﺎﻔﺘﺳا وﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷﯽﭘردﻪﺸﯿﻤﻫ 3 /02783 /2094 /7525 .ﺖﺳا يروﺮﺿ و ﻢﻬﻣ رﺎﮐوﺐﺴﮐ ﮏﯾ ياﺮﺑ ﺖﯾرﻮﻣﺄﻣ و زاﺪﻧاﻢﺸﭼ ﻦﺘﺷاد 26 /05820 /2750 /4725 .ﺪﻨﮐﻪﻠﺑﺎﻘﻣدﻮﺧيورﺶﯿﭘيﺎﻫﺶﻟﺎﭼمﺎﻤﺗ ﺎﺑﺪﻧاﻮﺗﯽﻣﻦﻣ رﺎﮐوﺐﺴﮐ 27 /05871 /2813 /4792 .ﺖﺳاهﺪﻨﻨﮐمﺮﮕﻟد وﻦﺌﻤﻄﻣﻦﻣ رﺎﮐوﺐﺴﮐ ةﺪﻨﯾآ 28 /06338 /2752 /4342 .مرادﺎﯾﻼﺑ وﺢﻧاﻮﺳ ﺎﺑﻪﻠﺑﺎﻘﻣياﺮﺑياﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
ﻪﺘﻓﺎﯾ :ﺬﺧﺄﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ
ﻪﯾﻮﮔ :ﻪﺟﻮﺗ بﺎﺗ سﺎﯿﻘﻣ زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﺎﻫ
ﺐﺴﮐ ﺮﻤﻋ لﻮﻃ رد يروآ ) رﺎﮐو
Ferguson & et al, 2010
ﺮـﻫ ﻪـﺑ نﺎﯾﻮﮕﺨـﺳﺎﭘ و ﺪﻨﺘـﺴﻫ (
نآ زا ماﺪﮐ هﺮﻤﻧ ﺎﻫ ﻦﯿﺑ يا 10 1– هداد صﺎﺼﺘﺧا .ﺪﻧا
بﺎﺗ ﻦﯿﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺐﺴﮐ و ﮏﻟﺎﻣ يروآ
رﺎﮐو
ﻪﺑ بﺎـﺗ ﻦﯿـﺑ ﯽﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ ﯽـﺳرﺮﺑ رﻮـﻈﻨﻣ نﺎـﮑﻟﺎﻣ يروآ
ﺐـﺴﮐ يﺎـﻫرﺎﮐو بﺎـﺗ و ﯽﯾﺎﺘـﺳور
يروآ
ﺐﺴﮐ رﺎﮐو نآ .ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘﺳا نﻮﺳﺮﯿﭘ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ زا ،ﺎﻫ ﻪـﺘﻓﺎﯾ
ﻪـﺑ يﺎـﻫ ﻦـﯾا زا هﺪـﻣآ ﺖـﺳد
بﺎﺗ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ نﻮﻣزآ ﺐﺴﮐ ﮏﻟﺎﻣ يروآ
بﺎﺗ و رﺎﮐو ﺐـﺴﮐ يروآ
و ﺖـﺒﺜﻣ ﮥـﻄﺑار رﺎـﮐو
ﯽﻨﻌﻣ ) يراد 41 /0 دراد دﻮﺟو ﺪﺻرد ﮏﯾ يﺎﻄﺧ ﺢﻄﺳ رد ( لوﺪﺟ)
6 .(
لوﺪﺟ 6 بﺎﺗ ﻦﯿﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ . بﺎﺗ و ﮏﻟﺎﻣ يروآ
رﺎﮐ و ﺐﺴﮐ يروآ
لوا ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﺮﯿﻐﺘﻣ
مود ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﺮﯿﻐﺘﻣ
ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ
ﯽﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ يراد
/0000 /0414 رﺎﮐوﺐﺴﮐ يروآبﺎﺗ ﮏﻟﺎﻣ يروآبﺎﺗ ﻪﺘﻓﺎﯾ :ﺬﺧﺄﻣ .ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ
بﺎﺗ ﯽﻠﻣﺎﻋ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺐﺴﮐ يروآ
ﯽﯾﺎﺘﺳور يﺎﻫرﺎﮐو
رد ﻪﻣادا ﻪﺑ بﺎـﺗ دﺎـﻌﺑا ﯽﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ رﻮﻈﻨﻣ يروآ
ﺐـﺴﮐ يﺎـﻫرﺎﮐو ،ﯽﯾﺎﺘـﺳور
24 ﺎـﺑ ﻪـﻃﻮﺑﺮﻣ ﻪـﯾﻮﮔ
ﻤﯾراو عﻮﻧ زا ﺶﺧﺮﭼ و ﯽﻓﺎﺸﺘﮐا ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﮏﯿﻨﮑﺗ .ﺪﻧﺪﺷ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺲﮐﺎ
ﻦﯿـﺑ زا 24 ،ﻪـﯾﻮﮔ 2
ﻪﺑ درﻮﻣ ﻞﯿﻟد ﻪﮑﻨﯾا زا ﮏـﯾ ﭻﯿـﻫ يور ﺮﺑ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﻠﻣﺎﻋ رﺎﺑ ﺺﺧﺎـﺷ
ﺎـﻫ ﻞـﯿﻠﺤﺗ زا ،ﺪﻨﺘـﺷاﺪﻧ
ﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ رﺎﻨﮐ ه
ﻪﯾﻮﮔ ﺎﻬﻨﺗ و ﯽﻗﺎﺑ ﯽﯾﺎﻫ
ﺪﻧﺪﻧﺎﻣ نآ ﯽﻠﻣﺎﻋ رﺎﺑ ﻪﮐ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﻫ
40 /0 ﻪﺑ هﺪـﻣآ ﺖﺳد
دﺪﺠﻣ ،ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﻠﻣﺎﻋ رﺎﺑ ﺎﺑ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ فﺬﺣ زا ﺲﭘ .دﻮﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﯽﻠﻣﺎﻋ ﻞﯿﻠﺤﺗ
ﻪـﺑ ﯽﻠـﺻا يﺎﻫ رﺎـﮐ
ﺐﯾﺮﺿ راﺪﻘﻣ .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ
،KMO
80 /0 ﻪﺑ ﺢﻄـﺳ رد ﺰـﯿﻧ ﺖـﻠﺗرﺎﺑ نﻮﻣزآ و ﺪﻣآ ﺖﺳد 99
ﺪـﺻرد
ﯽﻨﻌﻣ لوﺪﺟ) ﺪﺷ راد 7
.(
لوﺪﺟ 7 راﺪﻘﻣ . رﺎﺑ نﻮﻣزآ و KMO
ﺖﻠﺗ
راﺪﻘﻣ ﺖﻠﺗرﺎﺑ راﺪﻘﻣ KMO
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ
/0000 1677/906 /0798
ﻪﺘﻓﺎﯾ :ﺬﺧﺄﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ 6
ﺺﺧﺎﺷ عﻮﻤﺠﻣ رد 69
ﺲﻧﺎﯾراو ﺪﺻرد ﺖﺧﺎﺳﺮﺑ
» بﺎﺗ يروآ ﺐﺴﮐ -
يﺎﻫرﺎﮐو ﯽﯾﺎﺘﺳور
« ار نﺎﮑﻟﺎﻣ ﺮﻈﻧ زا ﺐﺴﮐ
يﺎﻫرﺎﮐو ﻦﯿـﯿﺒﺗ نﺎـﮑﻠﻣ نﺎﺘـﺳﺮﻬﺷ ﯽﯾﺎﺘﺳور
ﺪـﻧدﺮﮐ .
ﺺﺧﺎــﺷ يﺎــﻫ
» ناﻮــﺗ ﻖﺑﺎــﻄﺗ هﺪــﻨﯾآ و يﺮــﮕﻧ ) « 90 / 22
% ،(
» ﻞــﻣﺎﻌﺗ ﺎــﺑ نﺎﯾﺮﺘــﺸﻣ ) «
83 / 13
% ،(
» ﺖــﯿﻌﻗﻮﻣ ﯽــﺒﻠﻃ ) « 18 / 11
% ،(
» راﻮﻧﺎــﺧ ﺖــﯾﺎﻤﺣ ) «
23 /8
% ،(
» ﻪــﻣﺎﻧﺮﺑ يدﺮــﺒﻫار يﺰــﯾر ) «
10 /7
% و (
» ﺖـﻟود ﺖﯾﺎﻤﺣ ) «
77 /5
% بﺎـﺗ ﻦﯿـﯿﺒﺗ رد ار ﺮﯿﺛﺄـﺗ و ﺶـﻘﻧ ﻦﯾﺮﺘـﺸﯿﺑ ،ﺐـﯿﺗﺮﺗ ﻪـﺑ ( يروآ
ﺐـﺴﮐ -
يﺎﻫرﺎﮐو ﻪﺘﺷاد ﯽﯾﺎﺘﺳور
لوﺪﺟ) ﺪﻧا 7
.(
تﺪﻋﺎـﺴﻣ ﻪـﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ؛هﺎﮕﻨﺑ زا ﺖﻇﺎﻔﺣ و ﺖﯿﻨﻣا ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﺘﺷاد ﻞﻣﺎﺷ ﻪﯾﻮﮔ هدزﺎﯾ يرﺎﯾ و اﺮﺷ رد ﯾ رد ﻪﻧﺎﻗﻼﺧ ﻞﻣﺎﻌﺗ ؛يروﺮﺿ ﻂ ﺐﺴﮐ
رﺎﮐو ﻪﺑ ؛ﺪـﯿﻟﻮﺗ مواﺪـﺗ و ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﻦﯿﻣﺄﺗ رﻮﻈﻨﻣ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ؛ﺢﻧاﻮﺳ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﺘﺷاد ﺖﯾﻮﻘﺗ يﺎﺘﺳار رد يﺰﯾر
ﺐﺴﮐ ؛رﺎـﮐو سﺎـﺴﺣا دﻮـﺟو
يﺎﻫﺪﻣﺎﺸﯿﭘ ﺎﺑ درﻮﺧﺮﺑ رد لﺮﺘﻨﮐ ﺐﺴﮐ
؛رﺎﮐو ﺶﻟﺎﭼ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫ
ﺐﺴﮐ ؛رﺎﮐو ﻣﺎﻧﺮﺑ ﮥ و ﯽﺘـﺷاﺪﻬﺑ
