ﯽﺎﮔرزﺎﺑ ﺪ
ﺪﻜﺸﻧاد ة ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
رود ة 8 رﺎﻤﺷ ، ة 3
ﺰﻴﻳﺎﭘ 1395
ﺻ ﺺ . 658 - 637
ﺶﻘﻧ زﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ي
ناور ﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻘﺗرا رد
ﺖﻛﺮﺷ ﺶﺨﭘ يﺎﻫ )
ﻌﻟﺎﻄﻣ يدرﻮﻣ ﺔ :
ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﺶﺨﭘ
(
يﺮﮕﺴﻋ ﺮﺻﺎﻧ
،1
مﻼﻏ رﺎﻛﻮﻜﻴﻧ ﻦﻴﺴﺣ
2
هﺪﻴﻜﭼ ﻂﻴﺤﻣ رد: ﺖﻛﺮﺷ ﻲﺘﺑﺎﻗر رﺎﻴﺴﺑ يﺎﻫ
يرادرﻮـﺧﺮﺑ ،ﺶـﺨﭘ يﺎـﻫ ﺪـﻨﻤﻧاﻮﺗ نﺎﮔﺪﻨـﺷوﺮﻓ زا
شزرا ،ﺪﻨﻤﺷزرا ﻲﺘﺑﺎﻗر ﺖﻳﺰﻣ ﻲﻨﻳﺰﮕﻳﺎﺟ ﻞﺑﺎﻗﺮﻴﻏ و ﺮﻳﺬﭘﺎﻧﺪﻴﻠﻘﺗ ،ﻦﻳﺮﻓآ
ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ياﺮﺑ
ﻲـﻣ رﺎﻤـﺷ دور .
ناﺰـﻴﻣ و ﻲﮕﻧﻮـﮕﭼ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ،شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻞﻣاﻮﻋ نﺎﻴﻣ زا ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
)
ا ،ﻞﻐـﺷ يرادﺎـﻨﻌﻣ ،ﻲﮕﺘـﺴﻳﺎﺷ سﺎـﺴﺣا رﺎـﻴﺘﺧ
،ﻦﺘـﺷاد
دﺎﻤﺘﻋا و يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ (
ﻲﻣ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ دزادﺮﭘ
. و يدﺮﺑرﺎﻛ فﺪﻫ ﺮﻈﻧ زا ﺶﻫوﮋﭘ
ﺖﺳا ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ عﻮﻧ زا و ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ نآ شور .
و ناﺮـﻬﺗ ﺐﻌـﺷ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ار ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﻣآ ﺔﻌﻣﺎﺟ
نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻫ داﺪﻌﺗ ﻪﺑ ﺶﺨﭘ
900 ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺮﻔﻧ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد
270
ﻪـﺑ ﺎـﻬﻧآ ﺮﻔﻧ ترﻮـﺻ
ﺗ ﻪﺑ ﻲﻓدﺎﺼ هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ رﻮﻃ ﺪﻧا
. ﻊﻤﺟ راﺰﺑا هداد يروآ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﻫ دراﺪﻧﺎﺘﺳا يا
ﺖﺳا . ﻞﻴﻠﺤﺗ
هداد نﻮﻣزآ ﻚﻤﻛ ﺎﺑ ﺎﻫ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ ﻲﺗ نﻮﻣزآ و ﺮﻴﺴﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ ،يﺪﻴﻳﺄﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ يرﺎﻣآ يﺎﻫ
مﺮﻧ سا و لرﺰﻴﻟ يﺎﻫراﺰﻓا .
ﻲـﭘ . سا . سا .
ﺖـﺳا هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا .
ﻲـﻣ نﺎـﺸﻧ ﺞﻳﺎـﺘﻧ دﺎـﻌﺑا ﺔـﻤﻫ ﺪـﻫد
ﻲﺳرﺮﺑ ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ هﺪﺷ و رادﺎـﻨﻌﻣ يﺮﻴﺛﺄـﺗ ﺖﻛﺮـﺷ ﻦـﻳا نﺎﮔﺪﻨـﺷوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﻪﺘــﺷاد ﺖــﺒﺜﻣ ﺪــﻧا
. ناور يزﺎــﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ دﻮــﺟﻮﻣ ﺖﻴﻌــﺿو ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ شوﺮــﻓ دﺮــﻜﻠﻤﻋ و ﻲﺘﺧﺎﻨــﺷ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻳا نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ : ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻓ ،شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﺶﺨﭘ ﺖﻛﺮﺷ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
هﺪﻨﺷوﺮ .
1 . ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ ،يرﺎﺘﺳ ﺪﻴﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ةﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﺘﻟود ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ رﺎﻳدﺎﺘﺳا
2 . ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا ﻊﻣﺎﺟ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻢﺘﺴﻴﺳ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ رﺎﻴﺸﻧاد )
ع ( ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ ، رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 21 / 09 / 1395
رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺬﭘ ﻳ شﺮ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 12 / 05 / 1395
ﻮﻧ ﻳ ﺪﻨﺴ ة لﻮﺌﺴﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ : يﺮﮕﺴﻋ ﺮﺻﺎﻧ
E-mail: nasgari@ut.ac.ir
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺖﺴﻴﺑ نﺮﻗ رد و
هﺪـﻴﭽﻴﭘ رﺎﻴـﺴﺑ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪـﻣ و ﻪﻧاروﺎﻨﻓ ،يرﺎﺘﻓر تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺔﺠﻴﺘﻧ رد شوﺮﻓ ﻂﻴﺤﻣ ﻢﻜﻳ
ﺖﺳا هﺪﺷ )
،ﺎﻣرﺎﺷ و ﺖﺷ 2008
( ﻪﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫزﺎﻴﻧ و ﺎﻫرﺎﺘﻓر ، ﺖﺳا ﺮﻴﻴﻐﺗ لﺎﺣ رد ﺖﻋﺮﺳ
) ﺮﻛﻮﻠﺑ
،ﺖﻨﻴﻠﻓ و 2007 ( نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ﺶﻘﻧ ﺮﺑ ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ يروﺎﻨﻓ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ، ﻲﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ
دراﺬﮔ ) ،لﻮﻜﺳﺎﺑ و تﻮﺗﻮﻣ
2008 ( ﺖﺴﺟ رد ﺰﻴﻧ شوﺮﻓ ناﺮﻳﺪﻣ و شور يﻮﺟو
دﺮـﻜﻠﻤﻋ يﺎـﻘﺗرا و شﺰـﻴﮕﻧا ياﺮﺑ يﺮﺘﻬﺑ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘــﺴﻫ نﺎــﺷدﻮﺧ شوﺮــﻓ نﺎــﻨﻛرﺎﻛ )
،ﺎــﺘﻬﻣ و ﻲﻜــﺴﻨﻴﺑود ،نﻮــﺳرﺪﻧآ 2007
.(
ﻲﻳﺎــﻀﻓ ﻦﻴــﻨﭼ رد
ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ شوﺮﻓ يﺎﻫ ﻲﻣ ﻲﺘﺨﺳ
ﻢﺘﺴﻴﺳ زا ﺎﺗ ﺪﻨﺷﻮﻛ
ﻪـﺑ يﺮﺘـﺸﻣ ﺎـﺑ ﻂﺑاور ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫ ﻪـﻧﻮﮔ
يا
هﺮﻬﺑ ﻪﻧاﺮﻫﺎﻣ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻄﺑاور ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﺎﺗ ﺪﻨﻨﻛ يرادﺮﺑ
و دﺎـﺠﻳا دﻮـﺧ نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ ﻦﻳﺮﺗﺪﻨﻤـﺷزرا ﺎﺑ ﺰﻴﻣآ
ﺪﻨﻨﻛ ﻆﻔﺣ )
ﻲﻨﻳﺮﺳ ،نﺮﻴﻫآ ﻦﻳو و ،نﺎﺳاو
،ﻦﻴﺘﺳا 2004 .(
ﻪـﺑ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ﻲﻄﻳاﺮﺷ ﻦﻴﻨﭼ رد ناﻮـﻨﻋ
ﻪﺑ يﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻲﻳﺎﻬﻧ ناﺮﻳﺪﻣ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ
دﻮﺒﻬﺑ و ﺮﺛﺆﻣ شوﺮﻓ ﺔﻔﻴﻇو و ﺪﻧور ار نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ ﻂﺑاور
ﻪﺑ ﺪﻧراد هﺪﻬﻋ )
،ﺖﻟﻮﻳﺮﭘ و ﺮﺘﻧﺎﻫ 2007
.(
عﻮﺿﻮﻣ زﺎﺑﺮﻳد زا شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﺳرﺮﺑ
ةﺪﺷ
ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ نﺎـﻳﺮﺠﻣ و نﺎﻴﻫﺎﮕﺸﻧاد .
ﻲـﻣ شوﺮـﻓ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻘﺗرا ﺐﺟﻮﻣ ﻪﻛ ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻞﻐـﺷ زا ﻲـﻤﻬﻣ ﺔـﺒﻨﺟ ،ﺪﻧﻮـﺷ
ﻪﺑ شوﺮﻓ ناﺮﻳﺪﻣ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ
ﻲﻣ و دور ﺎﻘﺑ رد ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪـﺷﺎﺑ ﻪﺘـﺷاد ﻲﺗﺎﻴﺣ يﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﻛﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ و .
ﺎـﺑ
ﻞﻴﻠﺤﺗاﺮﻓ مﺎﺠﻧا و ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻫد ﺪﻨﭼ دﻮﺟو ﺶﻴﭘ صﻮﺼﺧ رد ﻲﻳﺎﻫ
هﺪﻨﻨﻛ ﻲﻨﻴﺑ شوﺮـﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻫ
ﺶﺳﺮﭘ ﻢﻫ زﺎﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﺑ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ يدﺮﻓ ﻞﻣاﻮﻋ ﺔﻨﻴﻣز رد ﻲﻳﺎﻫ
ﺖﺳد ﻞﻣﺎﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﻴﻧ ﺪﻧا ) ،ﺲﻟﻮﺑ و ﺮﻴﻣﺮﺘﻧ ،ﺎﻨﺸﻳﺮﻛ 2002
: 285 .(
ﻴﭘ يرادرﻮـﺧﺮﺑ شوﺮﻓ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻲﮔﺪﻴﭽ هﺪﻨـﺷوﺮﻓ
زا
ترﺎﻬﻣ ،ﺶﻧاد ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ،ﺎﻫ
ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ و ﺎﻫ
ﻲـﻣ يروﺮـﺿ ار ﻲﺻﺎﺧ يﺎﻫ دزﺎـﺳ
.
ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ ﺔﻌـﺳﻮﺗ يﺎـﻫ
ﻲﻣ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ةﺪﺷدﺎﻳ ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻳا يروآدﻮﺳ و ﺪﺷر ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪـﻫد ﺎﻘﺗرا ار ﺎﻫ .
ﻦـﻳا زا و ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ ،ور
ﻨﺷوﺮﻓ شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻘﺗرا ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺖﻴﻌﺿو دﻮﺒﻬﺑ
ﻪـﻏﺪﻏد ﻪـﻠﻤﺟ زا نﺎﮔﺪ ﻲـﺳﺎﺳا يﺎـﻫ
ﺖﻛﺮﺷ يور ﺶﻴﭘ ﻪﺑ ﺶﺨﭘ يﺎﻫ
ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور .
ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻳﺮﺗوﺮﺸﻴﭘزا
رﻮﺸﻛ رد ﺶﺨﭘ يﺎﻫ
» ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﺶﺨﭘ
« ﺖﺳا . ﻦﺘـﺷاد ﺎـﺑ ﺖﻛﺮـﺷ ﻦـﻳا
زا ﺶﻴﺑ 3 راﺰﻫ رﻮﺸﻛ ﺮﺳاﺮﺳ رد ﺺﺼﺨﺘﻣ ﻞﻨﺳﺮﭘ و
ﻘﺑﺎﺳ ﺎﺑ ﺔ ﻴﺑ ﺶ ﺖﻌﻨـﺻ يﺮـﺒﻫر نﺮـﻗ ﻢﻴـﻧ زا
ﻪﺑ ،رﻮﺸﻛ ﺶﺨﭘ گرﺰﺑ ناﻮﻨﻋ
ﻲﻤﻳﺪﻗ و ﻦﻳﺮﺗ ﻳﺮﺗ
و ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ ،ﻲﻳاﺬـﻏ تﻻﻮـﺼﺤﻣ ﺶﺨﭘ ﺖﻛﺮﺷ ﻦ
ﻲﻳوراد
، ﻫﺎﮕﻳﺎﺟ ﻲ هﮋﻳو ـﺻﺮﻋ رد ﺔ
ﻪـﺑ ﻪـﻧﺎﻴﻣروﺎﺧ رد ﻊـﻳزﻮﺗ دروآ ﺖـﺳد
ﺖـﺳا ه . ﻦـﻳا ﺖﻛﺮـﺷ ﺎـﺑ
هﺮﻬﺑ زا يﺮﻴﮔ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻪﻓﺮﺣ شزﻮﻣآ ،يا و هﺪﻳد
ﺎﻳﻮﭘ ﺮﺛﺆـﻣ ياﺮـﺟا و ﻲﺘﺑﺎﻗر هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻆﻔﺣ ياﺮﺑ
ﻲﻣ دﻮﺧ ﺖﻳرﻮﻣﺄﻣ
1ﺪﺷﻮﻛ . ﻦﻳﺪﺑ ،رﻮﻈﻨﻣ ﻲﻧﺎـﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﻪـﺑ و
زا شوﺮـﻓ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ هﮋـﻳو ﻪـﻠﻤﺟ
ـــ ـــــــــــــــــــــــ ــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
1. WWW.BPC.ir
ﺶﻴـﭘ رد ﺖﻛﺮـﺷ نﻼـﻛ دﺮـﺒﻫار ﺎـﺑ ﻮﺴﻤﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻳا ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲﺳﺎﺳا يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ .
هﺮـﻬﺑ و ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ ،دﺮـﺒﻫار ﻦﻳا ﻖﻘﺤﺗ يﺎﺘﺳار رد ﻪـﻛ ﻲﻧﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ ﻞـﻣاﻮﻋ زا يرادﺮـﺑ
ﻲﻣ زا ﺪﻨﻨﻛ تﺪﻋﺎﺴﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻳا نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻘﺗرا ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﻪـﻏﺪﻏد ﻪـﻠﻤﺟ يﺎـﻫ
ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻳا ﻲﮕﺸﻴﻤﻫ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ
دور . ﻲﻣ ﻪﻛ ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ةﺪﺷدﺎﻳ ﻞﻣاﻮﻋ نﺎﻴﻣ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﺪـﻨﻧاﻮﺗ
ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺮﻴﺛﺄﺗ شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﻣ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
دزادﺮﭘ .
ﻪﺑ دﻮﺧ ﺶﻘﻧ يﺎﻔﻳا ياﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ
ﻓ زﺎـﻴﻧ يﺮﺘـﺸﻣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار ﻲﻳﺎﻬﻧ ناﺮﻳﺪﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪـﺑ ﻲـﻧاواﺮ
ﺪﻧراد يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ )
،ﮓﻧاﻮﻫ و نﻮﺳرﺪﻧآ 2006
،لﻮﻜﺳﺎﺑ و تﻮﺗﻮﻣ ؛ 2008
.(
يزﺎـﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺖﻴﻤﻫا
هار ﺪـﻨﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻞﻴﻟد ﻦﻳا ﻪﺑ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ياﺮﺑ ﻞـﺣ
ﻪـﻨﻴﻬﺑ و ﻊﻳﺮـﺳ يﺎـﻫ يﺎـﻫزﺎﻴﻧ ياﺮـﺑ يا
ﻪﻠـﺴﻠﺳ ﺪـﻴﻳﺄﺗ ﺮﻈﺘﻨﻣ ﻪﻜﻨﻳا نوﺪﺑ ،ﺪﻨﻨﻛ ﻪﺋارا نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ
ر ﺪـﻨﻧاﻮﺘﺑ و ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻲـﺒﺗاﺮﻣ ﺖﻳﺎـﺿ
ﺪﻨﻨﻛ ﺐﻠﺟ ار ﻲﺿارﺎﻧ يﺮﺘﺸﻣ )
،ﮓﻧاﻮﻫ و نﻮﺳرﺪﻧآ 2006
.(
ﻦﻳا زا ﺎﺑ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ،ور ﻪﺘﺴﻳﺎﺷ ،هﺰﻴﮕﻧا
ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ياﺮﺑ يﺪﻴﻠﻛ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و ﻲﻣ رﺎﻤﺷ
رد يﺪـﻨﻤﻧاﻮﺗ سﺎـﺴﺣا ﺖـﻳﻮﻘﺗ و ﺪـﻧور
ﻪﺑ شوﺮﻓ ناﺮﻳﺪﻣ ﻢﻬﻣ ﺔﻔﻴﻇو ،نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ نﺎﻴﻣ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ
ﻮﭘ و ﻲﺘﺑﺎﻗر رﺎﻴﺴﺑ ﻂﻴﺤﻣ رد ﻪﻛ دور يﺎـﻳ
ﻲﻣ شﻼﺗ ﻦﻳزوﺮﻣا ﺪـﻨﻨﻛ راﺮـﻗﺮﺑ دﻮـﺧ نﺎﻳﺮﺘـﺸﻣ ﺎـﺑ ﻪﺒﻧﺎﺟود ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ و راﺪﻳﺎﭘ ﻲﻄﺑاور ﺪﻨﻨﻛ
) ،رﺎﻣﻮﻛ 2008 .(
هدﺮﺘﺴﮔ تﺎﻴﺑدا دﻮﺟو ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ،دراد دﻮﺟو يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺔﻨﻴﻣز رد ﻪﻛ يا
ﺔـﻨﻴﻣز رد ﻪـﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ﻮﻣ ﻦـﻳا ﺮـﺘﻤﻛ و ﺪـﻧراﺪﻧ ﻲﻓﺎﻛ يﺎﻨﻏ ،ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
ﻪـﺑ عﻮـﺿ ترﻮـﺻ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ .
ﻲﻣ شﻼﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد
ناور يزﺎـﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺮﻴﺛﺄـﺗ دﻮـﺷ ﺮـﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
ﺖﻛﺮﺷ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻘﺗرا
ﻪﺑ ﻪﺑ ،ﺶﺨﭘ ﻪﻧﻮﮔ ﻲﺳرﺮﺑ و ﺢﻳﺮﺸﺗ ﺎﻜﺗا ﻞﺑﺎﻗ و ﻢﻈﻨﻣ يا
دﻮﺷ . ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺮﻫ ﻪﻛ دﻮﺷ
ناور يزﺎـﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ دﺎـﻌﺑا زا ﻚﻳ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
ﻲﻣ ناﺰﻴﻣ ﻪﭼ ﺎﺗ و ﻪﻧﻮﮕﭼ و ؛ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻪﺘـﺷاد ﺮﻴﺛﺄـﺗ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ﻦﻳا شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻘﺗرا ﺮﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺖﻛﺮـﺷ ﻦـﻳا نﺎﮔﺪﻨـﺷوﺮﻓ شوﺮـﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ ﻲﻠﻤﻋ يﺎﻫرﺎﻜﻫار
ﺮـﻫ ﻚـﻤﻛ ﺎـﺑ دﺎـﻌﺑا زا ﻚـﻳ
ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ماﺪﻛ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
.ﺪﻧا
ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ ﺶﻫوﮋﭘ
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
ـﺠﻳا ﻲـﻨﻌﻳ ،ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
ﺖـﻴﻓﺮﻇ ﻪـﻋﻮﻤﺠﻣ دﺎ ياﺮـﺑ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ رد زﺎـﻴﻧ درﻮـﻣ يﺎـﻫ
ردﺎﻗ ﻪﻛ ﻲﺘﻴﻟﻮﺌﺴﻣ و ﺶﻘﻧ ِيارﺎﻛ و ﺶﺨﺑﺮﺛا مﺎﺠﻧا و نﺎﻣزﺎﺳ رد هدوﺰﻓا شزرا دﺎﺠﻳا ﻪﺑ نﺎﻧآ ﻦﺘﺧﺎﺳ
ﻪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ رد ﺪﻧراد هﺪﻬﻋ
) ،ﻲﻳﺎﺑﺎﺑ 1381 .(
ﺖﺴﻴﻧ داﺮﻓا ﻪﺑ ترﺪﻗ نداد ،يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ .
نﺎﺷدﻮﺧ داﺮﻓا
ﺪﻧراد يدﺎﻳز ترﺪﻗ )
ﻪﺑ ﺎﻣﺮﺳ ترﻮﺻ ﻪﻳ
هﺰﻴﮕﻧا و ﺶﻧاد زا يا (
ﺪﻨﻫد مﺎﺠﻧا ﻲﻟﺎﻋ رﺎﻴﺴﺑ ار نﺎﺷرﺎﻛ ﻪﻛ .
ﻪﺑ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ دازآ يﺎﻨﻌﻣ
ﺖﺳا ترﺪﻗ ﻦﻳا ندﺮﻛ )
،ﻲﭽﺷﻮﻗ يﺮﻔﻌﺟ 1380
.(
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ،ﻊﻗاو رد
ترﺪﻗ ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ داﺮﻓا ﻪﺑ نﺪﻴﺸﺨﺑ .
ﻪﺑ ترﺪﻗ ﻲـﻣ راﺬﮔاو داﺮﻓا ﻪﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺔﻧﻮﮔ ياﺮـﺑ ﺎـﻣا ،دﻮـﺷ
ﻲﻄﻳاﺮﺷ ﺪﻳﺎﺑ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺪﻨﻨﻛ ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ار دﻮﺧ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ داﺮﻓا نآ رد ﻪﻛ دﻮﺷ دﺎﺠﻳا
) د ،نوﺮـﻤﻛ و ﻦﺗ
2004 .(
ﺖـﺳا نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺑ رﺎﻴﺘﺧا يراﺬﮔاو زا ﺮﺗاﺮﻓ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ .
،يزﺎـﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ مﺎـﮕﻨﻫ
ﻪﻧ ﻲﻣ راﺬﮔاو نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﺑ ﻒﻳﺎﻇو ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ﻲﻄﻳاﺮﺷ ﻪﻜﻠﺑ ،ﺪﻧﻮﺷ
نﺎـﺷدﻮﺧ ﺪـﻨﻧاﻮﺘﺑ ﺎـﻬﻧآ ﺎﺗ دﻮﺷ
ﻦﻳا مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻒﻳﺎﻇو
ﺪﻧﺮﻴﮕﺑ ) ،رﺎﻳﺎﻗآ 1382 .(
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ دﺎﻌﺑا
فوﺮﻌﻣ ﻲﺑﺮﺠﺗ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻲﻜﻳ رد
مﺎﺠﻧا رﺰﺘﻳﺮﭙـﺳا ،يزﺎـﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ةرﺎﺑرد هﺪﺷ )
1992 ( ﺪـﻌﺑ رﺎـﻬﭼ
) ﻞﻣﺎﻋ ( ﺖـﺳا هدﺮﻤﺷﺮﺑ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ياﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ .
ﺮـﺑ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا رد اﺮـﺸﻴﻣ ﻖـﻴﻘﺤﺗ يﺎـﻨﺒﻣ
) 1992 ( ﭼ دﺎـﻌﺑا ﻦﻳا ﻪﺑ ﺪﻌﺑ ﻚﻳ
هدوﺰـﻓا ﻪـﻧﺎﮔرﺎﻬ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ .
يﺪـﻴﻠﻛ ﺪـﻌﺑ ﺞﻨـﭘ ﻦـﻳا ،ﻪـﻣادا رد
ﻲﻣ ﺢﻳﺮﺸﺗ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺪﻧﻮﺷ
:
ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ سﺎﺴﺣا ﻲـﻣ ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ داﺮﻓا ﻲﺘﻗو:
ﻲـﻣ ﻲﺘﻳﺎـﻔﻛدﻮﺧ سﺎـﺴﺣا ،ﺪﻧﻮـﺷ سﺎـﺴﺣا ،ﺪـﻨﻨﻛ
ﻲﻣ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ار مزﻻ ترﺎﻬﻣ و ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺪﻨﻨﻛ ﺪﻧراد رﺎﻛ ﻚﻳ ﺰﻴﻣآ
) ،سﻮﻧﺎﻧ و ﺲﻴﻨﺑ 1985
.(
ﺳﺎﺴﺣا ﻦﻴﻨﭼ ﻲﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻲ
مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ داﺮﻓا ﺎﻳآ ﺪﻨﻛ رﺎﻜﺘـﺸﭘ و ﺪﻴـﺷﻮﻛ ﺪـﻨﻫاﻮﺧ راﻮـﺷد يرﺎـﻛ نداد
ﺮﻴﺧ ﺎﻳ ﺖﺷاد ﺪﻨﻫاﻮﺧ )
،اروﺪﻧﺎﺑ 1986
.(
رادﺎﻨﻌﻣ سﺎﺴﺣا ندﻮﺑ
رادﺎﻨﻌﻣ سﺎﺴﺣا ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ داﺮﻓا: ﻲـﻣ ندﻮﺑ
ﺪـﻨﻨﻛ . ار ﻲﺘﻴﻟﺎـﻌﻓ ﺎـﻳ فﺪـﻫ ﺎـﻬﻧآ
ﻲﻣ ﺪﻨﻤﺷزرا ﺪﻧراد لﺎﻐﺘﺷا نآ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻧاد
. نﺎﻣرآ ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ﻪﻛ يرﺎﻛ ﺎﺑ نﺎﺸﻳﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا و ﺎﻫ ،ﺪـﻨﻫد
ﺖﺳا رﺎﮔزﺎﺳ .
ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ﻪﻛ يرﺎﻛ ةرﺎﺑرد ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ داﺮﻓا ﻲﻣ ﺖﻗد ،ﺪﻨﻫد
و ﺪـﻧراد روﺎـﺑ نآ ﻪـﺑ و ﺪـﻨﻨﻛ
ﻪﺑ ا ﻞﻴﻟد ﻲﻣ ﺖﻳﻮﻫ سﺎﺴﺣا نآ مﺎﺠﻧ ﺪﻨﻨﻛ
) ،سﻮﻧﺎﻧ و ﺲﻴﻨﺑ 1985
.(
رﺎﻴﺘﺧا ﻦﺘﺷاد سﺎﺴﺣا ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻣﺎﺳدﻮﺧ:
ﻒﻳﺎـﻇو مﺎـﺠﻧا رد بﺎـﺨﺘﻧا ﻖـﺣ ﻦﺘﺷاد سﺎﺴﺣا يﺎﻨﻌﻣ
ﺖﺳا ﻲﺼﺨﺷ .
ﻲﻣ زﺎﻏآدﻮﺧ و ﺮﮔدﺎﺠﻳا يداﺮﻓا ار نﺎﺷدﻮﺧ نﺎﻧآ
ﻲـﻣ و ﺪـﻨﻨﻴﺑ دﻮـﺧ ﻞـﻴﻣ ﻪـﺑ ﺪـﻨﻧاﻮﺗ
ﻢﻴﻤﺼﺗ ،ﺪﻨﻫد مﺎﺠﻧا يرﺎﻜﺘﺑا تﺎﻣاﺪﻗا ﺪﻧراﺬﮕﺑ نﻮﻣزآ ﻪﺑ ار ﺪﻳﺪﺟ رﺎﻜﻓا و ﺪﻧﺮﻴﮕﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫ
) ﺖﮔو
،لرﻮﻣ و 1990 .(
ﮔﺮﻴﺛﺄﺗ سﺎﺴﺣا راﺬ
ندﻮﺑ :
ﺪـﻧراد ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﺮﺑ ﻲﺼﺨﺷ لﺮﺘﻨﻛ سﺎﺴﺣا ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ داﺮﻓا .
ﻦـﻳا ﺮـﺑ نﺎـﻧآ
ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻧروﺎﺑ
ﻲـﻣ رﺎـﻛ نآ رد ﻪﻛ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺮﺑ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺪـﻨﻨﻛ دﺎـﺠﻳا ﺮـﻴﻴﻐﺗ ،ﺪـﻨﻨﻛ
) ،رواد
1999 .(
ناﺮﮕﻳد ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﻦﺘﺷاد سﺎﺴﺣا ﻲﻣ سﺎﺴﺣا ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ داﺮﻓا:
ﺪﻫاﻮﺧ رﺎﺘﻓر ﻪﻧﺎﻔﺼﻨﻣ نﺎﻧآ ﺎﺑ ﺪﻨﻨﻛ
ﺪﺷ . دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﻟاﺪﻋ ﻪﻛ ،نﺎﻳز و ﺐﻴﺳآ ﻪﻧ ،نﺎﺸﻳﺎﻫرﺎﻛ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺔﺠﻴﺘﻧ ﺪﻧراد نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺎﻬﻧآ .
ﻪـﺑ نﺎـﻴﺑ
ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﻦﻳا ،ﺮﮕﻳد ﺖﺳا ﻲﺼﺨﺷ ﺖﻴﻨﻣا سﺎﺴﺣا ﻦﺘﺷاد يﺎﻨﻌﻣ
) ،اﺮﺸﻴﻣ 1992 .(
ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ شوﺮﻓ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺮﺑ روﺮـﻣ تﺎﻴﺑدا سﺎﺳا
ناور يزﺎـﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺔـﻨﻴﻣز رد هﺪـﺷ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
) ﻳﺮﭙـﺳا ،زﺮﺘ 1995 ( ﻲـﻣ ناﻮـﺗ
ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺪﻌﺑ ﺞﻨﭘ ﻞﻣﺎﺷ ﺰﻴﻧ ار شوﺮﻓ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
: رادرﻮﺧﺮﺑ ةﺪﻨﺷوﺮﻓ
ناور يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ زا فﺎﻄﻌﻧا ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
دراد يدﺎﻳز يﺮﻳﺬﭘ )
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﻧﺎﻣﺎﺳدﻮﺧ زا يا (
ﻲﻣ ، يﺎـﻫزﺎﻴﻧ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﻪﺑ شوﺮﻓ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻲﻃ ار نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ توﺎﻔﺘﻣ ﺪـﻨﻛ هدروآﺮـﺑ ﻲﺑﻮﺧ
) ﻪـﻧﻮﻤﻧ
ﻲﮕﺘـﺴﻳﺎﺷ سﺎـﺴﺣا زا يا (
،
دﻮﺷ يﺮﺘﺸﻣ ﺖﻳﺎﺿر يﺎﻘﺗرا ﺐﺟﻮﻣ )
ﻪﻧﻮﻤﻧ رادﺎـﻨﻌﻣ سﺎﺴﺣا زا يا
ﻞﻐـﺷ ندﻮـﺑ (
ﺶﻳاﺰـﻓا ﺐـﺟﻮﻣ ،
دﻮﺷ ﺖﻛﺮﺷ شوﺮﻓ )
ﻪﻧﻮﻤﻧ راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ سﺎﺴﺣا زا يا ندﻮﺑ
( دﻮﺧ نارﺎﻜﻤﻫ ﺖﻴﻧ ﻦﺴﺣ و ﻚﻤﻛ يور و
ﺪﻨﻛ بﺎﺴﺣ )
ﻪﻧﻮﻤﻧ دﺎﻤﺘﻋا سﺎﺴﺣا زا يا .(
ﺎـﻄﻌﻧا يﺎﻘﺗرا ﺐﺟﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا ،عﻮﻤﺠﻣ رد ف
و يﺮﻳﺬـﭘ
ﻲﻣ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ رﺎﻜﺘﺑا ﺪﻧﻮﺷ
) ،سﻮﺘﻟو و سﺎﻣﻮﺗ 1990
( ﻲﮔﮋﻳو و نﺎﮔﺪﻨـﺷوﺮﻓ ياﺮـﺑ يﺪـﻴﻠﻛ ﻲﻳﺎﻫ
يﺮﺘﺸﻣ ﻪﺑ يراﺪﻣ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻧور و نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫزﺎﻴﻧ يﺎﺿرا ياﺮﺑ ﻪﻨﻴﻬﺑ ﻲﻳﺎﻫرﺎﻜﻫار ﺪﻨﻫاﻮﺧ
ﺪﻨﻨﻛ اﺮﺟا و ﻪﺋارا نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ راﺪﻳﺎﭘ ﻂﺑاور ﻆﻔﺣ )
،شﻮﺑ و ﻦﻴﺗرﺎﻣ 2006
.(
وﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ش
ﺪﻨﺷوﺮﻓ ه لﻮﺌﺴﻣ ﺪﺷر نداد اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﻢﻬﺳ ﺖﻛﺮﺷ رد ﺪﺒﺳ ﺮﺧ ﻳ ﺪ ﺮﺘﺸﻣ ي ﺖﺳا . نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ زوﺮﻣا
ي
روﺎﺸﻣ ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﻫ ﻴ ﭻ ﭼ ﻴ ﺰ ﺑﻴ ﺮﺘﺸ زا اﻳ ﻦ رد ﺮﺘﺸﻣ ي ﮕﻧا ﻴ هﺰ اﻳ دﺎﺠ ﻤﻧ ﻲ ﺪﻨﻛ ﻪﻛ ﺪﻨﻴﺒﺑ ﺪﻨﺷوﺮﻓ ة
ﺎﺑ ﺖﻗاﺪﺻ ﭘ ﻲ ﮔ ﻴ ﺮ ﻞﺣ ﻞﻜﺸﻣ ﺖﺳوا و رد راﺮﻗﺮﺑ ي طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ ﻪﻄﺳاو ﺎـﻫ و ﺐـﺴﻛ تﺎـﻋﻼﻃا زا
آ ـﻬﻧ ﺎ
ﺎﺷﻮﻛ ﺖﺳ . ﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ﻲ ﺴﻣ ﻴ ﺮ ي ﻪﻓﺮﻃود ﺑﻴ ﻦ ﺮﺘﺸﻣ ي و هﺪﻨﺷوﺮﻓ ﺖﺳا . اﺮﺑﺎـﻨﺑ ﻳ ﻦ
، ـﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲ نآ ) رد
ترﻮﺻ ﺎﻧاﻮﺗ ﻲﻳ هﺪﻨﺷوﺮﻓ (
، ﺑﻴ ﺮﺘﺸ زا ﺴﻣ ﻴ ﺎﻫﺮ ﻳ ي ﻚ ﺔﻳﻮﺳ وﺮﺗ ﻳ ﺞ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻠﺒﺗ ﻴ تﺎـﻐ ﺖـﺳا . نﺎﮔﺪﻨـﺷوﺮﻓ
ﻖﻓﻮﻣ رد رازﺎﺑ ﺎﺒﻗر ار ﺖﺤﺗ ﺮﻈﻧ ﺪﻧراد و تﺎﻋﻼﻃا آ
ﻬﻧ ﺎ ار ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻫد . نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ ﻪـﻓﺮﺣ
ا ي
ﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ نﺎﺸﺑﻮﺧ ﻮﺼﺗ ﻳ ﺮ ﻨﻫذ ﻲ ﺘﺒﺜﻣ ﻲ ار رد ﻦﻫذ ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ دﻮﺟو ﻣ ﻲ ﺪـﻧروآ و
اﻳ ﻦ ﻮﺼﺗ ﻳ ﺮ ﻨﻫذ ﺐﺒﺳ ﻲ ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﻪﻛ ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ
ّﻠﺒﻣ ﻎ ﺖﻛﺮﺷ دﺰﻧ د ﻳ ناﺮﮕ ﺪﻨـﺷﺎﺑ . هﺪﻨـﺷوﺮﻓ نﻮـﭽﻤﻫ
ﻢﺸﭼ و شﻮﮔ ﺖﻛﺮﺷ ﻞﻤﻋ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ
، تﺎﻋﻼﻃا ار
زا ﺮﺘﺸﻣ ﻳ نﺎ ﻣ ﻲ ﮔ ﻴ دﺮ و ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ارا ـﺋ ﻪ ـﻣ ﻲ ـﻫد ﺪ
) ،يرﺪﻴﺣ ﻲﺟﺎﺣ و ﺮﻘﺤﻣ 1389
.(
ﻟوا ﻴ ﻦ لﺪﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ شوﺮﻓ ﻪﺑ مﺎﻧ
WCFلﺪﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨـﺷ ﺪـﺷ . ﻦـﻳا لﺪـﻣ ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﻳ ـﺘﻓﺎ ﺔ رﻮـﺌﺗ ي
ﮕﻧا ﻴ ﺷﺰ ﻲ رﺎﻈﺘﻧا ﺖﺳا )
،مورو 1964 ( و ﻄﺑار ﺔ ﻘﺘﺴﻣ ﻴ ﻤ ﻲ ـﺑ ﻴ ﻦ رﺎـﺘﻓر ﺮﺧ ـﻳ
،ﺪ دﺮـﻜﻠﻤﻋ و ﻐﺘﻣ ﻴ ﺎـﻫﺮ ي
طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﺼﺨﺷ ﻲ
، ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻲ و ﺤﻣ ﻴ ﻄ ﻲ ار ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫد
) ﺰﺘﻳو
، 1981 .(
ـﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲ شوﺮـﻓ
ﻪﺑ ﺳو ﻴﻠ ﺔ رﺎﻬﭼ عﻮﻧ رﺎﺘﻓر شوﺮﻓ ﻌﺗ ﻴﻴ ﻦ ﻣ ﻲ دﻮﺷ ) و ﻚﻧﻼﭘ ﺪﻳر ، 1994 (:
ﻒﻟا ( ﺬﭘ ﻳ شﺮ ﻪﺑ ﺳو ﻴﻠ ﺔ ﺮﺘﺸﻣ ﻳ
؛نﺎ
ب ( نﺎﻜﻣا ﺛﺄﺗ ﻴ ﺬﮔﺮ را ي ﺮﺑ آ ﻬﻧ ﺎ
؛
ج ( هدﺎﻔﺘﺳا زا نﻮﻨﻓ ﺛﺄﺗ ﻴ راﺬﮔﺮ
؛ي
د ( لﺮﺘﻨﻛ تﻼﻣﺎﻌﺗ شوﺮﻓ .
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﺸﻧ ﻣ ﻲ ﻫد ﻨ ﺪ ﻘﻓﻮﻣ ﻴ ﺖ ﺮﻓ ﻳا ﺪﻨ ﻪﻟدﺎﺒﻣ ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﺑﻴ ﻦ ﺮﺧ ﻳ راﺪ و هﺪﻨﺷوﺮﻓ دراد ﻲﮕﺘـﺴﺑ .
ﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲ تﻼﻣﺎﻌﺗ شوﺮﻓ ﺎـﺑ ﺎـﻧاﻮﺗ ﻲﻳ هﺪﻨـﺷوﺮﻓ رد
شﺮـﮕﻧ و كاردا ﺖﺧﺎﻨـﺷ
ﺮﺘـﺸﻣ ي
، ﺎـﻧاﻮﺗ ﻲﻳ
ﺮﻴﺛﺄﺗ راﺬﮔ
،ي رﺎﮔزﺎﺳ ي ﺎﺑ ﺮﺘﺸﻣ ي و بﺎﺨﺘﻧا ﺮﺛﺆﻣ يﺎﻫرﺎﻜﻫار راﺬﮔﺮﺛا
ي ﺮـﺑ ﺮﺘـﺸﻣ ي دراد ﻲﮕﺘـﺴﺑ .
ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ ﺮﺑ سﺎﺳا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎﺠﻧا ةرﺎﺑرد هﺪﺷ ﺎﻫرﺎﺘﻓر
ي شوﺮﻓ و ﺎﻧاﻮﺗ ﻲﻳ ﺎﻫ ي ﻠﻛ ﻲ
،هﺪﻨﺷوﺮﻓ ﻪﻗﻼﻋ
ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ د ةرﺎﺑرد ﻳ هﺎﮔﺪ ﺎﻫ ي ﺮﺧ ﻳ راﺪ هﺪﻨﺷوﺮﻓ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ور ﺖﺳا
. ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ دﺮﻜﻠﻤﻋ هﺪﻨﺷوﺮﻓ ﻪـﺑ
ﺢﻄﺳ ﮕﻧا ﻴ
؛شﺰ ﺎﺷ ﻳ ﮕﺘﺴ ﻲ
، ﻓﺮﻇ ﻴ ﺖ و داﺪﻌﺘﺳا شوﺮﻓ و كرد ﻧﻮﮕﭼ ﻲﮕ يﺎﻔﻳا ا ـﻳ ﻦ ﺶـﻘﻧ ﻲﮕﺘـﺴﺑ
دراد ) ،ﻦﻳرد ﺲﻳﻮﻳد 2008
.(
ﻟﻮﺌﺴﻣ ﻴ ﺖ ﺬﭘ ﻳ ﺮ ي
، ﻪﻟدﺎﺒﻣ رد يراﺪﻳﺎﭘ و
فﺎﻄﻌﻧا ﺬﭘ ﻳ ﺮ ي هﺪﻨﺷوﺮﻓ زا ﻪﻠﻤﺟ
ﺎﻫرﺎﻜﻫار ﻪﺑ يﺮﺘﺸﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا قﺎﺒﻄﻧا ي ﻲﻣ رﺎﻤﺷ
دور ) ،ﺪـﻳﻮﻳد 2000 .(
ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ زرا ـﻳ ﺑﺎ ﻲ ﺮـﺑ سﺎـﺳا
رﻮﺧزﺎﺑ ﺮﺘﺸﻣ ي توﺎﻀﻗ رد ﺮﻓ ﻳا ﺪﻨ شوﺮﻓ ار نﺎﺳآ ﻣ ﻲ ﺪـﻨﻛ
؛ ﻦـﻳا زا ور ﺒﻄﺗ ـﻴ ﻖ ﻪـﺒﻨﺟ يا ـﺳﺎﺳا ﻲ زا
ﺮﻓ ﻳا ﺪﻨ شوﺮﻓ ﻪﺑ ﻲﻣ رﺎﻤﺷ دور ) ﺰﺘﻳو 1981 .(
ﻲﺑﺮﺠﺗ ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ
ﺐـﺟر و ﻲﻧﺎﻘﻟﺎﻃ ،ﻲﺳﺎﺒﻋ از
هد ) 1394 ( رد ار ﻲﻣﻮـﻤﻋ تﺎﻣﺪـﺧ ﺎـﺑ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ يزﺎـﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ طﺎـﺒﺗرا
نﺎﻣزﺎﺳ هدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻳﺎﺟر ﺪﻴﻬﺷ ةراﻮﻨﺸﺟ رد ناﺮﻳا ﺮﺗﺮﺑ يﺎﻫ سﺎـﺴﺣا ،ﻲﮕﺘـﺴﻳﺎﺷ سﺎﺴﺣا و ﺪﻧا
ﺮﺛﺆﻣ سﺎﺴﺣا ،ﻞﻐﺷ ندﻮﺑرادﺎﻨﻌﻣ ﺔـﻄﺑار ﻲﻣﻮـﻤﻋ تﺎﻣﺪـﺧ رد يروآﻮـﻧ ﺎـﺑ دﺎـﻤﺘﻋا سﺎﺴﺣا و ندﻮﺑ
ر ﻦﻳا يرﺎﻛ ﺮﻃﺎﺧ ﻖﻠﻌﺗ و ﺪﻧراد يرادﺎﻨﻌﻣ ﻲﻣ ﻞﻳﺪﻌﺗ ار ﻪﻄﺑا
ﺪـﻨﻨﻛ . ﻲﻳﻼﻛرﺎـﻴﻣ يﺪﻤـﺻ و ﻲﻧﺎـﺟﺎﻗآ
) 1392 ( ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ دﺎﻌﺑا ﻦﻴﺑ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻲﻃ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺪﻧوﺮﻬـﺷ رﺎﺘﻓر ﺎﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو رادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﻲﻃﺎﺒﺗرا .
ﻲﻔﺠﻧ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻪﻄﺑار ﻦﻳا ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و
) 2011 ( ﺰﻴﻧ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﻴﻳﺄﺗ .
ﺎﺘﺳور و يﺰﻳﺰﻋ )
1389 ( ﻲﻳاﺬـﻏ داﻮـﻣ ﺖﻌﻨـﺻ رد ار شوﺮـﻓ يوﺮـﻴﻧ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
ﻪﺘﻓﺎﻳرد و هدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ لﻼﻘﺘﺳا و يﺪﻣآرﺎﻛدﻮﺧ ،ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ ﺪﻧا
ﻦﺘـﺷاد شوﺮـﻓ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺎـﺑ ،
دراد ﻲﻔﻨﻣ ﺔﻄﺑار شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ ﻲﺘﺑﺎﻗر ﻮﺟ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺔﻄﺑار .
ﻲﻨﻴﺴﺣرﻮﭘ و ﻲﺘﺷﺪﻫد )
1392 ( ﺰﻴﻧ
ﺳا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﻛﺮﺷ رد ار شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ و شوﺮﻓ يﮋﺗاﺮﺘ رازﺎـﺑ ﻮـﻀﻋ ﻲﻳاﺬـﻏ ﻊﻳﺎﻨﺻ يﺎﻫ
ﺎـﺑ يرادﺎـﻨﻌﻣ و ﺖـﺒﺜﻣ ﺔـﻄﺑار ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ و شوﺮﻓ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد و ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ناﺮﻬﺗ سرﻮﺑ لﻮﺤﺗ يﺮﺒﻫر و ﺪﻧراد شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻞﻳﺪﻌﺗ تاﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻧاروﺎﻨﻓ تﻻﻮﺤﺗ و ﺖﺑﺎﻗر تﺪﺷ ،ﻦﻳﺮﻓآ
ةﺪﻨﻨﻛ
ﺮﺑ يدﺎﻳز ﻲﻣ ﻪﻄﺑار ﻦﻳا
ﺪﻧراﺬﮔ . ﻣ و ﺮﭽﺘﻠﻓ ﺎ
رﻮﺟ ) 2007 ( و ﻲﺘﺑﺎـﻗر ﻮـﺟ ﻦﻴـﺑ طﺎـﺒﺗرا ﺪـﻨﺘﻓﺎﻳرد ﺰـﻴﻧ
ﻪﺑ شوﺮﻓ دﺮﻠﻜﻤﻋ ﺎﺑ ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ سﺎﺴﺣا ﺖﺳا ﺖﺒﺜﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﺐﻴﺗﺮﺗ
.
ﻲﺳرﺮﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﺔﻨﻴﻣز رد دﻮﺟﻮﻣ ﻲﺑﺮﺠﺗ ﺔﻨﻴﺸﻴﭘ ﻲﺳرﺮﺑ
ﺶﻫوﮋـﭘ ﺐـﻠﻏا داد نﺎـﺸﻧ هﺪـﺷ يﺎـﻫ
مﺎﺠﻧا ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ عﻮﺿﻮﻣ صﻮﺼﺧ رد هﺪﺷ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ تﺎﻋﻮـﺿﻮﻣ ﺮـﮕﻳد ﺔﻨﻴﻣز رد
ﻪـﺟﻮﺗ ﺮﺘﻤﻛ شوﺮﻓ و ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﺮﺑ نآ ﺮﻴﺛﺄﺗ و ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﻦﻳا زا ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ةﮋﻳو يروآﻮﻧ ،ور
نﺎـﻴﻣ ﻲـﺸﻫوﮋﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺘـﺷر
يا
ﻪﺑ ار ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ دﺮﺑرﺎﻛﺮﭘ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﻲﻜﻳ ﺮﻴﺛﺄﺗ شوﺮـﻓ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺔـﻨﻴﻣز رد صﻮﺼﺧ
ﺖﺳا هدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﺶﺨﭘ ﺖﻛﺮﺷ ﻚﻳ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ .
ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد نﺎﻴﺑ تﺎﻴﺑدا يﺎﻨﺒﻣﺮﺑ
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ دﺎﻌﺑا ،هﺪﺷ ﻪﺑ
يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ناﻮﻨﻋ ﻞﻘﺘﺴﻣ
و
ﻲﻧﺎﺴﻧا ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ
ﺮﻴﻐﺘﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺘـﺴﺑاو
هﺪـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد
ا ﺖـﺳ . دﺎـﻌﺑا ﺶﺠﻨـﺳ ياﺮـﺑ
ﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ناور يزﺎ ﻞﻳﺪﻌﺗ لﺪﻣ زا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
رﺰﺘﻳﺮﭙﺳا ةﺪﺷ )
1992 ( ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﺮﺑ لﺪـﻣ سﺎﺳا
رﺰﺘﻳﺮﭙـﺳا ناور يزﺎـﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
ﺖــﺳا سﺎـﺴﺣا عﻮـﻧ رﺎــﻬﭼ ﻞﻣﺎـﺷ ﻲﺘﺧﺎﻨــﺷ :
،ﻲﮕﺘــﺴﻳﺎﺷ سﺎـﺴﺣا
رادﺎﻨﻌﻣ ،ندﻮﺑ رﺎﻴﺘﺧا رادﺎﻨﻌﻣ و ﻦﺘﺷاد ﻞﻐﺷ ندﻮﺑ
. ﺎﻫﺪﻌﺑ د نوﺮﻤﻛ و ﻦﺗ )
1998 ( نآ ﻪـﺑ ار دﺎـﻤﺘﻋا ﺪﻌﺑ
هدوﺰﻓا ﺪﻧا . ﻞﻴﻜﺸﺗ ار ﺶﻫوﮋﭘ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺞﻨﭘ ﻦﻳا
ﻲﻣ ﺪﻨﻫد . ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﺑ
يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺘﺴﺑاو
هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺔﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ نآ ﺶﺠﻨـﺳ ياﺮـﺑ ﻪـﻛ
ﺲﻳﻮﻳد دراﺪﻧﺎﺘﺳا )
2008 ( ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﻓر رﺎﻛ .
ﺮﺑ ﺰﻴﻧ ﻪﻟﻮﻘﻣ ود ﻦﻳا ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا دادراﺮـﻗ مﻮـﻬﻔﻣ سﺎﺳا
ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ دراد هرﺎـﺷا ﺮﮕﻳﺪـﻜﻳ زا ناﺮﻳﺪـﻣ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻨﻫذ تارﺎﻈﺘﻧا ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
) ،ﻦﻴﻜﻴﻣ و ﺪﻟﺎﻧود ﻚﻣ 2000
( ﺶﻴﭘ ﻦﻳا ﺎﺑ
نﺎﮔﺪﻨـﺷوﺮﻓ ﻲـﺘﻗو ﻪﻛ ضﺮﻓ ﻲـﻣ
ﺔـﻨﻴﻣز ناﺮﻳﺪـﻣ ﺪـﻨﻨﻴﺑ
ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﺎﻬﻧآ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ نوﺰﻓا شﻼﺗ ،ﺪﻧا
مﺎـﺠﻧا دﻮـﺧ ﻲﻠﻐـﺷ ﻒﻳﺎـﻇو مﺎـﺠﻧا ياﺮﺑ يﺮﺗ
ﻲﻣ ﻲﻣ ﻦﻳا و ﺪﻨﻫد دﻮﺷ نﺎﺷدﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻘﺗرا ﺐﺟﻮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
. ار ﺶﻫوﮋـﭘ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ ،سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ
ﻲﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻞﻜﺷ ترﻮﺻ 1
داد نﺎﺸﻧ .
ﻞﻜﺷ 1 . ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ
ﺚﺣﺎﺒﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻴﺑ
نﺎ رد هﺪﺷ
ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد ﻲﻣﻮـﻬﻔﻣ لﺪـﻣ و يﺮـﻈﻧ ﺔﻨﻴـﺸﻴﭘ ﺶﺨﺑ هﺪـﺷ
ﻪﻴﺿﺮﻓ يﺎﻫ ﻦﻳوﺪﺗ ﻦﻳا ةﺪﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ترﺎﺒﻋ ا زا ﺪﻧ :
1 .
» ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ سﺎﺴﺣا
« ﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻘﺗرا دراد ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ
.
2 .
» ﻨﻌﻣ سﺎﺴﺣا ﺎ
راد ي ﻞﻐﺷ
« ﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻘﺗرا دراد ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ
.
3 .
» سﺎﺴﺣا رﺎﻴﺘﺧا ﻦﺘﺷاد
« ﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻘﺗرا دراد ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ
.
4 .
» راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ سﺎﺴﺣا ندﻮﺑ
« ﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻘﺗرا دراد ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ
.
5 .
» رد دﺎﻤﺘﻋا دﻮﺟو سﺎﺴﺣا
نﺎﻣزﺎﺳ
« ﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﺎﻘﺗرا دراد ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ
.
شور ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺞﻳﺎﺘﻧ زا اﺮﻳز ؛ﺖﺳا يدﺮﺑرﺎﻛ ،فﺪﻫ هﺎﮕﻧ زا ور ﺶﻴﭘ ﺶﻫوﮋﭘ تﻼﻜـﺸﻣ ﻞـﺣ ياﺮـﺑ نآ يﺎـﻫ
ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻣزﺎﺳ نورد صﺎﺧ دﻮﺷ
.
هداد يروآدﺮـﮔ ﻲﮕﻧﻮـﮕﭼ هﺎﮕﻧ زا
ﻲﻔﻴـﺻﻮﺗ ﻲـﺸﻫوﮋﭘ ،ﺎـﻫ ـ
ﻧ درﻮﻣ تﺎﻋﻼﻃا اﺮﻳز ؛ﺖﺳا ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ يرﺎـﻣآ ﺔـﻧﻮﻤﻧ دﻮـﺟﻮﻣ ﻊﺿو زا زﺎﻴ
ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ زا ﺔﺒﻨﺟ ﻧ زا و ﻲﻌﻄﻘﻣ ،ﻲﻧﺎﻣز هﺎﮕ
هداد عﻮﻧ
ﻤﻛ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ،ﺎﻫ ﻲ
ﻪﺑ رﺎﻤـﺷ
ﻲﻣ دور .
شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ
ﺖﻛﺮﺷ ﺶﺨﭘ يﺎﻫ ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ سﺎﺴﺣا
ﻞﻐﺷ يرادﺎﻨﻌﻣ سﺎﺴﺣا
سﺎﺴﺣا ﻦﺘﺷاد رﺎﻴﺘﺧا
راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ سﺎﺴﺣا ندﻮﺑ
نﺎﻣزﺎﺳ رد دﺎﻤﺘﻋا دﻮﺟو سﺎﺴﺣا
ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
H5 H4 H1
H2
H3
ﺔﻌﻣﺎﺟ ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﺷ ﻞﻣﺎﺷ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻪـﺑ ﺖﻛﺮﺷ نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ
ﺶـﺨﭘ داﺪـﻌﺗ ﻪـﺑ 950
ﺮـﻔﻧ
ﺖﺳا . ﻪﻧﻮﻤﻧ شور زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻴﮔ
يﺮ ﻲﻓدﺎﺼﺗ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﺮـﺑ ﻪـﻧﻮﻤﻧ داﺪـﻌﺗ سﺎـﺳا
ﻪﻧﻮﻤﻧ لﻮﻣﺮﻓ ﻞﻣﺎﺷ دوﺪﺤﻣ ﺔﻌﻣﺎﺟ زا يﺮﻴﮔ
270 ﺮﻔﻧ ﺖﺳا .
ﻊﻤﺟ راﺰﺑا هداد يروآ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ،ﻲﻧاﺪﻴﻣ ﺔﻴﻟوا يﺎﻫ
يا 20
ﻪـﺑ ﻪـﻛ ﺖﺳا ﻲﻟاﺆﺳ سﺎـﻴﻘﻣ ترﻮـﺻ
ﺞﻨﭘ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا تﺮﻜﻴﻟ ﻲﺤﻄﺳ .
ناور يزﺎـﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺶﺠﻨـﺳ ياﺮـﺑ ﺔﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ زا ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
رﺰﺘﻳﺮﭙﺳا فوﺮﻌﻣ )
1995 ( ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﻔﻟﺆﻣ زا ﻚﻳ ﺮﻫ ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ يﺎﻫ
ﺎـﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ
هﺪﺷ هﺪﻴﺠﻨﺳ ﻪﻳﻮﮔ ﻪﺳ ﺲﻳﻮـﻳد دراﺪﻧﺎﺘـﺳا ﺔﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ زا ﺰـﻴﻧ شوﺮـﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ و ﺪﻧا
) 2008 ( ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا لاﺆﺳ ﺞﻨﭘ ﻞﻣﺎﺷ .
ﺦـﺳﺎﭘ ةﻮﻴﺷ ﻪـﺑ ﺰـﻴﻧ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ تﻻاﺆـﺳ ﻪـﺑ ﻲـﻫد
ﻦﻳا ناﺰـﻴﻣ ةرﺎـﺑرد ار نﺎـﺸﻫﺎﮔﺪﻳد هﺪـﺷ ﻪﺘـﺳاﻮﺧ ﺖﻛﺮـﺷ نﺎﮔﺪﻨـﺷوﺮﻓ زا ﻪـﻛ ﺖﺳا هدﻮﺑ ترﻮﺻ
ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳا زا نﺎﺸﻧارﺎﻜﻤﻫ يرادرﻮﺧﺮﺑ ﺪـﻨﻨﻛ نﺎﻴﺑ ﺎﻫ
. ﺔـﻧﻮﻤﻧ ،ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ ندﻮـﻣزآ ياﺮـﺑ
ﻪﻴﻟوا ﻞﻣﺎﺷ يا 30
ﻨﺸﺳﺮﭘ ﺶﻴﭘ ﻪﻣﺎ هداد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ نﻮﻣزآ
ﻪـﺑ يﺎـﻫ ﺖـﺳد
ﺎـﺑ و هﺪـﻣآ
مﺮﻧ ﻚﻤﻛ يرﺎﻣآ راﺰﻓا
ﺪـﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ شور ﺎﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﺐﻳﺮﺿ ناﺰﻴﻣSPSS .
ناﺰـﻴﻣ
لوﺪـﺟ رد نآ يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ و دﺎﻌﺑا و ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ 1
ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻪـﺋارا .
ﻲـﻳاور ﻲﺑﺎـﻳزرا ياﺮـﺑ
ﺮﻣ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ زا ﺰﻴﻧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ لوﺪﺟ رد نآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا لوا ﺔﺒﺗ
2 ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .
لوﺪﺟ 1 . ﺎﻬﻧآ دﺎﻌﺑا و ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ زا ﻚﻳ ﺮﻫ و ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺐﻳﺮﺿ
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺐﻳﺮﺿ
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺐﻳﺮﺿ
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
74
% يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ سﺎﺴﺣا
70
%
ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ سﺎﺴﺣا
71
% دﺎﻤﺘﻋا دﻮﺟو سﺎﺴﺣا
73
%
سﺎﺴﺣا ﻞﻐﺷ يرادﺎﻨﻌﻣ
68
% شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ
86
%
ﻲﻧﺎﻣﺎﺳدﻮﺧ سﺎﺴﺣا
75
% ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻞﻛ
78
%
هداد يور نآ مﺎـﺠﻧا نﺎﻜﻣا زا ﺪﻳﺎﺑ ،ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ مﺎﺠﻧا زا ﺶﻴﭘ
ﻪـﺑ و ﺎـﻫ ﻧﺎـﻴﺑ ﺐـﺳﺎﻨﻣ ﻲ ندﻮـﺑ
هداد دﻮﺷ ﻞﺻﺎﺣ نﺎﻨﻴﻤﻃا ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ .
ﻦﻳﺪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻳﺎﻔﻛ ﺺﺧﺎﺷ زا رﻮﻈﻨﻣ رﺰﻳﺎﻛ يﺮﻴﮔ
ـ
ﺮﻳﺎﻣ ـ ﻦﻜﻴﻟوا
KMO)
1( ﺖﻠﺗرﺎﺑ نﻮﻣزآ و ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا2
ﻪـﺑ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﻳا رد نآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ دﻮﺷ حﺮـﺷ
لوﺪﺟ 2 ﺖﺳا .
ـــ ـــــــــــــــــــــــ ــــــ
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــ
1. Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy 2. Bartlett’s Test of Sphericity
لوﺪﺟ 2 . ﺺﺧﺎﺷ و ﺖﻠﺗرﺎﺑ نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ KMO
ﺖﻠﺗرﺎﺑ نﻮﻣزآ
ﺺﺧﺎﺷ KMO 868
/ 0
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ود يﺎﻛ هﺪﺷ
405
/ 3602
يدازآ ﺔﺟرد 190
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ
000 / 0
ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا راﺪﻘﻣ
ﺺﺧﺎﺷ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑKMO
868 / 0 و ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ ،ﺖﺳا ﻚﻳ ﻪﺑ ﻚﻳدﺰﻧ ﻪﻛ دﻮﺷ
ﻲﻣ ﺖﻳﺎﻔﻛ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ياﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺪﻌﺗ ﺪﻨﻛ
. ﺮﻔﺻ ﺮﺑاﺮﺑ ﺖﻠﺗرﺎﺑ نﻮﻣزآ يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻚﭼﻮﻛ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺎﻔﻟآ يﺎﻄﺧ ﺢﻄﺳ زا ﺮﺗ
05 / 0 ﻲﻣ نﺎﺸﻧ و هدﻮﺑ ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ ياﺮـﺑ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺪﻫد
ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ضﺮﻓ و ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣ لﺪﻣ و رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺘﺴﺒﻤﻫ ﺲﻳﺮﺗﺎﻣ ندﻮﺑ هﺪﺷ
ﻲﻣ در ﻲﮕ دﻮﺷ
.
ﻪﻳﺰﺠﺗ ياﺮﺑ
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﺑ يﺎﻫ
ﺖﺳد ﺮـﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ دﻮﺒﻧ ﺎﻳ دﻮﺟو ﻲﺳرﺮﺑ و هﺪﻣآ
ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻدﺎﻌﻣ لﺪﻣ و يﺪﻴﻳﺄﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ زا ﻪﺘﺴﺑاو .
طﺎﺒﺗرا ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ
ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻴﺑ
هدﺎﻔﺘـﺳا ﻪـﻠﺣﺮﻣ ود رد يﺪـﻴﻳﺄﺗ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ زا ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ و ﺎﻫ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ .
رد
ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻴﺑ ﺔﻄﺑار ناﺰﻴﻣ و ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ،لوا ﺔﻠﺣﺮﻣ هزاﺪﻧا يﺎﻫ
دﺎـﻌﺑا زا ﻚـﻳ ﺮﻫ يﺮﻴﮔ )
لاﺆـﺳ يﺎـﻫ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ (
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ دﺎﻌﺑا و .
ﻚﻳ ﺮﻫ ﻦﻴﺑ ﺔﻄﺑار ناﺰﻴﻣ و ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ،مود ﺔﻠﺣﺮﻣ رد
ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ﻲﻠﺻا مﻮﻬﻔﻣ و دﺎﻌﺑا زا )
يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ (
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا )
ـﻜﻠﻤﻋ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ،شوﺮـﻓ دﺮ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺖﺴﺨﻧ ﺔﻠﺣﺮﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﻂﻘﻓ .(
ﻪﺑ ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﺴﺨﻧ ﺔﻠﺣﺮﻣ رد ،ﺮﮕﻳد نﺎﻴﺑ ﻚﻳ ﺮﻫ ﻪﻛ دﻮﺷ
ﺺﺧﺎﺷ زا ﻪﺑ يﺎﻫ
رﺎﻛ
ﻲـﻣ ﺪـﺣ ﻪـﭼ ﺎـﺗ ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ رد ﻪﺘﻓر يزﺎـﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ زا ﺮـﻈﻧ ﺪـﻣ ﺪـﻌﺑ ﺪـﻨﻧاﻮﺗ
ناور ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ مود ﺔﻠﺣﺮﻣ رد و ﺪﻨﻨﻛ ﻦﻴﻴﺒﺗ ار ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺎـﺑ ناﺰـﻴﻣ ﻪـﭼ ﺎـﺗ ،دﺎـﻌﺑا زا ﻚـﻳ ﺮﻫ دﻮﺷ
ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﻣ و ﺪﻧراد ﻪﻄﺑار ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺪﻨﻨﻛ ﻦﻴﻴﺒﺗ ار نآ ﺪﻨﻧاﻮﺗ .
دﺎـﻌﺑا ﻲﻠﻣﺎـﻋ ﻞـﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎـﺘﻧ
ﻞﻴﻜﺸﺗ ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ةﺪﻨﻫد لوﺪﺟ رد ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
3 هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺪﻧا
.
ﻪﺋارا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
لوﺪﺟ رد هﺪﺷ 3
رادﺎﻨﻌﻣ ﻪﻔﻟﺆﻣ ﺔﻤﻫ ﺮﺛا ندﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد يﺎﻫ
ياﺮﺑ هﺪﺷ
ﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ناور يزﺎ ﻦﻴﺑ ﺎﻬﻧآ راﺪﻘﻣ اﺮﻳز ؛ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﻴﻳﺄﺗ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
96 / 1 و 96 / 1 - ﺖﺴﻴﻧ . ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
ﺮﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ سﺎﺳا نﺎﻴﺑ يﺎﻫ
ﺺﺧﺎـﺷ ،لوﺪـﺟ ﻦﻳا رد هﺪﺷ
ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد يﺎـﻫ ﺶﺠﻨـﺳ ياﺮـﺑ هﺪـﺷ
ﻪﻔﻟﺆﻣ ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ يﺎﻫ ﻦﻴﻴﺒﺗ ﺰﻴﻧ شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
هﺪﻨﻨﻛ ﻦـﻳا ياﺮـﺑ ﻲﺒـﺳﺎﻨﻣ يﺎـﻫ
هدﻮﺑ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻧا
.
لوﺪﺟ 3 . ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻞﻴﻜﺸﺗ يﺎﻫ
ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ةﺪﻨﻫد ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺐﻳﺮﺿ
ﺮﻴﺛﺄﺗ دﺪﻋ يرادﺎﻨﻌﻣ دﺎﻌﺑا
ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ دﺪﻋ
يرادﺎﻨﻌﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺐﻳﺮﺿ
ﺺﺧﺎﺷ
ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗناوريزﺎﺳنﺎﻨﻛرﺎﻛﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
60 / 0 76 / 6
ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ
ترﺎﻬﻣ ﻪﺑ ﻲﻠﻐـﺷ ﻒﻳﺎـﻇو مﺎـﺠﻧا ياﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
زﺎﻴﻧ درﻮﻣ مراد ﻂﻠﺴﺗ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ .
32 / 9 48 / 0
مﺎـﺠﻧا ياﺮـﺑ دﻮـﺧ ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ رﺎـﻛ نداد
ﻢﺘﺴﻫ ﻦﺌﻤﻄﻣ 02 .
/ 9 63 / 0
ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ و ﺮﺤﺒﺗ ةدوﺪﺤﻣ رد مرﺎﻛ دراد راﺮﻗ ﻢﻳﺎﻫ
. 75 / 8 69
/ 0
76 / 0 65 / 9 دﻮﺧيرﺎﺘﺨﻣ مﺎــﺠﻧا رد لﻼﻘﺘــﺳا دﻮــﺧ ﻲﻠﻐــﺷ ﻒﻳﺎــﻇو نداد
مراد يدﺎﻳز 26 .
/ 14 93
/ 0
ﻲﻣ
مﺎـﺠﻧا ﻲﮕﻧﻮـﮕﭼ ةرﺎـﺑرد ﻢﻧاﻮﺗ ﻒﻳﺎـﻇو نداد
ﻲﻠﻐﺷ مﺮﻴﮕﺑ ﻢﻴﻤﺼﺗ ما 07 .
/ 14 98
/ 0
ﻦﻳا زا ﻲﻠﻐﺷ ﻒﻳﺎﻇو مﺎﺠﻧا رد ﻪﻛ مراد ار ﺖﺻﺮﻓ
ﻢﻨﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﺼﺨﺷرﺎﻜﺘﺑا 43 .
/ 10 79
/ 0
70 / 0 17 / 8 ﺮﻴﺛﺄﺗيراﺬﮔ يرﺎﻛ ﺪﺣاو رد ﻪﭽﻧآ ﺮﺑ ﻲﻣ قﺎﻔﺗا ما
لﺮـﺘﻨﻛ ،ﺪﺘﻓا
مراد يدﺎﻳز 35 .
/ 10 87
/ 0
يرﺎــﻛ ﺪــﺣاو رد ﻪــﭽﻧآ ﺮــﺑ ﻦــﻣ ﺮﻴﺛﺄــﺗ قﺎــﻔﺗا ما
ﻲﻣ ﺖﺳا دﺎﻳز ﻲﻠﻴﺧ ،ﺪﺘﻓا 27 .
/ 10 92
/ 0
ﻢﻴﻤﺼﺗ رد ﻦﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ يرﺎﻛ ﺪﺣاو يﺮﻴﮔ
ﻪـﺟﻮﺗ ما
ﻲﻣ دﻮﺷ 91 .
/ 9 92
/ 0
61 / 0 07 / 7
ندﻮﺑرادﺎﻨﻌﻣ
ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ﻪﻛ ار يرﺎﻛ ﺖﺳا رادﺎﻨﻌﻣ ﻢﻳاﺮﺑ ،ﻢﻫد
. 29 / 9 59
/ 0
ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ﻪﻛ ار يرﺎﻛ ﻢـﻬﻣ رﺎﻴـﺴﺑ ﻢﻳاﺮـﺑ ،ﻢﻫد
ﺖﺳا 94 .
/ 9 72
/ 0
ﻲﻠﻐﺷ ﻒﻳﺎﻇو ﺪﻨﺘﺴﻫ رادﺎﻨﻌﻣ ًﺎﺼﺨﺷ ﻦﻣ ياﺮﺑ ما .
13 / 9 54
/ 0
ﻜﻠﻤﻋدﺮهﺪﻨﺷوﺮﻓ
45 / 0 76 / 5 دﺎﻤﺘﻋا ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ نﺎﺸﻄﺑاور رد ﻢﻧارﺎﻜﻤﻫ مراد نﺎﻨﻴﻤﻃا
ﻲﻣ ﻞﻤﻋ ﻪﻧﺎﻗدﺎﺻ ﺪﻨﻨﻛ
. 12
/ 11 96
/ 0
لﻮــﻗ ﻪــﺑ ﻢﻧارﺎــﻜﻤﻫ مراد نﺎــﻨﻴﻤﻃا ﻪــﻛ ﻲﻳﺎــﻫ
ﻲﻣ ﻲﻣ ﻞﻤﻋ ،ﺪﻨﻫد ﺪﻨﻨﻛ
. 57
/ 11 98
/ 0
ﻨﻴﻤﻃا يﺪـﻨﻤﻧاﻮﺗ زا ﻢﻧارﺎﻜﻤﻫ مراد نﺎ مزﻻ يﺎـﻫ
ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ دﻮﺧ ﻲﻠﻐﺷ ﻒﻳﺎﻇو مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ .
88 / 9 73
/ 0
ﻖﻳﻮﺸﺗ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ رد هدﺎﻔﺘﺳا زا يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﺐﺳﺎﻨﻣ رد ﺪﻳﺮﺧ زا فﺮﻃ هﺪﻨﺷوﺮﻓ 36
/ 9 65 / 0
يﺮﺘﺸﻣ ندﻮﺑراﺪﻣ هﺪﻨﺷوﺮﻓ و ﻦﺘﺷاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺖﺒﺜﻣ زا ﺮﻈﻧ يﺮﺘﺸﻣ 96
/ 9 79 / 0
ﻚﻤﻛ ﻪﺑ نﺎﻳﺮﺘﺸﻣ رد ﺖﻬﺟ ﺖﺒﺜﻣ ﻲﺸﻳﺪﻧا و هدﺎﻔﺘﺳا زا هار ﻞﺣ يﺎﻫ ﺪﻳﺪﺟ 83
/ 8 68
/ 0
ﺢﻴﺟﺮﺗ نداد ﺪﻳﺮﺧ دﺪﺠﻣ زا ﻦﻳا هﺪﻨﺷوﺮﻓ رد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﺮﮕﻳد نﺎﮔﺪﻨﺷوﺮﻓ 69
/ 8 62
/ 0
تﺬﻟ يﺮﺘﺸﻣ ندﺮﺑ زا
ﺪﻳﺮﺧ دﻮﺧ زا ﻦﻳا هﺪﻨﺷوﺮﻓ و ﺖﻳﺎﺿر يو دﺮﻜﻠﻤﻋ زا
87 / 9 74
/ 0
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
دﻮﺟﻮﻣ ﻂﺑاور ،يرﺎﺘﺧﺎﺳ تﻻدﺎﻌﻣ لﺪﻣ رد ﺖﻔﺻ ﻦﻴﺑ
ﺮـﺑ ﻪﻛ نﻮﻨﻜﻣ يﺎﻫ جاﺮﺨﺘـﺳا ﺔـﻳﺮﻈﻧ سﺎـﺳا
هﺪﺷ هداد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﻧا يروآدﺮﮔ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﺷ ﺪﻧﻮﺷ
) ،يﺮـﺘﻧﻼﻛ 1388
.(
لﺪـﻣ ﻦـﻳا رد 20
رﺎﻜﺷآ ﺮﻴﻐﺘﻣ )
لاﺆﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻫوﮋـﭘ يﺎﻫ
( نﻮـﻨﻜﻣ ﺮـﻴﻐﺘﻣ ﺶـﺷ و )
ﺔﺘـﺴﺑاو و ﻞﻘﺘـﺴﻣ يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ
نﺎﻴﺑ هﺪﺷ ( دراد دﻮﺟو .
لﺪﻣ زا ﺲﭘ ﺻ ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ ،يزﺎﺳ
ﺺﺧﺎﺷ زا لﺪﻣ ﺖﺤ هﮋﻳو يﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳا يا
ﻲﻣ ترﺎﺒﻋ ﻪﻛ دﻮﺷ زا ﺪﻧا
: يﺎﻛ ﺖﺒﺴﻧ ،ﺪـﺷﺎﺑ ﻪـﺳ زﺎـﺠﻣ راﺪـﻘﻣ زا ﺮـﺘﻤﻛ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻛ يدازآ ﺔﺟرد ﻪﺑ ود
راﺪﻘﻣ ﺐﻳﺮﻘﺗ يﺎﻄﺧ مود ناﻮﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺔﺸﻳر ﻚـﭼﻮﻛ ﺪﻳﺎﺑ نآ زﺎﺠﻣ راﺪﻘﻣ ﻪﻛ
زا ﺮـﺗ 08 / 0 و ﺪـﺷﺎﺑ
ﻲﭘ راﺪﻘﻣ زا ﺮﺘﻤﻛ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻛ
05 / 0 ﺷ و ﺪﺷﺎﺑ شزاﺮﺑ ﺺﺧﺎ ﺪﻌﺗ
ﻞﻳ ﻪﺘﻓﺎﻳ گرﺰﺑ ﺪﻳﺎﺑ زا ﺮﺗ
9 / 0 ﺪﺷﺎﺑ .
رادﺎﻨﻌﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ياﺮـﺑ و يرادﺎـﻨﻌﻣ لﺪـﻣ زا ،شوﺮـﻓ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ندﻮﺑ
ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا دراﺪﻧﺎﺘﺳا لﺪﻣ زا ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦﻳا ناﺰﻴﻣ و ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ﻲﺑﺎﻳزرا دﻮﺷ
. رادﺎـﻨﻌﻣ ةرﺎﺑرد داﺪـﻋا ندﻮـﺑ
ﻪﺑ ﺖﺳد ﻲﻣ ،لﺪﻣ ةﺪﻣآ ﺮﻓ نﻮـﻣزآ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﻪﻴـﺿ نﺎـﻨﻴﻤﻃا ﺢﻄـﺳ رد ﺎـﻫ 95
/ 0 مﺎـﺠﻧا
ﻲﻣ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺧ رادﺎﻨﻌﻣ يداﺪﻋا ،دﻮﺷ 96
/ 1 و 96 / –1 ﻦﻴـﺑ يدﺪﻋ ﺮﮔا ﻲﻨﻌﻳ ؛ﺪﻨﺷﺎﺒﻧ 96
/ 1
و 96 / 1 - ﻲﺑ ،دﺮﻴﮕﺑ راﺮﻗ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺎﻨﻌﻣ
.
ﻪﺑ نﺎﻴﺑ ﻂﺑاور ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﻴﺿﺮﻓ رد هﺪﺷ
رادﺎﻨﻌﻣ ،يرادﺎﻨﻌﻣ لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ اﺪﺘﺑا ﺎﻫ ﺮﺛا ندﻮﺑ
ﺮﻫ ﺶﻴﭘ ﻂﺑاور زا ﻚﻳ ﻲﻨﻴﺑ
ﻲﮕﻧﻮـﮕﭼ و ناﺰـﻴﻣ ،دراﺪﻧﺎﺘـﺳا لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ و ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﺷ
ﻲﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺎﻬﻧآ زا ﻚﻳ ﺮﻫ ﺮﻴﺛﺄﺗ دﻮﺷ
. ﺮﺑ يﺎﻨﺒﻣ ﺺﺧﺎﺷ لوﺪﺟ يﺎﻫ 4
ﻲﻣ ناﻮﺗ شزاﺮـﺑ ةرﺎﺑرد لﺪـﻣ
ناور يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ دﺮﻛ توﺎﻀﻗ شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
.
ﺶﻴﭘ ﻂﺑاور يرادﺎﻨﻌﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻨﻴﺑ
ﻞﻜﺷ رد هﺪﺷ 2
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﺶﻳﺎﻤﻧ .
لوﺪﺟ 4 . ﺺﺧﺎﺷ شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ لﺪﻣ شزاﺮﺑ يﺎﻫ
ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ زﺎﺠﻣ راﺪﻘﻣ
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا
يﺎﻛ ﺖﺒﺴﻧ يدازآ ﺔﺟرد ﻪﺑ ود / <3
00 / 2 ﺐﺳﺎﻨﻣ شزاﺮﺑ
ناﻮﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺔﺸﻳر ﺐﻳﺮﻘﺗ يﺎﻄﺧ مود
RMSEA) ( 08
/ RMSEA >0
063 / 0 ﺐﺳﺎﻨﻣ شزاﺮﺑ
ﺺﺧﺎﺷ ﺐﺳﺎﻨﻣ ،لﺪﻣ شزاﺮﺑ يﺎﻫ هزاﺪﻧا لﺪﻣ ندﻮﺑ
ﻲـﻣ نﺎﺸﻧ ار طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ يﺮﻴﮔ ؛ﺪـﻫد
يﺎﻛ ﺖﺒﺴﻧ اﺮﻳز ﺮﺑاﺮﺑ يدازآ ﺔﺟرد ﻪﺑ ود
10 / 2 زﺎﺠﻣ راﺪﻘﻣ زا ﺮﺘﻤﻛ و 3
راﺪﻘﻣ ، ناﻮـﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺔﺸﻳر
ﺐﻳﺮﻘﺗ يﺎﻄﺧ مود )
ﻲﻨﻌﻳ 064 / 0 ( ﻚﭼﻮﻛ ﻲﻨﻌﻳ زﺎﺠﻣ راﺪﻘﻣ ﺪﺣ رد زا ﺮﺗ
08 / 0 گرﺰﺑ و زا ﺮـﺗ 05 / 0
دراد راﺮﻗ . ﺮﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺶﻴﭘ ﻂﺑاور ﺮﻴﺛﺄﺗ ،لﺪﻣ ﻦﻳا يﺎﻨﺒﻣ
ﻲﻨﻴﺑ ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺔﻤﻫ رد هﺪﺷ ؛ﺪﻨﺘﺴﻫ رادﺎﻨﻌﻣ ﺎﻫ
ﻪﻴﺿﺮﻓ ياﺮﺑ ﺎﻬﻧآ راﺪﻘﻣ اﺮﻳز ﻪﺑ ﻢﺠﻨﭘ ﺎﺗ لوا يﺎﻫ
ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ 14
/ 9 ، 86 / 7 و 95 / 8 و 03 / 8 و 55 / 8
ﻤﻫ و راﺪﻘﻣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﮕ 96
/ 1 ﺪﻨﺘﺴﻫ . دراﺪﻧﺎﺘﺳا لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺰﻴﻧ
ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻲﻄﺑاور ﺮﻴﺛﺄﺗ ناﺰﻴﻣ
دﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ار ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﻴﻳﺄﺗ ﺎﻬﻧآ يرادﺎﻨﻌﻣ ﻪﻛ لﺪﻣ ﻦﻳا رد .
ﻞﻜﺷ 2 . يرادﺎﻨﻌﻣ ﺖﻟﺎﺣ رد شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ لﺪﻣ رادﻮﻤﻧ
ﻞﻜﺷ 3 . يزﺎﺳﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺮﻴﺛﺄﺗ لﺪﻣ رادﻮﻤﻧ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺖﻟﺎﺣ رد شوﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ
