ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ رود ، ة 49 ةرﺎﻤﺷ ، 3 ﺰﻴﻳﺎﭘ ، 1398 تﺎﺤﻔﺻ ، 444
- 425
) ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻲﻤﻠﻋ ﺔﻟﺎﻘﻣ (
ناﺮﻳا ﻲﻧﺪﻣ قﻮﻘﺣ رد ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر
ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﺔ
و ﺮﺼﻣ قﻮﻘﺣ رد ﻲﻘﻴﺒﻄﺗ ﺲﻴﻠﮕﻧا
ﻲﻠﻋ ﻲﻘﺗ
هداز
رﺎﻳدﺎﺘﺳا قﻮﻘﺣ هوﺮﮔ ﻲﺻﻮﺼﺧ
ﺪﻜﺸﻧاد ة قﻮﻘﺣ هﺎﮕﺸﻧاد ناﺮﻬﺗ ﻲﺋﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ﻪﻣﻼﻋ
يﺮﮕﺴﻋ ﻦﻴﺴﺤﻣﻼﻏ
ﺲﻳدﺮﭘ ﻲﺻﻮﺼﺧ قﻮﻘﺣ يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد ﺑﻴ
ﻦ ﻠﻠﻤﻟا ﻲ ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﺶﻴﻛ
) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
16 / 5 / 1397 - ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :
31 / 4 / 1398 (
هﺪﻴﻜﭼ
فﺮﺻ ﺮﻈﻧ ﺐﻧﺎﺟ زا نآ ندﻮﺑ عﻮﺟر ﻞﺑﺎﻗ ،دﻮﺷ ﻪﺘﺴﻧاد عﺎﻘﻳا ﺎﻳ ﺪﻘﻋ ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو ﻪﻜﻨﻳا زا
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺐﻠﻏا قﻮﻘﺣ رد ﻲﺻﻮﻣ .
ﻲﺻﻮﻣ ﺎﻳآ ﻪﻜﻨﻳا ﺎﻣا ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ار عﻮﺟر ﻖﺣ
ﻪﺑ طﺎﻘﺳا دﻮﺧ زا يﻮﺤﻧ
،ﺪﻨﻛ ﺖﺳا فﻼﺘﺧا ﻞﺤﻣ .
رد قﻮﻘﺣ ﻦﻴﻨﭼ ﺮﮔا ﻪﻴﻣﺎﻣا ﻪﻘﻓ و ناﺮﻳا ﻲﻧﺪﻣ
دﺮﻴﮔ ترﻮﺻ ﺖﻴﺻو ﻦﻤﺿ ﻲﻃﺮﺷ
،
ًﺎﻌﻄﻗ ﺖﺳا ﺮﺛاﻼﺑ
، ﻲﻣزﻻ ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ ﻖﺣ ﻦﻳا طﺎﻘﺳا ﺮﮔا ﺎﻣا
دﻮﺷ طﺮﺷ
، ﻞﻃﺎﺑ و عﺮﺷ فﻼﺧﺮﺑ ار نآ ﻲﻀﻌﺑ ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻧاد و ﺢﻴﺤﺻ ﻲﻀﻌﺑ و مزﻻ
ءﺎﻓﻮﻟا رد .
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺴﻧاد ﻞﻃﺎﺑ ﻖﺣ ﻦﻳا طﺎﻘﺳا طﺮﺷ ﺮﺼﻣ قﻮﻘﺣ .
قﻮﻘﺣ رد ﺲﻴﻠﮕﻧا ار عﻮﺟر نﻮﭼ ﺰﻴﻧ
ﻣ ﻲ ناﻮﺗ بﻮﺴﺤﻣ ﺖﻴﺻو ﻲﺗاذ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا دﺮﻛ
ﻪﺑ ، ﺮﻈﻧ ﻣ ﻲ ﺪﺳر نآ ﺐﻠﺳ نﺎﻜﻣا ﺬﭘ ﻳ ﺮ ﺪﺷﺎﺒﻧ . ﻦﻳا
ﻌﻟﺎﻄﻣ و ﻖﺣ ﻦﻳا ﻦﻴﻴﺒﺗ دﺪﺻرد ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺔ
تﺎﻛﻼﻣ ﺬﺧا ﺖﻬﺟ ﺲﻴﻠﮕﻧا و ﺮﺼﻣ قﻮﻘﺣ ﺎﺑ نآ ﻲﻘﻴﺒﻄﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ ﻪﻴﻣﺎﻣا ﻪﻘﻓ و ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﻦﻳزاﻮﻣ ﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺮﻈﻧ بﺎﺨﺘﻧا و كﺮﺘﺸﻣ .
و نﺎﮔژا يﺪﻴﻠﻛ
،ﻖﺣ طﺎﻘﺳا ،ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر
عﺎﻘﻳا ﺎﻳ ﺪﻘﻋ ،مزﻻ ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ طﺮﺷ
، ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو .
لﻮﺌﺴﻣ ةﺪﻨﺴﻳﻮﻧ
taghizadeh@atu.ac.ir
Email:
426 ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، رود ة 49 رﺎﻤﺷ ، ة 3 ﺰﻴﻳﺎﭘ ، 1398
1 . ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺚﺤﺑ درﻮﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ زا ﻲﻜﻳ عﻮﺟر ،ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو ﻪﻠﻤﺟ زا نﺎﮕﻳار ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﻲﻗﻮﻘﺣ لﺎﻤﻋا رد
ﻣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ دﻮﻘﻋ ﺮﻳﺎﺳ زا لﺎﻤﻋا ﻦﻳا ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ ﻪﺟو ﻪﻛ )
نﺎﮕﻳار ﺮﻴﻏ (
ﺖﺳا . رد ﻲﻳﺎﺟ ﻊﻗاو ﻪﻛ
ﻚﻴﻠﻤﺗ ًﺎﻧﺎﺠﻣ يﺮﮕﻳد ﻪﺑ ار ﻲﻟﺎﻣ ﻲﺼﺨﺷ ﻣ
ﻲ ﺎﻤﻧ ﻳ ﺪ
، ﻪﻛ نﺎﻜﻣا ﻦﻳا ترﻮﺻ رد
ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﻲﻧﺎﻤﻴﺸﭘ
ﺪﻧادﺮﮔﺮﺑ ﻲﺜﻟﺎﺛ ﺺﺨﺷ ﺎﻳ دﻮﺧ ﻪﺑ ار لﺎﻣ ﻲﻧﺎﺠﻣ ﻚﻴﻠﻤﺗ زا عﻮﺟر
، هراﻮﻤﻫ ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ و حﺮﻃ ﻞﺑﺎﻗ
ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﻳازا ور قﻮﻘﺣ و ﻲﻣﻼﺳا ﺐﻫاﺬﻣ ﻪﻘﻓ و ناﺮﻳا ﻲﻧﺪﻣ قﻮﻘﺣ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﺎﻫرﻮﺸﻛ
عﻮﺟر ﺮﻈﻧ ﻪﺑ و حﺮﻄﻣ ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا يﺎﻫ
ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ﺮﺠﻨﻣ هﺪﺷ ﺖﺳا . رد ناﺮﻳا ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ
ةدﺎﻣ 838 ﻪﺑ ار ﻲﺻﻮﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ﻖﺣ ﺖﺣاﺮﺻ ﭘﻴ
ﺶ ﺑﻴ ﻨ ﻲ رﺮﻘﻣ و ﺖﺳا هدﺮﻛ :
» ﻲﺻﻮﻣ ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ زا ﺪﻨﻛ عﻮﺟر دﻮﺧ ﺖﻴﺻو
« . رد ةدﺎﻣ 839 ﻪﺑ ﻋﻮﻧ ﻲ ار ﺖﻴﺻو زا ﻲﻨﻤﺿ عﻮﺟر
ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ﻦﻳﺪﺑ رﺮﻘﻣ ﻪﻛ ﺐﻴﺗﺮﺗ هدﺮﻛ
ﺖﺳا :
» ﺪﻳﺎﻤﻧ لوا ﺖﻴﺻو فﻼﺧﺮﺑ ﻲﺘﻴﺻو ًﺎﻴﻧﺎﺛ ﻲﺻﻮﻣ ﺮﮔا
ﺖﺳا ﺢﻴﺤﺻ مود ﺖﻴﺻو
« .
رد ةدﺎﻣ 829 ﻲﺘﺣ ار ﺖﻴﺻو زا ﻲﺻﻮﻣ عﻮﺟر ﺰﻴﻧ ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ ﺗرﻮﺻرد
ﻲ ﻪﻛ ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﻟ ،
ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﻛ ﺾﺒﻗ ار
، ﭘﻴ ﺶ ﺑﻴ ﻨ ﻲ و هدﺮﻛ رﺮﻘﻣ ﻣ ﻲ دراد :
» لﻮﺒﻗ ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﻟ تﻮﻓ زا ﻞﺒﻗ
ﻲﺻﻮﻣ و ﺖﺴﻴﻧ ﺮﺛﺆﻣ ﻲﺻﻮﻣ ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﺘﺣ ،ﺪﻨﻛ عﻮﺟر دﻮﺧ ﺖﻴﺻو زا ﺗرﻮﺻرد
ﻲ ﻪﻛ ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﻟ ،
ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﻛ ﺾﺒﻗ ار
« .
ﺎﻣا لاﺆﺳ ﻲﺻﻮﻣ ﺎﻳآ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻲﻠﺻا ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣزﻻ ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ ار ﻖﺣ ﻦﻳا ﻪﺑ
ترﻮﺻ
ﻂﻗﺎﺳ دﻮﺧ زا طﺮﺷ ﺪﻨﻛ
ﻲﻃﺮﺷ ﻦﻴﻨﭼ و ﺮﻴﺧ ﺎﻳ مزﻻ
ءﺎﻓﻮﻟا ﺖﺳا
؟ﺮﻴﺧ ﺎﻳ
2 . ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر قﻮﻘﺣ رد
ﻘﻓ و ناﺮﻳا ﻲﻧﺪﻣ ﻪﻴﻣﺎﻣا ﻪ
2.1 . تﺎﻴﻠﻛ
ﻒﻟا ( ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ﻒﻳﺮﻌﺗ
ﻦﺘﺸﮔزﺎﺑ ﻪﺑ عﻮﺟر ﺖﻐﻟ ﮓﻨﻫﺮﻓ رد ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﻳﺮﻌﺗ نﺪﻣآزﺎﺑ و ﻦﺘﺸﮔﺮﺑ –
) ،ﺪﻴﻤﻋ 1379 : 1034 ؛
،ﻦﻴﻌﻣ 1386 : 1640
.(
ﻲﺧﺮﺑ ناﺪﻗﻮﻘﺣ ﺎﻫ عﻮﺟر ﻒﻳﺮﻌﺗ رد ﻪﺑ
رﻮﻃ ﻲﻠﻛ ﻪﺘﻔﮔ ﺪﻧا :
» ﻒﻟا - زا ﻞﺒﻗ ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺑ ﺖﺸﮔﺮﺑ
ﻛ ﻦﻴﻌﻣ عﺎﻘﻳا زا ﻞﺒﻗ ﺎﻳ ﻦﻴﻌﻣ ﺪﻘﻋ ﺖﺳا ﺦﺴﻓ فداﺮﻣ ترﻮﺻ ﻦﻳا رد ﻪ
. زا لﺎﺣ ﺮﻫ رد عﻮﺟر
ﺪﻴﻳﺄﺗ درﻮﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻓﺮﻋ موﺰﻟ نآ موﺰﻟ و ﺖﺳا مزﻻ ﻪﺸﻴﻤﻫ و ﺖﺳا تﺎﻋﺎﻘﻳا ناراﺬﮕﻧﻮﻧﺎﻗ
ﺖﺳا ...
«
) ،يدوﺮﮕﻨﻟ يﺮﻔﻌﺟ 1367
: 29
.(
عﻮﺟر حﻼﻄﺻا ﻞﻳذ ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ
ﻪﺘﻔﮔ ﺪﻧا :
» ﺸﻳر زا ،ﺖﻐﻟ رد ﺔ
ﺘﺸﮔزﺎﺑ و تدﻮﻋ ،ﺖﺸﮔزﺎﺑ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ و رﺪﺼﻣ ،ﻊﺟر ﺖﺳا ﻦ
. ﻪﺑ ﺖﺸﮔزﺎﺑ ﻪﺑ قﻮﻘﺣ و ﻪﻘﻓ رد
ﺪﻨﻳﻮﮔ عﻮﺟر ﺖﺴﺨﻧ فﺮﺼﺗ ﺾﻘﻧ ﺎﻳ و ﻦﻴﺸﻴﭘ ﺖﻟﺎﺣ .
زا ﻢﻋا عﻮﺟر ﻲﻣﻼﺳا ﻪﻘﻓ رد ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺲﻴﻠﮕﻧا و ﺮﺼﻣ قﻮﻘﺣ رد ﻲﻘﻴﺒﻄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ناﺮﻳا ﻲﻧﺪﻣ قﻮﻘﺣ رد ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر 427
ﺖﺳا ﺖﻌﺟر
لﺎﺣ ،دراد صﺎﺼﺘﺧا ﻲﻌﺟر قﻼﻃ ﻪﺑ ﺖﻌﺟر و
ﻪﻜﻧآ ﺖﺸﮔزﺎﺑ زا ترﺎﺒﻋ عﻮﺟر
ﺖﺳا ﻲﻗﻮﻘﺣ ﻞﻤﻋ ﻚﻳ زا ﺶﻴﭘ ﺖﻴﻌﺿو ﻪﺑ «
) ،يﺮﻫﺎﻃ و يرﺎﺼﻧا 1384
: 1017
.(
ﺣ ﻦﻴﻋ رد لﺎ
ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻣ ﻲ ﺪﺳر ﻢﻴﻧاﺪﺑ عﺎﻘﻳا ﻪﭼ ار ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو
) ،يدوﺮﮕﻨﻟ يﺮﻔﻌﺟ 1390
: 26
و (
ﺪﻘﻋ ﻪﭼ
) ،نﺎﻳزﻮﺗﺎﻛ 1369 : 67
،(
ار نآ زا عﻮﺟر ﻣ
ﻲ ﻧاﻮﺗ ﻴ ﻢ ﻲﻗﻮﻘﺣ ﻞﻤﻋ ﻪﻛ ﻲﻋﺎﻘﻳا ﻪﺑ ﻢﻴﻨﻛ ﻒﻳﺮﻌﺗ
) عﺎﻘﻳا ﺎﻳ ﺪﻘﻋ (
ﻲﻘﺣ ﺎﻳ ﻞﺤﻨﻣ ار يﺮﮕﻳد )
ﻲﻟﺎﻣ ( راﺮﻗﺮﺑ يﺮﮕﻳد ياﺮﺑ ار .ﺪﻨﻛ
ب ( ﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ﻲﻧﺎﺒﻣ ﻲﻜﻴﻠﻤ
لﺎﻘﺘﻧا و ﺖﺳا ﻲﺻﻮﻣ تﻮﻓ ﺮﺑ ﻖﻠﻌﻣ ﻲﻗﻮﻘﺣ ﻞﻤﻋ ﺖﻴﺻو ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﺑ ﻊﻗاو ﻲﺻﻮﻣ تﺎﻴﺣ نﺎﻣز رد
ﻤﻧ ﻲ دﻮﺷ ﺖﺳا تﺎﻴﺣ ﺪﻴﻗ رد ﻲﺻﻮﻣ ﻪﻛ ﻲﻣادﺎﻣ ﺎﺗ اﺬﻟ و
، ﺪﻋﺎﻗ ﻖﺒﻃ ة
ﻲﻠﻛ
» ﻲﻠﻋ نﻮﻄﻠﺴﻣ سﺎﻨﻟا
ﻢﻬﻟاﻮﻣا
«
، دراد ﻖﺣ َﻻﻮﺻا
، ﻪﺑ ﻮﺤﻧ ي ﻪﻛ ﻣ ﻲ ﺪﻫاﻮﺧ فﺮﺼﺗ و ﻞﺧد دﻮﺧ لاﻮﻣا رد ﺪﻨﻛ
ار نآ ﺎﻳ
ﺪﻫد ﺮﻴﻴﻐﺗ . ﻘﺑﺎﺳ ﺮﮔا ﻪﻛ ﺖﺳا نآ تﺎﻓﺮﺼﺗ ﻦﻳا زا ﻲﻜﻳ
ًﺎ ﻲﺘﻴﺻو هدﺮﻛ لوﺪﻋ نآ زا ﺪﻨﻛ
. فﺮﻃ زا
ﺮﮕﻳد
، دارا ﻦﻳﺮﺧآ ﻦﻴﻣﺄﺗ ياﺮﺑ ﺖﻴﺻو ة
ﻊﺿو دﻮﺧ ﻲﻟﺎﻣ قﻮﻘﺣ و لاﻮﻣا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﺻﻮﻣ هﺪﺷ
ﺎﺗ
ﻈﺤﻟ ﻦﻳﺮﺧآ ﺔ
حﻼﺻ ﻪﻛ ﻲﻤﻴﻤﺼﺗ ﺮﻫ ﻦﻴﺴﭘاو مد ﺎﺗ و ﻲﮔﺪﻧز ﻣ
ﻲ ﺪﻧاد
، و دﻮﺧ لاﻮﻣا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﺎﺨﺗا دﻮﺧ گﺮﻣ زا ﺲﭘ ياﺮﺑ ذ
ﻛ ﺪﻨ . يﺪﻨﺒﻳﺎﭘ و ماﺰﺘﻟا زا ﺎﺗ ﺖﻓﺮﮔ وا زا ار يدازآ ﻦﻳا ﺪﻳﺎﺒﻧ ﺲﭘ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ سﺮﺗ دﻮﺧ .
ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﺐﺒﺳ رد ةدﺎﻣ 838 رﺮﻘﻣ ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ ﺖﺳا هﺪﺷ
:
» ﻲﺻﻮﻣ
ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﻨﻛ عﻮﺟر دﻮﺧ ﺖﻴﺻو زا
« . رد عﻮﺿﻮﻣ ﺖﻴﻤﻫا ﺪﻴﻛﺄﺗ رد ﻲﺘﺣ ةدﺎﻣ
829 رﺮﻘﻣ هﺪﺷ :
» ...
ﻲﺻﻮﻣ ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﻨﻛ عﻮﺟر دﻮﺧ ﺖﻴﺻو زا ﻲﺘﺣ ﺪ
ﺗرﻮﺻرد ﻲ ﻪﻛ ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﻟ ، ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﺑ ﺾﺒﻗ ار
ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﻛ .
« يدازآ ﻦﻳا ﺎﻳآ ﻪﻜﻨﻳا ﺎﻣا ﺑ
ﻲ ﺮﺼﺣوﺪﺣ و ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻲﺘﺣ و ﻲﺻﻮﻣ ﺖﻴﺼﺨﺷ حﻼﺻ ﻪﺑ
نآ يدﺎﺼﺘﻗا ﻂﺑاور ﻣ
ﻲ ﺪﺷﺎﺑ ﺖﺳا يﺮﻣا ﺎﻳ
ًَﻼﻣﺎﻛ ﻲﺻﻮﺼﺧ ﺪﻳﺎﺑ
راﺮﻗ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻖﻴﻗﺪﺗ و ﻖﻴﻘﺤﺗ درﻮﻣ
دﺮﻴﮔ . ار ﻖﺣ ﻦﻳا ﻲﺧﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ
ًَﻼﻣﺎﻛ و ﻖﻠﻄﻣ دارا ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو و يرﺎﺼﺤﻧا ة
ﺑ ﻲ ﺮﺼﺣوﺪﺣ
ﻲﺻﻮﻣ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻧاد
، اﺬﻟ ار نآ ﺾﺤﻣ ﻖﺣ ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻧاد ﻲﺻﻮﻣ ﻪﻛ ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ عﻮﺟر ﺮﮕﻳد مزﻻ ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ
ﺐﻠﺳ دﻮﺧ زا ار ﻖﺑﺎﺳ ﺖﻴﺻو زا ﺪﻨﻛ
. ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ ﻲﻟو ار نآ
ﻪﺑ ﻋﻮﻧ ﻲ ﻲﺻﻮﻣ ﺖﻴﺼﺨﺷ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ
ﺮﻣ ﻲﺘﺣ و وا لﺎﻴﻣا و ﺎﻫوزرآ و يو يﻮﻨﻌﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺎﺑ نآ ﻲﮕﺘﺳﻮﻴﭘ و و ﻂﺒﺗ
ﺮﺛﺆﻣ ﻂﺑاور ﺮﺑ
يو ﻲﮔداﻮﻧﺎﺧ نﺎﻛرا و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻧاد
، ﻦﻳازا ور ار نآ ﻖﺣ ﻪﺘﺴﻧاد ﻒﻴﻠﻜﺗ ﻲﻋﻮﻧ ﺎﺑ ﻪﺘﺨﻴﻣآ
فﺮﺻ ﻤﻧ ﻲ ﺪﻨﻧاد ﺒﻨﺟ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﺔ
ندﻮﺑ ﻢﻜﺣ ار نآ
ﺢﻴﺟﺮﺗ هداد زﺎﺟا و ة ﻖﺑﺎﺳ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر
وا ﻪﺑ ار ﻣ ﻲ ﻫد ﻨ ﺪ . ﻪﺑ ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ
، ﻲﺻﻮﻣ ياﺮﺑ ار ﻲﻘﺣ ﻦﻴﻨﭼ ﺐﻠﺳ مزﻻ
ﻳﺎﻋﺮﻟا ﻪ ﻤﻧ ﻲ ﺪﻨﻧاد ﺎﺑ ﻪﻛ
ﻨﻳا ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ ﺮﻫﺎﻇ ﻪﻜ )
ةدﺎﻣ 838 ( ﻲﻗﻮﻘﺣ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﻲﺧﺮﺑ و
) ،نﺎﻳزﻮﺗﺎﻛ 1369 : 69 ؛ ،نﺎﻳزﻮﺗﺎﻛ 1381 :
520
هﺪﻴﻘﻋ دﻮﺧ ﻖﺑﺎﺳ ﺖﻴﺻو زا ﻲﺻﻮﻣ عﻮﺟر ﻖﺣ ﺐﻠﺳ نﺎﻜﻣا مﺪﻋ و هﺪﻋﺎﻗ ﻦﻳا ندﻮﺑ هﺮﻣآ ﺮﺑ (
ﻢﻫ ﺮﺻﺎﻌﻣ ﺪﻴﻠﻘﺗ ﻊﺟاﺮﻣ ﺐﻟﺎﻏ ﺰﻴﻧ و ﺪﻧراد ار نآ
ﻢﻜﺣ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻧاد ﻮﻧ ﻲﺧﺮﺑ ، ﻲﻗﻮﻘﺣ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳ
) ،يدوﺮﮕﻨﻟ يﺮﻔﻌﺟ 1390
: 54
ار نآ(
هﺮﻣآ ﻤﻧ ﻲ ﺪﻨﻧاد فﺮﺻ ﻖﺣ ار ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر و ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻧاد رد ﻪﻛ
428 ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، رود ة 49 رﺎﻤﺷ ، ة 3 ﺰﻴﻳﺎﭘ ، 1398
ﻪﻣادا هرﺎﺷا نآ ﻪﺑ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ ﺒﻨﺟ ﺢﻴﺟﺮﺗ ﻢﻫ ﺎﻣ رﺎﺘﺨﻣ ﺮﻈﻧ و ﺔ
ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ندﻮﺑ ﻢﻜﺣ
ﺖﺳا نآ ندﻮﺑ ﺾﺤﻣ ﻖﺣ ﻪﺑ .
ج ( ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر عاﻮﻧا
ﻲﻜﻳ ﻪﺑ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ﻖﻘﺤﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻨﻤﺿ ﺎﻳ ﻲﻠﻌﻓ و ﺢﻳﺮﺻ ﺎﻳ ﻲﻟﻮﻗ ترﻮﺻ ود زا
ﺖﺳا .
ﺢﻳﺮﺻ ﺎﻳ ﻲﻟﻮﻗ عﻮﺟر :
دراد عﻮﺟر زا ﺖﻳﺎﻜﺣ ًﺎﺤﻳﺮﺻ ﻆﻔﻟ نﻮﻤﻀﻣ شور ﻦﻳا رد
، ًﻼﺜﻣ
ﻲﺻﻮﻣ ﻣ ﻲ ﻮﮔ ﻳ ﺪ ﺪﻳﻮﮕﺑ ﺎﻳ مدﺮﻛ ﺦﺴﻓ ﺎﻳ مدﺮﻛ عﻮﺟر ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﺑ وا ﻪﺑ ار ) ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﻟ ( ﺮﻫ ﻪﺑ و ﺪﻴﻫﺪﻧ
ﻪﻛ ﻲﻈﻔﻟ ﺮﻫ ﺮﻳﺪﻘﺗ ﻪﺑ
ﻟد ﻴ ﻞ ﻲﻣاﺰﺘﻟا ﺎﻳ ﻲﻘﺑﺎﻄﻣ ﺪﻧﺎﺳﺮﺑ ار ﺖﻴﺻو زا ﻲﺻﻮﻣ عﻮﺟر و فاﺮﺼﻧا
،
ﻖﻘﺤﻣ ﻣ ﻲ دﻮﺷ .
ﻲﻨﻤﺿ ﺎﻳ ﻲﻠﻌﻓ عﻮﺟر :
ﺪﻫد مﺎﺠﻧا ﻲﻠﻤﻋ ﻲﺻﻮﻣ ﺖﺳا نآ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﻛ )
ﺎﻳ ﻲﻗﻮﻘﺣ زا ﻢﻋا
ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ( ﻚﻴﻠﻤﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﺑ ﻪﺑ ، ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﻟ ﺪﺷﺎﺑ ضرﺎﻌﻣ و تﺎﻓﺎﻨﻣ .
ًﻼﺜﻣ ﺻو ﻴ ﺖ ﻣﺎﻧ ﺔ يﺮﮕﻳد
ﻒﻟﺎﺨﻣ ﺎﺑ ﺻو ﻴ ﺖ ﻣﺎﻧ ﺔ ﻢﻴﻈﻨﺗ ﻖﺑﺎﺳ ﺪﻨﻛ
ﺎﻳ ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﺑ ار ﺑ ﻪ رﻮﻃ ﻞﻘﺘﻨﻣ يﺮﮕﻳد ﻪﺑ ﺰﺠﻨﻣ ﺪﻨﻛ
) ضرﺎﻌﻣ ﻲﻗﻮﻘﺣ تﺎﻓﺮﺼﺗ (
ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﺑ ﺮﻴﻐﺘﻣ تﺎﻓﺮﺼﺗ ﺎﻳ ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻒﻠﺗ ار ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﺑ ﺪﻫد مﺎﺠﻧا
) ﺮﻳﺎﻐﻣ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺎﻳ يدﺎﻣ تﺎﻓﺮﺼﺗ (
ﻪﺑ ﻞﻗاﺪﺣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ترﻮﺻ رﺎﻬﭼ
ﻲﺻﻮﻣ ، ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ رﻮﻃ
ﺪﻨﻛ عﻮﺟر دﻮﺧ ﺖﻴﺻو زا ﻲﻨﻤﺿ :
درﻮﻣ رد ﺎﺸﻧا ي ﻖﺑﺎﺳ ﺖﻴﺻو ﻒﻟﺎﺨﻣ ﺖﻴﺻو :
ةدﺎﻣ 839 رﺮﻘﻣ ًﺎﺘﺣاﺮﺻ ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ هدﺮﻛ
جرد ًﻼﺒﻗ هدﺎﻣ ﻦﻴﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺢﻴﺤﺻ مود ﺖﻴﺻو ،ﺪﺷ
عﻮﺟر ﻖﻘﺤﺗ ياﺮﺑ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻟو
) ﻲﻨﻤﺿ ( رد اﻳ ﻦ درﻮﻣ دﺎﻀﺗ و ضرﺎﻌﺗ ﺖﻴﺻو ود ﻦﻴﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﺑ
ﻪﻧﻮﮔ ا ي ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺑ
ﻫ ﻴ ﭻ ﻪﺟو
ﻮﻟو ﺎﻬﻧآ ﻦﻴﺑ ﻊﻤﺟ و يرﺎﮔزﺎﺳ ﻪﺑ
رﻮﻃ ﺺﻗﺎﻧ نﺎﻜﻣا ﺬﭘ ﻳ ﺮ ضﺮﻓ ﻦﻳا و ﺪﺷﺎﺒﻧ د
ﺗرﻮﺻ ر ﻲ ﻪﻛ ﺖﺳا
ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﺑ و ﺪﺣاو ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﻟ ﺪﺷﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ .
زا ﻲﻨﻴﻌﻣ ﻦﻴﻋ ﺎﺠﻜﻳ ﺖﻴﺻو ﻚﻳ رد ﻲﺻﻮﻣ ﺮﮔا اﺬﻟ
ﺖﻴﺻو شﺮﺴﻤﻫ و دﻮﺧ ناﺪﻧزﺮﻓ زا ﻲﻜﻳ ﻊﻔﻧ ﻪﺑ ار دﻮﺧ لﺎﻣ ،ﺪﻨﻛ
ود نآ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻲﻛاﺮﺘﺷا
ﻦﻴﻋ ﻚﻟﺎﻣ ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﺑ ﻣ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ ﺪﺷﺎﺒﻧ ﻲﻓﻼﺧ طﺮﺷ ﺮﮔا ﺎﻬﻧآ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ﻪﻛ
، ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﻔﺻﺎﻨﻤﻟﺎﺑ َﻻﻮﺻا
دﻮﺑ . ﺮﮔا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺮﻔﻧ ﻪﺳ
، ﺮﻫ ﻚﻟﺎﻣ ار ﻦﻴﻌﻣ ﻦﻴﻋ ﺚﻠﺛ ماﺪﻛ ﻣ
ﻲ ﺪﻧﻮﺷ ﺮﺧآ ﻲﻟا و .
ﺮﮔا ﺎﻣا
رد ﺻو ﻴ ﺖ ﻣﺎﻧ ﺔ ﺖﻴﺻو ﺶﻧاﺪﻧزﺮﻓ زا ﻲﻜﻳ ﻊﻔﻧ ﻪﺑ ار دﻮﺧ لﺎﻣ زا ﻲﻨﻴﻌﻣ ﻦﻴﻋ ﻖﺑﺎﺳ دﺮﻛ
ًﺎﺒﻗﺎﻌﺘﻣ و
ﻊﻔﻧ ﻪﺑ دﻮﺑ هدﺮﻛ ﺖﻴﺻو ًﻼﺒﻗ ﻪﻛ يراﺪﻘﻣ نﺎﻤﻫ ﻪﺑ ار ﻦﻴﻌﻣ ﻦﻴﻋ نﺎﻤﻫ يﺮﮕﻳد ﺖﻴﺻو رد ﻛ ﺖﻴﺻو شﺮﺴﻤﻫ لوا ﺖﻴﺻو و ﺢﻴﺤﺻ مود ﺖﻴﺻو ،دﺮ
عﻮﺟر بﻮﺴﺤﻣ هﺪﺷ ﻣ
ﻲ ﻮﺷ د ﻞﻃﺎﺑ و
ﺖﺳا . ﻦﻴﻌﻣ ﻦﻴﻋ ﺪﻴﻗ نوﺪﺑ ار دﻮﺧ لﺎﻣ ﺚﻠﺛ ﺮﮔا ترﻮﺻ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ )
ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﻠﻛ ( ﻪﺑ ﻊﻔﻧ شﺪﻧزﺮﻓ
ﺖﻴﺻو ،دﺮﻛ دﺮﻛ ﺖﻴﺻو ﺮﻳﺎﻐﻣ ﻲﻓﺮﺼﻣ ياﺮﺑ ار دﻮﺧ لﺎﻣ ﺚﻠﺛ ﺲﭙﺳ
، ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ار ﻲﺘﻴﺻو ﻦﻴﻨﭼ
ﻪﻛ ﺖﺴﻧاد ﻲﻠﺒﻗ ﺖﻴﺻو نﻼﻄﺑ ﺐﺟﻮﻣ و دﺎﻀﺘﻣ ﺎﻬﻘﻓ ﻲﺧﺮﺑ
)
،ﻲﻧﺎﺛ ﺪﻴﻬﺷ ﺑ ﻲ ﺎﺗ : 395
؛
،ﻲﻠﻣﺎﻋ ﺑ ﻲ ﺎﺗ : 465 (
ﺦﺳﺎﻧ ار مود ﺖﻴﺻو ﻪﺘﺴﻧاد
ﺪﻧا
، ﻴﻟوا ﺚﻠﺛ نﺎﻤﻫ ﻪﺑ ﻲﺻﻮﻣ ﺮﻈﻧ ار مﻼﻛ ﺮﻫﺎﻇ نﻮﭼ ﺔ
لﺎﻣ ﻪﺘﺴﻧاد ﺪﻧا
ﺲﻴﻠﮕﻧا و ﺮﺼﻣ قﻮﻘﺣ رد ﻲﻘﻴﺒﻄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ناﺮﻳا ﻲﻧﺪﻣ قﻮﻘﺣ رد ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر 429
،ﺮﮕﻳد ﺚﻠﺛ ﻪﻧ ا
ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ و ﻪﺘﺴﻧاﺪﻧ ﻲﻌﻄﻗ ار مود ﺖﻴﺻو دﺎﻀﺗ و ضرﺎﻌﺗ ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ ﻪﭼﺮﮔ
ﻪﻴﻀﻗ ﻦﺋاﺮﻗ ﻪﺘﺴﻧاد
ﺪﻧا
)
،ﻲﻠﺣ ﻪﻣﻼﻋ ﺑ
ﻲ ﺎﺗ : 401
.(
ياﺮﺑ ار دﻮﺧ لﺎﻣ ﺚﻠﺛ ﻒﺼﻧ ًﺎﺒﻗﺎﻌﺘﻣ ﺮﮔا ﻲﻟو
ﻒﺼﻧ ،دﺮﻛ ﺖﻴﺻو شﺮﺴﻤﻫ ﺻو
ﻴ ﺖ ﻣﺎﻧ ﺔ ﻲﻠﺒﻗ عﻮﺟر ﺖﺳا بﻮﺴﺤﻣ هﺪﺷ
؛ ﻪﺑ ﺚﻠﺛ ﻒﺼﻧ ﻲﻨﻌﻳ
شﺮﺴﻤﻫ ﻪﺑ ﺚﻠﺛ نﺎﻤﻫ ﺮﮕﻳد ﻒﺼﻧ و شﺪﻧزﺮﻓ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ﻖﻠﻌﺗ ﺖﻴﺻو ﻣ
ﻲ ﮔ ﻴ دﺮ .
ﺎﺸﻧا رد ﻪﻜﻨﻳا ي
،ﻲﺻﻮﻣ ،لوا ﺖﻴﺻو ﺎﺑ ﺮﻳﺎﻐﻣ مود ﺖﻴﺻو ﻪﺑ
ﺑ مود ﺖﻴﺻو ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ ﺖﻴﺻو ﺎ
ردﺎﺻ وا زا لوا ﺖﻴﺻو ﻒﻟﺎﺨﻣ ﻲﻠﻤﻋ ،ﻪﺟﻮﺗ نوﺪﺑ ﺎﻳ ﻪﺘﺷاد ﻪﺟﻮﺗ دﻮﺧ لوا هﺪﺷ
زا ،ﺖﺳا ﺮﻈﻧ
و ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
زا ﻪﻛ ﻲﺘﻓاﺮﻇ ﻪﺑ ةدﺎﻣ
839 طﺎﺒﻨﺘﺳا ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﻲﺻﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ و عﻮﺟر ﺪﺼﻗ و
ﺖﺷادﺮﺑ نآ زا ﻤﻧ
ﻲ دﻮﺷ
، مﻮﻠﻌﻣ ﻣ ﻲ دﻮﺷ زا ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ نآ
و ﻪﺟﻮﺗ ﻪﻛ هدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻬﻘﻓ ﺮﻈﻧ
ﻗ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاﺪﻧ مزﻻ ار ﻲﺻﻮﻣ عﻮﺟر ﺪﺼ
)1 ،ﻲﻔﺠﻧ 1430 ج ،ق 28 : 197
.(
درﻮﻣ رد لﺎﻘﺘﻧا ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﺑ : ﻪﺑ ترﻮﺻ ﺰﺠﻨﻣ قﺎﻔﺗا ﺮﻈﻧ نﺎﻣز رد ﻲﺻﻮﻣ ﺮﮔا ﻪﻛ دراد دﻮﺟو
ﻠﻣﺎﻌﻣ دﻮﺧ تﺎﻴﺣ ﺔ
ﻪﻠﻗﺎﻧ ا ي ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﺑ ﺪﻫد ترﻮﺻ
، ﻞﻃﺎﺑ ﺖﻴﺻو ﺖﺳا
ﺖﻴﺻو ًﻼﻤﻋ و
عﻮﺟر بﻮﺴﺤﻣ هﺪﺷ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ . ﺤﺑ ﻦﻳا لﺎﺣ ﻦﻴﻋ رد حﺮﻄﻣ ﺚ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ نﻼﻄﺑ ضﺮﻓ ﻦﻳا رد
ﺖﻴﺻو ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻠﻣﺎﻌﻣ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺖﻴﺻو عﻮﺿﻮﻣ نﺪﺷ ﻲﻔﺘﻨﻣ ﺔ
ﺖﻴﺻو ياﺮﺑ ﻲﻋﻮﺿﻮﻣ ًﻼﻤﻋ نآ
ﻲﻗﺎﺑ ﻤﻧ ﻲ ﺪﻧﺎﻣ ﻲﺻﻮﻣ ماﺪﻗا فﺮﺻ ﺎﻳ ﻪﺑ
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ مﺎﺠﻧا ﻲﺻﻮﻣ
ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ،ﻪﺑ
بﻮﺴﺤﻣ ﻣ ﻲ دﻮﺷ
؟
نﺎﻤﻫ رﻮﻃ ﻲﺧﺮﺑ ﻪﻛ ﺎﻬﻘﻓ
ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ
) نﺎﻤﻫ
،(
ﺠﻴﺘﻧ ﺔ ياراد ﺚﺤﺑ ﻦﻳا ﺪﻳﺎﻓ
ة ﺖﺳا ﻲﻠﻤﻋ
، ﻪﻛاﺮﭼ
ﻠﻣﺎﻌﻣ ﺮﮔا ﺔ ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﺑ ، ﻪﺑ ﺐﺒﺳ دﻮﺷ بﻮﺴﺤﻣ عﻮﺟر ،ﺖﻴﺻو عﻮﺿﻮﻣ نﺪﺷ ﻲﻔﺘﻨﻣ
، ﺗرﻮﺻرد ﻲ ﻪﻛ
ﻠﻣﺎﻌﻣ ﺔ ﻞﻃﺎﺑ دﻮﺷ مﻮﻠﻌﻣ ًاﺪﻌﺑ ﺎﻳ ﺪﺷﺎﺑ ﻞﻃﺎﺑ ﻪﻠﻗﺎﻧ ،ﺖﺳا
رد ﺪﻫاﻮﺧ ﺬﻓﺎﻧ و ﺢﻴﺤﺻ ﺖﻴﺻو ﻪﺠﻴﺘﻧ
دﻮﺑ . ﻪﺑ ﻊﺟار ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﻪﺑ ماﺪﻗا فﺮﺻ ﺮﮔا ﻲﻟو ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﺑ دﻮﺷ بﻮﺴﺤﻣ عﻮﺟر ،
، ﻣﺎﻌﻣ ﻪﭼ ﻊﺟار ﻪﻠ
ﻪﺑ ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﺑ ﺢﻴﺤﺻ ﻪﭼ ﺪﺷﺎﺑ ﻞﻃﺎﺑ
، ﺮﻫ رد ترﻮﺻ ﺖﻴﺻو عﻮﺟر ﺮﮕﻳد و ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﻲﻘﻠﺗ هﺪﺷ
ﺎﻴﺣا ﻤﻧ ﻲ ﻮﺷ د .
ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻣ ﻲ ﺪﺳر ﻪﺑ ﻊﺟار ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﻪﺑ ماﺪﻗا فﺮﺻ ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﺑ ، ﻪﺑ ﻟﺰﻨﻣ ﺔ دﻮﺷ بﻮﺴﺤﻣ عﻮﺟر
، اﺮﻳز
ﻲﺻﻮﻣ ﺖﻴﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ و يﻮﻨﻌﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ زا ﻖﺑﺎﺳ ﺖﻴﺻو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﻳ ﺪﺼﻗ ﺖﺳا
قﻮﻘﺣ رد ﻪﻛ
ﻗ تﺎﺒﺛا ﻞﺑﺎ ﺖﺴﻴﻧ
ﺎﻨﺘﻋا نآ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺒﻧ و دﺮﻛ
. ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ يرﺎﻴﺧ ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ ﺪﺷﺎﺑ
و
ًَاﺪﻌﺑ ﺦﺴﻓ
ﻪﻠﻣﺎﻌﻣ عﻮﺿﻮﻣ و دﻮﺷ )
عﻮﺟر عﻮﺿﻮﻣ (
ددﺮﮔ دادﺮﺘﺳا ﻲﺻﻮﻣ ﻪﺑ
، ﺖﻴﺻو عﻮﺟر و ﻲﻘﻠﺗ هﺪﺷ
ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﺎﻴﺣا ،ﺪﺷ
ﺪﻫد راﺮﻗ ﺖﻴﺻو درﻮﻣ ار نﺎﻤﻫ ﺪﻫاﻮﺨﺑ ﻲﺻﻮﻣ ﺮﮔا اﺬﻟ
، ﺪﻳﺎﺑ
ًَادﺪﺠﻣ ﺖﻴﺻو
ﺪﻨﻛ .
1 . ﻪﻴﺻﻮﻠﻟ ًﺎﻧﺎﻴﺴﻧ ﻪﻨﻣ ﻚﻟذ رﺪﺻﻮﻟ ﻲﺘﺣ نﻼﻄﺒﻟا ﻪﺠﺘﻳ ﺎﻨﻫ ﻦﻣ و .
430 ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، رود ة 49 رﺎﻤﺷ ، ة 3 ﺰﻴﻳﺎﭘ ، 1398
درﻮﻣ رد رد ﺮﻴﻴﻐﺗ عﻮﻧ زا يدﺎﻣ تﺎﻓﺮﺼﺗ ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﺑ : رد ﺮﮔا ﺖﺳا ﻲﻬﻳﺪﺑ ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ
دﺮﻴﮔ ترﻮﺻ ﻲﺘﻴﻫﺎﻣ
، ﺮﺛﺆﻣ ﺖﺳا ﻲﺿرﺎﻋ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﻧ
، ناﻮﻨﻋ و مﺎﻧ ،ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺎﺑ ﺮﮔا اﺬﻟ ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﺑ ضﻮﻋ
ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﻲﻀﻌﺑ دﻮﺷ
) ﻖﻘﺤﻣ ﻠﺣ ﻲ
، 1408 ج ،ق 2 : 190
:(
هاﻮﺧ و ﻲﺻﻮﻣ يﻮﺳ زا هاﻮﺧ ﻲﻣاﺪﻗا ﻦﻴﻨﭼ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻲﺜﻟﺎﺛ ﺺﺨﺷ ﺪﺷﺎﺑ
، ؛ﺖﺳا ﺖﻴﺻو نﻼﻄﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﻞﺜﻣ
اﻳ ﻪﻜﻨ ﻲﻨﻴﻣز ﻪﺑ ترﻮﺻ غﺎﺑ
ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ درآ مﺪﻨﮔ ﺎﻳ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺎﻨﺑ ثاﺪﺣا نآ رد ﺎﻳ هﺪﻣآرد .
زا ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ ﻲﻟو ﺎﻬﻘﻓ
ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ و ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭙﻧ ار نآ
) ،ﻲﻔﺠﻧ 1430 ج ،ق :28 198
ﺮﻫ (
و صﺎﺧ ﺲﻨﺟ ،ﺖﻴﺻو درﻮﻣ عﻮﺿﻮﻣ هﺎﮔ
دارا و ﺮﻈﻧدرﻮﻣ نآ صﻮﺼﺨﻣ مﺎﻧ ة
ﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺮﻴﻴﻐﺗ و هدﻮﺑ ﻲﺻﻮ
، و ﺖﻴﺻو نﻼﻄﺑ ﺐﺟﻮﻣ
ﺖﺳا ﻲﻨﻤﺿ عﻮﺟر
، تاذ ﺮﮔا ﺎﻣا ﻲﺌﻴﺷ
دارا درﻮﻣ ، ة
ﺮﻈﻧﺪﻣ نآ مﺎﻧ و ﺲﻨﺟ عﻮﻧ و هدﻮﺑ ﻲﺻﻮﻣ
ﻲﺻﻮﻣ ﺪﺷﺎﺒﻧ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﺖﻴﺻو نﻼﻄﺑ ﺐﺟﻮﻣ ًﺎﻓﺮﺻ مﺎﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗ ، .
فﻼﺗا ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﺑ : بﻮﺴﺤﻣ عﻮﺟر و ﻲﻔﺘﻨﻣ ﺖﻴﺻو عﻮﺿﻮﻣ فﻼﺗا ﺎﺑ ﻪﻛ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ .
2.2 . ﺷ ﺖﻴﻌﺿو مزﻻ ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر مﺪﻋ طﺮ
ﻲﺑ ﻚﺷ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﺖﻴﺻو ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ ار ﻲﻃﺮﺷ ﻦﻴﻨﭼ ﻲﺻﻮﻣ ،ﺪﻨﻛ
ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ اﻳ ﻪﻜﻨ ﻲﺻﻮﻣ ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻧز ﻢﻫﺮﺑ ﺖﺳا ﺰﻳﺎﺟ ﻪﻛ ار ﺖﻴﺻو ﺪﻘﻋ
، ﺖﺳا ﻲﻌﺒﺗ ﺪﻬﻌﺗ ﻪﻛ ﺰﻴﻧ طﺮﺷ
، ﻪﺑ ﻊﺒﺗ ﻲﻔﺘﻨﻣ نآ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ .
ﺮﮔا ﺎﻣا ﻪﺑ ترﻮﺻ عﻮﺟر مﺪﻋ ﻲﺻﻮﻣ ﺮﺑ مزﻻ جرﺎﺧ ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ طﺮﺷ ،دﻮﺷ طﺮﺷ ﺖﻴﺻو زا
لﻻﺪﺘﺳا ﻦﻴﻨﭼ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ دﺮﻛ
ﻪﻛ ا رد جرﺪﻨﻣ ﻢﻜﺣ ﺎﺑ طﺮﺷ ﻦﻳا ﻪﭼﺮﮔ ةدﺎﻣ
838 ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ
ﻲﺻﻮﻣ عﻮﺟر ﻖﺣ ﻪﻛ ﻣ
ﻲ ﺪﺷﺎﺑ ﺖﺳا ﻲﺗاذ ﻲﻔﺻو و
، ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺖﻨﻳﺎﺒﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ
، ﻲﻟو
ﻪﺑ ﺐﺒﺳ ﻖﻓو ﻪﻜﻧآ ةدﺎﻣ
10 نﻮﻧﺎﻗ ﺢﻳﺮﺻ ﻒﻟﺎﺨﻣ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺟ ﺎﺗ ﻲﺻﻮﺼﺧ يﺎﻫدادراﺮﻗ ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ
ﺪﺷﺎﺒﻧ ﺪﺷﺎﺑ لﺎﻜﺷا ﺪﻗﺎﻓ ﻲﻃﺮﺷ ﻦﻴﻨﭼ ،ﺖﺳا ﺬﻓﺎﻧ
، ﻪﻜﻨﻳا ﻞﺜﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺎﻫ ﻲﻳ دﻮﺟو ﺰﻳﺎﺟ ﺪﻘﻋ زا
ﺪﻧراد
، ﻪﻛ ﺖﻟﺎﻛو ﺪﻘﻋ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻣ
ﻲ ناﻮﺗ ار ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ترﻮﺻ
و ﺪﻧﺎﺠﻨﮔ مزﻻ جرﺎﺧ ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ طﺮﺷ
ار ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ترﻮﺻ دروآرد مزﻻ ﺪﻘﻋ .
ﺪﺷﺎﺑ ﺖﻴﺻو ﺪﻘﻋ تﺎﻴﺗاذ زا و ﺎﻀﺘﻘﻣ عﻮﺟر مﺪﻋ ﻪﻜﻨﻳا
،
راﻮﺷد ﻲﻤﻛ ﻪﺑ
ﺮﻈﻧ ﻣ ﻲ ﺪﺳر
، ار مزﻻ جرﺎﺧ ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ ﺖﻴﺻو عﻮﺟر ﻖﺣ طﻮﻘﺳ طﺮﺷ ﻲﺧﺮﺑ اﺬﻟ
ﻪﻜﻠﺑ و ﻪﺘﺴﻧاﺪﻧ ﻞﻃﺎﺑ ماﺰﻟا
روآ ﻪﺘﺴﻧاد ﺪﻧا
) ،ﻲﻔﺠﻧ 1430 ج ،ق 28 : 190
.(
ﻪﻜﻨﻳا ﺎﺑ ﺮﮕﻳد ﻲﻫوﺮﮔ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد
ﺖﻴﺻو ﺪﻘﻋ تاذ فﻼﺧ ار طﺮﺷ ﻦﻳا ﻪﺘﺴﻧاﺪﻧ
ﺪﻧا
، ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﺎﻣا
) ،نﺎﻳزﻮﺗﺎﻛ 1369 ب : 69 و 70
: (
» ﺎﺑ دﻮﺟو
ﺣ نﻮﭼ ،ﻦﻳا ،دﻮﺷ اﺮﺟا ﻲﻓﻮﺘﻣ هدارا ﻦﻳﺮﺧآ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا رد ﺖﻴﺻو ﺖﻤﻜ
ﻘﻄﻨﻣ ﻲ ﺮﺗ ﺖﺳا ﻦﻳا
ﻳور و ﺪﻧﺎﻤﺑ ظﻮﻔﺤﻣ وا ياﺮﺑ عﻮﺟر رﺎﻴﺘﺧا ﻪﻛ ﺔ
ﻲﻳﺎﻀﻗ ةدﺎﻣ 838 مﺎﻜﺣا زا ار ﻒﻠﺨﺗ
ﺬﭘﺎﻧ ﻳ ﺮ
ﺑ ﻪ دروآ رﺎﻤﺷ
« ﻪﻛ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻣ ﻲ ﺪﺳر و لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ار ﺮﻴﺧا ﺮﻈﻧ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﺟﻮﻣ
ﺮﺗ ﺖﺴﻧاد
1 .
1 . ص ﻢﺠﻨﭘ ﺪﻠﺟ ،قرﺎﻔﻟا بﺎﺘﻛ رد يدوﺮﮕﻨﻟ ﺮﻔﻌﺟﺪﻤﺤﻣ 304
ﻪﺑ و ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو ﻦﺘﺴﻧاد عﺎﻘﻳا ﻦﻤﺿ زا ﻲﻜﻳ ﻪﻜﻨﻳا ﺖﻠﻋ
ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو فﺎﺻوا نﺎﻜﻣا ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ،ﻪﺘﺴﻧاد وا تﻮﻣ نﺎﻣز ﺎﺗ نآ راﺮﻤﺘﺳا و ﺖﻴﺻو بﺎﺠﻳا ﻦﻤﺿ ماﺰﺘﻟا رد ﻲﺻﻮﻣ ﺪﺼﻗ ار
ﺲﻴﻠﮕﻧا و ﺮﺼﻣ قﻮﻘﺣ رد ﻲﻘﻴﺒﻄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ناﺮﻳا ﻲﻧﺪﻣ قﻮﻘﺣ رد ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر 431
ﻣ رد ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻳﺎﺑ لﺎﺣ ﻦﻴﻋ رد ﺖﻴﺻو ﻪﻛ ﻢﻫ يدراﻮ
ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ طﺮﺷ
دﻮﺷ ﻖﻘﺤﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ
، ﺖﻳﺎﻋر ار ﺖﻴﺻو ﻲﺗﺎﻔﻳﺮﺸﺗ و ﺖﺤﺻ ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﻳﺎﺑ ﻢﻫ طوﺮﺸﻣ ﺪﻘﻋ نآ هدﺮﻛ
ﺪﺷﺎﺑ
، ﺪﺷﺎﺑ ﻲﺒﺘﻛ ًﻻوا ﻲﻨﻌﻳ
، ﻢﻫ نآ طﺮﺷ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻤﺳر ﺮﮔا دﻮﺧ طوﺮﺸﻣ ﺪﻘﻋ ًﺎﻴﻧﺎﺛ ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ
ﻢﻫ نآ طﺮﺷ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺖﺷﻮﻧدﻮﺧ ﺮﮔا و ﻲﻤﺳر ﺖﻴﺻو ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ ،ﺪﺷﺎﺑ يﺮﺳ ﺮﮔا و ﺖﺷﻮﻧدﻮﺧ
نآ ﻦﻤﺿ طﺮﺷ ﻪﺑ
رﻮﻃ دﻮﺷ ﻊﻗاو يﺮﺳ
، ﻪﺑ تﺎﻔﻳﺮﺸﺗ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺪﻘﻋ و طﺮﺷ ﺖﻌﺑﺎﺘﻣ ﻪﻛ يﻮﺤﻧ
ﺪﺷﺎﺑ ﺢﻴﺤﺻ ﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﻴﺻو .
يﺪﻘﻋ ﺮﮔا ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ﻪﺑ
ترﻮﺻ طﺮﺷ و مﺎﺠﻧا يدﺎﻋ
ﺠﻴﺘﻧ ﺔ ﺖﺳا ﺖﻴﺻو ﻦﻤﻀﺘﻣ ﻪﻛ ﻢﻫ نآ ﻦﻤﺿ
، ﻪﺑ ترﻮﺻ دﻮﺷ ﻊﻗاو يدﺎﻋ
،
ﻦﻤﺿ ﺖﻴﺻو نﻮﭼ
ﺷ طﺮﺷ يﺪﻘﻋ شﺮﻳﺬﭘ مزﻻ ﻂﻳاﺮﺷ هدﻮﺒﻧ ﻲﻤﺳر ﻪﻛ هﺪ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺪﻗﺎﻓ ار ﺖﻴﺻو ﺖﺳا
ﻦﻴﻨﭼ و
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﺮﺒﺘﻌﻣ ﻲﺘﻴﺻو .
ﺑ ﻪ رﻮﻃ بﻮﺴﺤﻣ ﻪﻴﺼﺨﺷ لاﻮﺣا زا ﺖﻴﺻو نﻮﭼ ﻲﻠﻛ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ
، ﺪﻳﺎﺒﻧ
زا عﻮﺟر ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﺻﻮﻣ و دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﺎﻫﺪﺘﺳوداد و تﻼﻣﺎﻌﻣ ﺮﻳﺎﺳ دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ يﺰﻳوﺎﺘﺳد ﻴﻣا و هدارا ﻦﻳﺮﺧآ ﻪﺑ ﺖﻴﺻو ﺪﺑﺎﻳ ﺖﺳد ﺶﻳﻮﺧ لﺎ
.
هﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا ﺖﺳا
:
» دادﺮﺘﺳا فﺮﺻ ﺻو
ﻴ ﺖ ﻪﻣﺎﻧ رادا زا يﺮﺳ ة
فاﺮﺼﻧا ،ﺖﺒﺛ
ﺖﺳا ﺖﻴﺻو ندﻮﺑ يﺮﺳ ﺐﻟﺎﺳ ﻂﻘﻓ و ﺖﺴﻴﻧ ﺖﻴﺻو زا ﻲﺻﻮﻣ «
)
،دﺎﻣاد ﻖﻘﺤﻣ 1368 : 98
.(
ﺮﮔا ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا ﺐﺟﻮﻣ ﻪﺑ ﺻو
ﻴ ﺖ ﻣﺎﻧ ﺔ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﺟاو رﻮﺑﺰﻣ ﺻو
ﻴ ﺖ ﻪﻣﺎﻧ ًﻼﺜﻣ ﻪﺑ ترﻮﺻ
ﺷﺎﺑ ﺖﺷﻮﻧدﻮﺧ ﺪ
، ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ﺻو
ﻴ ﺖ ﻣﺎﻧ ﺔ ﺖﺷﻮﻧدﻮﺧ )
ﻢﻴﻈﻨﺗ مﺪﻋ و نآ دﻮﺟو ترﻮﺻ رد
ﺻو ﻴ ﺖ ﻪﻣﺎﻧ ﻲﺻﻮﻣ ﻂﺳﻮﺗ نآ ﺎﺑ ﺮﻳﺎﻐﻣ ماﺪﻗا و ﻞﻤﻋ ﺎﻳ (
ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺒﺘﻌﻣ
، ﺮﻣا ﻦﻳا فﻼﺧ ﺮﮕﻣ
ﻪﻴﻠﻋ ﻪﺛرو ﻂﺳﻮﺗ ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﻟ دادﺮﺘﺳا فﺮﺻ ﺪﻨﻨﻛ ﺖﺑﺎﺛ ﻪﺛرو ﺖﻘﻴﻘﺣ رد و دﻮﺷ ﺖﺑﺎﺛ هﺎﮔداد رد
ﺻو ﻴ ﺖ ﻣﺎﻧ ﺔ ﻻد نﺎﺸﺛرﻮﻣ ﻂﺳﻮﺗ يﺮﺳ يو ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر و لوﺪﻋ ﺮﺑ ﺖﻟ
ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪﺘﺷاد ﻲﻠﻛ
ﺖﺳا . ﻟﺎﺣرد ﻲ ﻪﻛ رد جرﺪﻨﻣ دراﻮﻣ ﻖﻓو ﻪﺒﻫ زا عﻮﺟر رد ةدﺎﻣ
803 نﻮﻧﺎﻗ دراﻮﻣ نآ رد ﺐﻫاو ﻲﻧﺪﻣ
عﻮﺟر زا عﻮﻨﻤﻣ ﻊﻗاو رد و دراﺪﻧ عﻮﺟر ﻖﺣ ﺖﺳا
زا و ﺪﻨﺑ رد ﻪﻠﻤﺟ 1
نآ نﺎﻤﻫ رﻮﻃ رد ﻪﻛ ةدﺎﻣ
هﺪﻣآ ﺮﻴﺧا :
ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﻻوا ﺎﻳ ردﺎﻣ و رﺪﭘ ﺐﻫاو ﺖﻴﺻو رد ﻲﻟو ،دراﺪﻧ عﻮﺟر ﻖﺣ ﺪﺷﺎﺑ ﺐﻬﺘﻣ د
ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ فﺮﺻ ﺮﻈﻧ ﻪﻜﻨﻳا زا ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﻟ و ﻪﻧﺎﮕﻴﺑ يدﺮﻓ ﺎﻳ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﺻﻮﻣ برﺎﻗا ﺎﻳ مﺎﺣرا زا فﺮﺻ
ﺮﻈﻧ
ﺮﻫ رد ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﻛ ﺖﻴﺻو دﻮﺧ يﻮﻨﻌﻣ و ﻲﻟﺎﻣﺮﻴﻏ رﻮﻣا ﻊﻗاو رد ﺎﻳ و ﻪﻳﺮﻴﺧ رﻮﻣا ياﺮﺑ ﻪﻜﻨﻳا زا لﺎﺣ اد ار دﻮﺧ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ﻖﺣ ﻲﺻﻮﻣ ،تﻮﻓ نﺎﻣز ﺎﺗ و در
ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﻫد ﺮﻴﻴﻐﺗ ار نآ .
ﻦﻳا
ﺮﻣا درﻮﻣ ﺎﻬﻘﻓ قﺎﻔﺗا ي
ﻪﻴﻣﺎﻣا ﺖﺳا رد ﻪﻛ ةدﺎﻣ 838 ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ ﻪﺑ
هﺪﺷ ﺮﻛذ ﺖﺣاﺮﺻ ﺖﺳا
:
» ﻲﺻﻮﻣ ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﻨﻛ عﻮﺟر دﻮﺧ ﺖﻴﺻو زا
« . ةدﺎﻣ 829 رﺮﻘﻣ ﺰﻴﻧ نﻮﻧﺎﻗ نﺎﻤﻫ ﺖﺳا هدﺮﻛ
:
» و
ترﻮﺻ رد ار ﺖﻴﺻو و ﻢﻜﺣ ﻪﻧ ﻪﺘﺴﻧاد ﻖﺣ ار نآ و ﻪﺘﺴﻧاد اور ار عﻮﺟر ﻖﺣ طﺎﻘﺳا و بﺎﺠﻳا ﻪﺑ ماﺰﺘﻟا زا ﻲﺻﻮﻣ ﺖﺸﮔزﺎﺑ
ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد عﻮﺟر ﻞﺑﺎﻗﺮﻴﻏ و مزﻻ ﺢﻠﺻ ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ نﺪﻧﺎﺠﻨﮔ .
432 ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، رود ة 49 رﺎﻤﺷ ، ة 3 ﺰﻴﻳﺎﭘ ، 1398
ﻲﺻﻮﻣ ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﺘﺣ ،ﺪﻨﻛ عﻮﺟر دﻮﺧ ﺖﻴﺻو زا ﺗرﻮﺻرد
ﻲ ﻪﻛ ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﻟ
، ﻣ ﺻﻮ ﻲ ﻪﺑ ﺾﺒﻗ ار
ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﻛ
« .
ا ﺪﻴﺠﻣ نآﺮﻗ رد ﻪﭼﺮﮔ هرﺎﺷا
ا ي ﺖﺳا هﺪﺸﻧ دﻮﺧ ﺖﻴﺻو زا ﻲﺻﻮﻣ عﻮﺟر نﺎﻜﻣا ﻪﺑ
، ﺮﺑاﺮﺑ
ﻂﺳﻮﺗ ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا ﻲﺻﻮﻣ عﻮﺟر ﻲﻋﺮﺷ ﻢﻜﺣ هدراو ﺚﻳدﺎﺣا ﺎﻬﻘﻓ
ﺮﺻﺎﻌﻣ و مﺪﻘﺘﻣ
ﻪﺑ ﻪﻛ هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺎﻫ ﻲﻳ هرﺎﺷا ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﻲﻬﻘﻓ مﺎﻜﺣا و هدراو تﺎﻳاور زا ﻣ
ﻲ دﻮﺷ ﻪﻛ
ﻼﻋ هو نآ ﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ دﻮﺧ لاﻮﻣا ﻚﻟﺎﻣ ﻪﻛ نﺎﺴﻧا ﺮﻫ ﻪﻛ ﻲﻘﻄﻨﻣ و ﻲﻠﻘﻋ ﻞﻴﻟد ﻣ
ﻲ دﻮﺷ
، ﺮﺑاﺮﺑ
ﺪﻋﺎﻗ ة دراد ﻖﺣ ﻢﻬﻟاﻮﻣا ﻲﻠﻋ نﻮﻄﻠﺴﻣ سﺎﻨﻟا درﻮﻣ رد
دﻮﺧ لﺎﻣ ﻤﺼﺗ
ﻴ ﻢ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺪﻨﻛ نﺎﻣز ﺎﺗ ﺎﻳ
دﻮﺧ لﺎﻣ ﺮﺑ ﻦﺘﺷاد راﺪﺘﻗا و ندﻮﺑ هﺪﻧز ﻪﺑ
طﺮﺷ ﻦﺳ ﺮﻐﺻ و ﺖﻫﺎﻔﺳ و نﻮﻨﺟ مﺪﻋ ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺮﻫ
ﺖﺒﺴﻧ يﺮﻴﻴﻐﺗ دﻮﺧ لاﻮﻣا ﻪﺑ
ﻪﺑ دروآ ﻞﻤﻋ .
ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﻞﻳﻻد داﻮﻣ رد 829 و 839 ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﻴﻤﺳر ﻪﺑ ﻲﺻﻮﻣ ياﺮﺑ ﻖﺣ ﻦﻳا ﺎﻴﻧد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺐﻟﺎﻏ ﻦﻴﻧاﻮﻗ رد و ناﺮﻳا .
قدﺎﺻ مﺎﻣا زا )
ع ( هﺪﺷ ﻞﻘﻧ ﺖﺳا :
» مادﺎﻣ ﻪﺘﻴﺻو ﻲﻓ َثﺪﺤﻳ و ﺎﻬﻴﻓ ﻊﺟﺮﻳ نَا ﻪﻴﺻﻮﻟا ﺐﺣﺎﺼﻟ
ًﺎﻴﺣ
«
؛ ﻲﺻﻮﻣ ياﺮﺑ ﺎﺗ ﺪﻨﻛ يﺪﻳﺪﺟ ﺖﻴﺻو و ﺪﻨﻛ عﻮﺟر ﺖﻴﺻو زا ﻪﻛ دراد دﻮﺟو ﻖﺣ ﻦﻳا
ﺖﺳا هﺪﻧز ﻪﻛ ﻲﻣادﺎﻣ «
) ﺣ ﺮ ،ﻲﻠﻣﺎﻋ 1427 ق : 204 - 203
.(
هﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﺮﮕﻳد ﺖﻳاور رد ﺖﺳا
:
» هﺪﺷ ﻞﻘﻧ ﺪﻴﺒﻋ ﻦﺑ ﻲﺴﻴﻋ ﻦﺑ ﺪﻤﺤﻣ زا ﻲﻴﺤﻳ ﻦﺑ ﺪﻤﺤﻣ زا
ﻪﺘﻔﮔ ﻪﻛ ﻪﻣﺎﻧ ا ي ﺪﻤﺤﻣ ﻦﺑ ﻲﻠﻋ ﻪﺑ ﻢﺘﺷﻮﻧ )
ع ( رﺎﺑرد ة ﻌﻣ لﺎﻣ ﻪﺑ دﺮﻛ ﺖﻴﺻو ﻪﻛ يدﺮﻣ ياﺮﺑ ﻲﻣﻮﻠ
ﻪﺑ هداد ﺮﻴﻴﻐﺗ ار ﺶﺘﻴﺻو ﺲﭙﺳ و شردﺎﻣ و رﺪﭘ ﻪﻠﻤﺟ زا دﻮﺧ ءﺎﺑﺮﻗا ياﺮﺑ هدﺮﻛ ﺖﻴﺻو و ﺎﻤﺷ ﺰﻳﺎﺟ ندﺮﻛ ﺖﻴﺻو عﻮﻧ ﻦﻳا ﺎﻳآ ،دﻮﺑ هدﺮﻛ ءﺎﻄﻋا ﻪﻛ ﻲﻟﺎﻣ زا هدﺮﻛ موﺮﺤﻣ ار ﺎﻬﻧآ ﻪﻛ يﻮﺤﻧ مﺎﻣا ﺲﭘ ؟ﺖﺳا )
ع ( ﺖﺷﻮﻧ باﻮﺟ رد :
وا ) ﻲﺻﻮﻣ ( ﻪﻜﻨﻳا ﺎﺗ تﻻﺎﺣ ﻦﻳا ﻊﻴﻤﺟ رد دراد رﺎﻴﺘﺧا
تﻮﻣ ﺪﺳر اﺮﻓ وا «
) نﺎﻤﻫ .(
هﺪﻧز ﻲﺻﻮﻣ ﻪﻛ ﻲﻣادﺎﻣ ﺎﺗ ار ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ﻪﻛ يﺮﮕﻳد تﺎﻳاور و
ﺖﻴﻤﺳر ﻪﺑ يو ياﺮﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺪﻧا ﻪﺑ ﻪﻛ ﺐﺒﺳ ﻴﻘﺑ ﺮﻛذ زا مﻼﻛ ﻞﻳﻮﻄﺗ ﻪ
يراددﻮﺧ ﺪﺷ
.
2.3 . ﻲﻗﻮﻘﺣ و ﻲﻬﻘﻓ ﺮﻈﻧ زا ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا ﻲﺻﻮﻣ عﻮﺟر ندﻮﺑ ﻢﻜﺣ ﺎﻳ ﻖﺣ
ﻪﺑ ﻪﻜﻧآ ﻞﻴﻟد ار ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو
عﺎﻘﻳا ﺘﺴﻧاد ﻪ ﺪﻧا
، ﺎﺗ ﺖﺳا عﺎﻘﻳا دﻮﺧ ﻪﻛ ﺰﻴﻧ عﻮﺟر ﺖﺳا ﻲﻬﻳﺪﺑ
تﺎﻴﺣ نﺎﻣز عﺎﻘﻳا
عﻮﺟر ﻞﺑﺎﻗ هﺪﻨﻨﻛ ﻣ
ﻲ ﺪﺷﺎﺑ عﻮﺟر درﻮﻣ رد ﻂﻘﻓ و ﺖﺴﻴﻧ ﻲﻠﻛ هﺪﻋﺎﻗ ﻦﻳا ﻪﺘﺒﻟا ،
دراد قاﺪﺼﻣ ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا
، دارا ﺎﺑ ﻮﻟو تﺎﻋﺎﻘﻳا زا يرﺎﻴﺴﺑ ﻪﻧﺮﮔو ة
عﺎﻘﻳا ﻖﻘﺤﻣ هﺪﻨﻨﻛ
ﻣ ﻲ ﺪﻧﻮﺷ
، ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ عﻮﺟر ﻞﺑﺎﻗ َﺎﺒﻗﺎﻌﺘﻣ ﻲﻟو
، ﻞﺜﻣ و ﺦﺴﻓ ،ءاﺮﺑا ،ﻲﻌﺟر قﻼﻃ ...
ﻪﻛ اﻳ ﺎﻬﻨ ﻪﻜﻨﻳا ﺎﺑ
اﻳ عﺎﻘ ﺪﻧا
، ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ عﻮﺟر ﻞﺑﺎﻗ عﻮﻗو ترﻮﺻ رد .
ﺮﻈﻧ زا ﺎﻬﻧآ ﺪﻘﻋ ار ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو ﻪﻛ ﻪﺘﺴﻧاد
ﺪﻧا ﺮﻈﻧ ﻦﻴﻤﻫ سﺎﺳاﺮﺑ ﻢﻫ ﺎﻣ ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ و
هﺪﺷ ﻦﻳوﺪﺗ
،ﺖﺳا لﻮﺒﻗ زا ﻞﺒﻗ ﺎﺗ و ﻲﺻﻮﻣ فﺮﻃ زا مزﻻﺮﻴﻏ ﺖﺳا يﺪﻘﻋ نﻮﭼ ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﻟ ﻢﻫ نآ
تﻮﻓ زا ﺲﭘ درﻮﻣ رد ﻲﺻﻮﻣ
ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﻟ مزﻻ ﻤﻧ ﻲ دﻮﺷ ﺮﻫ ،تﻮﻓ زا ﻞﺒﻗ ﺎﺗ ، هدارا ﻲﺻﻮﻣ نﺎﻣز
ﺲﻴﻠﮕﻧا و ﺮﺼﻣ قﻮﻘﺣ رد ﻲﻘﻴﺒﻄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ناﺮﻳا ﻲﻧﺪﻣ قﻮﻘﺣ رد ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر 433
ﺪﻨﻛ
، ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﻳﺎﻤﻧ عﻮﺟر نآ زا .
ﻞﺜﻣ ًﺎﺤﻳﺮﺻ هاﻮﺧ اﻳ
ﻪﻜﻨ ﺮﺑ ﺖﻟﻻد ﻪﻛ ﺢﻳﺮﺻ تﺎﻤﻠﻛ و ظﺎﻔﻟا
دراد عﻮﺟر ﻪﺑ
رﺎﻛ ﺎﻳ دﺮﺒﺑ ﻪﺑ رﻮﻃ يو عﻮﺟر ﺮﺑ ﺖﻟﻻد ﻪﻛ ﺪﻫد مﺎﺠﻧا ﻲﺗﺎﻣاﺪﻗا و لﺎﻤﻋا ﻲﻨﻤﺿ
ﻞﺜﻣ ؛دراد اﻳ
ﻪﻜﻨ ﻣ صﺎﺧ ﺎﻳ مﺎﻋ ﻒﻗو ار نآ ﺎﻳ ﺪﻨﻛ ﻪﺒﻫ ﺎﻳ ﺪﺷوﺮﻔﺑ يﺮﮕﻳد ﻪﺑ ار ﺖﻴﺻو درﻮﻣ لﺎ
ﺪﻨﻛ . ﻪﺑ تردﺎﺒﻣ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﺻو
ﻴ ﺖ ﻣﺎﻧ ﺔ ﺮﮕﻳد ﻪﺑدﻮﺧ دﻮﺧ ار لوا ﺖﻴﺻو زا ﻲﻨﻤﺿ عﻮﺟر
ﻞﻃﺎﺑ ار نآ و ﺖﺑﺎﺛ ﻣ
ﻲ ﻨﻛ ﺪ . ﺮﮔا ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻳﺎﺑ ﻦﻜﻴﻟ رد
درﻮﻣ ﺖﻴﺻو لﺎﻣ ﻦﻴﻋ هدﺮﻛ
ﺪﺷﺎﺑ
، ﺎﺑ
ﻦﻴﻋ ﺖﻴﺻو ،ﻊﻓﺎﻨﻣ شوﺮﻓ ﺑﺎﭘ
ﺖﺳﺎﺟﺮ ﻦﻴﻋ ﻊﻗاو رد ، بﻮﻠﺴﻣ
ﻪﻌﻔﻨﻤﻟا ﻪﺑ ﺖﻴﺻو ﻪﺑ ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﻟ
ﺖﺳا هﺪﺷ راﺬﮔاو .
ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ رد يدﺎﻣ فﺮﺼﺗ ﺻﻮﻣ
ﻲ ﻪﺑ
،ﻲﺻﻮﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﺑ
ﻦﻴﻋ ًﺎﺗاذ ﻪﻛ يﻮﺤﻧ
ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻨﻛ دﻮﺷ ﻒﻠﺗ ﺎﻳ
، ﻪﺑ ﻟﺰﻨﻣ ﺔ ﺖﻴﺻو لﺎﻄﺑا و ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ﺖﺳا
. رد ﻲﻓﺮﻃ زا
ﺮﻫ ﻲﺻﻮﻣ لﺎﺣ ﻤﻧ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﻦﻤﺿ ﻪﻛ يراﺮﻗا زا ﺻو
ﻴ ﺖ ﻣﺎﻧ ﻪ ا ي ﺖﺳا هدﺮﻛ
، ﺖﻴﺻو دﻮﺧ زا ﻮﻟو
ﺪﻨﻛ عﻮﺟر
، رد و ﺪﻳﺎﻤﻧ عﻮﺟر و لوﺪﻋ راﺮﻗا نآ زا مزﻻ و ﺖﺑﺎﺛ شراﺮﻗا ﻪﺠﻴﺘﻧ
ﺖﺳا .
ﻦﻳا لﺎﺣ لاﺆﺳ حﺮﻄﻣ ﻣ ﻲ دﻮﺷ
؟ﻢﻜﺣ ﺎﻳ ﺖﺳا ﻖﺣ ﻲﺻﻮﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻴﺻو رد عﻮﺟر ﺎﻳآ ﻪﻛ
رد اﻳ ﻪﻜﻨ فﺮﺻ ﺮﻈﻧ رو ﻞﺜﻣ يﺮﻬﻗ لﺎﻘﺘﻧا ﺎﻳ يراﺬﮔاو ﻞﺑﺎﻗ ،عﻮﺟر نﺪﺷ ﻲﻘﻠﺗ ﻖﺣ ﺎﻳ ﻢﻜﺣ زا ﺖﺛا
ﺖﺴﻴﻧ
، دراﺪﻧ دﻮﺟو يﺪﻳدﺮﺗ
، رد ﺎﻣا اﻳ ﻪﻜﻨ ﺺﺨﺷ ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻦﻤﺿ ار ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ﻖﺣ ﻦﻳا
ﻂﻘﺳ ﺎﻳ ﺐﻠﺳ دﻮﺧ زا ﻲﻣزﻻ ﺪﻘﻋ
،ﺪﻨﻛ ﻲﺗﺎﻣﺎﻬﺑا ﺎﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻪﺑور
ﺖﺳور . زا يﺪﺣا درﻮﻣ ﻦﻳا رد
ﻦﻤﺿ قﻮﻘﺣ ﺪﻴﺗﺎﺳا اﻳ
ﻪﻜﻨ نﺎﻋذا ﻣ ﻲ ﻨﻛ ﺪ ﺮﻫﺎﻇ زا ةدﺎﻣ
829 هﺪﻴﻤﻬﻓ ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ ﻪﻛ
عﻮﺟر ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻢﻫ طﺎﻘﺳا ﻞﺑﺎﻗ و ﺖﺳا هﺮﻣآ ﺪﻋاﻮﻗ زا ﺖﺳا ﻲﺻﻮﻣ ﻊﻔﻧ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو
ﻧ ﺖﺴﻴ
، داﻮﻣ دﺎﻨﺘﺳا ﻪﺑ 24
و 26 ﻪﻤﻴﺑ نﻮﻧﺎﻗ هدﺎﻔﺘﺳا نآ زا ﺐﻠﻄﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ 1
ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﻦﻤﺿ ﺮﮔا ﻪﻛ
،ﻪﻤﻴﺑ ﺪﻘﻋ ﺑﻴ
ﻪﻤ ﺮﮔ
يﺎﺿﺎﻘﺗ ﺐﺴﺣ
ﺑﻴ ﻪﻤ راﺬﮔ رد ار ﻪﻤﻴﺑ ﻪﺟو ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﺪﻬﻌﺗ ،ﺖﻴﺻو ﺪﺼﻗ ﻪﺑ و
ﺪﻫﺪﺑ ﺚﻟﺎﺛ ﻖﺣ
، ﻬﻌﺗ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﺪﻨﻛ ﻞﻤﻋ دﻮﺧ ﺪ
، رد اﻳ ﻦ ترﻮﺻ ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو ﻪﻛ مزﻻ ﺪﻘﻋ
نآ ﻦﻤﺿ ﻪﺑ
ﻞﻤﻋ مزﻻ هﺪﻣآ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ
، ﻲﻟو ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ﺖﻔﮔ ﺑﻴ ﻪﻤ راﺬﮔ رﺪﺻ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ةدﺎﻣ
26
ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو عﻮﺟر ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﻪﻤﻴﺑ نﻮﻧﺎﻗ ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺺﺨﺷ ﻪﺑ ار ﻪﻤﻴﺑ ﻪﺟو
ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ؛ﺪﻫﺪﺑ يﺮﮕﻳد :
» ﺎﺑ اﻳ ﻪﻜﻨ ﺟر ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ دراد دﻮﺟو ﻢﻫ درﻮﻣ ﻦﻳا رد عﻮ
ﻊﻣ ﻒﺻﻮﻟا و
فﺮﺻ ﺮﻈﻧ ،ﻲﻠﻤﻋ ﺮﻈﻧ زا ﻪﭼ و يرﻮﺌﺗ ﺮﻈﻧ زا ﻪﭼ هدﺎﻣ ود ﻦﻳا زا ةدﺎﻣ
829 ق . هﺮﻣآ ﺪﻋاﻮﻗ زا م
ﻲﻘﻠﺗ ﻤﻧ ﻲ دﻮﺷ رد و ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو ﺮﺻﺎﻨﻋ زا عﻮﺟر ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻤﻧ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﺷﺎﺑ «
) يﺮﻔﻌﺟ
،يدوﺮﮕﻨﻟ 1390 : 54
.(
1 . ةدﺎﻣ 24 ﻗ بﻮﺼﻣ ﻪﻤﻴﺑ نﻮﻧﺎ 7
/ 2 / 1316 رﺮﻘﻣ ﻣ ﻲ دراد :
» ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ ﺔﺛرو ﻪﺑ دﻮﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ تﻮﻓ زا ﺪﻌﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻛ ﺮﻤﻋ ﺔﻤﻴﺑ ﻪﺟو
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ يﺮﮕﻳد ﺪﻴﻗ ﻪﻤﻴﺑ ﺪﻨﺳ رد نآ زا ﺪﻌﺑ ﺎﻳ ﻪﻤﻴﺑ ﺪﻘﻋ ﻊﻗﻮﻣ رد ﻪﻜﻨﻳا ﺮﮕﻣ .
رد ﻪﻛ اﻳ ﻦ ترﻮﺻ ﻪﻤﻴﺑ ﻪﺟو
هدﺮﺑ ﻢﺳا ﻪﻤﻴﺑ ﺪﻨﺳ رد ﻪﻛ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻲﺴﻛ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ
« . ةدﺎﻣ 26 رﺮﻘﻣ رﻮﻛﺬﻣ نﻮﻧﺎﻗ ﻣ
ﻲ دراد :
» رﺎﺒﺘﻋا تﺪﻣ مﺎﻤﺗ رد
ﺮﻤﻋ ﺔﻤﻴﺑ دادراﺮﻗ ﺑﻴ
ﻪﻤ راﺬﮔ ﻪﻤﻴﺑ رد ﻪﻨﻴﻌﻣ ﻪﺟو دراد ﻖﺣ لﺎﻘﺘﻧا ءﺎﻀﻣا ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ رﻮﺑﺰﻣ لﺎﻘﺘﻧا ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻞﻘﺘﻨﻣ يﺮﮕﻳد ﻪﺑ ار ﻪﻣﺎﻧ
و هﺪﻨﻫد
ﺑﻴ ﻪﻤ ﺮﮔ ﺪﺳﺮﺑ
«.
434 ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
قﻮﻘﺣ ﻲﺻﻮﺼﺧ
، رود ة 49 رﺎﻤﺷ ، ة 3 ﺰﻴﻳﺎﭘ ، 1398
ﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ة ﻪﻓﺎﺿا ﺲﭙﺳ رﻮﻛﺬﻣ ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻛ :
» هﺮﺼﺒﺗ - ﺪﻨﭼﺮﻫ ةدﺎﻣ 829 ق . عﻮﺟر ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ زا ﻂﻘﻓ م
ﻲﻟو ﺖﺳا هدﺮﻛ ﺚﺤﺑ ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو رد ةدﺎﻣ
838 ق . م ﻪﺑ رﻮﻃ زا ﺎﻳﺎﺻو مﺎﺴﻗا ﻊﻴﻤﺟ رد و مﺎﻋ
ﺎﻣ و ﺖﺳا هﺪﻧار ﻦﺨﺳ عﻮﺟر ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻣ
ﻲ ﻧاد ﻴ ﻢ ﺎﺑ ﻲﻗﺮﻓ يﺪﻬﻋ ﺖﻴﺻو رد عﻮﺟر ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻪﻛ
ﺚﺤﺑ رد ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا و دراﺪﻧ ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو رد عﻮﺟر ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ يﺪﻬﻋ ﺖﻴﺻو ﺮﺻﺎﻨﻋ زا
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﻲﻘﻠﺗ هﺮﻣآ ﺪﻋاﻮﻗ زا عﻮﺟر ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ،يﺪﻬﻋ ﺖﻴﺻو رد ﻪﻛ ﺪﻳد ﻢﻴﻫاﻮﺧ .
رد ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
دﺮﻛ ﻲﻘﻠﺗ هﺮﻣآ ﺪﻋاﻮﻗ زا ار نآ ﺪﻳﺎﺒﻧ ﻢﻫ ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو «
)
،يدوﺮﮕﻨﻟ يﺮﻔﻌﺟ 1390
: 56 - 55
.(
رد ﻪﺠﻴﺘﻧ
ﻢﻜﺣ ﻪﻧ ﺖﺳا ﻖﺣ ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر هﺎﮔﺪﻳد ﻦﻳا زا .
ﺳا زا ﺮﮕﻳد ﻲﻜﻳ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد قﻮﻘﺣ ﺪﻴﺗﺎ
ﻣ ﻲ ﻮﮔ ﻳ ﺪ :
» ﻞﺻا اﺮﻳز ،ﺖﺳا ﻖﺣ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر
ﻪﻛ يرﺎﻴﺘﺧا رد ﻪﺑ
ﺳو ﻴﻠ ﺔ هداد ﻲﺴﻛ ﻪﺑ ﻲﻟﺎﻣ رﻮﻣا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تارﺮﻘﻣ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ و ﻖﺣ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ
ﺪﻧراد ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ة
ﺮﮕﻣ ،ﺪﻳﺎﻤﻧ طﺎﻘﺳا ﺪﻧاﻮﺘﺑ و ﺪﺷﺎﺑ نآ ﻪﻜﻧآ
ﻢﻜﺣ ار نآ تﺎﻬﺟ زا ﻲﺘﻬﺟ ﻪﺑ نﻮﻧﺎﻗ
ﺪﻧاﺪﺑ . هدﺎﻣ ا ي هﺪﻳد ﻤﻧ ﻲ دﻮﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ داﻮﻣ زا و ﺪﻧاﺪﺑ ﻢﻜﺣ ار عﻮﺟر ﻪﻛ ﺻو
ﻴ ﺖ ﻪﺘﺴﻧاد ﺮﻣا ﻦﻳا
ﻤﻧ ﻲ دﻮﺷ ﻲﺻﻮﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ، ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺎﻳ و ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻂﻗﺎﺳ ار نآ ﺻو
ﻴ ﺖ ار ﻪﺑ ترﻮﺻ ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ طﺮﺷ
ﺪﻫد راﺮﻗ ﻲﻣزﻻ .
ﻲﺻﻮﻣ ترﻮﺻ ود ﻦﻳا رد ﻤﻧ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﻨﻛ عﻮﺟر دﻮﺧ ﺖﻴﺻو زا «
) ،ﻲﻣﺎﻣا 1364 ج ،
3 : 156
.(
ﻲﺧﺮﺑ ناﺪﻗﻮﻘﺣ ﺎﻫ ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ ﺖﻴﺻو عﻮﺟر ﻖﺣ طﻮﻘﺳ طﺮﺷ لﻻﺪﺘﺳا ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑﺎﺸﻣ
و ﻪﺘﺴﻧاﺪﻧ ﻞﻃﺎﺑ ار مزﻻ مزﻻ
ءﺎﻓﻮﻟا ﻣ ﻲ ﺪﻨﻧاد
) ،دﺎﻣاد ﻖﻘﺤﻣ 1368 : 98
،يﺪﺷرا ؛ 1387 : 192 - 191 ،يﺮﻫﺎﻃ ؛ 1375 ،
ج 5 : 143
.(
ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ قﻮﻘﺣ ﺪﻴﺗﺎﺳا زا ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ ﻒﻟﺎﺨﻣ ﺖﻬﺟ رد :
» رد اﻳ ﻪﻜﻨ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ﺎﻳآ
ﻳ ﺖﺳا طﺎﻘﺳا ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻘﺣ مﺎﻜﺣا زا ﺎ
ﻒﻠﺨﺗ ﺬﭘﺎﻧ ﻳ ﺮ ﺖﺳا فﻼﺘﺧا و ﺪﻳدﺮﺗ ،ﺖﻴﺻو .
نﻮﭼ ،ﻲﻟو
ﻦﻳﺮﺧآ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا رد ﺖﻴﺻو ﺖﻤﻜﺣ ﺖﺳاﻮﺧ
ﺎﻫ ي ﺎﺗ ﻲﺻﻮﻣ و دﻮﺷ اﺮﺟا ﻲﻓﻮﺘﻣ عوﺮﺸﻣ
ﺪﻧاﻮﺘﺑ گﺮﻣ ﻪﻈﺤﻟ نﺎﻣرآ
ﺎﻫ ي
،ﺪﻧﺎﺷﻮﭙﺑ ﻞﻤﻋ ﻪﻣﺎﺟ ار ﺶﻳﻮﺧ هزﺎﺗ ﻘﻄﻨﻣ
ﻲ ﺮﺗ نﺎﻜﻣا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا
و دﻮﺷ ﻲﻘﻠﺗ مﺎﻜﺣا زا عﻮﺟر ﻏ
ﻴ ﻞﺑﺎﻗﺮ ﺪﺷﺎﺑ طﺎﻘﺳا
«
) ،نﺎﻳزﻮﺗﺎﻛ 1381 : 520 و 1369 ﻒﻟا
، ج 3 : 401 و 292
.(
ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻋﺮﺒﺗ لﺎﻤﻋا ﺖﻴﻫﺎﻣ دﻮﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻪﭼﺮﮔا ﺮﻴﺧا دﺎﺘﺳا ﻪﺑ
ﻮﺤﻧ ي ﻪﻛ ﺖﺳا
و دﺮﻛ عﻮﺟر نآ زا ناﻮﺘﺑ هراﻮﻤﻫ ﺪﻳﺎﺑ ﻦﻳازا
ور ﻤﻧ ﻲ ناﻮﺗ ار نآ ﻪﺑ ترﻮﺻ زا و دروآرد مزﻻ ﺪﻬﻌﺗ
ﺒﻗ ،ﺖﺳا ﻲﺻﻮﻣ تﻮﻣ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﻣ ﺖﻴﺻو نﻮﭼ ﻲﻓﺮﻃ ياﺮﺑ ﻲﻘﺣ نآ زا ﻞ
ﺻﻮﻣ ﻲ ﻪﻟ ﻪﺑ دﻮﺟو ﻤﻧ ﻲ آﻳ ﺪ
و ﻪﻤﻫ ﭼ ﻴ ﺰ رد ﺘﺧا ﻴ رﺎ دارا دراد ﻖﺣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺻﻮﻣ ة
زا ﺶﻴﭘ ﺐﻫاو ﻪﺑﺎﺸﻣ و ﺪﻫد ﺮﻴﻴﻐﺗ ار دﻮﺧ
ﺠﻴﺘﻧ عﺮﺒﺗ زا عﻮﺟر ﻪﻛ هﺪﻋﺎﻗ ﻦﻳا ًﻻوا ﻲﻟو ،دراد عﻮﺟر ﻖﺣ ﺾﺒﻗ ﺔ
ﻪﺑ و ﺖﺳا نآ ﺖﻴﻫﺎﻣ
ﻦﻴﺑ زا ﻲﺿاﺮﺗ ﻤﻧ
ﻲ دور
، ﻪﺒﻫ رد و ﺖﺳا ﺚﺤﺑ ﻞﺤﻣ دﻮﺧ ﻣ
ﻲ ناﻮﺗ دﺮﻛ ﻂﻗﺎﺳ ار نآ
؛ ﻦﻴﺑ ًﺎﻴﻧﺎﺛ
نآ ندﻮﺑ ﺰﻳﺎﺟ و ﺪﻘﻋ ﺮﺛا ﻖﻴﻠﻌﺗ ﻪﻣزﻼﻣ
ا ي و دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻤﻧ
ﻲ ناﻮﺗ ﺰﻳﺎﺟ ﻖﻠﻌﻣ ﺪﻘﻋ ﺮﻫ ﺖﻓﺮﻳﺬﭘ
ﺖﺳا
، دراد ﺎﻀﺘﻗا ﺰﻳﺎﺟ ﺎﻳ مزﻻ زا ﻢﻋا ﺪﻘﻋ ﺮﻫ هﺪﻋﺎﻗ ﺮﺑاﺮﺑ ﻪﻜﻠﺑ رد
دوﺪﺣ دﻮﺧ دﺎﻔﻣ ماﺰﻟا
روآ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻲﺻﻮﻣ ،ﺪﻋاﻮﻗ يﺎﻀﺘﻘﻣ ﻪﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﺳو ﻴﻠ ﺔ ﺷ ﺪﻘﻋ ﺎﻳ ﺖﻴﺻو رد عﻮﺟر مﺪﻋ طﺮ
ﺲﻴﻠﮕﻧا و ﺮﺼﻣ قﻮﻘﺣ رد ﻲﻘﻴﺒﻄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ناﺮﻳا ﻲﻧﺪﻣ قﻮﻘﺣ رد ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر 435
ار ﺖﻴﺻو ،مزﻻ ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ ﺖﻴﺻو ندﺮﻛ طﺮﺷ ﺎﺑ ﺮﮕﻳد مزﻻ ﻏ
ﻴ ﻞﺑﺎﻗﺮ دزﺎﺳ عﻮﺟر
، نﻮﭼ ﺎﻣا
ﻦﻳﺮﺧآ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا رد ﺖﻴﺻو ﺖﻤﻜﺣ
ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﺎﻫ ي دﻮﺷ اﺮﺟا ﻲﻓﻮﺘﻣ
، ﻘﻄﻨﻣ ﻲ ﺮﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا
ﻈﺤﻟ ﻦﻳﺮﺧآ ﺎﺗ و ﺪﻧﺎﻤﺑ ظﻮﻔﺤﻣ وا عﻮﺟر رﺎﻴﺘﺧا ﺔ
ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺸﻧ ﺐﻠﺳ يو زا تﺎﻴﺣ .
ﻦﻳﺪﺑ ﺗ ﺎﻀﺘﻗا و دﻮﺟﻮﻣ ﻊﺿو و ﻲﻧﺪﻣ نﻮﻧﺎﻗ ﺮﺑاﺮﺑ ﻢﻫ نﺎﺸﻳا ﺐﻴﺗﺮ ي
دﻮﻘﻋ ﻲﻗﻮﻘﺣ ﺪﻋاﻮﻗ
ﻦﻤﺿ ،مزﻻ و ﺰﻳﺎﺟ اﻳ
ﻪﻜﻨ
ﺖﻴﺻو تاذ يﺎﻀﺘﻘﻣ فﻼﺧ ار عﻮﺟر طﺮﺷ
ﻤﻧ ﻲ ﺪﻧاد
، ﻊﻣ ﻒﺻﻮﻟا ﻪﺑ
ﺮﻛذ ﻪﻛ ﻲﻟﻻﺪﺘﺳا هدﺮﻛ
و ﻪﺑ ﺐﺒﺳ دارا ﻦﻳﺮﺧآ ﻦﺘﺴﺸﻧ ﻲﺳﺮﻛ ﺮﺑ و ﻲﺻﻮﻣ ﺢﻟﺎﺼﻣ ﻆﻔﺣ ة
و يو
ﺮﻫ مﺪﻋ ﻦﻳﺮﺧآ ﺖﻬﺟ رد ﻊﻧﺎﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﺧ
ﻪﺘﺳاﻮ ﺎﻫ ي ﻳور ﻪﺘﺴﻧاد ﺮﺘﻬﺑ ،يو ﺔ
ﻲﻳﺎﻀﻗ ةدﺎﻣ 838 نﻮﻧﺎﻗ
مﺎﻜﺣا زا ار ﻲﻧﺪﻣ ﻒﻠﺨﺗ
ﺬﭘﺎﻧ ﻳ ﺮ بﻮﺴﺤﻣ ﺪﻨﻛ
ﺪﺷﺎﺑ طﺎﻘﺳا ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻛ ﺾﺤﻣ و فﺮﺻ ﻖﺣ ﻪﻧ .
ﺪﻬﺘﺠﻣ ﻲﺧﺮﺑ يوﺎﺘﻓ رد ار ﺪﻳدﺮﺗ ﻦﻳا ا
ﻢﻫ ﺮﺻﺎﻌﻣ ن ﻣ
ﻲ ناﻮﺗ ﺪﻳد
، رد ﻪﻛ ﺢﻴﺿﻮﺗ ﻦﻳﺪﺑ اﻳ
ﻦ
درﻮﻣ ﺮﺻﺎﻌﻣ ﺪﻴﻠﻘﺗ ﻢﻈﻌﻣ ﻊﺟاﺮﻣ زا يﺪﺣا زا ﻳ
ﻚ رﺎﺑ ﺧ رد صﻮﺼ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ندﻮﺑ ﻢﻜﺣ
ﺮﻳز حﺮﺷ ﻪﺑ ءﺎﺘﻔﺘﺳا ﻣ
ﻲ دﻮﺷ ﻪﻛ اﻳ ﻦ ﻪﻧﻮﮔ هداد ﺦﺳﺎﭘ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ
)
،ﻲﻧﺎﺤﺒﺳ 1391 ج ، 2 : 466 :(
» لاﺆﺳ 1409 -
؟دﺮﻛ طﺎﻘﺳا ناﻮﺘﺑ طﺮﺷ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻖﺣ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر زاﻮﺟ ﺎﻳآ
] ﺦﺳﺎﭘ [ ﻲﻟﺎﻌﺗ ﻪﻤﺳﺎﺑ :
ﺖﺴﻴﻧ طﺎﻘﺳا ﻞﺑﺎﻗ و ﺖﺳا ﻢﻜﺣ ًاﺮﻫﺎﻇ .
ﻢﻟﺎﻌﻟا ﷲاو .«
ءﺎﺘﻔﺘﺳا ًﺎﻨﻴﻋ لاﺆﺳ ﻦﻴﻤﻫ مﺮﺘﺤﻣ ﻊﺟﺮﻣ ﻦﻴﻤﻫ زا ﻪﻛ ًﺎﺒﻗﺎﻌﺘﻣ ﻲﻟو ﻣ
ﻲ دﻮﺷ هداد ﺦﺳﺎﭘ ﻦﻴﻨﭼ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ
)
،ﻲﻧﺎﺤﺒﺳ 1394 ج ، 3 : 466
: (
» لاﺆﺳ 1447 - ﻲﺻﻮﻣ ﺎﻳآ ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ
؟ﺪﻳﺎﻤﻧ طﺎﻘﺳا ار ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ﻖﺣ
] ﺦﺳﺎﭘ [ ﻲﻟﺎﻌﺗ ﻪﻤﺳﺎﺑ :
ﺪﻬﻌﺗ عﻮﻧ ﻚﻳ ﺖﻴﺻو ﻳ
ﻪﻓﺮﻄﻜ و ﺖﺳا ﻣ ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ددﺮﮔﺮﺑ دﻮﺧ ﺪﻬﻌﺗ زا
ﻟو مزﻻ جرﺎﺧ ﺪﻘﻋ ﻦﻤﺿ رد ﻲ ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﻨﻛ ﻂﻗﺎﺳ ار عﻮﺟر ﻖﺣ .
ﻢﻟﺎﻌﻟا ﷲاو .
«
ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﺎﺘﻔﺘﺳا ﺮﺑ ﺮﺧﺆﻣ ي
ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ هﺪﺷدﺎﻳ ﺪﻬﺘﺠﻣ ﺮﻈﻧ ﻖﺑﺎﺳ ﻪﺑ
رﻮﻃ ﻲﻠﺒﻗ ﺮﻈﻧ ﺎﺑ ﻞﻣﺎﻛ
توﺎﻔﺗ نﺎﺸﻳا دراد
ﺮﻈﻧﺪﻳﺪﺠﺗ دﻮﺧ ﻲﻠﺒﻗ ياﻮﺘﻓ رد ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﻛ هدﺮﻛ
رد و ﺖﺳا ﺮﻫ
لﺎﺣ عﻮﺟر
ﻪﺘﺴﻧاد ﻖﺣ ار ﺖﻴﺻو زا طﺎﻘﺳا ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻛ
،ﺖﺳا ا زا ًﺎﺼﺨﺷ هﺪﻧرﺎﮕﻧ ﻪﻛ ﺎﺘﻔﺘﺳا ﺎﺑ ًﺎﺒﻗﺎﻌﺘﻣ ﻪﭼﺮﮔ
نﺎﺸﻳا ﻪﺑ مدروآ ﻞﻤﻋ
، ﻳﺮﻈﻧ ﺮﺑ ًادﺪﺠﻣ ﺔ
ﺖﺳا ﻲﻜﻴﻠﻤﺗ ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ندﻮﺑ ﻢﻜﺣ ﻪﻛ دﻮﺧ لوا
،
ﻛﺄﺗ ﻴ ﺪ هدﺮﻛ ﺖﺳا
!
رد ﻪﻜﻧﺎﻨﭼ تﺎﺋﺎﺘﻔﺘﺳا
ﻢﻜﺣ ار ﺖﻴﺻو زا عﻮﺟر ،ﻢﻫ ﺮﺻﺎﻌﻣ ﻊﺟاﺮﻣ ﺐﻟﺎﻏ ،ﺮﮕﻳد ﻪﺘﺴﻧاد
ﺪﻧا
هرﺎﺷا نآ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ :
» لاﺆﺳ : ﻢﻜﺣ ﺎﻳ ﺖﺳا ﻖﺣ ﺖﻴﺻو رد عﻮﺟر ﻖﺣ
؟1
باﻮﺟ :
1 . ةرﺎﻤﺷ تﺎﺋﺎﺘﻔﺘﺳا 615829
خرﻮﻣ 4 / 3 / 96 ﺮﺘﻓد زا آﻳ ﺖ ا ﷲ ةرﺎﻤﺷ ،يزاﺮﻴﺷ مرﺎﻜﻣ 11726
خرﻮﻣ 24 / 1 / 96 ﺮﺘﻓد زا آﻳ ﺖ ﷲا
ةرﺎﻤﺷ ،ﻲﻧﺎﮔﺮﮔ يﻮﻠﻋ 11779
خرﻮﻣ 4 / 3 / 96 ﺮﺘﻓد زا آﻳ ﺖ ﷲا ةرﺎﻤﺷ ،ﻲﻧﺎﺠﻧز يﺮﻴﺒﺷ 11381
/ 24 / 5 خرﻮﻣ 9 / 2 / 96 ﺮﺘﻓد زا
آﻳ ﺖ ﷲا ةرﺎﻤﺷ و يزاﺮﻴﺷ ﻲﻨﻴﺴﺣ قدﺎﺻ ﺪﻴﺳ 10143
خرﻮﻣ 19 / 3 / 96 زا ﺮﺘﻓد آﻳ ﺖ ﷲا ﻲﻧﺎﺤﺒﺳ ﺮﻔﻌﺟ .
