ﻪﻠﺠﻣ ،ﺖﺳﺎﻴﺳ ﺔﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ةرود ،ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ ةﺪﻜﺸﻧاد
46 ، ﺷ ةرﺎﻤ 1
، رﺎﻬﺑ 1395
، تﺎﺤﻔﺻ _21 3
ﻨﻴﻣز ﻪ ﺎﻫ ناور ي يدﻮﻬﻳ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺷ ﺪﻧوﺪﻤﺣا عﺎﺠ 1
د ﺸﻧا ﻴ ﺎ ر ﮔ هوﺮ ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ ﺪﻜﺸﻧاد
ة ﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ ﻴ
ﺎ ﺳ ﻲ ﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ﻪﻣﻼﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻳ
) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
20 / 2 / –88 ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :
3 / 3 / 89 (
هﺪﻴﻜﭼ
ﺰﻠﺘﺳﺎﻛ ﻢﻋز ﻪ
،
نﺎﺴﻜﻳ ياﺮﺑ ﻲﺘﻳﻮﻫ ﻦﺘﺧﺎﺳﺮﺑ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ زﺎﺳ
رﺎﺘﻓر ي ﺎـﺑ ﻪـﻌﻣﺎﺟ يﺎـﻫدﺎﻬﻧ و يدﺮـﻓ
ﺪﻧواﺪﺧ مﺎﻜﺣا زا ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ يﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا رﺪﺘﻘﻣ ﻲﺘﻴﻌﺟﺮﻣ ﺎﺑ مأﻮﺗ
ﺔﻄﺳاو
ﺖـﺳا ﺖﻳﺮﺸﺑ و اﺪﺧ .
نﺎﺸﻳا ﻦﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ
ﺖﻧﻮﺸﺧ تﻼﻳﺎﻤﺗ زوﺮﺑ ﺐﺟﻮﻣ بﻮﻛﺮﺳ يﺎﻀﻓ رد
ﻲﻣ ﺎﻬﻧآ رد ﻪﻧﺎﺒﻠﻃ دﻮـﺷ
. نﺎـﻨﻳا
زا دﻮﺧ ﺮﻴﺴﻔﺗ
ﻲﻣ ﻲﺘﺴﻫ ﺰﻛﺮﻣ رد و ﻖﻠﻄﻣ ار ﻦﻳد ﺪﻧراﺪﻨﭘ
. ﻬﻧآ ﺎ ﻲﮕﺘﻔﻴﺷدﻮﺧ رﺎﭼد ﻲـﻃاﺮﻓا
ا ﺪـﻧ . ﻦـﻳا
دﻮﺧ ﺷ ﻲﮕﺘﻔﻴ ﻲﻣ ﺐﺟﻮﻣ ﺎﺗ دﻮﺷ دﻮﺧ رﺎﺼﺤﻧا رد ار ﺖﻘﻴﻘﺣ مﺎﻤﺗ ﺑ
ﻨﻴﺒ ﻨ ﺪ و ناﺮﮕﻳد
ﺪـﺗﺮﻣ ،ﺪﺴـﻔﻣ ار و
فﺮﺤﻨﻣ ﺪﻨﻧاﺪﺑ . ا ﺿو ﺎ و ﻲﺘﺸﻴﻌﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ع ﻧﻻدﺎﻋﺎﻧ
ﺔ رد مدﺮﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﺎﻫرﻮﺸـﻛ ﺰـﻴﻧ ﻦـﻳا ار ﺶﻳاﺮـﮔ
ﺖﺳا هدﺮﻛ ﺖﻳﻮﻘﺗ .
درﻮﻣ رد ﺖﻴﻌﺿو ﻦﻳا وﺮﮔ
ه ﺎﻫ ي ﻪﻛ يدﻮﻬﻳ ﻏا
ﺐﻠ يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﻋﺎﺴﻣﺎﻧ عﺎﺿوا ﺎﺑ –
و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يرﺎﺠﻨﻫﺎﻧ
ﻪﺟاﻮﻣ ا
ًﻼﻣﺎﻛ ﺪﻧ
ﺪﻨﻛ ﻲﻣ قﺪﺻ .
ﻦﻳﺪﺑ رﻮـﻬﻇ ﻪـﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺶﺳﺮﭘ ،نﺎﺳ
هوﺮﮔ ﺎﻫ
ﻠﺼﺧ ﺎﺑ اﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ي ﺖ
ﺎﻫ ﺶﻴﭘ ي و ﻪﺘﻔﮔ ﻪﺑ لﻮﻠﻌﻣ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﺑ ﺶﻳاﺮﮔ صﻮﺼﺧ ﺖﺴﻴﭼ
ﻦﻳا رد ؟
ناور ﻞﻠﻋ هﺎﮕﻳﺎﺟ ،نﺎﻴﻣ
؟ﺖﺳﺎﺠﻛ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺦﺳﺎﭘ
ـﺿﺮﻓ ﻦـﻳا ﺮـﺑ ار دﻮﺧ
هدﺮـﻛ راﻮﺘـﺳا ﻪﻴ
ﻪـﻛ ﻢـﻳا :
ﻲﻣﺎﻛﺎﻧ رد ﻪﺸﻳر ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ
ﺎﻫ
وﺮﮔ و داﺮﻓا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و يدﺮﻓ ي ه
ﺎﻫ ﺐـﻟﺎﻗ رد ﻪﻛ دراد صﺎﺧ ﻲﻣﻮﻗ ي
ﻨﻛاو ﺶ ﺎﻫ ﻪﺑ ﻢﻫ ﻲﻃاﺮﻓا ي ﺔﻌﻣﺎﺟ
ﻪﺑ ﻢﻫ و ﻲﺘﻨﺳ ﺔﻌﻣﺎﺟ
ﻲﻣ اﺪﻴﭘ رﻮﻬﻇ نرﺪﻣ ﺪﻨﻛ
.
ﻪﻴـﺿﺮﻓ ﻦﻳا ﻲﺳرﺮﺑ
نﺎﺴﻧا اﺮﭼ بﺎﺘﻛ رد رﺎﮔ تﺮﺑار ﺪﺗ يﺮﻈﻧ بﻮﭼرﺎﭼ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﻫ ﺎ ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ؟ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ شرﻮﺷ ﺮﻴﮔ
د .
ﺑ
نﺎﮔژاو يﺪﻴﻠﻛ ،ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ،يدﻮﻬﻳ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ
ناور ﻲﻣﺎﻛﺎﻧ ،ﻲﺒﺴﻧ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ ،ﺖﻧﻮﺸﺧ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ -
يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ .
.١ ﺲﻛﺎﻓ : 02144737562
[email protected] Email:
4
ﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺔ ﺖﺳﺎﻴﺳ
، رود ة 46 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1395
ﻪﻣﺪﻘﻣ هوﺮﮔ نﺎﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ
ﻲﺒﻫﺬﻣ يﺎﻫ
ا
ﺎﺑ ﺮﻴﮔرد و دﻮﺧ ﻲﻫوﺮﮔ ﺖﻳﻮﻫ ناﺮﮕﻧ ﺪﻧ ﺖﺴﻳرﻻﻮﻜﺳ
،ﺎﻫاﺮﮔﻮﻧ ،ﺎﻫ
ﻲﻠﻣ نﺎﻳاﺮﮔ يﺎﻫدﺎﻤﻧ و رﻻﻮﻜﺳ ﻳاﺮﮔﻮﻧ
ﻪﻧﺎ
ﻪـﺑ ﻪـﻛ ﻲﺘﺴـﻳرﻻﻮﻜﺳ و ﻪـﻧﻮﮔ
ﺎـﻴﺧ يا ﻲﻟ
» ناﺮـﮕﻳد
« ار
هﻮﻠﺟ ﻲﻧﺎﻄﻴﺷ ﻲﻣ
ﺪﻨﻫد .
ﻦﻤﺷد ﻖﻳﺮﻃ زا ﺎﻬﻧآ
يزﺎﺳ ﺖﻳﻮﻫ ﺐﺴﻛ دﻮﺧ ياﺮﺑ ﻲﻟﺎﻴﺧ ﻲﻣ
ﺪﻨﻨﻛ
؛ نﺎﻨﻳا
ﺮﻫ هﺎﮔ رﻮﺸﻛ رد ي ار هار نﺎﺸﻓاﺪﻫا ﻖﻘﺤﺗ ياﺮﺑ ﻧ زﺎﺑ
ﺪﻨﻨﻴﺒ ﻲـﻧاور ﺖـﻴﻨﻣا و
مﺎـﺠﻧا ياﺮـﺑ ار مزﻻ
ﻴﻟﺎﻌﻓ ﺖ ﺎﻫ ﻳ اﺪﻧ نﺎﺸ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷ
ﺸـﺧ ﺖﻤـﺳ ﻪـﺑ ﺖﻧﻮ
اﺪـﻴﭘ ﻞـﻴﻣ ﻲـﻣ
ﺪـﻨﻨﻛ
Caplan, ed., 1987) 4; :
Lawrence, 1989: 24; Marty and Appleby, ed., 1991:chap. 15
. (
ﺰﻠﺘـﺳﺎﻛ ﻞﺋﻮﻧﺎﻣ
، ار ﻲﻳاﺮﮔدﺎـﻴﻨﺑ :
»
نﺎﺴﻜﻳ ياﺮﺑ ﻲﺘﻳﻮﻫ ﻦﺘﺧﺎﺳﺮﺑ رﺎﺘﻓر يزﺎﺳ
زا ﻪـﺘﻓﺮﮔﺮﺑ يﺎـﻫرﺎﺠﻨﻫ ﺎـﺑ ﻪـﻌﻣﺎﺟ يﺎﻫدﺎﻬﻧ و يدﺮﻓ
ﺪﻧواﺪﺧ مﺎﻜﺣا ﻲﻣ
ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺮﻴﺴﻔﺗ و ﺪﻧاد ﺪﻬﻋ
ة ﻪـﻛ ﺖﺳا يرﺪﺘﻘﻣ ﻊﺟﺮﻣ ﻄـﺳاو
ﺔ ﺖﻳﺮﺸـﺑ و اﺪـﺧ
ﺖﺳا «
)
،ﺰﻠﺘﺳﺎﻛ :1380 30
. (
بﻮﻛﺮﺳ يﺎﻀﻓ رد نﺎﻨﻳا ﻲﻣ ترﺪﻗ
رد و ﺪـﻧﺮﻴﮔ
ﻚـﻴﺗاﺮﻛﻮﻣد يﺎﻀـﻓ زا
ﻠﻤﻋ تﺪﺷ نﺎﺸ
ﻲﻣ ﻪﺘﺳﺎﻛ دﻮﺷ
Aldridge, 2000: 123)
. (
ﻪﻜﻨﻳا ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ اﺮﭼ
ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺎﺑ
، ﻦـﻳد ﻪـﺑ ﺖﺒﺴـﻧ ﺎـﻬﻧآ يﺎﻫروﺎﺑ و ﻲﻧﺎﺒﻣ رد
ﻪﺸـﻳر اد در
(The Causes of Fundamentalism, Intolerance and Extremism in World Religions,
and Some Solutions, 2012)
.1
ﺮﻴﺴﻔﺗ عﻮﻧ ﺎﻬﻧآ
ﻪﺑ ﻦﻳد زا ﻪﻧﻮﮔ رد و ﻖـﻠﻄﻣ ار دﻮـﺧ ﻪـﻛ ﺖـﺳا يا
ﻲﻣ ﻲﺘﺴﻫ رﻮﺤﻣ و ﺰﻛﺮﻣ ﺪﻧراﺪﻨﭘ
. رﻮﺤﻣ ﺮﺑ ﺰﻴﭼ ﻪﻤﻫ ﺸﻳﺪﻧا
ﺔ جرﺎﺧ ﻪﻛ يﺰﻴﭼ ﺮﻫ و دراد راﺮﻗ ﺎﻬﻧآ
وﺎﺑ زا
هوﺮﮔ و ﺎﻫر
ﺎﻫ ي ﺎﻬﻧآ
،ﺪﺷﺎﺑ
ﺖﺳا فﺮﺤﻨﻣ و ﺪﺗﺮﻣ ،هوﺮﻜﻣ .
ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻢﻋز نﺎﻬﺟ ﺎﻳ ﮓﻧر ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ
رد ﺎﻬﻧآ يﺎﻫروﺎﺑ ﻳآ
ﺎﻳ ﺪ دﻮﺷ دﻮﺑﺎﻧ .
ﻦﻳازا ور ﻲﻋﺎـﺠﺗرا ﻲﺸـﻨﻛاو هراﻮـﻤﻫ ﻲﻳاﺮﮔدﺎـﻴﻨﺑ ﻪـﻛ ﺎﺠﻧآ زا
ﺖﺳا
، ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺎﻬﻧآ ياﺮﺑ
ﻲـﻣ داﺪـﻤﻠﻗ عوﺮﺸﻣ دﻮـﺷ
) ،ﻚﺴـﻴﺳ 1378 : 23
. (
زا يﻮـﺳ ﺮـﮕﻳد
، ا ـﺿو ﺎ ع
ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ و ﻲﺘﺸﻴﻌﻣ ﻧﻻدﺎﻋﺎﻧ
ﺔ رد مدﺮـﻣ ﻲـﺧﺮﺑ
ﻦـﻳا ﺎﻫرﻮﺸـﻛ
ﺖـﺳا هدﺮـﻛ ﺖـﻳﻮﻘﺗ ار ﺶﻳاﺮـﮔ .
هوﺮﮔ ﺎﻫ ي يدﻮﻬﻳ ﺐﻠﻏا يدﺎﺼـﺘﻗا ﺪﻋﺎﺴـﻣﺎﻧ عﺎـﺿوا ﺎـﺑ و ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا –
يرﺎـﺠﻨﻫﺎﻧ ﻪـﺟاﻮﻣ
ا ﺪـﻧ
؛
يرﺎﺠﻨﻫﺎﻧ ﺎﻫ
ﻲﻳ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ نآ زا جوﺮﺧ ﻪﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ
ﻲﮕﺘﻓﺎﻳ ﺖﺳا .
هوﺮﮔ رﻮﻬﻇ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا ﻲﻠﺻا ﺶﺳﺮﭘ
ﺎﻫ
ﺑ اﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ي ﺖﻠﺼﺧ ﺎ
ﺎـﻫ
ﺶﻴـﭘ ي و ﻪـﺘﻔﮔ
ﻪﺑ ﺖﻧﻮﺸـﺧ ﻪـﺑ ﺶﻳاﺮـﮔ صﻮﺼـﺧ
زا ﻲـﺷﺎﻧ ﻞـﻠﻋ هﺎـﮕﻳﺎﺟ ،نﺎـﻴﻣ ﻦـﻳا رد ؟ﺖـﺳا ﻲـﻠﻠﻋ ﻪـﭼ
ناور
ﻲﻣ ﺎﻳآ ؟ﺖﺳﺎﺠﻛ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ بﻮﭼرﺎﭼ رد ناﻮﺗ
ﻳﺮﻈﻧ ﺔ
ﻲﺒﺴـﻧ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ -
ﻪـﻛ ﺖﻧﻮﺸـﺧ ﻪـﺘﺒﻟا
رد دﻮﺧ ﻳﺮﻈﻧ ﺔ ﻲﻣﺎﻛﺎﻧ - يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﻪﺸﻳر
ﻲﻣﺎـﻛﺎﻧ نﺎﻴﻣ ﻲﺘﺒﺴﻧ ،دراد
ﺎـﻫ
ﻲـﺳﺎﻴﺳ ي
، و يدﺎﺼـﺘﻗا
ﺮﮔ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا هو
ﺎﻫ
ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﺑ ﺶﻳاﺮﮔ و صﺎﺧ ﻲﺒﻫﺬﻣ ي
ﺎﻫ ﺦـﺳﺎﭘ ؟دﺮـﻛ راﺮـﻗﺮﺑ ﻪـﻧﺎﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ي
هدﺮﻛ راﻮﺘﺳا ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻦﻳا ﺮﺑ ار دﻮﺧ ﺶﺳﺮﭘ
ﻪـﻛ ﻢﻳا
:
ﻲﻣﺎـﻛﺎﻧ رد ﻪﺸـﻳر ﻲﻳاﺮﮔدﺎـﻴﻨﺑ
ﺎـﻫ و يدﺮـﻓ ي
1. The Causes of Fundamentalism, Intolerance and Extremism in World Religions, and Some Solutions (2012), Published by Vexen Crabtree, Avalibal At: http://www.humanreligions.
info/fundamentalism.html
ﻪﻨﻴﻣز ناور يﺎﻫ يدﻮﻬﻳ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ 5
هوﺮﮔ و داﺮﻓا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
ﺎﻫ
ﺶﻨﻛاو ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﻛ دراد صﺎﺧ ﻲﻣﻮﻗ ي
ﺎﻫ ﻪـﺑ ﻢـﻫ ﻲـﻃاﺮﻓا ي ـﻌﻣﺎﺟ
ﺔ
ﻪﺑ ﻢﻫ و ﻲﺘﻨﺳ ﻌﻣﺎﺟ
ﺔ ﻮﻬﻇ نرﺪﻣ ﻲﻣ اﺪﻴﭘ ر
ﺪﻨﻛ .
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻦﻳا ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ
، اﺪﺘﺑا ﻳﺮﻈﻧ ﺔ و ﻲﺒﺴﻧ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ ﻄﺑار
ﺔ ﺖﻧﻮﺸـﺧ ﻪـﺑ ﺶﻳاﺮـﮔ ﺎﺑ نآ
بﺎﺘﻛ رد رﺎﮔ تﺮﺑار ﺪﺗ يﺮﻈﻧ بﻮﭼرﺎﭼ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﺳﺎﻴﺳ
نﺎﺴﻧا اﺮﭼ
ﺎﻫ
ﻲـﻣ شرﻮـﺷ
؟ﺪـﻨﻨﻛ
ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻣ دﻮﺷ . رد ﻠﺣﺮﻣ ﺔ ﺷا ﺎﺑ ﺪﻌﺑ هرﺎ ﻪﺑ ﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ رﻮﻬﻇ ﻪﻛ ﻲﻠﻠﻋ ﺳا راﻮﺘﺳا نآ ﺮﺑ يدﻮﻬﻳ ﻲ
،ﺖ
هداد ﺎﻫ
ﻪﺸﻳر ياﺮﺑ مزﻻ ي
ﺎﻫ ناور ي ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ار
اﺪﻴﭘ ﻲﻣ
ناور ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ ﻪﺑ و ﻢﻴﻨﻛ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
رد ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﺘﺒﻟا زﻮﺣ
ة ناور ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻲﻣ
ﻢﻳزادﺮﭘ .
ﻲﻣﺎﻛﺎﻧ ؛ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ بﻮﭼرﺎﭼ -
ﺖﻧﻮﺸﺧ
ﻲﮔﮋﻳو زا ﻲﻜﻳ
ﺎﻫ
ﺖﺴﺟ ﻦﻳد رد ار دﻮﺧ ﻦﻣﺄﻣ و ﺄﺠﻠﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﺮﺸﺑ ﻲﻌﻴﺒﻃ ي ﻲﻣ ﻮﺟو
ﺪـﻨﻛ .
ﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا نﺎﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﺎﻣا ژ
ي ﺎﻫ ﻪـﻴﻠﻋ ﻲﺸـﻟﺎﭼ ار ﺮـﺿﺎﺣ ﺮﺼﻋ ﻲﺘﺴﻴﻧرﺪﻣ ي نﺎـﻣرآ
ﺎـﻫ ي
ﻲﻣ دﻮﺧ يﻮﻨﻌﻣ و ﻲﻨﻳد ﺪﻨﻧاد
،
ﻧآ ﻪﻴﻠﻋ هزرﺎﺒﻣ و ﺶﻟﺎﭼ ﺎﻬ
ار ﺘﺴﻫ ﺔ دﻮـﺧ ﻪﻧﺎﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻖﻄﻨﻣ ﻲﻧورد
ﻲﻣ ﺪﻨﻧاد .1
ا ﺖﺳا نآ ﺮﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳ ﻪﻛ
ﻨﻴﻣز ﺔ ﻞﻜﺷ يﺮﻴﮔ ﺖﻧﻮﺸﺧ هﻮﺟو ﻧﺎﺒﻠﻃ
ﺔ يدﻮﻬﻳ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ار
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺪﻨﻛ . نارﺎﺘﺳاﺮﻳو زا ﻲﻜﻳ ﻲﺗرﺎﻣ ﻋﻮﻤﺠﻣ
ﺔ
» ژوﺮﭘ ة ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ
«
ﻪﻟﺎﻘﻣ رد ﻮﮔﺎﻜﻴﺷ هﺎﮕﺸﻧاد لﺎﺳ رد يا
1988 ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ
» ﻪﺑ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ناﻮﻨﻋ
ﭘ هﺪﻳﺪ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يا
«
ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ
» ﻪﺑ نﺎﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ترﻮـﺻ
ﻲﺸﻨﻛاو ﻲﻣ ﻞﻤﻋ ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ و ﺪﻨﻨﻛ
«
Marty, 1988:15-29)
.(
ﺘﺴﻫ ﺔ ﻦـﻳا ﺮـﻈﻧ ﻦﻳا يﺰﻛﺮﻣ
ﺪﻳﺪﺷ و ﺪﻨﺗ ﻲﺸﻨﻛاو ﺎﻬﻧآ ﻞﻤﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا
ﺖﺳا دﻮﺧ ﺖﻳﻮﻫ مﺪﻫ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ .
نﺎﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﺎﻨﺒﻣ ﻦﻳا ﺮﺑ
ﻪﻋزﺎﻨﻣ ﺮﻴﮔرد يدﻮﻬﻳ
و ﺎﻨﻌﻣ ،ﻲﻧﺎﻤﺘﻔﮔ ﻲﺗﺄﻴﻫ رد ﺎﺗ ﺪﻨﺘﺴﻫ ترﺪﻗ ﺮﺳ ﺮﺑ يا ﮋﻳورﺎﻛ
ة هژاوﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ
حﺎﻀﻳا ار ﻲﺘﻨﺳ ﺖﻳدﻮﻬﻳ زا ﺚﻌﺒﻨﻣ ﻨﻛ
ﺪﻨ . ﻪﺑ نﺎﻨﻳا لﺎﺒﻧد ﺮﻄﻴـﺳ ة
ﺎـﺧ ﺖـﺋاﺮﻗ ﻢﻴﻫﺎـﻔﻣ زا دﻮـﺧ ص
ﺚﺤﺑ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﻨﺳ و ﮓﻨﻫﺮﻓ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ ،ﺖﻳﻮﻫ ،ﺦﻳرﺎﺗ ﺰﻴﮕﻧا .
ـﻄﻘﻧ ﻞﻴﻳاﺮـﺳا نﻮﻨﻛﺎـﺗ ﻪـﻛ ﺎـﺠﻧآ زا ﺔ
ﺖﺳا هدﻮﺑ يدﻮﻬﻳ نﺎﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﻧﻮﻧﺎﻛ
؛
ﺮﺑ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺐﻠﻏا و ﻪـﻌﻣﺎﺟ
ﻞﻴﻳاﺮﺳا نﻮﭼ و ،ﻪﺘﺷاد ﺰﻛﺮﻤﺗ ﻲﻠﻴﻳاﺮﺳا ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻄﻘﻧ
ﺔ
ﻴﻧرﺪﻣ و ﺖـﻳدﻮﻬﻳ ﻞـﺑﺎﻘﺗ ﻲﻧﻮﻧﺎﻛ
هدﻮـﺑ ﻪـﺘ ،
رد ترﺪـﻗ و ﺖـﻳﻮﻫ ،ﺎـﻨﻌﻣ ﺮـﺳ ﺮﺑ ﻪﻋزﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ نآ نورد ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ و ﻚﻳژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا تﺎﻋزﺎﻨﻣ دﻮﻬﻳ نﺎﻬﺟ ﺮﺠﻨﻣ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
1 . ﻲﺸـﻟﺎﭼ دﻮـﺧ ﻪﻜﻠﺑ ،ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻤﻧ ﻲﻘﻠﺗ ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ ﻪﻴﻠﻋ ﻲﺸﻟﺎﭼ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ عاﻮﻧا ﻲﺧﺮﺑ رﻮﻬﻇ ﻪﺘﺒﻟا ﺖـﺳا
زا يﺮـﮕﻳد عاﻮـﻧا ﻪـﻴﻠﻋ
ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ . مﻼﺳا و ﺖﻳدﻮﻬﻳ ،ﺖﻴﺤﻴﺴﻣ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ صﻮﺼﺧ ﻦﻳا رد نﺎﮕﻳﺎﺷ شﻮﻳراد ﻘﺑﺎﺳ
ﺔ ﺖﺳا ﻲﻧﻻﻮﻃ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ .
ﺎﻣا
نﻮﻨﻛا وﺪﻨﻫ ﻳ ﻢﺴﻴ
ﺖـﺳا ﻪﺘـﺷاﺪﻧ دﻮـﺟو يﺰـﻴﭼ ﻦﻴـﻨﭼ ًﻼﺻا يﺪﻨﻫ ﺖﻨﺳ رد ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ﺖﺳا هﺪﺷ ﻼﺘﺒﻣ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ .
رد
اراﺪﻣ و ﺢﻣﺎﺴﺗ ﻞﻫا هراﻮﻤﻫ مدﺮﻣ ،ﺪﻨﻫ ﺦﻳرﺎﺗ هدﻮﺑ
ﺪﻧا
،
هﺪﻳﺪﭘ ﻻﺎﺣ ﻲﻟو يا
بﺰﺣ مﺎﻧ ﻪﺑ ار ﻪـﻧﺎﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ هﺎـﮕﻧ ﻦـﻳا ﻪﻛ ﻢﻳراد BJP
ﻲﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ
،
ﺖﺴﻴﻧ ﺮﻴﮔاﺮﻓ ناﺪﻨﭼ ﻪﭼﺮﮔا .
ﺑ
ﺖﺴـﻴﻧ ﻲـﻧورد يﺮﻣا نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ رد ﻲﺒﻫﺬﻣ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ وا نﺎﻤﮔ ﻪ .
رد نﺎﻧﺎﻤﻠﺴـﻣ
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺪﻨﻫ يدﺎﻳز
ﺖﺳا بﻮﺧ ﺎﻫوﺪﻨﻫ ﺎﺑ ﻢﻫ نﺎﺸﻄﺑاور و ﺪﻧراد
؛ ﻲـﻠﻌﻓ ﻲﻳاﺮﮔدﺎـﻴﻨﺑ ﺎﻣا هﺪـﻳﺪﭘ
يا ﺮـﺑاﺮﺑ رد ﻪـﻛ ﺖـﺳا يﺮﺴـﻣ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺤﻴﺴﻣ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ و ﻲﻣﻼﺳا ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ .
6
ﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺔ ﺖﺳﺎﻴﺳ
، رود ة 46 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1395
نﺎﻴﻣ رد يدﻮﻬﻳ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ يرﺎﺘﺳﻮﻴﭘ
شﻮـﮔ لﺎﻜﻳدار ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ار نآ ﺮﺳ ﻚﻳ ﻪﻛ دراد راﺮﻗ
ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻢﻴﻧﻮﻣآ
ﻪـﻈﻓﺎﺤﻣ ﻲﻳاﺮﮔدﺎـﻴﻨﺑ ار شﺮـﮕﻳد ﺮـﺳ و ﺪﻫد
رﺎـﻫ رﺎـﻛ ﻢﻳد
.
ﻢﻴﻧﻮـﻣآ شﻮـﮔ
،1
ﻲﻠﺻا
اﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ نﺎﻳﺮﺟ ﻦﻳﺮﺗ ﻳ
يدﺮﻜﻳور ﺎﺑ ﻞﻴﻳاﺮﺳا ﻲ ﻲﺿﺎﺒﻘﻧا
ار دﻮـﺧ ،نﺎـﻬﺟ و ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
» ﻢﺴﻴﻧﻮﻴﻬﺻ تﺎﻴﺣ دﺪﺠﻣ
« ﻲﻣ ﺪﻧاد
(Munson, 2015)
. رد ﺎﻬﻧآ لﺎـﺳ رد دﻮﺧ ﻲﻣﻼﻋا رﻮﺸﻨﻣ 1974
ﺪﻧدﺮﻛ ﻢﻴﺳﺮﺗ ﻦﻴﻨﭼ ار دﻮﺧ فﺪﻫ :
دﺪـﺠﻣ يزﺎـﺳراﺪﻴﺑ ياﺮـﺑ ﻲـﻤﻴﻈﻋ ﺖﻀـﻬﻧ دﺎـﺠﻳا ﺎﻣ فﺪﻫ
و ﻖﻴﻗد ياﺮﺟا ياﺮﺑ نﺎﻳدﻮﻬﻳ
ﺖﺳا ﻢﺴﻴﻧﻮﻴﻬﺻ ﺖﻓﺎﻴﻫر ﻞﻣﺎﻛ ...
زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﻢﺴﻴﻧﻮﻴﻬﺻ ﺄﺸﻨﻣ
ﺖـﺳا نﺎـﻬﺟ ﻞـﻛ و نﺎـﻳدﻮﻬﻳ ﻞـﻣﺎﻛ ﻲﻳﺎـﻫر نآ ﻲﻳﺎـﻏ فﺪﻫ و يدﻮﻬﻳ يﺎﭘﺮﻳد ﻦﻨﺳ
A Gush )
Emunim early Panphlet, [ 1974] ) in, Sprinzak, in, Silberstein 1993: 117
. (
سورازﻻ - ﺎﻓﺎﻳ
ﻲﻜﻳﻲﮔﮋﻳو زا ﺎﻫ ار نﺎﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ي ﻬﺟاﻮﻣ
ﺔ
ﻲﻣ ﺖﻳﻮﻫ ناﺮﺤﺑ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﺪﻧاد
. ﻪﺑ وا ﻢﻋز
، ﻲﺘﻋﺎـﻤﺟ ﺮـﺑ ﺎـﻬﻧآ
ﺎﺑ ضرﺎﻌﺗ رد ﻪﻛ ﺪﻧراد ﺪﻴﻛﺄﺗ يوﺰﻨﻣ و صﺎﺧ ﻌﻣﺎﺟ
ﺔ ﻲﺑﺮﻏ نرﺪﻣ ﺖﺳا
. ﺖـﻋﺎﻤﺟ ﻦـﻳا بﺎﺤﺻا
ﻲـﻣ طﻮـﺑﺮﻣ ﺐﻫﺬـﻣ ﻲﻤـﺳا ناﺪﻘﺘﻌﻣ ار ﻦﻳﺮﻳﺎﺳ و ﻲﻌﻗاو ناﺪﻘﺘﻌﻣ ار دﻮﺧ ﺎﻬﻨﺗ ﺪـﻧراﺪﻨﭘ
. و اوﺰـﻧا
هرﺎﻨﻛ
ا ﺎﻬﻧآ يﺮﻴﮔ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻲﻠﺻا نﺎﻳﺮﺟ ز
ﻪﻧ
ﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﺎ
يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﻲﻔﻧ و دﺮﻃ ي
ﺖـﺳا ﻲﺑﺮﻏ يﺎﻫ
،
ﻲـﻣ هﺪﻳدﺎﻧ ﺰﻴﻧ ار ﻚﻴﺗاﺮﻛﻮﻣد مﺎﻈﻧ و ﻲﻠﻣ ﺖﻟود ﺮﻫﺎﻈﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﻪﻜﻠﺑ
ﺪـﻧرﺎﮕﻧا
Lazarus-Yafeh, in )
Silberstein,1993: 44-53
.(
لﺎﻜﻳدار ﺮﺳ ار ﻢﻴﻧﻮﻣآ شﻮﮔ ﺮﮔا رﺎﺘﺳﻮﻴﭘ
يﻮﺳ نآ رد ،ﻢﻴﻧاﺪﺑ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﺘﺳﻮﻴﭘ
رﺎ ﻲﻣ ناﻮﺗ
ﻪﻈﻓﺎﺤﻣ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ زا ﻪﺸﻳﺪﻧا و رﺎﻜﻓا رد ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ﻦﺨﺳ ﺰﻴﻧ رﺎﻛ
ﺎﻫ ﻢﻳدرﺎﻫ يﺮﻜﻓ نﺎﻳﺮﺟ ي
2
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ سﺎﻜﻌﻧا .
ﻪﻋزﺎﻨﻣ ﺮﻴﮔرد ﻢﻳدرﺎﻫ
لﺎﻤﻋا ياﺮﺑ يا
ﻄﻠﺳ ﺔ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﻲﺳﺎﻴﺳ
و ﺖﺳا ﻦﻳازا ور ﺮﺑ دﺮﺒﻫار ﺎﻫ ﻲﻣ ﻪﻴﻜﺗ يدﺪﻌﺘﻣ ي ﻪﻛ ﺪﻨﻛ
دﺮﻃ نآ ﻲﺳﺎﺳا فﺪﻫ
» رﺎﻴﻏا
« زا ﻣﺎﺟ ﻌ ﺔ
ﺖﺳا ﻲﻠﻴﻳاﺮﺳا .
ﺖﻤﻠﻇ و ﻲﻫﺎﻴﺳ رﻻﻮﻜﺳ ناﺪﻧزﺮﻓ ﻪﻴﻠﻋ سﺪﻘﻣ يدﺮﺒﻧ ار دﻮﺧ ﺖﻟﺎﺳر ﻢﻳدرﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪﻧاد . ﻦﻳا ﻪﺘﺒﻟا دﺮﺒﻫار يﺎﻫدﺎﻬﻧ بﻮﭼرﺎﭼ رد دﻮﻬﻳ ﺦﻳرﺎﺗ زا ار دﻮﺧ ﺮﻴﺴﻔﺗ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﺖﺑﺎﻗر ،نرﺪﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ ﻲﭘ ﻲﻧﺎﻤﻟرﺎﭘاﺮﻓ تﺎﺿاﺮﺘﻋا و ﻲﺗﺎﺑﺎﺨﺘﻧا يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ نرﺪﻣ يرﺎﺘﻓر ،دﺮﻴﮔ
ﻣ ﻲ دﻮﺷ . يور ﻢﻫ ﺐﻘﻋ شور ود ﺎﺑ ﻢﻳدرﺎﻫ ،ﻪﺘﻓر
شﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ ور جﻮﻣ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻪﺒﻠﻏ و ﻲﻨﻴﺸﻧ
ﻲﻣ عﺎﻓد دﻮﺧ زا ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ ﺪﻨﻛ
Friedman, in Silberstein,1993:148-164)
.(
ﺔﻳﺮﻈﻧ ﻲﺒﺴﻧ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ
ﻲﻣﺎﻛﺎﻧ و ﺖﻳﻮﻫ ناﺮﺤﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﺖﻳﺎﻨﻋ ﺎﺑ ﺎﻫ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ي ﺮﻴﻘﺤﺗ و ﻮﺳ ﻚﻳ زا يدﺎﺼﺘﻗا –
ﺎﻫ ي
ﻲﺘﻴﺼﺨﺷ ،ﻮﺳ ﺮﮕﻳد زا
ﺶﺒﻨﺟ كﺮﺘﺸﻣ ﻞﺼﻓ ﺎﻫ
ﺖﺳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ي
، ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻠﻋ رﺎﻨﻛ رد ﻪﻛ ﺮﻈﻧ
ناور ﻞﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ يدﺎﺼﺘﻗا و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺪﺷﺎﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ يدﺎﻳز ﺖﻴﻤﻫا زا ﺰﻴﻧ ﻪﻧﺎﺴﻧﺎﻨﺷ
.
1. Gush Emunim
2. Haredim
ﻪﻨﻴﻣز ناور يﺎﻫ يدﻮﻬﻳ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ 7
ﺖﻓﺎﻴﻫر ﻦﻫﻮﻛ درﻮﻔﻨﺘﺳا ﻦﻳﻮﻟآ ﺎﻫ
ي ناور ﻧﺎﺳﺎﻨﺷ ﺔ ﺶﺒﻨﺟ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺎﻫ
رﺎﻬﭼ ﻪﺑ ار ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ي
ﺖﺳا هدﺮﻛ ﻢﻴﺴﻘﺗ هوﺮﮔ
)
،ﻦﻫﻮﻛ 1369 : 183
:(
ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻨﻴﺸﻴﭘ
ﺔ ﺶﺒﻨﺟ نﻻﺎﻌﻓ يدﺮﻓ ﺎﻫ
،
،ﺰﻳاﺮﻏ بﻮﻛﺮﺳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻳﺮﻈﻧ
ﺔ و ،هﺪﻨﻳاﺰﻓ تﺎﻌﻗﻮﺗ ﻳﺮﻈﻧ
ﺔ ﻲﺒﺴﻧ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ .
ﻳﺮﻈﻧ ﺔ
ﺶﺒﻨﺟ ناﺮﺒﻫر ﻪﺑ داﺮﻓا ﻞﻳﺪﺒﺗ ﺖﻠﻋ ﻦﻴﻴﺒﺗ ﻪﺑ ﺖﺴﺨﻧ
ﺎﻫ ﻲﻣ دزادﺮﭘ . ،مود ﻳﺮﻈﻧ ﺔ تﺎﻌﻗﻮﺗ
ﻦﻴﺣ رد ﻪﻛ هﺪﻨﻳاﺰﻓ بﻼﻘﻧا ﻲﺳرﺮﺑ
رد و ﺪـﺷ حﺮـﻄﻣ ﻞـﻳﻮﻛﻮﺗ ود ﻲﺴﻜﻟآ يﻮﺳ زا ﻪﺴﻧاﺮﻓ ـﻫد
ﺔ
1930 بﺎﺘﻛ ﺎﺑ
بﻼﻘﻧا رﺎﻬﭼ ﻲﻓﺎﻜﺷﺪﺒﻟﺎﻛ
نﻮﺘﻨﻳﺮﺑ ﻦﻳﺮﻛﺎـﺑ ﺲﭙـﺳ و ﺖـﻓﺮﮔ هزﺎـﺗ ﻲﻧﺎﺟ
ﺔـﻳﺮﻈﻧ
ﻲﻨﺤﻨﻣ
ﺪﺷ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺲﻳﻮﻳد ﺰﻤﻴﺟ ﻲﺟ .
،مﻮﺳ ﻳﺮﻈﻧ ﺔ تﺮـﺑار ﺪﺗ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺒﺴﻧ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ
ﻚﻳ ﻪﻧ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا و ﺖﻓﺎﻳ ﻦﻳوﺪﺗ رﺎﮔ ـﻳﺮﻈﻧ
ﺔ بﻼـﻘﻧا
، ﻈﻧ ﻪـﻜﻠﺑ ﻪـﻳﺮ
يﺎـﻫرﺎﺘﻓر ﻦﻴـﻴﺒﺗ ياﺮـﺑ يا
ﺖﻧﻮﺸﺧ
ﺖﺳا ﻲﻌﻤﺟ ﺰﻴﻣآ
،
دراد ﻲﻳارﺎـﻛ ﻪـﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا عﻮﺿﻮﻣ ياﺮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻦـﻳازا ، ور ﺢﻴـﺿﻮﺗ هداد
ﻲﻣ دﻮﺷ . بﺎﺘﻛ رد نﻮﺘﮕﻨﻴﺘﻧﺎﻫ ﻞﺋﻮﻤﺳ
ﻲﻧﻮـﮔﺮﮔد شﻮﺨﺘـﺳد ﻊـﻣاﻮﺟ رد ﻲـﺳﺎﻴﺳ نﺎﻣﺎـﺳ
ﺪـﺗ وبﺎﺘﻛ رد رﺎﮔ تﺮﺑار
نﺎﺴﻧا اﺮﭼ
ﺎﻫ
ﻲﻣ شرﻮﺷ
؟ﺪﻨﻨﻛ
هدﺮﻛ ﻲﻌﺳ
ـﺳﺎﻴﺳ ﺖﻧﻮﺸـﺧ مﻮـﻬﻔﻣ ﺪﻧا ار ﻲ
ﺪﻨﻨﻛ ﻲﺳرﺮﺑ .
ﻲﻟﺎﺣرد
اد ﮓـﻨﺟ و ﻪﺌﻃﻮﺗ ،بﻮﺷآ هوﺮﮔ ﻪﺳ ﻪﺑ ار ﺖﻧﻮﺸﺧ رﺎﮔ تﺮﺑار ﺪﺗ ﻪﻛ ﺧ
ﻲـﻠ
ﻲﻣ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺪﻨﻛ
Gurr, 1971: 11)
،(
ﻪﻗﺮﻓ و ﻲﺑﻼﻘﻧا ،يراﺪﺘﻗا ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺐﻟﺎﻗ رد ار ﺎﻬﻧآ نﻮﺘﮕﻨﻴﺘﻧﺎﻫ يا
ﻪﺘﺳد ﻲﻣ يﺪﻨﺑ ﺪﻨﻛ
) ،نﻮﺘﮕﻨﻴﺘﻧﺎـﻫ 1370
: 64 - 90 و ﻞﺼـﻓ 6
.(
ﺖﻧﻮﺸـﺧ ﻦـﻳا ﺐـﻠﻏا
ﺎـﻫ
ﻻﻮـﺤﺗ لﻮـﻠﻌﻣ ت
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يدﺎﺼﺘﻗا –
ا ﺪﻧ .
ﻦﻳا ار ﻲﺒﺴﻧ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ رﺎﮔ
ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻪﻧﻮﮔ ﺪﻨﻛ
ﺶﻴﭘ
:ﺖﻧﻮﺸﺧ ﺰﻴﺘﺳ طﺮﺷ دﻮـﺟو ﻲﻧﺪـﻣ رﺎﺑ
و ﻲـﺷزرا تﺎـﻌﻗﻮﺗ نﺎـﻴﻣ فﺎﻜـﺷ ﺮـﺑ ناﺮﮕﻳزﺎـﺑ سﺎﺴـﺣا ﺐـﻟﺎﻗ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺒﺴﻧ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺎﻫ ﻲﻣ ﺮﻫﺎﻇ ﻲﺷزرا ي دﻮﺷ
. ﻪـﻛ ﺖﺳا ﻲﮔﺪﻧز ﻂﻳاﺮﺷ و ﺎﻫﻻﺎﻛ زا ﻪﺘﺳد نآ ﻲﺷزرا تﺎﻌﻗﻮﺗ
ﻲﻣ نآ ﻖﺤﺘﺴﻣ ار دﻮﺧ مدﺮﻣ ﺪﻨﻧاد
. ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺎﻫ رد ار ﺎـﻬﻧآ ﺪـﻳﺎﺑ ﻪـﻛ ﺖﺳا يرﻮﻣا ﻪﺑ ﺮﻇﺎﻧ ﻲﺷزرا ي
ﺖﻓﺎﻳ ﻲﻨﻴﻋ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻂﻴﺤﻣ :
ﻲﻄﻳاﺮﺷ نﺎﻧآ
ا
رد ار مدﺮـﻣ ﺲﻧﺎـﺷ ﻪﻛ ﺪﻧ ةرﺎـﺑ
ﻆـﻔﺣ ﺎـﻳ ﻞﻴﺼـﺤﺗ
زرا ش ﺎﻫ ﻲﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ صﺎﺧ ﻲﻳ ﺪﻧراد ار ﺎﻬﻧآ ﻖﻘﺤﺗ رﺎﻈﺘﻧا مدﺮﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ
)
Ibid: 24
.(
ﻞﻜﺷ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ يﺮﻴﮔ ﺰﻴﻧ ار ﻲﺒﺴﻧ
ﻳﺎﺑ ﺪ
ﺖﺴـﺟ يدﺎـﻣ و ﻲـﻧاور ﻂﻳاﺮﺷ رد
دﺮـﻛ ﻮـﺟو .
رد
ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻦـﻳا ﺰـﻴﻧ ﻲﺘﻳﺎـﺿرﺎﻧ ﺖـﻠﻋ ،ﺖﺳا ﻲﺘﻳﺎﺿرﺎﻧ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﺑ ﻞﺳﻮﺗ دراﻮﻣ ﺐﻟﺎﻏ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺎﻫ
ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺎﻳ
ﺎﻫ
ﺖـﺳﺎﻣ تﺎﻌﻗﻮﺗ ﺎﻳ تارﺎﻈﺘﻧا زا ﺮﺘﻤﻛ .
ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ نﺎـﻴﻣ فﺎﻜـﺷ ﻦـﻳا
ﺎـﻫ و
ﻲﻣ ﻲﺒﺴﻧ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ سﺎﺴﺣا دﺎﺠﻳا ﺐﺒﺳ تارﺎﻈﺘﻧا ﺷ
دﻮ .
ﺎـﺳو و تﺎﻧﺎﻜﻣا ﺮﮔا ﻳ
ياﺮـﺑ يﺮـﮕﻳد ﻞ
ﻲﻣ ﻞﻜﺷ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻪﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻲﻋﻮﻧ نﺎﺴﻧا رد ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ دﻮﺟو فﺎﻜﺷ ﻦﻳا ﺶﻫﺎﻛ دﺮﻴﮔ
Ibid: )
37-45
.(
ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ يدﺎﻋﺮﻴﻏ و بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﻲﻌﺿو ﻲﻧاور ظﺎﺤﻟ زا ﻲﺒﺴﻧ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا دﻮﺷ
،
نﺎﺴﻧا ﺎﻫ ﻞﻳﺎﻣ ا
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺎﺑ ار دﻮﺧ تارﺎﻈﺘﻧا تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ رد ﺪﻧ
ﺎﻫ ﻳ نﺎﺸ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﻨﻛ
ﺪﻨ . ﻲﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ناﻮﺗ
ﺖﻔﮔ ﻌﻣﺎﺟ ﺔ
ﻪـﻌﻣﺎﺟ لدﺎـﻌﺘﻣ و يدﺎﻋ
ﺖـﻴﻌﻗﻮﻣ نآ رد ﻪـﻛ ﺖـﺳا يا
ﺎـﻫ و تارﺎـﻈﺘﻧا ،ﻲـﺷزرا ي
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺎﻫ
ﺪﻨﺷﺎﺑ لدﺎﻌﺘﻣ و ﻲﺳﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ نآ ي .
رﺎﮔ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺎﻣا
ﻲﻣ ار ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ يﻮﮕﻟا ﻪﺳ ياﺮﺑ ناﻮﺗ
8
ﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺔ ﺖﺳﺎﻴﺳ
، رود ة 46 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1395
1 ﻲﻟوﺰﻧ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ ،ﺖﺴﺨﻧ : دﺮﻤﺷﺮﺑ لدﺎﻌﺗ مﺪﻋ تارﺎﻈﺘﻧا نآ رد ﻪﻛ
هوﺮﮔ ﺎﻫ ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻧﺎﺴﻧا ي
شزرا ﺎﻫ
ﻲﻣ ﻲﻗﺎﺑ ﺖﺑﺎﺛ يدﺎﺼﺘﻗا و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،ﻲﺳﺎﻴﺳ ي ﺪﻧﺎﻣ
، ﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺎﻣا ﻲ ﺎـﻫ ﺮـﻳز رادﻮـﻤﻧ ﻖﺑﺎـﻄﻣ
ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺑﺎﻳ
Ibid: 46-50)
.(
هوﺮﮔ ﻲﻋﺎﺿوا ﻦﻴﻨﭼ رد
ﺎﻫ
ﻪﺑ ﻲﻧﺎﺴﻧا ي
آ ﻲﻧﺎﻣز ﻪﭽﻧآ نداد ﺖﺳد زا ﻞﻴﻟد ﺮـﻜﻓ ﺎـﻳ ﺪﻨﺘﺷاد ار ن
ﻲﻣ ﻲﻣ ﺪﻧدﺮﻛ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺪﻨﻧاﻮﺗ
، ﻪﺘـﺷﺬﮔ رد دﻮـﺧ ﻊـﺿو ﻪـﺑ ﻪـﻌﺟاﺮﻣ ﺎـﺑ و ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﻦﻴﮕﻤﺸـﺧ
ﻲـﻣ ﻲﺒﺴـﻧ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ سﺎﺴﺣا ﺪـﻨﻨﻛ
. ﻧﺎﻨﭼ ـﻜ ﻦﻴﻣﺄـﺗ رد نﺎـﮕﺒﺨﻧ ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ ﺶﻫﺎـﻛ نﺎـﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻪ
ﺪﻳا ه آ ل ﺎﻫ ناﻮـﻨﻋ دﻮـﺧ ﻢﺸـﺧ ﻲﻠﺻا ﻞﻣﺎﻋ ار ﻲﻨﻳد يﺎﻫرﺎﺠﻨﻫ ﻪﺑ نﺎﻤﻳا نداد ﺖﺳد زا و ﻲﻨﻳد ي
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ .
ﻲﻳوزرآ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ ،مود 2
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ نآ رد ﻪﻛ
ﺎﻫ هوﺮﮔ ي ﺎﻫ
ﻲـﻣ ﻲﻗﺎﺑ ﺖﺑﺎﺛ ﻲﻧﺎﺴﻧا ي ﺪـﻧﺎﻣ
،
ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﻳز رادﻮﻤﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺎﻬﻧآ تارﺎﻈﺘﻧا ﺎﻣا و ﺪﺑﺎﻳ
ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ ﻲـﻣ ﺪﻳﺪﺸﺗ دﻮـﺷ
. ﺖـﻴﻣوﺮﺤﻣ ﻦـﻳا
ﺐﻠﻏا ﺖﺳا يزاوﺮﭘﺪﻨﻠﺑ زا ﻲﺷﺎﻧ
d: 50-52) (Ibi
.
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺎﻫ تارﺎﻈﺘﻧا
نﺎﻣز لﻮﻃ
ﻲﺷزرا ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ هوﺮﮔ ﺎﻫ هﻮﺒﻧا ي
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺎﻫ تارﺎﻈﺘﻧا
نﺎﻣز لﻮﻃ
ﻲﺷزرا ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ هوﺮﮔ ﺎﻫ هﻮﺒﻧا ي
ﻨﻳا ﺎﻬ
ﻲﻤﻧ رﻮﺼﺗ
ﻧراد ار ﻪﭽﻧآ ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ
ﺪﻨﻫﺪﺑ ﺖﺳد زا ﺪ .
ﻧآ ﻢﺸﺧ ﺎﻬ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻞـﻴﻟد ﻦـﻳا ﻪـﺑ
ﻲﻣ سﺎﺴﺣا
ﻪﺘﻓﺎﻳﺪﻳﺪﺸـﺗ ﺎـﻳ ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻌﻗﻮﺗ ﻪﺑ ﻞﻴﻧ ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﻫراﺰﺑا ﺪﻗﺎﻓ ﺪﻨﻨﻛ ا
ﺪـﻧ . تارﺎـﻈﺘﻧا ﻦـﻳا
1. Deceremental Deprevation 2. Aspirational Deprevation
ﻪﻨﻴﻣز ناور يﺎﻫ يدﻮﻬﻳ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ 9
شزرا زا يﺮﺘﺸﻴﺑ ناﺰﻴﻣ يﺎﺿﺎﻘﺗ زا ﻲﻛﺎﺣ ﺎﻫ
ﺰﻴﻧ ًﻼﺒﻗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳ
،ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ،ﺖﻟاﺪﻋ ﻞﺜﻣ
شزرا ﺎﻳ ﺖﻳﻮﻨﻌﻣ و ﻦﻳد ،ﻢﻈﻧ
ﺎﻫ
ﺻا ًﻼﺒﻗ ﻪﻛ ﻲﻳ
شزرا ياﺮﺑ ﺎﺿﺎﻘﺗ ﺎﻳ هدﻮﺒﻧ ًﻼ
ﺎـﻫ
ﺖـﺳا ﺮﺘﺸـﻴﺑ ي .
لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ
ترﺪﻗ رﻮﻀﺣ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﺿﺎﻘﺘﻣ يدﻮﻬﻳ نﺎﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ
ﺎـﻫ ندﺮـﺑ نﺎـﻴﻣ زا و نﺎﺷرﻮﺸـﻛ رد
جرا ﺎﻫ
شزرا و ﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ رﻻﻮﻜﺳ ي
، ﻦﻳازا ور ار رﻻﻮﻜـﺳ ﻖـﻄﻨﻣ ﺖـﻳﻮﻘﺗ و رﻮﻀـﺣ ﻦﻳا ﺪﻳﺪﺸﺗ
ﻲﻣ مﻼﻋا دﻮﺧ ﻢﺸﺧ ﻞﻣﺎﻋ ﺪﻨﻨﻛ
.
1هﺪﻧورﺶﻴ ﭘ ﺎﻳ يدﻮﻌﺻ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ ،مﻮﺳ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺎـﺑ هاﺮﻤﻫ ﺮﻳز رادﻮﻤﻧ ﻖﺒﻃ نآ رد ﻪﻛ ﺖﺳا
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ نﺎﻣﺰﻤﻫ و ﺪﻳﺪﺷ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﺑ تارﺎﻈﺘﻧا ﺪﻳﺪﺷ
ﺎﻫ ﻢﻴﻬﺟاﻮﻣ . ﻮﮕﻟا ﻦﻳا ﻧﻮﮔ ﺔ ﻢﻴﻤﻌﺗ لﺪﻣ زا ﻪﺘﻓﺎﻳ
ﻪﺋارا ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ ﺲﻳﻮﻳد ﺰﻤﻴﺟ يﻮﺳ زا هﺪﺷ
» ﻲﺟ ﻲﻨﺤﻨﻣ
« ﺖﺳا
Ibid: 52-56)
.(
رﺎﺑرد ار ﻲﺗارﺎﻈﺘﻧا مدﺮﻣ ﻲﺷزرا ﺖﻴﻌﺿو دﻮﺒﻬﺑ ﻮﮕﻟا ﻦﻳا رد ة
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﻊﺿو ﻦﻳا مواﺪﺗ ﺪﻨﻛ
.
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺮﮔا لﺎﺣ
ﺎﻫ
ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻳ ﺪﻧﺎﻤﺑ ﺖﺑﺎﺛ
،
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا يدﻮﻌﺻ ﻲﺒﺴﻧ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ دﻮﺷ
. ﻮﮕﻟا ﻦﻳا
ﻪﺑور ﻲﻤﺘﺴﻴﺳ و ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا تﻻﻮﺤﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﻲﻌﻣاﻮﺟ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻲـﻣ ﺶﻴﭘ ﺪﻨﺘﺴﻫ ور ﺪـﻳآ
. حﺮـﻃ
ﺪﻳا ﻚﻳ
ﻪﻌﻣﺎﺟ رد رﻻﻮﻜﺳ يژﻮﻟﻮﺋ
دراد يﺮـﺘﻤﻛ يرﺎﺘﺧﺎﺳ فﺎﻄﻌﻧا ﻪﻛ يا
،
ﻪـﺑ ار ﻊـﺿو ﻦـﻳا رﺎـﺑ
ﻲﻣ دروآ . ﺶﻳاﺮﮔ ﺪﺷر
ﺎﻫ
ﻪﻫد ﻲﻃ ﻲﻠﻴﻳاﺮﺳا نﺎﮕﺒﺨﻧ نﺎﻴﻣ رد رﻻﻮﻜﺳ ي
ﺎﻫ نﺎـﻈﻓﺎﺣ ﻢﺸﺧ ﺮﻴﺧا ي
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺐﺟﻮﻣ ار ﻢﻳﺪﻗ ﻊﺿو .
ﻲﺒﺴﻧ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ تﺪﺷ و هﺮﺘﺴﮔ دﻮﺗ
ه ﺎﻫ
دﺎﻳز ﻢﻛ
شرﻮﺷ ﺖﻧﻮﺸﺧ ﻞﻗاﺪﺣ
ﻢﻛ
بﻼﻘﻧا ﺎﻳ ﻲﻠﺧاد ﮓﻨﺟ
ﻪﺌﻃﻮﺗ دﺎﻳز
و هﺮﺘﺴﮔ ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ تﺪﺷ
ﻲﺒﺴﻧ نﺎﮕﺒﺨﻧ
1. Progressive Deprevation
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺎﻫ
تارﺎﻈﺘﻧا
لﻮﻃ نﺎﻣز ﻲﺷزرا ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ
هوﺮﮔ ﺎﻫ ﻲﻧﺎﺴﻧا هﻮﺒﻧا ي
10
ﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺔ ﺖﺳﺎﻴﺳ
، رود ة 46 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1395
ﻠﻋ ﻞ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ رﻮﻬﻇ
ﺔﻳﺮﻈﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ناور
ﻪﻧﺎﺳﺎﻨﺷ ﺪﻳﺪﭘ ة ﻞـﻣﺎﻋ ﺮﻬﺷ ﻪﺑ نﺎﻴﻳﺎﺘﺳور تﺮﺟﺎﻬﻣ ﺪـﻤﻋ
ة ﻲﻳاﺮﮔدﺎـﻴﻨﺑ ﺪـﺷر
هدﻮﺑ ﺖﺳا
؛
ﻲﻣ ﻊﻗاو رد ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا
ﺖـﺳﺎﺘﺳور ،نﺎﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ و ﻲﺗﺎﻘﺒﻃ هﺎﮕﺘﺳﺎﺧ ﻪﻛ ﺪﻳﻮﮔ .
هﺪﻋ ﺎﻣا ا ﻪـﻛ هداد نﺎﺸـﻧ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﻪﻳﺮﻈﻧ ﻦﻳا ﺪﻘﻧ رد ي ـﻤﻫ
ﺔ ﺎـﻫاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ
ﺪﻧراﺪﻧ ﻲﻳﺎﺘﺳور هﺎﮕﺘﺳﺎﺧ .
لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ناﺮﺤﺑ
ﺎﻫ يدﺎﺼﺘﻗا ي -
ﺖـﻠﻋ ﻲﻣﻼﺳا يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
ﺖﺳا ﻲﻣﻼﺳا ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﺪﺷر .
رد ﺻﺮﻋ ﺔ ﻦـﻳا رد ﺮـﻘﻓ و ﺖـﻴﻣوﺮﺤﻣ ،ﻲﺗﺎﻘﺒﻃ فﺎﻜﺷ ،يدﺎﺼﺘﻗا
دراد دﻮﺟو ﺎﻫرﻮﺸﻛ .
رد ﺮﻋ ﺻ ﺔ
تﺎﻣﺪﺧ و نﺎﻧاﻮﺟ ناﺮﺤﺑ ،ﻢﻫ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻧﺎـﺳر
ﺖـﻟود ﺐـﺟﻮﻣ
هوﺮﮔ ﺶﻨﻛاو
ﺎﻫ اﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ي ﻲﻣ
دﻮﺷ .
ﻳﺮﻈﻧ ﺔ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻲﻣ
ﺖـﺳا ﻢﺴﻴﻧرﺪﻣ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻲﺸﻨﻛاو ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻪﻛ ﺪﻳﻮﮔ .
هوﺮـﮔ ﺎـﻫ ي ﻲـﻨﻳد
ناﺮﮕﻧ ا
ﻌﻣاﻮﺟ ﻪﺑ ﻢﺴﻴﻧرﺪﻣ دورو ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧ نﺎﺸ
ﻲﻨﻳد ﻲﻧﺎﺒﻣ ، ﻧآ
ﺪـﻳﺪﻬﺗ ار ﻦـﻳا و دﻮـﺷ ﻒﻴﻌﻀـﺗ نﺎ
ياﺮﺑ يﺪﺟ
ﻲﻣ دﻮﺧ ﺪﻨﻧاد . يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻲﻣ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ نآ ﺎﺑ ﻢﺴﻴﻧرﺪﻣ شﺮﺘﺴﮔ زا و ﺪـﻨﻨﻛ
هزرﺎﺒﻣ ﻲﻣ ﻢﻫ ﻪﻧﺎﺤﻠﺴﻣ و ﺰﻴﻣآﺮﻬﻗ ﻞﻜﺷ نﺎﺷ دﺮﻴﮔ
.
ﻳﺮﻈﻧ ﺔ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا - ،ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ
ﻲـﻣ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﺪﺷر ﻞﻣﺎﻋ ار ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ناﺮﺤﺑ ﺪـﻧاد
. ﻪـﻳﺮﻈﻧ ﻦـﻳا
ﻊﻣاﻮﺟ رد ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ تاﺮﻴﻴﻐﺗ
زوﺮـﺑ ﺐـﺟﻮﻣ ار ﻲﻨﻳد
هوﺮـﮔ ﺖﻴﺳﺎﺴـﺣ
ـﻫ ﺎ
ﻲـﻣ اﺮﮔدﺎـﻴﻨﺑ ي ﺪـﻧاد
،
ﻪﺑ ﻃ ﻮ ير ﺎﻬﻧآ ﺮﻈﻨﻣ زا تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻳا ﻪﻛ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ﺖﺣﺎﺳ
نﺎﻧآ ﺪﻳﺪﻬﺗ ار ﻲﻣ
ﺪـﻨﻛ ًﺎـﻘﻴﻗد و ﻦﻴـﻤﻫ ﻪـﺑ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺶﻨﻛاو نآ ﻪﺑ ﻞﻴﻟد ﺪﻨﻫد
.
ﻞﻠﻋ ناور ﺔﻧﺎﺳﺎﻨﺷ يدﻮﻬﻳ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ
ﺴﻣ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﺌ
ﻪﻠ يا ناور ﻚﻳ ﻪﻧ و ﺖﺳا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ عﻮﺿﻮﻣ
ﺖﻓﺮﻌﻣ ﻲﻤﻧ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻠﻀـﻌﻣ ناﻮـﺗ
ر ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺎﺑ ار يرﺎﺘﻓ ﺖﻓﺮﻌﻣ يﺎﻫ
ﺎﻳ ﺾﻘﻧ و ﻦﻴﻴﺒﺗ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ دﺮﻛ ماﺮﺑا
. ﺎـﺟ ﺮـﻫ قﻮـﻘﺣ و ﺖـﻣﺮﺣ
نﺎﺴﻧا نﺎﻴﻧﺎﺑﺮﻗ و دﻮﺷ ﺾﻘﻧ ﺎﻫ رﺎﭼد نآ
ﻲﺘﻳﺎﺿرﺎﻧ ﻲﮔدرﻮﺧﺮﺳ و ﺎﻫ
ـﻨﻴﻣز ،ﺪﻧﻮﺷ ﺔ
ﺰﻴﺘـﺳﺮﮔد ي و
اﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻲﻳ ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ دﻮﺷ
.
ﻒﻟا ( ﻲﻧاور ﺢﻄﺳ رد -
يدﺮﻓ
ﺐﺣﺎﺻ زا يرﺎﻴﺴﺑ هزوﺮﻣا ناور ناﺮﻈﻧ
ﻋ و ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲـﻣ ،بﺮـﻏ رد يرﺎﺘﻓر مﻮﻠ يﺎـﻨﺒﻣ ﺮـﺑ ﺪﻨـﺷﻮﻛ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ناور ي و ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻪﻳﺮﻈﻧ
ﺎﻫ
ﻞـﻴﻠﺤﺗ زا ﻪﺘـﺷر ﻦـﻳا ،نآ ﺮـﺒﺘﻌﻣ ي ﺎـﻫ
ار ـﻣ ﺪ راﺮـﻗ ﺮﻈﻧ ﺪـﻨﻫد
http://www.pajoohe.com/25513/index.php?page=definition)
(.
ﺮـﻈﻧ ﻪﺑ ﻚـﻳرا موﺮـﻓ سﺎـﺳاﺮﺑ
ﻲﮔﮋﻳو ﺎﻫ ﺖﺣار نﺎﺴﻧا ﻲﺘﻴﺼﺨﺷ ي ﻲﻣ ﺮﺗ
ﺲﭘاو وا ﻪﻛ داد ﺺﻴﺨﺸﺗ ناﻮﺗ سﺎﺳاﺮﺑ ﺎﺗ ﻪﻧ ﺎﻳ ﺖﺳاﺮﮔ
ﺶﻳﺎﻫروﺎﺑ ياﻮﺘﺤﻣ .
ﺲﭘاو تﺎﺳﺎﺴﺣا اﺮﮔ دﻮﺧ
نﺎﺴﻧا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
ﺮﮕﻳد ي ار سا ﻪﺘﺸﻛ دﻮﺧ رد و
زا ﻪﻛ ﻲﻫوﺮﮔ و بﺰﺣ ﻪﺑ ار ﺎﻬﻧآ ﺮﻈﻧ
اﺮﻓ ﺖﺳا ﻚﻳدﺰﻧ وا ﻪﺑ ﻚﻳژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا
ﺖـﺳا هﺪـﻨﻜﻓ .
ا و ﻦـﻳا
ﻪﻨﻴﻣز ناور يﺎﻫ يدﻮﻬﻳ ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ 11
ﻲﻣ ار كﺮﺘﺸﻣ و ﻲﻌﻤﺟ يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ار دﻮﺧ و ﺪﺘﺳﺮﭘ
دﺮﺑ ة ﻲﻣ نآ ﺪﻧاد
Ibid)
. (
ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﻟﻮﻫ ) 1995 (
ﺲﭘاو نﺎﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ و نﺎﻳاﺮﮔ
» ﺎﻫروﺎﺑ
« زا ﺶﻴﺑ ار
» نﺎﺴﻧا ﺎﻫ
« و ﺪﻧراد ﺖﺳود زا ﺎـﻫروﺎﺑ ياﺮـﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻪﺘﺷﺬﮔ دﻮﺧ
نﺎﺴﻧا ياﺮﺑ ﺎﺗ ﺪﻧا
ﺎﻫ . وا
»
ﺖﺸـﺣو باﺮﻄﺿا ﻲـﮔدز
« ار دﻮـﺧ نورد
ـﻣ ﻪـﺑﺮﺠﺗ ﻲ
ﺪـﻨﻛ
Ibid)
.(
رد نﺎﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﺮﻈﻧ رد ﺠﻴﺘﻧ
ﺔ هوﺮﮔ ﻞﺑﺎﻘﺗ
ﺎﻫ ﻲﺘﻳﻮﻫ ناﺮﺤﺑ ،ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ ﺎﺑ ﻲﺒﻫﺬﻣ ي
ﺶﺒﻨﺟ زﺎﺳﺮﺘﺴﺑ ﻪﻛ هﺪﺷ دﺎﺠﻳا
ﺖـﺳا هﺪـﺷ اﺮﮔدﺎـﻴﻨﺑ يﺎﻫ .
يژﻮﻟﻮﺋﺪـﻳا و ﻲﻳاﺮﮔدﺎـﻴﻨﺑ ور ﻦـﻳا زا
ﻪﺋارا
ﻪﻧزور نآ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ
هوﺮـﮔ ﻪـﻛ ﻲﻳﺎـﻫﺎﻨﮕﻨﺗ و ﺎﻫرﺎﺸـﻓ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﺖﺳا يا
رد ﻲﺒﻫﺬـﻣ يﺎـﻫ
هدﺮـﻛ ﻞـﻤﺤﺗ ﺮـﮕﻳد يﻮـﺳ زا رﺎﻤﻌﺘـﺳا و داﺪﺒﺘﺳا و ﻮﺳ ﻚﻳ زا ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ
ﺪـﻧا . ﻲـﮔﮋﻳو
ﻦﻳا يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺖﺳا
ﻪﻄﻘﻧ ﻪﺑ ار نﺎﻴﻣدآ هﺎﮕﻧ ﻪﻛ و دراد فﻮﻄﻌﻣ ﺪﺣاو و صﺎﺧ يا
ﺮﻳاد ة نﺎﺸﺘﻳﻮﻫ
ﻪﺘﺴﻧاد ﺮﮔا و ﺪﻨﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ و ﺪﻳﺪﺤﺗ ار
ﻲﻣ دوﺪﺤﻣ ار نﺎﺸﻳﺎﻫ
رد ،ﺪﻨﻛ ظﻮـﻔﺤﻣ ار نﺎﺸـﺘﻳﻮﻫ ضﻮﻋ
ﻲﻣ دراد
) ،ﻲﻤﻈﻧ 1385 : 232
.(
ﻪﺑ لﺎﺜﻣ رﻮﻃ
» نﺎﻤﻴﺟﺎﺳ كرﺎﻣ
«
،
ﻢﺴـﻳروﺮﺗ رﻮـﻣا ﻲﻳﺎـﻜﻳﺮﻣآ سﺎﻨـﺷرﺎﻛ
،
ﻲﻓاﺮﮔﻮﻴﺑ ﻲﺳرﺮﺑ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﺲﭘ 400
ﻪـﺑ داﺮـﻓا ﻦـﻳا ﻪﻛ ﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ هﺪﻋﺎﻘﻟاﻮﻀﻋ ﺐﺒـﺳ
ﻪﺑ ،ﻲﺑﺮﻏ يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد ﺖﺑﺮﻏ سﺎﺴﺣا
ﻲـﻣ ﻞﻳﺪـﺒﺗ يرﺎـﺤﺘﻧا تﻼـﻤﺣ نﺎﻧاﻮﺟ ﻪﺑ ﺞﻳرﺪﺗ
ﺪﻧﻮـﺷ .
ر هﺪﻋﺎﻘﻟا يﺎﻀﻋا ﺐﻠﻏا ﺮﻳز نﺎﻧاﻮﺟ ا
25 ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ و لﺎـﺳ 70
ﻞﻴﻜﺸـﺗ ﻲﻧﺎﺴـﻛ ار نﺎـﻧآ ﺪـﺻرد
ﻲﻣ
ﻲـﻣ ﻲﮔﺪﻧز ﺖﺑﺮﻏ رد و دﻮﺧ ﻲﻣﻼﺳا ﻦﻃو زا رود ﻪﻛ ﺪﻨﻫد ﺪـﻨﻨﻛ
. ﻪـﺑ ـﺘﻔﮔ ﺔ ﻦـﻳا ،نﺎﻤﻴﺟﺎـﺳ
ﺖﻳﻮﻫ ناﺮﺤﺑ رﺎﭼد دﻮﺧ ﻦﻃو زا رود و جرﺎﺧ رد نﺎﻧاﻮﺟ ﻲﻣ
ﺪﻧﻮﺷ ﺖـﺑﺮﻏ سﺎﺴـﺣا و هدﺮـﻛ
و
ﻲﻣ ﺲﺣ
ﻲﻤﻧ ار نﺎﻧآ شزرا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺪﻨﻨﻛ
ﺑﺎـﻨﺑ ،ﺪﻧاد
ﺖﺴـﺟ ﻪـﺑ ﻦﻳاﺮ دﻮـﺧ ﻪﻴﺒـﺷ يداﺮـﻓا يﻮـﺟو
ﻲﻣ
ﻪﺑ ﻪﻜﻨﻳا ﺎﺗ ﺪﻧدﺮﮔ
ﻲﻣ ﻊﻤﺟ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ رﺎﻨﻛ رد ﺐﻳﺮﻏ نﺎﻧاﻮﺟ زا ﻲﻫوﺮﮔ ﺞﻳرﺪﺗ
مﺎﺠﻧاﺮﺳ و ﺪﻧﻮﺷ
ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ار هداﻮﻧﺎﺧ ﻚﻳ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻫوﺮﮔ
ﺪﻧراد ﻖﻠﻌﺗ و ﻲﮕﺘﺴﺑاو نآ ﻪﺑ ﻪﻤﻫ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد .
ﺮـﻈﻧ ﻪﺑ ﺎﻨﺑ
اور ﻪﻳﻮﻴﻟا ، ﻤﺸﭼﺮﺳ ﺔ هﺰﻴﺘﺳ
ﺖﺴﻴﻧ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﻲﻃاﺮﻓا ﻲﻳﻮﺟ
، ﻳ ﻲـﺗاذ يﺮﻣا ﺪﻴﻟﻮﺗزﺎﺑ هﺪﻳﺪﭘ ﻦﻳا ﻲﻨﻌ
ﻲﻣ مﻼﺳا ﻦﻳد ﻪﻛ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ﺎﻳ مﻼﺳا رد ﻦﻳدﺎﻴﻨﺑ ًﺎﻘﻴﻤﻋ ﺎﻳ
ﺖﺴﻴﻧ ﺪﻧاروﺮﭘ
،
هﺰﻴﺘﺳ ﻪﻜﻠﺑ ﻲﻃاﺮﻓا ﻲﻳﻮﺟ
ﻦﻳا ﻪﺑ ﻞﻴﻟد
ﻦﻴﻣزﺮﺳ زا مﻼﺳا ﻪﻛ هدﺮﻛ رﻮﻬﻇ
ﺶـﺳﺮﭘ عﻮـﺿﻮﻣ و هﺪﺷ اﺪﺟ ﻲﻣﻼﺳا يﺎﻫ ﺰـﻴﮕﻧاﺮﺑ
ﻓ ﺖﻳﻮﻫ ﻪﺑ ار نﺎﻤﻠﺴﻣ دﺮ ﺖﺳا هدروآ دﻮﺟو
) ،آور 1378
.(
ﺑ
ﺶﺒﻨﺟ ناﺮﻜﻔﺘﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﺮﻈﻧ ﻪ
ﺎﻫ
ﺠﻠﻣ ﻪﺑ لﺪﺒﻣ اﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ي ﺄ
ﻪـﻛ ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻲﻧﺎـﻧاﻮﺟ
ﻲـﭘ رد
فﺪﻫ درﻮﻣ يﺎﻫ
هﺪﻨﻛ لد يﺰﻴﭼ ﺮﻫ زا دﻮﺧ ﺮﻈﻧ
ﺪﻧا
ﻲﻤﻧ يﺰﻴﭼ ﭻﻴﻫ و
نﺎﺸﺗﺎﻣاﺪﻗا زا ار ﺎﻬﻧآ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﻛ فﺮﺤﻨﻣ .
هوﺮﮔ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺖﻘﻴﻘﺣ
هﺎﮔﺪﻳد اﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ يﺎﻫ
ﺎﻫ ﻪـﺑ يدﺮـﻓ ﻪـﺑ ﺮﺼـﺤﻨﻣ ﻲﻔﺴﻠﻓ ي
ﺪﻧراد ﻲﮔﺪﻧز .
آ
ﻲﺳاﺮﻛﻮﻣد دﺎﺠﻳا ﻪﻧ ﺖﺳا مزﻻ ﻪﭽﻧ
، ﻪﻜﻠﺑ ﺋارا ﺔ شﻮﻣاﺮﻓ ﻢﻳادارﺎﭘ ﺪﺷ
ة ﻚﻳ ﻔﺴـﻠﻓ ﺔ
ﺖـﺳﺎﻬﻧآ ﻪـﺑ هﺪـﻴﻘﻋ و ﺖﻳﻮﻫ زا ﻲﺘﺳرد ﻞﻜﺷ و ﺖﺳرد ﻲﮔﺪﻧز .
لﺎـﺣ رد ﺪـﻳﺪﺟ ﺖـﻳﻮﻫ ﻚـﻳ
ﺖﻨﺳ ﻪﺑ ﻲﻌﻗاو ﺖﺸﮔزﺎﺑ ﺎﺑ ﻪﻧ ﺎﻣا ،ﺖﺳا نﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳﺮﺑ
، ﻲﺘﻨـﺳ ﺢﻟﺎﺼـﻣ و داﻮﻣ يور رﺎﻛ ﺎﺑ ﻪﻜﻠﺑ
ﻪﺑ
ا ﻲﻳﺎﻴﻧد ﻪﺑ نﺪﻴﺸﺨﺑ ﻖﻘﺤﺗ رﻮﻈﻨﻣ
هدﻮـﺗ نآ رد ﻪﻛ ﻪﻧارداﺮﺑ و ﻲﻬﻟ
ناﺮﻜﻔﻨـﺷور و موﺮـﺤﻣ يﺎـﻫ
12
ﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺔ ﺖﺳﺎﻴﺳ
، رود ة 46 ، ةرﺎﻤﺷ 1
، رﺎﻬﺑ 1395
نﺎﻬﺟ ﻞﻳﺪﺑ ﻪﻛ ﺪﻧزﺎﺳﺮﺑ ار يﺪﻳﺪﺟ يﺎﻨﻌﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﺿارﺎﻧ ﻲﻧﺎـﻬﺟ ﻢـﻈﻧ ياﺮﺑ ﺖﺳا ﻲﻟﻮﻤﺷ
هﺪﻨﻨﻛدﺮﻃ
) ،ﺰﻠﺘﺳﺎﻛ 1380 : 35
.(
ب ( ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺢﻄﺳ رد -
ﻲﺳﺎﻴﺳ
ﻲﻳاﺮﮔدﺎﻴﻨﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و يدﺎﺼﺘﻗا ﻞﺋﺎﺴﻣ رد
ﻪﺸﻳر دراد . ﻮﻴﺷ ة صﺎﺧ ﻌـﺳﻮﺗ ﺔ
ﺮـﺳ مﺎـﻈﻧ ﻪﻳﺎﻣ
يراد
ياﺮﺑ ﻲﺧﺮﺑ ﻊﻣاﻮﺟ ﺮﻴﻏ ﻲﺑﺮﻏ ﺎﺑ مأﻮﺗ يدﻮﻬﻳ تﺎﻋﺎﻤﺟ ﻪﻠﻤﺟ زا و
ﻲﺑ ،ﺾﻴﻌﺒﺗ ،ﺎﺸﺤﻓ ،ﺮﻘﻓ ﻲﺘﻟاﺪﻋ
و ...
ﺖﺳا هدﻮﺑ .
هﺪـﺷ ﻦﻴﻣزﺮﺳ ﻦﻳا دراو اﺮﺠﻣ ود زا ﻞﻴﻳاﺮﺳا نﺎﻳدﻮﻬﻳ
ﺪـﻧا
؛ بﺮـﻏ زا ﻪـﻛ ﻲﻳﺎـﻬﻧآ
)
ﺎﻜﻳﺮﻣآ و ﺎﭘورا (
هﺪﻣآ قﺮﺷ زا ﻪﻛ ﺎﻬﻧآ و ﻢﻳزﺎﻨﻜﺷا ﻪﺑ ﺪﻧا )
ﺑ ﺎﻴﺳآ و ﺎﻘﻳﺮﻓآ ﻪ
ﻛ هﮋﻳو ﻲﺑﺮﻋ يﺎﻫرﻮﺸ (
رد ﻫد ﺔ 1950 هﺪﻣآ
ﺪﻧراد تﺮﻬﺷ ﻢﻳدرﺎﻔﺳ ﻪﺑ ﺪﻧا .
قﺮﺷ ﻪﭼﺮﮔا دورو نازﺎﺘﺸـﻴﭘ و نﺎﺴﺳﺆﻣ ﺎﻫرﺎﺒﺗ
هدﻮﺑ ﻞﻴﻳاﺮﺳا ﻪﺑ
ﺪﻧا
، ﺑ ﻪ ﺞﻳرﺪﺗ ﻨﻣاد ﺔ بﺮﻏ ذﻮﻔﻧ
ﻪﺑ ،ﺖﻓﺎﻳ شﺮﺘﺴﮔ ﺎﻫرﺎﺒﺗ
يرﻮﻃ ﻲـﻣ ﻪﻛ ﺖـﻔﮔ ناﻮـﺗ
لﻮﺼﺤﻣ ﻦﻳﻮﻧ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻢﺴﻴﻧﻮﻴﻬﺻ ﺑﺮﺠﺗ
ﺔ
دﻮـﺑ ﺎـﭘورا نﺎـﻳدﻮﻬﻳ ﻚﻳژاﺮﺗ
Lustick , 1980) زا ﻞـﻘﻧ ﻪـﺑ
ﻚﻴﻠﺑ و لﺪﺴﻳارد ،
1368 : 277
.(
ﻞﻴﺼﺤﺗ ﻲﻧﺎﻳدﻮﻬﻳ ،ﻲﻳﺎﭘورا ناﺮﺟﺎﻬﻣ لوا جﻮﻣ ﻚـﻴﺋﻻ ،ﻦﻴﺸﻧﺮﻬﺷ ،هدﺮﻛ
ﻪﻨﻴﻣز ياراد و
و ﻲﺼﺼﺨﺗ يﺎﻫ تﻼﻳﺎﻤﺗ
ﺘﻓﺮﺸﻴﭘ ﺔ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺪﻧدﻮﺑ ﺎـﺑ ،ﺮـﻴﻘﻓ ،ﻲﻗﺮـﺷ ناﺮﺟﺎـﻬﻣ ﺎﻣا ،
و تﻼﻴﺼﺤﺗ
ﻪﻈﻓﺎﺤﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺮﻈﻧ زا و ﺮﺘﻤﻛ ترﺎﻬﻣ ﺪﻧدﻮﺑ ﺮﺗرﺎﻛ
) نﺎﻤﻫ : 278
.(
ﻬﻳ ﻲﻗﺮﺷ نﺎﻳدﻮ
رﺎﺒﺗ
ﻢﻳزﺎﻨﻜﺷا و ﺮﺘﻤﻛ يﺎﻫﺪﻣآرد ﺎﺑ و ﺖﺴﭘ ﻞﻏﺎﺸﻣ ياراد
هدر رد ﺎﻫ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا هﺎـﻓر ﺎـﺑ ﺮﺗﻻﺎـﺑ يﺎـﻫ
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺮﺗ ﺪﻧدﻮﺑ
) ،كﺎﻫﺎﺷ 1357 : 155 - 156
.(
ود ﺮـﺑ ﻪـﻴﻜﺗ ﺎـﺑ ﺖﺳا هدﺮﻛ ﻲﻌﺳ كوداز ﻦﺑ ﻢﻴﺋاﺮﻓا ـﻟﻮﻘﻣ
ﺔ ﺮﺘﺴـﺑ رد ﻊﻓﺎـﻨﻣ و شزرا ﻢـﻬﻣ
ﻲﮕﻧﺎﮔود ،ﺖﺳﺎﻴﺳ
ﺖﻳﺮﻴﻏ ،ﺎﻫ فﺎﻜﺷ و ﺎﻫ
ﻫ ﺪﻨﻛ ﻞﻴﻠﺤﺗ ار ﻞﻴﻳاﺮﺳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎ .
ﺖﻳﺮﻴﻏ وا يزﺎـﺳ
بﺮﻋ رﻮﺤﻣ رﺎﻬﭼ لﻮﺣ ار /
رﻻﻮﻜﺳ ،يدﻮﻬﻳ /
ﻲﭙﭼ ،ﻲﺒﻫﺬﻣ /
ﻲﻣﻮـﻗ و ﻲﺘﺳار /
ﻢﻴـﺳﺮﺗ ﻲﺗﺎـﻘﺒﻃ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ و فﺎﻜﺷ ﻪﺑ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد دزادﺮﭘ ﻲﻣ ﻲﻬﺟو ﺪﻨﭼ يﺎﻫ
Ben- zadok (ed). , 1993: 9; Jansen , )
1987:1-15
.(
ﺖﻳﺮﻴﻏ ﻦﻳا
ود ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻮﺳ ﻚﻳ زا يزﺎﺳ ﺖﻟ
ﺖـﻠﻣ و يزﺎﺳ
يﺪـﺟ ﻊﻧﺎـﻣ ﺎـﺑ ار يزﺎـﺳ
ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا و ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻪﺟاﻮﻣ
، ﻪﺑ ﻪﻄﻠﺳ ﻞﻣﺎﻋ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﺖﺒﺴـﻧ ﺖﻧﻮﺸـﺧ ﺪﻳﺪﺸﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﻦﻳﺮﻓآ
و رﺎﻴﻏا ﻪﺑ ﻪﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ باﺮﻋا صﻮﺼﺧ .
هوﻼﻋ نورد ﻦﻳا ﺮﺑ ﻌﻣﺎﺟ
ﺔ ﻲﻤﻴﻫﺎـﻔﻣ ﻞـﻳذ ﺰﻴﻧ نﺎﻳدﻮﻬﻳ
ﻲﺒﻫﺬﻣ نﻮﭼ /
ﻲﻗﺮﺷ ،رﻻﻮﻜﺳ /
ﻲﺑﺮﻏ ﻲﭙﭼ ،رﺎﺒﺗ /
و ﻲﺘﺳار ...
فﺎﻜﺷ ﻖﻴﻤﻌﺗ ﻪﺑ ﻦـﻣاد ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﺖﺳا هدز . يزروﺎﺸﻛ ﺶﺨﺑ ﺮﺑ ﻲﺑﺮﺨﻣ تاﺮﻴﺛﺄﺗ ژﺎﺘﻧﻮﻣ ﺖﻌﻨﺻ و ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻞﻴﺳ ،ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا ؛ﺖـﺷاﺬﮔ
ﻨﻌﻣ ﻦﻳﺪﺑ ﺎ ﻢﻬﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺐﺟﻮﻣ
ﺎـﻣا ،ﺪـﺷ ﺎﻫﺮﻬـﺷ ﻪـﺑ ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻊﻣاﻮﺟ زا ﻲﻌﻴﺳو ﺶﺨﺑ تﺮﺟﺎﻬﻣ
ﻪﺑ و ﺖﻌﻨﺻ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ بﺬﺟ يﺎﺟ ﻌﻣﺎﺟ
ﺔ شﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ ،يﺮﻬﺷ ﻪﻴﺷﺎﺣ
ﻲﻨﻴﺸﻧ ﺎﻫ
ﮔﺪـﻧز ﻂﻳاﺮﺷ ﺎﺑ ﻲ
ﺪﻴﻣﺎﺠﻧا ﻊﻴﺠﻓ .
رد ﻲﮔﺪﻧز ﻪﻴﺷﺎﺣ ﻦﻳا
ﺎﻫ
ﺪﺷ ﺮﺠﻨﻣ ﺮﻘﻓ و يرﺎﻤﻴﺑ ،دﺎﺴﻓ شﺮﺘﺴﮔ ﻪﺑ دﻮﺧ .
ﺖﻳﺎﻨﺟ
ﻪﻤﻫ يرﺎﻜﻬﺒﺗ و ﺪﺷ ﺮﻴﮔ
، ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﻲﮔﺪﻧز ﻪﻛ يا
ﺞـﻧر ﺐـﺗاﺮﻣ
ﺖﻘﺸـﻣ و ﺮـﺗروآ ﻲﮔﺪـﻧز زا ﺮﺗرﺎـﺑ
