هعماج يدربراك يسانش
و تسيب لاس متفه
يپايپ هرامش ، (
62 ) هرامش ، مود
، ناتسبات 5931
تفايرد خيرات :
2 / 3 / 5932 شريذپ خيرات :
26 / 55 / 5939
صص 521 - 541
نییعت هعلاطم هدننک
یتامدخ تکرش کی نانکراک یلغش تیاضر ینامزاسارف و ینامزاس یاه یبایسارفا نیسح هعماج هورگ ،رايداتسا ،
ناريا دزي هاگشناد يسانش
كچ ی هد يساسا زا يکي يلغش تياضر هزاس نيرت
يم رامش هب رصاعم ينامزاس تاعلاطم رد هجوت دروم ياه دور
. فده اب رضاح قيقحت تيااضر يسررب
مهم و يلغش تسا هدش ماجنا زاريش رهش رد يتامدخ تكرش کي نانكراك نايم رد نآ اب طبترم لماوع نيرت
. و يامك دراکيور ااب هعلاطم نيا رد
ت اب و يشياميپ شور أ
دش هئارا هيضرف هدزاي عجرم هورگ و هلدابم تايرظن رب ديك .
هداد يروآدرگ يارب ياحارط همانشسرپ ،زاين دروم ياه
و داش
طسوت 411 هنومن هويش هب هك نانكراك زا رفن دش ليمکت ،دندش باختنا کيتامتسيس يفداصت يريگ
. هداد ليلحت جياتن تياسنج هاك داد نااشن اه
درادن يلغش تياضر اب يرادانعم هطبار .
،تلايصحت ،يلغاش تاينما ،يلغش شزومآ ،دزمتسد نازيم ،نامزاس رد تمدخ هقباس ،نس
، اقن مااهبا
تياضر دنراد يرادانعم هطبار يلغش تياضر اب لغش زا هداوناخ و ناراکمه يبايزرا ،يگدنز زا .
يااهريغتم ،نوياسرگر نوامزآ جيااتن ااسارب
مهم بيترت هب دزمتسد نازيم و قن ماهبا ،يگدنز زا تياضر ،يلغش تينما ،لغش زا ناراکمه يبايزرا ،يلغش شزومآ ااب طبترام ياهريغتم نيرت
ندوب يلغش تياضر عومجم رد هك د
11 يم نييبت ار هتسباو ريغتم تارييغت زا دصرد دننك
. يام عوامجم رد نورد يلمااعت يااهريغتم تافگ ناوات
هدمع قن ينامزاس يم افيا يلغش تياضر رد يا
دننك .
هژاودیلک اه : ناراکمه ،هداوناخ ،يگدنز زا تياضر ،نانكراك ،نامزاس ،يلغش تياضر .
لوؤسم هدنسيون
: 13519111131
Email:
Copyright©2016, University of Isfahan. This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution License (http://creativecommons.org/licenses/BY-NC-ND/4.0), which permits others to download this work and share it with others as long as they credit it, but they can’t change it in any way or use it commercially.
521 هعماج
و تسيب لاس ،يدربراك يسانش متفه
يپايپ هرامش ، (
62 ) هرامش ، مود ، ناتسبات 5931
همدقم هلأسم نایب و
اب يم يرشب عماوج رد يريس هزادانا هاب رااك هك تفايرد ناوت
راگيد عاونا زا يب عماوج همه رد و دراد تمدق ناسنا خيرات يم لاغشا ار مدرم يگدنز ،تيلاعف دنك
. و رااك راگيد فراط زا
نآ اااب طبتراام لااماوع مااه
وااس رااا د يعااامتجا تجوااحت اااب
تسا هدش زيامت و ينوگرگد .
عونت لغاشم ،نامز رذگ رد هتفاي
هداش هدوزافا زور راه نآ نداش ياصصخت و راك ميسقت رب و تسا . نامزاس اه
، عاماوج ناطب زا يدايدج ياهداهن و تارادا
هدروآربرس دنا
. نامزاس اه رد اخب يگدانز ااب راصاعم هعماج
هتخيمآرد دارفا زا يدايز تسا
دواخ يعامتجا ياقب يارب دارفا
نامزااس و ااه هوراگ نايا رد تيواضع زا ريزگان اه
ا دنتاسه .
ديدرت ي دراف هاب راصحنم مسيناگرا کي ،نامزاس ره هك تسين
تاسا ناانكراك هاب هاجوت و نااسنا نآ لماع نيتسخن و تسا
( ،نموه 5915
.)
هرهب ب يريگ ه زا هتاسياش و اج زا ،ينااسنا عباانم
هار نيرتدمآراك ياه
هعسوت ينامزااس يلااعت و و
يدااينب نيرات
لماع تسا لماکت و دشر .
يلغش تياضر ب5
ه يلصا زا يکي ناونع صخاش نيرت
ياه
جنس شرگن نامزاس رد يم هك تسا يلماوع زا و اه
اب ناوت ه
يبايزرا ار نامزاس کي تيعضو نآ هليسو رك
د . هاب تيمها نيا
و نامزااس دوابهب و تفرشيپ رد هزاس نيا هك تسا يشقن ليلد دراد راك يورين .
موهفم و فيراعت اب يلغش تياضر ياه يزاس
ددعتم هزواح زا يراياسب ياقلات لاحم ، يراشب تافرعم يااه
هااعماج نوااچمه ناور ،يااسانش
،شرورااپ و شزواامآ ،يااسانش
تسا هدوب تسايس و داصتقا ،تيريدم و
تاسا يتاعواضوم زا
يسررب و تاعلاطم رتشيب هك نامزاس و راك هنيمز رد ار اه
هاب اه
هقلاع دروم عوضوم و تسا هداد صاصتخا دوخ ياراب ماه يا
هك يدارفا يم راك نامزاس رد
هاعلاطم يارب مه و دننك ناگداننك
نامزاس يم باسح هب اه دايآ
(
Spector, 1997
.) تيااضر نازايم
نامزاس نانكراك لغش زا اه
تاسا يرثؤم ياهريغتم زا يکي ناش
هرهب تيفيك و تيمك هك نامزاس رد ار يناسنا عبانمزا يرادرب
ااه
1Job Satisfaction
يام راراق ريثأت تحت داهد
. يلغاش تيااضر باجوم
ا يازاف
يم يگدنز زا درف تياضر اسحا و ييآراك ددرگ
. يتيااضران
و رااك لاحم رد دارافا ييارااك هااك بجوم ادتبا رد يلغش شزرا هاب تبسن نانآ دهعت ندش تسس سپس و ااهراجنه ،ااه
يم يعامتجا دامتعا دواش
( ،ينااهه و رفدايعم 5914
تايمها نايا .)
يم هك تسا يدحات فر هفاسلف زرااب ماايپ تافگ ناوت
رد يراات
نامزاس هراهب هاك تاسا هدوب نيا اه تجااح هاب اميقتاسم يرو
تياضر و شزيگنا زين و يهورگ و يدرف طبترم نانكراك يدنم
تسا
( ،يميلست 5915
. )
رد يلغاش تيااضر ااب طبترام لماوع و جنس هنيمز رد ههد لوط تاسا هداش هاجوت يافلتخم لاماوع هب هتشذگ ياه .
غش هب طوبرم لماوع نيا زا يخرب تاسا راك لحم نامزاس و ل
يااهريغتم نواچمه نامزااس زا رااخ ياهريغتم و لماوع اما تاسا طاابترا رد لغاش زا تيااضر اب زين يدرف و يگداوناخ .
يم ناشن هتشذگ تاعلاطم رب يرورم نايا زا هتاسد ره هك دهد
هعلاطم رد اهريغتم هدش يسررب هناگادج يا
راانك رد رتمك و دنا
کي اب هسياقم رد و مه هديدرگ يبايزرا رگيد
دنا . راضاح هعلاطم
ياسررب هاب هانيمز نايا رد ماهم يااهريغتم ماامت هب يهاگن اب و تاسا هاتخادرپ يتامدخ تكرش کي نانكراك يلغش تياضر يلغاش تيااضر نازايم هاك تاسا لاوس نيا هب خساپ لابند هب هطبار ينامزاسارف و ينامزاس ياهريغتم و لماوع ه اب نانكراك ؟دراد
راچ یرظن بوچ
نادنمشناد يتاسه تااقلعت هاب هاجوت ااب فالتخم
و يتخاناش
شور دوااخ يتخانااش هرااابرد
هاايرظن يلغااش تياااضر يزادرااپ
هدرك و دنا نيا زا ار ينوگاانوگ ياهريغتم و ميهافم ور ياسررب
دناهدرك . نيا هعلاطم هلدابم هيرظن ود کمك اب عاجرم هورگ و2
9
رد دايكأت دروم ياهريغتم يخرب نينچمه و تااقيقحت
نياشيپ
( هنيمز ياهريغتم و تمداخ هقبااس ،ناس ،تيسنج نوچمه يا
2 Exchange Theory
3 Reference Group
نييعت هعلاطم هدننك
اه يتامدخ تكرش کي نانكراك يلغش تياضر ينامزاسارف و ينامزاس ي 523
تلايصحت )
تاسا هاتخادرپ نانكراك يلغش تياضر يسررب هب .
،عاجرم هوراگ و هالدابم هايرظن زا رختسم ياهريغتم رانك رد زاين تلاياصحت نازايم و تمدخ هقباس ،سنج ،نس ياهريغتم هنيمز ياهريغتم ناونع هب دش يسررب يا
.
موه
5زن هك ناينب زا يکي يعاامتجا هالدابم هايرظن ناراذاگ
،تسا تادوجوم ار يناسنا نارگشنك ي
يام يانلاقع هاك درااگنا
لمع يم دننك دواخ تجداابم رد تافايرد نيرتاشيب لابند هب و
دنتسه . و ااهراتفر نياب هك تسا دقتعم يو تااساسحا
بالاغ
راراقرب هلدابم خرن کي دياب هلدابم اك
در . هيامراس يراذاگ ااه ي
يراك هبرجت و شلات ،دهعت اسارب هك هلدابم کي رد صخش يم هبساحم نآ اب دياب ،دوش
يام تافايرد نآ يازا رد ها ،دانك
دشاب هتشاد ميقتسم تبسن .
هيامرس رگا نايا ،دشاب دازام يراذگ
يم لکش درف رد اسحا ار يرتشيب شاداپ تيحلاص هك دريگ
دراد
( ،رومديکسا 5912
.)
دروم شاداپ هچنان تافايرد ار رااظتنا
دنك يم نايا ريغ رد و دوب راوديما يو تياضر هب ناوت ترواص
دش دهاوخ هجاوم يتياضران اب .
ناانكراك هايرظن نايا اسا رب
نامزاس هب دورو اب نامزاس کي
، هتشاد ييااه ،تاقو نواچمه
تراهم و هقباس ، ناد ،يژرنا دواخ ياه
هائارا نامزااس هاب ار
يم دهد ربارب رد و آ
اداپ ن ش نامزااس زا يدام ريغ و يدام ياه
دنراد راظتنا .
ندروآرب رد نامزاس هچنان تاراظتنا
تاابلاطم و
لمع قفوم دارفا دانك
دانهاوخن ناايز ااسحا زاين ناانكراك ،
ترااهم و يژرانا ،ناامز فرص هب و تشاد ياراب دواخ يااه
يم هاگن هناراوديما دوخ لغش و نامزاس يرتجاب تياضر و دننك
يم بسك ار ن
دنيام . ااب ار يلدااعتم هطبار درف ه ان ،لباقم رد
هداد نياب و دانکن ااسحا نامزاس و نامزااس هاب دواخ يااه
هدناتس يلدااعت ااه دانکن ساح
نامزااس و لغاش زا ، ياضاران
يم دوش . ،دزمتاسد نازايم يااهريغتم هالدابم هايرظن هب هجوت اب
شزوامآ تفايرد ،يلغش تينما اسحا هقبااس و يلغاش يااه
ررب تمدخ يم يس
دوش . يم ار اهريغتم نيا يتفاايرد ناوات
يااه
درك يقلت نامزاس زا درف .
1 George Homans
نيا دوجو اب زا يتيااضران ااي تيااضر زا يشخب هلدابم هك
هبرجت و لغش يم حيضوت ار يلغش ياه
هاك يدارافا رياس ،دهد
نآ اب نانكراك و تيااضر نازايم رد زاين دنتاسه طاابترا رد ااه
قن وا تاراظتنا ندش هدروآرب دراد
. هيرظن بلاق رد دارفا نيا
هتفرگ رارق هجوت دروم عجرم هورگ دنا
موهفم ي هك لاس رد ياه
ناور زا ياااهورگ يواااس زا رااايخا ش
ن و يعاااامتجا نااااسا
هعماج تاسا هدش حرطم ناسانش .
نمرواك ينااققحم زا ياکي2
هك تسا يلغش تياضر يسررب رد
، مواهفم
"
عاجرم هوراگ
"
ار
هدرك حرطم تسا
. تااعلاطم ااسارب هداش مااجنا
،يو نايا
هوراگ هاب ار دواخ دراف هاك تاسا هداش نشور تيعقاو يااه
هديزگرب يم بوسنم يا نآ وضع هك دنك
دراد تاسود اي تساه
نآ وضع دشاب اه . هاگديد اسارب فراط زا هداش حراطم يااه
هيرظن هاياپرب دواخ هراب رد صخش روصت ،عجرم هورگ نازادرپ
لکش نارگيد روصتو دوخ ناياتمهاب دروخرب يام
زا هاك درايگ
نآ قفاومان اي قفاوم نكاو قيرط يم صخشم اه
دوش . زا دراف
هاك دانك يورايپ يرااتفر يااهوگلا زا دريگ يم داي قيرط نيا ت دروم أ دانراد تايمها وا ياراب هاك تاسا يناسك ديي
( و رزواك
،،رابنزور 5919
.)
اب دارافا اسا نيارب ه
لامع يدراف ترواص
يمن نآ هکلب دننك جا اه
ز عامتجا يا هوراگو اه
هدرتاسگ يااه يا
نآ ياضعا هك دنتسه قن هراب رد اه
مااجنا و يعاامتجا يااه
نآ دنراد قفاوت اه .
و اتسار نيارد نمروك يارب
تيااضر نيايبت
يلغش افرص ، هتساوخ دام ار لغاش درف دوخ قيلاع و اهزاين ،اه
يمن رارق رظن دهد
؛ يم رظن رد ار يهورگ دياقع هکلب هاك درايگ
يارب دارفا ب يوخ يلغش تيعضو يبايزرا و يسررب
ه ناوانع
نآ هب وگلا يم اه
دنرگن . هتاساوخ و داياقع يلغش رگا سپ يااه
يام تيااضر باجوم ،دزاس هدروآرب ار درف عجرم هورگ دواش
( ،نمروك 5916
يم هيرظن نياربانب.)
زا دراف يباايزرا تافگ ناوات
يامن دوداحم درف دوخ هب افرص لغش و ماهم ناراگيد و دواش
هورگ م هنيمز نيا رد زين درف عجرم ؤ
تسا رث . تفگ ناوتب دياش
مهم ،ناراکمه و هداوناخ رامش هب نجاسگرزب عجرم هورگ نيرت
2Korman
591 هعماج
و تسيب لاس ،يدربراك يسانش متفه
يپايپ هرامش ، (
62 ) هرامش ، مود ، ناتسبات 5931
يم دنور . لغاش را نارااکمه و هداونااخ ياضعا تبثم يبايزرا
دراد يلغش تياضر رب يتبثم ريثأت .
پ قیقحت هنیشی ناراااکمه و ينااابرق (
5939 ) رد يلغااش تياااضر هااعلاطم هااب
هش دانتخادرپ ااهامام نايم رد و يشياميپ هويش هب تشر ناتسر .
هتفاي دااعبا رد تيااضر هاك تسا نآ زا يكاح قيقحت نيا ياه تامدخ هئارا تيفيك رب و تسا نيياپ دارفا نيا نايم رد يهافر
نآ تاسا هدواب راذگريثأت اه .
نارااکمه و يرهااط (
5939 ) هاب
هاگاشناد ياملع تأايه يااضعا يلغش تياضر هعلاطم موالع
دانتخادرپ نلايگ يکشزپ .
نااشن ياشياميپ قايقحت نايا جيااتن
يم تيااضر ااب يربهر کبس و تيسنج ياهريغتم نيب هك دهد
دراد دوااجو يرادااانعم هااطبار يلغااش .
رااصان هاانراق و ناااينايك
( 5932 ) تيااضر ااب طترم لماوع هرابرد يشياميپ يشهوژپ اب
و شزايگنا هاك دانداد ناشن ،ورين هاگشهوژپ رد يلغش و زااين
تاسا طاابترا رد يلغاش تيااضر اب يدرف لماوع .
و ناايركاه
ناراااکمه (
5932 ) و يراااك تاايفيك داااعبا هااطبار يااسررب هااب
دنتخادرپ يلغش تياضر .
تايفيك نياب داد نااشن هاعلاطم نايا
دواجو راداانعم و تابثم هطبار يلغش تياضر و يراك يگدنز دراد . ياامرحم و ارآرگااشل (
5913 ) لااماوع و يلغااش تياااضر
ناتاسا يزروااشك دااهج جيورات ناسانشراك نايم رد ار طبترم دندرك هعلاطم نيوزق .
يياهريغتم هك داد ناشن هعلاطم نيا جياتن
تيااضر اب يرادانعم هطبار تلايصحت ،تيسنج ،نس نوچمه درادن يلغش .
هقطنم قرب تكرش رتخاب يا
( 5911 ) ياقيقحت ااب
ناونع
« و تياضر عبانم و لماوع تخانش و يسررب يتيااضران
ينامزاس نورد يلغش
» دناسر ماجنا هب ار .
هاعلاطم دروام هنومن
لماش 531 ا رفن ز براغ رد ناتاسا هس رد تكرش نيا نانكراك
تسا هدوب روشك .
هاتفاي ااسا رب تيااضر قايقحت نايا يااه
هقبااس و نس ياهريغتم هطبار و نانكراك زا يب ناريدم يلغش اانعم و تبثم يلغش تياضر نازيم اب راك تاسا راد
. يااهريغتم
تلايصحت نازيم زين
راداانعم طاابترا يلغاش تيااضر اب دراد
.
يناهه و رفديعم (
5914 )
« لاماوع و نااملعم يتيااضران نازيم م يعامتجا
ؤ نآ رب رث
» يسررب ار دندرك
. هتفاي اسا رب نيا ياه
هدروآراب يااهزاين نازيم ،تيمورحم اسحا ياهريغتم قيقحت يب ،هدشن زاس رد يتلادع يتيااضران ااب تلاياصحت نازيم و نام
رادانعم طابترا ياراد يلغش دنتسه
دنمجرا.
( 5914 ) ياشهوژپ
ناونع اب ار
« م لماوع يسررب ؤ
ناانكراك يلغاش تيااضر راب رث
بونج هقطنم بآ نامزاس
» دناسر ماجنا هب .
نايا جياتن اسارب
اب هوژپ هداش هتاساك دارافا يلغاش تيااضر زا نس يازفا
تسا . هتفاي اه ناشن داد ت تيعاضو يااهريغتم هك أ
،لاه نازايم
رد يلغاش تياضر اب زين دمآرد و تلايصحت طاابترا
دنتاسه
.
يلجت روپ ( 5915 ) ناونعااب يقيقحت
« هاعماج ياسررب يتخاناش
م لماوع ؤ رب رث نااملعم يلغاش يدنمتيااضر
» هراج هاقطنم رد
داد ماجنا نورزاك ناتسرهش هدجاب .
هتفاي نااشن قايقحت نيا ياه
هك داد زا تلاياصحت حطس يازفا اب نازايم
يلغاش تيااضر
تسا هدش هتساك .
يموب زا رتمك رجاهم دارفا دواخ لغاش زا ااه
دنراد تياضر .
دواخ ينوکسم لزنم کلام هك يدارفا نينچمه
رجاتاسم ناانكراك هاب تباسن يرتجااب يلغش تياضر ،دنتسه راد دن . اب يشهوژپ ناونع
« م لماوع يسررب ؤ
يلغش تياضررب رث
انكراك ماق قراب تكرش ن
» يزارياش طاسوت (
5911 ) ترواص
تفرگ . هعلاطم نيا جياتن اسارب يشياميپ
شاداپ ، يداام يااه
ات يلغش تياضررب أ
دراد تابثم ريث .
هاتفاي نيانچمه نايا يااه
يم ناشن هعلاطم هك دهد
يب يهجوت يلغاش تيااضر حطاس هاب
ت نانآ درکلمع رب نانكراك أ
تسا هتشاد يفنم ريث .
رگ تروص تاعلاطم رد هاتفاي ،نارايا رااخ رد هاتف
يااه
ارداناگان و ياقورف قيقحت (
)2014
ااب دراف باسانت هانيمز رد
يم ناشن يلغش درلکمع و تياضر و نامزاس هاطبار هاك داهد
رد دواخ لغاش ااب دراف باسانت نازايم نيب يرادانعم و تبثم دراد دوااجو لغااش زا تياااضر و نامزاااس .
هااك ااانعم ناايا هااب
سانت دوخ لغش اب هك ينانكراك هدراك اديپ يرتشيب ب
ااج و دانا
هداتفا شرازاگ ار يراتهب دراکلمع و رتشيب يلغش تياضر ،دنا
هدرك دنا . نارااکمه و انيلوب (
)2010
تيااضر لايلحتارف ااب
نياب هك دنديسر هجيتن نيا هب نانكراك ينهه يتسيزهب و يلغش
نييعت هعلاطم هدننك
اه يتامدخ تكرش کي نانكراك يلغش تياضر ينامزاسارف و ينامزاس ي 595
يراداانعم و تابثم هاطبار يلغاش تيااضر و يانهه يتسيزهب دراد دوجو .
ااسا رب هاتفاي
زا ييااهريغتم ،هاعلاطم نايا يااه
تيااضر ااب يتخباشوخ ااسحا و يگدانز زا تياضر هلمج دراد تبثم هطبار يلغش .
ااب طبترام ياهريغتم يلوط يسررب رد
راب يلغاش تيااضر دانداد نااشن ناققحم نيا يلغش تياضر م ينهه يتسيزهب ؤ
تسا رث . يس اموت ناراکمه و5
( )2006
ناونعاب يشهوژپ
« واه هطبار و ريدام ينااجيه ش
ااب ناانكراك
يلغش تياضر
» هداد ماجنا دنا
. و يشياميپ هويش هب هوژپ نيا
رب يور 511 ناروتاسر ناانكراك زا رفن ترواص ااکيرمآ يااه
تاسا هاتفرگ .
يناااجيه شواه هااك داد نااشن هوژاپ جياااتن
و تابثم طابترا نانكراك يانعم
دراد يلغاش تيااضر ااب يراد .
و ااس ناراااکمه و2
( )2004
رد لااماوع يااسررب هااب يااقيقحت
نييعت دنتخادرپ يبونج هرك رد يلغش تياضر هدننك .
دروم دارفا
لمااااش هوژاااپ نااايارد هاااعلاطم 919
ناراتاااسرپ زا رااافن
ناتسراميب دوب يمومع ياه
. نااشن هاعلاطم نايا جيااتن هاك داد
تيامح نوچمه يياهريغتم تينما ،دزمتسد نازيم ،ناريدم ياه
ينعم و تبثم هطبار يلغش اد
ااب ير ناراتاسرپ يلغاش تيااضر
دنراد . رب زين تبثم تاساسحا زورب نازيم ات يلغش تياضر
أ ريث
دراد .
9دور ( )2004
ناونع اب يشهوژپ رد
« هاب يلغاش تيااضر
يم طوبرم يلغش تياضر دوش
» ياط رد ناگياشيم هاگاشناد رد
يام نااشن لاس هس لاباق رواط هاب يلغاش تيااضر هاك داهد
هااظحلام يگداانز زا تياااضراب يا اام
طبتر تااسا . نياانچمه
يبايزرا و يلغش تياضر هب يصخش ياه رد يگدنز زا تياضر
دراد يگتسب نامز لوط .
اکپم هك يشهوژپ رد (4
)2003
هرابرد
هانومن داد ماجنا اينازنات روشك رد نارادباسح يلغش تياضر يا
لماش 242 يسررب نارادباسح زا رفن دندش
. جيااتن ااسا راب
ام هاب تباسن نانز هوژپ نيا يراتمك تيااضر نادر
دانراد .
رد نينچمه دش صخشم هعلاطم نيا
شزرا هك ياگنهرف يااه
هداوناااخ و يگداوناااخ راااختفا ،نجاااسگرزب هااب مارااتحا دااننام
1 Thomas Sy
2 Seo
3Rode
4 Mpeka
رب هدرتسگ ات نانكراك يلغش تياضر
أ دراد تابثم ريث .
نونااش
1
( )2003
هعلاطم ناونع اب يا
« هامانرب نياب هاطبار ياحيرفت يااه
تياضر و هتفاي نامزاس نم
يلغش يد
» دنااسر مااجنا هب .
نونااش
رد ت يسررب لابند هب هعلاطم نيا أ
هامانرب ريث راب ياحيرفت يااه
ااکيرمآ هداحتم تجاايا ييايرد يورين نانكراك يلغش تياضر دوب . يور هماناشسرپ کامك هب قيقحت نيا 5111
نايا زا رافن
تافرگ ترواص نانكراك .
نياب هاك داد نااشن هوژاپ جيااتن
نرب رد نانكراك تكرش هما
يلغاش تياضر نازيم و يحيرفت ياه
يانعم هاطبار نانآ دراد دواجو يراد
. نازايم هاب هاك يناانكراك
همانرب رد يرتشيب هتشاد تكرش يحيرفت ياه
لغش زا ،دنا دواخ
دنتاشاد يرتشيب تياضر .
دروافوو (6
)2003
هاب ياشهوژپ رد
و تخاس يسدنهم نامزاس کي نانكراك يلغش تياضر هعلاطم تخادرپ زاس .
يا عامج ياراب همانشسرپ زا زين هوژپ ن يروآ
هداد تسا هدرك هدافتسا اه .
يم ناشن جياتن يازافا ااب هاك دهد
نآ يلغاش تيااضر راب ناانكراك نس تاسا هداش هدوزافا ااه
.
نينچمه هك ينانكراك يلغش تلزنم
دوخ لغش زا دنراد يرتجاب
دنراد يرتشيب تياضر اسحا .
زاين ناريدم هاب تباسن
ريااس
ر نانكراك تياض
دنتشاد يرتشيب .
نآ هب هجوت اب قايقحت هنياشيپ و يراظن بو راا رد ه
يم تسا هدمآ ينامزااسارف و ينامزااس يااهريغتم تافگ ناوت
دنتاسه طاابترا رد يلغاش تيااضر اب يددعتم .
ماهم زا نيرات
يم ينامزاس ياهريغتم ،نامزااس زا دراف يتفاايرد نازيم هب ناوت
ياافيا رد اقن مااهبا ،شزومآ نازيم نازايم ،يلغاش فيااظو
هرااشا نامزااس رد دراف تمدخ هقباس و يلغش تينما اسحا تاسا يلغش تياضر نييبت رد هلدابم هيرظن زا هتفرگرب هك درك .
يم زين ينامزاسارف ياهريغتم نايم زا هداونااخ يباايزرا هاب ناوت
ماهم ناوانع هب يباايزرا نيانچمه و دراف عاجرم هوراگ نيرات
رااشا درف لغش زا ناراکمه هوراگ هايرظن ااسارب هاك دراك ه
عجرم
( ،نمروك 5916
هيضرف رد)
تسا هدمآ اه .
يدراف ياهريغتم
هنيمز و يااهريغتم ناوانع هاب زاين ناس و تيسنج نوچمه يا
5 Shannon
6 Wofford
592 هعماج
و تسيب لاس ،يدربراك يسانش متفه
يپايپ هرامش ، (
62 ) هرامش ، مود ، ناتسبات 5931
هنيمز لراتنك و هاسياقم نااکما و نياشيپ تاقيقحت اسارب يا
دش يسررب اهريغتم رياس طابترا .
هیضرف قیقحت یاه
5 - نيب هنيمز ياهريغتم يا
( ج تياسن
، و تمداخ هقبااس ،ناس
تلايصحت )
و دراد دوجو هطبار يلغش تياضر .
2 - دواجو هاطبار يلغش تياضر و نانكراك دزمتسد نازيم نيب
دراد .
9 - دواجو هطبار يلغش تياضر و نانكراك يلغش شزومآ نيب
دراد .
4 - تيااضر و ناانكراك لغاش رد قن ماهبا دوجو نازيم نيب
دراد دوجو هطبار يلغش .
1 - اسحا نازيم نيب يلغاش تياضر و نانكراك يلغش تينما
دراد دوجو هطبار .
6 - يلغاش تيااضر و يگدانز زا تياضر نازيم نيب كراك
ناان
دراد دوجو هطبار .
1 - ناانكراك يلغاش تيااضر و لغاش زا هداونااخ يبايزرا نيب
دراد دوجو هطبار .
1 - ناانكراك يلغاش تيااضر و لغاش زا ناراکمه يبايزرا نيب
دراد دوجو هطبار .
شور قیقحت
هوژپ نيا درکيور رد
5يمك و شور اب ياميپ هداش ماجنا2
تسا . لماش قيقحت هنومن 411
رافن تكراش کاي ناانكراك زا
تااسا يتامدااخ .
يارااب و رظندرواام هاانومن هااب نتفاااي تااسد
عمج دروم تاعلاطا يروآ هانومن هويش زا زاين
يفدااصت يرايگ
داش هدافتاسا کيتامتسيس .
هداد يروآدراگ هلياسو هاب زاين ااه
شسرپ همان ماجنا دش . اخب تاسخن ياگژيو هماناشسرپ يااه
ار دارفا ينامزاس و يدرف يم رب رد
تافرگ . زا يراگيد اخب
نآ داعبا اب يلغش تياضر نازيم جنس فيط لماش همانشسرپ
1Quantitative
2 Survey
( زا تياضر لماش طياراش ،ايازم و دزمتسد ،راك تيهام
مااجنا
راك و ناريدم ) فيط زين يشخب و تسا ،يلغاش شزوامآ يااه
ماهبا يگدنز زا تياضر ، قن
، يلغش تينما هداونااخ يباايزرا ،
لغش زا ناراکمه يبايزرا و لغش زا رد ار
رب تاشاد . ياياور
9
ايقم ياه اب ه ياياور عوان زا هماناشسرپ رد هداش هاتفرگراك
يروص تسا . هيوگ يياور زا عون نيا رد فيط ياه
دروام ياه
اسا زا يدادعت رايتخا رد همانشسرپ رد هدافتسا نادات
اد و هاگاشن
صصختم ا نامزاس هنيمز رد ن نااسانشراك نيانچمه و ااه
راراق
تفرگ . هيوگ زا يدادعت دنيارف نيا رد زاين يدادعت و فذح اه
فيط هب دش هفاضا دوجوم ياه .
نينچمه يارب ياياور ياسررب
هزاس
،يا ااب يلغاش تيااضر فالتخم دااعبا يگتاسبمه نازيم
اااب و رگيداامه نواامزآ ياالك فاايط
دااش يكاااح جياااتن هااك زا
يجاب يگتسبمه 1
/ 1 يلغش تياضر يلك فيط و داعبا نيا نيب
تسا . يياياپ اب هماناشسرپ4
ه خاابنورك ياافلآ بيراض هلياسو
يبايزرا دش . و داعبا زين نومزآ نيا رد ايقم
فالتخم ياه اب
ه
هماناشسرپ رد هداش هتفرگراك ياراد
خاابنورك ياافلآ بيراض
يجاب 1 / 1 تسا يلوبق لباق نازيم هك دنتسه .
ت اهریغتم فیرع
يلغش تياضر :
يبايزرا يانعم هب يلغش تياضر هعلاطم نيا رد
و لغااش هااب تبااسن ناانكراك هااك تااسا يدنياااشوخ و تابثم هبرجت دانراد دوخ يلغش ياه .
يلغاش تيااضر هلياسو هاب
43
و هيوگ دعب راه رد دش جنس
: 5 - رااك تايهام زا تياضر
2 - زا تياااضر ناريداام
9 - و راااك طيارااش زا تياااضر 4
-
ايازم و دزمتسد زا تياضر .
هرامن عامج لصاح يلغش تياضر
ره زا نانكراك تياضر هناگراه داعبا نيا زا کي
تسا هاب هاك
تسا هدش هبساحم يلغش تياضر جنس فيط کمك .
قن ماهبا :
قن ماهبا يم خر ينامز بلغا1
دهد دارفا هك
يامن دارفا ها و دانهد مااجنا هانوگ و يفيااظو ها دانناد
3Validity
4 Reliability
5Role Ambiguity
نييعت هعلاطم هدننك
اه يتامدخ تكرش کي نانكراك يلغش تياضر ينامزاسارف و ينامزاس ي 599
زا يراظتنا نآ
يم اه دور . اسم يلغاش مااهبا نايا ؤ
دارافا تيلو
يم شاشتغا را د نيعم تيلاعف کي ماجنا ياربار و دنك
بباس
يم ار ناانآراك هاك دنتسه نارگيد نيا هك دننك اسحا ات دوش
يم ماجنا و دنهد هاب قالعتم لغش نيا صخاش
تاسا يراگيد
(
Griffin, 2001
.) طس رد ريغتم نيا هعلاطم نيا رد ح
هلصاف يا و
هب هليسو فيط 1 هيوگ دش هديجنس يا .
يلغش تينما :
ن امطم يلغاش يور ندركرااك ياانعم هب
رد هك تسا تافر داهاوخن نياب زا قاافتا اي فداصت کي رثا
.
( ،نموه 5915
.)
هلصاف حطس رد زين ريغتم نيا هلياسو هاب و يا
1
هزادنا هيوگ تسا هدش يريگ
.
يلغش شزومآ :
اد هراشا يدودح هب يلغش شزومآ هاك در
شزومآ هك دراد داقتعا دنمراك تاسا هدانارذگ هاك يياه
، ار وا
يلعف قن ماجنا يارب تاسا هدراك هداامآ شا
(
Griffin, 2001
.)
هلاصاف حطاس رد يلغاش شزومآ ريغتم فايط کامك هاب و يا
تسا هدش يسررب .
هتفای اه
هااتفاي عواامجم زا هااك تااسا نآ زا يكاااح يفيااصوت ياااه
ااهنت ،نايوگخساپ 51
و ناانز ار داصرد 31
نادرام ار داصرد
يم ليکشت دنهد
. هدش يسررب دارفا نس نيگنايم 49
تسا لاس
ينس هنماد رد هك 21
ات 13 دنراد رارق يگلاس .
هقبااس نيگناايم
ربارب نايوگخساپ تمدخ 1
/ 51 لاس کي لقادح هك تسا لاس
رثكادح و 99
هدرك تمدخ نامزاس رد لاس دنا
. نازايم نيرتشيب
هب تياضر زا تيااضر ،بايترت هاب نآ زا داعب و رااك تايهام
يم طوبرم دزمتسد و راك طيارش ،ناريدم دواش
. دارافا تايرثكا
( 4 / 44 دصرد ) زارابا دواخ لغاش زا ار طاسوتم تيااضر زاين
هدرك دنا . جياتن نومزآ هراابردt
و تياسنج يااهريغتم نياب هاطبار
تياضر يلغاش كراك ناان ( لوداج 5 ) هاك دراد نآ زا تاياکح
هيضرف ريغتم ود نيا طابترا هب طوبرم ت
أ دايي داشن . اب ه تراابع
رگيد توافت نيب يرادانعم هانيمز رد نادرام و ناانز
تيااضر درادن دوجو يلغش
.
لودج 1 - نیگنایم توافت یلغش تیاضر
تیسنج بسح رب
تیسنج نیگنایم
رایعم فارحنا یرادانعم حطس t
درم نز 1
/ 512
1 / 542 9 / 21
9 / 29 61
/ 5 555 / 1
ا رب کاي سنايراو ليلحت نومزآ اس هافرط
( لوداج 2 )
دياب يلغاش تيااضر و تلاياصحت نياب يرادانعم هطبار تفگ
دراد دوجو .
ناانكراك يلغاش تيااضر نيگناايم هاب يهااگن اب
يم هظحلام وش
يلغاش تياضر نيگنايم نيرتشيب هك د (
1 / 511 )
ااب و تاسا ملپيد زا رتمك تلايصحت ياراد نانكراك هب طوبرم حطس يازفا هدش هتساك يلغش تياضر نيگنايم زا تلايصحت
تسا . تواافت نيرتشيب داد ناشن زين يكوت بيقعت نومزآ جياتن
تسا سناسيل قوف زا رتجاب و ملپيد ريز نانكراك نيب رادانعم .
لودج 2 - نیگنایم توافت یلغش تیاضر
تلایصحت بسح رب
تلايصحت نيگنايم
رايعم فارحنا F
Sig
ملپيدريز 1
/ 511
* 1 / 26 159
/ 2 191 / 1
ملپيد 5
/ 546 1 / 91
ملپيد قوف 519
4 / 21
سناسيل 1
/ 512 1 / 24
سناسيل قوف رتجاب و
3 / 545
* 1 / 21
* تسا رادانعم توافت يكوت نومزآ اسارب
حطاس رد قايقحت لدام رد هداش يسررب ياهريغتم رياس هلااصاف هزاداانا يا دندااش يراايگ
. رااب نواامزآ زا اااسا نياامه
نآ طابترا يسررب يارب نوسريپ يگتسبمه يلغاش تياضر اب اه
دش هدافتسا (
لودج 9 .) و ناس نياب نوسريپ يگتسبمه نومزآ
يم ناشن يلغش تياضر نياب يراداانعم هطبار هك دهد
نايا ود
دراد دوجو ريغتم .
يلغش تياضر و نس نيب يگتسبمه بيرض
ربارب 2 / ناشن و هدوب ا نآ هدنهد
نايا نياب تابثم هطبار هك تس
594 هعماج
و تسيب لاس ،يدربراك يسانش متفه
يپايپ هرامش ، (
62 ) هرامش ، مود ، ناتسبات 5931
دراد دوجو ريغتم ود .
ب ه نانكراك رگيد ترابع هك ي
رتجاب نس ي
دنراد دوخ لغش زا دنتسه يضار رتشيب
. نيا هك تسا ركه لباق
يراامآ ظاحل زا هطبار لقاداح
حطاس رد 33
راداانعم داصرد
تسا . ياتبثم هاطبار زين نامزاس رد تمدخ هقباس ،نس رب هولاع
يلغش تياضر اب دراد
. و تمداخ هقبااس نيب يگتسبمه نومزآ
هك تسا نآ زا يكاح يلغش تياضر هقبااس ااب ناانكراك
زا ،رات
دنراد يرتشيب تياضر دوخ لغش .
يلغاش تيااضر و دزمتاسد نازايم نيب يگتسبمه نومزآ يم ناشن رايغتم ود نايا نياب يراداانعم و تبثم هطبار هك دهد
دراد دوجو .
نتفااي يازافا ااب هك انعم نيدب ،دزمتاسد نازايم
تاسا هاتفاي يازافا زاين ناانكراك يلغش تياضر نازيم .
نايا
ناشن اما تسا فيعض دن ره يگتسبمه هاك تاسا نايا هدنهد
يام تافايرد نامزااس زا يرتاشيب قواقح هاك ينانكراك ،داننك
هدرك شارزگ ار يرتشيب تياضر دنا
.
ناااشن يگتااسبمه نواامزآ جياااتن داد
و تاابثم هااطبار هااك
نيب يرادانعم دراد دواجو يلغاش تيااضر و يلغاش شزومآ
.
نامزااس رد شزوامآ يفيك و يمك حطس يازفا هك انعم نيدب تاسا هارامه يلغاش تيااضر يازافا اب .
راگيد تراابع هاب
نامزااس رد ار يلغاش شزوامآ زا يرتجااب نازيم هك ينانكراك هدومن تفايرد دانرادروخرب يرتجااب يلغاش تيااضر زا ،دانا
.
ود نايا نياب يگتسبمه داح زا رتجااب ،يراامآ راظن زا رايغتم
يم باسح هب طسوتم ديآ
. هايرظن ااسا رب ناور يااه
ياسانش
تابثم شراگن و تيااضر و دراکلمع تايفيك نياب ،يعامتجا دراد دوجو يتبثم هطبار لغش و دوخ هب تبسن
( ،ناراکمه و نوراب
5911 .)
واکعم هطبار يلغش تياضر و قن ماهبا نيب (
466 / - )
دراد دوجو .
ب ه مااهبا دراف لغاش رد هك هزادنا ره رگيد ترابع
هتشاد دوجو يرتشيب
، هتساك يو يلغش تياضر زا تسا هدش
.
و يلغاش تاينما نياب نواسريپ يگتاسبمه نوامزآ جياتن يم ناشن نانكراك تياضر ت هيضرف هك دهد
أ ديي هدش تاسا . راب هداد اسا
لودج ياه 9
تبثم يگتسبمه
، راداانعم طاسوتم و
( 49 / 1 ) ناايا نيااب دراد دوااجو راايغتم ود
. ترااابع هااب رااگيد
دواخ رااك هدنيآ هب تبسن يرتشيب تينما اسحا هك ينانكراك هتشاد تابثم شراگن ،دنا نآ يازاجا و لغاش هاب تباسن يرات
هدرك شرازگ دنا
.
هاك داد نااشن نوسريپ يگتسبمه نومزآ جياتن يگتاسبمه
يلغاش تيااضر و يگدانز زا تيااضر يااهريغتم نيب ييجاب دراد دوجو .
ب ه ااب يگدانز زا تيااضر يازافا راگيد ترابع
تاسا هارمه يلغش تياضر يازفا .
ود نايا نياب يگتاسبمه
ريغتم 41 / يرادانعم حطس رد و 33
دراد رارق دصرد .
جياتن نوسريپ يگتسبمه بيرض نومزآ داد ناشن
( لوداج
9 ) هك م نياب يرادانعم و تبثم طابترا نازاي
و يلغاش تيااضر
غش زا هداوناخ يبايزرا دراد دوجو ل
. هزادانا راه هك انعم نيدب
زا يرتاشيب تيااضر ،داشاب تبثم درف لغش هب هداوناخ شرگن لغش دوخ يم هبرجت دنك
. نيانچمه زا نارااکمه يباايزرا نياب
يلغش تياضر و لغش زين
هطبار يتبثم دراد دوجو .
تراابع هاب
زا نارااکمه و هداوناخ يبايزرا نانكراك نايم رد هزادناره رگيد م لغش هدرك شرازگ ار يرتشيب يلغش تياضر ،هدوب تبث دنا
.
لودج 3 - یگتسبمه اب اهریغتم یلغش تیاضر
ریغتم یگتسبمه بیرض
یرادانعم حطس
نس 533
/ 1 111
/ 1
تمدخ هقباس 523
/ 1 156
/ 1
قوقح نازيم 559
/ 1 191
/ 1
يلغش شزومآ 411
/ 1 111
/ 1
قن ماهبا 466
/ 1 - 111
/ 1
يلغش تينما اسحا 494
/ 1 111
/ 1
يگدنز زا تياضر 419
/ 1 111
/ 1
لغش زا هداوناخ يبايزرا 951
/ 1 111
/ 1
لغش زا ناراکمه يبايزرا 423
/ 1 111
/ 1
نييعت هعلاطم هدننك
اه يتامدخ تكرش کي نانكراك يلغش تياضر ينامزاسارف و ينامزاس ي 591
رايغتم ره طابترا يسررب و هريغتم دن ليلحت ماجنا يارب ،اهريغتم رياس طابترا نامزمه لرتنك اب يلغش تياضر اب لقتسم
دش هدافتسا ماگ هب ماگ نويسرگر نومزآ زا .
مامت هلحرم نيا رد
دش هداد تكراشم نويسرگر نومزآ رد قيقحت ياهريغتم .
لاباق
هابتر و يماسا ياهريغتم هك تسا ركه نايا رد دورو ياراب يا
يعنصت تروص هب ادتبا نومزآ راانك رد سپاس و هدش هتخاس5
هلصاف ياهريغتم دنداش هداد تكراشم نويسرگر نومزآ رد يا
.
ب جياتن اسا رب ه
زا هدمآ تسد مااگ هاب ماگ نويسرگر هلداعم
ياپ لدام ،هتاسباو ريغتم و لقتسم ياهريغتم طابترا رد يانيب
هلحرم ش نويسرگر دراد
ريغتم ش عومجم رد هك شزومآ
لغاش زا ناراکمه يبايزرا ،يلغش ،يلغاش تاينما ،
زا تيااضر
يگدنز
، قن ماهبا و
دش لدم دراو دزمتسد نازيم .
اهريغتم نيا
عقاو رد مهم تم نيرت هتاسباو رايغتم تارييغت هك دنتسه يياهريغ
( يلغش تياضر )
يام نيايبت هوژاپ نايا رد ار داننك
. رايغتم
يلغش شزومآ ييااهنت هاب
29 تاراييغت زا داصرد تيااضر
ار
يم نييبت نك د ت ندش هدوزفا اب و أ
ناراکمه يبايزرا ياهريغتم ريث
لغش زا
،يلغش تينما ، يگدنز زا تياضر
، قن ماهبا و
نازايم
زمتسد د هاب نييعت بيرض بيترت هب 94
/ 1 ، 42 / 1 ، 46 / 1
، 43 / 1
اتياهن و 11 / 1 تسا هديسر .
بيرض هب هجوت اب ااتب
تافگ داياب
لغش زا ناراکمه يبايزرا ياهريغتم
،يلغش تينما ، زا تيااضر
يگدانز و دزمتااسد نازاايم نازاايم اااب ميقتااسم و تاابثم هااطبار
دنراد ناشلغش زا نانكراك تياضر و
يغتم ر ر اقن مااهبا هاطبا
يلغش تياضر اب يفنم دراد
. رگيد ترابع هب مااهبا يازافا ااب
قن
، هتساك نانكراك يلغش تياضر نازيم زا دش
.
اااهريغتم رياااس لداام رد دوااجوم ي
( ،نااس ،تيااسنج
لغااش زا هداوناااخ يبااايزرا و تمدااخ هقباااس ،تلايااصحت )
زا
ت لرتنك اب و هدش راخ هلداعم أ
ات اهريغتم رياس ريث أ
ار دواخ ريث
تم رب دنداد تسد زا هتسباو ريغ .
1 Dummy دج
لو 4 - نویسرگر لیلحت نومزآ جیاتن یلغش تیاضر
ریغتم B
Beta R2 F Sig
يلغش شزومآ ناراکمه يبايزرا يلغش تينما يگدنز زا تياضر قن ماهبا دزمتسد نازيم تباث رادقم 26
/ 5
13 / 2
99 / 2
21 / 5
43 / 5 -
14 / 2
41 / 14 53 / 1
24 / 1
21 / 1
21 / 1
21 / 1 -
55 / 1 11 / 1 1 / 19 1111 / 1
1111 / 1
111 / 1
111 / 1
111 / 1
111 / 1
هجیتن نانكراك يلغش تياضر يسررب رد ،
مهم دروام يااهريغتم نيرت
ديكأت هيرظن رد نيشيپ تاقيقحت و اه رد
هيضرف اه دش هدناجنگ
نآ طابترا و تياضر نازيم اب اه
يلغاش ناانكراك نوامزآ دروام
تفرگ رارق .
فالتخم داعبا اب يلغش تياضر اب
ه رايغتم ناوانع
هنيمز ياهريغتم و هتسباو يا
ينامزاسارف و (
نازايم ،سنج ،نس
تمدااخ هقباااس ،تلايااصحت
، هداوناااخ يبااايزرا )
و ينامزاااس
( ، قن ماهبا ،يلغش شزومآ تينما
يلغش و يباايزرا نارااکمه
لغش زا ) ب ه قيقحت لقتسم ياهريغتم ناونع فيرعت
دش . جيااتن
هنيمز ياهريغتم داد ناشن ش و يا
تيااضر ااب يطاابترا ياصخ
نآ طابترا اي دنرادن يلغش تسا فيعض رايسب اه
. هاك يلاح رد
اتبسن و رادانعم هطبار ينامزاس ياهريغتم يوق
تيااضر ااب يرت
دنداد ناشن دوخ زا يلغش .
رب يسررب اسا تيااضر و تيسنج نيب ،هدش ماجنا ياه
ريااس هاتفاي ااب هاك داشن هدهاشم يتوافت نادرم و نانز يلغش دراد يناوخمه تاقيقحت (
Griffin, 2001
. ) ققحم زا يخرب ا
راب ن
لواط رد نادرام و ناانز يلغش تياضر توافت هك دنرواب نيا 21 ظااحل زا نوانكا ناانز ارايز تسا هتفر نيب زا هتشذگ لاس
هاگياج دنراد تهابش نادرم هب رايسب نامزاس رد ناش
( Tait & et
al., 1989 .)
هتفاي زفا اب داد ناشن اه يلغاش تيااضر زا تلايصحت يا
يم هتساك دوش
. رايغتم ود نايا طابترا هنيمز رد تاقيقحت بلغا
داد نااشن زين ه
حطاس ،رتجااب تلاياصحت ياراد ناانكراك هاك
596 هعماج
و تسيب لاس ،يدربراك يسانش متفه
يپايپ هرامش ، (
62 ) هرامش ، مود ، ناتسبات 5931
نيياپ شرازاگ ار يلغاش تيااضر زا يرت يام
اننك د (
Philiper,
1987; Jurik & et al., 1987 and Rogers, 1991
. ) نان زراجار هك
( )1991
راشا ه هدرك يم تلايصحت ،تسا دناوت
شراگن ار دراف
شور هب دهد رييغت يددعتم ياه .
يم زا ار دراف تارااظتنا دناوت
دهد يازفا نامزاس .
يتاراظتنا و تااناکما ااب تسا نکمم هك
دشابن بسانتم نامزاس طيارش .
هاب رتجاب تلايصحت اب نانكراك
تاايزم يعواان زا يرادروااخرب روااصت اااي يرادروااخرب لاايلد جا داانراد يرتااشيب تاراااظتنا يعااامت .
ناايا ندااشن هدروآرااب
يم ،تاراظتنا نآ شرگن دناوت
تاحت يدح ات ار ناشلغش هب اه
دهد رارق ريثأت .
هدهااشم يراداانعم هاطبار زاين يلغش تياضر و نس نيب دش . و ناس رايغتم نياب هاك هداد نااشن دداعتم تاعلاطم جياتن
دراد دواجو تبثم هطبار يلغش تياضر (
Clarc & et al., 1996;
Saleh & Otis, 1974 and Jurik & et al., 1987
نيايبت .) يااه ي رد
رب شرگن رييغت هب هك دش هئارا يلغش تياضر و نس نيب هطبار شزرا رد تواافت ،لغاش لحارم اسا هااك هاب رااك يااه
توافت و نامز لوط رد تاراظتنا يام هرااشا يلاسن يااه
دانك
(
Clarc & et al., 1996
هولاع.) نامزاس رد تمدخ هقباس ،نس رب
دراد يلغااش تيااضر اااب ياتبثم هااطبار زاين .
اعلاطم ه ااي و كرو
ناراکمه (
)1987
هطبار زا يكاح زين تبثم
يلغاش تياضر نيب
نامزاس رد تمدخ هقباس و تسا
. کاي رد ندنام يارب نانكراك
نامزاس
، يم رظن رد ار يددعتم ياهريغتم دنريگ
. ااهريغتم نايا
جومعم هك طسوت
يام هداد راگيد دارافا ،شادااپ لمااش ،دواش
يشم و طخ و زياوج ،نيسحت تاسا ينامزاس ياه
. نايا ياراب
يام دواخ يارو هاب نانكراك اهريغتم عون شزرا و دانرگن
يااه
نآ اب ار هدش كاردا هتفرگ ه
يبايزرا دروم دنا يم
داننك
( ،نمواه
5915 .)
راداانعم و تابثم هاطبار يلغاش تياضر اب يلغش شزومآ ناشن داد . ب قن يلغش شزومآ هك دراد هراشا نيفيرگ ه
ييازس
دراد يلغاش تيااضر نازايم رد (
Griffin, 2001
.) ناواتب ديااش
شزومآ هئارا تفگ ناانكراك لغااشم و فياظو اب بسانتم ياه
يم نآ دناوت هداامآ دواخ اقن يارجا رد ار اه ااب و دزااس رات
يرتجااب تياضر ، قن تاراظتنا و فياظو رتهب يارجا زاين ار
دننك هبرجت .
ترااهم ااب دارافا رتشيب ييانشآ رگيد فرط زا ،ااه
هداد هاك ار لغش و درف نيب نت لغش تاراظتنا و فياظو
،
و تاشاد داهاوخ هارمه هب ار يلغش تيقفوم زا يرتجاب نازيم ببس يم دوش هك ار دوخ قن يرتشيب تخانش و هقلاع اب درف
افيا نامزاس رد دنك
.
ر ، قن ماهبا هك دراد يلغش تياضر اب يفنم هطبا
تاعلاطم
يام داييأت ار هاتفاي نايا يددعتم داننك
(
Jurik & et al., 2006;
Rollinson & et al., 1998 and Brean, 1986
.) ااقن ماااهبا
،
سم ؤ شاشتغا را د نيعم تيلاعف کي ماجنا يارب ار دارفا تيلو
يم و دنك ببس يم نآ دوش راك نارگيد هك دننك اسحا اه نانآ
يم ماجنا ار دنهد
. شراگن دااجيا هاب بالغا تااماهبا عون نيا
دراف دواخ ماجناراس و نارااکمه ،نامزاس هب تبسن بولطمان رجنم يم وش د (
Rollinson & et al., 1998
.) نامزاس رد هاك ييااه
دراد دوجو قن ماهبا زا ييجاب حوطس
، هعياش هعيااش و يزاس
ياام و دراد اور رايااسب ياانكارپ آ ناواات
ميقتااسم داامايپ ار ن
تاسناد نآ زا يشان يلغش يتياضران (
Rosnow, 1991
. ) هولااع
يام يمگردراس دااجيا ببس قن ماهبا ،نيا رب رااشف و دواش
يم دراو درف رب يهجوت لباق يناور و يراك دنك
. نايا نمض هاك
نياب ينامزاس نورد نت ،درکلمع و فياظو هزوح ندوب مهبم و ماه ااب ار ناراکمه و نانكراك يازافا نامزااس ناريدام ااب
يم لا بجوم قيرط نيا زا و دهد رتاسب رد فالتخم يااه
يم لغش اتياهن هك دوش يم يلغش تياضر هاك هب
دماجنا .
هيااضرف يااسررب و هداوناااخ يبااايزرا نيااب داد ناااشن اااه
دراد دواجو يراداانعم هاطبار يلغش تياضر و ناراکمه .
نايا
نآ اب هتفاي هيرظن ه
يرظن نازادرپ عاجرم هورگ ه
( ،نمرواك 5916 )
هدرك حرطم دراد يناوخمه ،دنا
. هوراگ ود دياش يلغش هنيمز رد
نآ يبايزرا هك دنراد دوجو مهم يم دارفا راك زا اه
اقن داناوت
هظحلام لباق دشاب هتشاد يتياضران اي تياضر رد يا
. دارافا نيا
رااك نوا و دن زا يگداوناخ و يراك طباور نايرج رد مهم م علطم ي نآ هاب تبسن و دنوش يام هابرجت ناانكراك ها
،داننك
يم هئارا فيرعت و يبايزرا دنهد
. هوراگ ود نيا هسياقم رد هتبلا
،لغااش زا ناراااکمه يبااايزرا ،ناراااکمه و هداوناااخ ياانعي يوق يگتسبمه يم ناشن ار يرت
دهد . يم هتفاي نيا ياشان دناوت