،نﺎﮔﺰﻣﺮﻫﻲﻜﺷﺰﭘﻪﻠﺠﻣ هرﺎﻤﺷ،ﻢﻫدرﺎﻬﭼلﺎﺳ
مرﺎﻬﭼ
، نﺎﺘﺴﻣز 1389
لﻮﺌﺴﻣهﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :
ﺮﺘﻛد ﺖﻗاﺪﺻﺎﺿر
هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻜﺷﺰﭘ هﺪﻜﺸﻧاد ﺪﻫﺎﺷ
ناﺮﻬﺗ ناﺮﻳا –
ﻦﻔﻠﺗ : 88964792 21 98 +
ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ﺖﺴﭘ : [email protected]
ﻢﺧز مﺎﻴﺘﻟا ﺮﺑ ﺎﺴﻠﺧﻮﺑا ﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿ تاﺮﺛا ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﻓﺎﺑ ﻲﺑﺎﻳزرا تر رد ﻲﺘﺳﻮﭘ ﻲﺣاﺮﺟ يﺎﻫ
ﺖﻗاﺪﺻﺎﺿرﺮﺘﻛد 1
ﺮﺘﻛد مﺪﻘﻣنﺎﻴﺳﻮﻗﻦﺴﺣﺪﻤﺤﻣ 2
ﺮﺘﻛد يﺮﺻﺎﻧﻦﺴﺤﻣ ﻲﺗاودﻲﻠﻋﺮﺘﻛد 3
4
يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘوﺢﻳﺮﺸﺗهوﺮﮔرﺎﻳدﺎﺘﺳا1
، هوﺮﮔرﺎﻳدﺎﺘﺳا2
ﻲﻤﻴﺷﻮﻴﺑ ، يژﻮﻟﻮﻛﺎﻣرﺎﻓهوﺮﮔرﺎﻴﺸﻧاد3
، ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟاﻲﻜﺷﺰﭘوﺖﺷاﺪﻬﺑهوﺮﮔرﺎﻳدﺎﺘﺳا4
ﺸﻧاد ﺪﻫﺎﺷهﺎﮕﺸﻧادﻲﻜﺷﺰﭘهﺪﻜ
لﺎﺳ نﺎﮔﺰﻣﺮﻫﻲﻜﺷﺰﭘﻪﻠﺠﻣ ﻢﻫدرﺎﻬﭼ
هرﺎﻤﺷ مرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺴﻣز تﺎﺤﻔﺻ89 289 - 281
ﻜﭼ ﻴ هﺪ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺮﺛﺆﻣيﺎﻫورادوﺎﻬﺷورﻦﺘﻓﺎﻳياﺮﺑشﻼﺗ: رد
هراﻮﻤﻫﻢﺧزمﺎﻴﺘﻟادﻮﺒﻬﺑ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣزاﻲﻜﻳ
ﻪﺟﻮﺗدرﻮﻣ رد
ﻲﻜﺷﺰﭘ
ﻮﺑ ﺖﺳاهد ﺎﺴﻠﺧﻮﺑا. زا زﺎﺑﺮﻳد ﺮﺛﺆﻣﻲﻳورادهﺎﻴﮔﻚﻳناﻮﻨﻋﻪﺑ رد
ردﻢﺧزمﺎﻴﺘﻟا ﻲﺘﻨﺳﺐﻃ
ﻪﺘﺷاددﺮﺑرﺎﻛ ﺎﻣا
نآﻲﻣﺎﻴﺘﻟاتاﺮﺛا
ﺖﺳاﻪﺘﻓﺮﮕﻧراﺮﻗﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﻓﺎﺑﻲﺳرﺮﺑدرﻮﻣ مﺎﻴﺘﻟاﺮﺑﻲﻫﺎﻴﮔيورادﻦﻳاﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿتاﺮﺛاﻲﺳرﺮﺑﻪﻌﻟﺎﻄﻣﻦﻳافﺪﻫ.
ﻢﺧز ﻲﻣ تر رد ﻲﺘﺳﻮﭘ يﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ
.
ر شو رﺎﻛ
د:
،ﻲﺑﺮﺠﺗﻪﻌﻟﺎﻄﻣﻦﻳار داﺪﻌﺗ
هوﺮﮔﻪﺳﻪﺑﻲﻓدﺎﺼﺗترﻮﺻﻪﺑﻲﻟادـگاﺮﭙﺳاﺮﻧتر96 ﺪﻫﺎﺷوﺎﻤﻧوراد،وراد )
(
ﺪﻧﺪﺷﻢﻴﺴﻘﺗ ﺮﻫ.
ﺰﻴﻧﺎﻫهوﺮﮔﻦﻳازاﻚﻳ ﺮﺑ
ﻲﻧﺎﻣزﻞﺻاﻮﻓسﺎﺳا ﺖﺸﻫهوﺮﮔﺮﻳزﺮﻫردوﻢﻴﺴﻘﺗهوﺮﮔﺮﻳزرﺎﻬﭼﻪﺑﻦﻴﻌﻣ
ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗناﻮﻴﺣ ورﺪﻴﻫﻦﻴﻣﺎﺘﻛﻲﻗﺎﻔﺻﻞﺧادﻖﻳرﺰﺗﺎﺑتﺎﻧاﻮﻴﺣ .
ﺖﺳارﺖﻤﺳيورﺮﺑﻲﺷﺮﺑوشﻮﻬﻴﺑﻦﻳﺰﻠﻳازوﺪﻳاﺮﻠﻛ
ﺪﺷدﺎﺠﻳاناﻮﻴﺣﺮﻫﺖﺸﭘﻪﻴﺣﺎﻧﺖﺳﻮﭘ ﻦﻴﻟزاو،ﺎﻤﻧورادهوﺮﮔردوﺎﺴﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔﻪﺸﻳرزاهﺪﺷﻪﻴﻬﺗدﺎﻤﭘزاورادهوﺮﮔرد .
ﺪﺷ هﺪﻴﻟﺎﻣ ﺎﻫ شﺮﺑ يورﺮﺑ ناﻮﻴﺣ ﻦﺘﺸﻛ مﺎﮕﻨﻫ ﺎﺗ زور رد رﺎﺑود شﺮﺑ يور ﺮﺑ .
هدﺎﻣ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ يﺎﻫ ﺪﺸﻧ هﺪﻴﻟﺎﻣ يا
ﺲﭙﺳ .
رد تﺎﻧاﻮﻴﺣ هرود
ﻲﻧاﺎﻣز يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﻪﺘﺸﻛ ﺪﻳاﺮﻠﻛورﺪﻴﻫ ﻦﻴﻣﺎﺘﻛ ﻲﺒﻠﻗ ﻞﺧاد ﻖﻳرﺰﺗ ﻂﺳﻮﺗ ﻦﻴﻌﻣ
ﻞﺧادرد و ﺬﺧا ﻲﺘﻓﺎﺑ يﺎﻫ
ﻦﻴﻟﺎﻣﺮﻓ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﺪﺻرد 10
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا . شﺮﺑ ﺎﻫ يﺎﻫ ﻦﻳزﻮﺋاو ﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗﺎﻤﻫ شور ﺎﺑ و ﻪﻴﻬﺗ يﺮﺘﻣوﺮﻜﻴﻣ 5
ﮓﻧر ﺪﻧﺪﺷ يﺰﻴﻣآ هداد .
ﺳا ﺎﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ يﺎﻫ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘ
Kruskal-Wallis يﺎﻄﺧ ﺢﻄﺳ رد
05 / ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ درﻮﻣ 0
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ .
ﺞﻳﺎﺘﻧ
هداد:
،ﺎﻫ ﻲﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ توﺎﻔﺗ بﺎﻬﺘﻟا ﺖﻌﺳورد ار يراد
ﻢﺘﻔﻫ زور ) بﺎﻬﺘﻟا تﺪﺷ ،( ﻢﺘﻔﻫ و ﻢﺠﻨﭘ يﺎﻫزور)
ﻦﻴﺑ رد (
تر داد نﺎﺸﻧ ﺪﻫﺎﺷ و ﺎﻤﻧوراد ،وراد هوﺮﮔ ﻪﺳ يﺎﻫ (P < 0.05)
.
ﻧ ﻪﺠﻴﺘ يﺮﻴﮔ
ﻧ
:
ﻲﻣوﻪﺘﺷادﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿتاﺮﺛاﺎﺴﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔﻪﻛدادنﺎﺸﻧﻪﻌﻟﺎﻄﻣﻦﻳازاهﺪﻣآﺖﺳﺪﺑﺞﻳﺎﺘ ﻖﻳﺮﻃزاﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻳﺎﻤﻧﻚﻤﻛﻢﺧزمﺎﻴﺘﻟاﻪﺑبﺎﻬﺘﻟاتﺪﺷوﺖﻌﺳوﺶﻫﺎﻛ .
هژاوﺪﻴﻠﻛ ﺎﻫ
هدﺎﻣ
:
ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا ﺪﺿ ﻢﺧز مﺎﻴﺘﻟا -
ﻲﻳاﺮﺤﺻ شﻮﻣ-
ﻪﻟﺎﻘﻣﺖﻓﺎﻳرد : 30 / 3 / ﻲﻳﺎﻬﻧحﻼﺻا 89 :
7 / 10 / شﺮﻳﺬﭘ 89 ﻪﻟﺎﻘﻣ : 9 / 10 / 89
ﻪﻣﺪﻘﻣ : ﺮﻓﻢﺧزمﺎﻴﺘﻟا آ
هﺪﻴﭽﻴﭘيﺪﻨﻳ
نﺪﻧادﺮﮔزﺎﺑﺐﺟﻮﻣﻪﻛﺖﺳايا
ﻲﺤﻳﺮﺸﺗﻲﮕﭼرﺎﭙﻜﻳ ﻲﻧﺎﻤﺘﺧﺎﺳ)
(
ﺐﻴـﺳآﺐـﻗﺎﻌﺘﻣيدﺮﻜﻠﻤﻋو
ﻲﻣ
دﻮﺷ
) 1 ( .
ﻢـﺧزﻚـﻳمﺎـﻴﺘﻟاﻲﺘﺧﺎﻨـﺷﺖـﻓﺎﺑﻲﺑﺎـﻳزراياﺮﺑ
ًﻻﻮﻤﻌﻣ
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣبﺎﻬﺘﻟاتﺪﺷوﺖﻌﺳوﺮﻴﻈﻧﻲﻳﺎﻫﺮﻴﻴﻐﺘﻣ
ﻲﻣراﺮﻗ ﻬﻧآزاﻪﻛ،ﺪﻧﺮﻴﮔ ﻲـﻣﺎ
ﺪـﺿتاﺮـﺛاﻦﻴـﻴﻌﺗياﺮـﺑناﻮـﺗ
دﺮﻛهدﺎﻔﺘﺳاﺐﻴﻛﺮﺗﻚﻳﻲﺑﺎﻬﺘﻟا .
ًﻻﻮﻤﻌﻣﻪﻄﺑارﻦﻳارد تﺮﺟﺎـﻬﻣ
لﻮﻠﺳذﻮﻔﻧو
ﻦـﻳاﻲﺑﺎﻳزراياﺮﺑيرﺎﻴﻌﻣناﻮﻨﻋﻪﺑﻲﺑﺎﻬﺘﻟايﺎﻫ
ﻲﻣرﺎﻜﺑﺎﻫﺮﻴﻴﻐﺘﻣ دور
) 2 (.
ﻦﺘﻓﺎـﻳياﺮـﺑشﻼﺗ،ﻢﺧزمﺎﻴﺘﻟاعﻮﺿﻮﻣﺖﻴﻤﻫاﻪﺑﻪﺟﻮﺗﺎﺑ
شور
ﻣوﺪﻳﺪﺟيﺎﻫورادوﺎﻫ ﺆ
هراﻮﻤﻫﺮﺛ
هدﻮـﺑﻪـﺟﻮﺗدرﻮـﻣ
ﺖﺳا .
ﺪـﺿﻞـﻣاﻮﻋناﻮـﻨﻋﻪـﺑًﻻﻮـﻤﻌﻣﻪـﻛﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷتﺎﺒﻴﻛﺮﺗ
ﻲﻧﻮﻔﻋﺪﺿداﻮﻣوﻲﺑوﺮﻜﻴﻣ ﻢﺧزهﺪﻨﻨﻛ
ﻲـﻣرﺎـﻛﻪـﺑﺎـﻫ ﺪـﻧور
،بﻮﻠﻄﻣﺎﻧﻲﺒﻧﺎﺟتاﺮﺛاﺮﻳﺎﺳوﻲﻧاﺮﮔﺮﺑهوﻼﻋ
ـﺗﺐﺟﻮﻣ
ﺄ ﺮﻴﺧ
ﻲـﻣﻢـﺧزمﺎـﻴﺘﻟاﺪﻧوررد ﺪﻧﻮـﺷ
.
زاهدﺎﻔﺘـﺳا،ﺮـﮕﻳددﺮـﻜﻳور
ﻲـﻳورادنﺎﻫﺎﻴﮔ وﻪـﺿرﺎﻋﻢـﻛ
ـﻣ ﺆ ردﺮﺛ ﻢـﺧزمﺎـﻴﺘﻟادﻮـﺒﻬﺑ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﻦﺸـﺧيﺎـﻫرﺎﺗزاهﺪﻴـﺷﻮﭘوﺎـﻳﺎﭘ،ﻲـﻔﻠﻋﻲﻫﺎﻴﮔﺎﺴﻠﺧﻮﺑا
ﺖﺳا .
يارادﻪـﻛﺖﺳانآﻪﺸﻳرهﺎﻴﮔﻦﻳاهدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣﺖﻤﺴﻗ
ﻲﻣﻦﻴﻧﻮﻜﻴﺷوﻦﻴﻧﺎﻜﻟآﻪﻠﻤﺟزاﻒﻠﺘﺨﻣتﺎﺒﻴﻛﺮﺗ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻦﻴﻧﺎـﻜﻟا
لﻮـﻣﺮﻓﻪـﺑﻲـﮕﻧرياهدﺎـﻣﻦﻳزﻮـﻜﻧآﺎﻳ
C16H16O5
نزوﻪـﺑ
ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ 29 / ﺖﺳا228 .
ﺪﻴـﺳا،مرﻮﻓوﺮﻠﻛ،ﻲﺑآيﺎﻫلﻮﻠﺤﻣرد
ﻦﻏورردوﻚﻴﺘﺳا ﻲﻣﻞﺣﻒﻠﺘﺨﻣيﺎﻫ
دﻮﺷ .
دﺮـﮔﺖﺳارمﺮﻓ
وﻦﻴﻧﻮﻜﻴﺷمﺎﻨﺑنآ ﺖـﺳاﻦﻴﻜﻟﺎﻜﻴﺷمﺎﻨﺑنآﻚﻴﻤﺳارمﺮﻓ
) 3 .(
رﻖﺒﻃﺖﻌﻴﺒﻃﺮﻈﻧزاﺎﺴﻠﺧﻮﺑا أ
ومﺮـﮔﻲﺘﻨـﺳﺐـﻃيﺎﻤﻜﺣي
ﺖﺳاﻚﺸﺧ .
،ﻪﺘـﺷادﻲـﻔﻠﺘﺨﻣصاﻮـﺧﺎﺴﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔﻪﺸﻳر زا
ﻢﻫﺮﻣردﻪﻠﻤﺟ
ﻚﺸﺧيﺎﻫ وﺎﻬﻤﺧزهﺪﻨﻨﻛ
نﺎـﻣردردﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
يرﺎﻤﻴﺑزاﻲﺧﺮﺑ ﻲﻣهدﺎﻔﺘﺳاﻲﺘﺳﻮﭘيﺎﻫ
دﻮﺷ .
Kourounakis
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣردنارﺎﻜﻤﻫو
لﺎـﺳرديا
2002
ﺮـﻓودﻪـﺑارﺎﺴـﻠﺧﻮﺑاهﺎـﻴﮔﻪﺸـﻳرﻲﺑﺎـﻬﺘﻟاﺪﺿتاﺮﺛا آ
هدرو
ﻲﻨﻌﻳنآﻲﻌﻴﺒﻃ Alkannin
و shikonin ﺪﻧدادﺖﺒﺴﻧ
) 4 (.
ﻪـــﻌﻟﺎﻄﻣ Assimopoulou و
ـــﺳردنارﺎـــﻜﻤﻫ لﺎ
2005
تﺎـﺒﻴﻛﺮﺗدﻮـﺟوﻪـﺑارﺎﺴﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔﻪﺸﻳرﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿتاﺮﺛا
hydroxynaphthoquinones هرﺎﺼــﻋرد
هﺎــﻴﮔﻪﺸــﻳريﺎــﻫ
دادﺖﺒﺴﻧ
) 5 ( .
نﺎـﻫﺎﻴﮔرازﺎﺑردزﺎﺑﺮﻳدزاﺎﺴﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔﻪﺸﻳر
ﺖـﺳاﻪﺘﺷاددﻮﺟوناﺮﻳاﻲﺘﻨﺳﻲﻳوراد .
ﺐـﺘﻛزايرﺎﻴﺴـﺑرد
ﻲــﻳورادنﺎــﻫﺎﻴﮔوﻲﺘﻨــﺳﺐــﻃﻊــﺟﺮﻣ )
3 ﻲــﺧﺮﺑو ( وﻊﺑﺎــﻨﻣ
ﻲﺟرﺎﺧتﻻﺎﻘﻣ )
8 - 6 ﺐﻟﺎﺟوعﻮﻨﺘﻣﻲﻧﺎﻣردصاﻮﺧورﺎﺛآﻪﺑ (
) ﻢﺧزﻲﮔﺪﻨﻫددﻮﺒﻬﺑورﻮﻣﻮﺗﺪﺿ،ﻲﻳﺎﻳﺮﺘﻛﺎﺑﺪﺿصاﻮﺧﺪﻨﻧﺎﻣ (
ﺖﺳاهﺪﺷهرﺎﺷاهﺎﻴﮔﻦﻳا .
ردﺎﺴﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔدﺮﺑرﺎﻛﻪﺑﻪﺟﻮﺗﺎﺑ
ﻲــﺧﺮﺑوﻲﺘــﺳﻮﭘيﺎـﻫﻢــﺧزدﻮـﺒﻬﺑرﻮــﻈﻨﻣﻪـﺑﻲﺘﻨــﺳﺐـﻃ
ﺧايﺎﻬﻟﺎﺳردﻪﻛﻲﻨﻴﻟﺎﺑﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗتﺎﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎـﻴﺘﻟاﻪـﻨﻴﻣزردﺮﻴ
ﻲـﺳرﺮﺑﻚـﻳمﺎـﺠﻧاتروﺮـﺿوﺖـﺳاﻪـﺘﻓﺮﮔترﻮﺻﻢﺧز
ﺖـﻓﺎﻴﻫرﺎـﺑرﺎـﺑﻦﻴـﻟواياﺮـﺑﺮـﺿﺎﺣﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ،ﻚﻳژﻮﻟﻮﺘﺴﻴﻫ
درﻮـﻣارهﺎـﻴﮔﻦـﻳاﻪﺸـﻳرﻲﺑﺎـﻬﺘﻟاﺪﺿصاﻮﺧﻚﻳژﻮﻟﻮﺘﺴﻴﻫ
ﺖﺳاهدادراﺮﻗﻲﺳرﺮﺑ .
رﺎﻛشور
:
،ﻲــﺑﺮﺠﺗﻪــﻌﻟﺎﻄﻣﻦــﻳارد داﺪــﻌﺗ
ﻎﻟﺎــﺑﺮــﻧتر96 رﺎــﻬﭼ)
ﻪﺘﻔﻫ يا ﺮﻫﺎﻇﻪﺑ ( داﮋﻧزاﻢﻟﺎﺳ Sprague Dawley
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣﺎﺑ
نزو
±25 200 ﻣزامﺮﮔ ﺆ ،جﺮـﻛيزارﻪﺴـﺳ يراﺪـﻳﺮﺧناﺮـﻳا
ﺪﺷ .
،ﺪـﻳﺪﺟﻂﻴـﺤﻣﻂﻳاﺮـﺷﺎﺑيرﺎﮔزﺎﺳرﻮﻈﻨﻣﻪﺑ تر
ﻪـﺑﺎـﻫ
ﻲﻜــﺷﺰﭘهﺪﻜﺸــﻧادتﺎــﻧاﻮﻴﺣهﺎﮕﺸــﻳﺎﻣزآردﻪــﺘﻔﻫﻚــﻳتﺪــﻣ
ﺮـﻈﻧزاتﺪـﻣﻦـﻳاﻲـﻃردوﺪﻧﺪـﺷيراﺪـﻬﮕﻧﺪﻫﺎـﺷهﺎﮕﺸﻧاد
ﮔراﺮــﻗﻪـــﻨﻳﺎﻌﻣدرﻮـــﻣﺖﻣﻼــﺳ ﺪـــﻨﺘﻓﺮ
تﺎـــﻧاﻮﻴﺣﺲﭙـــﺳ.
هرﺎﻤﺷ
هوﺮـﮔﻪـﺳردهدﺎﺳﻲﻓدﺎﺼﺗترﻮﺻﻪﺑوهﺪﺷيراﺬﮔ
وراد
،
ﺪﻧﺪﺷﻢﻴﺴﻘﺗﺪﻫﺎﺷوﺎﻤﻧوراد .
هوﺮﮔﺮﻫتﺎﻧاﻮﻴﺣًﺎﺒﻗﺎﻌﺘﻣ
صﺎﺧﻲﻧﺎﻣزﻞﺻاﻮﻓسﺎﺳاﺮﺑ )
وﻢﺘﻔﻫ،ﻢﺠﻨﭘ،مﻮﺳيﺎﻫزور
ﺶﻳﺎﻣزآعوﺮﺷزاﺲﭘﻢﻫدرﺎﻬﭼ (
ﻢﻴﺴـﻘﺗهوﺮـﮔﺮـﻳزرﺎﻬﭼﻪﺑ
ناﻮﻴﺣﺖﺸﻫهوﺮﮔﺮﻳزﺮﻫردوﺪﻧﺪﺷ ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗ
.
يراﺪﻬﮕﻧهرودلﻮﻃردتﺎﻧاﻮﻴﺣﻪﻛﺖﺳاﺮﻛذنﺎﻳﺎﺷ
ﻞﺒﻗ)
نﺪـﺷﻪﺘﺸـﻛمﺎﮕﻨﻫﺎﺗﺶﻳﺎﻣزآعوﺮﺷزاﺪﻌﺑو (
ﻲﻳاﺬـﻏﻢـﻳژر
ردﻪـﻧادازآترﻮـﺻﻪـﺑاﺬﻏوبآوﺪﻧدﺮﻛﺖﻓﺎﻳردارﻲﻧﺎﺴﻜﻳ
ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗنﺎﻧآرﺎﻴﺘﺧا .
ﻲﺘﻨــﺳﺐــﻃهوﺮــﮔردﺎﺴــﻠﺧﻮــﺑاهﺎــﻴﮔﻪﺸــﻳرزايدﺎــﻤﭘ
ﻪﺑﺪﻫﺎﺷﻲﻜﺷﺰﭘهﺪﻜﺸﻧاد
ﺪـﺷﻪـﻴﻬﺗﺮـﻳزشور .
هﺎـﻴﮔﻪﺸـﻳر
وﺪـﺷهدادراﺮـﻗﻊﻳﺎﻣﻦﻴﻓارﺎﭘردهدﻪﺑﻚﻳﺖﺒﺴﻧﻪﺑﺎﺴﻠﺧﻮﺑا
ﺪﺷﻪﻴﻬﺗﻲﻨﻏورلﻮﻠﺤﻣﻚﻳتراﺮﺣزاهدﺎﻔﺘﺳاﺎﺑ .
رﻮﻈﻨﻣﻦﻳﺪﺑ
50 ﺎـﺑهاﺮـﻤﻫهﺎـﻴﮔﻦـﻳاﻪﺸـﻳرزامﺮﮔ 500
ردﻦﻴﻓارﺎـﭘمﺮـﮔ
تراﺮﺣ 70
تﺪﻤﺑيرﺎﻣﻦﺑﻪﺟرد
12
ﺲﭙﺳﻪﺘﻓﺮﮔراﺮﻗﺖﻋﺎﺳ
ﺰﻓاﺎﺑوهﺪﺷفﺎﺻ
رددﺎـﻤﭘترﻮﺼﺑﻦﻴﻟزاوﻲﻓﺎﻛراﺪﻘﻣندو
ﺪﻣآ
ًﺎﺘﻳﺎﻬﻧ .
يﺎﻫفﺮﻇردهﺪﺷﻪﻴﻬﺗدﺎﻤﭘ،
50
يﺪﻨﺑﻪﺘﺴﺑﻲﻣﺮﮔ
و يﺎﻣدرد 4 - ﺪﺷيراﺪﻬﮕﻧداﺮﮔﻲﺘﻧﺎﺳﻪﺟرد0 )
9 .(
لﺪـﻣ زاﻖﻴﻘﺤﺗﻦﻳارد Incisional
هدﺎﻔﺘـﺳاﻢـﺧزمﺎـﻴﺘﻟا
ﺪﺷ .
ﻞـﻣاﻮﻋنﺪﻧﺎـﺳرﻞﻗاﺪـﺣﻪـﺑ،لﺪـﻣﻦـﻳايﺮـﻴﮔرﺎـﻜﺑﺖـﻠﻋ شوﺪﺨﻣ
ﺮﻳزهدﻮﺑﺮﮔ
شﺮـﺑﻂـﺧﻪـﺑدوﺪـﺤﻣوﻞﻗاﺪـﺣﺐﻴﺳآا
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﻲﻗﺎﻔـﺻﻞـﺧادﻖﻳرﺰﺗﺎﺑﺎﻬﺷﻮﻣﻪﻴﻠﻛ،رﻮﻈﻨﻣﻦﻳاياﺮﺑ
ﻦﻴﻣﺎــﺘﻛ ﺪــﻳاﺮﻠﻛورﺪــﻴﻫ)
% ( 10 Alfasan ) ﺪــﻨﻠﻫ-
ناﺰــﻴﻣﻪــﺑ (
mg/kg ﻦﻳﺰـﻠﻳازو75
20 -Pantex) ﺪـﻨﻠﻫ ( ناﺰـﻴﻣﻪـﺑ /kg
1mg
ﺪﻧﺪﺷشﻮﻬﻴﺑ .
ﺖﻤـﺳردناﻮـﻴﺣﺖﺸـﭘﻪـﻴﺣﺎﻧيﺎـﻫﻮﻣﺲﭙـﺳ
هﺪﻴﺷاﺮﺗتاﺮﻘﻓنﻮﺘﺳﺖﺳار
ﻂـﺳﻮﺗﺮـﻈﻧدرﻮﻣﻲﺣاﻮﻧوهﺪﺷ
ﻦﻳدﺎﺘﺑلﻮﻠﺤﻣ 10
) % نازرﻮﻬﺑ ناﺮﻳا-
( ﺪـﺷﻲﻧﻮﻔﻋﺪـﺿ .
ﺲﭙـﺳ
ﻣﺮﻫﻲﻜﺷﺰﭘﻪﻠﺠﻣ
،نﺎﮔﺰ هرﺎﻤﺷ،ﻢﻫدرﺎﻬﭼلﺎﺳ مرﺎﻬﭼ
، نﺎﺘﺴﻣز
1389
283
ردناﻮـﻴﺣﺖﺸـﭘﻪﻴﺣﺎﻧﺖﺳﻮﭘيورﺖﺳارﺖﻤﺳردشﺮﺑﻚﻳ
يﺮــﺳرﻮــﺤﻣﺖــﻬﺟ هرﺎﻤــﺷﻲــﺣاﺮﺟﻎــﻴﺗﻂــﺳﻮﺗﻲــﻣد-
15
Marta itly) نﺎﻤﻟآ-
ﺪـﺷدﺎﺠﻳا( .
شﺮـﺑلﻮـﻃ
ﻲـﻠﻴﻣ15 وﺮـﺘﻣ
دﻮـﺑﺖـﺳﻮﭘﺖﻣﺎﺨـﺿمﺎـﻤﺗنآﻖﻤﻋ .
هﺎـﮕﻧآ
ﺎﻬـﺷﺮﺑﻪـﻴﺣﺎﻧرد
ﻪﺒﻟ ﻪـﻴﺨﺑﺦـﻧزاهدﺎﻔﺘـﺳاﺎـﺑوهﺪـﺷهدروآﻢـﻫﻪـﺑﺖﺳﻮﭘيﺎﻫ
ﻲﻤﺸﻳﺮﺑا 0 / 3 ﺎﭘﻮﺳ) ناﺮﻳا- (
ﺪـﺷﻪـﻴﺨﺑ،دﺮﻔﻨﻣﻪﻴﺨﺑترﻮﺻﻪﺑ
) 10 ﺮﺑ.(
ﻢﺧزيور
ورادهوﺮـﮔردهﺪـﺷدﺎـﺠﻳاﻲـﺣاﺮﺟيﺎﻫ
،
ﺎﺴـﻠﺧﻮـﺑاﻪﺸـﻳرزاهﺪـﺷﻪﻴﻬﺗدﺎﻤﭘ
، و
يﺎـﻫﻢـﺧزيورﺮـﺑ
ﻣﺎﻤﻧورادهوﺮﮔردهﺪﺷدﺎﺠﻳاﻲﺣاﺮﺟ ﻦﻴﻟزاوﺎﻳﻪﻳﺎﭘهدﺎ
2 رﺎـﺑ
زوررد
)
ﺮـﻬﻇزاﺪـﻌﺑوﺢﺒﺻ
(
ردناﻮـﻴﺣﻦﺘﺸـﻛمﺎـﮕﻨﻫﺎـﺗ
ﺪﺷهﺪﻴﻟﺎﻣهﺪﺷﻒﻳﺮﻌﺗيﺎﻫدﻮﻳﺮﭘ .
ﻲﺣاﺮﺟيﺎﻫﻢﺧزيورﺮﺑ
هدﺎﻣﭻﻴﻫﺪﻫﺎﺷهوﺮﮔردهﺪﺷدﺎﺠﻳا ﺪﺸـﻧهﺪﻴﻟﺎﻣيا
رد .
لﻮـﻃ
،ﺶﻳﺎﻣزآهرود ﻢﺧزيﺮﻫﺎﻇﺖﻴﻌﺿو
راﺮـﻗﻲﺑﺎـﻳزرادرﻮـﻣﺎﻫ
ناﻮـﻴﺣﺖﻴﻌﺿوﻪﺑﻪﺘﺴﺑوﺖﻓﺮﮔ و
ردهﺪـﺷﻲـﺣاﺮﺟﻪـﻴﺣﺎﻧ
ﻪﻴﺨﺑموﺰﻟترﻮﺻ ﺪﺷهﺪﻴﺸﻛﺎﻫ
.
هوﺮﮔﺮﻳزتﺎﻧاﻮﻴﺣ يﺎﻫ
ﺎﺗ1 4 زاﺲـﭘﺐﻴﺗﺮﺗﻪﺑ 3
، 5 ، 7،14
ﺪﻧﺪـﺷﻪﺘﺸـﻛﻦﻴﻣﺎـﺘﻛﻲـﺒﻠﻗﻞﺧادﻖﻳرﺰﺗﻂﺳﻮﺗزور .
زاﺲـﭘ
ﻪﻧﻮﻤﻧ،ﻚﻴﭘﻮﻜﺳوﺮﻛﺎﻣﻲﺑﺎﻳزرا دﺎﻌﺑاﺎﺑﻲﻳﺎﻫ
2
× ﻲﺘﻧﺎﺳ2 زاﺮﺘﻣ
ـﻠﺤﻣﻞـﺧادردوهﺪﺷﻪﺘﺷادﺮﺑهﺪﺷﻲﺣاﺮﺟﻪﻴﺣﺎﻧﺖﺳﻮﭘ لﻮ
ﻦﻴﻟﺎﻣﺮﻓ 10
% بﺎﻧﻲﻤﻴﺷ) ناﺮﻳا-
(
ﺪﺷهدادراﺮﻗ
. ﺖﻴﺒﺜﺗزاﺲﭘ
ﻪﻧﻮﻤﻧ وﺎﻫ هدﺎﻣآﻞﺣاﺮﻣﻲﻃ
كﻮﻠﺑﻪﻴﻬﺗويزﺎﺳ
ﻲﻨﻴﻓارﺎـﭘيﺎـﻫ
ﺖﻓﺎﺑزا
شﺮﺑﺮﻈﻧدرﻮﻣيﺎﻫ
ﺖﻣﺎﺨﺿﻪﺑﻲﻳﺎﻫ 5
ﺎـﺑﺮﺘﻣوﺮﻜﻴﻣ
ردﻲﺳﺖﺷادﺮﺑهرود ﺪﺷﻪﻴﻬﺗنادﺮﮔمﻮﺗوﺮﻜﻴﻣﻂﺳﻮﺗنﺎﻴﻣ
.
شﺮﺑ يورﻦﺘﻓﺮﮔراﺮﻗزاﺪﻌﺑﻪﻠﺻﺎﺣيﺎﻫ ومﻻ
رﺬﮔ زا ﻞﺣاﺮﻣ
ﮓـﻧرﻦﻳزﻮـﺋاوﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗﺎﻤﻫشورﺎﺑلﻮﻤﻌﻣ ﺪﻧﺪـﺷيﺰـﻴﻣآ
.
شﺮﺑهﺎﮕﻧآ
وبﺎﻬﺘﻟاﺖﻌﺳويﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣظﺎﺤﻟﻪﺑهﺪﺷﻪﻴﻬﺗيﺎﻫ
ﺪـﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗﻲﺘﺧﺎﻨﺷﺖﻓﺎﺑﻲﺑﺎﻳزرادرﻮﻣبﺎﻬﺘﻟاتﺪﺷ .
ياﺮـﺑ
ﻞﻗاﺪﺣﺮﻈﻧدرﻮﻣﻲﺣاﻮﻧردشﺮﺑﺮﻫردرﻮﻈﻨﻣﻦﻳا
10 ناﺪـﻴﻣ
ﻲﻳﺎـﻤﻧگرﺰـﺑﺎﺑﻲﭘﻮﻜﺳوﺮﻜﻴﻣ 400
× ﻪـﺟرد،ﻲـﺳرﺮﺑ ويﺪـﻨﺑ
ﺪـﺷﻦﻴـﻴﻌﺗﺎـﻬﻧآﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ .
زاهﺪـﺷهﺪﻫﺎﺸـﻣتاﺮـﻴﻴﻐﺗ
ﺎـﺗ0 3
ﻪﺟرد ﺪﺷيﺪﻨﺑ .
،ﺮـﻴﻴﻐﺗهﺪﻫﺎﺸﻣمﺪﻋهﺪﻨﻫدنﺎﺸﻧﺮﻔﺻﻪﺟرد
ﻪﺟرد
نﺎﺸﻧ1 ،ﻒﻴﻔﺧتاﺮﻴﻴﻐﺗهﺪﻨﻫد
ﻪﺟرد
2 تاﺮـﻴﻴﻐﺗﺮﮕﻧﺎـﻴﺑ
وﻂﺳﻮﺘﻣ ﻪﺟرد
دﻮﺑﺪﻳﺪﺷتاﺮﻴﻴﻐﺗفﺮﻌﻣ3 .
وﻲﺑﺎﻳزرايﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣيﺪﻨﺑﻪﺟرد
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣ
دﻮﺑﺮﻳزحﺮﺷﻪﺑ :
بﺎﻬﺘﻟاﺖﻌﺳودرﻮﻣرد
:
-
لﻮﻠـﺳحﺎﺸـﺗراهﺪﻫﺎﺸـﻣمﺪـﻋﻲـﻨﻌﻳﺮﻔﺻﻪﺟرد
يﺎـﻫ
ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا يدﻮﺒﻬﺑ) (
-
ردﻲﺑﺎـﻬﺘﻟايﺎﻫلﻮﻠﺳحﺎﺸﺗراهﺪﻫﺎﺸﻣﻲﻨﻌﻳﻚﻳﻪﺟرد
ﺎﺗ1 ﻲﭘﻮﻜﺳوﺮﻜﻴﻣناﺪﻴﻣ2 ﻒﻴﻔﺧ)
(
-
ردﻲﺑﺎـﻬﺘﻟايﺎﻬﻟﻮﻠـﺳحﺎﺸﺗراهﺪﻫﺎﺸﻣﻲﻨﻌﻳودﻪﺟرد
3
ﺎﺗ وﺮﻜﻴﻣناﺪﻴﻣ5 ﻲﭘﻮﻜﺳ
ﻂﺳﻮﺘﻣ) (
-
ردﻲﺑﺎـﻬﺘﻟايﺎﻫلﻮﻠﺳحﺎﺸﺗراهﺪﻫﺎﺸﻣﻲﻨﻌﻳﻪﺳﻪﺟرد
زاﺶﻴﺑ ﻲﭘﻮﻜﺳوﺮﻜﻴﻣناﺪﻴﻣ5
ﺪﻳﺪﺷ) (
بﺎــﻬﺘﻟا ﻦﺘـﻓرﻦﻴــﺑزاﺮﮕﻧﺎـﻴﺑﺮﻔــﺻﻪـﺟردﺐــﻴﺗﺮﺗﻦﻳﺪـﺑ
يدﻮﺒﻬﺑ) (
نﺪـﻧﺎﻣﻲﻗﺎـﺑهﺪﻨﻫﺪﻧﺎﺸﻧﻪﺳﻪﺟردﻞﺑﺎﻘﻣﻪﻄﻘﻧردو
ﺖﺳابﺎﻬﺘﻟا .
بﺎﻬﺘﻟاتﺪﺷ درﻮﻣرد :
-
هﺪﻫﺎﺸـﻣمﺪـﻋﻲـﻨﻌﻳﺮﻔﺻﻪﺟرد
ﻲﺑﺎـﻬﺘﻟايﺎـﻫلﻮﻠـﺳ
يدﻮﺒﻬﺑ) (
-
هﺪﻫﺎﺸـﻣوﻲﻟﻮﻠـﺳﻢـﻛﻢﻛاﺮـﺗدﻮـﺟوﻲـﻨﻌﻳﻚﻳﻪﺟرد
ﻲﺑﺎﻬﺘﻟايﺎﻬﻟﻮﻠﺳﻦﻴﺑدﺎﻳزﻲﻟﺎﺧيﺎﻫﺎﻀﻓ ﻒﻴﻔﺧ)
(
- ﻦﻴــﺑﻢــﻛﻲﻟﺎــﺧيﺎﻫﺎﻀــﻓهﺪﻫﺎﺸــﻣﻲــﻨﻌﻳودﻪــﺟرد
ﻲﺑﺎﻬﺘﻟايﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﻂﺳﻮﺘﻣ)
(
-
ﻦﻴـﺑﻲﻟﺎـﺧيﺎﻫﺎﻀـﻓهﺪﻫﺎﺸـﻣمﺪـﻋﻲـﻨﻌﻳﻪـﺳﻪﺟرد
ﻲﺑﺎﻬﺘﻟايﺎﻬﻟﻮﻠﺳ ﺪﻳﺪﺷ)
(
درﻮﻣﻦﻳارد
بﺎـﻬﺘﻟاﻦﺘـﻓرﻦﻴـﺑزاﺮﮕﻧﺎﻴﺑﺮﻔﺻﻪﺟردﺰﻴﻧ
يدﻮﺒﻬﺑ) (
نﺎﺸﻧﻪﺳﻪﺟردﻞﺑﺎﻘﻣﻪﻄﻘﻧردو نﺪـﻧﺎﻣﻲﻗﺎﺑهﺪﻨﻫد
ﺖﺳابﺎﻬﺘﻟا ﺎﺠﻧآزا.
ﻳ
وﻲـﻔﻴﻛﻪـﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮـﻣيﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣﻪﻛﻲ
ﻪـــﺒﺗر ﻪـــﺘﻓﺎﻳ،ﺪـــﻧدﻮﺑيا تاﺪﻫﺎﺸـــﻣزاهﺪـــﻣآﺖـــﺳﺪﺑيﺎـــﻫ
داﺪﻋاترﻮﺻﻪﺑﻚﻳژﻮﻟﻮﺘﺴﻴﻫ
0 ﺎـﺗ 3 ﻪـﺟرد
ﻲـﻧاواﺮﻓويﺪـﻨﺑ
ردﺎﻬﻧآ وﺮﮔ وﻦﻴـﻴﻌﺗﻒﻠﺘﺨﻣﻲﻧﺎﻣزﻞﺻاﻮﻓوﺎﻬﻫ ﻲﻟواﺪـﺟرد
وﺪﻧﺪﺷﺖﺒﺛ
هدادﻦﻳا مﺮﻧزاهدﺎﻔﺘﺳاﺎﺑﺎﻫ راﺰـﻓا
ﻪﺨﺴـﻧSPSS
5 / نﻮﻣزآو11 Kruskal-Wallis ﻲﻨﻌﻣﺢﻄﺳرد
يراد 05 / 0
ﻞﻴﻠﺤﺗوﻪﻳﺰﺠﺗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗيرﺎﻣآ
.
ﺞﻳﺎﺘﻧ :
ارد ﻳ
ﻪـﻴﻬﺗدﺎﻤﭘﺮﺛازاﻞﺻﺎﺣﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿتاﺮﺛا،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣن
ﻪﺸﻳرزاهﺪﺷ
ردﻲﺘـﺳﻮﭘﻲـﺣاﺮﺟيﺎﻫﻢﺧزﺮﺑﺎﺴﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔ
ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗﻲﺑﺎﻳزرادرﻮﻣتر رﻮﻈﻨﻣﻦﻳﺪﺑ .
ﺖﻌـﺳوﺮـﻴﻐﺘﻣود
هﺪﺷﻒﻳﺮﻌﺗﻲﻧﺎﻣزيﺎﻫدﻮﻳﺮﭘرد،بﺎﻬﺘﻟاتﺪﺷو )
يﺎﻫزور
،3
5 ، 7 ، 14 تررد ( ،ورادهوﺮﮔﻪﺳيﺎﻫ وﺎﻤﻧوراد
درﻮـﻣﺪﻫﺎـﺷ
ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷﺖﻓﺎﺑﻲﺑﺎﻳزرا .
ﺖﻌـﺳوﺮﻴﻴﻐﺘﻣﻲﺑﺎﻳزراياﺮﺑ
يﺎﻬﻟﻮﻠـﺳحﺎﺸـﺗرا،بﺎـﻬﺘﻟا
ﻲﻳﺎـﻤﻨﮔرﺰﺑﺎﺑﻲﭘﻮﻜﺳوﺮﻜﻴﻣناﺪﻴﻣهدردﻞﻗاﺪﺣﻲﺑﺎﻬﺘﻟا
400 ×
وﺖﻓﺮﮔراﺮﻗﻲﺳرﺮﺑدرﻮﻣ ارارﺎﻴﻌﻣﻖﺒﻃ
ـﺋ
ﺶـﺨﺑردهﺪـﺷﻪ
وداﻮﻣ
ﻪﺟردﺎﻫشور
ﺪﻳدﺮﮔيﺪﻨﺑ .
ﻦـﻳازاهﺪـﻣآﺖـﺳﺪﺑﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻲﻨﻌﻣتوﺎﻔﺗﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
زورردﻒﻠﺘﺨﻣيﺎﻬﻫوﺮﮔﻦﻴﺑرداريراد
دادنﺎﺸﻧﻢﺘﻔﻫ
) 002 / P=0 .(
هوﺮﮔردبﺎﻬﺘﻟاﺖﻌﺳوﻪﻜﻳرﻮﻄﺑ
ﻲﻨﻌﻣرﻮﻄﺑوراد
دﻮـﺑﺮـﮕﻳدهوﺮـﮔودزاﺮـﺘﻤﻛيراد )
رادﻮـﻤﻧ
هرﺎﻤﺷ 1 .(
وﺞﻨـﭘيﺎﻫزورردبﺎﻬﺘﻟاﺶﻫﺎﻛودﻮﺒﻬﺑﺖﻴﻌﺿو
يﺎﻫرادﻮﻤﻧردﻢﺘﻔﻫ ﻲﻟا1
ﺖﺳاهﺪﺷهدادنﺎﺸﻧ3 .
هرﺎﻤﺷ رادﻮﻤﻧ 1
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻬﺷﻮﻣ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ -
وراديﺎﻬﻫوﺮﮔ ﻢﺠﻨﭘزورردبﺎﻬﺘﻟاتﺪﺷﺐﺴﺣﺮﺑﺎﻤﻧورادوﺪﻫﺎﺷ،
ﺪـﻧورندﻮـﻤﻧﺶﻛوﺮـﻓﻲـﻨﻌﻳﻚﻳﻪﺟردﻲﻧاواﺮﻓﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ
ﻲﻣهﺪﻫﺎﺸﻣورادهوﺮﮔردﻒﻴﻔﺧﻪﺑﻂﺳﻮﺘﻣزابﺎﻬﺘﻟا دﻮﺷ
.
ﻲﻨﻌﻣﺶﻫﺎﻛ،ﺮﮕﻳدترﺎﺒﻌﺑ
ﻢﺘﻔﻫزورردبﺎﻬﺘﻟاﺖﻌﺳوراد
ﻲﻣورادهوﺮﮔرد
ﻪـﻴﻬﺗدﺎـﻤﭘﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿتاﺮﺛازاﻲﺷﺎﻧﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑﺎﺴﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔﻪﺸﻳرزاهﺪﺷ .
ردبﺎـﻬﺘﻟاﺖﻌـﺳوﻲﺑﺎﻳزرا
ﻒـﻠﺘﺨﻣيﺎـﻬﻫوﺮﮔﻦﻴـﺑردﻢﻫدرﺎـﻬﭼوﻢﺠﻨﭘ،مﻮﺳيﺎﻫزور
ﻲﻨﻌﻣتوﺎﻔﺗ
داﺪﻧنﺎﺸﻧاريراد
.
ردﺮـﻴﻴﻐﺘﻣﻦـﻳاﻲﺳرﺮﺑﺞﻳﺎﺘﻧ
هرﺎﻤﺷلوﺪﺟ ﺖﺳاهﺪﺷهدادنﺎﺸﻧ1
.
ﻢﻛاﺮــﺗوحﺎﺸــﺗرا،بﺎــﻬﺘﻟاتﺪــﺷﺮــﻴﻴﻐﺘﻣﻲﺑﺎــﻳزراياﺮــﺑ اﺪــﺣﻲﺑﺎــﻬﺘﻟايﺎﻬﻟﻮﻠــﺳ ﺎــﺑﻲﭘﻮﻜــﺳوﺮﻜﻴﻣناﺪــﻴﻣهدردﻞﻗ
ﻲﻳﺎﻤﻨﮔرﺰﺑ 400
× وﺖﻓﺮﮔراﺮﻗﻲﺳرﺮﺑدرﻮﻣ ارارﺎﻴﻌﻣﻖﺒﻃ
ﺋ ﻪ
وداﻮﻣﺶﺨﺑردهﺪﺷ
ﻪﺟردﺎﻬﺷور ﺪﻳدﺮﮔيﺪﻨﺑ
. ﺖـﺳﺪﺑﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻲـﻨﻌﻣتوﺎـﻔﺗﻪـﻌﻟﺎﻄﻣﻦﻳازاهﺪﻣآ
يﺎـﻬﻫوﺮﮔﻦﻴـﺑرداريراد
ﻢﺠﻨﭘزورردﻒﻠﺘﺨﻣ
) 05 / P<0 دادنﺎﺸﻧ( . تﺪـﺷﻪـﻜﻳرﻮﻄﺑ ورادهوﺮﮔردبﺎﻬﺘﻟا
ﻲﻨﻌﻣرﻮﻄﺑ
ﺪﻫﺎـﺷهوﺮـﮔزاﺮـﺘﻤﻛيراد
دﻮﺑ هرﺎﻤﺷرادﻮﻤﻧ) 2
.(
هرﺎﻤﺷرادﻮﻤﻧ 2
ردﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣيﺎﻬﺷﻮﻣﻲﻧاواﺮﻓﻪﺴﻳﺎﻘﻣ-
ﻢﺘﻔﻫزورردبﺎﻬﺘﻟاﺖﻌﺳوﺐﺴﺣﺮﺑﺎﻤﻧورادوﺪﻫﺎﺷ،وراديﺎﻬﻫوﺮﮔ
بﺎـﻬﺘﻟاﻊﻓرﻲﻨﻌﻳﺮﻔﺻﻪﺟردﻲﻧاواﺮﻓﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ
يدﻮـﺒﻬﺑ) (
ﻲﻣهﺪﻫﺎﺸﻣورادهوﺮﮔرد ﻮﺷ
د .
ﻲـﻨﻌﻣتوﺎﻔﺗﺰﻴﻧﻢﺘﻔﻫزورردبﺎﻬﺘﻟاتﺪﺷﻦﻴﻨﭽﻤﻫ يراد
دادنﺎﺸــﻧﻒــﻠﺘﺨﻣيﺎــﻬﻫوﺮﮔﻦﻴــﺑار )
02 / P<0 ﻪــﻜﻳرﻮﻄﺑ(
ﻦﻴـﺑودﻮﺑﺮﮕﻳدهوﺮﮔودزاﺮﺘﻤﻛورادهوﺮﮔردبﺎﻬﺘﻟاتﺪﺷ
وﺎﻤﻧورادهوﺮﮔود
ﻲـﻨﻌﻣتوﺎـﻔﺗﺪﻫﺎـﺷ
ﺪﺸـﻧهﺪﻫﺎﺸـﻣيراد
هرﺎﻤﺷرادﻮﻤﻧ) 3
.(
هرﺎﻤﺷرادﻮﻤﻧ 3
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ- ردﻪﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮﻣيﺎﻬﺷﻮﻣﻲﻧاواﺮﻓ
ﻢﺘﻔﻫ زور رد بﺎﻬﺘﻟا تﺪﺷ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺎﻤﻧوراد و ﺪﻫﺎﺷ ،وراد يﺎﻬﻫوﺮﮔ
بﺎـﻬﺘﻟاﻊﻓرﻲﻨﻌﻳﺮﻔﺻﻪﺟردﻲﻧاواﺮﻓﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ
يدﻮـﺒﻬﺑ) (
ﻲﻣهﺪﻫﺎﺸﻣورادهوﺮﮔرد دﻮﺷ
.
،ﺮﮕﻳدترﺎﺒﻌﺑ ﻲﻨﻌﻣﺶﻫﺎﻛ
ﻢﭽﻨـﭘزورردبﺎﻬﺘﻟاتﺪﺷراد
و
ﻲـﻣورادهوﺮﮔردﻢﺘﻔﻫ
ﺮـﺛاﻞـﺻﺎﺣﺪـﻧاﻮﺗ
ﻲﺑﺎـﻬﺘﻟاﺪـﺿتا
ﺪﺷﺎﺑﺎﺴﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔﻪﺸﻳر .
يﺎـﻫزورردبﺎـﻬﺘﻟاتﺪﺷﻲﺑﺎﻳزرا
ﻲـﻨﻌﻣتوﺎﻔﺗﻒﻠﺘﺨﻣيﺎﻬﻫوﺮﮔﻦﻴﺑردﻢﻫدرﺎﻬﭼومﻮﺳ يراد
0 2 4 6 8 10
وراد ﺎﻤﻧ وراد ﺪهﺎﺷ
ﺮﻔﺻﻪﺟرد ﮏﻳﻪﺟرد ودﻪﺟرد ﻪﺳﻪﺟرد
وراد ﺎﻤﻧ وراد ﺪهﺎﺷ 0
1 2 3 4 5 6 7 8 9
ﺮﻔﺻﻪﺟرد ﮏﻳﻪﺟرد ودﻪﺟرد ﻪﺳﻪﺟرد
وراد ﺎﻤﻧ وراد ﺪهﺎﺷ 0
1 2 3 4 5 6 7 8 9
ﺮﻔﺻﻪﺟرد ﮏﻳﻪﺟرد ودﻪﺟرد ﻪﺳﻪﺟرد
ﻣﺮﻫﻲﻜﺷﺰﭘﻪﻠﺠﻣ
،نﺎﮔﺰ هرﺎﻤﺷ،ﻢﻫدرﺎﻬﭼلﺎﺳ مرﺎﻬﭼ
، نﺎﺘﺴﻣز
1389
285
داﺪﻧنﺎﺸﻧار
.
هرﺎﻤـﺷلوﺪـﺟردﺮـﻴﻴﻐﺘﻣﻦـﻳاﻲﺳرﺮﺑﺞﻳﺎﺘﻧ
2
ﺖﺳاهﺪﺷهدادنﺎﺸﻧ .
لﺎﻜﺷا 1 ﺎﺗ 3
ارﻪـﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮـﻣيﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣﻲﻨﻴﺑﺰﻳرهﺮﻈﻨﻣ
تررد ﻬﻫوﺮﮔيﺎﻫ
ﻢﺘﻔﻫيﺎﻫزورردﺪﻫﺎﺷوﺎﻤﻧوراد،وراديﺎ
ﺪﻫﺪﻴﻣنﺎﺸﻧ .
هرﺎﻤﺷ ﺮﻳﻮﺼﺗ 1
زور رد وراد هوﺮﮔ تر ﺖﺳﻮﭘ فاﺮﮔوﺮﻜﻴﻣﻮﺘﻓ -
ﻢﺘﻔﻫ ناواﺮﻓﻞﻴﻜﺸﺗهزﺎﺗﻲﻧﻮﺧقوﺮﻋﺮﻳﻮﺼﺗﻦﻳارد . ﺶﻠﻓﺖﻣﻼﻋ)
،(
ﻪﺘﺷرﺎﻬﺘﺳﻼﺑوﺮﺒﻴﻓ ﻲﻣهﺪﻳدنژﻼﻛيﺎﻫ
حﺎﺸﺗرازايﺮﺛاﺎﻣادﻮﺷ يﺎﻫ
ﺖﺴﻴﻧﻲﺑﺎﻬﺘﻟا ﺎﻤﻫ)
ﻦﻳزﻮﺋاوﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗ 400
× (
هرﺎﻤﺷﺮﻳﻮﺼﺗ 2
ردﺎﻤﻧورادهوﺮﮔترﺖﺳﻮﭘفاﺮﮔوﺮﻜﻴﻣﻮﺘﻓ-
ﻢﺘﻔﻫزور
،ﻲﻧﻮﺧﺮﭘ،ناواﺮﻓﻞﻴﻜﺸﺗهزﺎﺗﻲﻧﻮﺧﺮﻳﻮﺼﺗﻦﻳارد .
ﻪﺘﺷر ،ﺎﻬﺘﺳﻼﺑوﺮﺒﻴﻓ هﺪﻳد ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻬﻟﻮﻠﺳ حﺎﺸﺗرا و نژﻼﻛ يﺎﻫ
ﻲﻣ دﻮﺷ ﻪﻴﺷﺎﺣﻪﺑ . گرﻞﺧادردﺎﻬﺘﻴﺳﻮﻜﻟﻲﻨﻴﺸﻧ ﺶﻠﻓﺖﻣﻼﻋ)
و (
ﺪﻴﺋﺎﻤﻧ ﻪﺟﻮﺗ ﻲﮔر جرﺎﺧ يﺎﻫﺎﻀﻓ رد ﺎﻬﻧآ حﺎﺸﺗرا و ﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗﺎﻤﻫ)
ﻦﻳزﻮﺋا 400
× (
هرﺎﻤﺷﺮﻳﻮﺼﺗ 3
ردﺪﻫﺎﺷهوﺮﮔترﺖﺳﻮﭘفاﺮﮔوﺮﻜﻴﻣﻮﺘﻓ-
ﻢﺘﻔﻫ زور ﻲﻧﻮﺧﺮﭘ ،ناواﺮﻓ ﻞﻴﻜﺸﺗ هزﺎﺗ ﻲﻧﻮﺧ قوﺮﻋ ﺮﻳﻮﺼﺗ ﻦﻳا رد .
يﺰﻳﺮﻧﻮﺧو هﺎﺗﻮﻛﺶﻠﻓ)
،( ﻪﺘﺷر،ﺎﻬﺘﺳﻼﺑوﺮﺒﻴﻓ حﺎﺸﺗراونژﻼﻛيﺎﻫ
ﻲﻣهﺪﻳدﻲﺑﺎﻬﺘﻟايﺎﻬﻟﻮﻠﺳ دﻮﺷ
ﻪﻴﺷﺎﺣﻪﺑ . ﻞﺧادردﺎﻬﺘﻴﺳﻮﻜﻟﻲﻨﻴﺸﻧ
گر ﺪﻨﻠﺑﺶﻠﻓ) ﺪﻴﺋﺎﻤﻧﻪﺟﻮﺗﻲﮔرجرﺎﺧيﺎﻫﺎﻀﻓردﺎﻬﻧآحﺎﺸﺗراو (
ﻦﻳزﻮﺋاوﻦﻴﻠﻴﺴﻛﻮﺗﺎﻤﻫ) 400
× (
هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ 1
،وراد يﺎﻬﻫوﺮﮔ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻬﺷﻮﻣ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ - ،مﻮﺳ يﺎﻫزور رد بﺎﻬﺘﻟا ﺖﻌﺳو ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺪﻫﺎﺷ و ﺎﻤﻧوراد
ﻢﻫدرﺎﻬﭼوﻢﺘﻔﻫ،ﻢﺠﻨﭘ
وراد ﻤﻧوراد
ﺎ ﺪﻫﺎﺷ
هوﺮﮔ
ﻪﺟرد مﻮﺳ
ﻢﺠﻨﭘ ﻢﺘﻔﻫ *
ﻢﻫدرﺎﻬﭼ مﻮﺳ
ﻢﺠﻨﭘ ﻢﺘﻔﻫ *
ﻢﻫدرﺎﻬﭼ مﻮﺳ
ﻢﺠﻨﭘ ﻢﺘﻔﻫ *
ﻢﻫدرﺎﻬﭼ
ﺮﻔﺻ 0
0 7 8 0 - 0 4 8 0 0 0 8
ﻚﻳ 1
7 1 0 0 4 5 0 0 3 7 0
ود 6
1 0 0 5 4 0 0 3 5 1 0
ﻪﺳ 1
0 0 0 3 0 0 0 5 0 0 0
ﻲﻨﻌﻣ ﻢﺘﻔﻫ زور رد ﺪﻫﺎﺷ و ﺎﻤﻧوراد ،وراد هوﺮﮔ رد توﺎﻔﺗ * ﺖﺳا راد
) 001 / P<0 .(
هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ 2
ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺪﻫﺎﺷ و ﺎﻤﻧوراد ،وراد يﺎﻬﻫوﺮﮔ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻬﺷﻮﻣ ﻲﻧاواﺮﻓ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ -
تﺪﺷ ،مﻮﺳ يﺎﻫزور رد بﺎﻬﺘﻟا
ﻢﻫدرﺎﻬﭼوﻢﺘﻔﻫ،ﻢﺠﻨﭘ
وراد ﻧوراد
ﻤﺎ ﺪﻫﺎﺷ
هوﺮﮔ
ﻪﺟرد مﻮﺳ
ﻢﺠﻨﭘ *
ﻢﺘﻔﻫ
*
*
ﻢﻫدرﺎﻬﭼ مﻮﺳ
ﻢﺠﻨﭘ *
ﻢﺘﻔﻫ
*
*
ﻢﻫدرﺎﻬﭼ مﻮﺳ
ﻢﺠﻨﭘ *
ﻢﺘﻔﻫ
*
*
ﻢﻫدرﺎﻬﭼ
ﺮﻔﺻ 0
0 7 8 0 0 3 8 0 0 1 8
ﻚﻳ 1
8 1 0 0 7 5 0 0 4 7 0
ود 7
0 0 0 7 1 0 0 5 4 0 0
ﻪﺳ 0
0 0 0 1 0 0 0 3 0 0 0
زور رد ﺪﻫﺎﺷ و ﺎﻤﻧوراد ،وراد هوﺮﮔ رد توﺎﻔﺗ * ﻢﺠﻨﭘ
ﻲﻨﻌﻣ راد ﺖﺳا ) 05 / P<0 .(
* ﻲﻨﻌﻣ ﻢﺘﻔﻫ زور رد ﺪﻫﺎﺷ و ﺎﻤﻧوراد ،وراد هوﺮﮔ رد توﺎﻔﺗ * ﺖﺳا راد
) 01 / P<0 .(
ﻪﺠﻴﺘﻧوﺚﺤﺑ يﺮﻴﮔ
:
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣﻦﻳازاﻲﻠﺻافﺪﻫ
،
ﺪﺿتاﺮﺛاﻲﺑﺎﻳزرا
ﻲﺑﺎـﻬﺘﻟا
ردبﺎـﻬﺘﻟاتﺪـﺷوﺖﻌـﺳويﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣيورﺮﺑﺎﺴﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔ
ردﻪـﻛهدﻮـﺑترردﻲﺘـﺳﻮﭘﻲـﺣاﺮﺟيﺎـﻫﻢﺧزمﺎﻴﺘﻟاﺪﻧور
توﺎﻔﺗدﻮﺟوزاﻲﻛﺎﺣهﺪﻣآﺖﺳﺪﺑﺞﻳﺎﺘﻧ،ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣﻦﻳاﻲﺳرﺮﺑ
ﻲﻨﻌﻣيرﺎﻣآ وﻢﺠﻨﭘيﺎﻫزورردراد
هوﺮـﮔﻪـﺳﻦﻴـﺑردﻢﺘﻔﻫ
دﻮــﺑﻪــﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮــﻣ مﺎــﻴﺘﻟاﺪــﻧورﻲﺑﺎــﻬﺘﻟاﻪــﻠﺣﺮﻣردًﻻﻮــﻤﻌﻣ.
ﻢﺧز لﻮﻠﺳ،ﻲﺘﺳﻮﭘﻲﺣاﺮﺟيﺎﻫ
ﻲﺳﺎﻣآيﺎﻫ ﻞﻴﻓوﺮﺗﻮﻧ)
ﺎﻫ رد (
ﻲﻃ
24
ﻪﺒﻟردﺖﻋﺎﺳ
ﺖﻤـﺳﻪـﺑوهﺪﺷﺮﻫﺎﻇﻢﺧزيﺎﻫ ﻪـﺘﺨﻟ
ﻲــﻣﺖــﻛﺮﺣﻦﻳﺮــﺒﻴﻓ ﻂــﺳﻮﺗًﺎﺗﺪــﻤﻋ،مﻮــﺳزورﺎــﺗوﺪــﻨﻨﻛ
ﻲـﻣﻦﻳﺰﮕﻳﺎـﺟﺎﻫژﺎﻓوﺮﻛﺎﻣ
ﺪﻧﻮـﺷ ) 2 .(
ﻦـﻳاﻲﺑﺎـﻳزرا،ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ
ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ) بﺎﻬﺘﻟاتﺪﺷوﺖﻌﺳو (
ﻲـﻃردﺮﺜﻛاﺪـﺣﺖﺳاﻦﻜﻤﻣ
ﺪـﻳﺪﭘﺎﻧﻞـﻴﻟدﻪﺑﺪﻌﺑﻪﺑنﺎﻣزﻦﻳازاوﺪﺷﺎﺑﺪﻨﻤﺷزرالواﻪﺘﻔﻫ
لﻮﻠﺳنﺪﺷ
ﭼفﻼﺘـﺧاﺪـﻳﺎﺒﻧًﻻﻮـﺻاﻲﺑﺎـﻬﺘﻟايﺎﻫ ﻦﻴـﺑﻲﻧاﺪـﻨ
ﻲﻠﻣﺎﻋﺎﻳﻪﻳﻮﻧﺎﺛﺖﻧﻮﻔﻋﻪﻜﻧآﺮﮕﻣ،دﻮﺷهﺪﻳدﻒﻠﺘﺨﻣيﺎﻬﻫوﺮﮔ
ﺪﺷﺎﺑهﺪﺷبﺎﻬﺘﻟاماودﺐﺟﻮﻣﺮﮕﻳد .
ﻦـﻳازاهﺪﻣآﺖﺳﺪﺑﺞﻳﺎﺘﻧ
،درادﻲﻧاﻮـﺨﻤﻫقﻮـﻓﺐـﻟﺎﻄﻣﺎـﺑﻖﻴﻘﺤﺗ ردﻪـﻛﺐـﻴﺗﺮﺗﻦﻳﺪـﺑ
ﺪـﺣردبﺎـﻬﺘﻟاﺖﻌﺳوهوﺮﮔﻪﺳﺮﻫردﻢﺠﻨﭘومﻮﺳيﺎﻫزور
ردﻢﺘــﻔﻫزورردﻲــﻟوهدﻮــﺑﺪﻳﺪــﺷﺎــﺗﻂــﺳﻮﺘﻣ ورادهوﺮــﮔ
ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗبﺎﻬﺘﻟاﺖﻌﺳو
ﺮﻔﺻﻪﺑ
يدﻮﺒﻬﺑﺖﻟﺎﺣ) (
وﺖـﺳاهﺪﻴـﺳر
هﺪـﻳدﺎـﻬﻫوﺮﮔزاﻚﻴﭽﻴﻫردبﺎﻬﺘﻟازايﺮﺛاﻢﻫدرﺎﻬﭼزوررد
ﻲﻤﻧ دﻮﺷ . لﺪـﻣردﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ incisional
ﺮـﻴﻴﻐﺘﻣﻦـﻳاﻲـﺳرﺮﺑ
ﻲﻣﺎﻨﺘﻋاﻞﺑﺎﻗوﺪﻨﻤﺷزرالواﻪﺘﻔﻫﻲﻃردﺎﻬﻨﺗ ﺪﺷﺎﺑ
. درﻮـﻣرد
ﺘﻣﻪﻌﻟﺎﻄﻣزاهﺪﻣآﺖﺳﺪﺑﺞﻳﺎﺘﻧ
زورردﺰـﻴﻧبﺎـﻬﺘﻟاتﺪﺷﺮﻴﻴﻐ
هﺪﻫﺎﺸــﻣهوﺮــﮔﻪــﺳﺮﻫردﺪﻳﺪــﺷﺎــﺗﻂــﺳﻮﺘﻣﺖــﻟﺎﺣ،مﻮــﺳ ﻲﻣ
وﻢﺠﻨﭘيﺎﻫزورردبﺎﻬﺘﻟاتﺪﺷﺎﻣا،دﻮﺷ
هوﺮـﮔردﻢﺘـﻔﻫ
ﻲﻨﻌﻣرﻮﻄﺑوراد
ﻲﻣﺎﻬﻫوﺮﮔﺮﻳﺎﺳزاﺮﺘﻤﻛيراد ﺪﺷﺎﺑ
ًادﺪـﺠﻣ .
،
ﺎــﻬﻫوﺮﮔزاماﺪــﻜﭽﻴﻫردبﺎــﻬﺘﻟازايﺮــﺛاﻢﻫدرﺎــﻬﭼزوررد ﺪﺸﻧهﺪﻫﺎﺸﻣ ﺳرﺮﺑﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ.
ﻂـﻘﻓﺰـﻴﻧبﺎـﻬﺘﻟاتﺪﺷﺮﻴﻴﻐﺘﻣﻲ
ﻲﻣﺪﻨﻤﺷزرالواﻪﺘﻔﻫرد ﺪﺷﺎﺑ
.
رد
،ﺎﺴــﻠﺧﻮﺑاهﺎــﻴﮔيورﺮــﺑهﺪــﺷمﺎــﺠﻧاتﺎــﻌﻟﺎﻄﻣﺮــﺜﻛا هﺎــﻴﮔﻦــﻳاﻢــﺧزمﺎــﻴﺘﻟاﻲﮔﺪــﻨﻫددﻮﺒﻬﺑوﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪــﺿصاﻮــﺧ
ﺖﺳاﻪﺘﻓﺮﮔراﺮﻗﻲﺳرﺮﺑدرﻮﻣﻲﻨﻴﻟﺎﺑترﻮﺼﺑ .
نﺎﺸـﻧﺮـﺿﺎﺣﻚﻳژﻮﻟﻮﺘﺴﻴﻫﻪﻌﻟﺎﻄﻣزاهﺪﻣآﺖﺳﺪﺑﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻲﻣ
رﺎﻜﺑﻪﻛﺪﻫد
ﺎﺴـﻠﺧﻮﺑاهﺎـﻴﮔﻪﺸـﻳرزاهﺪﺷﻪﻴﻬﺗدﺎﻤﭘيﺮﻴﮔ
ﻲﻣ
ﻲﻨﻌﻣرﻮﻄﺑﻢﺠﻨﭘزورردﺪﻧاﻮﺗ ﺪـﻫﺎﻜﺑبﺎﻬﺘﻟاتﺪﺷزايراد
ﻣﺮﻫﻲﻜﺷﺰﭘﻪﻠﺠﻣ
،نﺎﮔﺰ هرﺎﻤﺷ،ﻢﻫدرﺎﻬﭼلﺎﺳ مرﺎﻬﭼ
، نﺎﺘﺴﻣز
1389
287
ﻲﻣعﻮﺿﻮﻣﻦﻳاﻪﻛ
ﻪﺸـﻳرﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪـﺿﺖـﻴﻟﺎﻌﻓﺮﮕﻧﺎﻴﺑﺪﻧاﻮﺗ يا
ﺪﺷﺎﺑهﺎﻴﮔ
ًﻻﺎﻤﺘﺣا.
ﻪـﺑﺎﺴـﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔﻪﺸﻳرﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿﺖﻴﻟﺎﻌﻓ
ﻦﻴﻧﻮﻜﻴـﺷوﻦﻴﻧﺎـﻜﻟاﺪﻨﻧﺎﻣﻲﻳﺎﻫﺪﻴﻳﻮﻟﺎﻜﻟآدﻮﺟوﻞﻴﻟد
ﻪﺸـﻳررد
ﻲﻣهﺎﻴﮔﻦﻳا
هﺪـﺷﺺﺨﺸﻣﺎﻬﻧآناﺪﻴﺴﻛاﻲﺘﻧآﺖﻴﻟﺎﻌﻓﻪﻛﺪﺷﺎﺑ
ﺖﺳا .
رددﻮﺟﻮﻣتﺎﺒﻴﻛﺮﺗﻲﻧاﺪﻴﺴﻛاﻲﺘﻧآتاﺮﺛا،ﻪﻄﺑارﻦﻳارد
ﻂـﺳﻮﺗﺎﺴـﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔﻪﺸﻳر
Kourounakis
ردنارﺎـﻜﻤﻫو
لﺎﺳ
2002
،ﺖـﺳاﻪـﺘﻓﺮﮔراﺮـﻗﻖﻴﻘﺤﺗوﻲﺳرﺮﺑدرﻮﻣ ﺞﻳﺎـﺘﻧ
ﺮﮕﻧﺎـﻴﺑﻦﻴـﻘﻘﺤﻣﻦﻳاﻪﻌﻟﺎﻄﻣزاهﺪﻣآﺖﺳﺪﺑ
ﻦـﻳاﻪـﻛﺖـﺳانآ
ﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿﺖﻴﻟﺎﻌﻓيارادتﺎﺒﻴﻛﺮﺗ in vitro
ﻞـﻤﻋﻦـﻳاوهدﻮﺑ
ﺮﻓردﺖﻟﺎﺧدﻖﻳﺮﻃزاار آ
ﻪـﺑدازآيﺎـﻫﻪﺸـﻳرﺪـﻴﻟﻮﺗيﺎﻫﺪﻨﻳ
ﻲــﻣمﺎــﺠﻧا ﺪﻧﺎــﺳر
) 4 ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ.(
Assimopoulou و
لﺎـــــــﺳردنارﺎـــــــﻜﻤﻫ تﺎـــــــﺒﻴﻛﺮﺗدﻮـــــــﺟو2005
hydroxynaphthoquinones هرﺎﺼــﻋرد
هﺎــﻴﮔﻪﺸــﻳريﺎــﻫ
ﺴﻠﺧﻮﺑا ﻪﺸﻳرندﻮﻤﻧﻲﺜﻨﺧﻞﻣﺎﻋارﺎ دﻮـﻤﻧمﻼﻋادازآيﺎﻫ
) 5 .(
لﺎﺳردﻪﻌﻟﺎﻄﻣﻦﻳاﻪﺑﺎﺸﻣ
2006
هﺪﻨﺴـﻳﻮﻧﻦﻴـﻤﻫﻂـﺳﻮﺗﺰﻴﻧ
ﺪﻳدﺮﮔمﻼﻋا )
10 ( .
ﻚﻳژﻮﻟﻮﺘﺴـﻴﻫﻲـﺳرﺮﺑﻦـﻳاﺞﻳﺎـﺘﻧﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻲـﻣنﺎﺸﻧ
هﺎـﻴﮔﻪﺸـﻳرزاﻞـﺻﺎﺣدﺎـﻤﭘزاهدﺎﻔﺘـﺳاﻪـﻛﺪـﻫد
ﻲﻣﺎﺴﻠﺧﻮﺑا
ﻲـﻨﻌﻣرﻮـﻄﺑﻢﺘﻔﻫزورردﺪﻧاﻮﺗ
وتﺪـﺷزايراد
مﺎـﻴﺘﻟاوﺪـﻫﺎﻜﺑورادﺎـﺑنﺎـﻣردﺖـﺤﺗهوﺮﮔردبﺎﻬﺘﻟاﺖﻌﺳو
ﻲﻣﺮﻈﻨﺑ،ﺪﻳﺎﻤﻧﻊﻳﺮﺴﺗارﻢﺧز
دﻮـﺟﻮﻣيﺎﻫﺪـﻴﻳﻮﻟﺎﻜﻟآﻪﻛﺪﺳر
ﻲﻣهﺎﻴﮔﻪﺸﻳررد
ﻪﻧﻮﮔوﻞﻴﻧﻮﺑﺮﻛ،ﺪﻴﻳﺪﻟآيدنﻮﻟﺎﻣﺪﻨﻧاﻮﺗ يﺎﻫ
يﺎـــﻫﺖـــﻴﻟﺎﻌﻓﻞـــﻴﻠﻘﺗزاوهدادﺶﻫﺎـــﻛارنﮋﻴﺴـــﻛالﺎـــﻌﻓ اﺮــﭘنﻮﻴﺗﺎــﺗﻮﻠﮔوزﻻﺎــﺗﺎﻛ،زﺎﺗﻮﻤﺴــﻳدﺪﻴﺴــﻛاﺮﭘﻮﺳ زاﺪﻴﺴــﻛ
ﺪﻧروآﻞﻤﻋﻪﺑﺖﻌﻧﺎﻤﻣ .
سﺮﺘـﺳازاعﻮـﻤﺠﻣردﺎـﻫﺖﻴﻟﺎﻌﻓﻦﻳا
ﻮﻴﺗاﺪﻴﺴﻛا دازآيﺎﻫﻪﺸﻳرﻞﻴﻜﺸﺗ )
ﺪﻧورزاوهدﻮﻤﻧيﺮﻴﮔﻮﻠﺟ (
وﻪﺘﺳﺎﻛبﺎﻬﺘﻟا ﻲﻣﻚﻤﻛﻢﺧزمﺎﻴﺘﻟاﻪﺑ
ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ .
ﺶﻘﻧﻪﺑﻪﺟﻮﺗﺎﺑ
ﻪﺸﻳر
ﺪـﻨﻧﺎﻣﻢـﻬﻣﻚـﻳژﻮﻟﻮﻴﺑيﺎﻫﺪـﻨﻳآﺮﻓﻲـﺧﺮﺑرددازآيﺎﻫ
و،نﺎﻃﺮﺳ،يﺮﻴﭘ،ﻢﻴﻣﺮﺗوبﺎﻬﺘﻟا ﺪـﺿتاﺮﺛاﻦﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧردﺎﺑ
ﻪﺸﻳر
ﻲﻠـﺻاتﺎﺒﻴﻛﺮﺗوﺎﺴﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔﻪﺸﻳرهرﺎﺼﻋدازآيﺎﻫ
ﻲــﻣهﺎــﻴﮔﻦــﻳا،نآ
،بﺎــﻬﺘﻟاﺪــﺿتاﺮــﺛاﺪــﻧاﻮﺗ
،يﺮــﻴﭘﺪــﺿ
مﺎﻴﺘﻟاونﺎﻃﺮﺳﺪﺿ ﺪﺷﺎﺑﻪﺘﺷادﻢﺧزهﺪﻨﻫد
) 12 - 11 .(
،هوﻼــﻌﺑ Ogurtan لﺎــﺳردنارﺎــﻜﻤﻫو
هﺎــﻴﮔﺮــﺛا2002
ﻢـﺧزمﺎـﻴﺘﻟايورﺮﺑارﺎﺴﻠﺧﻮﺑا ﺎﻧيﺎـﻫ
ردﻲﮕﺘﺧﻮـﺳزاﻲـﺷ
هدادراﺮــﻗﻪــﻌﻟﺎﻄﻣدرﻮــﻣشﻮــﮔﺮﺧ ﺪــﻧا
ناﻮــﻨﻋﻦﻴــﻘﻘﺤﻣﻦــﻳا. هدﻮﻤﻧ
ﻲﮕﺘﺧﻮﺳﺰﺠﺑﻪﻛﺪﻧا
دراﻮـﻣﻪـﻴﻘﺑرد،ﺪﻳﺪـﺷرﺎﻴﺴﺑيﺎﻫ
ﻲﻣدﺎﺠﻳاﻞﻣﺎﻛمﺎﻴﺘﻟا دﻮﺷ
) 13 .(
ﻣﺰﻴﻧﻻﺎﺑتﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺆ
صﻮﺼـﺧردﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻦـﻳاﺞﻳﺎـﺘﻧﺪـﻳ
ﻲﻣﺎﺴﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿتاﺮﺛا ﺪﺷﺎﺑ
.
ﺪﺑﺞﻳﺎﺘﻧ،عﻮﻤﺠﻣرد
ﻲﻣنﺎﺸﻧﻖﻴﻘﺤﺗﻦﻳازاهﺪﻣآﺖﺳ
ﺪـﻫد
ﻲﻣﺎﺴﻠﺧﻮﺑاهﺎﻴﮔﻪﻛ
بﺎـﻬﺘﻟاتﺪـﺷوﺖﻌـﺳوﺶﻫﺎـﻛﺎﺑﺪﻧاﻮﺗ
دﻮـﺷﻢـﺧزمﺎـﻴﺘﻟاﺪـﻧوردﻮﺒﻬﺑﺐﺟﻮﻣ .
ﺮـﻈﻨﺑﻪـﻄﺑارﻦـﻳارد
ﻲﻣ زﺎﺳﺪﺳر و
ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗهﺎـﻴﮔﻦﻳاﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪﺿتاﺮﺛاﻲﻠﺻارﺎﻛ
ﻲﺘﻧآ
ﺪﺷﺎﺑهﺎﻴﮔﻪﺸﻳررددﻮﺟﻮﻣيﺎﻫﺪﻴﺋﻮﻟﺎﻜﻟآناﺪﻴﺴﻛا .
ﻦﻳاﺎﺑ
اﺮﺑ،دﻮﺟو ﻦﺷوروﻲﻌﻄﻗﺮﻈﻧرﺎﻬﻇاي
هﺎـﻴﮔﻦﻳاﺶﻘﻧنﺪﺷﺮﺗ
ﺮﺘﺸــﻴﺑتﺎــﻘﻴﻘﺤﺗوتﺎــﻌﻟﺎﻄﻣﻪــﺑزﺎــﻴﻧﻢــﺧزمﺎــﻴﺘﻟاﺪــﻧوررد ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﺖﻳدوﺪﺤﻣﻪﺑﻪﺟﻮﺗﺎﺑ
مﺎﺠﻧانﺎﻜﻣاﻪﻌﻟﺎﻄﻣﻦﻳاردﻲﻟﺎﻣيﺎﻫ
تﺎﺸـــﻳﺎﻣزآﻦﻴـــﻨﭽﻤﻫويﺮﺘﻣﻮﻴﺴـــﻧﺎﺗﺮـــﻴﻈﻧﻲﺗﺎﺸـــﻳﺎﻣزآ
ﻲﻣدﺎﻬﻨﺸﻴﭘاﺬﻟ،ﺪﻳدﺮﮕﻧﻢﻫاﺮﻓﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷﻮﻴﺑ
ﻲـﺣاﺮﻃﺎـﺑﻪﻛدﻮﺷ
ﻊﻣﺎﺟتﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻖﻴﻗدوﺮﺗ
ﻞـﺣاﺮﻣﺮـﺑهﺎﻴﮔﻦﻳاﻲﻧﺎﻣردتاﺮﺛاﺮﺗ
،ﻲﻨﻴﻟﺎـﺑظﺎـﺤﻟ ﻪـﺑونﺎـﻣﺰﻤﻫترﻮـﺻﻪﺑﻢﺧزمﺎﻴﺘﻟاﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻲﻌﻄﻗﺞﻳﺎﺘﻧﺎﺗدﻮﺷﻲﺳرﺮﺑﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷﻮﻴﺑوﻚﻳژﻮﻟﻮﺘﺴﻴﻫ
يﺮـﺗ
ﺪﻳآﺖﺳﺪﺑ .
يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ :
هﺪﻜﺸــﻧادﻲﺸــﻫوﮋﭘﺖــﻧوﺎﻌﻣتﺪﻋﺎﺴــﻣﺎــﺑﻪــﻌﻟﺎﻄﻣﻦــﻳا
ـﺳرمﺎﺠﻧاﻪﺑﺪﻫﺎﺷهﺎﮕﺸﻧادﻲﻜﺷﺰﭘ
ﻪـﻤﻫزاﻪﻠﻴـﺳﻮﻨﻳﺪﺑﻪـﻛﺪﻴ
ﺪﻧﺪﻧﺎﺳريرﺎﻳﻖﻴﻘﺤﺗﻦﻳامﺎﺠﻧاردارﺎﻣﻪﻛﻲﻧاﺰﻳﺰﻋ
،
وﺮﻜﺸﺗ
ﻲﻣﻲﻧادرﺪﻗ ددﺮﮔ
.
ﻊﺑﺎﻨﻣ
References
1. Yamaguchi Y, Yoshikawa K. Cutaneous wound healing: an update. J Dermatol. 2001;28:521-534.
2. Kumar V, Abbas AK, Fausto N. Robbins and cotran pathologic basis of disease. 7th ed. Philadelphia:Elsevier Inc;
2005: 107-116.
3. Zargari A. Medicinal plants. 7th ed. Tehran:Tehran University Press; 1997: 534-535. [Persian]
4. Kourounakis AP, Assimopoulou AN, Papageorgiou VP, Gavalas A, Kouronakis PN. Alkannin and shikonin: effect on free radical processes and on inflammation – a preliminary pharmacochemical investigation. Arch Pharm.
2002;335:262-266.
5. Assimopoulou AN, Papageorgiou VP. Radical scavenging activity of alkanna tinctoria root extracts and their main constituents, hydroxynaphthoquinones. Phytother Res. 2005;19:141-147.
6. Papageorgiou VP. Wound healing properties of naphthaquinone pigments from Alkanna tinctoria. Experientia.
1978;34:1499-1501.
7. Papageorgiou VP, Winkler A, Sagredos AN, Digenis GA. Studies on the relationship of structure to antimicrobial properties of naphthaquinones and other constituents of Alkanna tinctoria. Planta Med. 1979;35:56-60.
8. kloeters O, Schierle C, Tandara A, Mustoe TA. The use of a semiocculusive dressing reduces epidermal inflammatory cytokine expression and mitigates dermal proliferation and inflammation in a rat incisional model.
Wound Repair Regen. 2008;16:568-575.
9. Rojhan MS. Herbal drugs and Treatment.4th ed. Tehran: Alavi Press; 2000. [Persian]
10. Assimopoulou AN, Karapanagiotis I, Vasiliou A, Kokkini S, Papageorgiou VP. Analysis of alkannin derivatives from Alkanna species by high-performance liquid choromatography/photodiode array/ mass spectrometry. Biomed Chromatogr. 2006;20:1359-1374.
11. Papageorgiou VP, Assimopoulou AN, Ballis AC. Alkannins and shikonins: a new class of wound healing agent.
Curr Med Chem. 2008;15:3248-3267.
12. Assimopoulou AN, Sturm S, Stuppner H, Papageorgiou VP. Preparative isolation and purification of alkannin/shikonin derivatives from natural products by high-speed counter-current chromatography. Biomed Chromatogr. 2009;23:182-198.
13. Ogurtan Z, Hatipoglu F, Ceylan C. The effect of Alkanna tinctoria Tausch on burn wound healing in rabbits. Dtsch Tierarztl Wochenschr. 2002;109:481-485.
ﻣﺮﻫﻲﻜﺷﺰﭘﻪﻠﺠﻣ
،نﺎﮔﺰ هرﺎﻤﺷ،ﻢﻫدرﺎﻬﭼلﺎﺳ مرﺎﻬﭼ
، نﺎﺘﺴﻣز
1389
289
Histological evaluation of the anti-inflammatory effects of Alkanna tinctoria on the cutaneous wounds healing in rat
R. Sedaghat, PhD 1 M.H. Ghosian Moghadam, PhD 2 M. Naseri, PhD 3 A. Davati, PhD 4
Assistant Professor Department of Anatomy & Pathology 1 , Assistant Professor Department of Biochemistry 2 , Associate Professor Department of Pharmacology 3 , Assistant Professor Department of Health & Social Medicine 4 , Shahed University of Medical Sciences , Tehran, Iran.
(Received 20 Jun, 2010 Accepted 30 Dec, 2010)
ABSTRACT
Introduction: Searching the methods improving wound healing is always one of the major subjects of interest. Alkanna tinctoria is applied as a wound dressing since ancient times in traditional medicine, however its healing effects was not evaluated histologically.
Methods: 96 male Sprague – Dawley rats were randomly divided into three (experimental, placebo, and control) groups. On the basis of defined periods, each group was subdivided into four subgroups with eight rats in each subgroup. Animals were anesthetized with intraperitoneal injection of Ketamine hydrochloride and Xylazine, and a full-thickness incision were made on the skin of each rat at the side of back region. Experimental and placebo groups received treatment with Alkanna tinctoria root ointment and vaseline, respectively. Treatment was continued twice a day till euthanasia on defined periods.
Control group received no treatment. Animals were euthanized with intracardiac injection of Ketamine hydrochloride in defined periods. Specimens were taken from the injured area and was placed in 10% formalin solution. The specimens were processed and sectioned in 5 micrometers. Sections were stained with Hematoxylin and Eosin and studied microscopically. Finally, the data were analyzed statistically using Kruskal-Wallis test.
Differences were considered significant at P<0.05.
Results: Data showed significant (P<0.05) difference in extent of inflammation (day 7), intensity of inflammation (days 5 and 7) among experimental, placebo, and control groups.
Conclusion: The findings demonstrated that Alkanna tinctoria cxhibit anti-inflammatory effect(s) and could improve wound healing through reducing extent and intensity of inflammation.
Key words: Anti Inflammatory Agent – Wound Healing - Rat
Correspondence:
R. Sedaghat, PhD.
Medical School of Shahed University.
Tehran, Iran Tel:+98 21 88964792 Email:
