ذٌفعا ،نّدساٍد ُربوؽ ،یع ُرٍد 1451
:ػزیذپ خیربت 53
/ 55 / 1451
:ِحفص ُربوؽ
یرلایسگام سونیس رد یعرف مویتسا یناوارف یسررب نارامیب رد
هعجارم دازآ هاگشناد یکشسپناذند هذکشناد یشولویدار شخب هب هذننک
لاس رد ناهفصا 0410
- 0411
یذوتؼه ذیًَ
ُداشکزت ُداسآ ،1
*
ىبیزئبح یذّ ،2 2
یؾٍّضپ ِلبقه
:ِهذقه عٌَیػ یسلایضگبه صا
كیشع ِیلٍا مَیتػٍا (
PMO=Primary Maxillary Ostium )
هف لابث
ِث لخاد مَلَجیذًبفٌیا
ِیلخت
یه دَؿ
، غپػ صا كیشع عَتبیّ
غیسبًَلیوػ لخاد ِث
عَتبئه یًبیه یه
ٍ دضیس بث
ُشفح یٌیث طبجتسا ساشلشث یه .ذٌو مَیتػٍا عٌَیػ
ًادٍذح یسلایضگبه سد
يیشتلابث توؼل
ُساَید یلخاد ساشل عٌَیػ
ِتفشگ
َؼؼوا .تػا یس
مَیتػٍا ( AMO=Accessory Maxillary
Ostium ) يىوه تػا سد دبدیا تیصٌَیػ ؾمً
ِتؿاد ذؿبث یلٍ
شیثبت تثاسٍ
ظیحه بی سد
دَخٍ
دَخٍ مذػبی یسَؼؼوا
مَیتػٍا
تؼیً صخـه یه یسلایضگبه یػشف ٍ ِیلٍا مَیتػا یػسشی ِؼلبغه يیا فذّ.
.ذؿبث
:یعرزب ػٍر
ِؼلبغه يیا سد یفیصَت
- یؼغمه 130 شیَصت CBCT (Cone-Beam Computed Tomography)
ًبػَوده(
260
ِؼخاشه ىاسبویث یلایضگبه صا )عٌَیػ ىبْفصا داصآ ُبگـًاد یىؿضپًاذًد ُذىـًاد تسَص ٍ هف ٍ ىبّد یطَلَیداس ؾخث ِث ُذٌٌو
سد
ىاشیا ،ىبْفصا شْؿ
ُصاذًا .ذًذؿ یػسشث یشیگ
مشً ظػَت ٍ لبًٍشو غغمه سد بّ
ساضفا On Demand 3D ظػَت یسبهآ ضیلبًآ .تفشگ مبدًا
تؼت یبّ
T-Test ، Exact fisher ،
Shapiro-Wilk ٍ
Spearman مشً سد
ساضفا SPSS version 16 .تفشگ مبدًا
:جیبتً
ىاسبویث یٌػ يیگًبیه 7
/
±3 13 / 44
ًَِوً داذؼت ٍ ماذو شّ دشه ٍ ىص یبّ
65 .دَث شغل يیگًبیه PMO (Primary Maxillary
Ostium) ِث
تػاس توػ سد تیتشت 45
/
±0 33 / 1 پچ توػ سد ٍ 5
/
±0 33 / 1 .دَث سدAMO 64 عٌَیػ % ٍ پچ توػ یبّ
5 / 38 %
عٌَیػ سد عٌَیػ طبخه تهبخض ؾیاضفا .ذؿ ُذّبـه تػاس توػ یبّ
26 عٌَیػ صا % ٍ تػاس توػ یبّ
28 عٌَیػ % توػ یبّ
ًْ ٍ ذؿ ُذید پچ
ًبتیب سد تیتشت ِث تؼیػ يـٌتیس عَوَه 9
عٌَیػ % یبّ
ٍ تػاس توػ 8
عٌَیػ صا % دَخٍ پچ توػ یبّ
.تؿاد
ِجيتً
:یزيگ ضیبػ Primary Maxillary Ostium دَخٍ ٍ غٌخ ،يػ یبّشیغته بث
،تؿاذً یسادبٌؼه طبجتسا یسبهآ ػبحل صاAMO
ضیبػ يیگًبیه تػاس توػ سد بها Primary Maxillary Ostium
صا شتوو عٌَیػ طبخه تهبخض ؾیاضفا دَخٍ تسَص سد تػا یتلٍ
ذؿبث ِتؿاذً دَخٍ تهبخض ؾیاضفا ِو .
ُصاٍ
:یذيلک یبّ
یفاشگَهَت یشتَیپهبو
بث
ِؼؿا
،یعٍشخه عٌَیػ
،یسلایضگبه مَیتػا
عٌَیػ یسلایضگبه
:عبجرا
،ذیًَ یذوتؼه
ُداضوشت
،ُداصآ یذّ ىبیشئبح .
ب ُذٌٌک ِؼجازه ىاربويب رد یرلایشگبه طٌَيع رد یػزف مَيتعا یًاٍازف یعرزب ؼخب ِ
لبع رد ىبْفصا داسآ ُبگؾًاد یکؽشپًاذًد ُذکؾًاد یصَلَیدار 1451
- 1455 . یلٍذص ذیْؿ یىؿضپ مَلػ ُبگـًاد یـٍّظپ یولػ ِلده دضی
1401 ؛ 30
( 12 :) 84 - 6175 .
-1 کشسپنادند هدکشناد .ناریا ،نبهفصا ،)نبگساروخ( نبهفصا یملاسا دازآ هبگشناد ،ی
2 - .ناریا ،نبهفصا ،)نبگساروخ( نبهفصا یملاسا دازآ هبگشناد ،یکشسپنادند هدکشناد ،تروص و کف و نبهد یشولویدار هورگ
(*
؛)لوئسم هدنسیون :نفلت
08131013494 یکينورتکلا تسپ ،
، پ قودنص :یتس 9811993494
یصٍشػ
ٍ یٌیػَه تلثبگ(
)لػ اس دساد ( 2 ) .
دزکلوػ طٌَيع
یبّ
لاسبًاربپ عٌَیػ :
یبّ
لاصبًاسبپ
ِث
غًبًٍصس
،اذص مشگ
ٍ ةَعشه ىدشو یاَّ
یلبـٌتػا ، ؾیاضفا
یبـغ
،ییبیَث ةزخ
ٍ ؾّبو نَؿ دساٍ
ُذؿ
ِث شػ
ٍ تسَص ،
كیبػ یذٌث ییبهشگ یاشث ضغه ، هوو
ِث ذؿس تسَص
ٍ هجػ
ىاَختػا ىدشو یبّ
تسَص
ٍ
ِودوخ هوو یه ذٌٌو ( 344 ).
طٌَيع یرلایشگبه عٌَیػ :
یسلایضگبه صا
یبّسبتخبػ مسدٍضه
دبدیا یه دَؿ
ِو صا عَل لٍا لبیـًاشث بـٌه یه دشیگ ( 5 ) . بث
تؿزگ ىبهص ، عٌَیػ ث یسلایضگبه
ِ سَع
ُذًٍشـیپ یّداَّ
ُذؿ
ٍ
ِث تسَص لخاد ییاَّ ُشفح ىاَختػا
تْخ سد یلاشتل
صا شیص
تیثسا
ِث توػ
ُذئاص هیتبهَگیاص
ٍ صا يییبپ
ِث توػ
ُذئاص
سلاَئَلآ ؽشتؼگ یه ذثبی ( 6 ).
ظکلپوک لبتبئهَيتعا
غىلپوو : لبتبئهَیتػا
بی ذحاٍ
لبتبئهَیتػا هی
سبتخبػ هیهَتبًآ اضده
،تؼیً
ِىلث هی ذحاٍ
یدشىلوػ صا
ییبّسبتخبػ عَتبئه لهبؿ
یًبیه
، uncinate
process
،
،مَلَجیذًبفٌیا ذیئَوتا
،لاَث مَیتػا عٌَیػ بّ
ی بدًآ صا ٍ ِیلخت
ِث لخاد یاشده یٌیث صبث یه دَؿ ( 9 ).
مَیتػا
عٌَیػ یسلایضگبه سد
تیؼلَه یًبلَف
ُساَید یلخاد
ٍ شتلابث صا
فو
ُشفح ساشل
ِتفشگ
ِو سد
ِدیتً
يیا هیهَتبًآ تیؼلَه ،
طبًسد
بٌْت بث
ِثربخ مبدًا
ُذـً
ٍ بػبػا
ِتؼثاٍ
ِث دشىلوػ نتؼیػ
ٍ یسبیلیػ تیلبؼف
نظه یبّ
طبخه یؼفٌت عٌَیػ ُذًٌبؿَپ
ِو
غیبه اس
ِث توػ لابث تیاذّ
یه
،ذٌٌو یه ذؿبث ( 10 ).
( شیَصت 2 ).
مَيتعٍا یػزف
طٌَيع :یرلایشگبه یسَؼؼوا
یسلایضگبه
مَیتػٍا بی
AMO یىی
صا تبػٌَت آ یىیهَتبً
د س عٌَیػ
تػلایضگبه
ِو
ًلاَوؼه لًبتًَف سد سد
بـغ یفشع
ُساَید یٌیث سد
عَتبئِه یًبیه ساشل تػا ِتفشگ
ٍ
ِث لىؿ دشگ بی
،یضیث
ٍ یصاَه
بث یدَوػ ِحفص
ُساَید یفشع یٌیث ُذید یه دَؿ ( 11 )
( شیَصت 3 .) مَیتػا ُصاذًا ٍ تیؼلَه بت نیذؿ ىآ شث كیمحت يیا سد
یسلایضگبه عٌَیػ ِیلٍا شیبػ ٍ غٌخ ٍ يػ بث ىآ طبجتسا ٍ
نّ ،بّشیغته بث ىآ طبجتسا ٍ یػشف مَیتػا یًاٍاشف ىاضیه يیٌچ
دَخٍ ٍ طبخه تهبخض ؾیاضفا یػَوَه یػبجتحا تؼیو
اس
نیٌو یػسشث .
شیَصت 1 : لبتبئهَیتػا غىلپوو هیتبوؿ یبوً
دشی یقٍذص ذيْؽ یًبهرد ـ یتؽاذْب تبهذخ ٍ یکؽشپ مَلػ ُبگؾًاد ِلجه ُرٍد
یع ُربوؽ ،
ُدساٍد ، ذٌفعا 1451
شیَصت 2 : ػ ِیلٍا مَیتػا یسلایضگبه عٌَی
شیَصت
3 : یسلایضگبه یػشف مَیتػا
یعرزب ػٍر
كیمحت يیا سد یفیصَت
- یؼغمه به 130 شیَصت CBCT
(Cone-Beam Computed Tomography) شیٍبصت َیؿسآ صا
ِؼخاشه ىاسبویث تسَص ٍ هف ٍ ىبّد یطَلَیداس ؾخث ِث ُذٌٌو
ىـًاد
ًبػَوده شیٍبصت يیا .نیدشو یػسشث اس یىؿضپًاذًد ُذ لهبؿ
260 صا عٌَیػ 65
ٍ ىص 65 یٌػ ُدٍذحه بث دشه 19
بت 72 لبػ
( يیگًبیه 7 /
±3 13 / 44 صا ُذؿ ِیْت یلایضگبه شیٍبصت .دَث )لبػ
یلابث ىاسبویث 18
نّ .ذًذؿ ةبختًا ِؼلبغه یاشث لبػ يیٌچ
شیٍبصت ىاسبویث بث ذّاَؿ یحاشخ بی
ٍشت یلبهًَآ ،به یبّ
یداصسدبه
یشتویػآ ،تسَص یویخذث ،لبتلىػا
بّ
بی شّ
عًَ
سَهَت تبؼیبض ٍ
سد
ِیحبً
عٌَیػ یسلایضگبه
ٍ
ُشفح یٌیث
ٍ یبّسبتخبػ فاشعا
ٍ
ىاسبویث یاساد یذّاَؿ یسبویث صا .ذًذؿ جسبخ ِؼلبغه صا یًاَختػا
ُبگتػدصا ُدبفتػا بث شیٍبصت یهبوت Galileos (Sirona,
Germany
، Bensheim) ظیاشؿ بث
سطَپؼوا 85 kVp
ٍ 2 / 5 یلا
7 یلیه شپهآ
ِیًبث
ِتؼث)
ِث يػ
ِثخٍ
سبویث
ِیْت ( .ذًذؿ
ُصاذًا یشیگ ساضفا مشً ظػَت بّ
On Demand 3D (
Cybermed
Inc, Korea
ُصاذًا یهبوت .ذؿ مبدًا ) یشیگ
هی ظػَت بّ
ُذّبـه تهبخض بث لبًٍشو غعبمه سد ٍ شگ
"0 یلیه شته ا ٍ لاٍشتٌی 2
یلیه یشیگ ُصاذًا .تفشگ تسَص شته تسَص ِث بّ
2 ٍ مبدًا ِفشع
.ذیدشگ تجث
ِیشجت
ٍ یربهآ ليلحت
ِیضدت
ٍ لیلحت
ٍد سد حغػ یفیصَت
ٍ یلیلحت مبدًا ذؿ سد .
حغػ یفیصَت صخبؿ یبّ
لٍاذخ ،سبیؼه فاشحًا ،يیگًبیه غیصَت
یًاٍاشف ىَهصآ ظػَت یبّ
Shapiro-Wilk ٍ
T-Test سشث یػ
ٍ سد حغػ
یلیلحت ىَهصآ صا یگتؼجوّ
Pearson rank ىَیػشگس ٍ
ُشیغته ذٌچ
ُدبفتػا ذؿ .
ُداد یبّ
ث
ِ تػد
ُذهآ صا كیمحت بث
ُدبفتػا ىَهصآ صا یبّ
یسبهآ
ٍ مشً
اضفا س SPSS version 16 لیلحت
ذؿ ىاضیه. یبغخ لثبل
لَجل سد
ِؼلبغه لدبؼه 05 / 0 .ذؿ ِتفشگشظً سد
یقلاخا تبظحلاه
ٍشپ ُبگـًاد قلاخا ِتیوو ظػَت ،ِؼلبغه يیا لاصَپ یهلاػا داصآ
ىبگػاسَخ ِخبؿ ىبْفصا قلاخا ذو بث
IR.IAU.KHUISF.1400.219 .تػا ِتفشگ ساشل ذییبت دسَه
جیبتً
تیؼلَه ِؼلبغه يیا صا ُذهآ تػد ِث حیبتً كجع PMO
سد
یهبوت
ًَِوً
یبّ
یػسشث هی سد مَػ یًبیه تیٌیثسَت یًبیه
ُدَث
تػا
، يیاشثبٌث
ِغثاس یا يیث تیؼلَه PMO بث شیبػ بّشیغته دَخٍ
ضیبػ يیگًبیه .دساذً
تیتشت ِث پچ ٍ تػاس توػ سد PMO
45 /
±0 33 / 1 ٍ 5 /
±0 33 / 1 یلیه شته دَث لٍذخ(
3 - 1 .)
( مَیتػا یسَؼؼوا سد )AMO
64
% ( 83 عٌَیػ صا )دسَه یبّ
ٍ پچ توػ 5
/ 38 (%
50 عٌَیػ صا )دسَه تػاس توػ یبّ
ذّبـه سد طبخه تهبخض ؾیاضفا .ذؿ ُ 26
% ( 34 صا )دسَه
عٌَیػ یبّ
تػاس توػ ٍ
28
% ( 37 عٌَیػ )دسَه توػ یبّ
ًبتیبًْ ٍ ذؿ ُذید پچ سد تیتشت ِث تؼیػ يـٌتیس عَوَه
9 %
( 12 عٌَیػ )دسَه یبّ
ٍ تػاس توػ 8
( % 10 صا )دسَه
عٌَیػ لٍذخ( تؿاد دَخٍ پچ توػ یبّ
3 - 2 .) یػسشث یبّ
َه سد ُذؿ مبدًا ضیبػ طبجتسا دس
PMO (Primary Maxillary
Ostium) عَیؿ بث
دَخٍ ٍ تیؼٌخ ،AMO MRC
(Mucous
بها .تػا ىآ دَخٍ مذػ تلبح صا شتوو عٌَیػ طبخه تهبخض
شیَصت 4 : تػاس توػ عٌَیػ سد یػشف مَیتػا
شیَصت 5 :
ِیلٍا مَیتػا ضیبػ یشیگ ُصاذًا
شیَصت 6 : پچ توػ عٌَیػ سد تؼیػ يـٌتیس عَوَه
شیَصت 7 : اضفا تػاس توػ عٌَیػ سد طبخه تهبخض ؾی پچ توػ عٌَیػ سد تؼیػ يـٌتیس عَوَه دَخٍ ٍ
دشی یقٍذص ذيْؽ یًبهرد ـ یتؽاذْب تبهذخ ٍ یکؽشپ مَلػ ُبگؾًاد ِلجه ُرٍد
یع ُربوؽ ،
ُدساٍد ، ذٌفعا 1451
شیَصت
8 : طبخه تهبخض ؾیاضفا ٍ یػشف مَیتػا دَخٍ
شیَصت
9 : تؼیػ يـٌتیس عَوَه ٍ یػشف مَیتػا دَخٍ
لٍذخ 1 : شیغته یفیصَت سبهآ یوو یبّ
زيغته داذؼت
نويٌيه نويغکبه
فازحًا ربيؼه ييگًبيه±
یليه(
)زته
ضیبػ تػاس PMO
130 31
/ 0 35 / 454 2
/
0 323 / 1
ضیبػ پچ PMO 130
08 / 0 93 / 502 2
/
0 333 / 1
PMO=Primary Maxillary Ostium
لٍذخ 2 : یفیو یبّشیغته یفیصَت سبهآ
ه زيغت دَجٍ
( ذصرد ) یًاٍازف P
تػاس توػAMO ( شیخ
5 / 61 ) 80 011
/ 0
( یلث 5 / 38 ) 50
( لو 100 ) 130
توػAMO پچ ( شیخ
36 ) 47 002
/ 0
( یلث 64 ) 83
100 لو ( 130 )
تػاس توػ طبخه تهبخض ؾیاضفا ( شیخ
74 ) 96 001
/
˂0
( یلث 26 ) 34
( لو 100 ) 130
پچ توػ طبخه تهبخض ؾیاضفا ( شیخ
72 ) 93 001
/
˂0
( یلث 28 ) 37
( لو 100 ) 130
تػاس توػMRC ( شیخ
91 ) 118 001
/
˂0
( یلث 9 ) 12
( لو 100 ) 130
پچ توػMRC ( شیخ
92 ) 120 001
/
˂0
( یلث 8 ) 10
( لو 100 ) 130
AMO=Accessory Maxillary Ostium MRC=Mucous Retention Cyst Shapiro-Wilk test
لو لو
( 5 / 71 ) 93 ( 5 / 28 ) 37 (
100 ) 130
ذخ لٍ
4 : عَیؿ طبجتسا یسلایضگبه یػشف مَیتػا
(AMO) عَیؿ بث یػَوَه یػبجتحا تؼیو (MRC)
تعار توعAMO دَجٍ
MRC یلب زيخ
لک P
شیخ یًاٍاشف
( 2 / 91
% ) 73 ( 8 / 8
% ) 7 ( 100
% ) 80
1
یلث یًاٍاشف
( 90
% ) 45 ( 10
% ) 5 ( 100
% ) 50
لو شف
یًاٍا (
8 / 90
% ) 118 ( 2 / 9
% ) 12 ( 100
% ) 130
پچ توػAMO شیخ یًاٍاشف
( 6 / 91
% ) 76 ( 4 / 8
% ) 7 ( 100
% ) 83
1
یلث یًاٍاشف
( 6 / 93
% ) 44 ( 4 / 6
% ) 3 ( 100
% ) 47
لو لو
( 92
% ) 120 ( 8
% ) 10 ( 100 )%
130
ىَهصآ كجع ٍ لٍاذخ يیا ِث ِخَت بث Exact Fisher
ِغثاس عَیؿ يیث یا )یسلایضگبه یػشف مَیتػا( AMO
عَیؿ ٍ عٌَیػ طبخه تهبخض ؾیاضفا ٍ
)یػَوَه یػبجتحا تؼیو(MRC .دساذً دَخٍ
ثحب
ضیبػ ٍ تیؼلَه ِؼلبغه يیا عَیؿ ٍ PMO
ظػَت اسAMO
.دشو یػسشث CBCT سد AMO
133 عَوده صا دسَه 260
ُذؿ یػسشث عٌَیػ (
51 .ذؿ ُذّبـه )%
یهبوت سد PMO
ًَِوً
سد بّ
3 / 1 يػ ٍ تیؼٌخ .ذؿ ُذید یًبتحت تیٌیثسَت یًبیه
ضیبػ یٍس یشیثبت چیّ
عَیؿ ٍPMO .تؿاذًAMO
سد
ِؼلبغه
Kuofeng Hung
ٍ ىاسبىوّ
شث یٍس تیؼلَه
ٍ لىؿ مَیتػٍا
ِو یػشف ظػَت
مبدًا CBCT
،ذؿ سد بث عَوده یػسشث
320
عٌَیػ
ِث يیا
ِدیتً
ذًذیػس
ِو یػشف مَیتػٍا سد
2 / 47 ذصسد
داشفا ىآ تیؼوخ
ُذید ذؿ
ٍ ىآ لىؿ سد
48 داشفا ذصسد
ِث
تسَص یضیث
ٍ بث لَع ظػَته 3 یلیه شته
ِث تػد ذهآ ( 12 ) سد .
ِؼلبغه Andy Wai Kan Yeung
ٍ ىاسبىوّ
شث یٍس CBCT عٌَیػ
یبّ
یسلایضگبه 184
شفً
ٍ سد عَوده 368 عٌَیػ
ِث
يیا
ِدیتً
ذًذیػس
ِو PMO سد 94
% بّ ًَِوً
ُذید ذؿ
ٍ
ىبىه ىآ هی سد مَػ یًبیه تیٌیثسَت یًبتحت
ساشل دساد
ٍ
سد AMO 45
% دساَه
ُذید ذؿ
ٍ سد 17 دساَه % يیذٌچ
مَیتػٍا
ُذید یػشف (ذؿ
13 سد .)
ِؼلبغه Mohammad
Waheed El-Anwar
ٍ ىاسبىوّ
بث یثبیصسا فذّ
مَیتػا
عٌَیػ لابث هف 86CT
شفً
ٍ سد عَوده 172 عٌَیػ یػسشث
ذؿ
ٍ
ِث يیا
ِدیتً
ذًذیػس
ِو ضشػ مَیتػا دٍذح 1 بت 11
یلیه شته تػا
ٍ
ِلصبف مَئتػا بت هف ُساَید صا لابث
7 بت 25
یلیه شته شیغته یه ذؿبث
ٍ
ِلصبف ىآ بت
ُساَید یفلخ لایضگبه صا 2
بت 18 یلیه شته یه ذًاَت شیغته ذؿبث ( 14 ِؼلبغه سد ِىیلبح سد )
مَیتػا ضشػ يیشتوو ٍ يیشتـیث تیتشت ِث شضبح 93
/ 2 ٍ
08 / 0 یلیه شته
ِدیتً سد تٍبفت يیا .تػا ُذؿ ؽساضگ بّ
دشی یقٍذص ذيْؽ یًبهرد ـ یتؽاذْب تبهذخ ٍ یکؽشپ مَلػ ُبگؾًاد ِلجه ُرٍد
یع ُربوؽ ،
ُدساٍد ، ذٌفعا 1451
یه صا ُدبفتػا تلػ ِث ذًاَت ثCT
ِ یبخ نّ ٍ CBCT
يیٌچ
ًَِوً داذؼت سد تٍبفت یػسشث دسَه تیؼوخ داظً ٍ بّ
.ذؿبث
جتسا طب تیصٌَیػ بث AMO
ٍ یلجل یًاَیح تبؼلبغه سد دبح
ؽَگشخ سد تیصٌَیػ یبملا صا ذؼث اس یػشف مَیتػا لیىـت بّ
تػا ُداد ىبـً
( 15 نّ .) سَضح نّ یٌیلبث تبؼلبغه يیٌچ
غیبؿ تسَص ِث يهضه تیصٌَیػ بث ىاسبویث سد اس AMO یشت
ُدشو ؽساضگ ذًا
. سد یسلایضگبه یػشف مَیتػا شتلابث عَیؿ ىاسبویث
ُسٍد ِمثبػ بث يیا ُذٌٌو دبٌْـیپ ،یسلایضگبه تیصٌَیػ سشىه یبّ
.دَؿ دبدیا یطَلَتبپ تلبؼته تػا يىوه یػشف مَیتػا ِو تػا ىذؿ دٍذؼه ،یػشف مَیتػا لیىـت یاشث لوتحه نؼیًبىه هی ِدیتً سد یعبخه مدا ظػَت یلصا مَیتػا ىذؿ گٌت بی تبًآ یبّسَتوبف شیبػ بی يهضه تیصٌَیػ سد هیطَلَتبپ بی هیهَ
ُساَید ییبـغ ؾخث یگسبپ ِث شدٌه ِو تػا یًبیه عَتبئه یٌیث لاشتل یه
دَؿ لىؿ ٍ لًبتًَف صیبمت . ،یػشف مَیتػا یشیگ
یه یلبث ثػبث ذًاَت ظػَت یسلایضگبه عٌَیػ يهضه ةبْتلا ىذًبه
دٍذحه لخذه يیث عَوَه ؽدشگ ىدشو دَؿ سٍبده یبّ
( 16 .) Capelli ىاسبىوّ ٍ
یتسَص سد ِو ذًذیػس ِدیتً يیا ِث
یٍبؼه بی شتـیث یسلایضگبه عٌَیػ طبخه تهبخض ِو 2
یلیه شته ِث تیؼضٍ يیا ،ذؿبث ِتؼث یسلایضگبه یؼیجع مَیتػا ٍ ِىیلبح سد ،تػا ظجتشه يهضه تیصٌَیػٌَیس بث یساد بٌؼه تسَص
ىَیػبیساٍ
لَلػ ،اصَلَث بىًَو ِلوخ صا لَوؼه هیهَتبًآ یبّ
یبّ
لبّ
ذٌتؿاذً تیصٌَیػٌَیس بث یعبجتسا یػشف مَیتػا ٍ ش (
17 .)
Yenigun یػشف مَیتػا دَخٍ ِو ذًدشو ؽساضگ نّ ىاسبىوّ ٍ
ًادٍذح صٍشث ؾیاضفا بث 3
ٍ تؼیػ يـٌتیس عَوَه یشثاشث
صٍشث ؾیاضفا 2
ٍ عٌَیػ طبخه تهبخض ؾیاضفا یشثاشث
ِو تػا یلبح سد يیا ،تػا طبجتسا سد یسلایضگبه تیصٌَیػ سد
تهبخض ؾیاضفا ٍ یػشف مَیتػا دَخٍ يیث یعبجتسا به ِؼلبغه ىآ تلػ ِو ذـً ُذّبـه تؼیػ يـٌتیس عَوَه صٍشث ٍ طبخه یه
ًَِوً داذؼت سد تٍبفت ذًاَت
ُصاذًا ساضثا ،بّ
یشیگ یبدث CT
ىآ .ذؿبث یػسشث دسَه تیؼوخ یداظً تٍبفت ٍ CBCT بّ
نّ
اس یػشف مَیتػا عَیؿ يیٌچ 1
/ 19 ؽساضگ % ذًدشو
( 18 .)
ه
ِتؿزگ تؼیجع ِغػاٍ ِث شضبح ِؼلبغ ُدبفتػا ٍ دَخ ىدَث شگً
ُداد صا یوً ىآ یحاشع ٍ دساد تیدٍذحه هیفاشگَیداس یبّ
ذًاَت
تلػ كیلد ِغثاس -
.ذٌو یػسشث اس بّشیغته يیث یلَلؼه دبٌْـیپ
یه دَؿ تلػ ِغثاس ُذٌیآ تبؼلبغه -
یػشف مَیتػا يیث یلَلؼه
تیصٌَیػ ٍ یسلایضگبه .ذٌّد ساشل یػسشث دسَه اس ِؼخاس ٍ دبح
ِجيتً
یزيگ
،شضبح ِؼلبغه كجع ییبدًآ صا
ِو
ًَِوً یهبوت سدPMO بّ
سد 3 / 1 شیبػ بث ازل ،دَث ِتفشگ ساشل یًبیه تیٌیثسَت یًبیه
نّ .تؿاذً یعبجتسا بّشیغته ضیبػ يیٌچ
بث PMO یبّشیغته
دَخٍ ٍ غٌخ ،يػ یسادبٌؼه طبجتسا یسبهآ ػبحل صا AMO
ضیبػ يیگًبیه تػاس توػ سد بها ،تؿاذً
تسَص سد PMO
ِو تػا یتلٍ صا شتوو عٌَیػ طبخه تهبخض ؾیاضفا دَخٍ
عَیؿ يیث يیٌچوّ .ذؿبث ِتؿاذً دَخٍ تهبخض ؾیاضفا يـٌتیس عَوَه دَخٍ ٍ يػ بث توػ ٍد شّ سد AMO
.ذـً تفبی یسادبٌؼه طبجتسا تؼیػ طبپع
یراشگ
ىبیبپ صا حتٌه ِلبمه يیا بً
یه عَضَه يیوّ بث ِه .ذؿبث
:یلبه یهبح دساذً
:غفبٌه رد ضربؼت دساذً
.
Disease: Current Perspectives and Technique Modifications. American J Rhinology 1988; 2(3):
89-96.
3- Shankar L, Evans K, Marotta TR, Yu E, Hawke M, Stammberger H. An atlas of imaging of the paranasal sinuses. 2nd ed. London: CRC Press;
2021: 12-3.
4- Mendiratta V, Baisakhiya N, Singh D, Datta G, Mittal A, Mendiratta P. Sinonasal Anatomical Variants: CT and Endoscopy Study and Its Correlation with Extent of Disease. Indian J Otolaryngol Head Neck Surg 2016; 68(3): 352-8.
5- Harris AM, Wood RE, Nortjé CJ, Thomas CJ. The Frontal Sinus: Forensic Fingerprint?-A Pilot Study. J Forensic Odontostomatol 1987; 5(1): 9-15.
6- Bandyopadhyay R, Biswas R, Bhattacherjee S, Pandit N, Ghosh S. Osteomeatal Complex: A Study of Its Anatomical Variation among Patients Attending North Bengal Medical College and Hospital. Indian J Otolaryngol Head Neck Surg 2015; 67(3): 281-6.
7- Mosher HP. LXXII. Symposium on the Ethmoid:
The Surgical Anatomy of the Ethmoidal Labyrinth.
Annals of Otology, Rhinology & Laryngology 1929; 38(4): 869-901.
1987; 8(3): 479-83.
10- Hasan OA, Hassan MA, Fawzy EK, Maarouf AM. Anatomical Variations of Nasal Structures in Chronic Rhinosinusitis as Detected by Computed Tomography Scan. The Egyptian J Hospital Medicine 2017; 68(3): 1390-4.
11- AlQabbani A, Aldhahri R, Alhumaizi A. Rare Variation of Accessory Maxillary Ostium. Cureus2020; 12(12): e11921.
12- Hung K, Montalvao C, Yeung AW, Li G, Bornstein MM. Frequency, Location, and Morphology of Accessory Maxillary Sinus Ostia: A Retrospective Study Using Cone Beam Computed Tomography (CBCT). Surg and Radiol Anat 2020;
42(2): 219-28.
13- Yeung AW, Colsoul N, Montalvao C, Hung K, Jacobs R, Bornstein MM. Visibility, Location, and Morphology of the Primary Maxillary Sinus Ostium and Presence of Accessory Ostia: A Retrospective Analysis Using Cone Beam Computed Tomography (CBCT). Clin Oral Investigat 2019; 23(11): 3977- 86.
14- El-Anwar MW, Raafat A, Almolla RM, Alsowey AM, Elzayat S. Maxillary Sinus Ostium Assessment:
A CT Study. The Egyptian Journal of Radiology and Nuclear Medicine 2018; 49(4): 1009-13.
دشی یقٍذص ذيْؽ یًبهرد ـ یتؽاذْب تبهذخ ٍ یکؽشپ مَلػ ُبگؾًاد ِلجه ُرٍد
یع ُربوؽ ،
ُدساٍد ، ذٌفعا 1451
15- Genc S, Ozcan M, Titiz A, Unal A. Development of Maxillary Accessory Ostium Following Sinusitis in Rabbits. Rhinology 2008; 46(2): 121-4.
16- Bani-Ata M, Aleshawi A, Khatatbeh A, Al- Domaidat D, Alnussair B, Al-Shawaqfeh R, et al.
Accessory Maxillary Ostia: Prevalence of an Anatomical Variant and Association with Chronic Sinusitis. Int J Gen Med 2020; 13: 163-8.
17- Capelli M, Gatti P. Radiological Study of Maxillary Sinus Using CBCT: Relationship between
Mucosal Thickening and Common Anatomic Variants in Chronic Rhinosinusitis. J Clin Diagn Res 2016; 10(11): MC07-10.
18- Yenigun A, Fazliogullari Z, Gun C, Uysal II, Nayman A, Karabulut AK. The Effect of the Presence of the Accessory Maxillary Ostium on the Maxillary Sinus. Eur Arch Oto-Rhino- Laryngology 2016; 273(12): 4315-9.
Original Article
Introduction: Maxillary sinus drains through the primary maxillary ostium into the infundibulum, then flows through the hiatus semilunaris into the middle meatus and communicates with the nasal cavity. The maxillary sinus ostium is located approximately at the most superior part of the medial wall of the sinus.
Accessory maxillary ostium (AMO) may play a role in sinusitis, but the effect of heredity or environment on the presence or absence of AMO is unknown.The aim of this study was to assess the primary and accessory maxillary ostium.
Methods: In this descriptive-cross-sectional study, 130 Cone Beam Computed Tomography scans (260 sinuses in total) from the maxilla of patients referred to the Department of Oral and Maxillofacial Radiology, School of Dentistry of Isfahan Azad University were examined in Isfahan City, Iran (in the year 2021-2022).
Measurements were performed in the coronal section by On Demand 3D software. Statistical analysis was performed by T-Test, Exact fisher, Shapiro-Wilk and Spearman tests through SPSS statistics version 16.
Results: The mean diameter of primary maxillary ostium was 1.33 ± 0.45 on the right and 1.33 ± 0.5 on the left, respectively. AMO was observed in 64% of the left sinuses and 38.5% of the right sinuses. Increased sinus mucosal thickness was seen in 26% of the right sinuses and 28% of the left sinuses, and finally Mucous Retention Cyst in 9% of the right sinuses and 8% of left sinuses, respectively.
Conclusion: Primary maxillary ostium size was not statistically significant related to the variables of age, sex and the presence of AMO, but on the right side, the average primary maxillary ostium size is less if there is increase in the thickness of the sinus mucosa than when there is no increase in the thickness.
.Keywords: Cone-beam computed tomography, Maxillary sinus, Maxillary sinus ostium.
Citation: Motamedi N, Torkzadeh A, Haerian H. Investigation of the Frequency of Accessory Ostium in the Maxillary Sinus in Patients Referred to the Radiology Department of the Faculty of Dentistry, Azad University of Isfahan in 2021-2022. J Shahid Sadoughi Uni Med Sci 2023; 30(12): 6175-84.
1School of Dentistry, Islamic Azad University of Isfahan (Khorasgan Branch), Isfahan, Iran.
2Department of Oral and Maxillofacial Radiology, School of Dentistry, Islamic Azad University of Isfahan (Khorasgan Branch), Isfahan, Iran.
*Corresponding author: Tel: 09131063484, email: [email protected]
