ﻪﻠﺠﻣ مﻮﻠﻋ يزار ﻲﻜﺷﺰﭘ هرود
21
، هرﺎﻤﺷ 118 ﻦﻳدروﺮﻓ ،
http://rjms.tums.ac.ir 1393
ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻊــﺒﻨﻣ ﻦﻳﺮــﺘﻬﺑ ردﺎــﻣ ﺮﻴــﺷ ﻪــﻛ ﺖــﺴﻴﻧ يﺪــﻳدﺮﺗ
ﻪﻳﺬﻐﺗ رد ﻞـﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮـﺘﻤﻬﻣ و ناراﻮـﺧ ﺮﻴﺷ ياﺮﺑ يا
زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﻲﻧﻮﻔﻋ يﺎﻫ يرﺎﻤﻴﺑ
و نادازﻮـﻧ يژﺮـﻟآ
ﺑ ﻪ رد صﻮﺼﺧ 6
ﻲﮔﺪـﻧز لوا هﺎـﻣ ناﺰـﻴﻣ ﺶﻫﺎـﻛ ،
ﻲﻟﺎـﺴﻧﺎﻴﻣ و ﻲﻧاﻮﺟ نارود رد ﻲﻗﺎﭼ و ﺖﺑﺎﻳد ﺖـﺳا
.
ﻲـﺴﻛ ﺮـﺑ ﺰـﻴﻧ ﻲـﻫد ﺮﻴـﺷ زا ﻲـﺷﺎﻧ يردﺎـﻣ ﺪﻳاﻮﻓ ﺖــﺴﻴﻧ هﺪﻴــﺷﻮﭘ
، ،يرادرﺎــﺑ رد يراﺬــﮔ ﻪﻠــﺻﺎﻓ
ﺎﻫ نﺎﻃﺮﺳ ﻲﺧﺮﺑ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ نﺎﺘﺴﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ناﺪﻤﺨﺗ و
زا ﻞـﺒﻗ ﻪـﺑ ﻢـﺣر ﺖـﺸﮔزﺎﺑ ﻪـﺑ ﻚـﻤﻛ ،
و يرادرﺎﺑ ...
ﺪﻧا ﻪﻠﻤﺟ نآ زا )
1 .(
ﻲﻧﺎـﻬﺟ نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﻳﺎﺳ رد هﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ رﺎﻣآ ﻖﺒﻃ هﺎـﻣ ﺶﺷ رد ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ يرﺎﺼﺤﻧا ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺖﺷاﺪﻬﺑ گﺮـــﻣ ﺶﻫﺎـــﻛ رد ﻞـــﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺗﺮﺛﺆـــﻣ ﺮـــﻤﻋ لوا ﺮﻳز ناراﻮﺧﺮﻴﺷ
5
ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ لﺎﺳ .
ﻪـﻣادا
،ﻲـﻜﻤﻛ ياﺬﻏ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ نﺎﻣز ﻦﻳا زا ﺲﭘ ﻲﻫدﺮﻴﺷ نﺎﻛدﻮﻛ ﻦﻳا ﺮﻴﻣ گﺮﻣ ﺎﺗ ار
20 % ﺪـﻫد ﻲـﻣ ﺶﻫﺎﻛ
) 2 .(
لﺎــﺳ رد 2011
زا ﺮــﺘﻤﻛ ﺎــﻴﻧد مﺎــﻤﺗ رد 40
%
ﺮﻳز ناراﻮﺧﺮﻴﺷ 6
ﺮﻴـﺷ ﺎـﺑ يرﺎـﺼﺤﻧا ﻪـﻳﺬﻐﺗ زا هﺎﻣ
ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ردﺎﻣ .
لﺎـﺳ رد رﺎـﻣآ ﻦﻳا 2012
ﻪـﺑ
37 % و ﺖﺼﺷ رد لﺎﺳ نﺎﻤﻫ رد ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ،ﺪﻴﺳر رﺮـﻘﻣ ﺖـﺷاﺪﻬﺑ ﻲﻧﺎـﻬﺟ نﺎﻣزﺎـﺳ ﺖـﺴﺸﻧ ﻦﻴﻤﺠﻨﭘ
لﺎﺳ ﺎﺗ دﻮﺑ هﺪﺷ 2025
ﻦﻳا ﻪﺑ ﻢﻗر 50 % ﺪـﺑﺎﻳ ﺎﻘﺗرا
) 3 .(
دراد ﺖـﻴﻤﻫا رﺎﻴﺴﺑ ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ زا ﺖﻳﺎﻤﺣ و ﺞﻳوﺮﺗ .
يﺪـﺣ ﺎﺗ و ﻲﻌﻴﺒﻃ يﺮﻣا ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺖﺳرد ﺖﺳا هﺪﺷ ﺖﻴﺑﺮﺗ رﺎﺘﻓر ﻚﻳ ﺎﻣا ﺖﺳا يﺰﻳﺮﻏ .
ﻲﻬﻳﺪﺑ
ﻲﻠﻘﻴﺻ ﺎﺒﻳﺮﻓ ﺮﺘﻛد :
ﺘﺠﻣ ،ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ،نﻮﺧ لﺎﻘﺘﻧا ﺐﻃ ﺶﻫوﮋﭘ و شزﻮﻣآ ﻲﻟﺎﻋ ﻪﺴﺳﻮﻣ ،نﻮﺧ لﺎﻘﺘﻧا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ،لﺎﻔﻃا شراﻮﮔ ﺺﺼﺨﺗ قﻮﻓ و رﺎﻳ دﺎﺘﺳا ﻊﻤ
اﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﻬﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺮﺼﻌﻴﻟو نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ،ﻲﻨﻴﻤﺧ مﺎﻣا ﻲﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ن
ﻲﺣﻼﻓ ﻪﺛﺪﺤﻣ ﺮﺘﻛد :
ا ،ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﻬﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺮﺼﻌﻴﻟو نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ،ﻲﻨﻴﻤﺧ مﺎﻣا ﻲﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻊﻤﺘﺠﻣ ،ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ،ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ،ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻚﺷﺰﭘ ناﺮﻳ
.
* ﻲﻧﺎﻫاﺮﻓ اﺮﻫز ﺮﺘﻛد :
سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﺗ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺮﺼﻌﻴﻟو نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ،ﻲﻨﻴﻤﺧ مﺎﻣا ﻲﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻊﻤﺘﺠﻣ ،دازﻮﻧ و ﻦﻴﻨﺟ ،ردﺎﻣ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ،ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ،يژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ ﺪﺷرا ،ناﺮﻬ
ناﺮﻳا ،ناﺮﻬﺗ
*) هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ لﻮﺌﺴﻣ [email protected] .(
ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ و شﺮﮕﻧ ،ﺶﻧاد ﺮﺑ ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺞﻳوﺮﺗ هﺎﮔرﺎﻛ يراﺬﮔ
نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻨﻴﻣز و فﺪﻫ : ﻪﻛ يدﻮﺟو ﺎﺑ 70
% نﺎـﻤﻳاز زا ﺲـﭘ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ناردﺎﻣ ﺎـﻬﻨﺗ ،ﺪـﻨﻨﻛ ﻲـﻣ ﻲﻫدﺮﻴـﺷ ﻪـﺑ تردﺎـﺒﻣ
2 / 32 % ﺎـﺗ 6
ﻲﻫدﺮﻴـﺷ ﻪـﺑ ،ﻞـﻔﻃ ﻲﮕﻫﺎـﻣ
ﺪﻨﻫد ﻲﻣ ﻪﻣادا .
نﺎﻧز و ﻲﻳﺎﻣﺎﻣ يﺎﻫ ﺶﺨﺑ رد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ،
زا ﻲﻫﺎـﮔآ و ناردﺎـﻣ ﺲـﻔﻧ ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا ﻢﻴﻜﺤﺗ رد يﺪﻴﻠﻛ ﺶﻘﻧ هداﻮﻧﺎﺧ نﺎﻜﺷﺰﭘ ﺰﻴﻧ و نﺎﻛدﻮﻛ
ﻫدﺮﻴﺷ تﻼﻜﺸﻣ ﻊﻓر و ﻲﻫدﺮﻴﺷ رد دﻮﺧ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺪﻧراد ﻲ
.
شور رﺎﻛ : ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻞﻨﺳﺮﭘ دﺮﻜﻠﻤﻋ و شﺮﮕﻧ ،ﻲﻫﺎﮔآ ﺮﺑ ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺞﻳوﺮﺗ هﺎﮔرﺎﻛ يراﺰﮔﺮﺑ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد .
هﺎﮔرﺎﻛ ﻪﺳ تﺪﻣ رد
زور ﺖﻓﺎﻳ صﺎﺼﺘﺧا ﺦﺳﺎﭘ و ﺶﺳﺮﭘ ﻪﺑ ﻪﺴﻠﺟ ﺮﻫ يﺎﻬﺘﻧا و ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫﺪﻳﻼﺳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ تﺎﺴﻠﺟ ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ .
رد ،ﺮﻴﺷ نﺪﻴﺷود هﻮﺤﻧ ﻲﻠﻤﻋ ﺶﺨﺑ
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﺢﻴﺤﺻ هﻮﺤﻧ و دازﻮﻧ ﻦﺘﺷاﺬﮔ ﻪﻨﻴﺳ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ردﺎﻣ ﻪﺑ ﻚﻤﻛ .
ﺶـﺳﺮﭘ ﻪﺑ هﺎﮔرﺎﻛ نﺪﻧارﺬﮔ زا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﺦـﺳﺎﭘ ﻪـﻣﺎﻧ
ﺪﻧداد .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : رﻮﻀﺣ ﺎﺑ هﺎﮔرﺎﻛ 40
هﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻨﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ
8 / 37 لﺎﺳ
، 9 دﺮﺠﻣ ﺮﻔﻧ و 31 ﺮﻔﻧ ﻞﻫﺄﺘﻣ ﻪﻛ ، ﻦﻴﻠﻫﺄـﺘﻣ ﻦﻴﺑ زا 26
ﺪـﻧدﻮﺑ ﺪـﻧزﺮﻓ ياراد درﻮـﻣ ،
ﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ . نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻴﺑ زا 5
/ 57 % ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﻪﻘﺑﺎﺳ )
ﺮﺴﻤﻫ ﺎﻳ دﻮﺧ (
ﺪﻨﺘﺷاد . ،ﻲﻫﺎـﮔآ دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ هﺎﮔرﺎﻛ رد رﻮﻀﺣ ،جوز ﺖﺴﺗ ﻲﺗ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
دﻮﺑ هﺪﺷ ناﺮﻴﮔاﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ و شﺮﮕﻧ )
05 /
<0 (p . ﺮﻃ ﻚﻳ يﺎﻬﻧﻮﻣزآ يﺮﻴﮔرﺎﻛ ﻪﺑ ﺎﺑ ،آﻮﻧآ و نﻮﺳﺮﻴﭘ ﻪﻓ
ﻦﻴﺑ ﻲﻫﺎﮔآ و ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﺼﺨﺸﻣ
،ﺪﻧزﺮﻓ ﻦﺘﺷاد و ،ﻦﺳ
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يراد ﻲﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺎﺗ ،ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﻪﻘﺑﺎﺳ .
درﻮﻣ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ شﺮﮕﻧ
ﺖﺷاد راﺬﮔ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺶﻘﻧ ﻦﺳ ﺎﻬﻨﺗ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﻴﻴﻐﺗ رد و ﺪﻧزﺮﻓ ﻦﺘﺷاد ﺎﻬﻨﺗ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ : ﺚﻋﺎﺑ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻞﻨﺳﺮﭘ ياﺮﺑ ﺖﻣﺪﺧ ﻦﻤﺿ يﺎﻫ هرود يراﺰﮔﺮﺑ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ هروﺎﺸﻣ ﺮﻣا رد نﺎﻧآ دﺮﻜﻠﻤﻋ و شﺮﮕﻧ ،ﻲﻫﺎﮔآ ناﺰﻴﻣ رد ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ
ﺖﺳا هﺪﺷ ردﺎﻣ .
ﻠﻛ ﻴ هژاوﺪ :ﺎﻫ دﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﻲﻫﺎﮔآ ،شﺮﮕﻧ ،ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ،ﻲﺷزﻮﻣآ هﺎﮔرﺎﻛ .
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
18 / 6 / 92 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ
: 9 / 7 / 92
هﺎﮔرﺎﻛ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺎﺗ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺞﻳوﺮﺗ
93 ...
هروﺎـﺸﻣ و شزﻮﻣآ ﺶﻘﻧ رﺎﺘﻓر ﻦﻳا ﻪﻋﺎﺷا ياﺮﺑ ﺖﺳا ﺖﺳا ﻲﺳﺎﺳا رﺎﻴﺴﺑ .
لﺎﺳ رد ﺎﻜﻳﺮﻣآ لﺎﻔﻃا ﻲﻣدﺎﻛآ 1997
مﻼﻋا هدﺮﻛ
ﻞﻗاﺪـﺣ ﺪﻳﺎﺑ ناردﺎﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا 1
ناﺪـﻧزﺮﻓ ﻪـﺑ لﺎـﺳ
رد ار دﻮــﺧ ﻞــﻔﻃ و ﺪــﻨﻫد ﺮﻴــﺷ دﻮــﺧ 6
،لوا هﺎــﻣ
ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻪﻳﺬﻐﺗ ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ًارﺎﺼﺤﻧا )
4 .(
ﻪــﻛ يدﻮــﺟو ﺎــﺑ 70
% زا ﺲــﭘ ﻪﻠــﺻﺎﻓﻼﺑ ناردﺎــﻣ
ﺎﻬﻨﺗ ،ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﻪﺑ تردﺎﺒﻣ نﺎﻤﻳاز 2
/ 32 %
ﺎﺗ 6
ﺪـﻨﻫد ﻲـﻣ ﻪـﻣادا ﻲﻫدﺮﻴـﺷ ﻪﺑ ،ﻞﻔﻃ ﻲﮕﻫﺎﻣ .
ﺮﻴﺷ ﻊﻄﻗ ناردﺎـﻣ زا ﺶﻴـﺑ ﺮﺗ ناﻮﺟ ناردﺎﻣ رد ﻲﻫد
زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻦﺳ ﺎﺑ 30
ﻲـﻣ هﺪﻳد لﺎﺳ دﻮـﺷ
) 2 / 56 % رد
ﻞﺑﺎﻘﻣ 9 / 74 .(%
رد ﻲﻫدﺮﻴـﺷ ﻪـﺑ ﻞـﻳﺎﻤﺗ ﺎﻜﻳﺮﻣآ رد
يزﺎﻘﻔﻗ داﮋﻧ ﺎﺑ نﺎﻧز (Caucasian)
،هدﺮـﻛ ﻞﻴﺼﺤﺗ ،
ﺖـﺳا هﺪـﺷ هﺪﻫﺎـﺸﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﺗ ﻦﺴﻣ و ﻞﻫﺎﺘﻣ )
5 .(
ﻲﻫدﺮﻴـﺷ مﺪـﻋ ﺖـﻠﻋ ﻦﻳﺮـﺘﻤﻬﻣ يا هﺮـﻛ نﺎﻧز رد ﺎــﮔآ دﻮــﺒﻤﻛ مزﻻ ﻲﻫ
) ﺎــﻳ ﻪــﺑﺮﺠﺗ ﺎــﺑ ﻪــﻛ ﻲﻤﻴﻫﺎــﻔﻣ
دﻮﺷ ﻲﻣ ﻞﺻﺎﺣ تﺎﻋﻼﻃا زا يا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ (
شﺮـﮕﻧ و
ﺖﺒﺜﻣ ) ﺖـﺳود ،ﻲﻫدﺮﻴـﺷ يﺎـﻫرﺎﺘﻓر ياﺮﺑ ﻲﮔدﺎﻣآ
ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﺪﺋاﻮﻓ ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا و ﻦﺘﺷاد (
ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﻴﺑ .
ﺢﻄــﺳ ﺎــﺑ نﺎــﻧز رد ﻲﻫدﺮﻴــﺷ ﺮــﺗ ﻦﻴﻳﺎــﭘ ناﺰــﻴﻣ ﻞـﻳﺎﻤﺗ مﺪـﻋ و لﺎﻐﺘﺷا ،ﻲﻓﺎﻛ ﺪﻣآرد ،ﻻﺎﺑ تﻼﻴﺼﺤﺗ ﺎﻧﺮﺑ رد ﺖﻛﺮﺷ ﻪﺑ هﺪـﺷ شراﺰﮔ ﺰﻴﻧ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ ﻪﻣ
ﺖﺳا . دﺮـﻓ شﺮـﮕﻧ ﻪـﺑ ﻲﮕﺘﺴﺑ ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﻪﺑ ﻢﻴﻤﺼﺗ و ناﺮــﺘﺧد ياﺮــﺑ مﺎــﮕﻨﻫ دوز يﺎــﻫ شزﻮــﻣآ ،دراد رد ﺎـﺗ ﺪـﻨﻨﻛ ﻲـﻣ ﻢﻫاﺮـﻓ ار ﻲﺘﺻﺮﻓ ناﻮﺟﻮﻧ ناﺮﺴﭘ ﺎـﺑ ﻒﻟﺎـﺨﻣ تﺎـﺳﺎﺴﺣا ﺮـﺑ ،باﺮﻄـﺿا ﺮـﺑ ﻪﺒﻠﻏ رﺎﻨﻛ ﺪﻨﻨﻛ ﻪﺒﻠﻏ ﺰﻴﻧ ﻲﻫدﺮﻴﺷ )
6 .(
،رﺎـﻛ ﻪﺑ ردﺎﻣ ﺖﺸﮔزﺎﺑ
ﻜﺸﻣ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫرﺎﺸﻓ قﺎﻘﺷ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻫدﺮﻴﺷ تﻼ
(Sore nipple) ﻞﭙﻴﻧ ردﺎـﻣ ﻂـﻠﻏ رﻮﺼﺗ و ﺖﻴﺘﺳﺎﻣ ،
ﻒﻗﻮﺗﺮﮕﻳد ﻢﻬﻣ ﻞﻳﻻد زا ﺮﻴﺷ يﻮﻓﺎﻜﺗ مﺪﻋ ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﻛذ ﻲﻫدﺮﻴﺷ .
ﺶﻧاد ناﺰﻴﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺮﺑ ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﻴﺧا لﺎﺳ ﺪﻨﭼ رد ﺐـﺗﺮﺘﻣ تﻼﻜـﺸﻣ و ﻲﻫدﺮﻴﺷ درﻮﻣ رد ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ ﻦﻳﺮـﺗ ﻞـﻣﺎﻛ و ﻊﻣﺎـﺟ ﺎـﻣا ،ﺖـﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا نآ ﻪﺑ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ Freed
ﻪـﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا نارﺎﻜﻤﻫ و
ﻲﻳﺎﻣﺎﻣ ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ ﻲﻓﺎﻛ شزﻮﻣآ مﺪﻋ ﺶﻘﻧ -
، نﺎﻧز
رد ﻲﻧﺎـﻣرد ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ ﻞﻨـﺳﺮﭘ و لﺎﻔﻃا ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ ﺖـﺳا هدﺮـﻛ هرﺎـﺷا نآ تﻼﻜـﺸﻣ و ﻲﻫدﺮﻴﺷ درﻮﻣ ) 7 .(
ﺖـﻴﻤﻫا ﻪـﺑ يﺮـﮕﻳد ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد نارﺎﻜﻤﻫ و وا ﻞــﺣ رد لﺎــﻔﻃا ﻦﻴــﺼﺼﺨﺘﻣ ﻲﻳﺎــﻧاﻮﺗ و ﻪــﺑﺮﺠﺗ ﻲﻫدﺮﻴﺷ تﻼﻜﺸﻣ
هدﻮﻤﻧ ﺪﻴﻛﺎﺗ رﺎﻤﻴﺑ ﺪﻧا
. يرﻮﻃ ﻪﺑ
درﻮـﻣ رد لﺎـﺗﺎﻧ يﺮـﭘ هروﺎـﺸﻣ ﻪﺴﻠﺟ ﻚﻳ ﻲﺘﺣ ﻪﻛ ﻚـﻳ رد ار هدﺮﻴـﺷ ناردﺎـﻣ داﺪـﻌﺗ ،ﻲﻫدﺮﻴـﺷ ﺪﻳاﻮﻓ ﺖﺳا هداد ﺶﻳاﺰﻓا ﻢﻛ ﺪﻣآرد ﺎﺑ ﺖﻴﻌﻤﺟ )
8 ( . مﺪـﻋ
،ﻦﻴـﺼﺼﺨﺘﻣ و نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﺘﻳﺎﻤﺣ يﺎﻫ ﺶﻘﻧ رﻮﻀﺣ ﺖﻠﻔﻏ ،ناردﺎﻣ ﻪﺑ مواﺪﻣ و يﺪﺟ يﺎﻫ ﻪﻴﺻﻮﺗ دﻮﺒﻤﻛ ناردﺎـﻣ ﻖﻳﻮﺸﺗ زا يرادرﺎـﺑ نارود رد ﻲﻫدﺮﻴـﺷ ﻪـﺑ
ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ تﻼﻜـﺸﻣ ﻞﺣ رد ﻲﻓﺎﻛ ترﺎﻬﻣ مﺪﻋ ﺎﻳو ﻚــﺸﺧ ﺮﻴـﺷ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﻪــﺑ ار ناردﺎـﻣ ،ﻲﻫدﺮﻴـﺷ ) ﻻﻮﻣرﻮﻓ ( ﺖﺳا هداد قﻮﺳ .
ﻪـﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ زا يرﺎﻴﺴﺑ
ﻦﻴـﺼﺼﺨﺘﻣ ،نارﺎﺘـﺳﺮﭘ رﺎﺘﻓر و ﺶﻧاد ،شﺮﮕﻧ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺞﻳوﺮﺗ ﺮﺑ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻢﻴﺗ ﺮﻳﺎﺳ و لﺎﻔﻃا ،نﺎﻧز ﺗ ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺪﻧا هدﺮﻛ ﺪﻴﻛﺎ
. ﺎـﺑ ﻪـﻬﺟاﻮﻣ رد ﺮﻴﺛﺎـﺗ ﻦﻳا
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﻤﻫا ﺮﺗ ناﻮﺟ ناردﺎﻣ )
5 .(
ﻪـﻠﺧاﺪﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ هوﺮﮔ شزﻮﻣآ هوﻼﻋ ﻪﺑ ﺞﻳوﺮــﺗ ياﺮــﺑ مزﻻ يﺎــﻫ ﻪﻴــﺻﻮﺗ ﻪــﺋارا رد ﻲــﺳﺎﺳا
دور ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻲﻫدﺮﻴﺷ .
ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺎﻫ شزﻮﻣآ ﻦﻳا
ﺶﻫﺎـﻛ ﺐﺒـﺳ ،ﻲـﻠﻤﻋ و ﻲﻤﻠﻋ يﺎﻫ ترﺎﻬﻣ يﺎﻘﺗرا يرﺎﻤﻴﺑ ددﺮﮔ ﻲﻣ ﺰﻴﻧ ناراﻮﺧﺮﻴﺷ رد )
9 ( . نﺎﻣزﺎـﺳ
لﺎـﺳ رد ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ 1996
ﻪـﻛ دﺮـﻛ ﻪﻴـﺻﻮﺗ
نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ ﻞﻨـﺳﺮﭘ ﻲﻣﺎﻤﺗ ياراد يﺎـﻫ
ﻞﻗاﺪﺣ نادازﻮﻧ و نﺎﻤﻳاز ﺶﺨﺑ 18
شزﻮـﻣآ ﺖﻋﺎﺳ
ﺪـﻨﻧارﺬﮕﺑ ار ردﺎـﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ هرﺎﺑ رد )
10 (.
رد و
لﺎــﺳ 2001 رد ار قﻮــﻓ ﻪــﻨﻴﻣز رد شزﻮــﻣآ موﺰــﻟ
ﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻊﻄﻘﻣ رد نارﺎﺘﺳﺮﭘ مﺎﻤﺗ ﻲﺷز
ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ
دﻮﻤﻧ ﻪﻴﺻﻮﺗ )
11 (.
شزﻮـﻣآ و نﺎـﻣرد ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ ترازو شراﺰﮔ ﻖﺒﻃ لﺎﺳ رد ﻲﻜﺷﺰﭘ 1386
ﺎـﻬﻨﺗ ﻪﻧﺎﻔـﺳﺎﺘﻣ 28
ﺪـﺻرد
ﻪــﻳﺬﻐﺗ زا ناﺮــﻳا رد هﺎــﻣ ﺶــﺷ ﺮــﻳز ناراﻮﺧﺮﻴــﺷ زا ﺶﻴـﺑ و ﺪـﻧا هﺪﺷ ﺪﻨﻣ هﺮﻬﺑ ردﺎﻣﺮﻴﺷ ﺎﺑ يرﺎﺼﺤﻧا
ﺎـﺑ يرﺎـﺼﺤﻧا ﻪـﻳﺬﻐﺗ زا ﻲﮕﻫﺎـﻣ رﺎﻬﭼ زا ﻞﺒﻗ ﻲﻤﻴﻧ ﺪﻧا ﻪﺘﺸﮔ موﺮﺤﻣ ردﺎﻣﺮﻴﺷ .
رد ﺶﻫﺎـﻛ ﻦـﻳا ﻪـﺠﻴﺘﻧ
ﻪـﻛ ردﺎﻣﺮﻴﺷ ﺎﺑ يرﺎﺼﺤﻧا ﻪﻳﺬﻐﺗ تﺪﻣ لﻮﻃ و ناﺰﻴﻣ ﻚـﻳ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﺷر ﻪﺑ ور يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد نﻮﻨﻛا ﻢﻫ ﻲﻣ ﺖﺳا هﺪﻣآرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﺖـﻧﻮﻔﻋ ،ﻪﻳﺬﻐﺗ ءﻮﺳ ناﺰﻴﻣ يﺮﺑاﺮﺑ ﻪﺳ ﺎﻳ ود ﺶﻳاﺰﻓا
دﺮـﮔ ناراﻮﺧﺮﻴـﺷ ﺮﻴﻣ و گﺮﻣ و د
) 12 ( . ﻟﺎﻄﻣ رد ﻪـﻌ
ﺮﺿﺎﺣ و شﺮﮕﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗ ،ﻲﻫﺎﮔآ ﺶﻳاﺰﻓا دﻮﺒﻬﺑ
دﺮﻜﻠﻤﻋ
ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺎـﺑ ﻪـﻳﺬﻐﺗ ﺞﻳوﺮﺗ و هروﺎﺸﻣ رد ار
ﻲـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ هﺎـﮔرﺎﻛ يراﺰﮔﺮﺑ ﻖﻳﺮﻃ زا ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ
ﻲﻠﻘﻴﺻ ﺎﺒﻳﺮﻓ ﺮﺘﻛد
نارﺎﻜﻤﻫ و 94
ﻢﻳا هداد راﺮﻗ .
شور رﺎﻛ
ﺮﺑ سﺎﺳا تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ دﻮـﺟﻮﻣ
ﺎـﺑ ﻤﻃا ﻴ نﺎـﻨ 95 % و
ترﺪﻗ ﺎﻳ ناﻮـﺗ 90 % داﺪـﻌﺗ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ـﺑ ﻴ ﻦ 20 ﺎـﺗ 48
ﺮﺑ آ درو
،ﺪـﺷ ﻪـﻛ داﺪـﻌﺗ 40 رد ﺖﻛﺮـﺷ ياﺮـﺑ ﺮـﻔﻧ
ﺪﻧﺪـﺷ ﺐﻠﻃواد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .
هﺎـﮔرﺎﻛ ﻦﻴـﺳرﺪﻣ ﺎـﺑ اﺪـﺘﺑا
يﺎـﻀﻋا زا ﻲـﮕﻤﻫ ﻪـﻛ ردﺎـﻣ ﺮﻴـﺷ ﺎـﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺞﻳوﺮﺗ ﺲﻳرﺪـﺗ ﻪﻟﺎﺳ ﺪﻨﭼ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺎﺑ و هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ﺖﺌﻴﻫ و ﺖـﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﺪﻧدﻮﺑ ﻲﻫﺎﮔرﺎﻛ زا ﺲـﭘ
،ﺎﻫ نآ ﺖﻘﻓاﻮﻣ ﺐﺴﻛ ﺪﺷ راﺰﮔﺮﺑ هﺎﮔرﺎﻛ
.
رﻮﻀﺣ ﺎﺑ هﺎﮔرﺎﻛ 40
ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻟﺎﺳ ﻞﺤﻣ رد هﺪﻨﻨﻛ
ردﺎــﻣ ﺮﻴــﺷ تﺎــﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰــﻛﺮﻣ ﺮــﺼﻌﻴﻟو نﺎﺘــﺳرﺎﻤﻴﺑ
) ناﺮﻬﺗ - لﺎﺳ ،ناﺮﻳا 1391
( راﺰﮔﺮﺑ زور ﻪﺳ تﺪﻣ رد
ﺪﺷ . تﺪـﻣ ﻪـﺑ ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ تﺎﺴﻠﺟ زا هﺎﮔرﺎﻛ ﻦﻳا 20
ﻲﻟا 30 زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ دﺎﺘـﺳا ﻪﻛ ﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻪﻘﻴﻗد
ﺖـﺧادﺮﭘ عﻮـﺿﻮﻣ حﺮﺷ ﻪﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫﺪﻳﻼﺳا .
رد
ﺦــﺳﺎﭘ و ﺶــﺳﺮﭘ ﻪــﺑ ار ﻲﻧﺎــﻣز ﻪــﺴﻠﺟ ﺮــﻫ نﺎــﻳﺎﭘ ﺪﺷ هداد صﺎﺼﺘﺧا .
ﺮـﻴﺑد ﻂـﺳﻮﺗ زور ﺮـﻫ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
تﺪﻣ رد هﺎﮔرﺎﻛ 10
تﺎﻋﻮـﺿﻮﻣ يﺪـﻨﺑ ﻊﻤﺟ ﻪﻘﻴﻗد
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ زور .
رد ﺮﻴﺑد ﻂﺳﻮﺗ اﺪﺘﺑا ﺪﻌﺑ زور 5
ﺎﺗ
10 ﻪﺘـﺷﺬﮔ زور ﺚـﺣﺎﺒﻣ ﺮـﺑ يروﺮـﻣ زا ﺲﭘ ﻪﻘﻴﻗد
ﺪــﺷ اﺮــﺟا تﺎــﺴﻠﺟ ﻪــﻴﻘﺑ .
هﻮــﺤﻧ ﻲــﻠﻤﻋ ﺶــﺨﺑ رد
ﻦﺘـﺷاﺬﮔ ﻪﻨﻴﺳ ﻪﺑ رد ردﺎﻣ ﻪﺑ ﻚﻤﻛ ،ﺮﻴﺷ نﺪﻴﺷود ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﺢﻴﺤﺻ هﻮﺤﻧ و دازﻮﻧ .
نآ زا ﺲﭘ
ناردﺎـﻣ قﺎﺗا و نادازﻮﻧ ﺶﺨﺑ رد رﻮﻀﺣ ﺎﺑ ناﺮﻴﮔاﺮﻓ ﺮﺑ ﺎﺑ ﻚﻳدﺰﻧ زا ﺰـﻴﻧ و ﻲﻫدﺮﻴـﺷ يﺎـﻫ هﻮﻴـﺷ زا ﻲﺧ
(KMC) Kangaroo Mother Care
ﺪﻧﺪـﺷ ﺎﻨـﺷآ .
تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ هﺎﮔرﺎﻛ
رد ﻪﺘﺳد ﺎﻫ ي ز ـﻳ ﺮ ﻪـﻘﺒﻃ ﺪـﻨﺑ ي
ﻣ ﻲ ﺪﺷ ) لوﺪﺟ 1 .(
هﺎـﮔرﺎﻛ نﺪـﻧارﺬﮔ زا ﺪـﻌﺑ و ﻞﺒﻗ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﺑ ﺪﻧداد ﺦﺳﺎﭘ ﻪﻣﺎﻧ
. ﻪﻛ ﻚـﻳ ﺎﺑ دﺮﻓ ﺮﻫ ياﺮﺑ
ﻦﻴﻌﻣ ﺪﻛ
، و ﺮﭘ دﺮﻓ دﻮﺧ ﻂﺳﻮﺗ ﻲـﻣ
ﺪـﺷ . ﺶـﺳﺮﭘ
ﻪﻣﺎﻧ زا Likert عﻮﻧ ﺣاﺮﻃ ﻲ ﺪﺷ و ﻪﺑ ﺮـﻫ ﺦـﺳﺎﭘ ﺮـﺑ
ﺐﺴﺣ ﺖﺳرد ﺎﻳ بﻮﻠﻄﻣ ﺎﺗ ﺖﺳردﺎﻧ هﺮﻤﻧ
هداد ﺪـﺷ .
عﻮﻧ ﺶﺳﺮﭘ ﺎﻫ رد رﺎﻬﭼ ﺶﺨﺑ ﻈﻨﺗ ﻴ ﻢ هﺪﺷ دﻮﺑ :
اﺮﮔﻮﻣد تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻓ
ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﺔﻘﺑﺎﺳ ،ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ،ﻚﻴ
ﻲﻠﺒﻗ شزﻮﻣآ ﺔﻘﺑﺎﺳ و هداﻮﻧﺎﺧ ﺎﻳ دﺮﻓ رد ردﺎـﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺔﻨﻴﻣز رد شﺮﮕﻧ )
8 ﺶـﺳﺮﭘ (
ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺔﻨﻴﻣز رد ﻲﻫﺎﮔآ ردﺎـﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ
) 10 ﺶـﺳﺮﭘ ( ﻲﻫدﺮﻴﺷ شزﻮﻣآ ﻪﻨﻴﻣز رد دﺮﻜﻠﻤﻋ )
4 ﺶـﺳﺮﭘ ( رد
و ﻲﻫﺎـﮔآ ،شﺮـﮕﻧ ندﺮـﻛ ﻲﻤﻛ ياﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪـﺑ ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا تﺮـﻜﻴﻟ ﻪـﻣﺎﻧ ﺶـﺳﺮﭘ زا دﺮﻜﻠﻤﻋ بﻮﻠﻄﻣﺎـﻧ ﻢﻤﻴﻨﻴﻣ و ﻦﻳﺮﺘﺑﻮﻠﻄﻣ ﻢﻤﻳﺰﻛﺎﻣ ﻪﻛ يرﻮﻃ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻦﻳﺮﺗ .
ﺖﻛﺮـﺷ زا دﺮـﻜﻠﻤﻋ و شﺮﮕﻧ ،ﻲﻫﺎﮔآ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ تﺎﻋﻮـﺿﻮﻣ رد ﻲﺗﻻاﻮـﺳ ﻪﺑ ﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ
ﺪﻨﻫد ﺦﺳﺎﭘ ﺮﻳز :
ﺮﺑ ﻲﻫد ﺮﻴﺷ ﺮﻴﺛﺎﺗ ،ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺪﻳاﻮﻓ
ﺖﻴﻤﻫا ،كدﻮﻛو ردﺎﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﮕﺘﺴﺑاو و طﺎﺒﺗرا دﺎﺠﻳا تﻼﻜــﺸﻣ ،ﻦــﻫآ ﺮــﻘﻓ زا يﺮﻴﮕــﺸﻴﭘ رد ردﺎــﻣ ﺮﻴــﺷ ﻲـﻫد ﺮﻴﺷ ﺖﻴﻤﻫا ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا ،ﻚﺸﺧ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺮﻴﺛﺎـﺗ ،ﻲـﻫد ﺮﻴﺷ ﻪﺑ ردﺎﻣ ﻖﻳﻮﺸﺗ ،ردﺎﻣ ﺖﻣﻼﺳ رد ــﺒﺜﻣ ﻪــﺋارا رد ﺎــﻬﻧآ سﺎــﺴﺣا ،ﻲﻫدﺮﻴــﺷ هروﺎــﺸﻣ ﺖ ﺮﻴـﺷ ﺮﻴﺛﺎـﺗ ،ناردﺎـﻣ ﻪـﺑ ﻲﻫدﺮﻴﺷ هروﺎﺸﻣ و ﻚﻤﻛ تﻼﻜــﺸﻣ نﺎــﻣرد ،ﻲﻫدﺮﻴــﺷ ﺖــﺴﻜﺷ رد ﻚــﺸﺧ
ﻲـﺷود ﺮﻴـﺷ ﻞﻳﺎـﺳو زا هدﺎﻔﺘﺳا هﻮﺤﻧ و ،ﻲﻫدﺮﻴﺷ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻃ ﻞـﻴﺧد ﻞﻣاﻮﻋ
،ﺲﻨـﺟ ،ﻦـﺳ ﻞـﻴﺒﻗ زا
و رﺎـﻛ عﻮﻧ ،رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ ،ﺪﻧزﺮﻓ ﻦﺘﺷاد ،ﻞﻫﺎﺗ ﺖﻴﻌﺿو دﻮﺧ رد ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺰﻴﻧ هداﻮﻧﺎﺧ ﺎﻳ
ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﺶــﺳﺮﭘ ﻪــﻣﺎﻧ
اﺪــﺘﺑا ﻂــﺳﻮﺗ 5 ﺮــﻔﻧ نارﺎــﻜﻤﻫ زا
ﻂﺳﻮﺗ ﺲﭙﺳ و ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺮﻈﻧ ﺐﺣﺎﺻ 10
ﺮـﻔﻧ
ﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ زا ﻪ
زا ﺪـﻌﺑ و ﻞﺒﻗ تﻮﻠﻳﺎﭘ ترﻮﺻ
ﺪﺷ ﺮﭘ هﺎﮔرﺎﻛ ترﻮـﺻ نآ ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ و ﻲـﻳاور ﻲﺑﺎﻳزرا و
ﺰـﻴﻧ نآ ياﺮـﺑ خﺎـﺒﻧوﺮﻛ يﺎـﻔﻟآ ﻪﻛ يرﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﻓﺮﮔ 75
% ﺳد ﻪﺑ ﺪﻣآ ﺖ . ندﻮـﺑ ﺎﻳﺎﭘ و اور نﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺎﺑ
ﺪـﺷ زﺎـﻏآ ﺎـﻫ هداد يروآ ﻊـﻤﺟ قﻮﻓ ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ .
ﺶﺳﺮﭘ تﺎﻋﻼﻃا راﺰـﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻧ
SPSS
ﺖﺳاﺮﻳو 18
ﺪﺷ ﺖﺒﺛ .
ترﻮـﺻ ﻪـﺑ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ يﺎﻫرﺎﻣآ
و رﺎـﻴﻌﻣ فاﺮـﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ،ﻲﺒﺴﻧ ،ﻖﻠﻄﻣ ﻲﻧاواﺮﻓ
،حﺮـﻃ فاﺪـﻫا يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ يﺎﻫرﺎﻣآ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ Paired t-test Pearson correlation test
one- و
way Anova ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ
.
ﻲـﻤﻧ ﺮﻛذ دﺮﻓ تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،ﺪـﺷ
ترﻮﺻ ﻢﻫ يا ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺎـﺑ ﺎـﻫ ﻪـﻧﻮﻤﻧ و ﺖـﻓﺮﮔ ﻲﻤﻧ
اﺬﻟ ،ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻧﺎﻫﺎﮔا ﺖﻳﺎﺿر ﻲﻗﻼﺧا تﺎﻈﺣﻼﻣ
ﺪﻳدﺮﮔ تﺎﻋاﺮﻣ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ
نﺎﮔﺪـﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮـﺷ داﺪﻌﺗ ﻞﻛ رد هﺎـﮔرﺎﻛ
40 ﺮـﻔﻧ
هﺎﮔرﺎﻛ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺎﺗ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺞﻳوﺮﺗ
95 ...
ﻦﻴﻨﺳ ﻦﻴﺑ 21
ﺎـﺗ 52 ﻪـﻛ ، لﺎـﺳ 38
ﺮـﻔﻧ ﺎـﻫ نآ
و ﺚﻧﺆﻣ 2
ﺪﻧدﻮﺑ ﺮﻛﺬﻣ ﺮﻔﻧ .
تﻼﻴـﺼﺤﺗ ﺮـﻈﻧ زا :
32
ﺮﻔﻧ ) 80 (%
و يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ و سﺎﻨﺷرﺎﻛ
،ﻲﻳﺎــﻣﺎﻣ 8
،ﻲﻣﻮــﻤﻋ ﻚــﺷﺰﭘ ﻞﻣﺎــﺷ ﻚــﺷﺰﭘ ﺮــﻔﻧ
،نﺎـﻧز ،لﺎـﻔﻃا ﻲـﺼﺼﺨﺗ قﻮـﻓ و ﻲـﺼﺼﺨﺗ رﺎﻴﺘﺳد ﺪﻧدﻮﺑ يژﻮﻟﻮﺗﺎﻨﻳﺮﭘ و لﺎﻔﻃا شراﻮﮔ ،نادازﻮﻧ .
و ﻞــﻫﺄﺗ ﺮــﻈﻧ زا ﻦﺘــﺷاد
ﺪــﻧزﺮﻓ : 9 دﺮــﺠﻣ ﺮــﻔﻧ
) 5 / 22 (%
و 31 ﻞـــــﻫﺄﺘﻣﺮﻔﻧ )
5 / 77 (%
و ﻦﻴـــــﺑ زا
ﻦﻴﻠﻫﺄﺘﻣ 26
ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻧزﺮﻓ ياراد درﻮﻣ )
65 (%
ﺮﻈﻧ زا
رﺎــﻛ ﻞــﺤﻣ :
نادازﻮــﻧ ﺶــﺨﺑ رد درﻮــﻣ ﻦﻳﺮﺘــﺸﻴﺑ
نﺎﻛدﻮﻛو 22
ﺮﻔﻧ ) 45 (%
، 16 ﺮﻔﻧ ) 40 (%
ﺶﺨﺑ رد
و نﺎﻤﻳاز و نﺎﻧز يﺎﻫ 2
ﺶﺨﺑ ﺮﻳﺎﺳ زا ﺮﻔﻧ ﺪﻧدﻮﺑ ﺎﻫ
.
ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺮﻈﻧ زا ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺞﻳوﺮﺗ هﺎﮔرﺎﻛ نﺪﻧارﺬﮔ
ردﺎــﻣ : 20 ﺮــﻔﻧ ) 50 (%
ﻪﻘﺑﺎــﺳ نﺎﮔﺪــﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮــﺷ
و ﺪﻨﺘﺷاد هﺎﮔرﺎﻛ رد ﺖﻛﺮﺷ 50
% ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻦﻴﻨﭼ ﻪﻴﻘﺑ
ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ يا و
نآ ﺎـﻫ ﻲﻳ تﺪـﻣ ﺪﻨﺘـﺷاد ﻪﻘﺑﺎـﺳ ﻪـﻛ
ﺎــﺗ هﺎــﻣ ﺶــﺷ نﺎــﻣز 16
ﻲــﻠﺒﻗ هﺎــﮔرﺎﻛ زا لﺎــﺳ
ﻲﻣ ﺖﺷﺬﮔ .
زا 40 هﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ 6
ﺮﻔﻧ ) 15 (%
ﺎـﻳ ﻪﺘـﺷﺬﮔ رد
ﻣ ﺰﻛاﺮﻣ رد لﺎﺣ
ﻲـﻣ رﺎـﻛ ﻲﻫدﺮﻴﺷ هروﺎﺸ و ﺪـﻧدﺮﻛ
34 ﺮﻔﻧ ) 85 (%
ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ يا ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻦﻴﻨﭼ .
نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻴﺑ زا 23
ﺮﻔﻧ ) 5 / 75 (%
ﻪﻘﺑﺎـﺳ
ﺪﻨﺘـﺷاد ﺮﺴﻤﻫ ﺎﻳ دﻮﺧ رد ﻲﻫدﺮﻴﺷ .
زا ﺖـﻘﻴﻘﺣ رد
26 ﺪــﻧزﺮﻓ ياراد ﺮــﻔﻧ 23
ﺮــﻔﻧ ) 5 / 88 (%
ﻖــﻓﻮﻣ ﻪــﺑ
ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ ﻲﻫدﺮﻴﺷ
، 6 / 82 ) % 19 ﺮﻔﻧ زا 23 ﺮﻔﻧ ( زا
ﺪﻨﺘـﺷاد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ و ﺖﻳﺎﺿر سﺎﺴﺣا دﻮﺧ ﻲﻫدﺮﻴﺷ .
نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻴﺑ رد 36
ﺮﻔﻧ ) 90 (%
زا نﺎﺷدﻮﺧ
ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﻳﺬﻐﺗ ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ )
لوﺪﺟ 2 .(
ﻪـــﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـــﻳا رد ـــﺑ
ﻴ ﻦ شﺮـــﮕﻧ و
تﺎـــﺼﺨﺸﻣ
ﻓاﺮﮔﻮﻣد ﻴ ﻚ زا ﻪﻠﻤﺟ
،ﻦﺳ
،ﺲﻨﺟ كرﺪﻣ ـﺼﺤﺗ ﻴ ﻠ ﻲ
و ﻌﺿو ﻴ ﺖ ﻞﻫﺄﺗ توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ﺪﺸﻧ ﺖﻓﺎﻳ ﺎـﻬﻨﺗ
رد درﻮﻣ ﻦﺘﺷاد ﺪﻧزﺮﻓ ا ـﻳ ﻦ توﺎـﻔﺗ ـﻨﻌﻣ ﻲ راد دﻮـﺑ .
ــﺑ ﻴ ﻦ ﻫﺎــﮔآ ﻲ و تﺎــﺼﺨﺸﻣ ﻓاﺮﮔﻮﻣد
ــﻴ ﻚ زا ﻪــﻠﻤﺟ
،ﺲﻨﺟ كرﺪﻣ ـﺼﺤﺗ ﻴ ﻠ ﻲ و ﻌـﺿو ﻴ ﺖ ﻞـﻫﺄﺗ توﺎـﻔﺗ
ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي دﻮﺟو ﺖﺷاﺪﻧ ﺎﻣا
،ﻦﺳ ﻦﺘﺷاد ﺪـﻧزﺮﻓ و
ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺷ ﻴ ﻫدﺮ ﻲ رد دﺮﻓ ﺎﻳ ﺮـﺴﻤﻫ و ي ﺛﺎـﺗ ﻴ ﺮ ـﻨﻌﻣ ﻲ
راد ي ﺖﺷاد . زا ﺑﻴ ﻦ ﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ ي
درﻮﻣ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﺳ
رد ﻐﺗ ﻴﻴ ﺮ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻘﻧ
ﺛﺎﺗ ﻴ ﺮ راﺬﮔ ﺖﺷاد ﺑ ﻪ ـﻃ ﻮ ر ي
ﻪﻛ ﺎﺑ اﺰﻓا ﻳ ﺶ ﻦﺳ ﺘﻣا ﻴ زﺎ دﺮﻜﻠﻤﻋ اﺰﻓا
ﻳ ﺶ ﻣ ﻳ ﻲ ﺖـﻓﺎ
) لوﺪﺟ 3 .(
ﺪـﻌﺑ و ﻞﺒﻗ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﺳرﺮﺑ رد ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺮﻳز ﺞﻳﺎﺘﻧ هﺎﮔرﺎﻛ زا .
ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ شﺮﮕﻧ
ﺖـــــﺷاد يراد ﻲـــــﻨﻌﻣ توﺎـــــﻔﺗ هﺎـــــﮔرﺎﻛ زا
) 002 / p=0 ( دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﺒﺜﻣ شﺮﮕﻧ ﻲﻨﻌﻳ .
توﺎـﻔﺗ ﻢـﻫ ﺎﺑ هﺎﮔرﺎﻛ زا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ ﻲﻫﺎﮔآ ناﺰﻴﻣ
ﺖﺷاد يراد ﻲﻨﻌﻣ
) 000 / p=0 (
ﻲﻫﺎﮔآ ﺢﻄﺳ ﻲﻨﻌﻳ
دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا .
ﻲـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ ﻢﻫ ﺎﺑ هﺎﮔرﺎﻛ زا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺖــﺷاد يراد )
000 / p=0 ( ﺢﻄــﺳ ﻲــﻨﻌﻳ ﻲﻫﺎــﮔآ
دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا )
لوﺪﺟ 4 .(
ﺚﺤﺑ يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ و
ﻞﻨـﺳﺮﭘ ياﺮـﺑ مواﺪـﻣ و ﻊﻣﺎـﺟ يﺎﻫ شزﻮﻣآ ﻪﺋارا دﺎﺠﻳا و تﺎﻣﻮﻠﻌﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻖﻳﺮﻃ زا ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ دﻮـﺒﻬﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ و دﺮﻜﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ ﺖﺒﺜﻣ شﺮﮕﻧ ﺪـﺷ ﺪـﻫاﻮﺧ نارﺎـﻤﻴﺑ مﺎﺠﻧاﺮﺳ )
9 .(
ﺶـﻘﻧ ﺖـﻴﻤﻫا
رد ناردﺎـﻣ ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﺢﻄﺳ يﺎﻘﺗرا رد ﺖﻣﻼﺳ هوﺮﮔ
ﺖـﺳا هﺪﻴـﺳر تﺎـﺒﺛا ﻪـﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ .
ﻪـﭼﺮﮔ
اردﺎﻣ يﺎﻫ ﻪﻴﺻﻮﺗ ندﻮﺑ ﺪﻴﻔﻣ ﺮﻴﻏ و يﺪﻣارﺎﻛﺎﻧ ﻪﺑ ﻲﻧ ﺪـﻧاﻮﺗ ﻲـﻣ ﻞﻜﺸﻣ ﻦﻳا ﺎﻣا ،ﺪﻧا هدﺮﻛ هرﺎﺷا هوﺮﮔ ﻦﻳا ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻞﻨﺳﺮﭘ ﻲﻓﺎﻛﺎﻧ ﻲﻫﺎﮔآ زا ﻲﺷﺎﻧ نﺎﻧآ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺎﻳ و دازﻮﻧ ﺢﺟرا ﻪﻳﺬﻐﺗ و ردﺎﻣﺮﻴﺷ ﺪﻳاﻮﻓ
لوﺪﺟ 1 - هﺎﮔرﺎﻛ رد هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﻦﻳوﺎﻨﻋ
ﻲﻧاﺮﻨﺨﺳ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ
ﻲﻠﻤﻋ رﺎﻛ ﻦﻳوﺎﻨﻋ
راﻮﺧﺮﻴﺷ ﺪﺷر و ﻲﺘﻣﻼﺳ رد ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺶﻘﻧ و ﺖﻴﻤﻫا ﻲﻫدﺮﻴﺷ ياﺮﺑ مزﻻ يﺎﻫ ﻲﮔدﺎﻣآ و يﺮﻴﮔراﺮﻗ زﺮﻃ
هدﺮﻴﺷ ناردﺎﻣ رد رﺎﻛ ﻪﺑ لﺎﻐﺘﺷا ،وراد فﺮﺼﻣ ،يرﺎﻤﻴﺑ ،ﻪﻳﺬﻐﺗ ،ﻲﻫدﺮﻴﺷ تﻼﻜﺸﻣ يﺎﻫ هﻮﻴﺷ
latch on
ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ ﻪﻳﺬﻐﺗ و ﻞﻜﺸﻣ ياراد ﺎﻳ رﺎﻤﻴﺑ ،سرﺎﻧ ناراﻮﺧﺮﻴﺷ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺖﺴﻴﻟ ﻚﭼ ﺎﺑ راﻮﺧﺮﻴﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا
هار ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ يراﺪﻬﮕﻧ و نﺪﻴﺷود لﻮﺻا ،ﻖﻓﻮﻣ ﻪﻳﺬﻐﺗ يﺎﻫ ﻲﻫدﺮﻴﺷ رد هدﺮﻴﺷ ردﺎﻣ ﻪﺑ ﻚﻤﻛ
ﻲﻫدﺮﻴﺷ يژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ و ﻲﻣﻮﺗﺎﻧآ ﻲﺋوﺮﮕﻧﺎﻛ ﻪﻧاردﺎﻣ ﻲﺷﻮﻏآ ﺖﺒﻗاﺮﻣ
ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد هدﺎﻣ هد ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ زا ﺖﻳﺎﻤﺣ ردWHO
،ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ ﻪﻳﺬﻐﺗ ،ﺮﻴﺷ نﺪﻴﺷود يﺎﻫ هﻮﻴﺷ
ﻲﻫدﺮﻴﺷ رد ﺞﻳار تﻼﻜﺸﻣ
ندﺮﻛ يزﺎﺑ ﺶﻘﻧ شور ﺎﺑ ﺮﻴﺷ ﻞﻜﺸﻣ ﻞﺣ
ﻲﻠﻘﻴﺻ ﺎﺒﻳﺮﻓ ﺮﺘﻛد
نارﺎﻜﻤﻫ و 96
ﺪﺷﺎﺑ ناردﺎﻣ شزﻮﻣآ رد )
13 .(
ﻲـﻣ نﺎـﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﻳﺎﺳ نﻮﭽﻤﻫ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻛ ﺪﻫد هﺎﮔرﺎﻛ يراﺰﮔﺮﺑ
ﺪـﻧاﻮﺗ ﻲـﻣ ﻲـﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ناﺮـﻴﮔاﺮﻓ رد شﺮﮕﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗ و ﻲﻫﺎﮔآ ﺶﻳاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ دﻮﺷ . ،ناﺮﻴﮔاﺮﻓ دﺮﻜﻠﻤﻋ رد ﺄﺘﻳﺎﻬﻧ و شﺮﮕﻧ رد ﺮﻴﻴﻐﺗ فاﺪـﻫا رد ﻪـﻛ ﺪﻨﺘـﺴﻫ شزﻮـﻣآ ﻲﻘﻤﻋ يﺎﻫ ﺶﺨﺑ ﺪﻧراد يا هﮋﻳو هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻲﺷزﻮﻣآ هرود ﻚﻳ
.
ﻲــﺷزﻮﻣآ هﺎــﮔرﺎﻛ رد ﺖﻛﺮــﺷ ﺮــﺿﺎﺣ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮﻓ شﺮﮕﻧ دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ردﺎـﻣ ﺮﻴـﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﻪﺑ ناﺮﻴﮔا
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﺪﻳاﻮﻓ ﻪﺑ ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ شﺮﮕﻧ دﺎﺠﻳا
ﺪـﻣﺎﺠﻧا ﻲﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﮔداﻮﻧﺎﺧ ،ﻲﺼﺨﺷ .
شﺮـﮕﻧ
ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﺰﻴﻧ ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﻊﻧاﻮﻣ ﻊﻓر رد ﺖﺒﺜﻣ .
لوﺪﺟ 2 - ﻲﺷزﻮﻣآ هﺎﮔرﺎﻛ تﺎﻋﻼﻃا داﺪﻌﺗ
: 40
داﺪﻌﺗ ﺪﺻرد تﺎﺼﺨﺸﻣ
ﺲﻨﺟ
2 5 دﺮﻣ
38 95 نز
تﻼﻴﺼﺤﺗ
32 80 اﺮﺘﻛدزا ﺮﺘﻤﻛ
8 20 ﺮﺗﻻﺎﺑ و ﻲﻣﻮﻤﻋ ياﺮﺘﻛد
ﻞﻫﺎﺗ ﺖﻴﻌﺿو
9 22/5 دﺮﺠﻣ
31 77/5 ﻞﻫﺎﺘﻣ
ﺪﻧزﺮﻓ ﻦﺘﺷاد
26 65 ﻪﻠﺑ
14 35 ﺮﻴﺧ
رﺎﻛ ﻞﺤﻣ
16 40 ،نﺎﻧز، ﻲﻳﺎﻣﺎﻣ هﺎﮕﻧﺎﻣرد ﺎﻳ ﺶﺨﺑ
نﺎﻤﻳاز
22 45 هﺎﮕﻧﺎﻣرد ﺎﻳ ﺶﺨﺑ
لﺎﻔﻃا،نادازﻮﻧ
2 5 ﺮﻳﺎﺳ
ردﺎﻣﺮﻴﺷ هﺎﮔرﺎﻛ رد ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻘﺑﺎﺳ
20 50 ﻪﻠﺑ
20 50 ﺮﻴﺧ
ﻲﻫدﺮﻴﺷ هروﺎﺸﻣ ﺰﻛاﺮﻣ رد رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ
6 15 ﻪﻠﺑ
34 85 ﺮﻴﺧ
ﺮﺴﻤﻫ ﺎﻳ دﻮﺧ رد ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﻪﻘﺑﺎﺳ
23 57/5 ﻪﻠﺑ
17 42/5 ﺮﻴﺧ
6 /
82 ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﺖﺒﺜﻣ ﻪﻘﺑﺎﺳ
ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﻪﻘﺑﺎﺳ
36 90 ﻪﻠﺑ
4 10 ﺮﻴﺧ
Mean
SD 78
/
37 7/255 (لﺎﺳ)ﻦﺳ
هﺎﮔرﺎﻛ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺎﺗ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺞﻳوﺮﺗ
97 ...
و ﻲــﻫد ﺮﻴــﺷ ﺪــﻳاﻮﻓ درﻮــﻣ رد ﻲﻫﺎــﮔآ و تﺎــﻋﻼﻃا رد ﻲـﻤﻬﻣ هﺪـﻨﻨﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻞﻣﺎﻋ نآ ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ شﺮﮕﻧ ر ﻲﺗآ بﺎﺨﺘﻧا درﻮﻣ ﺖﺳا كدﻮﻛ ﻪﻳﺬﻐﺗ شو
. ﺮـﻈﻧ ﻪﺑ
ﺮﻴـﺷ ﺎـﺑ ﻪـﻳﺬﻐﺗ شور ﺪﻧزﺮﻓ ياراد ناردﺎﻣ ﺪﺳر ﻲﻣ ﻪﻴﺻﻮﺗ ناردﺎﻣ ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺑ ﺢﺟرا شور ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ردﺎﻣ ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ .
ﺖﺒـﺴﻧ ردﺎـﻣ ﺮﻴﺷ ﺪﻳاﻮﻓ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻫﺎﮔآ
شﺮـﮕﻧ دﻮـﺒﻬﺑ ﻦـﻳا ﻞـﻣﺎﻋ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻚﺸﺧ ﺮﻴﺷ ﻪﺑ ﺪـﻧزﺮﻓ ﻲـﻠﻳﻻد ﻪـﺑ ﺎـﻨﺑ ﺮﻴﮔاﺮﻓ دﻮﺧ ﺮﮔا ﻲﺘﺣ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﻴﺷ ار دﻮﺧ ﺪﺷﺎﺑ هداﺪﻧ
. ﻲـﻣ ﺮـﻈﻧ ﻪﺑ ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا
ﻲﻫﺎﮔآ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﻪﻓﺮﻃ ود و ﻢﻬﻣ طﺎﺒﺗرا ﻚﻳ ﺪﺳر دراد دﻮـﺟو ردﺎـﻣ ﺮﻴـﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ شﺮﮕﻧ و ) 5 و 6 .(
تﺎــﻘﻴﻘﺤﺗ ﺎــﺑ ﺞﻳﺎــﺘﻧ ﻦــﻳا Beshgetoor
و
دﻮﺑ ﺎﺘﺳاﺮﻤﻫ نارﺎﻜﻤﻫ .
ﻞﻨﺳﺮﭘ شﺮﮕﻧ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد نﺎﻧآ
هرود ﻚـﻳ رد ﺖﻛﺮـﺷ زا ﺲـﭘ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻞﻏﺎﺷ ﺣ ﻲﺷزﻮﻣآ
ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺎﻳ دﻮـﺒﻬﺑ ،ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ زا ﺖﻳﺎﻤ .
و ﻦـﺳ ﺎﺑ نﺎﻧآ شﺮﮕﻧ ﻦﻴﺑ يراد ﻲﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ﻪﭼﺮﮔ ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻟﻮﺗ ﻪﺒﺗر )
14 .(
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﺪـﻨﻠﮕﻧا ﻮـﺌﻧ ﻲـﺻﻮﺼﺧ هﺎﮕـﺸﻧاد ﻚﻳ رد ﻪﺘﻓﺎﻳ مﺎﺠﻧا ﺐـﻟﺎﻄﻣ ﻪـﺋارا ﺪﻨﻧﺎﻣ هﺎﺗﻮﻛ رﺎﻴﺴﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ هرود ﻚﻳ ﻪـﻘﻴﻗد رﺎـﻬﭼ ﺎـﺗ ﻪـﺳ ﺪـﺣ رد ﻲﻫد ﺮﻴﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺚﻋﺎﺑ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد شﺮـﮕﻧ و ﻲﻫﺎـﮔآ ﺮﺑ ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺎﺗ
ﺪﺷ ) 1 .(
رد ﻲـﻘﻴﻘﺤﺗ زا ﻪﻠـﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎـﺘﻧ سﺎـﺳا ﺮـﺑ
لﺎــﺳ ﻪــﺑ هﺮــﻛ هﺎﮕــﺸﻧاد 2005
يﺎــﻫ هرود ﺮﻴﺛﺎــﺗ
نﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد شﺮــﮕﻧ و ﻲﻫﺎــﮔآ ﺮــﻴﻴﻐﺗ رد ﻲــﺷزﻮﻣآ
دﻮـﺑ راد ﻲـﻨﻌﻣ ﺮـﺴﭘ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﺧد .
ﻲﻫدﺮﻴـﺷ ﻲـﻠﺒﻗ ﻪـﺑﺮﺠﺗ ﺎﺑ ﺖﺒﺜﻣ طﺎﺒﺗرا ﻦﻳا ﻪﭼﺮﮔ د رد نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﺪـﺸﻧ هﺪﻫﺎـﺸﻣ ﻲـﺷزﻮﻣآ هرو
) 6 .(
ﺎـﻳ و ﺲﻨـﺟ ،تﻼﻴﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ عﻮﻧ ﺮﻫ رد شزﻮﻣآ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻲﻫﺎﮔآ ﺶﻳاﺰﻓا رد رﺎﻛ عﻮﻧ .
تﺎﻋﻼﻃا
زا ﺎـﻳ رﺎـﻛ ﻂﻴـﺤﻣ رد ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻲـﻫد ﺮﻴﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
ﻦﻤـﺿ شزﻮـﻣآ ،ﻲـﻫد ﺮﻴﺷ ﻲﺼﺨﺷ برﺎﺠﺗ ﻖﻳﺮﻃ
و ﺐــﺘﻛ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ ،ﻲﻫﺎﮕــﺸﻧاد يﺎــﻫ هرود ،ﺖﻣﺪــﺧ ﺎــﮔرﺎﻛ و رﺎﻨﻴﻤــﺳ رد ﺖﻛﺮــﺷ ،لﺎــﻧروژ هروﺎــﺸﻣ و ه
ددﺮﮔ ﻲﻣ ﻞﺻﺎﺣ .
ﺮﻴـﺷ ﻲﺼﺨﺷ ﻪﺑﺮﺠﺗ ،ﺲﻨﺟ ،ﻦﺳ
ﻞـﻣاﻮﻋ تﻼﻴـﺼﺤﺗ ناﺰـﻴﻣ و ﺖﻣﺪـﺧ تاﻮﻨﺳ ،ﻲﻫد ﺮﻴـﺷ ﺪـﻳاﻮﻓ زا ﻞﻨـﺳﺮﭘ ﻲﻫﺎـﮔآ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ راﺬﮔ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺪﻧور ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻲﻫد )
15 .(
ﻪـﺑﺮﺠﺗ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا ﺎﻣا
ياﺮـﺑ ﺮﺗﻻﺎـﺑ يا هﺰـﻴﮕﻧا ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻲﻫد ﺮﻴﺷ رد دﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﺰﻴﻧ و يﺮﻴﮔدﺎﻳ رد ،ﺪـﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﺖـﺳا ﻪﺘﺷاد يﺮﺗﺮﺛﻮﻣ ﺶﻘﻧ ﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ ﻦﻴﺑ .
ﺶﻳاﺰـﻓا
ﻊـﻴﻓﺮﺗرد هﺪـﻨﻨﻛ ﻲﻳﻮﮕـﺸﻴﭘ ﻞـﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ،ﻲﻫﺎﮔآ ﻲـﺷزﻮﻣآ و ﻲـﺳﺎﺴﺣا ،ﻲـﻜﻴﻨﻜﺗ يﺎﻫ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺶﻘﻧ
دﻮــﺷ ﻲــﻣ بﻮــﺴﺤﻣ ﻲﻜــﺷﺰﭘ هوﺮــﮔ .
ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد
Cantrill هﺎـﻣ ﻪﺳ ياﺮﺑ ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﻪﺑﺮﺠﺗ نارﺎﻜﻤﻫ و
ﻪﺘﺷاد ﻲﻫﺎﮔآ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ يراد ﺎﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ﺖﺳا
. ﻪـﺑ
تﺎـﻴﺑﺮﺠﺗ ﻪﺑ ﺎﻜﺗا ﺎﺑ ﻞﻨﺳﺮﭘ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﺪﺳر ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﺪـﻨﻨﻛ ﻲﻣ ﻚﻤﻛ ناردﺎﻣ ﻪﺑ دﻮﺧ .
ﻪـﺑﺮﺠﺗ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
ﻲﻫدﺮﻴـﺷ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻗﻼﻋ ﺚﻋﺎﺑ نﺎﻧآ ﻲﺼﺨﺷ ﺖﺳا هﺪﺷ ناردﺎﻣ )
13 Hellings .(
ﺰـﻴﻧ نارﺎﻜﻤﻫ و
لوﺪﺟ 3 - ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد يﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ و دﺮﻜﻠﻤﻋ و شﺮﮕﻧ ،ﻲﻫﺎﮔآ طﺎﺒﺗرا
ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد رﻮﺘﻛﺎﻓ p valueشﺮﮕﻧ
ﻲﻫﺎﮔآ p value دﺮﻜﻠﻤﻋ p value
ﻦﺳ 43
/ 0 02
./
01
/ 0
تﻼﻴﺼﺤﺗ 57
./
35 ./
17
/ 0
ﺲﻨﺟ 33
./
2 ./
20
/ 0
ﺖﻴﻌﺿو ﻞﻫﺄﺗ 39
./
4 ./
31
/ 0
ﺪﻧزﺮﻓ ﻦﺘﺷاد 01
/ 0 007
./
12
./
ﺮﻴﺷ هروﺎﺸﻣ ﺰﻛﺮﻣ رد رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ 45
/ 0 42
./
51
/ 0
ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﻪﻘﺑﺎﺳ 30
/ 0 000
./
67
/ 0
لوﺪﺟ 4 - و رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا ،ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ p value
هﺎﮔرﺎﻛ زا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ و شﺮﮕﻧ ،ﻲﻫﺎﮔآ تازﺎﻴﺘﻣا
هﺎﮔرﺎﻛ paired sample t-test
زﺎﻴﺘﻣا ﺪﻌﺑ
p value ﻞﺒﻗ
ﻲﻫﺎﮔآ 50
/
±15 961 / 0 28
/
±14 01 / 2 000
/ 0
شﺮﮕﻧ 58
/
±13 594 / 0 25
/
±13 870 / 0 2
/..
0
دﺮﻜﻠﻤﻋ 20
/
±14 18 / 1 92
/
±11 34 / 2 000
/ 0
ﻲﻠﻘﻴﺻ ﺎﺒﻳﺮﻓ ﺮﺘﻛد
نارﺎﻜﻤﻫ و 98
ﻪـﺑﺮﺠﺗ ﻪـﻛ ﺪﻧﺪﻴـﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ دﻮﺧ ﻖﻴﻘﺤﺗ رد
اﺰـﻓا رد ﻲـﺘﻴﻤﻫا ﺰﺋﺎـﺣ ﻞـﻣﺎﻋ ﻞﻨـﺳﺮﭘ ﻲﺼﺨﺷ ﺶﻳ
دﻮــﺑ ﺪــﻫاﻮﺧ ﻲﻫﺎــﮔآ ناﺰــﻴﻣ .
ﻞــﻳﺎﻤﺗ ،ﻪــﺑﺮﺠﺗ ﻦــﻳا
ناردﺎـﻣ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻪﺑ دورو ياﺮﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ دﻮﺑ هداد ﺶﻳاﺰﻓا ار هد ﺮﻴﺷ .
ﺮﻴـﺷ ﻪـﺑﺮﺠﺗ ﻲﺗرﺎﺒﻋ ﻪﺑ
ياﺮـﺑ ﻲﺗﺎـﻋﻼﻃا ﻊـﺒﻨﻣ ﻦﻴـﻟوا ناﻮﻨﻌﺑ ﻞﻨﺳﺮﭘ ﻲﻫد ﺪـﺷ ﻲـﻣ بﻮـﺴﺤﻣ ردﺎﻣ ﻪﺑ ﻚﻤﻛ ﻪﺋارا )
16 .(
ﻦـﻳا
ﻴـﺷ ﻲـﺼﺨﺷ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻪﺑ دﻮﺧ ﺮﮕﻳد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد هوﺮﮔ ﺮ
ناﻮــﻨﻋ ﻪــﺑ نﺎــﺷ ناﺮــﺴﻤﻫ ﺎــﻳ ﻦﻴــﺼﺼﺨﺘﻣ ﻲــﻫد ﻪـﺋارا ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ رد هﺪﻨﻨﻛ ﻲﻳﻮﮕﺸﻴﭘ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﺪـﻧا هدﻮـﻤﻧ هرﺎـﺷا ناردﺎـﻣ ﻪـﺑ هروﺎﺸﻣ )
17 .(
ﻚـﻳ
ﺮﻴﺛﺎـﺗ ﺪـﻴﻳﺎﺗ رد ﻲـﺷزﻮﻣآ سﻼـﻛ رد هﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﻦـﻳا ،ﺪـﻨﻛ ﻲﻣ نﺎﻴﺑ ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﻲﺼﺨﺷ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺖﺒﺜﻣ ،ﻚــﻤﻛ ﻪــﺋارا رد ﻲــﻣﺮﮕﻟد ﺶﻳاﺰــﻓا ﺚــﻋﺎﺑ ﻪــﺑﺮﺠﺗ يﺎــﻘﺗرا و شزﻮــﻣآ ﺖــﺳا هﺪــﺷ نارﺎــﻤﻴﺑ ﻲﻫدﺮﻴــﺷ
) 15 .(
ﺮــﮕﻳد يﻮــﺳ زا Palmer
Kempو لﺎــﺳ رد
1996 ﻪــﺑﺮﺠﺗ ﻦﻴــﺑ ﻲــﻔﻨﻣ طﺎــﺒﺗرا ﺪــﻧدﺮﻛ مﻼــﻋا ﻪﺑ ﻖﻳﻮﺸﺗ و نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻞﻏﺎﺷ يﺎﻫﺎﻣﺎﻣ ﻲﻫدﺮﻴﺷ
ﺖـﺳا ﻪﺘـﺷاد دﻮـﺟو ناردﺎـﻣ ﻲﻫد ﺮﻴﺷ )
18 ( ﺎـﻳ و
رد ار دﻮـﺧ ﻲﺼﺨﺷ تﺎﻴﺑﺮﺠﺗ ﻪﺋارا ﺎﻫﺎﻣﺎﻣ زا ﻲﻫوﺮﮔ اﺪﻤﻠﻗ ﺰﻴﻣآ ﻦﻴﻫﻮﺗ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا ﺪﻧا هدﻮﻤﻧ د
) 15 .(
هدر رد ﻦـﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻲﻨﺳ 25 ﺎﺗ 45 ﺶﻳاﺰﻓا ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ ﻲﺘﺒﺜﻣ ﺶﻘﻧ لﺎﺳ
ﺖـﺳا ﻪﺘـﺷاد ﻲﻫﺎﮔآ .
ﻞـﻴﻟد ﻪـﺑ ﻞـﻣﺎﻋ ﻦـﻳا ﺪﻳﺎـﺷ
ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻧزﺮﻓ ﻦﺘﺷاد ﺎﺑ ﻲﻫاﺮﻤﻫ .
ﻦﻴﻨـﺳ ﻲﺗرﺎـﺒﻋ ﻪـﺑ
ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻧزﺮﻓ ياراد ﺖﻴﻌﻤﺟ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ـﺗ ياﺮﺑ ﻲﻠﻣﺎﻋ دﻮﺧ ﻦﻳا و ﺶﻳاﺰـﻓا رد ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻞﺧاﺪ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻲﻫﺎﮔآ .
ﻪـﻛ ﺎـﺠﻧآ زا ﺮـﻴﮔاﺮﻓ هوﺮﮔ ﻦﻳا رد
ﻖـﻓﻮﻣ ﻲﻫدﺮﻴـﺷ ﻪﻘﺑﺎﺳ ،ﺪﻧزﺮﻓ ياراد دراﻮﻣ ﺖﻳﺮﺜﻛا ﻲﻫﺎـﮔآ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺎـﺑ ﺰﻴﻧ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳا دﻮﺧ ،ﺪﻨﺘﺷاد ﺰﻴﻧ ﺖﺳا هدﻮﺑ هاﺮﻤﻫ .
Spear نﺎــﻴﺑ يا ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺰــﻴﻧ ﺶﻧارﺎــﻜﻤﻫ و
يراد ﻲـﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻦﺳ ﺎﺑ ناردﺎﻣ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ ﺎـﺑ ﻪـﻳﺬﻐﺗ شور ،ﺮـﺗ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻦﺳ ﺎﺑ ناردﺎﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﺪـﻨﻨﻛ ﻲـﻣ بﺎـﺨﺘﻧا دﻮﺧ ناﺪﻧزﺮﻓ ياﺮﺑ ارردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ) .(5 ﺶﻳاﺰـﻓا ﺚﻋﺎﺑ شزﻮﻣآ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد هوﻼﻋ ﻪﺑ ﺶﻳاﺰـﻓا ﻦﻴـﺑ يراد ﻲـﻨﻌﻣ طﺎـﺒﺗرا و هﺪﺷ دﺮﻜﻠﻤﻋ
ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﻳد ﻦﺳ ﺶﻳاﺰﻓا و دﺮﻜﻠﻤﻋ .
ﻲـﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ
ﻼﻜـﺸﻣ ﺎـﺑ ﺮﺘـﺸﻴﺑ درﻮـﺧﺮﺑ ﺖـﻠﻋ ﻪـﺑ دﺮـﻓ ﺪﺳر ت
رﺎـﻛ ﻦﻴـﺣ يﺎـﻫ ﺶـﺳﺮﭘ ،نارﺎﻤﻴﺑ )
ﺎـﺑ ﻪـﻬﺟاﻮﻣ رد
نارﺎﻤﻴﺑ ( و ﺖـﺳا هدﻮـﺑ هﺪـﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻫذ رد ﻪﻛ
هرود رد ﺖﻛﺮــﺷ مﺎــﮕﻨﻫ رد ،رﺎــﻛ ﻪﻘﺑﺎــﺳ ﺶﻳاﺰــﻓا يﺮﺘـﺸﻴﺑ هﺮـﻬﺑ و ﻪﺘـﺷاد يﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﻲﺷزﻮﻣآ ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ ﻞﺻﺎﺣ .
هﺪـﺷ هداد نﺎﺸﻧ يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﻲﻜــﺷﺰﭘ هوﺮــﮔ ياﺮــﺑ هزور ﻪــﺳ ﻲــﺷزﻮﻣآ هرود ﻪــﻛ ﺶﺨﺑ رد ﻞﻏﺎﺷ ﻲﻳﺎﻣﺎﻣ
- ﻪﺴﻧاﺮﻓ رد ﻲﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ نﺎﻧز
ﻪـﺑ ناردﺎـﻣ ﻖﻳﻮـﺸﺗ و ﻞﻨـﺳﺮﭘ دﺮﻜﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ ردﺎـﻣ ﺮﻴـﺷ ﺎﺑ نادازﻮﻧ يرﺎﺼﺤﻧا ﻪﻳﺬﻐﺗ .
،ﻲــﺷزﻮﻣآ يﺎــﻫ هرود رد نﺎﮔﺪــﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮــﺷ داﺪــﻌﺗ ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺺﻴـﺼﺨﺗ نﺎـﻣز تﺪﻣ و ﻲﺷزﻮﻣآ هرود لﻮﻃ ﺮﺑﺮﺛﻮـﻣ يﺎـﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ ،ﻲﻨﻴﻟﺎـﺑ شزﻮﻣآ و ﻦﻳﺮﻤﺗ ياﺮﺑ ﺳﺮﭘ دﺮﻜﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ ﺪﻧا هﺪﺷ ﺮﻛذ ﻞﻨ
) 9 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
يراﺰــﮔﺮﺑ ،ﺎــﻜﻳﺮﻣا ﻦﻳﺰﻧﺎﻜــﺴﻳو هﺎﮕــﺸﻧادرد يﺮــﮕﻳد ﻪـﺟﻮﺗ ﻞـﺑﺎﻗ دﻮـﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﺘﻋﺎﺳ ﻢﻴﻧ و رﺎﻬﭼ هﺎﮔرﺎﻛ ﺺﻴﺨـﺸﺗ و ﻲـﺳرﺮﺑ رد ﺎـﻫ ﺖﻧﺪﻳزر ﺖﻗد و ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺪﺷ مﻼﻋا ﻲﻫدﺮﻴﺷ ﻊﻧاﻮﻣ و تﻼﻜﺸﻣ )
4 .(
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ماﻮـﺗ ،نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮﺷ تﺎﻣﻮﻠﻌﻣ و تﺎﻋﻼﻃا ﺶﻳاﺰﻓا ﻧا ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺎﺑ ﻲـﻠﻋ ﻲـﻫد ﺮﻴﺷ ﻪﻣادا ياﺮﺑ ناردﺎﻣ هﺰﻴﮕ
زا ﻲـﺷﺎﻧ ﺪـﺑ سﺎﺴﺣا ﻪﻠﻤﺟ زا تﻼﻜﺸﻣ دﻮﺟو ﻢﻏر ﺖــﺳا هدﻮــﺑﺮﺛﻮﻣ ﻲﻫدﺮﻴــﺷ ﺞﻳوﺮــﺗ رد ،مﺮــﺷ )
1 .(
ﻲـﺷزﻮﻣآ يﺎـﻫ هرود رد نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺶﻫﺎـﻛ ﺖـﻬﺟ ﺪـﻣآرﺎﻛ يﺎـﻫ ﺖـﺒﻗاﺮﻣ ﻪـﺋارا ﺚﻋﺎﺑ نﺎﺘﺴﭘ ﻲﻧﻮﺧﺮﭘ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﻼﻜﺸﻣ ﻚﺴﻳر (Breast
engorgement) ﻧ قﺎﻘﺷ و
دﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﻨﻴﺳ كﻮ )
5 .(
Furber لﺎﺳ رد ﺰﻴﻧ
2000 رد ﻞﻨﺳﺮﭘ ﻦﺳ ﺶﻘﻧ ﻪﺑ
ﺮﻴﺛﺎـﺗ رد شزﻮـﻣآ ﺖـﻴﻔﻴﻛ و ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ رﺎﻛ ﻪﺑﺮﺠﺗ رﺎﻨﻛ ﺖـﺳا هدﺮﻛ هرﺎﺷا ﻲﻫدﺮﻴﺷ يﺎﻘﺗرا ﺮﺑ يراﺬﮔ )
19 .(
ﺎـﺑ بﺮـﺠﻣ ﻞﻨـﺳﺮﭘ يﺮﻴﮔرﺎﻛ ﻪﺑ ﺎﺑ دﻮﺸﻴﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ شزﻮــﻣآ ﺖــﻴﻔﻴﻛ ﺮﺗﻻﺎــﺑ ﻦــﺳ و ﻲــﺼﺨﺷ ﻪــﺑﺮﺠﺗ ﻢﻴﺸﺨﺒﺑ دﻮﺒﻬﺑ ار ﻲﻫدﺮﻴﺷ .
ﺮــﻴﻏ يﺎــﻫرﺎﺘﻓر ،تﺎــﻣﻮﻠﻌﻣ دﻮــﺒﻤﻛ ﻪــﻛ ﺎــﺠﻧآ زا مﺪـﻋ ،ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ردﺎﻛ ﻲﻔﻨﻣ شﺮﮕﻧ ،ﻲﺘﻳﺎﻤﺣ نارود رد ناردﺎـﻣ ﻪـﺑ ﻲﻓﺎﻛﺎﻧ يﺎﻫ ﻪﻴﺻﻮﺗ و ﻖﻳﻮﺸﺗ ﺮـﻛذ ﻲﻫدﺮﻴـﺷ ﻊـﻧاﻮﻣ زا نﺎـﻤﻳاز زا ﺲﭘ و يرادرﺎﺑ رﺎـﻛ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ هرود يراﺰﮔﺮﺑ تروﺮﺿ ،ﺪﻧا هﺪﺷ دﻮﺷ ﻲﻣ سﺎﺴﺣا ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد زور ﻪﺑ و ﺪﻣآ .
ﺎﺘﻧ ﺞﻳ
يراﺰـﮔﺮﺑ ﻪـﻛ داد نﺎـﺸﻧ ﺰـﻴﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا زا ﻪﻠﺻﺎﺣ ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ ﻞﻨـﺳﺮﭘ ياﺮـﺑ ﺖﻣﺪـﺧ ﻦﻤﺿ يﺎﻫ هرود ناﺰـﻴﻣ رد ﺖـﺒﺜﻣ ﺮـﻴﻴﻐﺗ ﺎﺑ ﻲﻫدﺮﻴﺷ روﺎﺸﻣ ﻲﻧﺎﻣرد
هﺎﮔرﺎﻛ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺎﺗ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺞﻳوﺮﺗ
99 ...
ﻪﻳﺬﻐﺗ هروﺎﺸﻣ ﺮﻣا رد نﺎﻧآ دﺮﻜﻠﻤﻋ و شﺮﮕﻧ ،ﻲﻫﺎﮔآ ﺖﺳا هﺪﺷ ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ .
شزﻮـﻣآ ﻦـﻳا ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ اﺬﻟ
ﺶﺨﺑ ﻞﻨﺳﺮﭘ ﻪﻴﻠﻛ ﻞﻣﺎﺷ و ﺮﻤﺘﺴﻣ ،ﺮﻴﮔاﺮﻓ ﺎﻫ يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ نادازﻮﻧ و ناردﺎﻣ .
ﺪــﻨﭼ ﻖــﻳﺮﻃ زا دﺮــﻜﻠﻤﻋ ﻲــﺳرﺮﺑ حﺮــﻃ ﻦــﻳا رد ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺶﺳﺮﭘ .
ﻖﻳﺮﻃ زا دﻮﺑ راﺮﻗ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣرد
ﻪـﺑ هروﺎـﺸﻣ نﺎـﻣز رد نﺎـﻧآ هﺪﻫﺎﺸﻣ و ﺖﺴﻴﻟ ﻚﭼ ﺪﺷﺎﺑ ناردﺎﻣ .
ﻞـﺒﻗ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻦﻳا شور رد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺖﻠﻋ
ﺖﻛﺮـﺷ ﻪـﺑ ﻲـﺳﺮﺘﺳد نﺎـﻜﻣا هﺎﮔرﺎﻛ رد ﺖﻛﺮﺷ زا مﺎﻧ ﺖﺒﺛ اﺮﻳز دﻮﺒﻧ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﺖﺒﺛ شور ﻪﺑ هﺎﮔرﺎﻛ رد
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا شزﻮﻣآ ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ رد .
ﺮﻜﺸﺗ و ﺮﻳﺪﻘﺗ
يﺎـﻀﻋا ،هﺎـﮔرﺎﻛ مﺮـﺘﺤﻣ ﺪﻴﺗﺎـﺳا زا ﻪـﻛ دراد ﺎﺟ ﺰـﻴﻧ و ناﺮـﻬﺗ ﻲﻜـﺷﺰﭘ مﻮـﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ﺖﺌﻴﻫ رﺎﻛﺮﺳ صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ردﺎﻣ ﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﻪﻳﺬﻐﺗ ﺞﻳوﺮﺗ ﻦﻤﺠﻧا رﻮـﻳﺮﻓ ﺮـﺘﻛد يﺎـﻗآ بﺎـﻨﺟ ،ﻦﻳﺪـﻟاﺰﻋ ﺮﺘﻛد ﻢﻧﺎﺧ و
،ردﺎــﻣ تﺎــﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰــﻛﺮﻣ ﻞﻨــﺳﺮﭘ دازﻮــﻧ ﻦﻴــﻨﺟ
دﻮﺷ ﺮﻜﺸﺗ ﺮﺼﻋ ﻲﻟو نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ 1. Froehlich J, Boivin M, Walter KC, Bloch MK, Rice D, McGraw K, et al.
Influencing university students’ knowledge and attitudes toward breast feeding. J Nutr Educ Behav. 2013; 1-3.
2. www.who.int/maternal_child_adolesce nt/news_events/news/2011/29_07_2011.
3. www.who.int/maternal_child_adolesce nt/news_events/news/2012/30_07_2012.
4. Haughwout JC, Eglash AR, Plane MB, Mundt MP, Fleming MF. Improving residents’ breastfeeding assessment skills: a problem-based workshop. Fam Pract. 2000;
17(6):541-6.
5. Spear HJ. Nurses’ attitudes, knowledge, and beliefs related to the promotion of breastfeeding among women who bear children during adolescence. J Pediatr Nurs.
2004; 19:3.
6. Kanga NM, Songb Y, Im EO. Korean university students’ knowledge and attitudes toward breastfeeding: A questionnaire survey. Int J Nurs Stud. 2005;
42:863–70.
7. Freed GL, Clark SJ, Lohr JA, Sorenson JR, Lohr JA, Cefalo R, et al. National assessment of physicians’ breastfeeding knowledge, attitudes, training and experience. J Am Med Assoc. 1995; 273:
427-76.
8. Freed GL, McIntosh J, Fraley K.
Attitudes and education of pediatric house staff concerning breastfeeding. South Med J. 1992; 85(5):483-5.
9. Labarere J, Castell M, Fourny M, Durand M, Pons JC. A training program on exclusive breastfeeding in maternity wards.
Int J Gynaecol Obstet. 2003; 83:77-84.
10. World Health Organization, Promoting breastfeeding in Health Facilities. WHO and Well start International, Geneva. 1996.
11. World Health Organization, Global Strategy for Infant and Young Child Feeding. In: World Health Assembly.
WHO, Geneva. 2001.
12. I.R.I Breastfeeding Promotion Society. Atieh Hospital Research Center.
Assessment of breastfeeding continuity and ablactating reason. Breastfeeding Journal.
2010; 44. [Persian].
13. Cantrill RM, Creedy DK, Cooke M.
An Australian study of midwives’ breast- feeding knowledge. Midwifery. 2003;
19:310-7.
14. Beshgetoor D, Nordahl L, Master KL.
Attitudes toward breastfeeding among WiC employees in San Diego country. J Am Diet Assoc. 1999; 99(1):86-8.
15. Cantrill RM, Creedy DK, Cooke M.
How midwives learn about breastfeeding.
Aust J Midwifery. 2003; 16:2-11.
16. Hellings P, Howe C. Breastfeeding knowledge and practice of pediatric nurse practitioners. J Pediatr Health Care. 2004;
8-14.
17. Hellings P, Howe C. Assessment of breastfeeding knowledge of nurse practitioners and nurse midwives. Journal of Midwifery & Women’s Health;
2000.45(3):264-70.
ﻲﻠﻘﻴﺻ ﺎﺒﻳﺮﻓ ﺮﺘﻛد
نارﺎﻜﻤﻫ و 100
18. Palmer G, Kemp S. Breastfeeding promotion and the role of the professional midwife in S. Murray. Baby friendly mother friendly. London: Mosby; 1996.
19. Furber C. An exploration of midwives’ attitude to health promotion.
Midwifery. 2000; 16(4):314-22.
Original Article http://rjms.tums.ac.ir
The effect of breastfeeding workshop on attitude, knowledge and practice of participants
Fariba Seighali, MD. Assistant Professor of Pediatric Gastroenterology, Blood Transfusion Research Organization, and Breast milk Research Center, Imam Khomeini Hospital Complex, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran Tehran, Iran. [email protected]
Mohadeseh Fallahi, MD, Researcher, Breast milk Research Center, Imam Khomeini Hospital Complex, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran. [email protected]
*Zahra Farahani, Msc. Physiology, Researcher, Mother and Child Research Center, Imam Khomeini Hospital Complex, Tehran University of Medical Sciences, Tehran, Iran (*Corresponding autor).
Abstract
Background: Breast feeding rate in infants is decreasing from 70% at hospital discharge to 32.2% at 6 months. Health professionals have crucial roles in increasing nursing mothers’
self confidence, breastfeeding knowledge and subsequent better patients outcome. The aim of this study was the assessment of participants’ attitude, knowledge and practice after a breastfeeding workshop.
Methods: The workshop was held for 3 days, regarding the most important aspects of breastfeeding consulting, problems and challenges. In training part of the workshop a breastfeeding consultant managed the practical exercises with nursing mothers and infants.
This practical approach was chosen to promote the participants' role as breastfeeding consultant. A questionnaire was used to evaluate participants' knowledge, attitude and practice before and after the workshop.
Results: Forty participants registered for workshop, 38 of them were female, and the average age was 37.8. Twenty six (57.5%) reported having one or more children from which 19 (82.6%) breastfed successfully. The workshop increased participants’ attitude, knowledge, and practice scores significantly (paired T Test; p< 0.05). There was a significant association between attitude and background data including having children, personal or spousal breastfeeding experience and age. Having children was a significant factor in participants’
knowledge increase and the only significant difference was found between age and participants’ practice (Pearson correlation and One- way Anova Test were applied).
Conclusions: Health in-service training program improved participant’s attitude, knowledge and practice scores.
Keywords: Breastfeeding, workshop, Attitude, Knowledge, Practice.
