شور ﺮﺑ يروﺮﻣ نﺎﮑﻣ و ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ يﺎﻫ
ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﺑﺎﯾ
بآ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ
ﯽﺟﺎﺣ ﺐﻨﯾز
هداز
*1
ﻪﯿﻤﺳﺎﻗ يﺪﻫ ، 2
ﺶﻧاد ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻪﺘﺧﻮﻣآ
، مﻮﻠﻋ و ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ هﺪﮑﺸﻧاد ،يرادﺰﯿﺨﺑآ و ﻊﺗﺮﻣ هوﺮﮔ ،يرادﺰﯿﺨﺑآ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ و مﻮﻠﻋ
نﺎﺷﺎﮐ هﺎﮕﺸﻧاد ﻦﯿﻣز
نﺎﺷﺎﮐ هﺎﮕﺸﻧاد ﻦﯿﻣز مﻮﻠﻋ و ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ هﺪﮑﺸﻧاد يرادﺰﯿﺨﺑآ و ﻊﺗﺮﻣ هوﺮﮔ ،يرادﺰﯿﺨﺑآ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ و مﻮﻠﻋ ،رﺎﯿﺸﻧاد
هﺪﯿﮑﭼ
رﻮﺸﮐ ناﺮﯾا لﺎﺳ ﯽﻃ رﺎﺸﻓ لﺎﻤﻋا ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﯽﺤﻄﺳ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺪﯾﺪﺷ ﺖﯾدوﺪﺤﻣ رﺎﭼدﺮﯿﺧا يﺎﻫ هﺮﻬﺑ
يرادﺮﺑ
ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﯾﻮﻘﺗ ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﺑ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺎﯾ ﯽﺤﻄﺳ ﻊﺑﺎﻨﻣ
هار زا ﯽﮑﯾ رﺎﺸﻓ ﻦﯾا ناﺮﺒﺟ يﺎﻫ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ
.دﻮﺷ ﯽﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﺻﻮﺼﺨﻣ ﯽﺑآ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﻪﯾور
ًﺎ هﺮﻔﺳ زا ﺖﺷادﺮﺑ ،ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ
.ﺖﺳا هداد راﺮﻗ ﺶﻫﺎﮐ ضﺮﻌﻣ رد ار ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﯾا ار ﻦﯿﻣز ﺖﺸﻧ و ﺖﯿﻔﯿﮐ و ﺖﯿﻤﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز هﺮﻔﺳ يدﻮﺑﺎﻧ ﻪﮐ
دراد لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﺰﯿﻧ و
هﺎﭼ نﺪﺷ ﮏﺸﺧ ﺐﺟﻮﻣ ،ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ هﺮﻔﺳ ﻪﯿﻠﺨﺗ و ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ ﺢﻄﺳ ﻦﺘﻓر ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻪﻤﯿﻧ يﺎﻫ
ﻖﯿﻤﻋ
و هﺎﭼ ﯽﻫﺪﺑآ ﺶﻫﺎﮐ،تاﻮﻨﻗ نﺪﺷ رﻮﺷ و ﻖﯿﻤﻋ يﺎﻫ
آ هﺎﭼ ب ﻪﻬﺒﺟ ﺖﮐﺮﺣ ﺮﺛا رد ﺎﻫ ﻪﯿﺷﺎﺣ زا رﻮﺷ بآ يﺎﻫ
ﻪﺑ نﺰﺨﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺰﮐﺮﻣ ﺖﻤﺳ .دﻮﺷ
بآ هﺮﯿﺧذ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ار ﯽﺤﻄﺳ يﺎﻫ
ﻌﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻬﺟ ﯽﻣ ردﺎﻗ يﺪ
ﻪﺑ ،دزﺎﺳ ﻪﮐ ﯽﻌﻗﻮﻣ صﻮﺼﺧ
ﯽﻣ ﺪﯿﻔﻣ شور ﻦﯾا ،ﺪﻧﻮﺷ مﺎﻤﺗ ناﺮﮔ ﺎﯾ ﺪﺷﺎﺑ ﺺﻗﺎﻧ ﯽﺤﻄﺳ ﺮﯾﺎﺧذ بآ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷﺎﺑ
ﺮﯾز يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﮏﯾ ﯽﻨﯿﻣز
ﺖﻇﺎﻔﺣ ياﺮﺑ ﻢﻬﻣ بآ
ﻪﯾﻻرد ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز ﻦﯾﺮﯿﺷ يﺎﻫ راﺪﺑآ يﺎﻫ
ﺖﺳا سﻮﻧﺎﯿﻗارﻮﺷ بآ ذﻮﻔﻧ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﯽﻠﺣﺎﺳ .
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد
ﯽﻣ شﻼﺗ دﻮﺷ شور ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ فاﺪﻫا ،ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ يﺎﻫ ﻪﺑ ﺶﯾاﺮﮔ ﻞﻠﻋ ،
ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ شور زا ﯽﺧﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
-
نﺎﮑﻣ يﺎﻫ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ و ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﺑﺎﯾ شور ﻦﯾا رد
.دﻮﺷ هداد ﺢﯿﺿﻮﺗ رﺎﺼﺘﺧا ﻪﺑ ﺎﻫ
يﺪﯿﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ :
ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ،ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻬﺑآ ،ﯽﺤﻄﺳ يﺎﻬﺑآ نﺎﮑﻣ ،
ﯽﺑﺎﯾ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺖﺷادﺮﺑ يﺎﻫ ﯽﺑ ﻪﯾور زا بآ يﺎﻫ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز و مﺪﻋ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ نآ
،ﺎﻫ رد يرﺎﯿﺴﺑ زا ناﻮﺨﺑآ يﺎﻫ رﻮﺸﮐ ﺐﺟﻮﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺢﻄﺳ
بآ هﺪﺷ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز ﺖﺳا
. ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ ناﺰﯿﻣ
ﺪﺷر ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﺰﯿﻧ نﺎﻨﯿﻤﻃا درﻮﻣ بآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ ﺮﺸﺑ يﺎﺿﺎﻘﺗ
ﻪﺘﻓﺎﯾ .ﺖﺳا ﻪﺘﻔﮔ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،قﻮﻓ يﺎﻫ
لدﺎﻌﺗ لﺎﺣ رد ناﻮﺘﺑ ار ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﮏﯾ ﻪﮑﻨﯾا لﻮﺒﻗ ﻪﮕﻧ
ﻞﮑﺸﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﺖﺷاد
بآ ﺖﻇﺎﻔﺣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﯽﻤﺋاد شﻼﺗ و ﯽﻌﺳ ﻢﻏﺮﯿﻠﻋ .ﺖﺳا ﺖﺷد ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز
نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
،ﻖﻃﺎﻨﻣ بآ يﺎﻫ ﻪﺸﯿﻤﻫ
هﺮﻬﺑ هﺎﭼ نﺎﺒﺣﺎﺻ و نارادﺮﺑ ﺮﺧ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﯿﻤﻬﺳ زا ﺶﯿﺑ ﺖﺷادﺮﺑ ﺎﺑ ﺎﻫ
هﺮﯿﺧذ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ لدﺎﻌﺗ ﺖﻟﺎﺣ زا ﻢﺘﺴﯿﺳ جو
ﯽﻣ ﮏﻤﮐ ناﻮﺨﺑآ زور و هﺪﺷ ﻢﮐ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ ﺢﻄﺳ ﺖﻟﺎﺣ ﻦﯾا رد .ﺪﻨﻨﮐ
ﯽﻣ ﺮﺘﻤﮐ زور ﻪﺑ زا ﺖﻤﺴﻗ نآ ﯽﻨﯿﻣز ﺮﯾز بآ .دﻮﺷ
بآ
هﺎﭼ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯿﻣز ﺢﻄﺳ ﺮﯾز تﺎﻨﻗ ،ﺎﻫ
يﺮﻟﺎﮔ ﺎﯾ ،ﺎﻫ ﯽﺸﮑﻫز يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻊﻤﺟ ﺪﻧاﻮﺗ يروآ
ﻪﺑ ﺎﯾ و ،ددﺮﮔ زا ﯽﻌﯿﺒﻃ رﻮﻃ
ﻖﯾﺮﻃ
ﻪﻤﺸﭼ ﺎﯾ ﯽﺷواﺮﺗ ﺬﻓﺎﻨﻣ د ﺎﻫ
ر .ﺪﻨﮐ اﺪﯿﭘ نﺎﯾﺮﺟ ﻦﯿﻣز ﺢﻄﺳ نﺮﻗ ﯽﻃ رد ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ
ﻪﺑ ﺎﺗ ﻪﺘﺷﺬﮔ يﺎﻫ ﻊﺒﻨﻣ لﺎﺣ
آ ﯽﻤﻬﻣ ب
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺋوﺎﺑ نﺎﻣﺮﻫ)
، .(1374 رد ناﺮﯾا ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا نوﺰﻓا زور زا
ناﻮﺨﺑآ ﺪﯾﺎﺑ ،ﺎﻫ ﯽﺗﺎﻣاﺪﻗا ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ناﺮﺒﺟ نآ ﺎﻫ ﺰﯿﻧ مﺎﺠﻧا
،داد
ﺎﺗ ناﻮﺘﺑ دﺎﺠﯾا نوﺪﺑ
،لﺎﮑﺷا هﺮﻬﺑ يرادﺮﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ زا ﻊﺑﺎﻨﻣ بآ دﻮﻤﻧ
ًﺎﺻﻮﺼﺨﻣ و زا
بﻼﯿﺳ يﺎﻫ ﯽﻧﺎﺘﺴﻣز و يرﺎﻬﺑ هدﺎﻔﺘﺳا دﺮﮐ .
ﻦﺘﺧﺎﺳ نﻮﭼ نزﺎﺨﻣ
ﯽﺤﻄﺳ ﻪﺑ ﺖﻠﻋ زﺎﯿﻧ ﻪﺑ ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ يراﺬﮔ ﺖﻔﮕﻨﻫ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺮﭘ
نﺪﺷ نآ ﺎﻫ زا ﻞﮔ و يﻻ ﻦﮑﻤﻣ ﺖﺳا رد
ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﻀﻌﺑ ﻪﺑ
ﻪﻓﺮﺻ
،ﺪﺷﺎﺒﻧ ﻪﺑ رﺎﮐ ندﺮﺑ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ هار ﯽﻠﺣ ياﺮﺑ ناﺮﺒﺟ ﯽﺘﻤﺴﻗ زا دﻮﺒﻤﮐ بآ رد ﯽﻀﻌﺑ ﺖﺳا ﯽﺣاﻮﻧ
،نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﺗوﺮﻣ) .(1387
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﯿﺧا يورﺮﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ بآ نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد زا 430 درﺎﯿﻠﯿﻣ ﺐﻌﮑﻣﺮﺘﻣ ﻞﮐ
ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ رد ﻪﻧﻻﺎﺳ
دوﺪﺣرﻮﺸﮐ 20
ﺪﺻرد نآ ﻪﺑ ترﻮﺻ بﻼﯿﺳ يﺎﻫ ﯽﻧﺎﻬﮔﺎﻧ ﺎﺑ دورو ﺎﻫﺎﯾﻼﭘ ﻪﺑ ﯽﻣ جرﺎﺧ سﺮﺘﺳد زا ﺎﻫﺎﯾرد و
دﻮﺷ
) Mohammadnia و
Kowsar
، 2003 ؛ Foltz
، (.2002 ﯽﻘﻃﺎﻨﻣ ﻪﮐ ﻊﺑﺎﻨﻣ بآ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز
، ﻊﺒﻨﻣ ﺗًﺎ ﻦﯿﻣ بآ ﺖﺳا و ناﺰﯿﻣ
ﺖﺷادﺮﺑ زا ﻦﯾا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺶﯿﺑ زا ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧاﺮﺤﺑ ﯽﺘﯿﻌﺿو ياراد ﺖﺳﺎﻬﻧآ ﻪﯾﺬﻐﺗ )
Kalantari ،نارﺎﮑﻤﻫ و
.(2010 ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ
ﻪﺑ ﻞﮑﺷ يزوﺮﻣا زا ﻞﯾاوا نﺮﻗ رد19 ﺎﭘورا هدﻮﺑ لﻮﻤﻌﻣ و
اﺪﺘﺑا رد ﺪﻨﻠﺗﺎﮑﺳا و ﻪﺴﻧاﺮﻓ و ﺪﻌﺑ رد
،نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا
،نﺎﻤﻟآ ﺪﺋﻮﺳ و ﻪﺑ ﺪﻨﻠﻫ
رﺎﮐ ﻪﺘﻓر ﺖﺳا ) ﺰﻣﺮﻫ
،شوزﺎﭘ (1369 رد جرﺎﺧ زا
،ﺎﭘورا ﻦﯿﻄﺴﻠﻓ و ﯽﻟﺎﻐﺷا تﻻﺎﯾا هﺪﺤﺘﻣ زا يﻮﺳ ﺮﮕﯾد زا ﻪﻠﻤﺟ ﻮﺸﮐ ر يﺎﻫ
مﺎﮕﺸﯿﭘ رد ﺮﻣا ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻣ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ) لﻼﺟ
،رﻮﭘرﺪﯿﺣ .(1369
ﺖﺷادﺮﺑ ﺶﯿﺑ زا ﺪﺣ زا هﺮﻔﺳ يﺎﻫ ﺮﯾز ﯽﻨﯿﻣز و رد ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺖﻓا
ﻦﯾا ﺮﯾﺎﺧذ ﺪﻨﻤﺷزرا ، يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ هﺎﮔ
ناﺮﺒﺟ يﺮﯾﺬﭘﺎﻧ ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﺷاد ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﻪﮐ و
ﺮﯿﻏ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ نﺎﺴﻧا و ﺖﻧﻮﮑﺳ هﺎﮔ يﺎﻫ ﯽﻧﺎﺴﻧا ار
ﺪﻨﻫاﻮﺧﺮﺛﺄﺘﻣ ﺮﮐ
.د رد ﻦﯿﻨﭼ ﯽﻘﻃﺎﻨﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ بآ يﺎﻫ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز ﺖﺳا ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ يﺎﻫرﺎﮑﻫار ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣزا
،ﮓﻨﯿﺳ و لﺪﻧﺎﻣ)
.(1383 ﻦﯿﻟوا حﺮﻃ يﺎﻫ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ رد ناﺮﯾا ﻪﺑ ﻞﮑﺷ لواﺪﺘﻣ يزوﺮﻣا لﺎﺳزا ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ حﺮﻃ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎﺠﻧا ﺎﺑ1349
و ﺪﺷ زﺎﻏآ ﻦﯿﻣارو ﺖﺷد حﺮﻃ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ نآ ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ
،ﻦﯾوﺰﻗ ﺖﺷد يﺎﻫ
،رﺎﺴﻣﺮﮔ
،ﺰﯾﺮﺒﺗ حﺮﻃ ياﺮﺟا .ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا مﺮﻬﺟ و نﺎﮔﺮﮔ
رد ﻦﯾوﺰﻗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ لﺎﺳ
ﺪﯾدﺮﮔ زﺎﻏآ1352 لﺎﺳ زا و
ﻪﭽﺿﻮﺣ زا يداﺪﻌﺗ1356 حﺮﻃ .ﺪﯾدﺮﮔ ثاﺪﺣا هﺪﺷ حﺮﻃ يﺎﻫ
يﺎﻫ
لﺎﺳ رد ﺰﯿﻧ رﺎﺴﻣﺮﮔ و ﻦﯿﻣارو ﺑ اﺪﺘﺑا رد1354
ﻪ ﭙﺳ و ﯽﺸﯾﺎﻣزآ ترﻮﺻ ﺲ
ﺑ ﻪ ﺪﺷ ءاﺮﺟا ﯽﻠﯿﻤﮑﺗ ترﻮﺻ .
شور يﺎﻫ يدﺪﻌﺘﻣ ياﺮﺑ
ﻪﯾﺬﻐﺗ بآ يﺎﻫ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز ﻪﻌﺳﻮﺗ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺪﻧا ﻪﻠﻤﺟزا ﻦﯾا شور ﺎﻫ ناﻮﺘﯿﻣ ﺑﻪ شور ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﯽﺤﻄﺳﺮﯾز و
هرﺎﺷا ﯽﺤﻄﺳ ﻪﯾﺬﻐﺗ
دﻮﻤﻧ ) Oakford ، (1985 . شور ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﯽﺤﻄﺳ ﯽﮑﯾ زا ﻢﮐ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻦﯾﺮﺗ و هدﺎﺳ ﻦﯾﺮﺗ ﮏﯿﻨﮑﺗ ﯽﯾﺎﻫ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ .ﺖﺳا
ﻦﯾا شور ﻪﮐ ﺶﺨﭘ بﻼﯿﺳ ار ﺰﯿﻧ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻣ دﻮﺷ ياﺮﺑ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺎﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﻪﺑ ﯽﺿارا و ﻊﯿﺳو و ﺢﻄﺴﻣ كﺎﺧ
يﺮﯾﺬﭘدﻮﻔﻧ ﺎﺑ يﺎﻫ
ﺖﺳا ﺪﯿﻔﻣ ﻻﺎﺑ )
O’Hare ،نارﺎﮑﻤﻫ و .(1986
هزوﺮﻣا ﻪﯿﻠﺨﺗ بآ يﺎﻫ ﯾز ﺮ ﯽﻨﯿﻣز و مﺪﻋ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ نﺪﺷ بآ ﻦﯾا ﯽﮑﯾ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا
ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ تﻼﮑﺸﻣ
بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻣ دﻮﺷ . ﮏﺸﺧ نﺪﺷ داﺪﻌﺗ زا يدﺎﯾز ﻨﻗ
تﺎ ﺎﻫ و هﺎﭼ ﺎﻫ ﺚﻋﺎﺑ هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﮐ ﺶﺨﺑ يدﺎﯾز زا
ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ راﺬﮔ ي مﺎﺠﻧا يﺎﻫ هﺪﺷ
زا ﻦﯿﺑ
،دوﺮﺑ زا ﻦﯾا ور ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽﮑﯾ زا ور ش ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫ ﻪﮐ
ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﺸﺨﺑ زا بآ جرﺎﺧ
هﺪﺷ زا ﻦﯿﻣزﺮﯾز ار ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﯾﺎﻤﻧ ،هداﺰﯿﻠﻋ) ﺪ .( 1384
رد ﻖﻃﺎﻨﻣ
،ﮏﺸﺧ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ) :ياﺮﺑ ﺖﯾﻮﻘﺗ (1 ﯽﻌﯿﺒﻃ ﮥﯾﺬﻐﺗ ﯽﺷﺎﻧ
زا
نارﺎﺑ و
،بﺎﻧاور ) يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ (2 زا
ﺶﻫﺎﮐ ﺢﻄﺳ
،ناﻮﺨﺑآ بآ )
لﺮﺘﻨﮐ (3 ﯽﮔدﻮﻟآ ﺮﯾﺎﺧذ بآ ﻪﺑ ﮥﻠﯿﺳو بﺎﺴﭘ و ) زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ (4
ﻞﺧاﺪﺗ بآ رﻮﺷ ﻪﺑ بآ ﻦﯾﺮﯿﺷ رد ﻞﺣاﻮﺳ مﺎﺠﻧا ﺎﻫﺎﯾرد ﯽﻣ
دﻮﺷ ) Abu-Taleb ،
.(2003 ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ يﺎﻬﺣﺮﻃ ﮥﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ
مﺰﻠﺘﺴﻣ ﻊﻤﺟ يروآ و ﻞﯿﻤﮑﺗ هداد ﺎﻫ و تﺎﻋﻼﻃا رﺎﯿﺴﺑ يدﺎﯾز ﺖﺳا و ﺶﯿﭘ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ طﺮﺷ
ياﺮﺑ ثاﺪﺣا حﺮﻃ
،ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻞﺤﻣ
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﺳا ) Kalantari ،نارﺎﮑﻤﻫ و
.(2010 بﺎﺨﺘﻧا ﻞﺤﻣ ﺮﺑ يﺎﻨﺒﻣ ﺖﯿﻌﻗاو يﺎﻫ ﯽﻤﻠﻋ ﯽﻌﯿﺒﻃ و ياراد گرﺰﺑ ﻦﯾﺮﺗ ﺶﻘﻧ رد
ﺖﻬﺟ مﺎﮑﺤﺘﺳا و يﺮﺑرﺎﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻦﯾا ﺎﻫ
رد يﺎﺘﺳار ﻖﻘﺤﺗ فاﺪﻫا ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ و مزﻻ ﺎﺑ ﺖﺳا ﺖﻗد ﯽﻓﺎﮐ مﺎﺠﻧا .دﻮﺷ شور يﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ و ﺮﺘﻣارﺎﭘ يرﺎﯿﺴﺑ يﺎﻫ ياﺮﺑ
نﺎﮑﻣ ﯽﺑﺎﯾ ﻪﺻﺮﻋ ﺎﻫ و ﺮﺘﺴﺑ يﺎﻫ ﻪﯾﺬﻐﺗ دﻮﺟو ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻖﻄﻨﻣ لﺪﻣ ،يزﺎﻓ ﻖﻄﻨﻣ :ﻪﻠﻤﺟ زا .دراد
،ﯽﻧزو ﺺﺧﺎﺷ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﻢﻫ لﺪﻣ ،ﻦﯿﻟﻮﺑ TOPSIS
، لﺪﻣ ﯽﻣ ار ... وAHP
.دﺮﺑ مﺎﻧ ناﻮﺗ ﺮﻫ
ﯽﺷور ﻪﮐ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا راﺮﻗ
،دﺮﯿﮔ
ﺪﯾﺎﺑ ﻞﺻﺎﺣ تﺎﻋﻼﻃا زا
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ رد نآ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﯽﻘﯿﻔﻠﺗ و رد ﻢﻫ رﺎﻨﮐ درﻮﻣ ﻪﯾﺰﺠﺗ و ﻞﯿﻠﺤﺗ راﺮﻗ ﻪﺘﻓﺮﮔ و ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ
نﺎﮑﻣ .دﻮﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﺑﺎﯾ
زا ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ
رد ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽﻣ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﺪﯾآ
) Bouwer ،
نﻮﻨﮐﺎﺗ .(2002 تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ
نﺎﮑﻣ ﺖﻬﺟ ﯽﺑﺎﯾ
ﻞﺤﻣ يﺎﻫ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ مﺎﺠﻧا هﺪﺷ .ﺖﺳا
) Ramalingam و
Santhakumar ،
.(2002 ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا شور يﺎﻫ و GIS ﺶﺠﻨﺳ زا رود ﺎﺑ رد ﺮﻈﻧ ﻦﺘﻓﺮﮔ
يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣ
،يژﻮﻟﻮﻓﺮﻣﻮﺋژ ﻦﯿﻣز
،ﯽﺳﺎﻨﺷ
،كﺎﺧ
،ﺐﯿﺷ
،ﻦﯿﻣز يﺮﺑرﺎﮐ تﺪﺷ
،بﺎﻧاور ﻖﻤﻋ بآ يﺎﻫ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز ﻪﺑ
ﯽﺳرﺮﺑ ﻖﻃﺎﻨﻣ
ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ
رد ﯽﺘﻟﺎﯾا رد ﺪﻨﻫ رد .ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ
ﻪﮐ ﺖﻤﮑﺣ رﻮﭘ و )ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ م ﺎﺠﻧا (1386
ﺪﻧداد ﻖﻃﺎﻨﻣ
ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺪﻌﺘﺴﻣ ﮥﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ رد ﺖﺷد ﻦﯿﻣارو زا ﻖﯾﺮﻃ ﻪﻘﺒﻃ يﺪﻨﺑ ﻖﯿﻔﻠﺗ و ﻪﯾﻻ ﺎﻫ رد ﻂﯿﺤﻣ و GIS ﻢﯿﻤﺼﺗ ﻪﺑ يﺮﯿﮔ ﮏﻤﮐ
ﯽﻧﺎﺒﯿﺘﺸﭘ ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ ﻢﯿﻤﺼﺗ
يﺮﯿﮔ بﺎﺨﺘﻧا ﺪﺷ ياﺮﺑ . نﺎﺸﻧ نداد يﺎﻬﺷور ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ GIS
رد ﻪﻨﻬﭘ يﺪﻨﺑ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ يﺎﻬﺑآ
ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز ﻖﻃﺎﻨﻣ ﮏﺸﺧ
، ﯽﻨﯿﻨﭼ و رﺎﮑﻤﻫ ﺶﻧا رد ﮥﺿﻮﺣ ﯽﺳﺎﻨﮐﺎﻣ
،يﺰﮐﺮﻣ ﺲﻧﻮﺗ ﻪﻨﻬﭘ
يﺪﻨﺑ يوﺮﯿﻧ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ار ﺎﺑ ﻪﯾﺰﺠﺗ
و هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ يﺎﻫ
،ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ تﺪﺷ بﺎﻧاور
،ﻪﺿﻮﺣ ﻦﯿﻣز ﯽﺳﺎﻨﺷ
،ﯽﺤﻄﺳ ﻂﯾاﺮﺷ و ناﻮﺨﺑآ مﺎﺠﻧا ﺪﻧداد ) Chenini ،نارﺎﮑﻤﻫ و
.(2009
ﻒﯾرﺎﻌﺗ
:ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻪﯾﺬﻐﺗ
ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ترﺎﺒﻋ زا دراو ندﺮﮐ بآ ﻪﺑ ﮏﯾ ﺪﻧزﺎﺳ ﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ﺎﺑ فﺪﻫ ﻪﯾﺬﻐﺗ هﺮﻔﺳ بآ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز و
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ دﺪﺠﻣ هدﺎﻔﺘﺳا زا
نآ ﺎﺑ ﻢﯾژر و ﯽﺘﯿﻔﯿﮐ توﺎﻔﺘﻣ و ﻪﺑ ﻪﻠﯿﺳو دﺎﺠﯾا تﺎﺴﯿﺳﺄﺗ ﯽﻓﺎﺿا
ﺎﯾ ﯽﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ رد ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻪﻘﻄﻨﻣ
ﺖﺳا ) رﻮﭘرﺪﯿﺣ لﻼﺟ ،
.(1369
ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ فاﺪﻫا
ﯽﻣ فاﺪﻫا ﻦﯾا فﺪﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
.دوررﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﯾز يﺎﻫ
- 1 بآ ﺖﯿﻔﯿﮐ نداد ﺮﯿﯿﻐﺗ
- 2 ﻪﮕﻧ ﺖﺑﺎﺛ ﺎﯾ ﻪﻓﺎﺿا ﻪﺑ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ ﻦﺘﺷاد
يدﺎﺼﺘﻗا ﻊﺒﻨﻣ ناﻮﻨﻋ
3 ﻪﺑ– ﯽﺤﻄﺳ بآ ندﺮﮐ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ رﻮﻈﻨﻣ
- 4 بآ ذﻮﻔﻧ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ بآ ﻪﺑ رﻮﺷ يﺎﻫ
ﻦﯾﺮﯿﺷ يﺎﻫ
- 5 ﺶﻫﺎﮐ ياﺮﺑ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ دﺎﯾز ﺖﺷادﺮﺑ ﺮﺛا رد ﻦﯿﻣز ﺖﺸﻧ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺎﯾ نداد
- 6 بآ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺮﮕﯾد ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻪﺑ نآ ندﺮﮐ ردﺎﺻ ﺎﯾ ﻞﺤﻣرد هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻬﺟ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ رﺎﺒﻧا ياﺮﺑ ﯽﺤﻄﺳ يﺎﻫ
- 7 مﺮﮔ بآ ﺮﺛاﺮﺑ يژﺮﻧا جاﺮﺨﺘﺳا
- 8 هﺎﭼ ياﺮﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﮏﯾ رد بآ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز ﻊﯾزﻮﺗ هﺪﺷ يرﺎﻔﺣ يﺎﻫ
هژوﺮﭘ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ يﺎﻫ
ﻧﺎﮑﻣ ناﻮﻨﻋ بآ زا ﺖﻇﺎﻔﺣ مﺰﯿ
كراﺪﺗ ار ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻪﺑ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﻨﻨﯿﺑ بآ ﺖﻓا زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞﺣ ياﺮﺑ ﮏﻤﮐ ناﻮﻨﻋ
رد ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ
هﺮﻔﺳ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ جاﺮﺨﺘﺳا ﺮﺛا رد ﺎﻫ
ﯽﻣ ﻞﻤﻋ .ﺪﻨﮐ
ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻪﺑ ﺶﯾاﺮﮔ ﻞﻠﻋ
-1 بآ ﯽﺤﻄﺳ هﺮﯿﺧذ و ﺖﺷادﺮﺑ نآ ذﻮﻔﻧ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و ﯽﺤﻄﺳ يﺎﻫ
- 2 يﻮﮕﻟاﺮﯿﯿﻐﺗ شور و يرﺎﯿﺑآ
ﯽﻧارﺎﺑ و رﺎﺸﻓ ﺖﺤﺗ يرﺎﯿﺑآ يﺎﻫ
- 3 ﻨﯿﺸﻧ ﺮﻬﺷ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﯽ
ﺪﻧزﺎﺳ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﺎﻫﺮﻬﺷ شﺮﺘﺴﮔ طوﺮﺨﻣ و ﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ يﺎﻫ
ﻪﻨﮑﻓا ﺎﻫ ﺖﺷد ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺶﻫﺎﮐ و ﻖﯾﺮﻃ زا ﺎﻫ
بﻼﯿﺳ ذﻮﻔﻧ
- 4 نآ نﺪﺷ ﻢﮐاﺮﺘﻣ و ﻦﯿﻣز ﺖﺴﺸﻧ
- 5 ﻦﯾﺮﯿﺷ ناﻮﺨﺑآ نﺪﺷ هدﻮﻟآ و رﻮﺷ ﻪﻬﺒﺟ مﻮﺠﻫ
- 6 دﻮﺒﻤﮐ و ﯽﺑآ زﺎﯿﻧ ﺶﯾاﺰﻓا و بآ
ﻫ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻤﺳ ﻪﺑ مﻮﺠ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ
لﻼﺟ) رﻮﭘرﺪﯿﺣ ، (1369 .
شور يﺎﻫ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ
شور بآ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ياﺮﺑ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻦﯾﺮﺘﻟواﺪﺘﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺋارا ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ
شور ﺎﻫ :زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ
- 1 شور ﻪﭽﺿﻮﺣ يا
ﻪﭽﺿﻮﺣ ﺪﺘﻣ رد ﺑ يا
ﻪ ﺰﯾﺮﮐﺎﺧ ﻪﻠﯿﺳو و ﻪﭽﺿﻮﺣ يﺎﻫزﺮﻣ ندﺮﮐ
،ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ زا يرادﺮﺒﮐﺎﺧ ﺎﯾ ﻪﭽﺿﻮﺣ
ﺖﺳرد ار يا
ﯽﻣ ﺶﺨﺑ نآ ﻞﺧاد رد ار بآ و هدﺮﮐ بآ ﻦﯾا ﻪﮐ .ﺪﻨﻨﮐ
ﺎﻫ هزاﺪﻧا رد ﯽﺗارذ ياراد ﺪﯾﺎﺒﻧ ﺳ
يﺎﻫﺎﻀﻓ نﺪﺷرﻮﮐ ﺚﻋﺎﺑ اﺮﯾز ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺖﻠﯿ
ﯽﻣ ذﻮﻔﻧ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﻟﺎﺧ دﻮﺷ
،رﻮﭘرﺪﯿﺣ لﻼﺟ) .(1369
- 2 شور ﯽﻟﺎﻧﺎﮐ
ﻞﻤﻋ ﮏﯾ رد بآ ﯽﺸﺨﺑ و ﻪﻧﺎﺧدور ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﻦﯾا .داد ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﯾاﺰﻓا نآ رد ار ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ و نﺎﻣز ،ﯽﻌﯿﺒﻃ لﺎﻧﺎﮐ
تﺎﺴﯿﺳﺎﺗ ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﻻﺎﺑ ﺖﻤﺴﻗ رد لﺎﻧﺎﮐ ﯽﻣ
ﯽﻣ ﻪﻧﺎﺧدور ﯽﯾﻻﺎﺑ ﺖﻤﺴﻗ رد بآ ﻊﺒﻨﻣ دﻮﺟو .ﺪﺷﺎﺑ رد ار ﻪﻧﺎﺧدور نﺎﯾﺮﺟ راﺪﻘﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻢﻈﻨﻣ ،نﺎﻣز ﯽﻃ ﺑ ،هدﺮﮐ
ﻪ زا نآ راﺪﻘﻣ ﻪﮑﯾرﻮﻃ ﺖﻤﺴﻗ رد بﺬﺟ ﺖﯿﻓﺮﻇ راﺪﻘﻣ
ﺪﺷﺎﺒﻧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﻧﺎﺧدور ﯽﻨﯿﯾﺎﭘ يﺎﻫ لﻼﺟ)
،رﻮﭘرﺪﯿﺣ .(1369
شور :زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺮﮕﯾد يﺎﻫ
- 1 شور يﺪﻨﺑرﺎﯿﺷ و ﻪﻫاﺮﺑآ
- 2 شور ﯽﺑﻼﯿﺳ
- 3 شور يرﺎﯿﺑآ
- 4 شور ﯽﻟادﻮﮔ
- 5 شور ﻪﯾﺬﻐﺗ هﺎﭼ يا
شور زا ﯽﺧﺮﺑ نﺎﮑﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ يﺎﻫ
:ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﺑﺎﯾ
-1 ﺲﯿﺴﭘﺎﺗ شور TOPSIS)
:(
شور ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﻢﯿﻤﺼﺗ يﺎﻫ
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ هرﺎﯿﻌﻣﺪﻨﭼ يﺮﯿﮔ .دﻮﺷ
ﮓﻧﺎﻫ و نﺎﯾ
TOPSIS ار
ياﺮﺑ ﻦﯿﻟوا رﺎﺑ ﺪﻧداد ﻪﻌﺳﻮﺗ )
Hwang و
Yoon ، .(1981 ﻦﯾا شور ﻪﺑ رﻮﻃ هدﺮﺘﺴﮔ يا ياﺮﺑ ﺖﯾﻮﻟوا يﺪﻨﺑ
ﻪﻨﯾﺰﮔ ﺎﻫ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ ﺎﺑ .دﻮﺷ ﻦﯾا لﺎﺣ ﻪﺑ ﻞﯿﻟد ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ رد ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ مﺪﻋ ﺖﯿﻌﻄﻗ ﯽﺗاذ و ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻗد ﯽﺷﺎﻧ زا ﺮﻈﻧ لﺎﻤﻋا ﻢﯿﻤﺼﺗ
،ﺮﯿﮔ ﻪﺑ ترﻮﺻ داﺪﻋا ﻊﻃﺎﻗ درﻮﻣ ﺪﻘﻧ ﺖﺳا ) Amiri ، .(2010 شور رد TOPSIS توﺎﻀﻗ
يﺎﻫ ﯽﺼﺨﺷ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻊﻃﺎﻗ داﺪﻋا
ﻪﺋارا ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ ﻪﮐ. ﻦﯾا ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻣ دﻮﺷ رد يرﺎﯿﺴﺑ زا دراﻮﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﻠﻤﻋ ﺖﯾﻮﻟوا
يﺪﻨﺑ ﻦﯾا لﺪﻣ ﻖﯿﻗد هدﻮﺒﻧ و بﻮﻠﻄﻣ ﻢﯿﻤﺼﺗ ﺮﯿﮔ
ﺪﺷﺎﺒﻧ ) Chan و Kumar ،
.(2007
- 2 :يزﺎﻓ ﻖﻄﻨﻣ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ
يا ﺖﺳا تﺎﺟرد زا ﺖﯾﻮﻀﻋ ﻪﮐ ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ زا ﺮﻔﺻ ﺎﺗ رﺎﯿﺘﺧا ﮏﯾ .دﻮﺷ
ﻦﯾا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ
ﻂﺳﻮﺗ ﮏﯾ ﻊﺑﺎﺗ ﺖﯾﻮﻀﻋ ﯽﻣ ﺺﺨﺸﻣ دﻮﺷ
ﺖﯾﻮﻀﻋ. ﮏﯾ ﻪﺑ ﮏﯾ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﯽﻨﻌﯾ ﻖﻠﻌﺗ ﻞﻣﺎﮐ ﺖﯾﻮﻀﻋ و ﺮﻔﺻ
ﯽﻨﻌﯾ مﺪﻋ ﻖﻠﻌﺗ ﻪﺑ
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﺮﻫ.
ﻪﭼ ﺖﯾﻮﻀﻋ ﻪﺟرد ﻪﺑ
ﮏﯾ ﮏﯾدﺰﻧ ﺮﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻖﻠﻌﺗ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺑ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ درﻮﻣ ﺮﻈﻧ ﺖﺳا و ﺲﮑﻋﺮﺑ ﯽﮑﯾ زا لﺪﻣ يﺎﻫ
ﺪﯿﻔﻣ ﺖﻬﺟ ﻖﯿﻔﻠﺗ ﻪﯾﻻ يﺎﻫ ﺖﺳا ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا ﻪﮐ
ﺚﺤﺒﻣ رد ﻪﯾﺬﻐﺗ
ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ نآ هرﺎﺷا ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻦﯾا .دﻮﻤﻧ رد
لﺎﺳ 1965
ﻂﺳﻮﺗ ﻪﺿﺮﻋ هدازﺮﮕﺴﻋ ﻦﯾا .ﺪﺷ
ﻪﯾﺮﻈﻧ زا نآ نﺎﻣز
،نﻮﻨﮐﺎﺗ شﺮﺘﺴﮔ و يدﺎﯾز ﻖﯿﻤﻌﺗ ﻪﺘﻓﺎﯾ
و يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ
رد مﻮﻠﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ
،ﮏﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ
،ﯽﻌﯿﺒﻃ نﺪﻌﻣ و ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﯾر اﺪﯿﭘ يﺮﻬﺷ هدﺮﮐ
،نارﺎﮑﻤﻫ و ﻦﯾﺪﻟا ﻪﺟاﻮﺧ) ﺖﺳا .(1385
- 3 شور :AHP حﻮﻄﺳ ،يﺮﯿﮔ ﻢﯿﻤﺼﺗ فﺪﻫ هﺪﻨﻨﮐ نﺎﯿﺑ ﺢﻄﺳ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ .ﺖﺳا ﯽﺒﺗاﺮﻣ ﻪﻠﺴﻠﺳ حﻮﻄﺳ ياراد لﺪﻣ ﻦﯾا
يﺮﻐﺻا) ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ ﻪﻨﯾﺰﮔ ﺮﺧآ ﺢﻄﺳ و يﺮﯿﮔ ﻢﯿﻤﺼﺗ يﺎﻫرﺎﯿﻌﻣﺮﯾز و رﺎﯿﻌﻣ ﯽﻧﺎﯿﻣ ،نارﺎﮑﻤﻫ و رﻮﭘ
.(1392
ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
نﺎﻤﻫ شور ،ﺪﺷ ﺮﮐذ ًﻼﺒﻗ ﻪﮐ رﻮﻃ ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
ﻢﯿﻤﺼﺗ ياﺮﺑ يﺮﯿﮔ
دﻮﺟو ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ نﺎﮑﻣ بﺎﺨﺘﻧا رد
ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﺐﺳﺎﻨﻣ نﺎﮑﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ لﺪﻣ ﻦﯾا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .دراد ﻞﻣﺎﺷ
خﺮﻧ يﻻﺎﺑ ذﻮﻔﻧ ﺖﺑﺎﺛ كﺎﺧ
،ﺎﻫ ﺐﯿﺷ ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﻞﮑﺷ
ﻦﯿﻣز
،ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻤﻋ يﻻﺎﺑ درﻮﺧﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ بآ
،ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز ﺐﯾﺮﺿ
،هﺮﯿﺧذ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ لﺎﻘﺘﻧا و ﯽﮑﯿﻟورﺪﯿﻫ ﺖﯾاﺪﻫ ﻻﺎﺑ
و ﻪﻧاد ﺖﺷرد
ندﻮﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ عﺎﺒﺷاﺮﯿﻏ و
عﺎﺒﺷا و ،ناﻮﺨﺑآ ﺰﯿﻧ
ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺐﺳﺎﻨﻣ و دﻮﺒﻧ يرﻮﺷ رد
،كﺎﺧ ناﻮﺨﺑآ و بآ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ ﻪﻘﻄﻨﻣ
و
دﻮﺟو يﺮﺑرﺎﮐ ﯽﺿارا ﺮﯿﻏ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﺖﻬﺟ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﺑﺎﯿﻧﺎﮑﻣ مزﻻ
ﯽﻣ .ﺪﺷﺎﺑ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻊﺑاﻮﺗ يزﺎﻓ ﯽﻣ ﻪﺸﻘﻧ ناﻮﺗ يﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ار ﻪﺑ
يداﺪﻌﺗ سﻼﮐ ﮏﯿﮑﻔﺗ .دﻮﻤﻧ ﺮﺑ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺎﻨﺒﻣ ﺮﻫ سﻼﮐ زا
،ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﺮﺑ سﺎﺳا ناﺰﯿﻣ
،يراﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﺟرد ﮏﯾ
ﺖﯾﻮﻀﻋ ﻦﯿﺑ ﺮﻔﺻ ﺎﺗ
ﮏﯾ هداد ﯽﻣ دﻮﺷ ﯽﻣ . ناﻮﺗ يزﺎﻓ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺞﻨﭘ ،ADN
ﻞﺻﺎﺣ ،OR بﺮﺿ يﺮﺒﺟ
،يزﺎﻓ ﻞﺻﺎﺣ ﻊﻤﺟ يﺮﺒﺟ يزﺎﻓ و يﺎﻫﺮﮕﻠﻤﻋ
يزﺎﻓ ﺎﻣﺎﮔ ار ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ يور ﺮﮕﻠﻤﻋ ﻊﺑاﻮﺗ
يزﺎﻓ مﺎﻧ دﺮﺑ ﯽﺋﺎﻄﻋ. هداز و ﺖﯿﭼ نازﺎﺳ ) نﺎﮑﻣا (1387 ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﺠﻨﺳ ﺎﺑ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ
هدﺎﻔﺘﺳا زا ﮏﯿﻨﮑﺗ يﺎﻫ GIS ار رد دواﺪﯿﻣ ﺖﺷد نﻮﻟاد -
ﻊﻗاو رد نﺎﺘﺳا نﺎﺘﺳزﻮﺧ نﺎﺸﯾا .ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﯽﺳرﺮﺑ
رد ﻂﯿﺤﻣ ﺎﺑ GIS
ﻪﯾﻻ زا هدﺎﻔﺘﺳا يﺎﻫ
ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ
،ﯽﮑﯿﻟورﺪﯿﻫ نﺎﯾداﺮﮔ
،ﺐﯿﺷ ﻖﻤﻋ ﺎﺗ ﺢﻄﺳ
،ﯽﺑﺎﺘﺴﯾا يژﻮﻟﻮﺘﯿﻟ ﺶﺨﺑ
،عﺎﺒﺷاﺮﯿﻏ
ﻂﯿﺤﻣ
،ناﻮﺨﺑآ يژﻮﻟﻮﺘﯿﻟ ﺢﻄﺳ ذﻮﻔﻧ) بآ ﻪﺑ و (كﺎﺧ ﺖﯾاﺪﻫ ﯽﮑﯾﺮﺘﮑﻟا بآ
يﺎﻫ ﯽﺤﻄﺳ و ﺲﭙﺳ ﺎﺑ و ﻖﯿﻔﻠﺗ ﻢﻫ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﻦﯾا
ﻪﯾﻻ يﺎﻫ ﻪﯿﻬﺗ هﺪﺷ و لﺎﻤﻋا شور ﻢﻫ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﺺﺧﺎﺷ ﯽﻧزو (Overlay Weighted Index) ﺖﻬﺟ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻪﺸﻘﻧ ،
.ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻪﯿﻬﺗ ار ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ياﺮﺟا ) نارﺎﮑﻤﻫ و نﺎﯿﺑﺎﺘﻫز
رد ار (ﻦﯿﻟﻮﺑ و يزﺎﻓ ،ﯽﻧﺎﺷﻮﭙﻤﻫ) لﺪﻣ ﺪﻨﭼ ﯽﯾارﺎﮐ ﺰﯿﻧ (1381
نﺎﮑﻣ نآ .ﺪﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ بﻼﯿﺳ ﺶﺨﭘ ﯽﺑﺎﯾ ﻪﺳ ﺎﻫ
سﻼﮐ ،يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣﻮﺋژ ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا ﻪﯾﻻ هوﺮﮔ و ﺐﯿﺷ يﺎﻫ
يﺎﻫ
لﺪﻣ ﺐﻟﺎﻗ رد كﺎﺧ ﯽﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ ﻢﻫ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ يزﺎﻓ ﻖﻄﻨﻣ شور ﻪﮐ .ﺪﻧدﻮﻤﻧ نﺎﯿﺑ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﺪﻧداد ﻖﯿﻔﻠﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ
ﻪﺻﺮﻋ رد ار ﯽﻣ نﺎﺸﻧ لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ
) ﯽﺳرداد .ﺪﻫد (1387
ﻪﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ لﺪﻣ ﻖﻄﻨﻣ يزﺎﻓ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ لﺪﻣ يﺎﻫ ﯽﻣﻮﻬﻔﻣ رﺎﮔزﺎﺳ ﺎﺑ GIS
رد نﺎﮑﻣ ﯽﺑﺎﯾ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺪﻌﺘﺴﻣ شﺮﺘﺴﮔ بﻼﯿﺳ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺖﺳا نآ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد . ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ شﻼﺗ ﺎﻫ
ياﺮﺑ لﺪﻣ ﻦﯾﺮﺗ
ﺢﻄﺳ رد ،بﻼﯿﺳ شﺮﺘﺴﮔ ﺪﻌﺘﺴﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ نﺎﺘﺳا زا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ 6
و ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ،ﯽﻟﺎﻤﺷ نﺎﺳاﺮﺧ و يﻮﺿر نﺎﺳاﺮﺧ يﺎﻫ
ﻢﻫ لﺪﻣ ،ﻦﯿﻟﻮﺑ ﻖﻄﻨﻣ لﺪﻣ .دﻮﺷ ﯽﻓﺮﻌﻣ نآ يﺎﻫﺮﮕﻠﻤﻋ زا يداﺪﻌﺗ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ،يزﺎﻓ ﻖﻄﻨﻣ لﺪﻣ و ﯽﻧزو ﺺﺧﺎﺷ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ
لﺪﻣ ،ﺎﻫ -
ﯽﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻦﯾا رد هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا يﺎﻫ زا ﺶﯿﺑ ﺎﺑ يزﺎﻓ ﻖﻄﻨﻣ ﻊﻤﺟ ﺮﮕﻠﻤﻋ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺖﺤﺻ ﯽﺳرﺮﺑ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﻨﺷﺎﺑ
/66 شور ﺮﯾﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﯾارﺎﮐ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ زا ،ﺖﯿﻌﻗاو ﺎﺑ قﺎﺒﻄﻧا ﺪﺻرد 5 نﺎﮑﻣ رد ،ﺎﻫ
ﯾ ﻪﺻﺮﻋ ﯽﺑﺎ ،بﻼﯿﺳ شﺮﺘﺴﮔ ﺪﻌﺘﺴﻣ يﺎﻫ
.ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ )
Ghayoumian ،نارﺎﮑﻤﻫ و
(2007 ياﺮﺑ نﺎﮑﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﺑﺎﯾ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ بآ يﺎﻫ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز رد
ﺰﯿﺨﺑآ ﻪﺿﻮﺣ يﺪﻨﺑوﺎﮔ
زا يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ
،ﺐﯿﺷ يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ﯽﺤﻄﺳ
ﺖﻣﺎﺨﺿ ، ﺖﻓﺮﺑآ
و ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺖﻓﺮﺑآ هﺮﻬﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ .ﺪﻧا يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ قﻮﻓ
رد ار ﻂﯿﺤﻣ و GIS ﺎﺑ لﺎﻤﻋا لﺪﻣ يﺎﻫ ﻦﯿﻟﻮﺑ و يزﺎﻓ ﻪﻘﺒﻃ يﺪﻨﺑ
، ﯽﻫدزﺎﯿﺘﻣا و
ﻖﯿﻔﻠﺗ .ﺪﻧدﻮﻤﻧ ) Mohan و
Shanka ،
( 2005 ﺖﻬﺟ نﺎﮑﻣ ﯽﺑﺎﯾ ﻞﺤﻣ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ ﻪﯾﺬﻐﺗ
ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ Deccan Volcanic
،ﺪﻨﻫ زا ﻪﺘﺳد ﻪﺳ ﺮﺘﻣارﺎﭘ
ﻞﻣﺎﺷ ﻦﯿﻣز
،ﯽﺳﺎﻨﺷ يژﻮﻟﻮﻓﺮﻣﻮﺋژ و
ﺢﻄﺳ ﮏﻤﮐ ﯽﯾﺎﺘﺴﯾا .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ
رد عﻮﻤﺠﻣ ﺖﺸﻫ ﻪﺸﻘﻧ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ رﻮﮐﺬﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻪﯿﻬﺗ
و ﺮﻫ ماﺪﮐ ﻪﺑ ار
ترﻮﺻ ﻞﯾﺎﻓ ﻦﯿﻟﻮﺑ مزﻻ .ﺪﻧدروآرد ﻪﺑ
ﺮﮐذ ﺖﺳا ﻪﮐ بﺎﺨﺘﻧا هزﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﯽﺑﺮﺠﺗ و ﺮﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا و
تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﻠﺒﻗ مﺎﺠﻧا
،ﺪﺷ
ﻪﺑ ﻦﯿﻤﻫ رﻮﻈﻨﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد قﻮﻓ
ﻪﺑ ﻞﮑﺷ ﯽﻌﺳ و ﺎﻄﺧ رد ﻪﯿﻠﮐ زﺎﺑ ه ﺎﻫ ﯽﻣواﺪﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ دﺎﺠﯾا
و رد ﺖﯾﺎﻬﻧ ﻦﯾا ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻞﺻﺎﺣ هﺪﺷ
ﺖﺳا ﻪﮐ ﻒﯿﻃ رد تاﺮﯿﯿﻐﺗ 12
،ﺪﺻرد ± ﻞﺤﻣ يﺎﻫ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ هﺪﺷ ياﺮﺑ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺮﯿﯿﻐﺗ
ﯽﻧاﺪﻨﭼ ﯽﻤﻧ و يوﺪﻬﻣ .ﺪﻨﮐ
) نارﺎﮑﻤﻫ (1390
زا ﻖﻄﻨﻣ يزﺎﻓ ﻪﺳﻼﮐ ﺖﻬﺟ يﺪﻨﺑ
و ﯽﻫﺪﻧزو ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﻈﻧرد هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ
،ﺐﯿﺷ
،ﯽﺤﻄﺳ يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ﺖﻣﺎﺨﺿ
ﺖﻤﺴﻗ عﺎﺒﺷاﺮﯿﻏ
،ﺖﻓﺮﺑآ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ
،ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ يﺮﺑرﺎﮐ
ﯽﺿارا و ﻪﮑﺒﺷ يا ﻪﻫاﺮﺑآ و
ﺎﺑ ﺮﮕﻠﻤﻋ يﺮﺒﺟ بﺮﻀﻠﺻﺎﺣ
تﺎﯿﻠﻤﻋ ﻖﯿﻔﻠﺗ ﺎﻫ ﻪﺼﺧﺎﺷ ار
رد مﺮﻧ راﺰﻓا ArcView ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا
ﺺﺨﺸﻣ دﺮﮐ ﻪﮐ Collovial Fan (ﻪﻨﮑﻓا طوﺮﺨﻣ)
ﺎﻬﻣﺮﻓﺪﻨﻟ ﻦﯾﺮﺘﺒﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫﺪﺣاو
ﻞﮑﺷ ﻦﯿﻣز ﺖﻬﺟ ياﺮﺟا يﺎﻬﻫژوﺮﭘ ﻪﯾﺬﻐﺗ
ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﺿﻮﺣ رد ﺰﯾﺮﺑآ
دﺮﮐﺮﻬﺷ .ﺪﺷﺎﺒﯿﻣ Riad و
نارﺎﮑﻤھ (2011)
رد ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا )لﺪﻣ Eastman (2001 و
هدﺎﻔﺘﺳا زا ود شور ﯽﻨﯿﻟﻮﺑ و لﺪﻣ ﯽﻧزو - ﯽﻧﺎﺷﻮﭙﻤﻫ
ﺺﺨﺸﻣ ﺪﻧدﺮﮐ ﻪﮐ شور ﯽﻨﯿﻟﻮﺑ ﺮﯿﻏ نﺎﻣز ﺮﺑ و ﻦﯿﻤﺨﺗ ﺖﻬﺟ ﻪﯿﻟوا
ياﺮﺑ ﯽﺣاﻮﻧ هدﺮﺘﺴﮔ و لﺪﻣ ﯽﻧزو ﯽﻧﺎﺷﻮﭙﻤﻫ- زا
ﺖﻗد و
يﺮﯾﺬﭙﻓﺎﻄﻌﻧا يﺮﺗﻻﺎﺑ
رد ﻪﻘﻄﻨﻣ ﯽﺘﻌﻨﺻ ﺮﻬﺷ تادﺎﺳ (Sadat) رادرﻮﺧﺮﺑ ﺮﺼﻣ
.ﺖﺳا Singh et al (2013) رد
ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ رد
بﺎﺠﻨﭘ ﺪﻨﻫ ﺮﺑ سﺎﺳا ﺖﺸﻫ ﻪﯾﻻ
،يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣﻮﺋژ ﻦﯿﻣز
،ﯽﺳﺎﻨﺷ يﺮﺑرﺎﮐ
،ﯽﺿارا ﻢﺠﺣ ﯽﺸﮑﻫز
،ﺐﯿﺷ ﺖﻓﺎﺑ
،كﺎﺧ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ لﺎﻘﺘﻧا
ناﻮﺨﺑآ و ﯽﻫﺪﺑآ هﮋﯾو و ﺮﺑ ﻢﻬﺳ سﺎﺳا طﺎﺒﺗرا
ﺎﻬﻧآ ﺎﺑ ﻪﯾﺬﻐﺗ
،ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽﻫﺪﻧزو
هﺪﺷ و هﺪﺷ لﺎﻣﺮﻧ يﺎﻬﻧزو ار
ﺮﺑ سﺎﺳا شور
ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﯽﺒﺗاﺮﻣ Saaty’s AHP ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
هدﺮﮐ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻤﻧ نﺎﯿﺑ و ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﻦﯾﺮﺗ نﺎﮑﻣ رد ﺰﮐﺮﻣ و بﺮﻏ ﻪﯿﺣﺎﻧ ﻪﺑ ﻞﯿﻟد
دﻮﺟو خﺮﻧ يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ﻻﺎﺑ
ﯽﺷﺎﻧ زا ﺖﺷد يﺎﻫ ﯽﺑﻼﯿﺳ و ﯽﺘﻓﺮﺑآ ﻦﯿﻣز و يﺎﻫ يزروﺎﺸﮐ ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ و گرﺰﺑ ﺖﺷدرﻮﭘ يﺮﻐﺻا .
) نارﺎﮑﻤﻫ ﻪﺻﺮﻋ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﺑ ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد (1392
شور دﺮﺑرﺎﮐ ﺎﺑ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ ﻂﯿﺤﻣ ردAHP
GIS ﻪﻘﻄﻨﻣ رد
ﺪﯿﺑآ - ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ،ﺖﻓﺮﺑآ ﺖﻣﺎﺨﺿ ،بﻼﯿﺳ ﺖﯿﻔﯿﮐ ،يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ،ﺐﯿﺷ ،ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﺖﻔﻫ اﺪﺘﺑا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ .ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﺪﻧﻮﺘﮔ ﻪﺸﯿﺑﺮﺳ
و ﯽﺸﮑﻫز ﻢﮐاﺮﺗ ،لﺎﻘﺘﻧا ﻂﯿﺤﻣ رد ار ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﯽﺿارا يﺮﺑرﺎﮐ
GIS شور ﺎﺑ ﺲﭙﺳ و يزﺎﺳ هدﺎﻣآ AHP
ﺮﻫ نزو
ﻪﯾﻻ ﻖﯿﻔﻠﺗ ﺎﺑ ﻪﻣادا رد .ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺻﺮﻋ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻤﻧ نﺎﯿﺑ ﺎﻫ
حﺮﻃ ياﺮﺟا ﺖﻬﺟ ﻻﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺗ ﺎﺑ يﺎﻫ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ يﺎﻫ
ﯿﺷ و ﻪﻨﮑﻓا طوﺮﺨﻣ يژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣﻮﺋژ ﺪﺣاو رد ﺐﻠﻏا بﻼﯿﺳ ﺶﺨﭘ شور ﻪﺑ زا ﺮﺘﻤﮐ ﺐ
ﯽﯾارﺎﮐ زا نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﻧراد راﺮﻗ ﺪﺻرد3
شور لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ AHP
ﻪﺻﺮﻋ ﻊﯾﺮﺳ ﯽﺑﺎﯾ نﺎﮑﻣ رد يﺮﻗﺎﺑ .ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد بﻼﯿﺳ ﺶﺨﭘ شور ﻪﺑ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
) نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﯾﻼﮐوداد و ﻦﯿﻟﻮﺑ شور ود زا (1396
ﺖﺷد رد ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ حﺮﻃ ياﺮﺟا ياﺮﺑ AHP
ﺎﻔﺘﺳارﺎﺴﻣﺮﮔ يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ،عﺎﺒﺷاﺮﯿﻏ ﻪﯿﺣﺎﻧ ﺖﻣﺎﺨﺿ ،ﺐﯿﺷ ،ﻪﻧﺎﺧدور زا ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻞﻣﺎﺷ ﺮﺛﺆﻣ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺖﺸﻫ زا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ .ﺪﻧدﻮﻤﻧ هد
ﻪﯾﻻ و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﮑﻫز ﻢﮐاﺮﺗ و ﯽﺿارا يﺮﺑرﺎﮐ ،ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ ﺖﯿﻔﯿﮐ ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻦﯿﻣز ،ﯽﺤﻄﺳ ﻂﯿﺤﻣ رد ار ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫ
ﯾﺬﻐﺗ حﺮﻃ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ نﺎﺸﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻪﯿﻬﺗGIS ﻪﺑ رﺎﺴﻣﺮﮔ ﺖﺷد رد هﺪﺷ اﺮﺟا ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪ
ﻪﻘﺒﻃ رد ،لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻄﻘﻧ ناﻮﻨﻋ
شور ﺐﺳﺎﻨﻣ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻦﯿﻟﻮﺑ شور وAHP
يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ
بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ؛ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا بﺮﺷ ﻞﺑﺎﻗ و ﻢﻟﺎﺳ بآ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ نﺎﻬﺟ رد ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ
ﯽﮔدﻮﻟآ رد ﯽﯾاﻮﻫ و بآ تاﺮﯿﯿﻐﺗ و ﺎﻫ هﺎﮕﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺶﻫﺎﮐ لﺎﺣ
ﻪﺑ ﺎﻫ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ يﻮﺳ بآ ﯽﺗﺎﯿﺣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﮐ ،ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ
ﻪﻤﯿﻧ و ﮏﺸﺧ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﮏﺸﺧ
.ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ قﻮﺳ ﺪﻧﻮﺷ ﻪﻧﺎﺧدور نﺪﺷ ﮏﺸﺧ
ﻧاور ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ تﺎﻨﻗ و ﺎﻫ ﺎ
ﻪﻧﺎﺧدور ب ،ﺎﻫ
ﻪﻨﯾﺰﻫ ﺶﯾاﺰﻓا هﺮﻬﺑ يﺎﻫ
هﺎﭼ بآ نﺪﺷ رﻮﺷ ،يرادﺮﺑ ﻪﮐوﺮﺘﻣ ،بﺮﺷ بآ نزﺎﺨﻣ و ﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳاﻼﺑ و ﻦﯿﻣز ﻦﺘﺴﺸﻧ وﺮﻓ ،ﺎﻫﺎﺘﺳور نﺪﺷ
ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ نﺪﻧﺎﻣ يراﺬﮔ
بآ ﺖﻓا تﺎﻌﺒﺗ زا ﺎﻫ ﺮﯾز يﺎﻫ
ﯽﻨﯿﻣز ﻪﮐ .ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻣ هﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﺚﺣﺎﺒﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ناﻮﺗ ﺖﻔﮔ ناﻮﺨﺑآ ﻪﮐ يراد
بآ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ و هار زا ﯽﮑﯾ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ
.ﺖﺳا ﻞﮑﺸﻣ ﻦﯾا ﺶﺨﺑ جﻼﻋ يﺎﻫ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺪﯾﺎﺑ
شور ﻖﯾﺮﻃ زا ﺐﺳﺎﻨﻣ نﺎﮑﻣ نﺎﮑﻣ يﺎﻫ
ﻪﺑ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد .دﻮﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﯽﺑﺎﯾ شور ﯽﻓﺮﻌﻣ
،ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ يﺎﻫ ﻪﺑ ﺶﯾاﺮﮔ ﻞﻠﻋ
،ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ فاﺪﻫا
ﻪﯾﺬﻐﺗ نﺎﮑﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﺰﯿﻧ درﻮﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ و ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﺑﺎﯾ نﺎﮑﻣ يﺎﻫ شور ،
نﺎﺸﻧ ﻦﯿﺸﯿﭘ ﻖﺑاﻮﺳ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻪﮐ داد
ﻞﺤﻣ ياﺮﺑ ياﺮﺟا يﺎﻬﺣﺮﻃ ﻪﯾﺬﻐﺗ
،ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ يﺎﻬﮐﺎﺧ
ﺖﺷرد
،ﺖﻓﺎﺑ
ياﺪﺘﺑا يﺎﻬﺘﻓﺮﺑآ يﺎﻬﮐﺎﺧ ،يا ﻪﺳﺎﻣ
،ﯽﺧﻼﮕﻨﺳ ﻖﻃﺎﻨﻣ
،ﯽﺘﺳرﺎﮐ يﺎﻬﻠﯿﺴﻣ ﺎﺑ ﺮﺘﺴﺑ ﯽﻨﺷ ﻪﻨﮑﻓﺎﻃوﺮﺨﻣ و ﻪﻧﺎﺧدور
يﺎﻫ ﯽﻠﺼﻓ ﯽﻣ -
يﺎﻫ شور ﻪﮐ دﻮﻤﻧ نﺎﯿﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺪﺷﺎﺑ .ﺪﻧراد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﯾارﺎﮐ ﺰﯿﻧ ﻦﯿﻟﻮﺑ و يزﺎﻓ ﻖﻄﻨﻣ ،AHP
نﺎﻣﺎﺳ ﺖﮐﺮﺷ ﯽﻫد -
شور ﺮﯿﯿﻐﺗ ،يرﺎﻔﺣ يﺎﻫ ﺖﺸﮐ ﻪﻌﺳﻮﺗ ،ﺖﺸﮐﺮﯾز حﺮﻃ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻒﻗﻮﺗ ،يرﺎﯿﺑآ يﺎﻫ
ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ يﺎﻫ ﻮﮕﻟا ﺮﯿﯿﻐﺗ ،يا
ي زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ،ﺖﺸﮐ
ﺶﺨﺑ جﻼﻋ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﯾﺎﺳ زا ﺰﯿﻧ رﻮﺘﻨﮐ ﺐﺼﻧ و يزﺎﺳ ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﯽﻧﺎﺳر عﻼﻃا ،زﺎﺠﻣﺮﯿﻏ هﺎﭼ ﺮﻔﺣ ﻫ
.ﺪﻨﺘﺴ يﺮﺛﺆﻣ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻪﮐ
ﯽﻣ هﺮﻔﺳ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻂﯾاﺮﺷ لﺮﺘﻨﮐ رد راﺮﻗ رﺎﯿﺘﺧا رد هﺪﻨﯾآ فرﺎﺼﻣ ياﺮﺑ ار بآ و ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﯽﻣ ﻫد ﻨ .ﺪ
ﻊﺑﺎﻨﻣ
.1 يﺮﻐﺻا ) س ،نﺎﯾﺎﺷ .پ ،ﯽﻧاودﺮﮐ .ر،م ،ﯽﺗوﺮﺛ .ن ،رﻮﭘ .(1392
"
ﻪﺻﺮﻋ بﺎﺨﺘﻧا بﻼﯿﺳ ﺶﺨﭘ شور ﻪﺑ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
ﺎﺑ
دﺮﺑرﺎﮐ
شور ﻂﯿﺤﻣ ردAHP
ﺪﯿﺑآ ﻪﻘﻄﻨﻣ يدرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ)GIS -
(ﺪﻧﻮﺘﮔ ﻪﺸﯿﺑﺮﺳ
"
ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ لﺎﺳ ،ﻦﯿﻣزﺮﺳ
، 10 هرﺎﻤﺷ . 38
. 2 ) س ،نﺎﯾﺎﺷ ،.پ ،ﯽﻧاودﺮﮐ ،.ر ،م ،ﯽﺗوﺮﺛ ،.ن ،گرﺰﺑ ﺖﺷدرﻮﭘ يﺮﻐﺻا .(1392
"
ﻪﺻﺮﻋ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﺑ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
ﺶﺨﭘ شور
شور دﺮﺑرﺎﮐ ﺎﺑ بﻼﯿﺳ ﻂﯿﺤﻣ ردAHP
ﺪﯿﺑآ ﻪﻘﻄﻨﻣ يدرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ)GIS -
(ﺪﻧﻮﺘﮔ ﻪﺸﯿﺑﺮﺳ
"
ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ لﺎﺳ ،ﻦﯿﻣزﺮﺳ
10
هرﺎﻤﺷ ،38 -93 .ص108
) ج ،نﺎﯾروﺮﺳ ،.ج ،ﯽﻧﺎﻣﺎﺳ ﯽﻟو ﺪﻤﺤﻣ ،.ا ،ﯽﯾﻼﮐوداد يﺮﻗﺎﺑ .3 .(1396
"
ﻪﭽﺿﻮﺣ حﺮﻃ ياﺮﺟا ياﺮﺑ نﺎﮑﻣ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻦﯿﯿﻌﺗ يﺎﻫ
ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ
و ﻦﯿﻟﻮﺑ شور ود زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ AHP
"
،ﺖﺧﺎﺳ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ و ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ ﯽﺼﺼﺨﺗ ﯽﻤﻠﻋ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ لﺎﺳ
هرﺎﻤﺷ ،2 ،1 -12 .ص16
.4 گاژ.ناﻮﻣﻮﻟ ،ﻦﯿﺳﻮﻟ.ﻪﮔرﻮﺑ ،ناژ.ﺰﯿﺑ
، رﻮﭘرﺪﯿﺣ لﻼﺟ ﻪﻤﺟﺮﺗ )
.(1369 ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز بآ يﺎﻫ ه ﺮﻔﺳ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ .
ﺮﺸﻧ ﺰﮐﺮﻣ
،ﯽﻫﺎﮕﺸﻧاد
ناﺮﻬﺗ
، .ص225
.5 ﺖﻤﮑﺣ ﺾﯿﻓ ،.م ،رﻮﭘ ﻞﯿﻠﺧ ،.ح ،يﺪﻤﺣا ،.س ،ﺎﯿﻧ
) ا ،رﻮﭘ ﻪﻨﻬﭘ .(1386
ﻦﯿﻣارو ﺖﺷد ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ يﺪﻨﺑ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ
يﺮﯿﮔ ﻢﯿﻤﺼﺗ ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ وGIS (DSS)
لﺎﺳ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻂﯿﺤﻣ ﻪﻠﺠﻣ هرﺎﻤﺷ ،33
.42
.6 رﻮﭘ .س ،يﻮﺌﻬﻣ ،ر ،ج ،ﻦﯾﺪﻟا ﻪﺟاﻮﺧ ﻢﯾﺮﮐ .ح ،نﺎﯿﻧﺎﯿﻔﺳ .ع ،ﯽﻓﺎﻨﻣ
و س ،هداز ) ﯽﻧﺎﻄﻠﺳ ﻦﯿﯿﻌﺗ هژوﺮﭘ ﯽﯾﺎﻬﻧ شراﺰﮔ .(1385
هﺎﮕﺸﯾور
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﻧاﺮﺘﯾﺪﻣ ﮏﺸﺧ ﻪﻤﯿﻧ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﺘﻌﻨﺻ ﻪﻤﯿﻧ و ﯽﺘﻌﻨﺻ ﯽﺑﻮﭼ يﺎﻫ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يرﺎﯿﺘﺨﺑ و لﺎﺤﻣرﺎﻬﭼ نﺎﺘﺳا رد يا
زا GIS and RS
ﺶﻫوﮋﭘ يارﻮﺷ .رﻮﺸﮐ ﻪﻌﺳﻮﺗ هﮋﯾو ﯽﺸﻫوﮋﭘ هژوﺮﭘ ،تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﻠﻣ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ،رﻮﺸﮐ ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫ
ﺳ ﯽﺳرداد .7 ا ،راوﺰﺒ
.1387
"
لﺪﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ يزﺎﻓ ﻖﻄﻨﻣ لﺪﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﺑ رﺎﮔزﺎﺳ ﯽﻣﻮﻬﻔﻣ يﺎﻫ
ﺪﻌﺘﺴﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﺑﺎﯿﻧﺎﮑﻣ ردGIS شﺮﺘﺴﮔ
هراﻮﻫﺎﻣ تﺎﻋﻼﻃا دﺮﺑرﺎﮐ ﺎﺑ بﻼﯿﺳ هﺪﻨﺠﻨﺳ يا
ETM
"
ﮏﯿﺗﺎﻣﻮﺋژ ﺶﯾﺎﻤﻫ ،87
ﺎﺗ22 نﺎﻣزﺎﺳ ،هﺎﻣ ﺖﺸﻬﺒﯾدرا23 ﻪﺸﻘﻧ
،رﻮﺸﮐ يرادﺮﺑ
.ناﺮﻬﺗ ﻞﯿﻠﺧ ،.غ ،نﺎﯿﺑﺎﺘﻫز .8 ) م ،يﺮﻔﻌﺟ ،.ا ،رﻮﭘ
.(1381
"
هﺮﻬﺑ ﺮﺛا رد ناﻮﺨﺑآ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﯽﺑ يرو
بآ زا ﻪﯾور يدرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ ﺖﺷد
ﻢﻗ تاﻮﻨﻗ
"
ﺪﻠﺟ ،نﺎﺑﺎﯿﺑ ﻪﻠﺠﻣ هرﺎﻤﺷ ،7
ص ،2 -119 .99
ﯽﺋﺎﻄﻋ .9 ) م ،نازﺎﺳ ﺖﯿﭼ و .س ،هداز .(1387
"
ﮏﯿﻨﮑﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﺠﻨﺳ نﺎﮑﻣا يﺎﻫ
"GIS ﺶﯾﺎﻤﻫ ﻮﺋژ ﮏﯿﺗﺎﻣ
،87
ﺎﺗ22 .ناﺮﻬﺗ ،رﻮﺸﮐ يرادﺮﺑ ﻪﺸﻘﻧ نﺎﻣزﺎﺳ ،هﺎﻣ ﺖﺸﻬﺒﯾدرا23
.10 .،ا ،هداﺰﯿﻠﻋ پﺎﭼ ،يدﺮﺑرﺎﮐ يژﻮﻟورﺪﯿﻫ لﻮﺻا .1384
.(ع) ﺎﺿر مﺎﻣا هﺎﮕﺸﻧاد تارﺎﺸﺘﻧا ،18
.11 ) .ا ،ﯽﻨﺴﺣ ،.پ ،ﯽﭽﺷﺮﻓ ،.م ،يرﻮﺼﻨﻣ ،.م ،ﯽﺗوﺮﻣ .(1387
"
حﺮﻃ ناﻮﺨﺑآ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ يﺎﻫ هار ﺎﻫ
ﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻠﺣ يا
ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا
بآ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ
"
هرﺎﻤﺷ .ﺖﺴﯾز ﻂﯿﺤﻣ و نﺎﺴﻧا ﻪﻣﺎﻧ ﻞﺼﻓ ص ،18
-76 .68
.12 مﺎﻣا يرﻮﻧ ،.ع ،يوﺪﻬﻣ هداز
) ح ،س ،ﯽﯾﺎﺒﻃﺎﺒﻃ ،.ر ،يدﺎﺑآ ﻒﺠﻧ يوﺪﻬﻣ ،.ر،م،يا .(1390
"
ﻪﺻﺮﻋ ﯽﺑﺎﯿﻧﺎﮑﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ
هﺮﻔﺳ ﻪﺿﻮﺣ رد يزﺎﻓ ﻖﻄﻨﻣ شور ﻪﺑ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ دﺮﮐﺮﻬﺷ ﺖﺷد ﺰﯾﺮﺑآ
"
ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ نﻮﻨﻓ و مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ بآ مﻮﻠﻋ ،ﯽﻌﯿﺒﻃ
لﺎﺳ ،كﺎﺧ و هرﺎﻤﺷ ،15
. 56
.13 ﺮﺟار ،ﺖﺴﯾو )
.(1369 ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻬﺑآ ﺖﺧﺎﻨﺷ (يژﻮﻟورﺪﯿﻫﻮﺋژ)
. ﻣ ،شوزﺎﭘﺰﻣﺮﻫ ﻪﻤﺟﺮﺗ ﻮ
هﺎﮕﺸﻧاد پﺎﭼ و تارﺎﺸﺘﻧا ﻪﺴﺳ ،ناﺮﻬﺗ
پﺎﭼ . 2
.ص223
.14 ﺮﺋوﺎﺑ نﺎﻣﺮﻫ ،
ﻖﯾﺪﺻ ﯽﻔﻄﻟﺪﻤﺣاﺮﺘﮐد ﻪﻤﺟﺮﺗ )
.(1374 ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻬﺑآ يژﻮﻟورﺪﯿﻫ .
15. Abu-Taleb,M.F. 2003. Recharge of groundwater through multi-stage reservoirs in a desert basin.
Environmental Geology, 44, 379-390.
16. Bouwer,H. 2002. Artificial recharge of groundwater: hydrogeology and engineering. Hydrogeology Journal, 10, 121-142.
17. Chan,F.T.S., and N.,Kumar. 2007. Global supplier development considering risk factors using fuzzy extended AHP-based approach. Omega, 35, 417-431.
18. Chenini,I., A., Ben Mammou, and M.,El May. 2009. Groundwater Recharge Zone Mapping Using
GISBased Multi-criteria Analysis: A Case Study in Central Tunisia (Maknassy Basin). Water Resources Management, 24, 921-939.
19. Foltz, RC, 2002, Iran's water crisis: cultural, political, and ethical dimensions, Journal of Agricultural and Environmental Ethics, Volume 15, pp. 357–380.
20. Ghayoumian, Jafar., Mohseni Saravi,Mohesen., Feiznia, Sadat., Nouri,Behzad., Malekian, Arash., 2007, Application of GIS techniques todetermine areas most suitableforartificial groundwater recharge in acoastal aquifer in southern Iran,Journal of Asian Earth Sciences,Volume 30, pp. 364–374.
21. Hwang,C. L., and K.,Yoon. 1981. Multiple attribute decision making: methods and applications.
Springer, Berlin. Amiri,M.P. 2010. Project selection for oil-fields development by using the AHP and fuzzy TOPSIS methods. Expert Systems with Applications, 37, 6218-6224.
22. Kalantari,N., 2010. Site selection and cost-benefit analysis for artificial recharge in the Baghmalek plain, Khuzestan Province, southwest Iran. Hydrogeology Journal 18: 761-773.
23. Mandal,N., and V., Singh. 2004. A new approach to delineate the groundwater recharge in hard rock terrain. Curr Sci, 75, 658-662.
24. Mohan, G. and M. N. Ravi Shankar. 2005. A GIS based hydrogeomorphic approach for identification of sitespecific artificial-recharge techniques in the Deccan Volcanic Province. J. Earth Sys. Sci. 114(5): 505- 514.
25. Mohammadnia M., and Kowsar A., 2003, Clay translocation in the artificiall recharge of agroundwater system in the Southern Zagros Mountains, Iran, Jornal of Mountain Research and Development, Volume 23, pp. 169-185.
26. Oakford, E.T., 1985. Artificial recharge:Methods, hydraulics, and monitoring.In: Asano T (ed) Artificial recharge of groundwater, Butterworth, 767 pp.
27. O’Hare, M.P., Fairchild, D.M., Hajali,P.A., Canter, L.W., 1986. Artificial recharge of groundwater, Lewis, New York, 419 pp.
28. Ramalingam,M., and A., Santhakumar. 2002. Case study on artificial recharge using remote sensing and GIS. GIS devlopmennt.
29. Riad PHS, Billib M, Hassan AA, Salam MA, Nour eldin M (2011) Application of the overlay weighted model and boolean logic to determine the best locations for artificial recharge of groundwater. Journal of Urban and Environmental Engineering 5(2):57-66.
30. Singh A, Panda SN, Kumar KS, Shekhar Sharma C (2013) Artificial groundwater recharge zones mapping using remote sensing and GIS: a case study in Indian Punjab. Environmental Management 52(1):61-71.
Review of artificial recharge methods and locating artificial recharge in groundwater
Abstract
In recent years, Iran has suffered from severe restrictions on access to surface water and as a result of pressure on the use of underground water resources.For this reason,the strengthening of groundwater resources by means of surface resources or Artificial Recharge is one way to offset this pressure. The use of water resources, especially the harvesting of underground aquifers, has put these resources in reduction. Which results in the destruction of the underground table due to the decrease in the quantity and quality and the leakage of the earth, as well as the lowering of the groundwater level and drainage of the groundwater table, causing the drying of the semi-deepened and qanat wells, reducing the discharge of deep wells and saltines The water of wells moves from the margins of the reservoir to the center due to the movement of saltwater fronts. Artificial Recharge can save surface water for future use, especially when surface reserves are incomplete or costly this method is useful. also . Recharge groundwater is an important technique for protecting fresh ground water in the juicy shores. In contrast to the infiltration of salt water Ocean. In this research, we will try Artificial Recharge methods, Artificial Recharge purposes, Causes of trend Artificial Recharge also some of the methods Artificial Recharge Location and the parameters used in these methods are briefly explained.
key words: Surface water, Groundwater, Artificial recharge, Location
