* ﻣ سردآ ﻪﺒﺗﺎﮑ لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ :
ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ،نﺎﺘﺳﺮﻟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،دﺎﺑآ مﺮﺧ .
تروﺮﺿ ياﺮﺟا
حﺮﻃ مﺎﻏدا ﯽﻘﻓا مﻮﻠﻋ ﻪﯾﺎﭘ و يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر نادﺎﺘﺳا
و نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا
ياﺮﺟا حﺮﻃ
نازﺮﻓ زوﺮﻬﺑ ،1
يﺮﺒﻨﻋ هﺮﻃﺎﺧ ،2
نﺎﯿﺋﺎﺿر ﺮﻔﻌﺟ ﯽﻧﺎﺧﺮﯿﺷ ﻪﯿﻤﺳ ،3
،4
ﯽﻣﻼﻏ ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ
* 3
-1 ناﺮﯾا ،دﺎﺑآ مﺮﺧ ،نﺎﺘﺳﺮﻟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﺷﻮﻬﯿﺑ هوﺮﮔ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا
2 - هوﺮﮔ،رﺎﯿﺸﻧاد ناﺮﯾا ،دﺎﺑآ مﺮﺧ ،نﺎﺘﺳﺮﻟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﮑﺷﺰﭘ
.
3 - ناﺮﯾا ،دﺎﺑآ مﺮﺧ ،نﺎﺘﺳﺮﻟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﺢﯾﺮﺸﺗ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔرﺎﯾدﺎﺘﺳا .
-4 دﺎﺑآ مﺮﺧ ،نﺎﺘﺳﺮﻟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد،ﯽﮑﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ ﻪﻌﺳﻮﺗ و تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺰﮐﺮﻣ،سﺎﻨﺷرﺎﮐ ناﺮﯾا ،
.
ﻪﺘﻓﺎﯾ / هرود ﻔﻫ ﻢﻫﺪ / هرﺎﻤﺷ 3
/ ﺰﯿﯾﺎﭘ 94 / ﻞﺴﻠﺴﻣ 65
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﯾرد :
29 / 6 / 94 ﻪﻟﺎﻘﻣ شﺮﯾﺬﭘ
: 30 / 8 / 94
ﻪﻣﺪﻘﻣ :
ﻪﺑ مﺎﻏدا ﺪﯾﺪﺟ ﻒﯾﺮﻌﺗ و ﯽﺘﻨﺳ ﻢﺘﺴﯿﺳ زا رﺬﮔ و ﺖﺳا حﺮﻄﻣ نﺎﻬﺟ يﺎﻬﻫﺎﮕﺸﻧاد رد ﯽﮑﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ رد لﻮﺤﺗ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ
سﺎﺳاﺮﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ زا ﺖﺳا حﺮﻄﻣ هرود ﻦﯾا يﺎﻫزﺎﯿﻧ
. و ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯿﻫ ءﺎﻀﻋا يﺎﻬﻫﺎﮔﺪﯾد و تاﺮﻈﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا فﺪﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ مﺎﻏدا هژوﺮﭘ رد ﺮﯿﮔرد ﯽﮑﺷﺰﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
:
ﻦﯾا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﮏﯾ رد ﻪﮐ هدﻮﺑ ﯽﻌﻄﻘﻣ
ﻧ لﺎﺳ مود ﻪﻤﯿ 1393
ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد رد
ﺳﺮﻟ ﺎﺠﻧا نﺎﺘ ﺪﺷ م . 10 دﺎﺘﺳا ﺰﯿﻧ و ﯽﻘﻓا مﺎﻏدا حﺮﻃ ياﺮﺟا رد ﺮﯿﮔرد 130
دراو ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ ﻊﻄﻘﻣ ﯽﮑﺷﺰﭘ يﻮﺠﺸﻧاد و ﺪﻧﺪﺷ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ،دﻮﺑ هﺪﺷ ﺪﯿﯾﺎﺗ ﺎﻬﻧآ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ و ﯽﯾاور ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﺑ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ :
دوﺪﺣ 40 ﮔدﺎﯾ ﻞﯿﻬﺴﺗ ﺖﻬﺟ مﺎﻏدا حﺮﻃ تروﺮﺿ ﺪﯿﺗﺎﺳا٪ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﺮﺘﻬﺑ كرد ﺖﻬﺟ مﺎﻏدا حﺮﻃ تروﺮﺿ و نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يﺮﯿ
و ﺪﻨﺘﺴﻧاد ﯽﻣ دﺎﯾز ار يﺮﻈﻧ و ﯽﻠﻤﻋ سورد ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ و 70
ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺎﺑ سورد ﻦﯾا ﻖﯿﺒﻄﺗ ﺖﻬﺟ مﺎﻏدا حﺮﻃ تروﺮﺿ ﺪﯿﺗﺎﺳا٪
ﺪﻨﺘﺴﻧاد ﯽﻣ دﺎﯾز ار ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ .
دا حﺮﻃ زا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ و ﻞﮐ لﺪﻌﻣ ﻦﯿﺑ نﻮﺳﺮﯿﭘ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﻮﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ طﺎﺒﺗرا ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏ
ﺪﺷ هﺪﯾد رادﺎﻨﻌﻣ .
يﺮﺘﺸﯿﺑ لﺪﻌﻣ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد دﻮﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺮﯾﺎﺳ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺰﯿﻧ مﺎﻏدا حﺮﻃ زا نﺎﺸﺘﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ ﺪﻨﺘﺷاد
.
ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ يﺮﯿﮔ
: ﯽﻟو هدﻮﺑ ﻢﻬﻣ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺎﺑ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ ﻊﻄﻘﻣ رد ﯽﮑﺷﺰﭘ سورد ﻖﯿﺒﻄﺗ ﺖﻬﺟ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا
ﺎﺑ نﺎﻨﭽﻤﻫ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻪﺑ جﺎﯿﺘﺣا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺟاﻮﻣ مﺎﻏدا ﺖﯿﻫﺎﻣ و شور رد نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد و ﺪﯿﺗﺎﺳا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﺐﻠﺟ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ
دراد .
هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ :
ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯿﻫ ،ﯽﮑﺷﺰﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ،ﻪﯾﺎﭘ سورد مﺎﻏدا ،ﯽﮑﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ .
هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
و نوﺰﻓازور ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ﮏﯿﺳﻼﮐ شزﻮﻣآ شور يﺪﻣآرﺎﮐﺎﻧ
ﺑ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ رد ﯽﮑﺷﺰﭘ هرود ﯽﺷزﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺚﻋﺎ
ﻪﺑ ﯽﻣﻮﻤﻋ زا ار ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ هرود صﻮﺼﺧ
نﺎﻣﺪﯿﭼ و اﻮﺘﺤﻣ ﺮﻈﻧ
ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﯿﻧادﺮﮔ مزﻻ ﻪﺘﻓﺎﯾ مﺎﻏدا ترﻮﺻ .
ﻪﺑ مﺎﻏدا ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ
ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ياﺮﺑ يﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺮﺘﻬﺑ يﺮﯿﮔدﺎﯾ
حﺮﻄﻣ ناﺮﯿﮔاﺮﻓ رد
ﺖﺳا ) 1 (.
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد مﺎﻏدا ﺎﺑ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﺪﯾﺎﺑ يﺮﯿﮔدﺎﯾ رد مﺎﻏدا
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﺳرد .
رد لﺎﺣ ﺮﺿﺎﺣ د سرد حﺮﻃ ر شزﻮﻣآ ﯽﺘﻨﺳ يﺎﻫ
،ﯽﮑﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ
سورد مﻮﻠﻋ ﻪﯾﺎﭘ ﺖﻓﺎﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ
،ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﻦﯿﻨﺟ
،ﯽﺳﺎﻨﺷ ﯽﻣﻮﺗﺎﻧآ
،ماﺪﻧا ﯽﻣﻮﺗﺎﻧآ ﯽﻣﻮﺗﺎﻧآ ،ﻪﻨﺗ ﺮﺳ
و
،ندﺮﮔ
يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ 1
و يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ 2
و رد ،هﺮﯿﻏ ﻪﺘﺴﺑ
ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻫ ﻮﺻ تر
اﺪﺟ زا ﻢﻫ و رد مﺮﺗ ﻫ يﺎ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻣ ﻪﺋارا
،ددﺮﮔ اﺬﻟ ﺪﻗﺎﻓ ﯽﯾارﺎﮐ
مزﻻ ياﺮﺑ ﺖﺧﺎﻨﺷ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ دﺮﮐرﺎﮐ
ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺮﻫ ماﺪﮐ زا
نﺎﮔرا ﻫ يﺎ نﺪﺑ و ﺖﺳا ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا دﺎﺠﯾا و ﺐﻟﺎﻄﻣ كرد
ﯽﺘﺨﺳ رﺎﮐ ﻮﺠﺸﻧاد ياﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ سورد ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﺖﺳا . ﻪﺑ دﺎﺠﯾا رﻮﻈﻨﻣ يﺮﯿﮔدﺎﯾ
راﺪﯾﺎﭘ رد ناﺮﯿﮔاﺮﻓ ﺎﺑ
دﺎﺠﯾا
طﺎﺒﺗرا
،ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﻦﯿﺑ ﺪﻧور
،ﯽﻠﻣﺎﮑﺗ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﯽﻌﯿﺒﻃ و لﺎﻤﻋا
ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ نﺎﮔرا
ﻫ يﺎ نﺪﺑ و ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺶﯾاﺰﻓا
ياﺮﺑ ،شﺰﯿﮕﻧا
يراﺮﻗﺮﺑ طﺎﺒﺗرا ﻦﯿﺑ ياﻮﺘﺤﻣ سورد مﻮﻠﻋ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ ﺎﺑ
،ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ
مﺎﻏدا ﯽﻘﻓا رد سورد مﻮﻠﻋ ﻪﯾﺎﭘ ﺖﺳا يروﺮﺿ )
2 (.
مﺎﻏدا رد
اﻮﺘﺤﻣ ترﺎﺒﻋ ﺖﺳا ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا رد
ﯽﻟاﻮﺗ سورد ﻪﺋارا رد
ﺢﻄﺳ
مﻮﻠﻋ ﻪﯾﺎﭘ ﺎﯾ
،ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﻪﺑ يرﻮﻃ ﻪﮐ ﺐﺳﺎﻨﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و
ﻢﻫ ﯽﻧﺎﻣز
رد ﻪﺋارا سورد و تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ
ﻢﻫ ﻪﺑ دﻮﺟو مﺎﻏدا و ﺪﯾآ
رد نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﻫد و ﯽﻟاﻮﺗ رد ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ اﻮﺘﺤﻣ
ﺋارا نﺎﻣﺪﯿﭼ ﻪﮑﯾرﻮﻄﺑ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﺎﯾ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ ﺢﻄﺳ رد سورد ﻪ
و سورد ﻪﺋارا رد ﯽﻧﺎﻣز ﻢﻫ و ﺐﺳﺎﻨﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ
ﺪﯾآ دﻮﺟﻮﺑ ﻢﻫ ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ .
و ﯽﻘﻓا ترﻮﺻ ود ﻪﺑ ﻞﮐ رد مﺎﻏدا
يدﻮﻤﻋ ﺖﺳا . سورد ندﺮﮐ ﻪﺘﺨﯿﻣآ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﯽﻘﻓا مﺎﻏدا
ﻪﺑ شزﻮﻣآ رد ﻪﮐ ﻢﻫ ﺎﺑ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ ﯽﻫﺎﮕﺘﺳد ترﻮﺻ
ﯽﻣ ﺷﺎﺑ ﺪ و ﻪﺑ
ﺟ يﺎ ﺲﯾرﺪﺗ سورد ﻪﺑ ترﻮﺻ
،ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ﺰﮐﺮﻤﺗ ﺮﺑ يور ﮏﯾ
عﻮﺿﻮﻣ ﻢﺘﺴﯿﺳ و ﻪﺑ
رﻮﻃ ﺖﺳا ﮏﯿﺗﺎﻤﺘﺴﯿﺳ )
3 ( . شور ﻦﯾا رد
ﻪﺑ ﻪﺘﺴﻧاد ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا دﺎﺠﯾا رﻮﻈﻨﻣ سورد رد ﻮﺠﺸﻧاد يﺎﻫ
ﻪﺋارا زا ،يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ و ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻦﯿﻨﺟ ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺖﻓﺎﺑ ،ﯽﻣﻮﺗﺎﻧآ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﻪﺋارا ،ﺐﻟﺎﻄﻣ ندﻮﺒﻧ يراﺮﮑﺗ رد ﯽﻌﺳ ،ﺚﺣﺎﺒﻣ نﺎﻣﺰﻤﻫ و يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و قﻮﻓ سورد رد ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻘﻓا مﺎﻏدا ،ﺮﯿﮔاﺮﻓ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﺘﺸﯿﺑ يراددﺎﯾ سورد ﻦﯾا رد ﯽ
ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻢﺘﺴﯿﺳ نﺎﮔرا ترﻮﺻ .
رد يدﻮﻤﻋ مﺎﻏدا
ﻢﻫ رﺎﻨﮐ ﻣآ نداد شزﻮ آ
ﯽﻣﻮﺗﺎﻧ ، ﺖﺳا ﯽﺣاﺮﺟ و يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ )
2 (.
ﺎﺑ و زﺎﯿﻧ درﻮﻣ تﺎﻧﺎﮑﻣا ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ﯽﻘﻓا مﺎﻏدا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ هوﺮﮔ و سورد ﺖﯾﻮﻫ ﻆﻔﺣ ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،ﻖﯿﻗد يﺰﯾر يﺎﻫ
ﯽﺑﺎﯾزرا رد ﯽﺷزﻮﻣآ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ و ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ مﺎﺠﻧا نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد
يا
فﺎﻄﻌﻧا ﻦﻤﺿ ﻪﮐ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻂﯾاﺮﺷ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد يﺮﯾﺬﭘ
هوﺮﮔ مﺎﻏدا زا ﻦﮑﻤﻣ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ،ﯽﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ سورد ﯽﻘﻓا
ددﺮﮔ ﻦﯿﻣﺄﺗ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ ﺚﺣﺎﺒﻣ و .
هﺎﮕﺸﻧاد رد يدﺪﻌﺘﻣ ﺪﻫاﻮﺷ
سورد رد ﯽﻘﻓا مﺎﻏدا دﺮﮑﻠﻤﻋ ندﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ زا ﺎﯿﻧد ﺮﺒﺘﻌﻣ يﺎﻫ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ )
ﯽﻣﻮﺗﺎﻧآ و ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻦﯿﻨﺟ ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺖﻓﺎﺑ (
و
دﺮﮑﻠﻤﻋ ) يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ (
دﻮﺟو ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ﯽﺳرد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد
راد د ) -8 4 ( . لﺎﺳ رد ناﺮﯾا رد 1386
ﺴﻣ تﺪﻋﺎﺴﻣ ﺎﺑ ﺌ
مﺮﺘﺤﻣ ﻦﯿﻟﻮ
مﺎﻏدا ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﯾوﺪﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد و هﺎﮕﺸﻧاد يرﺎﮑﻤﻫ ﺎﺑ و ﯽﻘﻓا مﺎﻏدا ﻪﺘﯿﻤﮐ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ رد ﯽﻘﻓا ﺎﻀﻋا ي مﺮﺘﺤﻣ ﻫﯿ ﺖﺌ ﯽﻤﻠﻋ هوﺮﮔ مﻮﻠﻋ ،يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ
ﻂﺳﻮﺗ ﺐﯾﻮﺼﺗ زا ﺲﭘ و ﺪﯾدﺮﮔ زﺎﻏآ ﯽﻟﻮﻠﺳ يژﻮﻟﻮﯿﺑ و ﯽﺤﯾﺮﺸﺗ هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ زﻮﺠﻣ ﺐﺴﮐ و هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺷزﻮﻣآ يارﻮﺷ 248508
خرﻮﻣ 9/
7/
87 ﻪﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ شزﻮﻣآ و نﺎﻣرد ﺖﺷاﺪﻬﺑ ترازو زا
ﺪﻣآرد اﺮﺟا ﻪﻠﺣﺮﻣ .
ﺮﺑ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ يزﺎﺳ ﻪﭼرﺎﭙﮑﯾ ،مﺎﻏدا فﺪﻫ
ﺷﺎﺑ ﺎﻫ ﻢﺘﺴﯿﺳ و ﺎﻫ نﺎﮔرا رﻮﺤﻣ ﺪ
. مﺎﻏدا رد ﻢﻬﻣ تﺎﮑﻧ زا ﯽﮑﯾ
ﯽﻣ هژوﺮﭘ ﻦﯾا ياﺮﺟا زا ﻞﺒﻗ ﺮﯿﮔاﺮﻓ رد مﺎﻏدا ﺖﯿﻨﻫذ دﺎﺠﯾا
مﺎﻏدا درﻮﻣ رد ﯽﻨﻫذ ﯽﮔدﺎﻣآ ﻞﺒﻗ زا ﻮﺠﺸﻧاد ﻪﮑﯾرﻮﻄﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .
هﺎﮕﺸﻧاد ﺮﺜﮐا ﮏﯾدﺰﻧ هﺪﻨﯾآ رد ﻪﮐ ﺪﺳر ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ
ﯽﻣ مﺎﻏدا هژوﺮﭘ ﺮﯿﮔرد رﻮﺸﮐ ﺪﻧﻮﺷ
) 9 ( . ﺖﯿﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ اﺬﻟ
هﺎﮔﺪﯾد ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﯽﺠﻨﺳﺮﻈﻧ ﮏﯾ ﯽﻃ ﺎﺗ ﻢﯾﺪﺷ نآ ﺮﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﯿﻫ يﺎﻀﻋا ﺖﺌ
هﺎﮕﺸﻧاد رد ﯽﮑﺷﺰﭘ ﻪﺘﺷر نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد و ﯽﻤﻠﻋ
نﺎﺘﺳﺮﻟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ﻏدا حﺮﻃ درﻮﻣ رد
ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ ﯽﻘﻓا مﺎ
ﯾزادﺮﭙﺑ ﻢ.
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا
، ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يا رد ﻪﮐ هدﻮﺑ ﯽﻌﻄﻘﻣ ﻧ
مود ﻪﻤﯿ
لﺎﺳ 1393 رد نﺎﺘﺳﺮﻟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﮑﺷﺰﭘ هﺪﮑﺸﻧاد
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ﻪﺑ يﺮﯿﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ﯽﻣﺎﻤﺗ و هدﻮﺑ يرﺎﻤﺷﺮﺳ ترﻮﺻ
و ﯽﻘﻓا مﺎﻏدا حﺮﻃ ياﺮﺟا رد ﺮﯿﮔرد ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد ﺪﯿﺗﺎﺳا ﺮﺗﻻﺎﺑ و مود مﺮﺗ ﯽﮑﺷﺰﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻣﺎﻤﺗ ﺰﯿﻧ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ ﻊﻄﻘﻣ
دراو ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﺪﻧﺪﺷ
. ﺎﺷ تﺎﻋﻼﻃا يروآ ﻊﻤﺟ راﺰﺑا ود ﻞﻣ
نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد و ﺪﯿﺗﺎﺳا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺘﺧﺎﺳدﻮﺧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ دﻮﺑ
.
ﻪﻘﺑﺎﺳ و ﺲﻨﺟ صﻮﺼﺧ رد ﯽﺗﻻاﺆﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﺪﯿﺗﺎﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ مﺎﻏدا ياﺮﺟا تروﺮﺿ ناﺰﯿﻣ صﻮﺼﺧ رد ﯽﺗﻻاﺆﺳ ﺰﯿﻧ و ﺲﯾرﺪﺗ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد
، حﺮﻃ ﺎﺑ ﯽﻤﻠﻋ ﺖﺌﯿﻫ ءﺎﻀﻋا ﯽﯾﺎﻨﺷآ ناﺰﯿﻣ
مﺎﻏدا ) 5 لاﺆﺳ ( ﻣ و تﺎﻧﺎﮑﻣا زا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ ، دﻮﺟﻮﻣ ﻊﺑﺎﻨ
مﺎﻏدا حﺮﻃ ياﺮﺟا ﺖﻬﺟ )
3 لاﺆﺳ ( ﺪﯿﺗﺎﺳا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ ﺰﯿﻧ و
مﺎﻏدا حﺮﻃ ياﺰﺟا هﻮﺤﻧ زا )
9 لاﺆﺳ ( دﻮﺑ . يﺎﻀﻋا ﯿﻫ ﺖﺌ ﯽﻤﻠﻋ
ياﺮﺑ ﺮﻫ ﮏﯾ ﯽﮑﯾ تﻻاﺆﺳ زا ﻪﻨﯾﺰﮔ زا
ﺎﻫ ﯽﻠﯿﺧ ي
،دﺎﯾز
،دﺎﯾز
،ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻢﮐ
ار رد ﺦﺳﺎﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺖﻣﻼﻋ ﯽﻣ زد ﺪﻧ . ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﻣد تﺎﻋﻼﻃا ﻞﻣﺎﺷ ﺰﯿﻧ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﮏﯾ و ﮏﯿﻓاﺮﮔﻮ
9
ﻮﺳ ء ي هﻮﺤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر درﻮﻣ رد ﯽﻟا
مﺎﻏدا حﺮﻃ ياﺮﺟا دﻮﺑ
هﻮﺤﻧ درﻮﻣ رد ﺎﻬﻧآ ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ
ﺎﺗ ،ﺎﻫ نﻮﻣزآ يراﺰﮔﺮﺑ هﻮﺤﻧ ،ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺪﻨﺒﻧﺎﻣز ،سورد ﻪﺋارا ء
ﺮﯿﺛ
و يﺮﯿﮔدﺎﯾ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ مﺎﻏدا هﻮﯿﺷ ﻪﺑ سورد ﻪﺋارا ...
هﺪﯿﺠﻨﺳ
ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ .
ﻘﻣ ﯿ سﺎ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا تﺮﮑﯿﻟ ترﻮﺻ
5 ﯽﯾﺎﺗ هﺮﻤﻧ دﺎﯾز ﯽﻠﯿﺧ يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﻪﺑ و هدﻮﺑ
4 ﺖﯾﺎﺿر ﺢﻄﺳ ﻪﺑ و
ﺖﻓﺮﮔ ﻖﻠﻌﺗ ﺮﻔﺻ هﺮﻤﻧ ﭻﯿﻫ .
دﻮﺟﻮﻣ تﻻﺎﻘﻣ و ﯽﻤﻠﻋ ﻊﺑﺎﻨﻣ روﺮﻣ ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ود ﺮﻫ ﺎﺑ نآ ﯽﯾاﻮﺘﺤﻣ و يرﻮﺻ ﯽﯾاور و هﺪﺷ ﯽﺣاﺮﻃ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد
زا هدﺎﻔﺘﺳا تاﺮﻈﻧ
4 ﺷ هﺪﯿﺠﻨﺳ هﺮﺒﺧ سﺎﻨﺷرﺎﮐ ﺪ.
ﺖﻬﺟ
خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ ﺐﯾﺮﺿ زا نآ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ ناﺰﯿﻣ ﺶﺠﻨﺳ 97
%
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
راﺰﻓا مﺮﻧ رد ﺎﻫ هداد ،تﺎﻋﻼﻃا يروآ ﻊﻤﺟ زا ﺲﭘ نژرو SPSS 21 ﺎﻫ ﺖﺒﺴﻧ و رﺎﯿﻌﻣ ﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
نﻮﻣزآ زا و t
هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد هﺮﻤﻧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ ﺪﯾدﺮﮔ
.
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ
زا 10 ﻪﺘﻓﺎﯾ مﺎﻏدا سورد سرﺪﻣ ﺪﯿﺗﺎﺳا زا ﺮﻔﻧ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ
ناﺰﯿﻣ ﺰﯿﻧ و حﺮﻃ تروﺮﺿ و فاﺪﻫا ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷآ صﻮﺼﺧ رد ﺪﻣآ ﻞﻤﻌﺑ يﺮﮕﺸﺳﺮﭘ مﺎﻏدا حﺮﻃ زا نﺎﺸﯾا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر .
ﺪﯿﺗﺎﺳا ﯽﻨﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 3/
5 4/ ± 34 دﻮﺑ لﺎﺳ . 2 ﺪﯿﺗﺎﺳا زا ﺮﻔﻧ
20 ﺪﻧدﻮﺑ دﺮﻣ ﻪﯿﻘﺑ و نز٪ .
ﺪﯿﺗﺎﺳا يرﺎﮐ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 9/
12
دﻮﺑ لﺎﺳ . هﺪﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮﺷ دﺮﻓ ﻦﯾﺮﺗ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻢﮐ 3
ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺎﺑ و لﺎﺳ
ﺎﻬﻧآ ﻦﯾﺮﺗ 22
ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﮐ ﻪﻘﺑﺎﺳ لﺎﺳ .
لوﺪﺟ رد 1
ناﺰﯿﻣ
هﺪﺷ هدروآ مﺎﻏدا حﺮﻃ تروﺮﺿ و فاﺪﻫا ﺎﺑ ﺪﯿﺗﺎﺳا ﯽﯾﺎﻨﺷآ ﺖﺳا . ﺖﯾﺮﺜﮐا ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ هﺪﺷ ﺬﺧا هﺮﻤﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ
ﺪﻨﺘﺷاد ﯽﯾﺎﻨﺷآ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ رد سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ ﺎﺑ ﺪﯿﺗﺎﺳا .
دوﺪﺣ 40 ﻬﺴﺗ ﺖﻬﺟ مﺎﻏدا حﺮﻃ تروﺮﺿ ﺪﯿﺗﺎﺳا٪ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻞﯿ
حﺮﻃ تروﺮﺿ ﺎﻬﻧآ ﺖﯾﺮﺜﮐا و ﺪﻨﺘﺴﻧاد ﯽﻣ دﺎﯾز ار نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻢﮐ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ار نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻞﯿﻬﺴﺗ ﺖﻬﺟ مﺎﻏدا ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 70 مﺎﻏدا حﺮﻃ تروﺮﺿ ﺪﯿﺗﺎﺳا ٪
ﺪﻨﺘﺴﻧاد ﯽﻣ دﺎﯾز ار ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺎﺑ سورد ﻦﯾا ﻖﯿﺒﻄﺗ ﺖﻬﺟ .
ﺎﻬﻨﺗ 40 كرد ﺖﻬﺟ مﺎﻏدا حﺮﻃ تروﺮﺿ ﺪﯿﺗﺎﺳا ٪ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﺮﺘﻬﺑ
ﯽﻣ دﺎﯾز ار يﺮﻈﻧ و ﯽﻠﻤﻋ سورد ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ و ﺮﺘﻬﺑ كرد ﺖﻬﺟ مﺎﻏدا حﺮﻃ تروﺮﺿ ﺎﻬﻧآ ﺖﯾﺮﺜﮐا و ﺪﻨﺘﺴﻧاد
ﺪﺣ رد ار يﺮﻈﻧ و ﯽﻠﻤﻋ سورد ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ و ﺐﻟﺎﻄﻣ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻢﮐ و ﻂﺳﻮﺘﻣ
.
لوﺪﺟ 1.
اواﺮﻓ ﻊﯾزﻮﺗ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ تروﺮﺿ و فاﺪﻫا زا ﯽﻤﻠﻋ ﺖﺌﯿﻫ يﺎﻀﻋا ﯽﻫﺎﮔا ﺢﻄﺳ ﯽﻧ
لوﺪﺟ ﺞﯾﺎﺘﻧ 2
ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ
هﻮﺤﻧ و نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يﺮﯿﮔدﺎﯾ ناﺰﯿﻣ زا ﺪﯿﺗﺎﺳا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ مﺎﻏدا سورد ﻪﺑ يﺪﺣاو شزرا ﺺﯿﺼﺨﺗ ﮑﻣا و سورد يﺪﻨﺒﻧﺎﻣز ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ ﻦﻟﺎﺳ تﺎﻧﺎ
و ژﻻﻮﻣ و ﺪﺴﺟ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺢﯾﺮﺸﺗ ....
دﻮﺑ . ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﯿﺋﺰﺟ ﻪﯿﻘﺑ
سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ زا ﯽﻤﻠﻋ ﺖﺌﯿﻫ يﺎﻀﻋا يﺪﻨﻣ ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ لوﺪﺟ رد ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ 2
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺷﺎﮕﻧ .
لوﺪﺟ 2 . ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ زا ﯽﻤﻠﻋ ﺖﺌﯿﻫ يﺎﻀﻋا يﺪﻨﻣ ﺖﯾﺎﺿر ﺢﻄﺳ ﯽﻧاواﺮﻓ ﻊﯾزﻮﺗ
ﺳ ﺌ تﻻاﻮ ﻢﮐ ﯽﻠﯿﺧ
ﻢﮐ ﻂﺳﻮﺘﻣ
دﺎﯾز دﺎﯾز رﺎﯿﺴﺑ
رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
و ﺢﯾﺮﺸﺗ ﻦﻟﺎﺳ ﻪﻠﻤﺟ زا دﻮﺟﻮﻣ تﺎﻧﺎﮑﻣا زا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ و ژﻻﻮﻣ
2 ....
) 20 ( 3
) 30 ( 5 ) 50 ( 0 ) 0 ( 0
) 0 ( 82
/0 3/± 2
دﻮﺟﻮﻣ ﯽﺷزﻮﻣآ ﺐﺘﮐ و ﯽﺳرد ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ مﺎﻏدا حﺮﻃ ياﺮﺟا ﺖﻬﺟ
1 ) 10 ( 4
) 40 ( 3 ) 30 ( 2 ) 20 ( 0
) 0 ( 96
/0 6/± 2
ﻣ ياﺮﺟا ﺖﻬﺟ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزا تﺎﻧﺎﮑﻣا زا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿ
مﺎﻏدا حﺮﻃ ﯽﻠﻤﻋ سورد 0
) 0 ( 3
) 30 ( 4 ) 40 ( 2 ) 20 ( 1
) 10 ( 96
/0 8/± 2
ﺖﻓﺎﺑ ،ﯽﻣﻮﺗﺎﻧآ سورد مﺎﻏدا زا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ
، و ﻦﯿﻨﺟ
يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ 1
) 10 ( 3
) 30 ( 5 ) 50 ( 1 ) 10 ( 0
) 0 ( 84
/0 6/± 2
ﻪﺘﻓﺎﯾ مﺎﻏدا سورد ﻪﺋارا يﺪﻨﺒﻧﺎﻣز ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ 2
) 20 ( 6)
60 ( 2 ) 20 ( 0 ) 0 ( )
0 ( 0 84
/0 2±
يﺎﻫ نﻮﻣزا يراﺰﮔﺮﺑ يﺪﻨﺒﻧﺎﻣز ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ زا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ مﺎﻏدا سورد
2 ) 20 ( 3
) 30 ( 3 ) 30 ( 1 ) 10 ( 1
) 10 ( 2/
1 6/± 2
ﻪﺘﻓﺎﯾ مﺎﻏدا سورد يﺪﻨﺑ هﺮﻤﻧ هﻮﺤﻧ زا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ 2
) 20 ( 3
) 30 ( 4 ) 40 ( 1 ) 10 ( 0
) 0 ( 96
/0 4/± 2
ﺨﺗ هﻮﺤﻧ زا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ سورد ﻪﺑ ﺪﺣاو شزرا ﺺﯿﺼ
ﻪﺘﻓﺎﯾ مﺎﻏدا 1
) 10 ( 4
) 40 ( 2 ) 20 ( 2 ) 20 ( 1
) 10 ( 2/
1 8/± 2
مﺎﻏدا سورد رد نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يﺮﯿﮔدﺎﯾ زا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ
1 ) 10 ( 1
) 10 ( 4 ) 40 ( 4 ) 40 ( 0
) 0 ( 99
/0 1/± 3
مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ ياﺮﺟا هﻮﺤﻧ زا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ 1 ﻪﯾﺎﭘ
) 10 ( 3
) 30 ( 5 ) 50 ( 1 ) 10 ( 0
) 0 ( 84
/0 5/± 2
ﻪﺑ لوﺪﺟ رد ﺎﻫ هداد ترﻮﺻ
داﺪﻌﺗ ) ﺪﺻرد ( ﺖﺳا هﺪﻣآ .
اﻮﺌﺳ تﻻ ﻢﮐ ﯽﻠﯿﺧ
ﻢﮐ ﻂﺳﻮﺘﻣ دﺎﯾز
دﺎﯾز رﺎﯿﺴﺑ رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﯽﻘﻓا مﺎﻏدا حﺮﻃ زا ﯽﻫﺎﮔآ ناﺰﯿﻣ 0
) 0 ( 0 ) 0 ( 1 ) 10 ( 7 ) 70 ( 2
) 20 ( 56
/0 1/± 4
ﻞﯿﻬﺴﺗ ﺖﻬﺟ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ تروﺮﺿ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يﺮﯿﮔدﺎﯾ
1 ) 10 ( 3 ) 30 ( 3 ) 30 ( 3 ) 30 ( 1
) 10 ( 2/
1 1/± 3
ﻦﯾا ﻖﯿﺒﻄﺗ و ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ ياﺮﺟا تروﺮﺿ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺎﺑ سورد
1 ) 10 ( 2 ) 20 ( 0 ) 0 ( 5 ) 50 ( 2
) 20 ( 3/
1 5/± 3
ﻪﺑ ﮏﻤﮐ ﺖﻬﺟ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ ياﺮﺟا تروﺮﺿ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﺮﺘﻬﺑ كرد
1 ) 10 ( 2 ) 20 ( 3 ) 30 ( 3 ) 30 ( 1
) 10 ( 2/
1 1/± 3
طﺎﺒﺗرا ﺖﻬﺟ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ ياﺮﺟا تروﺮﺿ ﯽﻠﻤﻋ و يﺮﻈﻧ سورد ﻦﯿﺑ
2 ) 20 ( 2 ) 20 ( 4 ) 40 ( 4 ) 40 ( 0
) 0 ( 1/
1 8/± 2
حﺮﻃ ياﺮﺟا هﻮﺤﻧ و تﺎﻧﺎﮑﻣا زا ﺪﯿﺗﺎﺳا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ رد ﻞﯿﺼﻔﺗ ﻪﺑ مﺎﻏدا حﺮﻃ زا ﺎﻬﻧآ ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ ﺰﯿﻧ و مﺎﻏدا
لوﺪﺟ 3 بﺎﺴﺘﮐا ﻞﺑﺎﻗ تاﺮﻤﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ
ﻪﻄﯿﺣ زا ﮏﯾ ﺮﻫ رد ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ و ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ قﻮﻓ يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺣ رد )
رادﻮﻤﻧ 1 .(
رادﻮﻤﻧ 1 . حﺮﻃ ياﺮﺟا هﻮﺤﻧ و مﺎﻏدا حﺮﻃ زا نادﺎﺘﺳا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ ﯽﻧاواﺮﻓ ﻊﯾزﻮﺗ
ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ مﺎﻏدا
لوﺪﺟ 3 . اﺮﺟا هﻮﺤﻧ زا ﺪﯿﺗﺎﺳا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ مﺎﻏدا حﺮﻃ رد دﻮﺟﻮﻣ تﺎﻧﺎﮑﻣا و
ﻪﻄﯿﺣ عﻮﻧ ﺪﯿﺗﺎﺳا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر هﺮﻤﻧ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا± هﺪﺷ ﺐﺴﮐ هﺮﻤﻧ ﻪﻨﻣاد
هﺮﻤﻧ بﺎﺴﺘﮐا ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻨﻣاد
تﺎﻧﺎﮑﻣا زا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر 4/
1 7/± 7 -10
6 -15
3
ءاﺮﺟا هﻮﺤﻧزا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر 4/
5 18± -28
10 -35
7
مﺎﻏدا حﺮﻃ زا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر 3/
6 7/± 25 -37
16 -50
10
مﺎﻏدا حﺮﻃ زا ﺪﯿﺗﺎﺳا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر هﺮﻤﻧ ﻪﻧﺎﯿﻣ رد توﺎﻔﺗ ورد يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﻪﺘﺷر ﮏﯿﮑﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ س
دﻮﺒﻧ رادﺎﻨﻌﻣ )
لوﺪﺟ 4 .(
ﻦﻣﺮﯿﭙﺳا ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﻮﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ
زا ﺎﻬﻧا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ ﺎﺑ ﺪﯿﺗﺎﺳا يرﺎﮐ ﻪﻘﺑﺎﺳ و ﻦﺳ ﻦﯿﺑ ﺪﺸﻧ هﺪﯾد يرادﺎﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ طﺎﺒﺗرا مﺎﻏدا حﺮﻃ .
رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ
،ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ طﺎﺒﺗرا
ﻦﯿﺑ ﻦﺳ و ﻪﻘﺑﺎﺳ يرﺎﮐ نادﺎﺘﺳا ﻪﺑ
ناﺰﯿﻣ يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﺎﻬﻧآ
زا حﺮﻃ مﺎﻏدا سﺎﺳاﺮﺑ ﺐﯾﺮﺿ
ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﻮﺳﺮﯿﭘ
طﺎﺒﺗرا ﯽﻄﺧ يرادﺎﻨﻌﻣ ﻦﯿﺑ
ﻦﺳ و ﻪﻘﺑﺎﺳ
يرﺎﮐ ﺎﺑ ناﺰﯿﻣ يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر نادﺎﺘﺳا
هﺪﯾد ﺪﺸﻧ .
لوﺪﺟ 4.
ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﻪﺘﺷر ﮏﯿﮑﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ زا ﺪﯿﺗﺎﺳا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر هﺮﻤﻧ ﺪﯿﺗﺎﺳا ي
ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ ﻪﺘﺷر تاﺮﻤﻧ ﻪﻧﺎﯿﻣ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا± هﺪﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮﺷ داﺮﻓا داﺪﻌﺗ
آ هرﺎﻣ P-Value Z
ﺢﯾﺮﺸﺗ مﻮﻠﻋ 5/
6 2/
4 5/± 27 4
يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ 83
/4 6/
7 5/± 24 426 6
/0 - 476
/0
ﻞﻏﺎﺷ ﯽﮑﺷﺰﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا هﺪﻣآ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﯽﺠﻨﺳﺮﻈﻧ رد يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ عﻮﻤﺠﻣ رد ،مﺎﻏدا هژوﺮﭘ رد 130
يﻮﺠﺸﻧاد
ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ زا ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ ﻊﻄﻘﻣ رد ﯽﮑﺷﺰﭘ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .
نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻞﮐ زا 69
ﺮﻔﻧ ) 1/
53 (٪
و ﺮﺘﺧد 61
ﺮﻔﻧ ) 9/
46 (٪ ﺪﻧدﻮﺑ ﺮﺴﭘ .
1/
23 نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ٪
لﺎﺳ يدورو 1390
، 3/
32 لﺎﺳ يدورو ٪ 1391
و 6/
44
٪ لﺎﺳ يدورو
1392 ﺪﻧدﻮﺑ . نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻨﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 3/
21
ﺎﻬﻧآ ﻦﯾﺮﺘﻨﺳ ﻢﮐ دﻮﺑ لﺎﺳ 19
ﻦﯾﺮﺗ ﻦﺴﻣ و 30
ﻦﺳ لﺎﺳ
ﺖﺷاد . مﺎﻏدا حﺮﻃ زا نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺖﯾﺎﺿر ﯽﻠﮐ هﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ 4/
5 5/ ± 29 ﻦﯿﺑ بﺎﺴﺘﮐا ﻞﺑﺎﻗ تاﺮﻤﻧ ﻪﻨﻣاد و دﻮﺑ
-45 5 ﺖﺳا هدﻮﺑ .
يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﺢﻄﺳ ﻞﮐ رد 2
زا ﺮﻔﻧ
نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد )
5/
1 (٪ يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﺢﻄﺳ ،ﻢﮐ 96
ﺮﻔﻧ ) 8/
73 (٪ رد
ﻮﺘﻣ ﺪﺣ يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﺢﻄﺳ و ﻂﺳ 32
ﺮﻔﻧ )6 / 24 (٪ حﺮﻃ زا
دﻮﺑ دﺎﯾز ﺪﺣ رد ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا .
حﺮﻃ تﻻاﻮﺳ تﺎﯿﺋﺰﺟ
لوﺪﺟ رد هﺪﺷ 5
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
هﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رد توﺎﻔﺗ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﺲﻨﺟ ﮏﯿﮑﻔﺗ ﻪﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر
رادﺎﻨﻌﻣ ترﻮﺼﺑ ﺮﺘﺧد نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ و دﻮﺑ رادﺎﻨﻌﻣ ﺮﺗﻻﺎﺑ دﻮﺑ ﺮﺴﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا )
لوﺪﺟ 6 .(
لوﺪﺟ 5 . ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ ﻒﻠﺘﺨﻣ دﺎﻌﺑا زا ﯽﮑﺷﺰﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﺢﻄﺳ ﯽﻧاواﺮﻓ ﻊﯾزﻮﺗ
ﺳ ﺌ تﻻاﻮ ﻢﮐ ﯽﻠﯿﺧ
ﻢﮐ ﻂﺳﻮﺘﻣ
دﺎﯾز دﺎﯾز رﺎﯿﺴﺑ
فاﺮﺤﻧا و ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رﺎﯿﻌﻣ
ﻪﺘﻓﺎﯾ مﺎﻏدا سورد عﻮﻧ زا ﺖﯾﺎﺿر 1
) 8/
0 ( 16 ) 3/
12 ( 45 )6 / 34 ( 44 ) 8/
33 ( 24 ) 5/
18 ( 95
/0 6/± 3
ﺪﯿﺗﺎﺳا ﺲﯾرﺪﺗ هﻮﺤﻧ زا ﺖﯾﺎﺿر 3
) 3/
2 ( 15 ) 5/
11 ( 60 ) 2/
46 ( 39 ) 30 ( 13 ) 10 ( 89
/0 3/± 3
ﺎﻫژﻻﻮﻣ و ﺢﯾﺮﺸﺗ ﻦﻟﺎﺳ رد دﻮﺟﻮﻣ تﺎﻧﺎﮑﻣا زا ﺖﯾﺎﺿر 2
) 5/
1 ( 30 ) 1/
23 ( 5 ) 8/
40 ( 40 ) 8/
30 ( 5 ) 8/
3 ( 86
/0 1/± 3
ﻪﺘﻓﺎﯾ مﺎﻏدا سورد نﻮﻣزآ يراﺰﮔﺮﺑ نﺎﻣز زا ﺖﯾﺎﺿر 8
) 2/
6 ( 35 ) 9/
26 ( 51 ) 2/
39 ( 30 ) 1/
23 ( 6) 6/
4 ( 96
/0 9/± 2
ﺳ ﯽﺣاﺮﻃ هﻮﺤﻧ زا ﺖﯾﺎﺿر ﺌ
نﻮﻣزا تﻻاﻮ 4
) 1/
3 ( 22 ) 9/
16 ( 60 ) 2/
46 ( 38 ) 2/
29 ( 6) 6/
4 ( 86
/0 2/± 3
ﻪﺘﻓﺎﯾ مﺎﻏدا سورد ﯽﻫد هﺮﻤﻧ هﻮﺤﻧ زا ﺖﯾﺎﺿر 6)
6/
4 ( 24 ) 5/
18 ( 53 ) 8/
40 ( 35 ) 9/
26 ( 12 ) 2/
9 ( 99
/0 2/± 3
ﻪﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ صﺎﺼﺘﺧا ﺪﺣاو داﺪﻌﺗ زا ﺖﯾﺎﺿر سورد زا ﮏﯾ ﺮﻫ
ﻪﺘﻓﺎﯾ مﺎﻏدا 3
) 3/
2 ( 29 ) 3/
22 ( 43 ) 1/
33 ( 45 )6 / 34 ( 10 ) 7/
7 ( 96
/0 2/± 3
ﻪﺘﻓﺎﯾ مﺎﻏدا سورد رد ﺪﯿﺗﺎﺳا بﺎﯿﻏ و رﻮﻀﺣ هﻮﺤﻧ زا ﺖﯾﺎﺿر 5
) 8/
3 ( 15 ) 5/
11 ( 42 ) 3/
32 ( 55 ) 3/
42 ( 13 ) 10 ( 95
/0 4/± 3
سورد ﺎﺑ مﺎﻏدا حﺮﻃ يﺮﻈﻧ سورد ﻖﺑﺎﻄﺗ ناﺰﯿﻣ زا ﺖﯾﺎﺿر 3 ﯽﻠﻤﻋ
) 3/
2 ( 19 )6 / 14 ( 33 ) 4/
25 ( 54 ) 5/
41 ( 21 ) 2/
16 ( 99
/0 5/± 3
ﻪﺑ لوﺪﺟ رد ﺎﻫ هداد داﺪﻌﺗ ترﻮﺻ
) ﺪﺻرد ( ﺖﺳا هﺪﻣآ . لوﺪﺟ 6.
ﺲﻨﺟ ﮏﯿﮑﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ زا نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﺲﻨﺟ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر هﺮﻤﻧ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا± آ
هرﺎﻣ P-Value t
دﺮﻣ 3/
5 8/± 27
نز 5
1/± 56 31
/3 001
/0
آ نﻮﻣزآ عﻮﻧ يرﺎﻣ : ﻞﻘﺘﺴﻣ ﯽﺗ
و ﻞﮐ لﺪﻌﻣ ﻦﯿﺑ نﻮﺳﺮﯿﭘ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﻮﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯽﻄﺧ طﺎﺒﺗرا ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ زا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ
ﺪﺷ هﺪﯾد رادﺎﻨﻌﻣ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ .
ﻪﮐ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻪﮐ ترﻮﺻ ﻦﯾا ﻪﺑ
يﺮﺘﺸﯿﺑ لﺪﻌﻣ ﺰﯿﻧ مﺎﻏدا حﺮﻃ زا نﺎﺸﺘﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ ﺪﻨﺘﺷاد
ﺮﺘﺸﯿﺑ دﻮﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺮﯾﺎﺳ زا .
و نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻦﺳ ﻦﯿﺑ طﺎﺒﺗرا
دﻮﺒﻧ رادﺎﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا مﺎﻏدا حﺮﻃ زا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ .
يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ
حﺮﻃ زا ﺖﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ ،ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ و ﯽﻤﻠﻋ ﺖﺌﯿﻫ يﺎﻀﻋا هﺎﮔﺪﯾد زا نآ ياﺮﺟا هﻮﺤﻧ و مﺎﻏدا
ﯽﻣ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﺣ رد عﻮﻤﺠﻣ رد نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺪﺷﺎﺑ
. ﻪﻌﻟﺎﻄﻣرد ا
ي
ﺮﮐ ﻦﺋو و لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ 1986
، مﺎﻏدا ﺲﯾرﺪﺗ مﻮﻠﻋ ﻪﯾﺎﭘ و
ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ار ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ و
ﺞﯾﺎﺘﻧ نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد
دﻮﺑ حﺮﻃ ﻦﯾا رد )
10 ( . داد نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا
يﺮﺘﺸﯿﺑ لﺪﻌﻣ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا نﺎﺸﺘﯾﺎﺿر ناﺰﯿﻣ ،ﺪﻨﺘﺷاد
دﻮﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﺮﯾﺎﺳ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺰﯿﻧ مﺎﻏدا حﺮﻃ .
رد ﻒﯿﻠﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
و ﺖﯾار لﺎﺳ رد 1996
ﺲﯾرﺪﺗ ﻪﺘﻓﺎﯾ مﺎﻏدا ﯽﻣﻮﺗﺎﻧآ
و
يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ار
ﯽﺳرﺮﺑ ﻧدﺮﮐ ﺪ و ﻦﯾا نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮﺷ شور
ار رد
ﻞﯿﻬﺴﺗ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﺮﺛﺆﻣ ﻠﺗ ﯽﻘ ﺪﻧدﺮﮐ ) 11 (.
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻒﯿﻠﮐ و
ﺖﯾار دراد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ .
و ﺢﻟﺎﺻ
لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ 2004
زا ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ سورد مﺎﻏدا ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ
رد يژﻮﻟﻮﺗﺎﻣور و يﺪﭘﻮﺗرا ،ﯽﺘﻠﮑﺳا ﯽﻧﻼﻀﻋ سورد ﻪﻠﻤﺟ و هدﻮﻤﻧ ﯽﻧﺎﯾﺎﺷ ﮏﻤﮐ ﯽﮑﺷﺰﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﺎﻀﻋا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﺖﺌﯿﻫ ي
ﻮﺠﺸﻧاد و ﯽﻤﻠﻋ ﻪﺘﺷاد ﯽﭘ رد ار نﺎﯾ
ﺖﺳا ) 12 (.
لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و ﺖﯿﻤﺳا 2013
يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﻪﺑ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ و لﺎﮑﯾﺪﻣﻮﯿﺑ مﻮﻠﻋ ﺎﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ سورد مﺎﻏدا درﻮﻣ رد و ﺮﯿﺴﻔﺗ ترﺪﻗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻏﺎﺑ مﺎﻏدا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﯿﺳر ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﺪﯾدﺮﮔ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻖﯿﻘﺤﺗ )
13 ( . ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ نﺎﺑود
نارﺎﮑﻤﻫ و
مﺎﻏدا ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ سورد
مﻮﻠﻋ ﻪﯾﺎﭘ و ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ كرد و شﺮﮕﻧ
نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد و
نادﺎﺘﺳا ار ﺖﺒﺴﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد ﻪﺑ
ﺖﺳا هداد )
14 ( . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺲﻧوا
تاو و لﺎﺳ رد 2005 حﺮﻃ
مﺎﻏدا ﯽﻘﻓا و يدﻮﻤﻋ سورد
،ﯽﻣﻮﺗﺎﻧآ ﻦﯿﻨﺟ و ﯽﺳﺎﻨﺷ يژﻮﻟﻮﯿﺑ
ﯽﺳرﺮﺑ ﺷ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ و ﺪ حﺮﻃ
يدﻮﻤﻋ مﺎﻏدا ﺖﺒﺴﻧ
ﻪﺑ
حﺮﻃ مﺎﻏدا ﯽﻘﻓا رد ﻢﻬﻓ ﺐﻟﺎﻄﻣ دﻮﺑ ﺮﺗﺮﺛﺆﻣ و
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺦﺳﺎﭘ
ﯽﻫد ﺖﮐﺮﺷ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ رﺎﯿﺴﺑ
ﻻﺎﺑ و هدﻮﺑ ﺖﮐﺮﺷ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
ﺖﯾﺎﺿر دﻮﺧ ار زا حﺮﻃ ﮏﯿﺗﺎﻤﺘﺴﯿﺳ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ
دﺎﯾز مﻼﻋا ﺪﻧدﺮﮐ
) 15 (.
ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد رﺎﻣﻮﮐ
و نارﺎﮑﻤﻫ لﺎﺳ رد
2006 ﺲﯾرﺪﺗ
يژﻮﻟﻮﺘﺴﯿﻫ و
يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘﻮﺘﺴﯿﻫ ار
ﻪﺑ ترﻮﺻ ﯽﻣﺎﻏدا درﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ
راﺮﻗ ﺪﻧداد و ﺦﺳﺎﭘ حﺮﻃ نﺎﮔﺪﻨﻫد مﺎﻏدا
يدﻮﻤﻋ ار ياﺮﺑ
يﺮﯿﮔدﺎﯾ
،ﺮﺘﻬﺑ ﺪﻧداد دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ )
16 (.
يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
لﺎﺳ رد ﻪﮐ 2013
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا نارﺎﮑﻤﻫ و يداﺪﻐﺑ ﻂﺳﻮﺗ
لﺎﮑﯿﻨﯿﻠﮐ مﻮﻠﻋ ﺎﺑ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا ﻪﮐ ﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ يژﻮﻟﻮﯾدار رﺎﮐ هزﺎﺗ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﺼﯿﺨﺸﺗ ﺖﻗد ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻣ ددﺮﮔ ﯽ ) 17 ( . ﺪﻠﯿﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ر
لﺎﺳ رد كﺮﺑ 2008
نﺎﺸﻧ
ﻪﮐ داد ﺪﻧا هدﻮﺑ ﻖﻓاﻮﻣ سورد مﺎﻏدا ﺎﺑ ﺪﯿﺗﺎﺳا )
18 (.
ﻦﯾا رد
دوﺪﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ 40
ﻞﯿﻬﺴﺗ ﺖﻬﺟ مﺎﻏدا حﺮﻃ تروﺮﺿ ﺪﯿﺗﺎﺳا ٪
ﺎﻬﻧآ ﺖﯾﺮﺜﮐا و ﺪﻨﺘﺴﻧاد ﯽﻣ دﺎﯾز ار نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يﺮﯿﮔدﺎﯾ ار نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻞﯿﻬﺴﺗ ﺖﻬﺟ مﺎﻏدا حﺮﻃ تروﺮﺿ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻢﮐ و ﻂﺳﻮﺘﻣ .
ﺪﯿﺗﺎﺳا ﻪﮑﻨﯾا ﺖﻠﻋ ﻪﻠﻤﺟ زا
ﻏدا حﺮﻃ تروﺮﺿ كرد مﺪﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﺪﻨﺘﺴﻧاد ﯽﻣ ﻢﮐ ار مﺎ
،ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﻂﺳﻮﺗ حﺮﻃ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﻪﯿﺟﻮﺗ ،حﺮﻃ زا ﺎﻬﻧآ ﺖﺳرد ﯽﮕﻨﻫﺎﻤﻫ مﺪﻋ و سورد ﺲﯾرﺪﺗ درﻮﻣ رد ﺪﯿﺗﺎﺳا ﯽﺘﻨﺳ شﺮﮕﻧ هرﺎﺷا ﯽﻣﺎﻏدا ﻪﺘﺴﺑ ﺮﻫ ﺲﯾرﺪﺗ ياﺮﺑ مﺎﻏدا حﺮﻃ ﻦﯿﺳرﺪﻣ ﻦﯿﺑ دﺮﮐ . لﺎﺳ رد ﻪﮐ يﺮﮕﯾد ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ 2013
و نﻮﺘﻟوﺎﻧ ﻂﺳﻮﺗ رد نارﺎﮑﻤﻫ
داد نﺎﺸﻧ ﯽﮑﯿﻨﯿﻠﮐ سورد ﺎﺑ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ مﺎﻏدا درﻮﻣ
اﺪﯿﭘ يﺪﻌﺑ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ياﺮﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ قﻮﺷ و رﻮﺷ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ ) 19 (.
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و سﺎﯾو ﺮﮕﯾد يا
2008 ﯾ ﺮﺛا يﺮﯿﮔدﺎ سورد رد حﺮﻃ مﺎﻏدا ار رد ﻦﯿﺑ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد
ﯽﮑﺷﺰﭘ لﺎﺳ لوا درﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ راﺮﻗ ﺪﻧداد و ﺖﯾﺎﺿر ،ﺞﯾﺎﺘﻧ
نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد زا
حﺮﻃ مﺎﻏدا ار نﺎﺸﻧ داد . درﻮﺧزﺎﺑ نادﺎﺘﺳا ﺰﯿﻧ رد
درﻮﻣ ﻦﯾا حﺮﻃ ﺖﺒﺜﻣ دﻮﺑ و ﺪﯾاﻮﻓ ﻦﯾا ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ حﺮﻃ
ﺖﻬﺟ
يﺮﯿﮔدﺎﯾ سورد
مﻮﻠﻋ ﻪﯾﺎﭘ و ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﺪﺷ نﺎﯿﺑ )
20 (.
ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ
هﺎﮔﺪﯾد زا مﺎﻏدا حﺮﻃ زا يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺪﯿﺗﺎﺳا .
رد نارﺎﮑﻤﻫ و ناﻮﮐ يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
لﺎﺳ 2010 ﻦﯿﻨﺟ ،يرادﺮﺑﺮﯾﻮﺼﺗ يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ سورد مﺎﻏدا ،
ﯽﺤﻄﺳ ﯽﻣﻮﺗﺎﻧآ و ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺖﻓﺎﺑ ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار
و
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﯽﻠﻤﻋ و يرﻮﺌﺗ سورد يﺮﯿﮔدﺎﯾ رد مﺎﻏدا حﺮﻃ ﻪﮐ
دﻮﺑ ﺪﯿﻔﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ ﻪﺘﺷر نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد هدﺎﻣآ رد ار ﺎﻬﻧآ و
دﺮﮐ ﯽﻣ ﮏﻤﮐ مﺮﺗ تﺎﻧﺎﺤﺘﻣا ياﺮﺑ يزﺎﺳ .
ﺪﺷ نﺎﯿﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد ﻢﻬﻓ رد ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞﺣ سﺎﺳا ﺮﺑ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻪﮐ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺐﺘﮐ و ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺪﯿﻔﻣ ﺪﺣ ﻪﺑ سورد مﺎﻏدا حﺮﻃ
دراﺪﻧ دﻮﺟو ﯽﻓﺎﮐ )
21 ( . ﺰﯿﺗرا لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و 2011
،
ﻧﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد و ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﯽﻘﻓا مﺎﻏدا حﺮﻃ درﻮﻣ رد ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽ
رد مﺎﻏدا حﺮﻃ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ،ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا فﺪﻫ هوﺮﮔ ﻪﮐ ﺮﺛﺆﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﯽﺳرد تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ يﺮﯿﮔدﺎﯾ و ﺖﺳا هدﻮﺑ
ياﺮﺑ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ هرود رد ،ﯽﻘﻓا مﺎﻏدا حﺮﻃ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﻪﺑ ﺎﻫ ترﺎﻬﻣ ﺐﺴﮐ و يﺮﯿﮔدﺎﯾ هدﺎﻔﺘﺳا يﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ راﺰﺑا ناﻮﻨﻋ
دﻮﺷ ) 22 ( . و نﺎﻤﺣر لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ
2011 ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ
دﺮﺒﺸﯿﭘ ﺚﻋﺎﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد ﻞﻣﺎﮐ مﺎﻏدا دﻮﺷ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻞﯿﻬﺴﺗ و ﯽﺷزﻮﻣآ فاﺪﻫا )
23 (.
نادﺎﺘﺳا زا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﺠﻨﺳﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ عﻮﻤﺠﻣ رد و
ﺖﻬﺟ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ سورد مﺎﻏدا ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﯽﻣ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﺎﺑ ﻪﯾﺎﭘ مﻮﻠﻋ ﻊﻄﻘﻣ رد ﯽﮑﺷﺰﭘ سورد ﻖﯿﺒﻄﺗ
يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﺐﻠﺟ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ ﺎﺑ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﯽﻟو هدﻮﺑ ﻢﻬﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺟاﻮﻣ مﺎﻏدا ﺖﯿﻫﺎﻣ و شور رد نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد و ﺪﯿﺗﺎﺳا دراد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻪﺑ جﺎﯿﺘﺣا .
ﯽﻧادرﺪﻗ و ﺮﮑﺸﺗ
ﻤﺗ زا و ﺢﯾﺮﺸﺗ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ﯽﻤﻠﻋ ﺖﺌﯿﻫ يﺎﻀﻋا ﯽﻣﺎ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد هﺪﻨﻨﮐ ﺖﮐﺮﺷ نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﻢﯾراد ار ﺮﮑﺸﺗو ﺮﯾﺪﻘﺗ لﺎﻤﮐ .
References
1. Abdolmaleki A, Solhi M, Farshad A, Joneidi Jafari A, Mohtadi N. Study of occupational health research and educational challenges from the perspective of students. National Conference on the Evaluation of the University Systems 2015; Tehran: Sanati Sharif University.(In persian)
2. Dehghan M, Anvari M, Sharifabad MH, Talebi A, Nahangi H, Abbasi A, et al. The view points of medical students in Yazd University of Medical Sciences toward horizontal integration teaching method in anatomical sciences courses. Strides in Development of Medical Education.
2011;8(1):81-7. (In persian)
3. Dahle LO, Brynhildsen J, Behrbohm Fallsberg M, Rundquist I, Hammar M.
Pros and cons of vertical integration between clinical medicine and basic science within a problem-based undergraduate medical curriculum:
examples and experiences from Linkoping, Sweden. Med Teach.
2002;24(3):280-5.
4. Brynhildsen J, Dahle LO, Behrbohm Fallsberg M, Rundquist I, Hammar M.
Attitudes among students and teachers on vertical integration between clinical medicine and basic science within a problem-based undergraduate medical curriculum. Med Teach. 2002;24(3):286- 8.
5. Eisenstein A, Vaisman L, Johnston-Cox H, Gallan A, Shaffer K, Vaughan D, et al.
Integration of basic science and clinical
University School of Medicine. Acad Med. 2014;89(1):50-3.
6. Vidic B, Weitlauf HM. Horizontal and vertical integration of academic disciplines in the medical school curriculum. Clin Anat. 2002;15(3):233-5.
7. Vink SC, Van Tartwijk J, Bolk J, Verloop N. Integration of clinical and basic sciences in concept maps: a mixed-method study on teacher learning. BMC Med Educ. 2015;15:20.
8. Ward KP. Horizontal integration of the basic sciences in the chiropractic curriculum. J Chiropr Educ.
2010;24(2):194-7.
9. Horizontal integration of basic sciences Yazd, Iran: Shahid Sadoughi University of Yazd; 2015 [updated 2015; cited 2015].
Available from:
http://www.ssu.ac.ir/fileadmin/templates/f a/daneshkadaha/daneshkadah_pezeshki/U pload_DPezeshki/powerpoint/edgham- ofoghi.ppt.
10. Croen LG, Lief PD, Frishman WH.
Integrating basic science and clinical teaching for third-year medical students. J Med Educ. 1986;61(6):444-53.
11. Cliff WH, Wright AW. Directed case study method for teaching human anatomy and physiology. Am J Physiol. 1996;270(6 Pt 3):S19-28.
12. Saleh K, Messner R, Axtell S, Harris I, Mahowald ML. Development and evaluation of an integrated musculoskeletal disease course for medical students. J Bone Joint Surg Am.
2004;86-A(8):1653-8.
13. Smith CL, Jarrett M, Bierer SB.
biomedical graduate education to promote translational research: strategies from two new PhD programs. Acad Med.
2013;88(1):137-43.
14. Duban S, Mennin S, Waterman R, Lucero S, Stubbs A, Vanderwagen C, et al.
Teaching clinical skills to pre-clinical medical students: integration with basic science learning. Med Educ.
1982;16(4):183-7.
15. Evans DJ, Watt DJ. Provision of anatomical teaching in a new British medical school: getting the right mix. Anat Rec B New Anat. 2005;284(1):22-7.
16. Kumar RK, Freeman B, Velan GM, De Permentier PJ. Integrating histology and histopathology teaching in practical classes using virtual slides. Anat Rec B New Anat. 2006;289(4):128-33.
17. Baghdady MT, Carnahan H, Lam EW, Woods NN. Integration of basic sciences and clinical sciences in oral radiology education for dental students. J Dent Educ.
2013;77(6):757-63.
18. Bilderback K, Eggerstedt J, Sadasivan KK, Seelig L, Wolf R, Barton S, et al.
Design and implementation of a system- based course in musculoskeletal medicine for medical students. J Bone Joint Surg Am. 2008;90(10):2292-300.
19. Knowlton AA, Rainwater JA, Chiamvimonvat N, Bonham AC, Robbins JA, Henderson S, et al. Training the translational research teams of the future:
UC Davis-HHMI Integrating Medicine into Basic Science program. Clin Transl Sci. 2013;6(5):339-46.
20. Vyas R, Jacob M, Faith M, Isaac B, Rabi S, Sathishkumar S, et al. An effective integrated learning programme in the first year of the medical course. Natl Med J India. 2008;21(1):21-6.
21. Cowan M, Arain NN, Assale TS, Assi AH, Albar RA, Ganguly PK. Student- centered integrated anatomy resource sessions at Alfaisal University. Anat Sci Educ. 2010;3(5):272-5.
22. Ortiz N, Pedrogo Y, Bonet N. Integration of high-fidelity simulator in third-year paediatrics clerkship. Clin Teach.
2011;8(2):105-8.
23. Rehman R, Iqbal A, Syed S, Kamran A.
Evaluation of integrated learning program of undergraduate medical students. Pak J Physiol. 2011;7(2):37-41.
