ﺺﺧﺎﺷ يوزﻮﺣ ﻲﺸﻳﺪﻧاﻮﻧ يﺎﻫ
) ﺎﺑ ﺗ ﺄ ﺸﻳﺪﻧا ﺮﺑ ﺪﻴﻛ ﺔ
ﺖﻳآ يﺮﻬﻄﻣ ﻲﻀﺗﺮﻣ ﷲا (
ارﺪﺻ ﺎﺿﺮﻴﻠﻋ
1
ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد ﺪﻜﺸﻧاد
ة ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ و قﻮﻘﺣ
ﻲﻫﺎﻨﭘدﻮﻤﺤﻣ ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣﺪﻴﺳ
هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﻲﺳﺎﻴﺳ مﻮﻠﻋ
رﻮﻧ مﺎﻴﭘ هﺎﮕﺸﻧاد ناﺮﻬﺗ نﺎﺘﺳا
) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
13 / 8 /
90 ﺗ ﺦﻳرﺎﺗ ﺐﻳﻮﺼ : 23 / 11 / 90 (
هﺪﻴﻜﭼ
ﭼ ﻴ ﺘﺴ ﻲ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﻳد و دﺪﺠﺗ ﺑ ﻪ و ﻳ هﮋ زا ﺮﺧاوا ﺖﻨﻄﻠﺳ رﺎﺟﺎﻗ
، هراﻮﻤﻫ درﻮﻣ ﺄﺗ ﻣ ﻞ ناﺪﻨﻤﺸﻳﺪﻧا هدﻮﺑ
و
ﺦﺳﺎﭘ ﻪﺑ نآ
، ور ﻳ ﺎﻫدﺮﻜ ي ﻔﻠﺘﺨﻣ ﻲ ار ﻞﻜﺷ هداد ﺖﺳا . ور ﻳ دﺮﻜ ﺮﻜﻔﻨﺷور ي ﻲﭘ رد ﺖﻟﺎﺻا ﻲﺸﺨﺑ ﻪﺑ
دﺪﺠﺗ و راﺬﮔ زا ﺖﻨﺳ ﺖﺳا
؛ رد
،ﻞﺑﺎﻘﻣ ور ﻳ دﺮﻜ ﺘﻨﺳ ﻲ ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻪﺑ ﺖﻴﻌﺒﺗ زا ﺖﻨﺳ ﻒﻠﺳ و ﻲﺑ زﺎﻴﻧ ي ﻦﻳد
زا ﻧد ﻴﺎ ي نرﺪﻣ ﺖﺳا . دﺮﻜﻳور يﺮﮕﻳد ﻧﻴ ﺰ رد ﻣﻴ نﺎ ﻧﺎﺣور ﻴ ﺖ هزﻮﺣ ﺎﺑ ناﻮﻨﻋ
» ﺪﻧاﻮﻧ ﻳ ﺸ ﻲ وزﻮﺣ ي
«
دﻮﺟو دراد ﻪﻛ ﻦﻤﺿ ﻲﺸﺨﺑرﺎﺒﺘﻋا ﻪﺑ
ﻲﻧﺎﺒﻣ ﻲﺘﻨﺳ
،هزﻮﺣ ﺮﺑ يزﺎﺳزﺎﺑ ﻦﻳا ﺖﻨﺳ يﺮﻜﻓ رد ﻮﺗﺮﭘ
،ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﺶﺳﺮﭘ ﺎﻫ و يﺎﻫزﺎﻴﻧ
،ﺪﻳﺪﺟ ﺪﻘﻧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و د ﻳﻨ ﻲ
، ﻊﻤﺟ ﻦﻴﺑ ﺖﻨﺳ و ﺠﺗ ﺪ د و هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻲﺳﺎﻴﺳ
و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻦﻳد و ﺎﻤﻠﻋ رد يﺎﻴﻧد ﺪﻳﺪﺟ ﻛﺄﺗ ﻴ ﺪ دراد .
،اﺮﮔﺪﺼﻗ يﺮﻴﺴﻔﺗ شور ﺎﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا ﺸﻳﺪﻧا
ﺔ
ﻲﺳﺎﻴﺳ - ﻲﺒﻫﺬﻣ ﻧﺎﺣور ﻴ ﺖ ﺪﻧاﻮﻧ ﻳ ﺶ هزﻮﺣ ﺑ ﻪ هﮋﻳو آﻳ ﺖ ﷲا ﻀﺗﺮﻣ ﻲ ﺮﻬﻄﻣ ي ار زا ﺮﺛﺄﺘﻣ تﻻﻮﺤﺗ
ﻲﺳﺎﻴﺳ رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺮﺻﺎﻌﻣ اﻳ ناﺮ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﺘﺳد سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎ
يﺎﻫدرو ﻦﻳا
،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻧاﻮﻧ ﻲﺸﻳﺪ رد دﺎﻬﺘﺟا ،
ﻔﺴﻠﻓ ،ﺖﻴﻧﺎﺣور يﺮﺒﻫر ﺔ
و ﻲﻨﻳد يﺮﮔﺎﻴﺣا ،ﻲﻬﻟا ﻲﻨﻳد ﻲﺳاﺮﻛﻮﻣد
ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ نﺎﻳﺮﺟ يﺎﻫ
ﺖﺳا يوزﻮﺣ ﻲﺸﻳﺪﻧاﻮﻧ .
يﺪﻴﻠﻛ نﺎﮔژاو
،دﺎﻬﺘﺟا ﺣا ﻴ ﺮﮔﺎ ي
،ﻲﻨﻳد
،ﻲﻨﻳد ﻲﺳاﺮﻛﻮﻣد ﻲﻬﻟا ﺔﻔﺴﻠﻓ
، ﺪﻧاﻮﻧ ﻳ ﺸ ﻲ وزﻮﺣ ي
، ﻻو ﻳ ﺖ ﻘﻓ ﻴ ﻪ
1 . لﻮﺌﺴﻣ ةﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﺲﻛﺎﻓ
: 66409595 - Email: [email protected] 021
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻂﻳاﺮﺷ لﻮﻠﻌﻣ يوزﻮﺣ ﻲﺸﻳﺪﻧاﻮﻧ نارود
نرﺪﻣ ﻬﺟاﻮﻣ نﺎﻜﻣا ﻪﻛ ﺖﺳا ﺔ
زﻮﺣ ة ﺮﺼﻋ ﺎﺑ ﻲﺘﻨﺳ
دروآ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﺪﻳﺪﺟ .
ﻢﻛ و ﻊﻳﺮﺳ ﻲﻃﺎﺒﺗرا ﻞﻳﺎﺳو ﺮﻴﻈﻧ نرﺪﻣ يﺎﻴﻧد يﺎﻫراﺰﺑا و تﺎﻧﺎﻜﻣا
،ﻪﻨﻳﺰﻫ
،ﺪﻳﺪﺟ ﻲﺳﺎﻴﺳ يﺎﻫدﺎﻬﻧ ﭘﻴ
ﺖﻓﺮﺸ ﺎﻫ ي ﻪﻧاروﺎﻨﻓ يدﺎﺼﺘﻗا و
، ﻌﻣﺎﺟ طﺎﻄﺤﻧا و ﻒﻌﺿ ﺔ
ﻲﻣﻼﺳا و
زﻮﺣ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ة
ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻴﻧد ﻞﻴﻠﺤﺗ رد ﻲﺘﻨﺳ
، ﻣز ﻴ ﻪﻨ ﺎﻫ ي مزﻻ نﺎﻳﺮﺟ دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ اﺮﮔدﺪﺠﺗ يﺎﻫ
ار
رد دروآ ﻢﻫاﺮﻓ رﺎﺟﺎﻗ ﺖﻨﻄﻠﺳ ﺮﺧاوا .
،ﻲﻳورﺎﻳور ﻦﻳا رد يﺮﻜﻔﻨﺷور دﺮﻜﻳور
ﻲﭘ رد
ﺖﻟﺎﺻا دﺪﺠﺗ ﻪﺑ ﻲﺸﺨﺑ و
زا ﻞﻣﺎﻛ راﺬﮔ ﺖﻨﺳ
و ﻲﺘﻨﺳ دﺮﻜﻳور ،ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﻪﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ
ﻞﻣﺎﻛ ﺖﻴﻌﺒﺗ
ﺖﻨﺳ زا ﻲﺑ و يزﺎﻴﻧ نرﺪﻣ يﺎﻴﻧد زا ﻦﻳد هدﻮﺑ
ﺖﺳا . ﻧﺎﻴﻣ نﺎﻳﺮﺟ ﺔ
» ﻳﺪﻧاﻮﻧ يوزﻮﺣ ﻲﺸ «
ﺶﻨﻛاو رد
نﺎﻳﺮﺟ ود ﻪﺑ ﻦﻴﺸﻴﭘ
و ﻲﭘ رد رد لﻮﺤﺗ ﺖﺣﺎﺳ
و يﺮﻜﻓ ﺮﺻﺎﻌﻣ ناﺮﻳا ﻲﺳﺎﻴﺳ و
ﻞﺣ ياﺮﺑ
» لاوز و طﺎﻄﺤﻧا ﻞﻜﺸﻣ «
ﻌﻣﺎﺟ ﺔ ﻦﻳد ياﺮﺠﻣ زا ﻲﻣﻼﺳا ﺖﻣا و ﻲﻧاﺮﻳا و
هزﻮﺣ يﺎﻤﻠﻋ نﺎﻴﻣ رد
ﺖﻓﺮﮔ ﻞﻜﺷ .
ﻳ ﻜ زا ﻲ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ نﺎﮔ ﺘﺴﺟﺮﺑ ﺔ ﻲﮕﺸﻳﺪﻧا نﺎﻳﺮﺟ ﻦﻳا
، ﺖﻳآ ﻲﻀﺗﺮﻣ ﷲا يﺮﻬﻄﻣ
) 1298 ـ 1358 ش (
،ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﺪﻧا
ﻳ ﺸ ﺔ يو اﺮﮔﺪﺼﻗ ﻚﻴﺗﻮﻨﻣﺮﻫ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﻢﻬﻓ ياﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ
ﺎﻫ ي ﺮﺟ ﻳ نﺎ يوزﻮﺣ ﻲﺸﻳﺪﻧاﻮﻧ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻲﻣ ﻮﺷ د . نﺎﻤﻫ ﺮﺑو ﺲﻛﺎﻣ ﻪﻛ رﻮﻃ
1
ﺖﺳا ﻪﺘﻔﮔ
، ﺖﺷاد ﻪﻧﻻﺪﻤﻫ كرد ﻒﻟﺆﻣ ﺎﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ رد ﻪﺸﻳﺪﻧا ﻢﻬﻓ ياﺮﺑ
1949,74)
.(
رد ﻤﻫ ﻦﻴ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻴﺘﻨﺋﻮﻛ ، ﻨﻴﻜﺳا
2ﺮ زا ﻲﻳﺎﻫر ياﺮﺑ ﮕﺘﻔﺷآ
ﻲ ﺎﻫ ﺐﺳﺎﻨﻣ شور ذﺎﺨﺗا و ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ ي
ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﺘﻣ يﺮﻴﺴﻔﺗ شور ود ﺪﻘﻧ ﺎﺑ ﻪﺸﻳﺪﻧا ﺦﻳرﺎﺗ
3اﺮﮔ ﻪﻨﻴﻣز و
4اﺮﮔ ﻪﺑ ، ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺖﻴﻤﻫا
ﺖﻳﺪﺼﻗ ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻪﺸﻳﺪﻧا ﺢﻴﺤﺻ ﺮﻴﺴﻔﺗ رد ﻒﻟﺆﻣ 5
. ﻪﺑ ﻢﻬﻓ ياﺮﺑ ،يو ﺮﻈﻧ ﺮﻫ
ﻦﺘﻣ ﻳﺎﺑ ﺪ
ﺖﺳد ﻢﻛ ﺪﺷﺎﺑ دﻮﺟﻮﻣ ﺮﻣا ود ﻢﻬﻓ
؛ ﺷ هﺪﻴﻤﻬﻓ ﺪﺼﻗ ﻢﻫ ﻪﺑ ﻦﺘﻣ نﺪ
ﺑﺎﺜﻣ ﺔ ﺪﺼﻗ ﻲﻃﺎﺒﺗرا ﻞﻤﻋ هﺪﺷ
و
دﻮﺷ ﻢﻬﻓ ﺪﺼﻗ ﻦﻳا ﻪﻛ يﺪﺼﻗ ﻢﻫ
2002, 86)
ﺎﺗ (
ﻓﺮﺼﺗ
6تﺎ روآﻮﻧ و ي ﺎﻫ ي ﻦﺘﺷﻮﻧ رد هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ
ﻦﺘﻣ ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ رد :
ﻒﻟا ( ﻨﻛ ﺶ ﺎﻫ ي ﻰﺳﺎﻴﺳ - ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻨﻴﻣز ﻪﻛ دﻮﺟﻮﻣ
ﻪ ﺎﻫ ي ﻰﻠﻤﻋ ﻦﻳﻮﻜﺗ
ﻪﺸﻳﺪﻧا ﻰﻣ ﻞﻜﺷ ار ﺪﻫد
و ب ( مﻮﺳﺮﻣ رﺎﺠﻨﻫ ﻪﻛ ﺞﻳار رﺎﻜﻓا ا و 7
ﻟ ر يﻮﮕ ﺮﻜﻔﺗ ﺞﻳا ﻞﻴﻜﺸﺗ ار
ﻲﻣ ﻫد ﺪ
، دﻮﺷ ﻢﻬﻓ
Tully, 1988, 11)
.(
ﺸﻳﺪﻧا ﻲﺳرﺮﺑ رد شور ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺔ
زا ﺪﻳﺎﺑ يﺮﻬﻄﻣ
ﺎﻜﺗا ي ﺘﻛ ﻪﺑ فﺮﺻ ﺎ
ب ﺎﻫ
،رﺎﺛآ و زا يوﺮﻴﭘ ﻨﻳﺮﺘﻛد
ﻲ ﺎﺠﺴﻧا ﻞﻴﻤﺤﺗ ،صﺎﺧ م
ﺎﻫ رد ﻲﮕﺘﺧﺎﺳ ي
رﺎﻜﻓا نداد ﺖﺒﺴﻧ ، ﻪﻳﺮﻈﻧ
ﺎﻫ هدﻮﺒﻧ يو سﺮﺘﺳد رد ﻪﻛ ﺪﻳﺪﺟ ي ﺖﺳا
ﺸﻳﺪﻧا ندﺮﻛ دوﺪﺤﻣ ، ﺔ
ﻪﺑ وا
عﻮﺿﻮﻣ يﺎﻫ ﺸﻳﺪﻧا ﺮﻴﺴﻔﺗ ﺎﻳ صﺎﺧ ﺔ
ﻨﻴﻣز ﺮﺑ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺎﺑ يو ﻪ
ﺎﻫ دﺮﻛ ﺰﻴﻫﺮﭘ يﺮﻜﻓ و ﻲﺳﺎﻴﺳ ي
1. Max Weber. 2. Quentin Skinner. 3.Textualist.
4.Contextualist.
5.Intentionality.
6.Manipulation.
7.Convention.
Skinner, 2002)
ﺸﻳﺪﻧا ﻖﻴﻗد ﺮﻴﺴﻔﺗ ياﺮﺑ و(
ﺔ ﻦﺘﻣ يﺮﻬﻄﻣ ﻪﻨﻴﻣز ،1
ﺪﺼﻗ و2
ﺖﻴﻧ و رد ﻢﻫ ﺎﺑ ار وا 3
ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ .
ﻨﻴﻣز ﺔ ﻲﺳﺎﻴﺳ و ﻪﻳرﺎﺟﺎﻗ ﺮﺧاوا زا ﺮﺻﺎﻌﻣ ناﺮﻳا ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻂﻴﺤﻣ زا
ﺗ يﻮﻠﻬﭘ نارود ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻴﻧد ،ﻲﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﺎ
ﻪﻛ ﺪﻧا ﻳ ﻪﺸ ﺎﻫ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻞﻜﺷ نآ رد ًاوﺪﺑ يوزﻮﺣ نﺎﺸﻳﺪﻧاﻮﻧ و يﺮﻬﻄﻣ ي .
رﺎﺟﺎﻗ نﺎﻫﺎﺷ ﻪﺑ
رود
ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻴﻧد تﻻﻮﺤﺗ زا
، ﻖﻠﻄﻣ ﻢﻛﺎﺣ ﺶﻳﻮﺧ عﺎﺒﺗا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻨﻌﻟا
ﺪﻧدﻮﺑ
،ضﺮﻋ ،لﺎﻣ ،نﺎﺟ ﺮﺑ و
و كﻼﻣا ،سﻮﻣﺎﻧ ﺘﺳاﻮﺧ
ﺔ ﺪﻨﺘﺷاد ﻖﻠﻄﻣ رﺎﻴﺘﺧا مدﺮﻣ
)
،نارﻮﻓ 1382 : 219
.(
ﻦﻴﺑ ﻪﻴﺳور لﺎﺳ
ﺎﻫ ي
1180 - 1207 ش اﺪﺟ ار ناﺮﻳا وﺮﻤﻠﻗ زا ﻲﻌﻴﺳو ﺶﺨﺑ ،ﮓﻨﺟ ود ﻲﻃ دﺮﻛ
رد و هرود ا ي
هﺎﺠﻨﭘ ﻦﻴﺑﺎﻣ ﻪﻟﺎﺳ 1242
- 1293 ش
، ناﺮﻳا ﺖﻟود يﺎﻫزﺎﻴﺘﻣا
يرﺎﻴﺴﺑ رد ﺔﻨﻴﻣز هﺮﻬﺑ ﺎﻳ يرادﺮﺑ
ﻌﺳﻮﺗ و مﺎﺧ داﻮﻣ رﺎﺼﺤﻧا ﺔ
ﻲﻳﺎﻨﺑﺮﻳز ار
و ﺲﻴﻠﮕﻧا و سور عﺎﺒﺗا ﻪﺑ ﺖﻟود
ﺎﻫ داد رﻮﺑﺰﻣ ي .
رد
ﺪﻳﺪﭘ نﺎﻴﻧاﺮﻳا ﻲﻫﺎﮔآ رد ﻲﻧاﺮﺤﺑ ،ﻲﻄﻳاﺮﺷ ﻦﻴﻨﭼ ﻔﻄﻧ و را
ﺔ آﻮﻧ ﻲﻫﺎﮔآ ﻳ
ﺪﺷ ﻪﺘﺴﺑ ﻲﻨﻴ
)
،ﻲﻳﺎﺒﻃﺎﺒﻃ 1386 :
40
.(
رد ﻮﻛﺎﺒﻨﺗ ياﺮﺟﺎﻣ لﺎﺳ
ﺎﻫ ي 1270 و 1271 ش ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ، هدﻮﺗ
ا رد ﻖﻓﻮﻣ و هدﺮﺘﺴﮔ ي
ﻪﻛ دﻮﺑ ناﺮﻳا ﺦﻳرﺎﺗ يدﺎﻳز ةﺪﻋ
نﺎﻫاﻮﺧدﺪﺠﺗ ،ﺎﻤﻠﻋ زا و
رﺎﺠﺗ ﻲﻣدﺮﻣ و ﺰﻴﻧ ﺷ يدﺎﻋ مدﺮﻣ ﺎﻫﺮﻬ
ﻄﻠﺳ ﺔ ار ﺖﻟود و ﻲﺟرﺎﺧ ﻪﺑ
رﻮﻃ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺖﻓﺮﮔ
)
،يﺪﻛ 1361 : 125
.(
ﻳﺮﻤﺗ ﻮﻛﺎﺒﻨﺗ ﺶﺒﻨﺟ ﻲﻨ
ﻃوﺮﺸﻣ بﻼﻘﻧا ياﺮﺑ ﺔ
دﻮﺑ هﺪﻨﻳآ
)
،رﺎﮕﻟا 1369 : 323
.(
ﻪﻛ دﺮﻛ تﺎﺒﺛا ﻮﻛﺎﺒﻨﺗ ﺶﺒﻨﺟ رد مدﺮﻣ تازرﺎﺒﻣ
ﻲﺒﻫﺬﻣ ناﺮﺒﻫر ﻢﻬﻣ
ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﻦﻳﺮﺗﺮﺛﺆﻣ و ﺳو
ﻴﻠ لﺎﻘﺘﻧا ﺔ ﺪﻧا
ﻳ ﻪﺸ ﺎﻫ ﭼﻮﻛ مدﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﻫاﻮﺧﻮﻧ ي و ﻪ
رازﺎﺑ ﺪﻧ
)
،يﺮﺋﺎﺣ 1374 : 111
.(
ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺎﻫ زاﺮﻴﺷ يازﺮﻴﻣ ياﻮﺘﻓ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻳ ي
ﻮﻛﺎﺒﻨﺗ ﺶﺒﻨﺟ رد
، ﻪﺑ
ﻴﻧﺎﺣور دﻮﺧ و ناﺮﮕﺘﻣﻮﻜﺣ ﺎ
و ﺪﻧراد ترﺪﻗ هزاﺪﻧا ﻪﭼ ﺎﺗ ﻞﻤﻋ رد ﻪﻌﻴﺷ ناﺪﻬﺘﺠﻣ ﻪﻛ ﺪﻧﺎﻤﻬﻓ ن
ﻣ ﻲ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد
)
،ﻲﻧادﻮﺟآ 1382 : 98
.(
،ﻲﻋﺎﺿوا ﻦﻴﻨﭼ رد زا ﻲﻫﺎﮔآ
هﺎﮕﻳﺎﺟ رد مدﺮﻣ مﺎﻈﻧ ﺎﻫ ي
بﻼﻘﻧا ،نرﺪﻣ 1284
ﻪﻴﺳور ش ﻦﻳﺪﻟاﺮﺻﺎﻧ ﻞﺘﻗ و
زوﺮﺑ ﺐﺟﻮﻣ هﺎﺷ ضاﺮﺘﻋا
ﺎﻫ و ﺎﻤﻠﻋ تﺮﺟﺎﻬﻣ ،
ﻪﺠﻴﺘﻧ رد
، دادﺮﻣ رد ﻲﺳﺎﺳا نﻮﻧﺎﻗ ﻦﻳوﺪﺗ و ﻲﻠﻣ يارﻮﺷ ﺲﻠﺠﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ نﺎﻣﺮﻓ روﺪﺻ 1285
ش
ﺪﺷ ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﻲﻫﺎﺷدﺎﭘ مﺎﻈﻧ دﺎﺠﻳا و .
ﺑ ﻪ رﺪﺗ ﻳ ﺞ
، ﺪﻴﺷﺎﭘ ﻢﻫ زا ناﺮﻜﻔﻨﺷور و ﺎﻤﻠﻋ فﻼﺘﺋا
؛
ناﺮﻜﻔﻨﺷور ﻲﭘ رد
ﻪﻃوﺮﺸﻣ يﺎﻤﻠﻋ ،نرﺪﻣ مﺎﻈﻧ ﺖﺴﺟ رد هاﻮﺧ
و يﺎﻤﻠﻋ و دوﺪﺤﻣ ﺖﻨﻄﻠﺳ يﻮﺟ
ﻪﻋوﺮﺸﻣ رد ﺐﻠﻃ ﺪﻧدﻮﺑ عوﺮﺸﻣ ﺖﻣﻮﻜﺣ ﻲﭘ
. ﻋزﺎﻨﻣ ﻦﻳا ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﻪ
ﺎﻫ
، يﺎﭘﻮﻧ ﺖﻟود
رﺎﻛﺎﻧ ًﻼﻤﻋ ﻪﻃوﺮﺸﻣ ا
جﺮﻫ و ﺪﺷ ﺪﻣ ﻲﻣ رازآ ار ناﺮﻳا ﺮﺳاﺮﺳ جﺮﻣو
داد
؛ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ ا زا ﻲﺧﺮﺑ ﻪﻛ ي
ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﻲﻣ وزرآ نﺎﻫاﻮﺧ ﺪﻧدﺮﻛ
ﻪﻛ ا ي ﻪﻃوﺮﺸﻣ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز رد شﺎﻛ ﻲﻣ
و ﺪﻧﺪﻴﺷﻮﻛ ﻲﻣ ﺎﺑ
ﺪﻣآ
1. Text. 2.Context.
3.Intention.
ﻲﻣ و ﺪﻧدﺮﻣ ﻲﻤﻧ مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﻪﺑ ﻪﻃوﺮﺸﻣ رﺎﻛ و ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﺧﺮﺑ ﻲﺘﺣ و ﺪﻴﺳر
ﺧ نﺎﻴﻧاﺮﻳا ياﺮﺑ ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﻮ
داﺪﺒﺘﺳا ﻪﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ
، رﺎﻴﺴﺑ دﻮﺑ دوز
)
،نﺎﻳدﺎﺑآ 1383 : 390
.(
رود ﻲﻃ ة
هدرﺎﻬﭼ ﻟﺎﺳ ﺔ يﺎﺗدﻮﻛ ﺎﺗ ﺖﻴﻃوﺮﺸﻣ مﻼﻋا 1299
ش
، ﻪﺑ رﻮﻃ ﺒﻳﺮﻘﺗ ﻲ ﻚﻳ هﺎﻣ ﻪﺳ ﺮﻫ ﺖﻟود ،رﺎﺑ
ﻐﺗ دﺮﻛ ﺮﻴﻴ
) ﻲﻌﻴﺠﺷ ، 1372 : 22
.(
ﻦﻴﺑ ﺮﻘﻓ و ﻲﻨﻣاﺎﻧ لﺎﺳ
ﺎﻫ ي 1285 ﺎﺗ 1300 ﻪﺑ ار رﺎﻛ ش ﺪﻧﺎﺳر ﻲﻳﺎﺟ
مﺪﻘﻣ يدازآ ﺮﺑ ار ﻪﻌﺳﻮﺗ ناﺮﻜﻔﻨﺷور ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻤﺷ
ﻲﮔﺪﻧز ،ﻲﻣﻮﻤﻋ عﺎﺿوا حﻼﺻا ياﺮﺑ و
ﺎﺼﺘﻗا ﺮﺑ ار نﺎﻧ و يد ﺢﺟﺮﻣ يدازآ
ﺪﻨﺘﺴﻧاد
)
،رواد 1305 : 9
.(
،ﺖﻴﻃوﺮﺸﻣ سﻮﻜﻌﻣ ﺪﻧور ﺑاﺮﺧ
ﻲ ﺎﻫ ي
ﻄﻠﺳ ،لوا ﻲﻧﺎﻬﺟ ﮓﻨﺟ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺔ
ﺮﻄﻴﺳ و ناﺮﻳا ﻲﻟﺎﻤﺷ تﺎﺤﻔﺻ ﺮﺑ ﻪﻴﺳور ة
ﺮﺑ نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا
بﻮﻨﺟ تﺎﺤﻔﺻ سﺎﺳا ﺮﺑ
دادراﺮﻗ 1915 ﻪﺑ ياﺮﺑ ار ﻪﻨﻴﻣز ، دروآ ﻢﻫاﺮﻓ نﺎﺧﺎﺿر نﺪﻴﺳر ترﺪﻗ
.
يو ﺎﭘ ﻳ ﻪ ﺎﻫ ﺖﻣﻮﻜﺣ ي ﻪﻘﻠﻄﻣ
ا راﻮﺘﺳا ار ي دﺮﻛ
ﺐﻫﺬﻣ ،ﻻﺎﺑ زا ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﻛ نﺎﺘﺳﺎﺑ و يﺰﻴﺘﺳ
،ﻲﻳاﺮﮔ
زا ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ دﻮﺑ نآ ﻲﻠﺻا ي .
،لوا يﻮﻠﻬﭘ داﺪﺒﺘﺳا رﻮﻬﻇ يدوﺪﺣ ﺎﺗ
كرﻮﺗﺎﺗآ نﺪﻣآ رﺎﻛ يور ﺎﺑ
دﻮﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ نﺎﻤﻟآ رد ﺮﻠﺘﻴﻫ ﺎﻫﺪﻌﺑ و ﺎﻴﻟﺎﺘﻳا رد ﻲﻨﻴﻟﻮﺳﻮﻣ ،ﻪﻴﻛﺮﺗ رد .
ﺼﺧﺎﺷ ﺔ ﻦﻳا ﺖﻟود ﺎﻫ ﻪﻛ
زا ﻲﮕﻤﻫ نورد
ﺳاﺮﻛﻮﻣد ﻲ ﺎﻫ ﻢﻴﻧ ي بﻮﻛﺮﺳ ،ﻲﻳاﺮﮔﺰﻛﺮﻤﺗ ،ﺪﻧﺪﻣآ نوﺮﻴﺑ ﺪﻨﺑ ﺖﻳﻮﻟوا ،ﻲﺳﺎﻴﺳ
ﻪﺑ ﺖﻨﺳ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ ،ﻲﺘﺴﻴﻟﺎﻧﻮﻴﺳﺎﻧ دﺮﻜﻳور ،ﻲﻠﻣ ﻲﮕﭼرﺎﭙﻜﻳ ،ﺖﻴﻨﻣا و دﺎﺼﺘﻗا ﺔﺑﺎﺜﻣ
ﻞﻣﺎﻋ
ﺐﻘﻋ ﻲﻣﺎﻈﻧ ،ﻲﮔﺪﻧﺎﻣ ﻲﮕﺘﺴﺟﺮﺑ و يﺮﮔ
هﺎﮕﻳﺎﺟ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﺖﻟود ﺮﮕﻳد
دﻮﺑ ﻲﺳﺎﻴﺳ يﺎﻫوﺮﻴﻧ .
ناﺮﻳا ﻪﻛ دﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ هﺎﺷﺎﺿر ﺪﻳﺎﺑ
ﺘﻣﻮﻜﺣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻪﻴﻛﺮﺗ ﻞﺜﻣ ﻚﻴﺋﻻ
) ﮓﻨﺷﻮﻫ
،يوﺪﻬﻣ 1378 :
70
.(
ﻪﻛ يﻮﻧ ناﺮﻳا ياﺮﺑ وا ﻣ
ﻲ ﺖﺳاﻮﺧ دزﺎﺴﺑ
، زا ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا و نﺎﺘﺳﺎﺑ ناﺮﻳا زا ﻲﻓﺮﻃ زا
مﺎﻬﻟا بﺮﻏ ﻣ
ﻲ ﺖﻓﺮﮔ دﻮﺧ رﺎﻛ ﻊﻧﺎﻣ ار ﺎﻤﻠﻋ و ﻣ
ﻲ د ﻳ ﺪ . ﺲﭘ لﺎﺳ رد ،ﻪﻴﻛﺮﺗ ﺮﻔﺳ زا ﺖﺸﮔزﺎﺑ زا
1314 ش
، ماﺪﻗا بﺎﺠﺣ ﻒﺸﻛ ﻪﺑ دﺮﻛ
و ﻪﺑ رﻮﻃ ﻨﻠﻋ ﻲ ﺳ ﻴ ﺖﺳﺎ ﺎﻫ دﺮﻛ ﺪﻴﻠﻘﺗ ار كرﻮﺗﺎﺗآ ي
Banani, 1961: 45)
.(
و ﻲﻣﻼﺳا ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻦﻴﺑ ﺪﻧﻮﻴﭘ عﻮﻧ ﺮﻫ يراﺮﻗﺮﺑ ،يﻮﻠﻬﭘ ﻲﺘﺴﻴﻟﺎﻤﻛ ﺖﺳﺎﻴﺳ رد
ﻨﻓ ﺎ در ﻲﺑﺮﻏ يرو دﻮﺑ
زﻮﺣ ﻪﺑ ﻦﻳد و ة
دوﺪﺤﻣ يدﺮﻓ لﺎﻤﻋا و ﻲﺻﻮﺼﺧ دﻮﺑ
ﺎﺑ ﻪﻛ مﻼﺳا و
هﺮﻃﺎﺧ ا دﻮﺑ هاﺮﻤﻫ ﻪﺘﺷﺬﮔ هﻮﻜﺷ زا ي
، ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ ﺎﺑ
،ﺖﺷاد هﺪﻨﻳآ ﻪﺑ ﺪﻴﻣا ﻪﻛ دﻮﺒﻧ رﺎﮔزﺎﺳ
) ﻲﺑﺎﺑ
،ﺪﻴﻌﺳ
1379 : 71
.(
ﺪﺿ ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻲﻨﻴﻤﺧ مﺎﻣا ﺮﻴﺒﻌﺗ ﻪﺑ وا ﺖﻴﻧﺎﺣور و ﻦﻳد
) هر ( ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻴﺳر ﻲﻳﺎﺟ
» هرﺎﭽﻴﺑ
هﺎﻴﺳ و ﺪﻧﺪﺷ ﻂﻗﺎﺳ ﺎﻫﻼﻣ زور
ي ﺎﻫ ﺤﻔﺻ ﻪﻛ ﺪﻳﺪﻳد ﻲﻳ ﺔ
و دﺮﻛ ﻦﻴﮕﻨﻧ و ﻚﻳرﺎﺗ ار ﺎﻤﺷ ﺦﻳرﺎﺗ
ﺎﺗ زﻮﻨﻫ لﺎﺳ ﺎﻫ ناﺮﺒﺟ ﺮﮕﻳد ﻲﻧﻻﻮﻃ ي ﺖﺴﻴﻧ رادﺮﺑ
«
)
،ﻲﻧﺎﻫﺮﺑ 1382 : 142
.(
ﻲﻘﻠﺗ عﻮﻧ ﻦﻳا نﺪﺷ ﻪﺘﺨﻴﻣآ
ﻮﺗﺎﺘﻜﻳد ﺎﺑ دﺪﺠﺗ زا ﺮﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺪﻧور زا ﻲﺒﻫﺬﻣ يﺎﻫوﺮﻴﻧ و دور ﻪﻴﺷﺎﺣ ﻪﺑ ﺐﻫﺬﻣ ﺎﺗ ﺪﺷ ﺐﺒﺳ ،ير
ﺪﻧﻮﺷ رﺎﻨﻛ .
ﻫد رد ناﺮﻳا لﺎﻐﺷا ﺎﺑ ﺔ
ﺖﺴﻴﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﻣﺎﻛدﻮﺧ مﺎﻈﻧ ،ﻦﻴﻘﻔﺘﻣ ﺔ
و ﺪﺷ هﺪﻴﭼﺮﺑ ﻲﻫﺎﺷﺎﺿر
ﺎﺿرﺎﻧ ﻳﺘ ﻲ ﺎﻫ بﻮﻛﺮﺳ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ي ﺪﺷ
ة ﻪﺘﺷﺬﮔ لﺎﺳ هدﺰﻧﺎﺷ
، ﺪﺷ ﺎﻫر ﺪﻨﺑ زا
؛ يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺎﻣا
ﻲﻳﺎﻳرآ ﻄﻠﺳ طﻮﻘﺳ ﺎﺗ ﻲﻳاﺮﮔ ﻬﭘ ﺖﻨ
ﺑ يﻮﻠ ﻪ ﺖﻓﺎﻳ مواﺪﺗ ﺮﻤﺘﺴﻣ ترﻮﺻ
)
،ﺪﻴﻌﺳ 1379 : 84
.(
مود يﻮﻠﻬﭘ
يﺎﺗدﻮﻛ ﺎﺑ 28
دادﺮﻣ 1332
، ﻲﻠﻣ نﺎﻳﺮﺟ دادﺮﺧ رد و ﻲﻳاﺮﮔ
1342
، بﻮﻛﺮﺳ ار ﻲﺒﻫﺬﻣ يﺎﻫوﺮﻴﻧ
دﺮﻛ
؛ ﻨﻤﻴﻫ ﺎﻣا ﺔ ا ﺎﺑ وا يداﺪﺒﺘﺳا ﻢﻳژر ﻦﻤﻬﺑ رد مدﺮﻣ بﻼﻘﻧ
1357 ﺖﺨﻳر وﺮﻓ .
ﺑ ا ﻪ
،ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳ ﺘﻴﻧرﺪﻣ ﻂﻳاﺮﺷ
ﺔ ﻲﻧاﺮﻳا ﺟﺎﻗ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ، ﺖﺨﺳ ،ﺎﻫرﺎ
ﺮﻴﮔ ي ﺎﻫ و لوا يﻮﻠﻬﭘ ي
ﻌﺳﻮﺗ ﺔ ناﺮﻳا نزاﻮﺘﻣﺎﻧ
، ﺐﺟﻮﻣ ﺪﺷ نﺎﻳﺮﺟ
» ﻲﺸﻳﺪﻧاﻮﻧ يوزﻮﺣ
« ﺖﻳآ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻧاﺪﻨﻤﺸﻳﺪﻧا ﺎﻧ ﷲا
ﻳ ﻲﻨﻴ
ﻲﻧﺎﺳاﺮﺧ ﺪﻧﻮﺧآ و رد ﻲﺸﻳﺪﻧاﻮﻧ ﺎﺑ
ﻦﻳد و ظﺎﺤﻟ عﻮﺿﻮﻣ يﺎﻫ ﺪﻳﺪﺟ
، ﺦﺳﺎﭘ يﺎﻫ يﻮﻧ ﻪﺑ
ﺶﺳﺮﭘ يﺎﻫ ﺪﻳﺪﺟ ﻲﻨﻳد دﺎﻬﺘﺟا بﻮﭼرﺎﭼ رد ﺪﻫﺪﺑ
.
ﻨﻴﻣز ﺔ يﺮﻜﻓ ﮕﻳد و يﺮﻬﻄﻣ زﻮﺣ نﺎﺸﻳﺪﻧاﻮﻧ ﺮ
يو
، ﻤﺠﻫ ﺎﺑ ﺮﺻﺎﻌﻣ ﺦﻳرﺎﺗ رد ﺔ
يﺮﻜﻓ يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺎﻫ
ي
،ﭗﭼ
ﻲﻠﻣ و لاﺮﺒﻴﻟ و ناﺮﻜﻔﻨﺷور ياﺮﮔ
يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا اﺮﮕﺑﺮﻏ
- نﺎﺘﺳﺎﺑ ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺟاﻮﻣ يﻮﻠﻬﭘ ﻢﻳژر ياﺮﮔ .
ﻦﻳا يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺎﻫ
ﻲﻣﻼﺳا ﻪﻧ و دﻮﺑ ﻲﻧاﺮﻳا ﻪﻧ
؛ ﺮﺧاوا زا و دﻮﺑ ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ زا ﻪﺘﺳﺎﺧﺮﺑ و ﻲﺑﺮﻏ ﻪﻜﻠﺑ
ةرود رﺎﺟﺎﻗ
، ﺄﺸﻨﻣ دﻮﺑ هﺪﺷ ناﺮﻳا رد ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻢﻬﻣ تﻻﻮﺤﺗ .
يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺎﻫ
ي ﻢﻠﻋ زا ﻲﻠﻤﺤﻣ ﺮﺑ ﻪﻛ نرﺪﻣ ﻲﺗادراو ﺘﺳد و ﻲﻳاﺮﮔ
ﺎ يﺎﻫدرو ﺔﻧاروﺎﻨﻓ راﺮﻗ بﺮﻏ
،دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺐﻠﻏا
ﭻﻴﻫ نوﺪﺑ يﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﻧﻮﮔ
، ﺞﻳوﺮﺗ ناﺮﻳا ﻞﺧاد رد ﻣ
ﻲ ﺪﺷ . ﻪﻛ ﺪﻴﻳﺎﭙﻧ يﺮﻳد
ﻪﮔر ﺎﻫ ﺣور ﻒﻟﺎﺨﻣ و اﺪﺧ ﻲﻓﺎﻧ ،ﻦﻳد ﺪﺿ ي ﻦﻳا رد ﺖﻴﻧﺎ
يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺎﻫ
ﻞﻜﺷ ﺐﺟﻮﻣ ، يﺮﻴﮔ
ﺪﺷ ﺎﻤﻠﻋ نﺎﻴﻣ رد ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ ﻪﺑ ﻲﻔﻨﻣ ﻲﻫﺎﮕﻧ .
ار ﺖﻴﻧﺎﺣور ﻪﻤﻫ زا ﺶﻴﺑ ﻪﻛ ﻲﺒﺘﻜﻣ ﻲﻣ
ﺳاﺮﻫ ﺪﻧﺎ و زا
،ﺎﻀﻗ زا ﻢﻫ يﻮﻠﻬﭘ مﺎﻈﻧ ﺖﻳﺎﻤﺣ نآ ﺎﺑ ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ
ﻲﻣ
،دﺮﻛ دﻮﺑ ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ زا ﭗﭼ ﺖﺋاﺮﻗ .
ﺮﻈﻧ زا
ﻢﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ ،ﺖﻴﻧﺎﺣور ﻪﺑ
ﺐﺗاﺮﻣ كﺎﻧﺮﻄﺧ ﻴﻟاﺮﺒﻴﻟ زا ﺮﺗ
ﺴ ﻢ دﻮﺑ
؛ ﻞﻣﺎﻋ ار ﺐﻫﺬﻣ ﻢﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ نﻮﭼ
هدﻮﺗ نﻮﻴﻓا و ﻲﺗﺎﻘﺒﻃ مﺎﻈﻧ ﻪﻴﺟﻮﺗ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﺎﻫ
ﻣ ﻲ دﺮﻛ هدﻮﺗ ﻲﻫﺎﮔآ ﻢﺣاﺰﻣ ار ﺐﻫﺬﻣ ﻲﺘﺣ و ﺎﻫ
ﻪﺑ ﻲﻣ بﺎﺴﺣ دروآ
. يورﻮﺷ ذﻮﻔﻧ زا ﻪﻛ ﺰﻴﻧ يﻮﻠﻬﭘ مﺎﻈﻧ ﻪﺑ
ﻄﺳاو ﺔ يرﺎﺘﺨﻣدﻮﺧ زا ﺖﻳﺎﻤﺣ
ﻲﻣ نﺎﺘﺳدﺮﻛ و نﺎﺠﻳﺎﺑرذآ و ﺪﻴﺳﺮﺗ
ﻪﺑ رﻮﻃ يدﺮﺒﻫار ﻢﻫ بﺮﻏ ﺎﺑ
هﺪﺷ نﺎﻤﻴﭘ دﻮﺑ
، فﻼﺘﺋا ﻪﺑ
ﻪﺘﺷﻮﻧﺎﻧ يا و ﺖﺷاﺬﮔ ﻲﻧﺎﺣور نارﻮﻨﺨﺳ ﺖﻣﺪﺧ رد ار ﻮﻳدار و ﺖﻓﺎﻳ ﺖﺳد ﺖﻴﻧﺎﺣور ﺎﺑ
ﻦﺘﻣ زا نﺪﻧاﻮﺧ ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﻫ ﺎﻬﻧآ
ﻲﻣ ﺖﻓﺮﮔ
) نﺎﻳﺮﻔﻌﺟ
، 1383 : 37
.(
نﺎﻤﻫ ﺖﺳا ﻪﺘﻔﮔ اور ﻪﻳﻮﻴﻟا ﻪﻛ رﻮﻃ
،
ﻧﺎﺣور ﻲﻳورﺎﻳور نﺎﻴ
ﺎﺑ ﻲﻌﻴﺷ يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا
ﻪﺑ ،ﭗﭼ ﺐﺟﻮﻣ ناﺮﻳا رد ﻢﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ ﻞﻘﺛ ﺖﻠﻋ
ﻞﻜﺷ ﻲﻔﺴﻠﻓ ﻲﻣﺎﻈﻧ يﺮﻴﮔ رﺎﻴﺴﺑ ﻦﻨﺴﺗ ﻞﻫا نﺎﻬﺟ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻲﺒﻫﺬﻣ ـ
ﭘﻴ ﻪﺘﻓﺮﺸ ﺮﺗ دﻮﺑ . ﻞﻘﺛ
ﻧﺎﺣور ،ﺚﺣﺎﺒﻣ ﻦﻳا نﺎﻴ
رﻮﺒﺠﻣ ار ﻲﻣ
دﺮﻛ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و يدﺎﺼﺘﻗا ،ﻲﺳﺎﻴﺳ دﺎﻌﺑا ﺎﺗ زا ار
ﻛ هﺰﻳرﻮﺌﺗ ﻲﻣﻼﺳا يﺮﻈﻨﻣ ﻨ
ﺪﻨ
)
،دﺎﺸﻣﺮﺧ 1384 : 138
.(
ﺸﻳﺪﻧا ذﻮﻔﻧ ﺔ
ناﺮﻳا رد ﭗﭼ
، ﺮﺒﺘﻛا بﻼﻘﻧا ﻪﺑ 1917
ﻲﻣ زﺎﺑ ﻪﻴﺳور زا ﻪﻛ ددﺮﮔ
هار ﻖﻃﺎﻨﻣ
و ﺪﺷ ناﺮﻳا دراو ﻲﻟﺎﻤﺷ ﻪﺑ
رﺪﺗ ﻳ ﺞ
، و ناﺮﻜﻔﻨﺷور نﺎﻴﻣ رد ﻲﻧﺎﻫاﻮﺧاﻮﻫ نﻼﺼﺤﻣ
ﺑ ﻲﻧاﺮﻳا ﻪ ﺖﺳد
دروآ . ﻪﻛ ﻲﻧاﺮﻜﻔﻨﺷور زا ﻲﻜﻳ ﺮﻴﺛﺄﺗ
هﺪﻤﻋ ا ﻲﻓﺮﻌﻣ و لﺎﻘﺘﻧا رد ي يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا
ﺎﻫ ي ناﺮﻳا ﻪﺑ ﭗﭼ
ﺖﺷاد
، دﻮﺑ ﻲﻧارا ﻲﻘﺗ .
ﻪﻠﺴﻠﺳ رد ﻲﻧارا ﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﻲﺗﻻﺎﻘﻣ
ا ن يﺎﻫ
» ﻲﺨﻳرﺎﺗ ﻢﺴﻴﻟﺎﻳﺮﺗﺎﻣ
«
،
» و نﺎﻓﺮﻋ
يدﺎﻣ لﻮﺻا
«
،
» ﺖﻴﻧﺎﺴﻧا ﻲﺘﺴﻴﻟﺎﻳﺮﺗﺎﻣ مﻮﻬﻔﻣ
«
،
» ﻢﺴﻴﻟﺎﻳﺮﺗﺎﻣ و نﺎﻧز «
و
» و تﺎﻴﺣ ﻲﺘﺴﻴﻟﺎﻳﺮﺗﺎﻣ يﺎﻨﺒﻣ
ﺮﻜﻔﺗ
« دﺮﻜﻳور رﺎﺑ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ، ﻲﻫﺎﮕﺸﻧاد
ﺪﻨﻧاﻮﺧ ﻪﺑ ار ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻪﺑ ﻲﺘﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ ة
ﻲﺳرﺎﻓ
داد لﺎﻘﺘﻧا . رد ﻲﻧارا
» ﺖﻴﻧﺎﺴﻧا ﻲﺘﺴﻴﻟﺎﻳﺮﺗﺎﻣ مﻮﻬﻔﻣ
« ﻜﭼ ، ﺪﻴ ة و ﻲﺻﻮﺼﺧ ﺖﻴﻜﻟﺎﻣ ،هداﻮﻧﺎﺧ ﺄﺸﻨﻣ
ﺲﻠﮕﻧا رﺎﺛآ زا ار ﺖﻟود ﻪﺿﺮﻋ
ﻪﻛ دﺮﻛ ﺪﻴﻛﺄﺗ و
» ﻪﻌﻣﺎﺟ يدﺎﺼﺘﻗا رﺎﺘﺧﺎﺳ «
،يدﺎﻬﻧ يﺎﻨﺑور
ﻦﻴﻴﻌﺗ ار نآ ﻲﺳﺎﻴﺳ و ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ،ﻲﺗﺪﻴﻘﻋ ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻛ . رد ﻲﻧارا لﺎﺳ 1316 ﺴﻠﺟ رد و ﺪﺷ ﺮﻴﮕﺘﺳد ﺔ
ﭻﻴﻫ ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ﻪﻤﻛﺎﺤﻣ ﻪﻨﻨﻘﻣ
ا ﻋﺎﺷا زا ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﺖﺴﻴﻧ ﻦﻜﻤﻣ ي ﺔ
ﺮﻈﻧ ﻳ ﻪ ﺎﻫ ي ﻞﻴﺒﻗ زا ﻲﺑﺮﻏ
ﺪﻨﻛ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﻢﺴﻴﻧﻮﻤﻛ و ﻢﺴﻴﻟﺎﻴﺳﻮﺳ .
ﺖﻔﮔ وا :
» ﺮﮔا ﻣ ﻲ ﻫاﻮﺧ ﻴ ﺪ
،ﻲﺑﺮﻏ ﺪﻣ ،ﻲﺑﺮﻏ سﺎﺒﻟ
ﻮﻴﺷ و ﻲﺑﺮﻏ يژﻮﻟﻮﻨﻜﺗ ،ﻲﺑﺮﻏ يﺎﻫدﺎﻬﻧ ة
ﺪﻳﺎﺑ ،ﺪﻴﻨﻛ سﺎﺒﺘﻗا ار ﻲﺑﺮﻏ ﻲﮔﺪﻧز ﻪﻔﺴﻠﻓ
ﺎﻫ ﻲﺳﺎﻴﺳ ي
ﺪﻴﻨﻛ سﺎﺒﺘﻗا ﺰﻴﻧ ار ﻲﺑﺮﻏ
«
) ﺎﻴﻧد ، 1342 : 120
.(
ﻪﺑ ﻲﻣ ﺎﻨﻓ ﻪﺑ ور ار ﺐﻫﺬﻣ ﺖﻠﻋ ﻪﺳ ،وا ﺮﻈﻧ دﺮﺑ
:
1 . نﺪﻤﺘﻣ نﺎﺴﻧا و ﺖﺳا ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻢﻠﻋ و ﺖﺑﺎﺛ ﺢﻴﺤﺻ ﺐﻫﺬﻣ ؛ﻢﻠﻋ ﺎﺑ ﺐﻫﺬﻣ فﻼﺘﺧا
ﻲﻤﻧ دﻮﺧ تﺎﻛاردا ﺮﻜﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺖﻟﺎﺣ ،دﺮﻳﺬﭙﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻢﻠﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺐﻫﺬﻣ ﺮﮔا و ﺪﺷﺎﺑ
يﺎﻫ زا ار ﻖﻠﻄﻣ
ﻲﻣ ﺖﺳد ﻲﻣ موﺪﻌﻣ ار دﻮﺧ و ﺪﻫد
ﺪﻨﻛ .
2 . ﺐﻫاﺬﻣ ناوﺮﻴﭘ ﻦﻴﺑ ،ﺐﻫﺬﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ
عاﺰﻧ و فﻼﺘﺧا دﺎﺠﻳا
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ
؛ ار دﻮﺧ ﻚﻳﺮﻫ نﻮﭼ
ﻲﻣ ﻞﻃﺎﺑ ار ناﺮﮕﻳد و ﻖﺣ ﺪﻧاد
.
3 . هراﻮﻤﻫ ﺐﻫﺬﻣ راﺰﺑا
ﻘﺒﻃ ﺖﺳد ﺔ
ﻴﻫ و رﺪﺘﻘﻣ ﺌ
ﻤﻛﺎﺣ ﺖ ﺔ بﻮﻠﻐﻣ ياﺮﺑ و ﺖﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﻘﺒﻃ ندﺮﻛ ﺔ
ﺖﻛﺮﺣ ﻒﺻ ﻚﻳ رد هﺰﻴﻧﺮﺳ ﺎﺑ ﺐﻴﻠﺻ و ﺢﻴﺒﺴﺗ هراﻮﻤﻫ ،ﺖﺳدﺮﻳز هدﺮﻛ
ﺪﻧا
؛ ﻦﻴﻤﻫ
ﺎﻔﺻ ت ﺐﺒﺳ ﻲﻣ ﺐﻫﺬﻣ ﻲﺳﺎﺳا ضاﺮﻘﻧا دﻮﺷ
)
،ﻲﻧارا 1357 : 272
.(
ﻫﺪﻌﺑ ﺖﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ ناﺮﻜﻔﻨﺷور ﺎ
ﻲﻧارا ﻲﻘﺗ راداﻮﻫ
، هوﺮﮔ ﻪﺑ مﻮﺳﻮﻣ 53
ﺪﻧداد ﻞﻴﻜﺸﺗ ار هدﻮﺗ بﺰﺣ ،ﺮﻔﻧ ﻪﻛ
،ناﺮﻜﻔﻨﺷور ﻦﻴﺑ رد
ﻪﺑ و ﻳ هﮋ ﺖﺷاد يدﺎﻳز ذﻮﻔﻧ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ
؛
،يﻮﻠﻋ گرﺰﺑ نﻮﭼ ﻲﻤﻬﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﻦﻴﺴﺤﻟاﺪﺒﻋ
،ﻦﻴﺷﻮﻧ نوﺪﻳﺮﻓ
،ﻲﻠﻟﻮﺗ لﻮﺳر
،يﺰﻳوﺮﭘ لﻼﺟ
لآ
،ﺪﻤﺣا ﺪﻤﺣا ﺞﻴﺷﻮﻳ ﺎﻤﻴﻧ ،مارآ )
ﻲﻠﻋ
يرﺎﻳﺪﻨﻔﺳا (
، ﻲﻘﺗﺪﻤﺤﻣ رﺎﻬﺑ
، ﻦﻴﻌﻣ ﺪﻤﺤﻣ و ﻮﻠﻣﺎﺷ ﺪﻤﺣا ،ﻲﺴﻴﻔﻧ ﺪﻴﻌﺳ ،ﺖﻳاﺪﻫ قدﺎﺻ
ﻪﺑ صﻮﺼﺧ رود رد ة ﺶﻴﭘ زا 1326
، ﺪﻧدﻮﺑ هدﻮﺗ بﺰﺣ راداﻮﻫ
) نﺎﻴﻣﺎﻫاﺮﺑآ
، 1379 : 303
.(
،ﻲﻓﺮﻃ زا نﻮﭼ نوﺪﺑ لﻮﺒﻗ ،ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﻪﻃوﺮﺸﻣ زا لاﺮﺒﻴﻟ ﻲﻧاﺮﻳا ناﺮﻜﻔﻨﺷور ﻲﻠﻛ حﺮﻃ
ياﺮﭼو
دﻮﺑ ﻲﺑﺮﻏ نﺪﻤﺗ .
ناﺮﻜﻔﻨﺷور ﻦﻳا ﺪﻳﺎﺑ ناﺮﻳا ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷاد مﻼﻋا
»
ًﺎﺣور و ًﺎﻤﺴﺟ ،ًﺎﻨﻃﺎﺑ ،ًاﺮﻫﺎﻇ
ﻲﮕﻧﺮﻓ دﻮﺷ بĤﻣ «
نﺎﻤﻫ ﻪﺑ و ﻲﻘﺗ ﻪﻛ رﻮﻃ
ﺖﻔﮔ هداز
، رﺎﺘﺳاﻮﺧ
» ﻼﺑ ﺞﻳوﺮﺗ و لﻮﺒﻗ ﺪﻴﻗ و طﺮﺷ
و ﻊﻳﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ و ﺖﻴﺑﺮﺗ و مﻮﺳر و بادآ ﺬﺧا و ﺎﭘورا ﻪﺑ نﺪﺷ ﻖﻠﻄﻣ ﻢﻴﻠﺴﺗ و ﺎﭘورا نﺪﻤﺗ ار نﺎﺘﺴﮕﻧﺮﻓ عﺎﺿوا ﻞﻛ و ﻲﮔﺪﻧز ﻫ نوﺪﺑ
ﺎﻨﺜﺘﺳا ﭻﻴ )
نﺎﺑز ﺰﺟ (
« ﺪﻧﺪﺷ
)
،يﺮﻴﻣا 1383 : 122
.(
» ﻢﺴﻳرﻻﻮﻜﺳ
«
،
» مدﺮﻣ ﻲﻳاﺮﮔ
«
،
» ﻲﺳﺎﺳا نﻮﻧﺎﻗ زا ﺖﻴﻌﺒﺗ «
و
» ﻮﮕﻟا ﻃوﺮﺸﻣ زا يﺮﻴﮔ ﺔ
ﻲﺑﺮﻏ
« زا
دﻮﺑ قﺪﺼﻣ ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻲﺳﺎﺳا ﻦﻴﻣﺎﻀﻣ .
رﻮﻳﺮﻬﺷ رد وا 1320
، ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺖﺷادزﺎﺑ زا ﻲﻳﺎﻫر مﺎﮕﻨﻫ
،
ار ﻲﻫار نﺎﻤﻫ ﻪﻛ دﺮﻛ ﻪﻴﺻﻮﺗ ناﻮﺟ هﺎﺷ ﻪﺑ دوﺮﻧ
شرﺪﭘ ﻪﻛ و دﻮﺑ ﻪﺘﻓر
ﻃوﺮﺸﻣ زا ﺔ
ﺲﻴﻠﮕﻧا
دﺮﻴﮕﺑ ﻖﺸﻣﺮﺳ
، ﺖﺳا رود ﺖﺳﺎﻴﺳ زا اﺮﻳز ؛ﺖﺳا ماﺮﺘﺣا درﻮﻣ رﺎﻴﺴﺑ نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا هﺎﺷ .
ﺖﻤﻈﻋ يو
ﻦﻃو مدﺮﻣ ،ﺖﻳﺎﻔﻛﺎﺑ ناراﺪﻤﺘﺳﺎﻴﺳ نﻮﻳﺪﻣ ار رﻮﺸﻛ رد مدﺮﻣ يدازآ و ﻪﻃوﺮﺸﻣ مﺎﻈﻧ ،ﺖﺳﺮﭘ
نﺎﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ بﺎﺨﺘﻧا ﻣ
ﻲ ﻧاد ﺖﺴ
) نﺎﻴﻣﺎﻫاﺮﺑآ
، 1379 : 236
.(
ﺘﻛد نﺎﻫاﺮﻤﻫ زا ﻲﻜﻳ ﻞﻴﻜﺸﺗ رد ﻪﻛ قﺪﺼﻣ ﺮ
ﻬﺒﺟ ﺔ و ﻲﻠﻣ ﺲﭘ زا 28 ﻀﺣ ﻲﻠﻣ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﻀﻬﻧ رد ،دادﺮﻣ نﺎﮔرزﺎﺑ يﺪﻬﻣ سﺪﻨﻬﻣ ،ﺖﺷاد رﻮ
دﻮﺑ
)
،ﻲﺗﺎﺠﻧ 1370 : 146
.(
ﻪﺑ نﺎﮔرزﺎﺑ ﻲﺑﺎﺤﺳ ﷲاﺪﻳ و ﻲﻧﺎﻘﻟﺎﻃ دﻮﻤﺤﻣﺪﻴﺳ هاﺮﻤﻫ
» يدازآ ﺖﻀﻬﻧ
ناﺮﻳا « لﺎﺳ رد ار 1340
دﺮﻛ يراﺬﮕﻧﺎﻴﻨﺑ .
ﻮﺣ يﺎﻤﻠﻋ زا ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ار يدازآ ﺖﻀﻬﻧ يﺎﻀﻋا و هز
ﻞﻴﻜﺸﺗ لاﺮﺒﻴﻟ ناﺮﻜﻔﻨﺷور ﻣ
ﻲ داد ﻲﻠﻣ ﺖﻴﻫﺎﻣ و داﺮﻓا ﻦﻳا ،ﺖﺷاد ﻲﺒﻫﺬﻣ
ﻲﭘ رد و مﻼﺳا ﻖﻴﻔﻠﺗ
ﺪﻧدﻮﺑ ﻲﺑﺮﻏ مﻮﻠﻋ .
ياراد ،يدازآ ﺖﻀﻬﻧ ﺖﻳاور ﻪﺑ مﻼﺳا ﻪﮔر
ﺎﻫ ﻪﻃوﺮﺸﻣ ،ﻲﻟاﺮﺒﻴﻟ ي و ﻲﻫاﻮﺧ
دﻮﺑ ﻲﺘﺴﻴﻟﺎﻧﻮﻴﺳﺎﻧ .
و ﺖﺳا رﺎﮔزﺎﺳ ﺖﻴﻧﻼﻘﻋ ﺎﺑ مﻼﺳا ﻪﻛ دﻮﺑ ﺪﻘﺘﻌﻣ نﺎﮔرزﺎﺑ ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﻫ ياﺮﺑ ﻤ ﺔ
هار ﻪﻌﻣﺎﺟ تﻼﻜﺸﻣ ﻲﻠﺣ
ﻪﺑ ﺖﺳد ﺪﻫد . و ﻲﺑﺮﻏ مﻮﻠﻋ وا هرﺎﭘ
ا زا ي نﺎﻣرآ ﺎﻫ بﺮﻏ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ي
ﻦﻴﺴﺤﺗ ار ﻢﺴﻴﻧﺎﻣوا و ﻲﺳاﺮﻛﻮﻣد ﺮﻴﻈﻧ
،هدﺮﻛ ﻦﻳا ﺎﺑ مﻼﺳا ﻪﻛ ﺖﺷاد هﺪﻴﻘﻋ نﺎﻣرآ
ﺎﻫ رﺎﮔزﺎﺳ
ﺖﺳا
)
،نارﻮﻓ 1382 : 547
.(
ﻌﺳﻮﺗ ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا ﺔ
ﻲﺑﺮﻏ ﮓﻨﻫﺮﻓ و يدﺎﺼﺘﻗا
، ور و يﻮﻠﻬﭘ ﻢﻳژر كاﺮﺘﺷا ﻪﺟو
،ناﺮﻜﻔﻨﺷ
ﻲﻠﻣ ﻲﻠﻣ و نﺎﻳاﺮﮔ ﺒﻫﺬﻣ
ﻲ ﺎﻫ دﻮﺑ . يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا
» ﻲﻳﺎﻳرآ ﻲﻳاﺮﮔ « مواﺪﺗ هﺎﺷﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ ﺖﻨﻄﻠﺳ ﺮﺼﻋ رد
ﺖﻓﺎﻳ . عﻮﺿﻮﻣ و ﺚﺣﺎﺒﻣ زا ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ ،هرود ﻦﻳا لﻮﻃ رد يﺎﻫ
ﺘﺷﺬﮔ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺔ
ﺶﻴﭘ مﻼﺳا زا
ﻳﺎﭘ ﺮﺑ ار دﻮﺧ ﺖﻳﻮﻫ ﺎﺗ دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﺔ
ﮔرﺰﺑ نﺪﻤﺗ ﻲ
ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ شزرا
ﺎﻫ ﻮﺘﺳا ﻲﻳﺎﻳرآ ﮓﻨﻫﺮﻓ ي را
دزﺎﺳ
؛ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ حﺮﻃ
ﺎﻫ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ي ندروآ نوﺮﻴﺑ كﺎﺧ ﺮﻳز زا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﺎﭘ ﻳ ﺖﺨﺘ ﺎﻫ
؛نﺎﻴﻧﺎﺳﺎﺳ و نﺎﻴﺸﻨﻣﺎﺨﻫ ي ﻦﺸﺟ
ﺎﻫ ي 2500 ﻟﺎﺳ ﺔ ﺖﺨﺗ رد ﻪﻛ ﻲﻫﺎﺸﻨﻫﺎﺷ ﺪﻴﺸﻤﺟ
راﺰﮔﺮﺑ ﺪﺷ ﻪﺑ ﺮﻴﺒﻛ شورﻮﻛ سﻮﻠﺟ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺪﻳﺪﺟ ﻢﻳﻮﻘﺗ ﻲﻓﺮﻌﻣ ؛ ﻲﻣﻼﺳا ﻢﻳﻮﻘﺗ يﺎﺟ
ﻲﻧﺎﺒﻴﺘﺸﭘ
دﺮﻛ . نوﺰﻓا ﺮﺑ اﻳ ﻨ ﺎﻬ
، ﺶﺷﻮﻛ ﺎﻫ ﻞﻴﻟد مﻼﺳا ﺎﺗ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻲﻳ ﺐﻘﻋ ﻲﻠﺻا
ﻲﻓﺮﻌﻣ ناﺮﻳا ﻲﮔﺪﻧﺎﻣ
دﻮﺷ
)
،ﺪﻴﻌﺳ 1379 : 84
.(
هرود ﻦﻳا رد
، ﻣادا رد يﻮﻠﻬﭘ مﺎﻈﻧ ﺔ
ﺳ ﻴ ﺖﺳﺎ ﺎﻫ ﺪﺿ ي ﺪﺿ و ﺐﻫﺬﻣ
ﻪﺑ ،هﺎﺷﺎﺿر ﺖﻴﻧﺎﺣور ﻢﻴﻜﺤﺗ ﺮﺑ تﺪﺷ
يﻮﮕﻟا ﻲﺑ و دﺎﺴﻓ ،ﻲﺑﺮﻏ نز زرﺎﺒﻣ و يرﺎﺑوﺪﻨﺑ
ة
ز يﻮﮕﻟا و بﺎﺠﺣ ﺎﺑ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣﺮﻴﻏ زا نﺎﻤﻠﺴﻣ ن
هار ﻮﻠﺗ ،ﺎﻤﻨﻴﺳ ﻳ
و تﻼﺠﻣ ،نﻮﻳﺰ
يراﺰﮔﺮﺑ ﻦﺸﺟ
ﺎﻫ راﺮﺻا ﻣ ﻲ زرو ﻳ ﺪ ﺴﺳﺆﻣ ﺐﻟﺎﻗ رد هﺎﺷ ناﺮﻫاﻮﺧ و ﻪﻜﻠﻣ ﻲﺘﺣ و ﻪ
ﻲﻳﺎﻫ ﺮﻴﻈﻧ
يﻮﻠﻬﭘ دﺎﻴﻨﺑ
، ﻦﻣاد ار ﻲﺑﺮﻏ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تﺮﺷﺎﻌﻣ بادآ و ﺮﻫﺎﻇ ﺪﻴﻠﻘﺗ ﻣ
ﻲ ﺪﻧدز . ﻔﺴﻠﻓ ﺔ
،بﺎﺠﺣ
ﻧﺎﻬﺑ ﻪﺑ مﻼﺳا مﺎﻜﺣا ﺮﮕﻳد و صﺎﺼﻗ ﻢﻜﺣ ﺔ
تﺎﻓﺎﻨﻣ و نﺎﻣز ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺖﻨﺳ
ﺎﻫ ﺪﻳﺪﺟ نارود ﺎﺑ ﻲﻨﻳد ي
ﺘﺳد و ﺎ ﻪﺑ ،بﺮﻏ نرﺪﻣ نﺪﻤﺗ ﻲﻤﻠﻋ يﺎﻫدرو ﺔﺑﺎﺜﻣ
ﻲﺑ و ﺖﺴﺳ يرﻮﻣا ﻎﻴﻠﺒﺗ ﻪﻳﺎﭘ
ﻣ ﻲ ﺪﺷ .
،ﻞﺑﺎﻘﻣ رد
شزرا ﺎﻫ بﺮﻏ و ﻲﻧﺎﺘﺳﺎﺑ ي ﻲﻳاﺮﮔ
، ﻔﺴﻠﻓ ﺔ ﺪﻳﺪﺟ ﻲﮔﺪﻧز ﺐﺳﺎﻨﻣ و ﻞﻣﺎﻛ ﻲﻣ ﻪﺘﺴﻧاد
و ﺪﺷ نﺎﻴﻨﺑ
ﻞﻴﻜﺸﺗ ار ﻲﻫﺎﺷ مﺎﻈﻧ ﺖﻴﻋوﺮﺸﻣ ﻣ
ﻲ داد . ﻫﺮﻓ زا يوﺮﻴﭘ رد يﻮﻠﻬﭘ ﺖﻣﻮﻜﺣ ﺎﺑ ،بﺮﻏ ﮓﻨ
ﺳ ﻴ ﺖﺳﺎ ﺎﻫ ﺪﺿ ي ﻲﻨﻳد و ﺪﺿ رﺎﻛ ﻲﻗﻼﺧا ﻪﺑ ار
دﻮﺟو زا ﺰﻴﻧ ﻲﺟرﺎﺧ ناﺮﻇﺎﻧ ﻪﻛ ﺪﻧﺎﺳر ﻲﻳﺎﺟ
دﺎﺴﻓ دﺎﻳز رﺎﻴﺴﺑ ﺪﻧدﻮﺑ ﺐﺠﻌﺘﻣ يﻮﻠﻬﭘ ﺖﻣﻮﻜﺣ نﺎﻛرا و ﻪﻌﻣﺎﺟ رد
؛ ﻲﺘﺣ ﺔﻜﺒﺷ و ﻳ هﮋ ا رد ي
دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ صﺎﺼﺘﺧا ﻲﻳﺎﻜﻳﺮﻣآ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻎﻴﻠﺒﺗ ﻪﺑ يﺮﺳاﺮﺳ نﻮﻳﺰﻳﻮﻠﺗ .
هﺎﺷ ﺞﻳوﺮﺗ ﺎﺑ ﻢﻳژر
،ﻲﺘﺳود
هﺎﺷ ﭘ نﺎﺘﺳﺎﺑ و ﻲﺘﺳﺮ ماﺪﻗا ﻦﻳا سأر رد و دﺮﻛ ناﺮﻳا رد ﻲﻣﻼﺳا رﺎﺛآ فﺬﺣ ﻪﺑ ماﺪﻗا ،ﻲﻳﺎﺘﺳ
ﺎﻫ
،
ﻞﻳﺪﺒﺗ ﻲﻫﺎﺸﻨﻫﺎﺷ ﻢﻳﻮﻘﺗ ﻪﺑ ﻲﺴﻤﺷ يﺮﺠﻫ ﻢﻳﻮﻘﺗ دﻮﺑ
. ﻪﺑ ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻦﻳا ﻠﺑﺎﻘﻣ هاﺮﻤﻫ
ﺔ ﺎﺑ هدﺮﺘﺴﮔ
ﻪﺸﻳر و ﻲﺷزرا ﺮﻫﺎﻈﻣ ﻌﻣﺎﺟ ،ﻲﻣﻼﺳا راد
ﺔ ناﺮﻳا ﻪﺑ ار داد قﻮﺳ ﻲﺳﺎﺳا تﻻﻮﺤﺗ فﺮﻃ
)
،ﻲﻔﺠﻧ
1384 : 512
.(
رﺎﻨﻛ رد يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا
ﺎﻫ ي ﺘﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ ﻲ
، بﺮﻏ اﺮﮔ ﻲﻳ نﺎﺘﺳﺎﺑ و اﺮﮔ
ﻲﻳ
، هﺪﻋ زا يا
ﻌﺳﻮﺗ و ذﻮﻔﻧ ياﺮﺑ ناﺮﻜﻔﻨﺷور ﺔ
ﻒﻋﺎﻀﻣ يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا
ﺎﻫ ﺪﻨﻓﺮﺗ زا ﻲﺘﺴﻴﻟاﺮﺒﻴﻟ و ﻲﺘﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ ي
هﺮﻬﺑ طﺎﻘﺘﻟا ﻲﻣ
ﺮﮔ ﻨﺳ ﺐﻟﺎﻗ رد و ﺪﻨﺘﻓ ﺖ
ﺎﻫ ﻲﻣ ﺎﻬﻧآ ﻎﻴﻠﺒﺗ ﻪﺑ ﻲﻨﻳد ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ و ﺮﻳﺎﻌﺷ ، ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ
؛
ﻬﺒﺟ رد ﻲﺒﻫﺬﻣ نﺎﻳﺮﺟ ﺔ
زﻮﻣآ ،ﻲﻠﻣ ه
ﺎﻫ ﻲﭘ ﻲﻨﻳد ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﺐﻟﺎﻗ رد ار ﻲﻟاﺮﺒﻴﻟ ي ﻲﻣ
ﺮﮔ ﺖﻓ و نﺎﻳﺮﺟ
ﻴﺼﺨﺷ زا ﻲﺘﻌﻳﺮﺷ ﺖ
ﺎﻫ ﻲﺘﺴﻴﻟﺎﻴﺳﻮﺳ بﻼﻘﻧا ﻎﻴﻠﺒﺗ ياﺮﺑ ﻲﻨﻳد ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ و هﺮﻬﺑ ﻲﺘﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ
ﻲﻣ دﺮﺑ . و نﺎﻳﺮﺟ ﻪﺳ ﻦﻳا رﺎﻨﻛ رد ﻲﺳﺎﻴﺳ عﺎﺿوا ﻪﺑ ﺶﻨﻛاو رد
، ﻪﻳرﺎﺟﺎﻗ ﺖﻨﻄﻠﺳ ﺮﺧاوا زا
، ﻲﻧﺎﻳﺮﺟ
ﺎﻤﻠﻋ نﺎﻴﻣ رد ﻲﺳﺎﻴﺳ و يﺮﻜﻓ ﺎﻧ يازﺮﻴﻣ ﺎﺗ ﻮﻛﺎﺒﻨﺗ ﺶﺒﻨﺟ رد يزاﺮﻴﺷ يازﺮﻴﻣ زا
ﻳ ﺖﻀﻬﻧ رد ﻲﻨﻴ
ﺖﻓﺮﮔ ﻞﻜﺷ ﻪﻃوﺮﺸﻣ .
ﺪﻬﺘﺠﻣ ا ﻪﻴﻘﻓ ياﺮﺑ ،ﻲﻨﻳد نﻮﺘﻣ زا ﻮﻧ يﺮﻴﺴﻔﺗ رد ﻲﻟﻮﺻا ن ﺖﺒﻴﻏ نﺎﻣز رد
،
ﻘﺤﻳذ ﻲﺳﺎﻴﺳ مﺎﻘﻣ ﻲ
جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﻴﻋﻮﻧ رﻮﻣا رد دﺮﻛ
ﺪﻧ ﻲﺑ ﻲﻣاﺪﻗا رد و ﺑ ﻪﻘﺑﺎﺳ
ﻪ نذا ﺎﻳ تﻮﻜﺳ يﺎﺟ
ا ﻲﻧﺎﻄﻠﺳ مﺎﻈﻧ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ،نﺎﻄﻠﺳ ﻪﺑ ﺪﻧدﺎﺘﺴﻳ
. ارآ رد ﻲﻬﻘﻓ ﺶﻬﺟ ﻦﻳا ﺄﺸﻨﻣ ي
ﻲﻀﺗﺮﻣ ﺦﻴﺷ
يرﺎﺼﻧا ) 1214 ـ 1281 ق ( رد مﻮﺼﻌﻣ مﺎﻣا ﺖﺒﻴﻏ نﺎﻣز رد ﻪﻴﻘﻓ هﺎﮕﻳﺎﺟ بﺎﺑ )
ع ( ﻤﻴﻧ رد ﺔ مود
يرﺎﺟﺎﻗ ﺮﺼﻋ ﺖﺳا ﻪﺘﻔﻬﻧ
. ﻴﻘﺗ ﺮﺑ ﺪﻨﭼﺮﻫ ﻲﻀﺗﺮﻣ ﺦﻴﺷ ﺔ
رﺎﺑرد ﻪﻌﻴﺷ ﻲﺒﻠﺳ ﺖﻓﺎﻴﻫر و ﻪﻴﻧﺎﻣز ة
رود رد ﺖﻣﻮﻜﺣ ة
ﺪﻴﻔﻣ ﺦﻴﺷ زا ﺖﺒﻴﻏ )
336 ـ 413 ق ( ﺎﺗ ﻴﻜﺗ نﻮﻨﻛ ،يو هﺎﮔﺪﻳد رد ﻲﺜﺣﺎﺒﻣ ،دﺮﻛ ﻪ
ياﺮﺑ ار مزﻻ ﻲﻬﻘﻓ ﻲﻧﺎﺒﻣ ﺶﺒﻨﺟ
ﺎﻫ ﺖﻟاﺪﻋ ي ناﺮﻳا رد ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﺖﻟود ﺲﻴﺳﺄﺗ و ﻪﻌﻴﺷ ﻲﻫاﻮﺧ
دروآ ﻢﻫاﺮﻓ .
ﺦﻴﺷ نادﺮﮔﺎﺷ ﺎﻫﺪﻌﺑ ﻲﻬﻘﻓ ﻲﻧﺎﺒﻣ رد لﻮﺤﺗ ﻦﻳا
ار ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﻲﭘ و
ﻞﻜﺷ ﻪﺑ يﺮﻴﮔ
» يوزﻮﺣ ﻲﺸﻳﺪﻧاﻮﻧ نﺎﻳﺮﺟ «
ﺪﻴﻣﺎﺠﻧا . ﺸﻳﺪﻧا ﺔ ﻳﺎﭘ ﺮﺑ يرﺎﺼﻧا ﺦﻴﺷ ﺔ
ﺖﻳﻻو دوﺪﺣ بﻮﺟو ،ﻪﻴﻘﻓ
دﻮﺑ راﻮﺘﺳا رﻮﺟ نﺎﻄﻠﺳ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻲﻔﻨﻣ ﻊﺿﻮﻣ و ﻢﻠﻋا ﻪﻴﻘﻓ زا نﺎﻨﻣﺆﻣ ﺖﻋﺎﻃا .
يرﺎﺼﻧا ﺦﻴﺷ
ﺎﻀﻗ و ﺎﺘﻓا رد ار ﻪﻴﻘﻓ ﺖﻳﻻو ﺪﻨﭼﺮﻫ ﺖﻓﺮﻳﺬﭘ
زﻮﺣ ﻪﺑ نﺎﻬﻴﻘﻓ ﺖﻳﻻو شﺮﺘﺴﮔ رد و ة
ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺮﻣا
) ﺲﻔﻧا و لاﻮﻣا رد فﺮﺼﺗ (
ﺪﻳدﺮﺗ دﺮﻛ ﻬﻘﻓ و ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻞﺋﺎﺴﻣ بﺎﺑ رد ﺎﻬﻘﻓ ﻪﺑ عﻮﺟر زا ار مدﺮﻣ ، ﺎ
ﺮﻈﻧ رﺎﻬﻇا زا ار
، رﺎﺑرد يرواد و ﺎﺘﻓا ة
دﺮﻜﻧ ﻊﻨﻣ ﻪﻴﻋﻮﻧ رﻮﻣا
؛ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻔﻨﻣ ﻊﺿﻮﻣ ذﺎﺨﺗا ﺎﺑ ﻲﺘﺣ
ﻲﻨﻤﺿ ماﺰﻟا ﻲﻋﻮﻧ ،رﻮﺟ ﺖﻴﻤﻛﺎﺣ ود
ﺖﺴﻧاد ﺰﻳﺎﺟ ار رﻮﺟ ﻪﻴﻠﻋ ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻪﺑ فﺮﻃ .
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
،
ﻪﻧ ﻪﻴﻘﻓ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻋﺮﺷ ﺮﻈﻧ زا ﻤﻧ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ رﺎﺑرد مدﺮﻣ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ة
ﻄﺑار ﺔ ﺖﻛﺎﺳ مدﺮﻣ و ﺖﻣﻮﻜﺣ
ﻨﺑ ﺮﻈﻧ لﺎﺒﻗ رد ﺖﺳا ﻒﻇﻮﻣ ﻪﻜﻠﺑ ،ﺪﻨﻴﺸ ردﺎﺻ اﻮﺘﻓ مدﺮﻣ ﻲﻫاﻮﺧ
،هدﺮﻛ ار دﻮﺧ يدﺎﻬﺘﺟا ﺮﻈﻧ
مﻼﻋا ﺪﻨﻛ . ﺎﻨﺑ ﻢﻠﻋا ﻪﻴﻘﻓ ﻢﻠﻇ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ ﻲﻋﺮﺷ بﻮﺟو ﺮﺑ
، ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﺑ هدرﻮﺧ ﺪﻧﻮﻴﭘ
هﺎﮕﻳﺎﺟ و
ﺎﺣ هزرﺎﺒﻣ ﻦﻳا رد يﺮﺒﻫر ﻳ
ﺖﺳا ﺰ . ﺑ
،ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳا ﻪ ﻴﻫ رد يﺪﺟ رﻮﻀﺣ نﺎﻜﻣا ﻪﻴﻘﻓ
ﺌ ﻲﺳﺎﻴﺳ ﺖ
اﺪﻴﭘ ار ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻛ
؛ ﺎﻫﺪﻌﺑ ﻪﻛ يرﻮﻀﺣ ار نآ
نادﺮﮔﺎﺷ ﺶﻳﺪﻧاﻮﻧ
،ﻮﻛﺎﺒﻨﺗ ﺶﺒﻨﺟ رد ﺦﻴﺷ
ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد و ﻲﻫاﻮﺧ
، ﻲﻣﻼﺳا بﻼﻘﻧا ﺪﻧﺪﻧﺎﺳر رﻮﻬﻇ ﺔﺼﻨﻣ ﻪﺑ
.
ﺸﻳﺪﻧا ﺔ يﺮﻬﻄﻣ زور رد ىﺮﻬﻄﻣ ﻲﻀﺗﺮﻣ 13
ﻦﻤﻬﺑ 1298 ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻜﻳدﺰﻧ رد نﺎﻤﻳﺮﻓ يﺎﺘﺳور رد ش ﻧد ﻪﺑ
ﻴﺎ ﺪﻣآ .
ﺪﻤﺤﻣ ﺦﻴﺷ ةداﻮﻧﺎﺧ مرﺎﻬﭼ ﺪﻧزﺮﻓ وا ﻦﻴﺴﺣ
دﻮﺑ . ردﺎﻣ ﻪﺑ ،ﻲﻀﺗﺮﻣ ﺪﻟﻮﺗ زا ﺶﻴﭘ ﻲﻳﺎﻳؤر رد وا
هﺪﻋو ﻣ ﻲ ﺪﻨﻫد وا مرﺎﻬﭼ ﺪﻧزﺮﻓ ﻪﻛ
» مﻼﺳا ﻪﺑ ﺖﻣﺪﺧ
ﺎﻫ دﺮﻛ ﺪﻫاﻮﺧ ﻲﮔرﺰﺑ ي
« و
» ﺎﻴﻧد ﻪﺑ ﻲﺘﻗو
ﺎﺑ ﺪﻣآ ﻪﭽﺑ ﺎﻫ ﺖﺷاد قﺮﻓ ﺮﮕﻳد ي
؛ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑرد ﻲﻗﺎﺗا ﻪﺑ ﻲﮕﻟﺎﺳ ﻪﺳ رد ﻪﻛ يرﻮﻃ ﻣ
ﻲ ﺖﻓر زﺎﻤﻧ ﻪﺑ و
نﺪﻧاﻮﺧ ﻣ ﻲ ﺖﺧادﺮﭘ ﺶﺷ رد و
ﺎﺗ ﻲﮕﻟﺎﺳ ﺖﻔﻫ
، ﻗﻼﻋ ﺔ ﻋ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ﻦﺘﻓر ﺐﺘﻜﻣ ﻪﺑ ﻲﺒﻴﺠ
ﻣ ﻲ داد
)
،ﻲﻘﺛاو 1387 : 28
.(
ﻗﻼﻋ ﺔ رﺪﭘ ﻪﺑ ﻲﻀﺗﺮﻣ ﻧﺎﺣور
ﻲ شا هداﻮﻧﺎﺧ ﻲﺒﻫﺬﻣ ﻂﻴﺤﻣ رد ﺖﻴﺑﺮﺗ و
، ﺎﺗ
ﺢﻴﺿﻮﺗ يدﺎﻳز ﺪﺣ ﺪﻨﻫد
ة ﺮﻣا ﻦﻳا ﺖﺳا ﻲﻀﺗﺮﻣ اﺮﭼ ﻪﻛ دﻮﺟو ﺎﺑ
رد بﻼﻃ ﻲﮔﺪﻧز ﺖﺨﺳ ﻂﻳاﺮﺷ
ﻤﻫ ﺖﻔﻟﺎﺨﻣ و نﺎﺧﺎﺿر نﺎﻣز ﺔ
ﺎﺑ نﺎﺘﺳود و ماﻮﻗا
» نﺪﺷ ﻲﻧﺎﺣور «
وا ﻣادا ﺮﺑ ﻪﻤﻫ راﺮﺻا و ﺔ
و ﺪﻳﺪﺟ ﻲﺷزﻮﻣآ ﻚﺒﺳ رد ﺪﻌﺘﺴﻣ ناﻮﺟﻮﻧ ﻦﻳا ﻞﻴﺼﺤﺗ
» نﺪﺷ يرادا
«
، ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻣ ﻲ ﮔ ﻴ دﺮ ﻪﺑ
ﻴﺻﻮﺗ ﺔ ﻪﺑ هزﻮﺣ ﻲﺘﻨﺳ مﺎﻈﻧ نﺎﻤﻫ رد ،ﻲﻠﻋ ﺦﻴﺷ ،دﻮﺧ ﻲﻳاد و رﺪﭘ ﺪﻨﻳآ يﻮﺳ
ة درادﺮﺑ مﺎﮔ دﻮﺧ .
،ﻞﺿﺎﻓ بﻼﻃ ﻪﻛ دروآ يور ﻲﻨﻳد مﻮﻠﻋ ﻪﺑ يرﺎﮔزور رد يﺮﻬﻄﻣ هزﻮﺣ
ﺎﻫ كﺮﺗ ار ﻣ ﻲ ﺪﻨﺘﻔﮔ و ﺎﺑ
رادا ﻪﺑ سﺎﺒﻟ ﺮﻴﻴﻐﺗ ه
يﺎﻫ يور ﻲﺘﻟود ﻣ
ﻲ ﺪﻧدروآ
«
) ﺪﻳوﺎﺟ
،يﻮﺳﻮﻣ 1387 : 103
.(
جوا رد يﺮﻬﻄﻣ
ﺖﺨﺳ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺎﻫ لوا يﻮﻠﻬﭘ ي
، زﻮﺣ دراو ﻲﻨﻳد مﻮﻠﻋ ﻞﻴﺼﺤﺗ ياﺮﺑ ة
ﻴﻤﻠﻋ ﺔ ﺪﻬﺸﻣ ﺪﺷ لﺎﺳ رد و
1316 ش
، رد هﺪﻔﻫ ﻲﮕﻟﺎﺳ ، ﻣادا ياﺮﺑ ﺔ ﻞﻴﺼﺤﺗ نﺎﻜﻣ ﻞﻘﻧ ﻢﻗ ﻪﺑ
دﺮﻛ . وا ﻣ ﻲ ﻮﮔ ﻳ ﺪ :
» ﻦﻴﻨﺳ رد ﻦﻣ
هدرﺎﻬﭼ هدﺰﻧﺎﭘ مدﻮﺑ ﻰﮕﻟﺎﺳ و
مدﻮﺑ هﺪﻧاﻮﺧ ﻰﺑﺮﻋ زا ﻰﻤﻛ تﺎﻣﺪﻘﻣ .
ﻌﻗاو زا ﺪﻌﺑ ﺔ
فوﺮﻌﻣ
نﺎﺳاﺮﺧ
، زﻮﺣ ة ﻴﻤﻠﻋ ﺔ ﺪﻬﺸﻣ ﻪﺑ ﻠﻛ ﻲ ﻰﻣ ار ﻊﺿو نآ ﺲﻛﺮﻫ و دﻮﺑ ﻪﺘﻓر ﻦﻴﺑ زا ﺪﻳد
، ﻰﻣ ﺮﮕﻳد ﺖﻔﮔ
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ىﺮﺒﺧ ﺖﻴﻧﺎﺣور زا ًﺎﺳﺎﺳا
«
) 1387 ج ، 21 : 191
.(
داﻮﻧﺎﺧ ﻂﻴﺤﻣ رد يﺮﻬﻄﻣ ة
ﻲﻧﺎﺣور
ﺐﻫﺬﻣ ﺎﺑ دﻮﺧ ﻲﻫاﻮﺧ
ﻬﺟو ﺎﺑ ﺪﻬﺸﻣ رد هزﻮﺣ تﺎﻣﺪﻘﻣ ﻞﻴﺼﺤﺗ ﻦﻴﺣ رد و ﺔ
ﺐﻫﺬﻣ مﺎﻈﻧ ﺰﻴﺘﺳ
و يﻮﻠﻬﭘ ﺳ
ﻴ ﺖﺳﺎ ﺎﻫ ﺪﺷ ﻪﺟاﻮﻣ هﺎﺷﺎﺿر يدﺎﺤﻟا ي .
و ﻢﻗ ﻪﺑ تﺮﺟﺎﻬﻣ زا ﺲﭘ وا رد ﺖﻣﺎﻗا ﺲﭙﺳ
ناﺮﻬﺗ
، زﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻪﺟﻮﺘﻣ ﻧ هزﻮﺣ ﻲﺘﻨﺳ رﺎﻛو
ﻲﻤ اﻮﺗ ﺮﺼﻋ ﻲﻳاﺮﮔﻮﻧ و دﺪﺠﺗ جاﻮﻣا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ن
رد ﻦﻳد تﺎﻴﺣ ياﺮﺑ و دﺮﻛ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺪﻳﺪﺟ ور رد ﺪﻳﺎﺑ نرﺪﻣ يﺎﻴﻧد
ش هزﻮﺣ ﻲﺳﺎﻨﺷ
، ﻲﻨﻌﻳ
» دﺎﻬﺘﺟا
«
، دﺎﺠﻳا لﻮﺤﺗ ﺮﻛ
د .
ناﺮﻳا ﺮﺻﺎﻌﻣ ﺦﻳرﺎﺗ ﻲﺳرﺮﺑ رد يﺮﻬﻄﻣ
، ﻪﻛ ﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ رد
لﻮﻃ دوﺪﺣ
ﺖﺴﻳود هﺎﺠﻨﭘو لﺎﺳ ﺖﻣﻮﻜﺣ
،رﺎﺟﺎﻗ ىﺎﻤﻠﻋ ﻪﻌﻴﺷ ﻪﺸﻴﻤﻫ ﺎﺑ ﻦﻴﻃﻼﺳ ﺮﻴﮔرد ﺪﻧدﻮﺑ و ﺖﻀﻬﻧ ﺎﻫ ي
ﺪﺿ ﻦﻴﻃﻼﺳ ار ىﺮﺒﻫر ﻰﻣ ﻴﻧﺎﺣور و ﺪﻧدﺮﻛ نﺎ
ﻌﻴﺷ ﻪ ﻪﺸﻴﻤﻫ رد رﺎﻨﻛ مدﺮﻣ و ﻪﺑ دﻮﺳ مدﺮﻣ مﺎﻴﻗ و
ﺖﻛﺮﺣ ﻰﻣ هدﺮﻛ ﺪﻧا
)
،نﺎﻤﻫ ج 24 : 265
.(
ﻘﻋ ﻪﺑ ﻴ ﺪ ة
،يﺮﻬﻄﻣ ﺶﺒﻨﺟ
ﺪﺿ ىرﺎﻤﻌﺘﺳا ﻮﻛﺎﺒﻨﺗ
ﻪﺑ ىﺮﺒﻫر
» ناﺮﺒﻫر ﻦﻳد
« ﺮﺠﻨﻣ ﻪﺑ ﻮﻐﻟ زﺎﻴﺘﻣا رﺎﺼﺤﻧا ﻮﻛﺎﺒﻨﺗ رد ناﺮﻳا ﺖﺴﻜﺷ و داﺪﺒﺘﺳا
ﻰﻠﺧاد و رﺎﻤﻌﺘﺳا
ﻰﺟرﺎﺧ ﺷ ﺪ . ﺶﺒﻨﺟ ﻦﻳا ار
زﺎﻏآ ناﺮﻳا ىﺎﻤﻠﻋ ﻧدﺮﻛ
ﺪ ازﺮﻴﻣ جﺎﺣ مﻮﺣﺮﻣ گرﺰﺑ ﻢﻴﻋز ﺖﻟﺎﺧد ﺎﺑ و
ىزاﺮﻴﺷ ﻦﺴﺣ
، ﺪﻴﺳر ﻰﻳﺎﻬﻧ ىزوﺮﻴﭘ ﻪﺑ
) نﺎﻤﻫ : 61
.(
ﻪﺑ ﻲﻫﺎﺷدﺎﭘ مﺎﻈﻧ و داﺪﺒﺘﺳا ،يو ﺮﻈﻧ دﻮﺟو ﺎﺑ
ناﺮﻳا رد رﻮﻀﺣ ﻲﻧﻻﻮﻃ ﺦﻳرﺎﺗ
، مدﺮﻣ شﺮﻳﺬﭘ درﻮﻣ نﻮﭼ هدﻮﺒﻧ
ﻲﻠﻣ يﺮﻣا ﺲﭘ ،
؛ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ ﺎﻣا
ﻪﻃوﺮﺸﻣ نرﺪﻣ مﺎﻈﻧ دﻮﺟو ﺎﺑ
ﻧ نﺎﻴﻧاﺮﻳا رﺎﻜﺘﺑا ﻪﻜﻨﻳا ﺖﺴﻴ
، باﺮﻋا ﻪﻛ مﻼﺳا ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ار نآ
دراو
ناﺮﻳا
،ﺪﻧدﺮﻛ ﻪﺑ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻞﻴﻟد ﻰﻠﻛ
، ﻰﻣﻮﻤﻋ و ﻰﻧﺎﺴﻧا ﻪﺑ و ﻂﺳﻮﺗ شﺮﻳﺬﭘ ﻞﻴﻟد ﺔﻨﻴﺸﻴﺑ
مدﺮﻣ
، يﺮﻣا
بﻮﺴﺤﻣ ﻲﻠﻣ ﻲﻣ
ﻮﺷ دراﺪﻧ بﺮﻏ ﻪﺑ صﺎﺼﺘﺧا و د
)
،نﺎﻤﻫ ج 14 : 66
.(
وا يﺎﺗدﻮﻛ ود 1299
و نﺎﺧﺎﺿر 1332
نﺪﺷ هﺪﻴﭼﺮﺑ ﺐﺟﻮﻣ ار ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ ﻮﻣد و يدازآ طﺎﺴﺑ
ﺮﻘﺘﺴﻣ ﻲﺳاﺮﻛ ﺲﭘ
زا
و ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻖﺣ زا ﺖﻴﻣوﺮﺤﻣ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﺳﺎﻴﺳ قﺎﻨﺘﺧا جاور و ﺖﻴﻃوﺮﺸﻣ ﺶﺒﻨﺟ ﺖﻠﻋ ﺐﻘﻋ ﻲﻣ رﻮﺸﻛ ﻲﮔﺪﻧﺎﻣ ﺪﻧاد
) يارﻮﺷ
،ترﺎﻈﻧ 1388 : 198
.(
ﻨﻛاو ﺶ ﺎﻫ ﻨﻴﻣز ﻪﺑ يﺮﻬﻄﻣ ي ﺔ
ﻲﺳﺎﻴﺳ
ار يﻮﻠﻬﭘ ﺎﻳ ﻪﻳرﺎﺟﺎﻗ ﺖﻣﻮﻜﺣ ﻲﻣ
اﻮﺗ ﺸﻳﺪﻧا زا ﻲﻌﺑﺎﺗ ن ﺔ
ﻲﻨﻳد صﺎﺧ -
ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ وا ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻪﺑ
يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺎﻫ
ﺖﺴﻧاد ﺐﻴﻗر ي .
ًﺎﺳﺎﺳا وا ﺪﻘﻧ
و ﻰﺳرﺮﺑ ﺦﻳرﺎﺗ ﺪﻳﺎﻘﻋ و ﻪﺸﻳﺪﻧا ىﺎﻫ ىﺮﺸﺑ و
ﻪﻳﺰﺠﺗ و ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻊﻳﺎﻗو ﻰﺨﻳرﺎﺗ ار راﻮﺷد ﻣ ﻲ ﺖﺴﻧاد
؛ ﺖﺷاد ﻪﻗﻼﻋ ﻪﻔﺴﻠﻓ و ﻪﺸﻳﺪﻧا ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺎﻣا
؛
يور ﻦﻳا زا ﺮﺑ
يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺎﻫ
ي زور ﺪﺷ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ﻪﺑ ار وا يﺮﻜﻓ ﻂﻴﺤﻣ ﻪﻛ
ﻞﻴﻜﺸﺗ ناﺮﻬﺗ رد هﮋﻳو
ﻣ ﻲ اد د . ﻦﻳا يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺎﻫ
ﻲﻣﻼﺳا ﻪﻧ و دﻮﺑ ﻲﻧاﺮﻳا ﻪﻧ
؛ زا و دﻮﺑ ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ زا ﻪﺘﺳﺎﺧﺮﺑ و ﻲﺑﺮﻏ ﻪﻜﻠﺑ
ﺮﺧاوا ةرود رﺎﺟﺎﻗ
، ﻪﻃوﺮﺸﻣ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﺳﺎﻴﺳ ﻢﻬﻣ تﻻﻮﺤﺗ ﺄﺸﻨﻣ
، دﻮﺑ هﺪﺷ ناﺮﻳا رد .
يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺎﻫ
ﻢﻠﻋ زا ﻲﻠﻤﺤﻣ ﺮﺑ ﻪﻛ نرﺪﻣ ﻲﺗادراو ي ﺘﺳد و ﻲﻳاﺮﮔ
ﺎ يﺎﻫدرو ﺔﻧاروﺎﻨﻓ راﺮﻗ بﺮﻏ
ﻓﺮﮔ ،دﻮﺑ ﻪﺘ ﻪﺑ رﻮﻃ ﭻﻴﻫ نوﺪﺑ لﻮﻤﻌﻣ ﻲﻣﻮﺑ ﺎﻳ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﻧﻮﮔ
ﺞﻳوﺮﺗ ناﺮﻳا ﻞﺧاد رد يزﺎﺳ ﻣ
ﻲ ﺪﺷ .
ﻪﻛ ﺪﻴﻳﺎﭙﻧ يﺮﻳد ﻪﮔر
ﺎﻫ ﻦﻳا رد ﺖﻴﻧﺎﺣور ﻒﻟﺎﺨﻣ و اﺪﺧ ﻲﻓﺎﻧ ،ﻦﻳد ﺪﺿ ي يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا
ﺎﻫ ﺐﺟﻮﻣ
ﻞﻜﺷ ﺪﺷ ﺎﻤﻠﻋ نﺎﻴﻣ رد ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ ﻪﺑ ﻲﻔﻨﻣ ﻲﻫﺎﮕﻧ يﺮﻴﮔ .
ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ رد يﺮﻬﻄﻣ يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا
ﺎﻫ ي
،ﻲﺑﺮﻏ ﻪﺑ ﺼﺧ صﻮ يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺎﻫ
ﭗﭼ ي
، لﻮﺻا اﺪﺘﺑا دﺮﻛ ﻲﻌﺳ ﺎﻬﻧآ
ياﺮﺠﻣ زا و ﺪﺑﺎﻳرد ار
ﺮﻴﺴﻔﺗ يﺎﻫ ﻚﻳژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا
، ﻔﺴﻠﻓ ﺎﺑ ﺔ ﺎﻨﺷآ ﻪﺘﻴﻧرﺪﻣ ﻮﺷ
د و ﺲﭘ زا زا ،نآ ﻔﺴﻠﻓ ﺮﻈﻨﻣ ﺔ
ﻲﻣﻼﺳا
، ﺪﻘﻧ ﻪﺑ
در و ﺎﻬﻧآ دزرو تردﺎﺒﻣ .
عﻮﺿﻮﻣ زا ﺚﺣﺎﺒﻣ ﻦﻳا حﺮﻃ رد وا
» تﺎﺒﺛا ﺎﻳ رﺎﻜﻧا اﺪﺧ
« زﺎﻏآ دﺮﻛ ﺮﺑ و
دﻮﺑ هﺪﻴﻘﻋ ﻦﻳا ﻪﻛ
» ﻊﺿﻮﻣ نﺎﺴﻧا رد ﻦﻳا ﺴﻣ ﺌ
،ﻪﻠ رد مﺎﻤﺗ دﺎﻌﺑا ﻪﺸﻳﺪﻧا شا و رد نﺎﻬﺟ ﻰﻨﻴﺑ وا و
زرا ﻳ ﺑﺎ ﻲ ﺎﻫ ﻳ ﺶ زا ﻞﺋﺎﺴﻣ و رد ﺖﻬﺟ ﮔ ﻴ ﺮ ي ﺎﻫ ي ﻰﻗﻼﺧا و ﻰﻋﺎﻤﺘﺟا شا
، ﺮﻴﺛﺄﺗ و ﺶﻘﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ هﺪﻨﻨﻛ
دراد
«
) 1387 ج ، 1 : 440
.(
رد يﺮﻬﻄﻣ ﺔﻨﻴﻣز
يدﺎﻣ رد ﻪﺘﻔﻬﻧ يدﺎﺤﻟا يﺮﮔ ﺮﺟ
ﻳ نﺎ ﺎﻫ بﺰﺣ و ﭗﭼ ي
بﺎﺘﻛ رد ،هدﻮﺗ يدﺎﻣ ﻪﺑ ﺶﻳاﺮﮔ ﻞﻠﻋ و ﻢﺴﻴﻟﺎﺋر شور و ﻪﻔﺴﻠﻓ لﻮﺻا
يﺮﮔ فﻼﺘﺧا نﺎﻴﺑ ﻪﺑ ،
ﻔﺴﻠﻓ و مﻼﺳا يﺎﻫﺮﻈﻧ ﺔ
لﺎﺳ رد ﻲﺴﻠﺠﻣ رد و ﺖﺧادﺮﭘ ﻢﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ 1355
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ،
ﺒﻴﻗر ﻪﻧ ار ﻢﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ ،دﻮﺑ هﺪﻧاﻮﺧ مﻼﺳا ﺐﻴﻗر ار ﻢﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ ﻪﻛ ﻲﺘﻌﻳﺮﺷ ﺮﺘﻛد ﻲ
ﻚﻳژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﻪﻛ
ﺒﻴﻗر ﻲ
ﺪَﻟَا ﻪﻜﻠﺑ ﻢﺻﺎﺨﺘﻣ ﺼﺨﻟا
ﺪﻧاﻮﺧ مﺎ
)
،ناﺮﮕﻳد و يﺮﻬﻄﻣ 1389
: 47
.(
يﺮﻬﻄﻣ يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﻢﺴﻴﻟﺎﻧﻮﻴﺳﺎﻧ
نﺎﺘﺳﺎﺑ ﻲﻣ ﻪﻓاﺮﺧ و چﻮﭘ يﺮﻣا ار اﺮﮔ ﻣﺪﻘﻣ رد و ﺪﻧاد
ﺔ بﺎﺘﻛ ناﺮﻳا و مﻼﺳا ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تﺎﻣﺪﺧ
ﻣ ﻲ ﻮﻧ ﻳ ﺪﺴ :
» ﻣ ىاﺮﺑ ؛ناﺮﻳا ىاﺮﺑ ﻢﻫ ،ﺖﺳا ﺰﻴﻣآرﺎﺨﺘﻓا مﻼﺳا ىاﺮﺑ ﻢﻫ ناﺮﻳا و مﻼﺳا كﺮﺘﺸﻣ ﻞﺋﺎﺴ
ﻪﺑ مﻼﺳا ﻦﻳد ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ
ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺐﺣﺎﺻ و نﺪﻤﺘﻣ و شﻮﻫﺎﺑ ﻰﺘﻠﻣ دﻮﺧ ﻰﻨﻏ ىاﻮﺘﺤﻣ ﻢﻜﺣ
ﺘﻔﻴﺷ ار ﺔ ﺖﺳا ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺶﻳﻮﺧ ﻪﺑ ناﺮﻳا ىاﺮﺑ و
ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﻠﻣ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﺖﻘﻴﻘﺣ حور ﻢﻜﺣ
و هاﻮﺧ
ﻰﺑ ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﺐﺼﻌﺗ دﻮﺧ ﺖﺳود
، رد و هدﺮﻛ عﻮﻀﺧ ﺖﻘﻴﻘﺣ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺮﮕﻳد ﺖﻠﻣ ﺮﻫ زا ﺶﻴﺑ
ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ ىرﺎﻛاﺪﻓ ﺶﻫار
«
) 1389 : 15
.(
ﻲﻠﻣ وا ﮔ ﻲﻣ يرﺎﻤﻌﺘﺳا ﻲﺣﺮﻃ ﺰﻴﻧ ار ﻲﻳاﺮ ﺮﺳ زا ﻪﻛ ﺪﻨﻴﺑ
طاﺮﻓا ﻠﺌﺴﻣ رد ﺔ نﺎﻣز تﺎﻴﻀﺘﻘﻣ ﺎﺑ قﺎﺒﻄﻧا و
ﺠﺗ ﺪ ﻰﻳاﺮﮔد ﻰﻃاﺮﻓا
، هﺪﻋ يا يﺎﻫرﻮﺸﻛ ناﺮﺳ زا
ﻲﻣﻼﺳا ﺪﻨﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ار نآ و
وا ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺸﻳﺪﻧا جاور
ﺔ ﻣﻮﻗ ﻴ ﺖ ﺖﻴﻠﻣ و ﻰﺘﺳﺮﭘ ﻪﺑ و ﻰﺘﺳﺮﭘ
حﻼﻄﺻا
» ﻢﺴﻴﻟﺎﻧﻮﻴﺳﺎﻧ «
ﻰﻣﻼﺳا ىﺎﻫرﻮﺸﻛ رد ار
هزرﺎﺒﻣ ىاﺮﺑ ﺸﻳﺪﻧا ﺎﺑ
ﺔ
» مﻼﺳا دﺎﺤﺗا «
ﻲﻣ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪﻨﻛ
) 1387 ج ، 24 : 41
.(
،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ يﺮﻬﻄﻣ
ﻞﻳذ ناﻮﻨﻋ ﻖﻓﺎﻨﻣ ﻢﺴﻴﻟﺎﻳﺮﺗﺎﻣ
، ﺎﺑ مﻼﺳا ﻲﻧﺎﺒﻣ طﺎﻘﺘﻟا ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ
يژﻮﻟﻮﺋﺪﻳا ﺎﻫ
ﻲﺘﺴﻴﺴﻛرﺎﻣ ي و
ﻲﺘﺴﻴﻟﺎﻴﺳﻮﺳ ﺮﻴﺴﻔﺗ
يدﺎﻣ نآﺮﻗ تﺎﻳآ و
ﺼﺨﺷ ﻴ ﺖ ﺎﻫ و ﻲﻣﻼﺳا ي
ار ﺖﻬﺟ ﻦﻳا رد ﻲﻧﺎﻓﺮﻋ ﻲﻣ در
ﻛ ﺪﻨ
) نﺎﻤﻫ ج ، 1 : 460
.(
د ﻧﺎﻣز و ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻴﻨﭼ ر ﺔ
يﺮﻜﻓ و ﻲﺳﺎﻴﺳ يا
ﺸﻳﺪﻧا ﻪﻛ دﻮﺑ ﺔ
ﺎﻴﺣا ي ﺘﻣﻮﻜﺣ ﺲﻴﺳﺄﺗ و ﻲﻨﻳد ﺮﻜﻓ ﻳﺎﭘ ﺮﺑ ﻲ
ﺔ زﻮﻣآ و ﻲﺳاﺮﻛﻮﻣد ه
ﺎﻫ ي رد ﻲﻣﻼﺳا
ﺺﺧﺎﺷ زا ﻲﺧﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻞﻜﺷ يﺮﻬﻄﻣ ﻦﻫذ يﺎﻫ
ﺸﻳﺪﻧا ﺔ وا ار ﻪﺑ ﺔﺑﺎﺜﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻲﺸﻳﺪﻧاﻮﻧ يﺎﻫ
،يوزﻮﺣ ﻲﻣ ﺮﻛذ ﻪﻣادا رد
ﻢﻴﻨﻛ .
ﻒﻟا ( دﺎﻬﺘﺟا رد ﻲﺸﻳﺪﻧاﻮﻧ
ﺮﻈﻨﻣ زا يﺮﻬﻄﻣ
» دﺎﻬﺘﺟا ﻰﻜﻳ زا عوﺮﻓ
تدﺎﺒﻋ ﺮﻜﻔﺗ ﺖﺳا . دﺎﻬﺘﺟا ترﺎﺒﻋ ﺖﺳا زا مﺎﺠﻧا تدﺎﺒﻋ
ﺮﻜﻔﺗ رد دﻮﺧ ﻦﻳد
«
) نﺎﻤﻫ ج ، 6 : 411
.(
ﻠﻤﺟ ﻦﻳا ﺪﻴﻳﺄﺗ ﺎﺑ يﺮﻬﻄﻣ ﺔ
ﻪﻛ يرﻮﻫﻻ لﺎﺒﻗا
» ﻮﻗ دﺎﻬﺘﺟا ة
ﻛﺮﺤﻣ ﺔ ﺖﺳا مﻼﺳا
« مﻼﺳا تاﺰﺠﻌﻣ زا ﻲﻜﻳ ار دﺎﻬﺘﺟا ، ﻣ
ﻲ ﺪﻧاد و ﻞﺋﺎﺴﻣ قﺎﺒﻄﻧا رد نآ حور ﻪﻛ
اﻮﺣ ﺖﺳا مﻼﺳا ﺮﻴﻐﺘﻳﻻ و ﺖﺑﺎﺛ ﻦﻴﻧاﻮﻗ و لﻮﺻا ﺎﺑ ﺮﻴﻐﺘﻣ و ﻮﻧ ﺞﻳ ﻪﻛ
مﺎﻤﺗ رد نآ بﺎﺑ نﺎﻣز
ﺎﻫ ﺪﻳﺎﺑ
ﺪﺷﺎﺑ زﺎﺑ
) نﺎﻤﻫ ج ، 1 : 146
.(
ﺎﻣا ﺎﺘﺴﻳا ،ﻲﻧﻮﻨﻛ ﻊﺿو رد ار دﺎﻬﺘﺟا يﺮﻬﻄﻣ ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ و
ﻲﻣ زا ﻪﻛ ﺪﻨﻴﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻒﻗﻮﺘﻣ ﻲﻠﻣﺎﻜﺗ ﺪﻧور
)
،نﺎﻤﻫ ج 24
، 445
.(
ﻪﺑ ﺮﻈﻧ يو
، ياﺮﺑ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ و
ﻰﻗﺮﺗ
» ﻪﻘﻓ « و
ﻦﻳا تﺎﺒﺛا ﻪﻛ ﺎﻋدا
ﻪﻘﻓ ﻰﻜﻳ زا مﻮﻠﻋ ﻰﻌﻗاو ﺖﺳﺎﻴﻧد ، هرﺎﭼ ىا ﺰﺟ ىوﺮﻴﭘ زا بﻮﻠﺳا ﺎﻫ ي مﻮﻠﻋ
ﺮﮕﻳد ﺖﺴﻴﻧ
؛ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ار ﻞﻳذ دراﻮﻣ ﻣ
ﻲ ﺪﻫد :
،ﺖﺴﺨﻧ ﻪﻘﻓ نﺪﺷ ﻲﺼﺼﺨﺗ و
،مود ىارﻮﺷ
ﻰﻬﻘﻓ اﺮﻳز ؛ رد نﺎﻴﻣ ﻧﺎﺣور نﺎﻴ
» زﻮﻨﻫ ﻪﻧ ﻢﻴﺴﻘﺗ رﺎﻛ و ﺺﺼﺨﺗ اﺪﻴﭘ
،هﺪﺷ ﻪﻧ ىرﺎﻜﻤﻫ و
ﻪﻧ
ﻜﻔﻤﻫ ىﺮ و ﻰﻬﻳﺪﺑ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺎﺑ ﻦﻳا ﻊﺿو
، رﺎﻈﺘﻧا ﻰﻗﺮﺗ و ﻞﺣ تﻼﻜﺸﻣ ﻰﻤﻧ
ناﻮﺗ ﺖﺷاد «
) نﺎﻤﻫ
،
ج 20 : 186
.(
رد يﺮﻬﻄﻣ
» ﺦﻴﺷ زا ﻲﻣﺎﻬﻟا ﻪﻔﺋﺎﻄﻟا
« ﺪﻣ دﺎﻬﺘﺟا تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ زا ﻲﺧﺮﺑ ار دﻮﺧ ﺮﻈﻧ
ﺢﻴﺿﻮﺗ ﻣ ﻲ ﺪﻫد :
،لوا ﺖﻨﺳ ﻰﻨﻜﺷ ﻲﻨﻌﻳ ، لﻮﺤﺗ رد ﻪﻘﻓ و دﺎﻬﺘﺟا ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ يﺎﻫزﺎﻴﻧ و تﺎﻴﻀﺘﻘﻣ
يﺮﺼﻋ
؛
،مود ﺖﻋﺎﺠﺷ ﻰﻠﻘﻋ
و ﻰﺑدا رد لﻮﺤﺗ دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ ﻪﻘﻓ
و دﺎﻬﺘﺟا ﻪﻌﻴﺷ
؛
،مﻮﺳ
