يﺮﻬﺷ
نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :
ﻲﻧاﻮﻠﺣ ﻦﻴﺴﺤﻣﻼﻏ يﺪﻤﺤﻣ اﺮﻫز ،1
حﻼﻓ ﻦﻴﺴﺣ ،2
ﻲﻘﻴﻠﺧ ﻪﻴﻤﺳ ،3
4
1 . دﺰﻳ ﻲﻗوﺪﺻ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،يا ﻪﻓﺮﺣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا
2 . لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :
ﻮﺠﺸﻧاد نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،يا ﻪﻓﺮﺣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ
سﺎﻤﺗ ﻦﻔﻠﺗ : 09130330843 Email: [email protected]
3 . سﺎﻨﺷرﺎﻛ ﻳا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ،يا ﻪﻓﺮﺣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ ﺪﺷرا ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻂﻴﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ و ﻲﻨﻤ
دﺰﻳ ﻲﻗوﺪﺻ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﻧﺎﻣرد
4 . ﺮﻬﺷﻮﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ، يا ﻪﻓﺮﺣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ سﺎﻨﺷرﺎﻛ
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻣﺪﻘﻣ : زا ﻲﻜﻳ تﻼﻀﻌﻣ ﻲﺳﺎﺳا ﻊﻣاﻮﺟ رد
،ﻲﺘﻌﻨﺻ سﺮﺘﺳا ﻲﻠﻐﺷ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . سﺮﺘﺳا ﻲﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا اﺬﻟ
مﺎﺠﻧا رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺮﻴﻏ و رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ هوﺮﮔ ود رد دﺰﻳ يﺮﻬﺷ نورد يﺎﻫ ﺲﻧاژآ نﺎﮔﺪﻨﻧار رد ﺎﻫ يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻘﺑﺎﺳ و ﻲﻠﻐﺷ ﺪﻳدﺮﮔ .
شور ﻲﺳرﺮﺑ : ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﻚﻳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻪﺑ شور يدرﻮﻣ - يﺪﻫﺎﺷ رد لﺎﺳ 1392 و رد
نﺎﮔﺪﻨﻧار ﺲﻧاژآ يﺎﻫ نورد يﺮﻬﺷ دﺰﻳ مﺎﺠﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا . ﻪﺑ ﻦﻴﻤﻫ
،رﻮﻈﻨﻣ داﺪﻌﺗ 142 هﺪﻨﻧار ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ و 125 ﺮﻔﻧ
ﺮﻴﻏ ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ﻪﺑ شور ﻲﻓدﺎﺼﺗ - ﻪﻴﻤﻬﺳ يا بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ . ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ يروآدﺮﮔ هداد
يﺎﻫ
،ﺶﻫوﮋﭘ زا ﻚﻳ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ود ﻲﺘﻤﺴﻗ ﭗﻴﻠﻴﻓ لا ﺲﻳار هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . ﺲﭙﺳ ﺎﻫ هداد ﻂﺳﻮﺗ مﺮﻧ راﺰﻓا درﻮﻣSPSS ﻪﻳﺰﺠﺗ و ﻞﻴﻠﺤﺗ راﺮﻗ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ :ﺎﻫ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ هداد ﺰﻴﻟﺎﻧآ نارﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺮﻴﻏ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ،نارﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ رد سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ
) 021 / P=0 ( (
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . زا ﺎﻫ يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻴﻘﺑ رد ،ﻲﺑاﻮﺧ ﻢﻛ زا ﺮﻴﻏ ﻪﺑ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ،يرﺎﻤﻴﺑ عﻮﻧ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
دراﺪﻧ دﻮﺟو يراد ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ نﺎﺸﻧ ار يﺮﺗﻻﺎﺑ سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ ناﺰﻴﻣ رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ و يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺎﺑ داﺮﻓا.
راد ﻲﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا فﻼﺘﺧا ﻦﻳا و ﺪﻧا هداد ﺖﺳا
) 013 / P=0 .(
ﻪﺠﻴﺘﻧ :يﺮﻴﮔ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا ﻖﻴﻘﺤﺗ نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ سﺮﺘﺳا ﺮﺑ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺐﺴﺣ يرﺎﻤﻴﺑ
رد هوﺮﮔ نﺎﮔﺪﻨﻧار ﺖﺑﻮﻧ
،رﺎﻛ ﺮﺗﻻﺎﺑ زا ﺮﻴﻏ ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﺢﻄﺳ يﻻﺎﺑ
،سﺮﺘﺳا تروﺮﺿ ياﺮﺟا ﻚﻳ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻊﻣﺎﺟ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ سﺮﺘﺳا ار رد
نﺎﻣزﺎﺳ نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد ﺎﺗ زا ناﺰﻴﻣ زوﺮﺑ ﺮﺘﺳا س و ﺪﻣﺎﻴﭘ يﺎﻫ نآ ﻪﺘﺳﺎﻛ دﻮﺷ .
يﺎﻫ هژاو يﺪﻴﻠﻛ
: يرﺎﻤﻴﺑ ،يرﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ،ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا ،نﺎﮔﺪﻨﻧار
ﺖﺷاﺪﻬﺑ عﻮﻠﻃ
ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻲﻤﻠﻋ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﻣ ود
دﺰﻳ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هﺪﻜﺸﻧاد
ﻢﻫدرﺎﻬﭼ لﺎﺳ
هرﺎﻤﺷ : ﻢﺸﺷ
ﻪﻣﺎﻧ هﮋﻳو 1394
ﻞﺴﻠﺴﻣ هرﺎﻤﺷ :
54
لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ :
16 / 3 / 1393
شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
16 / 9 / 1393
ﻪﻣﺪﻘﻣ قﺎﻔﺗا ﻲﻧﺎﻣز و ﺖﺳا ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ و ﻲﻧاور ﺦﺳﺎﭘ ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا ﻣ
ﻲ ﺪﺘﻓا
ﻧ سﺎﺴﺣا ﻞﻏﺎﺷ دﺮﻓ ﻪﻛ ﻤ
و يرﺎﻛ تﺎﺋﺎﻀﺘﻗا ﻦﻴﺑ ﺪﻳﺎ ﺎﻧاﻮﺗ
ﻲﻳ شا
آﺮﺑ رد و دراﺪﻧ دﻮﺟو لدﺎﻌﺗ تﺎﺋﺎﻀﺘﻗا ﻦﻳا ندﺮﻛ در )
2
، 1 ( . داﺮﻓا
وﺮﺑور سﺮﺘﺳا زا ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻧز لﻮﻃ رد ﻣ
ﻲ ﺪﻧﻮﺷ و
ﻦﻳا زا ﻲﻜﻳ ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا ﺶﻨﺗ
ﺖﺳﺎﻫ ﻪﻛ ﻢﻬﻣ ﺮﺗ ﻦﻳ يﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ
ﺛﺄﺗ راﺬﮔﺮﻴ بﻮﺴﺤﻣ داﺮﻓا ﺮﺑ ﻣ
ﻲ دﻮﺷ ) 4
، 3 .( رد ﺪﺤﺘﻣ ﻞﻠﻣ نﺎﻣزﺎﺳ
لﺎﺳ 1992
يﺪﻨﭼ و ﺖﺴﻧاد ﻢﺘﺴﻴﺑ نﺮﻗ يرﺎﻤﻴﺑ ار ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا
ﻲﻠﻜﺸﻣ ار نآ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ نﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻌﺑ ﻪﻤﻫ
ﮔ ﺮﻴ ﺟ رد نﺎﻬ
دﻮﻤﻧ مﻼﻋا )
2 ( . نﺎﻣزﺎﺳ ﺑ ﻦﻴ ﻲﻠﻠﻤﻟا رﺎﻛ ﺰﻫ ﻪﻨﻳ يﺎﻫ ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺮﺑ دراو
ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ار ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا 5
/ 3 - 1 رد
ﻲﻠﻣ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺪﺻ
ﺖﺳا هدز ﻦﻴﻤﺨﺗ ﺎﻫرﻮﺸﻛ )
6
، 5 ( .
ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا
و يﺮﻜﻓ ،ﻲﺒﺼﻋ يﺎﻫرﺎﺸﻓ ﻞﻴﺒﻗ زا يدﺎﻳز ﻲﻧاور تﻼﻜﺸﻣ ﺚﻋﺎﺑ هﺪﺷ ﻲﻔﻃﺎﻋ )
7 ( ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ
تﻼﻜﺸﻣ ﺪﻳﺪﺸﺗ ﺐﺒﺳ
يرﺎﻤﻴﺑ ﻞﻴﺒﻗ زا ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ نﻮﺧرﺎﺸﻓ
ﻲﺒﻠﻗ و - ﻲﻗوﺮﻋ ) 8 (
، يﺎﻫدرد
ﻲﺘﻠﻜﺳا - ﻲﻧﻼﻀﻋ ) 10
، 9 (
، يﻮﻳر تﻻﻼﺘﺧا -
و ﻲﺷراﻮﮔ
دﻮﺷ رﺎﻛ ﺖﻴﻔﻴﻛ نﺪﻣآ ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ )
8
، 7 (.
هزوﺮﻣا ﺺﺨﺸﻣ هﺪﺷ
ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ﻪﻛ ﺖﺳا
شور ﺎﻫ ي ﺎﻫﺪﻨﻳآﺮﻓ ،ﻲﻨﻓ
تاﺰﻴﻬﺠﺗ و
ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻳ
ثداﻮﺣ و تﺎﻣﺪﺻ ﺶﻫﺎﻛ رد
ﺮﺛﺆﻣ ﺖﺴﻴﻧ ،
و ﻲﻧﺎﺴﻧا يﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ ﻪﻜﻠﺑ ﻪﻠﻤﺟزا
تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺶﻘﻧ ﺰﻴﻧ ﻲﻧاور
ﻪﺑ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻲﻤﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ هﺪﻬﻋ
ﺪﻧراد ) 11 ( . و ﻲﮔﮋﻳ يﺎﻫ
زا يدﺪﻌﺘﻣ ﺤﻣ
ﻂﻴ يﺎﻫ نﺎﮔﺪﻨﻧار يرﺎﻛ ﻞﻤﺣ
ﻞﻘﻧو يﺮﻬﺷ ﻲﻣﻮﻤﻋ
و ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ دﺎﺠﻳا رد ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ر
ﻚﺴﻳ يﺎﻫ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﺖﻣﻼﺳ .
و ﻲﺷﻮﺧﺎﻧ ﻞﻳﺎﻓوﺮﭘ گﺮﻣ
ﻣو ﺮﻴ
نﺎﮔﺪﻨﻧار سﻮﺑﻮﺗا ﺎﻫ ي ﻤﻋ ﺶﻘﻧ ﺮﺑ يﺮﻬﺷ رد ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا هﺪ
ﺖﻣﻼﺳ نﺎﮔﺪﻨﻧار دراد هرﺎﺷا
. ﮔﺪﻨﻧار نﺎ ﻞﻤﺣ و ﻞﻘﻧ ﻲﻣﻮﻤﻋ
يﺮﻬﺷ
ًﺎﺻﻮﺼﺨﻣ رد
ﺤﻣ ﻂﻴ يﺎﻫ
ﻪﺟرد ﺖﺤﺗ گرﺰﺑ يﺮﻬﺷ
يﺎﻫﺎﺿﺎﻘﺗ ،ﻲﻠﻐﺷ رﺎﺸﻓ زا ﻲﻳﻻﺎﺑ رﺎﻛرﺎﺑ
ي لﺮﺘﻨﻛ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ دﺎﻳز
رد و ﻢﻛ ﻲﻠﻐﺷ ﺳﺎﻨﻣﺎﻧ تﺎﻋﺎﺳ
رد يرﺎﻛ ﺐ ﻪﻧﺎﺒﺷ
زور رﺎﻛ
ﻣ ﻲ ﺪﻨﻨﻛ ) 12 ( . نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻣ
ﻲ ﺪﻫد ﺪﻌﺘﺴﻣ رﺎﻴﺴﺑ نﺎﮔﺪﻨﻧار
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﺘﻣﻼﺳ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﻼﻜﺸﻣ )
13
، 12 ( . ﻦﻳا رد سﺮﺘﺳا نﺎﻴﻣ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺶﺨﺑ ﻧﺪﺸﻧاﺪﺟ ﻲ ﻲﮔﺪﻨﻧار ﻞﻐﺷ ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﻖﻳﺮﻃ زا
ﻪﻛ دﻮﺷ ﻪﺛدﺎﺣ زوﺮﺑ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ هﺪﻨﻧار ﻲﻨﻤﻳا دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ ﻞﺧاﺪﺗ هﺪﻨﻧار دﻮﺧ ﺮﺑ هوﻼﻋ
، ﺰﻴﻧ ار ﻪﻌﻣﺎﺟ رد داﺮﻓا و ﺮﻓﺎﺴﻣ ﺖﻣﻼﺳ
ﺪﻳﺪﻬﺗ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ ) 14
، 12 ( . ﺎﺑ ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار ﺑ
يرﺎﻤﻴ يﺎﻫ
ﻲﺒﻠﻗ - تاﺮﻛ ﻪﺑ ﻲﻗوﺮﻋ ﺳرﺮﺑ
ﻲ هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻦﻳا ﺑ يرﺎﻤﻴ ﺎﻫ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﻳ
ﺰﻫ ﻪﻨﻳ يا ﻎﻟﺎﺑ ﺮﺑ 17 يازا ﻪﺑ رﻻد درﺎﻴﻠﻴﻣ لﺎﺳﺮﻫ
ﺶﻫﺎﻛ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ
و ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺰﻫ ﻪﻨﻳ يﺎﻫ دراد ﻲﭘ رد نﺎﻣرد )
15
، 1 ( . سﺮﺘﺳا ﻪﻄﺑار
ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﺎﺑ ،ﻲﻠﻐﺷ ﺑ
يرﺎﻤﻴ يﺎﻫ ﻲﺒﻠﻗ - ﻲﻗوﺮﻋ
ﻪﻠﻤﺟزا هدﻮﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﻲﻧﺪﺑ
، نﻮﺧرﺎﺸﻓ ﺖﺑﺎﻳد ،ﻲﻣﺪﻴﭙﻴﻟﺮﭙﻴﻫ ، )
15 (
،
ﻪﻓﺎﺿا نزو ) 16 ( و ﻞﻜﻟا فﺮﺼﻣ ،رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ، ﺢﻄﺳ
ﺮﺗ ي
ﻠﮔ ﺪﻳﺮﻴﺴﻴ ﻦﻴﻳﺎﭘ و ﻻﺎﺑ ﻪﺘﻴﺴﻧاد ﺎﺑ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘﻮﭙﻴﻟ و )
18
، 17 (
، ﻲﺒﻠﻗ ﻢﺘﻳر
ﻚﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ مرﺪﻨﺳ و )
17
، 1 (
، ﺳرﺮﺑدرﻮﻣ ﻲ ﻪﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ ﺖﺳا
،
اﺎﺑ ﻦﻳ لﺎﺣ زﻮﻨﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺾﻗﺎﻨﺘﻣ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد .
ﻲﮔﺪﻨﻧار ﺲﻧاژآ ﺎﻫ زا ﻲﻜﻳ ﻞﻐﺷ ﺎﻫ ي زﺎﺳﺮﻄﺧ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا
هاﺮﻤﻫ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ﻲﻧاور و ﻲﻤﺴﺟ تﻼﻜﺸﻣ ﺖﺳا
) 4 ( . ًﻼﺜﻣ
ﺖﻋﺎﺳ ﺎﻫ ي ،ﻲﮔﺪﻨﻧار ﻲﻧﻻﻮﻃ ﺖﺑﻮﻧ
رﺎﻛ ي راﺮﻘﺘﺳا رد ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ،
نﺪﺑ و ياﺪﺻوﺮﺳ ز
نﺎﻳ روآ دراو دﺮﻓ ﻪﺑ ار ﻲﺳﺮﺘﺳا ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻛ ﻪﻛ
ﻪﺑ ﻪﻣﺪﺻ هﺮﻬﻣ ﺎﻫ ي ﺮﻤﻛ دﺎﺠﻳا و ﻲﺘﺸﭘ ،ﻚﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ لﻼﺘﺧا ،درد
ﻲﺘﻠﻜﺳا تﺎﻌﻳﺎﺿ -
دردﺎﭘ ،ﻲﻧﻼﻀﻋ
،نﻮﺧرﺎﺸﻓ ،درد ﺖﺳد ،
،ﻲﻗوﺮﻋ و ﻲﺷراﻮﮔ ،ﻲﻳﺎﻨﻴﺑ تﻻﻼﺘﺧا ﮔدﺎﺘﻓارﺎﻛزا
ﻲ زا ﺮﺗدوز
ﭘ يﺎﻫﺪﻣﺎﻴ ﺪﺷﺎﺑ نآ ) 20
، 19
، 4 (.
ﺐﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ هﺪﺷﺮﻛذ
زا ﻚﻳ فﺮﻃ
ﻪﻓﺮﺣ رد ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا
ﻲﮔﺪﻨﻧار ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﻣز ﻪﻨﻴ زﺎﺳ
عاﻮﻧا ﻞﻣﺎﺷ يدﺮﻓ تﻼﻜﺸﻣ
ﺑ يرﺎﻤﻴ يﺎﻫ و ﻲﻧاور و ﻲﻤﺴﺟ رﺎﺠﻨﻫﺎﻧ
ي يﺎﻫ زا و دﻮﺷ يرﺎﺘﻓر
ضراﻮﻋ ﻦﻳا يرﺎﻛ ﺖﻔﻴﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﻼﻜﺸﻣ ﺮﮕﻳد فﺮﻃ ار
و هدﻮﻤﻧ ﺪﻳﺪﺸﺗ ﭘ
يﺎﻫﺪﻣﺎﻴ نآ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻪﺑ
ﺖﻣﻼﺳ
ﺐﻴﺳآ ﻪﻌﻣﺎﺟ
دراو ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ
؛ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ فﺪﻫﺎﺑ
ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا
عاﻮﻧا ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻦﺘﺷاد و ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا ﺑ
يرﺎﻤﻴ ﺎﻫ نﺎﮔﺪﻨﻧار رد
ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ﺮﻴﻏ و ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ﺲﻧاژآ ﺎﻫ ي نورد ﺮﻬﺷ ي ﺪﺷ مﺎﺠﻧا دﺰﻳ .
ﻲﺳرﺮﺑ شور
ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ عﻮﻧ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يدرﻮﻣ شور ﻪﺑ و
- رد يﺪﻫﺎﺷ
لﺎﺳ رد و دﺰﻳ يﺮﻬﺷ نورد يﺎﻫ ﺲﻧاژآ نﺎﮔﺪﻨﻧار 1392
مﺎﺠﻧا
ﺖﻓﺮﮔ . درﻮﻣ هوﺮﮔ داﺮﻓا داﺪﻌﺗ 173
ﺖﺑﻮﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻛ هدﻮﺑ ﺮﻔﻧ
ﺪﻨﺘﺷاد ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يرﺎﻛ .
مﺎﺠﻧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ زا رﻮﻈﻨﻣ
ﺖﻋﺎﺳ ﻲﻨﻌﻳ ﻪﻧازور رﺎﻛ ﻪﭽﻳرد زا جرﺎﺧ تﺎﻋﺎﺳ رد ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ 7
ﺪﻌﺑ
ﻬﻇ زا ﺎﺗ ﺮ 7 زا تﺎﻋﺎﺳ ﻦﻳا زا ﺮﻴﻏ رد رﺎﻛ مﺎﺠﻧا و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺢﺒﺻ
ﺪﻨﻣﺎﻧ ﻲﻣ رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧﺮﻴﻏ ار ﻪﻧﺎﺒﺷ )
7 ﺎﺗ ﺢﺒﺻ 7 ﺮﻬﻇ زا ﺪﻌﺑ .(
ﺮﻴﻏ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد نارﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ داﺪﻌﺗ و ﺪﺷ 173
دﻮﺑ ﺮﻔﻧ .
ترﻮﺻ ﻪﺑ يﺮﻴﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ شور
د يﺎﻫ ﺲﻧاژآ نﺎﻴﻣ زا و هدﺎﺳ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا دﺰﻳ يﺮﻬﺷ نور
.
و ﺪﻧﺪﺷ يزﺎﺳ نﺎﺴﻜﻳ رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ و ﻦﺳ ﺮﻈﻧ زا هوﺮﮔ ود ًﺎﻨﻤﺿ دﻮﺑ نﺎﮔﺪﻨﻧار يرﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ رد ﺎﻫ نآ توﺎﻔﺗ .
يروآدﺮﮔ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﺘﻤﺴﻗ ود ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻚﻳ زا ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ هداد .
يوﺎﺣ ﻪﻛ هدﻮﺑ ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا لوا ﺶﺨﺑ
ﻞﻴﺒﻗ زا ﻲﻳﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ ناﺰﻴﻣ ،ﻞﻫﺎﺗ ﺖﻴﻌﺿو ،تﻼﻴﺼﺤﺗ ناﺰﻴﻣ ،ﻦﺳ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . ﺎﺑ ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا ،ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ مود ﺖﻤﺴﻗ رد
ﻮﭙﻴﺳا ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا Osipow)
( ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ .
لﺎﺳ رد و هدﻮﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا راﺰﺑا ﻚﻳ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا 1998
درﻮﻣ
ﺰﻴﻧ رﻮﺸﻛ ﻞﺧاد رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ حﻼﺻا و ﺮﻈﻧ ﺪﻳﺪﺠﺗ
و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻂﺳﻮﺗ تاﺮﻛ ﻪﺑ
نآ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﻲﺋاور )
خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ ﺎﺑ 89
/ 0 ( ﺖﺳا هﺪﻳدﺮﮔ ﺪﻴﻳﺎﺗ
) 23 - 21 .(
يوﺎﺣ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا 57
،يدﺮﻓ ﻦﻴﺑ ﻂﺑاور ﺶﺨﺑ ﻪﺳ ﻞﻣﺎﺷ لاﻮﺳ
و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻂﻳاﺮﺷ ﺞﻨﭘ ﻒﻴﻃ ﻚﻳ رد ﻪﻛ دﻮﺑ رﺎﻛ ﻪﺑ يﺪﻨﻤﻗﻼﻋ
تﺮﻜﻴﻟ يا ﻪﻨﻳﺰﮔ )
و تﺎﻗوا ﺐﻠﻏا ،تﺎﻗوا ﻲﻫﺎﮔ ،ترﺪﻨﺑ ،ﺰﮔﺮﻫ
ﻪﺸﻴﻤﻫ ( ﺪﻳدﺮﮔ ﻞﻴﻤﻜﺗ .
ﻪﻛ دﻮﺑ ترﻮﺻ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﻫد هﺮﻤﻧ شور
ﻪﻛ ﺪﺷ يراﺬﮔ هﺮﻤﻧ ﺞﻨﭘ ﺎﺗ ﻚﻳ زا ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ لاﻮﺳ ﺮﻫ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﻨﻣاد دﻮﺑ سﻮﻜﻌﻣ يراﺬﮔ هﺮﻤﻧ ﻦﻳا تﻻاﻮﺳ ﻦﻳا زا يداﺪﻌﺗ رد .
ﺲﭙﺳ
ﻧ
سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ هﺪﻨﻨﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻪﻛ ﺪﻳدﺮﮔ ﻊﻤﺟ ﻢﻫ ﺎﺑ تﻻاﻮﺳ تاﺮﻤ
ﻦﻴﻳﺎﭘ سﺮﺘﺳا حﻮﻄﺳ ﻪﺳ زا ﻲﻜﻳ رد و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ داﺮﻓا ﻲﻠﻐﺷ )
≤116 ( ﻂﺳﻮﺘﻣ ، ) 117 ﺎﺗ 140 ( ﻻﺎﺑ و
≤) 140 ( دﺮﻴﮔ ﻲﻣ راﺮﻗ .
تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺎﺑ ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﻴﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻣادا رد ﭘ ﻖﻳﺮﻃ زا طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻋﻼﻃا نﺎﮔﺪﻨﻧار ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد يا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮ
ﺪﺷ يروآ ﻊﻤﺟ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ .
،ﻦﺳ نﻮﻣاﺮﻴﭘ ﻲﺗﻻاﻮﺳ يوﺎﺣ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
و يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻘﺑﺎﺳ ،هداﻮﻧﺎﺧ داﺮﻓا داﺪﻌﺗ ،ﻞﻫﺎﺗ ﺖﻴﻌﺿو ،تﻼﻴﺼﺤﺗ
دﻮﺑ يرﺎﻤﻴﺑ عﻮﻧ .
و ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ زا ﺪﻌﺑ ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻞﻴﻤﻜﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ،ﺎﻫ ﺲﻧاژآ ﻦﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﺎﺑ ﻲﻬﻴﺟﻮﺗ ﻪﺴﻠﺟ يراﺰﮔﺮﺑ رد ﻖﻘﺤﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ رﺎﻴﺘﺧا
.
و نﺎﻨﻛرﺎﻛ رﺎﻛ ﻞﺤﻣ رد يرﺎﻛ ﺖﻔﻴﺷ ياﺪﺘﺑا رد ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا ﺪﻳدﺮﮔ ﻞﻴﻤﻜﺗ نﺎﺴﻜﻳ ﻂﻳاﺮﺷ رد .
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻞﻴﻤﻜﺗ زا ﻞﺒﻗ ًﺎﻨﻤﺿ
داﺮﻓا ﻪﻤﻫ ﻪﺑ تﻻاﻮﺳ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ هﻮﺤﻧ صﻮﺼﺧ رد مزﻻ تﺎﺤﻴﺿﻮﺗ ﺪﺷ ﻲﻣ هداد .
ﻲﻳﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ رد ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ مﺪﻋ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﻪﻣادا رد نﻮﭼ
ﺎﻳ و ﺦﺳﺎﭘ نوﺪﺑ يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ دﻮﺟو ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ ،ﻦﺳ داﺪﻌﺗ ﺺﻗﺎﻧ 62
ﺮﻈﻧ زا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ رﺎﻨﻛ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﺮﻔﻧ
ﺖﻴﺴﻨﺟ 267 و دﺮﻣ ﺮﻔﻧ 17
رﺎﻛزور ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ نز ﺮﻔﻧ
فﺬﺣ رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺮﻴﻏ هوﺮﮔ زا داﺪﻌﺗ ﻦﻳا ،نز نﺎﮔﺪﻨﻧار ﻪﻤﻫ ندﻮﺑ ﺪﻳدﺮﮔ . داﺪﻌﺗ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد 142
هوﺮﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻔﻧ
و درﻮﻣ 125 ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺮﻴﻏ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻔﻧ
ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا .
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ داﺪﻌﺗ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد 125
و رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺮﻴﻏ ﺮﻔﻧ 142
ﺖﺑﻮﻧ ﺰﻴﻧ ﺮﻔﻧ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺲﻧاژآ نﺎﮔﺪﻨﻧار ﻦﻴﺑ زا رﺎﻛ .
هداد ﺰﻴﻟﺎﻧآ
ار ﻲﻨﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺲﻧاژآ نﺎﮔﺪﻨﻧ
12 /
±11 53 / 38
رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺮﻴﻏ ﺲﻧاژآ نﺎﮔﺪﻨﻧار و لﺎﺳ
57 /
±11 71 / 39 دﻮﺑ لﺎﺳ تﻼﻴﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﺮﻈﻧ زا. ياراد داﺮﻓا ﺰﻴﻧ
ﻢﻠﭙﻳد كرﺪﻣ )
2 / 32 ﺪﺻرد ( ﻲﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ ار هوﺮﮔ ﻦﻳﺮﺘﮔرﺰﺑ
ﺪﻧداد .
ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد يﺎﻫ ﺮﻴﻐﺘﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﺎﻫزور ،رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ ،ﻦﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ رد ﺪﻣآرد ،يرﺎﻛ ﺖﻋﺎﺳ ،يرﺎﻛ ي
لوﺪﺟ رد رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺮﻴﻏ و رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ داﺮﻓا 1
هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ
ود رد قﻮﻓ يﺎﻫ ﺮﻴﻐﺘﻣ زا ماﺪﻛ ﭻﻴﻫ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،نآ رد ﻪﻛ ﺖﺳا يراد ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺮﮕﻳﺪﻤﻫ ﺎﺑ رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺮﻴﻏ و رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ هوﺮﮔ ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ . ﺮﺑ درﻮﻣ ﺲﻧاژآ نﺎﮔﺪﻨﻧار ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ هداد ﺰﻴﻟﺎﻧآ ﻲﺳر
ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﻫﺎﺘﻣ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ رد )
96 و نارﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺮﻴﻏ ﺪﺻرد 7
/ 88
نارﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺪﺻرد (
طﺎﺒﺗرا ،ﺮﺋﻮﻜﺳا يﺎﻛ يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ ﻖﺒﻃ و
دراﺪﻧ دﻮﺟو هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ يراد ﻲﻨﻌﻣ )
09 / P=0 .(
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪﻛ ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ رد تﻼﻴﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻓا و ﺪﻧدﻮﺑ ﻢﻠﭙﻳد ﺮﻳز ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ داﺮﻓا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻢﻠﭙﻳد يﻻﺎﺑ داﺮ
ﺪﻧﺪﺷ ﻲﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار داﺪﻌﺗ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ .
تﻼﻴﺼﺤﺗ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﺪﺸﻧ ﺖﻓﺎﻳ يراد ﻲﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا هوﺮﮔ ود نﺎﮔﺪﻨﻧار رد .
ﺮﻈﻧ زا
ﻞﻔﻜﺗ ﺖﺤﺗ داﺮﻓا داﺪﻌﺗ صﻮﺼﺧ رد يراد ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ ﺪﺸﻧ هﺪﻳد رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺮﻴﻏ و نارﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ هوﺮﮔ رد )
9 / P=0 .(
رد
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺰﻴﻧ ﻦﻜﺴﻣ ﺖﻴﻌﺿو صﻮﺼﺧ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ رد ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ
ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ ﻲﻜﻠﻣ ﻦﻜﺴﻣ ياراد نﺎﮔﺪﻨﻧار ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﺪﻳدﺮﮕﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ رد يراد )
هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ 2
.(
سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ ﻞﻛ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد 22
/ 162
و ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ
نﻮﻣزآ ﻖﺒﻃ T-test
و رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ ﻪﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ
ظﺎﺤﻟ زا رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺮﻴﻏ
دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ
دراد ) 021 / P= 0 ( هوﺮﮔ رد سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و
رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ )
59 / 165 ( ﻲﻣ رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺮﻴﻏ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ
ﺪﺷﺎﺑ ) لوﺪﺟ 3 .(
سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ صﻮﺼﺧ رد يرﺎﻣآ يﺎﻫ هداد ﺰﻴﻟﺎﻧآ ﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ رد يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ هﺮﻤ
يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺎﺑ نارﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ رد سﺮﺘﺳا )
99 /
±24 99 / 168 (
نارﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ ﺮﻴﻏ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ )
67 /
±25 22 / 159 ( ﻦﻳﺪﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ
سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ ناﺰﻴﻣ رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ و يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺎﺑ داﺮﻓا ﻪﻛ ترﻮﺻ ﻲﻨﻌﻣ ﺰﻴﻧ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا فﻼﺘﺧا ﻦﻳا و ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار يﺮﺗﻻﺎﺑ دﻮﺑ راد ) 013 / P=0 .(
ﺮﻫ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺎﺑ نﺎﮔﺪﻨﻧار هوﺮﮔ ود
ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺗﻻﺎﺑ سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،يرﺎﻤﻴﺑ .
لوﺪﺟ رد ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ 5
هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺰﻴﻧ
راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ رد يرﺎﻤﻴﺑ عﻮﻧ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ سﺮﺘﺳا
دﻮﺑ راد ﻲﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا ﻪﻛ ﻲﺑاﻮﺧ ﻢﻛ زا ﺮﻴﻏ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ
ﺪﻳدﺮﮕﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ يراد .
فﺮﺼﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
دﻮﺑ راد ﻲﻨﻌﻣ ﺰﻴﻧ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا فﻼﺘﺧا ﻦﻳا و )
04 / P=0 (
) لوﺪﺟ 6 .(
لوﺪﺟ :1 طﺎﺒﺗرا هوﺮﮔ ود رد ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺖﺑﻮﻧ
رﺎﻛ ﺮﻴﻏ و ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ
ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﺼﺨﺸﻣ ﺮﻴﻏ
ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ) N=125 ( ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ) N=142 ( ﺢﻄﺳ ﻨﻌﻣ ﻲ راد
ﻦﺳ 57
/
±11 71 / 39 12
/
±11 53 / 38 4
/ 0
رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ 46
/
±4 17 / 5 31
/
±3 6 / 4 9
/ 0
يرﺎﻛ يﺎﻫزور
76 /
±1 45 / 5 8
/
±1 46 / 5 89
/ 0
يرﺎﻛ ﺖﻋﺎﺳ
1 /
±3 74 / 7 42
/
±3 23 / 7 13
/ 0
ﺪﻣآرد 46
/ 192756 33± / 31249 61 / 126293 23± / 10984 98
/ 0
لوﺪﺟ :2 ﻲﻧاواﺮﻓ ﻊﻳزﻮﺗ ﺮﻈﻧزا
هوﺮﮔ ود رد ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺖﺑﻮﻧ
رﺎﻛ ﺮﻴﻏ و ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ
ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﺼﺨﺸﻣ
ﺖﺑﻮﻧ ﺮﻴﻏ
رﺎﻛ ) داﺪﻌﺗ
= 125 ( ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ
) داﺪﻌﺗ
= 142 ( ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ راد
ﻞﻫﺄﺗ ﺖﻴﻌﺿو
ﻞﻫﺄﺘﻣ 120 126
09 / 0
قﻼﻃ
ﺘﻓﺮﮔ ﻪ 3 10
هدﺮﻣ ﺮﺴﻤﻫ 2 6
تﻼﻴﺼﺤﺗ ناﺰﻴﻣ
ﻢﻠﭙﻳد ﺮﻳز 58
69
07 / 0
39 47 ﻢﻠﭙﻳد
ﻢﻠﭙﻳد يﻻﺎﺑ 20 26
ﻞﻔﻜﺗ ﺖﺤﺗ داﺮﻓا 2
- 1 ﺮﻔﻧ 43 38
9 / 0
3 ﺮﻔﻧ 32
52
4 ﺮﻔﻧ 25
36
5 ﺮﻔﻧ 20
14
8 - 6 ﺮﻔﻧ 5 2
ﻦﻜﺴﻣ ﺖﻴﻌﺿو
ﻲﻜﻠﻣ 73
81 7
/ 0
يرﺎﺠﻴﺘﺳا 49 59
لوﺪﺟ :3 ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ طﺎﺒﺗرا سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ
هوﺮﮔ ود رد ﺖﺑﻮﻧ
رﺎﻛ ﺮﻴﻏ و ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ
يرﺎﻣآ ﻲﮔﮋﻳو
ﺖﺑﻮﻧ يرﺎﻛ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﺢﻄﺳ
ﻲﻨﻌﻣ راد
ﺮﻴﻏ ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ 66
/
±29 40 / 158
021 / 0
ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ 58
/
±25 59 / 165
ﻞﻛ ﻊﻤﺟ 75
/
±27 22 / 162
لوﺪﺟ :4 ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ سﺮﺘﺳا ﺐﺴﺣﺮﺑ ﺎﺳ ﻪﻘﺑ يرﺎﻤﻴﺑ رد ود هوﺮﮔ ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ و ﺮﻴﻏ ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ
ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻘﺑﺎﺳ
ﺮﻴﻏ ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ
رﺎﻛ ﺢﻄﺳ
ﻨﻌﻣ ﻲ راد
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا± ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا±
ﻪﻠﺑ 67
/
±25 22 / 159 99 /
±24 99 / 168 013
/ 0
ﺮﻴﺧ 81
/
±32 72 / 157 08
/
±25 94 / 155 94
/ 0
لوﺪﺟ :5 ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺳا هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ سﺮﺘ
ﺐﺴﺣﺮﺑ رد يرﺎﻤﻴﺑ عﻮﻧ هوﺮﮔ ود
ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ﺮﻴﻏ و ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ
ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ يرﺎﻤﻴﺑ عﻮﻧ
ﺮﻴﻏ ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ
رﺎﻛ ﺢﻄﺳ
ﻨﻌﻣ ﻲ راد
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا± ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا±
نﻮﺧرﺎﺸﻓ 67 /
±24 161 51
/
±26 12 / 173 055
/ 0
ﺖﺑﺎﻳد 33 /
±24 48 / 162 11
/
±30 53 / 172 11
/ 0
ﻢﻛ ﺑاﻮﺧ ﻲ 56 /
±27 32 / 158 28 /
±26 67 / 168 01 / 0
دردﺮﻤﻛ 95 /
±30 55 / 159 15 /
±26 16 / 167 06 / 0
ﻲﺒﻠﻗ يرﺎﻤﻴﺑ 44
/
±34 161 20
/
±35 05 / 174 16 / 0
لوﺪﺟ
6 - ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ وراد فﺮﺼﻣ ﺐﺴﺣﺮﺑ سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هوﺮﮔ ود رد
ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ﺮﻴﻏ و ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ
ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ وراد فﺮﺼﻣ ﺮﻴﻏ
ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ
رﺎﻛ ﺢﻄﺳ
ﻨﻌﻣ ﻲ راد
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا±
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا ±
ﻪﻠﺑ 26
/
±25 32 / 161 08
/
±25 25 / 170 04
/ 0
ﺮﻴﺧ 88
/
±32 56 / 156 79
/
±23 20 / 155 81
/ 0
نﺎﻣزﺎﺳ NIOSH ﺎﻳ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ ار ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا
ﻲﻠﻐﺷ ﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ وا ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و دﺮﻓ ندﻮﺒﻧ رﺎﮔزﺎﺳ مﺎﮕﻨﻫ ﻪﻛ ﻲﻧاور دﺎﺠﻳا ﻣ ﻲ دﻮﺷ نﺎﻴﺑ ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ . ﺦﺳﺎﭘ ﻦﻳا ﻣ
ﻲ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ترﻮﺻ
يﺎﻫرﺎﺘﻓر و نﺪﺷ ﺮﻴﮔرد دﻮﻨﺸﺧﺎﻧ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺖﻧﻮﺸﺧ
ﻣآ ﺰﻴ ،
و ثداﻮﺣ ﻣوﺪﺼﻣ
ﺖﻴ يﺎﻫ ﺎﻳ رﺎﻛ ﺑ يرﺎﻤﻴ يﺎﻫ و ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ
ﺪﻨﻛ زوﺮﺑ گﺮﻣ ﻲﺘﺣ )
22 ( . ﻚﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ رد
ﺪﻧراد ﻻﺎﺑ و ﻂﺳﻮﺘﻣ سﺮﺘﺳا ﻪﻛ ﻲﻧﺎﮔﺪﻨﻧار
، نﺎﺸﻧ ﻣ ﻲ ﺪﻫد ﻪﻛ
عاﻮﻧا ﻚﺴﻳر ﺑ
يرﺎﻤﻴ ﺎﻫ رد نآ ﺎﻫ دﻮﻬﺸﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﺳا
) 23 ( . ﻪﺑ هوﻼﻋ
ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ي ﺰﻴﻧ ﻣ ﻲ ﺗ ﺪﻧاﻮ
ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ و ﻲﺣور تﻻﻼﺘﺧا زوﺮﺑ رد
ﺮﺛﺆﻣ ﺪﺷﺎﺑ . اﺬﻟ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻪﻘﺑﺎﺳ و ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا
ﺑ يرﺎﻤﻴ ﺎﻫ رد
نﺎﮔﺪﻨﻧار ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ﺮﻴﻏ و ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ﺲﻧاژآ ﺎﻫ ي نورد ﺮﻬﺷ ي ﺮﻬﺷ
دﺰﻳ ﺳرﺮﺑدرﻮﻣ ﻲ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺐﺴﺣﺮﺑ
عﻮﻧ
ﺪﻨﻧار هوﺮﮔ رد يرﺎﻤﻴﺑ نﺎﮔ
ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ﺮﻴﻏ نﺎﮔﺪﻨﻧار زا ﺮﺗﻻﺎﺑ
ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ﺖﺳا فﻼﺘﺧا ﻦﻳا و ظﺎﺤﻟزا
يرﺎﻣآ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ﺖﺳا .
لﺎﺳ رد نارﺎﻜﻤﻫ و ﺮﻤﻟﺎﭘ 2006
نﺎﻴﺑ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻪﻛ ﺖﺑﻮﻧ رﺎﻛ ي و
رد دﺎﻳز يرﺎﻛ رﺎﺸﻓ ﺖﺑﻮﻧ
رﺎﻛ ي باﻮﺧ ﻢﺘﻳر ندرﻮﺧ ﻢﻫ ﺮﺑ و
،
سﺮﺘﺳا نﺎﮔﺪﻨﻧار ﺪﻳﺪﺸﺗ ار ﻣ
ﻲ ﺪﻨﻛ ) 24 ( . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
داد نﺎﺸﻧ يﺮﮕﻳد
هﺮﻤﻧ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﻤﻛ باﻮﺧ ﺖﻋﺎﺳ ﻪﭼ ﺮﻫ ﻪﻛ
ﺮﺗﻻﺎﺑ سﺮﺘﺳا ﻣ
ﻲ دور ﻪﻄﺑار ﺮﻈﻧ ﻦﻳا زا و ﻨﻌﻣ
ﻲ راد دﻮﺟو يرﺎﻣآ
دراد ) 25 (.
ﻪﺑ هوﻼﻋ
، سﺮﺘﺳا هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺐﺴﺣﺮﺑ
عﻮﻧ رد يرﺎﻤﻴﺑ
هوﺮﮔ ود ﺮﻫ ﺳرﺮﺑدرﻮﻣ
ﻲ ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺑ
ﻏ زاﺮﻴ ﻢﻛ ﺑاﻮﺧ ﻲ ﻪﻛ
ظﺎﺤﻟزا يرﺎﻣآ ﻨﻌﻣ ﻲ راد دﻮﺑ
، ﻪﻴﻘﺑ رد ﺑ يرﺎﻤﻴ ﺎﻫ ظﺎﺤﻟزا يرﺎﻣآ
فﻼﺘﺧا ﻨﻌﻣ ﻲ يراد ﺪﻳدﺮﮕﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ زا
ﺑ يرﺎﻤﻴ يﺎﻫ ﻲﻗوﺮﻋ ﻲﺒﻠﻗ ﻪﻠﻤﺟزا
ﻳد ﻪﻳﺎﻤﻧ ،ﺖﺑﺎ
ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ ،ﻲﻧﺪﺑ هدﻮﺗ ﺑ
يرﺎﻤﻴ يﺎﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻗوﺮﻋ ﻲﺒﻠﻗ نﻮﺧرﺎﺸﻓ
،
،ﻲﻣﺪﻴﭙﻟﺮﭙﻴﻫ ﻪﻓﺎﺿا
نزو
فﺮﺼﻣ ،نآ تﺪﺷ و رﺎﮕﻴﺳ فﺮﺼﻣ ،
و ﻞﻜﻟا ﺢﻄﺳ ﺮﺗ ي ،ﻦﻴﻳﺎﭘ و ﻻﺎﺑ ﻪﺘﻴﺴﻧاد ﺎﺑ ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘﻮﭙﻴﻟ و ﺪﻳﺮﻴﺴﻴﻠﮔ
و ﻲﺒﻠﻗ ﻢﺘﻳر ﻚﻴﻟﻮﺑﺎﺘﻣ مرﺪﻨﺳ
ﺳرﺮﺑدرﻮﻣ ﻲ ﻪﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ ﺖﺳا
ﻲﻟو
اﺎﺑ ﻦﻳ لﺎﺣ
، ﻦﻳا زﻮﻨﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺾﻗﺎﻨﺘﻣ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد )
26
، 2 ( . رد
ا ﻲﺧﺮﺑ ﺪﻳدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ز ﻪﻛ
ﻲﻓﺎﻛ باﻮﺧ ﻦﻴﺑ
و ﻪﻄﺑار سﺮﺘﺳا ﺢﻄﺳ ﻲﻨﻌﻣ
يراد دراد دﻮﺟو )
25 (.
رد ﻂﺳﻮﺗ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ
Kundsen و
نارﺎﻜﻤﻫ ﺰﻴﻧ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻦﻴﺑ
ناﺰﻴﻣ ناﺰﻴﻣ ﺎﺑ باﻮﺧ
دﻮﺟو طﺎﺒﺗرا سﺮﺘﺳا دراد
) 27 ( . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد مﺎﺠﻧا
هﺪﺷ ﻂﺳﻮﺗ
Kudielka ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ
ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا و
و ﻲﻧاور يرﺎﻤﻴﺑ
ﺎﻤﺴﺟ ﺖﻣﻼﺳ
،ﻲﻧ ﻪﻄﺑار ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻨﻌﻣ
يراد سﺮﺘﺳا ﻦﻴﺑ
ﺎﺑ ﻲﻠﻐﺷ ﺑ يرﺎﻤﻴ يﺎﻫ و ﻲﻧاور ﺑ
يرﺎﻤﻴ يﺎﻫ ﻞﻴﺒﻗ زا ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ
ﺑ يرﺎﻤﻴ يﺎﻫ دراد دﻮﺟو قوﺮﻋ و ﺐﻠﻗ و شراﻮﮔ )
28 (.
سﺮﺘﺳا ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ يﺮﮕﻳد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
، يﻮﮕﻟا ﻚﻳ هﺪﻨﻨﻛ دروآﺮﺑ
ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﺮﻄﺧ ياﺮﺑ ﻲﺸﻳاﺰﻓا نﻮﺧرﺎﺸﻓ
د ،ﻲﻧزو ﺶﻴﺑ ،ﻻﺎﺑ يﺮﺗ و ﺖﺑﺎﻳ
ﺪﻫاﻮﺧ ﻻﺎﺑ ﺪﻳﺮﻴﺴﻴﻠﮔ دﻮﺑ
ﺪﻫاﻮﺷ ﻦﻳا و ﺮﻈﻧزا
يرﺎﻣآ ﻨﻌﻣ ﻲ راد هدﻮﺒﻧ
ﺖﺳا ) 2 (.
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ا ي لﺎﺳ رد ﻪﻛ 2013
نﺎﺘﺴﺑﺮﺻ رد ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ
،
ﺺﺨﺸﻣ ﺪﻳدﺮﮔ طﺎﺒﺗرا ﻪﻛ ﻨﻌﻣ
ﻲ راد و ﻲﻠﻐﺷ سﺮﺘﺳا ﻦﻴﺑ يرﺎﻣآ
عاﻮﻧا ﺑ يرﺎﻤﻴ يﺎﻫ ﻲﺒﻠﻗ - و ﻲﻗوﺮﻋ ﺘﺣارﺎﻧ
ﻲ يﺎﻫ رد ﻲﺴﻔﻨﺗ
دراد دﻮﺟو سﻮﺑﻮﺗا نﺎﮔﺪﻨﻧار )
29 (.
يﺮﮕﻳد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻪﻛ Sami abdoﻂﺳﻮﺗ
لﺎﺳ رد 2012 يﺰﻟﺎﻣ رد ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
ﻪﻛ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ سﺮﺘﺳا ﻦﻴﺑ
و ﻲﺘﻠﻜﺳا تﻼﻜﺸﻣ -
ﻲﻧﻼﻀﻋ
طﺎﺒﺗرا ﻲﻨﻌﻣ يراد دراد دﻮﺟو )
30 (.
ﺮﺑ ﻦﻳا سﺎﺳا ﻣ ﻲ ناﻮﺗ ضﺮﻌﻣ رد ﻪﻛ يداﺮﻓا ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ﻪﺑﺮﺠﺗ
ﺎﻫ ي
سﺮﺘﺳا از و ﻲﻨﺗ ﻲﻧاور تﻻﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺘﺣارﺎﻧ
ﻲ يﺎﻫ
،ﻲﻧﻼﻀﻋ يﺎﻫدرد ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ ﺑ
ﻲ ﻲﺑاﻮﺧ هﺪﻌﻣ درد ،
، و هدور
رﺎﭼد نآ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻣ
ﻲ ﺪﻧﻮﺷ و ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ،رﺎﻛ ﻞﺤﻣ رد سﺮﺘﺳا ﻪﺑﺮﺠﺗ
ﺎﻧ رﺎﺛآ ﻣ و داﺮﻓا ﺖﻣﻼﺳ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ياﺮﺑ ﻢﻫ ار ﻲﺑﻮﻠﻄ ياﺮﺑ ﻢﻫ
ﺖﻣﻼﺳ و هﺎﻓر
نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ )
31
، 4 (.
ﻲﻧادرﺪﻗ و ﺮﻜﺸﺗ مﺮﺘﺤﻣ نﺎﮔﺪﻨﻧار و ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻴﻠﻛ زا ﺲﻧاژآ
ﺎﻫ ي يﺮﺑﺮﻓﺎﺴﻣ
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻴﻬﺗ رد ﻪﻛ دﺰﻳ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻧدرﻮﻣ
زﺎﻴ ﺎﻣ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا
يرﺎﻜﻤﻫ هدﻮﻤﻧ ﺪﻧا ﻲﻧادرﺪﻗ و ﺮﻜﺸﺗ ، ﻣ
ﻲ دﻮﺷ . References
1-Peter P, Seigrist J. Psychosocial work environment and the risk of coronary heart disease International Archives of Occupational and Environmental Health. 2000;73:S41-S5.
2-Yadegarfar G, Alinia T, Gharaaghaji R, Allahyari T, Sheikhbagloo R. Study of association between job stress and cardiovascular disease risk factors: A cross sectional study among Urmia petrochemical compan.
Journal of Isfahan Medical University. 2010;28:645-61s.
3-Fawzi AbuAlRub R. Job Stress, Job Performance, and Social Support Among Hospital Nurses. Journal of Nursing Scholarship. 2011S;36:73-8.
4-Hajiamini Z, Cheraghalipour Z, Azad Marzabadi E, Ebadi A, Norouzi Koushali A. Comparison of job stress in military and non-military drivers in Tehran city. Journal of Military Medicine. 2011s;13:25-30.
5-Li C, Chen K, Wu C, Sung F. Job stress and dissatisfaction in association with non‐fatal injuries on the job in a cross‐sectional sample of petrochemical workers. Journal of Occupational medicine. 2001;51:50-5.
6-Tangri R. What stress costs: A special report Canada: Performance Strategies Publication Canada2003.
7-Zare M, Abedi K, Halvani G, Barkhordari A, Aminipour M. Prevalence of Job Stress among Staff of the Ports and Sailing Corporation of Hormozgan and its Relation to Non Fatal Accidents. Journal of Shaheed Sadoughi University of Medical Sciences and Health Services Yazd. 2009;17:142-8.
8-Breslow M. The role of stress hormones in perioperative myocardial ischemia. Int Anesthesiol Clin.
1992;30(1):81-100.
9-Thorbjörnsson C, Alfredsson L, Fredriksson K, Michélsen H, Punnett L. Physical and psychosocial factors related to low back pain during a 24-year period: a nested case–control analysis. J Epidemiol Community Health. 2000;25(3):369-75.
10-Winkleby M, Rangland D, Syme S. Self reported stressors and hypertension: evidence of an inverse association. Amer J Epideminol. 1988;127(1):124-34.
occupational injury. American journal of industrial medicine. 2005;48(6):470-81.
12-Golmohamadi R, Damyar N, Mohamadfam E, Faradmal G. Study of Occupational Stress Among Hamadan City-Bus Drivers. Journal of Tolooe behdasht. 2013;12(1):24-32.
13-Whitelegg J. Health of professional drivers. Eco-Logica Ltd Transport & General Workers Union, 1995.
14-Hanzlíková I. Professional Drivers: The Sources of Occupational Stress 2004.
15-Milani R, Lavie C. Stopping Stress at Its Origins: Addressing Working Conditions. American hearth Association. 2007;49(2):268-9.
16-Kouvonen A, Kivimäki M, Cox S, Cox T, Vahtera J. Relationship Between Work Stress and Body Mass Index Among 45,810 Female and Male Employees. Psychosomatic Medicine. 2005;67(4):577-83.
17-Kang M, Koh S, Cha B, Park J, Chang S. Association between job stress on heart rate variability and metabolic syndrome in shipyard male workers. Yonsei medical journal. 2004;45(5):838-46.
18-Kouvonen A, Kivimaki M, Virtanen M, Pentti J, Vahtera J. Work stress, smoking status, and smoking intensity: an observational study of 46,190 employees. J Epidemiol Community Health. 2005;59(1):63-9.
19-Funakoshi M, Tamura A, Taoda K, Tsujimura H, Nishiyama K. Risk factors for low back pain among taxi drivers in Japan. Journal of occupational health. 2003;45(6):235-47.
20-Tamrin S, Yokoyama K, Jalaludin J, Aziz N, Jemoin N, Nordin R. The association between risk factors and low back pain among commercial vehicle drivers in peninsular Malaysia: a preliminaryresult. Industrial health. 2007;45(2):268-78.
21-Mohammad F, Kianfar A, Mahmoudi S. Evaluation of Relationship between Job Stress and Unsafe Acts with Occupational Accident Rates in a Vehicle Manufacturing in Iran. International journal of Occupational hygiene. 2011;2(2):85-90.
22-Lotfizadeh M, Noor-hassim I, Habibi A. Analysis of occupational stress and the related issues among employees of ٍEsfahan steel company (ESCO). Journal of Shahrekord Uuniversity of Medical Sciences.
2011;13(5):37-45.
23-Singh M, Queyam A. A Novel Method of Stress Detection using Physiological Measurements of Automobile Drivers. International Journal of Electronics Engineering. 2013;5(2).
24-Gyllensten K, Palmer S. Experiences of coaching and stress in the workplace: An Interpretative Phenomenological Analysis. International Coaching Psychology Review. 2006;1(1):86-98.
25-Torshizi M, Saadatjoo A. Job stress in the staff of a tire factory. Journal of Birjand University of Medical Sciences. 2012;19(2):200-7.
26-Niedhammer I, Goldberg M, Leclerc A, David S, Bugel I, Landre M. Psychosocial factors at work and sickness absence in the Gazel cohort: a prospective study. Occup Environ Med. 2003;45(6):235.
27-Knudsen H, Ducharme L, Roman P. Job stress and poor sleep quality: Data from an American sample of full-time workers. Social Science & Medicine. 2007;64(10).
28-Kudielka B, Kudielka B, von Känel R, Gander M, Grande G, Fischer J. Health-related quality of life measured by the SF12 in working populations: associations with psychosocial work characteristics. Journal of occupational health Psychology. 2005;10(4):429.
29-Đinđić N, Jovanović J, Đinđić B, Jovanović M, Pešić M, Jovanović J. Work stress related lipid disorders and arterial hypertension in professional drivers: A cross-sectional study. Vojnosanitetski pregled.
2013;70(6):561-8.
30-Sami A, Redhwan A, Mustafa A, Krishna G. Stress and Coping Strategies of Students in a Medical Faculty in Malaysia. Malays J Med Sci. 2011;18(3):57-64.
31-Gates D. Stress and coping. A model for the workplace. official journal of the American Association of Occupational Health Nurses. 2001;49(8):390.
City
Halvani GH(MSc)1, Mohammadi Z(MSc)2, Fallah H(MSc)3, Somaye Khalighi(BS)4
1. Assistant Professor, Department of Occupational Health, Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, Yazd, Iran
2. Corresponding Author: MSc in Occupational Health Engineering, Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran
3.MSc in Occupational Health Engineering, Research Center for Safety and Health at Work, Shahid Sadoughi University of Medical Sciences, Yazd, Iran
4. Occupational Health Engineer, Bushehr University of Medical Sciences, Yazd, Iran
Introduction: One of the major problems in industrialized societies is occupational stress. This problem is associated with an increase in various diseases and drivers have a lot of exposure to this factor. According to the harmful effects of stress and drivers exposure with this agent, the aim of study was to review relationship of job stress and disease history of shift and non- shift work agency drivers of urban Yazd city.
Methods: This research is a case - control study that is done in agency drivers of Yazd city. For this purpose, 142 shiftwork drivers and 125 non-shiftwork with random-quota sampling method were selected. In order to collect of research data was used from a two-part questionnaire. The first part is demographic and the second part is measuring job stress with Philip L. Rice questionnaire. Finally, the results were analyzed by spss software.
Results: Analyses of the data showed that mean stress score of shift workers is higher than non- shift workers. In addition, the mean stress score based on the type of disease was showed that apart from the lack of sleep, in other diseases, there was no statistically significant difference. However, drivers with disease history had the higher mean stress score.
Conclusion: High stress levels of drivers indicate the need to implement a comprehensive program of stress management in organizations. Therefore, should be further studies in this field.
Keywords: drivers, job stress, shift work, disease
