هﺮﻃﺎﺨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ي
ﻪﺿﻮﺣ رد يﺰﯿﺧ ﻞﯿﺳ و ﻞﯿﺳ ي
يﺎﭼ رازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ
ﯽﻧﺎﻤﯿﻠﺳ ﺮﺤﺳ
،1
*
و1 ﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد :لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ -*
ﻪﺘﺷر ﺪﺷرا ﯽ ﻢﯿﻠﻗا
ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ هوﺮﮔ ،
،ﯽﻠﯿﺑدرا [email protected]
هﺪﯿﮑﭼ
ﻞﯿﺳ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺿﻮﺣ يﺰﯿﺧ
ي ﯽﺳرﺮﺑ ار يﺎﭼرازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ ﯽﻣ
نﺎﻣز رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ بﻼﯿﺳ رﺎﭼد يدﺎﻤﺘﻣ يﺎﻫ
ﺪﯾﺪﺷ يﺎﻫ
هﺪﺷ و تارﺎﺴﺧ ﺎﺑ شور .ﺖﺳا هدﻮﺑ هاﺮﻤﻫ ﯽﻟﺎﻣ و ﯽﻧﺎﺟ
يﺎﻫ ﻞﻣﺎﺷ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ
،دﻮﺟﻮﻣ يدﺎﻨﺳا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻬﺟ ﭻﯿﭘﺮﮐ شور
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ شور و ﻪﺿﻮﺣ رد بآ ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز ي ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ
ي ﻪﻈﺤﻟ ﯽﺑد ﻪﺿﻮﺣ رد بﻼﯿﺳ يا رﺎﻣآ ﺪﻗﺎﻓ يﺎﻫ
ﯽﺑد
ﯽﻣ ﯽﺠﻨﺳ .ﺪﺷﺎﺑ ﻞﯿﺳ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺶﻫوﮋﭘ زا فﺪﻫ .ﺖﺳا نآ زا ﻞﺻﺎﺣ تاﺮﻃﺎﺨﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻬﺟ ﻪﺿﻮﺣ ﻦﯾا يﺰﯿﺧ
ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻞﻣاﻮﻋ و ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻞﻣاﻮﻋ ﺶﻘﻧ زا ﯽﮐﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻞﯿﺳ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ندﺮﺑ ﻻﺎﺑ رد ﯽﻧﺎﺴﻧا
ﻪﺿﻮﺣ يﺰﯿﺧ ي
.ﺖﺳا يﺎﭼرازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ
شور ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ نﺎﻨﭼ
ّآ ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز ندﻮﺑ ﻢﮐ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﻢﻫ ﺮﯾﺎﻣ و ﮓﻨﯿﻧﺎﻓ ،ﺮﮕﯾﺮﮐ ،ﭻﯿﭘﺮﮐ يﺎﻫ ﯽﺑد ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ و ﻪﺿﻮﺣ رد ب
ﻪﻈﺤﻟ مﺎﺠﻧا اﺬﻟ .ﺖﺳا ﻪﺿﻮﺣ رد بﻼﯿﺳ يا ﻪﻧﺎﻫد رد ﺪﺳ ثاﺪﺣا نﻮﭼ ﻢﻫ ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ ﯽﺗﺎﻣاﺪﻗا
ي بآ ﯽﺑد دروآﺮﺑ ﺎﯾ ،ﻪﺿﻮﺣ
ﺐﯾﺮﺨﺗ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و ﻪﺿﻮﺣ رد دﻮﺟﻮﻣ و
ﻪﺿﻮﺣ نﻮﻣاﺮﯿﭘ ﯽﺿارا يﺮﺑرﺎﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ
، رد بﻼﯿﺳ زا ﯽﺷﺎﻧ تارﺎﺴﺧ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻬﺟ
ﻪﺿﻮﺣ ﯽﻣ يروﺮﺿ يﺎﭼرازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ ي .ﺪﺷﺎﺑ
ژاو نﺎﮔ :يﺪﯿﻠﮐ ﻞﯿﺳ
،يﺰﯿﺧ ﻪﺿﻮﺣ ي ﺰﯿﺨﺑآ
، يﺎﭼرازﻻآ
، ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز بآ
ﻪﻈﺤﻟ ﯽﺑد ، بﻼﯿﺳ يا
- 1 ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻪﺿﻮﺣ ﮏﯾ ي
ﺑآ (ﺰﯿﺨﺑآ) ﺰﯾﺮ ﯽﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﺿﻮﺣ زا ﯽﺘﺣﺎﺴﻣ ﻪﺑ
ﺎﻋﺎﻔﺗرا ار نآ فاﺮﻃا ﻪﮐ دﻮﺷ ﻞﺻﺎﺣ بﺎﻧاور اﺬﻟ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﺑ رد ت
ﻪﻄﻘﻧ ﻦﯾﺮﺗدﻮﮔ رد ﺢﻄﺳ ﻦﯾا يور ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ زا هدﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﺰﮐﺮﻤﺗ نآ ي
ﺖﺳا ،هداﺰﯿﻠﻋ) .(1396
ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻬﮔﺎﻧ يداﺪﯾور ﻞﯿﺳ رد ﻪﮐ
ترﺎﺴﺧ نﺎﻬﺟ و ناﺮﯾا ﯽﻣ رﺎﺑ ﻪﺑ ار ﯽﻟﺎﻣ و ﯽﻧﺎﺟ ﺪﯾﺪﺷ يﺎﻫ
لﺎﺳ رد .دروآ
ءﻮﺳ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ و ﺮﯿﺧا يﺎﻫ هدﺎﻔﺘﺳا
ﺖﻌﯿﺒﻃ زا نﺎﺴﻧا يﺎﻫ
ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ندز ﻢﻫ ﺮﺑ و گرﺰﺑ زا ﯽﮑﯾ ﻪﺑ داﺪﺧر ﻦﯾا ،ﯽﻄﯿﺤﻣ يﺎﻫ
هﺮﻃﺎﺨﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ ناﺮﯾا ﯽﻄﯿﺤﻣ يﺎﻫ
و ﯽﺣﻼﺻ)
ﯽﻟﺎﻋ ،نﺎﻬﺟ .(1392 ﻞﯿﺳ يﻮﻗ يﺎﻫ ﺤﻄﺳ بآ راﺪﻘﻣ ﺮﺗ فﺪﻫ ﺮﮕﯾد و ﯽﻧﺎﺳﺮﺑآ ياﺮﺑ ﻪﮐ ار ﯽ
ﻪﺑ ﺎﻫ ﯽﻣ رﺎﮐ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻧور ﺪﻫد
ﯽﺒﻧ) ،يﺪﻨﻫﺪﯿﺑ .(1386
بﻼﯿﺳ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ دﻮﺒﻧ ،
ﺐﺟﻮﻣ دﺎﺠﯾا ﺮﻤﻋ نﺪﺷ هﺎﺗﻮﮐ ،بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﯿﻣﺄﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﻼﮑﺸﻣ
ﺗﺄ هزﺎﺳ و تﺎﺴﯿﺳ ﺶﯾﺎﺳﺮﻓ ،ﯽﺑآ يﺎﻫ
رد و ﻊﻣاﻮﺟ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫﺎﻨﺑ ﺮﯾز ﻪﺑ ﻞﯿﺳ داﺪﺧر زا ﯽﺷﺎﻧ ترﺎﺴﺧ ﺶﯾاﺰﻓا ،كﺎﺧ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺪﯾﺪﺷ
ﻪﺿﻮﺣ نﺎﻨﮐﺎﺳ ياﺮﺑ ار ﺮﻘﻓ شﺮﺘﺴﮔ ،ﺖﯾﺎﻬﻧ ي
دراد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ار ﺰﯿﺨﺑآ ،ﯽﻤﯿﺣر)
.(1388 و بﻼﯿﺳ زا ﯽﺷﺎﻧ ترﺎﺴﺧ ﺶﻫﺎﮐ ياﺮﺑ
نآ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺪﺳ ثاﺪﺣا ﺮﯿﻈﻧ ﯽﺗﺎﻣاﺪﻗا
ﻪﻧﺎﺧدور ﻢﯾﺮﺣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ،ﺎﻫﺪﻨﺑ و ﺎﻫ
ﺎﻫﺪﺳ يور ﺰﯾرﺮﺳ عاﻮﻧا ثاﺪﺣا
، ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﻟﻮﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﯿ ﺪ و
اﯾ دﺎﺠ ﺳ ﯿ ﻞ
، و ﺲﭙﺳ اراد ﻖﻃﺎﻨﻣ ي
ﺴﻧﺎﺘﭘ ﯿ ﻞ ﻟﻮﺗ رد ﻻﺎﺑ ﯿ
ﺪ ﺳ ﯿ ﻞ ﻌﺗ ﯿﯿ ﻦ ﻠﻤﻋ نﺎﮑﻣا ﺎﺗ دﻮﺷ ﯿ
تﺎ اﺮﺟا ﯽﯾ ﺣﻼﺻا و ﯽ حﻮﻄﺳ رد
ﮑﭼﻮﮐ ﺮﺘ دﻮﺷ ﻢﻫاﺮﻓ زﺎﺳﺮﻄﺧ و ،يﺮﺒﮐا و ﯽﺗاﺮﺑ)
و1391 ﻧارﺎﮑﻤﻫ و يرﺪﺑ ﺶ
، .(1395 ﺶﻫوﮋﭘ ﻞﯿﺳ درﻮﻣ رد يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ -
ﻪﺿﻮﺣ يﺰﯿﺧ و ﺰﯿﺨﺑآ يﺎﻫ
ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ و ﯽﻣ ﻪﮐ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ نآ لﺮﺘﻨﮐ ﺎﮐﺎﻧﺎﺗ يﺎﻫرﺎﮐ ﻪﺑ ناﻮﺗ
) ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و1
ازوﺪﻨﻣ ،(2017 و2
) ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ ﻦﺗﻮﻣآ ،(2017
ﮑﻤﻫ و3
ﺎ ) ﺶﻧار ) ﯽﻤﯿﺣر ،(2018
ﺾﯿﻓ ،(1388 ﻧارﺎﮑﻤﻫ و ﺎﯿﻧ ﺶ
) (،1395 ﯽﻤﯿﺣر و ﯽﻤﯿﺣر
ﯽﻠﺷاد وﺮﺑ ) ن (1395 .دﺮﮐ هرﺎﺷا ﻪﺿﻮﺣ ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ي رﺎﭼد يدﺎﻤﺘﻣ نﺎﯿﻟﺎﺳ ﯽﻃ يﺎﭼرازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ بﻼﯿﺳ
ﯽﺒﯿﻬﻣ يﺎﻫ
ﻞﯿﺳ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد اﺬﻟ ،ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﯽﻟﺎﻣ و ﯽﻧﺎﺟ تارﺎﺴﺧ ﻪﮐ هﺪﺷ ﻪﺿﻮﺣ ﻦﯾا يﺰﯿﺧ
يﺎﺘﺳار رد ﺶﻫﺎﮐ
تاﺮﻃﺎﺨﻣ ﻞﯿﺳ
.ﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
- 2 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ شور و ﻪﻘﻄﻨﻣ
ﻪﺿﻮﺣ ي يﺎﭼرازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ رد
' 15
° ﯽﻗﺮﺷ لﻮﻃ48 و
' 11
° ﯽﻟﺎﻤﺷ ضﺮﻋ39 نﺎﺘﺳا رد ﻊﻗاو ﯽﻣﺮﮔ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ قﺮﺷ رد
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﺑدرا
، ﮑﺷ ) ﻞ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ (1 ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﻪﺿﻮﺣ
ﺖﺣﺎﺴﻣ ياراد ﻪﺿﻮﺣ ﻦﯾا .ﺪﻫد ﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ121
ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ) ﻊﺑﺮﻣ
ﻪﺿﻮﺣ ءﺰﺟ ،ﺖﺣﺎﺴﻣ ﻞﻗاﺪﺣ عﺎﻔﺗرا ،(ﻂﺳﻮﺘﻣ يﺎﻫ
رد ﺮﺘﻣ370 ﻬﺘﻧا ﺶﺨﺑ ﺮﺜﮐاﺪﺣ و ﯽﯾﺎ لﻮﻃ و بﻮﻨﺟ ﺶﺨﺑ رد ﺮﺘﻣ1950
ﻪﺿﻮﺣ ﯽﻠﺻا ﻪﻫاﺮﺑآ ﯽﻣ ﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ25
هﻮﮐ تﺎﻋﺎﻔﺗرا زا ﻪﺿﻮﺣ ﻦﯾا .ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ يرﻮﻬﻤﺟ و ناﺮﯾا زﺮﻣ رد ﺶﻟﺎﺗ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻪﻧﺎﺧدور ﮏﯾ و دﺮﯿﮔ ي
.ﺖﺳا ﯽﻠﺼﻓ ﯽﺴﺣ يﺮﻔﻌﺟ)
،يﺪﻨﮐ .(1387
1. Tanaka 2. Mendoza 3. Amoateng
)ﻞﮑﺷ ﻪﺿﻮﺣ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ (1 ي
ﺎﭼرازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ ي
ﺶﻫوﮋﭘ شور ﭻﯿﭘﺮﮔ ﻪﻟدﺎﻌﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا و يدﺎﻨﺳا ﻊﺑﺎﻨﻣ ،ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد
ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز ﻦﯿﯿﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ1
شور و ﻪﺿﻮﺣ2
يﺎﻫ
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽﺑﺮﺠﺗ ﻪﻈﺤﻟ ﯽﺑد ﺮﺜﮐاﺪﺣ ي
ﻪﺿﻮﺣ رد بﻼﯿﺳ يا ﯽﻣ رﺎﻣآ ﺪﻗﺎﻓ يﺎﻫ
.ﺪﺷﺎﺑ لﻮﻃ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻣز ﺮﺜﮐاﺪﺣ ،ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز
ﯽﻣ ﻪﻄﻘﻧ ﻦﯾﺮﺗرود زا بآ ﺎﺗ ﺪﺸﮐ ي
ﻪﺿﻮﺣ
، ﮑﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ ﺮﯿﺴﻣ ﻪﻄﻘﻧ ﻪﺑ و هدﺮﮐ ﯽﻃ ار دﻮﺧ ﯽ
ي لﺎﺳ رد .ﺪﺳﺮﺑ ﺰﮐﺮﻤﺗ م1940
ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﭻﯿﭘﺮﮐ هداد سﺎﺳا ﺮﺑ ار يا
زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﺿﻮﺣ6
ي شور ﻦﯾا .ﺖﺳا هداد ﻪﺋارا ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز ﻦﯿﻤﺨﺗ ياﺮﺑ ار ﮏﭼﻮﮐ
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ي ﻪﺿﻮﺣ رد ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز ﭼﻮﮐ ﺖﺣﺎﺴﻣ ﺎﺑ ﯽﺋﺎﻫ
.دراد يدﺮﺑرﺎﮐ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﻂﺳﻮﺘﻣ و ﮏ ﺖﺣﺎﺴﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ءﺰﺟ ﻪﮐ ﻪﺿﻮﺣ
ﻪﺿﻮﺣ ﯽﻣ ﻂﺳﻮﺘﻣ يﺎﻫ .ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا لﻮﻣﺮﻓ ﻦﯾا زا ﺪﺷﺎﺑ
ﻪﻄﺑار ي ) ( 1 ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ي
:ﺖﺳا ﭻﯿﭘﺮﮐ
) (1 tc = 0.949(L3/H)0.385
رد ﻪﻄﺑار ي ﻻﺎﺑ
، ، ﺖﻋﺎﺳ ﻪﺑ ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣزtc ﻪﻫاﺮﺑآ ﺮﯿﺴﻣ لﻮﻃL
ي ،ﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ ﻪﺑ ﯽﻠﺻا ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﻦﯾﺮﺗﺪﻨﻠﺑ عﺎﻔﺗرا فﻼﺘﺧاH
ﻪﻄﻘﻧ ﻦﯾﺮﺗ ي
.ﺖﺳا ﺮﺘﻣ ﻪﺑ ﻪﺿﻮﺣ شور
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ ي
ﻪﻈﺤﻟ ﯽﺑد ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻪﺿﻮﺣ رد بﻼﯿﺳ يا
ﻪﺿﻮﺣ) رﺎﻣآ ﺪﻗﺎﻓ يﺎﻫ -
ﯽﺑد يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا رﺎﻣآ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ (دراﺪﻧ3
، شور زا ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ يﺎﻫ ي
هزﺎﺳ ﮏﯾ ﯽﺣاﺮﻃ نآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﺑﻼﯿﺳ) حﺮﻃ ﻞﯿﺳ ي
ﯽﺑآ
ﯽﻣ اﺮﺟا و مﺎﺠﻧا ﯽﻣ (دﻮﺷ
شور ﻦﯾا .ﺪﺷﺎﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻪﺑ ﺖﻌﺳو ﺪﻨﻧﺎﻣ ،ﻪﺿﻮﺣ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ﺖﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﺑد ﺮﺜﮐاﺪﺣ ي
ﻪﻈﺤﻟ بﻼﯿﺳ يا ﯽﻣ
زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد .دزادﺮﭘ ﻦﯿﺑ
شور يﺎﻫ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻪﻈﺤﻟ ﯽﺑد ﺮﺜﮐاﺪﺣ ي بﻼﯿﺳ يا
ﺮﮕﯾﺮﮐ شور ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ، ،4
ﮓﻨﯿﻧﺎﻓ ﺮﯾﺎﻣ و 5
.ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ6
شور ﻪﺿﻮﺣ رﺎﻣآ سﺎﺳاﺮﺑ ﺎﮑﯾﺮﻣآ رد ﮓﻨﯿﻧﺎﻓ و ﺮﮕﯾﺮﮐ يﺎﻫ نآ يﺎﻫ
رد ﺮﯾﺎﻣ شور و رﻮﺸﮐ
ﻪﺿﻮﺣ ياﺮﺑ ﺎﮑﯾﺮﻣآ نآ ﺖﻌﺳو ﻪﮐ ﯽﺋﺎﻫ
زا ﺎﻫ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ10
ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﻗﺎﻓ ﻪﺿﻮﺣ ﻦﯾا ﻪﮐ
ﯽﺑد هﺎﮕﺘﺴﯾا و هدﻮﺑ ﯽﺠﻨﺳ
ﺖﻌﺳو يﻻﺎﺑ شور ﻦﯾا زا دراد ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ10
ﺖﻬﺟ ﺎﻫ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﻈﺤﻟ ﯽﺑد ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻪﺿﻮﺣ رد يا
.ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا رد
ﻂﺑاور ) ،2 و3 شور (4 يﺎﻫ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ماﺪﮐ ﺮﻫ ي ﻒﯾدر ﻪﺑ
:ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ
) (2 Qp = 130(0.386 A)0.894(0.386 A)-0.08
) (3 Qp = 2.64 A0.8
) (4
=175A0.5 QP
،ﻻﺎﺑ ﻂﺑاور رد و ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ ﻪﺑ ﻪﺿﻮﺣ ﺖﺣﺎﺴﻣA
Qp
ﺖﺳا ﻪﯿﻧﺎﺛ رد ﺐﻌﮑﻣ ﺮﺘﻣ ﺐﺴﺣﺮﺑ بﻼﯿﺳ ﯽﺑد ،هداﺰﯿﻠﻋ)
(.1396
- 3 ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻞﯿﺳ زا ﯽﮐﺎﺣ ،يدﺎﻨﺳا ﺶﺨﺑ رد ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ ﻪﺿﻮﺣ فاﺮﻃا ﯽﺿارا زا ﯽﺸﺨﺑ يﺮﯿﮔ
ي ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،يﺎﭼرازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ
ﯽﻣ ﻪﻧﺎﺧدور ﯽﻫﺪﺑآ ﻪﺿﻮﺣ رد .ﺪﺷﺎﺑ
ي رﻮﻣ لﺎﺳ زا ﻢﻋا ) يدﺎﻤﺘﻣ نﺎﯿﻟﺎﺳ ﯽﻃ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ د يﺎﻫ
،1362 ،1367 ،1372 ،1374
،1376 (1385 ) ﯽﺴﺣ يﺮﻔﻌﺟ ،يﺪﻨﮐ
(،1387 بﻼﯿﺳ ﯽﺒﯿﻬﻣ يﺎﻫ زا ﯽﻟﺎﻣ و ﯽﻧﺎﺟ تارﺎﺴﺧ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ هداد خر
ﻪﻠﻤﺟ
ﻦﯿﻣز ﻪﺑ ترﺎﺴﺧ و ماد تﺎﻔﻠﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا .ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻋارز يﺎﻫ
ﻞﯿﺳ و شرﺎﺑ رد ﺮﺛﺆﻣ ﯽﻤﯿﻠﻗا ﻞﻣاﻮﻋ يﺎﻫدﺎﺑ دورو ،ﻪﺿﻮﺣ يﺰﯿﺧ
نﻮﻠﮑﯿﺳ و يﺮﺒﯿﺳ رﺎﺸﻓ ﺮﭘ ،ﯽﺑﺮﻏ ﻞﺼﻓ رد اﻮﻫ يﺎﻣﺮﮔ ﺶﯾاﺰﻓا و نﺎﺘﺴﻣز و ﺰﯿﺋﺎﭘ لﻮﺼﻓ رد ﻪﻧاﺮﺘﯾﺪﻣ يﺎﻫ
فﺮﺑ بوذ ﺎﺑ رﺎﻬﺑ
شرﺎﺑ عﻮﻗو و تﺎﻋﺎﻔﺗرا ﯽﻣ ﻞﺼﻓ ﻦﯾا رد نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ يرﺎﺒﮔر يﺎﻫ
ﻞﯿﺳ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﺶﯾاﺰﻓا لﻮﺼﻓ ﻦﯾا رد ار ﻪﺿﻮﺣ يﺰﯿﺧ
هرﺎﺣ ﺐﻨﺟ عﺎﻔﺗراﺮﭘ ذﻮﻔﻧ ﺎﺑ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ﻞﺼﻓ رد .ﺖﺳا هداد ي
ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺑ روزآ
، ﻞﯿﺳ و شرﺎﺑ راﺪﻘﻣ ﻗاﺪﺣ ﻪﺑ ﻪﺿﻮﺣ يﺰﯿﺧ
ﯽﻣ ﻞ .ﺪﺳر
1. Kirpich
2. Time of Concentration 3. Ungauged Catchment 4. Careager
5. Fanning 6. Mayer
رد ﻞﮑﺷ ) شرﺎﺑ ﺪﺻرد (2 .ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ ﻪﺿﻮﺣ ﯽﻠﺼﻓ
((3) :ﻞﮑﺷ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻊﺒﻨﻣ )يﺎﭼرازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ يﻪﺿﻮﺣ ﯽﻠﺼﻓ شرﺎﺑ ﺪﺻرد (2)ﻞﮑﺷ
) ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ) راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ ﻞﺼﻓ رد ﻪﺿﻮﺣ شرﺎﺑ (2
) نﺎﺘﺴﻣز ﻞﺼﻓ ،(%10 ) ﺰﯿﺋﺎﭘ ﻞﺼﻓ ،(%20
و (%27
) راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ رﺎﻬﺑ ﻞﺼﻓ ﻪﺑ ﻞﺼﻓ ﺮﻫ رد ﻪﮐ ﺖﺳاراد ار (%43
ﺖﻬﺟ ،ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﯽﺘﯿﻨﻣا تﺎﻣاﺪﻗا ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ شرﺎﺑ راﺪﻘﻣ يﺎﻀﺘﻗا
.ﺖﺳا بﻼﯿﺳ لﺮﺘﻨﮐ ﻞﯿﺳ ﺮﮕﯾد ﻞﻣﺎﻋ
ﻪﺿﻮﺣ يﺰﯿﺧ ﻦﯿﻣز ﯽﮔﮋﯾو ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ،يﺎﭼرازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ ي
ﻪﺿﻮﺣ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣﻮﺋژ و ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﻪﺿﻮﺣ ﻞﮑﺷ و كﺎﺧ ﺲﻨﺟ ﺪﻨﻧﺎﻣ رد ﺎﻫﺪﻨﺑ و ﺪﺳ ثاﺪﺣا نﻮﭼ ﻢﻫ ﯽﻧاﺮﻤﻋ و ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ تﺎﯿﻠﻤﻋ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا
ﻪﺿﻮﺣ .ﺖﺳا
ﻞﯿﺳ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯿﻣز دﺎﺠﯾا رد ﻪﻧﺎﺧدور ﻢﯾﺮﺣ ﻪﺑ زوﺎﺠﺗ و ﯽﺿارا يﺮﺑرﺎﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ رد ،ﯽﻧﺎﺴﻧا ﺶﺨﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺿﻮﺣ يﺰﯿﺧ
يﺎﻫ
هﺪﻨﻫﺎﮐ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﮐ) ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺶﺷﻮﭘ ندﺮﺑ ﻦﯿﺑ زا ،زﺎﺠﻣ ﺮﯿﻏ يﺎﻫزﺎﺳ و ﺖﺧﺎﺳ و يزروﺎﺸﮐ ي
ﺖﻋﺮﺳ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﻗاﻮﻣ رد بآ
،(دراد دﺮﺑرﺎﮐ بﻼﯿﺳ ﻪﯿﻬﺗ ﺖﻬﺟ ﯽﻣﻮﺑ مدﺮﻣ ﻂﺳﻮﺗ
ﻪﻓﻮﻠﻋ و ﺖﺧﻮﺳ ي
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ مﺪﻋ و ماد و يرادﺰﯿﺨﺑآ ﻪﻨﯿﻣز رد ﻊﻣﺎﺟ يﺰﯾر
دﻮﺒﻧ
هﺎﮕﺘﺴﯾا ﺿﻮﺣ بآ و كﺎﺧ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﺖﻇﺎﻔﺣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﺿﻮﺣ رد ﯽﺠﻨﺳ ﯽﺑد يﺎﻫ ﯿﺒﻃ ﯽﮔﮋﯾو .ﺖﺳا ﻪ
ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﺿﻮﺣ ﯽﻌ
ﯽﺑد ﺮﺜﮐاﺪﺣ و ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز ﺮﺑ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻞﻣاﻮﻋ و ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣﻮﺋژ و ﯽﻤﯿﻠﻗا ﻪﻈﺤﻟ
بﻼﯿﺳ يا ﺣ رد
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ رد .دراﺬﮔ ﯽﻣ ﺮﺛا ﻪﺿﻮ ي
ﻪﻟدﺎﻌﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز ي
راﺪﻘﻣ ﭻﯿﭘﺮﮐ )
37hr / ( 2 ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار .ﺪﻫد
،ﻪﺠﯿﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ و ﺖﻋﺎﺳ2
ﺖﯾﺎﻬﻧ ﻪﻘﯿﻗد37
ﯽﻣ لﻮﻃ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﻣز ﻪﻄﻘﻧ ﻪﺑ ﻪﺿﻮﺣ عﺎﻔﺗرا ﻦﯾﺮﺗﺪﻨﻠﺑ زا بآ ﺎﺗ ﺪﺸﮐ
ي ﺪﺳﺮﺑ ﻪﺿﻮﺣ ﯽﺟوﺮﺧ ﯽﮔﺪﻧرﺎﺑ عﻮﻗو نﺎﻣز رد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ .
-
يﺎﻫ ﻼﯿﺳ لﺮﺘﻨﮐ تاﺪﯿﻬﻤﺗ ﻞﻗاﺪﺣ دﺎﺠﯾا ياﺮﺑ رﻮﮐﺬﻣ نﺎﻣز ،تﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ و ﺪﯾﺪﺷ تارﺎﺴﺧ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻬﺟ ﯽﺗﺎﻣاﺪﻗا ﺎﯾ و ب
رد
تارﺎﺴﺧ نﺪﻧﺎﺳر ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ و ﻞﯿﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻬﺟ بﻼﯿﺳ عﻮﻗو ﻞﺒﻗ ﯽﺘﯾﺮﯾﺪﻣ تﺎﻣاﺪﻗا ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ و هدﻮﺑ كﺪﻧا بﻼﯿﺳ عﻮﻗو نﺎﻣز شور زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺖﺳا ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ
ي ﺑد ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻪﻈﺤﻟ ﯽ تﻻدﺎﻌﻣ رد بﻼﯿﺳ يا ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﺎﺑ ﺮﯾﺎﻣ و ﮓﻨﯿﻧﺎﻓ ،ﺮﮕﯾﺮﮐ
ﺎﺑ m3/s /85 ،287 m3/s /42 و122 m3/s ﻪﺋارا ار (ﻖﯿﻗد ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻪﻧ و) ﯽﺑد ﺮﺜﮐاﺪﺣ زا يدوﺪﺣ تﻻدﺎﻌﻣ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺖﺳا 1925
ﯽﻣ و ﺪﻨﮐ بﺎﺨﺘﻧا ار تﻻدﺎﻌﻣ زا ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﭼ ﻪﮐ دراد ﺖﺴﯾژﻮﻟورﺪﯿﻫ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﻦﯾا و ﺪﻨﻫد
ًﺎﺿﺮﻓ ﺎﯾ تﻻدﺎﻌﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ زا
ﻪﺿﻮﺣ رد .ﺪﻨﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ي
راﺪﻘﻣ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ،ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻪﺳ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ،يﺎﭼرازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ m3/s
/42 ﯽﻣ775 .ﺪﺷﺎﺑ زا رﻮﮐﺬﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ رد
ﻪﻈﺤﻟ ﯽﺑد ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ دﺮﮑﯾور ﻤﯾﺰﮐﺎﻣ زا ﯽﮐﺎﺣ ﻪﺟو ﺮﻫ ﻪﺑ ،ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رد راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﺎﺗ ﺮﮕﯾﺮﮐ ﻪﻟدﺎﻌﻣ رد بﻼﯿﺳ يا
ﯽﺑد ﻢ
ﻪﻈﺤﻟ ﻪﺿﻮﺣ رد ﺐﻌﮑﻣ ﺮﺘﻣ ﺮﻫ ﺖﺣﺎﺴﻣ رد ﻪﯿﻧﺎﺛ ﺮﻫ رد بﻼﯿﺳ يا اﺪﯿﻬﻤﺗ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ي
لﺮﺘﻨﮐ ﺖﻬﺟ ﻊﻣﺎﺟ ت
شور ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺖﺳا نآ زا ﯽﺷﺎﻧ تارﺎﺴﺧ و بﻼﯿﺳ هﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ
رد لوﺪﺟ ) .ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ (1
لوﺪﺟ ) (1 زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
ي ﯽﺑد ﺮﺜﮐاﺪﺣ و ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز ﻪﻈﺤﻟ
ﻪﺿﻮﺣ رد بﻼﯿﺳ يا ي
يﺎﭼ رازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ
ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ شور
شور ناﻮﻨﻋ
هﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ
ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز ﭻﯿﭘﺮﮐ شور
37hr
/ 2
ﻪﻈﺤﻟ ﯽﺑد ﺮﺜﮐاﺪﺣ بﻼﯿﺳ يا
ﺮﮕﯾﺮﮐ شور
m3/s
/85 287
ﮓﻨﯿﻧﺎﻓ شور
m3/s
/42 122
ﺮﯾﺎﻣ شور
m3/s
1925 0%
10%
20%
30%
40%
50%
رﺎﮭﺑ نﺎﺗﺳﺑﺎﺗ زﯾﺋﺎﭘ نﺎﺗﺳﻣز
شرﺎﺑ رادﻘﻣ)دﺻرد(
لﺎﺳ لﺻﻓ
ﻞﯿﺳ يﻻﺎﺑ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﺿﻮﺣ يﺰﯿﺧ
ي ﺪﺳ ثاﺪﺣا ،ﺪﻨﻧﺎﻣ ناﺮﺤﺑ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ و ﯽﻨﻓ تﺎﻣاﺪﻗا مﺎﺠﻧا ﺎﺑ يﺎﭼرازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ
زا ﯽﺗﺎﻣاﺪﻗا و ﻪﺿﻮﺣ ﻢﯾﺮﺣ ﻪﺑ دورو مﺪﻋ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ،ﻞﯿﺳ رﺎﻬﻣ ﺖﻬﺟ ﻪﺿﻮﺣ فاﺮﻃا رد ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺶﺷﻮﭘ دﺎﺠﯾا ،ﻪﺿﻮﺣ ﯽﺟوﺮﺧ رد ﯽﻣ ﻞﯿﺒﻗ ﻦﯾا ﺮﺑ ﺎﺑ و دﺮﮐ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ نآ نﻮﻣاﺮﯿﭘ و ﻪﺿﻮﺣ كﺎﺧ و بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻓر رﺪﻫ زا ناﻮﺗ
ﻪﻣﺎﻧ ﻞﺻﺎﺣ بآ ،ﺎﺟ ﻪﺑ و ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺰﯾر
اﺮﯾز .ﺪﻧﺎﺳر ﯽﺘﻌﻨﺻ ،يﺮﻬﺷ ،يزروﺎﺸﮐ فرﺎﺼﻣ ﻪﺑ ار
ِيدﺎﻨﺳا ﺶﺨﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ
ﻞﯿﺳ ﺮﻫ ﻪﺿﻮﺣ ﻦﯾا رد ،ﯽﻧﺎﺟ تارﺎﺴﺧ
ﻪﺿﻮﺣ فاﺮﻃا ﻦﯿﻨﮐﺎﺳ ﺮﻘﻓ ﻪﺑ و ﻪﺘﺷاد ﯽﻟﺎﻣ .ﺖﺳا هﺪﯿﻣﺎﺠﻧا
- 4 ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ
ﻞﯿﺳ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻪﺿﻮﺣ يﺰﯿﺧ
ي يﺎﭼرازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ بﻼﯿﺳ رﺎﭼد يدﺎﻤﺘﻣ نﺎﯿﻟﺎﺳ رد ﻪﺿﻮﺣ ﻦﯾا .ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ
و يدﺎﻨﺳا ﻊﺑﺎﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ شور .ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ار ﯽﻟﺎﻣ و ﯽﻧﺎﺟ تارﺎﺴﺧ ﻪﮐ هﺪﺷ ﯽﺒﯿﻬﻣ يﺎﻫ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ي ﻪﺿﻮﺣ ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز ﻪﻈﺤﻟ ﯽﺑد ﺮﺜﮐاﺪﺣ و ﭻﯿﭘﺮﮐ شور ﺎﺑ
ﯽﻣ بﻼﯿﺳ يا ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺪﺷﺎﺑ
شور زا ﻞﺻﺎﺣ هﺪﺷ نﺎﯿﺑ يﺎﻫ
ﻪﺿﻮﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻢﻬﻣ ﻦﯾا ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ي
ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ يﺎﭼرازﻻآ ﺰﯿﺨﺑآ ﻂﯾاﺮﺷ
ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣﻮﺋژ و
ﯽﻤﯿﻠﻗا ﻢﮐﺎﺣ ﯽﻧاﺮﻤﻋ تﺎﻣاﺪﻗا ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ
ﺖﺳا ﻪﺿﻮﺣ . ي رﺮﺑ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﻈﺤﻟ ﯽﺑد ﺮﺜﮐاﺪﺣ و ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز ﯽﺳ
ﺎﯿﺑ بﻼﯿﺳ يا ﻪﻈﺤﻟ ﯽﺑد و بآ ﻢﮐ ﺰﮐﺮﻤﺗ نﺎﻣز ﺮﮕﻧ
يا
يﻻﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ .ﺖﺳا ﻪﺿﻮﺣ ﻞﺧاد رد بﻼﯿﺳ ﻢﻫ ﯽﻧاﺮﮔ
ﻨﻣ نﻮﭼ وﺪ ) نارﺎﮑﻤﻫ و از ﯽﻤﯿﺣر ،(2017
) و (1388 ) نوﺮﺑ ﯽﻠﺷاد ﯽﻤﯿﺣر و ﯽﻤﯿﺣر يدﺎﺼﺘﻗا و ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا تارﺎﺴﺧ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ (1395
ﻪﺿﻮﺣ فاﺮﻃا ﻦﯿﻨﮐﺎﺳ ﺮﻘﻓ و يﺎﻫ
عﻮﻗو نﺎﻣز رد ﺰﯿﺨﺑآ ﻞﯿﺳ
ﻪﺘﮑﻧ .دراد راﺮﻗ ﺎﺘﺳار ﮏﯾ رد ﺳ ﻪﮐ يا
هدﺮﮐ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﻒﻌﺿ ﮏﯾ ﻪﺑ ار ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪﺿﻮﺣ رد ار ﻞﯿ ،
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﺑرﺎﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ ﻪﺿﻮﺣ ﻢﯾﺮﺣ ﻪﺑ زوﺎﺠﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﮑﻠﺑ هدﻮﺒﻧ ﻪﺿﻮﺣ ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻞﻣاﻮﻋ ي
زا هدﺎﻔﺘﺳا و ﺎﻫ
ﻤﺴﻗ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﺿﻮﺣ ﺮﺘﺴﺑ زا ﯽﺘ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺒﻨﻣ ﻪﮐ ﻪﺿﻮﺣ نﻮﻣاﺮﯿﭘ ﻊﺗاﺮﻣ زا ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﯾ و ﯽﻋارز يﺎﻫ
اﺬﻟ .ﺖﺳا هدﺮﮐ لﺪﺑ ناﺮﺤﺑ ﮏﯾ ﻪﺑ ار ﻪﺿﻮﺣ ﯽﻨﻏ بآ ﻊﺒﻨﻣ ،ﺖﺳا ﻞﯿﺳ ﺖﻋﺮﺳ هﺎﮕﺘﺴﯾا دﺎﺠﯾا و رﻮﮐﺬﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ندﺮﺑ ﻦﯿﺑ زا ﺎﺑ
يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻪﺿﻮﺣ رد ﯽﺠﻨﺳ ﯽﺑد ﺻ رد و هدﺮﮐ ﮏﻤﮐ ﻪﺿﻮﺣ ﯽﺟوﺮﺧ بآ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯿﻤﺨﺗ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺎﺗ دﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫﺪﻨﺑ و ﺪﺳ زا زﺎﯿﻧ ترﻮ
ﺖﻇﺎﻔﺣ ﻦﻤﺿ زا
.ﺪﻧﺎﺳر ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ ار ﻞﯿﺳ تارﺎﺴﺧ ﻪﺿﻮﺣ رد دﻮﺟﻮﻣ بآ ﻊﺑﺎﻨﻣ
- 4 هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ
. 1 ﯽﺗاﺮﺑ غ ،يﺮﺒﮐا و ؛ر ، .ر
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ .1391 لﺪﻣ ﻪﻠﺠﻣ ،ﻪﻧﺎﺧدور رد ﻞﯿﺳ ﯽﺑﺎﯾﺪﻧور يژﻮﻟورﺪﯿﻫ يﺎﻫ ي
،ناﺮﯾا بآ ﺶﻫوﮋﭘ )6
:(11 -105
. 114 . 2 ؛ب ،يرﺪﺑ عراز
؛ا ﺶﺨﺑﺮﻨﻫ .ر ،ﯽﮐﺪﯿﺑ و
.ف ،راﻮﺨﺸﺗآ ﺖﯾﻮﻟوا .1395
ﻪﺿﻮﺣﺮﯾز يﺪﻨﺑ ﺖﺸﻬﺑ ﺰﯿﺨﺑآ يﺎﻫ
ﻞﯿﺳ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﺮﻈﻧ زا دﺎﺑآ ،يﺰﯿﺧ
ﻪﻠﺠﻣ ي ﺶﻫوﮋﭘ ،ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ يﺎﻫ )48
:(1 -143 . 158
. 3 ﯽﺴﺣ يﺮﻔﻌﺟ
،يﺪﻨﮐ .ي . 1387 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي ﻪﺿﻮﺣ يژﻮﻟﻮﺗﺎﻤﯿﻠﮐورﺪﯿﻫ و يﺎﭼرازﻻآ ﺰﯾﺮﺑآ
ﯽﺳرﺮﺑ نآ يﺰﯿﺧ ﻞﯿﺳ ،
ﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ
ﺪﺷرا ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﻪﺘﺷر ﻢﯿﻠﻗا ﺶﯾاﺮﮔ
،ﯽﻄﯿﺤﻣ يﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﯽﺳﺎﻨﺷ هﺪﮑﺸﻧاد
ي ﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ ،ﯽ دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا
ﻞﯿﺑدرا ،
ﻞﯿﺑدرا .
.4 .د ،ﯽﻤﯿﺣر . 1388
ﻞﯿﺳ ناﺮﺤﺑ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺮﺑ دﺮﻔﻨﻣ يﺎﻫرﺎﺒﮔر ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ي ﻪﺿﻮﺣ ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ي
نﺎﺳرﺎﻓ ، ﻪﻠﺠﻣ ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ يﺰﯾر
،ﯽﻄﯿﺤﻣ )20 :(35 -85 .100
.5
؛د ،ﯽﻤﯿﺣر و
ﯽﻤﯿﺣر ﯽﻠﺷاد .ي ،نوﺮﺑ . 1395
ناﺮﯾا لﺎﻤﺷ رد بﻼﯿﺳ ﺮﺑ ﯽﺿرا يﺮﺑرﺎﮐ و ﯽﻤﯿﻠﻗا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ رد
ﻪﺿﻮﺣ ي
ﻮﺳردﺎﻣ ﻪﻠﺠﻣ ، ي ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ،ﯽﻄﯿﺤﻣ يﺰﯾر
)27 :(61 -89 .102
. 6
؛ب ،ﯽﺣﻼﺻ ﯽﻟﺎﻋ و
.م ،نﺎﻬﺟ . 1392 ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ جﻮﺳﺎﯾ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽﻤﯿﻠﻗا تاﺮﻃﺎﺨﻣ ﮏﯿﺘﭘﻮﻨﯿﺳ ﻞﯿﻠﺤﺗ ي
ﻦﯿﮕﻨﺳ شرﺎﺑ يدرﻮﻣ ﺪﻨﻔﺳا20
،1389 ﻪﻠﺠﻣ ،ﯽﻄﯿﺤﻣ تاﺮﻃﺎﺨﻣ و ﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ي :5
-89 . 73
.7 .ا ،هداﺰﯿﻠﻋ . 1396 يژﻮﻟورﺪﯿﻫ لﻮﺻا مود و ﻞﻬﭼ پﺎﭼ ،يدﺮﺑرﺎﮐ
،ﺎﺿر مﺎﻣا هﺎﮕﺸﻧاد تارﺎﺸﺘﻧا ،ﺪﻬﺸﻣ ، ص941
.
.8 ﺾﯿﻓ ؛م ،نﺎﯾﻮﺳﻮﻣ ؛س ،ﺎﯿﻧ .ز ،يدﺮﮑﻫد نﺎﯿﻬﻠﻟاﺪﺒﻋ
و ا ﯽﻤﯿﻫاﺮﺑ ﻪﭼرد .خ ، ﻦﯿﻣز ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ .1395
ﻞﯿﺳ ﺮﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ) يﺰﯿﺧ
يدرﻮﻣ
ﻪﺿﻮﺣ ي ﻪﻠﺠﻣ ،(دﺮﮐﺮﻬﺷ رد ﻊﻗاو نﺎﻘﻧﻮﺟ ﺰﯿﺨﺑآ يرادﺰﯿﺨﺑآ و ﻊﺗﺮﻣ ي
ﻪﻠﺠﻣ ي ،ناﺮﯾا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ )69
:(4 -1017 . 1029
.9 ﯽﺒﻧ
؛ر غ ،يﺪﻨﻫﺪﯿﺑ ﻣ
،داﮋﻧﺪﻤﺤ
؛ش .ف ،ﯽﺗدﺎﺒﻋ و . 1386
بآ ﺮﯿﯿﻐﺗ يﺎﻫﺪﻣﺎﯿﭘ و ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ روﺮﻣ ﺎﺑ اﻮﻫ و
پﺎﭼ ،ﻮﺗﻮﯿﮐ ﻞﮑﺗوﺮﭘ تﺎﻈﺣﻼﻣ ﺮﺑ ي
ﻢﮑﯾ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد تارﺎﺸﺘﻧا ، ص
و40 .41
10. Amoateng, P., Finlayson, M., Howard, J., and Wilson, B. 2018. multi-faceted analysis of annual flood incidences in Kumasi, Ghana., International, Journal of Disaster Risk Reduction, 27:105-117
11. Mendoza, D., Dabo Guan, T., Zeng, Zh., Xia, Y., and Serrano, A. 2017. Flood footprint of the 2007 floods in the UK The case of the Yorkshire and The Humber region, Journal of Cleaner Production, 168: 655-667.
12. Tanaka T.,Tachikawa Y., Kawa Y., and Kazuaki T. 2017. Impact assessment of upstream flooding on extreme flood frequency analysis by incorporating a flood-inundation model for flood risk assessment, Journal of Hydrology, 554: 370- 382.
Investigating the Risk of Floods and Flooding in the Alazar Chai Watershed Basin
Abstract
The Present Study Investigates the Alazar Chay Watershed Flood Formation which has been affected by Severe Flood events with Many Financial and Financial losses. The Methods used include available Documentary Resources, Kirpich method to calculate the Time of Water Concentration in the Basin, and the Experimental Methods of Calculating the Instantaneous Flood discharge in the Basins with no discharge Statistics. The Results of This Research indicate the role of natural factors and human factors in increasing the potential of flood-lands of Alazar Chay Watershed. As the Results of the , Kirpich, Krieger, Fanning and Meyer Methods indicate the low water concentrations in the basin and the high instantaneous flood discharge in the basin. Therefore, Management measures such as dam Construction at the mouth of the basin, or Estimation of Water Availability in the basin, and Prevention of Land degradation and and use change in the Basin, are Necessary to reduce the damage caused by Floods in Alazar Chay Watershed Basin.
Keywords: Flooding,Watershed, Alazar Chay, Water Time of Concentration,Output Instanta-
neous Flood
