1
OHN10101980607
دركلمع ينيب شيپ T.B.M
شور هب تخس گنس رد ساسارب RME
يزاف قطنم
))فلا( كي هعطق دوسون بآ لاقتنا لنوت يدروم هعلاطم(
یرادروخرب مظاک ،
1داژن ملاغ داوج ،
2نايمارهب یبتجم
3
-
1دزي هاگشناد ،نارمع یسدنهم هدکشناد رايداتسا
kbarkhordari
yazduni.ac.ir
@
2 - ،یژرولاتم و ندعم یسدنهم هدکشناد جارختسا هورگ رايشناد
دزي هاگشناد
[email protected] هصلاخ
تشد هب بآ لاقتنا حرط زا یشخب دوسون بآ لاقتنا لنوت روشک برغ یریسمرگ یاه
هتشاذگ ارجا هب ود هعطق و )ب( کی هعطق ،)فلا( کی هعطق ،شخب هس رد هک تسا زا یشخب هک دشاب یم ناوریس هناخدور ،لنوت بآ نیمأت یلصا عبنم .تسا هدش عقاو قارع و ناریا زرم رد نآ زیربآ هزوح هب لنوت نیا لوا هعطق .تسا هدش
لوط 13.8 دشاب یم رتمولیک 2[
.]
هلاقم نیا رد يهدزایتما شور
اب هك RME
هب يهدزایتما 7
رد و باختنا ،دزادرپ يم يرافح خرن نییعت هب گنس رتماراپ
هاگتسد دركلمع ينیب شیپ تیاهن شور هب TBM
يزاف و كیسلاك RME لنوت رد
دروم دوسون بآ لاقتنا پ
وژ رب و شه ر
.تفرگ رارق يس تروص يسررب هب هجوت اب
كیسلاك شور رد هتفرگ يرافح خرن هنیشیب ،RME
19 يژولوتیل رد زور رد رتم LI-
يژوتیل رد يرافح خرن هنیمك و SH3 و FZ
رادقم اب CZ 11
نییعت زور رد رتم
يژولوتیل رد يرافح خرن هنیشیب ،يزاف قطنم شور رد .دیدرگ LI-SH3
رادقم اب
18.25 يژوتیل رد يرافح خرن هنیمك .دیدرگ دروآرب زور رد رتم و FZ
اب CZ
رادقم 12.43 .دیدرگ ينیب شیپ زور رد رتم
:يديلک تاملک یبرجت لدم ،یورشيپ خرن
قطنم ،دوسون بآ لاقتنا لنوت ،RME
يزاف
1 . همدقم شیپ تیمها ( عطقم مامت يرافح ياه هاگتسد دركلمع ینیب
یناققحم )TBM نآ رب ار
شور زا یخرب .دنزادرپب فلتخم یاه شور اب عوضوم نیا ینیب شیپ هب هک تشاد اه
شزرا و رکب گنس یراشف تمواقم ًلاثم گنس رتماراپ ود ای کی رب ینبم ًاساسا شور یلک روطب .دنشاب یم اهنآ زا یبیکرت و نیشام ای و گنس یگدنیاس شیپ یاه
ینیب
نبم( یهاگشیامزآ/یروئت تروص هب ای و )شرب یورین و یهاگشیامزآ یاه تست رب ی
شور يدنب هتسد )گنس یاهرتماراپ یخرب و نیشام یاجرب ییآراک رب ینبم( یبرجت یاه
دنوش يم 3[
] .
شور هلمج زا شیپ ياه
رافح هاگتسد يورشیپ خرن ينیب تیلباق زا هدافتسا ،TBM
هدوت یرافح RME) گنس
لاس رد راب نیلوا هك تسا ) 2006
، هرگنک لنوت یناهج
هرک ITA
زایتما نیا .دیدرگ حرطم ساسا رب يدنب
7 رد اب و دیدرگ هئارا يدورو رتماراپ
1
دزی هاگشناد ،نارمع یسدنهم هدکشناد رایداتسا
دزی هاگشناد ،یژرولاتم و ندعم یسدنهم هدکشناد جارختسا هورگ رایشناد2
انشراک3
گنس کیناکم دشرا س
2
خرن رادقم ،گنس هدام تمواقم هدودحم اب هدش بسك ترازایتما عومجم نتفرگ رظن ددرگ يم نییعت )زور رد رتم( يورشیپ 4[
] .
یدورو یاهرتماراپ رد دوجوم تیعطق مدع لیلدب رم نییعت ،RME
هتسد نیب یعطق ز اه
یاهرتماراپ یتقو نیاربانب .تسا لکشم صاخ هقبط کی هب صخشم یرادقم نداد تبسن و هتسد نیب زرم کیدزن یدورو یم رارق اه
میمصت ،دریگ اب اهنآ زایتما دروم رد یریگ
یمن تروص نانیمطا نییعت رد تیعطق مدع داجیا بجوم رما نیا هک دریگ
یم RME ،دوش
دقم تیاهن رد تیعقاو اب هدمآ تسدب یورشیپ خرن طسوتم را
توافت دهاوخ
تشاد اذل .
تیعطق مدع نیا لامعا روظنم هب ،تیوضع هجرد و یزاف هعومجم یروئت زا ،اه
( گنس هدوت یرافح تیلباق صخاش رادقم ات دش هدافتسا یرتشیب نانیمطا اب )RME
نییعت یارب اب شهوژپ نیا رد .درب راک هب یورشیپ خرن طسوتم
يروئت زا هدافتسا
شور و يزاف قطنم رافح هاگتسد يورشیپ خرن رادقم يسررب هب RME
هرپسود عون TBM
.دوش يم هتخادرپ دوسون لنوت رد 2 . تایلک دوسون بآ لاقتنا لنوت هژورپ
تشد هب بآ لاقتنا حرط زا یشخب دوسون بآ لاقتنا لنوت تسا روشک برغ یریسمرگ یاه
کی هعطق ،شخب هس رد هک هدهش هتهشاذگ ارهجا ههب ود هعطق و )ب( کی هعطق ،)فلا(
هزوهح زا یهشخب ههک دهشاب یهم ناوریس هناخدور ،لنوت بآ نیمأت یلصا عبنم .تسا دودهح حرهط ریهسم لهک لوهط .تهسا هدهش عقاو قارع و ناریا زرم رد نآ زیربآ 46
اهت یورهیه یاتهسور ترواهجم زا ههک دوهسون لنوت و تسا هدیدرگ دروآرب رتمولیک واجم لداعم یلوط ،دراد همادا هلگزا شخب تر 49
.دههد یهم لیکهشت ار نآ رتمولیک
یبیرقت لوط یاراد لنوت نیا )فلا( کی هعطق 8
13/ [دشاب یم رتمولیک 2
.]
هعلاطم دروم هقطنم رد سرگاز هدنار هدروخ نیچ دنبرمك يگنس يادحاو يلك روطب يم يسر كهآ و يلیش ،يكهآ ياه دحاو لماش كی رد هك دشاب
گرزب ينامز هزاب
يژولوتیل ساسا رب .دنا هدومن يراذگبوسر 8
زا يسانش نیمز هنهپ نیا رد دحاو
ياه دحاو لماش هك تسا هدش كیكفت هعلاطم دروم هرتسگ
1kh
، J
2kh
اتJ
6kh
، J
1kh
وJ kbg
یم
.دنشاب
1 لكش - شرب يراتخاس ريسم
لنوت رد لصافدح ليخ هرم
ات يوريه 2[ .]
لودج -1 جياتن هقبط يدنب يسدنهم هدوت گنس يارب ياهدحاو [فلتخم .]2
3 . يزاف ياه هعومجم يروئت لوصا
هرامش دحاو
RQD RMR RMR
هدش حلاصا Q
GSI RMi
1 LI-SH1
79 90- 36
56- 26
46- 1.9
5- 25
30- 65 و - 1.05 50 4.3-
2 LI-SH2
50 75- 40
45- 38
43- 2
2.5- 35
40- 1.5
2-
3 LI-SH3
50 90- 37
42- 35
37- 1.5
2- 30
40- 2
2.5-
4 LI-SH4
50 75- 45
50- 43
48- 1
4.17- 35
50- 1.26
2.47-
5 50 LI1
75- 34
47- 32
45- 1.27
75- 2.
25 50- 0.9
2.6-
6 50 LI2
75- 47
52- 45
50- 2
2.75- 45
55- 3
4-
7 50 LI3
75- 47
52- 40
45- 2
2.5- 45
50- 2
2.6-
8 75 LI4
90- 50
56- 48
54- 4
5- 48
53- 4
5-
9 75 LI5
85- 47
53- 45
51- 2
2.5- 45
50- 2
2.5-
10 25 SI
50- 30
36- 25
31- 0.5
1- 30
40- 0.5
1-
11 25 FZ
50- 32
38- 30
35- 0.5
1- 30
35- 0.5
1-
12 LI-SH1
25 50- 25
38- 23
35- 0.5
20 35- 0.5
3
،تسا يداع ای كیسلاك ياه هعومجم يروئتزا يلك تلاح كی يزاف ياه هعومجم يروئت و لماكان تاعلاطا شزادرپ و يزاسلدم يارب هك يضایر ياهرازبا زا هدش لیكشت هك يدنب هجرد ای ریداقم اب يددع ياه هداد زا نآ ریداقم هرتسگ و دور يم راكب هدش
[دوش يم لماش ار ينابز ياه رییغتم ترابع و يا هناشن ات هدش يدنب هلصاف 5
.]
رد دنرادن قیقد ياهزرم يزاف ياه هعومجم ،)يداعای( يعطق ياه هعومجم فلاخرب هجرد هجیتن تیوضع
)
A(x
نع كی هب قلعتم x رص
يزاف هعومجم كی رد تیعقوم هب ،A
رد رصنع كی تیعقوم .دراد يگتسب )زكرم موهفم ای( زكرم هب تبسن نآ )يراگزاسای(
هب نآ طسوت رصنع نآ هك )ينابیتشپ ای( يتسباو هجرداب يزاف ي هعومجم كی نایم يم نییعت دراد قلعت هعومجم طسوت هناگی روطب يزاف هعومجم كی ،ورنیا زا .دوش
بع نیب هك يگتسباو نیا تیوضع عبات ترا 0
1 و هریاد رد .دوش يم صخشم ،تسا
ًامومع هك يفیصوت ياه تیفیك ریظن( ينابز ياه رییغتم ،يزاف ياه هعومجم تاحلاطصا ،"هدزاوه رایسب" ،"يوق تیاهنیب" دننام دنور يم راكب يسانش نیمز يسدنهم رد رایسب" و ،"مكحم رایسب" ،"دایز يراد هلصاف"
يزاف ياه هعومجم اب )"بوطرم
[دنوش يم نیزگیاج 5
.]
2 لكش - [يزاف و يعطق ياه هعومجم يريوصت موهفم 5
.]
نییعت رد يدورو ياهرتماراپ رادقم يتقو ،دش هراشا هكیروطنامه زرم كیدزن ،RMR
يمن تروص تیعطق اب رتماراپ نآ هب طوبرم زایتما نییعت ،دریگ رارق اه هتسد نیب ا اذل .دریگ نییاپ و لااب نارك كی نتفرگ رظن رد اب يزاف ياه هعومجم زا هدافتس
يم ،اه هتسد يارب .درك يسررب يرتعیسو هنماد رد ار اهرتماراپ راتفر ناوت
4 . يزاف للادتسا و دعاوق
.دنهد يم لیكشت ار يزاف جاتنتسا متسیس يلصا نوتس ،يزاف للادتسا و يزاف دعاوق يزاف جاتنتسا ياه متسیس هیرظن يانبم رب يزاسلدم رازبا نیرتمهم ،
ياه هعومجم ي
هدرتسگ هدودحم رد يقفوم دركلمع ياراد اه متسیس نیا .دنتسه يزاف زا يا
ياه يرس ينیب شیپ ،وگلا صیخشت ،هربخ ياه متسیس ،راكدوخ لرتنك ریظن اهدربراك .دنتسه اه هداد يدنب هقبط و ينامز 5 . يزاف جاتنتسا متسیس
متسیس هعومجم موهقم يانبم رب رادفرطرپ يتابساحم بوچراچ كی ،يزاف جاتنتسا ياه
رگا دعاوق ،يزاف ياه -
دنتسه يزاف للادتسا و هاگنآ .
اب يزاف جاتنتسا متسیس كی
ار يجورخ هب يدورو زا يطخ ریغ تشاگن كی عقاو رد يزاف ریغ يجورخ و يدورو يم يزاس هدایپ وق قیرط زا تشاگن تایلمع نیا .دنك
رگا" دعا -
ماجنا يزاف "هاگنآ
يم حیرشت ار تشاگن نیا يلحم راتفر ،دعاوق نیا زا كیره .دوش يم عقاو رد .دننك
هیحان كی ،نآ هجیتن تمسق و يدورو ياضف رد يزاف هیحان كی ،هدعاق ره ضرف تمسق [دیامن يم نییعت ار يجورخ ياضف رد يزاف 6
.]
4
3 لكش - [ينادمم يزاف جاتنتسا متسيس 6
.]
عون هك يا هقنزوذ و يثلثم تروصب يجورخ و يدورو ياهرتماراپ يارب تیوضع عباوت نژومه ،يدورو ياهرتماراپ نایم رد .تفرگرارق هدافتسا دروم ،دنتسه يرت هداس تلاح .دیدرگ باختنا ،يوقلح تیوضع عبات تروصب اه يگتسویپان )ينگمه( ندوب يدورو ياه هداد يارب تیوضع عباوت يكیفارگ .تسا ریز تروصب
متسیس لماش RME
5 و يلصا رتماراپ 3
هب هجوت اب سپ .تسا )سلاك ریز( هعومجم ریز
طیحم لخاد نیناوق نتشون يارب يطرش نیناوق لك دادعت ،تایضایر تشگیاج نوناق ( بلطم 5
5× 3× 5× 2× 5× 5× تلاح بیترت هب پچ تمس زا ) كت يراشف تمواقم يارب فلتخم ياه
صخاش ،هروحم س و DRI
كیدزن اما .دشاب يم هدش هراشا ياهرتماراپ ریا 9300
تلاح
رد ناوت يم اذل ،تسین راگزاس گنس هدوت تعیبط اب هك دراد دوجو لوبق لباق ریغ گنس رتمره رد هزرد دادعت رگا لاثم ناونع هب .درك يسیون هصلاخ نیناوق نتشون وت يمن ،دشاب دایز يلیخ ينیمزریز بآ نایرج و دشاب دایز يلیخ يیاجرباپ نامز نا
تفرگ رظن رد دایز يلیخ ای دایز ار 7]
.[
)تشگیاج ساسارب( يطرش نیناوق يمامت ات دیدرگ زاین ،قوف بلاطم هب هجوت اب يزاف قطنم يكیفارگ شخبرد ،دوسون بآ لاقتنا لنوت ياه هداد هدودحم اب بسانتم من يسیون هصلاخ نیناوق دادعت رد دئاز ياه يوگلا فذح اب و هتشون همادا رد .دو
.تسا هدش هدروآ هتفر راكب نیناوق
4 لكش - گنس هدوت يرافح تيلباق شور رد يزاف يطابنتسا لدم كيتامش RME
5
( لودج رد هتفرراكب مئلاع و تيمك :)3 عباوت
هداد تيوضع اه
دایز يلیخ دایز طسوتم مك مك يلیخ UCS
0 14 25 14 4 يهدزایتما رادقم
دایز يلیخ دایز طسوتم مك مك يلیخ DRI
15 10 7 3 0 يهدزایتما رادقم
نژومه ریغ
نژومه ندوب نژومه
0 10 يهدزایتما رادقم
دایز يلیخ دایز طسوتم مك مك يلیخ JN
0 10 15 7 2 يهدزایتما رادقم
مئاق بروم يزاوم ORI
0 3 5 يهدزایتما رادقم
دایز يلیخ دایز طسوتم مك مك يلیخ ST
25 15 10 2 0 يهدزایتما رادقم
دایز يلیخ دایز طسوتم مك مك يلیخ GW
0 1 2 4 5 يهدزایتما رادقم
د شور رد لیذ تروص هب دوسون لنوت يارب فلتخم ياه يژولوتیل رد دوجوم ياه هدا
طیحم رد يزاف جاتنتسا متسیس تخاس زا دعب .دش هتفرگراكب يزاف قطنم Matlab
و
شخب رد يناوخارف Command
دوش يم رهاظ ریز تروصب
.
5 لكش - يهدزايتما شور رد يجورخ و يدورو ياه هداد تيوضع عباوت و يكيفارگ رازبا RME
نیناوق باستحا نودب تشگیاج دادعت ساسا رب يزاف جاتنتسا متسیس رد يطرش نیناوق نیناوق رگشیاریو .تسا ریز تروصب )گنس يعقاو طیارش فلاخ( لوبق لباق ریغ د يم شخب نیا رد .دراد دربراك يزاف قطنم متسیس تخاس دنور زا هلحرم نیرخآر
.دیسر دوخ رظن دروم جیاتن هب يدورو ياه هداد ندرك دراو اب ناوت
6
6 لكش - يهدزايتما شور رد يجورخ و يدورو ياه هداد تيوضع عباوت RME
صخاش نییعت هكنیا هب هجوت اب صاخ شیامزآ ماجنا دنمزاین DRI
ناكما و هدوب دوخ
هداد و تلااقم هب دانتسا اب ،دوبن رودقم روشك رد نآ ماجنا ریداقم( دوجوم ياه
نیب يجنس طابترا و دوسون لنوت مود هعطق و جرك لنوت هژورپ رد )يهاگشیامزآ صخاش و گنس هروحم كت يراشف تمواقم نییعت يیامن عبات تروصب دیدج هلداعم DRI
ابترا رب هیكت اب .دیدرگ صخاش ریداقم ،هتفرگ تروص يجنس ط
ياه شخب رد DRI
.دیدرگ نییعت لنوت فلتخم
7لكش - ( گنس هدام هروحم كت يراشف تمواقم نيب يجنس طابترا رادومن صخاش و )UCS
DRI
تسا هبساحم لباق ریز هطبار زا هزرد هحفص و لنوت روحم نیب هیواز 8]
.[
3( ) ))
( .
(Sin j Sin t j
ArcSin
نآ رد هک
t ،
لنوت دادتما :
jهزرد هحفص دادتما :
j: هتسد بیش
هزرد
8 لكش - هزرد هحفص و لنوت روحم هيواز 2]
[
6 . اه هتفاي
7
هعطق دوسون لنوت هژورپ ياه هداد 1
- شور اب قبطنم فلا ریز لودج تروصب RME
:تسا 4لودج
- دوسون لنوت فلتخم ياه شخب هيلوا ياه هداد
9 لكش - رادومن كيسلاك يهدزايتما شور ساسارب دوسون بآ لاقتنا لنوت رد يورشيپ خرن يسايق
يزاف قطنم و RME
7 . یدنب عمج يتنس شور رد هتفرگ تروص يسررب هب هجوت اب يرافح خرن هنیشیب ،RME
19 رد رتم
يژولوتیل رد زور LI-SH3
RMR اب 42-37 (
يژوتیل رد يرافح خرن هنیمك و ) و FZ
CZ
رادقم اب 11
اب زور رد رتم ( RMR
38-32 يژولوتیل .دیدرگ نییعت ) LI-SH3
يبوانت
ًاتبسن هك تسا يلیش ياه هیلا و يسر كهآ زا
،فیعض هیلا يدنب
،كزان هتسكش هدش
ًابیرقتو
يژولوتیل .تسا رادیاپان ياه يگتسویپان دوجو نآ تلع و هدوب هتسكش نوز FZ
يزافARA )زورردرتم(
ARA )زورردرتم(
دركلمع هاگتسد
زایتما RME
بآ نایرج ينیمزریز رتیل(
)هیناثرب
نامز يیاجرباپ
)تعاس(
يگتسویپان راك ههبج
لنوت صخاش تیلباق
يرافح ( )DRI
UCS
)لاكساپاگم( يژولوتیل
ادتما د هزرد دادعت هزرد نژومه هتی
12.43 13 بوخ 64 5 25 5 2 10 3 14 LI-SH1
12.43 12 بوخ 62 5 25 3 2 10 3 14 LI-SH2
18.25 19 بوخ 63 5 15 3 2 10 3 25 LI-SH3
12.43 12 بوخ 62 5 25 3 2 10 3 14 LI-SH4
12.43 12 بوخ 62 5 25 3 2 10 3 14 LI1
12.43 12 بوخ 62 5 25 3 2 10 3 14 LI2
12.43 12 بوخ 62 5 25 3 2 10 3 14 LI3
12.43 12 بوخ 62 5 25 3 2 10 3 14 LI4
12.43 13 بوخ 63 5 15 3 2 10 3 25 LI5
18.25 18 بوخ 62 5 10 3 2 10 7 25 SI
12.43 11 بوخ 60 5 10 5 2 10 3 25 FZ
12.43 11 بوخ 60 5 10 5 2 10 3 25 CZ
8
لماش ًاتدمع هك تسا كیتامتسیس ناوارف 4
.تسا يگتسویپان متسیس يژولوتیل
نوز CZ
رایسب يرادیاپ هدر رظن زا و هدش بوسحم هدش درخ
،فیعض هیلا يدنب
،كزان هتسكش هدش و
.تسا هدش فیرعت رادیاپان يژولوتیل رد يرافح خرن هنیشیب ،يزاف قطنم شور رد LI-SH3
رادقم اب 18.25
رد رتم
يرافح خرن هنیمك نینچمه ،دیدرگ دروآرب زور يژوتیل رد
و FZ رادقم اب CZ 12.43
شیپ زور رد رتم .دیدرگ ينیب
8 . یريگ هجيتن هاگتسد يورشیپ خرن و هدش بوسحم هژورپ يزیر همانرب رد يدیلك رتماراپ كی TBM
لدم رابتعا و تقد عبطلاب شیپ ياه
هژورپ يارجا نامز نییعت رد يمهم ریثات ينیب
وص يسررب هب هجوت اب .تشاد دهاوخ خرن نییعت رد تیعطق شیازفا ترورض و هتفرگ تر
قطنم رازبا زا هدافتسا ،اه هتسد نیب زرم رد صوصخب تاماهبا لیلقت و يرافح )يورشیپ( يرافح خرن ریداقم يسررب نیا رد .تفای توررض رما نیا ياتسار رد يزاف يدنبزایتما متسیس رد اب دوسون لنوت يژوتیل زا كی ره رد موسرم شور اب RME
تهج يرافح خرن ينادیم ياهداد زا هدافتسا تسا ركذ نایاش .دیدرگ هسیاقم رگیدكی يم هدرب راكب شور يجنس رابتعا يتح و سایق تروص رد .دوش عقاو دیفم دناوت
شیپ .دوب دهاوخ ریذپ ناكما هژورپ يارجا هنیزه و نامز دروآرب رتقیقد ينیب
9 . ینادردق ییامنهار زا نایاپ رد هدنزرا
يدیمح يمداخ رفعج رتكد
، یراجب یداه سدنهم و
نایمارهب دیمح سدنهم هنامیمص هک
یراکمه دنتشاد
رکشت و ریدقت
یم .دوش
10 . عجارم
1.Alber, M. (2000),“Advance Rates of Hard Rock TBMs and Their Effects on Project Economics”
,Tunnelling and Underground Spat1 Technology, 15, 55-64.
.2
،لحاس رواشم نسدنهم هسسوم 1386(
" ،) لاقتنا لنوت يسدنهم يسانش نیمز تاعلاطم
دوسون بآ
"
لوا شیاریو ، .
3 Ramezanzadeh, A., Rostami, J. and Kastner, R. (2004),“Performance Prediction Models for Hard Rock Tunnel Boring Machines”, 6th Iranian Tunnelling Conference.
4.Bieniawski ZT, Celada, B and Galera, JM. (2007),“New Applications of the Excavability Idex for Selection of TBM Types and Predicting Their Performance”. Tunnel & Tunnelling International, September, p. 25.
5.Aydin, A. ( 2004),“Fuzzy set approaches to classification of rock masses”, Engineering Geology’ vol. 74, pp. 227-245,.
6.Jang JSR, Sun CT, Mizutani E. (1997),“Neuro-fuzzy and soft computing. A computational approach to learning and machine intelligence”. Prentice-Hall, Englewood Cliffs, 614 pp.
7.Khademi Hamidi, J., Shahriar, K., Rezai, B., Bejari, H. (2010),“Application of fuzzy set theory to rock engineering classification systems: An illustration of the Rock Mass Excavability Index. Rock Mechanics and Rock Engineering”,43(3), 335-350.
8.Palmastrom, A. ( 1995),“RMi parameters appled in prediction of Tunnel Boring penetration”, PhD thesis, Oslo university,
