447
447
لﺎﺳ ،ناﺮﻳا ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﺳﺎﻨﺸﻧاور و ﻲﻜﺷﺰﭙﻧاور ﻪﻠﺠﻣ ﻢﻫدرﺎﻬﭼ
هرﺎﻤﺷ ، 4
، نﺎﺘﺴﻣز 1387 ، 453 - 447
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ نارود رد يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ :
ﻲﻔﻴﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﻚﻳ
ﺮﺘﻛد ﻲﻧاور ﻢﻳﺮﻣ
1رﻮﭘ ﻲﺤﻟﺎﺻ ﻪﺘﺴﻳﺎﺷ ﺮﺘﻛد ، ﻲﻧﺎﻘﻟﺎﻃ ﺎﺒﻳﺮﻓ ﺮﺘﻛد ،2
يﺪﺑﺎﻋ ﻲﻠﻋرﺪﻴﺣ ﺮﺘﻛد ،3 4
Power in Old Age: A Qualitative Study
Maryam Ravanipour*, Shayesteh Salehi a, Fariba Taleghani b, Heidar Ali Abedi c
هﺪﻴﻜﭼ
فﺪﻫ
ﺮـﻄﺧ و نﺎـﻬﺟ و ناﺮـﻳا رد ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﺖـﻴﻌﻤﺟ ﺶﻳاﺰـﻓا ﻪـﺑ ﺮـﻈﻧ :
يرﺎـﻤﻴﺑ ﻪـﺑ ﺎﻬﻧآ نﺪﺷرﺎﭼد
ﻦﻣﺰـﻣ يﺎـﻫ
، ﻲـﺳرﺮﺑ فﺪـﻫ ﺎـﺑ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا
هﺎﮔﺪــﻳد هرﺎــﺑرد ﻲــﻧاﺮﻳا ناﺪﻨﻤﻟﺎــﺳ يﺎــﻫ مﻮــﻬﻔﻣ
ﺪــﺷ مﺎــﺠﻧا يﺪــﻨﻤﻧاﻮﺗ .
شور :
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا اﻮﺘﺤﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ هﻮﻴﺷ ﻪﺑ ﻲﻔﻴﻛ عﻮﻧ زا ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا ﻲـﻃ ﻪـﻛ
نآ 26 ﺖﻛﺮﺷ تﺪﻣ رد هﺪﻨﻨﻛ 12
ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ﻪﺑ هﺎﻣ
فﺪﻫ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ يﺮﻴﮔ
ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ و بﺎﺨﺘﻧا .
هداد ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺪـﻧﺪﻳدﺮﮔ يروآدﺮـﮔ ﻪﺒﺣﺎﺼـﻣ ﻚﻤﻛ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ :
ﻪﺑ ﻲﻠﺻا يﺎﻫرﻮﺤﻣ
ﺖﺳد
زا ﺪـﻧدﻮﺑ ترﺎـﺒﻋ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻦﻳا زا هﺪﻣآ :
،يرﺎﮔزﺎــﺳ ،ﻲﺼــﺨﺷ تاﺮــﻴﻴﻐﺗ زا ﻲﻫﺎــﮔآ ،لﻼﻘﺘــﺳا سﺎﺴــﺣا ﺖﻳﺎــﺿر
كاردا
و ﺶﻘﻧ يﺎﻔﻳا ،هﺪﺷ لﺮﺘﻨﻛ ﺲﺣ
ﻪﺠﻴﺘﻧ. ﻴﮔ يﺮ
رﺎﺘﺧﺎـﺳ ﺖﺧﺎﻨـﺷ :
ﻜﺤﻣ ﻪﻳﺎﭘ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺪﻳد زا ترﺪﻗ ﻲﻤ
ﺖﺒﻗاﺮﻣ ياﺮﺑ ار ﻢﻫاﺮﻓ يرﺎﺘﺳﺮﭘ يﺎﻫ
ﻲﻣ دروآ . ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا رد ﺖﻳﺎـﺿر
كاردا هﺪـﺷ و لﺮـﺘﻨﻛ ﺲـﺣ ﻪـﺑ ﻪـﻛ
ﻻﺎﺑ
ﻲﻣ ﻲﮔﺪﻧز ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻦﺘﻓر
ﻲـﻣ ﺪـﻳﺪﭘ ار وﺮـﻴﻧ رﺎﺘﺧﺎـﺳ ﻪﻳﺎﭘ ،ﺪﻣﺎﺠﻧا
دروآ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎـﻫ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا ي ﻲـﻣ
اﻮﺗ ﻧ
ﻨﻤﻧاﻮﺗ يﻮـﮕﻟا ﻲـﺣاﺮﻃ ياﺮـﺑ ﺪـﻨ يزﺎـﺳﺪ
ﺑ ﻲﻧاﺮﻳا ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪ
ور رﺎﻛ ﻧ ﺪ .
هژاوﺪﻴﻠﻛ ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ:
يزﺎﺳ
؛ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ
؛ اﻮﺘﺤﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ
؛ ﻲﻔﻴﻛ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﻳرد] :
16 / 5 / 1386 ﻪﻟﺎﻘﻣ شﺮﻳﺬﭘ ؛ :
29 / 8 / [1386 Abstract
Objectives: With regard to the increase in the elderly population in Iran and across the globe and their risk of suffering from chronic disease, this study was carried out with the aim of evaluating the view point of the Iranian elders about the concept of power. Method: In this qualitative study which was carried out using a content analysis method, 26 participants were selected using goal based sampling, and were examined over a 12 month period. Data were collected through interviews. Results:
The main categories that emerged from this qualitative study, included: independence; being aware of personal changes; coping; perceived self ability; role playing; and mastery/owning. Conclusion: Understanding the viewpoint of the elderly regarding the structure of power, provides a firm basis for nursing care. In this study, perceived satisfaction and being in control which leads to an enhancement in the quality of life, forms the basis of power structure. The findings of this study can be used to design a model for empowering Iranian elderly.
Key words: empowerment; elderly; qualitative research [Received: 7 August 2007; Accepted: 20 November 2007]
_______________________________________
ﺮﺘﻛد1
يا ﻲﺼﺼﺨﺗ ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻳﺎﻣﺎﻣ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﻜﺸﻧاد ﻲﻜـﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪـﺧ و -
ﻲﻧﺎـﻣرد ﺮﻬـﺷﻮﺑ .
ﻲﻳﺎـﻣﺎﻣ و يرﺎﺘـﺳﺮﭘ هﺪﻜﺸـﻧاد ،ﻢـﻠﻌﻣ نﺎـﺑﺎﻴﺧ ،ﺮﻬـﺷﻮﺑ .
رﺎﮕﻧرود : 2528498 - 0771 ) لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ .(
E-mail: [email protected] 2 ؛
،ﻲـﺷزﻮﻣآ ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﻲﺼـﺼﺨﺗ ياﺮﺘﻛد ؛نﺎﻬﻔـﺻا ﻲﻜـﺷﺰﭘ مﻮـﻠﻋ هﺎﮕﺸـﻧاد رﺎﻳدﺎﺘـﺳا
ياﺮﺘﻛد3
ﻲﺼﺼﺨﺗ ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ ؛نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد رﺎﻳدﺎﺘﺳا
ياﺮﺘﻛد4
ﻲﺼﺼﺨﺗ ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺰﻛﺮﻣ رﺎﻴﺸﻧاد .
* Corresponding author: PhD. in Nursing and Midwifery, Boshehr University of Medical Sciences, Nursing and Midwifery Faculty, Moallem St., Boshehr, Iran, IR. Fax: +98771-2528498. E-mail : [email protected]; a PhD. in Educational Management, Assistant Prof. Isfahan University of Medical Sciences; b PhD. in Nursing, Assistant Prof. Isfahan University of Medical Sciences; c PhD. in Nursing, Associated Prof. of Medical Education Research Centre of Isfahan University of Medical Sciences.
Iranian Journal of Psychiatry and Clinical Psychology, Vol. 14, No. 4, Winter 2009, 447- 453
ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻞﻴﺻا
Original Article
يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ نارود رد يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
448
448
ﺎﺳلﻢﻫدرﺎﻬﭼ /رﺎﻤﺷه 4 /نﺎﺘﺴﻣز1387
Vol. 14 / No. 4/ Winter 2009
ﻪﻣﺪﻘﻣ و ﺖـﺳا ﺶﻳاﺰـﻓا ﻪـﺑ ور نﺎـﻬﺟ ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﺖﻴﻌﻤﺟ دروآﺮـﺑ
ﻲﻣ دﻮﺷ رد لﺎﺳ 2050 نﺎـﻛدﻮﻛ ﺖـﻴﻌﻤﺟ زا ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﻴﻌﻤﺟ
ﺮﻳز 14
ددﺮـﮔ ﺮﺘﺸـﻴﺑ لﺎـﺳ )
ﻦـﻤﻠﻛ - نﻮﺘـﺳا ،1
2002 .(
ﻪـﻳﺎﭘ ﺮـﺑ
ﻼـﺳا يرﻮـﻬﻤﺟ ﺖـﻴﻌﻤﺟ يرﺎﻤﺷﺮﺳ ﻲﻣ
لﺎـﺳ رد ناﺮـﻳا 1375
،
ﻪــﺑ ﻚــﻳدﺰﻧ 6
/ 6
% ﺟ ﻞــﻛ ﺖــﻴﻌﻤ 65 ار رﻮﺸــﻛ يﺮــﻔﻧ نﻮــﻴﻠﻴﻣ
ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ 60
ﻟﺎﺳ ﺮﺗﻻﺎﺑ و ﻪ ﻞﻴﻜﺸﺗ
ﻲﻣ
ﺶﻴﭘ و ﺪﻨﻫد ﻲﻨﻴﺑ
ﻲﻣ دﻮﺷ
لﺎﺳ ﺎﺗ 1400
ﺪﺳﺮﺑ ﺮﻔﻧ نﻮﻴﻠﻴﻣ هد ﻪﺑ )
،ناﺮﻳا رﺎﻣآ ﺰﻛﺮﻣ 1382
.(
ﻦﺳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ
، ﻪـﺑ ﺮﺘﺸـﻴﺑ داﺮـﻓا ﻦﻳا يرﺎـﻤﻴﺑ
ﻦﻣﺰـﻣ يﺎـﻫ رﺎـﭼد
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ ) پﻮﻬﻧﺎﺘﺳا 2
ﺮﺘﺴﻜﻧﻻ و ،3
2004 (
، و
ﻴﻘﺘﺴـﻣ طﺎـﺒﺗرا ﻲﻤ
ﻴﺑ و ﺖﻣﻼـﺳ ﺶﻫﺎﻛ ﻦ شراﺰـﮔ ﻲﻧاﻮﺗﺎـﻧ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ )
4سﺎـﻣ و
،نارﺎﻜﻤﻫ 2001
.(
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺮـﻫ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﮔﺪﻧز ياﺮﺑ ﻲﻌﺒﻨﻣ
دراد دﻮﺟو يدﺮﻓ )
5ﺮﻠﻴﻣ ، 2000 .(
يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻪﺑ
دﻮـﺧ يدﻮـﺧ ﺎـﺑ
ﺎﺑ ﺎﻳ و هﺪﺸﻧ هداز دﺮﻓ شزﻮﻣآ
ﻪﺘﺧﻮﻣآ ﻧ ﻲﻤ دﻮﺷ . رد ﺲـﺣ ﻦـﻳا
ﺖــﻴﻌﻗﻮﻣ ﻢــﻫ ﻲﻳﺎــﻫ ﺖــﺳد زا نﻮــﭼ
،سﺮﺘــﺳا ،لﺮــﺘﻨﻛ نداد
ﻮﮔﻮـــﺳ ﺖـــﺳد زا و يرا ،ناﺰـــﻳﺰﻋ نداد
يﺎﻫﺪـــﻣﺎﻴﭘ زا ،يﺮـــﻴﭘ
ﺖﺳد
يرﺎﻤﻴﺑ و ﻊﺑﺎﻨﻣ نداد ناﻮﺗﺎﻧ يﺎﻫ
ﺲﺣ ﻪﺑ ﻪﻛ هﺪﻨﻨﻛ ﻲﻧاﻮﺗﺎـﻧ
ﻲﻣ ﺪﻣﺎﺠﻧا
، ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ . ﻧ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻤ
ار داﺮﻓا ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
ﻪﻜﻠﺑ ﺪﻨﻨﻛ دﻮﺧ
ﺎـﻬﻧآ
اﻮﺗ ﻦـﻳا ﺪـﻳﺎﺑ ﻧ
ﻪـﺑ ار يﺪـﻨﻤ
ﺪـﻧروآ ﺖـﺳد .
ﺎﻬﻨﺗ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻣ
رد ﺎـﻬﻧآ ﻪـﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ـﻬﺑ
هﺮ يﺮـﻴﮔ ﻪـﻛ ﻲﻌﺑﺎـﻨﻣ زا
ﺎــﻬﻧآ رد ار يﺪــﻣآرﺎﻛدﻮﺧ و لﺮــﺘﻨﻛ ﺲــﺣ ﺶﻳاﺰــﻓا
ﻲــﻣ ﺪــﻫد
ﺪﻨﻨﻛ ﻚﻤﻛ )
نﻮﺴﺒﻴﮔ
،6
1991 .(
ﺎـﺗ ﻪـﭼﺮﮔ
ﻲـﺳرﺮﺑ نﻮـﻨﻛ
يﺎـﻫ
مﻮﻬﻔﻣ ﺎﻳ و ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ يور ﺮﺑ يرﺎﻴﺴﺑ ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
يزﺎﺳ هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا
ﺖــﺳا
، ﺎــﻣا ﺶﻫوﮋــﭘ ﻲﻳﺎــﻫ ﻪــﻛ ﻲــﺳرﺮﺑ ﻪــﺑ مﻮــﻬﻔﻣ
ﻲﻳﺎــﻧاﻮﺗ رد
ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
ﺷﺎﺑ ﻨ ﺪ
، كﺪﻧا رﺎﻴﺴﺑ ﺪﻨﺘﺴـﻫ
.
7ﻲـﻟ
ﺎـﻴﻛﺰﻫ ، و 8
زﺮـــﺗاو ) 9
1995 ( ﻪـــﻄﺑار ﻲـــﺳرﺮﺑ رد ﻲﻳﺎﺘـــﺳور نﺎـــﻧز كاردا
زا نﺎﺘﺴﻛﺎﭘ دﻮﺧ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ
، داد نﺎﺸﻧ ﺪﻧ ﻪﻛ
ﻦﺴـﻣ نﺎﻧز ار دﻮـﺧ ﺮـﺗ
ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
ناﻮﺟ نﺎﻧز زا ﺮﺗ ﺮﺗ
ﻪﺘﺴﻧاد ﻢﻫ ، ﻦﻴﻨﭼ رﺎﻤﺷ ﺮﺴـﭘ ناﺪـﻧزﺮﻓ
ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ هﺪﻨﻨﻛ يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ناﺰﻴﻣ نﺎﻧز
رد دﻮﺧ دﻮـﺑ ) نﺎـﻤﻫ ﺎـﺟ .(
ﻦﻴــﻤﻫ د ﺮﮕﺸــﻫوﮋﭘ ﻲــﺳرﺮﺑ ر
يﺮــﮕﻳد ) ،ﻲــﻟ 1999 ( ﻪــﻨﻴﻣز رد
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻪـﻛ ﺖـﻓﺎﻳرد نﺎﺘﺴـﻛﺎﭘ ﻲـﭼاﺮﻛ ﺮﻬﺷ نﺎﻧز ﻲﺘﺒﻗاﺮﻣدﻮﺧ
ﺶﻘﻧ ،ﺖﻴﻣﻮﻗ ،هداﻮﻧﺎﺧ رد هﺪﺷﺎﻔﻳا يﺎﻫ
رﺎـﻛ ﻦﺘﺷاد رد يدازآ ،
زا نﺎـﻧز كرادا ﺮـﺑ ﻲﺘﺒﻗاﺮﻣدﻮﺧ مﺎﺠﻧا ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و كﺮﺤﺗ ﻦﺘﺷاد ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺗﺄ ﺪﻧراد ﺮﻴﺛ . رد يﺮـﮕﻳد ﻲـﺳرﺮﺑ ﺮـﻴﭘ نﺎـﻧز و نادﺮـﻣ ﺎـﺑ
ﺘــﺳور ﻲﻳﺎ رﻮﺸــﻛ ﺎــﻨﻏ
، ﻪــﺑ ﻞــﻣﺎﻋ
» ﺲﻨــﺟ
« ﻪــﺑ عﻮــﺿﻮﻣ ناﻮــﻨﻋ
» يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
«
ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ يﺮﻴﭘ ﻦﻴﻨﺳ رد ﻪﻛ
ﺪـﺑﺎﻳ
، هﺪـﺷ ﻪﺘﺴـﻳﺮﮕﻧ
ﺖﺳا ) ناو ﺖﺴﻴﮔرد ،10
2001 .(
ﺲﻳرﻮﻣ ) 11
1991 ( ﻪﻄﺑار رد ﺰﻴﻧ
ﺎــﺑ كاردا زا ﻲﻳﺎــﻜﻳﺮﻣآ ناﺪﻨﻤﻟﺎــﺳ ﻲﻳﺎــﻧاﻮﺗ
بﻮــﺧ و ندﻮــﺑ
، ﻪﻛ ﺖﻓﺎﻳرد ﺖﺷادﺮﺑ
ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ دراد دﻮـﺟو ﻪـﻄﺑار ﻦﻳا رد
آ و
شزرا ،ذﻮــﻔﻧ ،ﻊﺑﺎــﻨﻣ ،ﻂﻠﺴــﺗ رﻮــﺤﻣ ﺖــﻔﻫ ﻪــﺑ ار ﺎــﻬﻧ ،ﺎــﻫ
ﻲﮔﮋﻳو لﻼﻘﺘﺳا و ﻲﺼﺨﺷ يﺎﻫ و
ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﺎـﻴﻣ
ن ﻢﻴﺴـﻘﺗ يدﺮـﻓ
دﻮﻤﻧ . روﺎﺑ ﻪﺑ تﺮﺒﻠﻴﮔ ) 12
1995 (
ﻮـﻬﻔﻣ ﻦﺘـﺷاد نوﺪﺑ ﻲﻣ
ﻦـﺷور
زا نﺎـــﻴﻣ رد ﻲﻳﺎـــﻧاﻮﺗ ،ناﺪﻨﻤﻟﺎـــﺳ
هرﺎـــﺑرد يرواد ﺖـــﻴﻔﻴﻛ
دﺮﻛرﺎﻛ يرﺎﺘﺳﺮﭘ يﺎﻫ ناﻮـﺗ
رﺎﻴﺴـﺑ ﺶـﺨﺑ راﻮـﺷد
دﻮـﺑ ﺪـﻫاﻮﺧ .
ﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﻦ ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺎﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ﻪـﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘـﺳد فﺪﻫ فرژ
زا
مﻮﻬﻔﻣ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻲﻧاﺮﻳا ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ رد ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا
1.
شور هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا اﻮـﺘﺤﻣ ﻞـﻴﻠﺤﺗ و ﻲـﻔﻴﻛ شور ﻪـﺑ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻦﻳا
ﺖﺳا .
ﻲـﺳرﺮﺑ رد هﻮﻴـﺷ ﻦـﻳا
هﺎـﮕﻳﺎﺟ يرﺎﺘـﺳﺮﭘ شزﻮـﻣآ و ﺎـﻫ
هﮋﻳو دراد يا ) ﻢﻴﻬﻧاﺮﮔ 13
ﻮﻟ و ﻧ
14ﻦﻣﺪ ، 2004 (.
هداد ﺎﻫ ﻲﻣ ـﻨﻧاﻮﺗ ﺪ
ــﺑ ﻪ ترﻮــﺻ ﻲﻧﺎــﻴﺑ ﺎــﻳ و ﻚــﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا ،يرﺎﺘــﺷﻮﻧ ، ﻪــﺑ
ﻚــﻤﻛ
ﺶﺳﺮﭘ ﺎﻫ ي زﺎﺑ ﺑ ﻪ ﻳآ ﺖﺳد ـﻨ ﺪ )
15ﻲﺴـﻫ
نﻮﻧﺎـﺷ و ،16
2005 .(
رد
ﻦﻳا ﻲﺳرﺮﺑ 26 ﺖﻛﺮﺷ هﺪﻨﻨﻛ ) 13 ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ، 19 ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ رد ﻦﻛﺎﺳ
ﻪﻧﺎﺧ ( ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﺖﻛﺮﺷ .
ﺶﻨﻳﺰﮔ يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ
ﻦﺘﺷاد ﻦـﺳ
يﻻﺎﺑ 60 لﺎﺳ
،
ﺎـﻧاﻮﺗ ﻦﺘﺷاد ﻳ
برﺎـﺠﺗ نﺎـﻴﺑ ﻪـﺑ ﻪـﻗﻼﻋ و ﻲ
دﻮـﺑ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ عﺎﺒـﺷا ﻪـﺑ نﺪﻴـﺳر نﺎـﻣز ﺎـﺗ و هدﻮـﺑ فﺪﻫ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ يﺮﻴﮔ
ﺖﻓﺎﻳ ﻪﻣادا ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا .
ﻦﻴـﺑ ﻪﺒﺣﺎﺼـﻣ ﻪﺴﻠﺟ ﺮﻫ 30
ﺎـﺗ 90 ﻪـﻘﻴﻗد
لﻮﻃ ﻲﻣ ﺪﻴﺸﻛ . ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺎﻫ ﺐـﻠﻏا و ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻲﮔﺪﻧز ﻂﻴﺤﻣ رد
رد ﻪﻧﺎﺧ نﺎﺸﻳﺎﻫ
ﻂﻴﺤﻣ ﺎﻳ و ﺎﻫ ﺎـﻬﻧآ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ي
ﻲـﻣ مﺎـﺠﻧا
ﺪـﺷ .
ﺶﺷﻮﻛ ﺎﺑ داﺮﻓا ﺪﺷ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
عﻮﻨﺗ زا ﺮﻈﻧ ،ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ،يدﺎﺼـﺘﻗا
ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ
، و ﻞﻫﺄﺗ ﺖﻴﻌﺿو ﻦﺘﺷاد
ﺪﻧﻮﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻧزﺮﻓ .
زا ﺲـﭘ
ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺎـﺑ ﻪﺒﺣﺎﺼـﻣ ،ﻪﺒﺣﺎﺼـﻣ ﻂﺒـﺿ هزﺎـﺟا و ﻪﻧﺎﻫﺎﮔآ ﺖﻳﺎﺿر
ﺶﺳﺮﭘ يﺎﻫ ﻢﻫ زﺎﺑ نﻮﭼ
» ار دﻮـﺧ ﻲﮔﺪـﻧز زا يدﺎـﻋ زور ﻚـﻳ
حﺮــﺷ ﺪــﻴﻫد
« ﺮــﺑ و زﺎــﻏآ ﻪــﻳﺎﭘ
ﺦــﺳﺎﭘ مﻮــﻬﻔﻣ ﺎــﺑ ﻪــﻄﺑار رد و ﺎــﻫ
،ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺮﻳﺎﺳ ﺶﺳﺮﭘ ﺎﻫ ﺖﻛﺮﺷ زا هﺪﻴﺳﺮﭘ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﻲﻣ ﺪﺷ . ﺮـﻫ
ﻞـﻴﻠﺤﺗ و هدﺎـﻴﭘ ﺬـﻏﺎﻛ يور ﺮﺑ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﻲـﻣ
ﺪـﺷ . ياﺮـﺑ ﻞـﻴﻠﺤﺗ
هداد ﺎﻫ يروآدﺮﮔ تﺎﻋﻼﻃا هﺪﺷ
ﺐـﻟﺎﻗ رد ﻲﻳﺎـﻨﻌﻣ يﺎﻫﺪﺣاو ﻪﺑ
ﻪﻴﻧﺎﻴﺑ ﺎﻫ ﻚـﭼﻮﻛ نﺎﻜﻣا ﺪﺣ ﺎﺗ و ﻞﻳﺪﺒﺗ ﻲﻠﺻا يﺎﻨﻌﻣ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ي
و هدﺮﺸﻓ ﺪﻧﺪـﺷ .
ـﺑ ﺪـﻧور ﻦـﻳا ﻪ
ﻲـﻋاﺰﺘﻧا ترﻮـﺻ ﻪـﺑ نﺪﻴـﺳر ﺎـﺗ
_______________________________________
1- Clemen-stone 2- Stanhope
3- Lancaster 4- Mass
5- Miller 6- Gibson
7- Lee 8- Hezekiah
9- Watters 10- Van Der Geest
11- Morris 12- Gilbert
13- Graneheim 14- Lundman
15- Hsieh 16- Shannon
ﻲﻧاور ﻢﻳﺮﻣ نارﺎﻜﻤﻫ و رﻮﭘ
449
449
لﺎﺳﻢﻫدرﺎﻬﭼ /رﺎﻤﺷه 4 / نﺎﺘﺴﻣز1387 Vol. 14 / No. 4/ Winter 2009
ﻲﻠﺻا يﺎﻫرﻮﺤﻣ ﻪﻣادا
ﺖـﻓﺎﻳ )
ﻮﻟ و ﻢﻴﻬﻧاﺮـﮔ ـﻧ
،ﻦﻣﺪ 2004 .(
رد
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ،مﺎﻬﺑا ترﻮﺻ ﺎﻫ
ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ ي ﺪﺷ
.
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ زا عﻮـــﻤﺠﻣ رد نﺎـــﻴﻣ
ﻪﺒﺣﺎﺼـــﻣ مﺎـــﺠﻧا يﺎـــﻫ هﺪـــﺷ
زا 26
ﺖﻛﺮﺷ ،هﺪﻨﻨﻛ ﺶﺷ مﻮـﻬﻔﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ زا ﻲﻠﺻا رﻮﺤﻣ ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ
رد
ﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪ
حﺮﺷ
ﺪـﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ ﺮﻳز :
لﻼﻘﺘـﺳا
)
ﻲـﻨﻴﻋ لﻼﻘﺘـﺳا
،
ﻲﻨﻫذ لﻼﻘﺘﺳا (
؛
ﺎﮔآ
ﻲﺼـﺨﺷ تاﺮﻴﻴﻐﺗ زا ﻲﻫ
]
ﺖـﻴﻓﺮﻇ ﺶﻫﺎـﻛ
)
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،ﻲﻧاور ،ﻲﻤﺴﺟ (
، ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺶﻳاﺰﻓا )
ﻲﺑﺮﺠﺗ ،يﻮﻨﻌﻣ (
،
ﻴﻧ زوﺮــﺑ ﺎ ﺎــﻫز (
؛[ يرﺎﮔزﺎــﺳ
) لﺎــﻌﻓ يرﺎﮔزﺎــﺳ
، ﺮــﻴﻏ يرﺎﮔزﺎــﺳ
لﺎﻌﻓ ( ؛
ﺖﻳﺎﺿر كاردا
)هﺪﺷ
ﻲﺘﺒﻗاﺮﻣدﻮـﺧ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ
، زا ﺖـﺷاﺪﻨﭘ
دﻮﺧ
،
ﻲﮔﺪﻨﻟﺎﺑ و ﺖﻳﺎﺿر (
؛
ﺶﻘﻧ يﺎﻔﻳا
) ﺖﻴﻌﺟﺮﻣ ﺶﻘﻧ
، ﺶـﻘﻧ
ﻲﺘﻳﺎﻤﺣ ( ؛
لﺮﺘﻨﻛ ﺲﺣ
) دﻮﺧ
، هداﻮﻧﺎـﺧ
، ﺟ
ﻢﺘﺴـﻴﺳ و ﻪـﻌﻣﺎ يﺎـﻫ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا (.
يﺎﻫرﻮﺤﻣ زا ﻲﻜﻳ ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﺑ
هﺪﺷ هداد زا ﺎﻫ ﻪـﻛ دﻮـﺑ لﻼﻘﺘﺳا
ﺲﺣ ﺎﺑ ﺖﻛﺮﺷ رد يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
ﺖـﺷاد طﺎﺒﺗرا نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ .
ﺮـﺑ ﻪـﻳﺎﭘ
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑ
ﺖﺳد ،هﺪﻣآ لﻼﻘﺘـﺳا و ﻲﻨﻫذ لﻼﻘﺘﺳا رﻮﺤﻣﺮﻳز ود
ﺪﻧﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ار رﻮﺤﻣ ﻦﻳا ﻲﻨﻴﻋ .
نآ زا ﺎﺟ ﺖﻛﺮﺷ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ ﻛ
ـﺑ نﺎﮔﺪـﻨﻨ ﻪ
ـﺑ هﻮـﻴﺑ نﺎـﻧز هﮋـﻳو ﺮ
ﻪــﻧﺎﺧ ﻦﺘــﺷاد ﻲــﻳاراد ﻦﺘــﺷاد ،
ﺗ ﺎــﻫرﺎﻛ ﻞﻘﺘﺴــﻣ مﺎــﺠﻧا و ﺄ
ﺪــﻴﻛ
ﺪﻨﺘﺷاد
،
ﺪـﺷ دﺎـﺠﻳا رﻮـﺤﻣﺮﻳز ﻦﻳا .
ياﺮـﺑ ﻪـﻧﻮﻤﻧ هﻮـﻴﺑ نز ﻚـﻳ
ﺖﻔﮔ :
» ار ﻪـﻧﺎﺧ ﻦـﻳا ،مراد ﻲﻓﺎـﻛ لﻮـﭘ ﻦـﻣ ﻪﻛ ﺖﺴﺑﻮﺧ ﻲﻠﻴﺧ
مﺮﻫﻮﺷ ﺶﻴﭘ ﻢﻬﻣ ﻲﻠﻴﺧ ﻦﻣ ياﺮﺑ ﻦﻳا ،هدﺮﻛ ﻦﻣ مﺎﻧ ﻪﺑ ﺶﺗﻮﻓ زا
ﻪﻧاﻮﺘﺸﭘ نﻮﭼ ﺖﺳا ما
ﻣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ
«.
ﻲﻣ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻢﻧﺎﺧ ﺖﻔﮔ
:
» ياﺮﺑ
مﺮﻈﻧﺪـﻣ ﻪـﻛ ﻲﻳﺎـﻫرﺎﻛ ﻢﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻢﻬﻣ ﻲﻠﻴﺧ ﻦﻣ ﺖـﺳا
ار
ﺖـﺳد نﻮـﭼ ﺎـﻣا ؛ﻢﻫﺪـﺑ مﺎﺠﻧا ﺎـﻫ
ﻳ
ﺪﻧﺪـﺷ مرﻮـﺘﻣ و كﺎـﻧدرد ﻢ
ﻲﻤﻧ ﻢﻧاﻮﺗ
« . هدرﻮﺨﻟﺎﺳ دﺮﻣ 77
ﻪﻟﺎﺳ ﻲﻣ يا ﺪﻳﻮﮔ :
» تﺎﻣﺪـﻘﻣ ﺮﮔا
ﺎﻫرﺎﻛ ﻢﻫاﺮﻓ
ﻲـﻣ ﻲﺴـﻛ ﺮﻫ ،ﻪﺸﺑ
ـﺨﻟد يﺎـﻫرﺎﻛ ﻪـﻧﻮﺗ ﻮ
ور ﺶﻫا
هﺪﺑ مﺎﺠﻧا
« .
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ رد ﻪﻛ يﺮﮕﻳد درﻮﻣ
ﺎﻫ ﺖﺷاد دﻮﺟو
، داﺮـﻓا شﻼﺗ
ﻢﻴﻤﺼـﺗ ،ندﺮﻛﺮﻜﻓ رد لﻼﻘﺘﺳا ﻆﻔﺣ و ﻦﺘﺷاد ﻪﺑ ﻞـﺣ ،ﻦﺘﻓﺮـﮔ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ناﺮﮕﻳد و دﻮﺧ تﻼﻜﺸﻣ دﻮﺑ يﺰﻳر
. ياﺮﺑ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻢﻧﺎـﺧ
ناﻮﻨﻋ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻲﻣ
دﺮﻛ :
» ﻪـﻛ ﺖﺴـﻴﻧ ﺪﻨﻳﺎـﺷﻮﺧ ًﻼﺻا ﻦﻣ ياﺮﺑ
ﺑ ناﺮﮕﻳد ﻪ
ﺪـﻧﺮﻴﮕﺑ ﻢﻴﻤﺼـﺗ ﻦﻣ يﺎﺟ
« . ﻦﺴـﻣ يﺎـﻗآ 66
ﻪﻟﺎـﺳ يا
ﻲﻣ ﺪﻳﻮﮔ :
» ﻪﭼﺮﮔ ﻲﻫﺎﮔ ﺑ ﻪ ﺮﻃﺎﺧ ﻲﺧﺮﺑ ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﻲﻤﺴﺟ يﺎﻫ
ﻲﻤﻧ مﺮﻈﻧﺪﻣ يﺎﻫرﺎﻛ ﻢﻧاﻮﺗ ار
ﻢﻫﺪﺑ مﺎﺠﻧا
،
ﻲـﻤﻧ ﻞـﻴﻟد ﻲـﻟو ﻪـﺷ
ﺶﻧدﺮﻛ ﺮﻜﻓ ناﻮﺗ ﻪﻛ ار
ﻢﻫﺪـﺑ ﺖﺳد زا ﻢﻫ .
هﺮﺧﻻﺎـﺑ ﺶـﺷﻮﻛ
ﻲﻣ هار ﺮﻜﻓ ﺎﺑ ﻢﻨﻛ ﻢﻨﻛ اﺪﻴﭘ نوا ياﺮﺑ ﻲﻠﺣ
«.
نﺪﺷﺮﻴﭘ
ﺎﺑ تاﺮـﻴﻴﻐﺗ يﺪـﻨﭼ داﺮـﻓا رد ﺖـﺳا هاﺮـﻤﻫ ﺮـﺑ ﻪـﻛ
و ﺖﻴﻓﺮﻇ
ﻪﺒﻨﺟ زا ﺎﻬﻧآ ناﻮﺗ
ﺎﻫ ي نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﺗﺄ
ﺮﻴﺛ ﻲﻣ دراﺬـﮔ زا و
نآ ﺲﺣ ﺶﻫﺎﻛ و ﺖﻣﻼﺳ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ ﺎﺟ يﺪـﻨﻤﻧاﻮﺗ
ﻪـﻄﺑار
ﻴﻘﺘﺴﻣ ﻲﻤ و هدﻮـﺑ هﺎـﮔآ تاﺮـﻴﻴﻐﺗ ﻦـﻳا زا داﺮﻓا ﺮﮔا ،دراد دﻮﺟو
ﺪـﻨﻳﺎﻤﻧ رﺎﺘﻓر ﺎﻬﻧآ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ
، ﻪـﻨﻴﻬﺑ دﺮﺑرﺎـﻛ ﺎـﺑ ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ
ﺎﻫ نﺎﺸـﻳ
ﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺪﺷ ﺪﻨﻫاﻮﺧ .
ﺮﺑ ﻪﻳﺎﭘ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ي ﻪﺑ ﺖـﺳد هﺪـﻣآ تاﺮـﻈﻧ زا
ﺖﻛﺮــﺷ نﺎﮔﺪــﻨﻨﻛ
، ﻪــﺑﺮﺠﺗ ار ﺮــﻴﻴﻐﺗ عﻮــﻧ ﻪــﺳ ﺎــﻬﻧآ ﻲــﻣ
ﺪــﻨﻨﻛ :
1 ( ﻪــﺑ ،ﻲــﺑﺮﺠﺗ و يﻮــﻨﻌﻣ دﺎــﻌﺑا رد ﺖــﻴﻓﺮﻇ ﺶﻳاﺰــﻓا ترﻮــﺻ
دﺎـﻌﺑا رد ﺖـﻴﻓﺮﻇ ﺶﻫﺎـﻛ ترﻮـﺻ ﻪﺑ يﺮﮕﻳد ﻲﻧﺪـﺑ
و ﻲـﻧاور ،
دﺎﻌﺑا رد ﺎﻫزﺎﻴﻧ زوﺮﺑ يﺮﮕﻳد و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ
.
ﺑﺮﺠﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا ﻲﺧﺮﺑ ﻪ
ﺮـﮕﻳد ﻲـﺧﺮﺑ و ﺰـﻓا
ﺶﻳا
ﺑ ﺖﻳﻮﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺶﻳاﺮﮔ ﻪ
دﻮـﺧ رد ار زﺎـﻤﻧ و تدﺎﺒﻋ هﮋﻳو شراﺰـﮔ
يﺪـﻨﻤﺗرﺪﻗ ﺲـﺣ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﻛ ﻲـﻣ
داد . ياﺮـﺑ ﻪـﻧﻮﻤﻧ
يدﺮﻣﺮﻴﭘ ﻲﻣ ﺖﻔﮔ :
» سﺎﺴﺣا ﻦﺳ ﻦﻳا رد ﻲﻣ
ﺮﺘﺸـﻴﺑ ﻢﺗدﺎـﺒﻋ ﻢﻨﻛ
ﻪﻧﺎﺼﻟﺎﺧ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺗ
«.
ﻪﻧﺎﺸﻧ زا ﻲﻜﻳ
ﺎﻫ ناﻮـﺗ ﺶﻫﺎـﻛ ﺖـﺳا هاﺮـﻤﻫ يﺮـﻴﭘ ﺎﺑ ﻪﻛ ﻲﻳ
ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻧﺪﺑ ﻪﺘﻔﮔ رد
ﻫ ﺖﻛﺮﺷ يﺎ
ﺪﺷ نﺎﻴﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ .
دراﻮﻣ زا
ﺮﮕﻳد
، زا ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﻲﻧاﺮﮕﻧ و سﺮﺗ ناﻮﺗﺎـﻧ
نﺪـﺷ و نﺪـﺷﺎﻬﻨﺗ و
ﻲﻧاﺮﮕﻧ هﺪـﻨﻳآ هرﺎﺑرد ﺐـﺟﻮﻣ ﻪـﻛ دﻮـﺑ نﺎﺸـﻧاﺪﻧزﺮﻓ و هداﻮﻧﺎـﺧ
ﺎــﻬﻧآ ﻲــﻧاور ﺖــﻴﻓﺮﻇ و ناﻮــﺗ ﺶﻫﺎــﻛ ــﺷ
دﻮــﺑ هﺪ . ﻲــﻫوﺮﮔ زا
ﻞﻏﺎﺷ ﻪﻘﺑﺎﺳ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ رد ﻲﺗاﺮﺛا ﻲﮕﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷاد ار ندﻮﺑ
ناﻮﺗ ﺶﻫﺎﻛ
ﺖﺷاد ﺎﻬﻧآ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا .
ﻢﻫ هﻮﻴﺑ ﻦﻴﻨﭼ ﻲﺧﺮﺑ رد نﺪﺷ
ﺶﻘﻧ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺟﻮﻣ ﺮﮕﻳد
دﻮـﺑ هﺪـﻳدﺮﮔ ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎﻫ .
ياﺮـﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﻲـﻣ ناﻮـﻨﻋ يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ يﺎﻗآ دﺮـﻛ
:
» عوﺮـﺷ ﻲـﻨﻌﻳ نﺪـﺷﺮﻴﭘ
ور ﻲﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻞﺒﻗ زا ﻪﻨﻬﻛ درد ﻪﭼ ﺮﻫ ،درد ﻲﻣ
ﻢـﻛ ﻢـﻛ و ﻪﺷ
درد ﺮﻴﺳا ﻲﻣ ﻲﺷ
« .
هﻮﻴﺑ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻢﻧﺎﺧ ﺎﻳ يا
ﻲـﻣ ﺖـﻔﮔ :
» ﻲـﺘﻗو زا
ﻪﭽﺑ يﺎﻗآ ﺎﻫ و نﺎـﻴﻓاﺮﻃا يﺎﻫﺪـﻣآ و ﺖـﻓر ،ﻪـﺘﻓر اﺪـﺧ ﺖـﻤﺣر
هﺪﺷ ﻢﻛ ﻲﻠﻴﺧ ﺎﻣ ﺎﺑ نﺎﺘﺳود .
ﺮﻜﻓ مدﺮﻣ ﻲﻣ
هﻮﻴﺑ نز ﺎﺑ ﺪﻳﺎﺒﻧ ﺪﻨﻨﻛ
ﻲﻟﺎﺣرد ،دﺮﻛ ﺪﻣآ و ﺖﻓر ﺖـﻓر ﻪـﺑ زﺎﻴﻧ ﺮﺘﺸﻴﺑ مدآ ﻊﻗﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ
هراد ناﺮﮕﻳد ﺎﺑ ﺪﻣآ و
«.
ــﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎــﺳ زا ﻲــﺧﺮﺑ ﻪ
دﺎــﻌﺑا رد ار دﻮــﺧ يﺎــﻫزﺎﻴﻧ ﻲﺑﻮــﺧ
ﻲﻔﻃﺎﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻧاور
يﻮـﻨﻌﻣ ،ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ، و
ﻲﮕﺘﺴـﺒﻤﻫ ناﻮـﻨﻋ
ﺪﻧدﻮﻤﻧ . ﻢﻬﻣ زا يﺎـﻫزﺎﻴﻧ ﻦﻳﺮـﺗ ،هﺪـﺷزاﺮﺑا
ﻲـﻣ
زﺎـﻴﻧ ﻪـﺑ ناﻮـﺗ ﻪـﺑ
،ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا ﻲﻫﺎﮔآ ،ﻲﻣﺮﮔﺮﺳ ،رﺎﻗو ،ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ،ﺖﺒﺤﻣ ،ماﺮﺘﺣا ﺮﺴــﻤﻫ و ﻚﻳﺮــﺷ ،ﺖــﻴﻨﻣا هرﺎــﺷا
دﺮــﻛ . ياﺮــﺑ ﻪــﻧﻮﻤﻧ زا ﻲــﻜﻳ
ﻢﻧﺎﺧ ﻦﺴﻣ يﺎﻫ ﻲﻣ
ﺖﻔﮔ :
» نﺎﺘـﺳود ﺎـﺑ ﻢـﻫ زﻮـﻨﻫ مراد ﺖـﺳود
ﻢﻴﻤﻳﺪﻗ و ﻮﻧﺎﺧ ﺎﺑ هدا
ﻢﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد طﺎﺒﺗرا ما .
ﻪﭽﺑ ﺎﻫ ﺶﻴـﭘ ﺐﺗﺮﻣ ﻢﻳ
ﺪﻨﻳﺎﻴﺑ ﻦﻣ
ﺪﻨﻧﺰﺑ ﺮﺳ ﻦﻣ ﻪﺑ و
« . ﻪﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ يﺎﻗآ ﻲﻣ يا
ﺪـﻳﻮﮔ :
» ﻦـﻣ
يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ نارود رد يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
450
450
ﺎﺳلﻢﻫدرﺎﻬﭼ /رﺎﻤﺷه 4 /نﺎﺘﺴﻣز1387
Vol. 14 / No. 4/ Winter 2009
ـﺷ مراد رﺎـﻈﺘﻧا ناﺮـﮕﻳد زا ﻦـﺳ ﻦﻳا رد ﺄ
ﻆـﻔﺣ ار ﻢﻣاﺮـﺘﺣا و ن
ﺪﻨﻨﻛ . ﻻﺎـﺣ و مﺪﺷ ﻞﻤﺤﺘﻣ يدﺎﻳز تﺎﻤﺣز ﻢﺘﻣﺪﺧ لﻮﻃ رد ﻦﻣ
ﻲﻣ ﻢﻟد
ﺪﻨﺷﺎﺑ تﺎﻤﺣز ﻦﻳا سﺎﻨﺷرﺪﻗ مدﺮﻣ ﺪﻫاﻮﺧ
« . ﻢﻧﺎﺧ ﻢﻠﻌﻣ
ﻪﺘﺴﺸﻧزﺎﺑ
ﻲﻣ ﻢﻫ يا ﺪﻳﻮﮔ
:
»
ﻲﻣ ﻢﻟد ﻦﻣ رﺎـﺒﺧا ﻦﻳﺮﺧآ زا ﺪﻫاﻮﺧ
ﻢﺷﺎﺑ ﻊﻠﻄﻣ ثداﻮﺣ و .
ﻲﻣ ﻪﻣﺎﻧزور ﺐﺗﺮﻣ ﻦﻴﻤﻫ ياﺮﺑ ﻪـﺑ ،ﻢﻧاﻮﺧ
ﻲﻣ شﻮﮔ رﺎﺒﺧا
ـﺑ ﺖـﻗو ﻪﻳ ﺎﺗ ؛ﻢﻨﻛ ﻪ
زا ﻢﻧﺪـﺷ ﺖﺴـﺸﻧزﺎﺑ ﺮﻃﺎـﺧ
ﻲﺑ ﺎﺟ ﻪﻤﻫ ﻢﻧﺎﻤﻧ ﺮﺒﺧ
«.
ﻪﺘﻓﺎﻳ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﺪﻨﻫد زا ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﻲـﺧﺮﺑ ﻪـﻛ يﺎـﻫدﺮﺒﻫار
هﮋﻳو يا ﺳ ياﺮﺑ
ﺶﻴـﭘ تاﺮـﻴﻴﻐﺗ و تﻼﻜﺸﻣ ﺎﺑ يرﺎﮔزﺎ رد هﺪـﻣآ
ﻦﺳ ﻦﻳا ﻲﻣ هﺮﻬﺑ ﺪﻧﺮﻴﮔ . نﺎـﻴﺑ ﺎﻬﻧآ زا ﻲﺧﺮﺑ ﻲـﻣ
ﻪـﭼﺮﮔ ،ﺪـﻧدﺮﻛ
ناﻮﺗ نﺎﻧآ ﻲﻧﺪﺑ ﻲﻟو ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻫرﺎﻛ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ،
ﻲﻣ ﺪﻨﺷﻮﻛ
هار يﺮﮕﻳد يﺎﻫ ار
ﺎﻫرﺎﻛ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ﺪـﻨﻳﺎﻣزﺎﻴﺑ
. زا ﻲـﻜﻳ ﺪـﻧزﺮﻓ
ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ هرﺎﺑرد
ﻦﻴـﻨﭼ شردﺎﻣ ﻲـﻣ
ﺖـﻔﮔ :
» ﻦـﻣ ردﺎـﻣ ﻮﻴﭘ
ﻪﺘـﺳ
ﺎﺑ ﺶﺗرﺪﻗ ندز ﻚﺤﻣ لﺎﺣرد ﺶﻴـﭘ نارود
ﺖـﺳا . ﻲـﻣ ﺪـﻫاﻮﺧ
ﻪـﭽﺑ زﻮـﻨﻫ ﺪﻧاﺪﺑ
ﺎـﻫ
و يوﺮـﻴﭘ شزا ﺶﻳ فﺮـﺣ
و ﺪـﻧراد يﻮﻨـﺷ
ﻲﻣ
ﻪﭽﺑ ﺮﮔا ﺪﻳﻮﮔ
ﺎﻫ
فﺮـﺣ ﻦـﻣ زا ﺖـﺣارﺎﻧ ﻦـﻣ ﺪـﻨﻨﻜﻧ يﻮﻨـﺷ
ﻲﻣ مﻮﺷ .
ﺖـﺳا ﻲﺘﺣارﺎـﻧ زا ﺮﺗاﺮﻓ يﺰﻴﭼ ﺖﺴﻴﻧ ﻲﺘﺣارﺎﻧ ﻦﻳا ﺎﻣا ،
ار ﺶﺗرﺪـﻗ هرﺎـﺑود وا ﺖﺳا ﺮﻬﻗ ﻲـﻣ
ﺪـﻫاﻮﺧ
« .
يﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ يﺎـﻗآ
ﻲﻣ ﺪﻳﻮﮔ :
» ﺳ هﺪـﻌﻣ ياﺮـﺑ ار اﺬـﻏ يﺎﻣد ﻪﻛ نﺎﻫد ﻞﺜﻣ ﺪﻳﺎﺑ ﺪﻨﻤﻟﺎ
ﻲﻣ ﻢﻴﻈﻨﺗ ﺪﻨﻛ ، ﺑ ﻪـﺑﺮﺠﺗ ﺎ
ـﺑ ﻪـﻛ يا ﻪ ار تﻼﻜﺸـﻣ ،هدروآ ﺖـﺳد
ﺪــﻨﻛ شدﻮــﺧ ﻂﻳاﺮــﺷ ﻖﺑﺎــﻄﻣ .
رﺎــﺑ ﺮــﻳز ترﻮــﺻ ﻦــﻳا ﺮــﻴﻏ رد
ﻲﻣ ﻪﻟ تﻼﻜﺸﻣ دﻮﺷ
«.
ﻦﻳا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ يرﺎﮔزﺎـﺳ ﺪـﻧور لﺎـﻌﻓ
ﺎـﺑ ار
نﺎﺸﻧ تﻼﻜﺸﻣ ﻲﻣ
ﺪﻫد . ﻲﻟﺎﺣرد ﻪﻛ ﻲـﺧﺮﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﺮـﺑاﺮﺑ رد
ﺎﺴــﻣ ﺎــﻳ تﻼﻜﺸــﻣ ﻳ
ﺶﻴــﭘ ﻞ هﻮﻴــﺷ هﺪــﻣآ ﺎــﻫ
ار ﻪــﻧﻼﻌﻔﻨﻣ ي
ﺮﺑ ﻲﻣ ﻨﻳﺰﮔ ﺪﻨ . ياﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﻴـﻨﭼ ﻲﻨﺴـﻣ ﻢﻧﺎـﺧ ﻲـﻣ
ﺖـﻔﮔ :
» ﺮـﮔا
ﻪﭽﺑ ﻪﺑ ﻢﻫاﻮﺨﺑ
ﺎﻫ ﺎـﻬﻧآ ،ﻢﻨـﻛ ﻪﻴﺻﻮﺗ ﺎﻳ ﻲﻳﺎﻤﻨﻫار ﻢﻳ ﻲـﻣ
ﺪـﻨﻳﻮﮔ
ﻮﺗ زا ﺮﺘﻬﺑ نﺎﻣدﻮﺧ ﻲـﻣ
ـﺑ ،ﻢﻴـﻧاد ﻪ يﺰـﻴﭼ ﻢـﻫ ﻦـﻣ ﻦﻴـﻤﻫ ﺮﻃﺎـﺧ
ﻧ ﻲﻤ ﻢﻳﻮﮔ
« . ﻪــﻛ داد نﺎﺸــﻧ ﻲــﺳرﺮﺑ ﻦــﻳا ﺗ ﻦﺘــﺷاد
،ﻲﺘﺒﻗاﺮﻣدﻮــﺧ ﻲﻳﺎــﻧاﻮ
ﺐــﺟﻮﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎــﺳرد ﻲﮔﺪــﻨﻟﺎﺑ و ﺖﻳﺎــﺿر و دﻮــﺧ زا ﺖــﺷاﺪﻨﭘ ﺲﺣ كاردا يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
رﻮﺼﺗ زا نآ ﻪﭼ ﺮﺘﺸﻴﭘ هدﻮﺑ
نآ و ﺪﻧا ﻪـﭼ
ﺑ ﻪ هدروآ ﺖﺳد ﻲﻣ ﺎﻳ ،ﺪﻧا
،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻲﻣ
ددﺮﮔ .
ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا ﻲﺧﺮﺑ ﻲﻣ
تﻼﻜﺸـﻣ ﺎـﻳ دﺎﻳز ﻦﺳ ﻦﺘﺷاد ﺎﺑ ﺪﻨﺘﻔﮔ
ﻧا ﻪﻗﻼﻋ و ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻢﻫ زﻮﻨﻫ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ رد ار ﻪـﻧازور يﺎـﻫرﺎﻛ مﺎـﺠ
ﺲﺣ دﻮﺧ ﻲﻣ
ﻪـﺑ ﺪـﻨﻨﻛ طﺮـﺷ نآ
ـﺑ ﺎـﻬﻧآ ﻪـﺑ يدﺮـﻓ ﻪـﻛ ﻪ
ترﻮـﺻ
ﻪﻴﺷﺎﺣ ﺪﻨﻛ ﻚﻤﻛ يا .
ﻲـﻣ يدﺮـﻣ ﺮﻴﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ ﺖـﻔﮔ
:
» ﻪـﭼﺮﮔ
15 ﻪﺑ ﻚﻳدﺰﻧ و ﻪﺘﻓر اﺪﺧ ﺖﻤﺣر مﺮﺴﻤﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا لﺎﺳ 87
لﺎـﺳ
ﻢـﻫ زﻮـﻨﻫ ﺪـﻨﻛ ﻚﻤﻛ ﻦﻣ ﻪﺑ ﻲﺴﻛ ﺮﮔا ﺎﻣا ،مراد ﻦﺳ ﻲـﻣ
ﻢﻧاﻮـﺗ
ﻢﻨﻛ ﺖﺳرد اﺬﻏ مدﻮﺧ ياﺮﺑ .«
ﺎﻳ ﻲﻧزﺮﻴﭘ ﻲـﻣ ﺖـﻔﮔ :
» ﻲﻌﻗﻮـﻣ ﻪـﻛ
مﺎﺠﻧا مدﻮﺧ ار ﻢﻳﺎﻫرﺎﻛ ﻲﻣ
يﺪـﻨﻤﺗرﺪﻗ سﺎﺴﺣا ،ﻢﻫد ﻲـﻣ
ﻢﻨـﻛ
« .
ﻲـﻣ ﻢـﻫ يﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ يﺎﻗآ ﺪـﻳﻮﮔ
:
» ناﺮـﮕﻳد زا ﺮـﺘﻬﺑ ار مدﻮـﺧ ﻦـﻣ
ﻲﻣ
ﻲـﻣ ﺶﻴـﭘ ﻢﻳاﺮـﺑ ﻲﻠﻜﺸـﻣ ﻲـﺘﻗو و ﻢﺳﺎﻨﺷ ﻲﻌـﺳ مدﻮـﺧ ،ﺪـﻳآ
ﻲﻣ
ﻢﻨﻛ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ار ﺶﺘﻠﻋ ﻢﻨﻛ .
ﻵا ﻲﻳاﺬﻏ ﻢﻳژر ن ار دﻮﺧ
ﻢـﻫ ﺎـﺑ
و ﻢﻄﻳاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻢﻴﻈﻨﺗ مدﻮﺧ ﻢﺗﺎﻋﻼﻃا
ﻲﻣ ﻢﻨﻛ
«.
ياﺮﺑ
ﺖﺷاﺪﻨﭘ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا ﻲﺧﺮﺑ
ﺑ دﻮﺧ زا ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﻪ
ناﻮـﻨﻋ
ﻖﻓﻮﻣ يدﺮﻓ و
يﺪـﻨﻤﺗرﺪﻗ ﺲـﺣ ﺪﻨﺘﺷاد ندﺮﻛﺮﻄﺧ ﻞﻫا ﺪـﻳﺪﭘ
ﻲﻣ دروآ .
ﻢﻧﺎﺧ زا ﻲﻜﻳ ﻦﺴﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺖﻔﮔ :
» ﻦﻣ ﺲﻔﻧ ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا
ﺖﺳﻻﺎﺑ ﻲﻠﻴﺧ .
ﺮﺟ أ
ﺖـﺳا دﺎـﻳز ﻲـﻠﻴﺧ ﻦـﻣ ﻚﺴﻳر ت .
ﻪﺸـﻴﻤﻫ
ﻲﻣ ﻦﻣ ﻢﻳﻮﮔ ﻲﻣ
ﺲﺣ ،ﻢﻧاﻮﺗ ﻲﻣ
ﻢﺘﺴـﻫ ﺪـﻨﻤﺗرﺪﻗ ﻢﻨـﻛ .
ﻪﺸـﻴﻤﻫ
ﻲﻣ
ﻢﻨﻳﺮﺘﻬﺑ ﻦﻣ ﻢﻳﻮﮔ
« .
ﻲﻣ يﺮﮕﻳد ﻦﺴﻣ ﻢﻧﺎﺧ ﺪﻳﻮﮔ
:
» ﻪﭽﺑ ﺎـﻫ ﻢﻳ
ﺪــﻧراد ار ﻦــﻣ ياﻮــﻫ ﻲــﻠﻴﺧ .
ﻪﻳﺎﺴــﻤﻫ ﺎــﻫ ار ﻦــﻣ ﻲــﻠﻴﺧ ﻢــﻫ
ﻲﻣ ﺪﻨﻫاﻮﺧ
،
ﻪﭽﺑ يزور ﺪﻨﭼ ﺮﮔا ﺎﻫ
ﻦﻔﻠﺗ ًﺎﻤﺘﺣ ،ﺪﻨﻨﻴﺒﻧ ار ﻦﻣ و ﻢﻳ
ﻲﻣ ﻲﻣ ار ﻢﻟاﻮﺣا و ﺪﻨﻧز ﺪﻨﺳﺮﭘ
« .
ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻲﺧﺮﺑ ﻪﺑ
شﻼﺗ ياﺮﺑ ءﺎﻘﺗرا ﺎﻧاﻮﺗ ﻳ ﻲ ﺎﻫ و يﺮﻴﮔدﺎﻳ
ترﺎــﻬﻣ ﺪــﻳﺪﺟ يﺎــﻫ هدﻮــﻤﻧ هرﺎــﺷا
و نﺎﺸــﺧرد ﻪﺘــﺷﺬﮔ ﺎــﻳ و
دﻮﺧ رﺎﺨﺘﻓاﺮﭘ
ﻲﻣ روآدﺎﻳ ار
ﺪﻧﻮﺷ . ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪ و هداﻮﻧﺎﺧ ﺮﻃﺎﺧ
ﻲﮕﺘــﺷﺬﮔدﻮﺧزا نﺎﺸــﻧاﺪﻧزﺮﻓ هدﺮــﻛ
ﺪــﻧا زا نﺎﺸــﻧ ﻲــﮕﻤﻫ ﻪــﻛ
دﻮﺑ ﺎﻬﻧآ رد ﻲﮔﺪﻨﻟﺎﺑ .
ﻲـﻣ ﻲﻨﺴﻣ يﺎﻗآ ﺪـﻳﻮﮔ
:
» ﻲﮔﺪـﻧز ﻪـﺑ ﻦـﻣ
ﻪﺘﺷﺬﮔ رﺎﺨﺘﻓا ما ﻲﻣ ﻢﻨﻛ . ﻦﻣ نآ هداﻮﻧﺎﺧ ياﺮﺑ هدﻮﺑ ﻢﻧاﻮﺗ رد ﻪﭼ
هداد مﺎﺠﻧا ﻪﻌﻣﺎﺟ و رﺎﺨﺘﻓا ﻻﺎﺣ و ما
ﻲﻣ ﻪﭽﺑ ﻪﻛ ﻢﻨﻛ ﺎﻫ
ﺖﻴﺑﺮﺗ ﻲﻳ
هدﺮﻛ و ﺐﻴﺠﻧ ما ﺪﻨﻣدﻮﺳ
عﺎﻤﺘﺟا لﺎﺣ ﻪﺑ
« .
داد نﺎﺸــﻧ ﻲــﺳرﺮﺑ ﻦــﻳا
ﻬﻣ ﻞــﻣﺎﻋ ،هداﻮﻧﺎــﺧ ﻪــﻛ ﻲــﻤ
رد
ﺶﻘﻧ يﺮﻳﺬﭘ و ﺶﻘﻧ يﺎﻔﻳا دراد
. ﻦـﺗ ﺪﻨﭼ ار دﻮـﺧ ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ زا
ﻊــﺒﻨﻣ و رد و هداﻮﻧﺎــﺧ ﻊــﺟﺮﻣ ﻪــﻌﻣﺎﺟ يدراﻮــﻣ
نﻮــﻣاﺮﻴﭘ دﻮــﺧ
ﻲﻣ ﺪﻨﺘﺷاﺪﻨﭘ رد و ﺮﺑاﺮﺑ ،ناﺮﮕﻳد تﻼﻜﺸﻣ ﻞﺣ ،هروﺎﺸﻣ نداد و
ﻦﺘﺷادﺮﺑ نﺎﻴﻣ زا ﺶﻨﺗ ﻊﻓر
ﻪـﻠﺤﻣ ﺎـﻳ ﻲﮔداﻮﻧﺎـﺧ يﺎﻫ لﻮﺌﺴـﻣ يا
ﻲﻣ ﺪﻨﺘﺴﻧاد . هدرﻮﺨﻟﺎﺳ دﺮﻣ يا
ﻲﻣ ﺖﻔﮔ :
» ﺮﻴﭘ ﻲﺘﻗو مدآ ﻲﻣ
دﻮﺷ
قﺮﻓ ﻲﻠﻴﺧ ﺶﻴﻧاﻮﺟ نارود ﺎﺑ ﻲﻣ
ﺪـﻨﻛ .
ﻪـﻴﻜﺗ ﻪـﺑ وا ياﺮـﺑ ﻲﻫﺎـﮔ
ﻪــﻌﻣﺎﺟ و هداﻮﻧﺎــﺧ ﻞﻳﺪــﺒﺗ شا
ﻲــﻣ دﻮــﺷ
« . يﺮــﮕﻳد ﻦﺴــﻣ يﺎــﻗآ
ﻲﻣ ﺪﻳﻮﮔ :
» هداﻮﻧﺎﺧ ﻲﺘﻗو ﻲﻠﻜﺸﻣ ﺎﺑ ما
ﻪﺑور ور ﻲﻣ ًﻻﻮـﻤﻌﻣ ﺪﻧﻮـﺷ
ﻲﻳﺎﻤﻨﻫار و ترﻮﺸﻣ ﻦﻣ زا ﻲﻣ
ﺪﻧﺮﻴﮔ . ﻢﻧاﻮﺘﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺟ ﺎﺗ ﻢﻫ ﻦﻣ
ﻚــﻤﻛ ﺎــﻬﻧآ ﻪــﺑ ﻲــﻣ
ﻢﻨــﻛ
« . ﻲﻨﺴــﻣ ﻢﻧﺎــﺧ ﻲــﻣ
ﺪــﻳﻮﮔ :
» ﻲــﺘﻗو
ﻲﻣ
ﺮﻫﻮﺷ ﺮﺘﺧد ﺪﻨﻫاﻮﺧ
ﺪـﻨﻫﺪﺑ نز ﺮﺴـﭘ ﺎـﻳ ﻲـﻣ
ﻲﺘـﺳار ﺪﻨـﺳﺮﭘ
ﺖـﺳا ﻲﺑﻮـﺧ ﻲﻠﻴﺧ ﺲﺣ ؟ﺖﺳﺎﺠﻛ ﻲﻧﻼﻓ .
نﻮـﭼ ﻲـﻣ ﻮـﺗ ﻢﻨـﻴﺑ
گرﺰﺑ ﺲﻠﺠﻣ
مزاﺪﻨﻴﺑ هار ار ﺲﻠﺠﻣ ﺪﻳﺎﺑ و ﻢﺘﺴﻫ ﺮﺗ .
ﺮﻈﺘﻨﻣ ﻪﻤﻫ
و سﺮﭘ ﻦﻣ زا و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻦﻣ ﻮﺟ
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ
« .
ﻲﻧاور ﻢﻳﺮﻣ نارﺎﻜﻤﻫ و رﻮﭘ
451
451
لﺎﺳﻢﻫدرﺎﻬﭼ /رﺎﻤﺷه 4 / نﺎﺘﺴﻣز1387 Vol. 14 / No. 4/ Winter 2009
ﻲﺘﻳﺎﻤﺣ ﺶﻘﻧ و
هداﻮﻧﺎﺧ ياﺮﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
ﻪﺘﻔﮔ ﺮﮕﻳد زا
يﺎﻫ
ﺖﻛﺮﺷ دﻮﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ .
ﻲﻨﺴـﻣ ﻢﻧﺎﺧ ﻲـﻣ
ﺖـﻔﮔ :
» ﺲـﺣ ﻲـﻣ ﻢﻨـﻛ
ﻪﭽﺑ ﺎﻫ ﺑ و ﻪ هﮋﻳو هﻮﻧ ﺎﻫ ﻢﻳ ﻪﺸﻴﻤﻫ
ﻦـﻳا ﻪـﺑ ﻦـﻣ نﺪـﻳد قﻮـﺷ ﻪﺑ ﺎـﺟ
ﻲﻣ ﺪﻨﻳآ .«
ﻢـﻫ ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ زا ﻲـﻜﻳ ﺪـﻧزﺮﻓ ﻲـﻣ
ﺪـﻳﻮﮔ :
» ﺎـﺑ مرﺪـﭘ
ﻦﻳا
ﺘﺴـﺸﻧزﺎﺑ ﻪـﻛ ﻪ
ﺪـﺷ ه يدﺎﺼـﺘﻗا ﺖﻴﻟﻮﺌﺴـﻣ نﺎـﻛﺎﻤﻛ ﻲـﻟو ﺪـﻧا
هداﻮﻧﺎﺧ ار شود ﻪﺑ ﺪﻧراد ...
ﺖـﻴﻨﻣا سﺎﺴﺣا ﺎﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﻛ نﺎﺸﻳا
يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺶﻣارآ و ﻲﻣ
ﻢﻴﻨﻛ
«.
ياﺮﺑ
ﺎـﺳ زا ﻲـﻫوﺮﮔ ناﺪﻨﻤﻟ
، ﻦﺘـﺷاد ﻣ ﻲﻌﺑﺎـﻨ ﻂﻴـﺤﻣ نﻮـﭼ
عﺎـﻤﺘﺟا و هداﻮﻧﺎﺧ و بﻮـﺧ ﺲـﺣ
يﺪـﻨﻤﻧاﻮﺗ
ﻲـﻣ ﺪـﻳﺪﭘ دروآ .
ناﺪــﻧزﺮﻓ ﺖــﻴﻘﻓﻮﻣ ﻪــﺘﻔﮔ رد ﺰــﻴﻧ
ﺖﻛﺮــﺷ يﺎــﻫ هﺪــﻳد نﺎﮔﺪــﻨﻨﻛ
ﻲﻣ دﻮﺷ .
ﻲﻣ ﻦﺴﻣ ﻢﻧﺎﺧ ﻚﻳ
ﺖﻔﮔ :
»
ـﻧزﺮﻓ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﻪـﺑ ﻦـﻣ ﻧاﺪ
ﻢ
رﺎﺨﺘﻓا ﻲﻣ ﻲﺘﻗو ،ﻢﻨﻛ ﻲﻣ
ﻦﻳا ﺪﻨﻳﻮﮔ
نآ ﺎﻳ رﻮﻃ ﻲﻳﻮـﮔ هﺪﺷ رﻮﻃ
ﻦﻣ ﺐﻠﻗ يﻮﺗ يﺰﻴﭼ ﻲﻣ
ﺷ ﺪﻔﻜ
، ار ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ نآ مدﻮﺧ ﻦﻣ رﺎﮕﻧا
ﺑ ﻪ ﻢﺷﺎﺑ هدروآ ﺖﺳد
« .
ﺚﺤﺑ زا ﻲﻧاﺮﻳا ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ كاردا يور ﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ
يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ و
ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺎﻫ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻪـﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ زا ﻲـﻜﻳ
ﻬﻣ ﻢﻴﻫﺎﻔﻣ ﻲﻤ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺪﻳد زا ﻪﻛ يﺪـﻨﻤﻧاﻮﺗ ﺲـﺣ ﻪﻳﺎﭘ
ﺖـﺳا
،
لﻼﻘﺘﺳا ﺖﺳا ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻣ
ود رد ﺪﻴﺳر و ﻲـﻨﻴﻋ لﻼﻘﺘﺳا ﻪﺘﺳد
ﻲﻨﻫذ ﻲﻣ يﺎﺟ ﺪﻧﺮﻴﮔ ﮓﻧﻮﺘﻟﺎﮔ ،
رد ار ﺮﺸﺑ ﻲﺳﺎﺳا يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﺰﻴﻧ 1
ﻪﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺖﻔﺟ ود
ـﻫ ـﺑ ﻢ ﻪ رد يدﺎـﻣ ترﻮـﺻ ﺮـﺑاﺮﺑ
ﺮـﻴﻏ
رد ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو يﺎﻫزﺎﻴﻧ يﺮﮕﻳد و يدﺎﻣ ﺮﺑاﺮﺑ
ﻪﺘﺴﺑاو يﺎﻫزﺎﻴﻧ
رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﺑ داد يﺎﺟ
. داﺮﻣ
لوا ﺖﻔﺟ زا يو
، يﺎـﻫزﺎﻴﻧ ﻲﻧﺪـﺑ
رد
ﺮﺑاﺮﺑ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ،ﻲﻨﻫذ ﺪـﻨﻧﺎﻣ رد نﺎـﻜﻣ ﻪـﺑ زﺎـﻴﻧ ﺮـﺑاﺮﺑ
دﻮـﺑ يدازآ
) كرﻮــﺑ و 2
ﺶــﻟاو
،3
1997 .(
ﻢــﻫ ﺖﻴﻤــﺳا ﻦﻴــﻨﭼ )4
1999 ( ﺰــﻴﻧ
ﺑ ار لﻼﻘﺘﺳا ﻪ
و ،بﺎﺨﺘﻧا ﻖﺣ ﻦﺘﺷاد ترﻮﺻ ﻚﺒـﺳ
ﺮـﺑ ﻲﮔﺪـﻧز
ﻪﻳﺎﭘ شزرا و ﺎﻫ ﺎﻫروﺎﺑ دﺎﻌﺑا و ﻒﻳﺮﻌﺗ ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ
لﻼﻘﺘـﺳا نﻮﭼ
،يدﺎﺼـﺘﻗا ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻧﺪـﺑ
ﺖـﻓﺮﮔ ﺮـﻈﻧ رد نآ ياﺮـﺑ ﻲـﻨﻫذ و
) ﻳﻮــﻳد
5ﺰ ﺮــﻛﻻ ، ﺲﻴــﻟا و 6
،7
1997 .(
لودور )8
1996 ( رد ﺰــﻴﻧ
ﺖﻓﺎﻳرد يﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ مﻮﻬﻔﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻪـﻛ
زا ﻲـﻜﻳ بﺎـﺨﺘﻧا يدازآ
ﺖــﺳا يﺪــﻨﻤﺗرﺪﻗ ﺎــﺑ ﻂﺒﺗﺮــﻣ يﺎــﻫرﻮﺤﻣ .
ﺲﻳرﻮــﻣ ) 1991 ( رد
ﻲــﺳرﺮﺑ بﻮــﺧ و ترﺪــﻗ مﻮــﻬﻔﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎــﺳ رد ندﻮــﺑ
، رﻮــﺤﻣ
رد ار لﻼﻘﺘﺳا ﺮﺑاﺮﺑ
ﺑ ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﻪ
ﻲﺼـﺨﺷ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ رد يﺎﻫ
نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ
دﻮـﻤﻧ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا .
ﻢـﻫ ﺎـﺑ ﻮـﺳ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻲﺸﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻪﻛ يرﺎﻴﺴﺑ
هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا
) ،ﺮﺘﺴــﻜﻧﻻ و پﻮﻬﻧﺎﺘــﺳا 2006
؛ ،ﺮﺘﺴــﻜﻧﻻ و پﻮﻬﻧﺎﺘــﺳا 2004
؛
،نارﺎﻜﻤﻫ و سﺎﻣ 2001
؛
،ﺮﻠﻴﻣ 2004 (
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ و
ﺎﻫ ي
ﻲﻧﺪﺑ ﻲﻧاور ، و
ﺗ نﺪﺷﺮﻴﭘ ﺎﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻛﺄ
ا ،ﺪﻧراد ﺪﻴ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳ
ﺰﻴﻧ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ
ﺪﻨـﺷﺎﺑ هﺎـﮔآ تاﺮـﻴﻴﻐﺗ ﻦـﻳا زا ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﺮـﮔا ،
ﻲﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺑ ﺎﺑ ﻪ يﺮﻴﮔرﺎﻛ ناﻮﺗ ،ﻲﻳﺎﻫدﺮﺒﻫار
هدﺮـﻛ ﻆﻔﺣ ار دﻮﺧ
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ زا و ﺎﻫ
نﺎﺸﻳ هﺮﻬﺑ ﻪﻨﻴﻬﺑ يﺮﻴﮔ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ
. ﺶﻳاﺰـﻓا ﻦﺳ ﻦﻳا رد
ﺖﺧﺎﻨـﺷ و يﻮﻨﻌﻣ ﻲﻫﺎﮔآ
ﻲـﻣ ﺪـﻳﺪﭘ ﻞـﻣﺎﻋ ﻪـﻛ ﺪـﻳآ ﻲـﮕﻨﻫﺮﻓ
يﺪﻨﻣوﺮﻴﻧ
ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻲﮔﺪﻧز رد ﻪﺑ
ﻲـﻣ رﺎﻤـﺷ
دور ) و پﻮﻬﻧﺎﺘـﺳا
،ﺮﺘﺴﻜﻧﻻ 2004 (.
ﻪﺘﻔﮔ ﻦﻳا ﺎـﺑ
ﺮـﺑ ﻲـﻨﺒﻣ ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻪـﺘﻓﺎﻳ
يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ نارود رد ﻲﺑﺮﺠﺗ و يﻮﻨﻌﻣ ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺶﻳاﺰﻓا ﻢﻫ
ﻲﻳﻮـﺳ
دراد . ﺮﮕﻳد زا يرﺎﮔزﺎﺳ ﻲﻳﺎﻫدﺮﺒﻫار
ياﺮـﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﻪـﻛ دﻮـﺑ
ﻆــﻔﺣ ناﻮــﺗ نآ زا دﻮــﺧ ﻲــﻣ هﺮــﻬﺑ
ﺪــﻨﺘﻓﺮﮔ . ﻊﺑﺎــﻨﻣ ﻪــﻠﻤﺟ زا
شﺮﮕﻧ يرﺎﮔزﺎﺳ ﻞﺣ يﺎﻫ
ﺴﻣ ﺄ ﺑ ﻪﻟ ﻪ ﻪﻧﻻﺎﻌﻓ ترﻮﺻ ﻲﻣ
ـﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻪ
ﺎﻬﻧآ داﺮﻓا ار
ﺑ ﻪ ﻊﺒﻨﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ
ﻲﻣ رﺎﻛ ﺪﻧﺮﺑ )
،ﺮـﻠﻴﻣ 2004 .(
داﺮـﻓا يرﺎﻴﺴـﺑ رد ﻲﺘﺒﻗاﺮﻣدﻮـﺧ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ نﺪﺷﺮﻴﭘ ﺎﺑ ﻪﺑ ﻞﻴﻟد هﺪﻨﻨﻛدوﺪﺤﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﺪﻨﭼ ﺎﻳ ﻚﻳ ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ
. ﺴـﻣ ﻦﻳا ﺄ ﻪﻟ
ﭘ ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﻲﺘﺒﻗاﺮﻣدﻮـﺧ يﺎـﻫزﺎﻴﻧ ﻪـﺑ ﻪـﻛ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ياﺮﺑ ﺦـﺳﺎ
ﻲﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ ،ﺪﻨﻫد ﻪﻳارا ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ
و ماﺮـﺘﺣا ،تﺎﻣﺪﺧ
ﺷ ﺄ
ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻆﻔﺣ ﺰﻴﻧ ار ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ن .
9ﻞﻴﭼ
ﻮﺴـﻤﻠﻛ و
10ن ) 2001 (
ﺖﻛﺮﺷ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ رد
هﺮﻣزور يﺎﻫ ار
يﺪـﻴﻠﻛ ﻞﻣﺎﻋ ﻚﻳ
ﺗﺄ
ﺎـﻬﻧآ ﻲﻳارﺎـﻛ و دﺎـﻤﺘﻋا ،ﺖـﻴﻨﻣا كاردا ﺮـﺑ راﺬﮔﺮﻴﺛ
ﺪﻨﺘﺴـﻧاد .
ﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺪﻳد زا ﻲﮔﺪﻧز زا ﺖﻳﺎﺿر ﺖﻳﺎﺿر و ﺖﻣﻼﺳ ﺲﺣ ﻪ
نﺎــﻧآ ﺶــﻘﻧ زا ،ﻲﮔﺪــﻧز رد هﺪــﺷﺎﻔﻳا يﺎــﻫ ناﺰــﻴﻣ
ﺖــﻴﻟﺎﻌﻓ و ﺎــﻫ
ﺖﻳﺎﻤﺣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ ﺎﻬﻧآ
ﻲﮕﺘﺴﺑ دراد ) نﺎـﻤﻫ ﺎـﺟ .(
ﺲﺑرﻮـﻓ
11
) 2002 (
هﺮﻬﺑ نﺎﻜﻣا ﺮﮔا ﻪﻛ دﻮﺑ روﺎﺑ ﻦﻳا ﺮﺑ زا يﺮﻴﮔ
ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ ﺎـﻫ
ترﺎﻬﻣ و ﺎﻫ
دﻮﺷ هداد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻪﺑ رد ﻂﻠﺴـﺗ و ﻲﮕﺘـﺳﻮﻴﭘ ﺲﺣ
نﺎﻧآ ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ . ﻢﻫ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ ﻮﺳ روﺎـﺑ ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
سﺎﻣ نارﺎﻜﻤﻫ و )
2001 (
ﻊﺟﺮﻣ سﺎﺴﺣا ﺰﻴﻧ
ندﻮﺑ ﺲﺣ داﺮﻓا ﻪﺑ
يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﻲﻣ
ﺪﻫد . ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﻲﺳرﺮﺑ پﻮﺴـﺋآ ﻞﺋﺎﺒﻗ
داد نﺎﺸـﻧ12
ﻪﻛ دﻮﺟو ﺎﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻧﺪـﺑ يوﺮﻴﻧ ـﺑ
ﻪ
نﺪـﺷﺮﻴﭘ لﺎـﺒﻧد
، ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ
ﺑ ار ﺖﻳﺮﺒﻫر و ﻪﺑﺮﺠﺗ ،رﺎﻗو ،ﺶﻧاد ﻪ
ﺖﺳد ﻲﻣ ﺪﻧروآ . ﻢـﻫ ﻦﻴـﻨﭼ
يﻮـﻗ ﺲـﺣ ،ﻲﺑﻮﻨﺟ هﺮﻛ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ نﺪﺷﺮﻴﭘ ﺎﺑ
ا
ﺖﻴﻟﻮﺌﺴـﻣ زا ي
1
و ﻪﻧﺎﻗدﺎـﺻ ﻲﮔﺪﻧز ﻦﺘﺷاد ﺮﺑ ﻲﻌﺳ و ﻪﺘﺷاد نﺎﺸﻧاﺪﻧزﺮﻓ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ماﺮﺘﺣا ﺪﻧراد ﺰﻴﮕﻧاﺮﺑ )
13ﻦﻴـﺷ
، ﻢﻴـﻛ ،ﻢﻴـﻛ و 14
2003 .(
ﺮﭼﻮـﺑ
15
) 2003 (
ﺑ ار ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺰﻴﻧ ﻪ
ناﻮﻨﻋ لﺎﻘﺘﻧا
ﻪـﺑﺮﺠﺗ هﺪﻨﻫد
نﺎﺸـﻳﺎﻫ ﻪـﺑ
ﻞﺴﻧ ﻲﻓﺮﻌﻣ يﺪﻌﺑ يﺎﻫ ﻲﻣ
ﺪﻨﻛ . ﻢﻫ ﭼ
نﺎﺘﺳاد ار ﺎﻬﻧآ ﻦﻴﻨ ،نﺎﻳاﺮﺳ
_______________________________________
1- Galtung 2- Burke
3- Walsh 4- Smith
5- Davies 6- Laker
7- Ellis 8- Rodwell
9- Cheal 10- Clemson
11- Forbes 12- AESOP
13- Shin 14- Kim
15- Butcher
يﺪﻨﻤﻟﺎﺳ نارود رد يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
452
452
ﺎﺳلﻢﻫدرﺎﻬﭼ /رﺎﻤﺷه 4 /نﺎﺘﺴﻣز1387
Vol. 14 / No. 4/ Winter 2009
ﺖﻨﺳ نﺎﻈﻓﺎﺤﻣ و ناروﺎﺸﻣ دﻮﺧ هداﻮﻧﺎﺧ يﺎﻫ
ﻲـﻣ ﺪـﻧاد . ﻲـﺳرﺮﺑ
يﺮــﮕﻳد ﻪــﻛ داد نﺎﺸــﻧ رد ﻪــﻛ ﻲﮔﺪﻨﺸــﺨﺑ و ﺖــﺷﺬﮔ
نﺎﻨﺨــﺳ
ﻦﺘـﺷاد ﻪـﺑ ﻪـﻧﺎﻫﺎﮔآ و ﺖـﺷاد دﻮﺟو ﺰﻴﻧ ﺎﻣ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا يرﺎﻴﺴﺑ ﻦﻳا ﻲﮔﮋﻳو رﺎﺨﺘﻓا ﻲﻣ ﺎـﺑ ،ﺪﻧدﺮﻛ ﻦﺘﻓرﻻﺎـﺑ
ﺶﻳاﺰـﻓا داﺮـﻓا ﻦـﺳ
ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ يا ﻤﺣ
داﻮﻧﺎـﺧ ءﺎﻀـﻋا ﺮﻳﺎـﺳ زا ﺖﻳﺎ
ﻪـﺑ ه رﺎﻤـﺷ
ﻲﻣ دور )
،يﺮـﻔﻴﭘ و ﺮﻟوﻻ 2006
.(
ﻲـﻟ ) 1999 ( رد ﺰـﻴﻧ ﻲﺸـﻫوﮋﭘ
ﺖﻓﺎﻳرد ﻲﻧﺎﺘﺴﻛﺎﭘ نﺎﻧز يور ﻪﻛ
زا ﻲﻜﻳ هدﻮﻧﺎﺧ رد ﺶﻘﻧ يﺎﻔﻳا
نﺎـﻧز ﻦـﻳا رد يﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ ﺲﺣ ﻢﻬﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲـﻣ
ﺪـﺷﺎﺑ . اروﺪـﻧﺎﺑ
1
) 1982 و 1995 ﻪﺑ ، ،نﻮﺴﻤﻠﻛ و ﻞﻴﭼ زا ﻞﻘﻧ 2001
( ﺮـﻳز دراﻮـﻣ
ياﺮﺑ ار ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻫ ﻲﺘﻣﻼـﺳ يﺎـﻫرﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ ي دﺎﻬﻨﺸـﻴﭘ
ﻲـﻣ ﺪـﻨﻛ :
ترﺎﻬﻣ ضﺮـﻌﻣ رد ،ﻦﺘﻓﺎـﻳ ﻂﻠﺴـﺗ ﻪـﺑﺮﺠﺗ ،ﻲﻠﻤﻋ و ﻲﻠﻣﺎﻜﺗ يﺎﻫ
ﻮــﮕﻟا ﺎــﺑ يرﺎﮔزﺎــﺳ ،ﻦﺘﻓﺮــﮔراﺮﻗ ﺖــﺒﺜﻣ ﺶــﻘﻧ يﺎــﻔﻳا يﺎــﻫ زا
ﺖﺳد نداد ﺎﻫ
ارا ،هوﺪﻧا و ﻳ
مﺎـﺠﻧا ﻲﻳﺎـﻧاﻮﺗ زا نﺎـﻨﻴﻤﻃا ،ﻲﻫﺎﮔآ ﻪ
و ﺎﻫرﺎﻛ شﺮﺘﺴﮔ ﺖـﻳﺎﻤﺣ
ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎـﻫ )
،نﻮﺴـﻤﻠﻛ و ﻞـﻴﭼ
2001 .(
طﺎــﺒﺗرا ﻦﺘــﺷاد ﺎــﺑ
،ناﺪــﻧزﺮﻓ و نﺎﮕﺘﺴــﺑ
ﻪــﺑ ،نﺎﺘــﺳود
ﻚـﻤﻛ نﺎﺸـﺗﻼﻜﺸﻣ ﻞـﺣ رد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ هدﻮـﻤﻧ
لﺮـﺘﻨﻛ ﺲـﺣ و
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﻬﻧآ رد ار ﺎﻫ ﻲـﻣ
ﺪـﻫد )
،نارﺎـﻜﻤﻫ و نﻮﺴـﻴﺗﺎﻣ
1997 .(
نﺎﺘـﺳود ،ﻖﻓﻮﻣ ﻲﻧاﺪﻧزﺮﻓ ﻦﺘﺷاد ﻪﺑ ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ زا يرﺎﻴﺴﺑ رﺎـﺨﺘﻓا ﺎﻬﻧآ ﺎﺑ ﺪﻣآ و ﺖﻓر و ناﺪﻧوﺎﺸﻳﻮﺧ و بﻮﺧ ﻲـﻣ
ﺪـﻧدﺮﻛ
،
ﺑ ﻲﻟو ﻪ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ
رد درﻮﻣ ﻦﻳا ﺪﺳر هرﺎﺑ
ناﺪـﻧزﺮﻓ
، و ﺎـﻬﻧآ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ
ًﻼﻣﺎـﻛ ناﺪـﻧزﺮﻓ هﺎﮕﻳﺎﺟ رد دﻮﺧ ندادراﺮﻗ ﮓـﻨﻫﺮﻓ ﻪـﺑ ﻪﺘﺴـﺑاو
ﻪـﻛ اﺮـﭼ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸـﻴﺑ
ناﺪـﻧزﺮﻓ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ياﺮـﺑ ﻲـﻧاﺮﻳا ﻦﻳﺪـﻟاو
ﻲﮕﺘﺷﺬﮔدﻮﺧزا
ﺎﻫ و هدﺮﻛ ﻲﮔرﺰﺑ ي ﻲﻫﺎﮔ
رد ﻪـﻛ ﻲﻳﺎـﻫوزرآ
هﺪﻴــﺳﺮﻧ نآ ﻪــﺑ ﻲﻧاﻮــﺟ ﺮﻓ دﻮــﺟو رد ار ﺪــﻧا
ﻮﺠﺘﺴــﺟ نﺎﺸــﻧاﺪﻧز
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ . ﻪـﺑ ﻫ
ـﻴﻘﻓﻮﻣ ﺖـﻠﻋ ﻦﻴـﻤ ﺖ
يﺎـﻫ ﻪـﺑ ﺖـﺳد آ ـﻣ هﺪ ﻂـﺳﻮﺗ
ﺑ ناﺪﻧزﺮﻓ ﻪ
ﻲﮔﺪـﻧز ﺮﻤﻋ ﻚﻳ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ناﻮﻨﻋ
، يﺪـﻨﻤﺗرﺪﻗ ﺲـﺣ
ﺎﻬﻧآ رد ﻲﻳﻻﺎﺑ ﻲﻣ ﺪﻳﺪﭘ
دروآ
؛ ﺑ ﻪ نﺪـﺷﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺎـﺑ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز هﮋﻳو
ناﻮﺗ ﺖﻓا ﻲﻣ هﺪﻳد ﺎﻬﻧآ رد ﺰﻴﻧ ﻲﻧﺪﺑ
دﻮﺷ .
ﻪﺑ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ياﺮﺑ
ـﻴﭘ نارود زا بﻮﺧ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻦﺘﺷاد ﺪـﻳﺎﺑ يﺮ
ﻮﻧﺎﺧ ﺶﻘﻧ ﻪﺑ ا
ﺲﺣ رد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ هد يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ
ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﻬﻧآ هﮋـﻳو
ﺖﺷاد . ﻲﻠﺻا رﺎﺘﺧﺎﺳ يﺪـﻨﻤﻧاﻮﺗ
ار ناﺪﻨﻤﻟﺎـﺳ ﻦـﻳا رد ﺖﻳﺎـﺿر
كاردا و هﺪﺷ لﺮـﺘﻨﻛ ﺲـﺣ ﻞﻴﻜﺸـﺗ
ﻲـﻣ ﺪـﻫد . زا ﻦـﻳا ور ﺮـﮔا
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ زا ﻲﺑﻮﺧ كرد ناﺪﻨﻤﻟﺎﺳ
ﺎﻫ و ﺖﻳﺎـﺿر ،ﻲﺘﺒﻗاﺮﻣدﻮﺧ ي
ﻲﮔﺪـﻧز ﺮﻤﻋ ﻚﻳ زا ﻲﮔﺪﻨﻟﺎﺑ و
ـﻴﻜﻟﺎﻣ ﻦﺘـﺷاد ﺲـﺣ ﺖ
ﻪﺘـﺷاد
،ﺪﻨــﺷﺎﺑ ﺲــﺣ ﻧاﻮﺗ ﻤ ﻫاﻮﺧ يﺮﺘﺸــﻴﺑ يﺪــﻨ ــﻨ
ﻪــﻛ ﺖــﺷاد ﺪ ءﺎــﻘﺗرا
ﻲﮔﺪﻧز ﺖﻴﻔﻴﻛ ار
ﺎﻬﻧآ رد
دراد ﻲﭘ رد .
ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺎـﻫ ﻦـﻳا ي ﻲـﺳرﺮﺑ
ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﻳﺎﭘ ياﺮﺑ يا ﺶﻫوﮋﭘ ﻪـﻠﺧاﺪﻣ ﻪﻨﻴﻣز رد هﺪﻨﻳآ يﺎﻫ يﺎـﻫ
ﺮﺛﺆﻣ رﻮﺸﻛ ﺪﻨﻤﻟﺎﺳ ﺖﻴﻌﻤﺟ ياﺮﺑ ﻪﺑ
دور رﺎﻤﺷ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ
ناﺮﻳا رﺎﻣآ ﺰﻛﺮﻣ )
1382 ( ﻛ يرﺎﻣآ ﻪﻣﺎﻨﻟﺎﺳ . رﻮﺸ
نﺎﻣزﺎﺳ ناﺮﻳا ﻲﻣﻼﺳا يرﻮﻬﻤﺟ.
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ رﻮﺸﻛ يﺰﻳر
. ناﺮﻬﺗ : ناﺮﻳا رﺎﻣآ ﺰﻛﺮﻣ .
1
Alligood, M. R., & Tomey, A. M. (2002). Nursing theory:
Utilization & application (2nd. ed.). St. Louis, MO:
Mosby.
Burke, M. M., & Walsh, M. B. (1997). Gerontological nursing: Wholistic care of the older adult. (2nd. ed.).
St. Louis, MO: Mosby.
Butcher, H. K. (2003). Aging as emerging brilliance: Advancing Rogers' unitary theory of aging. Journal of Rogerian Nursing Science, 11, 55-66.
Cheal, B., & Clemson, L. (2001). Older people enhancing self-efficacy in fall-risk situations. Australian Occupational Therapy Journal, 48, 80-91.
Clemen-stone, M. G. (2002). Comprehensive community health nursing family, aggregate & community practice (6th. ed.). St. Louis, MO: Mosby.
Davies, S., Laker, S., & Ellis, L. (1997). Promoting autonomy and independence for older people within nursing practice: A literature review. Journal of Advanced Nursing, 26, 408-417.
Forbes, D. A. (2002). Enhancing mastery and sense of coherence: Important determinants of health on older adults. Geriatric Nursing, 22, 29-32.
Gibson, C. H. (1991). A concept analysis of empowerment.
Journal of Advanced Nursing, 16, 354-361.
Gilbert, T. (1995). Nursing: Empowerment and the problem of power. Journal of Advanced Nursing, 21, 865-871.
Graneheim, U. H., & Lundman, B. (2004). Qualitative content analysis in nursing research: Concepts, procedures and measures to achieve trustworthiness. Nurse Education Today, 24, 105-112.
Holloway, I., & Wheeler, S. (2002). Qualitative research for nurses. Australia: Blackwell Science.
Hsieh, H. F., & Shannon, S. E. (2005). Three approaches to qualitative content analysis. Qualitative Health Research, 15, 1277-1288.
Lawler-row, K. A., & Piferi, R. L. (2006). The forgiving personality: Describing a life well lived? Personality and Individual Differences, 41, 1009-1020.
_______________________________________
1- Bandura
