University of Tehran Press
Private Law
Home Page: https://jolt.ut.ac.ir
Online ISSN: 2423-6209
Economics Analysis of Imposing Registration Fee on Mahr Mojtaba Ghasemi1* Mohammad Roshan2 Mohammadreza Farhang3
1. Corresponding Author, Department of Economic Law, Faculty of Law, University of Shahid Beheshti, Tehran, Iran. Email:
2. Family Research Institute, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran. Email: [email protected]
3. Department of Economic Law, Faculty of Law, University of Shahid Beheshti, Tehran, Iran. Email: [email protected]
ARTICLE INFO ABSTRACT
Article type:
Research Article
This paper purports to analyze imposing registration fees on that part of Mahr higher than a certain level (Mahr Sunnah) from an economic perspective. The proponents of this plan believe that high Mahr is a main obstacle for young men’s marriage, and in the case occurring, it can lead to various kinds of social costs. So, it should be deterred by imposing a tax on it. This plan only considers the benefits of one part of marriage (men) and ignores the benefits of the other side (women). So, it can disturb the marriage market and leads to other kinds of social costs that might be even relatively higher. The incentive mechanism of this plan encourages the substitution of Mahr by other provisions in the marriage contract such as asking for divorce right by women, marital properties equal division, out-of-formal wedlock arrangements that are non-recognizable by the law as Mahr, and even leaving the marriage market for other counterparts such as cohabitation; all of them rise the transaction costs of marriage and might increase the average age at first marriage and decrease the likelihood of fertility.
Article History:
Received November 29, 2022 Revised January 01, 2023 Accepted January 09, 2023 Published online 26 June 2023
Keywords:
Fertility, Mahr Marriage rate, Registration fee, Transaction costs
Cite this article: Ghasemi, M., Roshan, M., Farhang, M. R. (2022-23). Economic Analysis of Imposing Registration Fee on Mahr. Private Law.19 (2), 291-302. Doi: http//doi.org/10.22059/jolt.2023.351324.1007146
© Mojtaba Ghasemi, Mohammad Roshan, Mohammadreza Farhang Publisher: University of Tehran Press.
DOI: http//doi.org/10.22059/jolt.2023.351324.1007146
تاراشتنا نارهت هاگشناد
یصوصخ قوقح
:هیرشن تیاس https://jolt.ut.ac.ir
:يكينورتكلا اپاش 6209
- 2423
هیرهم رب تبث قح عضو یداصتقا لیلحت
یمساق یبتجم
1
*
نشور دمحم
2
گنهرف اضردمحم
3
1 . ،لوئسم ةدنسيون ،یداصتقا قوقح نامتراپد
ناريا ،نارهت ،یتشهب دیهش هاگشناد ،قوقح ةدکشناد .
همانايار : [email protected]
2 ناريا ،نارهت ،یتشهب دیهش هاگشناد ،هداوناخ ةدکشهوژپ . .
:همانايار [email protected]
3 ناريا ،نارهت ،یتشهب دیهش هاگشناد ،قوقح ةدکشناد ،یداصتقا قوقح نامتراپد . .
:همانايار [email protected]
هلاقم تاعلاطا هدیکچ
:هلاقم عون یشهوژپ خیرات :هلاقم یاه
رات ی خ رد ی تفا : 29 / 08 / 1401
رات ی خ یرگنزاب 11 : / 10 / 1401
رات ی خ ذپ ی شر : 19 / 10 / 1401
رات ی خ راشتنا : 05 / 04 / 1402 رد نارگشهوژپ
نيا راتشون ئارا لابند هب ة
هناسنارهم زا هايرهم دازاام رب تبث قح عضو زا یداصتقا لیلحت کي
دندوب هب . يرهم ،هديا نيا ناحارط معز ة
نادرم جاودزا هار رس رب یعنام لااب تسا
لکش و نآ یریگ زوراب هب رجنم
هنيزه یعامتجا یاه یم
دوش يرهم رب تبث قح لامعا اب و ة
لکاش زا عناام داياب لاااب ما ن دااجيا و نآ یرایگ
هجوز نتفرگ هديدان و حرط نيا رد جوز تعفنم رب زکرمت .دش یمومع
، یااهدرکراک لایند هاب نايا زا شیپ هک
یفرع و يرهم ِیقوقح و یداصتقا ة
یم بسک تعفنم نآ زا لااب ک
رد ،در یم لمع رازااب ِیگتفاشآ هاب رجنم دناوت
جاودزا و رب هنيزه شيازفا و یمومع م ن ندروخ مه لبق هب تبسن یعامتجا یاه
دوش یاشان یشزیگنا راتخاس .
یم هيرهم رب تبث قح ِعضو زا دقع نمض طورش اب هيرهم ینيزگياج شيازفا هب دناوت
ا رد تاناکو نتفراگ ری ن
یياراد فیصنت ،نز طسوت قلاط هيرهم تاقفاوت ،جاودزا زا سپ هبستکم یاه
لاباق هاک حاکن زا جراخ یا داصر
دشابن مکاحم طسوت
، جاودزا ِبایقر یااهرازاب هب دورو یتح و
، ماه داننام یاشاب اا واش یگدیاسر راب هولااع .د
ریغ هداوناخ یواعد هب یصصخت
، ینامتحا ليدبت لیند هب ،راگيد یقواقح داهعت کاي هاب هايرهم
ةامه دراوام
شیپ هنيزه شيازفا اب هتفگ یم جاودزا یتلادابم یاه
شهااک و جاودزا نیانوا رد ناس طاسوتم شيازفا هب دنناوت
یروراب لامتحا .دنوش رجنم
:هژاودیلک ،یروراب ،تبث قح ،هيرهم ،جاودزا خرن هنيزه هندابم یاه .
:دانتسا یبتجم ،یمساق
، دمحم ،نشور
، ( اضردمحم ،گنهرف 1401
هيرهم رب تبث قح عضو یداصتقا لیلحت .) یصوصخ قوقح.
، 19 ( 2 ) 291 - 302 .
DOI: http//doi.org/10.22059/jolt.2023.351324.1007146
یمساق یبتجم©
، نشور دمحم
، گنهرف اضردمحم .
:رشان
.نارهت هاگشناد تاراشتنا هسسؤم
DOI: http//doi.org/10.22059/jolt.2023.351324.1007146
همدقم زا هداوناخ لیکشت و جاودزا تامیمصت
مهم رد دارفا خرچ ة تسا یگدنز باختنا و هندابم نيا یداصتقا ر نم زا .
ریغ یرازاب رازاب رد
یم تروص جاودزا ینمض دریگ
؛ هندابم هک یا ره دننامه ندابم
ة دنزادرپب ار نآ دياب دارفا هک دراد یتمیق رگيد (
Becker, 1973: 2
).
هب ،جاودزا تمیق ةنزنم
کي ندابم ة ریغ زا یکي هيرهم ،ناريا یقوقح ما ن رد .تسا هعماج یقوقح و یفرع ما ن زا هدمآرب ،یرازاب
زا .دننک قفاوت مه اب نآ عون و نازیم دروم رد دياب درم و نز هک تسا جاودزا و حاکن دقع یساسا ناکرا م
،یداصتقا ر ن وس کي زا
یارب جاودزا ینمض تمیق زا یشخب هيرهم تسا نادرم
هک نوناق قبط دوش تخادرپ رهوش طسوت دياب دنک هبناطم ار نآ نز هاگره
ت نز یارب جاودزا زا یشان یرا تنا تعفنم رب هک دراد یياهدرکراک هيرهم رگيد یوس زا و أ
.تسا راذگریث لیلحت
یر ن ینمض رازاب
هب هيرهم نازیم رد رییغت هک تسا نآ زا یکاح جاودزا ةنزنم
زا یشخب جاودزا ینمض تمیق
نادرم یارب تعفنم زا یشخب زین و
نانز یارب جاودزا یرا تنا یم
نادرم یجاودزا راتفر رب دناوت (
جاودزا رازاب یاضاقت فرط فرط( نانز و )
ضرع ة )رازاب ت أ دشاب راذگریث
و نازیم ت تحت ار جاودزا أ
دهد رارق ریث نيا رب هولاع .
، یم هيرهم نازیم میمصت رياس رب دناوت
نورد تا هداوناخ
یا
، هلمج زا
سپ و یروآدنزرف زادنا
، تأ ( دشاب راذگریث ناراکمه و نشور
، 1401 : 3 ا 11 . )
رف رد هيرهم تیمها هب هجوت اب ا
،ناريا رد جاودزا دني نوماریپ ثحب
نآ جاودزا رازاب نارگشنک هجوت نوناک رد هراومه و
نوناق نارگشهوژپ و راذگ زوح
ة .تسا هدوب هداوناخ تسایس هک تسا نآ زا یکاح هنیمز نيا رد ینوناق تلاوحت هب یهاگن
ناراذگ
زوح ة هدوب لئاق هژيو یتیمها نآ یعبت یعامتجا راثآ و هيرهم یارب ناريا رد هداوناخ .دنا
ًلاثم رد ، دام ة 22 هداوناخ تيامح نوناق
لاس بوصم 1391
ًافرص ات هيرهم نازیم 110
تاررقم لومشم هکس دام
ة 2 نوناق تیموکحم یارجا ینام یاه
رد و هدش 1
تفرگ رارق کلام جوز تئلام نآ رب دازام لوصو صوصخ تسا ه
. نوناق وحن ة تیموکحم یارجا نآ یپ رد ینام یاه
هدوب ات تسا
فقس ات هيرهم هلمج زا( نيد تخادرپ یارب 110
یرفیک یاهارجا تنامض )هکس
، سبح هلمج زا
، د رارق ده
2. تیمکاح اب نونکا
داوم 3 و 7 ریخا نوناق هب نويد کیکفت اب بيوصتنا
قباس ة اي تفايرد شنم
أ یي هيد و هيرهم دننام
، بیترت هب
، و تئلام باحصتسا هب
رد و تسا هدش یياراد مدع تروص رد راسعا تسا یرادان و راسعا رب لصا دشابن تئلام رب یلیند رگا هيرهم صوصخ
( ،نشور
1401 : 196 ا عوضوم بیترت نيدب .)198 ت مدع لابق رد سبح یودب
أ يد ة .تسا یفتنم هعوضوم قوقح ر ن زا هيرهم نيد
اضق نویسیمک ي
تیعضو هب یهدناماس یارب شلات رد سلجم یقوقح و ی ولطمان
ب ناريا رد هيرهم (
حرط ناحارط معز هب )
وحن نوناق زا یداوم حلاصا حرط ة
تیموکحم یارجا ار هيرهم هب عجار ماکحا زا یخرب و ینام یاه
رد لاس 1401 بيوصت هب
نحص رد تسا رارق هک دناسر ینلع
حرطم زین سلجم دوش
رد . دام ة 4 حرط نيا داهنشیپ ، ناگدنهد
تبث زا یریگولج تهج
هيرهم یاه لااب قح رب ار یتبث دازام
هيرهم اه )هنسنارهم( صخشم نازیم کي زا رتلااب ی هدرک عضو
هب دياب تبث ماگنه هک دنا
ت یواس تخادرپ رهوش و نز طسوت وش
د قح . تبث هدشداي یم دوخ هب یدوعص دنور هنسنارهم زا هيرهم شيازفا بسانت هب دریگ
3.
قبط رصبت ة 1 سیئر طسوت لاس ره یادتبا رد هنسنارهم یناير غلبم زین حرط نيا وق
ة اضق ي یم ملاعا و نییعت هی وش
4د.
رصبت رد ة 3
1 . دام ة 2 . دننکارجا عجرم ة
،یأر معا زا تمسق یارجا هاگداد دننکرداص ة هیيارجا اي یرجم
،تباین فلکم تسا هب یاضاقت
ٌموکحم هن زا قرط شیپ ینیب هدش رد نيا نوناق
و زین هب ره وحن رگيد هک
ًانوناق نکمم دشاب تبسن هب یياسانش لاوما
ٌموکحم هیلع و فیقوت نآ هب نازیم
ٌموکحم هب مادقا نک د .
2 . دام ة 3 .
ٌموکحم یافیتسا رگا
ٌموکحم ددرگن نکمم نوناق نيا رد روکذم قرط زا هب
ٌموکحم یاضاقت هب هیلع اي وا راسعا یاعدا ندش هتفريذپ اي مکح یارجا نامز ات هن
ٌموکحم تياضر بلج یم سبح هن
ٌموکحم هچنانچ .دوش ئارا نمض هیيارجا غلابا زا سپ زور یس ات هیلع
ة یلک تروص ة ا دشاب هدرک هماقا ار شيوخ راسعا یاوعد دوخ لاوم
یمن سبح دوش در یعطق مکح بجوم هب اي درتسم راسعا یاوعد هکنيا رگم ،دوش .
3 . دام ة 22 بوصم هداوناخ تيامح نوناق 01
/ 12 / 1391 ب نيد یم حلاصا حرش :دوش
دام ة 22 . نیح هيرهم هک یتروص رد ت دقعنا
أ تخادرپ یدقن تروص هب اي دوشن هيد نامز هنسنارهم رب دازام هب تبسن دشاب هنسنارهم زا شیب نآ یناير شزرا نازیم و ددرگن
عقاو تبث ة یم ذخا هجوز و جوز زا فصانت هب تبث قح ريز حرش هب حاکن :دوش
- کس دصکي لداعم یناير شزرا ات هنسنارهم رب دازام هب تبسن ة
کي ديدج حرط یدازآ راهب یناير شزرا دصرد مهد
؛
- م هب تبسن کس دصکي لداعم یناير شزرا دازا ة
کس تسيود لداعم یناير شزرا لداعم ات ديدج حرط یدازآ راهب ة
،ديدج حرط یدازآ راهب 2
( دصرد 2
% یناير شزرا )
؛
- کس تسيود لداعم یناير شزرا دازام هب تبسن ة
کس دصیس لداعم یناير شزرا لداعم ات ديدج حرط یدازآ راهب ة
،ديدج حرط یدازآ راهب 5
دصرد ( 5
% یناير شزرا )
؛
- ،ديدج حرط یدازآ راهب ةکس دصیس لداعم یناير شزرا دازام هب تبسن 20
( دصرد 20 .یناير شزرا )%
4 . رصبت ة 1 . وق سیئر طسوت لاس ره یادتبا رد هنسنارهم یناير غلبم ة
اضق ي یم ملاعا و نییعت هی .ددرگ
ره ناحارط زین هيرهم رس رب قفاوت هنوگ
هدرک عونمم ار هیحاکن دنس زا جراخ رد یتاقفاوت نینچ تروص رد .دنا
یاضاقت هب یگدیسر ،
یارب )نز( ناهاوخ بناطم
ة قح تخادرپ هب طونم هيرهم
یاهدنب قباطم هيرهم تبث دام
ة 22 یداهنشیپ حرط .تسا هدش
یاهتنا رد
ره زین هرصبت وقح نيوانع تحت هيرهم دصق هب نیجوز طسوت قفاوت هنوگ
نآ هب یگدیسر و هرصبت نيا لومشم رگيد یق طونم اه
قح تخادرپ هب
تسا هدش تبث
1.
یم ر ن هب شیپ نيا اب حرط نيا ناگدنهدداهنشیپ دسر
هک ضرف یناوارف
هيرهم یاه لااب بیسآ اه هلمج زا(
داجيا یارب عنام
)ناوج نادرم جاودزا هنيزه و
لباق یعامتجا یاه اد هارمه هب یهجوت
در ، تهج یریگولج نآ عوقو زا
اه
، هيرهم نيا رب یاه
لااب قح
هدرک عضو تبث دنا
. بیترت نيا هب یم ر ن هب ،
دسر
ْحرط یلصا فده جاودزا عناوم عفر
ناوج نادرم یارب و
یمومع م ن یرارقرب اب
قح لامعا قيرط زا جاودزا رازاب می نت
هيرهم رب تبث یاه
لااب دشاب ردابتم نهذ هب هک یساسا شسرپ . یم
هک تسا نآ دوش هب
هلئسم تحص ضرف
ِناحارط یسانش
ْحرط شیپ فده هب ندیسر رد نازیم هچ ات حرط نيا راکوزاس ايآ ؟تشاد دهاوخ قیفوت هتفگ
)بيوصت تروص رد( نوناق نيا زا یشان یشزیگنا تسا نکمم
هنيزه داجيا هب هب یعامتجا یاه
لاکشَا نآ شيازفا یتح اي رگيد
رجنم ش و ا بيوصت ؟د راثآ هچ حرط ني
ی تساوخان یاهدمایپ ايآ ؟تشاد دهاوخ جاودزا رازاب رد ة
یبولطمان هک دنراد دوجو
؟دنشاب هدرک تلفغ نآ زا حرط ناگدننکداهنشیپ رد نارگشهوژپ نيا
راتشون نآ یپ رد دنا رد ات لیلحت کي بوچراچ هزومآ زا هدافتسا اب و یر ن
درخ داصتقا یاه شسرپ هب
یاه
شیپ هتفگ هد خساپ ن .د مادا ة هناقم ب نيد شخب جاودزا رازاب رب زکرمت اب مود تمسق رد ادتبا :دوب دهاوخ تروص نيا هک رازاب زا یياه
ت تحت حرط أ
یم رارق ریث صخشم دهد
یم دوش موس تمسق رد سپس .
، بوچراچ رد ير ن
ة باختنا
،ینلاقع نارگشنک شنکاو رد
جاودزا رازاب یم نییبت و لیلحت
دوش . رد عمج هب زین یناياپ شخب و یدنب
ئارا ة اهداهنشیپ یم هتخادرپ
.دوش
هب تبث قح باثم
ة تایلام
هيرهم رب تبث قح لامعا و عضو تاینام عضو نامه یوهام ر ن زا
هيرهم رب تسا
. رد ثحابم می نت تسکش دراوم رد ،یرگ
رازاب
، 2
مهم یاهرازبا زا یکي تاینام ی
یم یقلت تسایس هک دوش یارب راذگ
یصیصخت فادها هب ندیسر یم هدافتسا نآ زا3
هک دنک
ناونع تحت
« یيوگیپ تاینام
4» اي
« یحلاصا تاینام
5» هتخانش یم وگیپ روترآ هب بستنم هک دوش
، 6
یسیلگنا نادداصتقا
، تسا
(
Acemoglu et al., 2018: 210-216
.) م راتفر کي ات تسا نآ یپ رد تاینام زا هدافتسا اب تنود ،دراوم نيا رد صخش
)باختنا(
یاراد دوخ معز هب هک ار یجراخ یفنم دمایپ
تسا7
لیمحت هب رجنم و هنيزه
یعامتجا یاه یم
دوش زا هدافتسا اب و رازاب رتسب رد
تخوس رب تاینام عضو زین نآ کیسلاک لاثم .دنک حلاصا نآ یشزیگنا راتخاس و تاینام یلیسف یاه
باختنا اي یارب رضم یاه
یتملاس
، تایناخد زا هدافتسا دننام
، رییغت ار دوخ راتفر نارگشنک ،باختنا نآ تمیق شيازفا اب ،بیترت نيا هب .تسا داد دنهاوخ
و
تمس هب ار دوخ باختنا ةنیهب
یتاینام دمآرد شيازفا هب رجنم زین تاینام عون نيا دنچره .درک دنهاوخ حلاصا یعامتجا یم
دوش و
راد هارمه هب زین یعيزوت راثآ
ِا زا یلصا فده ،د لامع
نآ .تسا )یعيزوت هن و( یصیصخت فادها
هب ،هباشم روط هيرهم رب تبث قح عضو دروم رد
یاه لااب بور راکوزاس نیمه اب زین ه
هيرهم باختنا .میتسه ور یاه
لااب هب ةنزنم
ار دوخ راتفر جاودزا رازاب رد نارگشنک نآ رب )تبث قح( تاینام عضو اب تسا هدش شلات و هتفرگ رارق فده بولطمان باختنا کي حلاصا دننک هيرهم تمس هب و .دنوش تياده رتمک یاه
رد یشزیگنا راتخاس داجيا و یصیصخت اجنيا رد زین یلصا فده ،نياربانب
1 . ةرصبت 3 . بناطم یاضاقت هب یگدیسر .تسا عونمم هیحاکن دنس زا جراخ رد هيرهم جرد ة
هيرهم یارجا دحاو رد اي هاگداد رد دشاب هدش دهعت هیحاکن دنس زا جراخ هک یياه
هب و تبث ره یلک روط
ًافرص صوصخ نيا رد یقوقح مادقا هنوگ قح لداعم تخادرپ زا سپ
اوخ طسوت هدام نيا قباطم هقلعتم تبثنا نامزاس هک هنازخ زا یباسح هب ناه
جدوب و همانرب ة
یم ملاعا و صخشم روشک ناکما ديامن
یم ريذپ دنشاب هدرک قفاوت یرگيد یقوقح نيوانع تحت هيرهم دصق هب نیجوز دوش تابثا هک یتروص رد و دشاب
یم هرصبت نيا مکح لومشم .دنوش
2 . یدرف عفانم یریگیپ ،دراوم نيا رد
، شیپ فلاخرب ینیب
ير ن ة یعمج ریخ هب رجنم رگيد رازاب زا جراخ ثناث صاخشا رب هنيزه لامعا اب ،تیمسا مادآ یئرمان تسد
.دش دهاوخن )یعامتجا هافر ندش هنیشیب(
3. allocative 4. pigovian tax 5. corrective tax
6. Arthur Pigou (1877-1959) 7. Negative externality
مس هب تکرح تهج رد جاودزا رازاب هيرهم ت
یاه مک .تسا رت هتبنا
حرط ناگدننکداهنشیپ زین نآ یعيزوت راثآ یارب یریبدت
هدیشيدنا دنا تبث قح زا لصاح ینام عبانم هدش رارق و فرص
یهت ة مک یاهراوناخ یارب هيزیهج .دوش ریقف و دمآرد
هب هجوت اب
عضو تاینام ،یداهنشیپ حرط یاهدنب هيرهم رب هدش
یاه لااب ینام عون زا یدعاصت تا
تسا نازیم شيازفا اب و دازام
هيرهم زا
هنسنارهم نازیم
یم شيازفا زین )تبث قح خرن( تاینام اي
ب .د یارب رتهب کرد ،
نازیم هيرهم رب ینامعا تاینام یاه
لااب لکش رد 1
.تسا هدش هدروآ دادعا
رد لکش 1 هکس دادعت نآ یناير شزرا لداعم اي اه
.تساه هولاع رب سیئر طسوت زین هنسنارهم ،نيا وق
ة
اضق ي یم ملاعا و نییعت هی یم هک دوش
هب ار نآ ناوت باثم
ة یارب شلات می نت
تمیق یرگ جاودزا ینمض
،عقاو رد .تفرگ ر ن رد
هنسنارهم تمیق نامه 1
بولطم نازیم(
يرهم ة اهنت هيرهم هک تسا یرورض هتکن نيا هب هجوت هتبنا .تسا ننقم ر ن زا )بسانم
جاودزا ینمض تمیق زا یشخب تسا
مه و ة .تسین نآ
) شهوژپ یاههتفاي :عبنم (هنسنارهم رب دازام یاههيرهم رب تبث قح نازیم. 1 لکش
نامه لکش زا هک روط 1
تسادیپ رگا 1000 کس ة ،دوش قفاوت هيرهم ناونع هب یدازآ راهب هنسنارهم هکنيا ضرف اب
25 نویلیم
دشاب ناموت
ًلاثم هکس تمیق و 15
نآ ،)هناقم شراگن نامز رد هکس یبيرقت تمیق( دشاب ناموت نویلیم لداعم یتبث قح هاگ
2 / 2
ناموت درایلیم دياب
طسوت ادرپ رهوش و نز هک دوش تخ
هناقم نيا شراگن نامز رد لباق یغلبم
.تسا هجوت هب هيرهم شهاک
300
هب ار یتخادرپ تبث قح نازیم هکس 107
نویلیم ناموت .داد دهاوخ شهاک زا یعبات یتخادرپ تبث قح نازیم ،بیترت نيا هب
يرهم ة
.تسا هنسنارهم زین و یقفاوت رهوش و نز طسوت یتبث قح چیه دشاب هنسنارهم ربارب و رتمک هيرهم نازیم هک یمادام ،عقاو رد
.دش دهاوخن تخادرپ ،اجنيا رد
نوناق هيرهم رب ینامعا تبث قح زا یشان یشزیگنا راتخاس هک تسا راودیما راذگ یاه
لااب زا عنام
هنيزه هجیتن رد و نآ زورب یعامتجا یاه
نآ زا یشان .دوش
ب رگيد ترابع ه
،
ًافرص نارگشنک زا شخب نآ ی
هيرهم رد هک لااب یاه
جاودزا هب تسد دز دنهاوخ
ت تحت أ تفرگ دنهاوخ رارق نوناق نيا ریث هناقم یدعب تمسق رد .
ةنیمز رد شنکاو نيا ینامتحا یاه
و هيرهم رب تبث قح زا یشان یشزیگنا راتخاس هب نارگشنک هنيزه
ثحب نآ زا یشان یعامتجا یاه .دش دهاوخ
رازاب ینمض و جاودزا هیرهم رب تبث قح
هزومآ زا هدافتسا اب تمسق نيا رد ت درخ داصتقا یاه
أ رب تبث قح لامعا ریث ةيرهم
یم نییبت و لیلحت هنسنارهم رب دازام .دوش
اب
،هيرهم رب تبث قح لامعا فاوت هيرهم رس رب هنسنارهم رب دازام جاودزا رازاب رد هک ینارگشنک یارب
یم ق ندوب تباث ضرف هب ،دننک
طيارش رياس یم شيازفا یدعاصت تروص هب جاودزا ینمض تمیق ،2
.دباي هک یدارفا ،بیترت نيا هب ةيرهم
نآ یقفاوت ربارب و رتمک اه
هب ،دشاب هنسنارهم اب چیه
ت تحت هجو أ
نآ عقاو رد و تفرگ دنهاوخن رارق تسایس نيا ریث
ًلاصا اه ادتبا زا نابطاخم نيا
نوناق
هدوبن .دنا هب رف رد لومعم روط ا
هناچ دني عوقو تروص رد ات تسا هيرهم نازیم ندرب لااب لابند هب هک تسا نز نيا هيرهم رس رب ینز
ناربج ار حاکن للاحنا زا یشان تراسخ یعون هب دناوتب قلاط دنک
زا اي ةيرهم هب لااب ةباثم ژک لرتنک یارب یرازبا یراتفر
3یاه
ینامتحا رهوش هدنيآ رد کرتشم یگدنز رد هدافتسا
4.دنک یاهداهنشیپ اب ههجاوم رد زین نادرم ةيرهم
یلیند ره هب لااب
، هلمج زا
ةقلاع مک اي ناوارف یراگنا
لامتحا عوقو هيرهم تخادرپ هجیتن رد و هدنيآ رد قلاط اي
جاودزا ینونک عفانم هب رتشیب نزو نداد
،
دنريذپب ار نآ تسا نکمم .
هيرهم دوجو ینادرم و نانز هک تسا نآ هاوگ زین یعقاو یایند رد لااب یاه
دنراد دوجو رس رب هک
1 . زا یندم نوناق رد تسا هدماین نایم هب یرکذ هنسنارهم
. هب یهقف بتک رد ینو ةنزنم
لداعم نآ نازیم و هتفرگ رارق ثحب دروم رهم عاونا زا یکي 500
اي مهرد 50
لداعم اي رانيد 5
/ 262 رقن لاقثم ة نشور( تسا کوکسم
، 1401 : 202 لاقثم ره تمیق هب هجوت اب هيرهم نيا .) 958000
رب غناب 251475000 وخ لاير
.دوب دها
2. ceteris paribus 3. moral hazards
4 . عناطم یارب ة نیمز رد رتشیب ة
جاودزا رد نراقتمان تاعلاطا نرتسا و گربديرف←
، 2014 .
0 هنسلارهم 100 200 300
1 / 0
% %2 %5 %20
هيرهم یم قفاوت لااب یاه .دننک
عقاو رد
، نیمه هک دنتسه هورگ نابطاخم
هدوب هيرهم رب تبث قح عضو یلصا یناوارف هکنيا .دنا
چ ناريا رد هورگ نيا نازیم ه
.تسین صخشم یمسر رامآ دوبن لیند هب تسا یم ر ن هب اما
نوناق ر ن زا دسر نآ دادعت راذگ
لباق اه
رب ار یو هک تسا هدوب هجوت نوناق هب مادقا هنیمز نيا رد ات هتشاد نآ
یراذگ دنک . هک ینانز و نادرم نيا هک تسا نآ شسرپ لاح
نيا زا شیپ چیه تخادرپ نودب
یتبث قح هنوگ هيرهم رس رب
دوخ کرتشم یگدنز و قفاوت لااب یاه یم زاغآ ار
هدرک رد نونکا دنا
هيرهم رب تبث قح لامعا هب شنکاو یاه
لااب
؟درک دنهاوخ راتفر هنوگچ
شیپ شسرپ هب خساپ رد یم هتفگ
شیپ ار یفلتخم یاهويرانس ناوت نآ ینامتحا راثآ و ینیب
رد هک درک نییبت و یسررب ار اه
نآ هب همادا .تخادرپ میهاوخ اه
قیفوت یویرانس نيا یم هک تسا یقافتا نيرتهب ويرانس ب دناوت
نوناق یار یشزیگنا راتخاس هب خساپ رد جاودزا رازاب نارگشنک اجنيا رد .دتفیب راذگ
عضو تاینام زا یشان هيرهم رب هدش
رد هنسنارهم رب دازام یاه دنيارف
هناچ ینز یارب زا یشخب ناونع هب( هيرهم ةندابم
نازیم )جاودزا
عت یتروص هب ار نآ تخادرپ زا ات دشاب هنسنارهم هب کيدزن هک درک دنهاوخ نیی
( تبث قح تاینام
) .دنوش فاعم تسا نکمم هکنآ اي
فاعم تاینام تخادرپ زا ات دوش تخادرپ عوقو نامز رد یدقن تروص هب هيرهم زا یشخب دننک قفاوت نیفرط دوش
هنيزگ ؛ هک یا
تيدودحم هب هجوت اب هتبنا ینام یاه
ینامتحا .دشابن یو لابقتسا دروم نادنچ تسا نکمم جاودزا نامز رد درم ويرانس نيا هتبنا
نازیم شهاک(
ةيرهم )هنسنارهم حطس هب نآ ندش کيدزن و یقفاوت زین نآ تبثم ینامتحا یاهدمایپ و
عوقو تروص رد یتح دب
و ن
.دوب دهاوخن هنيزه ،اجنيا رد
نادرم رد دنيارف ناسمه هنيزگ نتفاي و ینيزگ یا
هيرهم رد دشاب رضاح هک نیياپ یاه
رت ( لبق هب تبسن
نوناق بيوصت زا ا
)هتبنا بيوصت تروص رد ،بیترت نيا هب .دننک فرص جاودزا رازاب رد ار یرتشیب یژرنا و نامز دياب دنک قفاوت
هنيزه تسج یاه و
هب وج ةنزنم هنيزه زا یشخب تفاي دهاوخ شيازفا لبق هب تبسن جاودزا یتلادابم یاه
یم هک هب رجنم دناوت
جاودزا نینوا رد نس طسوتم شيازفا دوش
. هناچ تردق نازیم هب هجوت اب زین نانز ار هيرهم نازیم ات درک دنهاوخ شلات دوخ ینز
شيازفا دنهد هنيزه شيازفا دهاش زین اجنيا رد .دننک لقتنم درم هب زین ار تبث قح تخادرپ و هناچ یاه
هب ینز ةنزنم زا یشخب
هنيزه زاب هک دوب میهاوخ جاودزا یتلادابم یاه جاودزا نینوا رد نس طسوتم شيازفا تهج رد مه
جاودزا شهاک یتح اي .تسا
یويرانس رد هک یضرف( دش دنهاوخن جراخ نآ زا و دنام دنهاوخ یقاب جاودزا رازاب رد نارگشنک هک ضرف نيا اب ،نياربانب موس
رد
ةمادا تمسق نيا ش دهاوخ هدیشک شناچ هب
،)د زاب هنيزه شيازفا دهاش مه یتلادابم یاه
جیتن رد جاودزا1
ة هيرهم رب تاینام عضو
مهم هک میتسه یم نآ دمایپ نيرت
هتفاي قباطم .دشاب جاودزا نینوا رد نس طسوتم شيازفا دناوت تیعمج یاه
تباث ضرف هب ،یسانش
شهاک اب جاودزا نینوا رد نس طسوتم شيازفا ،طيارش رياس ندوب ةنماد
لاس یم یروراب یاه یروراب شهاک هب رجنم دناوت
2.دوش
ويرانس نيرتهب رد یتح ،بیترت نيا هب ندنام یقاب ضرف هب و
ةمه جاودزا رازاب رد نارگشنک یاهدمایپ زا یکي
ةتساوخان نيا 3
تسایس یم دناوت یروراب شهاک و جاودزا نینوا رد نس طسوتم شيازفا دشاب
هچنآ ؛ رد ةطقن فده لباقم عناوم شهاک ینعي ،حرط
نادرم یارب جاودزا
،
ًافرص حرط نيا رد هک تسا نآ زین رما نيا لیند .تسا هدوب هدش ظاحن )نادرم( هندابم نیفرط زا یکي تعفنم
دوش یفرعم حرط رد )نانز ر ن زا لقادح( هيرهم یاهدرکراک یارب ینيزگياج هکنآ نودب )نانز( هندابم رگيد فرط یارب .تسا
ًافرص لات هدش ش تبث قح لامعا اب عوقو زا
ةيرهم .دوش یریگولج لااب هک ینانز ،بیترت نيا هب
هب ةيرهم یاهدرکراک و لااب
نآ ینامتحا یم تیمها
دنهد .دش دهاوخ هتخادرپ نآ هب یدعب یويرانس رد هک دنورب نآ نيزگياج لابند هب درک دنهاوخ شلات
1. transaction costs
2 . عناطم یارب ة هنیمز نيا رد رتشیب نسرام و ودیلب←
، 2014 . 3. unintended consequences
یویرانس هیرهم ینیزگیاج
هندابم جاودزا داجيا هب رجنم هک تسا هنابلطواد یا
ةفاضا
1هافر یم )رهوش و نز( نآ نیفرط یارب ره ،عقاو رد .دوش
ةندابم
هنابلطواد درب یزاب کي هباشم ،جاودزا هلمج زا ،یا ا
رف زا یشخب .تسا درب ا
هناچ دني نيا تلادابم رد ینز میسقت رب رظان ینینچ
ةفاضا سا نیفرط نایم هندابم زا یشان هافر .ت
تسایس نيا زا نیفرط زا کي ره مهس رب تسا نکمم زین تنود یاه ةفاضا
هافر
تأ هکنآ هب هجوت اب .دشاب راذگریث ةيرهم
ب رتلاا دوش تخادرپ زین لمع رد هک یتروص رد(
یگدنز نايرج رد اي هب
اهلکش ی فلتخم زا
هلمج ازفا ي ش تردق هناچ نز ی رد روما فلتخم نز تیبولطم شيازفا هب رجنم دوش
هب ) ةنزنم شيازفا ةفاضا زا نز هافر ةندابم
جاودزا
نآ نازیم شهاک ،تسا جیتن رد
ة عضو هب تاینام ةنزنم
شهاک ةفاضا رد نانز ،بیترت نيا هب .تسا نز یارب جاودزا زا یشان هافر
جاودزا رازاب
، هنیشیب لابند هب هک یزاس
ةفاضا یم هکنآ هب هجوت اب ،دنتسه جاودزا زا یشان هافر دنناد
یراشفاپ رب ةيرهم رف رد لااب ا دني
هناچ ینز تبث قح دوجو لیند هب نآ تسا نکمم
بور یراوشد اب ار اه ه
شيازفا یارب درک دنهاوخ شلات ،دنک ور ةفاضا
هب دوخ هافر
نيزگياج لابند نيزگياج نيا نییبت و لیلحت هب همادا رد .دنورب هيرهم یاه
یم ینامتحا یاه .ميزادرپ
هزومآ زا یم درخ داصتقا یاه ،تمدخ اي لااک کي تمیق شيازفا هک میناد
،طيارش رياس ندوب تباث ضرف هب شيازفا هب رجنم
.دش دهاوخ نیشناج تامدخ اي اهلااک یارب اضاقت و تیبولطم شيازفا هب رجنم هک دراد یياهدرکراک نانز یارب هيرهم
فاضا ة هافر
یم نانآ یارب جاودزا جیتن رد هک نونکا .دوش
ة لابند هب نانز ،تسا هتفاي شيازفا نآ تمیق هيرهم رب )تاینام( تبث قح عضو
ندرک نيزگياج هيرهم
تفر دنهاوخ نیشناج یاهلااک اب دنناوتب ات
فاضا ة تسدزا هافر دننک ناربج ار هيرهم شهاک زا یشان هتفر
.
هتبنا شیپ هک تسا نآ ضرف ،نانز
،تاعلاطا ندوب لماک زین و ینلاقع راتفر دوجو هب هجوت اب یم
هب نآ رس رب هچنآ دنناد ةنزنم
یم قفاوت هيرهم نيزگياج
ًلاوا دوش ( دشاب هيرهم هب طوبرم قفاوت زا یشخب ديابن
اريز رد رصبت لومشم تروص نيا ریغ ة
3 حرط
یم و دوش دوب دهاوخن هيرهم یارب ینيزگياج لمع رد
ًایناث و ) دشاب هرمآ دعاوق فلاخ ديابن ات
لمع رد ار نآ ناوتب ارجا
درک . زا
لمج ة نیشناج یاهلااک نيا
، شیپ طيارش دجاو هک
ًلاامتحا هک تسا دقع نمض طورش ،دشاب هتفگ شقن حرط نيا بيوصت زا سپ
گنررپ رف رد یرت ا
هناچ دني .درک دهاوخ یزاب جاودزا ینز
ًلاثم ، حرط بيوصت تروص رد هدشداي
،
ًلاامتحا یياراد فیصنت هبستکم یاه
هک نونکا تسا نکمم اي درک دهاوخ ادیپ جاور شیپ زا شیب جاودزا زا سپ يرهم
ة هرکاذم لباق نآ رب تاینام عضو لیند هب لااب
رف رد نانز طسوت قلاط رد تناکو نتفرگ تسین ا
هناچ دني .دباي جاور شیپ زا شیب ینز نيا
عوضوم نیشناج یاهلااک ايآ هک
حا هب( هيرهم هب تبسن ینامت هيرهم هژيو
هنيزه )لااب یاه یمن و تسا یبرجت شسرپ کي دنراد یرتمک یعامتجا یاه
اب ناوت
تفگ نخس نآ دروم رد تیعطق .
قلاط رد تناکو نداد ،یياراد فیصنت هلمج زا( نيزگياج یاهلااک نيا یشزیگنا راکوزاس رگا اما
نانز هب
، هنيزه هب رجنم )... و بسن یاه
نآ ،دوش یرتشیب ی یقیفوت چیه حرط نيا لمع رد هاگ
هنيزه شهاک رد یشان یعامتجا یاه
هيرهم زا یاه لااب .تشاد دهاوخن
هنيزگ رب هولاع هيرهم زا یشان تبث قح تخادرپ ندز رود تهج نیفرط ،دقع نمض طورش رد هيرهم نیشناج یاه
یاه لااب
یم عقاو رد هک(
هب ار نآ ناوت باثم
ة یعون یتاینام رارف زین
هک دننزب یتاقفاوت هب تسد تسا نکمم )درک یقلت لباق و ینوناق دنچره
تسارجا
، .تسا هدوبن موسرم جاودزا رازاب رد نيا زا شیپ دهاوخب درم زا هيرهم نيزگياج ناونع هب نز تسا نکمم هکنآ هلمج زا
یراجت دنس کي
، هتفس اي کچ هلمج زا
، .دهد ليوحت یو هب نآ زا غراف
يا هب رضاح جاودزا رازاب رد نادرم زا یدصرد هچ هک راک ن
مروت دوجو هب هجوت اب ،دشاب صخشم دانسا نيا رد غلبم و خيرات هک یتروص رد ،دنوش ناريا رد یمقرود یاه
ههد لوط رد یاه
ناکما و هتشذگ مادا
ة هدنيآ رد نآ ،
فاضا ة نانز یارب دانسا نيا زا یباستکا هافر (
ماقم رد دانسا نيا ناگدنراد )
شهاک نامز لوط رد
نآ تسا نکمم هک تفاي دهاوخ عيرس یارجا هب بیغرت ار اه
نآ رت دانسا نيا تروص نيا رد هک دنک عوضوم
یم دناوت یناناک یارب
یب داجيا و هداوناخ رد یتابث هجیتن رد
هنيزه لیمحت ؛دوش یعامتجا یاه
یتیعضو نام عضو حرط یلصا فده نآ شهاک هک رب تای
هيرهم یاه لااب .تسا هدوب نيا ات دوش هتشاذگ یناخ یراجت دانسا نيا ناکرا ناونع هب خيرات و غلبم هک تسا نآ رگيد تناح
لح نز یارب لضعم دوش
. هتساوخ یا هک هتبنا دیعب رایسب نادرم طسوت نآ شريذپ لامتحا تسا
عوضوم نيا هب ملع اب زین نانز و
هکنآ هب هجوت اب و
ًلاامتحا دوش یقلت نانآ یوس زا بولطمان و یفنم یتملاع تسا نکمم نآ داهنشیپ .درک دنهاوخن نایب ار نآ
1. surplus
تابث رب نآ ینامتحا یفنم راثآ رب هولاع ،تسا صخشم )غلبم و خيرات هلمج زا( یراجت دانسا نيا یلصا ناکرا هک یدراوم رد یتح یقوقح یریگیپ ،هداوناخ نآ
تسا نکمم جيا هب رجنم
هاگداد رد هدنورپ دا ش یرفیک اي یقوقح یاه
و هکنآ لاح .د لصا
رد فلاتخا
زوح ة هک یتافلاتخا ،بیترت نيا هب .تسا هدوب هداوناخ شير
ة یگداوناخ اد
دنر هاگداد رد دياب و هداوناخ یاه
یصصخت تروص هب هب
نآ اه هاگداد هب ،دوش یگدیسر
ًلامع هک دش دهاوخ عاجرا یياه تیحلاص دقاف
خت و رد صص یگداوناخ تافلاتخا هب یگدیسر
نيا لیند .دنتسه تیعضو
رد دهعت کي ليدبت زین زوح
ة تاینام عضو رد هشير دوخ هک تسا یراجت دهعت کي هب )هيرهم( هداوناخ
.دراد هيرهم رب رب هولاع دمآ هچنآ
نیشناج نتفاي یارب جاودزا رازاب رد شلات هک تسادیپ هتفگان ، بولطم و بسانم یاه
طسوت هيرهم یارب
هنيزه نانز رف یتلادابم یاه
ا ناسمه دني هنيزه( ینيزگ
تسج یاه و
هناچ ،وج ینز
، نيا .داد دهاوخ شيازفا ار رازاب نيا رد )ارجا
عوضوم یقاب جاودزا رازاب رد نارگشنک هکنآ ضرف هب ، دننامب
جاودزا نینوا رد نس طسوتم شيازفا هب ، رجنم
یم نامه هک دوش روط
شیپ هک ت یم دوخ دش هراشا زین ر یروراب شهاک هب دناوت
.دماجنیب
جاودزا رازاب زا جورخ یویرانس دنچره
، رهاظ رد ةئارا تلع ، تسا نآ حرط نيا
هک زا یریگولج اب تبث
هيرهم یاه لااب عناوم زا یکي مهم
هب( ناناوج جاودزا روط
لح )ناوج نادرم صخشم دوش
حرط ضرغ ضقن هب تسا نکمم لمع رد )نانز( هندابم رگيد فرط هب هجوت مدع ، رجنم
.دوش هب
یم ر ن هب یدربهار یاطخ کي )نانز( هندابم رگيد فرط ظاحن مدع ،رگيد ترابع .دسر
هيرهم ،ناريا رد جاودزا رازاب رد ،عقاو رد
هب ةباثم ا نانز یارب صاخ یياهدرکراک یاراد حاکن ناکرا زا یکي یارب بولطم ینيزگياج یفرعم مدع و نآ ندرک دودحم هک تس
.دوش رازاب نيا رد یگتفشآ داجيا هب رجنم تسا نکمم نآ رد تروص ره رد نارگشنک هک دوب نيا رب ضرف ،نیشیپ یاهويرانس رد
یقاب رازاب یم
دننام شلات و یم
دننک اي نيزگ ة هيرهم رد هک دنبایب یبسانم ح هنسنارهم هب کيدزن یاه
جاودزا هب رضا دنشاب
اي
یم یقفاوت تروص هب دنناوت هيرهم یارب ینيزگياج
رب دازام یاه ناتسآ
ة شیپ ینیب حرط رد هدش )هنسنارهم(
.دنيایب ،تناح ود ره رد
هنيزه یم هک تفاي دهاوخ شيازفا جاودزا یتلادابم یاه نآ جورخ تياهن رد و رازاب رد نارگشنک یدرسند هب رجنم دناوت
زا اه رازاب
نآ جورخ و تفر دنهاوخ اجک هب نارگشنک نيا هک تسا نآ یساسا شسرپ .دوش و درخ حطس رد ار یياهدمایپ هچ جاودزا رازاب زا اه
؟تشاد دهاوخ هارمه هب نلاک ساسا رب ثحابم
هداوناخ داصتقا یملع جاودزا داصتقا و ماع روط هب 1
یم صاخ روط هب 2
دارفا یارب یعفانم جاودزا هک میناد رد
نآ هک دراد یپ یم نآ هب بیغرت ار اه
دنک
3. زا ةلمج یم عفانم نيا هتشاد تسود و نتشاد تسود ساسحا ناوت
،یروآدنزرف ،ندش
هفرص زا یرادروخرب هضرع یمومع یاهلااک هب طبترم سایقم زا یشان یاه
هداوناخ رد هدش
، جاودزا رازاب زا جورخ .درک هراشا ... و
نتفر تسد زا یانعم هب ةفاضا
نارگشنک زا یشخب ،عقاو رد .تسا یعامتجا هافر شهاک هجیتن رد و دارفا یارب جاودزا زا یشان هافر
ِا لیند هب دنناوتن هک هيرهم زا حطس نآ رد هيرهم رب تبث قح لامع
نآ معز هب هک یياه تسا بولطم اه
ةنيزگ ادیپ ار دوخ بولطم
تياهن رد نس شيازفا اب تسا نکمم دننک هشیمه یارب
جراخ رازاب نيا زا دنوش
و هب هب هک دنسرب یعطق درجت ةنزنم
تسد زا
نتفر ةفاضا نآ یارب جاودزا زا یشان هافر اه
تس . عقاو رد نيا ةفاضا تسدزا هافر ز نامه هتفر
ناي ةدرم رب تاینام لامعا زا یشان
هيرهم یاه لااب .تس اد دهاوخ هنسنارهم هب یگتسب هدرم نايز نيا نازیم نازیم رد شهاک ،طيارش رياس ندوب تباث ضرف هب .تش
هب هک هنسنارهم ةنزنم
شيازفا ةنماد جاودزا رب تاینام یعون هب و( هيرهم رب تاینام )
نايز شيازفا هب رجنم تسا ةدرم
زا یشان
هيرهم رب تبث قح لامعا یاه
لااب .دش دهاوخ نايز نازیم ،نيا رب هولاع
هدشداي ةدرم نازیم زا یعبات
یتمیق ششک و هضرع4
رت هب دوخ هک تسا جاودزا یاضاقت یت
نيزگياج دوجو زا یعبات ب نيزگياج زین و نانز یارب هيرهم یاه
نادرم یارب جاودزا یاه
.تسا
،بیترت نيا هب مدع
هجوت هبنج هب یاه یفرع و یعامتجا و یقوقح جاودزا رازاب
دح زا شیب ندروآ نیياپ و هنسنارهم نییعت رد
1. family economics 2. marriage Economics
3 . یارب عناطم ة هنیمز نيا رد رتشیب یروپایچ و گنینورب←
، 2014 . 4. price elasticity
هتشاد جاودزا رازاب رب یرتشیب یفنم راثآ اسب هچ نآ دشاب
هنيزه هب رجنم و یرتشیب یعامتجا یاه
لبق هب تبسن دوش
. نايز ةدرم
هيرهم رب تبث قح لامعا زا یشان لکش رد هنسنارهم رب دازام یاه
2 .تسا هدش هداد ناشن نامه
کش زا هک روط ل
2 عضو ،تسادیپ
جاودزا نازیم شهاک هب هيرهم رب تبث قح لامعا و رجنم
.دش دهاوخ لکش رد
2
، مPm
.تسا هنسنارهم نازی وPa
تمیق زینPb
.تسا هيرهم رب تاینام لامعا زا دعب و لبق جاودزا ینمض
لکش
. 2 نايز ةدرم رب تبث قح لامعا زا یشان ةيرهم
هنسنارهم رب دازام (
هتفاي :عبنم شهوژپ یاه )
اما تسد ة نارگشنک نيا زا یرگيد جاودزا رازاب رد
تسا نکمم ناور
ة نیشناج نآ رد هک دنوش یياهرازاب یکيدزن
جاودزا یارب
یم هضرع .دوش
یکي زا مهم یاهرازاب نيا مه رازاب
1یشاب چیه هب هطبار عون نيا هب دورو تروص رد درم و نز ،ناريا رد .تسا هنوگ
تروص تاقفاوت دروم رد یتبث هتفرگ
زاین ادن دنر
ًلامع و نیب تاقفاوت نآ
اه تنامض دقاف و یهافش ارجا
یي ینوریب
، نوناق هلمج زا
،
یم دهاوخب هاگره زین نیفرط زا کي ره .تسا کي دناوت
د همتاخ ار هطبار هفرط .ده
ناونع هب نز تسا نکمم زین اجنيا رد هتبنا
یراجت دانسا ليوحت هب مزلم ار درم قفاوت زا یشخب
، کچ دننام
، یايازم زا یکي .دنک مه
یشاب نانز یارب جاودزا اب هسياقم رد
ناسآ جورخ تسا نکمم نآ رت
.دشاب طباور نيا زا اه نيا
عوضوم هب ینام للاقتسا زا هک ینانز یارب هژيو دنرادروخرب یرتشیب
یم باذج دناوت .دشاب زین رت
هتبنا نيا قافتا لباق زین درم یارب روصت
تسا یم زین یو و هب دناوت
چیه نودب و یتحار ینوناق دهعت هنوگ
هيرهم ،هقفن دننام(
، .دوش جراخ هطبار زا )... و
ًلاامتحا هک ینانز رف رد دنناوتن
ا قح زا رارف تهج( هيرهم ینيزگياج دني تناکو )تبث
قلاط رد ار
مه رازاب دنریگب درم زا یم یشاب
نآ یارب دناوت .دشاب باذج اه
دوجو اب
،نيا اب تسا نکمم اهرازاب نيا هب دورو
شناچ هب یرایسب یفرع و یگنهرف یاه هژيو
یارب .دشاب هارمه نانز هب جاودزا رازاب نارگشنک زا یخرب تسا نکمم ،بیترت نيا هب
زا رارف رو نم مه دراو تبث قح تخادرپ
هتفاي .دنوش یشاب یبرجت و یر ن یاه
مه اب طبترم یشاب
هب هجوت اب هک تسا نآ زا یکاح
ناسآ طبار زا جورخ ندوب رت مه ة
یشاب
ّمک
ّی هيامرس تیفیک و ت رد درم و نز یراذگ
هطبار عون نيا قیقد ترابع هب(
و دینوت رد رت
قم رد )هداوناخ رد یمومع یاهلااک هضرع جاودزا اب هسيا
( هب هک تسا رادروخرب یرتشیب تابث زا یبسن روط )
.دوب دهاوخ رتمک یکي
تسا دنزرف یمومع یاهلااک نيا زا
،ینعي ؛ مه زا یشان یشزیگنا راکوزاس هب هجوت اب هب یروآدنزرف لامتحا ،یشاب
رتمک یبسن روط
نيا رد یروآدنزرف ناريا رد هکنآ هب هجوت اب .تسا طباور عون
هب بسچرب دارفا هب ینز یم رجنم
دوش هنیمز یتح و تبث ینوناق یاه
1. cohabitation
رادقم
تميق
اضاقت Pb
ضرع ة دیدج
هضرع
Pm
Qa Qb
Pa
هک یعماوج اب هسياقم رد ،دشاب هارمه شناچ اب تسا نکمم اي تسین صخشم نادنچ دنزرف یارب همانسانش نتفرگ اي طباور نيا مه راکوزاس تسا صخشم یقوقح و یعامتجا ر ن زا یشاب
، هب یروآدنزرف لامتحا زاب یبسن روط
تمک مه .دوب دهاوخ ر نيا هب
مه رازاب شرتسگ هب رجنم هک یمادام هيرهم تبث قح ،بیترت شهاک و جاودزا شهاک هب رجنم زین لاناک نيا زا دوش یشاب
.دش دهاوخ یروآدنزرف هجیتن یریگ داهنشیپ و
هعومجم باختنا زا یا ریغ و یرازاب یاه
هداوناخ طسوت هک یرازاب
یم هتفرگ راثآ یاراد دوش
یداصتقا و
.تسا یسایس و یعامتجا
،بیترت نيا هب تسایس ،هعماج رد هداوناخ تیمها هب هجوت اب
رد یراذگ نيا
هجوت دروم زابريد زا هزوح تنود
اه تسا هدوب .
جاودزا
، هب
ةنزنم ریغ باختنا کي مهم یرازاب
، ریغ و یمسر یاهداهن زا یرتسب رد هب داهن( یمسر
باثم ة دعاق ة یم تروص )یزاب رد هک دریگ
ریغ یاهداهن شقن نامز لوط مک نآ رد یمسر
گنر گنررپ یمسر یاهداهن شقن ضوع رد و رت ،بیترت نيا هب .تسا هدش رت
شقن دعاوق یمسر باختنا رد ریغ و یرازاب یاه
هداوناخ اب طبترم یرازاب
، رف زا هدمآرب دوخ هک ا
تسایس دني هزوح نيا رد یراذگ
دنتسه
، تیمها شیپ زا شیب اي
.تسا هتف
هب اضق نویسیمک رد یحرط یگزات ي
هيرهم رب تبث قح عضو لابند هب هک تسا هدش بيوصت سلجم یقوقح و ی رب دازام یاه
کي ةناتسآ .تسا )هنسنارهم( صخشم هب زین حرط فده
شهاک صخشم روط ةزیگنا
رس رب قفاوت تهج جاودزا رازاب نارگشنک
هيرهم یاه لااب نآ تياده و تمس هب اه
هيرهم یم ر ن هب .تسا رتمک یاه تسایس ر ن زا دسر
هيرهم یناريا راذگ یاه
لااب ثعاب
هنيزه شيازفا یعامتجا یاه
ا هدنورپ شيازفا ،جاودزا شهاک تروص هب هداوناخ یواعد هب طوبرم یاه
، نادرم سبح
، ... و ا هدش
.تسا لیلحت تروص یر ن یاه نيا رد هتفرگ
شهوژپ هزومآ زا هدافتسا اب نيرتهب رد یتح هک تسا نآ زا یکاح درخ داصتقا یاه
ويرانس
، نارگشنک هک ینامعا تبث قح هب شنکاو رد
هيرهم رد یم قفاوت رتمک یاه یم جاودزا رازاب رد تناخد نيا ،دننک
اب دناوت
هنيزه شيازفا تسج یاه
و هناچ و وج یروراب شهاک و جاودزا نینوا رد نس طسوتم شيازفا هب رازاب نيا رد ینز
؛دوش رجنم
یعوضوم تسایس معز هب هتبنا هک
هيرهم دوجو لیند هب زین نيا زا شیپ راذگ لااب یاه
تسا هدوب نايرج رد یم ر ن هب .
ناحارط دسر
هلئسم رد هيرهم رب )تاینام( تبث قح عضو هتسناوتن دوخ یباي
ایم دنا ن ةيرهم
1یمسا و ةيرهم یقیقح زا رو نم .دنوش لئاق زيامت2
ةيرهم یم هتشاگن حاکن دنس رد هک تسا ینازیم نآ یمسا دوش
. اما ةيرهم هب لمع رد هک تسا ینازیم نآ یقیقح نز
تخادرپ
)نآ زا ریغ اي قلاط عوقو تروص رد( دش دهاوخ و رهوش ینام نکمت زا تسا یعبات و
تیبولطم لاحنا و قلاط
ل حاکن نز یارب هب .
یم ر ن ر س یم شيازفا اب د ز
نا ةيرهم اب نآ فلاتخا یمسا ةيرهم
یقیقح زین .دش دهاوخ رتشیب ،رگيد ترابع هب
اب شيازفا ةيرهم
یمسا ةيرهم یقیقح
ًاموزن نامه هب سن ب ت تفاي دهاوخن شيازفا .
ةتکن لباق و مهم هدنام لوفغم حرط نيا ناحارط ر ن زا هک هجوت
هک تسا نآ تسا نورد تامیمصت رياس و جاودزا هب میمصت رب لمع رد هچنآ
هداوناخ ت یا أ یم ریث دراذگ ةيرهم هن تسا یقیقح
ةيرهم .یمسا لیند ره هب هک یناسک جاودزا یارب حرط نيا ،بیترت نيا هب ةيرهم
نآ یارب یمسا رگا یتح( تسا مهم اه
دننادب
رد .درک دهاوخ داجيا یدج عنام کي )تسا مک رایسب نآ لوصو لامتحا نيا زا شیپ هک جاودزا رازاب رد نارگشنک زا یهورگ ،عقاو
یلیند ره هب حرط
، یعامتجا راشف هلمج زا و
... و فرع
، ب هيرهم ر یم قفاوت لااب یاه دندرک
، اما
، لمع رد
، تمناسم یگدنز یزیمآ
یم ادیپ اي دندرک یم
چیه قلاط عوقو تروص رد یتح هک دنتسناد یلصا ناگدنزاب دش دهاوخن لدبودر هيرهم زا نازیم نيا هاگ
هاوخ حرط نيا بيوصت ن
دوب د
؛ هک یهورگ ةيرهم
نآ یارب نونکا لااب نيدامن اه
ةنيزه شلات رد و تشاد دهاوخ هارمه هب تبث قح
ناسمه یارب یرتشیب یژرنا و نامز فرص هب روبجم ینيزگ
.دوب دنهاوخ جاودزا رازاب رد
رد هب ر نم ود زا حرط نيا ،عومجم
ّدج روط .تسا دقن لباق ی یم ر ن هب هکنآ تسخن
دسر نآ ناحارط هتسناوتن
دنا نایم
يرهم ة و یمسا يرهم ة یقیقح دنوش لئاق زيامت کي رد .
فیط رس نازیم دوش اعدا تسا نکمم
يرهم ة تسایس هک نانچ یقیقح راذگ
دراد رواب
ًلاصا لااب تسین هب زاین هک لخادم
ة نيا .دشاب ینینچ رد
هابتشا ساسا زا هصرع نيا هب ننقم دورو ،اعدا نيا تحص تروص
تسا
ًافرص و داجيا هب رجنم نيزه
ة یعامتجا رب و یمومع م ن ندروخ مه .دش دهاوخ
دوش اعدا تسا نکمم ،فیط رگيد رس رد
1. nominal mahr 2. real mahr
هيرهم لااب ناريا رد یقیقح یاه تس
عنام و
ّدج جاودزا ی نادرم
دورو هصرع نيا هب جاودزا رازاب یهدناماس تهج دياب ننقم و تسا
یم ،اعدا نيا شريذپ تروص رد یتح .درک یواکاو
یدربهار یاطخ کي زا یکاح حرط تايوتحم رد یوس زا
.تسا یناريا ننقم
يرهم ة یفرع رتسب کي زا هدمآرب ،دوجو تروص رد ،لااب یقیقح و
ندوب لااب ،رگيد ترابع هب .تسا یعامتجا و یداصتقا يرهم
ة
ناريا رد جاودزا رازاب رد ینداعت یقیقح
، ب لیند ه هدرکراک ا نانز یارب نآ تیمها و
، داجيا .تسا هدوب دعاق
ة عفن هب یزاب ديدج
لکش عنم( نادرم یریگ
يرهم ة ن هب یزاب دعاوق رگيد رد سوسحم رییغت داجيا نودب ،)لااب یقیقح هندابم رگيد فرط عف
)نانز(
،
ًافرص .دش دهاوخ رازاب رد یگتفشآ داجيا هب رجنم ،بیترت نيا هب
دعاق هک یفرط ة
ْديدج
ِتعفنم یرا تنا یو جاودزا زا ار
شهاک
)نانز( تسا هداد
، دوخ
، هدعاق لابند هب تفر دهاوخ تافام ناربج تهج یزاس
)دقع نمض طورش رب رتشیب زکرمت هلمج زا(
رد هک
تياهن روصت فلاخرب ینوا
ة ننقم تسا نکمم شهاک هب رجنم
نازیم جاودزا و یعامتجا هافر رب و نآ زا یشان
م ن ندروخ مه
یمومع .دوش
