University of Tehran Press
Private Law
Home Page: https://jolt.ut.ac.ir
Online ISSN: 2423-6209
Application of Blockchain in Protecting Intellectual Property Rights and its Practical Dimensions
Mohsen Sadeghi1 | Sara Molapanah2* | Maedeh Safari3
1. Department of Private and Islamic Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran. Email:
2. Corresponding Author, Department of Private and Islamic Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran. Email: [email protected]
3. Department of Public Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran, Tehran, Iran. Email:
ARTICLE INFO ABSTRACT
Article type:
Research Article
Protecting intellectual property rights has always been of concern to creators and inventors. Despite domestic laws and certain international conventions, some aspects of intellectual property rights still remain uncertain. In Iran, the issue of intellectual property rights protection has been highlighted in the recent years. As there are several intellectual property rights claims per year it seems that one of the main reasons behind it is probably due to the lack of a management information system. In fact, a lack of such a system has led to different contradictory precedents as well as unjustified pronouncements. Furthermore, the jurisprudence reveals the inefficiency of the relevant organizations in tracking intellectual property rights. The present study analyses whether blockchain can be applied to protect intellectual property rights and how it can be implemented. It seems that blockchain has great potential in this ground. Therefore, having regarded the importance of protecting intellectual property rights in addition to the great potential of blockchain, the present paper discusses the dimensions of the issue through a qualitative research approach with library research tools. In the first section concepts and foundations and the second section, the methods of applying blockchain in protecting intellectual property rights will be surveyed.
Article History:
Received March 20, 2023 Revised June 06, 2023 Accepted July 13, 2023
Published online 16 October 2023
Keywords:
Blockchain,
Intellectual Property, Iranian Law.
Cite this article: Sadeghi, M.; Molapanah, S. & Safari, M. (2023). Application of Blockchain in Protecting Intellectual Property Rights and its Practical Dimensions. Private Law.20 (1), 31-44. DOI: http//doi.org/10.22059/jolt.2023.358036.1007195
© Mohsen Sadeghi, Sara Molapanah, Maedeh Safari Publisher: University of Tehran Press.
DOI: http//doi.org/10.22059/jolt.2023.358036.1007195
تاراشتنا نارهت هاگشناد
یصوصخ قوقح
:هیرشن تیاس https://jolt.ut.ac.ir
:يكينورتكلا اپاش 6209
- 2423
کلاب دربراک تیکلام قوقح زا تظافح رد نیچ
نآ یدربراک داعبا و یرکف
یقداص نسحم
|1
هانپلاوم اراس
*2
یرفص هدئام|
3
1 ،یملاسا و یصوصخ قوقح هورگ . دکشناد
ة یسایس مولع و قوقح اگشناد ،
ناریا ،نارهت ،نارهت ه :همانایار.
2 ،یملاسا و یصوصخ قوقح هورگ ،لوئسم ةدنسیون . دکشناد
ة ،یسایس مولع و قوقح هاگشناد
ناریا ،نارهت ،نارهت یار.
:همانا [email protected]
3 ،یمومع قوقح هورگ . دکشناد
ة
،یسایس مولع و قوقح هاگشناد
ناریا ،نارهت ،نارهت :همانایار.
هلاقم تاعلاطا هدیکچ
:هلاقم عون یشهوژپ خیرات :هلاقم یاه
رات ی خ رد ی تفا : 31 / 01 / 1402
رات ی خ یرگنزاب : 16 / 03 / 1402
رات ی خ پ ذ ی شر : 13 / 04 / 1402
رات ی خ راشتنا : 24 / 07 / 1402 تیکیام قوتقح ا تظافح
اوتمه رتکف ناگدتنروودیدپ تغدغد هر
دوت و اتب . تسا هدوتب یتلخاد یناوتق
و
نویسناونک یب اه ،یللمیا یکیام قوقح ا داعبا رکف
هیاه رد نانچمه دنراد رارق ماهبا ا ا
. رد ،نارتیا رد
لاس ریخا اه
، ا یامح یکیام قوقح و هتفرگ رارق دیکأت دروم رکف
رد ددتعتم واعد هناییاس هک اجنو ا
یم حرطم ه وح یا یم رظن هب دوش
تتشت هتب رجنم هک سا یتاعلاطا عما ناماس ِدوبن ْلماوع ا یکی دسر
هیور ینچمه . سا هدش ه ومان ارو یخرب رودص و ارو هاگتسد یخرب دموراکان ا یکاح اه
ه ذ ا رد تبر
یکیام اهدادرارق ریگیپ راتشون رد . سا رکف
عوضوم یا هب رضاح یم هتخادرپ
دوتش یتم اتیو هتک ناوتت
کلاب یکیام قوقح ا ظافح ارب ار یچ ا هدافتسا .دش دهاوخ رسیم هنوگچ رما یا و فرگ راک هب رکف
کلاب نیم رد یچ یکیام قوقح
رکف یتم ثعاب دوتش تسیس ا یتقیقحت مت هدافتتسا
و یعوتن عمات ماتظن
یتاعلاطا داجیا دوش ریجن نو رد هک ة
یکیام هب هدهاشم لباق ریذپانرییغت تروص دتشاب
. راتتشون رد ور یتپ
شور ساسا رب عوضوم یا داعبا هناخباتک رازبا ا هدافتسا اب و یفیک
ا یسررب یتم دوتش و تسخن و میهاتفم
ینابم سپس و هویش هب اه گراک کلاب ری ا ظافح رد یچ یکیام قوقح
یم ییبت رکف دوش
. :هژاودیلک
کلاب
، یچ قوقح ناریا ،
قوقح یکیام رکف .
:دانتسا سحم ،یقداص
؛ اراس ،هانپلاوم و
رفص
، هدئام ( 1402 کلاب دربراک .) یکیام قوقح ا ظافح رد یچ
نو دربراک داعبا و رکف یصوصخ قوقح.
، 20 ( 1 ) 31 - 44 .
DOI: http//doi.org/10.22059/jolt.2023.358036.1007195
یقداص سحم©
، هانپلاوم اراس
، رفص هدئام
:رشان .نارهت هاگشناد تاراشتنا هسسؤم
DOI: http//doi.org/10.22059/jolt.2023.358036.1007195
همدقم م یکیا ارب نوناق اب قباطم هک سا یقوقح رکف ةدنراد
یملع ، رنه ،یبدا رثا کی
، یم هتخانش یتعنص ای قیرط ا و دوش
یم ه ا ا و هب دام و ونعم قوقح اطعا ضرع ای ریثکت دهد
هرهب ای هدافتسا و لرتنک ار دوخ رثا سوت ار دوخ رثا ا رادرب
باطم ای دودحم نارگید دادرارق ق
اجم دنک ،نای وتاک(
1401 ص،
14 .) یم یتاعوضوم هب ًاتدمع قوقح مسق یا دییا هک د ادرپ
ة
شیدنا و رکف نیرفو اب بترم و ناسنا
ا عوضوم ،رگید نایب هب . سوا ینهذ اه سمی ًاتاذ یکیام ی
یندشن سا ،یماما(
1371 ص،
3 .) قوقح یکیام رکف دام رد ة 27 ینایب رشب قوقح یناه حرطم
هدش ب نو رد و ر هرهب قح یقلاخا یامح ا دنم
دام و
، یملع راثو فییأت ا جتنم ای
رنه تلاوصحم ای یبدا
، . سا هدش دیکأت
د شرتسگ اب ییارا
یکیام ا یامح ، رکف اه د اهروشک بلغا ،ور یا ا . سا هتفای نوزفا ور یتیمها رکف
اب این
نویسناونک هب تسویپ اه
ددصرد یب و یلخاد حطس رد مهم یا ا یامح ا یامح هک نازیم ره هب ،یلک روط هب .دنتسه یللمیا
یکیام قوقح وق روشک کی رد رکف
رت دشاب
ِ یناوق و
ِ نامض یتیامح هناریگتخس ییار ا
دنشاب هتشاد رت و ناعرتخم
ینارگن ا رود هب و رتشیب رطاخ مارو اب نارووون قت ا یشان اه
یم دیل تاعادبا و اهراک هب دنناوت نارووون
دن ادرپب دوخ هاش(
دابو
، ردیح و 1390
ص،
98 .) قوقح ا ظافح هب یبایتسد یکیام
هب و رکف ییاراد نو عبت
دو و هب وس کی ا رکف اه
یفرظ قوقح رد ینوناق اه یکیام
قوقح یماح یحم کی داجیا هب رگید وس ا و رکف یکیام
کف .دراد یگتسب ر
یم هک سا ییاح رد یا درک اعدا ناوت
، ب عضو دو و ا نویسناونک هب اهروشک تسویپ و یلخاد یناوق
یب اه ،ددعتم یللمیا
مه یکیام قوقح ا ظافح عوضوم نانچ هعومجمری هب رظن اب رکف
کی یاصا تابثا ،رثا کی قلخ تابثا نوچمه نو اه
فتسا ییوا ریگیپ و رثا اطعا ،نو ا هدا
وجم هرهب داقعنا ، رادرب و اهدادرارق
یکیام قوقح شورف ای راذگا رکف
، و ظفح
و راجت رارسا بلقت و دیلقت ار ا نامض
هب یببت ینشور هدشن
دنا لأخ یا عفر ارب دو وم تاررقم و دنتسین اکتا لباق
؛ هب هژیو
فیرعت متسیس چیه رضاح لاح رد هکنو
هدش ا ارب اهروشک یخرب و درادن دو و یکیام تابثا و بث خاسری ا
و اه
هناوتشپ م لا یقوقح اه
ربارب رد عافد ارب
قوقح ضقن یکیام
رکف .دنتسین رادروخرب
ههد رد سگ ریخا اه کلاب روانف هب طوبرم میهافم شرت
هدرتسگ تارییغت یچ یم رما یا هک سا هدروو لابند هب ار ا
ار هن
مهارف نانو تادوارم و تلاماعت یط دارفا قوقح ا ظافح ارب بولطم یطیحم روهظ ارب هدرک
سا ؛ هب هکنو هژیو زین ناریا رد
هاگتسد یخرب ییار ا اه
هب وح رد صوصخ ة
کلاما و لاوما بث ناماس داجیا یپ رد
اب ات دنتسه تاعلاطا بث عما
ناکما لوقنمریغ لاوما اسدنتسم نیهب یریدم
یا مهارف ار لاوما دننک
. یا رد هنیم ا هدافتسا یفرظ
روانف کلاب چ ی
بولطم ا رایسب نانو
. سا هدش عقاو
زوح رد ة تيكلام قوقح یركف
هب رد صوصخ يتعنص تيكلام
، نوناق تبث تاعارتخا حرط ،
مئلاع ،يتعنص یاه
راجت ی ناریا بوصم 1386 آ و ی ني مان ة نآ يیارجا بوصم
1387 ماظن تبث عارتخا نامروشک ار
زا متسيس يملاعا هب
قحت يقي رييغت داد تسا ه
،نآ بجوم هب هک ارش دوجو تروص رد
ی ط لكش ي ارش ،عارتخا تبث ی
ط وهام ی سررب عارتخا ي
يم دوش ماجنا زا سپ و نتفرگ
رشت ی تاف ارش زارحا و طوبرم ی
ط وهام ی تبث عارتخا م
ي وش د
1. زا هدافتسا روظنم نیدب
کلاب هب نيچ ةلزنم رتفد کی هب يبايتسد یارب يمومع لاتيجید
ظن ت ما م رايسب يقيقح ؤ
.دش دهاوخ عقاو رث
کلاب ریجن ای یچ ة
عی وت یمومع لاتیجید رتفد کی عقاو رد یکولب عم ناسکی روط هب ار تاعلاطا هک سا هدش
روو
یم دنک د رد و سرتس مه یم رارق هکبش اضعا دهد
(
Swan, 2015,p 9
.) هداد یبلاقنا روانف یا قیقح رد تروص هب ار اه
عی وت دامتعا لباق ،هدش
، هریخذ ریذپانرییغت و یم
دنک یم کارتشا هب و تلاماعم رد یفافش و ینما دوبهب نو یلصا فده و دراذگ
سا یعامت ا و راجت یملاغ(
و فاعم ناراکمه
، 1399 : ص،
249 .)
س یا هب رضاح قیقحت ،روظنم یدب ؤ
یم خساپ لا یم ًاساسا ایو هک دهد
ون روانف یفرظ ا ناوت کلاب ی
ه رد یچ
یکیام قوقح ا ظافح تسا داعبا تروص یا رد و درب هرهب رکف
کلاب ا هداف رب . سا هنوگچ ریطخ رما یا ا ظافح رد یچ
.1 ةرصبت 1 ةدام 28 ییو تاعارتخا بث نوناق ییار ا مان حرط ،
. راجت مئلاع و ،یتعنص اه
ش اب راتشون یا بیاطم ،ساسا یا هوی
رازبا ا هدافتسا اب و یفیک ا هناخباتک
هدش میظنت خب ود رد ا ، سخن خب رد :دنا
ول ارب ئارا مض ادتبا ،ثحابم لخ ا ریگ افم
دروم راثو و یارش هب هطوبرم ینابم و میه یم هراشا زین یامح
رد و دوش
مود خب درتسگ اهدربراک و قیداصم
ة کلاب وح رد یچ ة
یکیام قوقح رکف
یم نایب .دوش زین نایاپ رد اهداهنشیپ
د دربراک وح ر
ة قوقح ییاضق و ینینقت را ناریا
هئا یم دوش .
1 . فم ها ی م و نابم ی
1 . 1 . کلام قوقح موهفم ی
ت رکف ی قح نابحاص و
کیام قوقح ی
رکف قوقح ی تخا نو بحاص هب هک سا ی
را راصحنا عافتنا یاعف ا
ی و م ار ناسنا راکتبا و رکف ی
( دهد
Drahos,
1996,p 45
.) یکیام قوقح و دراد یعیسو ورملق رکف
عونتم رایسب نو قیداصم نا
تسد ود رد هک د نلاک
رنه و یبدا یکیام
( یپک یتعنص یکیام و ) یار یم ا 1
دنریگ . اما
، یلک تروص هب
، یم فگ ناوت قوقح
یکیام رکف یم زیچ ره لماش دوش
دییا هک ة سا هذ و رکف .
قوقح رد ثحب عوضوم رکف لاوما رگید ترابع هب یکیام
سا رکف (
Drahos, 1996,p 42
.)
وما
ِلا دنتسین سوملم و یکیزیف رکف .
اما لاوما یمه ریغ
دوهشم قوقح فده و دنتسه ی راخ یلجت اراد 2
یکیام هک سا یا رکف یقلاخ یبثت اب
تاراکتبا و اه دنک یامح ی راخ یلجت یا راصحنا ا
(
Saunders, 2016,p
) 749
و یپ اب ینیب نامض رفیک و یقوقح اهار ا لخاد حطس رد
یب و ی یللمیا هخسن نازیم رادرب
ریغ اه یلقت و اجم
د
م روط هب ار ابقر ؤ
دهد هاک رث .
اری لاطا لاقتنا ناکما هک ینونک کیتامروفنا ایند رد یناه وترپ رد راکفا لدابت و تاع
ندش
ت هدمو دو و هب زین رتسب سا هدش ایهم هشیدنا نابحاص رکف راثو ا
ق دیلقت و قرس ضرعم رد رار
دریگ رفع ( ،رابت
1386 صص،
41 ت 82 .) رایسب رد هک سا ه ادنا نو هب قوقح یا ا یامح یمها یب دانسا ا
یللمیا نادب هراشا هک هدش
مهم یرت دام نو ة 27 یملاعا . سا رشب قوقح یناه
3
ی ماگ ا یک اه
سخن قوقح ا یامح یکیام
. سا قح یا نابحاص ییاسانش رکف رد
لوا هاگن
، قح نابحاص
کیام ی هدنروودیدپ رکف نو قیاخ ای
دنتسه (
Saunders & Lozano, 2018,p 178
) هییوا یکیام رایعم اب هک هتخانش
یم دنوش (
Merrill, 2009,pp 450-510
.)
،ًلاثم و یبدا یکیام قح بحاص رنه
ودب رد رما ةدنروودیدپ و یبدا رثا نو
رنه
سا هک یا عوضوم رد ناریا قوقح
، م هب ب و ةدام 1 ؤم قوقح ا یامح نوناق نادنمرنه و نافنصم و نافی
( 1348
،) فیرعت
سا هدش ای
ب وم هب ةدام
15 حرط ،تاعارتخا بث نوناق اه
تعنص ی
، راجت مئلاع و
( 1386 ) مانیهاوگ ا یشان قوقح عارتخا
اهنت
ِنو ا
؛ سا عرتخم
ِدادرارق ب وم هب و هکنیا رگم هب
هر رادرب
ِقوقح هرهب ضیوفت رگید هب ار دوخ رادرب دنک
.
یکیام قوقح رد قح نابحاص صیخشت هب هراومه رکف
یمن رسیم یگداس دوش
و رکف یکیام قوقح هک اجنو ا هبن
اه
یفلتخم قح ا
، ونعم و دام ا معا
، یم لماش ار
،دوش یم لصاح رکف لام کی ا هک یتا ایتما بسح ص ،دوش
نو نابحا
دنشاب توافتم سا کمم زین قوقح (
Oliar & Stern, 2019,p 395
.) یشیپ لاثم رد
، دشاب مادختسا ا یشان عارتخا هچنانچ
،
ِنو ا عارتخا قح ًامومع سامرفراک
؛ عرتخم ناونع یعقاو رد دنچره هدیا اراد هک یسک ینعم هب
ئارا ه رد ون ا هار
یلح
شاب هنارکتبم د
سحریم(
،ینی 1387 : 237 ) قلاطا و هب شن
دو . هب هولاع هدیچیپ اب ه ورما ، تادوارم ندش رت
رشب ییوا ریگیپ
هییوا کیام ارحا و هدافتسا صوصخ رد
سین ناسو نادنچ رکف لاوما (
Dean, 1995,pp 393-436
؛) هب ب وم هب هکنو هژیو
دا و لصا یکیام قوقح اهدادرارق
انوگ دوقع بیاق رد رکف دنتسه راذگاو و لاقتنا لباق نوگ
،نای وتاک(
1401 : ص،
165 .)
1 . حرط ، راجت مئلاع ،تاعارتخا ا یتعنص یکیام دبم ناشن ،یتعنص اه
أ لدم ،ییایفارغ هنوگ و راجت رارسا ،هچراپکی اهرادم ،یفرصم اه
یهایگ دید اه
یم یامح .دنک 2. intangible
3 . ام د ة 27 ملاعا ی ناه ی :رشب قوقح
« و دراد قح سک ره ناگدن رد هنادا
ی گنهرف ی و کرش عامت ا ی
د پ رد و دنک هدافتسا اهرنه ماسقا ا و ی
فرش ملع ی تاکرب و
هس نو ا لصاح ی
م قلاخا عفانم ا دراد قح سک ره .دشاب ی
دام و شان ی ره ا ملع درواتسد هنوگ ی
بدا و ی ی ا رنه ب هک ه و دو و هدرو امح دشاب ی دوش
» .
1 . 2 . ضوم عو و ارش ی ط امح ی ت زا قوقح کلام ی ت رکف ی
یم ه وتم هنیم یا رد دو وم یناوق یسررب اب نوناق هک میوش
قیداصم شرامش ارب راذگ یامح دروم
رکف یکیام قوقح
ییوصا یلکش و وهام روم لصا ود .دراد رظن رد ار
ًلاوا : سا ناگمه شریذپ د دشاب هدش بث
و
ًایناث یاصا اراد .دشاب1
لصا رثا ندوب سوسحم هدعاق
سا یهام و لکش یب کیکفت ارب یناه ا هک دوش ارحا هاگره عقاو رد .
ةدیدپ هنارووون
هدیا یاح ا ای
ینف شور ای حرط ای
سا هدرک ادیپ سوملم و ینوریب دومن و هدش جراخ ...
یم رد هک دش رما یا هب لئاق ناوت
یم رادروخرب یامح ا رکف یکیام قوقح .دوش
رد رثا یمئاد و ی راخ یلجت هب هراشا رنه و یبدا یکیام قوقح رد یبثت
دراد دام لماح ،عرا و ابیبح(
1389 : ص،
114 .) رد دوخ عقاو را نو رد راکفا نو هک یبیاق هکلب ،دنتسین یامح دروم راکفا
هئا
یم یامح دروم دوش یکیام قوقح
یم رارق رکف دریگ
و رد ةدام 2 امح نوناق ی
م قوقح نادنمرنه و نافنصم و نافیؤ
، بوصم
1348
، و راثو ندوب سوسحم هب
« دپ ی د » نو ندمو هراشا جراخ ناه رد اه
. سا هدش
قوقح رد هک یموهفم هب یتعنص یکیام صوصخ رد طرش یا اما و یبدا یکیام
یم هدید رنه سین رورض نادنچ دوش
.
یم اعدا ناوت هک درک
ره ا کی ماظن یتعنص لاوما نوگانوگ قیداصم وب سوسحم دروم بسح هک دنراد یتیامح صاخ اه
ند
ای رورض ریغ
هاوخ رورض ن
.دوب د
ًلاثم یکیام قیداصم ا یکی ناونع هب هچراپکی اهرادم خاس حرط ا یامح صوصخ رد
ا یتعنص یم یافک حرط یا ندش راهظ نک
د ( ،عرا و ابیبح 1389
ص،
120 .) یکیام قوقح مسق ود ره رد یلک روط هب اما رکف
ةوحن ت اربا أ و درادن نوناق لومش رد ریث نوناق
ار اربا لکش عون ره ناراذگ یم یامح لومشم
.دنناد
یاصا
، 2
یتنس روط هب هک رتشیب
ش رنه و یبدا یکیام قوقح رد سا هدش هتخان
، عقاو رد
، ناشن شلات و یصخش
دننیرفو ة سا رثا . سا درف ییوا وا و سا درف یصخش یلجت رثا ،قلطم یاصا رد .دشاب یبسن ای قلطم سا کمم یاصا
هدرک دییوت ار رثا نو هک
؛ سا رد ییاح ،یبسن یاصا رد هک هچرگا
سا درف یصخش یلجت رثا
، ماو دح ات
ثو راد سا نارگید را
،هبملک(
1390 : ص،
33 .)
اراد یاصا سا یصخش موهفم
، یعون هن ( ،هبملک 1390 : صص،
35 ت 36 ؛) دب ی امح طرش هچنو هک انعم ی
بوسحم
یم ا دوش ی هک سا صخش رهظم رثا
ی دپ ی د دشاب هدنروو هخسن ًانیع نارگید راثو ا و
دشاب هدشن رادرب (
Bainbridge, 1999,p
.)39
اما ون ن م لا یعون ظاحی ا نو ندوب ی
س . شاقن ود رگا ًلاثم ی
د ا سپ یک ی
رگ ا ی کب یهباشم اهولبات هرظنم ک ،دنش
ا نودب ی هکن ی د ا یک ی لقت رگ ی ره رثا ،دنک د ی
ا هب ه وت اب ک ی
صخش ا یساکعنا هکن ی
دپ ی د صا سا هدنروو ی
یم بوسحم ل ؛دوش
مود ولبات دنچره هب
عقاو ن ون ی س . ابع هب
،رگید تر ح
یکیام قوق رنه و یبدا
لیصا راثو ا خاسنتسا لباقم رد
یم یامح ک
دن .
، یاربانب یم دنشاب هتشاد ار قوف یگژیو ود هک راثو م هب ه وت نودب ؛دنریگب رارق یامح دروم دنناوت
راک هب نو رد رثا هک دصق
یم دور
،ییافص(
1375 ص،
210 .)
شت رصنع ود یتعنص یکیام ماظن رد لیک
دنهد ة ترابع یاصا ا
ندوب دید زین و ندوب هدنروودیدپ رکف شلات لصاح : ا دن
مه روط هب هک یاب نام
د دوش عقاو یامح دروم لام نو ات دنشاب دو وم .
فیرعت هب لوا رصنع یتنس
ح رد یاصا یبدا یکیام قوق
یم کیدزن رنه و دوش
. یاصا زیامت ببس هک سا رایعم ندوب دید اما یبدا یکیام قوقح رد
یکیام قوقح و رنه و
یم یتعنص .دوش
یتعنص یکیام قوقح رد
، ف رد هک سا دید یعارتخا یپ یلبق عنص ای
دشاب هدشن ینیب (
Pollaud,
1999,p 119
؛) ای یهافش ای یبتک راشتنا قیرط ا ایند ا چیه رد عقاو رد ةدافتسا
ا مومع ارب رگید قیرط ره ای یلمع اشف
.دشاب هدشن رد
ةدام 21 نوناق حرط ،تاعارتخا بث اه
تعنص ی
، راجت مئلاع و
( 1386 ) حرط صوصخ رد رما یا یتعنص اه
ت دروم أ نوناق دیک . سا هدش عقاو راذگ
1 . 3 . موهفم کلاب چ ی ن
کلاب متسیس رد هک سا یبلاقنا و دید روانف کی یچ یم هدافتسا ایند یتیریدم اه
رد و دوش هاگیاپ ا یصاخ عون کی عقاو
یم هریخذ نو رد تاعلاطا هک سا هداد دوش
. هاگیاپ ریاس اب روانف یا اما سا توافتم هداد اه
نوچ . کی ندرک هفاضا ارب
1. originality 2. novelty
داد ة کلاب هب دید کلاب هب هداد ندش هفاضا ا سپ ینچمه و دراد دو و دعاوق یچ
یچ ریخذ ة یاریو و فذح ناکما نو
درادن هداد . کبش رد اه کلاب
ا لکشتم راتخاس رد یچ
« کولب اه
1» یم هداد هاگیاپ دراو مادا رد کولب ره .دنوش
یلبق کولب
یم هتخاس یم لصتم یلبق کولب هب ار نو هک سا یتاعلاطا لماش و دوش
کولب یا هکنیا هب ه وت اب .دنک هب اه
لیسو یتاعلاطا
کی ،دنتسه لصو مه هب
« هریجن
2» یم لیکشت کولب نو رد هک دنهد
یم رارق مه رانک رد خاس بیترت هب اه ییوا هب .دنریگ
درادن دو و رگید کولب نو ا لبق هک هکبش کولب
« یادیپ کولب
3» یم هتفگ .دوش
رف ندرک ه ا
کولب هک سا دنی هگن مه رانک رد ار اه
یم دراد ریجن و ة یم داجیا یکولب رف رد .دنک
ا د گنیشه دنی هدا
اب اه
ه ادنا ره یم صاخ یضایر عباوت دراو ا ی ورخ ات دنوش
، نامه هک
« ه
4» سا
، باث هراومه ه یا لوط .دننک دییوت ار
کلاب رد هدافتسا دروم ه عباوت .درادن عبات هب دورو لوط هب یطبر و سا یچ
هنوگ هب اه ود ندرک ادیپ لامتحا هک دنتسه ا
ًاقیقد هک هداد ی ورخ
ًابیرقت دنشاب هتشاد یناسکی هب رجنم ه عبات رد یتوافتم دورو ود چیه هک یعقاو یا . سا رفص
یمن ناسکی ی ورخ کلاب ژویونکت ارب دوش
لصاح ه تشاد اب کولب ره هک سا ینعم یدب یا . سا یتایح و مهم یچ
یم لصو نو هب یلبق کولب ا .دوش
یاریو ارب یشلات ره یاربانب کولب
ه یم راکشو هلصافلاب یمیدق ا .دوش
رد خب رد و همادا اهدربراک ،فلتخم اه
کبش رد ه عبات رگید کلاب
متسیس رد هک روبع زمر و ربراک مان دننام یمیهافم .دش دهاوخ هداد حیضوت یچ ییومعم اه
کبش رد دربراک سا لوادتم کلاب
یا رد یکیام تابثا ارب .درادن یچ ا اضف
« یمومع دیلک راگنزمر
5» ای
« راگنزمر
نراقتمان
6» یم هدافتسا یم هرهب یصوصخ و یمومع دیلک ود ا راگنزمر عون یا .دوش
یفداصت ددع کی یصوصخ دیلک .دریگ
رد نو ا هدافتسا شرتسگ و شور یا لااب ینما ثعاب یگژیو یمه و سین کمم نو ند سدح هک سا ینلاوط رایسب س متسی یپماک اه هکبش و رتو
کلاب اه ا هدش ینیچ
س (
Rawat et al., 2020,p 13
.)
2 . راثآ مومع ی کلاب چ ی ن رد تظافح زا
قوقح کلام ی ت رکف ی
2 . 1 . شقن کلاب چ ی ن رد خشت ی ص نابحاص قح و عفر ی ا شهاک واعد ی رد ا ی ن مز ی هن
روانف کلاب یچ قن یمهم رد نیم قوقح بث هدشن ، دننام یپک یار و قوقح یحارط ، افیا یم دنک . اری یم دناوت دهاوش
ینتبم رب نام
،راشتنا
،هدافتسا تامازیا
، یحلاص
، رود رد ونه قح ایو هکنیا و ة
و دهد هئارا ریخ ای سه ظافح ناکما
ارحا
یم مهارف ار أشنم یوه دنک
. یم اری ت ناکم و نام دروم رد ینیع دییأت لباق تایئز دناوت تایئز ینچمه و تلاوصحم دییو
نو خاس هب طوبرم دنک بث ار اه
کلاب رد نو قیاخ ای حارط تاعلاطا و یلصا دنس کی رازگراب . اب دروکر کی داجیا هب یچ
ینام رهم یم رجنم مکحم دهاوش ریاس و 7
یوه کی هناقیاخ رثا ره هب تروص یدب و دوش هبرصحنم راگنزمر
قلعت درف
یم دریگ هک کلاب رتسب رد لباق یچ
سا دییأت (
Richmon, 2017,p 1
.) هک یماگنه یم داجیا راب ییوا ارب رثا کی
دوش
هخسن قح ا ظافح عورش راکدوخ روط هب رادرب
یم اما .دوش
، هاگداد رد ار دوخ یکیام دیاب هدنروودیدپ ،ییامتحا فلاتخا کی رد
.دنک باث رضاح لاح رد
، اهروشک هار م اه رثا داجیا نام تابثا ارب یفلتخ هتفرگ رظن رد
ا دن
؛ نو ریثکت قح بث ،ینام رهم دننام اه
رادا رد ة یپک لک یار
، ت ای أ چیه مییوگب هک سین هابتشا ،لاح یا اب .رتفدرس دیی نو ا کی
یمن ار اه دم ناوت
دروم رد ییاهن کر
یکیام رنه و یبدا درک یقلت
. تاماقم سوت رثا اری یمن رارق یسررب دروم
دریگ . وقح هک اجنو ا م ق
ؤ قیاخ ای فی رد ًاروف
یمن بث دو وم بوچراچ راوشد فلخت تابثا ،دوش
سا کلاب روانف ا هدافتسا اب . یم قیاخ کی ، یچ
ور راکدوخ روط هب دناوت
1. blocks 2. chain 3. genesis block 4. hash
5. public key cryptography 6. asymmetric cryptography 7. time-stamped records
تابثا رما یا .دنک یکیام اعدا و دشاب هتشاد ینام رهم کی دوخ راک ص رد ار فلخت
ناسو عوقو ترو یم رت
دنک . تادنتسم اری
کلاب یچ هک دراد ار یلباق یا ظحی و یلصا قیاخ
ناشن ار رثا دییوت قیقد دهد
(
531 ,p 2018 Burstall,
&
Clark
.)
2 . 2 . دربراک کلاب چ ی ن رد تظافح زا قوقح دام ی و ونعم ی نابحاص راثآ
هب ییاتیجید یحم یم مهارف ار ناکما یا یتحار
نک هداد دنناوتب ناربراک ات د رشتنم ،ریثکت ار نو رد دو وم اه
، کارتشا و راذگ
.دننک یم اهدک ا هدافتسا اب اما هداد قوقح ا ظافح ناوت
درک یمضت ار لاتیجید اه .
یم ینچمه هداد یا ناوت
حطس رد ار اه
یریدم و روصحم یبولطم
؛درک یمضت اهدک ه ورما هک روط قح یون رگ
هتخانش کینورتکیا یحم رد رکف یکیام قو
یم دنوش (
Spinello, 2009,p 15
.) کلاب روانف قباس سا رداق یچ
ریجن ا ار ینئمطم یتاعلاطا ة
هئارا رکف لاوما یکیام
.دهد ب وم هب ةدام
11 یکینورتکیا تراجت نوناق 1382
، قباس ا سا ترابع ئمطم یکینورتکیا
« ةداد هک یمایپ یاعر اب
.دشاب کرد لباق و سرتسد رد موزی ماگنه و هدش هریخذ ئمطم یتاعلاطا متسیس کی یارش
»
هبرصحنم ه کی نو هاگتساخ زین و هدیا دو و تابثا ارب ، روانف یا رد رب درف
هداد ساسا یحم رد دو وم اه
کلاب داجیا یچ یم
.دوش تسم یا هاگره هدوارم رد دن
کبش رد هک ا لاب
ک کرادت یچ یم
دوش هب ه وت اب ،دریگ رارق دانتسا دروم
راتخاس ریغ کلاب زکرمتم نابحاص یوه ارحا ناکما ، یچ
ییوا یم ققحم هدیا یا دوش
ونعم و دام قوقح قیرط یا ا و
ناشیا
، رشن قح هلم ا و
مان رب قح و عی وت باستنا و راذگ
هریغ و
، م ظوفحم یکینورتکیا یحم رد ی
.دنام اب ،رگید ترابع هب
ه وت یگژیو هب هبرصحنم اه
کلاب درف راتخاس هلم ا ، یچ
ریغ عی وت و زکرمتم هدش
و هداد یاصا و ینما ا هدافتسا و اه
ت اب زین ،لاتیجید اه را أ
ارب ییلااب ظافح ا یون روانف یا ، رکف راثو ناگدنروودیدپ یصوصخ یکیام ا یامح رب دیک
رنه راثو ا ظافح و
. سا رادروخرب راثو ناگدنروودیدپ ونعم و دام قوقح یلک روط هب و یبدا
یب ،دیدرت شنم أ هبن ا یکی رنه اه
مهم سا رنه راثو (
Ren et al., 2019,pp 957-960
.) شنم أ چخیرات عقاو رد رنه
یاصا هک سا رنه راثو ناکیام و ناگدنروودیدپ ار رنه راثو1
یمضت یم نک د . رف ،یتنس روط هب ا
دانسا سوت تاعلاطا بث دنی
یم ماجنا یپاچ اهدیسر و ذغاک دوش
؛ هنیزه فرص مزلتسم هک رما هب و فازگ اه
سا ددعتم دارفا ریگراک .
گنه هک یما
کلاب مرفتلپ رد رنه راثو یم بث یچ
کیام مان نوچمه ،نانو تایئز ،دنوش و
چخیرات نا یتسخن یگژیو و راشت
یکیزیف اه
راثو
، رتفد کی رد تاعلاطا یا و هریخذ ییاتیجید لک
ریغ یم یمئاد و رییغت لباق دنوش
. هکبش عقاو رد کلاب اه
رتفد یچ لک
راتخاس اب هک دنتسه ییاتیجید ریغ
عی وت و زکرمتم یم هدش
ناوت ن نیزگیا د ی
ارب بسانم رتافد
شاب ذغاک لک ن
د . ،بیترت یا هب
هداد یوه قیدصت و ارحا هب رثا باستنا قح یمضت و رنه اه
ققحم یناسو یم
دوش .
هب تلاکشم ا یکی ،هولاع گرزب
اجم و یکیزیف اضف رد رما یا عوقو هک سا یبلقت راثو دو و و لع یاچ رنه ایند
هب سا روصت لباق یتحار .
ًلاثم کی ای ولبات کی یفرعم ، مسجم
لکشرییغت فای
فیرحت ای هت یم ضقن ار دنمرنه قح هدش
دنک
،هبملک(
1390 ص،
88 .) فیرحت لامعا عنم هک سا ییاح رد یا یب نویسناونک رد هدنهدرییغت و هدننک
ناگدنروودیدپ قوقح هب ع ار یللمیا
رنه و یبدا راثو (
نرب نویسناونک ،
1886 ) هب ت دروم حارص أ
سا هتفرگ رارق دیک
2. اپ ا هدافتسا اب هاگی
رب ینتبم یتاعلاطا اه
کلاب لع ا ، رنه راثو ارب لاتیجید شگنا رثا داجیا و یچ ای
یم لمع هب ریگول رنه راثو تارییغت ای فیرحت یدب و دیو
هب رثا مرح یاعر قح و مان یاعر قح قیرط یزنم
یمضت رنه راثو ناگدنروودیدپ راصحنا ونعم قوقح یم
وش د.
ت رظنم ا
، راج یم هک درک اعدا ناوت راجت اهرا اب ا یکی هب رنه عنص ه ورما
مهم سا هدش لدبم ایند .
ا یکی
یدودحم یحم رد را اب یا اه
یکیزیف یب نایرتشم یسرتسد مدع بسک ارب قح نابحاص هب یللمیا
ا ا ة سا عافتنا .
هب
فرصم ،رگید نایب سرتسد رد ًامومع رنه راثو ناگدننک
سک و هدنروودیدپ هب ی ه اوم لکشم اب وا ا ه ا ا ب
دنا
،یقداص و سردم(
1395 ص،
137 .) همه دو و اب ، یا رب هولاع ه وم یلیطعت و انورک رامیب ریگ
اه و جارح نداتفا قیوعت هب رنه اه
، ا رایسب
صرع نلااعف ییاعف هب بسن رنه داصتقا
هطساو دو و و رود هار ا اه یسو اه
ب هدش ریذپ دنا .
1. originality
2 . دام ة 6 .رركم
ضرع ،یلک روط هب یم یکینورتکیا
هنایار لیاسو کمک اب ای نرتنیا رد راشتنا و هضرع تروص ود هب دناوت تروص هب ا
ققحم یکینورتکیا و ییاتیجید دوش
رفع و رکاش(
،روپ 1399 ص،
269 .) کلاب روانف ارب دودحمان اضف سا رداق یچ
یفرعم و راثو شورف و دیرخ هاگشیامن و داجیا رنه
هئارا نابطاخم هب ار اجم رنه اه دنک
.
ًلاثم زیتیکوتپیرک ، ا یکی 1
هول کلاب رب ینتبم ییاتیجید رنه اه رد هک سا یچ
لاس 2017 مویرتا اضف رد ناربراک تلاماعت و دش داجیا کلاب 2
یچ
یم بث دوش . کلاب روهظون روانف ذگزمر اه را رب ینتبم یچ
را هدش
، هب یب صوصخ یوک
، سا (
Whitaker, 2019,p 21
.) یا
هب اب روانف لاتیجید اه را ریگراک
، هلم ا یب مویرتا و یوک
، هک هدرک ققحم ایند رساترس رد دارفا یب ار راجت تلاماعت
ره و هطساو نودب تلاماعت یا یم ماجنا یلخاد لرتنک و تراظن هنوگ
هزینکوت .دنریگ اس
رنه راثو
، هک کوت داجیا دنیارف رب
رب یاپ کلاب ییاراد ارب یچ یم یلاد یعقاو اه
هب ای دنک ترابع
رگید کوت داجیا یم ثعاب ، سا راداهب اه
ِنابحاص دوش
ِراثو قح هلماعم ًاصخش ییاتیجید تروص هب ار دوخ دننک
لاوما و راثو ا یشان دام قوقح و عفانم یریدم هب و دوخ رکف
.دن رو تردابم ارق داقعنا ناکما ر
کلاب رتسب رد دنمشوه اهداد نام یچ
رف ا دنی هاک ریگمشچ رط هب ار نو تاکرادت و تلاماعم
یم هطساو دزمراک ندش فذح اب و دهد یم صاصتخا ناگدننکدییوت هب اهلااک دوس ا رتشیب مهس اه
دبای . روانف رگید ترابع هب
کلاب تسا اب یچ نکارت یلباق ا هداف
اتمه هب اتمه اه هطساو دو و سا رداق3
دناسرب لقادح هب ار اه (
Singh & Tripathi,
2019,p 41
.) متسیس رد عی وت اه
دش ة کلاب هب ، یچ ریخذ ا ة
هاگیاپ کی ای رورس کی رب تاعلاطا داد
ة تاعلاطا ،صاخ نایم
مه
کراشم اضعا نک
هدن یم رشتنم هکبش رد ش
دو . مه ،ور یا ا یم کراشم تلاماعم یجنسرابتعا و دییأت دنیارف رد اضعا
دننک (
Ren
et al., 2019,p 958
.) عقاو رد
، کلاب روانف یب ینامتفگ ناکما دشاب یکتم اهروشک یلخاد یناوق رب هکنیا نودب یچ
ارب یللمیا
رما ؛ سا هدروو مهارف نایرتشم و رنه راثو ناگدنروودیدپ کمک رنه راثو شورف و دیرخ لیهست هب هک
یم نک د .
2 . 3 . دربراک کلاب چ ی ن رد گولج ی ر ی زا ضقن قح و تنامض اه ی ارجا ی ی
ا یکی هول اه مهم یکیام قوقح ا یامح یپ رکف
دموراک اهراک اس لامعا و ینیب قوقح ضقن ا ریگول ارب
یکیام تا اجم و رکف بکترم
ا ن روط ؛ سا ضقن یم هک
مهم درک اعدا ناوت ش ا دعب هبن یرت
ونعم و دام قوقح ییاسان
یکیام رکف یپ ینیب سا قوقح یا یمضت ارب ار ا نامض ،یخیش(
1384 : ص،
179 .) ه ورما
، ،یتباقر تراجت ناه رد
کرش یخرب تفای رترب و دوس بسک فده اب اه
رب بلقت اهلااک دییوت هب راجت ابقر ریاس
4ی هب یلع و یزنم
ا یکی
قوقح ضقن مهم قیداصم یکیام
هتخادرپ رکف دنا
. یا رد هنیم هب ، کلاب روانف ریگراک هب ، یچ
باثم متسیس ا یکی اه
تیمها ،بلقت فشک و یبایدر ارب یصصخت راذگزمر ی
یم هدنیازف یم و دبای
یمضت ار دییوت دنور یفافش دناوت دنک
فده هب و
فاحم دشخب ققحت راجت اهدنرب ا ظ .
ینتفگ هداد سا هب ا لصاح اه
کلاب ریگراک هاگداد رد دانتسا یلباق رکف لاوما و راثو ریگهر رد یچ
و اه
نام اس راد ار هطوبرم یتراظن اه دن
یم و دنشاب یتابثا ش را د او موزی بسح دنناوت .
ه ورما
، تراجت نوناق ، روانف شرتسگ اب
رتکیا ناریا یکینو
، هداد ندرمش ربارب مض هب ار یکینورتکیا لیلاد ،یتنس اضما و هتشون اب یکینورتکیا اضما و مایپ
یزنم عون
اظن رد ربتعم لیید ا دید م
یدا سا هدرک دراو اوعد تابثا ابهش(
،یهلیادبع و این 1389
ص،
194 .) هداد بث اه رد هدش
هاگیاپ اه داد ة دافتسا دروم روانف یا رد ه
، هبرصحنم یگژیو ا هک عی وت کارتشا درف
هب ،دنرادروخرب هتفای یم یبوخ
رد دنناوت
رف ا .دنریگ رارق دانتسا دروم رکف یکیام واعد هب ییاضق یگدیسر دنی
1. CryptoKitties Transaction Network 2. Ethereum
3. peer to peer (P2P) 4. counterfeit products
رد اهلااک یلصا عبنم ندوب صخشمان را اب رد یبلقت اهلااک ورب لیلاد ا یکی ةریجن
تأ روانف . سا یم کلاب
هب یچ
باثم رتفد لک ریغ عی وت و زکرمتم رد . سا رادروخرب مویرتا رب ینتبم راتخاس ا هدافتسا اب لااک یکیام ییاسانش یلباق ا هدش
یا هنیم کلاب ، یم یچ هب دناوت باثم متسیس دییأت لمع اهلااک دنک
کارتشا و هریخذ اب و هداد راذگ
راجت اه
، ا معا
چخیرات تلاوصحم قیقد
و هریغ و اهلااک یلصا عبنم
، اهرورس رب مه
ِتاعلاطا هکبش اهدون رد ریذپانرییغت و یمئاد
رارق راجت نلااعف رایتخا دهد
نداد دنویپ اب و سانش
هبرصحنم هاگیاپ هب لوصحم درف کلاب اه
اهلااک یسانش اب ناکما یچ
.دروو مهارف ار یلصا ا یبلقت هب
ولاع ة کنو ره ورب گنیشه یلباق اب ه ییاهن ه رد لااک عی وت و دییوت لحارم رد رییغت هنوگ
هب کلاب روانف ،ور یا ا . سا ریگیپ و هدهاشم لباق حوضو نام اس هب یچ
یتراظن اه
، وراد و اذغ نام اس نوچ
، لین ارب
یم رای دوخ فادها هب ناکما هکنیا هب رظن .دناسر
ةدهاشم و تلاماعت نکارت
مه ارب اه رما یا ،دراد دو و هکبش اهدون
یم دییوت دنور یفافش هب رجنم دناوت ش
و فرصم و د ینام ات دییوت لحارم ییوا ا ار تلاوصحم دییوت نایر د اس رداق ار ناگدننک
فرصم سد هب لااک هک دننک
ة یم ییاهن ریگهر دسر
دننک ریجن رد لااک یاصا ا و ة
تأ عوقو ا زین و دننک لصاح نانیمطا یم
.دنروو لمع هب ریگول اوم تارداص
ًلاثم تلاوصحم ا یکی مهم
سا هدوب یبلقت تارییغت شوختسد هراومه هک ی
ییوراد تلاوصحم ارحا ناکما هک اجنو ا و سا یتشادهب و ییوراد تلاوصحم ریغ
هعما مدرم مومع ارب یبلقت درادناتسا
رادن دو و متسیس ،د ت
یأ دی کلاب لااک یم یچ
ریجن رد یبلقت اهوراد عی وت ا ریگول رد یمهم قن دناوت ة
تأ زین و وراد یم
نارب بقاوع ا ریگول نو ا هدافتسا ا یشان ریذپان
دنک افیا اه (
Zhu et al., 2020,p 58
.)
3 . راثآ صاصتخا ی کلاب چ ی ن رب کلام قوقح زا تظافح ی
ت رکف ی
3 . 1 . راثآ کلاب چ ی ن رد لاوما بدا ی و رنه ی
3 . 1 . 1 . شقن کلاب چ ی ن بدا راثآ تلاصا زارحا رد ی
و رنه ی
نه و تایبدا ایند ابرید ا اب ر
لئسم ؤم یوه و یاصا ارحا هبور فی
چخیرات ای أشنم . سا هدوب ور کی اسدنتسم و یکیام
و یبدا رثا ا یکی رنه
هبن اه مهم ش را ییعت . سا نو
ا اب ی عت ،لاح یی یاصا ی ک م رثا ی دناوت رف ای دن و راوشد
نام ن هک دشاب رب ی
دنم ا لحت ی ل نوگانوگ اهریغتم یسررب و سا
. روانف کلاب چ ی م ی اب دناوت ئارا رازبا ا ی م ارب فافش و
وه ارحا و بث ی
کیام ی رات و ی خ ی ک رثا شخب عرس هب ی
ند ا هب ی رف ای دن نک کمک د . هب رثا ره یبدا ت رنه م ی ناوت ی ک
وه ی دی ج ی لات داد ازجم و هک دراد دو و ناکما یا کلاب رد
چ ی ا .دوش بث ی
وه ی م ی ئز لماش دناوت ی
تا ی نوچ دنمرنه مان
و وه و خاس لاس ی
دشاب کیام ره .
کیام هک راب ی
ی ک غت رثا یی ر م ی م ار نکارت ،دنک ی
کلاب رد ناوت چ
ی و درک بث رد
تن ی هج ی ک جن ی ر ة کیام ی نتسسگان ی ا ی داج .دش دهاوخ ای
ی ک رات ا فافش و حضاو دروکر ی
چخ رثا یبدا ت رنه ا ی داج بثت و ی
عورشم ی ناسو ار نو أشنم و م رت
ی دنک (
Jing et al., 2021,p 407
.)
مهم ءز أشنم ی
ند ا یا ارب بلغا و سا رنه عت
یی ش را و رابتعا ی
ک رنه رثا م هدافتسا
ی ا اب .دوش ی عت ،لاح یی
م أشنم ی دناوت دشاب راوشد
؛ هب وی هژ ارب رنه راثو دق
ی م ی رت اراد سا کمم هک فاکان کرادم
ی ی ا .دنشاب هابتشا قیرط ا
کلاب یم یچ ناوت شنم أ ی ک رنه رثا صخشم ار
رما یا هک درک م
ی دناوت یازفا هب رجنم نو ش را
رثا دوش (
Alilwit,
2020,p 548
.) هعومجم ه وم و ناراد م اه
ی دنناوت روانف ا کلاب
چ ی ارب وه ارحا ی رنه راثو أشنم و دننک هدافتسا
یا ا
حطس دوخ نابطاخم ارب قیرط ی
مهارف دامتعا ا لااب دنروو
.
3 . 2 . راثآ کلاب چ ی ن رد لاوما تعنص ی
3 . 2 . 1 . تأ ثی ر کلاب چ ی ن رب اهدادرارق ی
لاقتنا ملاع ت راجت ی و تاعارتخا
یگژیو هب ه وت اب کلاب اه
یچ
، هراشا نو هب هک دش
کلاب ، یم ار یچ هرادا ناوت
رف هک سناد ا ا
مئلاع بث و لاقتنا دنی
یم ماجنا رتشیب قد و عرس اب ار تاعارتخا و راجت س یا راب .دهد
ؤ یم حرطم لا رد ژویونکت یا ا ایو هک دوش
اقتنا اهدادرارق یم تاعارتخا و راجت ملاع ل
هدافتسا ناوت درک
رد .ریخ ای ةدام
12 تاعارتخا و مئلاع بث نوناق
، بوصم
1310 ییاح رد یا . سا نو بث هب طونم ثیاث صاخشا لباقم رد راجت مئلاع لاقتنا رابتعا هک سا هدش حیرصت ، ا
رد هک س
تاعارتخا بث نوناق حرط ،
یتعنص اه
، اجت مئلاع و ر
، بوصم 1386 نوناق ، رابرد راذگ ة رایتخا توکس اهدادرارق یا بث موزی
یمن قحلا توکس هک اجنو ا . سا هدرک دنک خسن ار یشیپ نایب دناوت
، رد راجت مئلاع لاقتنا نانچمه هک دوب یا رب لئاق دیاب
یمن و سا تافیرشت یاعر هب طونم ناریا نوناق توکس ناوت
ن رب لیید ار راذگ اد ینمض خس
سن اری . سا قباس اقب رب لصا
،یمارهب(
1401 ص،
32 .)
مئلاع اهدادرارق یا ندوب ییاضر ضرف رد هک درک ه وت هتکن یا هب دیاب راجت مئلاع یهام و درکراک هب ه وت اب یفرط ا یمن رگید راجت نیزه و دشاب اهلااک زییمت ارب رازبا دناوت
س و و ارب تاعلاطا فرصم
و فای دهاوخ یازفا هدننک
لهو رد اهدادرارق یا ندرک دادملق یتافیرشت دنچره هنیزه سا کمم سخن
اد لابند هب ییاه دشاب هتش
، ا هدافتسا اب
کلاب یم یچ هنیزه ناوت و دناسر لقادح هب ار یتلاماعم اه
هنیزه لصا ساسا رب ت
مئلاع تلااقتنا و لقن بث ایازم هدیاف
جت تاعارتخا و را هنیزه
هی وت ار نو اه یم
دنک . یداحتا حطس رد رادا رد روانف یا ا هدافتسا اب ناتسلگنا و اپورا
ة
یکیام یداحتا رکف اپورا
هنیزه دنتسناوت1
لقادح هب ار راجت مئلاع ندوب زیامتم و تاعارتخا ندوب دید و یاصا یسررب اه
.دنناسرب
3 . 2 . 2 . دربراک لاب ک چ ی ن رد اهدادرارق ی
دنمشوه راذگاو ی هرهب زوجم
رادرب ی دم و ی ر ی ت قح کلام ی ت
لمعیاروتسد دنمشوه اهدادرارق ار ادوخ یکینورتکیا اه
دنتسه رد هک اهدک رتویپماک یپ
هدش سیون دنا
صوصخ رد .
هنایار ا هکبش کی سوت کولب ای نکارت ره ،تلاماعم یجن هب ندش هفاضا ا لبق ،اه
هر یشیپ تلاماعم ا ا
، ا هدافتسا اب
کینکت یم دییأت ،یتابساحم ناوت ا دای رادقم و راگنزمر اه کلاب .دوش
عی وت گربرس ای یچ ه هدش
مه ةدهاشم دارفا
فافش و اب سا
؛ دنچره سردو ناشن اه هداد
ناشن ًاموزی هدش دنهد
ة ، سا بترم سردو نو هب هک دنتسین یصخش ولاع
رب خ
وگ هب زین متسیس هکنیا هن
اهدادرارق .دشاب سانشان هک سا هدش یحارط ا دنمشوه
، دوخ
، یارش هک یماگنه ار دادرارق یارش
هدشدای یپ تروص هب یم ار ا دشاب هدش ییعت ضرف
ِدادرارق .دننک ار دنمشوه
،دادرارق ِ یفرط راگنزمر ینما ا هدافتسا اب
،
اضما یم دننک ر نو و کلاب رد ا یم شرتسگ یچ
.دنهد
یم رظن هب م دسر
ی هداد ناوت بث اه کلاب رد هدش
یقلت یکینورتکیا اضما مکح رد ار یچ رک
د (
Gurkaynak, et al,.
2018,p 853
.) ناریا یکینورتکیا تراجت نوناق ب وم هب
، بوصم 1382
، هب هک سا ییاضما ره ئمطم یکینورتکیا اضما
طساو ص یوه نو دننکردا
ة هداد قباس و مایپ هب وا
دوش ارحا ئمطم اهویش .
یکینورتکیا اضما یارش
رد دام ة 10 نوناق
روکذم سا هدش اصحا
؛ یاب هکنو لیبق ا د
رصحنم هدننکاضما هب دشاب
حت و دنک راکشو ار و یوه و دارا
ة و راصحنا
رداص
ش هداد نو رد رییغت ره و دشاب هد پ
ت لباق مای .دشاب فشک و صیخش
،نوناق داوم ا ریسفت ینچ اب کلاب
یم یچ تائاضتقا دناوت
یارش و رکذ هدش هب ار نوناق یا رد ت یبوخ
أ یم .دنک ینچمه ، دنب قباطم
«
» دام ة 2 ناریا یکینورتکیا تراجت نوناق
، بوصم
1382 ، ریا قوقح رد نو رابتعا رد ن دو و دیدرت زین نا
دراد .
قحت ضحم هب یپ یارش ق
ینیب یم اغو ار ییار ا و یتایلمع مادقا همانرب ،دادرارق رد هدش یم دنمشوه دادرارق .دنک
ارب دناوت
هب و داجیا اهدادرارق راذگار ا
هرهب وجم راذگاو اهدادرارق ریظن ، رکف یکیام دادرارق قبط دوش ثعاب و هدافتسا ، رادرب
رکف ییاراد کیام هب لوپ لاقتنا یضتقم و بسانم نام رد
دوش ماجنا رد و
هب عورش دنمشوه دادرارق زین خادرپ مدع تروص
ئارا قیلعت ای اوتحم یبای اب نو
یم نک د (
Cuccuru, 2017,p 186
.) روانف رتسب رد رکف یکیام قوقح یریدم عقاو رد
کلاب کدییوت( بطاخم و قیاخ عفانم یب لداعت ظفح فده اب یچ صم و هدنن
فر یم ققحت )هدننک دبای
،ملاکر ( 1387 ص،
320 .)
3 . 2 . 3 . دربراک کلاب چ ی ن راجت مئلاع تبث رد ی
و تاعارتخا
یکیام قوقح رد هشیر راجت مئلاع ا یامح اد
در رکف لاوما ریاس فلاخرب و راجت یفده نو یامح ا فده
سا و هب
روظنم بسک و را اب ظفح راکو
و مرس و باقر هیا
راذگ یم عقاو ملاع بحاص وش
د
، ونسک(
1394 ص،
10 .) کلاب رد یچ
1. Design View application and TMView of the European Union IP Office (EUIPO)
