บทที่ 2
2. การรวบรวมขอมูลการตลาด การสํารวจสถานภาพทางการ
2.4 แนวคิดสวนประสมการตลาด
2.5.4 งานวิจัยของตางประเทศ
Malcolm H.B. McDonald, (1990) 10 อุปสรรคที่สงผลตอการวางแผนการตลาด คือ 1. ความสับสนระหวางยุทธวิธีหรือวิธีการ (tactics) และยุทธศาสตรหรือกลยุทธ (strategy) 2. การแยกงาน ดานการตลาดออกจากการปฏิบัติงาน 3. ความสับสนระหวางงานดานการตลาดและแนวคิดทางการตลาด 4. อุปสรรคในองคกร 5. ขาดการวิเคราะหเชิงลึก 6. ความสับสนระหวางกระบวนการและผลลัพธ
7. ขาดความรูและทักษะ 8. ขาดวิธีการวางแผนการตลาดที่เปนระบบ 9. ไมจัดลําดับความสําคัญของ วัตถุประสงค 10. วัฒนธรรมขององคกรที่ไมเปนมิตร Jimmy Hill, Pauric McGowan, Pauline Maclaran, (1998) การพัฒนาทักษะการวางแผนการตลาด ไดกลาวถึงการวิเคราะห 10 อุปสรรคที่มีผลตอความ
สามารถในการวางแผนการตลาดของ McDonald (1989) และความสามารถที่ตองการในแตละอุปสรรค ไวดังนี้
ตารางที่ 2.3 แสดงอุปสรรคของการวางแผนการตลาด
อุปสรรคของการวางแผนทางการตลาด ความสามารถที่ตองการ 1 ความสับสนระหวางยุทธวิธีหรือ
วิธีการ (tactics) และการตลาด
การตัดสินใจ/ ความรู/ วิสัยทัศน
2 การแยกงานดานการตลาดออกจาก การปฏิบัติงาน
ความรู/ ความรับผิดชอบ/ วิสัยทัศน
3 ความสับสนระหวางงานดาน การตลาดและแนวคิดทางการตลาด
ความรู/ การสื่อสาร/ การตัดสินใจ/ การวิเคราะห
4 โครงสรางองคกรกับการปฏิบัติงาน การสื่อสาร/ ความสามารถขององคกร 5 ขาดทักษะการวิเคราะหเชิงลึก การวิเคราะห/ การตัดสินใจ/ วิสัยทัศน
6 ความสับสนระหวางกระบวนการและ ผลลัพธ
การตัดสินใจ/ ความรู/ การวิเคราะห
7 ขาดหลักความรูและทักษะของการ จัดการการตลาด
ความรู
8 ขาดการฝกฝนและวิธีการวางแผน การตลาดที่เปนระบบ
การวิเคราะห/ วิสัยทัศน/ ความรู/ ความรับผิดชอบ 9 ตองจัดลําดับวัตถุประสงค ภาวะผูนํา/ วิสัยทัศน/ ความรับผิดชอบ/ การตัดสินใจ/
การสื่อสาร/ ความสามารถขององคกร 10 ความตองการสําหรับการตลาดที่
เหมาะสม
องคกร/ วิสัยทัศน/ การสื่อสาร/ ความรู/ ภาวะผูนํา
Mohammed Rafiq, Pervaiz K. Ahmed, (1995) การใชสวนผสมทางการตลาด 7P’s ผูวิจัย ไดศึกษาขอบขายของสวนประสมทางการตลาด 7P’s วามีความไดเปรียบที่ชัดเจนมากกวาขอบขายของ สวนประสมทางการตลาด 4P’s โดยมีการอางถึงสวนประสมทางการตลาดของ Kotler (1976) ที่มี
ผลิตภัณฑ (Product) ราคา (Price) สถานที่ (Place) และการสงเสริมการขาย (Promotion) แตสวนของ Boom and Bitner (1981) จะมีการดัดแปลงและขยายความเพิ่มเติมในสวนของบริการ ทั้งในสวนของ ผลิตภัณฑ (Product) ราคา (Price) สถานที่ (Place) และการสงเสริมการขาย (Promotion) และเพิ่ม
สวนของผูมีสวนรวม (Participants) ลักษณะทางกายภาพ (Physical evidence) และกระบวนการใน การทํางาน (Process) ทั้งนี้ผูวิจัยมีวิธีการดําเนินการวิจัยโดยมีกลุมตัวอยางเปนตัวแทนของ UK’s Marketing Education Group (MEG) และ European Marketing Academy (EMAC) ซึ่งผลการวิจัย พบวารอยละ 78 ของกลุมตัวอยาง (EMAC) และรอยละ 84 ของกลุมตัวอยาง (MEG) ไมพอใจกับ สวนประสมทางการตลาด 4P’s เนื่องจากยังไมเพียงพอในสวนของบริการ แตกลุมตัวอยางใหการยอมรับ ขอบขายของสวนประสมทางการตลาด 7P’s มากกวา ซึ่งสามารถสรุปจุดแข็งของสวนประสวนทาง การตลาด 4P’s ไดวา เปนสวนประสมทางการตลาดที่มีความเรียบงาย งายที่จะเขาใจและทองจํา เปน เครื่องมือการสอนที่ดี เปนกรอบความคิดที่มีประโยชนและสามารถนํามาปรับใชกับปญหาที่แตกตางกัน สําหรับจุดออนคือ ยังไมครอบคลุม เนื่องจากยังขาดสวนของผูที่มีสวนรวม (Participants) กระบวนการ ทํางาน (Process)และลักษณะทางกายภาพ (Physical evidence) การตลาดเชิงสัมพันธ (Relationship Marketing) สวนจุดแข็งของสวนประสมทางการตลาด 7P’s คือ มีความครอบคลุมมากกวา มีรายละเอียด มากกวา รวมถึงมีสวนของผูที่มีสวนรวม (Participants) กระบวนการทํางาน (Process) มีความเปน มาตรฐาน สําหรับจุดออนคือมีความยากที่จะเขาใจ และการควบคุม 3 องคประกอบใหม ซึ่งทั้งนี้สามารถ สรุปไดวากลุมตัวอยางมีความไมพึงพอใจสูงกับสวนประสมทางการตลาด 4P's สําหรับสวนประสม ทางการตลาด 7P’s ไดรับการยอมรับมากกวา
Jaksa Jack Kivela, (1997) การตลาดรานอาหาร (การเลือกและการแบงสวนตลาดของ รานอาหารในฮองกง) ผูศึกษาไดสัมภาษณรานอาหารที่ฮองกง พบวา กลยุทธการตลาดของรานอาหาร ไมไดขึ้นอยูกับคุณภาพและรูปแบบของอาหารเทานั้น แตยังขึ้นอยูกับลักษณะอื่นๆ ดวย เชน สภาพแวดลอมภายนอก บรรยากาศที่ถูกสรางขึ้น เปนตน ซึ่งผลจากการสัมภาษณ 120 ครัวเรือน โดยสุม 3 เขตของฮองกง คือ 40 ครัวเรือนจากเกาะฮองกง 40 ครัวเรือนจาก จิมซาโจย (Tsim Sha Tsui) และ 40 ครัวเรือนจากชาทิน (Sha Tin) ผูตอบแบบสอบถามสวนใหญเปนเพศหญิงรอยละ 53 เพศชายรอยละ 47 สวนใหญอายุ 45 – 54 ป รอยละ 36 อายุ 25-34 ป รอยละ 28 อาชีพสวนใหญเกี่ยวกับธุรกิจ การคา และการเงินรอยละ 27 รองลงมาเปนขาราชการ รอยละ 18 ระดับรายไดตอเดือนสวนใหญอยูในระดับ กลางที่ 20,000 – 34,999 ปอนด (1 ปอนดเทากับ 12.96 ดอลลารฮองกง) รอยละ 59 และตัวแปรสําคัญ ที่มีผลตอการเลือกรับประทานอาหารคือ คุณภาพอาหาร รอยละ 82 รูปแบบของอาหารรอยละ 63 ราคาอาหารรอยละ 62 ประสบการณใหมรอยละ 55 ซึ่งบรรยากาศและสภาพแวดลอมภายนอกยังไมใช
ตัวแปรสําคัญของการเลือกรับประทานอาหาร และเมื่อพิจารณาแตละตัวแปรก็พบวา แตละอาชีพก็ให
ความสําคัญในการเลือกรานอาหารแตกตางกัน โดยอาชีพที่เกี่ยวกับธุรกิจและการคา จะใหความสําคัญ กับความเคารพนอบนอม สูงสุดที่รอยละ 92 ขาราชการใหความสําคัญเรื่องราคาอาหารสูงสุดที่รอยละ 74 ผูที่เกษียณอายุจะใหความสําคัญกับสถานที่ตั้งสูงสุดที่รอยละ 95 สําหรับตัวแปรสําคัญในการเลือก
รานอาหารแบงตามอายุ ไดโดยอายุที่ต่ํากวา 25 ป จะใหความสําคัญกับราคาอาหารสูงสุดที่รอยละ 86 อายุ 25-44 ป ใหความสําคัญกับประสบการณใหมสูงสุดที่รอยละ 80 อายุ 35-44 ป และอายุ 45-54 ป
ใหความสําคัญกับสภาพแวดลอมสูงสุดที่รอยละ 80 และ 85 ตามลําดับ สําหรับรายได ผูที่มีรายไดต่ํา จะใหความสําคัญกับราคาอาหารสูงสุดที่รอยละ 79 รายไดระดับกลางใหความสําคัญกับคุณภาพของ อาหารสูงสุดที่รอยละ 73 ระดับรายไดสูงจะใหความสําคัญกับคุณภาพของอาหารและระดับความสะดวก สูงสุดที่รอยละ 80 เทากัน ฉะนั้นจึงสามารถสรุปไดวากลุมตัวอยางสวนใหญใหความสําคัญกับคุณภาพ ของอาหาร รูปแบบของอาหาร ราคาอาหารและประสบการณใหมตามลําดับ แตถาแยกตามอายุ อาชีพ รายไดแลว แตละประเภทจะมีตัวแปรในการตัดสินใจที่แตกตางกัน
Marcos Fava Neves (2007) แผนการตลาดเชิงกลยุทธและเครือขายความรวมมือ ผูศึกษา ไดเสนอกรอบแนวคิดเกี่ยวกับกระบวนการวางแผนการตลาดที่ปรับปรุงใหเขากับการจัดการสิ่งแวดลอม สมัยใหม เนนความรวมมือกันระหวางบริษัท โดยมีการศึกษาจากงานวิจัย การสังเกตการณ และการ สนทนากลุม (Focus Group) วัตถุประสงคของการศึกษาคือเพื่อทบทวนแผนการตลาด กระบวนการ และการประเมินขอบเขต เพื่อพัฒนาปรับปรุง เพื่อออกแบบกระบวนการวางแผนกลยุทธการตลาดที่
สรางเครือขายที่เขมแข็ง เพื่อตรวจสอบความสามารถในการประยุกตใชรูปแบบที่นําเสนอ และเพื่อ ประเมินความพรอมของบริษัทและวางโครงสรางเครือขายความรวมมือในการทําการตลาด ซึ่งผล การศึกษานี้สามารถออกแบบกระบวนการวางแผนกลยุทธไดทั้งสิ้น 12 ขั้นตอนคือบทนํา (Introduction) การวิเคราะหสภาพแวดลอม (Environmental analysis) การวิเคราะหคูแขงและสถานการณภายใน (Competitor and Internal Situation Analysis) ตั้งวัตถุประสงค (Objective) กลยุทธ (Key Strategies) สินคาและบริการ (Product and Services) การสื่อสาร (Communication) ชองทาง (Channels) การขาย (Sales force) การตั้งราคา (Pricing) การตั้งงบประมาณ (Budgeting) และการบริหารจัดการ (Management) แสดงรายละเอียดตามตารางที่ 2.4
ตารางที่ 2.4 แสดงขั้นตอนการวางแผนกลยุทธการตลาด
ขั้นตอน (Steps) การปฏิบัติ (Actions) 1. บทนํา (Introduction) ประวัติของบริษัท
แผนการของบริษัทที่ผานมา
ประเมินความเปนไปได ในสวนของการเงิน การผลิต ทรัพยากรบุคคล
ระบุทีมงานที่มีสวนเกี่ยวของในการวางแผนกลยุทธ
การตลาด
ศึกษาวัฒนธรรมองคกร 2. วิเคราะหสภาพแวดลอม
(Environmental analysis)
อธิบายเกี่ยวกับเครือขายของบริษัทที่มีอยู
รวบรวมขอมูลปฐมภูมิและทุติยภูมิ
วิเคราะหแนวโนมทางการตลาด
วิเคราะห SWOT
วิจัยและอธิบายพฤติกรรมผูบริโภค
บรรยายเกี่ยวกับความเปนไปไดในการเก็บขอมูล 3. การวิเคราะหคูแขงและ
สถานการณภายใน (Competitor and internal situation analysis)
วิเคราะหคูแขง
เปรียบเทียบจุดแข็งและจุดออนของคูแขง
แผนความรวมมือที่เปนไปได
แผนรับมือกับจุดออน
4. วัตถุประสงค (Objectives) ระบุเปาหมายและวัตถุประสงคเชิงปริมาณและเชิง คุณภาพ ในระยะเวลา 3-5 ป
5. กลยุทธ (Key Strategies) ประเมินขอบเขตทั่วไปในการสรางเครือขาย 6. ผลิตภัณฑและบริการ (Product
and services)
วิเคราะหความสามารถในการผลิต
ประเมินความสามารถของเทคโนโลยี
ประเมินสายผลิตภัณฑ
ออกผลิตภัณฑและนําเสนอบริการใหม
การตัดสินใจในการทําแบรนดใหม
การตัดสินใจในการทําแพ็คเก็จใหม
การจดลิขสิทธิ์
การควบคุมคุณภาพ
ตารางที่ 2.4 แสดงขั้นตอนการวางแผนกลยุทธการตลาด (ตอ)
ขั้นตอน (Steps) การปฏิบัติ (Actions) 7. การสื่อสาร
(Communications)
ระบุผูรับสาร
ตั้งวัตถุประสงคการสื่อสารทางการตลาด
ตั้งงบประมาณในการสื่อสารการตลาด
สรางเครือขายในการสื่อสาร
ประเมินกระบวนการทํางาน
ระบุความรับผิดชอบ เพื่อประเมินผล 8. ชองทาง (Channels) วิเคราะหชองทางและการบริการที่ใชงาน
พัฒนาชองทางใหม
วิเคราะหความเสี่ยง
วิเคราะหความขัดแยง
ประเมินนโยบายของธุรกิจการคาและสัญญาตางๆ
คนหาพันธมิตรใหม
9. การขาย (Sales force) ระบุวัตถุประสงคการขาย
ประเมินการอบรม การสรางแรงจูงใจ
ประเมินขอบขายของการขาย
โปรแกรมการอบรม
การวิเคราะหการตลาด
10. การตั้งราคา (Pricing) ระบุวัตถุประสงคของการทําราคา
ประเมินความตองการ
ระบุคาใชจายในการผลิตของบริษัทและคูแขง
ระบุความแตกตางของราคา
ประเมินความเปนไปไดในการตั้งราคา 11. การตั้งงบประมาณ (Budgeting) รวบรวม ตั้งงบประมาณ
12. การบริหารจัดการ