HSig. difltf fji^ la^ %»^S»'fe<8»t)fe8aji
'«i
mNQ nrtM, Cliua nuimlii^
I ThS. T R A N V A N L0N6 *
1. Quan nilm vl trach nhiem gi&i trinh
Trich nMim giai trinh 14 mit thuit ngfi chfnh tri phip Iy, dudc du nhip v4o nUdc ta trong qui trinh hii nhip, phat triln, nhit li trong cing tic phong, chlng tham nhiing (dapc coi 14 mit trong nhflng try cot nhim phing chlng tham nhtog Miu qua). Trach nMim giai trtnh 14 mpt chl dinh mang tinh phi quit trong quan tri cia cac quic gia phit trien. Trich nM$m giai trtnh ban thto ni khing cU Ii trach nMim phap \f, trich nMim trong thic thi cing vy, mi hdn hit ni 14 thi trich nMim ohinh tri, trach nMim dao die cua ngadi thyc tM quyin lyc nhi nadc. Cho din nay, vl mit hpc thuit vi phap I^, vin chaa ci sy gM nhin thong nhit khii mim niy Trong Nghi dinh sl 90/2013/ND- CP ngiy 08/8/2013 cia Chinh phi vl trich nMim giai trtnh cia cac cd quan nhi nUdc trong viOc thyc Men nMim vu, quyin han daoc giao (sau diy gpi tit li NgM dinh s i 90/2013«D-CP) khing daa ra khai niim dly du vl trich nMim giai trtnh mi cU dua ra khai niim vl giai trtnh vdi ngUa li viic
"CO quan Nhi nudc cung dp, giai tMch, lim ro cac thing tin vl thyc Min nhiem vu.
quyin han dtfflc giao va trieh liM^tt's||
minh trong viic thtfc hiSn nMim vu.'qt^^
ban di". Trong eic cing trinh nghiSii s ^ khii niim "trich nhiim giai trinb" i i ^ nMin dtfdc hilu v4 s i dyng chi vdi mffft oiu thinh cia "giai trtnh", bao glm'fSI,
tMch, lim ri. ' ^ Giai trtnh trong nin cing vu thttdug^i^
nMn nhin S nhieu gic d?. Ci giir t r t t ^ khia canh chfnh tri - giai trtnh cua eiti-felip khach trudc ngudi dto vl trich nhilsi e ^ minh dii vdi cac vfa dl thuic linh vtfc l ^ J quan 1^; co giai trtnh d khia canh phip-lf # 14 giai trtnh cia cing chic, viin chio khiii' xay ra cac sy viic anh hudng din tlnh d ) ^ ' din trong thac tM nMim vu, cong vy. fif viy, vl ban chit, nii dung cna "giii trtll#
khing thay dli. V4 dilu niy cung ding vfl!
giai trinh trong tit ca cic Ilnh vie khic ei*:
ddi song xi hii. Chi khi gin vdi cuni <0'
"trich nhiem", trang thii cua giai tttoh m J dudc nhin manh, tMin vl tinh chfnh trj vj^
phip \f cia ci nhto ngtfdi giai trinh. "Trii nhiim" d diy dupc Meu di 14 viic phai lil mang tfnh til thto cia chi thl vi cing 1
"trich nhiOm" theo quy dinh buic phiii th^
hiin giai tM'ch, tttoh biy, lim ri cic i
I DAn chO & Phap Iu9t 'Thanh tra Chlnh phi\
3* s^dmff^iu^
Stf 6 (291)-2016 dung giiii trtnh, di din tin ctog eua vfa dlcia giai trinh. Bin e ^ di con thl Min trich nhiim phap 1^ - phiii ehju hiu qua vl d e hinh vi cua minb
KM ngMin eiu khii niim trich nhiim giai trtnh, ching ta di dtog thong nhit vl nii dung giai trinh gim: (i) Giai thieh, lim ro cie thing tin vl thtfc Min nhiim vy, quyin h»n duoe giao; (ii) Trich nMem cua chu the trong vi$c thyc Men nMJm vu, quyin ban di. Hiy nhiin, dilu cin Iim ro cl diy 14 tinh trich nMem cia viie thtfe MOn giai trinh.
Theo each t i ^ cin d trin, chu thl thtfe Men giai trinh bdi chfnh f thic dpo die eua hp thii thue, buic phai thyc Min trudc cii viic thyc Min do phap luit quy dinh. Dilu nay cho thiy tinh trach nMim, tfnh tu giae cao hdn cia ngudi thyc Men trich nMim giai trinh. Tuy nMSn, y thic niy vin luin d n dya trSn quy dmh phip hiit, trong di xac dinh nhflng trudng hdp phai giai trinh, thdi gian, Mnh thio vi nil dung giai trinh Thyc Min trach nMim giai trtnh 14m ttog f thilc trach nhiim trong thuc tM nMem vu, dng vy. Qua di ntog cao chit Iupng boat dpng cing vy vi hjn chl cic Min tUdng tham nhung, tiiu cyc. Xa hii, ngudi dto tiep can cac thing tm qua viic giai trtnh se 14 cd sd giim sit, phan biin dm vdi cic cd quan nhi ntffc, cic eto bo, cing chflc, vien chic.
CJu titoh cua khai mem trach nMim giai trinh d mit sl ylu t l cin Iim ro, bao gim chu thl thtfc M$n trach nhiim giai trtnh; cto cfl thtfc hiin trach nMim giai trtoh; n0i dung eua viSc giai trinh.
Chi &i aye M ^ trach nMim giai trinh
theo hudng tiep cin ehung nhit bao gom ea ed quan nha ntfdc (phap nhto) vi cto bp, eong ehfle, viin chic. l\iy nhiSn, theo each tilp cin tren vl trach nMim giai trinh, d n xac lip chu thl thtfc Uin trich nUem giiii trinh la d e d nhto - cto bi, cong chic, viin chflc. Moi ca nhan ein co trach nUem giai trinh doi vdi viec thtfe Min chflc trach, nMim vu dtfdc giao. Trach nMim cia cd quto nhi nudc (phap nhto) 14 mot thfl trach nMOm ehung, ching cM dudc xac lip dfi vdi cic cd quan lim viic theo ed chl tip thl (uy bto, hpi ding). KM thyc Min cic nhiim vu cu the, cac cd quan cM con l i "cai bing", Min hflu chlnh Ii d c ca nhan vdi nhflng hinh vi (htoh ding hoac khing h4nh ding) cu the nhim thyc Men cac chflc trach, nM$m vy dUde giao.
Can cfl thyc Men trich nMem giiii trinh vl Mnh thflc d the thiy gom ca chi ding thue MOn vi giai tttoh kM co yiu clu (trUc tilp hoac bing vin ban). Vdi each tiep cin nhu a trin, tU co the thiy giiii trinh hoto toto Ii do yiu ciu - ylu t l bin ngoii tic dpng vio. Viic ci vfa ban hay ySu d u giai trinh trye tilp chi Ii cic giai doan khac nhau cia qua trinh thuc hiin trich nMOm giai trinh mi thii. Trudc hit, ngudi co trach nMim giai trinh thyc Win giai trtoh vi cic quy pham dao die, quy pham phap luit "yeu cau". Bto thto cac yen d u luin ton tai, nlu nguoi CO trich nMem khing thyc Men, se din din ngtfdi dfa, xa hpi (bao cM, cac t l chic, ngMep dofa_) yiu d u - bing vin ban, trie tiep hoic thing qua cic phudng tiin truyin thong... Viec yiu ciu niy nhu Ii giai
Ddn ChO & Phdp ludt I
X^difKt.fihtfila^ Wi'^SO-^-jW^^'i doan cudng chl, buie phai giai titoh.
Ndi dung giai trinh bao gim giai trinh vl viic ^ vi giiii trtnh nhtf thl nao. i)i giiii trinh 14 mpt dng cu gop phin ning eao Miu qui thtfe tM cdng vu, tM "giai trinh vl viie gl" d n duoc ring khap, trin tit cii d e Bnh vtfc boat dpng cia cac cd quan nhi ntfdc.
Dilu niy cM hi giii han d^ vdi d c nii dung thuic danh muc bf mit dtfdc cd quan nhi ntfdc d thim quyin ban hinh. Ngoii danh muc bf mit, tlt ca cic boat ding cua cd quan nhi ntfic diu l i A& ttfdng cua yiu d u giiii trtoh. Viic giai trtnh cin dtfa ra v4 Iim ro d c thing tm liin quan din viic Uiue Min nMim vy, cing vy, trong di bao gim thing tto vl ed sd ra d e quylt dinh vi thyc Min d c hinh vi, thing tm vl qui trinh thtfc M^n, thing tto ve quyin ban, trach nhiim eia ngudi thye hiin vi nhflng ngudi ei liin quan. Vipc giai tMch, lim ro niy dUpc dua trin nhing cto efl xic thyc vi ngudi giai trtoh phiii chiu trich nMim vl viic giai trtoh cua minh.
2. M5t sS kiln nghj, dl xuat nham hoiin thi|n phip lullt vl trich nhiim giai trinh trong phAng, ch&ig tham nhting
Nghi dmh so 90/2013/NB-CP da dua ra cich tilp cin v$ trich nhiim giiii trinh, vl trinh ty, thi tyc thUe Men trich nMOm giai trtnh. Tuy nMin, tinh thin eua NgM dinh s l 90/2013»ro-CP da khong thl Mpn ro nit vai tro eia trach nMpm giii trinh trong phong, ch£mg tham nhfag. Nhim hoto tMin eic quy dmh vl trich nMim giiii trtnh tai Nghi dtoh s l 90/2013/ND-CP, d n ngMSn cflu sia
i^i cic quy dtoh Biy theo. ciic ndi dung Tiiu'iiii^l^ boiBtb>$aqtty ^inh gin v4 trich s&E^ gilfeMnh.rfa cd cpum nitdc trong tbtic bien nM^ v^,- qtry^
dttdc giao • ; 'Ij
Nghi dinh sS 90/20ia/ND.eP khing ra mOt quan niim cu thl vl trich nh^s^.
trtnh eua eic ed quan nhi nttie, mk d^
ra khii niim vl giiii trinh. Theo di, trtnh 14 viio cd quan nhi nude dung cip, thfch, Iim ro d c thing tin vl thi;tc h ^ nMim vy, quyin h?n dU?o giao vi Irfdt' nMim eia minh trong vi^ thyc hi$n nhi^^
vu, quyin hju do. Yi^ cU dfla ra khil tafa vl giai trinh da mSt di phin nhilu f n ^ i t cua trieh nMim giai trtnh. Cin gill thlohidk cym ttt "trach nMim gili trtnh" S& a ^ thim diidc eic f nghia trong vi^e thtfe b ^ ' gili trtoh cia d c cd quan nhi nudc v i m ^ liin hi cua viOc thtfc Min trich nM$m ^ ' trtoh vdi phong, eh^g tham nhung. TrM, nMim gili trtnh khing ehi thuin t i y l i agf thi trich nM$m cing vy, trieh nhiam ph^
If mi con 14 trich nhiOm cM'nh trj, t r i i nMim dtio dflc eua nhflng ngudi thi^ \^k nM$m vy, oing vy. Thtfe MSn trach n u i ^ gili trtoh trude hit phli dya trin "nhu c i f thiy "cin" phii thyc Men gili trinh c i g ^ nhan ngudi ci trich nhi$m ehfl khing h f a ^ thyc hiSn do yiu eiu cua phip luit. B ^ eanh di, khii m$m gili trtnh ctog ein 14^
ro hdn "trich nhiSm cia minh trong vitm thtfc Men nMim vy, quyin htin di" l i , thl nio? CU 14 trach nhiim theo cic dinh oia phap lu^t hay trich nM#m nhflng hiu qui thtfc t l do viOe thiJc
I Ddn ChO & Phdp lu^t
9s»$dfmi*mi«^
Stf 6 (291)-2016 chflc txidi, nhiim vy giy ra?Ehi xiy dffiig khii n ^ "Mch nhiim gili trtoh" vfli m& liin hi vh mnc ittih nhin p h i ^ d i ^ tham idinng, cfing d n ti^ cto khii nilm S gic di ring hffli, tao o sd eho viic qoy dtoh d c nii dong cna trach nhiem gili trtnh d eac ditfdng sau eni N ^ finh so 9(V2013ffn)-CR Vdi cich tilp cin vl trach nhiSm gili trinh cna d e cd quan nhi ntfdc nhim phing, e h ^ tham nhflng, cin md ring ra khing chi 14 viic thtfc M|n trich nhiim gili trtnh theo yiu d u cna ngtfdi dfa mi cin Ii thtfc Min trach nMim gili trtnh cua d c CO quan nhi ntfdc trtfdc cac eo quan dto cil, bao gim Quib hii vi HSi ding nhfa dto cic cip. \Sic gili titoh cna d c cd quan hinh chihh nhi nudc, d e ed quto ttf phip trtfdc QuSe hii, Hii ding nhfa dfa ctog chinh 14 giai trtnh dra vdi nhto dto, doi vdi xi hii. Vl diy chfnh 14 cio oo quto dto ei, d^ d i ^ cho ^ eU v4 nguyin vong eia nhto din, nhto dto thye Min quyin lyc nhi nudc thing qua d c co quta n4y Trin ed sd do cin tilp c^n v4 xiy dtfng mit khai mim diy du, thl Win nii dung v4 vai tri, ^ ngMa cua teich nhiim gili trtnh nhim phong, chlng tham nhung.
Tbvlhal, miipngpb^un vi diiu cbinb cua Ngbi # i i aS90/2013/NB-CP doi vdi tat ca cie al quan nbi ntidc, tbim cht dm vdi tii ca cic ca quan baiBg Ittdng td ngan sacb nhi midc
H i ^ nay, Nghj iflnh s l 90/2013/ND-CP chi quy ^nh ip dyng dm vdi cac co quan htoh chinh nhi ntfdc vi d c ddn vj sU ngMep dng I$p thu^c cic co quan hinh chfnh nhi
ntfdc. So vdi quy djnh tai Dilu 32a eua Luit Phong, ch^ng tham nhtog, dffi ttfdng dilu ehinh eua Nghi djnh s l 90/2013/ND-CP hep hdn. Khoin 1 Dilu 32a eua Lu&t Phong, chong tham nhitog quy djnh vl trach nhiim gili trinh cua d c ed quan nha nudc, tflc li dffi vdi cl d c ed quan lip phip va cic cd quan ttf phap. Trach nhiem gili trinh 14 mot nii dung mdi, nin trUde mat cU quy djnh ap dung dffl vdi d c cd quan hinh cbinh nh4 nude vi d c ddn vj sU ngMip cing lap true thuoe cic co quan hinh chfnh nhi nudc. Vi sau mpt thdi gian thyc Min, d n tiln hinh ting kit, danh gii va md ring dffl tupng dilu chinh cua Nghj djnh s l 90/2013/ND-CP dffl vdi tit cl d c co quto nhi nudc. Ngoii ra, ci thl ngMin cflu di tiip cin ring hdn li ip dyng trach nMim gili trtnh dffl vdi tlt cl d c CO quan, to ohfle oi si dyng ngto sach nhi nuic.
Tbvrba, trin eo sd each tilp cin nhu trin, ein ngMSn ciu Ilng ghip cac quy djnh vl quyin yiu d u cung d p thing tin cua co quan, to chflc, d nhto vio cac nii dung cia trach nMim giii trtnh trong Luit Phoi^, chlng tham nhtag v4 Nghi dinh so 90/2013/ND-CPi.
Tbd tli, quy dinb trach nhiem phm hop trong viic giai trmh cac ngi dung Uen quan din nhieu cd quan
Trong Nghi djnh so 90/2013/ND-CP chtfa ei quy djnh dilu chinh vl mffl quan hO phffi hdp gifla d c cd quta d lien quan trong viSc gili trinh vl ctog mit nii dung theo yen can. Thflc tiin cho thiy eo nMlu nguy co din din CO nhflng trfldng hpp cin ci sU phffl hdp
Ddn ChO & Phdp lu<lt I
Q5iif.d^m9.fJttfilu4l fe>':aS6-.(ZB1)J'
cua nMlu cd quan trong thtfe Men trach nhiim gili trinh. Vf dy nhtf n h t o g vy viSc cttng do nMlu cae cd quan n b i ntfdc phffl hdp trieu khai thtfc Men hoie viie quin ly n h i nude viia theo nginh, ITnh vtfc, vtta theo Ianh tho d t o den d nhitog vu viee se hSn quan din nMeu ed quan. Vi vay, cin bo sung npi dung n i y v i o trong Nghi djnh so 90/2013/ND-CP vdi nhflng quy dinh m t a g tinh nguyin tic v l sy phffi hyp, ve trich nMim eing gili trinh trUdc xa h i i v i cae cd quan d t o ci.-
TbH nidn, bd' sung cic cbi tii kbi vi pb^un tricb nbi$m giii ti^nb
•Wic tMlu d e c h l t i i cu t b l da d i n den tMlu tfito ngMim t i c , MOu lflc cua cac quy djnh v l trich nM$m gili trtnh. Chfnh vi viy, d n tMIt ngMin cflu dtfa ra d c c h l t i i d l i p dung trong cie trudng hyp d vi phjm trong viOc thtfc MOn cic quy djnh v l trich nMim gili trinh c i a cic cto bi, cing ehfle, ngtfdi co t h i m quyin trong cac cd quan n h i nudc. Viic tilp cin trich nMim gili trtnh l i m i t thfl trach nMim n i a chfnh trj - dao dflc, n i a phip 1^, do di eic c h l t i i ctog cin tfnh din dilu niy, tranh chi Ii cic c h l t i i h i n h chlnh thing thudng. Ci t h l ngMin cito d l quy djnh t»i Nghj djnh so 90/2013/ND-CP mpt s l c h l
tai nhu: K h i n g Sanc l^nh x i t d c ^ank —f^
thi dua trong nam oing tac; k h i n g d t f ^ i ^ ^ ^ xet gidi tMiu flng cfl, b l i ^ & n : chflo V^^n^^
hdn trong thdi hem 1 n i m ; k^ to$t,'theo>^^
djnh cua p h i p l u i t v l c i n b i , c i n g chflclaVi^
21iii' sau, md rdng cac quy ( £ ^ ift$^^, sat d^ vdi vi$c tbt^ bi$n traeb nbi$m ^ tnnh cua cic cd quan nhi nitdo tiw^it^^
bidn nhiim vti, quy^ b^ dtidc giao • .'^', Vdi f ngMa 14 m§t phtfdng t h * t h y i s i ^ i quyin duyc thing tto eua ngudi d t o tro%!
phong, chlng tham nhiing, c i n d quy ^&' nhim n i n g cao vai t r i v i sy tham ^ a c f i i ngudi dan trong b i o d i m thyc M$n t r i A nMOm gili trtnh c i a eic cd quan nhinieS^^, ViOo quy dinh ey t h l v l trach nhiini ^M#^
sat oua ngtfdi din, c i a xa hOi dffi v d i , c a « # quan n h i ntfic se t h i c d l y viie thtfe iSit\
trach nMim gili trinh, bao gim c l giiiiitrii^.t dffi vdi x i hoi v i gili trtnh c i a cae cdqiaBl n h i ntfic trade cac cd quan d i n o i . Chihlfl^t viy, ein b l sung quy ifinh n i y tai ChUdngsaSf' c i a Nghj djnh s l 90/2013/ND-CP v l tl-oMte thuc Min va dieu khoin tM h i n h theo h u ® f J.
cao cd quan n h i nudc chju sU giim s i t M i t t r i n T l quoc, eac t l chflc ehfnh trj h i i v i ngudi d i n trong viie thUe h i i n nMOm gili trinh Q
Mpc 2,Cbu^,2 c„a N^ii i n i sgS9/2013m,-CPngiy 17/0/2013 cia Chlnh phi i,uydinh c M ^ ^ "
''i>':<^y'^.r^hchvitrichnhifrtieiiltrhih'dithiyr6n6idungliintrongcZnhUd^^
ve cac hen piap pbong npia tham nhung tip trung via cong khai, mmh bach vi trich nbiiZm,
I B oan ChO & Phap luat
