NghiSn ci2u Gia dinh va Gi6i
S6 4 2019
Bao flam khong gian an toan cho tre em nhin tir goc io quyen duofc bao ve
Pham Thi Tinh*
Torn tat: Viec bao ve, cham soc va giao due tre em chinh la tao nguon nhan lire chdt lirong cao, nhan t^ tao nen su phat trien ben vung cua dat nuac trong tuong lai. Do do, viec bao vc, cham soc va giao due tre em dugc xac dinh la trach nhiem cua ca gia dinh va toan xa hoi, Cong uoc Quyen tre em ra doi da dugc 30 nam nhung viec vi pham quj'en tre em van dien ra kha pho bien, trong do co tinh trang bao lire, boc lot va xam hai tre em. Vay, co co che nao de bao ve tre em khoi su boc lot, xam hai va bao lire, bai viet nay se tap trung xem xet mot s6 vi pham ve quyen tre em a Viet Nam va phan tich ca che bao dam khong gian an toan cua tre em tii goc do quyen dugc bao v^ theo Cong uoc qu6c t^
Quyen tre em va phap luat Viet Nara.
Til- khoa; Tre em; Quyen tre em; Khong gian an toan; Bao lire; Xam hai tre em.
Ngay nhan bai: 2/5/2019; ngay chinh sira: 17/5/2019; ngay duyet dang: 12/7/2019.
1. ThLFC trang t h y c hien quyen tre em 6" Viet Nam
Trong Loi mo dku ciia Cong uoc quoc te ve Quyen tre em (QTE) co gbi
"Do con non not vh the chat va tri tue, tre em can dupc bao ve va cham soc dac biet, kh ca sy bao ve thich hpp ve mat phap ly truoc cung nhu sau khi ra doi" (Lien hpp qu6c, 1989). Cong uac qu6c t6 ve Quyha tre em da
* TS., Vien Nghien cim Con nguai, Vien Han lam Khoa hpc xa hpi Viet Nam,
Pham Thi Tinh 73 khang dinh, tre em do chua phat triln hoan thien vh tbS chSt, tri tue va tam smh ly nen can^dup-c^gia dinh va xa hpi bao ve, cham soc dac biet. Ngoai nhung thii toi cSn thiSt cho su s6ng con va phat trien, tre con c k co khong gian an^toan dg vui choi, hpc tap va phat triSn toan dien ban than. Ngay nay, phan lon tre em da dugc cham soc, dupc s6ng trong su du day ca vh vat chat ya tinh tbSn; duoc tham gia bay to quan di8m, chinh ki^n trong nhiing van de lien quan den ban than, nhimg ben canh do cung con kha nhi8u tre em khong co tu6i tho, hang ngay phai hr buon trai kidm s6ng, bj bo mac, bi hoc lot siic lao dpng, bi bao Iyc, hi xam bai..,
6 Viet Nam, tinh trang boc lot, bao luc, xam hai tre em nhiing nam gin day CO chiSu hudng gia tang, dac biet la xam hai tinh due he em. Theo th6ng ke cua Bp Cong an, tir nam 2013 dhn 2017, mSi nam binh quan ca nuac CO 1.600 den 1.800 vu xam hai tre em duac phat bien, Rieng nam 2018, phat hien 1.547 vu voi 1.669 d6i tuong pham tpi, xam hai 1.579 he, Trong do, cac vu xam bai tinh due la 1.273 vu (chiam 82,3% tren tong s6 vu xam hai tre em) voi 1.237 d6i tupng, xam hai 1.293 em, Cac dia phuang xay ra nhieu vu xam hai tre em g6m: Ha Npi 88 vu, thanh ph6 H6 Chi Minh 77 vii, Dac Lak 52 vu, Tay Ninh 51 vu, Dong Nai 46 vu, An Giang va Binh Duong 42 vu, Bac Lieu, Ca Mau, Ba Ria - Viing Tau 41 vy, VTnh Long, Binh Phuoc 37 vu (Ngpc Quynh, 2019).
Bang 1. Thong ke cac vu xam hai tinh due tre em giai doan 2010-2014 Nam 2010 Nam 2011 Nam 2012 Nam 2013 Nam 2014 Toi danh ^^ ^^ 1^^ gg ^^1^^ gx ^^^^ ^t ^i^^^ g< ^^^^
vy cao vu cao vu cao vu cao vu cao HiSpdamtreem 395 477 458 529 483 563 494 561 558 651 Ctrdng dam tre em 4 6 3 4 2 2 9 1 0 5 5 Giao ciu voi tre em 287 305 364 378 371 394 424 444 596 613 Dam 6 vai tre em 128 131 131 132 137 144 126 127 143 144 Mua dam ngircri chua 6 15 15 21 5 11 9 12 12 17 thanli nien
Tongso 820 934 971 1064 998 1114 1062 1154 1314 1430 Ngu6n; So lieu thong ke - tong hop cua Toa an Nhan dan Toi cao, 2015
( d i n theo Tang Thi Thu Trang, 2016:82),
74 Nghien cuoi Gia dinh va Giai. Quyen 29, so 4, tr. 72-82
So lieu Bang 1 cho thSy, tinh trang xam hai tre em d^u tang qua cac nam, dac biet la tpi "hiep dam tre em" va tpi "giao cau vai tre em' • 'uy nhien, day chi la "phan noi cua tang bang chim", con s6 rit nho so vcri thyc te bcri hanh vi xam hai thih due tre em biSu hien rit da dang (hiep dam, cuong dam, giao cau, dam 6...), co nhimg hanh vi dh dang nhan biet, cimg CO nhimg hanh vi rat kho nhan bi^t, cang kho hem khi cac hanh vi duac thyc hien boi nguoi than, nguoi co trach nhiem day d6, cham soc tre.
Qua cac vu boc lot, xam hai hay quSy r6i tinh due he em bi phat Men thcri gian qua ma cac phuang tien tmySn thong dua tin cho thay, cac hanh vi CO the xay ra a mpi noi, mgi luc, ca hong gia dinh, a ngoai xa hpi va trong nha truang. Mpi tre em deu co nguy co b; xam hai, ca nhimg tre song trong gia dinh ngheo hay gia dinh kha gia, ca tre song 6 thanh thj hay nong thon; khong chi tre em gai ma ca tre em trai d8u co the tro thanh nan nhan cua tinh trang boc lot, bao Iyc hay xam hai tinh due. Va, doi tuong thyc hien hanh vi thucmg la nguoi co quan he gan gfli, quen biet vcri he va gia dinh nhu nhftng nguai co trach nhiem nuoi duong, quan Iy, giao due tre;
nhung nguoi than trong gia dinh, nguoi quen biet, hang xom. Hau qua ma cac hanh vi bao luc, xam hai, hoc lot tre de lai khong cbi gay ra cho cac em nhimg vet seo tren than the, ma tre con phai chiu nhimg vet thuang Icm vh mat tirib than co the anh buong den suot cupc dai, tham chi Iam cac em hi roi loan tam than, roi loan hanh vi; anh hudng den viec hpc hanli va sy phat trien cua tre.
Co the noi, bao Iyc, boc lot, xam hai tre em la nhirng hanh vi hht siic nguy hiem doi voi tre em, gia dinh va xa hpi, ca trong bien tai va tuang lai do nhung he qua cua no de lai. Day cung la banh vi vi pham quySn con ngucri, quyen dugc bao ve cua tre em. Vi vay, gia dinh va toan xa hpi ckn CO bien phap de xoa bo cac hanh vi vi pham quyen tre em, tao kh6ng gian an toan de tre em dupe phat trien toan dien, ciing la viec thyc hien nghia vu quoc gia ve bao ve quyen tre em ma Chinh phii da cam k6t.
2. Cff che bao dam khdng gian an toan cua tre em ti> goc do quyen du'o'c bao ve
Khong gian gin voi tre em nhSt do la gia dinh, truang hpc, cac di6m vui choi, sinh ho^t cpng d6ng (khong gian cong cpng) la nhiing dia dihm tre em thudng den nhat de hpc tap va vui chai. Theo Cong uac qu6c tg * Quyen tre em, tat ca tre em deu c6 quyen duac bao ve duoi mpi hinh th' de khong hi bao Iyc, xam hai, bo roi, bo mac lam ton hai dhn su phat t r "
toan dien ciia tre; cac gia dinh, co quan va cong chiic dugc giao nhiem
Pham Thi Tinh 75 CO quyen thyc h i | n cac bien phap phii hgp dh phong ngua, ngan chan va xii ly cac hanh vi bao lye, xam hai tre em.
2.1. Cff che phap ly bao dam khong gian an toan cho tre em trong luat phap quoc th
_ Cong uac quoc te ve Quyen tre em nam 1989 la van ban phap Iy qu6c t6 de cap den viec bao dam va bao ve QTE theo buong tidn bp, binh ding va toan dien nhat. Cac quoc gia thanh vien phai thyc hien tSt ca cac bien phap thich hgp de bao ve tre em khoi t4t ca cac hinh thiic bao Iyc vh thh chit, tinh than, hi ton thuong hay bi Iam dyng, bi bo mac, cham soc sao nhang hay bi ngugc dai, hi boc lot (Didu 19 Cong uac).
Ngoai ra, vide bao dam QTE ciing dugc gbi nban trong Bo luat nhan quyen quoc te: TuySn ngon nhan quyen nam 1948; Cong uac quoc te ve cac quyen Dan sy, chinh tri nam 1966 (DiSu 23, 24); Cong uoc vh cac quyen kinh te, xa hpi va van boa nam 1966 (Dieu 10); Cong uoc ve Xoa bo mpi su phan biet doi xii voi phu nii, 1979 (Dieu 5, 10, 11). Chinh phu Viet Nam la thanh vien ciia tat ca cac cong uac nay, dong nghia voi viec Chinh phii da cam ket ton trpng, bao ve va thyc hien cac QTE, khong phan biet giai tinh, dan tpc, ton giao, con de, con nuoi, con trong hon nhan, con ngoai gia thu... deu binh dang ve cac quyen va bon phan.
Cong u6c quoc ve QTE voi ngi dung xuyen suot bon nguyen tac co ban:
1) Khong phan biet doi xii trong dam bao thyc hien tat ca cac quyen tre em;
2) Lgi ich tot nhat ciia tre em phai la moi quan tam bang dau trong mpi hoat dpng; 3) Mpi tre em deu co quyen dugc sinh ton va phat trien; va 4) Tre em co quyen the hien y kien rieng cua minh, quyen do phai dugc ton trpng.
Bon nguyen t5c nay co moi quan he mat thiet voi nhau va la dieu kien tien quySt dh hien thuc boa cac QTE, dong thai ciing la nen tang de cac quoc gia thanh vien npi luat hoa vao luat phap quoc gia. Cac QTE tap hung vao 4 nhom co ban sau: (I) Quyen song con: tre em dugc song va dugc dap ling nhiing nbu cau de ton tai nbu miic song du, co nai a, dinh du&ng ya cham soc siic khoe; (2) Quydn dugc phat trien, gom nhiing thii tre em can CO dd phat tridn diy du nhSt nhu quydn giao due, vui choi, cac boat dpng van hoa, tidp can thong tin...; (3) Quydn dugc bao vd: doi hoi tre em phai dugc bao ve, ch6ng lai tdt ca cac hinh thiic phan biet doi xu, lam dung, sao nhang va boc lot...; (4) Quydn dugc tham gia: cho phep tre em dong mgt vai tro ti'ch cue trong cpng dong va dat nuac ciia cac em, gom su tu do didn dat, bay to quan diem...
Cac qu6c gia thanh vien co nghia vu phai thi hanh tat ca nhiing bien phap va giao due thich hgp de bao vd tre em khoi tat ca cac binh thiic bao
76 Nghien cu'U Gia dinh va Gio'i. Quyen 29, so 4, tr. 72-82
luc ve the chat hoac tinh than, bi thuong t6n hay bi xam hai, bi bo m?c hoac sao nhang, bi ngugc dai hoac boc lot, gom ca xam hai tmh due ^ l e u 19). Cac hanh dpng do co the g^y anh hudng nghiem trpng tdi siic khoe the chat va tam than cua tre trong ngan va dai ban, lam giam kha nang hpc t^p va sinh boat, va tac dpng tdi qua trinh trudng thanh cua cac em, Dong thoi, chiing con anh hudng tdi toan xa hgi, lam can trd sy tang tnrong kinh te, gay bat on xa hpi va sy xudng dp vh van hda. Nhirng he qua nay neu khdng dugc ngan chan va giao due kip thai se co the truyen tii die he nay sang thd he kd tidp.
Bao ve tre em khoi su phan biet doi xii la mot trong bon nguyen tac co tam quan trpng dac bidt trong thyc hidn Cdng udc (cac Dieu 2, 7, 23, 30).
Theo do, cac quyen phai dugc ap dung binh dang cbo tat ca mpi tre em, dii dd la tre em trai bay em gai, tre thupc dan tpc thieu so hay da so, tre song d thanh thi hay ndng thon, tre d mien niii hay ddng bang, tre binh thudng hay tre khuyet tat, tre la con nha giau hay con nha ngheo, tre la con nuoi bay con de, con trong hdn nhan hay con ngoai gia thii... deu bmh dang trong viec tidp can cac dich vu xa hpi co ban nhu giao due, y te, phap ly... Nha nudc phai co nhirng bien phap thich hgp dd dam bao rang mpi dich vu xa hpi ca ban nhu giao due, y te, phap ly phai ddn dugc vdi mpi tre em.
Bao ve tre em khoi sy boc lot va lam dung dugc quy dinh tai cac Dieu 10, 16, 17, 19, 20, 21, 25, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 39, 40. Cong uoc kbSng dinh, tre em co quyen dugc bao vd khdi mpi hinh thiic bao hrc, lam dung (boc lot sue lao dpng, lao dpng cudng buc, lao dpng no Ie - danh he bi tan tat roi bat di an xin, buon ban tre em va khai thac tinb due vi muc dich thuang mai, xam hai tinh d u e . ) nham bao dam toi da quyen song con ciia tre. Nha nudc c6 trach nhidm phai bao ve mpi tre em chong lai nhung hanh vi boc lot, lam dung, ngugc dai ciia cha me bay nhiing nguoi chiu trach nhiem cham soc tre; phai lap ra nhiing chuang trinh xa hpi thich hgp dd ngan ngua su lam dung va dieu tri cho nan nhan bang mpi hinh thuc, bidn phap (Didu 19). Bdi, neu ngudi xam hai, ngugc dai tre chinh la ngudi gSn giii, than thidt tre van tiep xiic va tin hrdng hang ngay thi nhirng t6n thuong nay se sau sic va nghiem trgng hem so vdi dd la ngudi la, Cac hanh dpng gay tdn thuong vd the xac gay dau ddn (danh, dap...) hoac gay t6n thuong vd tinb than (mang md, nat no, bdu rieu, xi n h u c . ) deu de Iai cac hau qua rat nang ne va lau dai doi vdi tre.
Cdng udc khing dinh, nhiing tre khong cd cha me hoac bi each ly khdi cha me vi mdt ly do nao do can dugc bao ve dac bidt (Dieu 9, 20, 21) Tre em cd quydn dugc song vdi cha me, dugc cha me yeu thuong, cham soc va bao vd. Tuy nhidn, tre em ciing cd the hi tach khoi cha me trong tmdne ban mdi trudng gia dinh khdng c6 Igi cho sy song con va phat tridn ciia tre nhu cha me Iy hdn, cha hoac mi .^ ' ' . ' ' ; , cha me
Pham Thi Tinh 77 nghidn hiit, cd bac... (Didu 32). Qui dinh nay khong can trd vide giao due tre em biet yeu lao dgng, cd y thiic giiip do cha me, giiip da gia dinh nhung vide viia siic va tuoi ctia cac em. Cong udc qui dinh ro trach nhiem ciia Nha nudc trong viec bao ve tre em chdng lai nan khai thac va Iam dyng, cac hinh thiic hoc lot gay nguy hai ddn siic khde, tinh mang bay phiic Igi cua tre; trach nhiem cua nha nudc la phai thyc hien mpi bien phap thich hgp de ngan ngira vide bat coc va buon ban tre em vi bat ky muc dich gi (Didu 34, 35, 36).
Bao vd tre em trong nhimg trudng hgp khung hoang va khSn cdp quy dinh tai cac Didu 10, 22, 25, 38, 39, ddi tugng tre em nay gom: tre trong viing bi thien tai va tham hga, tre em co cha me bi cbdt do tai nan, thien tai, bao lyt; tre em trong cac gia dinh cd xung dot, tre bi tudc mdt mdi trudng gia dinh do bi ngugc dai, cha me dm dau, bi giam, hi bo tii...; tre tj nan hoac phai tam tbdi song xa gia dinb, tre bi anh hudng ctia chien tranh, can dugc bao vd dd dugc doan tu vdi gia dinh, trudng hgp quyen khdng the thuc hien thi cac em dugc hudng su bao vd nhu tat ca cac tre em tam tbdi hay vmh vien bi tudc doat mdi trudng gia dinh (Dieu 39).
Theo Cdng udc, tat ca nhiing tre em bi tudc doat mdi tnrdng gia dinh deu cd quydn dugc hirdng sy cham soc thich hgp thay the boac cd nhiing CO sd nuoi day dd tre sdm phuc bdi vd the chat, tam ly va tai boa nhap xa hpi. Cac boat dpng nay phai dien ra hong moi trudng Iam tang cudng siic khoe, long tu trpng va pham gia cua tre.
Dd mpi tre em thidu may min trong cupc sdng ciing dugc bao ve chong Iai mpi sy phan bidt ddi xii, sy ngugc dai, xam hai, boc lot ve kinh td, su Iam dung vh thd xac va tinh due, sy Io la, sao nhang hay bd mac... Cdng udc da de ra cac bidn phap bao ve dac bidt bupc cac qudc gia phai cam ket thyc bien la didu cd y nghia dac biet quan trpng ddi vdi su song con va phat tridn cua tre. Viet Nam la qudc gia dau tidn d chau A va qudc gia thu hai trdn thd gidi ky va phd chudn toan bp Cdng udc nay, ndn vide ton trpng, bao vd va thyc hidn cac QTE dugc ghi nhan trong Cong udc la trach nhiem va nghia vy cua Nha nudc Viet Nara. Vide cac co quan cua Nha nudc, cac can bg cong chiic dugc nha nudc giao nhiem vu, cac gia dinh va toan xa hpi cung chung tay nd Iyc thuc hien va giam sat vide thyc hidn cac QTE tren thuc te la didu thyc sy co y nghia doi vdi cupc song ciia tre em - nhiing chu nhan tuang lai cua moi gia dinh, ddng ho, ciia mdi cpng dong, quoc gia va qudc te.
2.2. Cff chd bao dam khdng gian an toan cua tre em trong luat phap quoc gia
Cf Viet Nam, cac chii truong, chinh sach va luat phap vd viec bao ve, cham sdc va giao due tre em la quan diem nhat quan xuyen suot ciia Dang
78 Nghien cu'U Gia dinli va Giai. Quyen 29, so 4, tr. 72-82
va Nha nudc, dac bidt la tii khi dk nudc budc vao thdi ky md ciia va hgi nhap tbi vin dd QTE cang dugc chii trpng. Vide tham gia Cong uac qudc te ve QTE da gop phan quan trgng vao vide didu chinh Luat Tre em va mpt so luat cd lien quan trong boat dpng bao ve, cham sdc va giao due tre em tren CO sd tidp can dya tren QTE. Khung luat phap Udn quan ddn bao ve tre em da cd nhCmg qui dinh quan trpng tao ca sd viing chic trong boat dpng bao ve tre em.
Lan dau tien van dd QTE dugc Nha nudc, gia dinh va toan xa hpi cam kdt bao vd khdi bj xam hai, hardi ha, ngugc dai, bd mac, lam dung, boc lot siic lao dgng... trong mpt van ban cd gia tn phap Iy cao nhat cua dat nudc la Hidn phap nam 2013. Didu 37 ciia Hidn phap ghi ro "Tre em dugc Nhd nu&c, gia dinh vd xd hgi bdo vi, cham sdc vd gido due; dugc tham gia vdo cdc vdn di vi tri em. Nghiim cam xdm hgi, hdnh hg, ngugc dai, bo mdc, lam dung, bdc lot sue lao dgng vd nhung hdnh vi khac vi phgm quyen tri em". Ben canh do, vdi sy cong nh§n, quydn con ngudi ciing la QTE va ghi nhan sy chuydn ddi quan trgng trong nhan thiic vd tre em, tii vj the la doi tugng hudng Igi thu dgng tiep nhSn ldng nhan tii cua ngudi Idn trd thanh chu thd nam quydn ciia minh va tham gia tich eye vao qua trinh phat trien
"tre em duac tham gia cdc vdn de ve tre em, dugc quyin bdy to quan diim, chinh kiin...". Day la ydu td then chdt lam ndn tang cho viec ban hanh cac van ban luat va dudi luat, cy the hda va hien thyc hda cac quydn he em, timg budc thiic day trach nhidm ciia cac ca quan, td chiic va ca nhan dugc giao nhidm vu cham sdc, bao vd va giao due tre em, dieu ma cac Hidn phap trudc day cdn thidu.
Luat Tre em nam 2016 da cu the boa cac QTE dugc ghi nhan trong Cdng udc. Cu thd, nhdm cac quydn dugc bao vd cua tre em dupc Luat Tre em 2016 gbi nhan, gom: Quydn dugc bao vd de khdng bi xam hai tinh due (Dieu 25); Quydn dugc bao vd dd khdng hi boc lot siic lao dpng (Didu 26)- Quydn dugc bao vd dd khdng bi bao luc, bo rai, bd mac (Didu 27); Quydn dugc bao vd dd khdng bi mua ban, bat coc, danh trao, chi^m doat (Didu 28); Quydn dugc bao vd khdi chat ma tiiy (Didu 29); Quydn dupc bao ve trong td tung va xu ly vi pham hanh chinh ^ i d u 30); Quydn dugc bao vd khi gap thien tai, tham hoa, 6 nhidm moi tnrdng, xung ddt vii trans (Didu 31).
Luat ciing qui dinh cac cap dp bao vd tre em va trach nhidm ciia cac co quan hiiu quan trong vide bd tri can bd bao ve tre em d cap xa/ phudng/ thi trin (tir Dieu 47 den Didu 54); tu Didu 55 den Didu 59 qui djnh cac ca sd cung cap dich vu bao vd; ttr Didu 60 den Didu 69 qui dinh viec cham so thay the; tir Didu 70 den Didu 73 qui dinb cac bien phap bao ve tre e trong qua trinh to tung, xii ly vi pham hanh chinh, phuc hdi va tai lioa nha cpng ddng. Chuong VI qm- cuirai i£i?r,i :rn ,:ii ^.•^.^. >^.> <. •. --.. ^.'^^^ '
Pham Thi Tinh 79 sd giao dye, gia dinh va ca nhan trong viec bao vd va thyc hien QTE (tu Didu 79 ddn Didu 102).
Ngoai ra, cac Luat khac ciing cd nhiing qui dinh hen quan ddn bao vd khdng gian an toaii cho tre em nhu Luat Giao dye nam 2005 qui dinh cim triing phat than thd trong trudng hpc; Luat phdng, chdng bao lye gia dinh nam 2007, qui dinh cam cac hanb vi bao luc gia dinh, gdm ca bao luc vdi tre em; Luat Hdn nhan va gia dinh nam 2014 ydu cau doi xu binh ding giiia con trai va con gai, con trong gia thii va con ngoai gia thii, cac didu kidn ban che quyen ciia cha me trong trudng hgp cha/me vi pham nghiem trgng quydn ciia con chua thanh nien; Luat td chiic Toa an nban dan la can cii phap ly thanh lap Tda an gia dinh va ngudi chua tbanh nidn...
Co the ndi, cac co che phap ly bao dam khdng gian an toan cho tre em cua Viet Nam kha diy du. Viet Nam da dugc cpng dong qudc te danh gia la mdt trong nhimg quoc gia cd cam kdt chtnh tri manh me va cac bidn phap tich eye ve xay dyng phap luat, chinh sach, chuang trinh qudc gia... thuc hidn Cdng udc ve QTE. Cac qui dinh vd bao vd tre em khdi sy boc lot, lam dyng va xam hai tre em ngay cang dugc quan tam nham dap iing cac nhu cau bao vd tre em trudc ddi hdi ciia thuc tien. Tuy nhien, ve mat thyc thi vin cdn khoang each kha xa so vdi Luat mac dii da co nhirng thay ddi thdi gian qua.
2.3. Mot s6 kho khan, bat cap trong bao dam khong gian an toan cho tre em ff Viet Nam
Co qua nhidu van ban qui pham lidn quan ddn bao vd tre em nhung thidu sy thdng nhit trong giai thich mot s6 dinh nghia, thuat ngii, tit ngii (djnh nghia xam hai tinh due tre em, nhu: hidp dam, cudng dam, giao cau, dam d vdi tre em... chua dugc lam ro va thidu sy thdng nhat giiia cac Luat) va thieu cac qui djnh cu tbd.
Vide tridn khai thyc hien Luat tre em cdn phan tan, qua nhidu co quan chiu trach nhiem nhung luat chua quy dinh co chd phdi hgp nen cdng tac thyc hidn kem hidu qua; cdng tac phdi hgp lien nganh chua chat che.
Khudn khd phap luat qudc gia trdn co sd cac chuin myc qudc te ve QTE con nhidu khidm khuydt, ching ban Luat Trd em qui dinh do tudi tre em la dudi 16, hong Cong udc la dudi 18; mdt s6 hanh vi xam hai tinh due tre em chua dugc quy dinh d i y du va cu thd, theo yeu ciu ciia cac chuan muc qudc td.
Thidu cac tidu chuin, quy djnh va quy frinh cho he thong bao vd trd em, tir khau ngan ngira, phat hidn sdm, bao cao, can thiep cho den cac hoat dpng didu tri phuc hdi thd chit, tam Iy, giup cac em tai hda nbap cdng
80 Nghien ci>u Gia dinh va Gioi. Quyen 29, so 4, tr. 72-82
ddng, bay cac dich vu chuyen bidt va theo doi, hd trg lau dai cho tre, dac bidt la tre bi xam hai tinh due.
Chua cd CO sd dir lidu qudc gia vd trd em va thyc bidn QTE; thieu tinh thong nhat vd sd lieu giiia cac bg, nganh (Bd Cdng an. Bo Lao dpng- Thucmg binh va Xa hpi).
Viec phan bo va sir dung ngudn Iyc cho vide thyc hien QTE con nhieu bat cap va ban chd (ca vd ngudn luc con ngudi va ngudn lye tai chinh).
Nhan thiic ciia cac gia dinh va cdng ddng ve cac ky nang bao ve tre em cdn nhieu han che. Dpi ngii cdng tac vidn ca sd thudng la kiem nhiem, thieu chuydn mon nghidp vu vd cdng tac xa hpi ndn nhidu thdng tin ve tre em khdng dugc bao quat, nhidu vu viec khdng dugc phat bien sdm de ngan chan.
He thdng tu phap than thidn vdi trd em chua dugc thyc hanh rpng rai.
Tre em con thieu nhieu ky nang de tu bao ve minh trudc cac nguy ca bi xam hai, bi bao lye. Vdi nhiing tre em cd hoan canh dac biet da co quy dinh vd bao ve, cham sdc va giao due, nhung chii yeu la cac quy dinb ma chua gan vdi vide thyc thi; chua co quy dinh ve bien phap bao dam, bao vd, nbat la cac chinh sach an sinh xa bpi va phiic Igi xa bdi; chua cd cac bien phap bao vd, quy trinh phat hien, co quan tiep nban thdng bao, ca quan chii tri, CO quan phdi hgp; cac dicb vu can thiep hd trg gdm nhimg Ioai hinh nao, CO quan nao quan Iy, thyc hien; cac chinh sach trg giiip cung chua dugc luat quy dinh cu thd.
Ben canh do, trong cac gia dinb cd sy tbidu vang ngudi cha, ngudi me, tbam chi thieu vang ca cha Ian me trong gia dinh do cudc sdng muu sinh hoac do bo me ly bdn thi nhiing diia trd tbidu sy day bao true tidp cua cha me dang ngay cang gia tang cung la mpt trong nhirng nhan td chi'nh gay mat an toan cho trd hidn nay.
3. Mot so de xuat, gvi y chinh sach bao dam khong gian an toan cho tre em
Nha nudc can tang cudng cac hinh thiic truyen thong vd bao ve QTE nang cao nhan thiic cho cdng ddng va cac gia dinh trong viec phat hien tl giac va dau tranh chdng cac hanh vi xam hai, bao Iyc, quay rdi tinh duc'tre em... ket hgp dao tao ky nang vd bao vd tre em va cac hinb thiic xam hai tre em cho cha, me, ngudi cham sdc tre va cbo chinh ban than b-e va cic kv nang, bien phap phong tranh.
Pham Thi Tinh 81 Can bo sung them nhimg quy dinh trong phap luat nham tang cudng kha nang phdng, ngira, ngan chan cac nguy co xam hai, bao luc tre em; nang miic xii phat ddi vdi nhirng hanh vi xam hai tre em, dac biet la xam hai tinh due tre em.
Cac van ban quy pham can quy dinh rd tdn co quan, ca nhan co trach nhiem chinb trong tiep nhan, giai quyet cac phat bidn, td giac tre em bi xam bai, bi bao luc; he thdng dich vu bao vd tre em tai cpng ddng; bao vd tre em trong qua trinh td tung dd vide td cao, xac minh kip tbdi, nhanb chdng cac hanh vi xam bai, boc lot tre em.
Chinb phil can cho xay dyng va thuc hien dieu tra thu thap sd lieu va giam sat dii Udu cac van de tre em, bao vd tre em va thyc bidn QTE cap qudc gia.
Can quan tam ddn dpi ngii can bd, nhan vien bao vd tre em tai cdng ddng thdng qua boat dgng dao tao ky nang, hd trg tai chinh de hg cd them ddng lye dd lam vide nhim phat trien dpi ngii can bp bao vd tre em chuyen nghidp, tam huyet vdi nghd.
c i n dao tao ky nang nang cao kien thiic cho dpi ngii can bd hanb phap (cdng an, cdng td vien, thim phan) vd he thdng tu phap than thien vdi tre em va ap dyng cac bien phap pbii hgp trong xir Iy, giai quydt vu vide nham thiic diy sy phdi hgp ngi bg giira cac co quan thyc thi phap luat.
Chinh quydn dia phuong cin xay dyng mo hinh cung cap cac dich vu bao ve toan didn cho trd em; thuc hidn pban quydn cbo mpt co quan nam quydn chu tri cdng tac thu thSp va giam sat cac dfi lieu vd tre em tai dja phuang; phan bd nguon luc tir ngan sach dia phuang cho cac boat ddng bao ve trd em va ldng ghep vao cac chinh sach phat tridn ciia dia phuomg.
Xay dung co chd phdi hgp va chia se thong tin giiia cac td chiic chinh phil, phi chinh phii, td chiic xa hgi dan sy nhim nang cao iiang luc cho cac can bd, co quan nha nudc dd hoat ddng bao vd tre em chat Iugng va hidu qua.l
T^i lieu trich dan
Lien hgp qudc. 1948. Tuydn ngdn thd gidi vd quydn con ngudi.
Lidn hgp qudc. 1966. Cdng udc qudc td vd cac quydn dan sy, chinh tri.
Lien hgp qudc. 1966. Cdng udc qudc td vh cac quydn kinh te, xa hpi va van hoa.
Uen hgp qudc. 1979. Cdng udc Xda bd mpi hinh thiic phan bidt ddi xu vdi Phu nii.
Lien hgp qudc. 1989. Cdng udc qudc td vd Quydn tre em.
82 Nghien CLPU Gia dinh va Gioi. Quyen 29, so 4, tr. 72-82 Nggc Quynh. 2019. Ng^n chan toi pham xam hai tre em.
http://www.nhandan.com.vn/phapluat/item/39254002-ngan-chan-toi- pham-xam-hai-tre-cm.html.
Qudc bpi nudc Cpng hoa xa hgi chu nghia Viet Nam. 2005. Luat Giao due.
Qudc hgi nudc Cdng hda xa hdi chii nghia Viet Nam. 2007. Luat phong chdng bao Iyc gia dinh.
Qudc hpi nudc Cdng hda xa hpi chii nghia Viet Nam. 2013. Hien phap nudc Cpng hda xa hdi chu nghia Viet Nam.
Qudc hdi nudc Cdng hda xa hoi chu nghia Viet Nam. 2014. Luat Hon nhan va gia dinh.
Qudc hpi mrdc Cdng hda xa hdi chu nghia Viet Nam. 2014. Luat td chirc Tda an nhan dan.
Qudc hdi nudc Cpng hoa xa hdi chii nghia Viet Nam. 2015. Bd luat Hinh sy va td tung hinh sy.
Quoc hdi nudc Cong hda xa hdi chu nghTa Viet Nam. 2016. Luat Tre em.
Tang Thi Thu Trang. 2016. Quydn tre em cd hoan canh dac biet d Viet Nam hidn nay. Luan an Tidn sy.
