HQI NGHI KHOA HOC T O A N QUOC V £ SINH THAI VA TAI N G U Y £ N SINH VAT L^N THLf BA
DONG QUAN LY TRONG KHAI THAC NGUON LOI THUY SAN KHU VirC DAM TRA 6 , TINH BINH DINH
LE THI NAM THUAN Truang Dgi hpc Khoa hpc, Dgi hpc Hue Dim Tra O Ii mdt trong 3 dam ldn cua tinh Binh Djnh, cd dien tich mat nude 1200 - 1600ha, giap cic xi' My Diic, My Lgi, My Thing, My Chau huyfn Phii My. Dim Tri O thdng ra biln qua song Chau Tnic va cua Ha Ra, cira nay chi rnd tam thdi frong miia mua lii va boi c^n trong miia khd Do viy nude trong dam mang tinh chit nude nggt trir sdng Chau Triic bj nhiem man do nude biln xan^ nhip luc trilu cudng vao miia lu. Do vj tri dja ly die bift, dim Tri 6 cd dg kilm giim rit nhilu so vdi cac nam. trudc, tdc do nggt hoi tang da lam giim rat nhieu cic loai nude lg d viing cua Ha Ra nhu: ci Chem, c i Hdng, tdm Sii... ddng thdi xuit hifn mgt sd loai cd san lugng ldn nhu c i Bdng tugng, c i Chep. Cic loai thiiy sin cd gia tri kinh te cao la ca Chinh bong Chinh mun Chinh nhon. Bong tugng, Ba ba. Trong dd Chinh mun la ddi frrgng cim khai thac lai nim trong nhdm danh bit vdi sin lugng cao vi dem lai hieu qui kinh te Idn nen can sdm cd giii phip bio ve hieu qua. Kit qui dieutra nam 2006, chi cd 38,09% sd ngudi biet ci Chinh mun la loii cim khai thac trong khi cd den 61,91% sd ngudi khong rd. Die bift cd den 182 hg sir dung xung dien dl khai thic huy diet ngudn lgi. Danh gii ve moi frudng sdng trong dim ddi vdi'cic loii thiiy sin, cd 77,24% sd ngudi dugc hdi cho rang bj xau dan. Vi viy, viec nang cao nhan thirc cho cdng ddng vi chinh quyen trong khai thac va bio vf ngudn Igi thuy sin (NLTS) khu vuc dim Tri 6 thdng qua ddng quan Iy nghe ca la het siic cin thiet va la mgt trong cac hoat dgng idn, lau dii dugc tinh Binh Djnh khdi xudng tir nim 2001.
1. PHUONG PHAP NGHIEN CUU
Cic phuang phip dugc ap dung: Phuong phip phdng vin ban ciu tnic, thao luan nhdm, phan tich SWOT vi phdng vin hg. Cu the nhu sau:
' 1. Phuong phap dilu tra nghien ciiu thyc dja
Tl chuc dilu fra nghien ciiu thuc dja tir thing 10 din thing 12/2008 tai dja bin nghien ciiu: Sd Nong ngli^pvi Phit friln ndng thdn (NN & PTNT), Ban quin ly Dy in SPFS II Binh Djnh, huyfn Phil My vi cic xa khu vyc dam Tra O.
2. Phuang phap phdng vin thu thap thdng tin tai dja phuang triln khai mo hinh
m dip ling nhu ciu danh gii hoat dgng ddng quin Iy tir cac cip quin Iy din cgng ding va ngudi dan, Chung tdi da phdng vin cac ddi frrgng thugc cic cip, ban nganh tu tmh, den huyen, xa, tiion, chi hgi, ngudi sin xuit gidi va cac td chiic xa hgi cic cip tai dia phuang (phu nu, doan thanh men...).
3. Phuang phap hgp nhdm/thao luan nhdm cip cgng ding
Tl chiic cic cudc hgp nhdm/thio luan cgng ddng dl thu thip y kiln cua cgng ddng vl hifu qua cua ddng quin Iy, nhimg ,khd khin va giai phip cung nhu nhu cau nang cao ning lyc dugc cfng ddng thio luan va de xuit.
4. Thu thap va phan tich thdng tin thu cap
Tap hop cic tu lieu lien quan din hoat dgng ddng quin Iy d Tra 6 sir dung chgn Igc mgt s6 kit qua ngSicn ciiu da cd va cac tu lifu ve boat ddng kmh te trong do co san xuat thuy san cua cac huyfn, xa lien quan.
HOl NGHI KHOA HQC TOAN Q U O C V £ SINH THAI V A TAI N G U Y £ N SINH VAT L^N THU' BA
H. KET QUA NGHIEN CU'U
1. Cac van de kinh te - xa hgi, khai thac va bao vf NLTS khu vyc dam Tra 6
Nhu da frinh biy, cd 4 xa lien quan din khu vuc dim Tra 6 , trong dd dien tich mat nude Idn nhit vi trai dai la xi My Thing. Hf thdng giao thdng lien xa da be tdng hoi, difn ludi quoc gia vl din tan thdn xdm vdi ty le 98%. Lyc lugng lao dgng khi doi dao, chilm khoing 50% dan s6 ciia 4 xi. Tong difn tich dit cua 4 x i li 12.053ha vi dan sd 37.549 ngudi, mat do tmng binh 312 ngudi/km^ Hoat ddng kinh tl tip tmng chii ylu la ndng nghiep vi tiiuy sin nhung nhd le, ci thi, ty If ddi ngheo cao (31,91% d xa My Thing va 34,54% d xa My Diic). Die biet trinh do dan tri tiiip (37,62% cip I vi 48,23%> cip II). Sohg khai thac thuy san nhilu nhit tap tmng a xa My Chau (356 hd d thdn Chiu Tnic) vi My Thing (360 hd). Nghi khai thac chinh chu ylula cic loai nghi: dep 39%o, ludi cudc 34%), ludi 3 mang 12%, Id - bdng 8%; cic nghi khic chilm 4% (cit vd, soi den, bit 6c, nom...). Thdi gian khai thic dat sin lugng cao tir thing 8 den thing 3 nim sau. Mdt thyc tl la khai thic huy dift da v i dang lim suy giam nghiem trgng ngudn Igi thuy sin cua dim. Viec sir dung ludi cd kich thudc mat ludi nhd de tan thu tdm ca Ii hifn tugng phd biln cua ngudi din d cic xa ven dim. Do vay, da lam syt giam sin lugng khai thic: chinh nghi dang sio giim 90%., ca nghi ludi giim 50%), tdm nghe dep giim 46%i so vdi nam 2000.
2. Danh gia vifc thuc hifn dong quan ly trong khai thac va bao v | NLTS d khu vuc dam Tra
6
2.1. Xa My Thing
My Thing li mdt xa ngheo vimg trung, cd 8 thdn phan bd ven dam Tri O, ven bien bai ngang vi cich trung tam huyfn 30km. Hoat dgng phat trien kinh te cua xa tap tmng vio cac khu vyc chinh gdm ndng nghifp, khai thic va nudi frdng thuy sin, lam nghiep va cic nghe tmyen thdng gdm che di, det chieu, lam nude mim, khai thic than bim. Hudng iing phong frao "Toan dan tham gia bao ve ngudn Igi thuy sin" UBND xa da td chirc hgp dan 8 thdn trien khai thyc hifn xiy dyng md hinh ddng quin ly NLTS dim Tra 6 cd sy tham gia cua ngudi dan. Thinh lap nhdm hat nhan bao vf NLTS cd 12 thinh vien, chii yeu la ngudi dan ty nguyfn tham gia. Ngudi dan ty nguyfn hgp ban, thdng nhit viec xay dyng va thyc hifn quy che "Quan Iy, bio vf, khai thac vi tii tao phit trien ngudn lgi thuy san dam Tri 6 " . Nhdm hat nhan boat ddng theo cic chiic ning va Ijch trinh cu the dugc chinh quyen xa hd trg phdi hgp thyc hien fren nguyen tic ty nguyen.
Hoat ddng ddng quin Iy NLTS d xa My Thing dat dugc nhilu kit qua tdt, dugc nhan dan khen nggi la nhd sy quan tam v i thong nhat cua Ding uy, chinh quyln vi nhan din phdi hgp tot vdi cac ban nganh, hdi, doin the trong thyc hifn chu tmong cua tinh; sy nhiet tinh cd trach nhifm cua nhdm hat nhan, sy ddng thuan cao ciia bi eon va boat ddng thdng tin hai chilu kjp thdi hifu qui cua dudng day ndng dugc thilt lap giira ba con/cgng ddng vdi nhdm hat nhan va chinh quyen va ngugc lai. Xa dugc xIp loai tmng binh nam 2006 va loai xuit sic nim 2007 trong phong trio bio vf NLTS ciia tinh.
2.2. Xa My Thanh
My Thanh Ii xa nim phia ddng huyen Phu My, cd dudng bd biln dii 7 km va phia tay nam giap dam De Gi vdi difn tich 1580ha. Nhan dan trong xa chii ylu lim nghi khai thic biln va gan bd (ddi tiu xa bd 217 chile vi 28 tau gin bd cd tong cdng suit 14.466 CV) vi nudi thuy sin tren 75ha vdi 120 hd. Thyc hien Chi thj sd 12/2005/CT-UB ciia UBND tinh, chinh quyln xa v ^ dgng ba con ding ky tham gia, xiy dyng kl hoach, phdi hgp vdi cic hgi, doan thi friyen tmyen sau rgng bing nhieu hinh thii'c vdi 216 dgt hgp dan cd 8600 ngudi tham gia; van dgng dugc 5400 lugt ngudi ky cam kit, thyc hien 360 lin phat thanh tren dii truyin thanh xa. Thyc hien
1098
HOI NGHI KHOA HOC TOAN Q U O C V £ SINH THAI VA TAI N G U Y £ N SINH VAT LAN THU BA
chl dg bao cio tmng tiiyc vi kjp thcri. Nhin chung hoat dgng bao ve NLTS d xa My Thanh tiiuc hifn tdt 3 tieu chi chung v l cam kit vdi Chi cyc bio vf NLTS tinh. Tieu chi bio vf NLTS dugc ba con die bift chu trgng, khdng cd tmdng hgp nio vi pham trong khai thic thuy sin, nhan tiiiic ciia bi con vl bio vf NLTS dugc aang cao. Tuy nhien dim D I Ghi van cdn nhilu phuang tifn khai thac trai phep ciia cic dja phuomg lan can, do viy cin cd sy phdi hgp lien huyfn lien xa vdi quy chl boat dgng rd ring dl thyc hifn bao vf NLTS ciia dim hifu qui lau dii. Xa dugc kip loai xuit sic vi de nghj tinh khen nim 2007 va loai xuit sic nim 2006 trong phong trio bio vf NLTS cua tinh.
2.3. Xa My Lgi va My Dire -
My Lgi Ii 1/8 xa ven bien, ven dim cua huyfn Phii My cd 100% sd hg boat dgng kinh te thuy sin ding ky tham gia phong trio bio vf NLTS tir nim 2001. Chinh quyln xa tilp tyc dgng vien khuyen khich cic hd NTTS ddng thdi chi dao cac nginh chuc ning phdi hgp vdi td bio vf NLTS cua xa quin ly chit che v i nghiem khic xir ly cic ddi tugng khai thac thuy sin bing xung difn. Do vay hifn nay sd lugng c i giong dugc tha tren dim Tra 6 phat friln tot, nguon thuy sin ty nhien ngiy cang ting. San xuit ndng nghifp khi dn djnh vi phit trien. Sin xuit tilu thu cdng nghifp vdi cic mit hang chii yeu nhu diy dua, di che, gd gia dung... Thuang nghifp djch vy cho nhu cau tieu dimg, di lai, van chuyen dang timg budc phat trien ve sd lugng vi hifn dai hon.
Xa dugc xep loai xuit sic lien tyc hai nim 2006 va 2007 trong phong trio bio vf NLTS ciia tinh. Xa My Dire cd ty If khai thic va NTTS chiem cao nhat trong cic ITnh vyc boat dgng kinh te tren dja bin xa. Ngoii ra cdn cd sin xuat lim nghifp vi nghe tmyen thong. Sd tau thuyin cd 105 chiec, trong do 71 thuyen khai thic xa bd vi 34 thuyen cdng suit nhd khai thic ven bd.
Tong difn tich nudi trdng la 22,5ha trong dd nudi fren cit ll,7ha vi hd ven sdng 10,8ha. Xa dugc xIp loai xuat sic nim 2006 vi loai khi nim 2007 trong phong frao bio vf NLTS.
2.4. x a My Chau
Xa cd 8 thdn vdi tren 3000 hg, trong dd ed 4 thdn thugc difn chinh sich mien niii. Hoat dgng kinh te ciia xa tap tmng vio khu vyc kinh tl ndng nghifp chiem 75%, thuang mai - djch vy:
chiem 10%), thiiy sin: chilm 10%) va nghe phu (lim binh tring, ren, bao ric tre xim thuyin, lim diu phyng): chiem 10%). Trong 8 thdn ciia xa, chi cd thdn Chau Tnic vdi 356 hg lim nghi khai thac tmyen thdng tren dam Tra 6 vi dim Chau Tnic. Thdn Chau Tnic da van dgng dugc 300/356 hg cam kit khdng sir dyng xung difn khai thic tdm ci vi thyc hifn khi hifu qui. Dong thdi da dgng vien nhan dan ty nguyfn quyen gdp dugc 0,5 frifu ddng mua ci gidng thi xudng dam vao djp diu nim 2008.
3. Hifu qua ciia thyc hifn dong quan Iy
Hoat dgng dong quin Iy d khu vyc dim Tra 6 t$p trung vio ITnh 'vyc quin Iy cic hoat dgng khai thac thuy sin theo hudng bin vtrng. Be xiy dyng md hinh nay cin cd hf thong vin bin phap quy dugc huih thinh tren eo sd cic quy djnh cua Nhi nude vi cic dl xuat ty nguyfn ciia ngudi dan vi cgng dong. Tinh din thdi dilm thing 12/2008, da cd 17 vin bin gom cic quy djnh, quylt djnh, tham luan, bio cio tdng ket lien quan den dong quin ly vi bio vf NLTS d khu vyc dam Tri 6 thugc cic cap tii UBND tinh, sd NN & PTNT, cue bio vf NLTS, UBND huyfn Phil My, phdng NN & PTNT, UBND cic xa. Cic boat dgng dong quin ly tren vimg dim Tra 6 da dem l^i nhumg hifu qui thilt thyc. Tir thyc trang cua dja phuong cd nguon Igi tdm ci giim do sir dyng nghi cim (xung difn) nen myc dich ciia dong quin Iy li phii lam sao ban che tir do di den loai bd hoin toin loai hmh khai thic buy dift v i vi pham luat bio vf NLTS. Cic cgng dong da quin frift chi thi, chu tmong ciia UBND tinh v i chi cyc bio vf NLTS vl xiy dumg md hinh va van dgng ba con ty nguyfn tham gia thyc hifn. Cic vin bin thdng nhit yl quy che hoat dfng ciia timg chi hgi cua cic xa vimg ven dam li y chi ddng thuan ciia bi con de xuit.
HQI NGHI KHOA HOC TOAN QUOC V£ SINH THAI VA TAI NGUY£N SINH VAT IAH THLf BA Theo quy che, nhirng ngudi hanh nghi khai thac buy dift thyc hien chuyin nghi sang khai thic thu cdng, nghi ndng va nghi lim binh tring. Cic hg khai thac lam cam kit khdng khai thac bing xung difn va chit nd, tha them ca tdm xuong dim, bao ve tdm ca frong dim. Kit qua khao sat cho thiy hien nay so hg khai thac xung dien, chit nd giam nhilu: xa My Chau tii 20 - 25 hg nay chi cdn 5 - 6 hg. My Diic tir 300 hd nay chi cdn khoing 50 - 60 hg (20%), xa My Lgi cd tren 10% so hd cam kit thyc hien tot frong "tdng sd 127 hd. Xa My Thing thyc hifn dong quin ly hieu qui^ huy ddng nhan dan toan xa lam cam kit khdng sir dung nghe cim vdi 363/2442 hd. Xa thinh lip ddi min fra tray quet gdm 20 ngudi va 6 trudng thdn; nhdm hat nhan gdm nhirng ngudi ty nguyfn vi lim vifc khdng cd thii lao.
Miic xu phat hinh chinh cic tmdng hgp vi pham dugc xa dl nghi huyfn ra quylt djnh ip dyng cao hon frudc diy nhilu (0,5 frifu ddng/vy frudc day va 2,0 trifu dong/vu hifn nay) la cdng cy hifu lyc giiip nhdm hat nhan vi dgi tray quet boat ddng higu qua. Kich thudc ca khai thic cung dugc quy djnh thdng qua mit ludi 3. Hien chi cdn 20/86 trudng hgp dimg kich difn, thu nhip cua bi con tang tir 20.000 d/ngiy len 100.000 d/ngay hifn nay. Cd dugc thinh qua nay li nhd cd sy ring hg ciia b i con, sy chi dao dilu hinh thudng xuyen cua Ding uy va chinh quyln phoi hgp vdi cic doin thi. Mgt dudng diy ndng vdi Chii tich UBND xa kiem thanh vien Hgi ddng dilu hinh lien xa (HDDHLX) dugc thilt lip dl thdng bio v i kip thdi phit hien xii ly cic traomg hgp vi pham. Ddng quin Iy d xa My Thing the hifn hifu qui khdng nhiing bao vf NLTS tdt ma cdn ting sy da dang loii, ting nguon giong thdng qua vifc ty nguyfn gdp kinh phi cua ba con mua ci gidng thi xudng dim: da thi dugc 2 dgt trong nam 2008 vdi sd tien 6.000.000 d. Ca gidng gdm cic loai ci chep, me hoa, me vinh, trdi, trim mua tai Tram thyc nghifm Sin xuit giong va NTTS My Chau thugc Sd NN & PTNT tinh Binh Djnh. Day la boat dgng nim trong dgt thi ci giong xudng dim Tri 6 cua huyfn Phii My thing 1/2008 vdi 9 trifu ddng.
Ket qui phdng vin cip xa vi cip cgng ddng cho thay each day 3 - 4 nim san lugmg ci frong dam bj khai thic can kift nen thu nhap cua ngudi hanh nghe khai thac thu cdng thap, ddi song khd khin: 1-2 kg ci/ngiy vdi 20-30.000 d/ngiy (nghe ludi va Id). Hien nay nhd thyc hifn ddng quin Iy ngudn Igi tdm ci ting len vi da dang loii xuat hifn nhieu hon die biet li ngudn gidng ci Chinh mun. Bong tugng, Thit lit, Dilc, Chep, Lui, Ldc, Ram cho sin lugng Idn ting hifu qui khai thic binh quin horn 100.000 d/ngay. Nghe dgp trudc day khai thic chi 1kg tdm/ngay nhumg hifn nay sin lugmg tang dat tren 3 kg/ngiy va c i chinh, ci ldc khai thic ting ding ke.
Cic "d rdng rdng" trirng ci ldc phan bd rat nhieu tren dam.
4. Nang luc tham gia quan Iy ciia cgng dong va nhdm hat nhan
Khu -vorc dim Tri 6 cd 4 xa vdi 4 nhdm hat nhan va mgt HDDHLX dugc thanh lap theo quyet djnh cua UBND huyfn Phii My va cic xa lien quan. Thyc hifn dong quin ly, cic cgng ddng d day di ty hgp ban td chiic, lien kit phdi hgp vdi nhau frong qua frinh triln khai va duy tri boat dgng. Mgt trong nhiJng khic bift ndi bat ddng thdi la uu dilm la sy hinh thanh hgi dong lien xa dl phdi hgp thyc hifn giira cac xa cimg cd sd htru v i khai thic nguon Igi ty nhien fren mdt mit nude chung la dim Tri 6 . Tii nguyen chung, thy hudng chung v i bao vf duy tri, dieu hanh do dd cung phii cd sy thong nhit la hf qua cua mdt qui trirtii ban bac cdng khai, dong thuan cao ciia cic xa trong -viing. Nhdm hat nhan d mdi xa boat dgng hifu qua nhd phoi hgp vdi hgi ndng dan - mgt td chuc nghi nghifp rgng ldn v i lau ddi ben canh chi hdi nghi ci hay chi hgi nudi_tdm tren mdi ling xa ven biln v i dim pha ciia Nam Trang Bg va miln Trang ndi chung. Nhdm cdn dugc hd trg tich cyc bdi dgi tray quet tuin tra boat dgng thudng xuyen tren dam. Td tray quet cd 20 thanh vien do phd chu tjch UBND xa lam td frudng, die bift trong cac thinh vifn niy ed chu tjch hgi phy nir xa.
1100
HQI NGHI KHOA HQC T O A N Q U O C V £ SINH THAI VA TAI N G U Y £ N SINH VAT UVN THU BA
Cin cd cai tien vl cich thirc td chirc, dilu hinh ciia HDDHLX dl dat dugc hieu qua dong quin ly rd rft va dn djnh ban: bd sung dieu 5 frong ndi dung quy chl lim vifc ciia HDDHLX la vj chii tjch ciia hgi ddng nen li mdt dai difn ciia lanh dao huyfn, phd chii tjch tryc ciia HDDHLX mdi li ngudi dugc cir luan phien tir lanh dao cac xa lien quan. Hoat dgng ciia hgi ding lien xa nen thudng xuyen 01 lin/thing sau cudc hgp cua chi hdi nghi ci va nhdm hat nhan cac xa de nim bit tinh hinh vi cd phuong in hoat dgng ngin han vi dii han cy thi.
5. Vai tro ciia phu nir trong dong quan Iy d viing dam Tra 6
Phy nir Ii bg phan cau thinh quan trgng ciia viing dan cu, ciia xa hdi va gia dinh tu bao dcri nay. Tuy nhien, trong boat ddng ddng quan ly bio vf va khai thic nguon Igi thuy sin vimg dim Tra 6 xet vai trd cua ngudi phu nu cdn qui khiem ton. Kit qui dilu tra cho thiy phy nir cdn thieu nhift tinh, it quan tam den boat dgng dong quin ly tai dja phuong vi hg cho ring dd la cong vifc cua nhdm hat nhin - ma nhdm nay thi gdm tit c i la nam gidi! Phy nir d -vimg dim Tra 6 ciing nhu cic vimg ndng thdn ven bien khic d Binh Djnh cd miic dg tham gia vao cic cdng tac xa hgi rit han che. Cin nhan manh l i trong'boat dgng khai thac bing xung difn thi phy nir thyc hifn chiem ty If cao, tren 60%). Nguyen nhin ed nhieu nhung chii ylu la do chj em cd trinh do hgc van thip, do quan nifm xa hgi trayen thong, bin thin chj em cdn thilu ty tin vi y chi dl ty khing djnh vai trd trong cgng ddng vi gia dinh. Ddi vdi boat dgng ddng quin Iy vifc van dfng chj em tham gia tryc tiep frong tit ci cic khiu deu hiu nhu bj bd quen, tham gia cic hgi thao, tip huan qui ban che trong khi cin bg hgi vi chi hgi tuyen tmyen van dgng cdn kem hifu qui.
6. Nhirng khd khan noi cgm trong thyc hifn dong quan ly
Thyc hifn ddng quan ly frong khai thic thuy sin khu vyc dam Tri 6 cd nghia la phii ndi
"KHONG" vdi khai thic buy dift. Tir dd se cd mgt bg phan din cu thieu ty giic, ham lgi trudc mit da chdng ddi, cin trd dgi tray quet v i nhdm hat nhin (phi ghe). Mgt sd khac van bat chap hanh nghi chilm 15 - 20% so vdi trudc day. Dja bin bio vf khai thic qui rgng, lyc lugng tray quet vi nhdm hat nhan mdng, ho^t dgng trii phep len lut ve dem nen khd khin trong ngin chin.
Sy chdng tri nhieu khi rit quyet lift, ngoan cd cua nhtrng ngucri vi pham khi hg bj xir Iy (cd hifn tugng dimg dao de dga) gay nhieu bat Igi, nguy hiem va an toin tinh mang cho dgi ty quin.
Chinh quyen cip tren vi cin bg chi cyc bio vf NLTS can kiem tra ddc thuc thucmg xuyen, kjp thdi trong nim bit vi giii quylt khi cd tinh huong xiy ra. Mgt so xa nhu My Diic, My Lgi vifc chgn thanh vien nhdm hat nhin chua guong mau, thieu trich nhifm. Hoat dgng ciia nhdm chua thucmg xuyen va it khi trien khai cd day du cic thinh vien cua nhdm tham gia. Cin cd dai difn phu ntr tham gia nhdm hat nhin, la ho trg quan frgng cho dong quin Iy hifu qua.
m . KET LUAN
Qua tiiyc tl dieu tra khao sit cd thi nhan thiy boat dgng ddng quin ly frong khai thic va bio vf NLTS khu -vyc dim Tra 6 cd nhiimg thanh cdng vi ton tai rieng. Dong quin Iy frong khai thac va bio vf NLTS d •viing dim Tra 6 la die trung eho boat dgng khai thac bin vtrng, bio vf da dang loai tiiuy sin triln khai d mirc dg md hinh. Vin dl noi cgm li phuang phip quin ly, van dgng myen trayin giio dye hifu qui dl dgng vien toin dan tham gia vio cic hoat dgng chong khai thic bing xung dien va khai thic buy dift ndi chung dang dien ra tren dim. Nghien cmi ho trg qui trinh thilt lip quyln lap phap vi hgp phip, hoan thifn bg miy frr quin d cgrig dong tren pham vi rgng - lien xa, nhdm hat nhan va td ty quin la mgt trong nhtrng yeu ciu cip thiet dl hoat dgng ddng quin ly vl khai thic bio vf NLTS d Tri 6 thanh cdng on djnh va ngiy cang hifu qui.
HQI NGHI KHOA HOC T O A N Q U O C V £ SINH THAI V A TAI N G U Y £ N SINH VAT L \ N THU' BA
Nhirng van dl chung can khic phyc sdm cd lgi cho boat dgng ddng quan ly nhu van dl gidi va bmh ding gidi, phuong phip quin ly, giai quylt xung dgt, nang lyc trayen tiidng, cac vin de ky thuat va sinh kl iing dyng. Xiy dyng lyc lugng bao ve NLTS tuong ty lyc lugng kilm lam trong cdng tie bao vf rimg. Dong thdi sdm cd giai phap dong bg d l nang cao nang lyc ddng quan Iy cin phdi hgp Idng ghep vdi cdng tie dan sd kl hoach hda gia dinh. Bao vf tai nguyen va sinh ke bin vumg cho cic cdng ddng ngu dan phai chu frgng vin d l kilm soat sy gia ting dan so hgp Iy, dim bio sy can ddi giira dan sd va siic tai tai nguyen mdi trudng va sinh tiiii d khu vyc dim Tri 6 tinh Binh Djnh ndi rieng v i vimg duyen hai Nam Trang Bg ndi chung.
TAI LI?U THAM KHAO CHINH
1. Nguyen Duy Chinh, 2004: Tap chi Thuy san, 4: 15-18.
2. Nguyen Chu Hoi, 2004: Tap chi Thuy sin, 4: 33-36.
3. Tran Van Quy, 2005: Tap chi Thiiy sin, 6: 13-15.
C O - M A N A G E M E N T IN EXPLOITATION O F AQUATIC RESOURCES IN TRA O LAGOON, BINH DINH PROVINCE
LE THI NAM THUAN
SUMMARY
Co-management ativities in aquatic exploitation at Tra O lagoon, Binh Dinh province have gained the considerable resulting sensible exploitation and sustainable successes and protection of aquatic resource. That all the political systems and local people joined in the management and protection of aquatic resoiuce on lagoon have marked one of the important changes in awareness of protecting natural resource. This article also pointed out the difficulties and shortcomings instead of urgent requirements of communities in the circumstance of current practical activities of protecting aquatic resource at Tra O m particular and in coastal zone in tiie Cenfral in general.
1102