MODÉL PANGAJARAN MAKE A MATCH PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS GUGURITAN (Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung Taun Ajaran 2014/2015).

(1)

MODÉL PANGAJARAN MAKE A MATCH

PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS GUGURITAN

(Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung

Taun Ajaran 2014/2015)

SKRIPSI

diajukeun pikeun nyumponan salah sahiji sarat nyangking gelar Sarjana Pendidikan Bahasa Daerah

ku Esa Hilma NIM 1101805

DEPARTEMEN PENDIDIKAN BAHASA DAERAH

FAKULTAS PENDIDIKAN BAHASA DAN SASTRA

UNIVERSITAS PENDIDIKAN INDONESIA

(2)

(Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VIII-B SMP Pasundan 4

Bandung Taun Ajaran 2014/2015)

Oleh Esa Hilma

Sebuah skripsi yang diajukan untuk memenuhi salah satu syarat memperoleh gelar Sarjana Pendidikan pada Fakultas Pendidikan Bahasa dan Sastra

Universitas Pendidikan Indonesia Februari 2015

Hak Cipta dilindungi undang-undang.

(3)

LEMBAR PENGESAHAN

Esa Hilma

MODÉL PANGAJARAN MAKE A MATCH

PIKEUN NGARONJATKEUN KAMAMPUH NULIS GUGURITAN Studi Kuasi Ékspérimén ka Siswa Kelas VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung

Taun Ajaran 2014/2015

Disaluyuan jeung disahkeun ku: Pangaping I,

Dr. H. Usep Kuswari, M.Pd. NIP. 195901191986011001

Pangaping II,

Dr. Hj. Nunuy Nurjanah, M.Pd. NIP. 196707101991022001

Kauninga ku

Pupuhu Departemen Pendidikan Bahasa Daerah Fakultas Pendidikan Bahasa dan Sastra

Universitas Pendidikan Indonesia,

(4)

Esa Hilma,2015

Model Pangajaran make a match pikeun ngaronjatkeun kamampuh nulis guguritan Universitas Pendidikan Indonesia | repository.upi.edu

MODEL PEMBELAJARAN MAKE A MATCH

UNTUK MENINGKATKAN KEMAMPUAN MENULIS GUGURITAN Studi Kuasi Eksperimen terhadap Siswa Kelas VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung

Tahun Ajaran 2014/20151

ESA HILMA2

ABSTRAK

Penelitian ini bertujuan untuk mengetahui kemampuan siswa dalam menulis guguritan dengan menggunakan model pembelajaran Make a Match. Penelitian ini menganalisis daya beda antara kemampuan menulis guguritan sebelum dan sesudah menggunakan model pembelajaran Make a Match. Metode yang digunakan dalam penelitian ini adalah metode kuasi eksperimen dengan desain penelitian one group pretest-posttest design. Sumber data penelitian ini adalah siswa kelas VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung yang berjumlah 35 siswa. Téhnik dalam mengolah data yang digunakan adalah uji sifat data yang di dalamnya terdapat uji normalitas, uji homogenitas, uji gain, dan uji hipotesis. Hasil dari penelitian ini adalah (1) kemampuan menulis guguritan siswa kelas VIII-B sebelum menggunakan model pembelajaran Make a Match termasuk kategori belum mampu dengan rata-rata kelas 39.97. Sedangkan setelah menggunakan model pembelajaran Make a Match termasuk kategori mampu dengan rata-rata kelas 74.23 ; (2) adanya peningkatan kemampuan menulis guguritan antara sebelum dan sesudah menggunakan model pembelajaran Make a Match dengan kemampuan awal 39.97 dan kemampuan akhir 74.23 dengan beda kemampuan 34.26; dan (3) adanya perbedaan yang signifikan antara kemampuan menulis guguritan sebelum dan sesudah menggunakan model pembelajaran Make a Match, hal ini dapat dilihat t hitung > t tabel yaitu 22.99 > 2.46. Hal ini menyatakan bahwa hipotesis kerja (Ha) yang berbunyi model pembelajaran Make a Match signifikan dalam meningkatkan kemampuan menulis guguritan diterima dan hipotesis nol (H0) yang berbunyi model pembelajaran Make a Match tidak signifikan dalam meningkatkan kemampuan menulis guguritan ditolak.

Kata kunci: Model pembelajaran Make a Match, menulis, dan guguritan.

1 _{Skripsi ini di bawah bimbingan Dr. H. Usep Kuswari, M.Pd. dan Dr. Hj. Nunuy}

Nurjanah, M.Pd.

(5)

Esa Hilma,2015

MAKE A MATCH LEARNING METHOD

IN ENHANCING STUDENTS’ ABILITY IN WRITING GUGURITAN

A Quasi Experimental Study of Students Class VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung Year 2014/20151

ESA HILMA2

ABSTRACT

This study was aimed to find out the students’ ability in writing guguritan by using Make a Match learning method. This study also tried to analyze the difference in students’ ability in writing guguritan before and after using Make a Match learning method. This study employed quasi experimental method with one group pretest-posttest design as a design for this study. The data for this study were gathered from 35 students from class VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung. The data were analyzed by using normality test, homogenity test, gain test, and hypothesis test. The result of this study showed that (1) before using Make a Match learning method, students’ ability in writing guguritan was classified in the low grade, with the value 39,97, and after using Make a Match learning method, students’ ability in writing guguritan was increasing, with the value 74,23; (2) after using Make a Match learning method, students’ ability in writing guguritan was increasing, from 39,97 to 74,23 with the difference value 34,26; and (3) there was a significant difference in students’ ability in writing guguritan before and after using Make a Match learning method. It could be seen from the difference in the value of thitung> ttabelwhich is 22.9>2.46. This showed that alternative hypothesis (H2) which says that Make a Match learning method is significant in enhancing students’ ability in writing guguritan was accepted and null hypothesis (H0) which says that Make a Match learning method is not significant in enhancing students’ ability in writing guguritan was rejected.

Keywords: Make a Match learning method,writing, guguritan.

1_{Counselors scientific paper Dr. H. Usep Kuswari, M.Pd. and Dr. Hj. Nunuy Nurjanah,}

M.Pd.

(6)

ix Esa Hilma,2015

DAPTAR EUSI

1.1 Kasang Tukang Panalungtikan ... 1

1.2 Rumusan Masalah ... 4

1.3 Tujuan Panalungtikan... 4

1.4 Mangpaat Panalungtikan ... 5

1.4.1 Mangpaat Tioritis ... 5

1.4.2 Mangpaat Praktis ... 5

1. 5 Sistematika Panulisan ... 6

BAB II ULIKAN PUSTAKA ... 7

2.1 Ulikan Tiori ... 7

2.1.1 Modél Pangajaran... 7

2.1.1.1 Wangenan Modél Pangajaran ... 7

2.1.1.2 Ciri-ciri Modél Pangajaran ... 8

2.1.1.3 Rupa-rupa Modél Pangajaran ... 8

2.1.1.4 Komponén Modél Pangajaran ... 10

2.1.2 Modél Pangajaran Make a Match ... 11

2.1.2.1 Oriéntasi Modél Pangajaran Make a Match ... 11

2.1.2.2 Prinsip-prinsip Dasar Modél Pangajaran Make a Match ... 12

2.1.2.3 Syntax Modél Pangajaran Make a Match ... 12

2.1.2.4 Sistem Pangrojong ... 13

(7)

x Esa Hilma,2015

2.1.3 Konsép Nulis ... 14

2.1.3.1 Wangenan Nulis ... 14

2.1.3.2 Nilai jeung Mangpaat Nulis ... 15

2.1.3.3 Fungsi Nulis ... 16

2.1.3.4 Tujuan Nulis ... 16

2.1.3.5 Rupa-rupa Tulisan ... 17

2.1.4 Guguritan ... 18

2.1.4.1 Wangenan Guguritan ... 18

2.1.4.2 Unsur-unsur Guguritan... 19

2.1.4.3 Kaidah Pupuh dina Guguritan ... 19

2.1.4.4 Makéna Basa ... 21

2.1.4.5 Eusi Guguritan ... 22

2.1.5 Pangajaran Guguritan dina KIKD Mata Pelajaran Bahasa Sunda SMP/MTs taun 2014/2015 ... 22

2.1.6 Modél Pangajaran Make a Match dina Pangajaran Nulis Guguritan ... 24

2.2 Panalungtikan Saméméhna ... 27

2.3 Kalungguhan Tioritis Panalungtikan... 28

BAB III METODE PANALUNGTIKAN ... 30

3.1 Desain Panalungtikan ... 30

3.2 Sumber Data ... 31

3.3 Instrumén Panalungtikan ... 31

3.4 Prosedur Panalungtikan ... 34

3.5 Analisis Data ... 36

3.5.1 Uji Normalitas ... 41

3.5.2 Uji Homogénitas ... 44

3.5.3 Uji Gain ... 44

3.6 Uji Hipotésis ... 45

BAB IV HASIL PANALUNGTIKAN JEUNG PEDARAN ... 47

(8)

xi Esa Hilma,2015

4.1.1Kamampuh Awal Siswa dina Nulis Guguritan Saméméh Ngagunakeun

Modél Pangajaran Make a Match ... 47

4.1.3 Kamampuh Ahir Siswa dina Nulis Guguritan Sabada Ngagunakeun Modél Pangajaran Make a Match ... 51

4.2 Analisis Kamampuh Nulis Guguritan Saméméh jeung Sabada Ngagunakeun Modél Pangajaran Make a Match ... 56

4.3 Béda Kamampuh Nulis Guguritan Saméméh jeung Sabada Ngagunakeun Modél Pangajaran Make a Match ... 71

4.4 Uji Sifat Data... 72

4.4.1 Uji Normalitas ... 72

4.4.1.1 Uji Normalitas Data Pretest ... 72

4.4.1.2 Uji Normalitas Data Posttest ... 76

4.4.2 Uji Homogénitas ... 79

4.4.3 Uji Gain ... 81

4.5 Uji Hipotésis ... 83

4.6 Pedaran Hasil Panalungtikan... 84

BAB V KACINDEKAN JEUNG SARAN... 97

5.1 Kacindekan ... 97

5.2 Saran ... 98

DAPTAR PUSTAKA ...99

LAMPIRAN ...101

(9)

1 Esa Hilma,2015

BAB I BUBUKA

1.1Kasang Tukang Panalungtikan

Salah sahiji aspék kaparigelan basa téh nya éta nulis. Sacara leksikal, dina Danadibrata (2009, kc. 71), kecap nulis téh asalna tina tulis anu hartina barangjieun aksara, angka; basa lemesna nya éta serat anu hartina nulis ku mangsi dina keretas, aya nulis maké gerip, patlot, kapur dina bor, péso pangot dina daun lontar. Jadi nulis téh mangrupa kecap pagawéan nuliskeun aksara atawa angka maké rupa-rupa alat tulis jeung media tulisna.

Tarigan (2013, kc. 3) nétélakeun yén nulis mangrupa hiji kaparigelan basa nu digunakeun pikeun komunikasi sacara teu langsung. Nulis mangrupa hiji kagiatan anu produktif jeung éksprésif. Nulis bisa dina rupa-rupa widang, boh widang sastra boh widang non-sastra. Salah sahiji conto tulisan anu mangrupa kabudayaan Sunda dina widang sastra nya éta guguritan.

Sacara léksikal, guguritan asal kecapna tina gurit, ngagurit hartina nyusun

basa kana pupuh, ngarang tembang, sok disebut ogé mangun gurit; guguritan nya éta karangan anu dijieun gurit (Danadibrata, 2009, kc. 240). Guguritan téh karangan pondok anu ditulis dina wangun pupuh. Nurutkeun wangunna, guguritan téh wangun ugeran teu bébas da kauger ku patokan pupuh.

(10)

Esa Hilma,2015

Musa (1822-1866), geus nulis guguritan “Wulang Krama” (1862) anu miboga 29 pada (Rusyana jeung Raksanagara, 1980, kc. 1).

Ilaharna, cara nepikeun guguritan téh dibaca bari dihariringkeun maké lalaguan anu geus matok keur pupuh. Mimiti gumelarna guguritan nya éta sacara lisan, tapi teu saeutik guguritan anu gelar sacara tinulis. Guguritan anu ditulis malah sok dimuat dina majalah, surat kabar, jeung buku.

Eusi guguritan di antarana poko jeung pamadegan pangarang, peristiwa satukangeun karya, rasa dina kagiatan, pesen pangarang, jeung hubungan pangarang ka nu maca. Eusi poko nu diperhatikeun pangarang nya éta anu aya patalina jeung manusa dina rupa-rupa aspék kahirupan, alam, jeung sato. Umumna mah ngébréhkeun soal kanyaah antarmanusa, kalakuan manusa, pakasaban hirup, kabudayaan, atikan jeung pangajaran, peristiwa, jeung kaéndahan alam (Rusyana jeung Raksanagara, kc. 92-96). Tina guguritan urang bisa nempo kajadian-kajadian sajarah Sunda jaman baheula, ogé bisa nyieun nu maca hususna siswa reueus ka Sunda jeung mikanyaho yén Sunda beunghar ku budaya jeung sastrana. Ku kituna hadé pisan guguritan jadi salah sahiji matéri di tingkat SMP.

Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat (2013, kc. 45) dina buku Pamekar Diajar Basa Sunda Buku Tuturus Guru SMP/MTs Kelas VIII, nétélakeun yén

guguritan kaasup karya sastra anu ngandung ajén luhur, katimbang perlu pikeun diajarkeun di sakola. Asupna guguritan kana matéri pangajaran bisa ngawanohkeun budaya Sunda ka siswa, lantaran kiwari geus langka anu nulis jeung midangkeun guguritan téh.

Matéri guguritan bisa disebut hésé, komo keur budak sakola di kota anu teu apal kana sastra jeung budaya Sunda, utamana guguritan. Maca guguritan ogé can tangtu pernah, komo nulis atawa nyieun guguritan. Ieu hal bisa disebut teu gampang atawa hésé. Tapi, nalika siswa nulis guguritan, siswa ogé bisa nepikeun ideu jeung kahayangna ngaliwatan guguritan anu dijieunna. Ku kituna, guru kudu leuwih kréatif dina nepikeun pangajaran jeung ngolah kelas.

(11)

3

Esa Hilma,2015

siswa wanoh kana guguritan, bisa nyaritakeun deui eusi guguritan, jeung bisa nembangkeun deui guguritan. Tina indikator éta, udagan nu dihontalna ngan kaparigelan maca, ngaregepkeun jeung nyarita, can tepi kana kaparigelan nulis. Tétéla, geuning kaparigelan nulis téh hésé, komo nulis guguritan. Guru kudu bisa ngungkulan ieu pasualan.

Kamampuh guru dina ngolah kelas kudu bisa méré motivasi anu hadé keur siswa. Model jeung media pangajaran jadi hal anu poko, kudu anu aktif, kréatif tur inovatif. Sok sanajan kasebutna euweuh modél pangajaran anu bener-bener sampurna, tapi diusahakeun guru kudu bisa néangan modél pangajaran anu cocog jeung éféktif. Kamampuh siswa maham matéri guguritan sarta tepi ka bisa nulis atawa nyieun sorangan gumantung kana kumaha prosés diajarna, modél pangajaran naon nu dipakéna. Loba rupana modél pangajaran téh, salah sahijina Make a Match.

Saméméhna geus aya dua pangalungtikan ngeunaan modél pangajaran Make a Match nu dilaksanakeun ku mahasiswa Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah.

Duanana diterapkeun dina pangajaran basa. Kahiji, dina kompetensi dasar nulis

aksara Sunda ku Elsi Juliar (entragan 2009), anu judulna “Kaéféktifan Modél Make a Match jeung Modél Explicit Intruction dina Pangajaran Nulis Aksara

Sunda (Panalungtikan Eksperimen ka Siswa Kelas X SMA N 1 Sukaresmi Taun Ajar 2012/2013)”. Kadua, dina kompetensi dasar nulis surat resmi ku Nabila Azmi Agustina (entragan 2010), anu judulna “Modél Pembelajaran Maké a Match dina Pangajaran Pangajaran Nulis Surat Resmi (Studi Kuasi Eksperimen

ka Siswa Kelas IX-F SMP Negeri 1 Sukaraja, Kabupaten Sukabumi, Tahun

Ajaran 2013/2014).

Nilik judul di luhur, panalungtikan ngeunaan modél pangajaran Make a Match masih perlu dilaksanakeun. Bédana jeung panalungtikan saméméhna nya

(12)

Esa Hilma,2015

Dumasar hal anu dipedar di luhur, panalungtikan anu dijudulan “Model Pangajaran Make a Match pikeun Ngaronjatkeun Kamampuh Nulis Guguritan

(Studi Kuasi Eksperimen ka Siswa Kelas VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung Taun

Ajaran 2014/2015)” perlu dilaksanakeun. 1.2Rumusan Masalah

Dumasar kasang tukang di luhur, hal nu ditalungtik ngawengku kamampuh nulis guguritan siswa saméméh jeung sabada maké modél pangajaran Make a Match jeung prakprakan diajar maké modél pangajaran Make a Match.

Kamampuh nulis guguritan siswa ditempo tina hasil tulisanana. Rusyana jeung Raksanagara (2009, kc. 4-5) nétélakeun yén aya opat unsur dina guguritan, nya éta unsur eusi (poko tulisan, pamadegan pangarang kana tulisan, peristiwa satukangeun tulisan, amanat, rasa nu timbul, hubungan antara pangarang ka nu maca), unsur basa (sora basa, kecap jeung kalimah, babasan jeung paribasa, jeung persajakan), unsur pupuh (guru lagu, guru wilangan, pedotan, jeung keutuhan atawa gembleng), jeung unsur wangun karangan (déskripsi, bahasan, arguméntasi, carita, jeung paguneman). Hal anu ditalungtik dina ieu panalungtikan

diwatesanan, nya éta: unsur eusi ngawengku: poko tulisan jeung amanat; unsur basa ngawengku: kecap jeung kalimah; unsur pupuh ngawengku: guru lagu jeung guru wilangan; sarta, unsur wangun karangan ngawengku: carita.

Prakprakan diajar maké modél pangajaran Make a Match nya éta lumangsungna panalungtikan di kelas dina matéri nulis guguritan. Modél pangajaran Make a Match nyieun sangkan siswa néangan baturna pikeun maham sarta ngébréhkeun naon nu aya dina pikiranana kana wangun guguritan.

Dumasar hal-hal anu dipedar di luhur, nu jadi masalah ieu panalungtikan dirumuskeun dina wangun kalimah pananya di handap.

1) Kumaha kamampuh nulis guguritan siswa saméméh maké modél pangajaran Make a Match?

2) Kumaha kamampuh nulis guguritan siswa sabada maké modél pangajaran Make a Match?

(13)

5

Esa Hilma,2015

1.3Tujuan Panalungtikan

Anu jadi tujuan dina ieu panalungtikan ngawengku: (1) tujuan umum jeung (2) tujuan husus.

1.3.1 Tujuan Umum

Tujuan umum ieu panalungtikan pikeun nguji cocog henteuna modél pangajaran Make a Match dina ngaronjatkeun kamampuh siswa nulis guguritan.

1.3.2 Tujuan Khusus

Tujuan khusus tina ieu panalungtikan nya éta pikeun ngadéskripsikeun: 1) kamampuh nulis guguritan siswa saméméh maké modél pangajaran Make a

Match,

2) kamampuh nulis guguritan siswa sabada maké modél pangajaran Make a Match, sarta

3) béda anu signifikan antara kamampuh nulis guguritan siswa kelas VIII-B,

saméméh jeung sabada ngagunakeun modél pangajaran Make a Match.

1.4Mangpaat Panalungtikan

Ieu panalungtikan miboga mangpaat nya éta: (1) mangpaat tioritis, jeung (2) mangpaat praktis.

1.4.1 Mangpaat Tioritis

Ieu panalungtikan diayakeun pikeun ngeuyeuban élmu pangaweruh ngeunaan modél pangajaran. Hususna modél pangajaran Make a Match dina pangajaran nulis guguritan. Hasil ieu panalungtikan dipiharep méré gambaran yén modél pangajaran Make a Match bisa mangaruhan kana minat diajar siswa hususna kana pangajaran nulis guguritan.

1.4.2 Mangpaat Praktis

(14)

Esa Hilma,2015

1) pikeun guru, bisa jadi bahan tinimbangan sarta bahan dina milih jeung maké modél pangajaran basa Sunda hususna pangajaran nulis, sangkan bisa nyieun kréasi jeung inovasi modél pangajaran anu ngirut siswa, sarta ngawangun kelas nu interaktif tur komunikatif;

2) pikeun siswa, sangkan numuwuhkeun motivasi siswa dina pangajaran nulis guguritan, ngaronjatkeun tingkat maham matéri guguritan, sarta leuwih aktif dina prosés diajar di kelas; jeung,

3) pikeun panalungtik, sangkan ngaronjatkeun kualitas paélmuan jeung nerapkeun modél pangajaran nu luyu jeung pangajaran nulis guguritan.

1.5Sistematika Panulisan

Dina ieu skripsi, sistematika panulisan diwangun ku lima bab, anu diwincik saperti ieu di handap.

Bab I Bubuka, medar kasang tukang masalah, rumusan masalah, tujuan panalungtikan, mangpaat panalungtikan jeung sistematika panulisan. Medar kontéks masalah nu ditalungtik;

Bab II Ulikan Pustaka, medar raraga tiori nu ngawengku modél pangajaran, modél make a match, tiori nulis, jeung tiori guguritan, medar panalungtikan saméméhna nu ngawengku prosedur, subyék jeung hasil panalungtikanana, sarta medar kalungguhan tioritis ieu panalungtikan;

Bab III Métode Panalungtikan, medar desain panalungtikan, partisipan dina panalungtikan, populasi jeung sampel, instrument panalungtikan, prosedur panalungtikan, sarta analisis data;

Bab IV Hasil Panalungtikan, medar hasil panalungtikan pangajaran guguritan saméméh jeung sanggeus maké model Make a Match, ngabandingkeun béda nu signifikan antara kamampuh awal jeung ahir;

(15)

30 Esa Hilma,2015

BAB III

MÉTODE PANALUNGTIKAN

3.1Desain Panalungtikan

Saméméh ngajéntrékeun desain panalungtikan nu digunakeun, dijéntrékeun heula wanda jeung métode panalungtikan. Wanda ieu panalungtikan nya éta kuantitatif, sabab dina ngumpulkeun data, nafsirkeun data, sarta hasil ahir datana ngagunakeun angka. Métode panalungtikan nya éta cara anu digunakeun ku nu nalungtik pikeun ngumpulkeun data panalungtikan. Métode nu dipaké dina ieu panalungtikan nya éta métode kuasi ékspérimén atawa ékspérimén semu. Métode kuasi ékspérimén mangrupa métode anu ngayakeun kagiatan percobaan pikeun mikanyaho hubungan kausalitas antara variabel anu ditalungtik. Ieu métode ngan ngagunakeun hiji kelas ékspérimén, teu ngagunakeun kelas kontrol. Tina ieu métode, bakal katitén kamampuh siswa saméméh jeung sabada maké modél pangajaran Make a Match.

Desain panalungtikan kuasi ékspérimén aya tilu rupa, nya éta (1) one shot

case study; (2) one group pretest – posttest design; jeung (3) posttest only control

group design (Arikunto, 2009, kc. 212). Desain anu digunakeun dina ieu

panalungtikan nya éta one group pretest - posttest design. Ieu panalungtikan dilaksanakeun ku cara méré pretest heula pikeun ngukur kamampuh awal siswa nulis guguritan. Sabada éta dibéré treatment ngalatih kamampuh nulis guguritan ngaliwatan pangajaran maké modél make a match. Tuluy, pikeun ngukur kamampuh ahir siswa nulis guguritan dilaksanakeun posttest. Desain ieu panalungtikan dibagankeun saperti di handap.

Bagan 3.1 Desain Panalungikan

(Arikunto, 2009, kc. 212) Katerangan:

O1 = Pretest atawa kamampuh awal peserta didik saméméh perlakuan

X = Treatment, dilaksanakeunna pangajaran ngagunakeun modél make a match O2

(16)

Esa Hilma,2015

O2 = Posttest atawa kamampuh ahir peserta didik sabada perlakuan

3.2Sumber Data

Sumber data nya éta subyék anu ditalungtik pikeun meunangkeun data. Sumber data dina ieu panalungtikan nya éta siswa kelas VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung anu jumlahna 35 siswa, 19 lalaki jeung 16 deui awéwé. Karakteristikna unggal siswa tangtu béda-béda. Milih sumber data dumasar kana kamampuh siswa kelas VIII di SMP Pasundan 4 Bandung dianggap sarua. Ieu di handap tabélna.

Tabél 3.1

Sumber Data Panalungtikan

Kelas Jenis Kelamin Jumlah

VIII-B Lalaki 19 siswa

Awéwé 16 siswa

Jumlah 35 siswa

3.3Instrumén Panalungtikan

Instrumén panalungtikan nya éta alat atawa fasilitas nu digunakeun ku panalungtik dina ngumpulkeun data sangkan panalungtikanana leuwih gampang jeung hasilna hadé, hartina leuwih cermat, lengkap, jeung sistematis nepi ka gampang diolah (Arikunto, 2013, kc. 203). Jenis instrumén dina ieu panalungtikan nya éta instrumén tés, anu mangrupa alat ngumpulkeun data anu sifatna ngukur, ngahasilkeun data hasil ukur.

Tés mangrupa saruntuyan patalékan atawa latihan nu dipaké pikeun ngukur kaparigelan, pangaweruh, kamampuh, atawa bakat nu dipibanda ku pribadi atawa kelompok (Arikunto, 2013, kc. 193). Tés anu digunakeun dina ieu panalungtikan nya éta tés uraian, paréntah nyieun guguritan. Instrumén tés ieu digunakeun dua

(17)

32

Esa Hilma,2015

Ieu di handap mangrupa instrumén tés nulis guguritan.

Soal Nulis Guguritan

Pék titénan gambar di handap! Pilih salah sahiji gambar nu kungsi kaalaman atawa nu dipikaresep ku hidep, tuluy jieun guguritan dina pupuh Kinanti minimal tilu pada!

Gambar 1 Gambar 3

Gambar 2 Gambar 4

Jawaban

Téma guguritan : Wasta :

Judul guguritan : Kelas :

_______________________ _______________________ _______________________ _______________________ _______________________ _______________________

_______________________ _______________________ _______________________ _______________________ _______________________ _______________________ _______________________

(18)

Esa Hilma,2015

Gambar 3.1

Instrumen pretest jeung posttest

Dina ngalaksanakeun treatment modél pangajaran make a match, maké

kartu make a match. Ieu di handap conto kartuna.

Téangan kartu pasangan ieu kartu!

Gambar mana nu cocog jeung rumpaka guguritan di handap? Itu naon anu ngapung,

ngapungna luhur di langit, pagigir-gigir jeung méga, henteu sieun henteu gimir, meuni hayang numpak éta, urang kudu loba duit.

Téangan kartu pasangan ieu kartu!

Rumpaka mana nu cocog jeung gambar di handap? Téangan kartu pasangan tina kartu di handap!

Téma mana nu cocog jeung gambar di handap?

Sanggeus kapanggih témana, jieun guguritan (tilu pada)! Jieun sorangan-sorangan!

Téangan kartu pasangan tina kartu di handap! Gambar mana nu cocog jeung téma di handap?

Téma: Liburan

(19)

34

Esa Hilma,2015

Gambar 3.2 Kartu Make a Match

3.4Prosedur Panalungtikan

Prosedur panalungtikan nétélakeun léngkah-léngkah nu bakal dilaksanakeun dina panalungtikan. Wanda pamarekan anu digunakeun nya éta pamarekan kuantitatif, métode nu digunakeunna métode kuasi éksperimén, sarta desain panalungtikanana nya éta one group pretest - posttest design.

Sangkan leuwih jéntré, titénan bagan prosedur panalungtikan ieu di handap.

Bagan 3.2 Prosedur Panalungtikan

Sangkan leuwih jéntré, prosedur panalungtikan diébréhkeun deui di handap. 1) Idéntifikasi masalah

Ieu tahap mangrupa tahap tatahar pikeun ngalaksanakeun panalungtikan. Panalungtik nangtukeun kasang tukang masalah, rumusan masalah, tujuan panalungtikan, sarta métode nu digunakeun. Saméméh panalungtikan, diidéntifikasi heula masalah nu baris ditalungtikna. Ngidéntifikasi masalah ngaliwatan cara wawancara jeung guru Basa Sunda SMP Pasundan 4 Bandung ngeunaan masalah nu karandapan ku siswa dina pangajaran Basa Sunda luyu jeung kompeténsi dasar Kurikulum 2013. Tétéla, masalah nu karandapan téh dina

nulis guguritan. Panalungtik nyusun léngkah-léngkah panalungtikan anu baris Identifikasi Masalah 1. Pretest (O1) nulis guguritan

2. Perlakuan modél Make a Match (X) dina nulis guguritan 3. Posttest (O2) nulis guguritan

Ngolah data 1. Meunteun hasil pretest (O1)

2. Meunteun hasil posttest (O2)

3. Ngabandingkeun hasil O1 jeung O2

4. Nganalisis béda nu signifikan antara O1 jeung O2

Nyieun Kacindekan

(20)

Esa Hilma,2015

dilaksanakeun ngagunakeun modél pangajaran anu loyog. Pikeun ngungkulan masalah kamampuh siswa nulis guguritan, modél nu digunakeun nya éta modél Make a Match.

Dina ieu panalungtikan, aya dua variabel nya éta variabel bébas jeung variabel kauger. Variabel bébas nya éta variabel anu dipangaruhan ku variabel lainna, sedengkeun variabel kauger nya éta variabel nu dipangaruhan ku variabel bébas. Anu jadi variabel bébas ieu panalungtikan nya éta modél pangajaran Make a Match anu mangaruhan, sedengkeun variabel kaugerna nya éta kamampuh siswa

kelas VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung dina pangajaran nulis guguritan. 2) Ngumpulkeun data

Sabada kapaluruh masalah nu karandapan di SMP Pasundan 4 Bandung dina pangajaran basa Sunda, dilaksanakeun panalungtikan di kelas. Panalungtikan ka kelas pikeun ngumpulkeun data ti siswa. Téhnik ngumpulkeun data ngagunakeun téhik tés. Tés dilaksanakeun dua kali, saméméh jeung sabada treatment di kelas. Léngkah-léngkahna saperti ieu di handap.

a. Laksanakeun O1 atawa pretest, pikeun ngukur mean atawa rata-rata prestasi

diajar siswa dina pangajaran nulis guguritan, saméméh diajar maké modél pangajaran Make a Match.

b. Unggal siswa nyieun guguritan dumasar kana soal, saméméh dibéré treatment maké modél Make a Match.

c. Sabada nyaho kamampuh awal siswa, panalungtik nyiapkeun bahan pikeun nerapkeun modél Make a Match.

d. Laksanakeun X atawa treatment. Panalungtik nerapkeun modél pangajaran Make a Match dina prosés diajar-ngajar.

e. Sabada ngalaksanakeun pangajaran maké modél Make a Match, laksanakeun O2 atawa posttest pikeun ngukur rata-rata préstasi diajar nulis guguritan sabada

dilaksanakeun treatment (Suryabrata, 2012, kc. 102).

Kamampuh awal jeung kamampuh ahir siswa dina nulis guguritan bakal katitén tina babandingan hasil pretest jeung posttest nu dilaksanakeun.

(21)

36

Esa Hilma,2015

Pretest jeung posttest dipariksa tepi ka kaluar peunteunna. Hasilna diolah

tepi ka kapanggih signifikan henteuna béda hasil dua tés éta. Ngolah data ngagunakeun rumus-rumus statistik.

a. Bandingkeun O1 jeung O2 pikeun nangtukeun sakumaha gedéna béda nu

timbul, lamun aya, antara saméméh jeung sabada nerapkeun variabel X.

b. Terapkeun tés statistik nu cocok (dina hal ieu mah t tést) pikeun nangtukeun naha béda éta signifikan atawa henteu (Suryabrata, 2012, kc. 102).

Unggal panalungtikan pasti aya hipotésisna. Arikunto (2009, kc. 45) nétélakeun yén “hipotesis merupakan dugaan tentang kebenaran mengenai

hubungan dua variabel atau lebih”. Jadi hipotésis nya éta jawaban sementara tina patalékan hiji panalungtikan. Hipotésis bisa hipotésis hiji variabel jeung hipotésis dua atawa leuwih variabel.

Rumusan hipotésis ieu panalungtikan nya éta ieu di handap. a. Hipotésis nol (H0)

Modél pangajaran Make a Match teu signifikan dina ngaronjatkeun kamampuh nulis guguritan siswa kelas VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung taun

ajaran 2014/2015.

b. Hipotésis Alternatif (Ha)

Modél pangajaran Make a Match signifikan dina ngaronjatkeun kamampuh nulis guguritan siswa kelas VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung taun ajaran 2014/2015.

4) Nyieun kacindekan

Sabada réngsé diolah datana, hasil panalungtikanana dicindekkeun, sangkan katempo hasil panalungtikanana.

5) Nyusun laporan

Sabada réngsé dicindekkeun, hasil panalungtikan ti awal tepi ka ahir disusun jadi hiji laporan sacara sistematis sangkan hasil panalungtikanana bisa dipaluruh.

3.5Analisis Data

(22)

Esa Hilma,2015

1) Mariksa hasil tés nulis guguritan siswa tina pretest jeung posttest. 2) Méré peunteun hasil tés ahir.

3) Ngasupkeun data nu mangrupa peunteun tés ahir. 4) Analisis data pikeun nguji hipotésis.

Kagiatan kahiji, hasil nulis guguritan siswa dipariksa. Hasil pretest dipariksa leuwih tiheula saméméh dilaksanakeun treatment. Tuluy hasil posttest dipariksa pikeun ngabandingkeun béda antara kamampuh awal jeung kamampuh ahir siswa. Kagiatan kadua, meunteun guguritan karangan siswa ngagunakeun format skala peunteun nulis guguritan nu geus dijieun saméméhna. Aspék-aspék nu dipeunteunna, nya éta;

a) unsur eusi, ngawengku: poko tulisan jeung amanat, b) unsur basa, ngawengku: pilihan kecap,

c) unsur pupuh, ngawengku: guru lagu jeung guru wilangan, sarta d) unsur wangun karangan, ngawengku: carita.

Ieu di handap mangrupa tabél format meunteun nulis guguritan.

Tabél 3.2

Format Skala Peunteun Nulis Guguritan

No Unsur

Guguritan Aspék nu Diajén

Skala

Rubrik Meunteun Hasil Tulisan Guguritan 1. Unsur eusi

a) Poko tulisan

(23)

38

Esa Hilma,2015

Bobot 4 : poko tulisan unggal pada saluyu jeung téma nu dipilihna, tapi aya pada nu poko tulisanna méngpar saeutik, guguritanna 3 pada

Bobot 3 : poko tulisan unggal pada cukup saluyu jeung téma nu dipilihna, guguritanna ngan 3 pada kurang (2-3 pada)

Bobot 2 : poko tulisan unggal pada rada saluyu jeung téma nu dipilihna, tapi guguritan ngan diwangun kurang ti 2 pada

Bobot 1 : poko tulisan guguritan teu puguh jeung kurang saluyu jeung téma nu dipilihna

b) Amanat dina tulisan

Bobot 5 : amanat nu ditepikeun dina tulisan jelas pisan, nembrak, tur saluyu jeung téma

Bobot 4 : amanat nu ditepikeun di jero tulisan jelas sarta saluyu jeung téma tapi kurang nembrak

Bobot 3 : amanat nu ditepikeun di jero tulisan cukup jelas tapi nyamuni Bobot 2 : amanat nu ditepikeun dina tulisan kurang jelas, nyamuni sarta

kurang saluyu jeung téma

Bobot 1 : amanat nu ditepikeun teu jelas / teu ngandung amanat 2. Unsur basa

a) Pilihan kecap nu digunakeun

Bobot 5 : kecap nu digunakeun merenah pisan jeung saluyu pisan kana larapna

Bobot 4 : kecap nu digunakeun merenah jeung saluyu kana larapna, tapi aya kasalahan saeutik dina nulisna

Bobot 3 : kecap nu digunakeun cukup merenah jeung cukup saluyu kana larapna, aya kasalahan dina nuliskeun kekecapanana

Bobot 2 : kecap nu digunakeun kurang merenah jeung kurang saluyu kana larapna, aya kecap basa Indonesia dina guguritanna

Bobot 1 : kecap nu digunakeun teu merenah pisan jeung teu saluyu kana larapna, loba kecap basa Indonesia dina guguritanna

(24)

Esa Hilma,2015

Bobot 5 : guru lagu unggal padalisan dina 3 pada guguritan sampurna pisan, bener sarta saluyu jeung ugeran pupuhna

Bobot 4 : guru lagu dina 3 pada guguritan sampurna, geus saluyu jeung ugeran pupuhna, tapi aya salah saeutik

Bobot 3 : guru lagu unggal pada cukup sampurna hampir saluyu jeung ugeran pupuhna, tapi aya salahna sarta diwangun ku 2 – 3 pada

Bobot 2 : guru lagu kurang sampurna, cukup saluyu jeung ugeran pupuhna, tapi aya padalisan anu salah sarta diwangun kurang ti 2 pada

Bobot 1 : guru lagu unggal padalisan teu saluyu jeung ugeran pupuhna b) Guru wilangan

Bobot 5 : guru wilangan unggal padalisan dina 3 pada guguritan sampurna pisan, bener sarta saluyu jeung ugeran pupuhna

Bobot 4 : guru wilangan dina 3 pada guguritan sampurna, geus saluyu jeung ugeran pupuhna, tapi aya salah saeutik (leuwih/kurang ti 8 engang) Bobot 3 : guru wilangan unggal pada cukup sampurna hampir saluyu jeung

ugeran pupuhna, tapi aya salahna sarta diwangun ku 2 – 3 pada

Bobot 2 : guru wilangan kurang sampurna, cukup saluyu jeung ugeranna, tapi aya padalisan anu salah sarta diwangun kurang ti 2 pada

Bobot 1 : guru wilangan unggal padalisan teu saluyu jeung ugeran pupuhna 4. Unsur wangun karangan

a) Carita

Bobot 5 : carita guguritan eusina ngaguluyur ti mimiti kajadian tepi ka ahir kajadian (ngaruntuy kronologina), sarta luyu jeung téma nu dipilihna, diwangun ku 3 pada

Bobot 4 : carita guguritan ngaguluyur ti mimiti tepi ka ahir kajadian, luyu jeung téma, tapi kurang merenah ngaruntuykeunana, 2 – 3 pada Bobot 3 : carita guguritan kurang ngaguluyur, ngan diwangun ku 2 pada Bobot 2 : carita guguritan kurang ngaguluyur sarta kurang merenah, ngan

diwangun ku 1-2 pada

(25)

40

Esa Hilma,2015

Skala rata-rata

1-1.9 = goréng 2-3.9 = sedeng 4-5 = alus

Dumasar pedoman meunteun di luhur, panalungtik bisa nyaho kumaha kamampuh nulis guguritan siswa. Sabaraha anu ngahontal katégori goréng, katégori sedeng, jeung nu katégori alus.

Kagiatan katilu nya éta ngasupkeun data nu mangrupa peunteun tés ahir. Skor anu kahontal ku siswa dirobah jadi skor ahir ngagunakeun rumus di handap.

Katerangan: P = Peunteun

A1 = Skor aspék poko tulisan A2 = Skor aspék amanat A3 = Skor aspék pilihan kecap A4 = Skor aspék guru lagu A5 = Skor aspék guru wilangan A6 = Skor aspék eusi carita Peunteun maksimal nya éta 100.

KKM pangajaran nulis guguritan di SMP Pasundan 4 Bandung nya éta 70. Ieu di handap tabél katégori pangajén dumasar KKM.

Tabél 3.3

Katégori Pangajén dumasar KKM

Peunteun Katerangan

≥ 70 Mampuh. Siswa dianggap mampu nulis guguritan saluyu jeung ugeran

< 70 Can mampuh. Siswa dianggap can mampu nulis guguritan sarta can saluyu jeung ugeran

Kagiatan kaopat nya éta nganalisis data dumasar aspék nu daiajén pikeun nguji hipotésis. Ieu di handap mangrupa tabél pikeun ngasupkeun peunteun pretest jeung posttest kamampuh nulis guguritan maké modél make a match.

Tabél 3.4

(26)

Esa Hilma,2015

Format Peunteun Pretest jeung Posttest Kamampuh Nulis Guguritan Ngagunakeun Modél Make a Match

No

Sabada dianalisis, data ditabulasikeun. Tabulasi data téh ngalsifikasikeun data peunteun pretest jeung posttest. Tabulasi data diasupkeun kana tabél di

handap, disusun dumasar absén siswa.

Tabél 3.5

Format Peunteun Pretest jeung Posttest

No O1 ∑ P K O2 ∑ P K

O1 : Pretest atawa kamampuh awal siswa nulis guguritan

O2 : Posttest atawa kamampuh ahir siswa nulis guguritan

1 : Poko tulisan

2 : Amanat dina jero tulisan 3 : Pilihan kecap nu digunakeun 4 : Guru lagu

5 : Guru wilangan 6 : Carita (eusi carita)

∑ : Jumlah skor total P : Peunteun

(27)

42

Esa Hilma,2015

Data ditabulasikeun tuluy dianalisis maké statistik. Léngkah-léngkah uji sipat data ngawengku (1) uji normalitas, (2) uji homogénitas, jeung (3) uji gain. Sabada uji sipat data, dilaksanakeun uji hipotésis.

3.5.1 Uji Normalitas

Uji normalitas nya éta uji sifat data anu fungsina pikeun mikanyaho normal henteuna data populasi anu digunakeun dina panalungtikan. Dina ieu panalungtian, léngkah-léngkah uji normalitas nya éta ieu di handap Sujana (2007, kc. 47).

1) Nangtukeun peunteun panggedéna jeung pangleutikna.

2) Ngitung rentang (r). Rumusna  r = peunteun panggedéna – peunteun pangleutikna

3) Nangtukeun kelas interval. Maké rumus  k = 1 + log 3,3 log N

4) Nangtukeun kelas panjang interval. Kalawan rumus  P =

5) Nyieun tabél frékuénsi peunteun pretest jeung peunteun posttet, maké tabél ieu di handap.

Tabél 3.6

Format Frékuénsi Peunteun Pretest jeung Posttest

No Kelas Interval

1

2

3

∑

6) Ngitung rata-rata (mean) peunteun O1 jeung O2. Kalawan rumus ieu di handap

(Sudjana, 2005, kc. 70) Katerangan:

= rata-rata

∑ = jumlah

̅

(28)

Esa Hilma,2015

= jumlah data

= peunteun tengah

7) Ngitung Standar Deviasi. Ieu di handap mangrupa cara ngitungna.

(Sudjana, 2005, kc. 95) 8) Ngitung frékuénsi obsérvasi jeung frékuénsi ékspéktasi. Carana nya éta ieu di

handap.

a. Nyieun tabél frékuénsi obsérvasi jeung frékuénsi ékspéntasi. Tabél 3.7

Format Frékuénsi Obsérvasi jeung Frékuénsi Ékspéntasi Pretest jeung Posttest

No Oi BK

Handap

BK Luhur

Z Itung

Z Tabel L E1

X2

∑

b. Nangtukeun Oi (frékuénsi obsérvasi).

c. Nangtukeun batas kelas interval (bk).

d. Ngitung Z itung (transformasi standar bebas kelas).

e. Nangtukeun Z tabél 1.

f. Ngitung lega kelas interval.

g. Ngitung frékuénsi ékspéktasi ku cara

h. Nangtukeun peunteun X2 (chi kuadrat). Rumusna saperti ieu di handap.

(29)

44

Esa Hilma,2015

(Sudjana, 2005, kc. 273) i. Nangtukeun derajat kebebasan (dk), ngagunakeun rumus

dk= (k – 1) (Sudjana, 2005, kc. 273)

j. Nangtukeun derajat X2 tabél.

k. Nangtukeun normalitas ngagunakeun kritéria ieu di handap.

(a) Lamun X2 itung < X2 tabél, hartina data atawa populasi distribusina normal.

(b) Lamun X2 itung > X2 tabél, hartina data atawa populasi distribusina teu normal.

Sabada uji normalitas, tur data nu dihasilkeun normal, satuluyna dilaksanakeun uji homogénitas varian. Uji homogénitas fungsina pikeun nangtukeun uji paramétik anu luyu.

3.5.2 Uji Homogsénitas

Uji homogénitas dilaksanakeun pikeun mikanyaho varian populasi data anu diujikeun mbanda varian anu homogen atawa henteu. Anapon léngkah-léngkah uji homogénitas di antarana ieu di handap.

1) Ngitung variasi (S2) unggal kelompok. Variasi tés awal

Variasi tés ahir

(Sudjana, 2005, kc. 95) 2) Ngitung harga variasi (F).

(Sudjana, 2005, kc. 250) 3) Ngitung derajat kebebasan.

(Sudjana, 2005, kc. 227)

4) Nangtukeun harga Ftabél

5) Nangtukeun homogen henteuna data dumasar kana kritéria ieu di handap. (a) Lamun Fitung < Ftabél, hartina variasi sampel homogen.

(b) Lamun Fitung > Ftabél, hartina variasi sampel teu homogen.

(30)

Esa Hilma,2015

3.5.3 Uji Gain

Uji gain dilaksanakeun pikeun nangtukeun naha aya béda anu signifikan antara hasil pretest jeung posttest. Hasil uji gain digunakeun salaku gambaran modél pangajaran Make a Match dina nulis guguritan siswa kelas VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung taun ajaran 2014/2015. Léngkah dina uji gain nya éta maké ieu tabél di handap.

Tabél 3.8

Format Uji Jumlah Rata-Rata Peunteun

No No Absén Peunteun Posttest Peunteun Pretest d d2 1

2

∑

3.6 Uji Hipotésis

Uji hipotésis dilaksanakeun dua léngkah. Kahiji ngagunakeun statistik paramétik, kadua ngagunakeun statistik non-paramétik.

A.Statistik Paramétik

Uji hipotésis ngagunakeun statistik paramétik dilaksanakeun ngaliwatan sababaraha léngkah. Ieu di handap mangrupa léngkah-léngkahna tina Agustina (2013, kc. 61-62).

1) Ngitung rata-rata.

2) Ngitung derajat kabébasan.

3) Ngitung jumlah kuadrat deviasi.

4) Ngitung t, kalawan rumus di gigir ieu.

Katerangan:

√

(31)

46

Esa Hilma,2015

t : tés signifikasni

Md : rata-rata (mean) tina béda antara hasil posttest jeung pretest

∑x2d : jumlah kuadrat déviasi n : jumlah subyék dina sampel

5) Nangtukeun ditarima henteuna hipotésis dumasar kritéria ieu di handap.

(a)Lamun titung > ttabel, hartina hipotésis kerja (Ha) ditarima jeung hipotésis nol

(H0) ditolak. Modél pangajaran Make a Match signifikan dina

ngaronjatkeun kamampuh nulis guguritan siswa kelas VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung, taun ajaran 2014/2015.

(b)Lamun titung < ttabel, hartina hipotésis nol (H0) ditarima jeung hipotésis kerja

(Ha) ditolak. Modél pangajaran Make a Match teu signifikan dina

ngaronjatkeun kamampuh nulis guguritan siswa kelas VIII-B SMP Pasundan 4 Bandung, taun ajaran 2014/2015.

B.Statistik Non-Paramétik

Statistik non-paramétik digunakeun pikeun nguji hipotésis anu distribusi

datana henteu normal. Téhnik statistik anu digunakeun nya éta Uji Wilcoxon. Dina uji Wilcoxon, lain tanda hungkul nu diperhatikeun tapi jeung nilai selisih (Sudjana, 2005, kc. 450). Léngkah-léngkah uji Wilcoxon nya éta ieu di handap. 1) Asupkeun peunteun pretest siswa kana kolom kadua (XAI)

2) Asupkeun peunteun posttest siswa kana kolom katilu (XBI)

3) Itung bédana antara pretest jeung posttest ku cara XBI – XAI, tuluy diasupkeun hasilna kana kolom kaopat.

4) Nangtukeun jenjang ku cara ngurutkeun hasil bédana tina kolom kaopat ti mimiti peunteun béda anu pangleutikna tepi ka anu panggedéna.

5) Sabada diurutkeun, misalna aya peunteun anu sarua, éta peunteun dijumlahkeun tuluy dibagi dua pikeun nangtukeun jenjangna. Peunteun tina hasil ngabagi mangrupa hasil jenjangna.

6) Sabada diurutkeun, asupkeun peunteun jenjang JB kana kolom kalima.

(32)

Esa Hilma,2015

8) Nempo kana tabél harga-harga kritis dina Uji Wilcoxon, misalna n=23 kalayan ngagunakeun taraf kasalahan 5%, Wtabél = 73.

9) Data anu geus diitung tuluy diasupkeun kana tabél Uji Wilcoxon ieu di handap. Tabél 3.9

Tabél Uji Wilcoxon

No

Absén XAI XBI

Béda Tanda Jenjang

XAI-XBI Jenjang + -

10) Ditarima henteuna hipotésis dina Uji Wilcoxon maké kritéria ieu di handap. (a) Lamun Witung < Wtabél, dumasar taraf nu ditangtukeun hartina hipotésis teu

ditarima.

(b) Lamun Witung > Wtabél, dumasar taraf nu ditangtukeun hartina hipotésis

(33)

97 Esa Hilma,2015

BAB V

KACINDEKAN JEUNG SARAN

5.1Kacindekan

Dumasar kana panalungtikan anu geus dilaksanakeun ngeunaan modél pangajaran Make a Match dina pangajaran nulis guguritan, hasil tina ieu panalungtikan bisa dicindekkeun saperti ieu di handap.

1) Kamampuh nulis guguritan saméméh ngagunakeun modél pangajaran Make a Match kaasup katégori can mampuh. Katitén tina rata-rata kelas anu rata-ratana

39.97. Tina 35 siswa, ukur 2 siswa (5.71% dina wangun perséntase) anu kaasup katégori mampuh, sedengkeun 33 siswa (94.29% dina wangun perséntase) kaasup katégori can mampuh. Rata-rata skor dumasar kana genep aspék nu dipeunteun nya éta: (1) aspék poko tulisan guguritan kaasup katégori sedeng, katitén tina skor rata-ratana 3.00; (2) aspék amanat dina jero guguritan kaasup katégori goréng, katitén tina skor rata-ratana 1.54; (3) aspék basa nu digunakeun dina guguritan kaasup katégori goréng sabab skor rata-ratana 2.26;

(4) aspék guru lagu kaasup katégori goréng sabab skor rata-ratana 1.40; (5) aspék guru wilangan kaasup katégori goréng sabab skor rata-ratana 1.63; (6) aspék carita (runtuyan jalan carita jeung eusina) kaasup katégori sedeng sabab skor rata-ratana 2.49.

2) Kamampuh nulis guguritan sabada ngagunakeun modél pangajaran Make a Match kaasup katégori mampuh. Ieu hal katitén tina rata kelas anu

(34)

Esa Hilma,2015

(runtuyan jalan carita jeung eusina) kaasup katégori sedeng sabab skor rata-ratana 3.40.

3) Kamampuh nulis guguritan ngaronjat antara saméméh jeung sabada ngagunakeun modél pangajaran Make a Match. Kamampuh awalna siswa kaasup katégori can mampuh kalayan rata-rata kelas 39.97. Sedengkeun kamampuh ahirna kaasup katégori mampuh kalayan rata-rata kelas jadi 74.23. 4) Aya béda anu signifikan antara kamampuh nulis guguritan saméméh jeung

sabada ngagunakeun modél pangajaran Make a Match. Dumasar kana hasil ngitung jeung katangtuan uji hipotésis, katitén yén titung > ttabel nya éta 22.99 >

2.46. Ku kituna, hipotésis kerja (Ha) ditarima jeung hipotésis nol (H0) ditolak.

Ieu hal nuduhkeun yén modél pangajaran Make a Match signifikan dina ngaronjatkeun kamampuh siswa dina pangajaran nulis guguritan.

5.2Saran

Dumasar kana data di luhur, aya sababaraha saran anu ditepikeun.

1) Hasil ieu panalungtikan nuduhkeun yén modél Make a Match éféktif pikeun

ngaronjatkeun kamampuh nulis guguritan. Ku kituna, bisa dijadikeun salah sahiji modél pangajaran alternatif pikeun pangajaran nulis sastra ogé, hususna nulis guguritan.

2) Kusabab modél Make a Match geus diterapkeun dina panalungtikan kuasi éksperimén jeung ékspérimén murni, ka hareupna perlu dilaksanakeun dina métode panalungtikan séjén, contona Penelitian Tindakan Kelas (PTK).

3) Saupama Make a Match digunakeun deui dina panalungtikan, usahakeun diterapkeun dina kaparigelan basa anu séjénna nyarita, maca jeung ngaregepkeun.

(35)

99 Esa Hilma,2015

DAPTAR PUSTAKA

Agustina, N. A. (2014). Modél Pembelajaran Maké a Match dina Pangajaran Pangajaran Nulis Surat Resmi (Studi Kuasi Eksperimen ka Siswa Kelas IX-F SMP Negeri 1 Sukaraja, Kabupaten Sukabumi, Tahun Ajaran 2013/2014). Skripsi Sarjana pada FPBS UPI Bandung: tidak diterbitkan.

Arikunto, S. (2009). Manajemen Penelitian. Jakarta: Rineka Cipta.

Arikunto, S. (2013). Prosedur Penelitian Suatu Pendekatan Praktik. Jakarta: Rineka Cipta.

Danadibrata, R.A. (2009). Kamus Basa Sunda. Bandung: Kiblat Buku Utama.

Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat. (2013). Kurikulum Tingkat daerah Muatan Lokal Mata Pelajaran Bahasa dan Sastra Sunda Berbasis Kurikulum 2013. Bandung: Disdik Jabar.

Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat. (2013). Pamekar Diajar Basa Sunda Buku Tuturus Guru SMP/MTs Kelas VIII. Bandung: Disdik Jabar.

Gie, T. L. (1995). Pengantar Dunia Karang-Mengarang. Yogyakarta: Liberty.

Haerudin, D., & Suherman, A. (2013). Panganteur Kaparigelan Nyarita. Bandung: JPBD FPBS UPI.

Joyce, B., Weil, M., & Calhoun, E. (2009). Models of Teaching. Yogyakarta: Pustaka Pelajar.

Juliar, E. (2013). Kaéféktifan Modél Make a Match jeung Modél Explicit Intruction dina Pangajaran Nulis Aksara Sunda (Panalungtikan Eksperimen ka Siswa Kelas X SMA N 1 Sukaresmi Taun Ajar 2012/2013). Skripsi Sarjana pada FPBS UPI Bandung: tidak diterbitkan.

Komalasari, K. (2010). Pembelajaran Kontekstual Konsep dan Aplikasi. Bandung: Refika Aditama.

Rahman. (2009). Model Mengajar dan Bahan Pembelajaran. Bandung: Alaprint Jatinangor.

Rusyana, R., & Raksanagara, A. (1980). Puisi Guguritan Sunda. Jakarta: Departemen Pendidikan dan Kebudayaan.

Suryabrata, S. (2012). Metodologi Penelitian. Jakarta: RajaGrafindo Persada.

Tamsyah, B. R., spk. (1996). Pangajaran Sastra Sunda pikeun Siswa SD, SLTP, SMU, jeung Umum. Bandung: Pustaka Setia.

(36)

Esa Hilma,2015

Trianto. (2007). Model-model Pembelajaran Inovatif Berorientasi Konstruktivistik Konsep, Landasan Teoritis – Praktis dan Implementasinya. Jakarta: Prestasi Pustaka.