diskurso

D

D

I

I

SK

SK

U

U

R

R

SO

SO

Kahulugan

Kahulugan

A AnnggssaalliittaannggddiisskkuurrssooaayymmuullaassaawwiikkaannggLLaattiinnnnaaddiiscscuurrsususs  nnaannaannggaannggaahhuulluuggaanngg““rruunnnniinnggttoo an anddffrroomm””nnaammaaiiiiuuggnnaayyssaappaaggssaalliittaaaattppaaggssuullaattnnaakkoommuunniikkaassyyoonn..IInntteerraakkttiibboonnggggaawwaaiinnttuunnggoossaa m

mabiabisang sang ppaglaglalalahaahad d ng ng mmga ga iimmporpormmasyon.asyon.

S

SiiWWebebstster er ((1974)1974)  aayymmaayyiibbaa’’ttiibbaannggddeeppiinniissyyoonnppaarraassaatteerrmmiinnoonnggiittoo..AAyyoonnssaakkaannyyaa,,aanngg

di

diskurskurso so ay ay ttumumututukoy ukoy sa sa beberrbal bal na na komkomununiikasyon kasyon ttululad ad ng ng kumkumbeberrsasyonsasyon..MMaaaaaarriirriinnddaawwiittoonngg

i

isang sang porpormmal al at at sisiststemematatiikong kong eksameksamiinanasyon syon ng ng iisang sang paksa, paksa, ppasalasaliitta a mman an o o papasulsulatat, , ttululadad

ha

halliimmbawbawa a ng ng didiserserttasyon. asyon. SSamamakatakatwwiid, d, mmasasaasasabibing ng anang g didiskurskurso so ay ay iisang sang anyo anyo ng ng papagpgpapapahahayagayag

ng

ngiiddeeyyaahhiinnggggiillssaaiissaannggppaakkssaa..MMaassaassaabbiirriinn,,kkuunnggggaayyoonn,,nnaaaannggddiisskkuurrssoo,,aayyssiinnoonniimmuussssaa

kom

komuniunikasykasyon.on.

M

Maarraammiinnggppaaggkkaakkaaiibbaaaannggddiisskkuurrssoonnggppaassaalliittaaaattppaassuullaatt..MMaayykkaannii--kkaanniiyyaannggkkaalliikkaassaannaatt

pa

pangangangangaiillanangan gan ((rreeqquuiirreemmeennttss))aannggbbaawwaattiissaa..SSaahhuulliinnggbbaahhaaggiinnggaakkllaattnnaaiittooaayyhhiiggiittnnaa

m

mapapagtagtututuuuunanan n aang ng mmga ga iitto. o. NNguguninit t mmagiaging ng anano o mman an anang g aanyo nyo nng g ddiiskurskurso, so, mmahahalalagaganang g ttagagllayiayin n nngg

m

mggaappaarrttiissiippaannttnniittooaannggkkoommuunniikkaattiibbkkoommppiitteennssaattaanngglliinnggggwwiissttiikkkkoommppiitteennss..

A

AyyoonnssaaDDiikkssyyuunnaarryyooIInngglleess--FFiilliippiinnoo((11998844)),,iittooaayynnaannggaannggaahhuulluuggaannggmmaaggssuullaattaattaaggssaalliittaannaanngg

m

may ay katkatagalagalan an o o kahabaan. kahabaan. SSaaWWebebststerer’’s s NNew ew WWororlld d DDiictctiioonanarry y ((1995)1995),,iittooaayyiissaannggppoorrmmaallnnaa

p

paaggttaallaakkaayyssaaiissaannggppaakkssaa,,ppaassuullaattmmaannooppaassaalliittaa..IIttoorriinnaayyppaakkiikkiippaaggttaallaassttaassaann,,ppaakkiikkiippaagg--uussaappoo

an

anumumanang g paparraan aan ng ng ppagagpapapapahayag hayag nng g iideya deya ttunungkol gkol sa sa iisang sang ppaksa.aksa.

M

Mahalahalaga aga na:na:

1

1.. MMaaggiinnggmmaappaannuurriihhiinnddiillaammaannggssaassaalliittaakkuunnddiissaakkuullttuurraannggnnaakkaappaalloooobbddiittoo..

2

2.. MMaahhuussaayymmaagghhiinnuuhhaannggmmggaaiimmppoorrmmaassyyoonn((kkiilloossaattssaalliittaa))..

3

3.. KKrriittiikal kal na na ppangang--unawunawa a sa sa ppag-ag-unawunawa a nng g mmga ga mmensahensahe.e.

4

4.. IIssaaaallaanngg--aallaannggaannggaappaattnnaaddiimmeennssiioonn44kk((kkoonntteekkssttoo,,kkooggnniissyyoonn,,kkaakkaayyaahhaannaattkkoommuunniikkaassyyoonn))

K

K

o

o

n

n

t

t

ekst

ekst

o

o

n

n

g

g

D

D

i

i

sku

sku

r

r

so

so

A

Annggiissaannggttaaooaayynnaakkiikkiippaaggttaallaassttaassaannssaaiibbaassaaaannuummaannggoorraass,,eessppaassyyooaattkkoonntteekkssttoo..AAnnggmmggaa

kont

kontekstekstonong g iiyon yon ay ay mmadadalalas as na na iittururiing ng bibillanang g mmga ga parparttiikulkular ar na na kumkumbibinasyon nasyon ng ng mmga ga ttaoaongng

bu bummuubbuuoossaaiissaannggssiittwwaassyyoonnggppaannggkkoommuunniikkaassyyoonn..SSaammaakkaattwwiidd,,aannggkkoonntteekkssttoonnggiissaannggddiisskkuurrssooaayy m maaaaaarriinnggiinntteerrppeerrssoonnaall,,ppaannggggrruuppoo,,ppaanngg--oorrggaanniissaassyyoonn,,ppaannggmmaassaa,,iinntteerrkkuullttuurraallaattppaannggkkaassaarriiaann.. H Halaliimmbawbawa:a:

• Konstekstong Interpersonal – usapan ng magkaibigan

• Kontekstong Panggrupo – pulong ng pamunuan ng isang samahang pangmag-aaral

• Kontekstong Pang-organisasyon – memorandum ng pangulo ng isang kumpanya sa lahat ng empleyado

• Kontekstong Pangmasa –pagtatalumpatingisangpulitikosaharapngmgabotante • KontekstongInterkultural – pagpupulong ng mga pinuno ng mga bansang ASEAN • Kontekstong Pangkasarian – usapan ng mag-asawa

Ngunitangkontekstongisangdiskursoayhigitnamabuting ipalagaybilangisang paraan ng pagpokus sa isang tiyak na proseso at epektong pangkomunikasyon. Kung tutuusin kasi, ang hangganan ng konteksto ng isang diskurso ay abstrakto atmahirap uriin.Pansining laging may kontekstonginterpersonalkahitsaloobngdiskursongpanggrupoatorganisasyunal.Angdiskursong pangkasarian ay lagi ring umiiral sa tuwing ang mga taong may magkaibang kasarian ay nagtatalastasan sa loob man ng iba pang konteksto. Samantala, kapag ang isang teksto ay ipinararaan sa mga midyang pangmasa at nakararating sa mga taong may iba-ibang kultura, nagkakaroonngdiskursosakontekstonginterkultural.

Upang maging mabisa, ang komunikasyon, kailangan din itong isaayos. Si Dell Hymes ay nagbigay ng ilang mungkahi kung paano dapat isaayos ang paggamit ng wika. Ayon kay Hymes, kailangang isaalang-alang ang konsiderasyon upang matiyak na magiging mabisa ang komunikasyon. Ginamit niya ang akronim naS.P.E.A.K.I.N.G. na tinalakay sa mga sumusunod na talata.

1.Setting. (saan nag-uusap! Sa pakikipagkomunikasyon, ang pook o lugar saan naganap ang usapan ay dapat isaalang-alang. Ang paraan ng pagpapahayag ng mga salitang ginagamit, ang tono at tunog ng pagsasalita ay nag-iiba ayon sa lokasyon na pinangyarihan ng salitaan. Hindi maaaring ang usap sa kaibigan sa gitna ng lansangan ay maging katulad ng pakikipag-usap sa kanya sa loob ng simbahan. Ang lugar ay may malaking impluwensya sa komunikasyon. "ung hindi ito isasaalang-alang, maaari kang mapagkamalang bastos o walang pinag-aralan. Subukan mong magsisigaw sa loob ng inyong klase. Ano kaya ang kahihinatnan mo

#.Participants. (sino ang kausap, nag-uusap! Dito isinaalang-alang ang tao o mga taong kasangkot sa komunikasyon. Ang pag-uugali, katauhan, damdamin, maging ang estado sa buhay, katungkulan, hanapbuhay, gulang kasarian, paniniwala at pilosopiya sa buhay ay nakakaimpluwensya sa daloy at paraan ng pagpapahayag ng nagsasalita at ng kanyang kausap.

 Halimbawa, maaari mong sabihing $are, pahiram nga ng bolpen mo sa iyong kaibigan, ngunit hindi mo maaaring sabihin iyon sa iyong ama. Subukan mo kayang sabihin iyon sa kanya, ano kaya ang magiging reaksyon niya %akit $aano ba ang angkop na pahayag kung ang gayong diwa ay sasabihin mo sa kanya

&.End. (ano ang layunin ng usapan! Sa komponent na ito ang interaksyon ay ayon sa layuning nais matamo sa pakikipagkomunikasyon' pagpapahayag o pagbibigay ng impormasyon,

pag-uutos, pakikiusap, pagpapahiwatig, pagpapakahulugan, pagmumungkahi, pagbabahagi ng damdamin, pangangarap o paglikha.

 Halimbawa.Ano kaya ang layunin ng isang taong mangungutang akahiram ng salapi sa taong uutangan niya, hindi ba akakamit ba niya ang kanyang layunin kung ang sasabihin niya)y Hoy* $autang nga ng isanlibo* Samantala, kung siya nama)y manghoholdap, makakamit ba niya ang kanyang layunin kung sa malumanay na pananalita)y sasabihin niyang $ara mo nang awa, akin na )yang pera mo Hindi ang sagot sa dalawang huling tanong. "ung gayon, sa paggamit ng wika, kailangan munang isaalang-alang ang layunin sa pakikipag-usap.

+.Acts Sequence.  (paano ang takbo ng pag-uusap! to ang tumutukoy sa pagkakaugnay ng usapang nagaganap sa uri ng pangyayari.

 Halimbawa, sa pagtitipan (date! inaasahang masuyo at malambing ang himig ng usapan at takbo ng pananalita ng magkasintahan ngunit, kapag may mga bagay silang pinagtatalunan maaaring magbago ang ayos ng usapan. to ay maaaring magresulta sa di pagkikibuan o away.

.Keys. (pormal ba o impormal ang usapan! akakita ka na ba ng isang taong nakakamiseta at naka-shorts sa isang debut party / di kaya)y ng isang taong naka-gown o barong 0agalog habang naglalaro ng basketball o olleyball $arang ganito rin ang magiging hitsura mo kung hindi mo isaalang-alang ang pormalidad ng isang okasyon sa iyong pakikipag-usap. "ung gayon, kung pormal ang isang okasyon, paano ka makikipag-usap sa ibang tao Anong salita ang iyong gagamitin "ung makikipag-usap ka sa iyong pamilyar na kaibigan, gayon di ba ang paraan ng iyong pagsasalita at ang mga salitang iyong gagamitin

2. Instrumentalities.  (ano ang midyum ng usapan, pasalita ba o pasulat! Sa madaling salita, kailangang ikonsider din ang gamit o daluyan ng komunikasyon. Daluyang sensori ba o daluyang institusyunal %akit kailangang isaalang-alang ito $akaisipin mo. aaari mo bang ikwento sa iyong kaibigan ang nobelang iyong nabasa sa pamamagitan ng te3t aipapaamoy mo ba sa kanya ang halimuyak ng bulaklak sa pamamagitan ng telepono Susulat ka pa ba sa bumbero kung nasusununog na ang bahay mo "ung hindi mo kayang magsinungaling nang harapan, magdadahilan ka ba pa sa iyong kasintahan sa kanyang harapan "ung mahusay kang gumawa ng sulat o ng tula, paano ka manliligaw kaya Ang midyum ang humuhubog at naglilimita sa isang mensahe. "ung mabisang maisasaalang-alang ito, kung gayon, magiging kontrolado natin ang hugis at lawak o limitasyon ng mensahe sa komunikasyon.

4.Norms. (ano ang paksa ng usapan! ahalagang maisaalang-alang din ng isang tao ang paksa ng usapan. Halimbawa, maaaring hindi mo na igigiit ang iyong katwiran kung batid mong limitado lamang ang nalalaman mo sa paksa ng isang pagtatalo. akakabuti ring itikom na lamang ang bibig kung sa gitna ng isang talakayan ay wala ka namang nalalaman sa paksang tinatalakay. ay mga paksa ring eksklusibo.

 Halimbawa, may mga paksang pambabae, kung paanong may panlalaki rin. akabubuti, kung gayon, sa mga lalaki ang umiwas sa mga talakayang may paksang eksklusibo sa mga babae kung  paanong makabubuti sa mga babae ang umiwas sa pakikilahok sa mga talakayang may paksang

5.Genre. (ano ang uri ng pagpapahayag $agsasalaysay, paglalarawan, paglalahad o  pangangatwiran! Sa komponent na ito, isinaalang-alang ang layunin ng parti6ipants. "ung ang nais niya ay ang magkwento ng isang pangyayari o mga pangyayari, pasalaysay ang  pagpapahayag. "ung ang nilalayon naman niya ay magpakitang anyo, katangian, hugis, at kulay

ng isang bagay, tao, pook, pangyayari at damdamin, paglalarawan ang paraan. $aglalahad naman ang paraan ng pagpapahayag kung ang nais nito ay magpapaliwanag at magbigay ng impormasyon, samantalang kung ang layunin niya ay ang manghikayat, magpatunay at  pagbulaanan ang opinyon, katwiran at paninindigan ng iba, pangangatwiran ang paraan ng  pagpapahayag.

Ang layon sa pagtuturo-pagkatuto ng wika ay ang pagtatamo ng pangkalahatang kahusayan sa paggamit ng wika upang makapagpahayag nang mabisa at maiugnay ang sarili sa kanyang  paligid. Dapat malinang ang kasanayang umunawa sa mga salik na personal at salik-sosyal at

kahusayang magpaunawa sa mensaheng nilalayong ipahatid sa paraang angkop, tumpak, at katanggap-tanggap sa lipunan at pamayanan..

Kognisyon

1. 0umutukoy sa wasto at angkop na pang-unawa sa mensahe ng mga nag-uusap. #. %ahagi nito ang oryentasyong kultural ng mga taong nag-uusap.

&. "ailangan ng mataas na leel ng pag-unawa tungo sa higit na karunungan.

Komunikasyon

0umutukoy ito sa berbal at di-berbal na komunikasyon sa paghihinuha ng mga impormasyon.

Kakayahan

Ang lahat ng tao sa mundo ay may kakayahan sa apat na makrong kasanayan. ($agsulat, $agbasa, pagsasalita, at $akikinig!.

PAGLINANG NG IDEA

• Paksa

 Dito nagsisimula ang bawat pakikipagtalastasan ng bawat tao sa lipunan o grupo. Subalit sa  pagpili ng isang paksa dapat ito may saysay. Sa pagpili din ng paksa kinakailangan ding may  sapat na kaalaman upang mabigyang husay ang pagbibigay d atos sa bawat detalye ng diskurso.

 Ito ay isa sa pinakamahalagang sangkap ng pakikipagdiskurso.

• . Pagsasa!ika ng Ideya

 Ito ay isang proseso na kung saan ang ideya o kaisipan ng tao sa isang paksa ay

isinasatitik. Ito ang dahilan kung bakit mahalaga ng linggwistik kompetens dahil dito amsusukat  ang kakayahan ng isang tagapagpahayag sa kaniyang wika.

• "agatanggap

 Malaki ang ginagampanan ng tagatanggap dahil dito lamang malalaman kung epektibo ang   paaran ng diskurso ng tagapaghatid.

PAGLALARAWAN

/

DESKRI

PTI

B

Kahul

ugan

at

Layuni

n

Ang paglalarawan ay isang anyo o paraan nagpapahayag ng mga kaisipan o pala-palagay. Sa diskursong ito ay napapagalw ng isang tagapagpahayag ang kaniyang imahinasyon, maging sa kanyang mambabasa at tagapakinig. Sa pangkalahatan, ang diskursong ito ay nagbibigay ng malinaw na imahen ng isang tao, bagay, pook, damdamin o teorya upang makalikha ng isang impresyon o kakintalan. %unga ng kakintalang nilikha ng limang pandama ng tao o tinatawag na singko bukales.

Layunin

Ang layunin ay magpamalas sa isip ng tagapakinig at mambabasa ng isang malinaw at buong larawan.

ga kahingian sa epektibong $aglalarawan

• Pag#uo ng isang pangunahing lara!an

 Ito ay daan upang makapukaw ng interes ng tagapakinig o mambabasa.

• Sariling panana! o perspekti#

 Bago simulant ang paglalarawan, mahalagang maging malinaw sa isipan ng tagapagpahayag  kung ano ang kanyang layunin.

• Pagpili ng mga sangkap

 Ito ay nagsisilbing batayan ng tagapakinig o mambabasa upang mapag-iba ang bagay na inilarawan.

• Kaisahan

Salik at Elemento ng Paglalara!an

1. Ang paggamit ng 7ika

2. $agiging organisado ng paglalarawan

3. ga ginagamit na detalye

4. $ananaw o punto de ista

5. Ang naiiwang impresyon o kakintalan

$ri ng Paglalara!an

• Karani!ang Paglalara!an

 Nagbibigay lamang ng impormasyon sa inilalalarawan.

1. Ang pisikal na anyo

2. Antas ng pamumuhay

3. $ag-uugali

4. ga nakasanayan atbp.

• %asining na Paglalara!an

 Pinagagalaw ng masining na paglalarawan ang guniguni ng bumabasa o nakikinig upang  makita ang isang larawang buhay na buhay.

1. 0ula

2.  obela

3. aikling kuwento atbp.

 Mga alimbawa!

kaw,

$ara kang hiwaga ang sabi ng aking inang inumutya

kaw raw ang kanyang matandang manika Aywan ko kung tunay ang sinasabi ni inang

&%anika' ni (irio ). Pangini#an

Ang pagmamahal ko8y lubhang magulo 0ulad ng lugar na mainit na disyerto

 a bubog ang buhangin at may matatalas na bato $ero dahil sa ito ngayo8y isang paraiso Ang pagmamahal ko sayo,y tulad ng kalawakan

adilim at nakakatakot puntahan 9ubhang mahiwaga ang bawat kaligiran

Subalit ito nama8y walang katapusan

I Lo*e ou Pektus + aeious

 Pangunahing layunin ng siyensya ang dapat mailarawan nang akma ang anumang dapat at  kailangang malaman tungkol sa mundo at kalawakan.

PAGSASALAYSAY

Kahul

ugan

 agpapahayag ng mga magkakaugnay na pangyayaring may tiyak na pinagmulan tungo sa isang tiyak na makabuluhang pangwakas. sa sa mga kahalagahan ng diskursong ito ay ang  pagkakataon ng tao na maibahagi ang mga bagay-bagay na nagyari sa ating buhay o maging sa  buhay ng iba. araming dalubhasa ang sumang-ayon na ang uri : anyo ng diskursong ito ay mayroong kalikasang dualisti6' ano at paano. Dahil sa maayos na daloy ng pagpapahayag ng detalye nakasalalay ang tagumpay ng uri na ito ng diskurso.

%ga kahingian sa epekti#ong Narati#

A.,rihinal at ka!ili-!iling paksa

%. %apanghikayat na pamagat

". Maikli #. $rihinal  %. Angkop &. Sinaliksik 

'.Nagtatago ng lihim o di nagbubunyag ng wakas

(. indi katawa-tawa, kung ang komposisyon ay wala namang layuning  magpatawa

;. %apangganyak na panimula

". pagbuo ng nakakatawag-pansing pangungusap #. Dayalogo

%. Paglalarawan ng tauhan o tagpuan &. Pagtatanong 

'. Sipi o )asabihan

D.Kapanapana#ik di maligoy at magkakaugnay-ugnay na daloy ng pangyayari

<. Angkop at interesanteng !akas

=.%aka#uluhang karanasang pantao

G.Angkop na #oka#ularyo o pananalita

H.%alina! at tiyak na punto de #ista sa pagsasalaysay o paningin

I#a/t i#ang uri ng Narati#

1. aikli o mahabang kuwento : nobela

2. 0alambuhay

3. "asaysayan

5. "uwento ng pakikipagsapalaran

6. %alita

7. Alamat, legenda, epiko, at kuwentong bayan

%ga Elemento ng isang Narati#

1. %anghay 2. 0auhan 3. 0agpuan 4. Suliranin 5. Himig 6. Solusyon 7. "asukdulan 8. >esolusyon 9. 7akas

$ri ng punto de #ista o panana! ng tagapagsalaysay

•   Su#0eti*e

Ang tagapagsalaysay ang naglalahad ang mga dapat sabihin o ispin ng mga tauhan.

• ,#0ecti*e

Ang tagapagsalaysay ay tagamasid lamang sa iniisp o sinasabi ng tauhan sa kanyang isinasalaysay

• ,mniscient

Alam ng tagapagsalaysay ang lahat ng mga nangyayari sa loob at labas ng tauhan.

PAGLALAHAD

/

EKSPOSI

TORI

Kahulugan at Kalikasan

sa sa pinakamadalas gamitin sa apat na anyo ng pagpapahayag ang paglalahad. sa rin ito sa mga pangunahing sining ng komunikasyon na madalas ginagamit ng isang tao sa pang-araw-araw na pakikipagtalastasan at pakikipag-ugnayan sa kanyang kapwa. aipapahayag niya ang kaniyang mga saloobin sa pamamagitan nito. sinasaklaw ng paglalahad12u#in 34456 ang malawak na abahgi ng sinusulat at binabasa ng mga karaniwang tao. $aglalahad ang ginagamit upang himay-himayin ang esturktura ng pilosopiya at ng iba8t ibang kaisipan, teorya, at organisasyon. adalas ding gamitin ang paglalahad sa mga panunuri, artikulo, sa diaryo o magasin, komposisyon, at programa sa radio at telebisyon.

Ayon kayArrogante 134476, ang paglalahad ay isang pagpapaliwanag na obhetibo o walang pagkampi na may sapat na detalye pawing pampalawak ng kaalaman sa paksang

 binibigyang-linaw anng lubos upang maunawaan nang may interes. Ayon kay2u#in 134456, sa  bias ng paglalahad naipapaliwanag ang kahulugan ng isang ideya at ang katuturan ng isang

salita? gayundin, nakikilala o nakikilatis pa lalo ang isang bagay, tao, o pangyayari. atutugunan ang paglalahad ang mga tanong tungkol sa isang usapin. Sa medaling sabi, may layunin itong magpaliwanag at sinasagot ang mga tanong na'Ano ito8 Ano ang kahulugan nito8 Ano ang i#u#unga nito8 Ano ang pagkayari nito8 Ano ang pagkakatulad nito sa i#a8 Ano ang pagkayari nito8 Ano ang pagkakatulad nito sa i#a at anu-ano ang mga uri nito8 agpapaunawa ng diwang inilalahad o nais ipahatid ng sumulat. Ang paglalahad ay kadalasang ginagamit sa kuwento, ibig sabihin siya8y naglalahad ng kuwento.

Ang paglalahad ay ginagamit sa pagpapaliwanag ng pamamaraan o proseso ng paggawa ng isang bagay at ng pagsasakatuparan ng isang layuni o simulain.$agbibigay ng direksiyon at  pagpapaliwanag ng mga hakbang.atutugunan ng paglalahad ang mga tanong tungkol sa isang

usapin.Sinasaklaw ng paglalahad ang malawak na bahagi ng sinusulat at binabasa ng tao.

Ang ekspositori ay isang anyo ng diskursong nagpapaliwanag. Anyo ng diskurso kung saan nagpapahayag ang isang tao ng mga ideya, kaisipan at impormasyon na sakop ng kanyang kaalaman na inihanay sa isang maayos at malinaw na pamamaraan.

 Kahalagan ng Paglalahad 9Ekspositori

 agiging daan sa pagkakaroon ng bago at:o karagdagang kaalaman ng tao kaugnay ng mga bagay na nagaganap sa kanyang kapaligiran.

Layunin ng Paglalahad 9 Ekspositori

 akapagbigay ng impormasyon.

 adagdagan ang kaalaman ng tao tungkol sa mga bagay na nagaganap sa kanyang kapaligiran.

Kahingian ng Epekti#ong Eksposisyon

 Pagkakaroon ng sapat na kaalaman ang isang tao kaugnay ng paksa.

 akabubo lamang ng isang mahusay na eksposisyon kung malawak at maituturing na may kalaliman ang saklaw ng kaalaman ng isang tao sa isang paksa.

 Pagkakaroon ng kakayahang ihanay ang kaisipan.

 Ang mahusay na organisasyon ay daan sa pag-unawa ng eksposisyon.

 Ka!alan ng pagkiling.

 ararapat na obhetibo ang tagapagpahayag kaya8t kailangang taglay ang pagkakaroon ng bukas na isipan upang tanggapin ang mga mahaha-lagang ideya kaugnay ng isang bagay maging ito man ay taliwas sa sariling paniniwala.

 %ahalagang nag#a#asa ang isang tao upang laging nakakakalap ng mga impormasyon.

 ainam na maging mapagmasid dahil bukod sa mga aklat, ang kapaligiran ay kapupulutan ng mga impormasyon na mahalaga sa pang-araw-araw na pamumuhay.

Katangian ng %ahusay at Epekti#ong Paglalahad 9

Eksposisyon

 %ALINA: @ maituturing na malinaw ang eksposisyon kung ito ay agad na mauunawaan ng mambabasa o tagapakinig.

 "IAK  @ nararapat na ang mismong tagapagpahayag ay magawang mapanindigan ang kanyang  pahayag.

 %A K,)I2ENS @ hindi magkakaroon ng halaga ang nilalaman ng akda kung ito ay hindi naihanay sa maayos na pamamaraan.

 E%PASIS  @ kailangang hindi malunod sa mga ideya ang mambabasa o tagapakinig ngunit mahalaga ang mga karagdagang paliwanag upang mas maging epektibo ang paglalahad.

Pamamaraan ng Epekti#ong Eksposisyon

PAG;I;IGA < DEPINIS,N

 tinuturing na karaniwang pamamaraan ng pagbibigay ng eksposisyon na ginagamit sa mga teksbuk at iba pang aklat reperensyal na ginagamit sa pagkatuto.

 PAG < IISA < ISA (ENUMERASYON)

 Ang pagtalakay sa pangunahing paksa kasunod ay ang pagbanggit nang isa-isa ng mga kaugnay na mahahalagang kaisipan.

 PAGS$S$N$D < S$N,D (ORDER)

 ararapat na isaayos ng tagapagpahayag ang kanyang mga kaisipan mula sa panimula hanggang sa pagwawakas ng akda,

 "ailangan upang matiyak na hindi mapupunta sa wala ang pahayag.

 PAG)A)A%;ING A" PAGK,K,N"2AS

 Ang dalawang ideyang ito ay hindi maaaring mapaghiwalay.

 PAG)A)A%;ING @ pagpapahayag ng katangian, kahinaan at kalakasan ng bagay upang makabuo ng sariling pagpapasya ang tao tungkol sa kahalagahan ng isang bagay o kaisipan.

 PAGK,K,N"2AS @ pagpapahayag ng pagkakaiba-iba ng mga bagay na nakapaloob sa isang akda.

 P2,;LE%A A" S,L$S,N

 7alang problema na walang katapat na solusyon dahil hindi maituturing na problema ang isang  bagay kung hindi mahahanapan ng katapat na solusyon.

 7alang pangyayari na hindi nagging kahinatnan ng isang pangyayari.

 Ang bawat pangyayari na nagbibigay-daan sa iba pang pangyayari ay nagiging simulain ng  panibagong pangyayari.

$ri ng Eksposisyon

1. SANASA @ pagpapahayag ng isang manunulat ng kanyang ideya, kaisipan, pananaw o damdamin kaugnay ng isang paksa.

2. PAGLALA)AD NG P2,SES,  @ maraming bagay sa ating paligid na kailangang ipaliwanag upang mapakinabangan. Ang matagumpay na pagsasa-gawa ng isang bagay o ang wastong paggamit ng isang bagay ay nakasalalay sa mahusay na pagsunod sa mga panuto na magaganap lamang kung maingat at masusing inihayag ang bawat hakbang na nakapaloob sa isang proseso.

3. S$2ING < ;ASA , 2E;$ @ nakatutulong sa mga manonood o mambabasa upang maging mapanuri sa pagpili ng aklat at pelikulang tatangkilikin.

4. EDI",2AL @ isang uri ng eksposisyon na naglalayong ipayahag ang pananaw ng isang pahayagan o ng isang manunulat kaugnay ng isang isyu' mapa-sosyal, pulitikal, ispirituwal o 6ultural na may mahalagang impak sa buhay ng tao.

5. ;ALI"A , $LA" @ madalas na nababasa o napapakinggan sa mga radio o telebisyon na nagbibigay ng mga tiyak at malinaw na detalye kaugnay ng isang mahalagang pangyayari na madalas ay kagaganap lamang.

PANGANGATWI

RAN

/

ARGUMENTATI

B

Kahulugan at Kaligiran

• Nakatuon sa pagbibigay ng isang sapat at matibay na pagpapaliwanag ng isang isyu o panig upang makahikayat ng mambabasa o tagapakinig.

• Maisasagawa ito kung mayroon tayong kakayahang ihanay nang maaayos ang ating kaisipan at ipaliwanag ito upang makahikayat ng kapwa.

• Isa sa mga katangiang dapat taglayin ng tagapagpahayag ng diskursong ito ay ang pagkakaroon ng matibay na paninindigan sa mga bagay na pinaniniwalaang tama. • Mahalaga ang diskursong ito sa ating pagpapahayag ng mga pananaw hinggil sa

mga isyung kinakaharap.

• Ang Pangangatwiran bilang ikaapat na batayang anyo ng pagpapahayag ay naiiba sa paglalahad, pagsasalaysay, at paglalarawan dahil layunin nitong hikayatin ang iba na tanggapin ang katoohanan o kawastuhan ng isang paninindigan o dili kaya’y baguhin ang kanilang pag-iisip o impluwensiyahan ang kanilang pag-uugali at pagkilos sa pamamagitan ng mga makatwitrang pahayag.

MGA DAPAT ISAALANG-ALANG PARA MAGING MATAGUMPAY ANG ARGUMENTASYON

1. Matibay na Paniniwala - Nagmula sa pagkakaroon ng isang tao ng malinaw na pag-iisip na maipamamalas sa pamamagitan ng diskurso.

2. Mahatak na Panghikayat - Nakatuon sa damdamin ng manunulat sa kanyang binubuong diskurso.

PANGKALAHATANG URI NG PANGANGATWIRAN

1. Pasaklaw na Pangangatwiran

• Nagsisimulasamalakingkaisipantungosatiyaknakaisipan.

2. Pabuod na Pangangatwiran

• Nagsisimula sa isang maliit na halimbawa patungo sa panalahat na simulain.

PALASI NG PANGANGATWIRAN / MALING PANGANGATWIRAN

URI  ARGUMENTUM AD HOMINEM NON SEQUITUR MALING PAGHAHAMBING DILEMMA  ARGUMENTUM AD BACULUM  ARGUMENTUM AD MISEI!"#IAM  ARGUMENTUM AD IGNORANTIAM

IGNORATION ELENCHI MALING PAGLALAHAT  MALING ANALOHIYA MALING SALIGAN MALING AWTORIDAD MAPANLINLANG NA TANONG