Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 9
I. Layunin
a. Nisa-isa ang mga rason kung bakit naagaw ng Dutch sa Portuguese ang kalakalan; b. Matatalakay ang kahalagahan ng Pagtuklas sa Asya;
c. Napahalagan ang epekto ng unang yugto ng kolonisasyon II. Nilalaman
a. Paksa: Ang mga Dutch
1. Konsepto: Padlawak ng kapangyarihan ng Europe 2. Kasanayan: Matatalakay, Nisa-isa, Napahalagahan b. Sanggunian: Kasaysayan ng Daigdig, p. 335-337
c. Kagamitan: Batayang Aklat, Cartolina, Schoth Tape, pentel pen, chalk III. Pamamaraan
Gawain ng Guro Gawain ng Mag-aaral
a. Pagnimulang Gawain
1. Pagbati, Pagdarasal, Pagkuha ng Attendance
2. Balik – Aral
Sino si Christopher Columbus? Anong Isla ang natagpuan niya? Ano-ano ang mga titulong ibinigay
sa kanya?
Kninong Nabigador ipinangalan ang United States of America? Bakit hinati ni Pope Alexander ang
mundo? Ano ang guhit na ito? 3. Pagganyak
Mayroong inihandang Flashcard ang guro na ipapabasa sa mga mag-aaral.
4. Paglalahad
Batay sa inyong nabasa ano an gating magiging talakayan sa ngayon? Tama. Ang mga Dutch
b. Paglinang na Gawain 1. Pangkatang Gawain
Hahatiin ang klase sa Dalawang Mollucas
DUTCH Henry Hudson
New York
grupo. Babasahin ninyo teksto mula 335-337. Bibigyan ko kayo ng limang minuto sa pagbasa. Pagkatapos ay maglalaro tayo ng “Pinoy Henyo”.
Pagkatapos basahin ay ibibigay ng guro ang mekaniks ng laro.
2. Pagtatalakay/ Pagsusuri
Paano pinalitan ng mga Dutch ang mga Portugese bilang
pangunahing bansang kolonyal sa Asya?
Sino ang nanguna sa pananakop ng Dutch sa North America? Bakit nagsimula ang pagkatatag
ng mga bangko?
Bakit gumamit ng salaping papel ang mga mangangalakal na mga Europeo?
Ano ang naging bunga ng paggamit ng salaping papel? Ao- ano ang mga naging epekto
ng Unang Yugto ng Kolonisasyon? c. Pangwakas na Gawain
1. Paglalapat
Paano nakatulong sa Paglawak ng kapangyarihan ng Europe ang paglalayag at pagtuklas ng mga lupain?
2. Paglalahat
Naging mabuti ba ang resulta ng pananakop ng mga Ducth? Paano? Bakit?
3. Pagpapahalaga
May maganda bang nautilog ang Unang Yugto ng Kolonisasyon?
IV. Ebalwasyon
Tama o Mali. Isulat ang Tama kung wasto ang pahayag at mali naman kung hindi. 1. Pinangunahan ni Henry Hudson ang paglalakbay para sa mga mangangalakal na
2. Ang Pagkatatag ng Dutch East India Company ay patunay na mas matagal ang kapangyarihan ng ng Dutch sa Asya.
3. Dahil sa pagkakatuklas ng mga bagong lupain higit na dumagsa ang kalakalan ng Spices.
4. Ipinakilala ang salaping papel sa kadahilanang walang mapaglagyan ng barya. 5. Ang New Netherrland ay kasalulukuyan ding tinatawag na New York City. Test 2
6. Ang mga sumusunod ay ang mahahalagang epekto ng unang yugto ng maliban sa isa_____.
a. Ito ay nafresulta ng pagpapalitan ng hayop,halaman, at pati na ang mga sakit. b. Ang sibilisasyon ng mga kanluranin ay lumaganap sa silangan.
c. Nagpukaw ito ng interes sa mga makabagong pamamaran at teknolohiya sa Heograpiya.
d. Walang idinulot na mabuti and pananakopng mga kanluranin.
7. Alin sa mga sumusunod ang HINDI dulot ng paglalayag at pagtuklas sa paglawak ng kapangyarihan ng Europe.
a. Dumagsa ang mga kalakal katuladng spices b. Nagbukas ang mga bangko
c. Nagsimula ang Merkantelismo
d. Lumaganap ang paggamit ng salaping papel
8-10. Paano napalitan ng mga Dutch ang mga Portugese bilang pangunahing bansang Kolonyal sa Asya?
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 9 I. Layunin
a. Nauunawaan ang paghahangad ng Spain ng Kayamanan mula sa silangan; b. Naililista ang mga Manlalayag ng Espanya;
c. Napahalagahan ang paghahati ng mundo II. Nilalalaman
A. Paksa: Ang paghahangad ng Spain ng Kayamanan mula sa Silangan 1. Konsepto: Ang Paglawak ng Kapangyarihan ng Europe
2. Kasanayan: Nakakaunawa, Nakalilista, Pagpapahalaga 3. Balyu Pukos
B. Sanggunian: Kasaysayan ng Daigdig, p. 331-333 C. Kagamitan: Batayang Aklat, Cartolina, Speaker, music III. Pamamaraan
Gawain ng Guro Gawain ng Mag-aaral
a. Panimulang Gawain 1. Balik –Aral
o Ano-ano ang mga Spices na malaki ang demand sa Europe?
o Saan nila ginagamit ang mga spices?
o Sino ang nakadiskubre ng Cape of Good Hope?
o Sino naman ang itinuturing na bayani ng mga Europeo? 2. Pagganyak
o Merong inihandang mga trivia at facts ang guro. Gagamit ng bolang papel at musika ang guro. Ipapasa-pasa ito ng mga mag-aaral habang tumutugtog ang musika. Kung kanino titigil ang musika at bola ay siya ang sasagot nga tanong. 3. Paglalahad
o Ngayon an gating tatalakayin ay tungkol sa Paghahangad ng Spain ng kayamanan mula sa Silangan. Bago yan
magkakaroon muna tayo ng Pangkatang Gawain.
b. Paglinang na Gawain 1. Pangkatang Gawain
o Hahatiin sa dalawa ang klase. Matroong inihandang laro ang
guro na tatawaging “Wheel of Fortune”. Ibibigay ng guro ang kayanungan, pagnasagot ang tanong magkakaroon ng 5 puntos ang grupong
nakasagot, ngunit nakadependi rin sa pagikot ng Wheel ang magiging pinal na Score.
2. Pagtatalakay / Pagsusuri o Ano ang idinulot ng
pagpapakasal nina Haring Ferdinand V NG Aragon at Reyna Isabella I NG Castille? o Ano- ano ang mga
pinagdaanan ni Columbus bago siya nakarating sa Silangan?
o Nagtagumpay ba si Columbus sa kanyang paghahangad ng bagong ruta? Bakit?
o Ano ang ibig sabihin ng Line of Demarcation?
o Ano ang silbi nito sa
paghahangad ng mga Europeo ng Kayamanan?
o Bakit ninais ng mga
Portuguese na baguhin ang demarcation line?
c. Pangwakas na Gawain 1. Paglalapat
Ano ang masasabi ninyo tungkol sa paghahangad ng mga Europeo sa kayamanan ng silangan.
2. Paglalahat
Kung kayo ay bibigyan ng pagkakataon sinong
manlalayag ang gusto niniyong tularan? At bakit?
3. Pagpapahalaga
Paano pinahalagahan ng Espanya ang yaman mula sa kanluran?
IV. Ebalwasyon
Isulat ang BOOM kung tama ang pahayag at PANES naman kung hindi.
1. Ang naging daan sa paglalakbay ni Columbus ay ang pagpapakasal nina Haring Ferdinand at Reyna Isabella.
2. Si Christopher Columbus ay isang kilalang Italyanong Manlalayag. 3. Ang Espedisyon ni Columus ay dumaan sa silanga papuntang India. 4. Tinawag ni Columbus na mga Indians ang mga taong natagpuan niya sa
Bahamas dahil sa kulay ng mga ito.
5. Naging matagumpay si Columbus na hanapin ang ruta patunong silangan. 6. Ang line of demarcation ay ang hini nakikitang guhi na iginuhit ni Pope Gregory
VII
7. Ang mga bansang Cuba, Dominican Republic, At Haiti ay tinatawag din noong Hispaniola.
Banghay Aralin sa Araling Panlipunan 9 I. Layunin
a. Nabibigyang kahulugan ang Panahon ng Enlightenment; b. Nauunawaan ang makabagong ideyang pampolotika; c. Nakikilala ang mga sangay ng pamahalaan.
II. Nilalaman
A. Paksa: Ang Panahon ng Enlightenment
1. Konsepto: Ang Paglawak ng Kapangyarihan ng Europe 2. Kasanayan: Nakakaunawa, Nakalilista
3. Balyu Pokus:
B. Sanggunian: Kasaysayan ng Daigdig, p. 345-347
C. Kagamitan: Batayang Aklat, Cartolina, scotch tape, chalk, pictures III. Pamamaraan
Gawain ng Guro Gawain ng Mag-aaral
a. Panimulang Gawain 1. Balik-Aral
Sino si Nicolaus Copernicus? Ano ang Teoryang sinimulan? Ano ang ibig sabinin nga
Rebulosyong Siyentipiko? Sino si Johannes Kepler at
ano ang kanyang nagawa? 2. Pagganyak
Mayroong inihandang flashcard ang guro na ipapabasa sa mga mag-aaral.
3. Paglalahad
Batay sa inyong nabasa ano an gating magiging talakayan sa ngayon? b. Paglinang na Gawain
1. Pangkatang Gawain
Hhahatiin sa dalawa ang klase. Mayroong
inihandang laro ang guro Panahon ng Enlightenment
Philosopher Thomas Hobbes Natural Law John Locke
na tatawaging Wheel of Fortune. Bibigyan ng limang minute ang bawat grupo na basahi ang teksto. Pagkatapos ay magsisimul na ang laro. Ibibigay ng guro ang mekanliks ng laro.
2. Pagtatalakay/ Pagsusuri
Ano ang ibig sabihin ng Panahon ng Ktwiran? Ano-ano ang layunin ng
mga eskolar para sa mga Europeo?
Paano nakatulong ang siyensya sa pagbabago ng kaisipan ng mga Europeo sa polotika,
pangkabuhayan, at panglipunan?
Paano ipinaliwanag ni Hobbes ang kanyang ideya tungkol sa pamahalaan? Ano ang paliwanag ni John
Locke tungkol sa mga tao? Paano hinati ni
Montesquieu ang pamahalan? c. Pangwakas na Gawain
1. Paglalapat
Ano ang pinagkaiba ng paniniwala ni John Locke sa paniniwala ni Hobbes tungkol sa mga tao? 2. Paglalahat
Sa kasalukuyan, paano nakaapekto ang paniniwala ng mga Pilosopong ito sa uri ng pamumuhay natin sa ngayon?
3. Pagpapahalaga
Kung kayo ay bibigyan nga pagkakataon na maging lider ng pamahalaan, anong uri ng pamahalaan ang gusto ninyong
ipatupad?
IV. Ebalwasyon
Isulat ang titik ng tamang sagot
1. Ito ang pamamaraang makaagham na nakakaapekto sa ibat-ibang uri ng buhay ng tao sa larangan ng pangkabuhayan, pampolitika,, panrelihiyon, at maging edukasyon.
a. Panahon ng Katwiran b. Panahon ng Kaliwanagan c. Gitnang Panahon
d. Panahon ng Rebolusyong siyentipiko
2. Ang panahon ng kaliwanagan ay masasabi ring kilusang intelektwal. Ang mga sumusunod ay ambag ng mga entelektwal maliban sa isa____.
a. Pamahalaan b. Edukasyon c. Demokrasya
d. Lahat ng nabanggit
3. Sini Ayon sa kanya ang tao raw ay may karapatang magatwiran, may mataas na moral, at mayroong mga natural na karapatan sa buhay, kalayaan, at pag-aari. Sino siya?
a. John Locke b. Thomas Hobbes c. Thomas Jefferson d. Voltaire
4. Ang Frances na si Bron de Montesquieu ang nagbigay ng ideya ng paghahati ng kapangyarihan ng pamahalaan. Ang mga sumusunod ay tatlon sangay ng pamahalaan maliban sa isa______.
a. Lehislatura b. Hukuman c. Ehekutibo d. Gabinete 5.
Ito ay sinulat ni Thomas Hobbes na ang lipunan ng walang pinuno ang posibleng maging direksyon nito ay tungo sa magulong lipunan. a. Two Treatises of the Government
b. Leviathan
c. Ang Deklarasyon ng Kalayaan d. Wala na Nabanggit
V. Takdang Aralin
Magresearch kon sino si Voltaire at alamin kung ano-ano ang kanyang iniambag. Iprint sa isang short bond paper.