ﻴﻬﺗ ﺔ زﻮﺣ رد ﻪﻧازور بﻮﺳر دروآﺮﺑ لﺪﻣ ة
ﻲﻠﮕﻨﺟ ﺰﻴﺨﺑآ
رﻮﺠﻛ
ﻲﻬﻟاﺪﺳا ﺎﻳﺮﻛذ سرﺪﻣ ﺖﻴﺑﺮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ةﺪﻜﺸﻧاد ،يرادﺰﻴﺨﺑآ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد؛
هاﻮﺧﺎﻓو يﺪﻬﻣ ؛
د ﺸﻧا سرﺪﻣ ﺖﻴﺑﺮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ةﺪﻜﺸﻧاد ،يرادﺰﻴﺨﺑآ هوﺮﮔ رﺎﻴ
ﺣﺪﻴﺳ ﻲﻗدﺎﺻ ﺎﺿرﺪﻴﻤ ؛
سرﺪﻣ ﺖﻴﺑﺮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ةﺪﻜﺸﻧاد ،يرادﺰﻴﺨﺑآ هوﺮﮔ دﺎﺘﺳا
و دﺎـﻳز ﻞﻣاﻮﻋ ﺖﻟﺎﺧد ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ،يراﺬﮔ بﻮﺳر و ﺶﻳﺎﺳﺮﻓ ةﺪﻳﺪﭘ ﻲﺳرﺮﺑ ِراﺰﺑا ﻦﻳﺮﺗﻢﻬﻣ ناﻮﻨﻋﻪﺑ ،ﻚﻴﻣﺎﻨﻳد يﺎﻫلﺪﻣ ،هزوﺮﻣا
هﺪﻴﭽﻴﭘ ﺮﻓ ندﻮﺑ ا
ﺪﻨﻳ
ﺪﻣ هﺪﻳﺪﭘ ﻦﻳا ﺮﻈﻧ
راﺮﻗ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﻧا . ﻦﻳا زا ور
،
لﺪﻣ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ
ـﻧازور تاﺮـﻴﻴﻐﺗ يزﺎﺳ ﺔ
بﻮـﺳر
زﻮﺣ ة
ﻲﺑد ،ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ رﺎﻣآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،رﻮﺠﻛ ﺰﻴﺨﺑآ
،
لﺎـﺳ ﻲـﻃ ﻪﻧازور بﻮﺳر و يﺎـﻫ
1386 ﺎـﺗ 1389
ﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا .
ﺮﻓ ا ﺪـﻨﻳ
لﺪﻣ
ﻴﻠﻛ ياﺮﺑ يزﺎﺳ ﺔ
هداد
ﻚﻳ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻪﺘﺳد و ﺎﺟ ﻲﻠﺼـﻓ و ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ يﺪﻨﺑ
نآ ﺎـﻫ رد
َا
و ﻲـﻄﺧ لﺎﻜـﺷ ﻲـﻄﺧﺮﻴﻏ
ترﻮـﺻ
ﺖﻓﺮﮔ . ﻪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖﺳد
لﺪﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ
ﻢﻴﺴﻘﺗ و ﺪﻧدﺮﻜﻧ ﻪﺋارا ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ﻲﻄﺧﺮﻴﻏ و ﻲﻄﺧ ﻂﺑاور ﻪﻧازور يﺎﻫ ﻪـﻧﺎﻫﺎﻣ يﺪﻨﺑ
ﺖﺳد ﻪﺑ ﻊﻳﺎﻗو ﻲﻠﺼﻓ و
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻂﺑاور ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳ
ﻲﻨﻌﻣ ﻦﻴﻴﺒﺗ ﺐﻳﺮﺿ ﺎﺑ يﺮﺗ زا ﺮﺘﻤﻛ ﻲﺒﺴﻧ يﺎﻄﺧ و ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ ﺢﻄﺳ رد راد
40
ﻌﻣ ﻦﻴﺑ رد ﺪﺻرد ﻪﺑ تﻻدﺎ
ﺖﺳد
ﺪﺷ ﺮﺠﻨﻣ هﺪﻣآ .
ﻧازور بﻮﺳر ﺔ
زﻮﺣ ة و ﻪﻌﻗاو زور ﻲﺑد زا رﻮﺠﻛ ﺰﻴﺨﺑآ زور رﺎﻬﭼ
ﻞـﺒﻗ ﺮﻴﺛﺄـﺗ
رد و ﺖﻓﺮﻳﺬﭘ 80
تﻻدﺎﻌﻣ ﺪﺻرد
ِﻲﺑﺎﺨﺘﻧا
ﻣ ﻪﻌﻗاو زور ﻲﺑد ﻲﻠﺼﻓ و ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ﺆ
ﺮﺛ
دﻮـﺑ ﻪـﻘﻄﻨﻣ رد بﻮﺳر لﺎﻘﺘﻧا ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺗ .
رد
هﺎﻣ
رذآ ،رﻮﻳﺮﻬﺷ ،ﺮﻴﺗ يﺎﻫ
،
لﺪﻣ ﺰﻴﻳﺎﭘ ﻞﺼﻓ و ﺪﻨﻔﺳا و يﺎﻫ
ﺎﻣ ﺮﻳﺎﺳ رد و ﻲﻄﺧﺮﻴﻏ ه
ْلﻮﺼﻓ و ﺎﻫ ﺪﻣ
ل يﺮﺘﻬﺑ شزاﺮﺑ ﻲﻄﺧ يﺎﻫ
داد ﺎﺑ ه ﺪﻨﺘﺷاد ﺎﻫ .
يﺪﻴﻠﻛ نﺎﮔژاو :
،ﻪﻧازور ﻲﺑد ،رﻮﺠﻛ ﻲﻠﮕﻨﺟ ﺰﻴﺨﺑآ ةزﻮﺣ بﻮﺳر
، لﺪﻣ يرﺎﻣآ .
لﻮﺌﺴﻣ ةﺪﻨﺴﻳﻮﻧ
ﻦﻔﻠﺗ : 01226253102 ﺲﻛﺎﻓ
: 012262353499 Email: [email protected]
هﺪﻴﻜﭼ
17 / 10 / 1391
ص 1 - 15
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺪــﻳﺪﭘ ة هﺪــﻴﭽﻴﭘ زا ﻲــﻜﻳ بﻮــﺳر و ﺶﻳﺎــﺳﺮﻓ ﻦﻳﺮــﺗ
ﺮﻓ ا ﺪﻨﻳ ﻲﻌﻴﺒﻃ يﺎﻫ ﺖﺳا
ﻞـﻴﺧد نآ رد يدﺎﻳز ﻞﻣاﻮﻋ و
ﺖﺳا
ﺎﻛ ﺖﺧﺎﻨﺷ و يروﺮـﺿ نآ ﺮـﺑ ﺮﺛﺆـﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻞﻣ
ﺖــﺳا ] 2 [ . ﻲــﻓﺮﻃ زا
،
هﺎﮕﺘﺴــﻳا ﻢــﻛ داﺪــﻌﺗ يﺎــﻫ
بﻮﺳر
ـﻧﻮﻤﻧ ﻢﻛ داﺪﻌﺗ و رﻮﺸﻛ رد ﻲﺠﻨﺳ ﻪ
يرادﺮـﺑ ﺎـﻫ
ﺖﺳا بﻮﺳر تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﮕﺸﻴﻤﻫ تﻼﻜﺸﻣ ءﺰﺟ ]
19 [ .
ﻦﻳا زا ور
،
شور ﺔﺋارا و ﻪﻴﻬﺗ
لﺪﻣ ﺎﻳ و ﺎﻫ ﺐـﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
ﻦﻴﻤﺨﺗ
ﻪﺑ يروﺮﺿ ﺮﮔ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ
ﺪﺳر . لﺪﻣ ﻦﻴـﻤﺨﺗ يﺎـﻫ
ﻣﺎــﺷ بﻮــﺳر لﺪــﻣ ﻞ
ﻲﻧﻮﻴــﺳﺮﮔر يﺎــﻫ ﻲﻜﻴﻣﺎــﻨﻳد ،1
،2
يﺮﺘﻣارﺎــﭘ ﻲﻟﺎــﻤﺘﺣا ،3
،4
بﻮــﺳر و دﻮــﻤﻧ
ﺖــﺳا5
. زا
لﺪﻣ ،رﻮﻛﺬﻣ دراﻮﻣ ﺔﻋﻮﻤﺠﻣ لﺪﻣ ﺎﻳ ﻚﻴﻣﺎﻨﻳد يﺎﻫ
يﺎـﻫ
نﺎﻣز ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو )
ﻪﻈﻓﺎﺣ راد ( لﺪﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻳﺎﻫ
ﻪﺑ نﺎﻣز
يدورو زا ﻲﻜﻳ ناﻮﻨﻋ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ
نآ رد ﺎﻫ ﻲﻘﻠﺗ
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ و
لﺪﻣ ﻦﻳا ﺎﻫ ﺗﺄ ﻚﻳ ﺮﻫ ﺮﻴﺛ
ﻞـﻣاﻮﻋ زا ﺮﺛﺆـﻣ
نﺎﺸــﻧ ار عﻮــﻗو نﺎــﻣز سﺎــﺳا ﺮــﺑ بﻮــﺳر ﺪــﻴﻟﻮﺗ رد ﻲﻣ ﻫد ﻨ ﺪ ] 6 [.
سﺎـﺳا ﻦﻴﻤﻫ ﺮﺑ
،
لﺪـﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا يﺎـﻫ
لﺪﻣ رد ﻚﻴﻣﺎﻨﻳد ﺰـﻴﺨﺑآ سﺎﻴﻘﻣ رد يژﻮﻟورﺪﻴﻫ يزﺎﺳ
ﺖﺳا يروﺮﺿ
،
ﻦﻴﺑ ﻂﺑاور اﺮﻳز يژﻮﻟورﺪﻴﻫ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ
ﻞﻴﺒﻗ زا
بﺎﻧاور ،ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ
، ﻢﺘﺴـﻴﺳ رد بﻮﺳر ﺪﻴﻟﻮﺗ و
ﻚﻴﻣﺎﻨﻳد ﺰﻴﺨﺑآ ﺖـﺳا
. ﻦﻴـﻤﻫ رد
،ﻪـﻨﻴﻣز
ـﻧﺎﺧدور رد ﺔ
ﺎﮕﻨﮔﺎﻣار 6
ﺿﻮﺣ رد ﻊﻗاو ﺔ
ﻻﻮﺌﻧ
7ي
ـﻌﻗاو ﻪـﺳ ﺮﺛا ﺪﻨﻫ ﺔ
ﻌﻗاو ﺮﺑ ﻞﺒﻗ ﺔ
ﺪـﺷ ﻲـﺳرﺮﺑ بﻮـﺳر ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻲـﻠﻌﻓ .
رد
،ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﺮـﺑ ار بﻮـﺳر ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻚـﻴﻣﺎﻨﻳد ﻲﻄﺧ لﺪﻣ
ﺮﻓ سﺎﺳا ا
ﻧاور ﺪﻨﻳ بﺎ ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ ،
،
ارا بﻮﺳر و ﺋ
ﻪ ﺮﻛ ﺪﻧد
و
ﻪﺳ ﺎﺗ ار ﻪﻧازور بﻮﺳر و ﻲﺑد ﺮﺛا
ﻞﺒﻗ زور رد
ﺪﻴﻟﻮﺗ
ر بﻮــﺳ ﺮﺛﺆــﻣ ﺪﻨﺘﺴــﻧاد ]
13 [ . ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد ،يا
لﺪــﻣ زا
بﻮﺳر دروآﺮﺑ ياﺮﺑ ﻪﻧازور ﻚﻴﻣﺎﻨﻳد ﻧازور ﻲﻫد
ةزﻮﺣ ﺔ
ﺰﻴﺨﺑآ ـﻧﺎﺧدور ﺔ
ﺎـﮕﻨﮔﺎﻣار ي
هدﺎﻔﺘـﺳا ﺪـﻨﻫ رد ﺎـﻴﻟﺎﻤﻴﻫ
1. Regression model
2. Dynamic model 3. Parametric model 4. Stochastic model 5. Sedimentgraph model 6. Ramaganga
7. Naula
ﺮﻛ و ﺪﻧد
،
مﺎـﮔ ﻪـﺑ مﺎـﮔ نﻮﻴﺳﺮﮔر زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ زا ،
17
لﺪﻣ ياﺮﺑ ﺮﻴﻐﺘﻣ
ﺪـﻧدﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا يزﺎﺳ .
ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎـﺘﻧ
نآ ﺎﻫ
ﻬﭼ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ و ﻪـﻌﻗاو زور ﻲﮔﺪـﻧرﺎﺑ ﺮﻴﻐﺘﻣ رﺎ
ﻦﻴﺸﻴﭘ زور ود و
زور بﻮـﺳر و ﻦﻴﺸـﻴﭘ زور ود ﻲـﺑد
ﺎــﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﺸــﻴﭘ ي
ﻲــﻤﻬﻣ ﺪﻨﺘﺴــﻫ ]
9 [ . ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد يا
،ﺮﮕﻳد
شرﺎﺑ ﻚﻴﻣﺎﻨﻳد لﺪﻣ -
ﻧاور بﺎ بﻮـﺳر ﺪـﻴﻟﻮﺗ و
ياﺮﺑ ار ﺰﻴﺨﺑآ ةزﻮﺣ ـﻧﺎﺧدور
ﺔ
ﺎـﮕﻨﮔﺎﻣار ي
رد ﺎـﻴﻟﺎﻤﻴﻫ
ﺪﻧدﺮﻛ ﻪﻴﻬﺗ ﺪﻨﻫ رﻮﺸﻛ .
هداد
لﺪـﻣ يدورو يﺎـﻫ نآ
ﺎـﻫ
ﺒﻋ زا دﻮﺑ ترﺎ و ﻞـﺒﻗ زور ود و ﻚﻳ و زور نﺎﻤﻫ ﻲﺑد
ﻞــﺒﻗ زور ود و ﻚــﻳ ﻪــﻧازور بﻮــﺳر .
ﺴــﻳﺎﻘﻣ ﺔ ﺞﻳﺎــﺘﻧ
ﻪﻴﺒﺷ
نﺎﺸـﻧ ﻲﻌﻗاو ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﺎﺑ يزﺎﺳ
ةﺪـﻨﻫد يﻻﺎـﺑ ﺖـﻗد
ﻚــﻴﻣﺎﻨﻳد لﺪــﻣ ﻲــﻄﺧﺮﻴﻏ
ﻪــﻴﻬﺗ دﻮــﺑ هﺪــﺷ ]
10 [ . رد
،ﻲﺸﻫوﮋﭘ
ﻧﺎﻣﺎﺳ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﻲﺷور ﺔ
ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ تﺎﻋﻼﻃا
ﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺑ ار ﺔ
بﻮﺳر تاﺮﻴﻴﻐﺗ و ﻲﻫد رد نآ ﻲﻧﺎـﻣز
دﺮﻔﻨﻣ رﺎﺒﮔر يﺎﻫداﺪﻳور لﻮﻃ
،
هداد زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ يﺎـﻫ
زﻮﺣ ﻪﺳ ة
نﺎﺘـﺳوﺪﻨﻫ رد ﺰـﻴﺨﺑآ
، ﺶﻳﺎـﻣزآ و دﺎﻬﻨﺸـﻴﭘ
ﺪـــﻧدﺮﻛ .
ﻦﻴـــﻤﺨﺗ يدﺎﻬﻨﺸـــﻴﭘ شور ﻦـــﻳا يﺎـــﻫ
ﺖﻳﺎﺿر
بﻮﺳر ﻲﻧﺎﻣز تاﺮﻴﻴﻐﺗ زا ﻲﺸﺨﺑ لﻮﻃ رد ﻲﻫد
بﻮﺳر و ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ يﺎﻫداﺪﻳور ﻪﺋارا رﺎﺒﮔر ﺮﻫ ﻞﻛ ﻲﻫد
دﺮﻛ ] 8 [ . ،ﺮـﮕﻳد ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد ياﺮـﺑ
ﺶﻴـﭘ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻲـﻨﻴﺑ
بﻮﺳر
،
و نﻮﻴـﺳﺮﮔر زا ﻲﺒﺼـﻋ ﺔﻜﺒـﺷ
رد ﻲﻋﻮﻨﺼـﻣ
ﺰﻴﺨﺑآ ةزﻮﺣ ﺎﻬﻧﺎﺑ
8ي
ﺪـﻧدﺮﻛ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺪﻨﻫ .
ـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺔ
نآ ﺎﻫ
ﺶﻴـﭘ ياﺮـﺑ يدورو ﻞﻣاﻮﻋ
بﻮـﺳر ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻲـﻨﻴﺑ
زا دﻮﺑ ترﺎﺒﻋ ﻲﻜﻳژﻮﻟورﺪﻴﻫ ﻞﻣاﻮﻋ
)
ﻲـﺑد ،شرﺎـﺑ
، و
بﻮﺳر ﺖﻈﻠﻏ (
ﻲﻓاﺮﮔﻮﻳﺰﻴﻓ و .
نﺎﺸﻧ لﺪﻣ ود ﺮﻫ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺑد ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻛ داد
زﻮـﺣ ﻲﺸﻜﻫز ﻢﻛاﺮﺗ و زور نﺎﻤﻫ ﻲ ة
ﺰﻴﺨﺑآ
،
ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﻳﺎﺳ ﻦﻴﺑ زا ،
ﻢﻬﻣ ﺪـﻴﻟﻮﺗ رد ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺗ
بﻮـــﺳر ﺪـــﻧدﻮﺑ
] 21 [ . ﻪـــﻌﻟﺎﻄﻣ رد ،يا
ﻲـــﺳرﺮﺑ رد
ﻄﺑار ﻲﻧﺎﻣز يﺮﻳﺬﭘﺮﻴﻴﻐﺗ ﺔ
ﻲـﺑد ،شرﺎﺑ نﺎﻴﻣ
، ﺖـﻈﻠﻏ و
ِبﻮــﺳر زﻮــﺣ ﻚــﻳ رد ﻖــﻠﻌﻣ ة
رد ﻲﻧﺎﺘﺴــﻫﻮﻛ ﺰــﻴﺨﺑآ
،ﻪﻧاﺮﺘﻳﺪﻣ 91
ﻪﺑ بﻼﻴﺳ عﻮﻗو
ﻠـﺻﺎﻓ رد ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ ﺔ
ﻲﻧﺎـﻣز
1997 ﺎﺗ 2003 ﻲﺑﺎﻳزرا ار ﺪﻧدﺮﻛ
هﺪﻫﺎﺸﻣ و ﻮﻤﻧ
ﻪﻛ ﺪﻧد
بﻮـﺳر ﺖـﻈﻠﻏ ﺮﺜﻛاﺪـﺣ و نﺎـﻳﺮﺟ ﻲـﺑد نﺎﻴﻣ ﺖﺒﺴﻧ
8. Banha
رﺎـﺒﮔر سﺎـﻴﻘﻣ رد ﻖﻠﻌﻣ
،
يرﺎـﻣآ ظﺎـﺤﻟ زا
، ﻲـﻨﻌﻣ راد
،ﺖﺳا ﻪـﺑ ﻪﺘﺴـﺑاو ًاﺮﺼـﺤﻨﻣ ﻖﻠﻌﻣ بﻮﺳر ﺖﻈﻠﻏ ﻲﻟو
ﻲﺑد ﺖﺴﻴﻧ . نآ ﻢـﺠﺣ نﺎـﻴﻣ ار ﻲﮕﺘﺴـﺒﻤﻫ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﻫ
اور ﻢﺠﺣ و بﻮﺳر ﺎﻧ
ب و
جوا ﻲـﺑد و بﻮـﺳر ﻢﺠﺣ
ﺪﻧدﺮﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻚﺸﺧ ﻞﺼﻓ ﻲﻃ رد ]
11 [ . رد ﻪﺑ ﻦﻴﭼ
لﺪﻣ
ﻜﺒـﺷ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ ﻖﻠﻌﻣ بﻮﺳر يزﺎﺳ ﺔ
ﻲﺒﺼـﻋ
هﺮﻴﻐﺘﻣﺪــﻨﭼ نﻮﻴــﺳﺮﮔر ،ﻲﻋﻮﻨﺼــﻣ
، ﺠﻨــﺳ ﻲــﻨﺤﻨﻣ و ﺔ
ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ بﻮﺳر
، ﻪﺑ يرﻮﻃ درﻮﻣ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﻛ
شرﺎـﺑ تﺪﺷ ،ﺎﻣد ،ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﻲﺳرﺮﺑ
، و
ﻲﺑد ﺖﺳا
ﻧرﺎﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ يدورو ﺎﺑ لﺪﻣ ﻪﻛ ﺎﻣد ،ﻲﮔﺪ
، و
ﻲﻳارﺎــﻛ ﻦﻳﺮﺘﺸــﻴﺑ ياراد زور نﺎــﻤﻫ ﻲــﺑد
، ظﺎــﺤﻟ زا
ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ
،
ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ .
نآ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺎـﻫ
ﻜﺒﺷ ﺔ ﻲﻋﻮﻨﺼـﻣ ﻲﺒﺼﻋ ار
ﺮـﺘﻬﺑ لﺪـﻣ ﻲـﻓﺮﻌﻣ
ﺪـﻧدﺮﻛ
] 24 [ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
،يا لﺪﻣ ﻪﺑ ﺎـﺑ ﻖـﻠﻌﻣ تﺎﺑﻮـﺳر يزﺎﺳ
ﺠﻨــﺳ ﻲــﻨﺤﻨﻣ ،هﺮﻴﻐﺘﻣﺪــﻨﭼ نﻮﻴــﺳﺮﮔر زا هدﺎﻔﺘــﺳا ﺔ
بﻮﺳر
،
ﺮﭘ ﻚﻴﺘﻧژ ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا و ﺪﻨﺘﺧاد
. ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﻳا رد
لﺪﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻳارﺎﻛ
ﻚـﻴﺘﻧژ ﻢﺘﻳرﻮـﮕﻟا سﺎـﺳا ﺮﺑ يزﺎﺳ
ﺪﻴﻳﺄﺗ ﺪﺷ . هداد
لﺪـﻣ ياﺮـﺑ يدورو يﺎـﻫ
نآ يزﺎـﺳ ﺎـﻫ
زا دﻮﺑ ترﺎﺒﻋ و ﻚـﻳ بﻮﺳر و ﻲﺑد و ﻪﻌﻗاو زور ﻲﺑد
ﻞﺒﻗ زور ود .
رد نآ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ نﻮﻴـﺳﺮﮔر سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﺎﻫ
زور ﻚـﻳ بﻮـﺳر و ﻲﺑد و ﻪﻌﻗاو زور ﻲﺑد هﺮﻴﻐﺘﻣﺪﻨﭼ ﻪﺑ ﻞﺒﻗ ﺮﺗ ﺪـﻧدﻮﺑ يﺮﺗﻻﺎـﺑ ﺖـﻴﻤﻫا ياراد ﺐﻴﺗ ]
3 [ . رد
ﻚـﻴﺘﻧژ ﻢﺘﻳرﻮـﮕﻟا و نﻮﻴﺳﺮﮔر زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﻲﺸﻫوﮋﭘ
ﻲﻣ ﺔﻧﺎﺧدور رد ﻲﺳ
ﻲﺳ
1ﻲﭘ
هداد سﺎﺳا ﺮﺑ ، و ﻲـﺑد يﺎﻫ
لﺪــﻣ يدورو ناﻮــﻨﻋ ﻪــﺑ ،ﻪــﻧازور بﻮــﺳر
، ﻪــﺑ ماﺪــﻗا
ﺶﻴﭘ
دﺮﻛ بﻮﺳر رﺎﺑ ﻲﻨﻴﺑ .
ﻢﺘﻳرﻮﮕﻟا ﺮﺘﻬﺑ ﻲﻳارﺎﻛ نﺎﺸﻳا
ﺶﻴﭘ رد ار ﻚﻴﺘﻧژ بﻮﺳر رﺎﺑ ﻲﻨﻴﺑ
زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ 365
ﻢﻫ هداد ﻲﻳارﺎـﻛ ﻦـﻳا و دﻮﻤﻧ ﺪﻴﻳﺄﺗ بﻮﺳر و ﻲﺑد نﺎﻣز رد ار نﻮﻴــﺳﺮﮔر ﻪــﺑ ﺖﺒﺴــﻧ ﻚــﻴﺘﻧژ ﻢﺘﻳرﻮــﮕﻟا ﺮــﺘﻬﺑ
ﺶﻴﭘ ﺢﻴﺤﺻ ﻲﻨﻴﺑ هداد ﺮﺗ
ﺖﺴـﻧاد ﻻﺎﺑ راﺪﻘﻣ ﺎﺑ يﺎﻫ ]
1 [ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
،يا ﻪﻴﻛﺮﺗ رد
،
ﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﺔ
لﺪﻣ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ
ﻜﺒﺷ ﺔ
ﻪﺠﻨـﺳ ﻲـﻨﺤﻨﻣ ،يزﺎـﻓوﺮﻧ ،ﻲﻋﻮﻨﺼـﻣ ﻲﺒﺼﻋ
، و
نﻮﻴﺳﺮﮔر ﺶﻴﭘ رد
ﺖـﺧادﺮﭘ تﺎﺑﻮـﺳر ﻖـﻠﻌﻣ رﺎﺑ ﻲﻨﻴﺑ .
1. Mississippi
هداد
دﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫ ة
لﺪﻣ رد نﺎﺸﻳا ﻲﺑد ﻞﻣﺎﺷ يزﺎﺳ
دﻮـﺑ ﻞـﺒﻗ زور ﻚﻳ بﻮﺳر و ﻲﺑد و ﻪﻧازور بﻮﺳر و .
هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ يزﺎﻓوﺮﻧ لﺪﻣ ﻪﻛ ﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ نﺎﺸﻳا
ﺪـﻣ ﺮﻳﺎـﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﻬﺑ ﻦﻴﻤﺨﺗ ﻪﻧازور ﻲﺑد زا ل
ﺎـﻫ
دراد ] 7 [ . ،ﺮـﮕﻳد ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد
ﻴـﭘ ﻪـﺑ ﺶ بﻮـﺳر ﻲـﻨﻴﺑ
ﻚﺟﻮﻣ لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻧازور ﻖﻠﻌﻣ رد يزﺎﻓوﺮﻧ و 2
ﻮﻜﻳﺰﻜﻣﻮﻴﻧ
3ي
ﺪـﻨﺘﺧادﺮﭘ ﺎﻜﻳﺮﻣا .
ـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎـﺘﻧ نآ ﺔ
ﺎـﻫ
يﺮـﺘﻬﺑ ﺞﻳﺎـﺘﻧ يزﺎـﻓوﺮﻧ و ﻚـﺟﻮﻣ لﺪﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ
ﺠﻨﺳ لﺪﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺔ
ﻣ نﺎﺸﻧ بﻮﺳر ﻲ
ﺪـﻫد . هداد يﺎـﻫ
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻲﺑد و بﻮﺳر يزﺎﻓوﺮﻧ لﺪﻣ يدورو ﻚﻳ
ﺎﺗ
ﻪﺳ و ﻚﻳ ﺎﺗ ود ر
ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﺒﻗ زو
، ﺎـﺑ يزﺎـﻓوﺮﻧ لﺪﻣ ﻪﻛ
ود ،ﻚﻳ بﻮﺳر ﺐﻴﻛﺮﺗ
، ﻪـﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻞﺒﻗ زور ﻪﺳ و
ﺐـﻴﻛﺮﺗ ﺮﻳﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار
لﺪـﻣ ﻦـﻳا ﻪـﺑ يدورو يﺎـﻫ
داد نﺎﺸﻧ .
نﺎﻧآ
لﺪـﻣ ﻦـﻳا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻲﻳارﺎﻛ ،ار
ﻪـﺑ ﺖﺒﺴـﻧ
ﻪﺠﻨﺳ ﻲﻨﺤﻨﻣ
،
ﻖﻴﻗد دروآﺮﺑ يﻻﺎـﺑ و ﻦﻴﻳﺎـﭘ ﺮﻳدﺎـﻘﻣ ﺮـﺗ
ﺪﻨﺘﺴــﻧاد بﻮــﺳر ]
15 [ . ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد ،يا
لﺪــﻣ يزﺎــﺳ
رد ﻚﻴﻣﺎﻨﻳد ﺰﻴﺨﺑآ ةزﻮﺣ
ﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا نﺎﻴﻠﻴﺴـﻛ .
ﺞﻳﺎـﺘﻧ
ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ نﺎﺸﻳا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻧازور بﻮﺳر
ﺰﻴﺨﺑآ ةزﻮﺣ ﺔ
ﻪـﻧازور بﻮﺳر زا رﻮﻛﺬﻣ
،
ﻲـﺑد و شرﺎـﺑ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ
ـُﻧ ﺎﺗ ﺮﺜﻛاﺪﺣ
،ﻪ هد
، زور هد و ﻞـﺒﻗ
ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﻞـﺒﻗ يدﺎـﻤﺘﻣ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﻳﺬﭘ ]
19 [ . ﻦﻴﻤﺨﺗ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ بﻮﺳر ﻲﺑد
رد هﺮﻴﻐﺘﻣﺪــﻨﭼ نﻮﻴــﺳﺮﮔر زﻮــﺣ
ة ــﻧﺎﺧدور ﺰــﻴﺨﺑآ ﺔ
ﻲﺟآ مﺎـﺠﻧا ﻪـﻧازور بﻮـﺳر و ﻲﺑد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يﺎﭼ
ﺪﺷ . هداد ﻲـﺑد و ﻪـﻌﻗاو زور ﻲـﺑد ﻞﻣﺎـﺷ يدورو يﺎﻫ
دﻮـﺑ ﻞﺒﻗ يﺎﻫزور .
ﻪـﻌﻗاو زور ﻲـﺑد داد نﺎﺸـﻧ ﺞﻳﺎـﺘﻧ
ﻢﻬﻣ ﻞـﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺗ ﺖـﺳا
رد ﻞـﺒﻗ زور ﺶـﺷ ﺎـﺗ ﻲـﺑد و
لﺪﻣ يزﺎﺳ ﺮﺛﺆﻣ ﺖﺳا ] 17 [ . ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻖﺑاﻮﺳ ﻲﺳرﺮﺑ زا
ﻲﻣ طﺎﺒﻨﺘﺳا ناﻮﺗ
ـﻴﻬﺗ ياﺮـﺑ ﻪـﻛ دﻮـﻤﻧ ﺔ
بﻮـﺳر لﺪـﻣ
ﻲﻣ ﻪﻧازور
شور زا ناﻮﺗ هدﺎﻔﺘﺳا يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ
ﺮﻛ ﻪـﻛ د
شور ﻦﻳا زا ﻚﻳ ﺮﻫ
يدورو ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﺎﻫ ﻲﺗوﺎـﻔﺘﻣ يﺎـﻫ
ﻴﻬﺗ ياﺮﺑ ﺔ لﺪﻣ ﺖﺳا .
هداد دﻮﺟو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻖﻴﻗد يﺎﻫ
هزاﺪﻧا يﺮﻴﮔ
لﺎـﺳ ﻲـﻃ هﺪـﺷ يﺎـﻫ
1386 ﺎـﺗ 1389 رد
2. Wavelet model
3. New Mexico
ﺰـﻴﺨﺑآ ةزﻮﺣ ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻦـﻳا زا فﺪـﻫ ،رﻮـﺠﻛ ﻲـﻠﮕﻨﺟ
ا
و ﻲــﻄﺧ نﻮﻴــﺳﺮﮔر زا هدﺎﻔﺘــﺳ ﻲــﻄﺧﺮﻴﻏ
ياﺮــﺑ
لﺪﻣ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ بﻮـﺳر دروآﺮﺑ لﺪﻣ نﻮﻣزآ و يزﺎﺳ
ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ،ﻪﻧازور
،
رد ﻲﻠﺼـﻓ و ﺰـﻴﺨﺑآ ةزﻮـﺣ
و رﻮﻛﺬـﻣ
ﺴــﻳﺎﻘﻣ نآ ﺔ ﺎــﻫ ،بﻮــﺳر زا هدﺎﻔﺘــﺳا ﺎــﺑ ﺮﮕﻳﺪــﻤﻫ ﺎــﺑ
ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ
، يدورو ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﻪﻧازور بﺎﻧاور و ﺖـﺳا
.
ﺮﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ
،
لﺪـﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ رد ﻲﻌـﺳ ،يزﺎـﺳ
ﻤﺨﺗ
ﻲﺟوﺮﺧ بﻮﺳر ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻦﻴ ﺰـﻴﺨﺑآ ةزﻮﺣ
رﻮـﺠﻛ
دراد
ـﺗ ناﺰﻴﻣ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺄ
ﺮﻴﺛ ﻞـﻣاﻮﻋ يراﺬـﮔ
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﺛﺆﻣ ﻮﺳر رد ب ﻲﻫد .
ور ش ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻘﻄﻨﻣ ﺔ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ
رد يﺰـﻛﺮﻣ زﺮـﺒﻟا يﺎﻫﺰﻴﺨﺑآ زا ﻲﻜﻳ رﻮﺠﻛ ﺰﻴﺨﺑآ ةزﻮﺣ
لﻮـﻃ ﻦﻴـﺑ رد ﻪـﻛ ﺖﺳا رﻮﺠﻛ ﻲﻠﮕﻨﺟ تﺎﻋﺎﻔﺗرا يﺎـﻫ
ﻲﻳﺎــﻴﻓاﺮﻐﺟ
"
'00
˚35 51 ﺎــﺗ
"
'00
˚51 51 و ﻲﻗﺮــﺷ
ضﺮـﻋ ﻲﻳﺎــﻴﻓاﺮﻐﺟ يﺎــﻫ
"
"00 '30
˚13 36 ﺎــﺗ
"
'00 33
36˚
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻊﻗاو ﻲﻟﺎﻤﺷ .
عﺎـﻔﺗرا ﺮﺜﻛاﺪـﺣ و ﻞﻗاﺪﺣ
ﻪــﺑ ﺰــﻴﺨﺑآ ةزﻮــﺣ ﺐــﻴﺗﺮﺗ
256 و 3405 ﺢﻄــﺳ زا ﺮــﺘﻣ
بآ
ﺖﺳا دازآ يﺎﻫ .
ﻪﻨﻣاد ﺮﺜﻛا
ﻲﺑﺮﻏ لﺎﻤﺷ ﺖﻬﺟ رد ﺎﻫ -
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﻗﺮﺷ لﺎﻤﺷ ﺪﻧا
] 12 [ . رد ﻲﮔﺪـﻧرﺎﺑ نﺎـﻳداﺮﮔ
ـﻴﺨﺑآ ةزﻮﺣ ﺶـﺨﺑ رد و ﺖـﺳا ﻲـﻔﻨﻣ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮـﻣ ﺰ
دوﺪـﺣ ﻪـﺑ رﻮﺠﻛ ﺔﻘﻄﻨﻣ رد و تﺎﻋﺎﻔﺗرا 240
ﻲـﻠﻴﻣ ﺮـﺘﻣ
ﻲﻣ ﻞﻴﻠﻘﺗ ﺪﺑﺎﻳ
.
گرﺰـﺑ لﻮﻃ ،ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺐﻴﺷ ،ﻂﻴﺤﻣ
ﻦﻳﺮـﺗ
ﻪـﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮـﻣ ﺰـﻴﺨﺑآ ةزﻮـﺣ ﺰﻛﺮﻤﺗ نﺎﻣز و ،ﻪﻫاﺮﺑآ ﺐﻴﺗﺮﺗ 117 ،ﺮﺘﻣﻮﻠﻴﻛ 34
،ﺪـﺻرد 45
و ،ﺮﺘﻣﻮـﻠﻴﻛ
/19 9
ﺖﺳا هﺪﺷ دروآﺮﺑ ﺖﻋﺎﺳ ]
12 [ . ﻞﻜﺷ 1 ﻗﻮﻣ ةزﻮﺣ ﺖﻴﻌ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ناﺮﻳا لﺎﻤﺷ رد رﻮﺠﻛ ﺰﻴﺨﺑآ
ﺪﻫد .
يرادﺮﺑﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺤﻣ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺔﻘﻄﻨﻣ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ .1 ﻞﻜﺷ
ﻖﻴﻘﺤﺗ شور
ا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ياﺮﺟ
زا ﻪـﻧازور ﻲﮔﺪـﻧرﺎﺑ ،ﺮـﺿﺎﺣ ﻖـﻴﻘﺤﺗ
ﻲﺳﺎﻨﺷاﻮﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا ﺎﻬﻨﺗ
،
زﻮﺣ رد ﻪﻛ ة
و رﻮـﺠﻛ ﺰـﻴﺨﺑآ
دراد راﺮﻗ نآ فاﺮﻃا
،
ﻮـﺠﻛ ﻲﺳﺎﻨﺷاﻮﻫ هﺎﮕﺘﺴﻳا مﺎﻧ ﻪﺑ ر
ﺪﺷ ﺖﻓﺎﻳرد
ـ يﺎﺘﺳور و ﺰﻴﺨﺑآ ﻞﻘﺛ ﺰﻛﺮﻣ رد ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﻪﻛ
ﻊــﻗاو رﻮــﺠﻛ ﺖــﺳا
. هداد هﺎﮕﺘﺴــﻳا ﻦــﻳا يﺎــﻫ ار
رادا ة
ﻊــﻤﺟ نارﺪــﻧزﺎﻣ نﺎﺘــﺳا ﻲــﺳﺎﻨﺷاﻮﻫ ﻲــﻣ يروآ
ــﻨﻛ ﺪ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ
رد رﻮﻀـﺣ ﺎـﺑ ﻪـﻧازور يرادﺮﺑ ﺰـﻴﺨﺑآ ةزﻮـﺣ
زا
يﺮﺘﻣورﺪـﻴﻫ هﺎﮕﺘﺴـﻳا ﻞـﺤﻣ رد ﻪـﻧﺎﺧدور بآ نﺎﻳﺮﺟ
ﻧاﺮﻛ زا و دﻮﺟﻮﻣ ﺔ
ﭗﭼ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
ﻌﻣ بﻮﺳر ـﻠ
ﻖ
نﻮﻴـﺳاﺮﮕﺘﻧا شور ﻪـﺑ و يﺮـﺘﻴﻟود يﺮﻄﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﻘﻤﻋ يرادﺮﺑ
ﺪﺷ ] 5
، 19 [ . ﻢﻫ ﺖـﺷادﺮﺑ ﺎﺑ نﺎﻣز
ــﻧﻮﻤﻧ ﺮــﻫ ﺔ
ﺎــﺑ ﺰــﻴﻧ ﻪــﻧﺎﺧدور نﺎــﻳﺮﺟ ﻲــﺑد ،بﻮــﺳر
هزاﺪﻧا
ﻞﺷا ﺖﺋاﺮﻗ ،ﺖﻋﺮﺳ يﺮﻴﮔ
، هزاﺪﻧا و ﺢﻄـﺳ يﺮﻴﮔ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻊﻄﻘﻣ .
ﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺔ
بﻮﺳر ـ ﻞﻣﺎﺷ
رﺎﻤﺷ ،ﺖﻋﺎﺳ ،ﺦﻳرﺎﺗ ة
ﻧ ﻪﻧﻮﻤ
، ﻞﺷا و ـ ﺖﺒﺛ ﺪﻳدﺮﮔ . ﺲﭘ
ﻪــﻧﻮﻤﻧ زا ﻪــﺑ بﻮــﺳر و بآ يوﺎــﺣ فوﺮــﻇ ،يرادﺮــﺑ
ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ .
هزاﺪﻧا ياﺮﺑ بﻮﺳر ﺖﻈﻠﻏ يﺮﻴﮔ
ﻴﻠﺨﺗ شور زا ﺔ
1بآ ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ]
22 [ . شور ﻦـﻳا رد
ﺖﺴﺨﻧ
ـﻧﻮﻤﻧ ﺮﺘﻴﻟ ﻚﻳ ﺔ
ﺮﺸـﺑ نورد ار بﻮـﺳر و بآ
ﻲﻣ ﺪﻧﺰﻳر ﺲﭙﺳ ،
، ﻪﺑ ار نآ تﺪﻣ 48
ﻪـﺑ ﺖﻋﺎﺳ
ﺖـﻟﺎﺣ
ﻪﮕﻧ نﻮﻜﺳ ﻲﻣ
ﺪﻧراد دﻮـﺟﻮﻣ تﺎﺑﻮﺳر نﺎﻣز ﻦﻳا رد ﺎﺗ
ﻪﺗ ﺮﺸﺑ ﻒﻛ رد بآ
دﻮـﺷ ﻦﻴﺸـﻧ .
ﺲـﭘ ،تﺪـﻣ ﻦـﻳا زا
ﻪﺑ
ـﻴﻠﺨﺗ ﻪﺑ ﻲﻣارآ ﺔ
تﺎﺑﻮـﺳر يﻻﺎـﺑ بآ ﻲـﻣ
ـﻧزادﺮﭘ ﺪ .
ﻲﻟﺎﺧ يﺪﺣ ﺎﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﻻﺎﺑ بآ ندﺮﻛ ﻲﻣ مﺎﺠﻧا
دﺮﻴﮔ ﻪﻛ
ﺸﻧ اﺪﺟ فﺮﻇ ﻒﻛ رد دﻮﺟﻮﻣ تﺎﺑﻮﺳر ﻮ
ﻪﺑ و د هاﺮـﻤﻫ
دﻮﺸﻧ جرﺎﺧ بآ ]
20 [ . ﺲﭘ
ﻲﻟﺎﺧ زا بآ ندﺮﻛ
،ﻲﻓﺎﺿا
ﺮــﻄﻘﻣ بآ ﺎــﺑ ار فﺮــﻇ ﻒــﻛ رد دﻮــﺟﻮﻣ تﺎﺑﻮــﺳر ﻲﻣ ﺷ ﺪﻨﻳﻮ
ﻞﻳﻮﻓ نورد و ﺎﻫ
ﻳ ﻲ ﻪﻛ
هﺪـﺷ ﻦﻳزﻮـﺗ ﻞﺒﻗ زا
ﺖــﺳا ﻲــﻣ ﺪــﻧﺰﻳر يﺎــﻣد رد نوآ رد و 105
ــﺟرد ﺔ
ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺑ داﺮﮔ تﺪﻣ 24 ﻚﺸﺧ ﺖﻋﺎﺳ ﻲﻣ
ـﻨﻨﻛ ﺪ ] 14 [ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﻳزﻮﺗ ﺎﺑ ندﻮﻤﻧﺮﺴـﻛ و بﻮﺳر هاﺮﻤﻫ ﻞﻳﻮﻓ يﺎﻫ
1. Decetation
ﻞﻳﻮﻓ نزو
ﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ بﻮﺳر نزو ،ﻪﻴﻟوا يﺎﻫ مﺮﮔ ﺐﺴﺣﺮ
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﺘﻴﻟ رد .
ﻴﻬﺗ ﺔ ﻪﻧازور بﻮﺳر ﻦﻴﻤﺨﺗ لﺪﻣ
هداد ﺔﻴﻠﻛ
لﺪﻣ ﺔﻴﻬﺗ ياﺮﺑ زﺎﻴﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ
رﺎـﻣآ ﻞﻣﺎـﺷ ــ
بﻮﺳر و ،ﻲﺑد ،ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ ﺔﻧازور
ﻪـﺑ ﺶﻳاﺮـﻳو زا ﺲﭘ ـ
ﻂﻴﺤﻣ Excel 2007
هداد ﺖﺤﺻ و ﺪﺷ دراو ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﻫ
رد و
ﺪﻳدﺮﮔ حﻼﺻا زﺎﻴﻧ ترﻮﺻ .
يزﺎـﺳزﺎﺑ ،ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
هداد
ﺠﻧا ﺺﻗﺎﻧ يﺎﻫ ﺪﺷ مﺎ
. ِﺐـﺳﺎﻨﻣ لﺪـﻣ ﺔـﻴﻬﺗ ياﺮـﺑ
يﺎﻫزور داﺪﻌﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ،ﻪﻧازور بﻮﺳر ﻦﻴﻤﺨﺗ
لﺪﻣ ياﺮﺑ ﺮﻴﺧﺄﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﻲﺋﺰﺟ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫدﻮﺧ ،يزﺎﺳ
2
هداد
ﻊﻃﺎﻘﺘﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻪﻧازور بﻮﺳر يﺎﻫ
3
هداد ﻦﻴﺑ
هداد و ﻪـﻧازور بﻮـﺳر و ﻲﮔﺪـﻧرﺎﺑ يﺎﻫ
يﺎـﻫ
مﺮﻧ ﻚﻤﻛ ﺎﺑ ﻪﻧازور بﻮﺳر و ﻲﺑد راﺰـﻓا
Minitab 14
ﻪﺑ ﺪﻣآ ﺖﺳد .
ﻲﻄﺧ لﺪﻣ
ﻴﻬﺗ ياﺮﺑ ﺔ لﺪﻣ ﺖﺴﺨﻧ ﻲـﻄﺧ ترﻮﺻ ﻪﺑ لﺪﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .
ترﻮـﺻ ﻪـﺑ ﻲـﻄﺧ لﺪـﻣ رﺎﺘﺧﺎـﺳ
ﻄﺑار ﺔ 1 ﺖﺳا .
ﺔﻄﺑار 1
i i
t i t i i t i
i i
Y A A Q B Y
11 1 5
1 1
لﺪﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ناﺰﻴﻣ )
A
،
Aه
، و
Bi
( ﻠﻴﺳو ﻪﺑ ﺔ
ﺮﮔر
ﻲﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ هﺮﻴﻐﺘﻣﺪﻨﭼ نﻮﻴﺳ دﻮﺷ
.
ـﻴﻬﺗ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ ﺔ
ﺻﻼﺧ لﺪﻣ ﻪ
ﺖﻴﻤﻫاﺎﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ و ﺮﺗ ﺮﺗ
ﺮﺛﺆـﻣ رد
مﺎـﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ نﻮﻴﺳﺮﮔر زا بﻮﺳر ﺪﻴﻟﻮﺗ 4
ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا
] 4 [ . ﺢﻴــﺿﻮﺗ ﻪــﺘﻜﻧ ﻦــﻳا
ــﻴﻬﺗ ياﺮــﺑ ﻪــﻛ ﺖــﺳا مزﻻ ﺔ
ﺪﻣ ل
ﻄﺑار ﻲﻄﺧ يﺎﻫ ﺔ
1 ﺮـﻈﻧ رد لﺪﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ عﻮﻧ ﻪﺳ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ
،
ﺣﺮﻣ رد لﺪﻣ ﻪﻛ يرﻮﻃ ﻪﺑ لوا ﺔـﻠ
ﻂـﻘﻓ ﺎـﺑ
هداد دورو زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻈﻧ درﻮﻣ زور ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﺑد يﺎﻫ
،ﺶﻴﭘ زور هد ﻲﺑد ﺎﺗ و
مود ﺔﻠﺣﺮﻣ رد ﻂﻘﻓ
هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ
2. Partial autocorrelation
3. Cross Correlation 4. Stepwise
زور ﺞﻨﭘ بﻮﺳر ﺎﺗ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ زور ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ بﻮﺳر زا ﺶﻴﭘ
،
ﻠﺣﺮﻣ رد و ﺔ
ﺮـﻈﻧ درﻮﻣ زور ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﺑد مﻮﺳ
درﻮـﻣ زور ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ بﻮـﺳر و ﺶﻴﭘ زور هد ﻲﺑد ﺎﺗ ﺎﺗ ﺮﻈﻧ
ﺪﻳدﺮﮔ اﺮﺟا ﺶﻴﭘ زور ﺞﻨﭘ بﻮﺳر .
ﺖـﻳﺎﻬﻧ رد
،
ﻪﺑ ﺖﺳد رﻮﻈﻨﻣ
لﺪﻣ ﺎﻳ لﺪﻣ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻳ ﻧازور يﺎﻫ
ﺔ
ﻴﻠﻛ ،بﻮﺳر ﺔ
ﺮﻓ ا
ﺎﻣ ياﺮﺑ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ يﺎﻫﺪﻨﻳ ه
و ﺎﻫ
ﺪــﺷ مﺎــﺠﻧا ﺰــﻴﻧ لﺎــﺳ ﻒــﻠﺘﺨﻣ لﻮﺼــﻓ ]
19 [ . ياﺮــﺑ
لﺪﻣ ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ يﺎﻫ
، ﺖﺴﺨﻧ
هداد عﻮﻤﺠﻣ
ـﻧازور يﺎﻫ ﺔ
ﺮـﻫ
لﺎﺳ رد هﺎﻣ ياﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﻠﺣﺮﻣ ﺔ لﺪﻣ يزﺎـﺳ
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﺷ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و نآ
ﺎـﻫ ﻪـﺑ
ﺪـﻣآ ﺖـﺳد .
ﺲﭙـﺳ
،
ﺗﺄ
هداد رد مزﻻ ﺮﻴﺧ ﻚﻴﻣﺎﻨﻳد لﺪﻣ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ و ﺪﺷ هداد ﺎﻫ
ﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ هﺎﻣ ﺮﻫ رد .
ﺰـﻴﻧ ﻲﻠﺼـﻓ لﺪـﻣ ياﺮـﺑ ﺖﺴـﺨﻧ
ﻦﻴﮕﻧﺎــﻴﻣ ﺮﻳدﺎــﻘﻣ ﻪــﺳ
ــﻠﺣﺮﻣ ياﺮــﺑ ﻞﺼــﻓ ﺮــﻫ هﺎــﻣ ﺔ
لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ و ﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﻢﻫ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ يزﺎﺳ
لﺪﻣ هﺪﺷﺮﻛذ شور ﻪـﻴﻬﺗ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻦﻳا سﺎﺳا ﺮﺑ بﻮﺳر
ﺪﺷ .
ﻲﻄﺧ ﺮﻴﻏ لﺪﻣ
ﻴﻬﺗ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺔ
لﺪﻣ
لﺪﻣ ،ﻲﻄﺧ يﺎﻫ يﺎﻫ
ﻲـﻄﺧﺮﻴﻏ ﻪـﺑ
ﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ ﺰﻴﻧ ﻲﻧاﻮﺗ و ﻲﻤﺘﻳرﺎﮕﻟ ترﻮﺻ ]
9 [.
ﺪﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ل
ﺎﻫ
ـﻤﻛ يﺎـﻫرﺎﻴﻌﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺮﻫ رد يﺎـﻄﺧ ﻲ
1ﻲﺒﺴﻧ
،(RE)
زا ﺮﺘﻤﻛ 40 ﻦﻴﻴﺒﺗ ﺐﻳﺮﺿ ﺪﺻرد )2
(R2
ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ رد راد زا ﺮﺘﻤﻛ
5
و ﺪﺻرد ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﺔﺸـﻳر
يﺎــﻄﺧ تﺎــﻌﺑﺮﻣ )3
(RMSE
رﺎــﻛ ﺮــﺘﻤﻛ ا
لﺪــﻣ ﻲﻳ ﺎــﻫ
ﺪﻳدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ]
5 [ . ﻂﺑاور 2 ﺎـﺗ 4
ﻮـﺤﻧ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ ة
ﺒﺳﺎﺤﻣ ﺔ
ﻲﺒﺴﻧ يﺎﻄﺧ
،
ﻦﻴﻴﺒﺗ ﺐﻳﺮﺿ ،
و ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﺔﺸﻳر
ﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺎﻄﺧ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻲ
ﺪﻫد .
1. Relative error
2. Determination coefficient 3. Root mean sSquared error
ﺔﻄﺑار 2
Y Y
o e
R E Y
o
1 0 0
ﺔﻄﺑار 3
n
O A V E O e A V E e
i n n
O A V E O e A V E e
i
i
( ( Y Y ) ( Y Y ) )
R
( Y Y ) ( Y Y )
2
2 1
2 2
1
ﺔﻄﺑار 4
O
n
i Y Ye
RMSE n
1 2
ﻻﺎــﺑ ﻂــﺑاور رد ﻪــﻛ
YO
ــﻧازور بﻮــﺳر راﺪــﻘﻣ ﺔ
هﺪﻫﺎﺸﻣ يا ﺖﺳا ، Ye
ﻧازور بﻮﺳر راﺪﻘﻣ ﺔ
،ﻲـﻨﻴﻤﺨﺗ
n داد داﺪﻌﺗ ه
،ﺎـﻫ
AVE e
Y
ـﻧازور بﻮـﺳر ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﺔ
ﻲـــﻨﻴﻤﺨﺗ
، و
AVE O
Y
ـــﻧازور بﻮـــﺳر ﻦﻴﮕﻧﺎـــﻴﻣ ﺔ
هﺪﻫﺎﺸــﻣ يا
. ﺮﻳدﺎــﻘﻣ
و RMSE
R2
ار ﻲــﺒﻳرا ناﺰــﻴﻣ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ
هﺪـﻳا ﺖـﻟﺎﺣ رد و ﺪـﻨﻫد ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ ﺪـﻳﺎﺑ لا
ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻚﻳ ﻲﻔﻨﻣ ﺎﻳ ﻚﻳ و ﺮﻔﺻ يوﺎﺴﻣ .
ﻞـﺑﺎﻗ ﺮﻳدﺎـﻘﻣ
ﺖﺒﺜﻣ ﻪﺟﻮﺗ RMSE
زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﻳ ﻚﻳ زا ﺮﺘﻤﻛ و ﻲـﻔﻨﻣ
ﻚﻳ
R2
نﺎﺸﻧ ﺪﻨﻫد ة راﺪـﻘﻣ زا ﺮـﺘﻤﻛ ﺎـﻳ ﺮﺘﺸـﻴﺑ دروآﺮﺑ
ﻌﻗاو ﻲ ﺪﻧا .
ﺗ ﺄ ﺪﻣ ﺪﻴﻳ ل ﺎﻫ
ﺮـﺿﺎﺣ ﻖﻴﻘﺤﺗ رد
، هداد ﻞـﻛ زا مﻮـﺳود دوﺪـﺣ رد ﺎـﻫ
لﺪﻣ ياﺮﺑ
ياﺮﺑ مﻮﺳ ﻚﻳ دوﺪﺣ رد و يزﺎﺳ ﺪﻴﻳﺄﺗ
لﺪﻣ
و ﺪﺷ ﻪﺘﺷاﺬﮔ رﺎﻨﻛ
،
لﺪﻣ زا ﺲﭘ يزﺎﺳ
،
هداد ﻦـﻳا زا ﺎـﻫ
و ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ ﻴﻳﺄﺗ
ﺪ
ﺒﺳﺎﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺔ
،ﻲﺒﺴـﻧ يﺎـﻄﺧ
ﻦﻴﻴﺒﺗ ﺐﻳﺮﺿ
، هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻄﺧ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ روﺬﺠﻣ و
ﺪﻳدﺮﮔ ] 5 [.
ﺚﺤﺑ و ﺞﻳﺎﺘﻧ
،ﻖـﻴﻘﺤﺗ شور ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﺴـﺨﻧ
ﻲﮕﺘﺴـﺒﻤﻫدﻮﺧ
هداد ﻲﺋﺰﺟ
ﻪﻧازور بﻮﺳر يﺎﻫ )
ﻞﻜﺷ 2 ( ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ و
داد ﻦﻴـﺑ ﻊﻃﺎﻘﺘﻣ ه
و ﻪـﻧازور بﻮـﺳر و ﻲﮔﺪـﻧرﺎﺑ يﺎـﻫ
هداد ﻪﻧازور بﻮﺳر و ﻲﺑد يﺎﻫ )
ﺪـﺟ لو 1 ( ﻪـﺑ ﺖـﺳد
ﺪﻣآ .
20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 1.0 0.8 0.6 0.4 0.2 0.0 -0.2 -0.4 -0.6 -0.8 -1.0
ﻞﻜﺷ 2 . هدوﺪﺤﻣ و ﻲﺋﺰﺟ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲﻨﻌﻣ يﺎﻫ
ﻪﻧازور بﻮﺳر ياﺮﺑ يراد
لوﺪﺟ 1 . هداد ﻦﻴﺑ ﻊﻃﺎﻘﺘﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ هداد و ﻪﻧازور بﻮﺳر و ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ يﺎﻫ
ﻪﻧازور بﻮﺳر و ﻲﺑد يﺎﻫ
ﺮﻴﻐﺘﻣ / ﺗﺄ ﺮﻴﺧ ) زور ( 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
ﻪﻧازور بﻮﺳر و ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ
/010
0 -
/016
0 -
/020
0 -
/017
0 -
/020
0 -
/036
0 -
/038
0 -
/039
0 -
/021
0 -
/022
0
/031
0
ﻪﻧازور بﻮﺳر و ﻲﺑد
/464
0
/380
0
/334
0
/304
0
/260
0
/245
0
/255
0
/231
0
/246
0
/225
0
/220
0
ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 2
،
يﺎﻫزور داﺪﻌﺗ ﺮﻴﺧﺄﺗ
ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﻪــﻧازور بﻮــﺳر 5
زور ﺖــﺳا . ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ
، سﺎــﺳا ﺮــﺑ
لوﺪﺟ 1
،
ﻲﻨﻌﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﻴﺑ يراد
و ﻪـﻧازور بﻮﺳر
دراﺪـﻧ دﻮـﺟو ﻪـﻧازور ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ
،
ﻞـﻴﻟد ﻦﻴـﻤﻫ ﻪـﺑ
، رد
لﺪــﻣ ﻞــﺣاﺮﻣ يدورو ناﻮــﻨﻋ ﻪــﺑ ﻲﮔﺪــﻧرﺎﺑ زا يزﺎــﺳ
ﺪﻳدﺮﮕﻧ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﻧازور ﻲﺑد ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد
، ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ
لوﺪﺟ 1
، ﺗ ﺄ
ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ار زور هد زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﻴﺧ ﺪـﻳﺎﻤﻧ
.
داﺪـﻌﺗ ﻞﻘﺘﺴـﻣ يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ داﺪـﻌﺗ ﻦﺘﻓرﻻﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺮﻴﺧﺄﺗ د
لﺪـﻣ ياﺮـﺑ ﻪﻧازور ﻲﺑد زور ه ﺮـﻈﻧ رد يزﺎـﺳ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ .
يدورو يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ داﺪـﻌﺗ ﻦـﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
،
ﻄﺑار ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻊﺑﺎﺗ ﻞﻜﺷ ﺔ
5 ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ .
ﺔﻄﺑار 5
t t t t t
Yf (Q , Q1,..., Q10, Y ,..., Y )1 5
لوﺪﺟ رد 2
رﺎﻣآ ه
ﻴﻠﻛ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ يﺎﻫ ﺔ
هداد ﻲﺑد يﺎﻫ داﺪﻌﺗ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﻣ بﻮﺳر ﺖﻈﻠﻏ و
625
رود ﻲـﻃ دﺪـﻋ ة
زاﺪﻧا ه يﺮﻴﮔ ) ﺮﻬﻣ 1386 دادﺮـﺧ ﺎﺗ 1389
( هﺪـﺷ ﻪـﺋارا
ﺖﺳا .
ﺪﻣ ل يﺎﻫ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﻧازور
ﺪﻣ ﻦﻴﺑ زا ل
و ﻲـﻄﺧ يﺎﻫ ﻲـﻄﺧﺮﻴﻏ
ﻪـﻴﻬﺗ هﺪـﺷ
، لﺪـﻣ
ﻲﻄﺧ ) ﻄﺑار ﺔ 6 ( ﻦﻴﻴﺒﺗ ﺐﻳﺮﺿ ﺎﺑ
/80 0 ﻲﺒﺴـﻧ يﺎـﻄﺧ ،
57 ﺪﺻرد
، ﺸﻳر و ﺔ ﺮـﺑاﺮﺑ ﺎـﻄﺧ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
/25 0
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺮﺘﻴﻟ رد مﺮﮔ لﺪﻣ ﻦﻳﺮﺗ
ﺖﺳا .
ﺔﻄﺑار 6
t t t
Y 0 758/ Q 0 129/ Q40 064/
ﺐﻌﻜﻣ ﺮﺘﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﻲﺑد Qt4و Qt ﻪﻄﺑار ﻦﻳا رد
زور رد ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﻴﻧﺎﺛ ﺮﺑ يﺎﻫ
و t
4
،t- Yt
ﻖﻠﻌﻣ بﻮﺳر
زور رد t
ﺖﺳا ﺮﺘﻴﻟ رد مﺮﮔ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ .
ﺰـﻴﻧ ﻪـﻄﺑار ﻦﻳا
زا ﺮﺗﻻﺎـﺑ ﻲﺒﺴـﻧ يﺎﻄﺧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 40
ـﻄﺑار ﺪـﺻرد ﺔ
ﺗﺄ ﺮﻴﺧ ) زور (
ﻲﺋﺰﺟﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
