هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
1203
( نایب نیریش ردوپ فلتخم حوطس رثا
Glycyrrhiza glabe
هریج ) رب
هجوج درکلمع یاه
یتشوگ
ولفوص ینابرق هجیدخ ،1
یروکش شویراد ریم
2
و*
م ییارحص دومح
3
دشرا یسانشراک یوجشناد1
هورگ ، یماد مولع ، هدکشناد ،یعیبط عبانم و یزرواشک هاگشناد
یلیبدرا ققحم
وضع2
یملع تایه هورگ
یماد مولع هدکشناد ،
یزرواشک
،یعیبط عبانم و یلیبدرا ققحم هاگشناد
لیبدرا یعیبط عبانم و یزرواشک تاقیقحت زکرم یملع تایه وضع3
لووسم هدنسیون *
؛
هدیکچ شرورپ هرود کی رد 42
هایگ هشیر ردوپ فلتخم حوطس ریثات هزور هجوج یدرکلمع تافص رب نایب نیریش ییوراد
یتشوگ یاه
.تفرگ رارق یسررب دروم دادعت
96 هعطق هجوج سورخ یتشوگ هزور کی ر هیوس سا 308 رد یفداصت روط هب 16
دحاو یشیامزآ
( 4 رب لمتشم رامیت 4
و رارکت 6 )رارکت ره رد هعطق .دندش عیزوت
،رفص حوطس لماش یشیامزآ یاهرامیت 5
/ 0 ، 1 و 5 / 1 دصرد
.دندوب نایب نیریش ردوپ هجوج
اه یاه هریج اب هیاپ رب
هلاجنک و ترذ هک داد ناشن هدمآ تسد هب جیاتن .دندش هیذغت ایوس ی
ازفا و کاروخ فرصم نزو شی
هجوج هرود یط اه ینعم ریثات تحت یشیامزآ فلتخم یاه
راد یشیامزآ یاهرامیت .تفرگن رارق
ییاذغ لیدبت بیرض یط طقف
هرود ریثات تحت ینایاپ 5
/ 0 تفای دوبهب نایب نیریش ردوپ دصرد (
05 0/ P<
) هیقب رد یلو ،
هرود اه ینعم ریثات تحت تفرگن رارق اهرامیت راد
. رب نایب نیریش هشیر ردوپ فلتخم حوطس طسوت یسوسحم ریثات ،لک رد
هجوج دشر درکلمع یتشوگ یاه
.دشن هدهاشم
:یدیلک ناگژاو هجوج ،نایب نیریش ردوپ
ی درکلمع ،یتشوگ
همدقم هگن یرامیب زورب ناکما ،هدرشف تروص هب و عیسو داعبا رد رویط یتعنص یراد نیا عوقو نازیم شهاک تهج هک هداد شیازفا ار اه
یرامیب ییایمیش داوم زا یدیلوت تافص دوبهب و دشر شیازفا هب کمک زین و اه یتنآ هلمج زا فلتخم
کیتویب رد یعیسو حطس رد اه
یاهدحاو یم هدافتسا یتشوگ یاه هجوج شرورپ
دوش ( 11 ).
هدافتسا ،ایازم نیا مغریلع یب ی
ا هیور یتنآ ز کیتویب دشر کرحم یاه
رجنم کیتویب یتنآ هب ییایرتکاب تمواقم داجیا و یناویح تادیلوت رد تابیکرت یاقبا هب تارطخ هک هدش اه
هظحلام لباق یارب ار یا
تسا هتشاد لابند هب ناسنا یتملاس (
7 ).
رد ،اذل لاس یاه هدافتسا ریخا یب بلغا و هدرتسگ
یتنآ زا هیور کیتویب
شرورپ عرازم رد اه
هیوس عویش بجوم ،دشر کرحم ناونع هب رویط رکیمزا ییاه
بو یرامیب یاه یتنآ هب مواقم یاز
هب یهتنم رما نیا و هدش کیتویب
تسا هدش رویط شرورپ رد مهم تابیکرت نیا زا هدافتسا تیعونمم (
13 ).
یتنآ هب تمواقم نوزفازور شیازفا کیتویب
ضراوع و اه
هدافتسا و اهنآ یبناج هدنرادهگن زا دح زا شیب
هب هجوت دنتسه ییاز ناطرس هب کوکشم یضعب هک ییاذغ داوم ییایمیش یاه
هراصع و یهایگ یاهوراد م و اهنآ یاه
تسا هدومن رتشیب ار یعیبط یبورکیم دض داو (
10 .)
نایب نیریش هایگ یملع مان اب
Glycyrrhiza glabra L.
مهم ییوراد ناهایگ زا یکی دشاب یم
( 6 ) اربلاگ ازیریسیلگ . ینانوی مان کی
هژاو ود زا و تسا تمسق .تسا هدش قتشم هشیر ینعم هب ازیر و نیریش ینعم هب سکیلگ ی
دروم یاه هشیر رتشیب هایگ نیا هدافتسا
موزیر و و هدوب نآ یاه 50
( تسا دنق زا رت نیریش راب 3
ندوب کرک نودب هب هراشا هک تسا کرک نودب و فاص ینعم هب اربلاگ .)
( دراد هایگ نیا هویم 2
.) هراصع هشیر دراد عیانص رگید و تایناخد ،ییاذغ عیانص ،یکشزپ رد یعیسو دربراک ایند رساترس رد هنوگ نیا
هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
1204
( 1 قیقحت .) تا هنیمز رد هدش ماجنا
تسا کدنا رویط کاروخ رد نایب نیریش ردوپ زا هدافتسا .
قیقحترد ی ناراکمه و ناراو سیداقاج
کلمع نایب نیریش ماخ ردوپ زا هدافتسا هک دندرک هدهاشم هجوج در
کاروخ فرصم یهدزاب و ندب نزو شیازفا اب ار یتشوگ یاه
دوبهب ،دهاش هورگ اب هسیاقم رد کاروخ فرصم رد رییغت نودب یم
دشخب ( 8 ) هدافتسا هک دندومن هدهاشم ناراکمه و یدابآ سیمخ .
هراصع زا ازفا ،کاروخ فرصم رب یریثات نایب نیریش ی لیدبت بیرض و نزو شی
تشادن کاروخ (
3 ).
هب هجوت اب ترورض
نتفای
کیتویب یتنآ یارب بسانم نیزگیاج اه
،دشر کرحم ی اب رضاح شهوژپ
یسررب فده ریثات
هشیر ردوپ فلتخم حوطس رب نایب نیریش
یدرکلمع تافص هجوج
یتشوگ یاه دش ماجنا
.
شور و داوم اه
شیامزآ نیا رد 96
هجوج هعطق سورخ
سار هیوس یتشوگ 308
حرط کی بلاق رد ب یفداصت لأماک
ه 4 رامیت رد یشیامزآ 4
و رارکت
6 هجوج هعطق سورخ
رارکت ره رد .تفای صاصتخا
رامیت :لماش یشیامزآ یاهرامیت فلتخم حوطس ،)یندوزفا چیه نودب( دهاش
5 / 0 ، 1 و 5 / 1 .دندوب نایب نیریش ردوپ دصرد شیامزآ
تدم هب 42 زور دش ماجنا سفق لخاد و و هدنهد لیکشت یازجا .
بیکرت
هریج ییایمیش سار تکرش هیصوت قبط هدافتسا دروم یشیامزآ یاه
308 قبط یکاروخ ملاقا ییایمیش بیکرت زا هدافتسا اب و
( اکیرمآ یلم تاقیقحت نمجنا لوادج 1994
هرود یارب ) ( نیزاغآ یاه
0 ات 10 ( دشر ،)یگزور 10
ات 24 ( ینایاپ و )یگزور 25
ات 42
.دش میظنت )یگزور اروخ فرصم
هجوج نزو شیازفا ،ک هرود نایاپ رد اه
هزادنا ینایاپ و دشر ،نیزاغآ یاه بیرض نآ لابند هب و یریگ
.دش هبساحم ییاذغ لیدبت هداد ییاهن لیلحت و هیزجت
هیور زا هدافتسا اب اه یطخ یمومع لدم ء
( )GLM
رازفا مرن طسوت ،
9.1 SAS
نیگنایم .دش ماجنا دنچ نومزآ زا هدافتسا اب اه
هنماد نکناد یا حطس رد
5 .دندش هسیاقم دصرد
ثحب و جیاتن فلتخم حوطس رثا هب طوبرم جیاتن درکمع رب نایب نیریش ردوپ
دشر هجوج
،دشر ،نیزاغآ یاه هرود یط یتشوگ یاه زین و ینایاپ
یاه لودج رد هک هرود لک 1
، 2 ، 3 و 4 یم ناشن ،تسا هدش هداد ناشن نیا ندوزفا هک دهد
رثا حوطس ینعم
و نزو شیازفا رب یراد
کاروخ فرصم تسا هتشادن
( 05
0/
(p>
ییاذغ لیدبت بیرض.
طقف ینایاپ هرود رد ینعم ریثات تحت
تفرگ رارق اهرامیت راد (
05 /
>0 .)p
رامیت هکیروط هب 5
/ 0 نیریش ردوپ دصرد بجوم
ییاذغ لیدبت بیرض نیرت نییاپ هجوج
دش اه رثا هرود لک زین و اه هرود ریاس رد .
امیت ینعم لیدبت بیرض رب یشیامزآ یاهر دوبن راد
. جیاتن ناراکمه و یدابآ سیمخ هک ،دندوب هجیتن نیا قفاوم
اشم ه دندرک هد
نزو شیازفا ،کاروخ فرصم رب یریثات نایب نیریش هراصع زا هدافتسا رظن مه ام جیاتن اب کاروخ لیدبت بیرض دروم رد اما تشادن
دندوبن ( 3 ).
جیاتن ناراکمه و یقدص دندرک هدهاشم هکدندوب هجیتن نیا قفاوم
هجوج درکلمع رب یریثات نایب نیریش هراصع زا هدافتسا
تشادن یتشوگ یاه (
14 ).
هدافتسا زا 4 / 0 دصرد هراصع ی نیریش نایب رد بآ یندیماشآ هجوج
یاه یتشوگ ثعاب شیازفا فرصم
کاروخ یط 21 و 42 یگزور و شیازفا بیرض لیدبت ییاذغ یط 21 یگزور دش . بیرض لیدبت ییاذغ رتهب اب 2 / 0 دصرد لمکم
یندیماشآ نیریش
نایب هدهاشم دش . ندناجنگ 4
/ 0 دصرد م لمک هراصع ی نیریش نایب رد بآ یندیماشآ رجنم
هب شیازفا فرصم
کاروخ دش ( 12 ) . دشر درکلمع یور نایب نیریش هدش درادناتسا هراصع و ماخ هراصع رثا هسیاقم رد هجوج
هداد ناشن ،یتشوگ یاه
حطس رد نایب نیریش درادناتسا هراصع لمکم هک هدش 1
/ 0 هجوج ندب نزو دوبهب بجوم دصرد یم یتشوگ یاه
( دوش 9 ).
جیاتن
هک دوب ام هجیتن فلاخم رگید قیقحت ،هدش شرازگ
هجوج درکلمع نایب نیریش ماخ ردوپ و ندب نزو شیازفا اب ار یتشوگ یاه
فرصم یهدزاب یم دوبهب کاروخ فرصم رب ریثات نودب ،کاروخ
( دشخب 8 ).
هراصع ندوزفا هک دش هداد ناشن یرگید قیقحت رد
هجوج یندیماشآ بآ هب نایب نیریش ضرعم رد هک یتشوگ یاه
شنت لیدبت بیرض ،ندب نزو نیگنایم ،دندوب ییامرگ فرصم ،ییاذغ
هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
1205
ار دیلوت صخاش و بآ هب
راصع هعلاطم نیا رد .دیشخب دوب ه
نایز تارثا شهاک یارب دمآراک رازبا کی ناونع هب تسناوت نایب نیریش
هجوج دیلوت درکلمع رب ییامرگ شنت روآ دنک لمع یتشوگ یاه
( 5 ) درکلمع رب نایب نیریش تبثم ریثات هدهاشم هب هجوت اب نیاربانب .
هجوج دشر یم رظن هب ،شنت طیارش تحت یتشوگ یاه
رد تبثم خساپ هدهاشم مدع دسر طیارش لیلد هب تسا نکمم شیامزآ نیا
رود هب و بسانم یتیریدم و یتشادهب .دشاب شنت زا
لودج 1 - هجوج درکلمع رب نایب نیریش ردوپ فلتخم حوطس رثا اه
هرود رد یتشوگ ی نیزاغآ ی
( 10 - 0 یگزور )
ییاذغ رامیت کاروخ فرصم
( نزو شیازفا (g
( )g ییاذغ لیدبت بیرض
955 دهاش / 231 835
/ 165 397
/ 1
5 / 0 000 دصرد
/ 235 708
/ 167 400
/ 1
1 458 دصرد
/ 236 168
/ 159 492
/ 1
5 / 1 630 دصرد
/ 229 458
/ 161 422
/ 1
276 SEM / 5 780
/ 4 031
/ 0
P-value 7991
/ 0 585
/ 0 171
/ 0
نیگنایم ( لامتحا حطس رد ،دنتسه یهباشم نیتلا فورح دقاف هک نوتس ره رد دوجوم یاه 05
/ 0 P <
مه اب ) ینعم فلاتخا .دنراد یراد
لودج 2 - هجوج درکلمع رب نایب نیریش ردوپ فلتخم حوطس رثا اه
هرود رد یتشوگ ی دشر ی
( 11 - 24 یگزور )
ییاذغ رامیت کاروخ فرصم
( )g نزو شیازفا
( )g ییاذغ لیدبت بیرض
50 دهاش / 892 67
/ 683 312
/ 1
5 / 0 75 دصرد
/ 873 46
/ 651 340
/ 1
1 00 دصرد
/ 875 63
/ 635 377
/ 1
5 / 1 00 دصرد
/ 887 63
/ 681 307
/ 1
339 SEM / 11 886
/ 23 0316
/ 0
P-value 595
/ 0 431
/ 0 414
/ 0
نیگنایم ( لامتحا حطس رد ،دنتسه یهباشم نیتلا فورح دقاف هک نوتس ره رد دوجوم یاه 05
/ P <0 ینعم فلاتخا مه اب ) .دنراد یراد
لودج 3 - رثا حوطس فلتخم ردوپ نیریش نایب رب درکلمع هجوج اه ی یتشوگ رد هرود ی ینایاپ ( 25 - 42 یگزور )
ییاذغ رامیت کاروخ فرصم
( )g نزو شیازفا
( )g ییاذغ لیدبت بیرض
77 دهاش / 2825 13
/
a 1550 822 / 1
5 / 0 63 دصرد
/ 2685 96
/
b 1623 655 / 1
1 79 دصرد
/ 2689 33
/
a 1523 767 / 1
5 / 1 75 دصرد
/ 2830 67
/
a 1565 807 / 1
676 SEM / 49 399
/ 27 025
/ 0
P-value 0947
/ 0 1175
/ 0 0024
/ 0
نیگنایم ( لامتحا حطس رد ،دنتسه یهباشم نیتلا فورح دقاف هک نوتس ره رد دوجوم یاه 05
/ 0 P <
ینعم فلاتخا مه اب ) .دنراد یراد
هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
1206
لودج 4 - رثا حوطس فلتخم ردوپ نیریش نایب رب درکلمع هجوج ی یتشوگ لکرد هرود ی شرورپ ( 0 - 42 یگزور )
رامیت ییاذغ کاروخ فرصم
( )g نزو شیازفا
( )g ییاذغ لیدبت بیرض
22 دهاش / 3950 63
/ 2399 647
/ 1
5 / 0 38 دصرد
/ 3794 12
/ 2443 555
/ 1
1 25 دصرد
/ 3801 13
/ 2318 642
/ 1
5 / 1 38 دصرد
/ 3947 75
/ 2408 640
/ 1
454 SEM / 50 256
/ 43 0240
/ 0
P-value 0734
/ 0 2651
/ 0 0544
/ 0
نیگنایم ره رد دوجوم یاه ( لامتحا حطس رد ،دنتسه یهباشم نیتلا فورح دقاف هک نوتس
05 / 0 P <
ینعم فلاتخا مه اب ) .دنراد یراد
عبانم
.1 دیما
،یگیب ر . 1384 . دیلوت و یروآرف ناهایگ ییوراد . دلج لوا . تاراشتنا ناتسآ سدق یوضر
2 . ناخ
،یدمحا م
؛ یدقن
،یداب .ح
،هدازدنوخآ .ش
یقیلخ
،یدوراگیس .ف
،نیرفآرهم .ع
،یرایرهش .س یجاح
،ییاقآ ر.
1393 . یرورم رب هایگ ییوراد
نیریش نایب ( Glycyrrhiza glabra L ).
، همانلصف ی ناهایگ ییوراد ، لاس
،مهدزاود هرود ی
،مود هرامش لسلسم لهچ و مشش .
3 . سیمخ
،یدابآ
؛ح روپ
،یباسح .ق
،نییآراهچ .ب یرصان
،ینیسره .ر 1393 . هسیاقم ی تارثا هراصع ی نیریش نایب و یتنآ کیتویب نیسیاموکنیل رب
یبرچ
،ینطب هجنسارف یاه ییایمیشویب نوخ
و ینمیا هجوج یاه
،یتشوگ هیرشن ی مولع
،یماد هرامش ی 105
، هحفص 229 - 244 .
5.AL-Daraji, H. 2013. Effects of liquorice extract, probiotic, potassium chloride and sodium bicarbonate on productive performance of broiler chickens exposed to heat stress. International Journal Of Advanced Researc. 4(9): 172-180 . 6..Bahmani, M; Rafieian-kopaei,M. Jeloudari,M.Eftekhari, Z. Delfan,A. Forouzan, S . 2014.A review of the health effects and uses of drugs of plant licorice (Gltcyrrhiza glabra L). in iran.Asian Pacific journal of Tropical Disease. 4(2): 847-849.
7.Hamilton-Miller, j.M.T. 2004. Antibiotic resistance from two perspectives: man and microb. International Journal of Antimicrobial Agents. 23:209-212.
8. Jagadeeswaran,A. Selvasubramanian,A.2014. Effect of supplementation of Licorice Root( Glycyrrhiza Glabra L.) Extracts on immune status in commercial Broilers . international journal of Advanced veterinary science and Technology. 88-99.
9.- Jagadees waran, A. selvasubramanian.,Chandra senran.D. 2012.supplementatian of licorice for commercial broilers. The Indian Veterinary Journal. 89(9): 68-69.
10.jukic,m. Molis, M.2005. catalytic oxidation and antioxidant properties of thyme essential oil(thymus valgare L). Croatica Chemical Acta Ccacaa.78(1) :105-110.
11.Lee, K W., Everts, H. Kappert, H. Frehner, M. Losa, R. Beynen, A. 2003 . Effects of dietary essential oil components on growth performance, digestive enzymes and lipid metabolism in female broiler chickens. British Journal of Poultry Science, 44: 450-457.
12.Salary, J., kalantar, M. sahebiala, M. ranjbar, K. hemati matin, H.R.2014. Drinking water supplementation of licorice and aloe vera extracts in broiler chickens . Scientific Journal of Animal Science, 3(2):41-48.
13.Sawose, e; Grodzik, M. zielinska, m. Niemiec, T. Olszanska , B. chlibog,A. 2009. Nanoparticles of silver nanoparticles on gastrointestinal microflora and morphology of enterocytes of quails.Archive Animal Nutrition. 61: 444-451.
14. Sedghi.M., Golian,A. kermanshahi, H. Ahmadi,H. 2010. Effect of dietary supplementation of licorice extract and a prebiotic on performance and blood metabolites of broilers. South African Journal of Animal Science. 40(4): 371-380.
