اولین همایش ملی ایده اهی نوین رد کشاورزی و منابع طبیعی

(1)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)

344

مرگ یاوه ییاجیاج شور هب تورف پیرگ کزان هیلا ندرک کشخ کیتنیس

یئافطصم یفطصم

*1

یدارمادخ هنارف ، یمیرک ابیز ،1

ینابر تمکح ،1 1

یزار هاگشناد ،یزرواشک هدکشناد ،متسیسویب کیناکم یسدنهم هورگ * لووسم هدنسیون

؛ [email protected]

هدیکچ تماخض اب کزان یاه هیلا تروص هب تورف پیرگ هویم ،قیقحت نیا رد ،4

و8 نوآ کی طسوت و هدش هدامآ رتم یلیم 12

ییامد ی هنماد رد یهاگشیامزآ ،55

و 65

℃ .دندش کشخ75 د زا ندرک کشخ کیتنیس یزاس لدم یارب

هدزاو لدـم

.دـیدرگ هدافتـسا فـلتخم درکلمع

لدـم نـیا اـه

،هویم کزان هیلا یبسن تبوطر خرن ینیب شیپ یارب ساـسارب

نییبت بیرض

( R² ) فارحنا دصرد یبسن نیگنایم ، (

،)MRPD اطخ تاعبرم نیگنایم روذجم (

)RMSE عبرم و یاک ( X² ) .دندش هسیاقم

یبایزرا لدم هک داد ناشن اه یارب یلدیم لدم

اه هداد نیگنایم ،

بیترت هب لااب رد روکذم یدرکلمع یاهرتماراپ اب 0.99854

،

0.01464 ، 0.00027 و

17.49376 نیرـتهب

لدم ندرک کشـخ تسا تورف پیرگ کزان هیلا

. تبوطر رثوم ذوفن بیرض نیا

لدم نیب 1.02E-11 ات

4.50E-09 ریغتم

دوـب هـک شیازفا اب و شیازفا امد ک ،تماخض شیازفا اب

.درـک ادـیپ شهاـ نینچمه

سوینرآ هطبار زا هدافتسا اب هیلا یارب یزاس لاعف یژرنا

دودح یرتم یلیم12 Kj/mol

38.58 هیلا یارب و یرتم یلیم4

دودح Kj/mol .دش هبساحم256

:یدیلک ناگژاو ،کزان هیلا ،ندرک کشخ کیتنیس ،تورف پیرگ

ذوفن بیرض

همدقم هداوناخ یاه هویم یاه

ماد هب و ینادیسکا یتنآ تیصاخ ندوب اراد تلعب هک هدوب یلنف تابیکرت زا ینغ ،ث نیماتیو رب هولاع تابکرم

لاکیدار نتخادنا هدش هتخانش دیفم رایسب ناسنا تملاس یارب دازآ یاه

دنا

(Kelebek et al., 2010)

تورف پیرگ .

(Citrusparadise

Macfard)

تابکرم هداوناخ زا

(Rutaceae)

یم تفای ناریا روانهپ روشک بونج و لامش رد هک تسا یتخرد و هدوب پیرگ هویم دوش

و نوخ میساتپ شهاک هب لاتبم نارامیب رد ییاذغ لمکم ،هدننک ینوفعدض ،همضاه یوقم ناونعب و هدش اهتشا کیرحت بجوم تورف یم کمک نوخ لورتسلک شهاک هب نینچمه ،نامرهق( دنک

1365 لاس یط .) هتشذگ یاه

اشنم اب ییاذغ داوم زا هدافتسا یارب اضاقت

تسا هتشاد یریگمشچ دشر یهایگ

(Nasiri et al., 2014)

. شهاک اب یرادهگن شور کی ناونع هب ندرک کشخ و بآ یاوتحم

هویم بآ تیلاعف هلیسو هب هک تاجیزبس و اه

شهاک هب رجنم و هدش هتخانش دوشیم ماجنا مرگ یاوه میش ،ییایمیشویب تارییغت

ییای

تلاوصحم یبورکیم و

،یزرواشک تادیلوت ندرک کشخ یلصا فده .ددرگیم ندیسر یارب نمیا یحطس هب تبوطر یاوتحم شهاک

هب یراگدنام رثکادح هنیزه شهاک .دشابیم24

هتسب یاه هجیتن رد هک هدوب ندرک کشخ فادها رگید زا لقن و لمحو یدنب

شهاک

آیم تسد هب لوصحم مجح و نزو دی

(Doymaz and Ismail, 2011)

. کینکت تسیابیم ،تادیلوت تیفیک دوبهب روظنم هب کشخ

شور اب یباتفآ ندرک

،ندرک کشخ یتعنص یاه هلیسو هب ندرک کشخ و یدیشروخ ندرک کشخ دننام

نیزگیاج مرگ یاوه دوش

(Sacilik et al., 2006)

. از نیا رطاخ هب یفرط تبوطر یاوتحماب لاومعم یزرواشک تلاوصحم هک

کشخ ،دنوشیم تشادرب ییلااب

ندرک شور نیرتهب زا یکی رمع شیازفا یارب یتامدقم یاه

ندرک کشخ هجیتن رد و هدوب تلاوصحم یرادرابنا تیفیک بسانمان

یم شهاک تدش هب ار تلاوصحم شخ دهد

ک ترارح و مرج لاقتنا زا لکشتم یدنیآرف ،ندرک و داوم نیب

هدنهد لیکشت داوم

هدروآرف تسا اه لدم یاه نآ نایم رد هکدنوشیم هدافتسا ندرک کشخ دنیآرف فیصوت یارب یرایسب لدم اه

و یبرجت همین یاه

کشخ یبرجت دنتسه اراد ار دربراک هنماد نیرتعیسو ،کزان هیلا ندرک

(Duc et al, 2011)

. هویم ندرک کشخ هب ندیسر یارب اه

(2)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

345

دروم نامز هرابرد یتاعلاطا باختنا و ندرک کشخ یارب زاین

بسانم لدم یم یرورضرایسب

،ندرک کشخ کیتنیس یسررب .دشاب

هلیسوب یاوتحم نینچمه و اوه یبسن تبوطر و امد دننام یلماوع دریگیم رارق ریثات تحت هویم تبوطر

(Zomorodian and

Moradi,2011)

تلع هب تارییغت ناکما نیا لرتنک ، ندش کشخ رثا رد ییاذغ داوم تیفیک رد بولطمان

یا هژیو تیمها زا دنیآرف

روظنم نیا یارب . دناسر یصخشم تبوطر هب ار اه نآ تسا مزلا ییاذغ داوم نئمطم یراد هگن یارب ، هجیتن رد . تسا رادروخرب (دشاب یم تیمها یاراد ندش کشخ لاح رد لوصحم رد تبوطر بذج تایصوصخ یسررب

Akanbietal.,2006

هب ندیسر یارب .)

اب ، فادها نیا لدم زا هدمآ تسد هب یوگلا ساسارب ناوتب ات دومن یزاس لدم ار یزرواشک فلتخم تلاوصحم ندرک کشخ دنیآرف دی

ی هوحن ینیب شیپ ، یزرواشک تلاوصحم ندرک کشخ لدم جارختسا زا فده .دومن ینیب شیپ ار لوصحم ندرک کشخ دنور ، ( دشاب یم تلاوصحم ندرک کشخ

Akanbietal,.2003

ور .) ش یاه نردم یحارط تازیهجت

،ندرک کشخ رب

ی هیاپ یزاس لدم

یاه یضایر نامز یبایزرا و ندرک کشخ

راوتسا ( دشاب یم

2006 Ma´rquez et al.,

یسررب.)

،ندرک کشخ کیتنیس هب

ی هلیسو

یلماوع دننام امد و یاوه تبوطر لحم

نینچمه و یاوتحم

تبوطر هویم تحت ریثات رارق دریگ یم هک نانچمه

رگید تایصوصخ

لوصحم دننام و گنر زین تفاب اب

رییغت یخرب تایصوصخ لحم

،دشر رییغت ( دنک یم

BainiandLangrish, 2008

نارگشهوژپ .)

هقرو ندرک کشخ یسررب اب ،ناراکمه و یمیرک ریظن دنا هتشاد تیلاعف یزرواشک تلاوصحم کزان هیلا ندرک کشخ یور رب یدایز و ،نژولاه نک کشخ طسوت بیس ندرک کشخ همانرب ود اب

وFast Standard ماجنا

هگرب هک دنداد تماخضاب ار بیس یاه

و3

اب6mm

یامد حطس هس

80, ¹⁰⁰,¹²⁰ هجرد

هکدارگیتناس

،ندرـک کشـخ شور ،زا دوـب ترابع هنیهب طیارش تیاهن رد

standard يامد

100ºC

هگرب تماخض و

یاه

6 mm

نآ بسانم تبسن هب معط و لوبق لباق یدرت ،رتشیب هتفر تسد زا تبوطر نازیم لیلد هب هک

دوب ،ناراکمه و یمیرک(

1393 .)

،لاس رد یدنک و نوتنف

رد1988

ادنا هوحن یسررب هب یقیقحت هز

طسوت یویک و بیس تبوطر یریگ

نا یارب هدش باختنا ییامد هنماد قیقحت نیا رد .تخادرپزمرق نودام نک کشخ ماج

شیامزآ نیب اه

ات70 هجرد130

رظن رد سویسلس

دش هتفرگ هزادنا.

هتسویپ تروص هب شیامزآ دروم هنومن نزو تارییغت یریگ کشخ رگشیامن یور رب

یم هداد شیامن نک ره و دش

نیا هقیقد5

یم تبث رادقم یامد تیاهن رد .دش

100 °C

بسانم یارب امد نیرت هزادنا

.دش هداد صیخشت تبوطر یریگ نیا رد

شیامزآ دمآ تسدب هنومن نزو تارییغت ساسا رب ندرک کشخ نامزرادقم اه

(Fenton et al., 1998)

و ییافطصم یشهوژپ رد .

،یسررب تهج شیامزآ ماجنا اب ،نراکمه هیلا مرگ یاوه ییاجباج شور اب لیگران کزان هیلا ندرک کشخ کیتنیس

کزان یاه

تماخضاب تورف پیرگ ،4

و8

م یلیم12

ییامد ی هنماد رد یهاگشیامزآ سایقم رد نوآ کی طسوت رت

℃ ،55

و65

75

کشخ

.دندش نیب تبوطر رثوم ذوفن بیرض m²/s

2.6*10^-⁹

ات

1.^98*10^-9 ریغتم

دوـب هـک شیازفا اب و شیازفا امد

،تماخض شیازفا اب

.درـک ادـیپ شهاـک د زا ندرک کشخ کیتنیس یزاس لدم یارب

هدزاو فـلتخم لدـم .دـیدرگ هدافتـسا

لدـم نـیا ساـسارب اـه

نییبت بیرض (

R²

) فارحنا دصرد یبسن نیگنایم ، (

،)MRPD

اطخ تاعبرم نیگنایم روذجم (

)RMSE

عبرم و یاک (

X²

) هسیاقم

لدم .دندش یا هلمجود

نیرـتهب ، ،یسررب لدم

هداد یارـب ندرک کشـخ یاـه

لیگران داد ناشـن ،ناراکمه و ییافطصم( دش ه

1397 ).

،.ناراکمه و هعلق ییازریم ( ولآدرز کزان هیلا ندرک کشخ یزاس لدم رد ناراکمه و هعلق ییازریم 1388

و یعیفر ، )

لدم رد ناراکمه ،.ناراکمه و یعیفر( نوسمات مقر لاقترپ کزان هقرو ندش کشخ یزاس

1387 رد ،ییافطصم و یدارمریپ ، )

ندرک کشخ رد یکیتنیس لدم یبایزرا هب دوخ شهوژپ یزرنا دندرک نایب و هتخادرپ تیبوطم عبات یانبم رب تاوکماک کزان هیلا

یم ناشن ار یشیازفا دنور ذوفن بیرض ،تماخض و امد شیازفا اب نینچمه و دراد میقتسم هطبار تماخض اب یزاس لاعف دهد

،.ییافطصم و یدارمریپ(

1396 .)

یلااب تمیق و دودحم دیلوت ،هایگ یژولویزیف هب هجوت اب دنیآرف نیرتهب زا یکی ندرک کشخ ،لوصحم

تلاوصحم هضرع رد اه

لدم یسررب هژورپ نیا زا فده.تسا لاس لوط یمامت رد یزرواشک باختنا و تورف پیرگ کزان یاه هیلا ندش کشخ فلتخم یاه

(3)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

346

هویم نیا ندرک کشخ تهج دمآراک ییوگلا هب ات تسا فلتخم یاهامد رد ندش کشخ کیتنیس لدم نیرتهب خض اب

یاه تما

.تفای تسد توافتم

شور و داوم اه

تورف پیرگ .دش هداد وشتسش یتسد تروصب یحطس یگدولآ فذح روظنم هب هدش هیهت یاه

شیامزآ رد اه هاگشیامزآ گ

کیناکم هور

نیشام یزرواشک یاه یزار هاگشناد

دش ماجنا تقد اب لاتیجید سیلوک کمک هب و یهاگشیامزآ رتاک هلیسو هب . ،رتم یلیم 0.01

تورف پیرگ تماخض اب اه

، 4

و 8

زا هدش هداد شرب تاعطق نزو یارب.دنوش لیدبت کزان یاه هیلا تروص هب ات دندروخ شرب 12

یوزارت یلاتیجید

𝑆𝑎𝑟𝑡𝑜𝑟𝑖𝑢𝑠𝐶𝑃𝐴423𝑆

اب

𝑔𝑟 تقد یهاگشیامزآ نک کشخ زا اه هویم کزان هقرو ندرک کشخ یارب و 0.01

(Memmert600D 06062 ) یوتحم .دش هدافتسا

هب تورف پیرگ یاه هنومن ی هیلوا تبوطر ی هلیسو

یاوه ییاجباج شور

نوآ هاگتسد لخاد رد ،مرگ یامد رد

℃ تدم هب103

یانبم رب تبوطر دصرد ناونع هب اه نآ نیگنایم رادقم و نییعت تعاس 36

یاهامد رد تورف پیرگ .دش شرازگ رت ،55

و65

℃

رد و 75

تماخض هس ،4

و8

زا سپ رتم یلیم12

ندیسر نوآ هب طیارش

دش کشخ ،رادیاپ زا سپ و نوآ زا ندرک جراخ زا دعب یصخشم ینامز لصاوف رد هویم تاعطق ندرک نزو .

درس ندش هنومن اه

ره .تفرگ تروص نومزآ

رد

3 رارکت دش ماجنا .

:یضایر یزاس لدم لدم یارب هیلا ندرک کشخ یزاس

یا هیلا یبسن تبوطر ،تاوکماک هب دش هداد شرب لوصحم زا فلتخم تماخض اب یاه

هدزاود هلیسو

هرامش لودج رد هک هدش یبایزرا جیار لدم لدم نیا یبایزرا یارب .دش هداد شیامن1

بیرض رادقم نیرتشیب ،رترب لدم باختنا و اه

نییبت

(R²)

فارحنا دصرد یبسن نیگنایم رادقم نیرتمک ،

(MRPD)

، اطخ تاعبرم نیگنایم روذجم رادقم نیرتمک

(RMSE)

و

یاک تاعبرم رادقم نیرتمک

(X²)

،ییافطصم و یدارمریپ( دش هتفرگ رظن رد 1396

.)

( )1

𝑅² = ^∑^𝑁^𝐼=1^(𝑀𝑅^𝐼^−𝑀𝑅^𝐸^)∗^{∑ (}^𝑁^𝑖=1^𝑀𝑅^𝑃^−𝑀𝑅^𝐸⁾

√[∑ (^𝑁_𝑖=1𝑀𝑅_𝑃−𝑀𝑅_𝐸)²∗∑ (^𝑁_𝑖=1𝑀𝑅_𝑃−𝑀𝑅_𝐸)² ]

( )2

𝑀𝑅𝑃𝐷 =¹⁰⁰_𝑁 ∑ ^|𝑀𝑅_𝑀𝑅^𝑃^−𝑀𝑅^𝐸^|

𝐸

𝑁𝑖=1

( )3

𝑅𝑀𝑆𝐸= [¹

𝑁∑^𝑁_𝑖=1(𝑀𝑅_𝑃 − 𝑀𝑅_𝐸 ) ²]¹^⁄²

( )4

𝑋² =^∑^𝑁^𝑖=1^(𝑀𝑅^𝑃^−𝑀𝑅^𝐸⁾²

𝑁−𝑍

رد هک

اهنآ MR_P

،هدش ینیب شیپ تبوطر تبسن نامه

MR_E

،شیامزآ زا هدمآ تسد هب تبوطر تبسن زین هداد دادعت فرعمN

و اه

Z

یم لدم ره رد تباث بیرض دادعت رگنایب زین .دشاب

تبسن تبوطر ندرک کشخ گنهآو(MR)

(DR)

پیرگ یاه شرب رد تورف

یط ندرک کشخ اب

هدافتسا زا ( تلاداعم ( و )5

)6

.دندش هبساحم ( )5

MR=^M_M^(t)^−M^(e)

o− M_e

( )6

D. R= | M (t+∆t)−M

∆t

M_e, M_o, M(t), M(t+∆t)

نازیم بیترت هب رد تبوطر

،هظحل ره نازیم

تبوطر

،هیلوا نازیم تبوطر یلداعت و نازیم رد تبوطر

(t+∆t) هظحل نازیم بسحرب رد تبوطر

کشخ یانبم

kgw/kgdm

t و نامز ندرک کشخ هقیقد بسحرب

.تسا

(4)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

347

دراو زا سپ ار ،ندرک کشخ شیامزآ زا لصاح هدمآ تسدب یاه هداد ،تورف پیرگ کزان هیلا ندرک کشخ یارب شهوژپ نیا رد رازفا مرن رد ندرک

Matlab

هخسن ی

13B‌

یرامآ صخاش راهچ ،

R²

، ،MRPD

وRMSE X²

و امد هس ،تماخض هس رد هویم نیا یارب

صخاش نیگنایم زا یضایر لدم نیرتهب نییعت و جیاتن لیلحت یارب .دش هبساحم رارکت هس .دش هدافتسا یرامآ یاه

-3 -2

:تبوطر رثوم ذوفن رض هبساحم بی

رثوم ذوفن نوناق هب هجوت اب .تسا تبوطر لاقتنا عوضوم ییاذغ عیانص رد مهم لئاسم زا یکی

لاومعم هک کیف مود

هدیدپ فیصوت یارب :دراد دربراک لوصحم ندرک کشخ دنیآرف رد تبوطر طسوت ذوفن ی

(7)

𝜕_𝑚

𝜕_𝑡 = 𝐷_𝑒𝑓𝑓 ^𝜕_𝜕²^𝑚

𝑧2

،نآ رد هک ،کشخ یانبم رد یعضوم تبوطر رادقم m

، نامز t

z

لاقتنا تهج و تبوطر

( رثوم ذوفن بیرضDeff m²/s

.دشاب یم )

هرود یط رد مرج راشتنا رب ،کیف مود نوناق هک تسا نیا رب ضرف .دراد تللاد یزرواشک تلاوصحم ندرک کشخ یلوزن تعرس ی

همزلا نیا و تسا یدعب کی لوصحم سا ی

تکرح نینچمه و هدوب یتخاونکی یاراد هیلوا تبوطر .تسا کیف مود نوناق زا هدافت

یم ریز تروص هب هغیت کی یارب کیف هلداعم لح .تسا تبوطر لاقتنا ربارب رد هدمع تمواقم دننام تبوطر ینورد :دشاب

( )8 𝑀𝑅 = (^𝑋_𝑋^𝑡^{− 𝑋}^𝑒

𝑜−𝑋_𝑒) = _𝜋⁸₂𝑒𝑥𝑝( ^{− 𝜋}²^.𝐷_𝐿₂^𝑒𝑓𝑓^.𝑡 )

نآ رد هک

D_eff

،رثوم ذوفن بیرض ( هیلا تماخض زا یمینL

و )m

.دشاب یم هقیقد بسح رب ندش کشخ نامزt

بیرض ذوفن رثوم تبوطر ار ناوت یم زا

بیش طخ یتسار هک نداد شزارب زا

In(MR)

رد لباقم نامز ندرک کشخ هب

یم تسد

،دیآ هبساحم .درک نینچمه تیعبات

ییامد ذوفن بیرض رثوم

طسوت تبوطر ی هطبار

نایب سوینرآ دوش یم

:

Deff= Dο exp (^Ea_RT) (9)

هک بیرض Do

ییامن شیپ

(m2/s)

، یژرنا Ea

لاعف یزاس ذوفن یارب تبوطر

(kj/mol)

، تباثR

یناهج اهزاگ ، ( T 8.3143*10^-3

Kj/mol.k)

امد ی قلطم

( )k

. تسا

لودج -(1) یاه لدم کشخ ندرک ی هیلا کزان دروم هدافتسا لدم یارب یزاس

کشخ .ندرک

فیدر لدم مان

لدم

نوتوین 1 MR = exp(-kt)

چیپ 2 MR = exp(-ktⁿ)

هدش حلاصا چیپ 3 MR = exp[-(kt)ⁿ]

سیباپ و نوسردنه 4 MR = a exp(-kt)

یمتیراگل 5 MR = a exp(-kt) + c

یا هلمج ود 6 MR = a exp(-k0t) + b exp(-k1t)

ییامن یا هلمج ود 7 MR = a exp(-kt) + exp(-mt)

شخپ بیرقت 8 MR = a exp(-kt) + (1-a)exp(-kbt)

یلیدیم 9 MR = a exp(-ktⁿ) + ct

هدش حلاصا سیباپ و نوسردنه 10 MR = a exp(-kt) + b exp(-gt) + c exp(-ht)

گنیس و گنو 11 MR = 1 + at + bt²

راو یمهس 12 MR = a +bt + ct²

:MR تبوطر ( d.b. )

، ( نامز :t و )min ،a وb : c بیارض ،h ،g وk

، m .تسا لدم یاه تباث

(5)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

348

ثحب و جیاتن :تورف پیرگ ندرک کشخ ینحنم لکش

)1)

ناشن a

ی هدنهد تارییغت

تبسن رب تبوطر یعبات بسح

زا نامز ندرک کشخ رد

یاهامد

°C

،55

،65

تسا75

زا. نیا

لکش ناوت یم هدهاشم دومن هک نازیم تبوطر هب روط هتسویپ یط رد نامز ندرک کشخ دبای یم شهاک

و نامه روط هک یم راظتنا

دور یامد شیازفا اوه

نامز شهاک ثعاب ددرگ یم ندرک کشخ

.

نیمه روط لکش زا

( )1

تارییغت b

تبسن تبوطر رب بسح یعبات زا نامز ندرک کشخ رد

یاه تماخض فلتخم

،4

و8

یلیم12

رتم تسا هک زا لکش نیا ناوت یم

هدهاشم دومن هک نازیم تبوطر هب روط هتسویپ یطرد نامز ندرک کشخ دبای یم شهاک

و نامه

روط هک دور یم راظتنا

،تماخض شیازفا نامز شیازفا ثعاب

.ددرگ یم ندرک کشخ

a(1) لکش ینحنم : کشخ ندرک رد یاهامد فلتخم رد تباث تماخض رتم یلیم8

b(1) لکش ینحنم : کشخ ندرک تماخض رد یاه

فلتخم رد تباث یامد دارگ یتناس ی هجرد65

یاه لدم ندرک کشخ

:

تاعلاطا یوتحم

یتبوطر هک زا ندرک کشخ شیامزآ هب

هدمآ تسد دندوب

هب یاه تبسن ( یتبوطر

لیدبت )MR

دندش و اب سپس

12

یلدم هک رد لودج رکذ1

هدش دنا یسررب . دندش

،فلتخم یاه لدم طسوت

راهچ رایعم ( نییبت بیرض

R²

نیگنایم ،) دصرد یبسن

(فارحنا روذجم ،)EMD

نیگنایم تاعبرم

(اطخ و )RMSE

عبرم (یاک

X²

اب ) رگیدکی هسیاقم دندش هک جیاتن نآ رد لودج هئارا، 2

هدش . تسا رب ساسا نیا هک مادک لدم

0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2

0 500 1000 1500 2000

Temp. 55 Temp. 65 Temp. 75

t(min) MR

0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2

0 500 1000 1500 2000

4mm

8mm

12mm

t(min) MR

(6)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

349

( نیرتلااب

R² نیرتمکو)

EMD RMSE, (و

X²

ار ) هتشاد

،دشاب نیرتهب حیرشت لدم ندرک کشخ

ی هیلا ار تورف پیرگ کزان

یم صخشم .دنک

زا لودج هک تسا صخشم ،2

هب روط ( نیرتلااب ،طسوتم

R²

و) نیرتمک , ^EMD , ^RMSE (

X²

قلعتم) هب یلدیم لدم . تسا

،نیاربانب

نیا ،لدم هب ناونع لدم رترب باختنا دوش یم .

2لودج ندرک کشخ فلتخم یاه لدم زا هدمآ تسدب یرامآ جیاتن : یامد رد

دارگ یتناس هجرد55

تماخض 𝟓𝟓℃

رایعم

MRPD RMSE

X² R²

نتوین 4

7.2396 0.0379

0.0015 0.9904

8 11.2245

0.0304 0.0009

0.9931

12 22.9788

0.0548 0.0031

0.9840

4 چیپ 5.6265

0.0335 0.00126

0.9922

8 9.6770

0.0284 0.0008

0.9941

12 6.0911

0.0205 0.0004

0.9975

هدش حلاصا چیپ 4

5.6793 0.0335

0.0012 0.9923

8 9.6770

0.0284 0.0008

0.9941

12 6.0905

0.0205 0.0004

0..9975

سیباپ و نوسردنه 4

7.3345 0.0378

0.0016 0.9903

8 11.1933

0.0303 0.0010

0.9933

12 21.7533

0.0520 0.0029

0.9825

یمتیراگل 4

7.3345 0.03789

0.0017 0.9903

8 11.1933

0.0303 0.0010

0.9933

12 21.7533

0.0520 0.0031

0.9825

هلمج ود 4 یا

7.3347 0.0378

0.0018 0.9903

8 11.1717

0.0303 0.0011

0.9933

12 21.7533

0.0520 0.0032

0.9825

هلمج ود ییامن یا 4

5.4360 0.03211

0.0011 0.9928

8 9.2593

0.0269 0.0007

0.9947

12 8.5563

0.0243 0.0006

0.9962

شخپ بیرقت 4

7.2384 0.0379

0.0017 0.9904

8 11.1956

0.0303 0.0010

0.9933

12 6.2643

0.0244 0.0006

0.9958

یلیدیم 4

4.0447 0.0180

0.0004 0.9975

8 3.0845

0.0124 0.0001

0.9987

12 3.4752

0.0154 0.0002

0.9983

و نوسردنه سیباپ حلاصا هدش 4

4.3349 0.02625

0.0010 0.9953

8 7.2340

0.0199 0.0005

0.9970

12 6.9612

0.0187 0.0004

0.9977

گنیس و گنو 4

4.13802 0.0251

0.0007 0.9963

8 7.3415

0.0279 0.0008

0.9956

12 4.9475

0.0217 0.0005

0.9966

یمهس 4 راو

3.6800 0.0216

0.0005 0.9964

8 6.3833

0.0228 0.0005

0.9959

(7)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

350

12 4.9110

0.0214 0.0005

0.9967

لودج ندرک کشخ فلتخم یاه لدم زا هدمآ تسدب یرامآ جیاتن :2 یامد رد

𝟔𝟓℃

تماخض رایعم

MRPD RMSE

X² R²

نتوین 4

14.5943 0.0208

0.0004 0.9980

8 81.8878

0.0327 0.0011

0.9953

12 33.8404

0.0395 0.0016

0.9921

4 چیپ 10.6723

0.0169 0.0003

0.9981

8 50.1124

0.0225 0.0005

0.9971

12 19.6018

0.0274 0.0008

0.9952

هدش حلاصا چیپ 4

10.6411 0.0169

0.0003 0.9981

8 49.7346

0.0225 0.0005

0.9970

12 19.3944

0.0274 0.0008

0.9952

سیباپ و نوسردنه 4

13.739 0.0192

0.0004 0.9977

8 78.5648

0.0313 0.0010

0.9948

12 32.2597

0.0379 0.0015

0.9913

یمتیراگل 4

13.739 0.01927

0.0004 0.9977

8 78.4316

0.03134 0.0011

0.9947

12 32.2597

0.03795 0.0016

0.9913

هلمج ود 4 یا

13.7391 0.01927

0.00047 0.99778

8 78.4316

0.03134 0.00119

0.99478

12 32.2598

0.03795 0.00174

0.99139

هلمج ود ییامن یا 4

10.3293 0.0171

0.0003 0.99813

8 52.5135

0.02221 0.0005

0.9972

12 21.1191

0.02761 0.0008

0.9952

شخپ بیرقت 4

11.4334 0.01756

0.0003 0.9982

8 81.9864

0.0327 0.0012

0.9953

12 20.0039

0.0265 0.0008

0.9955

یلیدیم 4

5.9667 0.0145

0.0002 0.9986

8 14.0096

0.0001 0.0115

0.9991

12 7.91912

0.0153 0.0002

0.9983

و نوسردنه 4

12.1438 0.01767

0.0004 0.9980

سیباپ حلاصا 8 دش

47.4728 0.0196

0.0005 0.9978

12 19.0147

0.0248 0.0008

0.9962

گنیس و گنو 4

11.9452 0.0346

0.0013 0.9927

8 8.8959

0.0172 0.0003

0.9983

12 5.9785

0.0170 0.0003

0.9981

یمهس 4 راو

11.5274 0.0328

0.0012 0.9927

8 7.4693

0.0159 0.0002

0.9983

12 6.2047

0.0165 0.0003

0.9981

(8)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

351

لودج

:2 ندرک کشخ فلتخم یاه لدم زا هدمآ تسدب یرامآ جیاتن یامد رد

𝟕𝟓℃

تماخض رایعم

MRPD RMSE

X² R²

نتوین 4

433.8075 0.03851

0.0015 0.9935

8 259.4007

0.046205 0.0022

0.9917

12 146.3315

0.047718 0.0023

0.9901

4 چیپ 65.1113

0.0182 0.0003

0.9986

8 83.2107

0.0218 0.0005

0.9979

12 50.7859

0.0229 0.0005

0.9975

چیپ

حلاصا 4 هدش

64.6757 0.0182

0.0003 0.9986

8 83.3953

0.0218 0.0005

0.9979

12 51.6935

0.0229 0.0005

0.9975

سیباپ و نوسردنه

4 390.8578

0.0365 0.0014

0.9933

8 244.069

0.0441 0.0021

0.9908

12 139.212

0.0459 0.0023

0.9891

یمتیراگل 4

390.6422 0.0365

0.0015 0.9933

8 244.3521

0.0441 0.0022

0.9908

12 139.0191

0.0459 0.0024

0.9891

ود یاهلمج 4

390.8578 0.03656

0.0016 0.9933

8 244.3522

0.0441 0.0024

0.9908

12 139.0192

0.0459 0.0026

0.9891

هلمج ود یا

ییامن 4

130.814 0.0188

0.0003 0.9983

8 125.7002

0.0240 0.0006

0.9973

12 74.7804

0.0253 0.0007

0.996

بیرقت

4 شخپ 133.0231

0.0189 0.0004

0.9981

8 108.8108

0.0219 0.0005

0.9978

12 64.7999

0.0233 0.0006

0.9970

یلیدیم 4

36.0472 0.0133

0.0002 0.9990

8 58.4940

0.0161 0.0003

0.9985

12 24.4074

0.0150 0.0002

0.9985

نوسردنه و

سیباپ

حلاصا

هدش

4 99.8513

0.0122 0.0002

0.9992

8 109.317

0.0185 0.0004

0.9985

12 65.3635

0.01973 0.0005

0.9981

گنو و 4 گنیس

1207.428 0.1279

0.0182 0.9305

8 130.1797

0.0161 0.0002

0.9985

12 25.0257

0.0105 0.0001

0.9993

یمهس 4 راو

1014.497 0.1129

0.0151 0.9307

8 129.6849

0.0157 0.0002

0.9985

12 23.4077

0.0104 0.0001

0.9993

(9)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

352

لودج لکش( یا هلمجود لدم یارب ندرک کشخ ینحنم و دهد یم ناشن ،لدم نیا یارب ار ندرک کشخ یاهرتماراپ3

(2

،b ) a

)

ناشن ار هدش باختنا لدم و یلصا یاه هداد نیب یبسانم یناشوپمه . تسا هداد

:a(2)لکش یاه ینحنم کشخ

ندرک اب لدم یلدیم یارب یاه تماخض فلتخم

رد یامد تباث دارگ یتناس ی هجرد75

:^b(2)لکش یاه ینحنم کشخ

ندرک اب لدم یلدیم امد یارب یاه فلتخم رد تماخض تباث یلیم4 رتم

بیش ساسا رب یزاسلاعف یژرنا تارییغت هوحن ریز رادومن

رادومن

.تسا هدش هداد ناشنEa/R

لکش :(3) یزاس لاعف یژرنا تارییغت دنور

-0.2 0.3 0.8 1.3

0 500 1000 1500 2000

MR(%)

Time (S)

4 mm 8 mm 12 mm

-0.2 0.3 0.8 1.3

0 200 400 600 800 1000 1200 1400

MR(%)

Time (S)

55 C 65 C 75 C

y = -30783x + 68.939 y = -5483.3x - 3.8129 y = -4640.2x - 5.8599 -28

-26 -24 -22 -20 -18

-160.00285 0.0029 0.00295 0.003 0.00305 0.0031

Ln (Deff)

1/ K

tick. 4 tick. 8 tick. 12

(10)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

353

لودج یا هلمج ود لدم یارب ندرک کشخ یاهرتماراپ :3

امد

℃( ) تماخض

( )mm b c d

a

℃55 4

0.0023 1.004

8.069 0.00003523

8 12.1

0.0047 0.0014

0.9956

12 0.0013

1.028 10.66

0.00000116

℃65 4

10.32 0.000006269

0.00266 1.013

8 0.00181

1.016 12.74

0.000000214

12 0.00158

1.018 10.45

0.000002358

℃75 4

10.92 0.000000599

0.0066 1.023

8 10.53

0.0000030 0.0026

1.023

12 0.0021

1.021 13.25

0.00000313

-3 -2

بیرض ذوفن رثوم :تبوطر

ریداقم بیرض ذوفن رثوم (

D_eff

) یاهامدرد رد فلتخم

لودج هئارا4

هدش دنا .

ریداقم بیرض ذوفن رثوم تبوطر یاه شرب لیگران

رد دنیآرف کشخ ندرک رد هنماد ی ییامد

℃ -75

تماخض یارب55

رتم یلیم4

زا m²/s 1.02274*10^-11

ات

4.4972*10^-11

یغت ی ر رک د .

ریداقم

Deff

هب روط هدنیازف یا اب شیازفا یامد یاوه کشخ نک شیازفا تفای و اب شیازفا تماخض ریداقم

Deff

شهاک زا دوخ ناشن

داد . لودج یریذپذوفن تارییغت :4

تماخض یامد

یامد 75°

یامد 65°

55°

4mm 2.19717*10^-9

5.46494*10^-10 1.02274*10^-11

8mm 3.14713*10^-9

2.0173*10^-9 1.2046*10^-9

12mm 4.4972*10^-9

3.27305*10^-9 1.99754*10^-9

عبانم 1 .

.م ،ییافطصم ،.م ،یدارم ریپ 1396

نوسازیناکم هیرشن .تیبولطم عبات یانبمرب تاوکماک کزان هیلا ندرک کشخ رد یکیتنیس لدم نیرتهب یبایزرا .

هرود ،یزرواشک 4

هرامش 1 لاس ، 1397 .

2 .

.ع،یرفعج ،.م ،دیما ،.ع ،یناهیک ،.ش ،یعیفر 1387

هرامش .ناریا متسیسویب یسدنهم هلجم .نوسمات مقر لاقترپ کزان هقرو ندش کشخ یزاس لدم . 1

3 .

.ا ،نامرهق 1365 هحفص ،مهدزناپ دلج .عتارم و اهلگنج تاقیقحت هسسوم تاراشتنا .ناریا رولف . 1779

.

4 .

. ه .م ،اضاقت شوخ ،.س ،یمیرک 1393

هرامش .ییاذغ عیانص و مولع همانلصف .نژولاه نک کشخ طسوت بیس هقرو ندرک کشخ . 44

هرود ، 11 ،

زییاپ 1393 .

5 .

،یدارمادخ ،.ف ،ینیسح ،.م ،ییافطصم ف

. 1397 یلم هرگنک نیمهدزای .مرگ یاوه ییاجباج شور اب لیگران کزان هیلا ندرک کشخ کیتنیس .

.نادمه .ناریا نویسازیناکم و متسیسویب کیناکم یسدنهم

6 .

ناتسبات .ناراکمه و ا ،هعلق ییازریم 88

ییاذغ داوم یرادهگن و یروآرف کینورتکلا هلجم . ولآدرز کزان هیلا ندش کشخ یزاس لدم . هرامش .

2

7. Akanbi, C. T., & Oludemi, F. O. 2003. Effect of processing and packaging on the lycopene content of tomato products. International Journal of Food Properties, 7(1), 139–152.

8. Akanbi, C. T., Adeyemi, R. S., & Ojo, A. 2006.Drying characteristics and sorption isotherm of tomato slices.

Journal of Food Engineering, 73, 141–146.

(11)

هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها

– هام نابآ 1397

354

9. Baini, R. and Langrish, T. A. G. 2008. An assessment of the mechanisms for diffusion in the drying of bananas, Journal of Food Engineering, 85, 201:215.

10. ^Doymaz, Î. ^& Îsmail, Ô. ^(2011). Dryingcharacteristics of sweet cherry. Food and bio products processing, 89:31–38.

11. Duc, L. A., Han, J. W. & Keum, D. H. (2011). Thin layer drying characteristics ofrapeseed (Brassica napus L.).

Journal of StoredProducts Research, 47:32-38.

12. Fenton, G. A., and Kennedy, M. J. (1998).Rapid dry weight determination of kiwifruit pomace and apple pomace using an infrared drying technique. NewZealand Journal of Crop and Horticultural Science. 26: 35-38.

13. Kelebek, H., Sugar, organic acids, phenolic compositions and antioxidant activity of Grapefruit (Citrus paradise) cultivars grown in Turkey. J Crops and Products 2010; 32; 269- 274

14. Ma´rquez. C, A.DeMichelis, S.A. Giner, 2006, drying kinetics of rose hip fruits (Rosa eglanteria L.). Journal of Food Engineering, 77, 566:575.

15. Nasiri, M., Farahanki, A., Niakosari, M., Majzoobi, M., Meshbahi, GH. Iranain J Food Res 2014: 24(2): 155- 166

16. Sacilik, K., Elicin, A. K. & Unal, G. (2006). Drying kinetics of uryaniplum in a convectivehot-air dryer. Journal of Food Engineering,76:362–368

17. Zomorodian, A. & Moradi, M. (2010). Mathematical Modeling of Forced ConvectionThin Layer Solar Drying forCuminumcyminum. J. Agr. Sci. Tech. Vol. 12:401-408.