ﯽﺎﮔرزﺎﺑ ﺪ
رود ة 6 رﺎﻤﺷ ، ة 3
ﺰﻴﻳﺎﭘ 1393
ص . 534 - 517
ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗو يﺎﻫ
ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ دﺮﻜﻳور ﺎﺑ يدﺮﺒﻫار ﻢﺘﺴﻴﺳ يﺎﻫ
) ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ :
دﺰﻳ نﺎﺘﺳا ﻚﻴﻣاﺮﺳ و ﻲﺷﺎﻛ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺔﺷﻮﺧ (
يﺪﻴﻤﺣ ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ
1هداز ، ﺐﻴﺒﺣ عراز يدﺎﺑآﺪﻤﺣا ﺮﺒﮕﻨﺳ ﻲﻠﻋﺪﻤﺤﻣ ،2
3
هﺪﻴﻜﭼ : ﻪﻫد رد ﺎﺑ ﺮﻴﺧا يﺎﻫ ﻲﮔﺪﻴﭽﻴﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
يرﺎﻜﻤﻫ ،ﻲﻄﻴﺤﻣ يﺎﻫ ﻦﻴﺑ يﺎﻫ
ﻊﺒﻨﻣ ﻪﺑ ﻲﺘﻛﺮﺷ
ﺖﻳﺰﻣ زا ﻲﻤﻴﻈﻋ ﺖﻛﺮﺷ ياﺮﺑ ﻲﺘﺑﺎﻗر يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﺎﻫ .
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻲﻛﺎـﺣ ﻖﻓﻮﻣﺎـﻧ ندﻮـﺑ
رد يرﺎﻜﻤﻫ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﻳا زارد
ﺖﺳا تﺪﻣ . ﻦﻳا رد ﺶﻫوﮋﭘ ﺖﻛاﺮـﺷ يﺎـﻳﻮﭘ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻲﻨﺘﺒﻣ يدﺮﺒﻫار ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ شور ﺮﺑ
ﻢﺘﺴﻴﺳ يﺎﻫ
، ﺷﻮﺧ رد يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺔ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ دﺰﻳ نﺎﺘﺳا ﻚﻴﻣاﺮﺳ و ﻲﺷﺎﻛ ﺖﻌﻨﺻ .
ﻦﻳا ياﺮﺟا زا فﺪﻫ ﺶﻫوﮋـﭘ
، ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ
ﻂـﺑاور رﺎﺘﺧﺎﺳ دﺎﺠﻳا ،يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
ﺎـﻬﻧآ نﺎـﻴﻣ ـﺋارا و
ﺔ ﻲﻟﺪـﻣ ياﺮـﺑ
ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺖﺳا ﺖﻛاﺮﺷ يﺎﻫ
. ﺑ تﺎﻴﺑدا ﺪﻴﻛﺄﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎ ﺶﻫوﮋﭘ
ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ ﺮـﺑ و ﻲﻃﺎـﺒﺗرا يﺎـﻫ
ﺐﺣﺎﺻ ﺪﻴﻳﺄﺗ يرﺎﻜﻤﻫ زا ﺖﻳﺎﺿر و ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ دﺎﻤﺘﻋا ،ﻪﻧارﺎﻜﻤﻫ دﺮﻜﻳور ،ﺪﻬﻌﺗ ،ناﺮﻈﻧ
، يﺪﻴﻠﻛ ﻞﻣاﻮﻋ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ .
رد اﻳ ﻦ ﺶﻫوﮋﭘ ﺲـﭘ زا وﺪـﺗ ﻳ ﻦ رادﻮـﻤﻧ ـﻠﻋ ﻲ ـ
ﻟﻮﻠﻌﻣ ﻲ
، ﺮﺟ ﻳ نﺎ ﺳ ﻴ ﺖﺳﺎ ﺎﻫ ي ﻒﻠﺘﺨﻣ اﺮﺑ ي ﺪﻣ ﻳ ﺮ ﻳ ﺖ ﺮﺛﺆﻣ ﺖﻛاﺮﺷ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا رادﻮﻤﻧ ﺮﺟ ﻳ نﺎ ـﺳرﺮﺑ ﻲ
ﺪﺷ . ﺠﻴﺘﻧ رد ﺔ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻳا
يدﺮﻛرﺎـﻛﺮﻴﻏ تﺎـﺿرﺎﻌﺗ ﺶﻫﺎـﻛ ﺪـﻳﺎﺑ دﺎﺤﺗا نﺎﻴﻟﻮﺘﻣ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺎﻫ
،
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺖﻳﻮﻟوا رد ار دﺎﻀﺗ ﺶﻫﺎﻛ و ﺎﻛﺮﺷ ﻦﻴﺑ كﺮﺘﺸﻣ ﺲﺣ دﺎﺠﻳا ﺪﻨﻫد راﺮﻗ دﻮﺧ يﺰﻳر
.
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ :
ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ و ﻲﺷﺎﻛ ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺔﺷﻮﺧ ،ﻢﺘﺴﻴﺳ يﺎﻫ ﺖﻛاﺮﺷ ،ﻚﻴﻣاﺮﺳ
،يدﺮـﺒﻫار يﺎـﻫ
ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ يﺪﻴﻠﻛ ﻞﻣاﻮﻋ .
1 . ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ دﺎﺘﺳا , ﺪﻜﺸﻧاد ة يراﺪﺑﺎﺴﺣ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ,
ﻲﺘﺸﻬﺑ ﺪﻴﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد
2 . ناﺮﻳا ،دﺰﻳ ،دﺰﻳ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ رﺎﻳدﺎﺘﺳا
3 . ناﺮﻳا ،نﺎﻨﻤﺳ ،نﺎﻨﻤﺳ هﺎﮕﺸﻧاد ،تﺎﻴﻠﻤﻋ رد ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد
رﺎﺗ ﻳ ﺦ رد ﻳ ﺖﻓﺎ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 16 / 07 / 1392
رﺎﺗ ﻳ ﺦ ﺬﭘ ﻳ شﺮ ﺎﻬﻧ ﻲﻳ ﻪﻟﺎﻘﻣ : 06 / 02 / 1393
ﻮﻧ ﻳ ﺪﻨﺴ ة لﻮﺌﺴﻣ ﻪﻟﺎﻘﻣ : ﺮﺒﮕﻨﺳ ﻲﻠﻋﺪﻤﺤﻣ
E-mail: masangbor@yahoo.com
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻚﻴﻣاﺮﺳ و ﻲﺷﺎﻛ ﺖﻌﻨﺻ ،دﺰﻳ نﺎﺘﺳا رد ﺮﻴﮔاﺮﻓ و حﺮﻄﻣ ﻊﻳﺎﻨﺻ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺖﺳا
. ﻪـﻜﻨﻳا ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ
يرﺎﻴﺴﺑ زا ﻪﻧﺎﺧرﺎﻛ يﺎﻫ نﺎﺘﺳا رد رﻮﺸﻛ ﻚﻴﻣاﺮﺳ و ﻲﺷﺎﻛ دﺰﻳ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ ، ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﻦﻳا
نﺎﺘﺳا ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ يا
ﺐﺳﺎﻨﻣ ياﺮﺑ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻚﻴﻣاﺮـﺳ و ﻲـﺷﺎﻛ ﺖﻌﻨـﺻ
دﻮـﺷ ﻞﻳﺪـﺒﺗ .
ﺖﻌﻨﺻ ﻚﻴﻣاﺮﺳ و ﻲﺷﺎﻛ ﻪـﺑ لﺎﻐﺘﺷا ﺶﻳاﺰﻓا رد ،ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻢﻴﻈﻋ ﻢﺠﺣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
و ﻢﻴﻘﺘـﺴﻣ ترﻮـﺻ
ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﻏ ﺶﻘﻧ
دراد . رﻮﺸﻛ ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ زاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا رد ﺖﻌﻨﺻ ﻦﻳا ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ
، ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ار نآ يروﺮﺿ
ﺖﺳا هدﺮﻛ .
ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﺖﻴﻌﺿو يﺎﻫرازﺎﺑ
و ﻪـﺿﺮﻋ دازﺎـﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﻲﻠﺧاد
،ﺰـﻴﻧ ﺖﻴﻌـﺿو
ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ تاردﺎﺻ
رﻮـﺸﻛ يدﺎـﺼﺘﻗا ﺪـﺷر و ﻪﻌـﺳﻮﺗ رد تاردﺎـﺻ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺶﻘﻧ و )
ﻲﻠﻘﻨـﺴﺣ ،رﻮـﭘ
ﻲﻨﻴﺴﺣ و يﺪﻤﺤﻣ ،ﻲﻠﺳﻮﺘﻣ
، 1389 ( ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ، يﺎﻫرازﺎﺑ
و ﻲﺟرﺎﺧ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ
يﺰﻳر يدﺮـﺒﻫار و ﺢﻴﺤﺻ
ﺪﻨﻳآ ياﺮﺑ ة ﺖﻌﻨﺻ ﻦﻳا ياﺮﺑ
ﻦﻳا رد يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ و خﻮﺳر ﺎﻫرازﺎﺑ
، يروﺮﺿ ﺖـﺳا . ﻲﻠﻣاﻮـﻋ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
و رازﺎﺑ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ نﻮﭼ توﺎﻔﺗ
ﻪﻘﻴﻠﺳ ﺎﻫ و فﺮﺼﻣ يﺎﻫزﺎﻴﻧ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﻲﺘﺑﺎﻗر ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و يﺎـﻀﻓ نﺪﺷ
ﻚﻴﻣاﺮﺳ و ﻲﺷﺎﻛ ﺖﻌﻨﺻ ﺮﺑ ﻢﻛﺎﺣ
، ﺮﺑ ﺎﻳﻮﭘ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻲﻳ يﺰﻳر ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﮔﺪﻧﺎﻣ و ﻖﻓﻮﻣ دورو ﻦﻳا رد يرﺎ
ﺎﻫرازﺎﺑ
، ﺮﻴﺛﺄﺗ هﺎﮕﻧ و دراد ﻲﺳﺎﺳا و يدﺮﺒﻫار
ﻖﻴﻗد ﻲﻣاﺰﻟا ار ناﺪﺑ ﺮﺗ ﻲﻣ
ﺪـﻨﻛ . دﺮﺒﻫار ﻪـﻠﻤﺟ زا ﺎـﻫ
ي
حﺮﻄﻣ ةﺪﺷ ﺐﺣﺎﺻ ناﺮﻈﻧ ﻨﺻ ﻦﻳا نﺎﮔﺮﺒﺧ و ﺖﻌ
ياﺮﺑ ﻪﺑ ﻞﻴﻧ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ
رازﺎـﺑ ﻪـﺑ خﻮـﺳر رد
، دﺎـﺠﻳا
ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﺳا يدﺮﺒﻫار يﺎﻫ .
ﺖﻛاﺮﺷ يدﺮﺒﻫار يﺎﻫ زا ﻲﻜﻳ
ﻞﻜﺷ ﺐﺴﻛ يﺎﻫ رﺎﻛو
ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻠﻤﻟا ﺖـﺳا
) ،يور و يور 2001
.(
ﻪﺑ رازﺎﺑ ﻪﭼﺮﻫ يﻮﺳ
ﻲﻧﺎﻬﺟ نﺪﺷ دور ﺶﻴﭘ
، ﺖﻛﺮﺷ ﺎـﻫ ي ﻲﺘﻴﻠﻣﺪـﻨﭼ ﻞﻜـﺷ
ﻲﻣ و دﺮﻴﮔ ﺖﻛﺮﺷ يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﺎﻫ
ياﺮﺑ
ﺖـﺻﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘـﺳا
ﻪﻓﺮـﺻ يﺎـﻫ
هﻮـﺒﻧا ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﻲﻳﻮـﺟ
) ﻪﻓﺮﺻ سﺎﻴﻘﻣ ﻲﻳﻮﺟ (
ترﺎﻬﻣ ﻦﺘﻓﺮﮔاﺮﻓ و يروﺎﻨﻓ و ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﺎـﺑ ﺰـﺟ نآ ندروآ ﺖﺳد
ﻫ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ،دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ نﺎﺳآ ناﺮﮕﻳد يرﺎﻜﻤ ﺪﺑﺎﻳ
. ـﻬﺟاﻮﻣ رد ﺔ
ﺶﻟﺎـﭼ ﺢﻴﺤـﺻ ﻲـﻄﻴﺤﻣ يﺎـﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﻋذا رﺎﻜﻤﻫ
ي
ﻲﺘﻛﺮـﺷ ﻦﻴـﺑ يﺎﻫ
،
ﺖﻛاﺮـﺷ ﺪـﻨﻧﺎﻣ و يدﺮـﺒﻫار يﺎـﻫ
ﺎﻣﺮـﺳ ﻪﻳ يراﺬـﮔ
ﻬﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ،كﺮﺘﺸﻣ ﻲﻤ
ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ياﺮﺑ ﺐﺴﻛ
رﺎﻛو ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ دﻮﺒﻬﺑ ﺖﺑﺎﻗر ﺬﭘ يﺮﻳ ﺖﻛﺮﺷ ﺎﻫ ﻪـﺑ ، هﮋـﻳو
رد ﺤﻣ ﻂﻴ و هﺪﻴﭽﻴﭘ يﺎﻫ ﻐﺗ
ﺖﺳا ﺮﻳﺬﭘﺮﻴﻴ )
،ﺮﺳﻮﻠﻜﺳا و ﻦﻤﻓﺎﻫ 2001
.(
ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻪـﻫد ود زا ﺶﻴﺑ
ﺖﻛاﺮﺷ زا ﻲﺟﻮﻣ ﻞﻜﺷ لﺎﺣ رد يدﺮﺒﻫار يﺎﻫ
ﺖـﺳا يﺮـﻴﮔ ﺖـﻠﻋ و
هﺪـﻳﺪﭘ ﻦـﻳا ،
ﻲﻧﺎـﻬﺟ نﺪـﺷ و
ﻢﻫرد ﺘﺨﻴﻣآ ﻲﮕ ﺖﻛﺮﺷ و ﺎﻫرازﺎﺑ ﺎﻫ
مﻼﻋا ﺖﺳا هﺪﺷ )
،ﮓﻧﺎﻓ و ﺮﺸﻴﻓ ،ﮓﻧاژ ،ﻮﺋﺎﻳ 2012
.(
ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ
ﻪـﻨﻳﺰﻫ ﺶﻳاﺰـﻓا و تﻻﻮـﺼﺤﻣ هﺎـﺗﻮﻛ ﺮـﻤﻋ ،يروﺎـﻨﻓ ﻊﻳﺮـﺳ يﺎﻫ رد يروآﻮـﻧ يﺎـﻫ
ﺶﺨﺑ ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻜﺗا ،ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ار نﺎﺷدﻮﺧ ترﺪﻗ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﺎﻫ
نﺎﻜﻣا هدﺮﻛ ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ ﺖﺳا
. ﺖﻛﺮﺷ ﺎـﻫ
ﻪﺑ ،ﻲﺟرﺎﺧ و ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫرازﺎﺑ ﻪﺑ دورو ،ﺪﻳﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ و تﻻﻮﺼﺤﻣ دﺎﺠﻳا رﻮﻈﻨﻣ ﻪـﺑ
ﺖﻛاﺮـﺷ ماﺪـﻗا
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ ) ،ﺶﻴﻤﻴﺑ 2008 .(
روﺎﺑ ﻪﺑ ﻮﻨﻴﺷﻮﻳ يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ،نﺎﮕﻧر و
، دﺮﺒﻫار رﻮﻬﺸﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ي رد
يروﺎﻨﻓ ﻪﺑ ﻊﻳﺮﺳ ﻲﺳﺮﺘﺳد يﺎﺘﺳار ﻪﺑ
زور ،رﻮـﻬﻇ لﺎﺣ رد يﺎﻫرازﺎﺑ و هﺪﺷ
ﺶﻴـﭘ زا ﺶﻴـﺑ ﺖـﻴﻤﻫا
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ )
دﻮﻤﺤﻣ ،ﻮﻣﻮﺴﻜﻳﺪﻫ ، نﺎﻤﺣر و ﺎﻧﻼﻧﺎﮔوا
، 2008 .(
ﻪﭽﻧآ ةرﺎﺑرد ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ يدﺮـﺒﻫار يﺎﻫ
نﺎـﻋذا ﻦـﻳا ﺮـﺑ ﻲـﻨﺒﻣ هﺪـﺷ ﺖـﺳا
ﻪـﻛ هراﻮـﻤﻫ
ﻞﻜﺷ يﺮﻴﮔ ﺖﻛاﺮﺷ يدﺮﺒﻫار ﺎﺑ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ هاﺮﻤﻫ ﺖﺴﻴﻧ . رد ﻞﻜﺷ يﺮـﻴﮔ ﻲﻠﻣاﻮـﻋ ﺖﻛاﺮـﺷ مواﺪـﺗ و
ﻞﻴﺧد ﺖﺳا ﻪﻛ دﺮﻛ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ )
،نﻮﺌﻟ و ﮓﻧﻮﺌﻳ 2006
(.
ﺮﺑ سﺎﺳا ياﺮﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﺖﻴﻤﻫا
ﻦﻴﺑ تروﺮﺿ و دﺰﻳ ﻚﻴﻣاﺮﺳ و ﻲﺷﺎﻛ ﺖﻌﻨﺻ ﻲﻠﻠﻤﻟا
ﺖﻛﺮﺷ نﺪﺷ ﺎﻫ
) جﺎﺗ ﻳﺪـﻟا ﻦ و رﺎﮕﺘـﺳر ،ﻲﺒﻟﺎـﻃ ،
ﻊﻴﻤﺳ هداز
، 1391 (
ﻦﻴـﺑ يرﺎـﻜﻤﻫ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎـﺳ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ موﺰﻟ و
،ﻲﺘﻛﺮـﺷ
،عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا يوﺎﻛاو ﺎﺑ ﺪﻧراد ﺪﺼﻗ نﺎﻘﻘﺤﻣ ار ﺶﻫوﮋﭘ
ﺎﻨﺑ سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ ﺪﻨﻨﻛ
.
ﻨﻴﺸﻴﭘ ﺔ ﺶﻫوﮋﭘ
ﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﺶﺨﺑ ﻦﻳا رد ﻪ
ﻲﻣ شﻼﺗ ، هوﻼﻋ ﺎﺗ دﻮﺷ
ﻌﺗ ﺮﺑ ﺮ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎـﺳ ﺖـﻴﻤﻫا ،يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﻒﻳ
يرﺎﻜﻤﻫ نﺎﻴﻣ
،نآ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ و نآ عاﻮﻧا ،ﺖﻛﺮﺷ
ﺶﻫوﮋـﭘ روﺮـﻣ ﻪـﺑ يﺎـﻫ
ﻪﺘـﺷﺬﮔ
دﻮﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ .
ﻨﻴﺸﻴﭘ ﺔ يﺮﻈﻧ
يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﻪﺑ ،
ﺔﺑﺎﺜﻣ ﺖﻛﺮﺷ ﻲﺘﺑﺎﻗر ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ياﺮﺑ ﻮﻧ ﻲﻫار ﺎﻫ
ﻪـﺑ ،
هﺪـﻨﻳاﺰﻓ رﻮـﻃ رد يا
ﻪﺟﻮﺗ نﻮﻧﺎﻛ نﺎﻘﻘﺤﻣ
دراد راﺮﻗ ) ،ﻮﺗﺪﻨﺑ و يﺪﻟﻮﺘﻧآ 2008
.(
ياﺮـﺑ نﺎﻣزﺎـﺳ شﻼﺗ يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ
ﻖﻘﺤﺗ نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻳﺎﺳ ﺎﺑ يرﺎﻜﻤﻫ ﻖﻳﺮﻃ زا دﻮﺧ فاﺪﻫا ﻪﺑ نﺪﻴﺸﺨﺑ ﺎﻫ
،ﺖﺳ ﺎﻬﻧآ ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر رد ﻪﻧ .
ﻦـﻳا
ﻪﺑ يرﺎﻜﻤﻫ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ و يرﺎﻜﻤﻫ ﻖﻳﺮﻃ زا ﻪﻛ دراد ﺰﻛﺮﻤﺗ ﻲﻌﻓﺎﻨﻣ ﺮﺑ دﺮﺒﻫار ﻲﻣ ﺖﺳد
ﺪﻳآ .
يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﺐﺴﻛ ﻖﻠﺧ ﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺘﻛرﺎﺸﻣ ﻲﻨﻳﺮﻓآرﺎﻛ ياﺰﺟا زا ﻲﻜﻳ
ﺎـﻳ نورد ﺪـﻳﺪﺟ رﺎﻛو
ﺪﻴﻛﺄﺗ نﺎﻣزﺎﺳ نوﺮﻴﺑ ﻲﻣ
ﺪﻨﻛ ) ،ﻦﻤﺴﻳﺮﻛ و ﺎﻣﺮﺷ 1999
.(
ﻲﻣ يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﻲﺘﺑﺎـﻗر يﺎﻳاﺰﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
نﺎﻳﺎﺷ ﻲﻬﺟﻮﺗ ار ﺖﻛﺮﺷ ياﺮﺑ دﻮﺧ ﺖﻴﻨﻣا ﻦﻴﻣﺄﺗ ياﺮﺑ ﻲﻌﺑﺎﻨﻣ ﺎﻳ صﺎﺧ ﺖﻴﺣﻼﺻ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ
ﺪـﻧراﺪﻧ
،
ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﻖﻳﺮﻃ زا ﺖﻛﺮﺷ
ترﺎﻬﻣ ياراد ﻪﻛ ﺮﮕﻳد يﺎﻫ ﻲﻳاراد و ﻞﻤﻜﻣ يﺎﻫ
صﺎﺧ يﺎﻫ ﺪـﻧا
ﻢﻫاﺮـﻓ ،
ﺪﻨﻛ ؛ ﻪﺑ ﺖﺳد ﺮﻫﻮﺟ ،ﻲﺘﺑﺎﻗر ﺖﻳﺰﻣ ﻆﻔﺣ و ندروآ ة
ﺖﺳا يدﺮﺒﻫار ﺮﻜﻔﺗ )
ﻲﻋراز ﻦﻴﺘﻣ مﺎﺟ ،
ﭘ ﺮ زا ،ﻲﻣ
ﻲﺑﺎــﺑﺮﻴﺑ و ﻲــﻧادﺰﻳ ،
1389 .(
ﻦــﻳا رد ﺶﻫوﮋــﭘ ﻒﻳرﺎــﻌﺗ زا
ﺎﺘﭘﻮﮕﻨــﺳ و ﻦﻴﻠﻛﻮــﺑ )
1993 ( يد ، جﺮــﺟ
) 1995 ( نﺎـﺟ و يﺪﻴﻫ ، )
1990 ( ﺮـﻳود و ساﺪﻳﻮﻴـﺳ ، )
2000 ( ، نﺎـﺟاراداراو ﻧﺎﻛ و
ﻴ مﺎـﻘﻨ ) 1995 ( و
مﺎﻨﺗارﺎﺟار و نﺎﺟاراداراو )
1986 ( هﺮﻬﺑ هدﺮﺑ هﺪﺷ ﺖﺳا ﺎﻬﻧآ ؛ ﻲﺘﻛرﺎﺸﻣ شﻼﺗ ار ﺖﻛاﺮﺷ نﺎﻴﻣ
ﺎـﻳ ود
هدﺮﻛ ﻒﻳﺮﻌﺗ ﺖﻛﺮﺷ ﺪﻨﭼ نآ رد ﻪﻛ ﺪﻧا
، ﺖﻛﺮﺷ ار دﻮﺧ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺎﻫ ﻲﺘﻴﻟﺎﻌﻓ رد
ﻪﺑ
ﻞـﻣﺎﻛ ﺐـﺴﻛ رﻮـﻈﻨﻣ
فﺪﻫ ﻲﻛﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫ ﻲﻣ ﻚﻳﺮﺸﺗ
ﺪﻨﻨﻛ ﻪﺑ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ ﻲﻤﻧ ﺪﻨﺑﺎﻳ ﺖﺳد نآ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ .
ﻤﻫا ﻴ ﺖ ﺖﻛاﺮﺷ دﺮﺒﻫار ي
رﺎﻜﻤﻫ ي ﺖﻛاﺮﺷ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﺘﻛﺮﺷ ﻦﻴﺑ يﺎﻫ و يدﺮﺒﻫار يﺎﻫ
ﺎﻣﺮﺳ ﻪﻳ رﺎﺘﺧﺎـﺳ ،كﺮﺘﺸﻣ يراﺬﮔ ي
ﻢـﻬﻣ
ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ياﺮﺑ ﺐﺴﻛ
رﺎﻛو ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ دﻮﺒﻬﺑ ﺖﺑﺎﻗر ﺬﭘ يﺮﻳ ﺖﻛﺮﺷ ﺎﻫ ﻪﺑ ، هﮋﻳو رد ﺤﻣ ﻂﻴ و هﺪـﻴﭽﻴﭘ يﺎـﻫ
ﻐﺗ ﺖﺳا ﺮﻳﺬﭘﺮﻴﻴ )
،ﺮﺳﻮﻠﻜﺳا و ﻦﻤﻓﺎﻫ 2001
.(
ﻦﻴﺑ يرﺎﻜﻤﻫ ﺮﮕﻳد عاﻮﻧا و يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ
ﻲﺘﻛﺮـﺷ
ﻫد ﻂﺳاوا زا ﺔ
يدﻼﻴﻣ دﺎﺘﺸﻫ ﺪﺷر
زﺎﻏآ ار دﻮﺧ دﺮﻛ
. دﻮﺟو ﺎﺑ ﺶﻟﺎﭼ ﭻﻴﻫ ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫ
ﻪﻧﺎﺸﻧ هﺪﻳﺪﭘ ﺖﻛاﺮﺷ ﻪﻜﻨﻳا ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ يا يا
دراﺪﻧ دﻮﺟو ،ﺖﺳارﺬﮔ )
،ﺞﻧرﻮﻟ و رﻮﺘﻛاﺮﺘﻨﻛ 2002
.(
ﻪﻠﻴﺳو ﺖﻛاﺮﺷ هزوﺮﻣا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ياﺮﺑ يا
،رازﺎﺑ رد يﻮﻗ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﺳﺎﺳا يدﺮﺒﻫار فاﺪﻫا
ﺶﻧاد ﺐﺴﻛ نﺎﻳﺎﺷ
ﻪﺟﻮﺗ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺶﻫﺎﻛ و هﺪﻤﻋ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد دﻮﺷ
. ﺖﻛاﺮﺷ ﻪﺑ ﺔـﺑﺎﺜﻣ ﻲـﻠﭘ
ﻪﻛ ﺖﺳا ندﺮﻛﺮﭘ ﻪﺑ فﺎﻜﺷ
نﺎﻴﻣ و ﺖﻛﺮـﺷ ﺮـﺿﺎﺣ لﺎﺣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻧ
يﺪـﻨﻣزﺎﻴ يﺎـﻫ ةﺪـﻨﻳآ ﻚـﻤﻛ نآ
ﻣ ﻲ ﺪﻨﻛ ) ﻬﻨﺴﻳا ،نﻮﻬﻧﻮﻜﺳا و ترﺎ 1996
.(
ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﺑﺎﻗر ﺬﭘ يﺮﻳ ﺖﻛﺮﺷ ﺎﻫ ﻢﻫاﺮﻓ ﻖﻳﺮﻃ زا ار ندﺮﻛ
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ،ﻲﺟرﺎـﺧ ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﻪـﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد
ﻢﻫ دﺎﺠﻳا دﻮﺒﻬﺑ ،ﻊﻳﺮﺳ ﺮﻴﻴﻐﺗ و يﺮﻴﮔدﺎﻳ دﺎﺠﻳا و ﻲﻳاﺰﻓا ﻣ
ﻲ ﺪﻫد ) ،ﺮﺳﻮﻠﻜﺳا و ﻦﻤﻓﺎﻫ 2001
.(
يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﺎﻣﺮﺳ
ﻪﻳ
،كﺮﺘﺸﻣ يراﺬﮔ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ
ﻲـﻣ نﺎـﻜﻣا ﺎـﻫ ﺪـﻫد
زا ﺎﻗ و ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﺖـﻴﻠﺑ
يﺎـﻫ
ﻪﺑ ناﺮﮕﻳد رﻮﻈﻨﻣ
نﺪﻴﺳر ﻌﺳﻮﺗ و سﺎﻴﻘﻣ دﺎﺼﺘﻗا ﻪﺑ ﺔ
نﺎـﻨﻴﻤﻃا ﺖـﻴﻠﺑﺎﻗ ،ﺪـﻳﺪﺟ تﻻﻮـﺼﺤﻣ ﻊﻳﺮـﺳ
نازرا يﻮﺤﻧ ﻪﺑ و ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻜﻨﻳا زا ﺮﺗ
،ﺪﺑﺎﻳ ﺖﺳد ناﺪﺑ ﺪﻫاﻮﺨﺑ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ ﺪﻨﻨﻛ هدﺎﻔﺘﺳا
. ﺖﻴﻤﻫا
ﺖﻛاﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻪﻛ ﻲﻬﺟﻮﺗ رد يدﺮﺒﻫار ﺪﻧراد ﺎﻬﻧآ
ﺖﺳا دﻮﻬﺸﻣ ، )
و ﺶﻴـﻤﻴﺑ ،نﻮـﺘﭘﻮﻟ
2009 .(
هﺰﻴﮕﻧا ،نﺎﻘﻘﺤﻣ كﺮﺤﻣ و ﺎﻫ
ياﺮﺑ ار ﻲﻧﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ دورو
ﺖﻛاﺮﺷ ﻪﺑ ﺎﻛﺮﺷ نﺎـﻴﺑ يدﺮﺒﻫار يﺎﻫ
هدﺮﻛ ﺖﻛاﺮﺷ نوﺰﻓازور ﺖﻴﻤﻫا زا ﻲﻛﺎﺣ ﻪﻛ ﺪﻧا
ﻪﺑ يدﺮﺒﻫار ﺔﻟﺰﻨﻣ
ﺖﺳا ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ .
هﺰﻴﮕﻧا ﻦﻳا ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﻣ ﺎﻫ
ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﭘ و يزﺎـﺳزﺎﺑ ،ﻲـﻧوﺮﻴﺑ ﺶـﻧاد ﺐﺴﻛ و يﺮﻴﮔدﺎﻳ ناﺰـﻴﻣ ﺖﻓﺮـﺸﻴ
هار ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد و لﻮﺼﺣ ،ﻲﻳارﺎﻛ
ﻪـﻨﻳﺰﻫ ﻢﻴـﺴﻘﺗ ،ﺮـﺘﻬﺑ ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ و ﻊﻳزﻮﺗ يﺎﻫ ،ﻊﺑﺎـﻨﻣ مﺎـﻏدا و ﺎـﻫ
ﻪﻓﺮﺻ ،ﻚﺴﻳر ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻳﻮﺟ
ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ،هﻮﺒﻧا ﺪﻴﻟﻮﺗ يﺎﻫ
ﺖـﻳﺰﻣ ﻪـﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘـﺳد ،ﺮﺘـﺸﻴﺑ عﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫ يﺎـﻫ
يروﺎﻨﻓ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد زا ﻞﺻﺎﺣ دﻮﺳ ،ﻲﺘﺑﺎﻗر ﻪﺟدﻮﺑ ﺖﻳﻮﻘﺗ ،ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
ﻮﺗ و ﻖﻴﻘﺤﺗ يﺎﻫ ﻌـﺳﻮﺗ ،ﻪﻌﺳ
ﺔ
يروﺎﻨﻓ و تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺎـﺒﻗر زا يﺮﻴﮔدﺎﻳ و هﻮﻘﻟﺎﺑ يﺎﺒﻗر ﺎﺑ يرﺎﻜﻤﻫ ،ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
دﺮـﻛ هرﺎـﺷا )
و ادﻮـﺗ
،كﻮﻨﻛ 2005 .(
يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
ﻤﻬﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ ،ﻚﻳﺮﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻲ
ﻞﻜﺷ رد ﺖـﺳا يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ يﺮﻴﮔ )
نﺎـﻤﺣر ﺖـﺷﺮﺳ و هﻮﻜـﺷﺎﺑ ،
،ﻲﻤﻗ ناﻮﻠﻬﭘ 1388
.(
ﻪﺒﻨﺟ زا ﻢﻬﻣ يﺎﻫ ﻚﻳﺮﺷ بﺎﺨﺘﻧا
، ﻲﻣ ﻞﻤﻜﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ ؛دﺮـﻛ هرﺎﺷا ﻊﺑﺎﻨﻣ ندﻮﺑ
ﺖﻛاﺮﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺖﺳا هﺪﻣآ يدﺮﺒﻫار يﺎﻫ
، بﺎﺨﺘﻧا ﻚﻳﺮﺷ ﻚﻳﺮﺷ ﺪﻳﺎﺑ هﺪﺷ
ﺪﺷﺎﺑ ﻞﻤﻜﻣ )
ناﻮﻴﺳﺎﺒﻣﺎﺳ ﮓﻧﻮﺌﻟ و لﺎﻨﻳز ،ﻚﻴﻟﺎﻓﻮﻴﺳ ،
، 2013 .(
يدﺮﺒﻫار ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦـﻳا ﺮﺑ
ﺪﻧروﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻚﻳﺮﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻛ
، ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺪﻨﻨﻛ ة
ﺖﻛاﺮـﺷ رد ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﻲﻠﺻا ﺖـﺳا يدﺮـﺒﻫار يﺎـﻫ
)
ﺳ ،ﺪﺘﺳو و ﻚﻳﻮﺴﻠ 2010
.(
ﻞﻤﻜﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ ،ﻚﻳﺮﺷ ندﻮﺑ ي
ﻞﻜﺷ رد ﻢﻬﻣ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ و يﺮﻴﮔ
-
ﺖﺳا يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﺰﻴﻣآ )
،يداﺪﻐﺑ و يدروﺎﺷ 1389
.(
ﻦﻴﻣ و يﻮﺘﻨﻴﻛآ )
2007 ( ناﻮـﻨﻋ ﻪﺘﺳد رﺎﻬﭼ رد ار ﻲﺘﻛرﺎﺸﻣ ﻂﺑاور ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺰﻴﻧ
ﺪﻧدﺮﻛ : 1 . ﻊﺑﺎﻨﻣ ندﺮﻛ ﺎﻴﻬﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻛﺮﺷ ﺪﻬﻌﺗ
؛ 2 . ﻂﺑاور يﺮﺑاﺮﺑ
؛ 3 . ﺮﻴﻏ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺖﻴﻤﻫا ﺺﻴﺨﺸﺗ
ﻲﻟﺎﻣ و 4 . فاﺪﻫا حﻮﺿو .
نارﺎﻜﻤﻫ و ﻦﻟﻮﻛ )
2000 ( ﻪﻄﺑار ﻞﻣاﻮﻋ ﺒﻨﺟ ار يا
ﺔ ﺖﻛاﺮـﺷ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ مﺮﻧ
ﻒﻴﺻﻮﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ ﺎﻬﻧآ و ار ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺖﻛاﺮﺷ رد ﻲﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪﻨﻧاد . هوﻼﻋ ﻦﻳاﺮﺑ
،
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﺒﻨﺟ نآ ﻲﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫ
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ـ ناور ﻲﺳﺎﻨﺷ ﺖﺳا ﺖﻛاﺮـﺷ رد ﻪـﻛ
ﺖﺒﺜﻣ ﺪﻧا روآدﻮﺳ و ي ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ )
،ﻮﻧﺎﻛﺎﺳ و نﻮﺴﻧﺎﺟ ،ﻦﻟﻮﻛ 2000
( . ﻪﻄﺑار ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻃﺎﺒﺗرا ﺖﻴﻔﻴﻛ ،يا
لﺎﻌﻓ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ
ﻲﻣ دﻮﺟو ﺪﻳآ . تﺮـﺑ ) 1997 ( و ﺮﻤـﺳﺎﻫ ) 1995 (
و دﺎـﻤﺘﻋا ﺎـﻬﻨﺗ
ﻢﻬﻣ ار ﺪﻬﻌﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺗ
ﺪﻨﺘـﺴﻧاد ) ﻦﻟﻮـﻛ ،نارﺎـﻜﻤﻫ و 2000
.(
ﺪـﻧدﺮﻛ لﻻﺪﺘـﺳا ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ ﺎـﻬﻧآ
ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﺪﻬﻌﺗ و ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ دﺎﻤﺘﻋا ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاﺪﻧ دﻮﺟو
ﻪﺑ ﺖﻛاﺮﺷ ﺮﮔا ﻲﺘﺣ ، ﻲـﻘﻄﻨﻣ و ﺪـﻴﻔﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ رﻮﻃ
،ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ لﺎﻤﺘﺣا دور
ﻪﺑ ﺖﻛاﺮﺷ ﻞﻣﺎﻛ رﻮﻃ
ﺎﺑ ﺖﺴﻜﺷ ﻪـﺑور دﻮـﺷ ور ﻞﻴـﺴﻧﺎﺘﭘ ﻪـﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘـﺳد رد ﺎـﻳ
ﺪﺷﺎﺒﻧ ﻖﻓﻮﻣ دﻮﺧ يدﺮﺒﻫار .
ﻲﭽﻧﺎﻴﺑﻮﻛ تارﺎﻬﻇا ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ )
1994 ( تﺎﻴﺑدا ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺑ ﺰﻴﻧ ﻞﻣاﻮﻋ ،تﺎـﻃﺎﺒﺗرا ،ﺪﻬﻌﺗ ،ﺖﻗاﺪﺻ
دراد ﺰﻛﺮﻤﺗ يرﺎﻜﻤﻫ و فﻼﺘﺧا ﻞﺣ ؛
ﻢـﻬﻣ زا ﻞـﻣاﻮﻋ ﻦـﻳا اﺮﻳز رد ﻪـﻄﺑار ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮـﺗ
يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ
ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺪﻧﻮﺷ
.
ﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ نﺎﻴﺑ تﺎﺤﻴﺿﻮ
،هﺪﺷ ور ﺶﻴـﭘ ﺶﻫوﮋﭘ رد زا ﺖﻳﺎـﺿر ﺢﻄـﺳ ،ﻪـﻄﺑار ﺮـﻤﻋ ،ﺪـﻬﻌﺗ
يرﺎﻜﻤﻫ يرﺎﮔزﺎﺳ ،ﺎﻫ نﺎﻴﻣ
ﺮﮕﻳﺪـﻜﻳ ﺎـﺑ ﺎﻬﻧآ يرﺎﻜﻤﻫ ناﺰﻴﻣ و ﺎﻛﺮﺷ
، ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮـﺑ ﺮﺛﺆـﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﺳا ه
ﻪﻛ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا ﺪﻴﻳﺄﺗ ﻪﺑ
ﺰﻴﻧ نﺎﮔﺮﺒﺧ ﺪﻴﺳر
.
ﻨﻴﺸﻴﭘ ﺔ ﻲﺑﺮﺠﺗ
رد ﻚﻴﻧﻮﻟﻮﻛ ﻲﺸﻫوﮋﭘ
رﺮﺑ ﻪﺑ ﺖﻛاﺮﺷ رد دﺎﻤﺘﻋا عاﻮﻧا ﻲﺳ ﺮـﺑ يدﺮﺒﻫار يﺎﻫ
دﺮـﻜﻳور سﺎـﺳا ﺔـﻳﺮﻈﻧ
يزﺎﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺎﻫ .
هدﺮﻛ نﺎﻋذا يو
ﻴﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ رد ﺖﺳا ﺔ
ﻞﻜﺷ ،ﺖﻛاﺮﺷ يﺮﻴﮔ ﻪـﺑ
هﺪـﻤﻋ رﻮـﻃ
دﺎﻤﺘﻋا ي ﻲﻣ ﻞﻜﺷ ﻲﻘﻄﻨﻣ دﺎﻤﺘﻋا ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ دﺮﻴﮔ
؛ ﺧﺮﭼ ﻲﻧﺎﻳﺎﭘ و ﻲﻧﺎﻴﻣ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻪﻜﻴﻟﺎﺣ رد ﺔ
ﺮـﻤﻋ
ﻪﻄﺑار دﺎﻤﺘﻋا ﺶﻘﻧ ،ﺖﻛاﺮﺷ ﻲﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ يا
دﻮﺷ ) ،ﻚﻴﻧﻮﻟﻮﻛ 2004
.(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد زﻮﺠﻳردور ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا تاﺮﻄﺧ يا
يا ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻛ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ رد ﺎﻫ
يراﺬﮔ نآ ﺎـﺑ ﻲﺟرﺎﺧ يﺎﻫ
ﻪﺟاﻮﻣ ﺪﻧا دﺮﻛ ﺢﻳﺮﺸﺗ ار .
لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يو داد نﺎﺸﻧ يﺮﻈﻧ
ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﺎـﺑ ﻲﺘﻴﻠﻣ ﺪﻨﭼ يﺎﻫ
هﺮﻃﺎﺨﻣ ﻲﻜﺴﻳر ﻧﺎﺟ زا ﺰﻴﻣآ
نﺎـﺑﺰﻴﻣ رﻮـﺸﻛ ﺐـﻧﺎﺟ زا ﻲـﺳﺎﻴﺳ ﻚﺴﻳر و ﻲﻠﺤﻣ يﺎﻛﺮﺷ ﺐ ﻪـﺑور
ور
ﺪﻨﺘﺴﻫ ) ،زﻮﺠﻳردور 2008
.(
و ﮓﻧﺎﻴﺟ نآﻮﻳ
طﺎﺒﺗرا ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ نﺎﻴﻣ
ﺖﻛاﺮـﺷ رد ﻲﻟﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺮﻴﮔدﺎﻳ يﺎـﻫ
ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ يدﺮﺒﻫار .
ﻦﻳا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ
ﻄﺑار ﻦﻴﺒﻣ ﺔ
ﺪﻳﺪﺷ و ﺖﺒﺜﻣ نﺎﻴﻣ
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺮﻴﮔدﺎﻳ
ﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻲﻟﺎ
. ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻄﺑار داد نﺎﺸﻧ ﺎﻬﻧآ ﺔ
ﺖﺒﺜﻣ نﺎﻴﻣ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺮﻴﮔدﺎﻳ
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ رد ﻲﻟﺎﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ يﻮﻗ ،كﺮﺘﺸﻣ يراﺬﮔ
ﺮﺗ و ﺖﻛاﺮـﺷ رد
ﻒﻴﻌـﺿ ،يدادراﺮـﻗ يﺎـﻫ ﺮـﺗ
ﺖـﺳا
) و ﮓﻧﺎﻴﺟ نآﻮﻳ ، 2008 .(
ﻮﻴﻟ ﺲﻳﻮﻠﻜﻴﺳ و يرﻮﺋﺎﺗ ، )
2010 ( رد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ
» ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺮﺛا ﺖﺧﺎﻨﺷ و ﻲﻃﺎـﺒﺗرا يﺎـﻫ
ﺖﻛاﺮﺷ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺮﻴﮔدﺎﻳ «
ﻮﺤﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ة
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﺮـﺑ ﻲﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﺖﻛاﺮﺷ يﺎﻛﺮﺷ ﻦﻴﺑ ﺶﻧاد بﺬﺟ .
ﺖﻛﺮـﺷ ﺪـﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﺎﻬﻧآ ﻳﺎـﻫ
زا ﻪـﻛ ﻲ يﻻﺎـﺑ ﺢﻄـﺳ
نوﺮﺑ و نورد يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻲﺘﻛﺮﺷ
ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ ،
ياﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺐﺴﻛ ﺖﻛاﺮﺷ ﺞﻳﺎﺘﻧ يﻻﺎﺑ
يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ
ﺪﻧراد . ﻦﻴﺑ تﻼﻣﺎﻌﺗ و دﺎﻤﺘﻋا ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺎﻬﻧآ ﻚﻳﺮﺷ
ﺎﻫ ﺳﺎﺳا ،ﺖﻛاﺮﺷ رد ﻲ
ﻪﺑ ياﺮﺑ يﺮﻴﮔرﺎﻛ
ﺶﻧاد بﺬﺟ و نﺎﻴﻣ
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﺎﻬﻧآ ﺪﻨﻛ
.
ﻧارﺎﻜﻤﻫ و لرﺎﻓ ﺶ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد يا
ﻚﻳﺮـﺷ زا ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ يﺮﻴﮔدﺎﻳ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺐﻗاﻮﻋ و ﻖﺑاﻮﺳ يﺎـﻫ
ﻲﺟرﺎﺧ ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ار .
ﻪﺑ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ يﺮﻴﮔدﺎﻳ لﺎﺒﻧد
لﺮﺘﻨﻛ و ﻚﻳﺮﺷ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﻲﮕﺘﺴﺑاو ،ندﻮﺑ
ﺘﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ،ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻲ
دراد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﺮﺑ .
نﺎﻣزﺎﺳ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻳﺎﻫ
ﻲ حﻮﻄـﺳ ﺎـﺑ
ﺮﻴﮔدﺎﻳ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺐﺴﻛ زا يﺮﺗﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ ،يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ و ندﻮﺑرﻮﺤﻣ
رﺎﻛو ﺪﻧراد ) لرﺎﻓ ﻲﻜـﺴﻛزا ،
ﻪﺸﺑرﺎﺧ و ، 2011 .(
رﺎﻣﻮﻛ و ﻲﺋﻮﻛ )
2012 ( رد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻲﺷﺎﭘوﺮﻓ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ يراﺬﮔ
و طﻮـﺑﺮﻣ كﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫ
ﺪـﻨﺘﺧادﺮﭘ ﻲﺘﻴﻌﻗﻮﻣ دﺮﻜﻳور سﺎﺳا ﺮﺑ ،طﻮﺑﺮﻣﺎﻧ .
توﺎـﻔﺗ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﺎـﻬﻧآ ﻊـﻗاو رد ﻲـﺳﺎﺳا يﺎـﻫ
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ يراﺬﮔ رد ﻚﻳﺮﻫ توﺎﻔﺘﻣ ﺶﻨﻛاو و طﻮﺑﺮﻣﺎﻧ و طﻮﺑﺮﻣ كﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫ ﺖﻴﻌﺿو
توﺎـﻔﺘﻣ ﻦـﻳا ،
ﻲﺳرﺮﺑ ار عﻮﺿﻮﻣ ﺪﻧدﺮﻛ
. ﺎﻬﻧآ ﺮﻈﻧ زا ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻲﺷﺎﭘوﺮﻓ ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻪـﺑ كﺮﺘـﺸﻣ يراﺬﮔ
طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ندﻮﺑ يراﺬﮔ
دراد ﻲﮕﺘﺴﺑ كﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ رد ﻪﻛ دﻮﺑ ﻦﻳا ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﺎﻬﻧآ يﺎﻫ ﺖﻴﻌﺿو
ﻲﺑ ﻧﺎﻨﻴﻤﻃا ﻲ ﺟرد و ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺔ
ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻜﻨﻳا لﺎﻤﺘﺣا ،ﻊﺑﺎﻨﻣ يﻻﺎﺑ ﻲﻠﻤﻜﻣ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺎﻫ
كﺮﺘـﺸﻣ يراﺬﮔ
ﺪﻨﻫد ﻪﻤﺗﺎﺧ ار طﻮﺑﺮﻣﺎﻧ
، ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد طﻮﺑﺮﻣ كﺮﺘﺸﻣ يراﺬﮔ
، ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺑﺎﻳ
.
نﻮﺴﻠﻴﻧ ) 2012 ( رد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻲﺷﺎﭘوﺮﻓ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻴﻴﺒﺗ و ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ يراﺬﮔ
كﺮﺘـﺸﻣ يﺎﻫ
ﺖﺧادﺮﭘ . تﺎﻴﺑدا ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ نﻮﺴﻠﻴﻧ ﺶﻫوﮋﭘ
ﻘﻣ و ﻟﺎ ﻪ يﺎﻫ هﺪﺷﺮﺸﺘﻨﻣ ﻲﻠﻴﺼﻔﺗ شراﺰﮔ ،ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد
ار دﻮﺧ ﺖﺷﺎﮕﻧ . ﺠﻴﺘﻧ رد يو ﺔ
،داد مﺎﺠﻧا ﻪﻛ ﻲﺸﻫوﮋﭘ رﺎﻬﻇا
دﺮﻛ عﻮـﺿﻮﻣ ﻲـﺳرﺮﺑ ياﺮـﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ
ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﻲﺷﺎﭘوﺮﻓ يراﺬﮔ
كﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫ ﺪﻧراد زﺎﻴﻧ تﺎﻣاﺪﻗا ﻦﻳا ﻪﺑ
: 1 . ﺔﻌﺳﻮﺗ سﺎـﺳا ﺮـﺑ دﻮﺧ ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﺪﻳﺪﭘ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ و يﻮﻗ يﺮﻈﻧ بﻮﭼرﺎﭼ ة
ﺪﻴﭽﻴﭘ ة ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ
كﺮﺘـﺸﻣ يراﺬـﮔ
؛ 2 . ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ
ﺖﻴﻫﺎﻣ ﺔﺘﺴﺑاو ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ يراﺬﮔ و نﺎﻣز ﻲﻃ كﺮﺘﺸﻣ يﺎﻫ 3
. زا بﺎـﻨﺘﺟا ﻲﮕﻨﻫﺎـﻤﻫﺎﻧ
نﺎـﻴﻣ حﻮﻄـﺳ
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺮﻈﻧ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ مﺎﺠﻧا مﺎﮕﻨﻫ ﻪﺑ ،ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﺶﺠﻨﺳ راﺰﺑا ، كﺮﺘﺸﻣ يراﺬﮔ
.
ﻧارﺎﻜﻤﻫ و ناﻮﻴﺳﺎﺒﻣﺎﺳ ﺶ
ﻪﺑ ﺑﻮﭼرﺎﭼ دﺎﺠﻳا رﻮﻈﻨﻣ ﻲ
ياﺮـﺑ
ﺮـﺑ ﺮﺛﺆـﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻞـﻴﻠﺤﺗ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ
ﺖﻛاﺮﺷ ﺮﻴﺠﻧز رد يدﺮﺒﻫار يﺎﻫ ة
ﻦﻴﻣﺄﺗ
،
هﺰـﻴﮕﻧا ﺶـﻘﻧ ﻦﻴﻴﺒﺗ ﻪﺑ ﻲﮕﺘـﺴﺑاو ،ﺖﻛاﺮـﺷ دﺎـﺠﻳا يﺎـﻫ
ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﻚﻳﺮﺷ نﺎﻴﻣ ﺎﻫ
ﻲﻳاراد ، ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ و صﺎﺧ يﺎﻫ ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﻲﻃﺎﺒﺗرا يﺎﻫ
. رد ﺎﻬﻧآ ﺶﻫوﮋـﭘ دﻮـﺧ
يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﻪﻳﺮﻈﻧ
ﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ ﺔ
و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تﻻدﺎﺒﻣ ،ﻲﮔﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ،ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ،تﻻدﺎﺒﻣ ﺔﻳﺮﻈﻧ
ﻂﺑاور
ﻪﺋارا يدﺮﻓ ﻲﻠﻛ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ
، ﺪﻧدﺮﻛ ﺎﻨﺑ ار دﻮﺧ ﻲﻣﻮﻬﻔﻣ لﺪﻣ .
ﻦـﻳا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋـﭘ
ﻦﻴـﺒﻣ
هﺰﻴﮕﻧا ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ ﺖـﻳﻮﻘﺗ و ﻞـﺑﺎﻘﺘﻣ ﻲﮕﺘـﺴﺑاو ﺮـﺑ ﺖﻛاﺮـﺷ دﺎﺠﻳا يﺎﻫ و ﻲﻃﺎـﺒﺗرا يﺎـﻫ
ﻪﻳﺎﻣﺮـﺳ ﺢﻄـﺳ ﺮﺑ ﺎﻛﺮﺷ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﺢﻄﺳ ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ،ﻲﻃﺎـﺒﺗرا يﺎـﻫ
) ﺳﺎﺒﻣﺎﺳ و ناﻮﻴ نارﺎﻜﻤﻫ ، 2013 .(
شور ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﺮﻣز رد فﺪﻫ ﺚﻴﺣ زا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ة
ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ يدﺮﺑرﺎﻛ ي دﻮﺷ
؛ اﺮﻳز ﻦﻳا رد ﺶﻫوﮋﭘ ،
ﺔﻌﺳﻮﺗ ﻪﻨﻴﻣز رد يدﺮﺑرﺎﻛ ﺶﻧاد يا
صﺎﺧ ﻲﻣ مﺎﺠﻧا دﺮﻴﮔ
ﺖـﺳا ﺮـﻈﻧ ﺪﻣ ﺶﻧاد نآ ﻲﻤﻠﻋ دﺮﺑرﺎﻛ و .
عﻮﻧ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺶﻫوﮋﭘ
هداد يروآدﺮﮔ ﺚﻴﺣ زا ﺖﺳا ﻲﺸﻳﺎﻤﻴﭘ ،ﺎﻫ
. ﻌﻣﺎﺟ ﺔ ﻞﻣﺎـﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يرﺎﻣآ
ﺖﻛﺮـﺷ سﺮﺘﺳد رد نﺎﮔﺮﺒﺧ و ناﺮﻳﺪﻣ
ﺪـﻨﻨﻛﺪﻴﻟﻮﺗ يﺎـﻫ ة
ﺖـﺳا دﺰـﻳ نﺎﺘـﺳا ﻚﻴﻣاﺮـﺳ و ﻲـﺷﺎﻛ .
ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
، ﻲﻠﻋ لﺪﻣ ﺖﺧﺎﺳ
ـ نﺎﻳﺮﺟ رادﻮﻤﻧ و ﻲﻟﻮﻠﻌﻣ
، ﻧﻮﻤﻧ زا ﺔ و يرﺎـﻣآ ﺮﻴﻏ
ﻪﻧﻮﻤﻧ شور هﺮﻬﺑ يﺮﻈﻧ يﺮﻴﮔ
هدﺮﺑ
ﻪـﺑ سﺎـﺳا ﻦﻴـﻤﻫ ﺮﺑ ؛ﺖﺳا هﺪﺷ
ﺑﺎﻴﺘـﺳد رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ ﻲ
فاﺪـﻫا
ﺖﻛﺮﺷ ﻲﻧﺎﮔرزﺎﺑ ناﺮﻳﺪﻣ زا ﺮﻔﻧ ﻪﺳ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﺖﻛاﺮﺷ رد ﺮﺿﺎﺣ ﻚﻴﻣاﺮﺳ و ﻲﺷﺎﻛ يﺎﻫ
ﻪﺘﺷﺬﮔ يﺎﻫ
،
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲّﻠﻋ يﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻞﻴﻜﺸﺗ و هﺪﺷ
ـ ﻲﻟﻮﻠﻌﻣ ﺪﻧدﺮﻛ ﺪﻴﻳﺄﺗ ار .
ﻦﻳا رد ﺶﻫوﮋﭘ
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ دﺮﻜﻳور ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺎﻫ
مﺎﺠﻧا ﻢﺘﺴﻴﺳ يﺎﻫ ﻪـﺘﻓﺮﮔ
ﺖـﺳا . ﻞـﺣاﺮﻣ
ـﭘ مﺎـﺠﻧا ﺶﻫوﮋ
ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﺮﻳز ﺖﺳا :
يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ •
) ﻌﻟﺎﻄﻣ و ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺔ
تﺎـﻴﺑدا
ﺶﻫوﮋﭘ (
؛ ﻠﻋ لﺪﻣ ﻞﻴﻜﺸﺗ •
ـ ﻲ يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻟﻮﻠﻌﻣ )
ﺮﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
مﺮﻧ و نﺎﮔﺮﺒﺧ راﺰﻓا
Vensim
(
؛
نﺎﻳﺮﺟ رادﻮﻤﻧ ﻞﻴﻜﺸﺗ •
) مﺮﻧ و نﺎﮔﺮﺒﺧ ﺮﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ راﺰﻓا
Vensim
(
؛
ﺋارا و ﻮﻳرﺎﻨﺳ ﻞﻴﻠﺤﺗ •
ﺔ رﺎﻜﻫار .
دﺮﮔ هداد يروآ ﺎﻫ
ـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﺖﺴﺨﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﺔ
تﺎـﻴﺑدا ﺶﻫوﮋـﭘ ﺐـﻟﺎﻗ رد
بﺎـﺘﻛ ﺎـﻫ ـﻟﺎﻘﻣ ، ﻪ ﺎـﻫ
، ﻳﺮـﺸﻧ ﻪ ﺎـﻫ و
نﺎﻳﺎﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺖﺴﺟ و ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ و
رد ﻮﺟ هﺎـﮕﻳﺎﭘ يﺎـﻫ
ـﻨﻴﻣز رد ﻲﺗﺎـﻋﻼﻃا ،ﺶـﺨﺑ ﺮـﻫ رد ﻲـﺘﻧﺮﺘﻨﻳا ﺔ
ﻣ ﻪﻔﻟﺆ ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ يروآدﺮﮔ يدﺮﺒﻫار يﺎﻫ
ﺪﺷ ﺺﺧﺎﺷ و ﻳﺎﻫ ﻲ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﺪﻧﺪﺷ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻦﻴﺸﻴﭘ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ .
ﺐﺣﺎـﺻ و نﺎـﮔﺮﺒﺧ ﺎﺑ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺲﭙﺳ ناﺮـﻈﻧ
ةرﺎـﺑرد
ﺺﺧﺎﺷ ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﺖﺤﺻ ﺎﻫ
، ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳا رد نﺎﻜﻣا ﺪﺣ ﺎﺗ ﺎﻬﻧآ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺎـﺗ ﺪـﺷ لﺎـﻤﻋا ﺎـﻫ
و ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ ﻢﻬﻣ
ﺮﺗ ﻳ ﻦ ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ياﺮﺑ ﺘﺳد ﻴ ﺑﺎ دﻮـﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺶﻫوﮋﭘ فﺪﻫ ﻪﺑ ﻲ .
ﻪـﻣادا رد ﻪـﺑ
ﻚـﻤﻛ
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ شور ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ دﺮﻜﻳور ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺎﻫ
ﻢﺘﺴﻴﺳ
، يروآدﺮﮔ ﻪﺑ هداد
ﺎﻫ ماﺪﻗا ﺪﺷ . رﻮـﻈﻨﻣ ﻦﻳﺪﺑ
ﺖﻛﺮـﺷ ﻲﻧﺎـﮔرزﺎﺑ ناﺮﻳﺪﻣ زا ﺮﻔﻧ ﻪﺳ
ﺖﻛاﺮـﺷ رد ﺮـﺿﺎﺣ ﻚﻴﻣاﺮـﺳ و ﻲـﺷﺎﻛ يﺎـﻫ ،ﻪﺘـﺷﺬﮔ يﺎـﻫ
ﻲﻠﻋ يﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﺤﺗ ار ﻲﻟﻮﻠﻌﻣ ـ
ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ و ﻞﻴﻠ .
ﺎﺠﻧآ زا زﻮـﺣ رد ﺎﻫدادراﺮﻗ ﺮﺜﻛا ﻪﻛ ة
ﻲﻧﺎـﮔرزﺎﺑ
ﻲﻣ ترﻮﺻ ناﺮﻳﺪﻣ ﻦﻳا و دﺮﻴﮔ
هﺎﮔﺪﻳد زا يﺎﻫ ﺐﺣﺎـﺻ و ﺮﺛﺆﻣ داﺮﻓا هزﻮـﺣ ﻦـﻳا رد ﺮـﻈﻧ
هﺎـﮔآ ﺪـﻧا و
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑﺮﺠﺗ و
يﺎﻫ ﺎﺑ ﻲﺷزرا ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻲﻫاﻮﺧﺮﻈﻧ ياﺮﺑ داﺮﻓا ﻦﻳا ،ﺪﻧراد ﺖﻛاﺮﺷ ةرﺎﺑرد .
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺎﻫ
ﻦﻳا رد ﮋﭘ ياﺮﺑ ﺶﻫو هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ
ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ شور زا ﺎﻫ هﺮﻬﺑ ﻢﺘﺴﻴﺳ يﺎﻫ
هدﺮﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﻦﻴـﻤﻫ ﺮـﺑ
و ﻲـﺷﺎﻛ ﺖﻌﻨـﺻ رد يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ جاﺮﺨﺘﺳا و ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ زا ﺲﭘ سﺎﺳا
ﻮـﺤﻧ ﺺﻴﺨـﺸﺗ و نﺎـﮔﺮﺒﺧ تارﺎﻬﻇا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ لوا مﺎﮔ رد ،نﺎﮔﺮﺒﺧ ﺪﻴﻳﺄﺗ و دﺰﻳ نﺎﺘﺳا ﻚﻴﻣاﺮﺳ ة
ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﺄﺗ و ﺮﻴﺛﺄﺗ
، ﻲﻠﻋ رادﻮﻤﻧ
ـ ﻠﺌﺴﻣ ﻲﻟﻮﻠﻌﻣ ﺔ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻴـﻴﻌﺗ ﺎـﺑ ﺲﭙـﺳ ﺪﺷ ﻢﻴﺳﺮﺗ
ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ عﻮﻧ )
ﺑ ﻪ نﺎﮔﺮﺒﺧ ﻚﻤﻛ (
ﻠﺌﺴﻣ نﺎﻳﺮﺟ رادﻮﻤﻧ ﺔ
ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﺪﻣآ ﺖﺳد
. ﺮـﻈﻧ رﺎـﻬﻇا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
نﺎﮔﺮﺒﺧ
، ﻂﺑاور نﺎﻴﻣ ﻮﺤﻧ و ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ة
ﻪﺑ ﻢﻫ ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺪﺷ ﻞﻳﺪﺒﺗ ﻲﺿﺎﻳر و ﻲﻤﻛ ترﻮﺻ
. ا ﺲـﭘ ز
ﻪﻴﺒﺷ ﻠﺌﺴﻣ يزﺎﺳ ﺔ
ﺶﻫوﮋﭘ و نﻮﻣزآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﻮﻳرﺎﻨﺳ
،
ﺪـﺷ ﻲـﻓﺮﻌﻣ و بﺎﺨﺘﻧا ﺐﺳﺎﻨﻣ يﻮﻳرﺎﻨﺳ .
ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﻣادا رد شور
ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻢﺘﺴﻴﺳ يﺎﻫ .
ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ ﻢﺘﺴﻴﺳ يﺎﻫ
ﺮﺧاوا رد
،يدﻼﻴﻣ هﺎﺠﻨﭘ ﺔﻫد ـﻫوﺮﮔ
ﻲ ـﻘﻘﺤﻣ زا ﺎ يﺮـﺒﻫر ﻪـﺑ ن ﺮﺘـﺳرﺎﻓ
هﺎﮕـﺸﻧاد رد شورMIT
ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ ﻢﺘﺴﻴﺳ يﺎﻫ
SD ) ( ﺪﻧداد ﻪﻌﺳﻮﺗ ار .
ﺮﺘﺳرﺎﻓ ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑ ﻪﺑ رﺎﺑ
رﻮﻈﻨﻣ لﺪﻣ ﻪﻴﺒﺷ و يزﺎﺳ يزﺎﺳ
ﻢﻴﻤﺼﺗ شور
،ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻳﻮﭘ ﻞﺋﺎﺴﻣ رد تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ يﺮﻴﮔ ﻲﻳﺎـﻳﻮﭘ زا
هدﺎﻔﺘـﺳا ﻢﺘـﺴﻴﺳ يﺎـﻫ
دﺮﻛ . ﺲﭘ زا يو
، ﻦﻳا شور ﻠﺋﺎﺴﻣ ياﺮﺑ نﻮﭼ ﻲ
ﻦﻳوﺪﺗ دﺮﺒﻫار ﻂﺧ و ﻲﺸﻣ ﺐﺴﻛ رد يراﺬﮔ يﺎﻫرﺎﻛو
ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ رﺎﻛ
هدﺮﺑ ﺪﺷ . ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ ﻪﻛ دراد دﻮﺟو عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﺮﺑ لاد يﺪﻫاﻮﺷ ﻲـﻣ ﻢﺘﺴﻴﺳ يﺎﻫ
ﺪـﻧاﻮﺗ
ﻂﻴﺤﻣ ﻢﻬﻓ و كرد ﻪﺑ ﺪﻨﻛ ﻚﻤﻛ هﺪﻴﭽﻴﭘ يﺎﻫ
) رﻮﺘﻜﭙﺳا
ﻚـﻣرﻮﻛ ﻚـﻣ و ﻦﻴﻧﻮﻴـﺳ ،ﻦـﺴﻨﺘﺴﻳﺮﻛ ، ،
2001 (.
ﻲﻳﺎﻳﻮﭘ ﻢﺘﺴﻴﺳ يﺎﻫ ﻲﻣ ار
ناﻮﺗ مﻮﻬﻔﻣ و راﺰﺑا ،شور ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد
) ﻦﻴﻟ ،ﮓـﻧاﻮﻫ و ﮓﻧﻮﺗ ،
2006 .(
زﺎﺳ و ﻲﻤﻛ ﻲﻧﺎﺒﻣ ،شور ﻦﻳا نﺎﻣ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ار يا ﺶﺨﺑﺮﺛا ﻲﺣاﺮﻃ ياﺮﺑ ﺖﺳﺎﻴﺳ ﺮﺗ
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ﺪﻨﻛ
.
لﺪﻣ يزﺎﺳ ﺶﻫوﮋﭘ ﺔﻠﺌﺴﻣ
ـﺿﺮﻋ و ﺎـﺿﺎﻘﺗ رد ﻲﻧﺎﻬﺟ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ هزوﺮﻣا ﺔ
و ﺎـﻳاﺰﻣ و ﻚﻴﻣاﺮـﺳ و ﻲـﺷﺎﻛ تﻻﻮـﺼﺤﻣ
ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺖﻛاﺮﺷ يﺎﻫ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎـﺳ ،ﻂﻴـﺤﻣ يﺎـﻳﻮﭘ و هﺪـﻴﭽﻴﭘ تاﺮـﻴﻴﻐﺗ ﻪـﺑ ﺦﺳﺎﭘ رد يدﺮﺒﻫار يﺎﻫ
يرﺎﻜﻤﻫ ﺗروﺮﺿ ﻲ ﻦﻳا ياﺮﺑ عﻮﻧ
ﺐﺴﻛ ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ رﺎﻛو دﻮﺷ
.
نﺎـﮔﺮﺒﺧ ﺮـﻈﻧ سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﺖﻌﻨـﺻ
ﺎﺒﻗر لﻮﻓا ،ﺪﻳﺪﺟ يﺎﺒﻗر رﻮﻬﻇ ،ﻚﻴﻣاﺮﺳ و ﻲﺷﺎﻛ ﺰـﻛﺮﻤﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و
ﻲـﺧﺮﺑ زا و ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﺮـﺑ ﺎـﺒﻗر
ﺮﻴﺛﺄﺗ و فﺮﺼﻣ خﺮﻧ ﺮﻴﻴﻐﺗ ،ﻪﺿﺮﻋ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻧور ﺮﺑ نآ ﺮﻴﺛﺄﺗ و ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا يﺎﺟ ﻪﺑ يروﺎﻨﻓ شوﺮﻓ ا ،رازﺎﺑ ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺮﺑ نآ ﻞﻜﺷ تروﺮﺿ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻠﻤﺟ ز
ﺖﺳا ﺖﻛاﺮﺷ يﺮﻴﮔ .
تﺎـﻴﺑدا ﺎـﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ
ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﮔﺮﺒﺧ ﺪﻴﻳﺄﺗ و
، تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻳا سﺎﺴﺣا ﺎﺑ
زﺎﻴﻧ ﻪﺑ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺶﻳاﺰﻓا
ﻌـﺳﻮﺗ و ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ يﺎـﻫ ﺔ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺶﻳاﺰﻓا و ﺪﻴﻟﻮﺗ و ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﻖﻴﻘﺤﺗ ،ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﺎﻫ
ﻪﺑ سﺎﺴﺣا ،نآ لﺎﺒﻧد زﺎﻴﻧ
ﻪﺑ ﻪﻓﺮـﺻ ﻲﻳﻮـﺟ
،سﺎﻴﻘﻣ رد ةﺰﻴﮕﻧا
ﺖﻛاﺮﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ و
ﻲﮕﺘﺴﺑاو نﺎﻴﻣ
ﺖﻛﺮﺷ ﺶﻳاﺰـﻓا ار ﺎـﻫ ﺖـﺳا هداد
. رد ﺶـﺨﺑ
يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
، ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ )
ﺢﻄـﺳ ،ﻪـﻄﺑار ﺮـﻤﻋ ،ﺪـﻬﻌﺗ
يرﺎﻜﻤﻫ زا ﺖﻳﺎﺿر ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ يرﺎﻜﻤﻫ ناﺰﻴﻣ و ﺎﻛﺮﺷ ﻦﻴﺑ يرﺎﮔزﺎﺳ ،ﺎﻫ
(
، ﻂﺑاور ﻪﺑ ندﺮﺑ ﻲﭘ نﺎﻴﻣ
و ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا ﻮﺤﻧ
ة ﺑ ﺎﻬﻧآ ﺮﻴﺛﺄﺗ يرﺎﻜﻤﻫ مواﺪﺗ ﺮ
ﺖﻛاﺮﺷ ماود و ﺎﻫ
، ﺖﺳا يروﺮﺿ يﺮﻣا .
رد ﺶﻫوﮋﭘ
ﺮﺿﺎﺣ زا ﻖﻳﺮﻃ لﺪﻣ ﻪﻴﺒﺷ و يزﺎﺳ رد يدﺮـﺒﻫار ﺖﻛاﺮـﺷ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮـﺑ ﺮﺛﺆـﻣ ﻞﻣاﻮﻋ يزﺎﺳ
ﺶـﺨﺑ
ﻮﺤﻧ ،ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ة
طﺎـﺒﺗرا ﻲﮕﻧﻮـﮕﭼ و ﻢـﻫ ﺮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا ﺮﻴﺛﺄﺗ
ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ
، ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
رادﻮﻤﻧ ـ ﻲﻠﻋ ﻠﺌﺴﻣ ﻲﻟﻮﻠﻌﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺔ
رد ور ﺶﻴﭘ ﺶﻫوﮋﭘ
هﺮـﻬﺑ ﺎـﺑ نﺎـﻳﺮﺟ و ﻲﻟﻮـﻠﻌﻣ ـ ﻲﻠﻋ رادﻮﻤﻧ زا يﺮـﻴﮔ
تﺎـﻴﺑدا ﺶﻫوﮋـﭘ ﺮـﻈﻧ و
ﻢﻴﺳﺮﺗ ،نﺎﮔﺮﺒﺧ هﺪﺷ
ﺖﺳا . ﻲﻣ رادﻮﻤﻧ ﻦﻳا ﺪﻧاﻮﺗ
ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ ﻲﻠﻋ ﻂﺑاور ار
ﻪﺑ نﺎﺸﻧ ﻲﮔدﺎﺳ ﺪـﻫد
.
ﻞﻜﺷ رد 1 رادﻮﻤﻧ ﺔﻠﺌﺴﻣ ﻲﻟﻮﻠﻌﻣ ـ ﻲﻠﻋ ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺶﻫوﮋﭘ
دﻮﺷ .
ﻞﻜﺷ1 .ﻚﻴﻣاﺮﺳوﻲﺷﺎﻛﺖﻌﻨﺻرديدﺮﺒﻫارﺖﻛاﺮﺷﺖﻴﻘﻓﻮﻣﺮﺑﺮﺛﺆﻣﻞﻣاﻮﻋﻲﻟﻮﻠﻌﻣـﻲّﻠﻋلﺪﻣ
ﻠﺌﺴﻣ نﺎﻳﺮﺟ رادﻮﻤﻧ ﺔ
ﺶﻫوﮋﭘ
ﻳﺎﻳﻮﭘ لﺪﻣ ﻞﻜﺷ رد ﻪﻛ ﻲ 2
ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ و دﻮﺷ
ﺮـﻈﻧ سﺎـﺳا ﺮـﺑ نﺎـﮔﺮﺒﺧ
ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا ﺐـﺨﺘﻨﻣ
ﺖﺳا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا
، ﺖﻛﺮﺷ رازﺎﺑ رد ذﻮﻔﻧ نﻮﭼ ﻲﻠﻣاﻮﻋ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ناﺰﻴﻣ دﻮﺟﻮﻣ ضرﺎﻌﺗ ،ﺎﻫ
نﺎـﻴﻣ
ﺖﻛﺮﺷ ﻲﺒـﺴﻧ ترﺪـﻗ رد توﺎﻔﺗ ،ﺎﻛﺮﺷ يرﺎﻛ ﻂﻳاﺮﺷ رد توﺎﻔﺗ ،يرﺎﻜﻤﻫ رﺎﺘﺧﺎﺳ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺎﻫ
ﻞﻤﻜﻣ ،ﺎﻛﺮﺷ ناﺰـﻴﻣ ،يرﺎﻜﻤﻫ ﺢﻄﺳ ،ﺪﻬﻌﺗ ﺢﻄﺳ ﺮﺑ ار يدﺮﻛرﺎﻛ ﺮﻴﻏ تﺎﺿرﺎﻌﺗ و ﺎﻛﺮﺷ ﻊﺑﺎﻨﻣ ندﻮﺑ
ﺎﻘﺘﻣ دﺎﻤﺘﻋا ﺢﻄﺳ ،يرﺎﮔزﺎﺳ ﻪﻄﺑار ﺮﻤﻋ و ﻞﺑ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫد ﺎﻬﻧآ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد و ار
و ﺖﻳﺎـﺿر ﺮـﺑ
ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﻛاﺮﺷ رﺎﺘﺧﺎﺳ مواﺪﺗ ﻲﻣ
ﺪﻨﻛ .
ﻞﻜﺷ 2 . رد يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ نﺎﻳﺮﺟ رادﻮﻤﻧ ﺖﻌﻨﺻ
ﻚﻴﻣاﺮﺳ و ﻲﺷﺎﻛ
ﻦﻳا رد ﻢﻴﺳﺮﺗ ياﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﻳﺮﺟ رادﻮﻤﻧ
ﻪﺑ ﻚﻤﻛ ﻲـﺷﺎﻛ ناﺮﻳﺪﻣ ﺎﺑ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻄﺑار ،ﻚﻴﻣاﺮﺳ و ﺔ
ﻌﺳﻮﺗ و رازﺎﺑ ﺖﻴﻓﺮﻇ رد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻴﺑ ﺔ
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ يﺪﻴﻟﻮﺗ و ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﺑ
هﺪﻣآ ﺖﺳد
ﺖﺳا . ﺖﻛﺮﺷ ﻲﺘﺑﺎﻗر يﺎﻫدﺮﺒﻫار يﺎﺘﺳار رد ﺎﻫ
، ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر و ﺪـﻧراد ﻲﺻﺎﺧ يﺎﻫ ياﺮـﺑ
ﻪـﺑ ﺦـﺳﺎﭘ
نﺎﺳﻮﻧ يﺎﻫ ﻪﺑ ﺎﺿﺎﻘﺗ و ﻪﺿﺮﻋ ﻪﻌـﺳﻮﺗ و ﻲﺑﺎـﻳرازﺎﺑ تﺎﻣاﺪﻗا ﺮﺑ ار دﻮﺧ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ زا ﻲﺸﺨﺑ ﻪﻧﻻﺎﺳ رﻮﻃ
ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺶﻳاﺰﻓا و ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ
ﻲﻣ ﻪﻴﺒﺷ رد عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ يروﺮـﺿ ،ﻪﻠﺌﺴﻣ يزﺎﺳ
ﻞﺻﺎﺣ ﮎﺮﺘﺸﻣ ﻊﻓﺎﻨﻣ دﺎﺤﺗا زا
دﺎﻀﺗ ﺶﻴﺑ ﯼراﺪﻣ ﻪﻳور
ﺪﺣ زا
ﻖﻓاﻮﺗ
ﻂﻳاﺮﺷ ﻞﻴﻤﺤﺗ
ﯽﺒﺴﻧ ترﺪﻗ
ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻞﺣ ﮏﺴﻳر
ﻞﻤﮑﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ
+
ﺶﻧاد لﺎﻘﺘﻧا/
ﯼژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ﯽﺘﻳﺮﻳﺪﻣ ﯽﮕﺘﺴﻳﺎﺷ
ﯽﻨﻓ ﯽﮕﺘﺴﻳﺎﺷ ﯼرﺎﺠﺗ ﯽﮕﺘﺴﻳﺎﺷ +
+ +
ﻂﻳاﺮﺷ رد توﺎﻔﺗ ﯼرﺎﮐ
+ ﺮﻴﻏ تﺎﺿرﺎﻌﺗ
ﯼدﺮﮐرﺎﮐ
ﻦﻇ ءﻮﺳ ﻞﺋﺎﺴﻣ زا ﯽهﺎﮔﺁ
ﻪﻧارﺎﮑﻤه دﺮﮑﻳور
تﺎﻋﻼﻃا ﻢﻴﻬﺴﺗ + رازﺎﺑ رد ذﻮﻔﻧ
رازﺎﺑ ﻢﻬﺳ رد ﺶهﺎﮐ)ﺎﺒﻗر لﻮﻓا
ﺪﻴﻟﻮﺗ
ﯼﺎﺒﻗر رﻮﻬﻇ (ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا)ﺪﻳﺪﺟ
ﯽﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﻌﺳﻮﺗ
ﯼروﺎﻨﻓ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﻨﻳﺰه
ﯽﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻪﻨﻳﺰه
ﯽﻳﻮﺟ ﻪﻓﺮﺻ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ سﺎﻴﻘﻣ رد
و ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﻌﺳﻮﺗ
ﻖﻴﻘﺤﺗ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﻨﻳﺰه ﻪﻌﺳﻮﺗ و
دﺎﺤﺗا دﺎﺠﻳا ﻩﺰﻴﮕﻧا
ﯽﮕﺘﺴﺑاو ﺪﻬﻌﺗ
ﯼرﺎﮔزﺎﺳ
ﯼرﺎﮑﻤه ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ دﺎﻤﺘﻋا
ﺖﻳﺎﺿر
ﻪﻄﺑار ﺮﻤﻋ فﺮﺼﻣ خﺮﻧ
ﻪﺿﺮﻋ خﺮﻧ
ﺖﺳا . ﺖﻛﺮﺷ ﻦﻳا ﻲﻟﺎﻣ ناﺮﻳﺪﻣ ﻦﻤﺿ ﺎﻫ
ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﻪﻓﺮﺻ ،سﺎـﻴﻘﻣ رد ﻲﻳﻮﺟ ﺪـﻧﺪﻘﺘﻌﻣ
ﻢـﺠﺣ هﺎـﮔﺮﻫ
،دور ﺮﺗاﺮﻓ يﺪﺣ زا ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﻨﻳﺰﻫ
ﻫ يﺎ
،ﻲﺑﺎﻳرازﺎﺑ ﻖﻴﻘﺤﺗ
و ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﻟﻮﺗ ﺪﻴ ﺰـﻴﻧ ﻪـﺑ يﺪﻋﺎـﺼﺗ ترﻮـﺻ
ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺑ و ﺪﺑﺎﻳ
ﺖﻛاﺮﺷ دﺎﺠﻳا تروﺮﺿ يﺎﻫ
ﻲﻣ يدﺮﺒﻫار ﺪﻳاﺰﻓا
. ﺮﺑ ﻤﻫ ﻦﻴ ﮕﻧا سﺎﺳا ةﺰﻴ
ا دﺎـﺠﻳ
ﺷﺎﻧ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﻛاﺮﺷ ﻲ
ﻟﺎﻣ ﺮﻈﻧ زا ﻪﭼ ،نآ زا ﻲ
و ﻲﻨﻓ و ﻪﭼ زا ﺮﻈﻧ ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪـﻣ
ـ
ﻣ ﻪﻛ ﻲ ناﻮﺗ نآ ار دﺎﻣ ﻊﻓﺎﻨﻣ ي ﻮﻨﻌﻣ و ي ﺪﻴﻣﺎﻧ ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ـ ي
رﺎـﻜﻤﻫ ي
ﻲـﻣ ﺶﻳاﺰـﻓا ار ﺪـﻫد
ﺮـﺑ و
ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﻦﻴﺑ ﺎﻛﺮﺷ ﺰﻴﻧ ﻲﻣ ﺮﺛا دراﺬﮔ .
ﻦﻳا ﺖﻛﺮﺷ ﺮﺑ نآ ﺮﻴﺛﺄﺗ و ﻲﻄﻴﺤﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﻧﻮﮔ ،ﺎﻫ
ﻲﻤﻴﻘﺘﺴﻣ ﺮﺛا و ﺖﻛاﺮـﺷ ﻞﻴﻜـﺸﺗ ﺪـﻬﻌﺗ ﺮﺑ
يرﺎﻜﻤﻫ مواﺪﺗ دراد ﺎﻫ
. رد ةزﻮﺣ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺖﻛاﺮـﺷ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ
» ﺪـﻬﻌﺗ « ﻪـﻛ مواﺪـﺗ يﺪـﻴﻠﻛ ﻞـﻣﺎﻋ
يرﺎﻜﻤﻫ ﺎﻫ
،ﺖﺳ دراد تروﺮﺿ .
ﻲـﻔﻠﺘﺨﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ زا ﻲـﺷﺎﻧ ﺖﻛاﺮـﺷ رﺎﺘﺧﺎـﺳ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺪﻬﻌﺗ ﺢﻄﺳ
ﺖﺳا . ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻲﺳرﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻲﺑ ﻲﮔﺪﻴﭽﻴﭘ زا ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ زاﺪﻧا
ة ﻢﻬﻣ ،لﺪﻣ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﺮـﺑ ﺮـﺛا ﺖـﻳﻮﻟوا سﺎﺳا ﺮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺗ
ﺖﻛاﺮﺷ ﺧ ﻪﺑ لﺪﻣ اﺬﻟ ،ﺖﺳا هﺪﺷ لﺪﻣ دراو يدﺮﺒﻫار يﺎﻫ ياﺰـﺟا ﻞـﻣﺎﻌﺗ و ﻢﺘـﺴﻴﺳ ﺖﻴﻌـﺿو ﻲﺑﻮ
ﻲﻣ ﺮﻳﻮﺼﺗ ﻪﺑ ار نآ يﺪﻴﻠﻛ ﺪﺸﻛ
. ﻮﺤﻧ درﻮﻣ رد نﺎﮔﺮﺒﺧ زا ﻲﻫاﻮﺧﺮﻈﻧ زا ﺲﭘ ة
،ﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا
ﻪﺑ يدﺪﻋ ﻊﺑاﻮﺗ ﻚﻤﻛ
، ﻟدﺎﻌﻣ ﻪ هﺎﮔﺪﻳد سﺎﺳا ﺮﺑ يا
ﺖـﻓﺮﮔ ﻞﻜـﺷ نﺎﮔﺮﺒﺧ .
ﻦﻤـﺿ ﻪـﻟدﺎﻌﻣ ﻦـﻳا رد
ﺺﻴﺨﺸﺗ ﻄﺑار
ﺔ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﺑ
، ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ زﺎﺑ رد ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ رﺎﺘﻓر
ة ﻪﺳ و ﻪﻟﺎﺳ هرود يﺎﻫ ﻪﺳ ﻪﻫﺎﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
يﻮﻳرﺎﻨﺳ لوا : ﻮﻳرﺎﻨﺳ ﻦﻳا رد ياﺮﺑ
يدﺮﺒﻫار ﺖﻛاﺮﺷ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ
ﻲـﻣ دﺎﻬﻨـﺸﻴﭘ دﻮـﺷ
رد ناﺮﻳﺪـﻣ
هﺎﺗﻮﻛ تﺪﻣ
، رد توﺎﻔﺗ ﺢﻄﺳ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ
دﻮﺧ ﻦﻴﺑ دﺎﻀﺗ و يرﺎﻛ ﺰﻛﺮﻤﺗ
ﺪﻨﻨﻛ . رﻮـﻈﻨﻣ ﻦﻳﺪـﺑ
ناﺮﻳﺪﻣ ياﺮﺑ ﺪﻳﺎﺑ رد توﺎﻔﺗ ﺢﻄﺳ ﺶﻫﺎﻛ
ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﺢﻄﺳ ﺎﺗ يرﺎﻛ 2
/ 0 ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺪـﻨﻨﻛ يﺰﻳر و
ياﺮـﺑ
ﺢﻄﺳ دﺎﻀﺗ 4
/ 0 ﺪﻨﻫد راﺮﻗ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ار .
ﻪﻴﺒﺷ زا ﺲﭘ لﺪﻣ يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ رﺎﺘﻓر يزﺎـﺳ
يﻮﻳرﺎﻨـﺳ
لوا ﻲﻣ ار ﻞﻜﺷ رد ناﻮﺗ 3
دﺮﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
يﻮﻳرﺎﻨﺳ
؛مود ﻮﻳرﺎﻨﺳ رد مود ي
ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ هوﻼـﻋ دﻮﺷ
ﺮـﺑ ياﺮـﺟا يﻮﻳرﺎﻨـﺳ
،لوا ﺎﻛﺮـﺷ رد
تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺰﻴﻧ ﻪﺑ تﺎﺿرﺎﻌﺗ ﻞﺣ لﺎﺒﻧد ﻪـﺑ ار نآ ﺢﻄـﺳ و ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻢﺘـﺴﻴﺳ رد دﻮـﺟﻮﻣ يدﺮﻛرﺎـﻛ ﺮﻴﻏ
ﺪﻨﻧﺎﺳﺮﺑ ﻦﻜﻤﻣ ﻞﻗاﺪﺣ .
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺪﻳﺎﺑ دﺪـﻋ ﻪـﺑ يدﺮﻛرﺎﻛ ﺮﻴﻏ تﺎﺿرﺎﻌﺗ ﺢﻄﺳ 1
/ 0 و ﺪـﺑﺎﻳ ﺶﻫﺎـﻛ
دﻮﺷ ﻲﺳرﺮﺑ يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ رﺎﺘﻓر ﺮﻴﻴﻐﺗ .
ﻪﻴﺒـﺷ زا ﺲـﭘ لﺪـﻣ يﺪـﻴﻠﻛ يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ رﺎـﺘﻓر يزﺎـﺳ
ﻲﻣ ار مود يﻮﻳرﺎﻨﺳ ﻞﻜﺷ رد ناﻮﺗ
4 دﺮﻛ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
لوايﻮﻳرﺎﻨﺳ ياﺮﺟا ﺞﻳﺎﺘﻧ .3 ﻞﻜﺷ
مود يﻮﻳرﺎﻨﺳ ياﺮﺟا ﺞﻳﺎﺘﻧ. 4 ﻞﻜﺷ
trust
0.2 0.15 0.1 0.05
0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1 1
1 1
1
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Time (Quarter)
trust : Current 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
commitment
0.4 0.3 0.2
0.1
0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1 1
1
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Time (Quarter)
commitment : Current 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
satisfaction 0.02
0.0165
0.013
0.0095
0.006
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Time (Quarter)
satisfaction : Current1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
trust 0.1
0.075 0.05 0.025 0
1 1 1
1 1 1 1 1 1 1 1
1 1
1 1
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Time (Quarter)
trust : Current 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
commitment 0.2
0.15
0.1
0.05
0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1 1
1
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Time (Quarter)
commitment : Current 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
satisfaction 0.02
0.0165 0.013 0.0095 0.006
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
1
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Time (Quarter)
satisfaction : Current 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
