ﻪﻠﺠﻣ ﻲﮑﺷﺰﭙﻫﺎﻴﮔ ﺶﻧﺍﺩ ﻥﺍﺮﻳﺍ
ﻩﺭﻭﺩ ۴۰ , ﻩﺭﺎﻤﺷ ۲ ، ۱۳۸۸ ) ۵۸ ‐ ۵۱ (
ﻝﻮﺌﺴﻣ ﻩﺪﻨﺴﻳﻮﻧ * :
ﻱﻭﺭﺪﺻ ﻱﺪﻬﻣ
ﻦﻔﻠﺗ : ۳۸۷۷۱۶۰ ‐
۰۹۱۷ E-mail: msadravi@mail.yu.ac.ir
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﻳﺍﺪﺟ
ﺎﻫ ﻱ ﻡﻭﺎﻘﻣ
Pyricularia grisea
ﻪﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ
ﺩﺍ ﻱ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﺮﺗ ﺮﺛﺍ ﻭ ﻥﺍﺭﺪﻧﺯﺎﻣ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﺭﺩ
ﻱ ﺳ ﻴ ﺎﻬﻧﺁ ﺮﺑ ﻝﻭﺯﻼﮑ
ﺮﻬﻣ ﻱ ﺪﻬﻣ ﻳ ﻠﺧ ﻥﺎ ﻴ ﻠ
۱ﻲ ﺪﻬﻣ ، ﻱ ﻭﺭﺪﺻ
۲ﻱ ﺣﻭ ﻭ * ﻴ ﻭﺮﺴﺧ ﺪ
۳ﻱ
۱ ، ﻮﺠﺸﻧﺍﺩ ﻱ ﺳﺎﻨﺷﺭﺎﮐ ﻲ ﺪﺷﺭﺍ
، ﻠﻋ ﻩﺎﮕﺸﻧﺍﺩ ﻥﺎﮔﺮﮔ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻭ ﻱﺯﺭﻭﺎﺸﮐ ﻡﻮ
۲ ، ﺩﺎﺘﺳﺍ ﻳ ﺭﺎ ﺯﺭﻭﺎﺸﮐ ﻩﺪﮑﺸﻧﺍﺩ ، ﻱ
ﻩﺎﮕﺸﻧﺍﺩ ، ﻳ ﺝﻮﺳﺎ
، ۳ ﻞﻣﺁ ﺞﻧﺮﺑ ﺕﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺴﺳﺆﻣ ﺶﻫﻭﮋﭘ ﻲﺑﺮﻣ ،
) ﺭﺎﺗ ﻳ ﺭﺩ ﺦ ﻳ ﺖﻓﺎ : ۵ / ۶ / ۸۸
‐ ﺭﺎﺗ ﻳ ﻮﺼﺗ ﺦ ﻳ ﺐ : ۲۳ / ۱۲ / ۸۸ (
ﻩﺪﻴﻜﭼ
ﺷﺎﻧ ،ﺖﺳﻼﺑ
ﻲ Pyricularia grisea ﺯﺍ
، ﺮﺘﻤﻬﻣ ﻳ ﺑ ﻦ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﭼﺭﺎﻗ ﻲ ﻥﺍﺭﺪﻧﺯﺎﻣ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﺭﺩ ﺞﻧﺮﺑ
ﺖﺳﺍ . ﺍﺮﺑ ﻱ ﺎﺳﺎﻨﺷ ﻲﻳ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ ﻱ ﻪﺑ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﺩﺍ ﻱ ،ﺱﻮﻔﻨﻓ ۵۰ ﺍﺪﺟ ﻳ ﺑ ﻪ ﻴ ﻉﺭﺍﺰﻣ ﺯﺍ ﺮﮔﺭﺎﻤ
ﺍ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺞﻧﺮﺑ ﻳ
ﻊﻤﺟ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﻦ ﺭﻭﺁ
ﻱ ﻣ ﻭ ﺪﻧﺪﺷ ﻴ
ﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﻥﺍﺰ ﻲ
ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻬﻧﺁ ﻪﻨﮔﺮﭘ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﻫ ﻱ ۱ ﺎﺗ ۱۴۰ ﻥﻮﻴﻠﻴﻣ ﺭﺩ ﺖﻤﺴﻗ ﺍﻳ
ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﻲﻳﺍﺬﻏ ﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻁﻮﻠﺨﻣ ﻭ PDA
EC50
ﺍﺮﺑ ﻥﺁ ﻱ ﺍ ﻳ ﻦ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ ﻧﺎﻣﺯ ﻞﺻﺍﻮﻓ ﺭﺩ ﻲ
۵ ، ۷ ﻭ ۱۴ ﻌﺗ ﺯﻭﺭ ﻴﻴ ﺪﺷ ﻦ . ﺎﻧﺍﻮﺗ ﺲﭙﺳ ﻲﻳ
ﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﻲ
ﻪﻨﮔﺮﭘ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ۱۱
ﺍﺪﺟ ﻳ ﻧ ﻪ ﻴ ﺩﺍ ﻪﺑ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻭ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻪﻤ ﻱ
ﺍ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻳ ﺑ ﻦ ﻴ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﮔﺭﺎﻤ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﺮﺗ -ﻱ
ﺳ ﻴ ﻭ ﻝﻭﺯﻼﮑ ﺍﺮﺑ ﻥﺁ EC50
ﻱ ﺍ ﻳ ﻦ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ ﺰﻴﻧ ﻧﺎﻣﺯ ﻞﺻﺍﻮﻓ ﺭﺩ ﻲ
ﻕﻮﻓ ﺮﮐﺬﻟﺍ ﻌﺗ ﻴﻴ ﺪﺷ ﻦ . ﻩﺎﮕﻧﺁ
ﺑ ﺕﺪﺷ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﺯﺍ ﻞﺻﺎﺣ ۲
ﺍﺪﺟ ﻳ ﻭ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻪ ۱
ﺩﺍ ﻪﺑ ﺱﺎﺴﺣ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﻱ
ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺎﺑ ﻩﺍﺮﻤﻫ ،ﺱﻮﻔﻨﻓ
ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺎﻣﺯﺁ ﻡﺭﺎﻃ ﻢﻗﺭ ﺞﻧﺮﺑ ﻱﻭﺭ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﺭﺩ ﺎﻫ ﻳ
ﺪﻧﺪﺷ ﺶ .
ﺎﺘﻧ ﻳ ﻪﮐ ﺪﻧﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﺞ ۳۴
% ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ
،ﺱﺎﺴﺣ ۲۲
% ﻧﻴ ،ﺱﺎﺴﺣ ﻪﻤ ۳۰
% ﻧﻴ ﻪﻤ ﻭ ﻡﻭﺎﻘﻣ ۱۴
% ﻪﺑ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﺩﺍ ﻱ ﻪﻤﻫ ﻭ ﺱﻮﻔﻨﻓ
ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ ﻱ ﻧ ﻴ ﻪﻤ ﺩﺍ ﻪﺑ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻭ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻱ
ﺮﺗ ﻪﺑ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻱ
ﺳ ﻴ ﻝﻭﺯﻼﮑ ﺱﺎﺴﺣ
ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﻦ
ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺮﺗ ﻱ ﺳ ﻴ ﺁ ﺭﺩ ﻝﻭﺯﻼﮑ ﺎﻣﺯ
ﻳ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﺶ ﺍ
ﻱ ﻡﺎﻤﺗ ﺮﺑﺍﺮﺑ ﺭﺩ ﻪﻳﺍﺪﺟ
ﺎﻫ ﻨﻌﻣ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ ﻲ
ﺭﺍﺩ ﻱ ﺑ ﻴ ﺶ
ﺩﺍ ﺯﺍ ﻱ ﺑ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﺩﺍﺩ ﺶﻫﺎﮐ ﺍﺭ .
ﺭﻮﻀﺣ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ ﻱ ﺩﺍ ﻪﺑ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻱ
ﺍ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻳ
ﺑ ﻦ ﻴ ﺭﺩ ﺮﮔﺭﺎﻤ
ﺍﻳ ﺳﺎﺴﺣ ،ﻥﺎﺘﺳﺍ ﻦ ﻴ
ﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻬﻧﺁ ﺖ ﻱ
ﺳ ﻴ ﺎﻧﺍﻮﺗ ﻭ ﻝﻭﺯﻼﮑ ﻲﻳ
ﺍ ﺮﺘﻬﺑ ﻳ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺑ ﻝﺮﺘﻨﮐ ﺭﺩ ﻴ
ﺭﺎﻤ ﻱ
ﺍﺮﺑ ﻱ ﻟﻭﺍ ﻴ ﻣ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﺭﺎﺑ ﻦ ﻲ
ﺪﻧﻮﺷ .
ﻩﮊﺍﻭ ﻱﺪﻴﻠﮐ ﻱﺎﻫ :
Pyricularia grisea ،
ﻪﺑ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ،ﺞﻧﺮﺑ ﺖﺳﻼﺑ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﺩﺍ ،ﺎﻫ ﻱ
،ﺱﻮﻔﻨﻓ
ﺮﺗ
ﻱ ﺳ ﻴ ﻝﻭﺯﻼﮑ .
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺞﻧﺮﺑ ) sativa L.
Oryza ﺁﺮﻓ ﻭ( ﻩﺩﺭﻭ ﻥﺁ ﺯﺍ ﻞﺻﺎﺣ ﻱﺎﻫ
ﻪﺑ ﮏﻳﺩﺰﻧ ۴۰
% ﺍﺬﻏ ﻱ ﻧ ﺩﺭﻮﻣ ﻴ ﮑﺸﺗ ﺍﺭ ﻥﺎﻬﺟ ﻡﺩﺮﻣ ﺯﺎ ﻴ
ﻞ
ﻣ ﻲ ) ﺪﻨﻫﺩ Gooding & Davis, 1997 ﺑﻴ .(
ﺭﺎﻤ ﻱ ﺖﺳﻼﺑ
ﺞﻧﺮﺑ ﺷﺎﻧ ﻲ ﭺﺭﺎﻗ ﺯﺍ . Pyricularia grisea (Cooke) Sacc
ﻲﺴﻨﺟ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺎﺑ Magnaporthe grisea (Hebert) Barr
ﺭﺩ ﺖﺸﮐ ﺞﻧﺮﺑ ﻪﮐ ﺎﺟ ﺮﻫ ﻣ
ﻲ ﺯﻭﺮﺑ ،ﺩﻮﺷ ﻲﻣ
ﺪﻨﮐ ﻭ ﺚﻋﺎﺑ ﻣ ﻝﻮﺼﺤﻣ ﺶﻫﺎﮐ
ﻲ ﺩﻮﺷ (Seebold et al., 2004) .
ﻉﻮﻗﻭ
ﺑﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﺍ ﺭﺩ ﺖﺳﻼﺑ ﻳ
ﻥﺍﺮ ﻟﻭﺍ ﻴ ﻝﺎﺳ ﺭﺩ ﺭﺎﺑ ﻦ ١٣٢٠
ﺯﺍ ﻫﻻ ﻴ ﻥﺎﺠ ﺭﺩ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﮔ ﻴ ﻥﻼ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﺖﺳﺍ ﻩﺪﺷ
(Padasht-Dehkaei, 2002) .
ﻪﺑ ﻥﺎﻣﺭﻮﺸﮐ ﻝﺎﻤﺷ ﺭﺩ
ﻻﺩ ﻳ ﺩﺎﺼﺘﻗﺍ ﻞ ﻱ ﮕﻨﻫﺮﻓ ﻭ ﻲ ﻣﻮﺑ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﺖﺸﮐ ﺯﻮﻨﻫ ﻲ
ﺵﻮﺧ
ﮐ ﻴ ﻔ ﻴ ﻟﻭ ﺖ ﻲ ﺍ ﻪﺑ ﺱﺎﺴﺣ ﻳ
ﺑ ﻦ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﺎﺟ ﺯﺍ ﻳ ﻭ ﻩﺎﮕ ﻳ ﺍ ﻩﮋ ﻱ
ﺍﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺖﺳﺍ ﺭﺍﺩﺭﻮﺧﺮﺑ ﻳ
ﻨﭼ ﺭﺩ ﻦ ﻴ
ﺍﺮﺷ ﻦ ﻳ ﻄ ﻲ ﻑﺮﺼﻣ
۵۲
ﻪﻠﺠﻣ ﻲﮑﺷﺰﭙﻫﺎﻴﮔ ﺶﻧﺍﺩ ﻥﺍﺮﻳﺍ
ﻩﺭﻭﺩ ۴۰ ﻩﺭﺎﻤﺷ ، ۲ ، ۱۳۸۸
ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺍﺮﺑ ﺎﻫ ﻱ ﮔﻮﻠﺟ ﻴ ﺮ ﻱ ﺼﺘﻗﺍ ﺕﺭﺎﺴﺧ ﺯﺍ ﺩﺎ
ﻱ ﺭﺩ
ﺍﺮﺷ ﻳ ﻂ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺪﻋﺎﺴﻣ
ﻉﻮﻴﺷ ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ ﻣﺍﺰﻟﺍ ﻲ ﺖﺳﺍ
.(Izadyar, 1999) ﺍ ﺭﺩ
ﻳ ﺍﺮﺑ ﺐﻠﻏﺍ ﻥﺍﺮ ﻱ
ﺍ ﺎﺑ ﻩﺯﺭﺎﺒﻣ ﻳ
ﻦ
ﺑﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﺯﺍ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺩﺍ ﻱ ﮐﺮﺗ ﺯﺍ ﻪﮐ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻴ
ﻟﺁ ﺕﺎﺒ ﻲ
ﻟﻭﺍ ﻭ ﺖﺳﺍ ﻩﺮﻔﺴﻓ ﻴ
ﻝﺎﺳ ﺭﺩ ﺭﺎﺑ ﻦ ۱۹۶۷
ﺖﺒﺛ ﻪﺑ ﻦﭘﺍﮊ ﺭﺩ
ﺳﺭ ﻴ ﻩﺪ
، ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﻲﻣ
ﺩﻮﺷ ) Bamdadian, 1999 .(
ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺩ ﻳ ﺮﮕ ﻱ ﻠﻋ ﻪﮐ ﻴ ﺍ ﻪ ﻳ ﺑ ﻦ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﺰﻴﻧ ﺭﺎﮑﺑ ﻣ ﻲ ،ﺩﻭﺭ
ﺮﺗ ﻱ ﺳ ﻴ ﻪﮐ ﺖﺳﺍ ﻝﻭﺯﻼﮑ ﻟﻭﺍ
ﻴ ﻝﺎﺳ ﺭﺩ ﺭﺎﺑ ﻦ ۱۹۸۱
ﺖﺒﺛ
ﺖﺳﺍ ﻩﺪﺷ )
Yoshino, 1988 .(
ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﻪﮐ ﺎﺟ ﻥﺁ ﺯﺍ
ﺩﺍ ﻱ ﻝﺎﺳ ﺯﺍ ﺱﻮﻔﻨﻓ ۱۳۵۵
ﺍﺮﺑ ﻱ ﺍ ﻝﺮﺘﻨﮐ ﻳ ﺑ ﻦ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﺭﺩ
ﺻﻮﺗ ﻥﺍﺭﺪﻧﺯﺎﻣ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﻭ ﺭﻮﺸﮐ ﻴ
ﻥﺎﻣﺯ ﻥﺁ ﺯﺍ ﻭ ﻩﺪﺷ ﻪ
ﻑﺮﺼﻣ ﻥﻮﻨﮐﺎﺗ ﻲﻣ
ﺩﻮﺷ (Akhavizadegan, 1977) ﻭ
ﺵﺭﺍﺰﮔ ﻱﺎﻫ ﺩﺪﻌﺘﻣ ﻨﺒﻣ ﻲ ﺮﺑ ﺯﻭﺮﺑ ﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﻴ
ﺭﺎﻤ ﺮﮔ
ﺍ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻳ
ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﻥﻼﻴﮔ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﺯﺍ (Maleki et
al.,1998; Padasht-Dehkaei & Sharifi-Tehrani, 2003) ﺎﻫﺭﻮﺸﻛ ﺮﻳﺎﺳ ﻭ (Katagiri et al.,1980; Nene &
Thapliyal, 1993; Viswanathn & Narayanasamy, 1992; Maria, 1988) ﻪﻜﻨﻳﺍ ﻦﻤﺿ ،
ﺷﺭﺍﺰﮔ ﻲ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺯﺍ
ﺑﻴ ﻞﺑﺎﻘﻣ ﺭﺩ ﺮﮔﺭﺎﻤ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﺮﺗ ﻱ ﺳ ﻴ ﻝﻭﺯﻼﮑ ﺖﺳﺩ ﺭﺩ
،ﺖﺴﻴﻧ ﺍ ﻳ ﻘﺤﺗ ﻦ ﻴ ﻖ ﺍﺮﺑ ﻱ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﻳﺍﺪﺟ
ﺎﻫ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻱ
ﻪﺑ ﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﺩﺍ ﻱ ﺮﺛﺍ ﻭ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﺮﺗ ﻱ
ﺳ ﻴ ﺎﻬﻧﺁ ﺮﺑ ﻝﻭﺯﻼﮑ ﺭﺩ
ﻥﺍﺭﺪﻧﺯﺎﻣ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﺖﻓﺮﮔ ﺕﺭﻮﺻ
.
ﺵﻭﺭ ﻭ ﺩﺍﻮﻣ
ﺎﻫ
ﺗ ﺯﺍ ﻴ ﺮﻬﺷ ﺎﺗ ﺮ ﻳ ﺭﻮ ﻝﺎﺳ ﻩﺎﻣ ۱۳۸۶ ﺩﺯﺎﺑ ﻦﻤﺿ ، ﻳ
ﺯﺍ ﺪ ۵۰
ﻥﺍﺭﺪﻧﺯﺎﻣ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺭﺩ ﺞﻧﺮﺑ ﻪﻋﺭﺰﻣ
،
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﻲﻳ ﺯﺍ ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ ﻩﺮﮔ ﻭ ﻪﺷﻮﺧ ﻥﺩﺮﮔ ،ﮒﺮﺑ ﺖﺳﻼﺑ
ﻊﻤﺟ ﻪﻗﺎﺳ ﺭﻭﺁ
ﻱ .ﺪﺷ ﺎﻣﺯﺁ ﻪﺑ ﺎﻬﻧﺁ ﻝﺎﻘﺘﻧﺍ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻳ
ﺯﺍ ،ﻩﺎﮕﺸ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﻱ ﻘﺘﺴﻣ ﺭﻮﻃ ﻪﺑ ﮒﺮﺑ ﻴ
ﺯﺍ ﻭ ﻢ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﻱ ﻭ ﻥﺩﺮﮔ
ﺭﺩ ﺖﺸﮐ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻩﺮﮔ ﮏﺸﺗ
ﻱﺎﻫ ﺮﺘﭘ ﻱ ﻭﺎﺣ ﻱ ﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ ﻓ ﻲ
ﻤﺗ ﻡﻻ ﺎﺑ ﻩﺍﺮﻤﻫ ﺏﻮﻃﺮﻣ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﻴ
ﮒﺎﻫ ﮏﺗ ﺵﻭﺭ ﻪﺑ ،ﺰ
ﺩﺍﺪﻌﺗ ۵۰ ﺍﺪﺟ ﻳ ﺯﺍ ﻪ ﭺﺭﺎﻗ ﺑﻴ ﺭﺎﻤ ﺮﮔ ﺯﺎﺳﺍﺪﺟ ﻱ ﺤﻣ ﺭﺩ ﻭ ﻴ ﻂ
ﺳ ﻴ ﺐ ﻣﺯ ﻴ ﻨ ﻲ ‐ ﺯﻭﺮﺘﺴﮐﺩ
‐ ﺭﺎﮔﺁ ) (PDA ﺩ ﺖﺸﮐ ﻭ ﺪﻧﺪﺷ ﻩﺩﺍ
ﺎﻬﻧﺁ ﺺﻟﺎﺧ ﻪﻨﮔﺮﭘ ﻭﺭ
ﻱ ﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ ﺕﺎﻌﻄﻗ ﻲ
ﺭﺩ ﻥﻭﺮﺘﺳ
ﺎﻣﺩ ﻱ ۴ ‐ ﻪﺟﺭﺩ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺩﺍﺮﮔ ﺭﺍﺪﻬﮕﻧ ﻱ ﺪﻧﺪﺷ (Vincelli &
Dixon, 2002) .
ﺍﻳ ﻦ ۵۰ ﺍﺪﺟ ﻳ ﺖﻈﻠﻏ ﺽﺮﻌﻣ ﺭﺩ ﻪ ﺎﻫ
ﻱ ۱
،
۱۰ ، ۲۰
، ۳۰
، ۴۰
، ۶۰ ، ۸۰ ، ۱۰۰ ﻭ ۱۴۰ ﺭﺩ ﺖﻤﺴﻗ
ﻣ ﻴ ﻠ ﻴ ﻥﻮ ) (ppm ﻩﺮﺛﺆﻣ ﻩﺩﺎﻣ ﺯﺍ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﺩﺍ ﻱ ﺱﻮﻔﻨﻓ
) ﻥﻮﻴﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﺴﻟﻮﻣﺍ
ﻴ ﻥﻮ ۵۰
% ﺎﺑ ﻪﻧﺎﺧﺭﺎﮐ ﺖﺧﺎﺳ ، ﻳ
ﻥﺎﻤﻟﺁ ﺮ ( ﻁﻼﺘﺧﺍ ﺵﻭﺭ ﻪﺑ
ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺤﻣ ﺎﺑ ﻴ ﻂ ﻲﻳﺍﺬﻏ PDA
(Padasht-Dehkaei & Sharifi-Tehrani, 2003) ،
ﺭﺍﺮﻗ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻭ ﻚﺘﺸﺗ ﻱﺎﻫ ﺮﺘﭘ ﻱ ﺎﻣﺩ ﺭﺩ ﺭﻮﺗﺎﺑﻮﮑﻧﺍ ﺭﺩ ﻱ
±۱ ۲۷
ﻪﺟﺭﺩ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺩﺍﺮﮔ ﺭﺎﺗ ﺭﺩ ، ﻳ ﮑ ﻲ ﺪﻧﺪﺷ ﻩﺩﺍﺩ ﺭﺍﺮﻗ .
ﺪﺻﺭﺩ
ﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﻲ ﺭ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺭﺩ ﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﻲﺸﻳﻭ
) ﻂﻴﺤﻣ ﺭﺩ ﺶﻜﭼﺭﺎﻗ ﺩﻮﺟﻭ ﻥﻭﺪﺑ ﭺﺭﺎﻗ (
ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺎﺑ
ﻝﻮﻣﺮﻓ :
ﺭﺩ ﭺﺭﺎﻗ ﻪﻨﮔﺮﭘ ﺮﻄﻗ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ‐ ﺷ ﺭﺩ ﭺﺭﺎﻗ ﻪﻨﮔﺮﭘ ﺮﻄﻗ ﺪﻫﺎ
۱۰۰
ﺪﻫﺎﺷ ﺭﺩ ﭺﺭﺎﻗ ﻪﻨﮔﺮﭘ ﺮﻄﻗ ×
=
% ﻲﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ
ﺭ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ﻲﺸﻳﻭ
ﻭ ﺖﻈﻠﻏ ﻩﺮﺛﺆﻣ ۵۰ % ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ (EC50) ، ﻢﺳﺭ ﺯﺍ ﺲﭘ
ﺖﻈﻠﻏ ﻢﺘﻳﺭﺎﮕﻟ ،ﻥﻮﻴﺳﺮﮔﺭ ﻲﻄﺧ ﺭﺍﺩﻮﻤﻧ ﻢﺳ ﻱﺎﻫ
) ﺭﺩ
ﺭﻮﺤﻣ (X ﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ﻲﺸﻳﻭﺭ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ﻲﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﺪﺻﺭﺩ ﻭ
) ﺭﻮﺤﻣ ﺭﺩ (Y
ﺎﺑ ، ﻡﺮﻧ ﺭﺍﺰﻓﺍ MINITAB 13 ،
ﺍﺮﺑ ﻱ ﺮﻫ
ﺍﺪﺟ ﻳ ﻓ ﺭﺩ ﻪ ﻞﺻﺍﻮ ۵
، ۷ ﻭ ۱۴ ﺯﻭﺭ ﺮﻫ ﻱﺍﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ ﺭﺩ ،
ﻲﻧﺎﻣﺯ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺮﻫ ﺭﺩ ﻪﻳﺍﺪﺟ ۳
ﻩﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ﺭﺩ ﺭﺍﺮﻜﺗ
،ﺩﻮﺑ ﻌﺗ ﻴﻴ ﺪﺷ ﻦ ﺪﻧ (Viswanathn & Narayanasamy,
1992) . ﻩﺩﺯﺎﻳ ﺍﺪﺟ ﻳ ﺖﻈﻠﻏ ﺭﺩ ﻪﮐ ﭺﺭﺎﻗ ﻪ ۴۰
ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻭ ppm
ﺩﺍ ﻱ ﺪﻧﺩﺮﮐ ﺪﺷﺭ ﺱﻮﻔﻨﻓ
، ﺖﻈﻠﻏ ﺭﺩ ﺎﻫ
ﻱ ۵۰
، ۱۰۰
، ۱۵۰
،
۲۰۰ ﻭ ۲۵۰ ﻩﺮﺛﺆﻣ ﻩﺩﺎﻣ ﺯﺍ ppm
ﺮﺗ ﻱ ﺳ ﻴ ﻝﻭﺯﻼﮑ ) ﺭﺩﻮﭘ
ﻞﺑﺎﺗﻭ ۷۵
% ﺷ ﺖﮐﺮﺷ ﺖﺧﺎﺳ ، ﻴ
ﻤ ﻴ ﺎ ﻲﻳ ﺱﺭﺎﻓ ﻡﺎﻔﮑﺸﻣ (
ﻪﺑ
ﺵﻭﺭ ﻥﺎﻤﻫ ﺎﻣﺯﺁ ﺩﺭﻮﻣ
ﻳ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ ﺶ .
ﺍ ﺭﺩ ﻳ ﺎﻣﺯﺁ ﻦ ﻳ ﺶ
ﻧﻴ ﺰ ﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﺪﺻﺭﺩ ﻲ
ﺭ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ﻲﺸﻳﻭ
ﻭ ﺍ EC50 ﻳ ﻦ
ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺎﻫﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﻱ
ﺍﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻱ
ﺍﺪﺟ ﺮﻫ ﻳ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻪ
ﺪﺷ . ﭺﺭﺎﻗ EC50 ﺶﮐ ﺎﻫ ﺎﻫﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﻱ
ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻡﺮﻧ
ﺭﺍﺰﻓﺍ
ﺩ SAS ﹰﻼﻣﺎﮐ ﺡﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ ﺭ ﻓﺩﺎﺼﺗ
،ﻲ ﺰﺠﺗ ﺩﺭﻮﻣ ﻳ
ﻠﺤﺗ ﻭ ﻪ ﻴ ﻞ
ﺭﺎﻣﺁ ﻱ ﺘﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ ﻭ ﻪ
ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ ﺪﻨﭼ ﻥﻮﻣﺯﺁ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﻨﻣﺍﺩ
ﻱﺍ
ﻦﮑﻧﺍﺩ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺪﺷ ﺪﻧ .
ﺗﺄ ﺛ ﻴ ﺮ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺎﻫ ﺯﺍ ﻲﺷﺎﻧ ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﺮﺑ ۲
ﺍﺪﺟ ﻳ ﻪ
ﻭ ﻡﻭﺎﻘﻣ ۱ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺩﺍ ﻪﺑ ﺱﺎﺴﺣ ﻱ
ﻭﺭ ،ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻱ
ﻡﺭﺎﻃ ﻢﻗﺭ
ﹰﻼﻣﺎﮐ ﺡﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ ﺭﺩ ﻓﺩﺎﺼﺗ
ﻲ ﺎﺑ ۳ ﺍﺮﺑ ﺭﺍﺮﮑﺗ ﻱ ﺗ ﺮﻫ ﻴ ﺭﺩ ﺭﺎﻤ
ﺍﺮﺷ ﻳ ﺩﺭﻮﻣ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﻂ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ .
ﺍﺮﺑ ﻱ
ﻩﺩﺎﻣﺁ ﺯﺎﺳ ﻱ ﮔ ﻴ ﺎﻫﺭﺬﺑ ،ﻥﺎﻫﺎ ﻱ
ﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ﻲ ﻩﺪﺷ ﺎﺑ
ﺖﻳﺮﻠﻛﻮﭙﻴﻫ ﻢﻳﺪﺳ
۵ / ۰ % ﻥﺍﺪﻠﮔ ﺭﺩ ﺎﻫ
ﻱ ﺘﺳﻼﭘ ﻴ ﮑ ﻲ ﺭﺩ
ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺸﮐ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﮎﺎﺧ .
ﺑﺁ ﺯﻭﺭ ﺪﻨﭼ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻴ
ﻱﺭﺎ
ﻥﺍﺪﻠﮔ ﻢﻈﻨﻣ ﮔ ،ﺎﻫ
ﻴ ﻪﭽﻫﺎ ﺮﻫ ﺭﺩ ﻭ ﻑﺬﺣ ﻒﻴﻌﺿ ﻱﺎﻫ
ﻥﺍﺪﻠﮔ ۶ ﮔ ﻴ ﺷ ﻱﺭﺍﺪﻬﮕﻧ ﻢﻟﺎﺳ ﻪﭽﻫﺎ ﺪﻧﺪ
. ﺩﻭﺪﺣ ۴ ﻪﺘﻔﻫ
ﻲﻠﻴﻠﺧ ﻥﺎﻳﺪﻬﻣ ﻥﺍﺭﺎﮑﻤﻫ ﻭ
: ﻪﻳﺍﺪﺟ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻱﺎﻫ
Pyricularia grisea
ﻪﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ...
۵۳
ﻧﺎﻣﺯ ،ﺎﻫﺭﺬﺑ ﺖﺸﮐ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻲ
ﮔ ﻪﮐ ﻴ ﻪﭽﻫﺎ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ ۴
ﺎﺗ
۵ ﮔﺮﺑ ﻲ ﺳﺭ ﻴ ﺪﻧﺪ
، ﺎﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺩﺍ ﻱ ﺱﻮﻔﻨﻓ ) ۱۰۰ ﺯﺍ ppm
ﻩﺮﺛﻮﻣ ﻩﺩﺎﻣ (
ﺮﺗ ﻭ ﻱ ﺳ ﻴ ﻝﻭﺯﻼﮑ ) ۲۵۰ ﻩﺮﺛﻮﻣ ﻩﺩﺎﻣ ﺯﺍ ppm
(
ﺷﺎﭘ ﻝﻮﻠﺤﻣ ﻲ
ﺪﻧﺪﺷ . ﻥﺍﺪﻠﮔ ﺎﻫ ﻱ ﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﻴ ﺏﺁ ﺎﺑ ﻂﻘﻓ ﺰ
ﺏﺁ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﺮﻄﻘﻣ ﺷﺎﭘ
ﻲ ﺪﻧﺪﺷ . ﻦﻳﺍﺮﺑﺎﻨﺑ ﻦﺘﺷﺍﺩ ﺎﺑ ۳
ﻪﻳﺍﺪﺟ
،ﺮﮔﺭﺎﻤﻴﺑ ۲ ،ﺶﻜﭼﺭﺎﻗ ﺭﺎﻤﻴﺗ ۱
ﻭ ﺪﻫﺎﺷ ۳
ﺮﻫ ﻱﺍﺮﺑ ﺭﺍﺮﻜﺗ
،ﺭﺎﻤﻴﺗ ۲۷ ﺍﺮﺑ ﻥﺍﺪﻠﮔ ﻱ
ﺎﻣﺯﺁ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﻳ
ﺶ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ﺭﺩ
ﺪﻧﺪﺷ . ﻳ ﻝﻮﻠﺤﻣ ﺯﺍ ﺲﭘ ﺯﻭﺭ ﮏ ﺷﺎﭘ
ﻲ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺎﻫ
، ﺮﻫ
ﺎﺑ ﻥﺍﺪﻠﮔ ۱۰۰
ﻣ ﻴ ﻠ ﻲ ﻟﻴ ﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﺮﺘ ﻴ
ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺑ ﻥﻮ ١٠٥
ﻣ ﺭﺩ ﮒﺎﻫ ﻴ
ﻠ ﻲ ﻟ ﻴ ﺮﺘ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ ﻱ ﺑ ﻴ ﺎﻣ ﺮﮔﺭﺎﻤ ﻳ ﻪ ﻧﺯ ﻲ ﺪﻧﺪﺷ .
ﺍﺮﺑ ﻱ ﺪﻨﺒﺴﭼ ﮔ ﻲ ﺮﺘﻬﺑ ﮒﺎﻫ ﺎﻫ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ ﮒﺮﺑ
ﺎﻫ ﺍﺯﺍ ﻪﺑ ﻱ ﺮﻫ
۵۰ ﻣ ﻴ ﻠ ﻲ ﻟ ﻴ ﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﺮﺘ ﻴ
ﮒﺎﻫ ﻥﻮ
، ﻥﺁ ﻪﺑ ۴ ﻩﺮﻄﻗ
ﺋﻮﺗ ﻴ ﻦ ۲۰ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿﺍ .
ﺎﺗ ۱ ﮒﺎﻫ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻪﺘﻔﻫ ﺷﺎﭘ
ﻲ ﺎﻫﺎﺸﻧ ،
ﺯ ﻥﻭﺮﺘﺳ ﺮﻄﻘﻣ ﺏﺁ ﺎﺑ ﻳ
ﺘﺳﻼﭘ ﺶﺷﻮﭘ ﺮ ﻴ
ﻪﻣ ﮏ ﺷﺎﭘ ﻲ ﺪﻧﺪﺷ
ﺑ ﺢﻄﺳ ﺪﺻﺭﺩ ﻢﺘﻔﻫ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﻭ ﻴ
ﺎﻫﺎﺸﻧ ﺮﺧﺁ ﻞﺒﻗ ﺎﻣ ﮒﺮﺑ ﺭﺎﻤ
ﻥﺍﺪﻠﮔ ﺮﻫ ﺭﺩ ﺱﺎﺳﺍ ﺮﺑ
ﻌﻣ ﻴ ﺭﺎ ﺗ ﺯﺍ ﻱﺮﻳﻮﺼ ﮒﺮﺑ
ﺎﻫ ﻱ ﺭﺎﻤﻴﺑ
ﻪﺟﺭﺩ ﺎﺑ ﻲﮔﺩﻮﻟﺁ ﻱﺎﻫ ۰
ﺎﺗ ۹ ، ﺍ ﺮﻔﺻ ﻥﺁ ﺭﺩ ﻪﮐ ﻳ
ﻦﻤ ﻳ ﺎ
ﻭ ﻢﺋﻼﻋ ﺪﻗﺎﻓ ۹
ﮒﺮﺑ ﹰﻼﻣﺎﮐ ﺖﺳﺍ ﻩﺩﺮﻣ ﻪﺟﺭﺩ ﺮﻫ ﻱﺍﺮﺑ ﻭ
ﻩﺪﺷ ﺮﻛﺫ ﮒﺮﺑ ﺭﺎﻤﻴﺑ ﺢﻄﺳ ﺪﺻﺭﺩ ﻲﮔﺩﻮﻟﺁ (Seebold et
al., 2004) ﻌﺗ ،
ﻴﻴ ﺪﺷ ﻦ . ﺪﻌﺑ ﺯﺍ ﺯﻭﺮﺑ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﻫ ﻱ ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ ﻱﺎﻫﺎﺸﻧ ﻱﻭﺭ
ﻪﻳﺎﻣ ﻲﻧﺯ ﺗ ﻱﺍﺮﺑ ﻩﺪﺷ ﭺﺭﺎﻗ ،ﺦﮐ ﻝﻮﺻﺍ ﻞﻴﻤﮑ
ﺖﻓﺎﺑ ﺯﺍ ﹰﺍﺩﺪﺠﻣ ﺎﻫ
ﻱ ﺑ ﻴ ﻂﻴﺤﻣ ﻱﻭﺭ ﺭﺎﻤ ﻲﻳﺍﺬﻏ
PDA
ﺻﻮﺼﺧ ﻭ ﻱﺯﺎﺳﺍﺪﺟ ﻴ
ﺭ ﺕﺎ ﻳ ﺘﺨ ﻲ ﻩﺪﺷ ﻲﻧﺯ ﻪﻳﺎﻣ ﭺﺭﺎﻗ ﺎﺑ ﻥﺁ
ﺎﻘﻣ ﻳ ﺪﺷ ﻪﺴ .
ﺎﺘﻧ
ﻳ ﺞ
ﺎﺘﻧ ﺱﺎﺳﺍ ﺮﺑ ﻳ
ﺑ ﺞ ﻪ ﺎﻣﺯﺁ ﺯﺍ ﻩﺪﻣﺁ ﺖﺳﺩ ﻳ
ﺛﺎﺗ ﺶ ﻴ ﺮ
ﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﻲ ﺖﻈﻠﻏ ﺎﻫ ﻱ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﺩﺍ ﻱ ﺯﺍ ﺱﻮﻔﻨﻓ
ﻭﺭ ﺪﺷﺭ ﻳ ﺸ ﻲ ﺑ ﻴ ﻝﻭﺪﺟ ﺭﺩ ﻪﮐ ﺮﮔﺭﺎﻤ ۱
ﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﻩﺪﺷ ﻩﺩ ﺪﻧﺍ .
ﺑ ﺯﺍ ﻴ ﺍ ﻦ ﻳ ﻦ ۵۰ ﺍﺪﺟ ﻳ ﻪ ﭺﺭﺎﻗ ﻞﻣﺎﻋ ﺑ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﺯﺍ
ﻥﺍﺭﺪﻧﺯﺎﻣ
، ۲۲ % ﺖﻈﻠﻏ ﺭﺩ ۴۰
، ۱۶ % ﺭﺩ ﺖﻈﻠﻏ ۶۰
، ۱۴
%
ﺖﻈﻠﻏ ﺭﺩ ۸۰
، ۱۴ % ﺖﻈﻠﻏ ﺭﺩ ۱۰۰
ﻭ ۱۲ % ﺖﻈﻠﻏ ﺭﺩ
۱۴۰ ﻣ ﻩﺩﺎﻣ ﺯﺍ ppm
ﺆ ﺍ ﻩﺮﺛ ﻳ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺪﻧﺩﻮﺑ ﺪﺷﺭ ﻪﺑ ﺭﺩﺎﻗ .
ﺎﺘﻧ ﻳ ﻩﺯﺍﺪﻧﺍ ﺞ ﮔ ﻴ ﺮ ﻱ ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﺪﺻﺭﺩ ﻦ ﻱ
ﺪﺷﺭ ﺯﺍ
ﻭﺭ ﻳ ﺸ ﻲ ﻠﮐ ﻴ ﻪ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ ﻧﺎﻣﺯ ﻞﺻﺍﻮﻓ ﺭﺩ ﻲ
۵
، ۷ ﻭ ۱۴ ﺯﻭﺭ
ﺭﺩ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ﺲﭘ ﺖﻈﻠﻏ
ﺎﻫ ﻱ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺩﺍ ﻱ ﺱﻮﻔﻨﻓ
ﻞﮑﺷ ﺭﺩ ﻪﮐ ۱
ﻣ ﻥﺎﺸﻧ ،ﺖﺳﺍ ﻩﺪﻣﺁ ﻲ
ﺎﻧﺍﻮﺗ ﻪﮐ ﺪﻫﺩ ﻲﻳ
ﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﻲ ﻭﺭ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ﻳ
ﺸ ﻲ ﺑ ﻴ ﺍ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﮔﺭﺎﻤ ﻳ
ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ،
ﻢﻫﺩﺭﺎﻬﭼ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ )
ﻧﺎﻣﺯ ﻲ ﭺﺭﺎﻗ ﻪﮐ ﻚﺘﺸﺗ
ﺮﺘﭘ ﻱ ﺍﺭ ﺪﻫﺎﺷ
ﺩﺮﮐ ﺮﭘ ( ﻢﺠﻨﭘ ﻭ ﻢﺘﻔﻫ ﺯﻭﺭ ﺯﺍ ﺖﺳﺍ ﺮﺘﻤﮐ
.
ﻝﻭﺪﺟ ١
‐ ﺪﺻﺭﺩ ﻲﺸﻳﻭﺭ ﺪﺷﺭ ﻪﻳﺍﺪﺟ
ﺎﻫ ﻱ Pyricularia grisea ﻥﺎﺘﺳﺍ ﺯﺍ
ﺖﻈﻠﻏ ﺭﺩ ﺪﺷﺭ ﻪﺑ ﺭﺩﺎﻗ ﻥﺍﺭﺪﻧﺯﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻱﺎﻫ
ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ
ﻱﺩﺍ ﻲﻳﺍﺬﻏ ﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻁﻮﻠﺨﻣ ﺱﻮﻔﻨﻓ PDA
ﻲﻳﺍﺬﻏ ﻂﻴﺤﻣ ﺭﺩ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻱﺩﺍ ﺖﻈﻠﻏ ) PDA
ﻥﻮﻴﻠﻴﻣ ﺭﺩ ﺖﻤﺴﻗ ﻩﺮﺛﻮﻣ ﻩﺩﺎﻣ
(
۱۴۰ ۱۰۰ ۸۰ ۶۰ ۴۰ ۳۰ ۲۰ ۱۰ ۱
ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ
ﻖﻃﺎﻨﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻱﺭﺍﺩﺮﺑ ۰
۰ ۰ ۰ ۰ ۳۳/۳ ۶۶/۶ ۱۰۰ ۱۰۰* ۳ ﺮﻬﺸﻬﺑ
۰
۰ ۰ ۰ ۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱ ﺎﮑﻧ
۶ / ۱۶
۳۳/۳ ۳۳/۳ ۳۳/۳ ۵۰ ۶۶/۶ ۸۳/۳ ۱۰۰ ۱۰۰ ۶ ﻱﺭﺎﺳ ۰
۰ ۰ ۰ ۰ ۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱ ﻩﻮﮐﺩﺍﻮﺳ
۲۰
۲۰ ۲۰ ۲۰ ۲۰ ۸۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۵ ﺮﻬﺷ ﻢﺋﺎﻗ
۰
۰ ۰ ۰ ۰ ۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱ ﺭﺎﺒﻳﻮﺟ
۶ / ۶۶
۶۶/۶ ۶۶/۶ ۶۶/۶ ۶۶/۶ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۳ ﺮﺴﻠﺑﺎﺑ
۲ /
۲۲ ۲۲/۲ ۲۲/۲ ۳۳/۳ ۵۵/۵ ۷۷/۷ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۹ ﻞﺑﺎﺑ ۰
۰ ۰ ۰ ۰ ۵۷/۱ ۸۵/۷ ۱۰۰ ۱۰۰ ۷ ﻞﻣﺁ
۰
۰ ۰ ۰ ۰ ۰ ۶۶/۶ ۱۰۰ ۱۰۰ ۳ ﺩﺎﺑﺁﺩﻮﻤﺤﻣ
۰
۰ ۰ ۰ ۰ ۶۶/۶ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۳ ﺭﻮﻧ
۰
۰ ۰ ۰ ۰ ۵۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۲ ﺮﻬﺷﻮﻧ
۰
۰ ۰ ۰ ۰ ۰ ۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱ ﺱﻮﻟﺎﭼ
۰
۰ ۰ ۰ ۰ ۷۵ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۴ ﻦﺑﺎﮑﻨﺗ
۰
۰ ۰ ۰ ۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱ ﺮﺴﻣﺍﺭ
۱۲
۱۴ ۱۴ ۱۶ ۲۲ ۶۲ ۹۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۵۰ ﻞﮐ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻝﻭﺪﺟ ﺩﺍﺪﻋﺍ* ۳
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺭﺍﺮﻜﺗ ﻪﺑ ﻁﻮﺑﺮﻣ ﻪﮐ
ﺖﺳﺍ ﭺﺭﺎﻗ ﻪﻨﮔﺮﭘ ﺮﻄﻗ ﺪﺷﺭ ﺪﺻﺭﺩ .
۵۴
ﻪﻠﺠﻣ ﻲﮑﺷﺰﭙﻫﺎﻴﮔ ﺶﻧﺍﺩ ﻥﺍﺮﻳﺍ
ﻩﺭﻭﺩ ۴۰ ﻩﺭﺎﻤﺷ ، ۲ ، ۱۳۸۸
ﻱﺎﻫﻪﻳﺍﺪﺟ ﻲﺸﻳﻭﺭ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ﻲﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﺪﺻﺭﺩ ‐١ ﻞﮑﺷ Pyricularia grisea ﺖﻈﻠﻏ ﻂﺳﻮﺗ ﻥﺍﺭﺪﻧﺯﺎﻣ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﺯﺍ
ﻱﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﻱﺩﺍ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﺭﺩ ﺭﺩ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻧﺎﻣﺯ ﻞﺻﺍﻮﻓ
ﻲﻳﺍﺬﻏ ﻂﻴﺤﻣ )PDA
ﻩﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻑﺮﺣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﻱﺩﺍﺪﻋﺍ
ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ،ﺪﻧﺍ ﻩﺪﺷ ۱
% ﺪﻧﺭﺍﺪﻧ ﻱﺭﺍﺩ ﻲﻨﻌﻣ ﻑﻼﺘﺧﺍ .(
ﻌﺗ ﻴﻴ ﻦ ﺮﺛﺆﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﺩﺍ EC50
ﻱ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﺍﺮﺑ ﻱ ﻠﮐ ﻴ ﻪ
ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ ﺭﺩ ﻧﺎﻣﺯ ﻞﺻﺍﻮﻓ ﻲ
۵
، ۷ ﻭ ۱۴ ﻪﮐ ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ،ﺯﻭﺭ
ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﺍ ﻦ ﻳ ﻢﺠﻨﭘ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﺺﺧﺎﺷ ﻦ ۸
/ ۴
، ﻢﺘﻔﻫ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ
۶ / ۴ ﻢﻫﺩﺭﺎﻬﭼ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﻭ ۶
/ ۸ ﺪﺑ ،ﺖﺳﺍ ppm ﻳ ﻨﻌﻣ ﻦ ﻲ ﻪﮐ
ﻧﻻﻮﻃ ﺎﺑ ﻲ ﺱﺎﻤﺗ ﻥﺎﻣﺯ ﻥﺪﺷ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﺑ ﺎﺑ ﻴ ﺍ ﺮﮔﺭﺎﻤ ﻳ ﻦ
ﺍﺰﻓﺍ ﺺﺧﺎﺷ ﻳ
ﻣ ﺶ ﻲ ﻳ ﺪﺑﺎ . ﻞﮑﺷ ﺭﺩ ﻪﮐ ﺭﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ۲
ﻥﺎﺸﻧ
ﺍ ،ﺖﺳﺍ ﻩﺪﺷ ﻩﺩﺍﺩ ﻳ
ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﺖﻈﻠﻏ ﻦ ﺑ ﻢﻫﺩﺭﺎﻬﭼ
ﻴ ﺯﺍ ﺮﺘﺸ
ﺎﻫﺯﻭﺭ ﻱ ﺍ ﺎﺑ ﻭ ﻩﺩﻮﺑ ﻢﺘﻔﻫ ﻭ ﻢﺠﻨﭘ ﻳ
ﻦ ۲ ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ﺯﻭﺭ ۱
%
ﻑﻼﺘﺧﺍ ﻨﻌﻣ ﻲ ﺭﺍﺩ ﻱ ﺩﺭﺍﺩ .
ﺎﺘﻧ ﻳ ﻩﺯﺍﺪﻧﺍ ﺞ ﮔ ﻴ ﺮ ﻱ ﻣ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﺪﺻﺭﺩ ﻦ ﻱ
ﺪﺷﺭ ﺯﺍ
ﻭﺭ ﻳ ﺸ ﻲ ﺍ ﻳ ﻦ ۱۱ ﺍﺪﺟ ﻳ ﺭﺩ ﻪ ۳ ﻧﺎﻣﺯ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻲ
ﺭﺩ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ﺲﭘ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﻫ ﻱ ﺮﺗ ﻱ ﺳ ﻴ ﻞﮑﺷ ﺭﺩ ﻪﮐ ﻝﻭﺯﻼﮑ ۳
،ﺖﺳﺍ ﻩﺪﻣﺁ
ﻣ ﻥﺎﺸﻧ ﻲ ﺍﺩﺯﺎﺑ ﺪﺻﺭﺩ ﻪﮐ ﺪﻫﺩ ﺭ
ﻱ ﻠﮐ ﺭﺩ ﭺﺭﺎﻗ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ﻴ
ﻪ
ﺖﻈﻠﻏ ﺑ ﻢﺘﻔﻫ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﺎﻫ ﻴ
ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﻭ ﻢﺠﻨﭘ ﺯﻭﺭ ﺯﺍ ﺮﺘﺸ
ﺑ ﻢﻫﺩﺭﺎﻬﭼ ﻴ
ﺖﺳﺍ ﻢﺘﻔﻫ ﺯﻭﺭ ﺯﺍ ﺮﺘﺸ .
ﻳ ﻨﻌ ﻲ ﺯﻭﺭ ﻱ ﻪﮐ
ﺑﻴ ﺑ ﺮﮔﺭﺎﻤ ﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﺩﺭﺍﺩ ﺍﺭ ﺪﺷﺭ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﻧ ﻴ ﺑ ﺰ ﻴ ﺮﺘﺸ ﻳ ﺮﺛﺍ ﻦ
ﺩﺭﺍﺩ ﺍﺭ . ﺎﺘﻧ ﻳ ﺎﻘﻣ ﺞ ﻳ ﻣ ﻪﺴ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﺪﺻﺭﺩ ﻦ ﻲ
ﺪﺷﺭ ﺯﺍ
ﺭ ﻲﺸﻳﻭ ﺑ ﻴ ﻧ ﺮﮔﺭﺎﻤ ﻴ ﺖﻈﻠﻏ ﺭﺩ ﺰ ﺎﻫ
ﻱ ﻣ ﺍ ﻒﻠﺘﺨ ﻳ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ
ﻣ ﻥﺎﺸﻧ ﻲ ﻪﮐ ﺪﻫﺩ ﻪﻳﺍﺪﺟ
ﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﺭﺩ ﺎﻫ
ﻱ ۲۰۰ ﻭ ۲۵۰
ﺭﺎﻣﺁ ﻅﺎﺤﻟ ﺯﺍ ﻢﻫ ﺎﺑ ﻢﻫﺩﺭﺎﻬﭼ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ppm ﻱ
ﺢﻄﺳ ﺭﺩ
۱ % ﻨﻌﻣ ﺕﻭﺎﻔﺗ ﻲ
ﺭﺍﺩ ﻱ ﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﺪﺻﺭﺩ ﻭ ﺪﻧﺭﺍﺪﻧ ﻲ
ﺪﺷﺭ ﺯﺍ
ﻠﮐ ﻴ ﻪ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﺭﺩ ۲۵۰
، ppm ۱۰۰ % ﺖﺳﺍ .
ﻱﺎﻫﻪﻳﺍﺪﺟ ﻱﺍﺮﺑ ﺱﻮﻔﻨﻓﻱﺩﺍ ﺶﮐﭺﺭﺎﻗEC50ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ‐٢ﻞﮑﺷ
Pyricularia grisea
ﺭﺩ ،ﻥﺍﺭﺪﻧﺯﺎﻣ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﺯﺍ ﻲﻧﺎﻣﺯ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻪﺳ
ﺭﺩ ﻲﻳﺍﺬﻏ ﻂﻴﺤﻣ )PDA
ﻩﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻑﺮﺣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﻱﺩﺍﺪﻋﺍ
ﻩﺪﺷ ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ،ﺪﻧﺍ ۱
% ﻲﻨﻌﻣ ﻑﻼﺘﺧﺍ ﺪﻧﺭﺍﺪﻧ ﻱﺭﺍﺩ
.(
۱۱ ﻲﺸﻳﻭﺭ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ﻲﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﺪﺻﺭﺩ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ‐٣ ﻞﮑﺷ ﺐﺨﺘﻨﻣ ﻪﻳﺍﺪﺟ
Pyricularia grisea
ﺖﻈﻠﻏ ﺭﺩ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻱﺎﻫ
ﻱﺮﺗ ﺭﺩ ﻝﻭﺯﻼﮑﻴﺳ ﺭﺩ ﻲﻧﺎﻣﺯ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻪﺳ
ﻲﻳﺍﺬﻏ ﻂﻴﺤﻣ
PDA
) ﻩﺪﺷ ﻩﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻑﺮﺣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﻱﺩﺍﺪﻋﺍ ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ،ﺪﻧﺍ
۱ %
ﻲﻨﻌﻣ ﻑﻼﺘﺧﺍ ﺪﻧﺭﺍﺪﻧ ﻱﺭﺍﺩ
.(
ﻝﻭﺪﺟ ٢
‐ ﺪﺻﺭﺩ ﺪﺷﺭ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ ﺐﺨﺘﻨﻣ ﻱ
Pyricularia grisea
ﺖﻈﻠﻏ ﺭﺩ ﺪﺷﺭ ﻪﺑ ﺭﺩﺎﻗ ،ﻥﺍﺭﺪﻧﺯﺎﻣ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﺯﺍ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻱﺎﻫ
ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺑ ﻁﻮﻠﺨﻣ ﻝﻭﺯﻼﮑﻴﺳ ﻱﺮﺗ ﻲﻳﺍﺬﻏ ﻂﻴﺤﻣ ﺎ
PDA
ﻲﻳﺍﺬﻏ ﻂﻴﺤﻣ ﺭﺩ ﻝﻭﺯﻼﮑﻴﺳ ﻱﺮﺗ ﺖﻈﻠﻏ ) PDA
ﻩﺮﺛﻮﻣ ﻩﺩﺎﻣ ppm (
۲۵۰ ۲۰۰ ۱۵۰ ۱۰۰ ۵۰
ﺩﺍﺪﻌﺗ
ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ
ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻱﺭﺍﺩﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ
۰
۰ ۳۳/۳ ۱۰۰ ۱۰۰ ۳ ﻱﺭﺎﺳ
۰ ۰ ۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱ ﺮﻬﺷ ﻢﺋﺎﻗ
۰ ۲۰ ۴۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۵ ﻞﺑﺎﺑ
۰ ۵۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۰۰ ۲ ﺮﺴﻠﺑﺎﺑ
۰ ۱۸/۱ ۴۵/۴ ۱۰۰ ۱۰۰ ۱۱ ﻞﮐ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻝﻭﺪﺟ ﺩﺍﺪﻋﺍ *
۳ ﻲﻣ ﺭﺍﺮﻜﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺖﺳﺍ ﭺﺭﺎﻗ ﺪﺷﺭ ﺪﺻﺭﺩ ﻪﺑ ﻁﻮﺑﺮﻣ ﻪﮐ .
ﻲﻠﻴﻠﺧ ﻥﺎﻳﺪﻬﻣ ﻥﺍﺭﺎﮑﻤﻫ ﻭ
: ﻪﻳﺍﺪﺟ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻱﺎﻫ
Pyricularia grisea
ﻪﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ...
۵۵
ﺗ ﺶﻳﺎﻣﺯﺁ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺄ
ﺖﻈﻠﻏ ﺮﻴﺛ ﭺﺭﺎﻗ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻱﺎﻫ
ﺶﮐ
ﺮﺑ ﻝﻭﺯﻼﮑﻴﺳ ﻱﺮﺗ ۱۱
ﻝﻭﺪﺟ ﺭﺩ ﻪﮐ ،ﭺﺭﺎﻗ ﻪﻳﺍﺪﺟ ۲
ﺖﻈﻠﻏ ﺭﺩ ﺎﻬﻧﺁ ﻡﺎﻤﺗ ﻪﮐ ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﻩﺪﺷ ﻩﺩﺭﻭﺁ ۲۵۰
ppm
ﻱﺮﺗ ﺺﻟﺎﺧ ﻩﺩﺎﻣ ﻝﻭﺯﻼﮑﻴﺳ
، ﻭ ﻩﺪﺷ ﻒﻗﻮﺘﻣ ﻥﺎﺷﺪﺷﺭ
ﭺﺭﺎﻗ ﻦﻳﺍ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﺘﻣﻭﺎﻘﻣ ﺪﻧﺭﺍﺪﻧ ﺶﮐ
.
ﻌﺗ ﻴﻴ ﻦ ﺮﺗ EC50 ﻱ ﺳ ﻴ ﺍﺮﺑ ﻝﻭﺯﻼﮑ ﻱ
ﺍ ﻳ ﻦ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ ﺭﺩ
ﻧﺎﻣﺯ ﻞﺻﺍﻮﻓ ﻲ
۵
، ۷ ﻭ ۱۴ ﻣ ﻪﮐ ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ،ﺯﻭﺭ ﻴ
ﮕﻧﺎ ﻴ ﺍ ﻦ ﻳ ﻦ
ﻢﺠﻨﭘ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﺺﺧﺎﺷ ۷
/ ۸۳ ﻢﻫﺩﺭﺎﻬﭼ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﻭ ۲
/ ۶۴
ﺖﺳﺍ ppm . ﺪﺑ ﻳ ﻨﻌﻣ ﻦ ﻲ ﺘﻗﻭ ﻪﮐ ﻲ ﻧﺎﻣﺯ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻲ
ﺱﺎﻤﺗ
ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺑ ﻭ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻧﻻﻮﻃ ﺮﮔ ﻲ ﺮﺗ ﻲﻣ ﺩﻮﺷ ﺍ ﻳ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﻦ
ﻣ ﻲ ﻳ ﺪﺑﺎ . ﻞﮑﺷ ۴ ﻣ ﻥﺎﺸﻧ ﻲ ﻣ ﻪﮐ ﺪﻫﺩ ﻴ
ﮕﻧﺎ ﻴ ﻦ EC50
ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ ﺯﻭﺭ ﺯﺍ ﻢﺘﻔﻫ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﻟﻭ ﺖﺳﺍ ﺮﺘﻤﮐ ﻢﺠﻨﭘ
ﻲ ﺍ ﻳ ﻦ
ﺭﺎﻣﺁ ﻅﺎﺤﻟ ﺯﺍ ﻭﺩ ﻱ
ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ۱
% ﻨﻌﻣ ﺕﻭﺎﻔﺗ ﻢﻫ ﺎﺑ ﻲ
ﺭﺍﺩ ﻱ
ﻟﻭ ﺪﻧﺭﺍﺪﻧ ﻲ ﻣ ﺩﺪﻋ ﻢﻫﺩﺭﺎﻬﭼ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﻴ
ﮕﻧﺎ ﻴ ﺕﺭﻮﺻ ﻪﺑ ﻦ
ﻨﻌﻣ ﻲ ﺭﺍﺩ ﻱ ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻲ
ﻳ ﺪﺑﺎ .
ﺎﺘﻧ ﻳ ﺣ ﺞ ﺎﻣﺯﺁ ﺯﺍ ﻞﺻﺎ ﻳ
ﺗ ﺶ ﺄ ﺛ ﻴ ﺮ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺎﻫ ﺮﺑ ﺑﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ
ﺖﺳﻼﺑ ﺯﺍ ﻞﺻﺎﺣ ، ۲
ﺍﺪﺟ ﻳ ﻭ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻪ ۱
ﺍﺪﺟ ﻳ ﻪﺑ ﺱﺎﺴﺣ ﻪ
ﺩﺍ ﻱ ﻝﻭﺪﺟ ﺭﺩ ﻪﮐ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﺭﺩ ﺱﻮﻔﻨﻓ ۳
ﻥﺎﺸﻧ ،ﺖﺳﺍ ﻩﺪﻣﺁ
ﺗﻭﺎﻔﺗ ﻪﮐ ﺩﺍﺩ ﻲ
ﺑ ﻴ ﺑ ﻦ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﺪﭘ ﻳ ﻂﺳﻮﺗ ﻩﺪﻣﺁ ﺪ ﻪﻳﺍﺪﺟ
ﺎﻫ ﻱ
ﺩﺍ ﻪﺑ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻭ ﺱﺎﺴﺣ ﻱ
ﺑ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻴ ﺩﻮﺟﻭ ﺪﻫﺎﺷ ﺭﺩ ﺮﮔﺭﺎﻤ
،ﺩﺭﺍﺪﻧ ﺍ ﻦﻤﺿ ﻳ ﺍﺮﺑ ﻪﮑﻨ ﻱ ۲ ﺍﺪﺟ ﻳ ﺩﺍ ﻪﺑ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻪ ﻱ
،ﺱﻮﻔﻨﻓ
ﺍ ﺩﺮﺑﺭﺎﮐ ﻳ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﺴﻧﺍﻮﺘﻧ ﻲ
ﺭﺍﺩ ﻱ ﺭﺩ
ﺎﻘﻣ ﻳ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴ )
ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﻥﻭﺪﺑ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﺎﻫ ( ﺭﺩ
ﺑﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﻟﻭ ،ﺩﺭﻭﺁ ﺩﻮﺟﻮﺑ ﻲ
ﺮﺗ ﻱ ﺳ ﻴ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ ﻝﻭﺯﻼﮑ
ﻨﻌﻣ ﻲ ﺭﺍﺩ ﻱ ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ۱
% ﺑﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﻡﺎﻤﺗ ﺭﻮﻀﺣ ﺭﺩ ﺍﺭ
ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ ﺩﺍﺩ ﺶﻫﺎﮐ .
ﺍﺪﺟ ﺩﺭﻮﻣ ﺭﺩ ﻳ
ﻧ ﺱﺎﺴﺣ ﻪ ﻴ
ﺰ
ﺩﺍ ﻱ ﻔﻨﻓ ﻨﻌﻣ ﺭﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﺴﻧﺍﻮﺗ ﺱﻮ ﻲ
ﺭﺍﺩ ﻱ ﺎﻘﻣ ﺭﺩ ﻳ ﺎﺑ ﻪﺴ
ﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﻟﻭ ﺪﻫﺩ ﺶﻫﺎﮐ ﺍﺭ ﻲ
ﺮﺗ ﻱ ﺳ ﻴ ﺑ ﻝﻭﺯﻼﮑ ﻴ ﺯﺍ ﺶ
ﺭﺩ ﻥﺁ ﺑ ﻝﺮﺘﻨﮐ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﺩﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ )
ﻞﮑﺷ ۵ .(
ﺻﻮﺼﺧ ﻴ ﺕﺎ
ﺭ ﻳ ﺘﺨ ﻲ ﺯﺍ ﻩﺪﺷ ﺍﺪﺟ ﭺﺭﺎﻗ ﻪﺗﻮﺑ
ﺎﻫ ﻱ ﺑ ﻴ ﭺﺭﺎﻗ ﺎﺑ ﺭﺎﻤ ﻪﻳﺎﻣ
ﻲﻧﺯ
ﺖﺷﺍﺩ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﻩﺪﺷ
.
ﻪﻳﺍﺪﺟ ۱۱ ﻱﺍﺮﺑ ﻝﻭﺯﻼﮑﻴﺳ ﻱﺮﺗ EC50 ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ‐٤ ﻞﮑﺷ ﻣ ﺐﺨﺘﻨ
Pyricularia grisea
ﺭﺩ ﺭﺩ ﻲﻧﺎﻣﺯ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻪﺳ ﻂﻴﺤﻣ
ﻲﻳﺍﺬﻏ )PDA
ﻩﺪﺷ ﻩﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻑﺮﺣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﻱﺩﺍﺪﻋﺍ ،ﺪﻧﺍ
ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ۱ % ﻲﻨﻌﻣ ﻑﻼﺘﺧﺍ ﺪﻧﺭﺍﺪﻧ ﻱﺭﺍﺩ
.(
ﺚﺤﺑ
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﺘﻧ
ﻳ ﺎﻣﺯﺁ ﺯﺍ ﻩﺪﻣﺁ ﺖﺳﺪﺑ ﺞ ﻳ
ﺛﺎﺗ ﺶ ﻴ ﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﺮ ﻲ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﻫ ﻱ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺩﺍ ﻱ ﻭﺭ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻳ
ﺸ ﻲ
ﺑﻴ ﺮﮔﺭﺎﻤ ﻼﺑ ﺞﻧﺮﺑ ﺖﺳ ﺖﺸﮐ ﻂﻴﺤﻣ ﺭﺩ
ﻭPDA ﻌﻣ ﻴ ﻪﺋﺍﺭﺍ ﺭﺎ
ﻮﺳ ﺯﺍ ﻩﺪﺷ ﻱ
Padasht-Dehkaei & Sharifi-Tehrani
(2003) ، ﺯﺍ ﻪﻛ ﺑ ﻴ ﻦ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﻱﺎﻫ ﺍ ﻳ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﺭﺩ ﭺﺭﺎﻗ ﻦ
ﮔ ﻴ
،ﻥﻼ ۶۶ % ﺍﺭ ،ﺱﺎﺴﺣ ۱۸
% ﻧ ﻴ ﻪﻤ ،ﺱﺎﺴﺣ ۱۲
%
ﻧﻴ ﻪﻤ ﻭ ﻡﻭﺎﻘﻣ ۴ % ﺵﺭﺍﺰﮔ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﺩﺮﻛ
ﻩ ﺪﻧﺍ
، ۳۴ % ﻪﻳﺍﺪﺟ ﻱﺎﻫ
ﻥﺎﺘﺳﺍ ﻥﺍﺭﺪﻧﺯﺎﻣ ،ﺱﺎﺴﺣ
۲۲ % ﻧ ﻴ ﻪﻤ ﺱﺎﺴﺣ ، ۳۰ %
ﻧﻴ ﻪﻤ ﻭ ﻡﻭﺎﻘﻣ ۱۴ % ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻡﻭﺎﻘﻣ .
ﻪﻳﺍﺪﺟ ﻱﺎﻫ ﻧ ﻴ ﻪﻤ ﻭ ﻡﻭﺎﻘﻣ
ﺍ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻳ ﺑ ﻦ ﻴ ﻪﻣﻮﺣ ﺞﻧﺮﺑ ﻉﺭﺍﺰﻣ ﺯﺍ ﺮﮔﺭﺎﻤ ﻥﺎﺘﺳﺮﻬﺷ
ﺎﻫ ﻱ
ﺭﺎﺳ ﻱ
، ﻢﺋﺎﻗ ﺮﻬﺷ
، ﺪﻧﺩﻮﺑ ﺮﺴﻠﺑﺎﺑ ﻭ ﻞﺑﺎﺑ .
ﺍ ﻪﺑ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﻳ
ﻦ
ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﻝﺎﺳ ﺭﺩ ﺭﺎﺑ ﻦﻴﻟﻭﺍ ۱۹۷۶
ﻦﭘﺍﮊ ﺯﺍ (Yoshino,
1988) ﺎﺳ ﺯﺍ ﺲﭙﺳ ﻭ ﻳ
ﺎﻫﺭﻮﺸﮐ ﺮ (Katagiri et al., 1980;
Nene & Thapliyal, 1993; Viswanathn
&Narayanasamy, 1992; Maria, 1988) ﻩﺪﺷ ﺵﺭﺍﺰﮔ
ﺖﺳﺍ .
ﻝﻭﺪﺟ ٣
‐ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﻱﺩﺍ ﻱﺎﻫ ﻱﺮﺗ ﻭ ﺱﻮﻔﻨﻓ ،ﻡﺭﺎﻃ ﻢﻗﺭ ﺭﺩ ﺞﻧﺮﺑ ﺖﺳﻼﺑ ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ ﺮﺑ ﻝﻭﺯﻼﮑﻴﺳ
ﺯﺍ ﻞﺻﺎﺣ ۲ ﻭ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻪﻳﺍﺪﺟ ۱
ﻱﺩﺍ ﻪﺑ ﺱﺎﺴﺣ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﺭﺩ ﺱﻮﻔﻨﻓ
ﮒﺮﺑ ﻩﺩﻮﻟﺁ ﺢﻄﺳ (%)
ﺭﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻪﻳﺍﺪﺟ
ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻱﺩﺍ
) ﻞﺑﺎﺑ ﻱﻼﻜﻳﺯﺮﻣ ﺯﺍ (
ﻪﺑ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻱﺩﺍ
) ﺮﺴﻠﺑﺎﺑ ﺩﻭﺮﻴﻣ ﺯﺍ (
ﻪﺑ ﺱﺎﺴﺣ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻱﺩﺍ
) ﺱﻮﻟﺎﭼ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺯﺍ (
ﺪﻫﺎﺷ
* ۶۸a ۶۳ a
۶۵ a
ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻱﺩﺍ
۵۶a ۵۵ a
۳۱ b
ﻝﻭﺯﻼﮑﻴﺳ ﻱﺮﺗ
۱۶b ۱۷ b
۱۱ c
ﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻑﺮﺣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﻱﺩﺍﺪﻋﺍ *
ﺢﻄﺳ ﺭﺩ ،ﺪﻧﺍ ﻩﺪﺷ ﻩﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸ ۱
% ﺪﻧﺭﺍﺪﻧ ﻱﺭﺍﺩ ﻲﻨﻌﻣ ﻑﻼﺘﺧﺍ .
۵۶
ﻪﻠﺠﻣ ﻲﮑﺷﺰﭙﻫﺎﻴﮔ ﺶﻧﺍﺩ ﻥﺍﺮﻳﺍ
ﻩﺭﻭﺩ ۴۰ ﻩﺭﺎﻤﺷ ، ۲ ، ۱۳۸۸
ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻱﺩﺍ ﻪﺑ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺎﺑ ﻡﺭﺎﻃ ﻢﻗﺭ ﺞﻧﺮﺑ ﮒﺮﺑ ﺭﺩ ﺖﺳﻼﺑ ﻪﺑ ﻩﺩﻮﻟﺁ ﺢﻄﺳ ‐٥ ﻞﮑﺷ
) ﺖﺳﺍﺭ ﻪﺑ ﭗﭼ ﺯﺍ (
:A
ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﻥﻭﺪﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ
، :B
ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻱﺩﺍ ﺎﺑ ﺭﺎﻤﻴﺗ
، :C
ﻝﻭﺯﻼﮑﻴﺳ ﻱﺮﺗ ﺎﺑ ﺭﺎﻤﻴﺗ .
ﺎﻘﻣ ﻳ ﻣ ﻪﺴ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﺪﺻﺭﺩ ﻦ ﻱ
ﻭﺭ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ﻳ
ﺸ ﻲ ﻭ
ﺩﺍEC50 ﻱ ﻧ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻴ ﻧﺎﻣﺯ ﻞﺻﺍﻮﻓ ﺭﺩ ﺰ ﻲ
۵ ﻭ ۷ ﻭ ۱۴ ﺯﻭﺭ
ﺮﺜﮐﺍﺪﺣ ﻪﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﻪﮐ ،ﻢﻫﺩﺭﺎﻬﭼ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﻪﮐ ﺪﻧﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﻭﺭ ﺪﺷﺭ ﻳ ﺸ ﻲ ﻣ ﺩﻮﺧ ﻲ ﺎﻧﺍﻮﺗ ،ﺪﺳﺭ ﻲﻳ
ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺯﺍ
ﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﻲ ﻭ ﺶﻫﺎﮐ ﻥﺁ ﺑ ﻥﺁ EC50
ﻴ ﺎﻫﺯﻭﺭ ﺯﺍ ﺮﺘﺸ ﻱ
ﺍ ،ﺖﺳﺍ ﻞﺒﻗ ﻳ
ﻨﻌﻣ ﻥﺍﺪﺑ ﻦ ﻲ
ﺖﺳﺍ ﺍ ﻪﮐ ﻳ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺭﺩ ﺎﻬﻨﺗ
ﻃ ﻲ ﺎﻫﺯﻭﺭ ﻱ ﻘﺘﺴﻣ ﺱﺎﻤﺗ ﻝﻭﺍ ﻴ
ﺑ ﺎﺑ ﻢ ﻴ ﺛﺄﺗ ﺮﺜﮐﺍﺪﺣ ،ﺮﮔﺭﺎﻤ ﻴ
ﺮ
ﺭﺪﺗ ﻪﺑ ﻭ ﺩﺭﺍﺩ ﻥﺁ ﺮﺑ ﺍﺭ ﻳ
ﻪﺘﺳﺎﮐ ﻥﺁ ﺮﺛﺍ ﺯﺍ ﺞ ﻲﻣ
ﺩﻮﺷ ﻭ
ﻧﺎﻣﺯ ﻲ ﺑ ﻪﮐ ﻴ ﻣ ﺩﻮﺧ ﺪﺷﺭ ﺮﺜﮐﺍﺪﺣ ﻪﺑ ﺮﮔﺭﺎﻤ ﻲ
ﺮﺘﻤﮐ ﺪﺳﺭ ﻳ
ﻦ
ﺍﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺩﺭﺍﺩ ﺍﺭ ﺮﺛﺍ ﻳ
ﺎﭘ ﻦ ﻳ ﺭﺍﺪ ﻱ ﺤﻣ ﺭﺩ ﻥﺁ ﻴ
ﺖﺳﺍ ﻢﮐ ﻂ .
ﺍﻳ ﻦ
ﺯﺍ ﺖﻟﺎﺣ ۳ ﻣ ﻪﺒﻨﺟ ﻲ ﺰﻣ ﺭﺩ ﺪﻧﺍﻮﺗ ﻤﻫﺍ ﺰﺋﺎﺣ ﻪﻋﺭ
ﻴ ﺪﺷﺎﺑ ﺖ
ﺍ ﻝﻭﺍ ﻳ ﺷﺎﭙﻤﺳ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻪﮑﻨ ﻲ
ﺍ ﻪﻋﺭﺰﻣ ﺭﺩ ﻥﺁ ﻳ
ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ
ﺫﻮﻔﻧ ﻱ ﻏ ، ﻴ ﺳﺮ ﻴ ﻤﺘﺴ ﻴ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ ﺱﺎﻤﺗ ﺭﺩ ﻥﺎﻣﺯ ﺎﺗ ﮏ ﺎﺑ
ﺑﻴ ﮔ ﺖﻓﺎﺑ ﺭﺩ ﺮﻘﺘﺴﻣ ﺮﮔﺭﺎﻤ ﻴ
ﺪﻫﺪﺑ ﺖﺳﺩ ﺯﺍ ﺍﺭ ﺩﻮﺧ ﺮﺛﺍ ﻩﺎ
،
ﺍ ﻡﻭﺩ ﻳ ﻃ ﺭﺩ ﻪﮑﻨ ﻲ
ﺍ ﻳ ﺍﺮﺷ ﺮﺛﺍ ﺭﺩ ﺖﺳﺍ ﻦﮑﻤﻣ ﺕﺪﻣ ﻦ ﻳ
ﻂ
ﺤﻣ ﻴ ﻄ ﻲ ﮔﺪﻧﺭﺎﺑ ﻪﻠﻤﺟ ﺯﺍ ﻲ
ﻥﺍﺭﺪﻧﺯﺎﻣ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﺭﺩ ﻪﮐ ، ﻃ ﺭﺩ
ﻲ
ﺪﭘ ﺞﻧﺮﺑ ﺪﺷﺭ ﻞﺼﻓ ﻳ
ﻟﻭﺍﺪﺘﻣ ﻩﺪ ﻲ
ﮔ ﺢﻄﺳ ﺯﺍ ،ﺖﺳﺍ ﻴ
ﻩﺎ
ﺍ ﻭ ﺩﻮﺷ ﻪﺘﺴﺷ ﻳ
ﺒﻠﻄﻣ ﻥﺎﻤﻫ ﻦ ﻲ
ﻧ ﻥﺍﺯﺭﻭﺎﺸﮐ ﻪﮐ ﺖﺳﺍ ﻴ
ﺰ
ﺷﺎﭙﻤﺳ ﻪﮐ ﺪﻧﺍ ﻩﺩﻮﻤﻧ ﺯﺍﺮﺑﺍ ﻲ
ﺍ ﺎﺑ ﻳ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺛﺄﺗ ﻴ ﺭﺩ ﻡﺯﻻ ﺮ
ﮔﻮﻠﺟ ﻴ ﺮ ﻱ ﺷ ﺯﺍ ﻴ ﺑ ﻉﻮ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﺩﺭﺍﺪﻧ ﺍﺭ
، ﺍ ﻡﻮﺳ ﻳ ﺎﭘ ﻪﮑﻨ ﻳ ﺭﺍﺪ ﻱ
ﺍ ﻢﮐ ﻳ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﻏ ﻴ ﺳﺮ ﻴ ﻤﺘﺴ ﻴ ﺤﻣ ﺭﺩ ﮏ ﻴ
ﻧ ،ﻂ ﻴ ﺭﺍﺮﮑﺗ ﻪﺑ ﺯﺎ
ﭙﻤﺳ ﺷﺎ ﻲ ﺍﺰﻓﺍ ﺍﺮﻧﺁ ﻂﺳﻮﺗ ﻳ
ﻣ ﺶ ﻲ ﻭ ﺪﻫﺩ ﺪﺑ ﻳ ﺗﺮﺗ ﻦ ﻴ ﺪﻧﻭﺭ ﺐ
ﺑ ﺭﺩ ﻥﺁ ﻪﺑ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺵﺮﺘﺴﮔ ﻭ ﺯﻭﺮﺑ ﻴ
ﺮﺴﺗ ﺮﮔﺭﺎﻤ ﻳ
ﻊ
ﻲﻣ ﺩﻮﺷ ) Brent, 1995 .(
ﻮﺳ ﺯﺍ ﻱ ﺩ ﻳ ﺍ ﺮﮕ ﻳ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ
ﻧﺎﻬﺟ ﺖﺷﺍﺪﻬﺑ ﻥﺎﻣﺯﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻲ
ﺴﺑ ﻡﻮﻤﺳ ﻩﻭﺮﮔ ﺭﺩ ﻴ
ﺭﺎ
ﺍﺮﺑ ﮎﺎﻧﺮﻄﺧ ﻱ
ﻪﻘﺒﻃ ﻥﺍﺭﺍﺪﻧﺎﺘﺴﭘ ﻭ ﻥﺎﺴﻧﺍ ﺪﻨﺑ
ﻱ ﻪﺑ ﻭ ﻩﺪﺷ
ﻤﻫ ﻴ ﻟﺩ ﻦ ﻴ ﮕﻧﺍ ﺭﺩ ﻥﻮﻨﮐﺎﺗ ﻢﻫ ﻞ ﺳﺮﻧ ﺖﺒﺛ ﻪﺑ ﻥﺎﺘﺴﻠ
ﻴ ﻩﺪ ﺖﺳﺍ
) Pasquereau, 1994 .(
ﺎﻘﻣ ﻳ ﻣ ﻪﺴ ﻴ ﮕﻧﺎ ﻴ ﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﺪﺻﺭﺩ ﻦ ﻱ
ﻭﺭ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ﻳ
ﺸ ﻲ ﻭ
ﭺﺭﺎﻗ EC50 ﺶﮐ ﺳ ﻴ ﻤﺘﺴ ﻴ ﺮﺗ ﮏ ﻱ ﺳ ﻴ ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﻝﻭﺯﻼﮑ
ﺎﻧﺍﻮﺗ ﻪﮐ ﻲﻳ ﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﻲ
ﻭﺭ ﺪﺷﺭ ﺯﺍ ﻥﺁ ﻳ
ﺸ ﻲ ﺑ ﻴ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﺮﮔﺭﺎﻤ
ﻢﺘﻔﻫ ﺑﻴ ﺑ ﻢﻫﺩﺭﺎﻬﭼ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﻭ ﻢﺠﻨﭘ ﺯﺍ ﺶ ﻴ
ﻢﺘﻔﻫ ﺯﺍ ﺶ
ﻭ ﺖﺳﺍ ﺩﺭﺎﻬﭼ ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﻥﺁ EC50
ﺑ ﻪﮐ ،ﻢﻫ ﻴ
ﻪﺑ ﺮﮔﺭﺎﻤ
ﻭﺭ ﺪﺷﺭ ﺮﺜﮐﺍﺪﺣ ﻳ
ﺸ ﻲ ﻣ ﺩﻮﺧ ﻲ ﺎﺳ ﺯﺍ ﺮﺘﻤﮐ ،ﺪﺳﺭ ﻳ
ﺎﻫﺯﻭﺭ ﺮ
ﺍﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺖﺳﺍ ﻳ
ﺍ ﺮﺛﺍ ،ﻦ ﻳ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺩﺍ ﻑﻼﺧﺮﺑ ﻱ
ﺱﻮﻔﻨﻓ
ﺍ ﻦﻤﺿ ﻳ ﺎﻫﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﻪﮑﻨ ﻱ
ﻥﺎﻣﺯ ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﻭ ﺖﺳﺍ ﻞﻣﺎﮐ ﻝﻭﺍ
ﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﭺﺭﺎﻗ ﻴ
ﺭﺎﻤ ﻱ ﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ ﺭﺩﺎﻗ ﻴ
ﺯﺍ ،ﺩﻮﺑ ﺪﻫﺍﻮﺨﻧ ﺩﺪﺠﻣ ﺖ
ﺎﭘ ﻳ ﺭﺍﺪ ﻱ ﻓﺎﮐ ﻲ ﺍﺮﺑ ﻱ ﮔﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑ ﻲ
ﺑ ﻴ ﻣﺯ ﺭﺩ ﺮﮔﺭﺎﻤ ﺮﺜﮐﺍﺪﺣ ﻥﺎ
ﻭﺭ ﺪﺷﺭ ﻳ ﺸ ﻲ ﺎﺑ ﻥﺁ ﺩﺭﺍﺩ ﺮﺘﻤﮐ EC50
. ﺍﺮﺑﺎﻨﺑ ﻳ ﻪﮐ ﺎﺠﻧﺁ ﺯﺍ ﻦ
ﺍﻳ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺳ ﻴ ﻤﺘﺴ ﻴ ﻪﻋﺭﺰﻣ ﺭﺩ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺯﺍ ﺲﭘ ،ﺖﺳﺍ ﮏ
ﺎﻬﺘﻓﺎﺑ ﺏﺬﺟ ﻱ
ﮔ ﻴ ﻩﺎ ﻲﻣ ﺩﻮﺷ ﮔﻮﻠﺟ ﺎﺑ ﻭ ﻴ
ﺮ ﻱ ﮑﺸﺗ ﺯﺍ ﻴ ﻞ
ﻧﻼﻣ ﻴ ﺭﻮﺳﺮﭘﺍ ﺭﺩ ﻦ ﻳ
ﺍ ﻡﻮ ﻳ ﺫﻮﻔﻧ ﺯﺍ ﭺﺭﺎﻗ ﻦ ﮒﺎﻫ
ﺎﻫ ﻱ ﻪﺑ ﻥﺁ
ﺖﻓﺎﺑ ﺎﻫ ﻱ ﮔﻮﻠﺟ ﻢﻟﺎﺳ ﻴ
ﺮ ﻱ ﻮﺸﺑﺁ ﺮﻄﺧ ،ﻩﺩﺮﮐ ﻲﻳ
ﺮﺛﺍ ﺭﺩ ﻥﺁ
ﮔﺪﻧﺭﺎﺑ ﻲ ﺭﺩ ﻃ ﻲ ﻨﭽﻤﻫ ،ﺖﺳﺍ ﻢﮐ ﺪﺷﺭ ﻞﺼﻓ ﻴ
ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ ﻦ
ﺑ ﺎﺑ ﻴ ﺖﻓﺎﺑ ﺭﺩ ﺮﻘﺘﺴﻣ ﺮﮔﺭﺎﻤ ﺎﻫ
ﻱ ﺑ ﻴ ﺭﺍﺮﻗ ﺱﺎﻤﺗ ﺭﺩ ﺭﺎﻤ
ﻣ ﻲ ﮔ ﻴ ﻣ ﺯﺎﺑ ﺍﺮﻧﺁ ﺪﺷﺭ ﻭ ﺩﺮ ﻲ
ﺍ ﻡﺎﺠﻧﺍﺮﺳ ﻭ ﺩﺭﺍﺩ ﻳ
ﺎﺑ ﻪﮑﻨ
ﺖﻓﺎﺑ ﺭﺩ ﺖﮐﺮﺣ ﺎﻫ
ﻱ ﮔ ﻴ ﻫﺎ ﻲ ﺎﭘ ﻭ ﻳ ﺭﺍﺪ ﻱ ﺒﺳﺎﻨﻣ ﻲ ﺩﺭﺍﺩ ﻪﮐ
ﻧﻴ ﺷﺎﭙﻤﺳ ﻪﺑ ﺯﺎ ﻲ
ﺑ ﺯﺍ ﺍﺭ ﺩﺪﺠﻣ ﻴ
ﺯﻭﺮﺑ ﻥﺎﮑﻣﺍ ﻭ ﻩﺩﺮﺑ ﻦ
ﺁ ﺮﺑﺍﺮﺑ ﺭﺩ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺖﺳﺍ ﻢﮐ ﻥ
(Brent & Hollomon,
1998) . ﺪﺑ ﻳ ﺗﺮﺗ ﻦ ﻴ ﺍ ﺩﺮﺑﺭﺎﮐ ﺐ ﻳ
ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺮﻈﻧ ﺯﺍ ﻢﻫ
ﺩﺎﺼﺘﻗﺍ ﻱ ﺍﺮﺑ ﻱ ﺩﺍ ﺯﺍ ﺮﺗ ﻪﻓﺮﺻ ﻪﺑ ﻥﻭﺮﻘﻣ ﻥﺍﺯﺭﻭﺎﺸﮐ ﻱ
ﻢﻫ ﻭ ﺖﺳﺍ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻱﺍﺮﺑ ﻥﺁ ﺮﻄﺧ
ﺤﻣ ﻴ ﺯ ﻂ ﻳ ﻭ ﻥﺎﺴﻧﺍ ،ﺖﺴ
ﻥﺍﺭﺍﺪﻧﺎﺘﺴﭘ ﻢﻛ
ﺖﺳﺍ ) Pasquereau, 1994 .(
ﻲﻠﻴﻠﺧ ﻥﺎﻳﺪﻬﻣ ﻥﺍﺭﺎﮑﻤﻫ ﻭ
: ﻪﻳﺍﺪﺟ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻱﺎﻫ
Pyricularia grisea
ﻪﺑ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ...
۵۷
ﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻳ
ﺍ ﺯﺍ ﻩﺪﻣﺁ ﺖﺳﺪﺑ ﺞ ﻳ
ﻘﺤﺗ ﻦ ﻴ ﻖ ﺕﺎﺒﺛﺍ ﻭ
ﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺩﻮﺟﻭ ﻴ
ﺭﺎﻤ ﻱ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺞﻧﺮﺑ ﺖﺳﻼﺑ
ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺩﺍ ﻱ ﻥﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻪﻣﻮﺣ ﻉﺭﺍﺰﻣ ﺭﺩ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﺎﻫ
ﻱ
ﺭﺎﺳ ﻱ ﺯﺍ ﻦﺘﺳﺎﮐ ﺖﻬﺟ ﺭﺩ ﻭ ﺮﺴﻠﺑﺎﺑ ﻭ ﻞﺑﺎﺑ ،ﺮﻬﺷ ﻢﺋﺎﻗ ،
ﺰﻫ ﻳ ﻪﻨ ﺎﻫ ﻱ ﻟﻮﺗ ﻴ ﺍ ﺭﺩ ﻥﺍﺯﺭﻭﺎﺸﮐ ﺪ ﻳ
ﺖﺳﺍ ﻡﺯﻻ ،ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦ
ﺍ ﻑﺮﺼﻣ ﻳ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺍ ﺭﺩ ﻳ ﺭﺩ ﻭ ﺩﺩﺮﮔ ﻒﻗﻮﺘﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻦ
ﺍﻳ ﺯﺍ ﻉﺭﺍﺰﻣ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﺮﺗ ﻱ ﺳ ﻴ ﻝﻭﺯﻼﮑ ﺾﺤﻣ ﻪﺑ ﺯﻭﺮﺑ
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻦﻴﻟﻭﺍ ﻱﺭﺎﻤﻴﺑ ﻱﺎﻫ
ﺍﺮﺑ ﻱ ﻝﺮﺘﻨﮐ ﻥﺁ ﺩﻮﺷ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ .
ﻀﻌﺑ ﺭﺩ ﻲ ﺎﻫﺭﻮﺸﮐ ﺯﺍ ﻱ
ﺩ ﻳ ﻟﻮﺗ ﺮﮕ ﻴ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺞﻧﺮﺑ ﻩﺪﻨﻨﮐ ﺪ
ﻦﭘﺍﮊ
، ﻧ ﻴ ﺍﺮﺑ ﺰ ﻱ ﮔﻮﻠﺟ ﻴ ﺮ ﻱ ﻪﺑ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺵﺮﺘﺴﮔ ﻭ ﺯﻭﺮﺑ ﺯﺍ
ﺍﻳ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﭺﺭﺎﻗ ﺭﺩ ﻴ
ﺭﺎﻤ ﻱ
، ﺷﺎﭙﻤﺳ ﺭﺍﺮﮑﺗ ﻲ
ﻭ
ﻑﺮﺼﻣ ﺑ ﻲ ﻭﺭ ﻳ ﻪ ﻡﻮﻤﺳ
، ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺎﻫ ﻱ ﺩ ﻳ ﺮﮕ ﻱ ) ﺯﺍ ﻪﻠﻤﺟ
ﺮﺗ ﻱ ﺳ ﻴ ﻝﻭﺯﻼﮑ ( ﺛﺄﺗ ﻩﻮﺤﻧ ﺮﻈﻧ ﺯﺍ ﻪﮐ ، ﻴ
ﺑ ﺮﺑ ﺮ ﻴ ﺏﺬﺟ ،ﺮﮔﺭﺎﻤ
ﺭﺩ ﺖﮐﺮﺣ ﻭ ﺖﻓﺎﺑ
ﺎﻫ ﻱ ﮔ ﻴ ﻫﺎ ﻲ ﺪﻨﺗﻭﺎﻔﺘﻣ
، ﻥﺍﺯﺭﻭﺎﺸﮐ ﻪﺑ
ﺻﻮﺗ ﻴ ﻪ ﻲﻣ ﺩﻮﺷ (Yoshino, 1988) .
ﺍﺮﺑ ﻱ ﮔﻮﻠﺟ ﻴ ﺮ ﻱ ﺍ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺯﻭﺮﺑ ﺯﺍ ﻳ
ﻦ
ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺎﺳ ﺭﺩ ﻳ ﺍ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺮ ﻳ
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻭ ﻥﺎﺘﺳﺍ ﻦ
ﺻﻮﺗ ﻴ ﻪ ﺎﻫ ﻱ Brent (1995) ، ﻣ ﻲ ﺍ ﻥﺍﻮﺗ ﻳ ﻦ ﭘ ﺍﺭ ﺩﺭﺍﻮﻣ ﻴ ﺩﺎﻬﻨﺸ
ﺩﺮﮐ :
۱ . ﻟﻮﺗ ﻭ ﻥﺍﺯﺭﻭﺎﺸﮐ ﻴ
ﺎﺒﻧ ﻥﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺪ ﻳ
ﺘﺴ ﻲ ﺛﺄﺗ ﺎﺑ ﻡﻮﻤﺳ ﺯﺍ ﻴ
ﺮ
ﻳ ﺪﻨﻨﮐ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺭﺮﮑﻣ ﺕﺭﻮﺻ ﻪﺑ ﻥﺎﺴﮑ .
ﺍﺮﺑ ﻱ ﻪﺑ
ﻧﺎﺳﺭ ﻞﻗﺍﺪﺣ ﻴ
ﺜﻨﺧ ﻭ ﻥﺪ ﻲ
ﺎﻫﺭﺎﺸﻓ ﻥﺩﺮﮐ ﻲﻳ
ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ﺍ ﻪﺑ
ﻳ ﺑ ﺭﺩ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﺩﺎﺠ ﻴ
ﺎﻫﺮﮔﺭﺎﻤ ﻲﻣ ﺩﻮﺷ ﺐﺳﺎﻨﻣ ، ﺮﺗ ﻳ ﻦ
ﻁﻮﻠﺨﻣ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﻩﺍﺭ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﺎﻫ ﻱ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺕﺍﺮﺛﺍ ﺎﺑ
ﺩ ﺷﺎﭙﻤﺳ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺭ ﻲ
ﺖﺳﺍ .
۲ . ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺤﺻ ﺖﻈﻠﻏ ﺭﺩ ﺍﺭ ﻴ
ﺻﻮﺗ ﺢ ﻴ ﻂﺳﻮﺗ ﻩﺪﺷ ﻪ
ﺯ ،ﺩﻮﺷ ﻑﺮﺼﻣ ﻩﺪﻧﺯﺎﺳ ﻪﻧﺎﺧﺭﺎﮐ ﻳ
ﺘﻗﻭ ﺍﺮ ﻲ ﺑ ﻴ ﺭﺩ ﺮﮔﺭﺎﻤ
ﻣ ﺭﺍﺮﻗ ﻩﺪﻧﺭﺍﺩﺯﺎﺑﺎﻧ ﺖﻈﻠﻏ ﺽﺮﻌﻣ ﻲ
ﮔ ﻴ ﺯﻭﺮﺑ ﻥﺎﮑﻣﺍ ،ﺩﺮ
ﻪﺑ ﺖﻣﻭﺎﻘﻣ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ ﻌﻤﺟ ﺭﺩ ﻴ ﺍﺰﻓﺍ ﻥﺁ ﺖ ﻳ
ﻣ ﺶ ﻲ ﻳ ﺪﺑﺎ .
۳ . ﻧﺎﻣﺯ ﺎﻬﻨﺗ ﻲ
ﺷﺎﭙﻤﺳ ﻪﺑ ﻡﺍﺪﻗﺍ ﻲ
ﻭ ﺯﻭﺮﺑ ﺮﻄﺧ ﻪﮐ ﺩﺮﮐ
ﺷ ﻴ ﺑ ﻉﻮ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﮔ ﻥﺎﺳﺎﻨﺷﺭﺎﮐ ﺮﻈﻧ ﺎﺑ ﻴ
ﮑﺷﺰﭙﻫﺎ ﻲ ﺩﻮﺟﻭ
ﺩﺭﺍﺩ .
۴ . ﺷﺎﭙﻤﺳ ﺯﺍ ﻲ
ﻫﺮﭘ ﻥﺁ ﺭﺮﮑﻣ ﻴ
ﺯﺍ ﻭ ﺩﻮﺷ ﺰ ﭺﺭﺎﻗ
ﺶﮐ
ﺮﺗ ﻱ ﺳ ﻴ ﺩﻮﺷ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﻥﺁ ﺎﺑ ﺏﻭﺎﻨﺗ ﺭﺩ ﻝﻭﺯﻼﮑ .
۵ . ﺍﺮﺑ ﻱ ﺪﻣ ﻳ ﺮ ﻳ ﺍ ﺖ ﻳ ﺑ ﻦ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﺷ ﻩﺯﺭﺎﺒﻣ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻴ
ﻤ ﻴ ﺎ ﻲﻳ
ﺪﻣ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺩﻮﻤﻨﻧ ﺎﻔﺘﮐﺍ ﻳ
ﺮ ﻳ ﻔﻠﺗ ﺖ ﻴ ﻘ ﻲ ﻪﺟﻮﺗ ﺩﺭﻮﻣ ﺍﺮﻧﺁ
ﺍﺮﺑ ﻭ ﺩﺍﺩ ﺭﺍﺮﻗ ﻱ
ﺍ ﻳ ﻡﺯﻻ ﺭﻮﻈﻨﻣ ﻦ ﺎﺑ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﺖﺳﺍ
ﻝﻮﺼﺤﻣ ﮐ ﺵﻮﺧ
ﻴ ﻔ ﻴ ﻭ ﺖ ﻋﺍﺭﺯ ﺕﺎﻔﺻ ﻲ
ﺏﻮﻠﻄﻣ
ﻟﻮﺗ ﻴ ﺎﺟ ﻭ ﺪ ﻳ ﺰﮕ ﻳ ﺩﻮﻤﻧ ﺩﻮﺟﻮﻣ ﺱﺎﺴﺣ ﻡﺎﻗﺭﺍ ﻦ .
ﺭﻮﻀﺣ ﻪﻳﺍﺪﺟ ﺎﻫ ﻱ ﺩﺍ ﻪﺑ ﻡﻭﺎﻘﻣ ﻱ
ﺍ ﺱﻮﻔﻨﻓ ﻳ
ﺑ ﻦ ﻴ ﺮﮔﺭﺎﻤ
ﺍ ﺭﺩ ﻳ
،ﻥﺎﺘﺳﺍ ﻦ ﺳﺎﺴﺣ
ﻴ ﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻬﻧﺁ ﺖ ﻱ
ﺳ ﻴ ﺎﻧﺍﻮﺗ ﻭ ﻝﻭﺯﻼﮑ ﻲﻳ
ﺍ ﺮﺘﻬﺑ ﻳ ﻦ ﭺﺭﺎﻗ ﺶﮐ ﺍ ﻝﺮﺘﻨﮐ ﺭﺩ ﻳ
ﺑ ﻦ ﻴ ﺭﺎﻤ ﻱ ﺍﺮﺑ ﻱ ﻟﻭﺍ ﻴ ﺭﺎﺑ ﻦ
ﻣ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﻲ ﻧﻮﺷ ﺪ .
REFERENCES
1. Khavizadegan, M. (1977). Comparsion of some fungicides against blast disease. Iranian Journal of Plant Pathology, 12, 1-8. (In Farsi, with English abstract).
2. Bamdadian, A. (1999). Fungicides and their usage in agriculture. Barahmand Publisher, Tehran.
(In Farsi).
3. Brent, J. K. (1995). Fungicides resistance in crop pathogens, how can it be managed?. GCPF, UK.
4. Brent, K. J. & Hollomon, D. W. (1998) Fungicide resistance: The Assessment of Risk. GCPF, UK.
5. Izadyar, M. (1999). Rice blast disease. Agriculture Instruction Emission Publisher, Tehran. (In Farsi).
6. ooding, M. T. & Davis, W. P. (1997). Wheat production and utilization: systems, quality and enviroment. CAB International. UK.
7. Katagiri, M., Uesugi, Y. & Umehara, Y. (1980). Development of resistance to organophosphorous fungicides in Pyricularia oryzae in the fields. Journal of Pestic Science, 5, 417-421.
8. Maleki, M., Zamanizadeh, H. & Izadyar, M. (1998). A report in occurrence of resistance in some strains of Magnaporth grisea causal agent of rice blast against benomyl and edifenphos in Guilan Province. In:
Proceedings of the 13th Iranian Plant Protection Congress, Karaj, Iran, p.78.
9. Maria, R. (1988). Hinosan tolerance developed by Cochliobolus miyabeanus and Pyricularia oryzae.
Review of Plant Pathology, 39, 239.
10. Nene, Y. L. & Thapliyal, P. N. (1993). Fungicides in plant disease control. (3rd ed.). Oxford and IBH Publishing CO. PVT. LTD. New Dehli.
11. Padasht-Dehkaei, F. (2002) Chemical control of rice blast and resistance in causal fungus against fungicides. Promotion Assistant Technical Publisher,Ministry of Jahad Keshavarzi, Tehran. (In Farsi).
12. Padasht-Dehkaei, F. & Sharifi-Tehrani, A. (2003). Resistance of Pyricularia grisea causal agent of rice blast disease to edifenohos and benomyl in Guilan province. Journal of Agricultural Science, 33, 763-769. (In Farsi, with English abstract).
۵۸
ﻪﻠﺠﻣ ﻲﮑﺷﺰﭙﻫﺎﻴﮔ ﺶﻧﺍﺩ ﻥﺍﺮﻳﺍ
ﻩﺭﻭﺩ ۴۰ ﻩﺭﺎﻤﺷ ، ۲ ، ۱۳۸۸
13. Pasquereau, J. L. (1994). Financial implications of fungicide resistance. In: S. Heaney, D. Slawson, D.W. Hollomon, M. Smith, P.E. Russell and D.W. Parry(Eds.) Fungicide resistance. (pp.371-378).
BCPC, Monograph No 60, British Crop Protection Council, UK.
14. Seebold, K.W. Jr., Datnoof, L. E., Correa-Victoria, F. J., Kucharek, T. A. & Snyder, G. H. (2004).
Effects of silicon and fungicides on the control of leaf and neck blast in upland rice. Plant Disease, 88, 253-258.
15. Vincelli, P. & Dixon, G. (2002). Resistance to strobilurin fungicides in isolates of Pyricularia grisea from perennial ryegrass. Plant Disease, 86, 235-240.
16. Viswanathn, R. & Narayanasamy, P. (1992). Occurrence of resistance in rice pathogen to fungicides.
Review of Plant Pathology, 69, 295.
17. Yoshino, R. (1988). Present status of occurrence and control of blast disease in Japan. Japan Pesticide Information, 52, 3-8.
