هخسن پاچ دیاوف نادرگرب
یناریا ربکا
هدیکچ
پاچ یدنمدوس و تیمها هلاقم نیا رد هخسن
هخـسن نادرگرب و هدـش حرـطم یـطخ یاـه
هنومن رکذ اب تسا هدیشوک هدنسیون هب ار اهیدنمدوس نیا نوتم زا ییاه
هـنیمز رد هژـیو یاـه
هژاو هخسن ریواصت تخانش ،یسانش لـصا نتفرگ رارق سرتسد رد و ،اهنآ یرنه تیمها ،اه
دنک یسررب اهنتم .
دراوم همادا رد ی
بیسآ زا نتم نیا پاچ یسانش یدـج یبایزرا موزل و اه
هخسن هخسن پاچ رد مهم یاهتیولوا زین و پاچ زا شیپ اه تسا هدش رکذ اه
.
دیلک هژاو اه :
هخسن ،یطخ ۀخسن هژاو ،نادرگرب
یسانش دیاوف ،یسکع پاچ یسانش بیسآ ،
یسکع پاچ .
همدقم هخسن زا هدنام یاج هب یطخ یاه زا شیب
لاس رازه و گنهرف
راگدای ،یملاسا ندمت
زا ناشخرد نیمز یور یاهندمت نیرت
دنا . ـعاب ندمت نیا یگنیرید و تمظع ،ترثک
ات تسا هدش و ریثأت
هخاـش زا یرایـسب هب نآ ۀنماد یرـشب ندـمت و گـنهرف یاـه
دبای شرتسگ
؛ ناسانشناریا و ناققحم ور نیا زا هشیر ییاسانش یارب
زا یرایسب یاه
لاس یناتسبات هاگراک رد 1008
دش هئارا شیرتا رد .
زاین اهشناد و اهگنهرف دنراد
ار ندمت نیا ات هب
سانشب یبوخ دن
.
انش یارب هک تسا یهیدب تخ
ینورد لماوع و هنیشیپ هب دیاب یندمت و گنهرف ره
یب و درک هعجارم اهنآ هصخاش زا یکی دیدرت
یملاسا ندمت یلصا یاه
« باتک ۀخسن و
یطخ » تسا . هبنج زا ییاسانش نیا لباق نوگانوگ یاه
و هـعلاطم هـک تـسا یـسررب
یم ار دراوم نیا زا یخرب وت
درک دای نینچ راصتخا هب نا :
9 . تسرهف هخسن یفرعم و یسیون هخسن لئاسم هب هجوت عبطلاب و اه
حابم و یسانش
یضراع و یرهاا سینامسج و
هخسن اه .
1 . هخسن تمرم و یرادهگن اه
.
7 . و قیقحت و حیحصت
هخسن راشتنا و شهوژپ اه
.
4 . هخسن ندرک یلاتیجید و یرون یاهحول یور اه
ًلاآم شاذگ یناهج ۀکبش یور نت .
5 . پاچ هخسن
ِتروص هب اه هخسن
نادرگرب .
هبنج زا کی ره تسا یهیدب تیمها یاراد ،قوف یاه
و تسا دوخ صاخ یاهتفارا و
هدهع دیاب یشهوژپ و یملع تاسسؤم هـفرح و یـصصخت یاهشهوژپ راد
نـیا رد یا
هنیمز دنشاب اه .
نانچ ثاریم نیا مجح ییوس زا و هدرتـسگ
تـسا میـظع یارـب هـک
هویش هب دیاب نآ اب ییورایور یا
یملع لمع درک اب اهراک ات هب تیفیک
یرت دوش ماجنا .
رضاح لاح رد هناخباتک
و ییاپورا و یملاسا یاهروشک رد کچوک و گرزب یاه
یاـج دوـخ رد ار یـبرع و یـسراف یـطخ ۀخسن اهنویلیم ،زکارم رگید و ییاکیرمآ هداد زا یکدنا اهنت هک دنا اهنآ
ررب یس هدش دنا . تعنـص سیـسأت نامز زا اهرامآ قباطم
هد دودح رد نونکات پاچ نهک نتم رازه
یبرع و یسراف هـک هدیسر پاچ هب
دودـح
تسا یگنس یاهپاچ صتخم ،دادعت نیا زا یمین .
رد هدـش ماـجنا یاـهراک دروـم رد
درادن دوجو یقیقد رامآ هتشذگ لاس یس رد ناریا ،
یم ًانیمخت اما رد هـک تـفگ ناوـت
دودح جنپ هخسن رازه ــ
لماک نتم ای هلاسر زا ّمعا ــ
حیحصت رشتنم و تسا هدش
.
نیاربانب یم دید ناوت هخسن میظع مجح هب تبسن هدش ماجنا یاهراک هک
رایـسب اه
هویش هب دیاب و تسا زیچان
یملع شهوژـپ هـب ،لوقعمان یاهیگدزباتش زا رود هب و
و
نآ راشتنا اه همادا دراد .
ار زا یـکی هخـسن پاــچ هـب هــجوت هـنیمز نــیا رد لوـقعم یاــهراکه
نادرــگرب
هخسن ه ا تس رتشیپ هک داتسا نوچ ینارگشهوژپ
جریا هخسن رشن بلاق رد راشفا رد اه
نوچ یتایرشن ناریا گنهرف
نیمز هدومن رشتنم دنا
زین و گنهرف داینب نوچ یتاسسؤم
داینب یطخ خسن راشتنا زکرم ،ناریا ریاد
ة فراعملا م ،یملاسا
و یهاگـشناد رـشن زـکر
ًاریخا زکرم ،سراپ گنهرف شرتسگ نامزاس ریاد
ة فراعملا گرزـب
یملاـسا زـکرم و
بوتکم ثاریم یشهوژپ اهسیونتسد راشتنا هب مادقا
یی هدرک دنا .
نیا اب لاح یمن رظن هب رامآ دسر
پاچ سیسکع هخسن یـبرع و یسراف یطخ یاه
رد یاهروشک زا فلتخم
رازهکی دروم دنک زواجت .
ا سم نی أ نیا ندوب یفاکان رگناشن هل
ب و اهشلات ه
زکارم هجوت مدع صوصخ یملع
ب ترورـض ه تـیمها و
پاـچ دـیاوف و
هخسن تسا نادرگرب .
یم ار هجوت مدع نیا زا یشخب لااـب نینچمه و راک سناوارف تلاکشم لصاح ناوت
هنیزه ندوب اثآ نیا شخپ یراوشد و پاچ یاه
ــ ر مک ۀجیتن رد دع و ندوب شورف
م
هپاچ نیا هب یمومع لابقا ــ ا
،تسناد یم رظن هب اما یشهوژپ زکارم ییانشآان هک دسر
هناخباتک ًاصوصخم و نارگشهوژپ و خسن ۀدنراد یاه
، هخسن پاچ دیاوف اب ،نادرـگرب
یلماع یب نیا رد یلصا یهجوت
تسا .
هار اب ریخا لاس ود یکی رد بوتکم ثاریم یشهوژپ زکرم
ِهورگ یزادنا یـشهوژپ
هخسن هخسن یور هعلاطم ،یسانش سیاه
درک زاغآ ار یطخ ه
ـثا ود پاچ نمض و ـــ ر
هدئام ۀروس ۀمجرت ینعی ب
ه ۀیرشن ۀمیمض نیتسخن ناونع ثاریم ۀنیآ
یـلع ۀمدقم اب
و یقاور ضایب گنج زین
ۀرامش ۀمیمض ناونع هب ثارـیم ۀنیآ4
قـیفوت ۀـمدقم اـب
یناحبس ــ
ۀخسن ًاریخا و متخ
بیارغلا دقم اب راشفا جریا ۀم رنگارف ترب و
، یاهیسررب
هک تسا هداد تروص راثآ رگید پاچ یارب ار یعیسو ًاتبسن نآ ناونع جنپ
د لاـح ر
رضاح لحارم هدامآ ییاهن یزاس یم ار
دنارذگ .
رد اب طبترم نآ زا یشخب هک دمآ تسد هب ام یارب یدنمشزرا تایبرجت نایم نیا
ورض تخانش نینچمه و اهیگژیو ییاسانش تسا راشتنا ۀویش نیا دیاوف و اهتر
. ۀـلاقم
تایبرجت نیا زا یخرب نییبت دصق هب رضاح یـسررب و
یـخرب زا پاـچ یاـهیگژیو
هخسن نتم اب نآ طابترا و نادرگرب یسانش
تسا هدش میظنت .
0 . اوف ی نابز د انش تخ ی و نتم انش تخ ی
وف زا یکی یا
ک هک یسکع یاهپاچ یلصا د م
ژیو ،هـتفرگ رارـق هـجوت دروم رت یاـهیگ
هزوح یاه هخسن زا یخرب رد هک تسا فلتخم قعانم ینابز ۀلیـسو هـب یـطخ یاـه
ا ژاو ندومن لوکشم و بارع ه
ه ا ، تـسا هدش سکعنم کبـس رد ًارـهق هـک
و یـسانش
هنوگ دراد رایسب یاهدربراک یسراف نابز یسانش .
و راـثآ نتـم اـب ًاقیقد اهیگژیو نیا
یم ادیپ طابترا اهنآ یملع حیحصت ام و دنک
نـیا زا هـنومن ود یکی هب تمسق نیا رد
هخسن رد اهیگژیو هراشا یسراف یطخ یاه
یم مینک .
0 . 0 . ژاو طبض ه
ه ا ی نهک ناراگزور رد یسراف
ناگدنسیون هک اجنآ زا رامش
همانتغل زا یدایز سراف یاه
ی رد هدش فیلأت هبش
راق دنه ۀ
هدوبن انشآ نابز نیا فیارا اب دیاب هک نادنچ
،دنا
ًاعبع د هدش یتاهابتشا راچ رد هک دنا
زین یدعب راثآ رک تیارس
هد دنا . یتح یهاگ ببس هب
رـب ای تیب کی زا تسردان كرد
فیرحت تروص یانبم هزات تغل ،رگید یتیب ۀدش
یا ار عـضو درـک ه رد ًلاـصا هـک دـنا
درادن دوجو یسراف .
د ر تکرح و طبض دروم ژاو یراذگ
ه ه نوچ زین ا نانآ
ناـبز لها
دنیوگ و ۀ آ هدوبن ن هدش بکترم ار ییاهشزغل ،دنا دنا
؛ هژاو اـی ـفلت یاـنبم رـب ار یا
رد نآ لومعم ییایفارغج ۀدودحم
طبض یصاخ هدرـک
دـنا
، هـک یلاـح رد نآ
ژاو ه رد
نادب ناریا یمن فلت هنوگ
تسا هدش .
رظن رد ار هتکن نیا دیاب نیاربانب تشاد
نـیا هـک
تسین دامتعا لباق هشیمه اهطبض دن
خرب رد و دوش رظن دیدجت اهنآ رد دیاب دراوم ی
. رد
یم ار یعبانم هچ دید دیاب تروص نیا داد رارق راک نیا ۀیاپ ناوت
. هـک تـسا نـشور
تسج و موظنم راثآ زا سپ و
ژاو طبض یوج ه
ه نـکمم ۀـنیزگ نیرتهب اهتیب ۀیفاق رد ا
هخسن تکرح یاراد هک تسا ییاه دنشاب یراذگ
.
نیا هخسن زا هبنج یطخ یاه
تبلا دـیاب و تـسا دوخ صاخ یاهتیساسح یاراد ه
تکرح هک دید اهیراذگ
ار ماجنا یسک هچ هداد
تسا دامتعا لباق نازیم هچ ات و .
ًلاثـم
تحص هب تبسن ۀخسن یاهطبض
قیاقح نع هینبلاا هیودلاا
، ًلاامتحا هک طـسوت
دوـخ
فلؤم درک دیدرت دیابن تسا هتفرگ ماجنا یسوع یدسا ینعی
؛ هـک ارـچ
،وا یدا زا ناـب
و هدوب شیوخ راگزور رحبتم
، ،روهشم قباطم سرف تغل
وا نهک نیرت تـغل گـنهرف
سراف ی تسا .
یمن هک تسا یهیدب یب هخسن نیا یاهطبض هب تبسن ناوت
هجوت دوب . دروـم رد اما
هخسن ۀیقب تکرح یاه
یراذگ هدش زین تسا هدش تسردان یتواضق بلغا هکنیا نآ و
یم روصت نارگشهوژپ زا یرایسب نک
هخسن نیا هک دن اـه
ار ـبتاک نا یـب تـباتک داوـس
هدرک دنا هخسن نیا طبض هجیتن رد و یب ار اه
یم یقلت رابتعا و دننک
هتسناد ار دوخ یاه
زا رترب نآ اهطبض یم دنناد .
سیاهگنهرف نتشون ای نوتم حیحصت رد ام نارگشهوژپ یزورما كلام
،تغل ۀـجهل
نارهت رد هدافتسا دروم م نابز ناونع هب
راـیع نوـچ ییاـهگنهرف نیـنچمه و ۀـمانتغل
همانتغل ساسا رب دوخ هک تسا ادخهد تسا هدمآ مهارف نیشیپ یاه
اذل و9
ناححـصم
یم رارق كلام ار ییاهطبض تـسه لـمأت یاـج اـهنآ لـصا رد هـک دنهد
. هـچ اـسب
همانتغل هب تبسن هخسن کی یاهطبض رد هک ییاهفلاتخا یـم هدـید اـه
لـصاح ،دوـش
رد فلت فلاتخا یتح ای و دشاب فلتخم قعانم یاهشیوگ
فلت هژاو حیحص اه
قلعتم
9 . نیودت رد هک دنامن هتفگان ۀمانتغل
زاـب اـما ،تسا هدش ییاهداهتجا و هدمآ لمع هب مزلا یاهعایتحا ادخهد
یمن مه درادن دوجو نآ رد یشزغل چیه هک میشاب نئمطم میناوت .
هب تسا هدش رییغت راچد نامز تشذگ اب هک دشاب رود راودا .
لاح ره هب
، اـفلاتخا نیا اب ییورایور رد هک تسا نیا رب نم نامگ یـمن ت
میناوـت
هب تسا هدش هابتشا راچد هخسن بتاک هک مینک یرواد یگداس .
سپ تـسا نیا شسرپ
ک همانتغل طبض ه ه
ــ ا سرتشیب هک هبش رد یرجه مهن ۀدس زا سپ اهنآ
دش هتشون هراق ه
دنا
ــ هخسن هنوگنیا طبض رب یم یحیجرت هچ اه
دشاب هتشاد دناوت .
یارب رکذ هنومن نیا زا یا اهنآ تحص دییأت و فراعتمان یاهطبض هنوگ
، زا دروم ود
ۀخسن رد دادعا ِ فلت ِطبض قیاقح نع هینبلاا
لاا هیود ار یم روآدای میوش
.
یبیترت ددع ــ
« مود
» ۀحفـص هـلمج زا هخسن ددعتم عضاوم رد 7
ور ( ریوـصت 9 ـب) ه
تروص
« مَوُد
» تسا هدش طبض .
هک هتکن نیا هب هجوت نمض
« ود
» یقرـش قعانم رد
ب ناتسناغفا نینچمه و ناریا ه
تروص
«
ُد و » ــ ۀژاو زاغآ دننام
« تسود » ـــ ـفلت
یم رد ،دوش ۀقیدح
س ان ی یم ار یظفلت نینچ زین ی مینیب
. لـیذ تـیب رد ًلاثـم (
،ییانـس
هقیدح ص ، 690 هدمآ) تسا :
ُد ِتـــجاح یوـــگرب تـــفگ نیـــمَو
نیـــمز یور هاـــشداپ منـــم هـــک
هنومن یارب ای رد ،طبض نیمه زا رترخأتم یا
یلوـضف یسراف ناوید
( ص 199 هدـمآ)
تسا : لوـبق سراـثآ سرـهظم ،رـنه سِیـف سعبنم سیناــث ِفــصآ
د
ُد سنامیلــس ِهاــگر مَو
هدیصق زا یتیب هک هیفاق اب تسا یا
و متسر ،مظعا ،مدق ،مدآ نوچ ییاه ...
علطم اب :
َع تخارفارب لدع ناهج ِکلم رد زاب مل
ـَس ِدرـگ نیـمز سناـماد ز دناشفا کلف
َت م
ددع ـــ
«
َش ش
» ۀحفص رد 4
ور هینبَلاا زا ( ریوصت 1 ب) ه تروص
« شَش
» هدـش طبـض
تسا . ژاو نیمه رد ار ه
مانهاش ۀ یسودرف (
ص ،مشش رتفد 730
یـم زین) اـب هـک میـنیب
تسا هتفر راک هب طبض نیمه :
ـَش هـس رـب روماـن نآ سلاس دش وچ ش
َفدیـــشروخ تـــشگ یوـــُگ رولاد ش
نتم نامه رد زین (
ص ،متشه رتفد 776
هدمآ) تسا :
ـَش و یـس رـب لاس دش میهاش وچ ش
ـــَخ ناراـــگزور ناـــنچ ناـــیم شو
0 . 1 . یاهطبض ژاو ۀدش یسراف
ه یاه یبرع
رگید ۀتکن ی
هجوت رتمک نادب هک هدش
یسراف ناگدنسیون هک تسا نیا هـب ماگنه نابز
ندرب راک هژاو
یاه ژاو نـیا رد ار یـسراف ناـبز دـعاوق ًلاوـمعم ،یبرع ه
ـه لاـمعا ا
یم دندرک . هنومن هدعاق شا هژاو ،نآ قبع هک تسا یا
اه ی هزـمه دـقاف ار یسراف نابز
هنایم رد یم
دناد
1. نیا دعاق ه طـسوت زا یـخرب نیـشیپ راودا ناـبتاک و ناگدنـسیون
هـنومن و هدـش تیاعر رایـسب نآ یاـه
تـسا . ۀـموظنم ناوـنع ًلاثـم
فحت ة نیقارعلا
متخ( بئارغلا ) ب نیو ۀخسن رد ه
تروص
« متخ بیارغلا » تسا هدش طبض (
ریوـصت 7 و)
راشفا داتسا ر شراگن ۀویش نیمه ،هخسن نیا یسکع پاچ رد
رک تیاعر ا د
. رد نتم
هژاو یارب زین هخسن اه
ی تسا هدش تیاعر هدعاق نیمه هزمه یاراد .
یم دروم نیا رد درک هراشا هجوت بلاج یلاثم هب ناوت
. هملاع رد یـنیوزق دـمحم
ۀچابید اشگناهج خیرات ینیوج ی
( بص ص )
سساـسا ۀخـسن یاهطبـض هـب عجار نآ
یم پاچ دسیون
:
رد ار هدئاز فلا زا دعب ۀزمه اهوحن و لئاضف و رئاشع و مئاد و مئاق دننام ِتاملک
ب زگره ه
یمن هزمه تروص یم ءای تروصب ای لب دسیون
و ولیا اف ،ریا شع ،میاد ،میاق ینعی دسیون
ینعی یتملاع چیه و هطقن چیه نودب ای ...:
سیع رد ار تاملک عون نیا ام و ؛ ِتاراـبع
یـبرع
ب ًاقلطم ه
ِتروص یم هزمه ع ًایرج میسیون سیع رد و ؛هدعاقلا یل
ِتارابع یسراف
، ـب بـلغا ه
ِتروص ب هاگ و ؛هفیاع و عیادب و عیاب نوچ ءای ه
بئاـصم و همئاق ۀیواز نوچ هزمه تروص
تاملک لیبق نیا رد ناریا رد بلاغ ِ فلت فلاتخا بسح رب کلذ وحن و هدراو .
وا لطم نامه ۀمادا رد ــ ب
هژاو صتخم هک اه
ی سا یسراف ــ ت
هتشون سا ت :
1 . هژاو زاغآ رد طقف هزمه ینعی یم رارق یسراف یاه
هناـشن زا یـکی نیا و دریگ ـسانش یاـه
هژاو ییا یاـه
تسا یسراف .
تشرد و یئوگ دننام ِتاملک هزـمه اـب نوـنکا هـک ار کلذ وحن و یئاقبا و یئادج و یئوخ
ب زگره هخسن نیا رد ،دنسیون ه
تـسا هتشونن هزمه تروص
، ـب اـی لـب ه
ءاـی تروـص
یم تأیه نیدب دسیون :
گ تشرد ،ییو و هـطقن چیـه نودـب ای و ؛ییاقبا ،ییادج ،ییوخ
عت و سابتللال ًاعفد ام و یتملاع چیه هدعاقلل ًامیم
، ب ًاقلطم ار تاملک عون نیا ه
تروص
یم هزمه هیلاح مسرب میسیون .
ب یم رظن ه
،دسر نیا یم عاب ناححصم تافرصت هنوگ دـعاوق یـخرب زا اـم اـت دوش
هک ینابز شراگن رد هچ و فلت رد هچ
ناینیشیپ یم تیاعر
،تسا هدش ؛میوـش لفاغ
دعاوق نیا هک یلاح رد
، د هچ و شراگن رد هچ یم تیاعر فلت ر
تسا هدش .
رد اـما هدوـب جـیار ناگتشذگ نایم رد یدعاوق نینچ هک میشاب هتشاد هجوت دیاب هدشن طبض لقتسم یرثا و باتک ــ
ای رگا دیسرن ام تسد هب هدش ــ ه
یهاـگآ اذل و
زا ام اهنآ دـعاوق نـیا فشک یارب نکمم هار اهنت و تسا زیچان رایسب نآ
هـک تـسا
هخسن ار نهک یاه ات میهد رارق نارگشهوژپ سرتسد رد
و دننک هعلاطم اهنآ هب
جیردـت
دنبای تسد دعاوق مسق نیا هب .
هنیمز نیا رد ًاعبع هخسن
نآ زا شیـپ و یرـجه مجنـپ ۀدس هب طوبرم یاه
، دـیاب
دریگ رارق صاخ هجوت دروم
، یسراف هک ارچ هرود نیا رد یسیون
و لـحارم نیـلوا اه
یم یرپس ار دوخ تایبرجت درک
راگزور نآ ناگدنسیون لیلد نیمه هب و یتاـکن
رد ار
یم تیاعر یسراف شراگن ۀویش هک دندرک
ایوگ دعب اه دـش هدرپس یشومارف تسد هب .
نیا زا یخرب کن
یـم تیاعر ناراگزور نآ نابز رد اهنت تا رـگید نآ زا سـپ و دـش
نتفایرد لیلد نیمه هب و تشادن یدربراک اهنآ
ما یناسآ هب نایزورما یارب ناـک
ریذـپ
تسین . لاس رد ناریا گنهرف داینب لاثم یارب 9744
ش ـب ه پاـچ نیتـسخن ناوـنع
هخسن هعطق ،دوخ نادرگرب ای مراهچ ۀدس رخاوا رد ایوگ هک ار هتخانشان یریسفت زا یا
هدش هتشون مجنپ ۀدس لیاوا
،تسا مان هب كاپ نآرق ریسفت دناسر پاچ هب
. یماـگنه
یم یسررب ار هخسن نیا نم هک رک
فرـح شراـگن رد هخسن بتاک هک مدش هجوتم مد
« فاگ
» ژاو یخرب رد ه
ه ا،
تسا هدش لئاق یکیکفت (
ریوصت 4 .) وا فرح شراگن یارب
دراد رارق واو فرح نآ زا سپ و تسا مومضم هک یماگنه فاگ (
تلاح عابـشا ) رـب ،
رارق هطقن هس فرح نیا یور هداد
، مومضم لکش رد ار فرح نیمه اما نودـب یـلو
او فرح سپ و
نآ زا
، شیامن هطقن ود اب تسا هداد
. نانچ یم هدهاشم هک بـتاک ،دوش
رد ار فاگ فرح هژاو
ییاه نوچ
« هورگ
» ،
« یهورگ
» و
« ناهانگ
» طبـض هطقن ود اب
رد ار فرح نیمه یلو هدرک هژاو
ییاه نوچ
« دیوگ
» ،
« هدنراوگان
» و
« دنیوگ
» هـس اب
تسا هتشون هطقن .
ًاعطق نیا هنوگ تکرح اهیراذگ ح نابتاک ننفت لصا تسا هدوبن
. ناگدنـسیون ًلاامتحا
یسراف نابز یخیرات روتسد رتمک
نیا تیهام هب یپ تافلاتخا هنوگ
هدرب نا د یب و کش
یم ییاهطبض نینچ دوجو تن هب ار اهنآ دناوت
یدنمشزرا جیا دوش نومنهر
.
0 . 1 . هخسن ینتم یاهشهوژپ رد صاخ یاه
هخسن پاچ نوتم نادرگرب
، م رب هولاع رد جردنم نتم هاگدید زا ،میدرک رکذ هک یدراو
نتم یاهشهوژپ رد یهاگ زین هخسن یم افیا یساسا یشقن یسانش
دنک . هک تسا یهیدب
زیچ ره زا شیب ،عوضوم نیا
، هخسن تیمها هب یگتسب دراد اه
. یترابع هب
، کی یتقو
رشتنم نتم کی زا هجوت لباق ۀخسن یم
هـشهوژپ دربـشیپ رد یساسا یکمک ،دوش یا
نتم دهاوخ رثا نآ ۀناسانش رک
د . یم هنومن یارب سیونتـسد هـب ناوت
یوـنثم یوـنعم
( ۀرامش ۀخسن 59
خروم ،هینوق رد انلاوم ۀزوم 633
ق ) درـک هراشا .
سیونتـسد نـیا
للاج توف زا سپ لاس جنپ یو دنزرف تراظن اب یخلب نیدلا
، دـلو ناطلس
، ۀـفیلخ و
یو
، ماسح یبلچ نیدلا
، هدوسم یور زا ییاه
دوب هدیسر یولوم رظن هب هک
، خاـسنتسا
رد و تسا هدش یم رامش هب نتم نیا لصا ۀخسن عقاو
دیآ . نیـنچ دوـجو اـب نیاربانب
هخسن چیه ،یا هخسن زا مادک
یـمن روکذـم نتـم یاهپاچ و اه پاـچ تـیمها دـنناوت
هخسن دنشاب هتشاد ار هخسن نادرگرب .
رح یاـهپاچ تـیزم اـهنت و
یـف ـــ رد مـه نآ
هک یتروص دنشاب هدش میظنت هخسن نیا ساسا رب
ــ اب انشآان ناگدنناوخ هک تسا نیا
هویش یم میدق طخ و تباتک یاه دننک هعلاطم یرتشیب یگداس اب ار رثا نیا دنناوت
.
1 . هخسن ریواصت یوهام طابترا نتم اب اه
اهنآ
هخسن نایم رد وـتم اب یهاگ ،تسا هدیسر ام تسد هب نیرید ناراگزور زا هک ییاه
ین
یم هجاوم یـم رامش هب نتم یوهام رصانع وزج اهنآ رد ریوصت هک میوش
و دـیآ اـسب
نآ ریواصت هب یدایز یگتسب نتم بلاطم نتفایرد اه
دراد .
یم دروم نیا رد ب میناوت
ه مینک دای یملع نوتم زا هژیو .
هشقن ًلاثم هخسن رد اه
یاـه
کمک رب هولاع و دنراد ییازسب تیمها ییایفارغج نتم کی رد
كرد نتـم زا حیحص
اـب هتـشذگ ناراـگزور رد ییایفارغج یاهمان نایم یقیبطت تاعلاطم رد یتح ،روکذم هتسناد رایسب نیزورما یاه دیفم
دنتسه . شخب رد ًلاثم ای
« ندب حیرشت »
یاـهباتک رد
ییاهباتک ای یکشزپ ــ
دننام حیرشت نادبلاا ــ ناسنا ندب حیرشت ۀرابرد ًاصاصتخا هک
هدش هتشون دنا
، ـب و تـسا یرورـض رایسب ریواصت هب هجوت ه
تاـعلاطم رد صوـصخ
یم راک هب یقیبطت دیآ
. هایگ یاهباتک رد زین یسانش
ــ دننام اشح ی ش سدیروقسید ــ
تفگ دروم سناهایگ ییاسانش و
هخـسن ریواـصت هار زا ،نتـم رد وـگ نوـتم نـیا یاـه
ناکما تسا ریذپ .
رد ریواصت دروم نیا رد جردنم
هخسن هنوگ اه
، و تسا یرورض هتکن کی هب هجوت
یم میسرت ار ایشا یدعُبود لکش هشیمه ًابیرقت ناینیشیپ هکنیا نآ نیـمه هـب و دندرک
هنومن نیا لوا هاگن رد دیاش لیلد شاب هتشادن تقباطم اهنآ یلصا لکش اب اه
ن
،د اـب اما
قیقد یسررب هنومن اب ریواصت نیا ۀقباطم و رت
یـمرد یلصا یاه ن هـک میباـی
نارگراـگ
هنومن نیا یرگریوصت رد ات دنتشاد یعس دـنهد شیامن ار اهنآ یلصا تایصوصخ ،اه
.
ینوتم نینچ رد هک تشاد هجوت دیاب
، ار اـهنآ ۀدـش حیحـصت نتم میهاوخب رگا یتح
ریواصت نیع هک میریزگان مه زاب ،مینک رشتنم هخسن زا ار
مینک لقن اه .
نیا عوضوم رد
موجن ملع اب طبترم یاهباتک و
ِح ملع
َی تسا قداص زین ل
؛ نتم حیحص تفایرد هک ارچ
ناکما ریواصت نیا رانک رد اهنت تسا ریذپ
.
1 . دربراک یاه رنه هخسن ی اه
مهم زا هخسن پاچ یاهدربراک نیرت هخسن نادرگرب
هخـسن راـشتنا ،اه و روـصم یاـه
تسا یرنه .
یم سیلـصا شخب هک میناد و یـسیونشوخ ،یرگراـگن رـنه
...
بـلاق رد
هخسن هار زا اـهنت اهرنه نیا خیرات یسررب اذل و تسا هدنام یقاب ام یارب یطخ یاه
راثآ نیا ریوصت هب یسرتسد نکمم
تسا .
دیاب اهیشاقن ریواصت راشتنا دروم رد تفگ
ب هنافسأتم هک ه
،دودـعم ۀنومن دنچ زج
هخسن پاچ تسا هدوبن هجوت دروم روصم ۀخسن کی یمامت نادرگرب
. ام یهاگآ رتشیب
هراگن قیرع زا یرگراگن خیرات زا هدنکارپ یاه
خیراـت یاـهباتک رد هـک تسا هدوب یا
هدیسر پاچ هب رنه دنا
. هخسن زا یخرب هک تسا یلاح رد نیا لـصاح ،روـصم یاـه
هدوب راگزور کی نادنمرنه زا نت نیدنچ یراکمه دنا
ییاهـسیونتسد نینچ راشتنا و
رد ب عقاو ه رنه نیدـنچ راـثآ راشتنا ۀلزنم کبـس یـسررب و راـگزور کـی زا دـنم
تسا نانآ یرگراگن .
سیونتسد زا هنومن یارب عماج
خیراوتلا لضف نیدلادیشر
للها ( ۀخسن 1154 ۀناخباتک
خروم ،ناتسلگ خاک 9004
ق ) یم درک دای ناوت یواح هک
98 یاهراکهاـش زا هراـگن
ره و تسا دنه یلوغم بتکم یرگراگن اـهنآ زا مادک
ار نارگراـگن زا یـکی ماـن
روآ
میسرت هدرک تسا .
هخسن رد روصم یاه
ــ ب ه هراگن دادعت رگا صوصخ دشاب دایز هخسن کی یاه
ــ
یمن رگید هب ناوت
مزلا و دوـش پاـچ یشاقن یاراد تاحفص طقف هک تفریذپ یگداس
ب هخسن یمامت هک تسا ه
اجکی تروص دبای راشتنا
. هخسن لماـش اـهنت رّوـصم یاـه
دنتـسین یشاقن سلاجم
، هـکلب هخـسن نـیا رد هـعومجم اـه
فـلتخم یاـهرنه زا یا
باتک هنومن لماش هک هتفر راک هب ییارآ لودج ،بیهذت ،یسیونشوخ نوچ ییاه
،یشک
ذغاک تانیئزت ــ
،ناشفا رز ،هیشاح و نتم ،اهیربا دننام و
یزادنالاع ــ
یم و دنوـش
سأتم هک تفگ دیاب ف
هتخاب گنر اهیشاقن رانک رد اهرنه نیا هنا دنا
و نارگشهوژپ خیرات
رنه
ًافرص پاچ هب ریواصت
یم افتکا هخسن کی دننک
.
هخسن ،دراوم یخرب رد یتح هـک دنتـسه نتم کی زا صاخ ییاهریرحت یاراد اه
تـسا تـیمها زئاـح نآ یاهریرحت و نتم کی لوحت خیرات هاگدید زا اهنآ یسررب .
یم هنومن یارب ۀمدقم هب میناوت
ۀمانهاش ـک مینک هراشا رقنسیاب
سرـیرحت هـس زا یـکی ه
همدقم زا دوجوم ۀمانهاش یاه
یم لماش ار یسودرف هخسن نآ یارب ًاصاصتخا و دوش
هخسن هب هخسن نیا هار زا و هدش هیهت تسا هتفای هار یدعب یاه
. ریرحت تسا نینچمه
تایبا همانهاش هخسن رگید هب هخسن نیا طسوت هک
تسا هتفای هار اه .
یرنه نوتم زا یخرب دروم رد رارـق رـظن ّدـم دـیاب ار هتکن کی
داد هـکنیا نآ و
هخسن هب میقتسم یگتسب راثآ نیا زا یخرب تیهام نـیا سنتـم سپاـچ و دراد اهنآ یاه
یمن ًافرص راثآ دشاب هدنسیون دوصقم ۀدننک لقتنم دناوت
.
یم ًلاثم دروم نیا رد میـنک دای یسیونشوخ شزومآ نوتم زا میناوت
. نـیا رد هـنوگ
دنسیون ،راثآ دـهد شزوـمآ ار طخ دنچ ای کی هب یسیونشوخ ۀویش هک دراد دصق ه
.
نیا رد هنومن ًلاومعم ،راثآ هنوگ ره سریرحت ۀویش زا ییاه
راـنک رد زـین فورح زا مادک
یم هتشاذگ شیامن هب نتم دوش
. دشاب مهد ای مهن ۀدس هب طوبرم ینتم نینچ رگا لاح
،
وخ راگزور رد جیار ۀویش هدنسیون هک تسا نشور یـم شزوـمآ ار د
دـهد
، نیارباـنب
یمن نیا پاچ رد میناوت هنومن زا ًلاثم راثآ هنوگ
باـتک رد جردـنم یاـه طـخ میـلعت
بیبح للها اضف ی مینک هدافتسا یل .
هنومن لصا راشتنا عوضوم نیا یاه
فیارا یاراد اهنتم نیا زا یخرب رد راثآ هنوگ
تسا یرتشیب .
هویش ،قیلعتسن طخ رد ًلاثم یفلتخم یاه
ره طسوت ناداتـسا زا مادـک
تسا هدش عادبا طخ نیا .
یم ایآ تروص نیا رد هلاسر یارب میناوت
رفعج طسوت هک یا
یزیربت ( نسیاب ق ر ) هنومن زا ،هدش هتشون
؟مینک هدافتسا دامعریم طخ ۀویش یاه رد هتبلا
هخسن نینچ دروم ۀخسن کی هک تشاد هجوت دیاب ییاه
« لصا
» ــ هدنـسیون طخ هب
ــ شزرا ؛دراد نآ یاهسیونور هب تبسن یتوافتم یتح
یـخرب رد جردنم طخ ۀنومن
اهسیونور نیا زا
ًاضعب هنومن زا شیب یشزرا دراد دیدج یاه
.
رد هدید هاگ یتح هراب نیا یم
دوش هـنومن هب ناححصم هک نـیا رد جردـنم یاـه
هخسن یب ًلاماک اه هدوب هجوت
دنا . یارب لاثم نهک زا یکی هلاـسر نیرت
ف یاـه رد یـسرا
یلع هک تسا یشخب یسیونشوخ و طخ شزومآ ۀنیمز یدـنوار نامیلـس نبدمحم نب
باتک رد حار
ة
رودّصلا و
یآ ة رورّسلا
( ص 479 ـ 445 تـسا هدرـک جرد) .
هـب یدـنوار
هـنومن ۀئارا اب ار اهنآ زا مادک ره و هتخادرپ ابفلا فورح شراگن ۀویش فیصوت ییاـه
نیا تسفا پاچ رد یلو ؛تسا هداد شیامن نتم طقف رثا
هدمآ نآ اب طبترم ریواصت و
تسا هدش فذح .
هخسن زا یرگید عاونا ۀرابرد بلطم نیا تسا قداص زین اه
؛ یارـب
هچابید ًلاومعم هک اهعقرم رد هنومن یا
زا هیهت دننک ه نآ زاغآ رد ، اه
تسا هدمآ یخرب و
فلتخم راودا یاهرنه خیرات یواح اهنآ زا ــ
ب ه هدنسیون نارصاعم صوصخ ــ
تسا .
نآ یازجا مامت هک تسا یهیدب عقرم رد ــ
نآ یـکیزیف راتخاـس یتح ـــ
راـثآ زا
ۀمدقم راشتنا ِفرص و تسا هدش لیکشت یرنه نآ
یـمن یاـهزاین یوگخـساپ دـناوت
دشاب نارگشهوژپ
، ب ه اـب طبترم اهعقرم ۀمدقم رد جردنم بلاطم زا یخرب هک صوصخ
نـیا راـشتنا نودب و تساهنآ رد دوجوم راثآ هـنومن
یلـصا دربراـک و یـسررب ،اـه
هچابید هخسن نیا یاه دنام دهاوخ لمهم اه
.
5 . رارق نداد هخسن اه سرتسد رد نارگشهوژپ
مهم زا یکی اوف نیرت
ی پاچ د یسکع
هخسن نتفرـگ رارق ،یطخ یاه اـهنآ
راـیتخا رد
نارگشهوژپ زا یرتشیب رامش رسارس
ناهج تسا .
تمیق هخسن پاچ ۀدش مامت سن نادرگرب
نازرا ًلاومعم هخسن ریوصت ۀیهت هب تب رـت
هداس نارگشهوژپ و تسا یم رت
دـنبای تـسد اـهپاچ نـیا هب دنناوت
، هـک یتروـص رد
هخسن سکع هب یسرتسد هزاجا بسک دنمزاین اه
نابحاـص زا ررـکم و هناگادج یاه
هعومجم تساه .
4 . هخسن ظفح یلامتحا یاهبیسآ زا اه
هعومجم رد ب روهشم ۀخسن نوچ ییاه
زیربت ۀنیفس ه ِفـلتخم نتـم اـههد لماـش هک
هـک دـشاب اـنب رگا ،تسا یرورض اهنتم نیا رتشیب راشتنا و حیحصت و تسا دنمشزرا یم دراو نآ هب یدایز بیسآ ،دننک هعجارم هخسن هب موادم تروص هب ناححصم دوـش
نـیا یسکع پاچ اذل و هخـسن هـنوگ
ررـکم تاـعجارم زا لـصاح یاهبیـسآ زا اـه
یم یریگولج دنک
.
6 . هخسن ریس قیرط زا راکفا لاقتنا اهنآ نتشگ تسد هب تسد و اه
زا رـگید یکی دـیاوف
هخـسن یـطخ یاـه هـک
پاـچ قـیرع زا ًلاوـمعم نآ لاـقتنا
هخسن نادرگرب یـم نکمم
دوـش هخـسن رد راـکفا ریـس یـسررب ، ـب و اـه
ه صوـصخ
تـساهنآ رد جردـنم یاهتشاددای .
دای زا مادـکره تایـصوصخ و تـیمها د اهتـشاد
ر
زرا و ییورایور یگنوگچ ش
نییعت ام یارب اهنآ یراذگ تـسا هدـننک
. ۀخـسن رد ًلاثـم
ۀرامش 1859 هعومجم هک سیراپ یلم ۀناخباتک هتشون زا یا
،تـسا نهک یکشزپ یاه
نبا ملق و طخ هب ناسانشراک دییأت رب انب هک تسا دوجوم یتشاددای انیس
تس ( ریوـصت
5 .) سا تیکلام تشاددای کی روکذم ۀتشون یم هدناوخ نینچ هک ت
دوش :
نیسح ریقفلا زوح یف للهادبع نب
بّبطتملا انیس نبا یف نس ة یامعبرا و عبس
7ه
ب یتشاددای نینچ ه
یقاب طختسد اهنت ناونع گرزـب زا یکی زا هدنام
نادنمـشناد نیرـت
7 . نیسح ریقف تزایح و کلم رد للهادبع نب
تفه و دصراهچ لاس رد بیبع یانیس نب (
کن : دـمحم هـملاع ۀـلاقم
ینیوزق :
« خیش طخ زا هنومن انیس یلعوبا سیئرلا
» هدنیآ ، ش ، 14 دنفسا ، 9706 ص ،ش 905 ـ 990 .)
یـم ،هخسن تمدق هب هجوت اب و تسا دنمجرا یسب ام یارب ملاسا هـناهب دـناوت
رد یا
هخسن راشتنا دشاب نآ نادرگرب
. یـبلطم یواح و هدوب طوسبم تشاددای نیا رگا لاح
و یلاجر ۀدیاف ای یملع ...
،دشاب هریغ رتشیب نآ یدنمدوس
دوب دهاوخ .
نیا دروم رد هخسن ۀقردب تاحفص ای ناونع ۀحفص رد هک اهتشاددای هنوگ
هدـید اه
یم هتفرگن ماجنا یعوسبم شهوژپ ،هنومن ود یکی زا ریغ دوش
، یلو تسج اب و
یوـج
یم ،عوضوم هب هجوت و رتشیب درک جارختسا اهنآ نایم زا ار یدنمدوس تاعلاعا ناوت
.
هزاجا للاخ زا ًلاثم هک یحیحصت یاهتشاددای و اه
ًلاومعم یـخرب ینایاپ تاحفص رد
هخسن تسا جردنم اه
، یم ار یرایسب یلاجر دیاوف درک جارختسا ناوت
. هزاـجا نیا اـه
ــ ا لکش رد هتبلا یدعب یاهسیونور هن و اهنآ لیص
ــ نادنمشناد طخ زا ییاهراگدای
تسا نیشیپ ناراگزور .
رد هنومن یارب (
ریوصت 6 سیونتسد ناونع ۀحفص )
جهن هغلابلا ( ۀرامش ۀخسن 508
ایحا زکرم ۀناخباتک ی
مشش ۀدس دودح زا هماجنا نودب ،یملاسا ثاریم )
یم ار میـنیب .
یم هدید یترابع هحفص نیا رد دوش
هـضرع نآ رـب رـضاح ۀخـسن هـکنیا زا یکاـح
( هلباقم ) تسا هدش :
ُبحاص یتخسنب هضراع لهس دیدسلا هیقفلا ه
یلاـعت للها و هدـهجب هححـص و یقاقرلا ریما نب
ّطخ اذه و هریغب و هب هعتمی نسحلا
بوقعی نب یدمج یف دمحا نب نسةرخلآا
ة
نینامث و لث
یامعبرا و ه
ًایّلصم و همسا ّزع لله ًادماح نیرهاّطلا هترتع و دمحم هیبن یلع
.
هک ییاج ات تسا هدید هدنراگن
هخسن رد ، جهن یاه
هغلابلا طقف یـم هراـشا هـک دوـش
نیا و تسا هدوب یسک هچ سنآ زا اهنع ٌلوقنم ۀخسن یم اهتشاددای هنوگ
هـب ار اـم دناوت
دوش نومنهر نتم نیا فلتخم یاهریرحت ییاسانش .
نیا زا یخرب اهتشاددای هنوگ
نهک رایسب
، هعماج دیاوف یاراد و انـش
تخ ی تـسا هـک
رارق هجوت دروم رتمک یم
ریگ ن د . ـسیونتسد ۀحفـص نیرـخآ رد ًلاثم و تادراوـلازا ی
تاسیدقتلا یدرورهس
( ۀخسن 1944 ایفوصایا ۀناخباتک )
دوـجو باوـخ تشاددای ود
دراد ( ریوـصت 3 لاس رد هدنسیون هک ) 339
هدرـک تشاددای یسراف نابز هب یرجه رد
یم ناشن و تسا یبرع نابز هب هخسن نتم هک یلاح قعاـنم رد یراگزور هخسن دهد
یسراف تسا هدش هتشون اجنآ و هدوب نابز .
میراد تسد هب نآ زا هک یریوصت هنافسأتم
یم یبلاج بلاطم زین اناوخ عضاوم نایم زا یلو تسین اناوخ نادنچ جارختـسا ناوـت
درک . ت نینچ باوخ نیتسخن هنومن یارب تسا هدش فیصو
:
هیمانم ...:
نومیملا رفص نم رشع عبارلا ءاعبرلاا موی .
یم هدهاشم میرفـس رتسا راک رد هک منک
یم تمیزع هتفرگرب مهب دیپس سریماوع و قاروا و هدرک نیز نابسا و مینک
. لاّمع رهش رانک رد
یم ار یم هملاکم بسا سرس زا و مینیب هار رس رب و رس رب گرزب ۀماّمع و مینک
یم رس رب مینیب
هماج یباوخ
4...
شرـس رـبارب ؟یهولود هبرشم و هنیّنق و تسا هدیتفخ .
یـف ـسا زا لاـحلا
یمورف یمرب یگنس و مییآ یم درخ مامت سبرض هب ار هزوک لوا ؛مریگ
؛ار هنیّنق نازا دعب و منک
هراپ ار شرس نازا دعب و یم هراپ
یم و منک مدوسآ یک لله دمحلا هک میوگ .
ـسا رـب و راوـس
یم تعجارم هناخ هب هدش منک
. یم حبص ناذا نّذؤم ،مدش رادیب وچ تفگ
. راّهقلا للها و .
7 . هخسن یزاسزاب هدنکارپ یاه
یم ۀمعع یرنه یاهسیونتسد زا یخرب ،ریخا ۀدس ود یکی رد هک میناد سوـه شـتآ
ب ددعتم یازجا هب هخسن ۀیزجت زا سپ و هدش نارگادوس هعومجم نیدنچ ه
تخورف راد ه
هدش ا دن . اـجکی ار هخـسن یازـجا یمامت ناوتب هک تسا دیعب ًلاومعم یتلاح نینچ رد
عمج هنیزه و نامز فرص مزلتسم یراک نینچ ماجنا و درک یروآ یداـیز رایـسب یاه
تسا . نیا رد یم ناکما ام هب هک یهار نیرتهب ،دراوم هنوگ لکـش هـب ار هخسن ات دهد
هک تسا نیا ،مینک یزاسزاب نآ یلصا و یروآدرگ ار هخسن ۀدنکارپ یاهشخب ریواصت
زا سپ ب ار هخسن ،مزلا یاهیسررب ه
مینک یزاسزاب نآ ۀیلوا تروص .
،تسا یرورض اهسیونتسد یخرب دروم رد راک نیا تاعابترا هب زاین نآ ماجنا یلو
هزاجا بسک و هدرتسگ دراد فلتخم یاه
. نیا اب دـننام اهـسیونتسد یـخرب رد لاـح
4 . هژاو تسا اناوخان یا .
ۀمانهاش هاش
هع بسام ی باتک راکهاش هک ب و ییارآ
ه هرود مامت یرگراگن صوصخ یاه
یملاسا یرگراگن تسا
، ۀجیتن راک ییاهن هب
یم نآ یاهیراوشد مامت ا
ر ز نیـنچ رد و د
ب ار نآ ناوتب یتح دیاش یدراوم ه
درک حرطم یلم یحرع ناونع .
1 . دربراک هخسن اب طبترم یاه باتک و یسانش
یزادرپ
یاهیگژیو زا یرایسب هخسن
باتک و یسانش یمن ار نیشیپ ناراگزور یزادرپ
رد ناوـت
درک سکعنم راثآ نیا یفورح پاچ .
مزلتـسم اـهنآ اـب ییانـشآ و دراوم نیا یسررب
هخسن راشتنا ب اه
ه تسا یسکع تروص .
نیا هخسن یاهپاچ رد دراوم هنوگ دروـم ،هدش ماجنا شیپ یاهلاس رد هک ینادرگرب
تسا هتفرگن رارق هجوت
، اما زا یرایـسب ریخا یاهلاس رد اـهنآ
و ناـسانشراک هـجوت
هخسن ناداتسا یسانش
اـهنآ حرش و هدرک بلج دوخ هب ار یـسکع پاـچ ۀـمدقم رد
هخسن تسا هدش سکعنم اه .
هنومن زا یم اهپاچ نیا یاه هخسن پاچ هب ناوت
سیونتسد نادرگرب تـیاکح رازه
نایفوص و
...
حم و راشفا جریا ششوک هب هک درک هراشا هدـش رـشتنم رلااـسدیما دوم
تسا . پاچ نیا ۀمدقم زا یشخب رد راشفا داتسا (
ص 93 ـ 10 هدش رکذتم)
تـسا هـک
هنومن هخسن نیا و تـباتک هـب ندیـشخب تعرـس یارـب هک تسا ییاهسیونتسد زا یا
تسا هدش خاسنتسا بتاک تسیب طسوت ،یسیونور .
یموجن نتم یاهسیونتسد زا یکی رگید ۀنومن ضور
ة نیمّجنملا تسا
ود طـسوت هک
داینب یوس زا و هدش هتشون رفن ریاد
ة فراعملا ب یملاسا
ه هخـسن تروص هـب نادرـگرب
تسا هدیسر پاچ .
1 . بیسآ پاچ یسانش یسکع
و یبایزرا موزل هخسن ۀناسانشراک
پاچ زا شیپ
پاچ رد یلصا تایرورض زا یکی یسکع
هخسن زا شیپ اهنآ ۀناسانشراک یبایزرا ،اه
تسا پاچ .
ا تسرد پاچ هک تس یسکع
هخسن یـم ماـجنا لـیلد نـیا هب یهاگ اه هـک دوـش
درادن دوجو اهنآ یداقتنا پاچ یارب مزلا تاناکما
، هـک تـسین یـنعم نادب نیا یلو
هخسن پاچ هب مادقا هک یزکارم یم نادرگرب
زاـب رـس هخـسن یسررب هنوگره زا ،دننک
دننز . هخسن یسانشراک هب هجوت مدع زغل هک تسا هدش عاب اه
اـهپاچ نیا رد ییاهش
دوجو اهنآ زا یریگولج ناکما یسررب یکدنا اب هک دوش هدید یم
تشاد .
یم هخسن ۀباکر یسررب دح رد یتح یهاگ اهیسررب نیا س هب ار رشان دناوت
ا تاطق
هباج ای هـچ و دوش نومنهر هخسن یاهییاج طـقف و هتـشادن یـصقن هخـسن هـک اـسب
هگرب هباج نآ یاه دشاب هدش اج
. من یارـب پاـچ یـسررب ماـگنه شیـپ یدـنچ هـنو
هخسن لماک ۀخسن نادرگرب
ان صلا ة
یّبطلا ة طـسوت
ی رعلالو معلاخیرا تد هعم
وة
هیملاسلاا ۀحفص ۀباکر هک متفایرد
506 و درادـن یناوخمه یدعب ۀحفص اب پاچ نآ
و درادـن یـقطنم طاـبترا رگیدـکی اـب زین هحفص ود عوضوم هک مدید هعلاطم زا سپ ی کی ًلاامتحا باج ای هداتفا هخسن زا گرب دنچ ا
ه تسا هدش اج هنافسأتم و
یاقآ داؤف
عوضوم نیا هب باتک ۀمدقم رد نیگزس چیه
هراشا یا تسا هدرکن ؛
اـب هـک یلاـح رد
هباکر یسررب اه
هصیقن نیا یگداس هب
دوب صیخشت لباق .
نیا هب هجوت اب هخـسن پاـچ رد دیاب هخسن کی یاهیگداتفا هک
سکعنـم نادرـگرب
دوش دوش ماجنا مزلا یسانشراک یاهیسررب ،هخسن پاچ زا شیپ هک تسا مزلا ، .
ًلاثم
ۀمجرت ۀخسن پاچ رد یربع خیرات
طسوت هخسن یسررب ،ناریا گنهرف داینب طسوت
و تسا هدش ماجنا یونیم یبتجم یو
هخسن اب ار روکذم ۀخسن هدرک هلباقم رگید یاه
باج و ه هگرب ییاج و هدرک نییعت ار هخسن یاه
درک حیحصت هخسن پاچ رد ه
تـسا . وا
رد هـک یگداـتفا دروـم کـی و هدرک دزشوگ دوخ ۀمدقم رد زین ار عوضوم تایئزج هخسن ( تاحفص نایم 458
و 469 ) ناـیم دیفس ۀگرب کی نداد رارق اب ،هتشاد دوجو
هداد شیامن هحفص ود
تسا .
هویش نیا زین بوتکم ثاریم یشهوژپ زکرم هک تسا یا
نادب هجوت تشاد ه و
، هتسب
هخسن و نتم عون هب پاچ یارب رظن دروم یاه
یسکع
، نتشون نتم ۀمدقم ود هناسانش
هخسن و ناسانش ه یارب ره هتسناد یرورض ار رثا
ا تس . رظن دروم ۀخسن هب هجوت اب اذل
ب همدقم ود نیا ،هخسن کی پاچ رد هک تسا نکمم ه
و دوـش نیودـت اجکی تروص
گادج پاچ رب هولاع هک تسا نکمم همدقم ،همدقم ود نیا ۀنا
یارـب زـین یرگید یاه
دوش هیهت نآ .
یم عاب راک نیا تـسرهف یاهـشزغل ات دوش
حیحـصت زـین ناـسیون
، و
هخسن یعقاو شزرا دوش نییعت یرتشیب تقد اب اه
.
01 . هخسن پاچ رد یشهوژپ زکرم ِیاهتیولوا اهنادرگرب
90 . 9 . هعومجم و اهگنج اه
مهم زا هنیزگ نیرت اه
یارب ب و اهگنج ،یسکع پاچ ه
دنتسه یرعش یاهگنج صوصخ .
نیا رد ام هعومجم اب اهگنج هنوگ
هک میتسه هجاوم نارعاش یاهرعش زا یبختنم یاه
هدش یروآدرگ گنج ۀدنروآ مهارف ۀقیلس هب دنا
. اـهگنج لماـش
زا ینوگاـنوگ راـثآ
فلتخم ناگدنیارس دنا
ره هک کی کبس یاراد صاخ
یم عاب نیا و تسا دوخ دوش
ًلاوـمعم لـیلد نیمه هب و دشاب هارمه یرایسب یاهیراوشد اب یراثآ نینچ حیحصت ات یمنرب ددصرد یسک دـنک حیحصت ار گنج یمامت هک دیآ
. راعـشا یـسررب ییوـس زا
م یارب اهگنج نیا رد جردنم نارعاـش زا مادکره سنیواود سناححص
و تـسا یرورـض
نیا رد یراعشا ًاضعب هک هدش طبض اهگنج هنوگ
هدـشن جرد اـهنآ یمـسر نیواود رد
تسا . هخسن راشتنا نیاربانب نیا نادرگرب
اهسیونتسد هنوگ ــ
ب ه ِگـنج رـگا صوـصخ
دشاب زین نهک رظن دروم ــ
تسا یرورض .
90 . 1 . صاخ یاهنتم ب یهاگ نهک نوتم نایم رد ه
ییاهنتم یمرب میروخ یگداس هب اهنآ حیحصت و یسررب هک
ناکما تنا پاچ و تسین ریذپ ناصصختم طسوت شهوژپ اهلاس دنمزاین نوتم نیا یداق
هتشر تسا فلتخم یاه .
نوتم هنوگنیا پاچ ــ
ب ه ۀقباس ای ینتم رظن زا رگا صوصخ
دنشاب مهم یندمت ــ
دراد تیمها لاح ره هب
، نیرـتهب نوتم نیا یراوشد لیلد هب اما
پاچ ۀویش هب ار هخسن هک تسا نیا هار یسکع
گشهوژپ ات مینک ریثکت یبایتسد اب نار
هب دنناوتب ،ریوصت نیا هب دنزادرپب اهنآ تلاضعم لح هب جیردت
.
نیا ۀنومن یارب یم نوتم هنوگ
هب ناوت اتخ لها ّبع قوسکنت ای
همان هک درک هراشا
طسوت و تسا یسراف نابز هب ینیچ یکشزپ موظنم نتم کی ۀمجرت (
تراـظن هـب ای )
لضف نیدلادیشر رب یسراف هب ینادمه للها
تسا هدش هدنادرگ .
برصحنم ۀخسن ه
نـیا درف
رد هک نتم 397
ق محم طخ هب د
خاـسنتسا ینامرک ماوق هب فورعم دومحم نبدمحا نب
هیفوصایا ۀناخباتک رد نونکا ،هدش (
رامش هب ۀ 7596 ) یم یرادهگن دوش
.
لقن یبرع طخ هب اهتنم ینیچ نابز هب یلصا رثا زا ییاهشخب رثا نیا سیونتسد رد هدش
، سد اذل رد و یلصا لکش هب یبایت دراوم نیا حیحصت هجیتن
یلهس راک تـسین
. زا
برصحنم ییوس ه
زـین یسراف یاهشخب حیحصت ات تسا هدش عاب زین هخسن ندوب درف
هب ناکما یگداس رد رـثا نـیا پاـچ یارب نارهت هاگشناد لیلد نیمه هب و دشابن ریذپ
« لضف نیدلادیشر راثآ ۀعومجم للها
» میمصت تفرگ ن ات هـب ار هخس تروـص
یـسکع
دنک رشتنم .
90 . 7 . هخسن هعومجم یاه یصوصخ یاه
ۀدیاف هخسن رگید نادرگرب
هـب کمک ، هخـسن راـشتنا
رد هـک تـسا یدنمـشزرا یاـه
هعومجم یم یرادهگن یصوصخ یاه وش
ن د . هعومجم هک تسا صخشم یصوصخ یاه
هناخباتک دننام یمومع یاه
دنتسین ناگمه سرتسد رد .
یدراوم نینچ رد ناـکلام رگا
هخسن هخـسن یسکع پاچ ۀزاجا یطخ یاه هخـسن نـیا ،دـنهدب ار ناـشیاه
رد اـه
تفرگ دهاوخ رارق زین مومع سرتسد .
پاچ ،دراد راشتنا تسد رد هک ینتم دنچ نمض رد بوتکم ثاریم یشهوژپ زکرم هـنومن هـک هداد رارق رظن ّدم زین ار ییاهسیونتسد نینچ هخـسن شا
یـنتم زا نـهک یا
خانشان گرزب ناسارخ خیرات ۀرابرد هت ــ
ب و ه اره رهش صوصخ ــ ت
اـب هـک تـسا
ناونع تاره خیرات پاچ
تسا هدش .
هنومن رگید زا یم اهپاچ نیا یاه
و یفـسلف ۀـعومجم ود یـسکع پاـچ هب ناوت
درک هراشا یودهم رغصا هب قلعتم ینافرع نیواـنع اب هک
هـغارم یفـسلف ۀـعومجم و
یودهم گنج اد رشن زکرم طسوت
تسا هدش رشتنم یهاگشن .
هخسن پاچ یاهترورض و اهیگژیو یخرب لماش دش رکذ هچنآ هخـسن نادرگرب
اـه
دوب . رتمک هک مینک هراشا یدراوم هب اجنیا رد ات میتشاد یعس نادـب
هـجوت هدـش رد و
هتشون نیدب طبترم یاه هدـشن حرطم هنوگ
دـنا . شیـپ راـنک رد دراوـم نـیا یاهـسیون
حرع یتامدقم ی
طسوت هک راشفا داتسا
هدنراگن و ۀیرشن رد
ثاریم ۀنیآ هدـش رشتنم
یم ،تسا هنیمز دناوت
هویش نیودت یارب یا هـمان
هخـسن پاـچ ۀـنیمز رد یا نادرـگرب
هخسن ش یروآدرگ یدوز هب میراودیما هک دشاب اه و
نارگـشهوژپ ۀدافتـسا دروـم و د
دریگ رارق .
عبانم ــ یودهم گنج (
زا تباتک 357 دعب هب ) کرم ،نارهت ، ،یهاگشناد رشن ز
9780 ش .
ــ
،مدآ نبدودجملاوبا ،یونزغ ییانس هقیقحلاةقیدح
، ،نارـهت ،یوضر سردم یقتدمحم ششوک هب
،نارهت هاگشناد 9759
ش .
ــ ،دمحم لام ،یلتایب یلوضف یسراف راعشا ناوید
هدازدـمحم نیسح زا یشاوح و حیحصت ،همدقم ،
،نارای ،زیربت ،قیدص 1008
م .
ــ ،مساقلاوبا ،یسودرف نهاش
هما زکرم ،نارهت ،قلطم یقلاخ للاج ششوک هب ، ةریاد
،یملاسا فراعملا
9783 ش .
ــ هغارم یفسلف ۀعومجم خروم ۀعومجم زا یسکع پاچ ،
3 ـ 596 اب ،یودهم رغصا رتکد ۀناخباتک
،یهاگشناد رشن زکرم ،نارهت ،یداوجروپ للهارصن ۀمدقم 9780
ش .
ــ رازه نایفوص تیاکح ما دومحم و راشفا جریا ششوک هب ،
،هیلاع ،نارهت ،رلااسدی 9781
ش
.
ریوصت 9 . گرب 7 ۀخسن ر هینبلاا
ریوصت 1 . گرب 4 ۀخسن ر هینبلاا
ریوصت 7 . ۀموظنم زا یگرب نیقارعلاةفحت
نیو ۀخسن
ریوصت 4 . كاپ نآرق
ریوصت 5 . انیس نبا طختسد ۀخسن رد
1859 سیراپ یلم ۀناخباتک
ریوصت 6 . جهن بلا خسن هغلا ۀ
508 یملاسا ثاریم ءایحا زکرم هناخباتک
ریوصت 3 . یدرورهس تاسیدقتلا و تادراولا
، خسن ۀ 1944 ایفوصایا