• Tidak ada hasil yang ditemukan

محیطی 1328

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2024

Membagikan "محیطی 1328"

Copied!
18
0
0

Teks penuh

(1)

*Corresponding Author

Afarideh, F., Ramesht, M., Mortyn, P. (2022). Analysis of the arrangement of geographical conditions with the aim of reducing air pollution (Case study: Tehran). Geography and Environmental Planning, 33 (1), 1 -4.

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ://dx.doi.org/10.22108/gep.2022.124054.1328

http 20.1001.1.20085362.1401.33.1.3.1

https://gep.ui.ac.ir/?lang=en Geography and Environmental Planning

E-ISSN: 2252- 0910 Document Type: Research Paper Vol. 33, Issue 1, No.85, Sprig 2022, pp.

Received:23/6/2020 Accepted:19/01/2022

Analysis of the Arrangement of Geographical Conditions with the Aim of Reducing Air Pollution: A Case Study of Tehran

Faezeh Afarideh1, Mohammad Hossein Ramesht2*, Graham Mortyn 3

1- PhD student in Geomorphological disasters, Faculty of Geography and Planning, University of Isfahan, Isfahan, Iran

[email protected]

2- Professor, Faculty of Geography and Planning, University of Isfahan, Isfahan, Iran [email protected]

3- Professor, ICTA and Department of Geography, University of Autonoma, Barcelona, Spain [email protected]

Abstract:

According to the statistics of the Organization of the Environment, a total of 48 days of air pollution exceeds the admissible threshold (AQI more than 150) for the three months of the year. These days coincide with the time when Tehran's inversion reaches its maximum stability. The purpose of the present study was first to determine the height of air pollution in Tehran on the days when pollution exceeds the permissible limit. It also aims to study the pressure and temperature masses of such days, considering the geographical and topographic conditions, and finally to identify the best of these cells for theoretically possible air turbulence. The results of this study, based on Tehran temperature and pressure data over a 15-year period (2003-2017), show that the highest elevation of Tehran inversion does not exceed 1800 meters on polluted days. Only within 6 days of whole days beyond the admissible threshold, temperature and pressure cells with the highest Newtonian mass are formed. The center of such cells shows a pressure difference of 32 milligrams in November, 7 milligrams in January, 100 milligrams in December, as well as a temperature difference of 1.1 degrees in November, 4.4 degrees in January, and 1.9 degrees in December. Based on the results and topographic conditions as well as the cell adaptation to such conditions, it seems that theoretically, it is possible to artificially create air turbulence in Tehran to mitigate the contamination amount.

Keywords: Inversion, Air Pollution, Thermal Cells, Pressure Cells, Tehran.

(2)

2 Geography and Environmental Planning, Vol 33, No. 1, Ser No. (85) Spring 2022

Introduction

Tehran is one of the largest and the most crowded cities that suffers from air pollution. On some days of the year, the amount of contaminating and pollution elements increases so much that breathing is very difficult for inhabitants. The Air Quality Index (AQI) varies over the course of a year in Tehran.

During autumn and winter, Tehran becomes more polluted. Atmospheric temperature inversion worsens air pollution during that period. The two factors of climate and topography are affecting air pollution in Tehran. These two factors are emphasized in this research to look for a way to eliminate or at least decrease the pollution of Tehran's air. This research focuses on vertical and horizontal exchanges via atmospheric mixing by defining the good conditions for instability during the inversion periods in Tehran. If there are suitable mixing conditions (identified with cells of pressure and/or temperature), we could define the best status for instability. There is a need to know the differences between temperature and pressure that give rise to air turbulence.

Methodology

Firstly, the pressure and temperature maps were drawn at different levels of the atmosphere. Further, based on these maps, the levels that had the most number cells of pressure and temperature with the most gradient were selected. This revealed the degree of differences in temperature and pressure that cells should have to create instability. We used the synoptic stations and the air pollution testing stations as well as Google Earth, Arc GIS, Surfer, and Voxler software

Discussion

In the first step, we find the days when the AQI (Air Quality Index) was greater than 150 as dangerous days of pollution from 2003 until 2017. In order to calculate the average inversion level, Radiosonde data were used. The height of the inversion phenomenon in Tehran is not the same in the target months (January, November, and December). The highest inversion height in the target months is 1800 m and the lowest is 1300 m. Exceedance of the AQI index or the pollution crisis threshold does not cover all areas of Tehran in the target months. That is, while some districts of Tehran experience higher pollution than the thresholds, others do not. During December, the expanse of pollution in Tehran is wider than other target months.

Next, based on the determined inversion levels, the zoning maps of pressure and temperature on critical days of pollution were drawn in the target months. From among them, maps containing temperature and pressure cells were selected, then a matrix was prepared for all cells in the selected maps and their Newtonian mass was calculated. This matrix represents the cells that have the gradient because the two factors of cell difference and distances play a major role in their triggering. Finally, for each month, two temperature and pressure cells with the highest Newtonian mass were selected.

In order to investigate the effect of topographic terrains on temperature and pressure cells, and to further understand the location of these cells, the temperature and pressure cells were overlain on the topography of the area. For this purpose, a 3D map of the area’s heights was plotted, and the synoptic stations, pressure, and temperature cells overlapped for analysis and investigation.

Conclusion

The following results were obtained by drawing and examining the pressure and temperature maps:

1) There are two cells in the November temperature map at Imam Khomeini Airport Station and Mehrabad Station. Imam Khomeini's cell is located at an altitude of 990.2 meters near the low elevation range of southern Shahriar. Mehrabad cell is located at an elevation of 1190 meters and in the easterly part of the southern Alborz Mountains.

2) The temperature maps of January with two cells of geophysics and Shemiran are 1423.8 m and 1548.2 meters, respectively. The two formed cells are located in the recesses of the southern slope of

(3)

Geography and Environmental Planning, Vol 33, No. 1, Ser No. (85) Spring 2022 3

the Alborz Mountains, and it may be noted that the confinement of cell formation zones may influence the formation of these temperature cells.

3) The December temperature map contains two cells of geophysics and Shemiran, which are located at altitudes of 1423.8 and 1548.2, respectively. These two cells are also located in the indentation of the southern slope of the Alborz Mountains.

4) On the map of November pressure difference, two cells of Chitgar at 1305.2 height and Imam Khomeini airport cell at 990.2 height are located. The Chitgar Cell lies on the southern slope of Alborz, where the heights have advanced, and the Imam Khomeini Airport cell is near the low-lying slopes south of Shahriar. The formation of these pressure cells at the sites mentioned may be affected by the air currents in the area. These currents, due to the advance of the southern slopes of the eastern highlands, divert the surface winds of these currents to the southern plains and increase the relative wind velocity at these points.

5) The January pressure difference map shows two cells of Mehrabad with a height of 1190.2 and Chitgar with a height of 1305.2 meters. The two cells are located on the eaves of the southern Alborz Mountains.

6) December pressure maps showed two cells of geophysics and Mehrabad. These two cells were located at 1423.8 and 1190.2, respectively. These two cells are located on the northern elevation of Tehran. In fact, this part of the southern slope of Alborz is indented, and this retreat can be effective in winds and existing cells.

According to the obtained results, among all days that the AQI passes the threshold, only in 6 days, temperature and pressure closed cells with the highest Newtonian mass are formed. The center of these cells shows a pressure difference of 32 milligrams in November, 7 milligrams in January, 100 milligrams in December, and the temperature difference of 1.1 degrees in November, 4.4 degrees in January, and 1.9 degrees in December.

Generally, considering the formed cells by the temperature and pressure difference and the gradient between them as well as the difference in height between the cells and their location and pointing out that the local winds cause the difference of temperature and pressure, it seems that, theoretically, it is possible to create artificial air turbulence in Tehran within the study area to control the contamination amount. Knowledge of the conditions in the study area is natural in this study and there is no uniformity pattern for all areas in the subject area. This study was conducted only for a limited period of 15 years (from 2003 to 2017) in the study area of Tehran province and also all analyses were performed on the basis of statistics measured in synoptic stations in this area. It should be emphasized that all reviews and results are based on this range and the data and cannot be generalized.

References

- Ccoyllo, S. O. R., & Andrade, M. F. (2002). Theinfluence of meteorological conditions onthe behavior of Sapaolo Brazil. (n.p).

- Dutta, J., Chowdhury, C., Roy, S., Middya, A. I., & Gazi, F. (2017). Towards smart city: Sensing air quality in citybased on opportunistic crown-sensing. In Proceedings of the 18th International Conference on DistributedComputing and Networking, Hyderabad, India, 5–7.

- Fargkou, M. C. (2009). Evaluation of urban sustainability through a metabolic perspective. PhD Thesis, Environmental Sciences, Universitat Autonoma de Barcelona.

- Fortelli, A., Scafetta, N., & Mazzarella A. (2016). Influence of synoptic and local atmospheric patterns on PM10 air pollution levels: A model application to Naples (Italy). Journal of Atmospheric Environment, 143, 218-228.

(4)

4 Geography and Environmental Planning, Vol 33, No. 1, Ser No. (85) Spring 2022

- Ma, J., Chen, L. L., Guo, Y., Wu, Q., Yang, M., Wu, M. H., & Kannan, K. (2014). Phthalate diester in Airborne PM2.5 and PM10 in a suburban area of Shanghai: Seasonal distribution and risk assessment. Journal of Science of the Total Environment, 497, 467-474.

- Mohan, M., & Kandya, A. (2007). An analysis of the annual andseasonal trends of air quality index of Delhi. Journal of EnvironmentalMonitoring and Assessment, 131(1-3), 267-277.

- Molina, M. J., & Molina, L. T. (2004). Megacities and atmospheric pollution. Journal of the Air and Waste Management Association, 54(6), 644-680.

- Nieuwenhuijsen, M. J., Basagan, X., Dadvand, P., Martinez, D., Cirach, M., Beelen, R., &

Jacquemin, B. (2014). Air pollution and human fertility rates. Environmental International, 70, 9- 14.

- Song, X. D., Wang, S., Hao, C., & Qiu, J. S. (2014). Investigation of SO2 gas adsorption in metal- organic frameworks by molecular simulation. Journal of Inorganic Chemistry Communications, 46, 277-281.

- Tian, G., Qiao, Z., & Xu, X. (2014). Characteristics of Particulate matter (PM10) and its relationship with meteorological factors during 2001-2012 in Beijing. Journal of Environmental Pollution, 192, 266-274.

- Xing, Y., Horner, R. M. W., El-Haram, M. A., & Bebbington, J. (2009). A framework model for assessing sustainability impacts of urbandevelopment. Journal of Accounting Forum, 33, 209- 224.

(5)

همانرب و ايفارغج يطيحم يزير

لاس 33 يپايپ ، 58 هرامش ، 1 ، راهب 1041 ، ص 101 - 133

:لوـصو 33 / 1 / 1311 :شريذـپ 1 / 11 / 1044

یشهوژپ هلاقم

لوؤسم هدنسيون* ا ( .ماهارگ ,نيتروم ,نيسحدمحم ,تشمار ,هزياف ,هديرف 1044

اوه يگدولآ شهاک فده اب ييايفارغج طيارش نامديچ ليلحت .) نارهت رهش :يدروم هعلاطم(

همانرب و ايفارغج .)

يطيحم يزير ,

33 ( 1 ) , 101 - 133 .

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ://dx.doi.org/10.22108/gep.2022.124054.1328

http 20.1001.1.20085362.1401.33.1.3.1

اوه یگدولآ شهاک فده اب ییایفارغج طیارش نامدیچ لیلحت نارهت رهش :شهوژپ ةنومن

همانرب و ایفارغج ةدکشناد ،یطیحم تیریدم یرتکد یوجشناد ،هدیرفآ هزئاف ناریا ،ناهفصا ،ناهفصا هاگشناد یزیر

[email protected]

تشمار نیسحدمحم

،*

همانرب و ایفارغج ةدکشناد ،داتسا ناهفصا هاگشناد ،یزیر

ناریا ،ناهفصا ،

[email protected]

،نیتروم ماهارگ داتسا

انولسراب امانوتا هاگشناد ،اتکیا ةسسؤم و ایفارغج نامتراپد ، [email protected]

هدیکچ نارهت رهش هدولآ زا يکي يم بوسحم ايند ياهرهش نيرت

طيـحم نامزاس ياهرامآ ساسارب .دوش تـسيز

زا هاـم هـس يـط 18

لاـس

هعلاطم عومجمرد ،هدش 05

زاجم ةناتسآ زا اوه يگدولآ زور (

AQI184 يم ) يـ نوراو هـک تـسا ينامز اب نراقم اهزور نيا .درذگ

يم دوخ يراگدنام نيرتشيب هب نارهت ياوه هچنآ .دسر

يم ثعاب يراگدـنام نامز ،درذ ب زاجم ةناتسآ زا نارهت رد اوه يگدولآ دوش

.تسا نارهت رد اوه ي نوراو هرا ن نامديچ تخانش ،رضاح شهوژپ فده ساسا نيا رب

و يـ نوراو تـلاح رد يـميللا ياـه

ناکما لولس کيرحت يجنس هب ييامد اي يراشف ةتسب ياه

.تسا نارهت رهش ياوه يگدولآ شهاک روظنم نـيا هـب نديـسر يارـب

لولس ياراد ياهزارت ،فده لولـس نـيا هک دش باختنا يزارت و دندش يسررب يراشف و ييامد ةتسب ياه

نيرتـشيب نآ رد اـه

لولس و يفارگوپوت ،ييايفارغج طيارش ةعلاطم اب تياهنرد ؛دنراد ار يدادعت توافت باـختنا ياه

يارـب رـسانم طيارـش ،هدـش

هب يياوه ي تفشآ شياديپ م

نيدـب .دـش يـسررب اوـه يگدوـلآ شهاـک روـظن مرـن زا روـظنم

ياـهرازفا Arc GIS Surfer ،

و

Voxler هداد يانبمرب شهوژپ نيا زا لصاح جياتن .دش هدافتسا لوـط رد نارـهت يامد و راشف ياه

18 يراـمآ لاـس (

3443 -

3412 ) يم ناشن زا هدولآ ياهزور رد نارهت نژرونيا يعافترا دح نيرتلااب دهد 1544

يـمن رـتم زا زور شـش رد طـقف .درذـگ

يم نارهت زاجم ةناتسآ زا يگدولآ هک يياهزور لولس ،درذگ

ليکـشت ينوـتوين ةـبناج نيرتـشيب اـب يراـشف و يياـمد ةتسب ياه

يم .دوش هب جياتن ساسارب تسد

لولس قيبطت نينچمه و يفارگوپوت طيارش يسررب و هدمآ يـم رـظن هب طيارش نيا اب اه

رد دـسر

ةدودحم هعلاطم هدش .دراد دوجو يگدولآ نازيم لرتنک يارب نارهت رد اوه ي تفشآ يعونصم داجيا ناکما يرظن ةبنج زا

هژاو یاه :یدیلک لولس ،اوه يگدولآ ةناتسآ ،نژرونيا لولس ،ييامد ياه

نارهت ،يراشف ياه

(6)

431 و ایفارغج

همانرب

،یطیحم یزیر لاس

33 یپایپ ، 58 هرامش ، 4 ، راهب 4144

همدقم هب هک يگديچيپ تياهنرد تسا يمتسيس رهش لکش اهدنيارف و تاطابترا ،يطيحم ،يداصتلا ،يعامتجا طيارش ةطساو

( تسا هتفاي

Fargkou, 2009

تيلاعف يگدرشف و تيعمج مکارت ليلد هب اهرهش .) مـهم ،يعاـمتجا و يداصتلا ياه

نيرـت

يـم رامـش هب يّوج ةدنيلاآ داوم ةدننکديلوت و يژرنا عبانم فرصم زکارم دـنور

(

Xing et al., 2009

و ينيـشنرهش اـب .)

يتعنص هدنيازف يفنم رثا اوه يگدولآ هب طوبرم تلاکشم ،يناهج ندش لاس رب يا

ناسنا تم طيحم و اه

تسا هتشاد تسيز

(

Coyllo et al., 2002

هلئسم هب اوه يگدولآ هک يروط هب ؛) تـسا هدش ليدبت ناهج يمومع تشادهب رد مهم يا

(

jing

et al., 2014

هب و تسا هدش ليدبت يرهش يدج تلاضعم زا يکي هب نارهت ياوه يگدولآ نايم نيا رد .) لـصف رد هژيو

زورب ثعاب لاس درس يراميب

يبلل فلتخم ياه يم ينارهت نادنورهش رد کيژرلآ و يسفنت ،يلورع

.دوش

شهوژپ نيا زا يرايسب .تسا هتفرگ تروص يرايسب تاعلاطم نونکات اوه يگدولآ ةرابرد ار يگدوـلآ نـيا لـلع اـه

هار نتفاي لابند هب زين يرايسب و هدرک يسررب لح

فرطرب يارب يياه لکشم نيا شهاک اي ندرک

هدوب .دنا

تياده و يرکشل (

1358 هلاقم رد ) نژرونيا يکيتپونيس يو لا يا

نـيا هـب و هدرـک يسررب ار نارهت رهش ديدش ياه

هديسر هجيتن نژرونيا داجيا ثعاب يکيتپونيس يو لا راهچ عومجمرد هک دنا

يم نارهت رد ديدش ياه .دوش

يناجيلع و يوفص (

1358 رثؤم ييايفارغج لماوع يشهوژپ رد ) نـيا هـب و هدرک يسررب ار نارهت ياوه يگدولآ رد

هتفاي تسد جياتن يگژيو هک دنا

ي نوراو .دراد نآ يگدولآ رب يدايز رايسب رثا رهش يعيبط ياه يگژيو زا ييامد ياه

ياه

يتنآ رارقتسا هارمه هب هک تسا لاس درس ةرود يم داجيا رادياپ ياوه اب نولکيس

هب تياهنرد .دوش يراگزاس روظنم

نيا اب

همانرب و ناريدم ،ييايفارغج طيارش تيلاعف و عيانص يني نس زا دياب رهش نازير

هـمانرب اـب و دـنهاکب هدـنيلاآ ياـه ياـه

.دننک داجيا تيلوئسم ساسحا رهش نايلوتم و مدرم رد يقيوشت ريجن ناراکمه و هداز (

1311 هعلاطم رد ) فده اب يا

شنکارپ يو لا شجنس هدنيلاآ

اـه طيارـش رد فـلتخم

رـطم

يم هک دننک شنکارپ يو لا هدنيلاآ

ياه

ّوج دودحم رد ة

نارهت رهش زا رثثـتم

دـنرادربرد يددـعتم لـماوع ة

يـگژيو ياـه

بآ نآ يناسنا و يعيبط طيحم و يياوهو تسا

.

ناراکمه و ريگزاب (

1310 هعلاطم رد ) يا

14 زا نارـهت ةدوـلآ زور 18

اـت ناـبآ 18

يد لاـس هاـم 1351

اـت 1311 ار

رب جياتن .دندرک يسر نيا

شهوژپ ناشن يم دهد صخاش يرادياپان نيرتشيب ّوج

ريثثت رب ار تارييغت يگدوـلآ اوـه

هتـشاد

هـک تـساوه تـيفيک صخاـش و وردوخ دادعت نيب ميقتسمريغ ي تسبمه ،شهوژپ نيا رد هجوت ناياش درواتسد .تسا .تسا راظتنا فلاخرب ناراکمه و يياديص (

1312 هلاقم رد ) يا

تسيز يرادياپ يباـيزرا اوـه يگدوـلآ رـب دـيکثت اب ار ناهفصا رهش يطيحم

اهنآ .دندرک 8

لاس يط ار اوه يگدولآ صخاش ياه

1351 - 1314 طيارـش هـک دنديـسر هـجيتن نـيا هب و دندرک يسررب

تسيز يم اديپ قوس يرادياپان تمس هب ناهفصا رهش يطيحم هنوگ هب ؛دنک

لاس هک يا 1314

آ نازـيم نيرتشيب ار يگدوـل

يگدولآ نيا رد ار شقن نيرتشيب نبرکديسکونوم و درگوگ ديسکا يد زاگ نازيم و دراد .تسا هتشاد اه

Coyllo and Andrad (2002)

رد هلاقم يا طابترا هناماس ياه يسانشاوه ار

تظلغ اب هدـنيلاآ

يباـيزرا اـه هدرـک

.دـنا

شهوژپ نيا جياتن يم ناشن

دهد ريداقم دايز تظلغ هدنيلاآ اه هقطنم نيا رد زا رثثـتم

هناماـس ياـه راـشفرپ راـح رـنج

ة

ا ط يلامش سل تسا

.

(7)

لیلحت اوه یگدولآ شهاک فده اب ییایفارغج طیارش نامدیچ ناراکمه و هدیرفآ هزئاف

438

Devasthale et al. (2010)

هلاقم رد تدش و يناوارف يا نوراو

ي هدافتـسا اـب ار يلامش سونايلا لحاوس يامد ياه

زا ن مي ( خر وراو و يناوارف رد ار يشهاک يدنور ،تادهاشم جياتن .دندرک هعلاطم )AIRS

ي ن يم ناشن اه نيـنچمه .دهد

ي نوراو تدش لاس رد ناتسبات لصف ياه

3442 لاس هب تبسن زا يـشان هـک هتـشاد يري مـشچ شيازـفا لـبلام ياـه

زا رفسوپورت ةيلا يامد شيازفا 8

/ 1 هب نيولک ةجرد 3

.تسا هدوب نيولک ةجرد

Buchholz et al. (2010)

رد هلاقم يا رود يط ة يرامآ 3441 - 3442 شياپ و 18 ،کـيژلب رد اوـه تـيفيک ها تسيا

ناملآ ،هسنارف و

دنتفاي تسد جياتن نيا هب گروبمازکول هک

ميژر ياه هب تبسن ينولکيس شدرگ ميژر

ياه يتنآ ينولکيس

و فصن يراهنلا رد اوه تيفيک شيازفا هدوب رترثؤم

و تسا ديدپ اب ياهزور ة

تيمکاح اب ياهزور هب تبسن شراب ةدوـت

ياوه کشخ شهاک رد اوه تيفيک شيازفا وPM10

رتراذگرثا دن

.

Fortelli et al. (2016)

هلاقم رد ( اوـه يگدوـلآ حطس و يلحم کيتپونيس يسانشاوه ياهو لا نيب ةطبار يا )PM10

نلاک رد ار نارحب هک دنديسر هجيتن نيا هب و دندرک يسررب ايلاتيا لپان رهش

نيـب داب شنت هک هداد خر ينامز يگدولآ ياه

1 ات 3 للادح کيژتارتسا ناکم ود نيب يترارح ي نوراو و هدوب هيناث رب رتم 3

يتناس ةجرد /دارگ

344 تفه و هدوب رتم

.تسا هدادن خر يدايز يگدنراب للادح زور رد ييايفارغج ظاحلزا نارهت رهش 81

و هجرد 0 ات هقيلد 81 و هجرد 33 و يلرش لوط هقيلد 38

و هجرد 38 هـقيلد

ات 38 هجرد و 84 يفارگوـپوت و يژوـلوفرومورژ رـظنزا و هدـش عـلاو يلامـش ضرع هقيلد اـب

يتحاـسم دودـح

544

عبرمرتموليک رد

يبونج ةنماد ياههوک

زربلا هتفرگ رارل عافترا .تسا

رهش رد بونج رد هاگدورف هب دابآرهم 1344

رـتم و

رد لامش هب 3444 رتم يم .دسر ريش هچرگا يمومع

رهش هب فرط بونج ،تسا رد لخاد رهش مه يراومهان اـه

رايـسب

.تسا زربلا تاعافترا ةراويد

يلامش و ياههوک ةدودحم

يب يب ونابرهش يلرش ةراويد رهش

ار يم ليکشت اما ،دنهد

يحاون

يبونج و يبرغ نارهت نادنچ عفترم .دنتسين

ماـمت و يـملع يـسانشزاب ةبنج رتشيب ،هتفرگ تروص لکش نيا هب نارهت رد يّوج يگدولآ ةرابرد هک يتاعلاطم مامت شهوژپ هتشاد يرهش تيريدم ةبنج رتشيب ،تسا هدش ماجنا لکشم نيا عفر يارب هک يياه ياـهزور يـليطعت دـننام ؛دنا

ليبموتا دورو زا يريگولج ،ينارحب هباج ،ازدود ياه

اک يياج هناخر شهوژـپ نـيا شزرا و تـيمها . ...و يتعنـص ياـه

هب هک تسا ليلد نيا هب رتشيب تيريدـم رـب ،اوه يگدولآ شهاک يارب يعامتجا و يناسنا ياهراتفر تيريدم رب اکتا ياج

يارـب يفارگوپوت و يميللا تايصوصخ زا هدافتسا ،شهوژپ نيا فده ر يد نايب هب ؛دراد زکرمت يّوج ياهو لا رييغت و ا ؛تساوه رد ي تفشآ يعون داجي هب

هنوگ ا نديسر زا ناوتب هک ي .درک يريگولج نارحب ةناتسآ و زرم هب AQI

شور شهوژپ یسانش زا هدافتسا اب شهوژپ فده هب يبايتسد يارب هداد

اه ني ناـيم نازـيم هـک يياهزور ،نارهت ياوه يگدولآ هب طوبرم ي

زاAQI

184 سپس و هتفرگ رظن رد يگدولآ ينارحب ياهزور ،تسا رتشيب هداد

ياـهزور رد لااـب ّوـج هـب طوـبرم ياـه

هدش جارختسا رظندم هداد نيا .دنا

ـنيموياو ها ـشناد ها بو زا و تشادرب دابآرهم هاگدورف رد نارهت ناتسا رد اه ذـخا1

هدش هام هس رد نژرونيا يياهن دح اهنآ زا هدافتسا اب و هداد هب هجوت اب سپس ؛تسا هدش نييعت رظندم

راـشف و اـمد ياـه

1. University of Wyoming: UW

(8)

431 و ایفارغج

همانرب

،یطیحم یزیر لاس

33 یپایپ ، 58 هرامش ، 4 ، راهب 4144

نيـيعت نژرونيا وطس ساسارب و نارهت ناتسا حطس رد کيتپونيس ياهها تسيا ،هدـش

هـشقن اـه رد يياـمد و يراـشف ي

دندش ميسرت ّوج فلتخم ياهزارت (

هشقن نيا ساسارب همادا رد .)يميللا را ن هشقن

اه نيرتـشيب هـک يزارـت ، لولـس

ياـه

تفاـسم نازـيم هب هجوت اب سپس .تسا هدش نييعت لولس ره زکارم و صخشم ،تشاد يمولر رظنزا ار يراشف اي ييامد لولس نيب اهنآ توافت رادقم و اه

لولس نيرتهب ،کيمانيدومرت لوصا ساسارب اه

( کـيرحت ناـکما هـک )يياـمد اي يراشف

هدش باختنا ،دراد دوجو اهنآ قم ةبساحم اب و دنا

توافت رييغت نازيم هب يراد کيرحت يارب اه

ينوتوين شور ود هب يريذپ

(

f=(Mi×Mj)/D2 ×1000

و ) صخاش رحت

ي ک ذپ ي ر ي (

) C.E=

نيا .تسا هدش مادلا سيرتام

ر نايب لولس يياه تـسا

هک نيرتشيب فلاتخا

( )يراشف اي ييامد و

نيرتمک هلصاف ار زا دوخ ناشن يم .دنهد

لودج 4 ماجنا لحارم . شهوژپ

Table 1. Research steps

هجیتن یریگ کیرحت ناکما لیلحت

عقاوم رد نارهت یاوه یریذپ نژرونیا

کیرحت ناکما لولس یریذپ

بساحم اب اه ة نازیم

اهنآ یرادقم توافت

ناکما لولس کیرحت یجنس ای یراشف ةتسب یاه

هب ییامد نارهت رهش یاوه یگدولآ شهاک روظنم

باختنا یارب لولس نیرتهب رحت

ی ک ذپ ی ر و تفاسم هب هجوت اب ی

کیمانیدومرت لوصا ساسارب و اهنآ توافت

زکارم نییعت لولس

اه نیرتشیب یاراد زارت و

لولس اه یراشف و ییامد ی پ

شیلاا هداد اه میسرت و امد و راشف ی هراگن

اه ی

ینارحب طیارش رد یمیلقا

هب یگدولآ هک ییاهزور ساسارب ینامز ةزاب نییعت لیم ینارحب دح

م ی دنک

هداد جارختسا ینارحب یاهزور رد نژرونیا ییاهن دح نییعت و لااب ّوج یاه

رظندم هام رد اهنآ نیگنایم و هام ره یارب

یهت و جارختسا ة

طوبرم امد و راشف رامآ هب

اهزور یگدولآ ینارحب ی

(9)

لیلحت اوه یگدولآ شهاک فده اب ییایفارغج طیارش نامدیچ ناراکمه و هدیرفآ هزئاف

431

ت اب تياهنرد يسررب هب هجو

ماجنا ياه ناکما ،دوجوم يعيبط طيارش و هدش

لولس کيرحت يجنس اي يراشف ةتسب ياه

هب ييامد .تسا هدش ماجنا نارهت رهش ياوه يگدولآ شهاک روظنم

هتفای اهنآ لیلحت و هیزجت و شهوژپ یاه

مهم نيرت لماع يميللا رثؤم رد يگدولآ ياوه

،نارهت ي نوراو ياه

ييامد تسا هک هب ود تروص يشبات و يکيتپونيس

داجيا يم دنوش . ي نوراو ياه

رثارب يشبات ندشدرس

ديدش نيمز ليکشت يم دنوش و ي نوراو ياه

کيتپونيس

ًاتدمع رـثارب

رارقتسا متسيس ياه رادياپ يّوج اهراشفرپ و

هنابز ياه اهنآ داجيا يم دنوش . ره ود هديدپ يگژيو يلـصا ةرود درـس لاـس

دنتسه نيا زا ؛ ور يگدولآ ياوه نارهت ةرود رد درس

لاس رتديدش تسا (

،وجلد 1325 .)

هب هشقن ميسرت روظنم وطـس ني ناـيم ،يگدوـلآ يـنارحب ياـهزور رد و ّوـج فلتخم ياهزارت رد امد و راشف ياه

هبساحم نژرونيا يعافترا ميـسرت و هبـساحم نارهت ناتسا کيتپونيس ياهها تسيا هب تبسن رظندم هام هس رد هدش

دندـش

( لکش 1 .)

لکش 4 . نیگنایم خرمین عافترا

هعلاطم هام هس رد نژرونیا هدش

:عبنم(

،ناگدنسیون 4311

)

inversion height diagram for 3 months in the study area Figure 1.

لکش ساسارب 1

يم ار يسررب زا شخب نيا زا لصاح جياتن ، هرازگ رد ناوت

:درک هصلاخ ريز ياه

- فده ياههام رد نارهت رد نژرونيا عافترا (

.تسين ناسکي )ربماسد و ربماون ،هيوناژ

- هيوناژ هام هب فده ياههام رد نژرونيا عافترا نيرتلااب (

1544 نيياپ و )رتم ربماوـن هاـم هـب عاـفترا نيرت

( 1344

.تسا طوبرم )رتم - رادقم روبع نم ةمه ،فده ياههام رد يگدولآ نارحب ةناتسآ زاAQI

يمنربرد ار نارهت قطا رد ريترت نيدب ؛دريگ

يم هبرجت ار هناتسآ دح زا شيب يگدولآ نارهت ةقطنم زا يشخب هک يلاح شخب ،دنک

ين تـسم هدـعال نـيا زا رـ يد ياـه

.دنتسه - هدرتسگ نارهت رد يگدولآ عولو ةناتسآ روبع ةنهپ ربماسد هام رد .تسا فده ر يد ياههام زا رت

رت زا سپ و همادا رد هشقن ميس

يزارت ،نژرونيا وطس ساسارب يراشف و ييامد ياه هک

نيرتشيب لولس

ياـه يياـمد

اي ار يراشف رظنزا

يمولر

،دراد صخشم و

زکارم ره لولس نييعت لولس يمامت يارب سپس ؛تسا هدش هشقن رد اه

ياـه

باختنا .دش هبساحم اهنآ ينوتوين ةبناج نازيم و هيهت يسيرتام ،هدش هب ينوتوين ةبناج ةبساحم

نيرـتهب تخانـش روـظنم

(10)

435 و ایفارغج

همانرب

،یطیحم یزیر لاس

33 یپایپ ، 58 هرامش ، 4 ، راهب 4144

لولس هباج و تکرح يارب ار طيارش نيرتهب هک تسا يياه .دـنراد ر يدکي تمس هب يياج

ود هاـم رـه يارـب تـياهنرد

هشقن و دندش باختنا ،دنتشاد ار ينوتوين ةبناج نيرتشيب هک يراشف و ييامد لولس لولـس ياه

يراـشف و يياـمد ياـه

نيرتشيب ياراد .دش ميسرت رظندم هام هس ره رد ينوتوين ةبناج

لکش 2 . خیرات رد ینوتوین ةبذاج نیرتشیب یاراد ییامد لولس ود ةشقن /2013

/11 ربماون هام رد28

:عبنم(

،ناگدنسیون 4311

)

Figure 2. Map of two temperature cells with the highest Newtonian mass in 28/11/2013 in November

لکش رد 3

عافترا ات و ديدش نژرونيا تلاح رد ربماون هام ييامد ةشقن ، 1344

يـم رادـيدپ رـتم زا يکاـح هـک دوـش

ود نيـب ةلـصاف .تـسا داـبآرهم ها تـسيا و ينيمخ ماما هاگدورف ها تسيا رد ينوتوين ةبناج نيرتشيب اب لولس ود دوجو دوجوم لولس ربارب ًابيرقت

اب 33,18 عاـفترا رد يـنيمخ ماـما ها تسيا .تسا رتموليک 3

/ 114 رد داـبآرهم ها تـسيا و رـتم

عافترا 3 / 1114 لولس نيا يزکرم طاقن يامد .دراد رارل رتم دابآرهم ةطقن يارب اه

28 / 13 هاـگدورف ةـطقن يارـب و هجرد

ينيمخ ماما 18

/ 13 .تسا هجرد

لکش 3 . نیرتشیب یاراد ییامد لولس ود ةشقن خیرات رد ینوتوین ةبذاج

8/1/2013 هیوناژ هام رد

:عبنم(

،ناگدنسیون 4311

)

Figure 3. Map of two temperature cells with the highest Newtonian mass in 8/1/2013 in January

لکش رد 3

عاـفترا اـت و ديدش نژرونيا تلاح رد هيوناژ هام ييامد ةشقن ، 1544

يـم رادـيدپ رـتم هـشقن نـيا .دوـش

طوـبرم ناريمـش و کـيزيفورژ لولـس ود هـب ينوتوين ةبناج رادقم نيرتشيب هک دراد ييامد لولس هس دوجو زا تياکح يبيرقت تفاسم رد لولس ود نيا .تسا 31

/ 14 يدـکي هـب تبـسن رتموليک عاـفترا رد ناريمـش ها تـسيا .دـنراد رارـل ر

(11)

لیلحت اوه یگدولآ شهاک فده اب ییایفارغج طیارش نامدیچ ناراکمه و هدیرفآ هزئاف

431

3 / 1805 عافترا رد کيزيفورژ ها تسيا و رتم 5

/ 1033 لولـس نـيا ةتـسه ياـمد .تـسا هـتفرگ رارل رتم ةـطقن يارـب اـه

کيزيفورژ 3

/ 2 ناريمش ةطقن يارب و هجرد 1

/ 11 .تسا هجرد

لکش 1 خیرات رد ینوتوین ةبذاج نیرتشیب یاراد ییامد لولس ود ةشقن . 8/12/2010

ربماسد هام رد

:عبنم(

،ناگدنسیون 4311

)

Figure 4. Map of two temperature cells with the highest Newtonian mass in 8/12/2010 in December

لکش رد 0

عافترا ات نژرونيا تلاح رد ربماسد هام ييامد ةشقن ، 1244

يم هديد رتم دوـجو زا يکاـح هشقن نيا .دوش

14 لولس هب لولس ود نيا .دنراد ار ينوتوين ةبناج نيرتشيب ناريمش و کيزيفورژ لولس ود اهنآ نايم رد هک تسا ييامد

عافترا اب ريترت 5

/ 1033 و 3 / 1805 رد رتم يبيرقت ةلصاف 3

/ 14 هتفرگ رارل ر يدکي زا رتموليک زـکرم يامد نينچمه ؛دنا

کيزيفورژ لولس يارب اهنآ 1

/ 1 ريمش لولس يارب و هجرد نا

5 .تسا هجرد

لکش 8 . خیرات رد ینوتوین ةبذاج نیرتشیب یاراد یراشف لولس ود ةشقن 27/11/2013

ربماون هام رد

:عبنم(

،ناگدنسیون 4311

)

Figure 5. Map of two Pressure cells with the highest Newtonian mass in 27/11/2013 in November

لکش 8 ناشن ةدنهد راشف فلاتخا ةشقن عافترا رد نژرونيا تلاح رد

1344 يکاـح هشقن نيا .تسا ربماون هام رد رتم

هب تبسن ار ينوتوين ةبناج نيرتشيب لولس ود نيا هک تسا يراشف لولس ود دوجو زا لولس

رياس رد ر يد يراشف ياه

يبيرقت ةلصاف رد لولس ود نيا .دنراد هدولآ ياهزور 55

/ 31 هدش علاو ر يدکي زا رتموليک .دنا

عاـفترا رد ر تيچ ها تسيا

3 / 1348 عافترا رد ينيمخ ماما هاگدورف ها تسيا و رتم 3

/ 114 هتسه .تسا هتفرگ رارل رتم لولـس نيا يراشف ياه

هـب اـه

اب ربارب ريترت 520

و 141 .تسا لاکساپوتکه

(12)

414 و ایفارغج

همانرب

،یطیحم یزیر لاس

33 یپایپ ، 58 هرامش ، 4 ، راهب 4144

لکش 1 خیرات رد ینوتوین ةبذاج نیرتشیب یاراد یراشف لولس ود ةشقن . 1/1/2017

ناژ هام رد هیو

:عبنم(

،ناگدنسیون 4311

)

Figure 6. Map of two Pressure cells with the highest Newtonian mass in 1/1/2017 in January

لکش 1 ناشن ةدنهد عافترا رد نژرونيا تلاح رد راشف فلاتخا ةشقن 1544

زا يکاـح هشقن نيا .تسا هيوناژ هام رد رتم

رد هک تسا يراشف لولس راهچ دوجو ود نـيا .دـنراد ار ينوـتوين ةـبناج نيرتـشيب رـ تيچ و دابآرهم لولس ود نايم نيا

يبيرقت ةلصاف رد لولس 10

هدش علاو ر يدکي زا رتموليک عافترا رد ر تيچ لولس .دنا

3 / 1348 عاـفترا رد داـبآرهم لولـس و

3 / 1114 هتسه .تسا هتفرگ رارل يرتم اب ربارب ريترت هب لولس ود نيا يراشف ياه

523 و 554 .تسا لاکساپوتکه

لکش 1 خیرات رد ینوتوین ةبذاج نیرتشیب یاراد یراشف لولس ود ةشقن . 25/12/2013

ربماسد هام رد

:عبنم(

،ناگدنسیون 4311

)

Figure 7. Map of two Pressure cells with the highest Newtonian mass in 25/12/2013 in December

لکش رد 2

لولس هس ليکشت

عاـفترا رد ربماسد هام يراشف ةدش 1244

يـم هدـيد يرـتم تابـساحم ساـسارب .دوـش

ماجنا عاـفترا اـب رـيترت هـب لولـس ود نيا .تسا طوبرم دابآرهم و کيزيفورژ لولس ود هب ينوتوين ةبناج نيرتشيب هدش

5 / 1033 و 3 / 1114 رد ،رتم يبيرقت ةلصاف 1

/ 3 هـتفرگ رارـل ر يدـکي زا رتموليک .دـنا

هتـسه لولـس يراـشف ياـه ياـه

اب ربارب ريترت هب دابآرهم و کيزيفورژ 140

و 118 .تسا لاکساپوتکه

و تياهنرد هب

لولس يور کيفارگوپوت ضراوع ريثثت يسررب روظنم ليکـشت يراـشف و ييامد ياه

نيـنچمه و هدـش

لولس نيا يريگرارل لحم رتشيب کرد لولس قيبطت يارب اه

وت يور يراشف و ييامد ياه .دش مادلا هقطنم يفارگوپ

(13)

لیلحت اوه یگدولآ شهاک فده اب ییایفارغج طیارش نامدیچ ناراکمه و هدیرفآ هزئاف

414

لکش 5 لولس قیبطت ةشقن . هقطنم یفارگوپوت اب ربماون ییامد یاه

:عبنم(

،ناگدنسیون 4311

)

Figure 8. Overlay of November temperature cells to the topography

لکش ساسارب 5

داـبآرهم هاـگدورف لولـس .تـسا هدهاشم لبال ينيمخ ماما و دابآرهم ييامد لولس ود ، تمـسل رد

شيپ و تسا هتفرگ رارل زربلا يبونج تاعافترا يگدمآ ي تـسجرب ةـنماد يـکيدزن رد يـنيمخ ماـما هاگدورف لولس

ياـه

مک عافترا اب دابآرهم لولس .تسا هدش علاو رايرهش بونج عافترا 1114,3

راشف رادقم و رتم 550,1328

و لاکـساپوتکه

عافترا اب ينيمخ ماما هاگدورف لولس 114,3

راشف و رتم 148,8528

عاـفترا فلاتخا لاکساپوتکه 344

فلاتـخا و يرـتم

راشف 31,08 يـط يگدولآ ينارحب ياهزور رد ينوتوين ةبناج نازيم نيرتشيب اب ييامد لولس ود نيا .دنراد يلاکساپوتکه

18 هدش يياسانش لاس .دنا

لکش 1 لولس قیبطت ةشقن . هقطنم یفارگوپوت اب هیوناژ ییامد یاه

:عبنم(

،ناگدنسیون 4311

)

Figure 9. Overlay of January temperature cells to the topography

لکش رد 1

لولس هس .تسا هدهاشم لبال دابآرهم و کيزيفورژ ،ناريمش

ليکشت لولس ود ي تفروـت تمـسل رد هدش

هتفرگ رارل زربلا تاعافترا يبونج ةنماد ليکـشت قطاـنم ندوبروـصحم هـک درـک هراـشا رـلطم نيا هب ناوتب دياش و دنا

لولس يم اه لکش يور دناوت لولس نيا يريگ

.دشاب راذگريثثت ييامد ياه ناريمـش و کـيزيفورژ لولـس ود ناـيم نيا رد

لولس رياس هب تبسن يرتشيب ينوتوين ةبناج ييامد رظنزا عافترا کيزيفورژ لولس .دنراد اه

1033,5 راـشف و رتم 580,1

عافترا ناريمش لولس و لاکساپوتکه 1805,3

راشف و رتم 500,2

عاـفترا فلاتـخا اـب لولس ود نيا .دنراد لاکساپوتکه

130,0 يرتم راشف فلاتخا و 1,5

هدش علاو زربلا ياههوک ةنماد يياهتنا ريش حطس يور ،يلاکساپوتکه .دنا

(14)

412 و ایفارغج

همانرب

،یطیحم یزیر لاس

33 یپایپ ، 58 هرامش ، 4 ، راهب 4144

لکش 44 لولس قیبطت ةشقن . هقطنم یفارگوپوت اب ربماسد ییامد یاه

:عبنم(

،ناگدنسیون 4311

)

Figure 10. Overlay of December temperature cells to the topography

لکش ساسارب 14

يور ناريمـش و کـيزيفورژ ،رـ تيچ ،يـنيمخ ماـما ،نيـمارو لماـش دوـجوم يياـمد لولس جنپ

هتفرگ رارل نارهت يفارگوپوت ار ينوـتوين ةـبناج نيرتـشيب يياـمد رظنزا ناريمش و کيزيفورژ لولس ود نايم نيا رد .دنا

ربلا تاعافترا يبونج ةنماد ي تفروت تمسل رد لولس ود نيا .دنراد هدش علاو ز

لولس هک يقطانم ندوبروصحم و دنا اـه

يم ،دنراد دوجو نآ رد لولس نيا ليکشت رب دناوت

عافترا اب کيزيفورژ لولس .دشاب رثؤم ييامد ياه 1033,5

راـشف و رتم

513,1 عافترا اب ناريمش ها تسيا و لاکساپوتکه 1805,3

راشف و رتم 584,3

،لاکساپوتکه 130,0

عاـفترا فلاتخا رتم و

13,2 .دنراد راشف فلاتخا لاکساپوتکه

لکش 44 لولس قیبطت ةشقن . هقطنم یفارگوپوت اب ربماون یراشف یاه

:عبنم(

،ناگدنسیون 4311

)

Figure 11. Overlay of November pressure cells to the topography

لکش رد 11

لولـس .ميتسه ينيمخ ماما هاگدورف ها تسيا و ر تيچ ها تسيا لحم رد يراشف لولس ود ليکشت دهاش

هدرک يورشيپ تاعافترا هک تسا هتفرگ رارل يتمسل رد زربلا يبونج ةنماد رد ر تيچ رد يـنيمخ ماما هاگدورف لولس .دنا

مک ياههوک ةنماد يکيدزن ا هدش علاو رايرهش بونج عافترا

لولس نيا ليکشت .تس لحم رد يراشف ياه

ماـن ياـه هدرـب

يم نايرج زا رثثتم دناوت نايرج نيا .دراد دوجو هقطنم نيا رد هک دشاب يياوه ياه

هنماد يورشيپ زا رثثتم اه يبوـنج ياه

تمسل يوس هب ،يلرش تاعافترا تشد ياه

يم يبونج ياه دـيدپ طاـقن نـيا رد ار داـب يبـسن تعرس شيازفا و دنزو

يم .دنروآ عافترا اب ر تيچ ها تسيا 1348,3

يامد و رتم 11,88

عاـفترا اـب يـنيمخ ماما هاگدورف ها تسيا و هجرد 114,3

يامد و رتم 13,18

عافترا فلاتخا ،هجرد 318

يامد فلاتخا و يرتم 4,1

هجرد .دنراد يا

(15)

لیلحت اوه یگدولآ شهاک فده اب ییایفارغج طیارش نامدیچ ناراکمه و هدیرفآ هزئاف

413

لکش 42 لولس قیبطت ةشقن . هقطنم یفارگوپوت اب هیوناژ یراشف یاه

:عبنم(

،ناگدنسیون 4311

)

Figure 12. Overlay of January pressure cells to the topography

لکش رد 13

لولـس ود ناـيم نـيا رد .ميتـسه رـ تيچ و يـنيمخ ماـما ،دابآرهم ،ناريمش لولس راهچ ليکشت دهاش

شيپ تمسل رد لولس ود نيا .دنراد ار ينوتوين ةبناج رادقم نيرتشيب يراشف رظنزا ر تيچ و دابآرهم تاـعافترا يگدـمآ

هتفرگ رارل زربلا يبونج عافترا اب ر تيچ لولس .دنا

1348,3 م

يامد و رت 11,48

عاـفترا اـب دابآرهم لولس ،هجرد 1114,3

يامد و رتم 11

عافترا فلاتخا ،هجرد 118

يامد فلاتخا و يرتم 4,48

هجرد .دنراد ر يدکي هب تبسن يا

لکش 43 لولس قیبطت ةشقن . هقطنم یفارگوپوت اب ربماسد یراشف یاه

:عبنم(

،ناگدنسیون 4311

)

Figure 13. Overlay of December pressure cells to the topography

لکش ساسارب 13

رارـل نارـهت يفارگوـپوت يور ناريمـش و کـيزيفورژ ،داـبآرهم لماش دوجوم يراشف لولس هس ،

هتفرگ لولس نيا نايم رد هک دنا نيا .دنراد ار ينوتوين ةبناج نيرتشيب يراشف رظنزا دابآرهم و کيزيفورژ لولس ود ،اه

ود

هتفرگ رارل نارهت يلامش تاعافترا ةنماد يور لولس نـيا و دراد ي تفروـت زربلا يبونج ةنماد زا تمسل نيا علاورد .دنا

رقع يم ينيشن نيـمه و دوجوم ياهداب شزو تهج رد دناوت

لولـس رـب روـط ليکـشت ياـه

لولـس .دـشاب رثؤـم هدـش

عافترا اب کيزيفورژ 1033,5

يامد و رتم 3,5

لولس و هجرد عافترا اب دابآرهم

1114,3 ياـمد و رـتم

3,2 ،هـجرد 333,1

و عافترا فلاتخا رتم 4,1

.دنراد امد فلاتخا هجرد

(16)

411 و ایفارغج

همانرب

،یطیحم یزیر لاس

33 یپایپ ، 58 هرامش ، 4 ، راهب 4144

هجیتن یریگ ،رهـش نيا رد اوه يگدولآ شهاک و لرتنک ياههار زا يکي ،نارهت رهش رد اوه يگدولآ داجيا يعيبط للع هب هجوت اب

نيا رد ؛تسا نآ يعيبط ليسناتپ زا هدافتسا تـسا يياهزور رد نارهت رهش رد نژرونيا لرتنک رب شهوژپ نيا ديکثت ،نايم

يم زاجم ةناتسآ زا اوه يگدولآ هک يم و تسا يرادياپ يانعم هب نژرونيا .درذگ

ياوه رد ي تفشآ داجيا تروص رد ناوت

.درک لرتنک و داد شهاک ار يرادياپ نيا ،نارهت ناکما هب زاين عوضوم نيا زيچ ره زا شيپ س

.دوش يسررب يرادياپان داجيا ناکما طيارش ات دراد يرظن ةعلاطم و يجن

نيدب هعلاطم ةدودحم رد ي تفشآ داجيا يارب مزلا طيارش رياس روظنم يـم طيارش نيا ةلمجزا .دش يسررب هدش

هـب ناوـت

لولس نيب نايدارگ و يراشف و ييامد فلاتخا يياسانش ياه

لولـس نيـب عاـفترا فلاتـخا نيـنچمه و هدش لـحم و اـه

.درک هراشا اهنآ يريگرارل ،تـسا راـشف و اـمد فلاتـخا يعضوم ياهداب داجيا لماع هک هتکن نيا هب هجوت اب يـم رـظن هـب

ةدودـحم رد دـسر

هعلاطم هدش .دراد دوجو يگدولآ نازيم لرتنک يارب نارهت نامسآ رد اوه ي تفشآ يعونصم داجيا ناکما يرظن ةبنج زا

نايم ميسرت و هبساحم اب هاـم رـه رد نژروـنيا عافترا هک دش صخشم ،رظندم هام هس رد نژرونيا يعافترا وطس ني

يـم هـبرجت ار هناتسآ دح زا شيب يگدولآ نارهت ةقطنم زا يشخب هک يلاح رد نينچمه ؛تسا توافتم شـخب ،دـنک

ياـه

.دنتسه ين تسم هدعال نيا زا ر يد ن نيب رد ينوتوين ةبناج نيرتشيب رادقم ةبساحم اب هشق

هنهپ ياه لولس يدنب

ميسرت ييامد و يراشف ياه رـه رد هدـش

لولس ،هام هس ياراد ياه

نيرتشيب فلاتخا

( )يراشف اي ييامد و

نيرتمک يرـيگرارل اـب و دندـش يياـسانش مه زا هلصاف

لولس نيا ةشقن هام رد هنومن يارب ؛دش هدرب يپ اهنآ زا يضعب ليکشت للع هب هقطنم يفارگوپوت يور اه

لولس ود ربماون

رد ،زرـبلا يبوـنج ةـنماد رد رـ تيچ لولس .دراد دوجو ينيمخ ماما هاگدورف ها تسيا و ر تيچ ها تسيا لحم رد يراشف هدرک يورشيپ تاعافترا هک تسا هتفرگ رارل يتمسل ي تـسجرب ةـنماد يـکيدزن رد ينيمخ ماما هاگدورف لولس .دنا

ياـه

مک .تسا هدش علاو رايرهش بونج عافترا لولس نيا ليکشت

لحم رد يراشف ياه ماـن ياه

زا رثثـتم تـسا نـکمم هدرـب

نايرج نايرج نيا .دراد دوجو هقطنم نيا رد هک دشاب يياوه ياه زا رثثتم اه

هنماد يورشيپ ،قرـش تاـعافترا يبونج ياه

تمسل يوس هب تشد ياه

يم تياده يبونج ياه ديدپ طاقن نيا رد ار داب يبسن تعرس شيازفا و دنوش

يم .دنروآ

يتايلمع و يدربراک يارب هک تسا يهيدب ،يـسانشاوه ،يـکيزيف ةـنيمزرد يرتـشيب تاعلاطم دياب ،عوضوم نيا ندرک

هنيمز رياس اي يکيزيفورژ رد نينچمه .دوش ماجنا ر يد ياه

هـعلاطم ةدودـحم طيارش زا يهاگآ شهوژپ نيا يرـما هدـش

انم يمامت يارب يتخاونکي يو لا چيه و تسا يعيبط .درادن دوجو شهوژپ دروم عوضوم ةنيمزرد قط

هـکنيا هب هجوت اب

دودحم يرامآ ةرود رد طقف شهوژپ نيا 18

هلاس ( لاس زا ياه 3443 ات 3412 هعلاطم ةدودحم رد و ) نارـهت ناتـسا ةدش

ليلحت يمامت نينچمه و هتفرگ تروص هزادنا ياهرامآ ساسارب اه

يريگ ودـحم نـيا کيتپونيـس ياهها تـسيا رد هدش هد

يم ،تسا هدش ماجنا يسررب يمامت هک درک ديکثت هتکن نيا رب ناوت

لصاح جياتن و اه هداد و هدودحم نيا رب ينتبم هدش

اـه

يمن و دنتسه هب ار اهنآ ناوت

.داد ميمعت يلکروط

(17)

لیلحت اوه یگدولآ شهاک فده اب ییایفارغج طیارش نامدیچ ناراکمه و هدیرفآ هزئاف

418

ینادردق و رکشت .تسا هدش ماجنا روشک ناروانف و نار شهوژپ زا تيامح قودنص يلام تيامح اب شهوژپ نيا

عبانم

،زيورپ ،يدومحم ،يدهم ،مدقم يدمحا (

1313 .) هداد لیلحت روی ا ةوهد رد ناروهت یاووه یگدوولآ یاه

، ةمانلـصف

يملع ةرود ،ناريا طيحم تشادهب يملع نمجنا يشهوژپ 1

ةرامش ، 1

، 33 - 00 .

يسمش ،يبتجم ،موصعم يريدل ،ديعس ،ريگزاب يلع ،روپ

،اويش ،هنابيجنرس يديس ،ربکا (

1310 .) یلحت یگدوولآ ةوطبار ل

تارطاخم شهاک یارب ّوج طیارش و کیفارت اب نارهت یاوه ةرود ،تارطاخم شناد ،

3 ةرامش ، 1 ، 38 - 03 .

ةدکشهوژپ يربخ لاتروپ طيحم

ها شناد تسيز يتـشادهب تامدـخ و يکشزپ مولع

،نارـهت يناـمرد (

1313 .) اوش

اوه تیفیک ،AQI

www.ier.tums.ac.ir

.

طيــحم تــحافح نامزاـس يرــبخ لاـتروپ ،روــشک تـسيز

( 1313 .) و اووه یگدووولآ ریریووت

تم ووس رووب نآ ناووسنا

،

http://www.doe.ir

.

،نارهت يکشزپ مولع ها شناد ياوه يگدولآ تاقيقحت زکرم يربخ لاتروپ (

1313 .) ک اوش طابترا ی

ف وی ت اوب اووه

مها حطس ی

ت تشادهب ی

،

www.ier.tums.ac.ir

.

ت

،ييحي ديس ،يوف

،لولهب ،يناجيلع (

1358 .) ناروهت یاووه یگدوولآ رد ییایفارغج لماوع یسررب و لیلحت ةـلجم ،

شهوژپ ةرود ،ييايفارغج ياه 35

ةرامش ، 85 ، 11 - 113 .

،وجلد ، نـشوهريما (

1325 .) هعلاطم و یسررب یگنوراو امد

و یرادویاپان روب

یور یگدوولآ یاووه

رهوش ناروهت ،

ناياپ ةمان يسانشراک

،دشرا ها شناد دازآ يملاسا دحاو .ايفارغج ةدکشناد ،نارهت

،دمحم ،هقيلس (

1310 بآ رییغت .) بآ تارطاخم و اوهو

نارهت رهش ییاوهو ،يـطيحم تارطاـخم يياضف ليلحت ةلجم ،

لاس 3 ةرامش ، 3 ، 18 - 33 .

،يوفص ديس

،ييحي

،يناجيلع

،لولهب ( 1358 .) یسررب لماوع ییایفارغج رد

یگدولآ یاوه

نارهت

، ةلجم شهوژپ ياـه

،ييايفارغج ةرود

1 ةرامش ، 85

، 11 - 113 .

ص نادزي ،هيمس هديس ،ينيسح ،ردنکسا ديس ،ييادي تنب ،شخب

،يدهلا ( 1312 .) تسیز یرادیاپ یبایزرا رهوش یوطیحم

اوه یگدولآ رب دیکیت اب ناهفصا همانرب و ايفارغج ةلجم ،

ةرود ،يطيحم يزير 31

ةرامش ، 1

، 113 - 131 .

،نسح ،يرکشل

،اسيرپ ،تياده (

1358 .) نژرونیا یکیتپونیس یوگلا لیلحت نارهت رهش دیدش یاه

شهوژپ ةلجم ، ياه

ةرود ،ييايفارغج 35

ةرامش ، 81 ، 18 - 53 .

ريجن

،هداز

،هميهف نيسح

،روپ

،رنيز يسمش

،روپ يلع ،رـبکا ( 1311 .) یواکاو یگدولآ

یاوه نارهت اوب اوش یاوه

یکیمانیدومرت

ّوج ( رد طیارش یاراد داب )

، ةلاقم هرارا هدش رد شيامه يلم نايرج و يگدولآ

،اوه ،نارـهت ها ـشناد

نارهت .

Referensi

Dokumen terkait

11 / شهوژپ یراتفر و یتخانش مولع یاه لاس ، هرامش ،متشه لوا یپایپ ، 11 ، ناتسبات و راهب 1331 یم ردام اب یم ار یناجیه یهااآ نادقف .دنوش ناوت و دوههخ اههناجیه فیههصوت و

قادصم اه ی رهشون عماج حرط یدمآراکان ییاوتحم للع ینیع یدمآراکان ییاوتحم للع حرط اه عماج ی قادصم اه رد ینیع ی رهشون عماج حرط ندرک والند درکیور مانرب ه یزیر یاج هب یطخ دیکأت رب

یریگ هوژپ نیا جیاتن هب هجوت اب زوح تملاددس تیعددضو ش ۀ غیاردددش نیرتدب رد یطیحم شخب رد ناقلاط زیخبآ 27 یم یررس ریخا لاس لدم زا هدافتسا .دوش هداد یاه یواک یم هب هتسباو و یسررب ار

[ یرگید نیققحم نایب زین لرتنک ،یطیحم لماوع زا یبیکرت هچرگا هک دندرک دننک یم هقطنم کی رد ناهایگ شیور تایص وص ک یلو ،دنش اب ن هنیمز نیا رد زین ناهایگ یکیکولویزیف و یکیکولوفرم شق

لیرسو هرب یقدنخ شیاسرف دنیارف هک نیا هب هجوت اب ۀ اناوت یگدنیاسرف شیارسرف و یحطس یاه تارخ یریررپ یم لرتنک نیدنچ ، رگ ریغتم م یطیحم ؤ شیارسرف ت رث رریگ تاررق یسترب توم دیاب

۲۲ ۱۳۹۶ راهب ۱ هرامش ۲۲ هرود یزاسرهش و یرامعم - ابیز یاهرنه هیرشن .تسا نارهت رهش گرزب یراذگ تــسایس تیعضو رد یگچراپکی ریغ تیلوئــسم و تردق عیزوت ندوبن نــشور فلا :زا دنترابع اه مت

1401 راهب :لوئسم هدنسیون * یرتنلاک لیلخ رتکد .یزرواشک هعسوت و تیریدم هورگ ،یزرواشک هعسوت و داصتقا هدکشناد ،نارهت هاگشناد ،نارهت :یناشن +98 26 32206824 :نفلت [email protected]

7 - یریگ هجیتن طابترا داجیا زا هدافتسا اب ،قلاخ رهش رد یگنهرف یزیر همانرب.دراد یمدرم تامادقا رب دیکات ،یگنهرف یدرکیور اب قلاخ رهش هدافتسا اب یدرکلمع و یطیحم تیباذج.دوش یم ییارجا ،قلاخ