لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ*
: ﺎﻴﻧزروﺎﺸﻛ ﺎﺿر ﻦﻔﻠﺗ
: 09163450185 [email protected] E-mail:
ﻲﺳرﺮﺑ عﻮﻨﺗ
لﺎﻣﺮﻧ ﻂﻳاﺮﺷ ود ﺖﺤﺗ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﻔﺻ سﺎﺳاﺮﺑ ﺎﻴﺑﻮﻟ ﻲﻜﻴﺘﻧژ
ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ و
ﺎﻴﻧ زروﺎﺸﻛ ﺎﺿر
1
ﻲﺴﮔﺮﻧ يﺪﻤﺤﻣ زوﺮﻬﺑ ،*
و2
ﻲﺳﺎﺒﻋ ﺎﺿﺮﻴﻠﻋ 3
1 و 2 ، ،ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد 3
جﺮﻛ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﻛ ﺲﻳدﺮﭘ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ،
) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
24 / 2 / 91 - ﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ ﺐﻳﻮ : 18 / 4 / 92 (
هﺪﻴﻜﭼ
تﺎﺑﻮﺒﺣ ﺲﭘ
زا
،تﻼﻏ ﻦﻴﻣود ﻊﺒﻨﻣ ﻢﻬﻣ ﻲﻳاﺬﻏ هدﻮﺑ و فﺮﺼﻣ نآ رد ناﺮﻳا ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺮﻳﺎﺳ
يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد
لﺎﺣ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﺗﺪﻤﻋ ﻲﺷﺎﻧ زا يﺎﺿﺎﻘﺗ ﻲﻓﺮﺼﻣ نآ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ياﺬﻏ نﺎﺴﻧا ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
رد ﻦﻴﺑ
،تﺎﺑﻮﺒﺣ ﺎﺑ ﺎﻴﺑﻮﻟ
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺶﻴﺑ زا 20 نﻮﻴﻠﻴﻣ
،ﻦﺗ مﺎﻘﻣ نﺎﻬﺟ لوا ار
راد ﺖﺳا ا . رد
ﻲﻋارز و ﻚﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا 89
مﺪﻋ و ﺶﻨﺗ ﻂﻴﺤﻣ ود رد ﺎﻴﺑﻮﻟ ﭗﻴﺗﻮﻧژ
ﺶﻨﺗ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺖﻨﻤﮔآ
ﻪﻋرﺰﻣ رد ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد تﺎﺗﺎﺒﻧ حﻼﺻا و ﺖﻋارز هوﺮﮔ ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ
رد ﻊﻗاو ﻋارز لﺎﺳ رد جﺮﻛ ﻲ
90 - 1389 هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻔﺻ ﻦﻴﺑ ﻂﺑاور و ﻲﺑﺎﻳزرا درﻮﻣ
يﺎﻫ شور زا يرﺎﻣآ
هﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ درﻮﻣ
. ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ
دﻮﺑ يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻫﺪﻠﮔ نﺎﻣز رد ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﭙﻴﺗﻮﻨﻓ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ ناﺰﻴﻣ .
،فﻼﻏ داﺪﻌﺗ و ﺶﻨﺗ مﺪﻋ ﻂﻳاﺮﺷ رد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ دﻮﻤﻧ ﺺﺨﺸﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳاﺮﺿ ﺞﻳﺎﺘﻧ زو و فﻼﻏ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ دراد دﻮﺟو راد ﻲﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻪﻧاد ﺪﺻ ن
. ﻦﻴﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو و فﻼﻏرد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ،فﻼﻏ داﺪﻌﺗ تﺎﻔﺻ و ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد دﺮﻜﻠﻤﻋ دراد دﻮﺟو راد ﻲﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ .
رد ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ مﺎﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ شور ﻪﺑ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ نﻮﻴﺳﺮﮔر ﻪﻳﺰﺠﺗ
د ﺪﺻ نزو ،فﻼﻏ داﺪﻌﺗ تﺎﻔﺻ ﺶﻨﺗ مﺪﻋ ﻂﻳاﺮﺷ رد و ﻞﮔ داﺪﻌﺗ و فﻼﻏرد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ،ﻪﻧا
رد ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ فﻼﻏ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ و ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو ،فﻼﻏ داﺪﻌﺗ تﺎﻔﺻ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﻨﺘﺴﻫ دﺮﻜﻠﻤﻋ .
رﺎﺑ رﺎﻬﭼ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ و لﺎﻣﺮﻧ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﺎﻫ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ
لﺎﻣﺮﻧ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻪﻛ ﺪﺷ ﻞﻣﺎﻋ 5
/ 78 ﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد و ﺪﺻرد ﻲﻜ
3 / 77 ﻞﻛ زا ﺪﺻرد
ﻴﻐﺗ ﻴ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻪﻴﺟﻮﺗ ار تاﺮ .
يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ هژاو ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ ،ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ،ﺎﻴﺑﻮﻟ:
، ،ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ يا ﻪﻠﺣﺮﻣ نﻮﻴﺳﺮﮔر
ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ و
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ يا هﻮﻘﻟﺎﺑ ﺮﻳﺎﺧذ ،ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻲﻜﻴﺘﻧژ داﻮﻣ ﻪﻧاﻮﺘﺸﭘ ناﻮﻨﻋ ﻼﺻا ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ ياﺮﺑ ﺪﻨﻤﺷزرا يا
ح
ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ تﺎﺗﺎﺒﻧ .
ياﺮﺑ ﻲﻠﻣﺎﻋ دﻮﺧ ﺮﺸﺑ ﻪﭼ ﺮﮔ
هدﻮﺑ ﻲﻫﺎﻴﮔ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ زا يرﺎﻴﺴﺑ رد ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﺶﻫﺎﻛ يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺪﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻳا و ،ﺖﺳا حﻼﺻا ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ دﻮﺟو ﻦﻳا ﺎﺑ ،دزﺎﺳ دوﺪﺤﻣ ار ﻲﺣﻼﺻا
،يروآ ﻊﻤﺟ ياﺮﺑ راد ﻪﻨﻣاد و نوﺰﻓا زور ﻲﺷﻼﺗ تﺎﺗﺎﺒﻧ ﺮﺑ و يراﺪﻬﮕﻧ ﺪﻧا هدﻮﻤﻧ زﺎﻏآ ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﻳا ﻲﺳر
. ﻦﻳا
عﻮﻨﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و يروآ ﻊﻤﺟ و هدﻮﺑ ﺮﻳﺬﭘﺎﻨﻓ و دوﺪﺤﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲﻋارز نﺎﻫﺎﻴﮔ حﻼﺻا يروﺮﺿ لﻮﺻا زا ﺎﻬﻧآ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺖﺳا . ﻲﻳﺎﻨﺑ ﺮﻳز ﺶﻘﻧ ﺮﺑ هوﻼﻋ ،ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﻊﺑﺎﻨﻣ
ﻪﺑ ،ﺖﺸﻛ ﺮﻳز ﺢﻄﺳ شﺮﺘﺴﮔ و ﺪﻳﺪﺟ مﺎﻗرا ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ يﺎﻫ نژ زا ﻲﻌﺒﻨﻣ ناﻮﻨﻋ ﺶﻨﺗ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﺪﻴﻔﻣ
رد ﻲﻜﻴﺘﻧژ يرﺎﮔزﺎﺳ شﺮﺘﺴﮔ و ،هﺪﻧز ﺮﻴﻏ و هﺪﻧز يﺎﻫ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺖﻴﻴﻤﻫا ﺰﻳﺎﺣ ﻲﻄﻴﺤﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺮﺑاﺮﺑ )
Asghari & Vojdani, 1994 Kouchaki & Banaian, ؛
.(1992
دﻮﺒﻤﻛ ،ﻲﻌﻴﺒﻃ هﺪﻨﻨﻛ دوﺪﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ نﺎﻴﻣ رد و ﻚﺸﺧ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد هﮋﻳﻮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ بآ
ﻪﻤﻴﻧ
ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ قﺮﻃ ﻪﺑ نﺎﻬﺟ ﻚﺸﺧ
دﻮﺷ ﻲﻣ ﻲﻳاﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺶﻫﺎﻛ و ﺖﺷﺎﻛ .
سﺎﺳاﺮﺑ
ﻮﺋﺎﻓ شراﺰﮔ 90
ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎﺑ ناﺮﻳا رﻮﺸﻛ زا ﺪﺻرد
240 ﺣاﻮﻧ رد ﺮﺘﻣ ﻲﻠﻴﻣ راﺮﻗ ﻚﺸﺧ ﻪﻤﻴﻧ و ﻚﺸﺧ ﻲـ
دراد
) Anonymous, 2008
ﻚﻳ .(
ﻞﺑﺎﻗ ﻲﺿارا زا مﻮﺳ
نﺎﻬﺟ رد ﺖﺸﻛ ر يزروﺎﺸﻛ ياﺮﺑ ﻲﻓﺎﻛ بآ دﻮﺒﻤﻛ زا
ﺞﻧ
ﻦﻳا ﺖﻴﻌﻤﺟ ﺶﻳاﺰﻓا و ﻲﻳاﻮﻫ و بآ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺎﺑ و ﺪﻧﺮﺑ ﻲﻣ ﺮﺗ يﺪﺟ هﺪﻨﻳآ رد ﻞﻜﺸﻣ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ
Houerou, 1996) (
،
ﺤﺘﻣ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺎﺑ ﻂﻳاﺮﺷ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻞﻤ
بﻮﻠﻄﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ زا ﺎﻬﻧآ ﻞﻤﺤﺗ يﺎﻫرﺎﻛوزﺎﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و
ار ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﺖﺳا ﻲﻜﺸﺧ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ ياﺮﺑ ﺎﻫ ﻞﺣ ه
) Rebetzke et al., 2006
تﺎﺑﻮﺒﺣ.(
ﺲﭘ زا
،تﻼﻏ ﻦﻴﻣود
ﻊﺒﻨﻣ ﻢﻬﻣ ﻲﻳاﺬﻏ هدﻮﺑ و فﺮﺼﻣ نآ رد ناﺮﻳا ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺮﻳﺎﺳ
يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد
لﺎﺣ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺎﺗﺪﻤﻋ ﻲﺷﺎﻧ زا يﺎﺿﺎﻘﺗ ﻲﻓﺮﺼﻣ
نآ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ياﺬﻏ نﺎﺴﻧا ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . هوﺮﮔ تﺎﺑﻮﺒﺣ
ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﻊﺒﻨﻣ
ﻦﻴﻣﺎﺗ ﻲﻳاﺬﻏ ﺶﺨﺑ ﻲﮔرﺰﺑ زا يﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ
ﻲﻳﺎﺘﺳور و
يﺮﻬﺷ رﻮﺸﻛ ﺖﺳا . ناﺮﻳا زا ﻮﺗ ﺪﻴﻟ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
هﺪﻤﻋ تﺎﺑﻮﺒﺣ رد نﺎﻬﺟ هدﻮﺑ و ﻪﻧﻻﺎﺳ ﻲﺸﺨﺑ زا تﺎﺑﻮﺒﺣ
يﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﺑ جرﺎﺧ زا رﻮﺸﻛ ردﺎﺻ ﻲﻣ ددﺮﮔ . رد ﻦﻴﺑ
،تﺎﺑﻮﺒﺣ ﺎﻴﺑﻮﻟ
ﺎﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺶﻴﺑ زا 20 نﻮﻴﻠﻴﻣ
،ﻦﺗ
مﺎﻘﻣ نﺎﻬﺟ لوا ار
اراد
.(Anonymous, 2008) ﺖﺳا
ﺢﻄﺳ ﺮﻳز ﺖﺸﻛ ﺎﻴﺑﻮﻟ رد لﺎﺳ ﻲﻋارز 86 1385 – رد
ناﺮﻳا 105574 رﺎﺘﻜﻫ
ﺎﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ 217988 دﻮﺑ ﻦﺗ
ﻪﻛ ﺲﭘ
زا دﻮﺨﻧ و سﺪﻋ مﺎﻘﻣ مﻮﺳ ار دراد
.(Anonymous,
2009)
ﻲﻫﺎﻴﮔ ﺎﻴﺑﻮﻟ ﺖﺳا
ﺪﻴﺋﻮﻠﭙﻳد ﻪﻛ
ياراد 22
موزﻮﻣوﺮﻛ ﺖﺳا
. ﻦﻳا هﺎﻴﮔ زا ﻲﺣاﻮﻧ ﻲﺑﻮﻨﺟ و يﺰﻛﺮﻣ هرﺎﻗ
ﺎﻜﻳﺮﻣآ ﺎﺸﻨﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺖﺳا
.(Anonymous, 2008)
ﻪﻧاد
ﺎﺑ هﺎﻴﮔ ﻦﻳا 22
18 – ﺪﺻرد ﻦﻴﺌﺗوﺮﭘ از ﺮﻈﻧ ﻲﻛارﻮﺧ
ﺰﺋﺎﺣ ﺖﻴﻤﻫا ﺖﺳا . ﻲﻜﺸﺧ ﻲﻜﻳ زا ﻞﻣاﻮﻋ دوﺪﺤﻣ هﺪﻨﻨﻛ
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻦﻳا لﻮﺼﺤﻣ رد نﺎﻬﺟ ﺖﺳا
(Majnon Hoseini,
2009)
هﺎﻴﮔ .
ﺎﻴﺑﻮﻟ ﻂﻳاﺮﺷ ﻪﺑ بآ
و كﺎﺧ و ﺖﻴﻔﻴﻛ نآ سﺎﺴﺣ ﻲﻠﻴﺧ
هدﻮﺑ و دﺮﻜﻠﻤﻋ نآ ﻲﺘﺣ رد هرود يﺎﻫ
هﺎﺗﻮﻛ تﺪﻣ ﺶﻨﺗ ﻪﻣﺪﺻ ﻲﻣ ﺪﻨﻴﺑ
2005) , .(Jolaei
ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻟﻮﻠﺳ سﺎﻣآ ا
ﻦﻴﻟو ﺮﺛا ﻲﻜﺸﺧ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺐﺟﻮﻣ
ﻲﻣ دﻮﺷ ﺖﻋﺮﺳ ﺪﺷر لﻮﺼﺤﻣ و هزاﺪﻧا نآ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺶﻫﺎﻛ
ﻪﺘﻓﺎﻳ و ﻪﺑ لﺎﺒﻧد نآ ﺖﻋﺮﺳ ﺪﺷر
،ﻮﻤﻧ و ﺪﺷر ﻪﻗﺎﺳ و گﺮﺑ
رد ﺮﺛا ﻢﻛ نﺪﺷ يﺎﻫﺪﺣاو راﺪﻘﻣ ﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ
،هﺪﻨﻨﻛ ﺪﻴﻟﻮﺗ
داﻮﻣ و يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ لﺎﻘﺘﻧا
نآ ﻪﺑ ﺶﺨﺑ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻢﻛ
هﺪﺷ و ﺖﻳﺎﻬﻧ رد دﺮﻜﻠﻤﻋ
ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺑﺎﻳ
.(Jolaei, 2005)
ﺶﻨﺗ ﻲﻜﺸﺧ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎﺗ ﺪﻳﺪﺷ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ داﺪﻌﺗ ،سﺎﻣﻮﻴﺑ
ﻪﻧاد رد
،ﻪﺗﻮﺑ ﻪﻧاد رد
،فﻼﻏ داﺪﻌﺗ زور
،ﻲﮔﺪﻴﺳر ﺎﺗ
ﺺﺧﺎﺷ
،ﺖﺷادﺮﺑ ﻠﻤﻋ
ـ ﻧاد دﺮﻜ ـ ﻪ و نزو ﻪﻧاد ﺎﻴﺑﻮﻟ ار
ﺶﻫﺎﻛ ﺪﻫد
Ramírez & Kelly, 1998) Acosta & ؛
.(Adams, 1991
زا ﻲﻳﺎﺠﻧآ ﻪﻛ شور يﺎﻫ يرﺎﻣآ هﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ ﻪﺑ
رﻮﻃ
ﻣﺰﻤﻫ نﺎ ﻦﻳﺪﻨﭼ هزاﺪﻧا يﺮﻴﮔ ار ﺪﻣ ﺮﻈﻧ راﺮﻗ ﻲﻣ اﺬﻟ ،ﺪﻫد
رد ﻪﻳﺰﺠﺗ و ﻞﻴﻠﺤﺗ عﻮﻨﺗ ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﺮﺑ ﻪﻳﺎﭘ هداد يﺎﻫ
،ﻚﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ ﻲﻟﻮﻜﻟﻮﻣ و ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷﻮﻴﺑ
ﻲﻌﻴﺳو دﺮﺑرﺎﻛ
ﺪﻧراد
)
Mohamadi & Prasanna, 2003
(
. زا ﻲﻠﻛ فﺪﻫهﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻦﻳﺪﻨﭼ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ،
رد ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺎﻬﻧآ زا ﻚﻳﺮﻫ و هدﻮﺑ طﺎﺒﺗرا
ﺖﻴﻴﻤﻫا ياراد ﻖﻘﺤﻣ ﺮﻈﻧ زا ﺎﻫ هداد ﻪﻳﺰﺠﺗ ياﺪﺘﺑا رد ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ نﺎﺴﻜﻳ )
Johnson &Wichern, 2007
( . هدﺎﺳ
ﺐﻳﺮﺿ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ ود ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﻴﻌﺗ شور ﻦﻳﺮﺗ ار ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﺎﺸﻧ ار ﺮﻴﻐﺘﻣ ود ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑ
ﺪﻫد ﻲﻣ . ﺮﻴﻐﺘﻣ ود ﻦﻴﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻ رد ﻲﻨﻌﻣ
ﻴﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ود ﺮﻫ ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﺷﺎﺑ راد يﺎﻫ ﻞﻣﺎﻋ ﺮ
ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ كﺮﺘﺸﻣ
)
Montgomery et al., 2006
(
.ياﺮﺑ ﻚﻳ و ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻚﻳ ﻦﻴﺑ ﻲﻄﺧ ﻪﻄﺑار ﻲﺳرﺮﺑ
ﻊﺑﺎﺗ ﺮﻴﻐﺘﻣ
، زا و دﻮﺷ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻄﺧ نﻮﻴﺳﺮﮔر زا
ﺎﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺶﻨﻳﺰﮔ ﺖﻬﺟ ﺰﻴﻧ يا ﻪﻠﺣﺮﻣ نﻮﻴﺳﺮﮔر داﺪﻌﺗ نﺎﻴﻣ زا شزرا و هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا ﺖﻔﺻ يدﺎﻳز
،ﺪﻨﻛ ﻪﻴﺟﻮﺗ ار ﻊﺑﺎﺗ تاﺮﻴﻐﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ ﻲﻟﺪﻣ لﻮﺼﺣ دﻮﺷ ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا
.
(
Johnson & Wichern, 2007) ﻲﻜﻳﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﻲﺳرﺮﺑ رد ﻪﻛ يرﺎﻣآ ﻪﺘﻓﺮﺸﻴﭘ يﺎﻫ شور زا ﻠﻋ زا يرﺎﻴﺴﺑ رد ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ هدﺮﻛ اﺪﻴﭘ ﻲﻧاواﺮﻓ دﺮﺑرﺎﻛ مﻮ
ﺖﺳا ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ، )
ﺎﻫ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ (
ﺖﺳا
.(Johnson & Wichern, 2007)
فﺪﻫ ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ رد
ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ دﺎﺠﻳا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻧﺎﻬﻨﭘ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﺘﻓﺎﻳ
ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﺻﺎﺧ يﺎﻫ )
Johnson & Wichern, 2007; Guertin & Bailey, .1982 (
ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ شور ﻦﻳا نﺎﻫﺎﻴﮔ زا ﻲﺧﺮﺑ رد .
ﺎﻋ ﻂﻳاﺮﺷ رد تﺎﻔﺻ ﻦﻴﺑ ﻂﺑاور و ﻲﻜﺸﺧ ﺶﻨﺗ و يد
هدﺎﻔﺘﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﻴﺤﻣ ود رد ﺮﺛﻮﻣ يﺎﻫرﻮﺘﻛﺎﻓ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ
.(Golparyar et al., 2006; Irvani et al.,
2008) Salehi et al., (2010)
ﻲﺑﺎﻳزرا و ﻲﺳرﺮﺑ رد
ﺎﻴﺑﻮﻟ ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ يور ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
يرﺎﻣآ هﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ يﺎﻫ شور ﺖﻔﺻ ﻪﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ
لﺪﻣ ﻪﻴﺟﻮﺗ رد ار ﻢﻬﺳ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ هﺎﻴﮔ رد فﻼﻏ داﺪﻌﺗ ﺮﺑ ﻲﻧﻮﺳﺮﮔر دراد هﺪﻬﻋ
Mohajer-naraghi et al. .
(2006)
ﻢﺸﭼ ﺎﻴﺑﻮﻟ يﺎﻫ هدﻮﺗ يور ﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ رد ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ يﺎﻫ شور زا ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﻲﻧاﺮﻳا ﻲﻠﺒﻠﺑ و ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ،مﺎﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ نﻮﻴﺳﺮﮔر ﺪﻨﻧﺎﻣ هﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ ﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ تﺎﻔﺻ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨ
ﺪﻧدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﻚﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣوﺮﮔا .
ﻪﺑ مﺎﮔ نﻮﻴﺳﺮﮔر ﺞﻳﺎﺘﻧ
رد هﺮﻔﺣ داﺪﻌﺗ ،فﻼﻏ داﺪﻌﺗ تﺎﻔﺻ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ مﺎﮔ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻧاد ضﺮﻋ و ﻪﻧاد ﺖﻣﺎﺨﺿ ،ﻪﻧاد ﻢﻛاﺮﺗ ،فﻼﻏ ﺪﻧراد ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ناﺰﻴﻣ يور ﺮﺑ ار تاﺮﻴﺛﺎﺗ .
ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ رد
ﺰﻴﻧ ﺎﻫ ﻞﻣﺎﻋ 17
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻞﻣﺎﻋ عﻮﻤﺠﻣ رد ﻪﻛ ﺪﺷ
79
ﺪﻧدﺮﻛ ﻪﻴﺟﻮﺗ ار تاﺮﻴﻴﻐﺗ زا ﺪﺻرد .
Azizi et al.
) (2002
زا ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﺎﻴﺑﻮﻟ يﺎﻫ ﭗﻴﺗﻮﻧژ يور ﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ رد هﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ يﺎﻫ شور )
مﺎﮔ نﻮﻴﺳﺮﮔر
ﺎﻫ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ و مﺎﮔ ﻪﺑ (
عﻮﻨﺗ ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﭙﻴﺗﻮﻨﻓ و ﻲﻜﻴﺘﻧژ ﺪﻧدﺮﻛ
.
. Dargah i et al
(2004)
ﺰﻴﻧ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ رد ﻞﻴﺴﻧﺎﺘﭘ ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ
ﻲﻫﺎﻴﮔ نژ ﻚﻧﺎﺑ ﺪﻴﻔﺳ يﺎﻴﺑﻮﻟ نﻮﻴﺴﻜﻠﻛ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﺪﻨﭼ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ يﺎﻫ شور زا ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ناﺮﻳا ﻲﻠﻣ هﺮﻴﻐﺘﻣ ) ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ و ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ،مﺎﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ نﻮﻴﺳﺮﮔر
ﺎﻫ ﻞﻣﺎﻋ ( ﺪﻧدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا .
زا ﻲﻜﻳ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
تﺎﻣوﺰﻠﻣ رد ﻲﻜﺸﺧ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺘﻣ مﺎﻗرا دﺎﺠﻳا ياﺮﺑ حﻼﺻا
ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻧﺎﻫﺎﻴﮔ ﺎﻴﺑﻮﻟ
ﺷ ﻪﺑ ﻲﻳﻻﺎﺑ يرﺎﮔزﺎﺳ ﻪﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﻳاﺮ
ﺪﻧراد رﻮﺸﻛ ﻲﻳاﻮﻫو بآ ﻦﻴﺑ ﻂﺑاور زا ﺢﻴﺤﺻ كرد ،
ﻴﺻﻮﺼﺧ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ،ﺖﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎ هﺮﻬﺑ
ﺎﻣآ ﻪﺘﻓﺮﺸﻴﭘ يﺎﻫ شور زا ﻲﺧﺮﺑ زا يﺮﻴﮔ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ير
ﻣ تﺎﻔﺻ و دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﻲﺳرﺮﺑ ﻚﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮ
اﺮﺟا
ﺪﻳدﺮﮔ . زا ﻲﻳﺎﺠﻧآ ﻪﻛ ﺎﺗ ﻞﺒﻗ زا ﻦﻳا
،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻲﺑﺎﻳزرا
ﻲﻌﻣﺎﺟ هدﻮﺗ زا يﺎﻫ يﺎﻴﺑﻮﻟ دﻮﺟﻮﻣ رد نﻮﻴﺴﻜﻠﻛ ﻚﻧﺎﺑ
نژ و يزروﺎﺸﻛ ﺲﻳدﺮﭘ تﺎﺗﺎﺒﻧ حﻼﺻا و ﺖﻋارز هوﺮﮔ
ترﻮﺻ ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ
دﻮﺑ و ﭻﻴﻫ
ﻪﻧﻮﮔ ﻲﺑﺎﻳزرا تﺎﻋﻼﻃا رد
درﻮﻣ عﻮﻧ و هزاﺪﻧا تﺎﻔﺻ و ﻮﻨﺗ ع
دﻮﺟﻮﻣ نﻮﻴﺴﻜﻠﻛ رد ﺎﻴﺑﻮﻟ
دﻮﺟﻮﻣ
،دﻮﺒﻧ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻞﺻﺎﺣ رد ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا زا ﻪﻴﻬﺗ
و ﻲﻓﺮﻌﻣ مرژ ﻢﺳﻼﭘ ياﺮﺑ
حﻼﺻا ﺎﻴﺑﻮﻟ رﺎﻴﺴﺑ هار ﺎﺸﮔ ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﺑ .
ﺎﻫ شور و داﻮﻣ
رد ﻦﻳا ﺶﻳﺎﻣزآ داﺪﻌﺗ
89 ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺎﻴﺑﻮﻟ ﻪﻛ زا
نﻮﻴﺴﻜﻠﻛ تﺎﺑﻮﺒﺣ
ﻚﻧﺎﺑ نژ تﺎﺗﺎﺒﻧ حﻼﺻا و ﺖﻋارز هوﺮﮔ
وﺎﺸﻛ ﺲﻳدﺮﭘ ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزر
) جﺮﻛ (
بﺎﺨﺘﻧا هﺪﺷ
،ﺪﻧدﻮﺑ رد ﺐﻟﺎﻗ حﺮﻃ يرﺎﻣآ ﺖﻨﻤﮔآ ﺎﺑ 5
كﻮﻠﺑ و رد ود ﻂﻳاﺮﺷ يرﺎﻴﺑآ بﻮﻠﻄﻣ و ﺶﻨﺗ ﻢﻛ يرﺎﻴﺑآ
ﺮﺧآ ﻞﺼﻓ رد ﻪﻋرﺰﻣ ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺲﻳدﺮﭘ
يزروﺎﺸﻛ هﺎﮕﺸﻧاد
ناﺮﻬﺗ ﻊﻗاو رد ﺖﻟود دﺎﺑآ جﺮﻛ ﺎﺑ ضﺮﻋ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ 35
ﻪﺟرد و 56 ﻪﻘﻴﻗد ﻲﻟﺎﻤﺷ و لﻮﻃ ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ 50
ﻪﺟرد و
58 ﻪﻘﻴﻗد ﻲﻗﺮﺷ ﺎﺑ عﺎﻔﺗرا 5 / 1112 زا ﺢﻄﺳ ﺎﻳرد رد لﺎﺳ
ﻲﻋارز 90 - 1389 اﺮﺟا ﺪﺷ . سﺎﺳاﺮﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ هداد يﺎﻫ
ﻲﺳ
،ﻪﻟﺎﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ رد ﺮﻫ لﺎﺳ 243 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻣ و
ناﺰﻴﻣ ﻞﻛ ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ رد
لﻮﻃ ﻞﺼﻓ ﺪﺷر درﻮﻣ ﺮﻈﻧ
) ﺖﺸﻬﺒﻳدرا ﺎﺗ
رﻮﻳﺮﻬﺷ ( ﺮﺑاﺮﺑ 7 / 47 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻣ دﻮﺑ .
ﻋ تﺎﻴﻠﻤ ﻪﻴﻬﺗ ﻦﻴﻣز ﺎﺑ ﻢﺨﺷ ﺎﺑ ﻖﻤﻋ 25 ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ رد
ﺰﻴﻳﺎﭘ 1389 زﺎﻏآ و ﻞﺒﻗ زا ﺖﺷﺎﻛ هدﺎﻣآ يزﺎﺳ ﻦﻴﻣز ﺎﺑ
ﻚﻳ ﻢﺨﺷ هرﺎﻬﺑ و ﻚﺴﻳد مﺎﺠﻧا ﺪﺷ . ياﺮﺑ مﺎﺠﻧا نﻮﻣزآ
كﺎﺧ ﻚﻳ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺐﻛﺮﻣ زا نآ ﻪﻴﻬﺗ و ياﺮﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ
و ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ﻪﺑ
هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ كﺎﺧ
ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺪﺷ . ياﺮﺑ
ﻲﺑﺎﻳزرا ﻲﺘﺧاﻮﻨﻜﻳ ﺑ
كﻮﻠ ﺎﻫ زا ود ﻢﻗر ﺎﻴﺑﻮﻟ ) ﻦﻤﻬﺑ و زﺎﻧ (
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺪﻫﺎﺷ ﺶﻳﺎﻣزآ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ
ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻲﻓدﺎﺼﺗ رد
ﻞﺧاد ﺮﻫ كﻮﻠﺑ راﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ .
ﺖﺷﺎﻛ رﺬﺑ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻲﺘﺳد مﺎﺠﻧا ﺪﺷ و رﺬﺑ ﺮﻫ ﻚﻳ زا
ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺎﻫ ﺮﺑ يور ود ﻂﺧ ﻪﺑ لﻮﻃ ود ﺮﺘﻣ و ﺎﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ
طﻮﻄﺧ 50 ﻲﺘﻧﺎﺳ يﺮﺘﻣ و ﻪﻠﺻﺎﻓ رﺬﺑ ﻫ ﺎ ﺮﺑ يور طﻮﻄﺧ
10 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ و ﻖﻤﻋ رﺬﺑ دوﺪﺣ 4 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ ﻪﺘﺷﺎﻛ
ﺪﻧﺪﺷ . رد ﻞﺣاﺮﻣ
،ﺖﺷاد ياﺮﺑ هزرﺎﺒﻣ ﺎﺑ ﻒﻠﻋ يﺎﻫ
،زﺮﻫ
ﻦﻴﺟو ﻲﺘﺳد مﺎﺠﻧا ﺪﺷ . ﺶﻨﺗ ﻢﻛ يرﺎﻴﺑآ ﻪﺑ ترﻮﺻ
دوﺪﺤﻣ ندﻮﻤﻧ رود يرﺎﻴﺑآ زا نﺎﻣز ﻲﻫﺪﻠﮔ ﻪﺑ ﺪﻌﺑ ﺎﺑ
ﻞﺻاﻮﻓ ﺮﻫ هدرﺎﻬﭼ زور رد ﻞﺑﺎﻘﻣ ﻂﻳاﺮﺷ لﺎﻣﺮﻧ ﺮﻫ ﺖﻔﻫ
زور رﺎﺒﻜﻳ لﺎﻤﻋا ﺪﺷ . ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪﻧاد رد ﺮﻫ
ود
،ﻂﻳاﺮﺷ ﺖﺷادﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻛ
ًادوﺪﺣ 90 ﺪﺻرد ﻪﺗﻮﺑ يﺎﻫ
ﺮﻫ تﺮﻛ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ هﺪﻴﺳر
ﺪﻧدﻮﺑ ﺲﭘ زا فﺬﺣ ﻢﻴﻧ ﺮﺘﻣ زا
اﺪﺘﺑا و يﺎﻬﺘﻧا ﺮﻫ تﺮﻛ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﻴﺷﺎﺣﺮﺛا ،يا مﺎﺠﻧا ﺪﺷ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد تﺎﻔﺻ زا يا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ،
درﻮﻣ ﻚﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ
راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﻓﺮﮔ
. ﻞﻣﺎﺷ ﻲﺳﺮﺑ درﻮﻣ تﺎﻔﺻ هﺎﻴﮔ عﺎﻔﺗرا
رد فﻼﻏ داﺪﻌﺗ ،ﺎﻫ هﺮﮔ نﺎﻴﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ ،ﻲﻫﺪﻠﮔ نﺎﻣز رد ﺎﺗ زور داﺪﻌﺗ ،ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو ،فﻼﻏ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ،ﻪﺗﻮﺑ 50
ﺪﺻرد ﺎﺗ زور داﺪﻌﺗ ،ﻲﻫﺪﻠﮔ 50
ﺪﺻرد داﺪﻌﺗ ،ﻲﻫد فﻼﻏ
ﻪﺷﻮﺧ رد ﻞﮔ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ و
. رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﺎﻔﺻ ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار دروآﺮﺑ ت
ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳاﺮﺿ اﺪﺘﺑا ،
رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ مﺎﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ نﻮﻴﺳﺮﮔر زا ﺲﭙﺳ و ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻴﺑ ﻢﻬﺳ ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻔﺻ ﻦﻴﻴﻌﺗ دﺮﻜﻠﻤﻋ عﻮﻨﺗ ﻪﻴﺟﻮﺗ رد يﺮﺘﺸ
ﺪﻧراد ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ، )
Johnson &Wichern, 2007
.(
رد
و تﺎﻔﺻ يﺪﻨﺑ هوﺮﮔ ياﺮﺑ ﺎﻫ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺑ ﻪﻳﺰﺠﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻠﺻا يﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ شور ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻦﻴﺑ ﻲﻧﺎﻬﻨﭘ ﻂﺑاور كرد ﻲ
شور ﻪﺑ ﺮﺘﻬﺑ ﻪﻴﺟﻮﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻞﻣﺎﻋ و ﺪﻳدﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺪﻧﺪﺷ هداد نارود ﺲﻛﺎﻤﻳرو
) Johnson & Wichern,
(. 2007
ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺑ عﻮﻨﺗ
،ﻲﭙﻴﺗﻮﻨﻓ اﺪﺘﺑا
فاﺮﺤﻧا
دراﺪﻧﺎﺘﺳا و
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ درﻮﻣ ﺖﻔﺻ ﺮﻈﻧ
دروآﺮﺑ ﺪﺷ و ﺲﭙﺳ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ناﺰﻴﻣ
ﻲﭙﻴﺗﻮﻨﻓ تﺎﻔﺻ ﺖﺳﺪﺑ و ﺪﻣآ و ﻪﻳﺰﺠﺗ
ﻪﺑ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ ﻞﻴﻠﺤﺗ راﺰﻓا مﺮﻧ ﻚﻤﻛ
SPSS18
مﺎﺠﻧا
ﺖﻓﺮﮔ .
ﺚﺤﺑ و ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﺎﻔﺻ ﻪﻴﻠﻛ ياﺮﺑ ﻲﭙﻴﺗﻮﻨﻓ عﻮﻨﺗ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺶﻨﺗ و لﺎﻣﺮﻧ ﻂﻳاﺮﺷ ود )
لوﺪﺟ 1 .(
ﻲﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﻛ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ داﺪﻌﺗ ﺰﺟ ﻪﺑ تﺎﻔﺻ مﺎﻤﺗ دﻮﺷ
ﺎﺗ زور 50 ﺪﺻرد ﺎﺗ زور داﺪﻌﺗ ،ﻲﻫﺪﻠﮔ 50
ﺪﺻرد فﻼﻏ
ﻂﻴﺤﻣ رد ﻞﮔ داﺪﻌﺗ و ﻲﻫد يﺮﺘﺸﻴﺑ عﻮﻨﺗ ياراد ﺶﻨﺗ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ لﺎﻣﺮﻧ ﻂﻳاﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ .
ﺮﺛا دﻮﺟو ﻻﺎﻤﺘﺣا
عﻮﻨﺗ ﻦﻳا نﺪﻣآ دﻮﺟﻮﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻂﻴﺤﻣ و ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﻦﻴﺑ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺶﻨﺗ ﻂﻴﺤﻣ رد .
عﻮﻨﺗ نﺪﻧﺎﻣ ﺖﺑﺎﺛ ترﻮﺻ رد
عﻮﻨﺗ ﺶﻳاﺰﻓا يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻲﭙﻴﺗﻮﻨﻓ عﻮﻨﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ،ﻲﻜﻴﺘﻧژ تﺎﻔﺻ ﻦﻳا يﺮﻳﺬﭘ ﺖﺛارو ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﻲﻄﻴﺤﻣ رد
ياﺮﺑ بﺎﺨﺘﻧا دﻮﺷ ﻲﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ نآ دﻮﺒﻬﺑ رد يﺮﺘﻤﻛ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد تﺎﻔﺻ ﻦﻳا ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺖﻔﺻ .
لوﺪﺟ
1 - ﺪﺻرد تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﺷﺎﻧ زا ﺶﻨﺗ ﻲﻜﺸﺧ ﺮﺑ يور هزاﺪﻧا تﺎﻔﺻ يﺮﻴﮔ
ﺎﻴﺑﻮﻟ هﺪﺷ
تﺎﻔﺻ رد تﺎﻔﺻ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﺶﻨﺗ نوﺪﺑ ﻂﻳاﺮﺷ رد تﺎﻔﺻ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ ﺻرد
تﺎﻔﺻ تاﺮﻴﻐﺗ ﺪ ﻲﭙﻴﺗﻮﻨﻓ عﻮﻨﺗ ﺐﻳﺮﺿ
ﺖﻔﺻ
%
لﺎﻣﺮﻧ ﻂﻳاﺮﺷ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ
ﻲﻫﺪﻠﮔ نﺎﻣز رد هﺎﻴﮔ عﺎﻔﺗرا ) ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ 32 (
/
61 602
/
57 075
/
6 393
/
70 250
/
72
نﺎﻴﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ هﺮﮔ ) ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ ( 192
/
6 027
/
5 812
/
18 115
/
50 273
/
50
ﻪﺗﻮﺑ رد فﻼﻏ داﺪﻌﺗ 587
/
58 653
/
40 611
/
30 193
/
63 235
/
69
فﻼﻏ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ 032
/
5 052
/
4 323
/
19 272
/
43 879
/
52
ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو ) مﺮﮔ ( 189
/
31 346
/
28 118
/
9 226
/
52 180
/
60
50 ﺖﺷﺎﻛ زا زور ﻲﻫﺪﻠﮔ ﺪﺻرد 840
/
54 363
/
52 696
/
2 872
/
43 488
/
42
50 زا زور ﻲﻫد فﻼﻏ ﺪﺻرد 682 ﺖﺷﺎﻛ
/
67 080
/
67 811
/
0 096
/
92 851
/
38
ﺗ ﻪﺷﻮﺧ رد ﻞﮔ داﺪﻌ 562
/
2 236
/
2 719
/
12 902
/
51 312
/
47
يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ )
رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ رﺎﺘﻜﻫ ( 095
/
890 851
/
423 381
/
52 826
/
67 946
/
68
ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ يرﺎﻣآ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﺰﻛﺮﻣ و ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ
تﺎﻔﺻ ﻲﻋارز ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ ياﺮﺑ
مﺎﻤﺗ تﺎﻔﺻ ود رد
يﺎﻫ لوﺪﺟ رد لﺎﻣﺮﻧ و ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ 2
و 3 ﺖﺳا هﺪﻣآ .
نﺎﻣز رد هﺎﻴﮔ عﺎﻔﺗرا ياﺮﺑ لﺎﻣﺮﻧ ﻂﻳاﺮﺷ رد عﻮﻨﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ فﻼﻏ داﺪﻌﺗ و يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﻲﻫﺪﻠﮔ
تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳاﺮﺿ 55
/ 49
، 66 / 45 و 93 / 39 ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . رد
ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ عﻮﻨﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ رد هﺎﻴﮔ عﺎﻔﺗرا
ﻲﻫﺬﻠﮔ نﺎﻣز ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ و فﻼﻏ داﺪﻌﺗ ،
ﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳاﺮﺿ ﺎﺑ تاﺮ
20 / 52 ، 94 / 47 و 54 / 47 ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ .
نﺎﻣز رد هﺎﻴﮔ عﺎﻔﺗرا ﺖﻔﺻ ود لﺎﻣﺮﻧ و ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ ود رد ﺐﻳﺮﺿ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ياراد يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻲﻫﺪﻠﮔ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ
Azizi et al.
) (2002
رد
و ﺖﺷاد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﺎﻴﺑﻮﻟ ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ ﻦﻳﺮﺗ ﻦﻴﻳﺎﭘ لﺎﻣﺮﻧ و ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ ود
ﺎﺗ زور داﺪﻌﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ 50
ﺎﺗ زور و ﻲﻫﺪﻠﮔ ﺪﺻرد 50
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﻫد فﻼﻏ ﺪﺻرد .
عﻮﻨﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد
درﻮﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻲﻣ تﺎﻔﺻ ﻦﻳا ،دﻮﺟﻮﻣ راﺮﻗ ﺮﮔداﮋﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﺲﻧﺎﺷ زا ﻦﻴﻳﺎﭘ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺐﻳﺮﺿ ﺎﺑ ﺖﻔﺻ ود ﻲﻟو ﺪﻧﺮﻴﮔ يﺮﺘﻤﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ رادرﻮﺧﺮﺑ بﺎﺨﺘﻧا ﺖﻬﺟ .
لوﺪﺟ 2 - ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ يرﺎﻣآ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﺰﻛﺮﻣ و ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ تﺎﻔﺻ
ﻲﻋارز - ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ )
لﺎﻣﺮﻧ ﻂﻳاﺮﺷ (
رد نﻮﻴﺴﻜﻠﻛ ﺎﻴﺑﻮﻟ
تاﺮﻴﻐﺗﺐﻳﺮﺿ% رﺎﻴﻌﻣفاﺮﺤﻧا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻧﺎﻴﻣ ﺎﻤﻧ ﻪﻨﻴﻤﻛ ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﻪﻨﻣاد تﺎﻔﺻ
55 /
49 30/39 61/33 66/80 27/80 13/80 120/20 160/40 (ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ)ﻲﻫﺪﻠﮔ نﺎﻣز رد هﺎﻴﮔ عﺎﻔﺗرا 16
/
25 1/56 6/19 6/11 5/86 2/61 9/62 7 (ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ) هﺮﮔنﺎﻴﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ
93 /
39 23/40 58/59 52/80 44/30 14/30 122/80 108/50 ﻪﺗﻮﺑ رد فﻼﻏ داﺪﻌﺗ 72
/
18 0/94 5/02 4/97 4/97 2/67 7/46 4/79 فﻼﻏ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ
61 /
31 9/86 31/19 28/59 - 17/19 57/22 40/03 (مﺮﮔ) ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو 25
/
19 10/56 54/84 51/20 45/20 41/20 80/20 39 (ﺖﺷﺎﻛ زا زور) ﻲﻫﺪﻠﮔ ﺪﺻرد50 28
/
15 10/34 67/63 63/60 62/60 52/10 91/60 39/50 (ﺖﺷﺎﻛ زا زور) ﻲﻫد فﻼﻏ ﺪﺻرد50 94
/
26 0/69 2/56 2 2 1 4 3 ﻪﺷﻮﺧ رد ﻞﮔ داﺪﻌﺗ
66 /
45 409/47 896/74 803/41 - 1317/49 2253/01 935/52 (رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ) يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ
Lopes et al.
(1997)
ﺎﻳﻮﺳ رد ﻪﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ
نﺎﻴﻣ رد ار عﻮﻨﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ عﺎﻔﺗرا نآ زا ﺲﭘ و دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺪﻧراد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﺎﻔﺻ .
Pantalone et al.
(1996)
ﺰﻴﻧ ﺪﺣ ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو ياﺮﺑ و ،عﻮﻨﺗ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ياﺮﺑ
ﻴﮔ رد ار عﻮﻨﺗ زا ﻲﻄﺳﻮﺘﻣ ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ﺎﻳﻮﺳ هﺎ
.
لوﺪﺟ 3 - ﺺﺧﺎﺷ يﺎﻫ يرﺎﻣآ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﺰﻛﺮﻣ و ﻲﮔﺪﻨﻛاﺮﭘ تﺎﻔﺻ
ﻲﻋارز - ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻓرﻮﻣ )
ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ (
رد نﻮﻴﺴﻜﻠﻛ ﺎﻴﺑﻮﻟ
تاﺮﻴﻐﺗﺐﻳﺮﺿ% رﺎﻴﻌﻣفاﺮﺤﻧا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻧﺎﻴﻣ ﺎﻤﻧ ﻪﻨﻴﻤﻛ ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﻪﻨﻣاد تﺎﻔﺻ
20 /
52 30/07 57/60 59/40 42/40 10/40 150/90 140/50 (ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ)ﻲﻫﺪﻠﮔ نﺎﻣز رد هﺎﻴﮔ عﺎﻔﺗرا 27
/
25 1/27 5/03 5/10 3/77 2/43 8/43 6 (ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ) هﺮﮔنﺎﻴﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ 94
/
47 19/49 40/65 36/90 15/90 10/90 89/40 78/50 ﻪﺗﻮﺑ رد فﻼﻏ داﺪﻌﺗ 96
/
27 1/13 4/05 4 4/33 2 7 5 فﻼﻏ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ
22 /
36 10/27 28/35 25/96 23/82 11/29 55/47 44/18 (مﺮﮔ) ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو 05
/
18 9/63 53/36 50/30 45/30 40/60 80/30 39/70 (ﺖﺷﺎﻛ زا زور) ﻲﻫﺪﻠﮔ ﺪﺻرد50 88
/
14 9/98 67/08 64/90 72/90 51/40 89/40 38/00 (ﺖﺷﺎﻛ زا زور) ﻲﻫد فﻼﻏ ﺪﺻرد50 38
/
22 0/50 2/24 2 2 1 4 3 ﻪﺷﻮﺧ رد ﻞﮔ داﺪﻌﺗ
54 /
47 201/48 423/85 434/12 ---- 78/19 1076/07 997/88 (رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ) يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ
يﺎﻫ لوﺪﺟ رد ﻪﻛ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 4
و 5 دﻮﺷ ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻔﺻ ﻦﻴﺑ يدﺎﻳز ﻲﻔﻨﻣ و ﺖﺒﺜﻣ يﺎﻫ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ دراد دﻮﺟو .
ﻪﻛ يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ لﺎﻣﺮﻧ ﻂﻳاﺮﺷ رد
ياراد ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ يا ﻪﻧاد نﺎﻫﺎﻴﮔ ياﺮﺑ ﺖﻔﺻ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﺑ ﻻﺎﺑ و ﺖﺒﺜﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ،فﻼﻏ داﺪﻌﺗ تﺎﻔﺻ ﺎ
ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو و فﻼﻏ رد )
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 734
/ 0
، 485 / 0 و
281 / 0 ( ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . دﺮﻜﻠﻤﻋ تﺎﻔﺻ ﻦﻳا ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﺖﻓﺎﻳ ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﻳاﺰﻓا ﺰﻴﻧ هﺎﻴﮔ يدﺎﺼﺘﻗا .
زا ﻦﻳاﺮﺑ هوﻼﻋ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ تﺎﻔﺻ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻲﻣ تﺎﻔﺻ ﻦﻳا
ﻻﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻫ ﭗﻴﺗﻮﻧژ بﺎﺨﺘﻧا دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا
.
ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو ﺖﻔﺻ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲﻔﻨﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
ﻲﻨﻌﻣ و
يراد فﻼﻏ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ و فﻼﻏ داﺪﻌﺗ تﺎﻔﺻ ﺎﺑ )
ﻪﺑ
ﺐﻴﺗﺮﺗ 308 / 0 - و 220 / 0 - ( دراد . ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﻲﻣ ﺎﺑ
ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو ﺶﻳاﺰﻓا رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ،
ﻪﺗﻮﺑ رد فﻼﻏ داﺪﻌﺗ و فﻼﻏ دﺮﻜﻠﻤﻋ ياﺰﺟا زا ﻪﻛ
ﺼﺘﻗا ﺷﺎﺑ ﻲﻣ يدﺎ ﻨ
ﺶﻳاﺰﻓا ﺰﻴﻧ يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ ناﺰﻴﻣ ،ﺪ
ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ . ياراد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﭗﻴﺗﻮﻧژ بﺎﺨﺘﻧا ياﺮﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
سﺎﺳاﺮﺑ ار بﺎﺨﺘﻧا ناﻮﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻻﺎﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻳا
تﺎﻔﺻ داد مﺎﺠﻧا . ﺪﺻ نزو ﻪﻜﻨﻳا ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا
ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ و فﻼﻏ داﺪﻌﺗ ﺎﺑ ﻲﻔﻨﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ياراد ﻪﻧاد ﻣ فﻼﻏ رد ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو تﺎﻔﺻ ﻦﻳا ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻲ
ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ .
و فﻼﻏ داﺪﻌﺗ هﺎﮔﺮﻫ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ياﺮﺑ هﺎﻴﮔ ناﻮﺗ ،دﻮﺷ دﺎﻳز هﺎﻴﮔ رد فﻼﻏ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ فﺮﺻ ﻪﻧاد يﺮﺘﺸﻴﺑ داﺪﻌﺗ ﻦﻴﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻧاد ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﻛ ،دﻮﺷ
ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻴﻤﻫ و دﻮﺷ ﻲﻣ ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺟﻮﻣ ﻤﻫ نﺪﻣآ دﻮﺟﻮﺑ ياﺮﺑ ﻲﻠﻴﻟد ﻦﻳا ﻦﻴﺑ ﻲﻔﻨﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒ
ﺖﺳا هﺪﺷ تﺎﻔﺻ .
Amini (1999)
و
Habibi et al.
(2006)
د ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﺎﻴﺑﻮﻟ مﺎﻗرا ﻲﻜﻴﺘﻧژ عﻮﻨﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ر
داﺪﻌﺗ ،فﻼﻏ نزو ﺎﺑ ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ و فﻼﻏ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ،فﻼﻏ .
Abbasi et al.
(2005)
و
Neyestani et al.
(2004)
د ر
ﺮﻳﺎﺳ و ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻦﻴﺑ ﻂﺑاور و ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲﺳرﺮﺑ نﺎﻴﺑ لﺎﻣﺮﻧ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻲﻋارز سﺪﻋ رد ﻲﻤﻛ تﺎﻔﺻ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ياراد هﺎﻴﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﻲﻳﻻﺎﺑ .
Saffaei et al.
(2002)
ﻧ ﺰﻴ
رد ﻪﻛ دﺮﻛ نﺎﻴﺑ سﺪﻋ مﺎﻗرا يور ﺮﺑ دﻮﺧ ﻲﺳرﺮﺑ رد ﺎﺑ ار ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ هﺎﻴﮔ عﺎﻔﺗرا لﺎﻣﺮﻧ ﻂﻳاﺮﺷ دراد يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ .
ﻔﺻ ﺰﻴﻧ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﺎ
نزو ت
ﻪﻧاد ﺪﺻ فﻼﻏ داﺪﻌﺗ و فﻼﻏ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ، ياراد
ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ راد ﻲﻨﻌﻣ
يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ )
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ
295 / 0 ، 381 / 0 ، 542 / 0 ( ﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻲ . ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ تﺎﻔﺻ ﻦﻳا
ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد هﺎﻴﮔ يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ ناﺰﻴﻣ ﻧآ زا ناﻮﺗ ﻲﻣ و ﺪﺑﺎﻳ ﺎﻬ
ﻔﺻ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎ
بﺎﺨﺘﻧا ياﺮﺑ ﻲﺗ
ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻻﺎﺑ يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ ياراد ﻪﻛ ﻲﻣﺎﻗرا دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ .
ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا
و ﻲﻔﻨﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ياراد راد ﻲﻨﻌﻣ
را ﺎﺑ رد هﺎﻴﮔ عﺎﻔﺗ
ﻞﮔ داﺪﻌﺗ و فﻼﻏ داﺪﻌﺗ ،ﺎﻫ هﺮﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ ،ﻲﻫﺪﻠﮔ نﺎﻣز ﻪﺷﻮﺧ رد )
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 353
/ 0 -
، 219 / 0 -
، 404 / 0 - و
233 / 0 - ( ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ . ﻦﻳا زا ﻚﻳ ﺮﻫ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
تﺎﻔﺻ
، ﺪﺑﺎﻳ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو .
رد ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﻲﻣ
ﻪﻠﺻﺎﻓ ،دﺎﻳز عﺎﻔﺗرا ياراد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺶﻨﺗ ﻂﻳاﺮﺷ ﻞﮔ داﺪﻌﺗ و دﺎﻳز فﻼﻏ داﺪﻌﺗ ،ﻻﺎﺑ هﺮﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺷﻮﺧ رد
ﻻﺎﺑ
ﺪﻧا هدﺮﻛ تﺎﻔﺻ ﻦﻳا فﺮﺻ ار دﻮﺧ ناﻮﺗ ﺮﺘﺸﻴﺑ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﻲﻣ ﺎﻫ ﻪﻧاد نﺪﺷ ﺮﭘ نﺎﻣز ﻪﻛ ﺖﺸﻛ ﻞﺼﻓ ﺮﺧاوا رد و ﺶﻳاﺰﻓا و ﻪﻧاد ندﺮﻛ ﺮﭘ ياﺮﺑ مزﻻ يا هﺮﻴﺧذ داﻮﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻧا ﻪﺘﺷاﺪﻧ ار ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو .
ﻲﻳﺎﻫ ﭗﻴﺗﻮﻧژ ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا
اد ﻪﻛ داﻮﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻧا هدﻮﺑ تﺎﻔﺻ ﻦﻳا ياﺮﺑ ﻢﻛ راﺪﻘﻣ يار
يا هﺮﻴﺧذ هدﺮﻛ هﺮﻴﺧذ دﻮﺧ رد ﻲﺸﻳور ﺪﺷر نﺎﻣز رد ار
ﻳا ﺖﺸﻛ ﻞﺼﻓ ﺮﺧآ رد و ﺪﻧا ﻦ
ﻪﻧاد ﺪﻴﻟﻮﺗ فﺮﺻ ار داﻮﻣ
رد ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو هﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧا هدﺮﻛ ﻻﺎﺑ نزو ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻫ ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﻬﻧآ .
Narouie Rad et al.
(2009)
د ر ﻲﺳرﺮﺑ
ﺎﻫ هدﻮﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ هﺎﻴﮔ عﺎﻔﺗرا ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ سﺪﻋ ي
دراد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ ار راد ﻲﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ .
ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
Azizi et al.
) (2002
د ﭗﻴﺗﻮﻧژ يور ﺮﺑ دﻮﺧ ﻲﺳرﺮﺑ ر
يﺎﻫ ﻪﻗﺎﺳ رد فﻼﻏ داﺪﻌﺗ ﻪﻛ ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ ﺎﻴﺑﻮﻟ يﺎﻫ ﺪﻧراد ار دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺎﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻋﺮﻓ و ﻲﻠﺻا .
لوﺪﺟ
4 - ﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳاﺮﺿ ﺶﻨﺗ مﺪﻋ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﺎﻴﺑﻮﻟ مﺎﻗرا رد ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻔﺻ ﻲﭙﻴﺗﻮﻨﻓ ﻲﮕﺘ
ﺖﻔﺻ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
1 ﻲﻫﺪﻠﮔ نﺎﻣز رد هﺎﻴﮔ عﺎﻔﺗرا )
ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ (
1
2 نﺎﻴﻣ ﻪﻠﺻﺎﻓ هﺮﮔ ) ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ
** ( 568 /
0
1
3 ﻪﺗﻮﺑ رد فﻼﻏ داﺪﻌﺗ 173
/
0 093 / 0
-
1
4 فﻼﻏ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ 039
/ 0
- 145 / 0
- 346**
/
0
1
5 ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو ) مﺮﮔ ( 19
/ 0
- 032 / 0
- 308**
/ 0
- 220*
/ 0
-
1
6 50 ﻲﻫﺪﻠﮔ ﺪﺻرد )
ﺖﺷﺎﻛ زازور ( 097
/ 0
- 376**
/ 0
- 059 /
0 028 / 0
- 147 /
0
1
7 50 ﻲﻫد فﻼﻏ ﺪﺻرد )
ﺖﺷﺎﻛ زا زور ( 059 / 0
- 374**
/ 0
- 068 /
0 021 / 0
- 14 /
0 928**
/
0
1
8 ﻪﺷﻮﺧ رد ﻞﮔ داﺪﻌﺗ 168
/
0 034 / 0
- 068 /
0 094 /
0 09 / 0
- 114 /
0 123 /
0
1
9 يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻜﻠﻤﻋ )
رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ (
061 /
0 128 / 0
- 734**
/
0 485**
/
0 281**
/
0 136 /
0 135 /
0 148 /
0
1
و*
ﻪﺑ**
ﺐﻴﺗﺮﺗ ، ﻲﻨﻌﻣ راد رد ﺢﻄﺳ لﺎﻤﺘﺣا 5 ﺪﺻرد و 1 ﺪﺻرد
ﻪﺑ مﺎﮔ شور ﻪﺑ يا ﻪﻠﺣﺮﻣ نﻮﻴﺳﺮﮔر زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻐﺘﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ياﺮﺑ مﺎﮔ تﺎﻔﺻ ﺮﻳﺎﺳ و ﻊﺑﺎﺗ ﺮﻴﻴ
ود ياﺮﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﻴﻐﺘﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻫ لوﺪﺟ رد ﺶﻨﺗ و لﺎﻣﺮﻧ ﻂﻳاﺮﺷ 6
و 7 هداد نﺎﺸﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ
. رد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻔﺻ نﺎﻴﻣ زا
ﻂﻳاﺮﺷ لﺎﻣﺮﻧ يﺮﻴﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ ﻪﺗﻮﺑ رد فﻼﻏ داﺪﻌﺗ
و دﻮﺷ ﻲﻣ لﺪﻣ دراو ﻪﻛ ﺖﺳا 9
/ 53 ار تاﺮﻴﻴﻐﺗ زا ﺪﺻرد
لﺮﺘﻨﻛ ﺪﻨﻛ ﻲﻣ . ،ﻪﻧاد ﺪﺻ نزو تﺎﻔﺻ يﺪﻌﺑ ﻞﺣاﺮﻣ رد
