١
رﺎﺛآ ﯽﺳرﺮﺑ ﺪﯿﺳا و ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ
ﺲﻧﺎﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﺪﺷر ﺮﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ گﺮﺑ
ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ﯽﯾوراد هﺎﯿﮔ
)
Mentha piperita
(
هدازرﺎﺠﻧ ﻪﯿﻤﺳ
1
هﺪﻨﻫﺎﻨﭘ ﺮﺑﺎﺟ ،*
ﻪﻄﻟﺎﺳ هداﺰﯿﻠﻋ هﺪﯿﻌﺳ ،2
يﺪﻨﻬﻧ عراز زﺮﺒﯾﺮﻓ ،2
2
1 - ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ
لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ :*
2 - رﺎﯾدﺎﺘﺳا ﮔ ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ مﻮﻠﻋ هوﺮ
هﺪﯿﮑﭼ
ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ
Mentha piperita) (
نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ﯽﯾوراد
هداﻮﻧﺎﺧ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ
Lamiaceae
ﺮﺳاﺮﺳ رد هزوﺮﻣا ﻪﮐ ﺖﺳا
ﯽﻣ ﺖﺸﮐ ﺎﯿﻧد .دﻮﺷ
و ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ماﻮﺗ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺪﯿﺳا
هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﺪﺷر ﺮﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ﯽﯾوراد
،ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ
آ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﯽﺸﯾﺎﻣز
كﻮﻠﺑ ﺎﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ يﺎﻫ 5
رﺎﻤﯿﺗ ) ﺪﯿﺳا ،ﺮﻔﺻ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
1 /0 ﯽﻠﯿﻣ ﺎﺑ رﻻﻮﻣ 1/
0 ﯽﻠﯿﻣ رﻻﻮﻣ
ﺪﯿﺳا ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﺎﺑ رﻻﻮﻣ ﺪﯿﺳا ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ
ﮏﯾ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ﯽﻠﯿﻣ
ﺎﺑ رﻻﻮﻣ 1/
0 ﯽﻠﯿﻣ رﻻﻮﻣ
ﺪﯿﺳا ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﺎﺑ رﻻﻮﻣ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ
( هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﺷﻮﭘ ﺖﻌﻠﺧ ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﻋرﺰﻣ رد راﺮﮑﺗ ﻪﺳ و
ﺰﯾﺮﺒﺗ لﺎﺳ رد 1391 ﺪﯾدﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
هزاﺪﻧا زا ﺲﭘ ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻦﯿﭼ ود رد رﻮﮐﺬﻣ تﺎﻔﺻ عﻮﻤﺠﻣ ﻦﯿﭼ ود رد تﺎﻔﺻ يﺮﯿﮔ
.
ﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﻨﻌﻣ ﺦﺳﺎﭘ گﺮﺑ ﮏﺸﺧ نزو ،ﮏﺸﺧ دﺮﮑﻠﻤﻋ ،عﺎﻔﺗرا ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ تﺎﻔﺻ ﯽﻣﺎﻤﺗ ﻦﯿﺑ رد ﻪﮐ داد نﺎ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ يراد
ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ هﺪﺷ لﺎﻤﻋا .
ﻤﻫ ﭽ و ﺮﺗ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﺛا ﻦﯿﻨ دﺮﮑﻠﻤﻋ
ﺪﻨﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ گﺮﺑ ﺲﻧﺎﺳا .
ﺎﺑ
نﺎﻣﺰﻤﻫ دﺮﺑرﺎﮐ 1
/0 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﯿﺳا رﻻﻮﻣ ﺗﻮﭘ ﺎﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﻦﯿﺴﯾﺮ رﻻﻮﻣ
)
S1P2
( هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺮﺗ دﺮﮑﻠﻤﻋ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
ﺖﺳا . ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ نآ ﺮﺑ هوﻼﻋ دﺮﮑﻠﻤﻋ
ﺪﯿﺳا ماﻮﺗ فﺮﺼﻣ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ گﺮﺑ ﺲﻧﺎﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
ﺎﺑ 1/
0 و ﮏﯾ
ﯽﻠﯿﻣ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ
) S2P1
، S2P2
( ﺪﯾدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
چ
هژاو ﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ
هﺪﻨﻨﮐ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﺲﻧﺎﺳا: ﺷر يﺎﻫ
،ﺪ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ،دﺮﮑﻠﻤﻋ ،ﯽﺸﯾور تﺎﻔﺻ
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺮﻓ ندﺮﮐ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﻢﺘﺴﯿﺑ نﺮﻗ ﺮﺧاوا زا ﺮﺸﺑ دﺮﮑﯾور و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫوراد ءﻮﺳ تاﺮﺛا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ آ
رو د ه ﯽﯾوراد يﺎﻫ
ﺷر ﯽﻧﺎﻬﺟ سﺎﯿﻘﻣ رد ،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫوراد يﺎﺟ ﻪﺑ ،نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺪ
لدﺎﻌﻣ ي 8 ﻪﻫد زا ار % 90
ﺎﻫﺎﯿﮔ زا هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ ﺪﻌﺑ ﻪﺑ ﯽﯾوراد ن
يرﺎﻤﯿﺑ نﺎﻣرد رد و هدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﯾﻻﺎﺑ يدﺎﺼﺘﻗا ﺖﯿﻤﻫا زا نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻦﯾا ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ و هدﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ نﺎﻬﺟ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
نآ ترﺎﺠﺗ ﻦﯿﺑ ترﺎﺠﺗ ﮏﯾ ﻪﺑ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻠﻠﻤﻟا )
،ﯽﮕﯿﺑ ﺪﯿﻣا 1384
.(
ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ
) Peppermint
ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ (
ﻦﯾﺮﺗ
اﻮﻧﺎﺧ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ هد
Lamiaceae
ﺖﺳا ) ،نارﺎﮑﻤﻫ و ﮓﻧﻮﯿﻟ 1996
،نارﺎﮑﻤﻫ و ﺶﯿﭘﺎﺑ ؛ 2007
( ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﻣﻮﺑ ﻪﮐ
ﯽﻣ ﺎﻘﯾﺮﻓآ لﺎﻤﺷ و ﯽﻟﺎﻤﺷ يﺎﮑﯾﺮﻣآ ،ﺎﭘورا هﮋﯾو ﻪﺑ ﺎﯿﻧد ﻪﻟﺪﺘﻌﻣ ﯽﻣ ﺖﺸﮐ ﺎﯿﻧد ﺮﺳاﺮﺳ رد هزوﺮﻣا ﺎﻣا ،ﺪﺷﺎﺑ
دﻮﺷ ) ،نارﺎﮑﻤﻫ و ﮓﻨﯿﺳ
2011 .(
يرﺎﻤﯿﺑ نﺎﻣرد رد ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ﯽﯾﺎﺳرﺎﻧ ،هدور ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﯿﻧ يﺪﺒﮐ تﻼﮑﺸﻣ و يواﺮﻔﺻ ﻪﺴﯿﮐ يﺎﻫ دﻮﺷ
) ،ﮓﻨﯿﻤﯿﻠﻓ 2004
( . ﺪﺿ تاﺮﺛا ياراد رﻮﮐﺬﻣ هﺎﯿﮔ ﺪﺿ ،بﺎﻬﺘﻟا
هﺪﻋﺎﻗ ،درد ﺐﺗ ،روآ
ﺪﺿ ،ﺮﺑ ﯽﻧﻮﻔﻋ ﺪﺿ ،هﺪﻨﻨﮐ ﺪﺿ ،ﻢﺳﺎﭙﺳا
،غاﺮﻔﺘﺳا
ﺪﺿ ﮏﻨﺧ ،ﺦﻔﻧ ﯽﺘﻧآ و هﺪﻨﻨﮐ
ﺖﺳا يﻮﻗ لﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ .
مﺮﮔ ﺖﯿﺻﺎﺧ عﺎﻨﻌﻧ ﺖﯾﻮﻘﺗ ،ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ
ﻖﯿﻗر و لد ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ
دراد ار ﻆﯿﻠﻏ نﻮﺧ
) ،رﺪﯿﺣﺮﯿﻣ 1372
.(
ﺪﯿﺳا ﻪﺘﺷاد ﻖﻠﻌﺗ ﯽﻠﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ هوﺮﮔ ﻪﺑ ،ﺪﯿﺳا ﮏﯿﺋوﺰﻨﺑ ﯽﺴﮐورﺪﯿﻫ ﻮﺗروا ﺎﯾ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ )
،نارﺎﮑﻤﻫ و اوﻮﭘﻮﭘ
٢
1997 ( ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻫﺎﯿﮔ نﻮﻣرﻮﻫ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و دﻮﺷ
) ،نارﺎﮑﻤﻫ و ﻦﭼ 2007
.(
ﺪﯿﺳا يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻢﯿﻈﻨﺗ رد ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
ﻞﯿﺒﻗ زا هﺎﯿﮔ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﻪﻧزور نﺪﺷ ﻪﺘﺴﺑ و زﺎﺑ ﺮﯿﺛﺎﺗ ،ﻦﻠﯿﺗا ﺰﺘﻨﺳ ، ﻮﻤﻧ و ﺪﺷر ،ﯽﻫﺪﻠﮔ
ﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ ،ﺲﻔﻨﺗ ،ﺎﻫ )
،ﻦﯿﮑﺳار 1992 ( ،
ﺎﻣﺮﮔ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺰﯿﻟﻮﮑﯿﻠﮔ ،هﻮﯿﻣ نﺪﯿﺳر ،ﻪﻧاد ندز ﻪﻧاﻮﺟ )
،نارﺎﮑﻤﻫ و ﻦﭼ 2007
( دراد ﺶﻘﻧ .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺪﯿﺳا دﺮﺑرﺎﮐ
ﯽﻣ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ -
ﺳﻮﺘﻓ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ لﺎﻤﻋا دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ تﺎﺘﻨ
ﺎﻫ ) ﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ زا ﻞﺻﺎﺣ داﻮﻣ (
ﮏﺸﺧ هدﺎﻣ و ﺲﻧﺎﺳا ﻞﮐ دﺮﮑﻠﻤﻋ و
ﯽﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺷ ﺪﺷﺎﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﯾاﺬﻏ ﺮﺻﺎﻨﻋ بﺬﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
) دﺎﺑآ - ،قورﺎﻓ
1983 ،نارﺎﮑﻤﻫ و لﻮﭼ ؛ 2001
( شراﺰﮔ . ﺪﯿﺳا ﺮﺛا زا ﯽﯾﺎﻫ ﯽﺧﺮﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
ﺎﯾﻮﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ نﺎﻫﺎﯿﮔ )
و رﺎﻣﻮﮐ
،نارﺎﮑﻤﻫ 1999
( ﯽﮕﻧﺮﻓ دﻮﺨﻧ و )
،نارﺎﮑﻤﻫ و رﺎﻣﻮﮐ 1997
( ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ .
ﯽﻠﭘ ﻦﯿﻣآ نﻮﯿﺗﺎﮐ ﯽﻠﭘ ﺎﻫ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نزو ﺎﺑ ﯽﻟآ يﺎﻫ
ﻟآ ﯽﻧژوﺮﺘﯿﻧ يﺎﻫ هوﺮﮔ ﺎﺑ و ﻦﯿﺋﺎﭘ ﯿ
ﻪﻘﻠﺣ ياراد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﮏﯿﺗﺎﻔ ﯽﻨﯿﻣآ يﺎﻬﻫوﺮﮔ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﯾ ود و توﺎﻔﺘﻣ ﯽﻨﺑﺮﮐورﺪﯿﻫ يﺎﻫ
) ﻞﻣﺎﻋ
ﺑ ﺖﺒﺜﻣ يﺎﻫرﺎ (
ﯽﻣ ﯽﻣ ﻊﻤﺠﺗ ﯽﯾﻻﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ رد هﺪﻧز تادﻮﺟﻮﻣ رد هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ رد و ﺪﻨﺑﺎﯾ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ و تﺎﻧاﻮﯿﺣ ،نﺎﻫﺎﯿﮔ عﻮﻨﺘﻣ ﯽﻣ ﺮﺛا ﺎﻫ
ﺪﻧراﺬﮔ ) ،نارﺎﮑﻤﻫ و نﺎﺧ 2008
،ﯽﮐﺎﮐ و ﯽﺸﻫﺎﮐﺎﺗ ؛ 2010
.(
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا
يﺎﻫ لﻮﮑﻟﻮﻣوﺮﮐﺎﻣ ﺎﺑ نﺪﺷ ﺪﻧﺎﺑ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﺪﻧراد ار ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ
) ،نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﺳﻮﯾز 2009
.(
ﯽﻠﭘ ﻞﻣﺎﺷ نﺎﻫﺎﯿﮔ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ ﻦﯿﻣآ
يد يﺮﺗ ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﻦﯿﻣآ ﻦﯾﺪﯿﻣﺮﭙﺳا ﻦﯿﻣآ
ﻦﯿﻣﺮﭙﺳا ﻦﯿﻣآاﺮﺘﺗ و ﯽﻣ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ) ،نارﺎﮑﻤﻫ و لﻮﭼ 1982
،نارﺎﮑﻤﻫ و وﺮﻟاو ؛ 2002
.(
ﯽﻠﭘ ﻦﯿﻣآ ﻪﻧاد ﻞﯿﮑﺸﺗ ،ﻪﺸﯾر ﻞﯿﮑﺸﺗ ،ﯽﯾاز ﻦﯿﻨﺟ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﺎﻫ ﮔ و هدﺮﮔ
ﻞ ﺶﻨﺗ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺶﻨﮐاو و هﻮﯿﻣ ﺮﺗدوز ﻮﻤﻧ ،يﺰﯿﮕﻧا ﺎﻫ
ﺪﻧراد ﺶﻘﻧ )
،رﺎﮔﺎﻧ و دﻮﺳ 2008
.(
ﺖﻟﺎﺗ شراﺰﮔ ﻪﺑ نارﺎﮑﻤﻫ و
) 2005 ( ﺮﺗﻮﭘ دﺮﺑرﺎﮐ ﺎﺑ ﯾ
گﺮﺑ رد ﻦﯿﺴ ﻪﻧاد هﺎﯿﺳ هﺎﯿﮔ يﺎﻫ
Nigella
sativa L.)
ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا هﺎﯿﮔ لﻮﺼﺤﻣ و ﺪﺷر يﺎﻫ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ،(
. ﯽﻠﭘ ﯽﺟرﺎﺧ يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻦﯿﻣآ
،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ يﺎﻫ
نﺎﺤﯾر هﺎﯿﮔ رد ار ﺲﻧﺎﺳا لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯿﻣﺮﭙﺳا و ﻦﯾﺪﯿﻣﺮﭙﺳا )
Ocimum basilicumL
ﯽﻠﭘ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ و داد ﺶﯾاﺰﻓا( ﻦﯿﻣآ
رد ﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺷاﺬﮔ ﺮﯿﺛﺄﺗ توﺎﻔﺘﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ نآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ و ﺲﻧﺎﺳا نﺪﺷ ﻊﻤﺟ )
،لﻮﮕﻨﺳ 2008 .(
درﻮﻣ رد ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ ﺪﯿﺳا و ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ماﻮﺗ
-
ﺪﺷر ﺮﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ دﺮﮑﻠﻤﻋ و
هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ،ﺖﺴﯿﻧ ﺖﺳد رد ﯽﻋﻼﻃا
ﻢﯿﻈﻨﺗ ود ﻦﯾا
ﺪﺷر هﺪﻨﻨﮐ ﺲﻧﺎﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﺪﺷر يور ﺮﺑ
ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ﺪﺷ ﯽﺣاﺮﻃ
.
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
يﺎﻫءﺎﺸﻧ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ
رﺎﻬﺑ رد ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﺷﻮﭘ ﺖﻌﻠﺧ ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﻋرﺰﻣ رد 1391
ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺸﮐ .
ﺎﺼﺨﺸﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ كﺎﺧ ت
لوﺪﺟ رد ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ 1
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺋارا .
لوﺪﺟ 1 - ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ كﺎﺧ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ تﺎﺼﺨﺸﻣ
عﺎﺒﺷا ﺪﺻرد
ﯽﮑﯾﺮﺘﮑﻟﺎﺘﯾاﺪﻫ
ds/m ﻦﺑﺮﮐ PH
ﯽﻟآ % نژوﺮﺘﯿﻧ
mg/kgr ﺮﻔﺴﻓ mg/kgr ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ
mg/kgr ﻦﺷ
% يﻻ
% سر
%
37 33
/3 8/
7 2/
1 5/
0 36
480
76
18 6
حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺶﯾﺎﻣزآ كﻮﻠﺑ
ﺎﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ يﺎﻫ ﻪﺳ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ ياﺮﺑ راﺮﮑﺗ .
ﻦﯿﺟو و ﯽﻫددﻮﮐ تﺎﻌﻓد ﻪﺑ ﯽﺘﺳد¬
ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ مﺎﺠﻧا هﺎﯿﮔ زﺎﯿﻧ و ﯽﯾاﻮﻫ و بآ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﺰﯿﻧ يرﺎﯿﺑآ و مزﻻ .
لﻮﻠﺤﻣ ﻪﺑ و ﺖﺑﻮﻧ ود رد بﺎﺘﻓآ بوﺮﻏ مﺎﮕﻨﻫ رد ﯽﺷﺎﭘ
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ زا ﻪﺘﻔﻫ ﮏﯾ ﻪﻠﺻﺎﻓ .
نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﻫﺪﻠﮔ زا ﻞﺒﻗ ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ
ﺮﻄﻘﻣ بآ ي )
ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ (
يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ و )
،ﺮﻔﺻ
ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ 1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﺎﺑ رﻻﻮﻣ 1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﯿﺳا ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
1 / 0 ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﺎﺑ رﻻﻮﻣ ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ
ﺪﯿﺳا ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ﺎﺑ رﻻﻮﻣ
1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﯿﺳا ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﺎﺑ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ
(
ﺪﻧﺪﺷ يﺮﭙﺳا .
لوا ﻦﯿﭼ )
هﺎﻣ دادﺮﻣ ( مود ﻦﯿﭼ و )
هﺎﻣ نﺎﺑآ ( ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺷادﺮﺑ .
رد ﺮﺗ ﯽﺸﯾور هﺮﮑﯿﭘ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ
ﻂﺳﻮﺗ قﺎﺗا يﺎﻣد و ﻪﯾﺎﺳ ﻂﯾاﺮﺷ رد ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ زا ﺪﻌﺑ ﮏﺸﺧ ﯽﺸﯾور هﺮﮑﯿﭘ ﺲﭙﺳ و ﯽﯾاﻮﻫ يﺎﻬﻣاﺪﻧا ﻞﮐ ﻞﻣﺎﺷ ﺢﻄﺳ ﺪﺣاو هزاﺪﻧا وزاﺮﺗ ﯿﮔ
ﺪﻧﺪﺷ يﺮ .
ناﺰﯿﻣ ،ﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﻋﺎﺳ ﻪﺳ تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺮﺠﻧﻮﻠﮐ هﺎﮕﺘﺳد رد بآ ﺎﺑ ﺮﯿﻄﻘﺗ شور ﻪﺑ ﺲﻧﺎﺳا نآ ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﺲﻧﺎﺳا
) (%V/W
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﮏﺸﺧ نزو سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ هﺎﯿﮔ ﮏﺸﺧ نزو و ﺲﻧﺎﺳا ناﺰﯿﻣ ﺐﺴﺧ ﺮﺑ ﺲﻧﺎﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺰﯿﻧ و
٣
ﺪﯾدﺮﮔ . هداد راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻠﺻﺎﺣ يﺎﻫ
MSTATC
ﺠﺗ درﻮﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰ
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻦﮑﻧاد نﻮﻣزآ 5
% ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ درﻮﻣ .
ﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺤ ﺚ
عﺎﻔﺗرا
لوﺪﺟ رد جرﺪﻨﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ 2
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ هﺎﯿﮔ رد عﺎﻔﺗرا ﻪﮐ ﺖﺳا نآ زا ﯽﮐﺎﺣ ود يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ يراد
ﺖﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ نﻮﻣرﻮﻫ .
لوﺪﺟ 2 - ﺪﯿﺳا و ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ ﺮﺛا ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ﯽﯾوراد هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﺪﺷر ﺮﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ df
گﺮﺑ ﺲﻧﺎﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ
%
گﺮﺑ ﮏﺸﺧ نزو g
ﮏﺸﺧ دﺮﮑﻠﻤﻋ g/m2
ﺮﺗ دﺮﮑﻠﻤﻋ g/m2
عﺎﻔﺗرا
(m)
ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ 422*
/2 /5975 343/927 3202/238 /7573 2 راﺮﮑﺗ
748*
/1 30/050 3157/332 1231671/551** /4684 4 رﺎﻤﯿﺗ
400
/0 16/140 1496/952 9952/406 /4223 8 ﯽﺸﯾﺎﻣزآ هﺎﺒﺘﺷا
96 /
19 11/12 11/63 /628 /690 14 تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ
ﺮﺗ دﺮﮑﻠﻤﻋ
هداد ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ لوﺪﺟ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺎﻫ
) لوﺪﺟ 2 ( ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺮﺗ دﺮﮑﻠﻤﻋ ، ﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ يراد
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯿ .
ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻞﮑﺷ ﻪﺑ 1 ،
نﺎﻣﺰﻤﻫ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺮﺗ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ 1
/0 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﯿﺳا رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ و ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
رﻻﻮﻣ
دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ و .
نارﺎﮑﻤﻫ و ﺖﻟﺎﺗ )
2010 ( ﺲﻧاﺮﺗ و ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﻪﺑ نﺎﺤﯾر هﺎﯿﮔ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﺶﻨﮐاو ﮏﯿﻣﺎﻨﯿﺳ
درﻮﻣ ار ﺪﯿﺳا ﯽﺳرﺮﺑ
نوﺮﺑ دﺮﺑرﺎﮐ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ و هداد راﺮﻗ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ار نﺎﺤﯾر لﻮﺼﺤﻣ يﺎﯾﺎﻘﺑ و هﺎﯿﮔ ﺪﺷر ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ داز
ﺪﻫد . ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا رد
دﺮﺑرﺎﮐ ﺎﺑ ﻪﺗﻮﺑ ﮏﺸﺧ و ﺮﺗ نزو ،ﻪﺧﺎﺷ داﺪﻌﺗ ،ﻪﺗﻮﺑ عﺎﻔﺗرا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ 150
ﯽﻠﯿﻣ ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ .
شراﺰﮔ
ﺪﯿﺳا ﻪﮐ هﺪﺷ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
ﻞﯿﺘﺳا و ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ﺖﻈﻠﻏ رد ،ﺪﯿﺳا
يﺎﻫ 1/
0 و 5 /0 ﯽﻠﯿﻣ ﻪﺟﻮﮔ نﺎﻫﺎﯿﮔ يﺮﺛﺆﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ،لﻮﻣ و ﯽﮕﻧﺮﻓ
ﯽﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯾا رد نﺎﻫﺎﯿﮔ دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﺪﺷر ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ و هدﺮﮐ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﯽﮑﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ار ﺎﯿﺑﻮﻟ ﺪﻧﻮﺷ
) و ﺎﻨﺗرﺎﻨﺳ
،نارﺎﮑﻤﻫ 2000
.(
0 500 1000 1500 2000
S0P0 S1P1 S1P2 S2P1 S2P2
b b
a
b b
دﺮﮑﻠﻤﻋﺮﺗردﺪﺣاوﺢﻄﺳ (g/m2)
ﻞﮑﺷ 1 - ماﻮﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ هﺎﯿﮔ ﺮﺗ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ نﻮﻣرﻮﻫ ود
ﮏﺸﺧ دﺮﮑﻠﻤﻋ
ﺖﻈﻠﻏ دﺮﺑرﺎﮐ ﺪﯿﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ﮏﺸﺧ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﺎﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ﺖﺷاﺪﻧ يراد
) لوﺪﺟ 2 .(
گﺮﺑ ﮏﺸﺧ نزو
هداد ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﺎﻫ
) لوﺪﺟ 2 ( ﺖﻈﻠﻏ فﺮﺼﻣ ﺮﺑ درﻮﻣ نﻮﻣرﻮﻫ ود ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﯽﺳر نزو ﺮﺑ يراد
ﺖﺷاﺪﻧ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ هﺎﯿﮔ ﮏﺸﺧ .
٤
گﺮﺑ ﺲﻧﺎﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ
لوﺪﺟ رد جرﺪﻨﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ 2
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ، ﺪﻧداد راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ار گﺮﺑ ﺲﻧﺎﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ يراد
. ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻞﮑﺷ 2 ﺪﯿﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﺑ ، ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﺎﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
گﺮﺑ ﺲﻧﺎﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺎﻨﻌﻧ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻠﻔﻠﻓ ع .
ﻦﯾا ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ
فﺮﺼﻣ مﺪﻋ رد ﺖﻔﺻ
ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ نﻮﻣرﻮﻫ ود ﻦﯾا .
ﺖﺳا نآ زا ﯽﮐﺎﺣ نﺎﺤﯾر هﺎﯿﮔ رد ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﮐ
و دﺮﮑﻠﻤﻋ نﻮﻣرﻮﻫ ﻦﯾا ياﻮﺘﺤﻣ
داد ﺶﯾاﺰﻓا ار ﺲﻧﺎﺳا ﻞﮐ )
،نارﺎﮑﻤﻫ و ﺖﻟﺎﺗ 2010
.(
ﺼﻣ فﺮ ﺪﯿﺳا ﺮﺑ يﺮﯿﺛﺎﺗ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
سﺎﻣﻮﯿﺑ و ﺲﻧﺎﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ نﺎﻫﺎﯿﮔ
عﺎﻨﻌﻧ
(Mentha arvensis)
يﺮﻄﻋ ﯽﻧاﺪﻌﻤﺷ ،
(Pelargonium graveolens)
ﻮﻤﯿﻟ ﻒﻠﻋ و
(Cymbopogonmartini)
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ .
ﺖﻟﺎﺧد نوﺪﺑ ﺲﻧﺎﺳا ياﺰﺟا ﺰﺘﻨﺳ ﺎﯾ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺎﯾرد نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦﯾا ﺪﯿﺳا
ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ترﻮﺻ
ﯽﻣ ا راﺪﻘﻣ ﺎﯾ و دﺮﯿﮔ ﺪﯿﺳ
ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ دراد دﻮﺟو نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻦﯾا رد ﻞﺒﻗ زا ،ﺲﻧﺎﺳا ﺰﺘﻨﺳ يﺎﻘﻟا ياﺮﺑ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ
) و مار
،نارﺎﮑﻤﻫ 1997 (.
ﺲﻧﺎﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ﺪﯿﺳا و ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﺮﯿﺛﺎﺗ- 2ﻞﮑﺷ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ هﺎﯿﮔ
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ
زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﮏﯾ نﺎﻣﺰﻤﻫ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ رد ﺮﺗ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺶﯾاﺰﻓا ياﺮﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا
ﯽﻠﯿﻣ ﺎﺑ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ 1
/0 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﯿﺳا رﻻﻮﻣ ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
. ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ نﻮﻣرﻮﻫ ود ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا گﺮﺑ ﺲﻧﺎﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1.
- ﻣا ﺪﯿ ر ،ﯽﮕﯿﺑ . 1384 . ﻟﻮﺗ يﺎﻬﺘﻓﺎﯿﻫر ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ يروآﺮﻓ و ﺪﯿ
. يﻮﺿر سﺪﻗ نﺎﺘﺳآ تارﺎﺸﺘﻧا ،لوا ﺪﻠﺟ .
2.
- ح ،رﺪﯿﺣﺮﯿﻣ .
1372 . ﯽﻫﺎﯿﮔ فرﺎﻌﻣ .
لوا ﺪﻠﺟ . ﻪﺤﻔﺻ ،ﯽﻣﻼﺳا ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺮﺸﻧ تارﺎﺸﺘﻧا 293
- 288 .
3. -Abad Farooq,A.H.and A.Misra,1983.Effect of micronutrient on oil content and plant growth in menthe arvensis Lvar.
4. Piperascens Mal.Indan j,plant physid., 2:230-3
5. -Azimzadeh M. Genetic assessment of Iranian Bunium persicum Boiss using ITS. Tehran:
University of
6. Tehran; 2009. p.81.[persian]
7. -Bupesh, G. Amutha, C. Nandagopal, S. Ganeshumar, A. Sureshkumar, P. and Murali, K.S.
2007. Antibacterial activity of Mentha piperita L. (Peppermint) from leaf extracts – a medicinal plant. Acta Agriculturae Slovenica. 89 (1): 73
8. -Chen, B.E., Kondo, M., Garnier, A., Watson, F.L., Puettmann-Holgado, R., Lamar, D.R., Schmucker, D. -2006. The molecular diversity of Dscam is functionally required for neuronal wiring specificity in Drosophila. Cell 125(3): 607--620.
٥
9. -Cheol, W. N., Lee, M. J., Park, K. W., Maloupa, E. and Gerasopoulos, D. 2001. Effect of 10. -Fleming, T. 1998. PDR for herbal medicines. Montval, NJ: Medical Economics Company,
Inc.
11. -Kumar. P. 1997. Effect of Salicylic acid on flowering, pod formation and yield of pea (Pisum sativum L.). In Abst National Seminar on Plant Physiology for sustainable Agriculture. 7, IARI, New Dehli. PP. 69.
12. -Kumar, P. 1999. Effect of Salicylic acid on growth, development and some biochemical aspects of soybean (Glycine max L. Merrill). Indian J. Plant physiol. 4: 327 – 330.
13. magnesium fion content in nutrient Solution on the growth and quality of marjoram. Acta Hort. 548: 485-490.
14. -Leung AY and Foster S. Encyclopedia of Common Natural Ingredients Used in Food, Drugs
& Cosmetic. John Wiley & Sons. 1996, pp: 369 - 70.
15. -Popova L, Ananieva V, Hristova V, Christov K., Geovgieva K., Alexieva V and Stoinova Z (2003) Salicylic acid and methyl jasmonate- induced protection on photosynthesis to paraquat oxidative stress. Bulgarian Journal of Plant Physiology (Special issue) 133-152.
16. -Raskin, I. 1992b. Salicylate, a new plant hormone. Plant Physiol. 99: 799-803.
17. -Sengul, k. 2008. Influence of Polyamines (Spermine, Spermidine and putrescine) on essential oil composition of Basil (Ocimum basilicum). J.essen. oil res., 20: 202-288.
18. -Singh B and Usha K (2003) Salicylic acid induced physiological and biochemical changes in wheat seedlings under water stress. Plant Growth Regulation. 39: 137-141.
19. -Sood, S. Nagar, P. K. 2008. Post-harvest alteration in polyamins and ethylene in two diverse rose species, Acta. Physiology. Plant. 30:243-248.
20. -Takahashi, T., Kakehi, J.I. 2010. Polyamine: Ubiquitous polycations with unique roles in growth and stress responses, Annals of botany. 105:1-6
21. -Talaat, I.M., and Gamal El-Din, K.M. 2005. Physiological effect of putrescine and heat hardening on Nigella sativa L. plants. Inter. J. Agric. Biol. 7(3): 358-362.
22. -Talaat IM and Balbaa LK 2010. Physiological response of sweet basil (Ocimum basilicum L.) to putrescine and trans-cinnamic acid. American-Eurasian Journal. Agriculture and Enviroment Science. 8 (40): 438-445.
23. -Valero, D. Vicente, A. P., Romero, D. M., Castilo, S. and Guillen, F. S. 2002a. Plum storability improved after calcium and heat postharvest treatments. J. Food. Sci. 67:2571- 2575.
24. -Ziosi,V., Bregoli, A.M., Fregola, F., Costa, G., Torrigiani, P. 2009. Jasmonate-induced ripening delay is associated with up- regulation of polyamine level in peach fruit , Journal of Plant Physiology. 166(9):938-946.
