١
هﺪﻨﻨﮐ ﻢﯿﻈﻨﺗ ماﻮﺗ تاﺮﺛا هﺰﯿﮕﻧر ﺮﺑ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷر يﺎﻫ
يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ يﺎﻫ رد
ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ
) Mentha piperita
(
هدازرﺎﺠﻧ ﻪﯿﻤﺳ
1
هﺪﻨﻫﺎﻨﭘ ﺮﺑﺎﺟ ،*
ﻪﻄﻟﺎﺳ هداﺰﯿﻠﻋ هﺪﯿﻌﺳ ،2
يﺪﻨﻬﻧ عراز زﺮﺒﯾﺮﻓ ،2
2
1.
،ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد
لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ :*
2 . ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ﯽﻧﺎﺒﻏﺎﺑ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ نارﺎﯾدﺎﺘﺳا
هﺪﯿﮑﭼ
وراد نﺎﻫﺎﯿﮔ يرﺎﻤﯿﺑ زا يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ ﻢﻫ و نﺎﻣرد ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻢﻫ ﻊﻣاﻮﺟ ﯽﺘﻣﻼﺳ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻦﯿﻣﺎﺗ رد ﯽﺻﺎﺧ ﺖﯿﻤﻫا و شزرا زا ﯽﯾ
رادرﻮﺧﺮﺑ ﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ و هدﻮﺑ .
ﯽﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ
Mentha piperita L
هﺮﯿﺗ زا
Lamiaceae
،ﯽﯾوراد ﻊﯾﺎﻨﺻ رد شزرا ﺎﺑ ﺮﻄﻌﻣ و ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻪﻠﻤﺟ زا
ﺷاﺪﻬﺑ و ﯽﺸﯾارآ ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘ
ﻃ ﯽﻣ ﺖﺸﮐ عراﺰﻣ زا ﯽﻌﯿﺳو ﺢﻄﺳ رد ﯽﯾوراد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻊﯾﺎﻨﺻ رد نآ دﺮﺑرﺎﮐ ﻊﯿﺳو ﻒﯿ دﻮﺷ
. ﻪﺑ
ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ
هﺰﯿﮕﻧر ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ﺪﯿﺳا و ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ لﺎﺳ رد ﯽﺸﯾﺎﻣزآ يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ يﺎﻫ
1391 هﺪﮑﺸﻧاد رد ،
ﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ كﻮﻠﺑ حﺮﻃ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﮐ ﺎﺑ ﯽﻓد
ﺞﻨﭘ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا راﺮﮑﺗ ﻪﺳ و رﺎﻤﯿﺗ .
ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ )
ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ،ﺮﻔﺻ 1
/ 0
ﯽﻠﯿﻣ ﺎﺑ رﻻﻮﻣ 1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ 1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﺎﺑ رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ
ﺎﺑ رﻻﻮﻣ 1 / 0
ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ ﯾ ﺎﺑ رﻻﻮﻣ
ﯽﻠﯿﻣ ﮏ دﻮﺑ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ ﺪﻧ
. هزاﺪﻧا زا ﺲﭘ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻦﯿﭼ ود رد تﺎﻔﺻ يﺮﯿﮔ
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻦﯿﭼ ود رد رﻮﮐﺬﻣ تﺎﻔﺻ .
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
،ﻞﮐ ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ،a
ﺪﯿﺋﻮﻨﺗرﺎﮐ و b
) ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ﺖﺒﺴﻧ ﺰﺟ ﻪﺑ ( a/b
ﯽﻨﻌﻣ ﺖﺳا هدﻮﺑ راد .
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ
نﺎﻣﺰﻤﻫ دﺮﺑرﺎﮐ 1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﺎﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ر رﻻﻮﻣ
)
S1P2
( ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
،ﻞﮐ ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ناﺰﯿﻣ وa
ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑb
.
هژاو ﺪﯿﻠﮐ :ﺎﻫ
ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ،ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ،ﺪﯿﺋﻮﻨﺗرﺎﮐ ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ،ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ﺪﯿﺳا .
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺟ ﻪﺘﻓﺮﺸﯿﭘ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ هزوﺮﻣا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ يﺪﻨﻤﺷزرا ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺖﻬﺟ ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﺎﻬ
ﯽﻣ ﯽﻘﻠﺗ نﺎﺴﻧا ياﺮﺑ ﺮﻄﺧ ﯽﺑ يﺎﻫوراد ﻪﺑ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﺪﻧﻮﺷ
. ﯽﻨﻏ زا ﯽﮑﯾ ناﺮﯾا ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ نﺎﻬﺟ ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﯾﺮﺗ
ﻪﮐ دور
ﯽﻣ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻦﯾا عاﻮﻧا ياﺮﺑ ﯽﻫﺎﮕﺘﺴﯾز ﻂﯾاﺮﺷ يﻻﺎﺑ عﻮﻨﺗ ياراد ﺪﺷﺎﺑ
) ،هداز ﻢﯿﻈﻋ 2009
( . ﻓ عﺎﻨﻌﻧ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﺳﺎﯿﻣﻻ هﺮﯿﺗ زا ﯽﻠﻔﻠ
ﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾوراد هدﺮﺘﺴﮔ فرﺎﺼ
دراد ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ و ﯽﯾاﺬﻏ ،ﯽﯾوراد ﻊﯾﺎﻨﺻ رد يا ).
،ﯽﮕﯿﺑ ﺪﯿﻣا 1384
( . ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻪﻠﻤﺟ زا هﺎﯿﮔ ﻦﯾا
ﺮﯾﺬﭘ ﮏﯾﺮﺤﺗ هدور مرﺪﻨﺳ ﻪﺠﻟﺎﻌﻣ و يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ رد نآ فﺮﺼﻣ تاﺮﺛا ﺮﯿﺧا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻖﺒﻃ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻨﻤﺷزرا
) (IBS
و ﯿﺑ ﺎﯾ يرﺎﻤ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﯿﺳر تﺎﺒﺛا ﻪﺑ يﺪﺒﮐ تﻼﮑﺸﻣ و اﺮﻔﺻ ﻪﺴﯿﮐ بﺎﻬﺘﻟا ،هدور )
،نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻧادﺰﯾ 1381
( . رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺎﺑ ﯽﻟﻮﻨﻓ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﮏﯿﻠﯿﺴﻟﺎﺳ ﺪﯿﺳا
ﺖﺳا يﻮﻘﻠﺣ .
ﻪﻧزور نﺪﺷ زﺎﺑ ﻢﯿﻈﻨﺗ ،ﯽﻧﻮﯾ بﺬﺟ ،ﺲﻧﺎﺳا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ،ﯽﻫﺪﻠﮔ ،هﺎﯿﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗو ﺪﺷر يور نﻮﻣرﻮﻫ ﻦﯾا ،ﯽﻫﺪﻠﮔ و ﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ ،ﺎﻫ
اﺰﻓا يرﺎﻤﯿﺑ ﯽﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ و لﻮﻠﺳ ﯽﮑﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﯾاﺰﻓاو يﺮﯿﭘ ﺮﯿﺧﺄﺗ ،ﻞﮔ ﺮﻤﻋ ﺶﯾ دراد ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺎﻫ
) نارﺎﮑﻤﻫ و اوﻮﭘﻮﭘ 1990
.(
ﮓﻨﯾزﻮﺋاز
نارﺎﮑﻤﻫ و )
2007 ( ﺪﯿﺳا دﺮﺑرﺎﮐ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ، هﺎﯿﮔ رد نآ ﺰﺘﻨﺳﻮﯿﺑ و ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ياﻮﺘﺤﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ مﻮﯿﻣدﺎﮐ ﺶﻨﺗ ﺖﺤﺗ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ
٢
Arabidopsis thaliana
ﯽﻣ ددﺮﮔ . ﯽﻠﭘ ﻦﯿﻣآ نﻮﯿﺗﺎﮐ ﯽﻠﭘ ﺎﻫ ﺪﻧراد ﺶﻘﻧ نﺎﻫﺎﯿﮔ يﻮﻤﻧ و ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﺣاﺮﻣ رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻤﻬﻣ يﺎﻫ
.
ﯽﻠﭘ ﻦﯿﻣآ ﻦﯿﻨﺟ ،ﯽﻟﻮﻠﺳ ﻢﯿﺴﻘﺗ يﺎﻘﻟا رد ﺎﻫ ﺖﺨﯾر ،ﯽﯾاز
ﯽﻣ ﺎﻔﯾا ﺶﻘﻧ يﺮﯿﭘ و ﻪﻧاد و هﻮﯿﻣ ،ﻞﮔ ﻮﻤﻧ ،ﯽﯾاز ﺪﻨﻨﮐ
. ﯽﻠﭘ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻦﯿﻣآ
ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫ
ﻦﯾﺪﯿﻣﺮﭙﺳا )
يﺮﺗ ﻦﯿﻣآ ( ﭙﺳا ﻦﯿﻣﺮ ) ﻦﯿﻣآاﺮﺘﺗ ( ﺶﯿﭘ و ﻮﭘ ﺎﻬﻧآ زﺎﺳ ﯿﺴﯾﺮﺗ
ﻦ ) يد ﻦﯿﻣآ ( ﺖﺳا ) ،يﻮﮕﻧﺎﺗ ﻦﯿﺗرﺎﻣ 2001
( . ﻦﯿﻣآ ﯽﻠﭘ دﺮﺑرﺎﮐ نوﺪﺑ ﺎﻫ
) ﻦﯾﺪﯿﻣﺮﭙﺳا و ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ (
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ يرﻮﺷ ، ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ راﺪﻘﻣ راد
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ﺖﺒﺴﻧ وa
ﻦﯿﻣآ ﯽﻠﭘ دﺮﺑرﺎﮐ زا ﺲﭘ ﯽﻟو ،ﺪﯾدﺮﮔa/b
ﻦﯾا ﺎﻫ
ﺪﻨﺘﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺺﺧﺎﺷ ود )
ﺪﻨﻠﺑ ﯽﺟﺎﺣ ،نارﺎﮑﻤﻫ و
1390 .(
ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ﺪﯿﺳا و ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ نﺎﻣﺰﻤﻫ دﺮﺑرﺎﮐ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ
هﺰﯿﮕﻧر ﯽﺧﺮﺑ ﺮﺑ يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ يﺎﻫ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﯽﻋﻼﻃا دﻮﺒﻧ و ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ﯽﯾوراد هﺎﯿﮔ رد .
اﻮﻣ د شور و ﺎﻫ
ﺎﺸﻧ ء يﺎﻫ ﮕﺸﻧاد نﺎﺷﻮﭘ ﺖﻌﻠﺧ ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﻋرﺰﻣ رد ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ رﺎﻬﺑ رد ﺰﯾﺮﺒﺗ هﺎ
1391 ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺸﮐ .
كﻮﻠﺑ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ
ﺎﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ 3
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ ياﺮﺑ راﺮﮑﺗ .
ﻦﯿﺟو و ﯽﻫددﻮﮐ زﺎﯿﻧ و ﯽﯾاﻮﻫ و بآ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﺰﯿﻧ يرﺎﯿﺑآ و مزﻻ تﺎﻌﻓد ﻪﺑ و ﯽﺘﺳد
ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ مﺎﺠﻧا هﺎﯿﮔ .
لﻮﻠﺤﻣ ﻠﺻﺎﻓ ﻪﺑ و ﺖﺑﻮﻧ ود رد بﺎﺘﻓآ بوﺮﻏ مﺎﮕﻨﻫ رد ﯽﺷﺎﭘ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ زا ﻪﺘﻔﻫ ﮏﯾ ﻪ
. نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﻫﺪﻠﮔ زا ﻞﺒﻗ
ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ ﺮﻄﻘﻣ بآ ي )
ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ (
يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ و )
ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ،ﺮﻔﺻ 1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﺎﺑ رﻻﻮﻣ 1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ
ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا 1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﺎﺑ رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ
ﺎﺑ رﻻﻮﻣ 1/
0 ﻠﯿﻣ ﯽ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ،ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ
ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﺎﺑ رﻻﻮﻣ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ
( ﺪﻧﺪﺷ يﺮﭙﺳا .
لوا ﻦﯿﭼ )
هﺎﻣ دادﺮﻣ ( مود ﻦﯿﭼ و )
هﺎﻣ نﺎﺑآ ( ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺷادﺮﺑ .
شور زا ﺪﯿﺋﻮﻨﺗرﺎﮐ و ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ناﺰﯿﻣ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ )
،ﺎﻧﺎﮕﻧار 1977 ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
زا جاﺮﺨﺘﺳا 2/
0 ﺪﺷ مﺎﺠﻧا هزﺎﺗ ﺖﻓﺎﺑ مﺮﮔ ﺎﺑ
زا هدﺎﻔﺘﺳا
جﻮﻣ لﻮﻃ رد بﺬﺟ ناﺰﯿﻣ ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا هﺎﮕﺘﺳد يﺎﻫ
480،510 ،
645 و 663 هزاﺪﻧا ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﺪﺷ ﺖﺒﺛ و يﺮﯿﮔ
. هﺰﯿﮕﻧر ﺖﻈﻠﻏ ﺎﻫ
ﺎﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا
لﻮﻣﺮﻓ ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﯾز يﺎﻫ :
1.Carotenoid mg/g= 7/6(A480)-1/49(A510) ×V/1000W 2.Chl(a) mg/g= 12/7(A663) – 2/69(A645) ×V/1000W 3.Chl(b) mg/g= 22/9(A645) – 4/68(A663) ×V/1000W 4.Chltatol mg/g=20/2 (A645) – 8/20 (A663) × V/1000 W
لﻮﻣﺮﻓ ﻦﯾا رد ﺎﻫ
،Chla ،Chlb Chl total و
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑCar
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ،a
ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻨﺗرﺎﮐ و ﻞﮐ ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ،b
) ﻦﺗورﺎﮐ ﻞﻣﺎﺷ و ﺎﻫ
ﻞﯿﻓﻮﺘﻧاﺰﮔ ﺎﻫ
( ﺖﺳا . ﻈﻠﻏ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺖ
mg.ml -1
ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﻫﺎﯿﮔ هرﺎﺼﻋ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺚﺤﺑ و
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ a
لوﺪﺟ رد جرﺪﻨﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ 1
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ، ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ هﺎﯿﮔa
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﺎﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ماﻮﺗ فﺮﺼﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ يراد .
ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻞﻣﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ لﻮﻠﺤﻣ
1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﺎﺳﺪﯿﺳا رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﺎﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟ
رﺎﻤﯿﺗ رد ﺮﺛا ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و دﻮﺑ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ 1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﯿﺳا رﻻﻮﻣ
ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﺎﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ 1
/0 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ رﻻﻮﻣ )
ﻞﮑﺷ 1 (.
ﻪﺑ نارﺎﮑﻤﻫ و يرﺎﻨﯿﮐاﻮﻧﺎﻧ شراﺰﮔ )
2013 ( ﯽﯾﺎﻘﯾﺮﻓآ ﻪﺸﻔﻨﺑ هﺎﯿﮔ رد ،
) (Saintpaulia ionantha
،ﻞﮐ ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و a
دﺮﺑرﺎﮐ ﺎﺑ b
50 ppm
ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ دﺮﺑرﺎﮐ ﺰﯿﻧ مﺪﻨﮔ هﺎﯿﮔ رد .
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ناﺰﯿﻣ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ﺖﺳا هداد ﺶﯾاﺰﻓا ارa
) ،نارﺎﮑﻤﻫ و ناﺪﯾﺎﮐ 2007
.(
٣
ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ردa ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ نﻮﻣرﻮﻫ ودماﻮﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ- 1ﻞﮑﺷ
لوﺪﺟ 1 - ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ماﻮﺗ تاﺮﺛا
هﺪﻨﻨﮐ ﻢﯿﻈﻨﺗ هﺰﯿﮕﻧر ﺮﺑ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷر يﺎﻫ
ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ﯽﯾوراد هﺎﯿﮔ رد يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ يﺎﻫ
تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﺪﯿﺋﻮﻨﺗرﺎﮐ
mg/gfw
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ
a/b mg/gfw
ﻞﮐ ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ
mg/gfw
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ
b mg/gfw
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ
a mg/gfw
df ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ
033*
/0
/0351 /0303** /0065 /0109** 2 راﺮﮑﺗ
028**
/0
/0272 /0304** /0077** /0094** 4 رﺎﻤﯿﺗ
005 /0
/0108 /0032 /0011 /0006 7 ﯽﺸﯾﺎﻣزآ هﺎﺒﺘﺷا
85 /7
12/06 /872 14/67 /441 14 تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ b
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﺎﺑ ﮏﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ دﺮﺑرﺎﮐ ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ b
ﺖﺷاد يراد )
لوﺪﺟ 1 .(
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ طﻮﺑﺮﻣb
نﺎﻣﺰﻤﻫ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ 1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ و ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا رﻻﻮﻣ ﻮﺑ رﻻﻮﻣ
د ) ﻞﮑﺷ 2 . ( لﻮﻠﺤﻣ ﯽﻠﭘ ﺎﺑ ﯽﺷﺎﭘ ﻦﯿﻣآ
ﺎﻫ ) ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ 5/
0 ﯽﻠﯿﻣ رﻻﻮﻣ
ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ و
ﻦﯾﺪﯿﻣﺮﭙﺳا (
نﻮﺗﻮﺗ هﺎﯿﮔ رد (Nicotiana rustica L.)
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ ﺖﺤﺗ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد b
) يرﻮﺷ ﺶﻨﺗ نوﺪﺑ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ (
ﺪﺷ ) ،ﯽﻤﯿﻫاﺮﺑا و ﺪﻨﻠﺑ ﯽﺟﺎﺣ 1390
.(
ﺖﺳا نآ زا ﯽﮐﺎﺣ مﺪﻨﮔ هﺎﯿﮔ رد ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ناﺰﯿﻣ نﻮﻣرﻮﻫ ﻦﯾا ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﮐ داد ﺶﯾاﺰﻓا ارb
)
،نارﺎﮑﻤﻫ و ناﺪﯾﺎﮐ 2007
.(
ﻞﮑﺷ 2 - ﺮﯿﺛﺎﺗ ماﻮﺗ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ﺪﯿﺳا ﺎﺑ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ
ردb هﺎﯿﮔ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ
ﻞﮐ ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ هداد ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ لوﺪﺟ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺎﻫ
) لوﺪﺟ 1 ( ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻞﮐ ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ، ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ يراد
. ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻞﮑﺷ 3
، ﻠﮐ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻞﮐ ﻞﯿﻓوﺮ
1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ و ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا رﻻﻮﻣ ﻦﯾا ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و دﻮﺑ رﻻﻮﻣ
٤
ﺖﺷاد صﺎﺼﺘﺧا نﻮﻣرﻮﻫ ود ﻦﯾا ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺑ ﺖﻔﺻ .
نارﺎﮑﻤﻫ و دﺎﯾآ شراﺰﮔ ﻪﺑ )
2010 ( يﺮﻄﻋ ﯽﻧاﺪﻌﻤﺷ هﺎﯿﮔ رد ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ دﺮﺑرﺎﮐ
اﻮﺘﺤﻣ و ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﻤﻫ رد ار ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ي
ﺖﻈﻠﻏ رد ًﺎﺻﻮﺼﺨﻣ ﺎﻫ 40
ﯽﻠﯿﻣ داد ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ
20 ﯽﻠﯿﻣ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻫﺎﺷ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ اﺰﻠﮐ هﺎﯿﮔ رد ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ناﺰﯿﻣ ،ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ )
،نارﺎﮑﻤﻫ و يﺎﻏ 2002
.(
ﻞﮑﺷ 3 - ﺮﯿﺛﺎﺗ ماﻮﺗ د ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ رد ﻞﮐ ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ نﻮﻣرﻮﻫ و
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ﺖﺒﺴﻧ a/b
ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﺎﺑ ﮏﯿﺴﯿﻟﺎﺳﺪﯿﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ فﺮﺼﻣ ﺖﺷاﺪﻧ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ گﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺮﺑ يراد
) لوﺪﺟ 1 .(
ﺪﯿﺋﻮﻨﺗرﺎﮐ
ﺖﻈﻠﻏ دﺮﺑرﺎﮐ ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﺪﯿﺋﻮﻨﺗرﺎﮐ ﺮﺑ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﺎﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ﺪﯿﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺷاد يراد ﺖ ) لوﺪﺟ 1 .(
عﺎﻨﻌﻧ ﺪﯿﺋﻮﻨﺗرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ
ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ نﺎﻣﺰﻤﻫ فﺮﺼﻣ ﺮﺛا رد ﯽﻠﻔﻠﻓ ﺪﯿﺳا رﻻﻮﻣ
ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ﺎﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ 1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ رﻻﻮﻣ )
ﻞﮑﺷ 4 (.
ﯽﻠﭘ دﺮﺑرﺎﮐ ﻦﯿﻣآ
يور ﺎﻫ
داد ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ار ﻞﮐ ﺪﯿﺋﻮﻨﺗورﺎﮐ ياﻮﺘﺤﻣ ﻪﺒﻧا هﻮﯿﻣ )
،نارﺎﮑﻤﻫ و ﮏﯿﻟﺎﻣ 2006
( ﻤﻫ. ﻪﻧاد نﺪﻧﺎﺴﯿﺧ ﻦﯿﻨﭽ رد مﺪﻨﮔ يﺎﻫ
ﻪﻧاﺪﮕﻧر ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﻬﻧآ ﺖﺷﺎﮐ ﺲﭙﺳ و ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ﺪﯿﺳا ﺮﯿﻏو يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ )
،ﺪﻤﺣا و تﺎﯿﺣ 2005
.(
هﺎﯿﮔ رد ﺪﯿﺋﻮﻨﺗرﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ﺪﯿﺳا ﺎﺑ ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ ماﻮﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ- 4ﻞﮑﺷ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ
ﻧ ﻪﺠﯿﺘ يﺮﯿﮔ :
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ
،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا ،ﻞﮐ ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ياﺮﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ
وa
نﺎﻣﺰﻤﻫ فﺮﺼﻣ ﺎﺑ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ ردb
1 / 0
ﯽﻠﯿﻣ رﻻﻮﻣ ﮏﯿﻠﯿﺴﯿﻟﺎﺳ ﺪﯿﺳا ﯽﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﺎﺑ
ﻦﯿﺴﯾﺮﺗﻮﭘ رﻻﻮﻣ ﺖﺳﺪﺑ
ﺪﻣآ .
٥
ﻊﺑﺎﻨﻣ
2.
- ﺪﯿﻣا ر ،ﯽﮕﯿﺑ . 1384 . يروآﺮﻓ و ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻬﺘﻓﺎﯿﻫر ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ
. يﻮﺿر سﺪﻗ نﺎﺘﺳآ تارﺎﺸﺘﻧا ،لوا ﺪﻠﺟ
3.
- ﯽﺟﺎﺣ ن ،ﯽﻤﯿﻫاﺮﺑا و ر ،ﺪﻨﻠﺑ .
1390 . ﯽﻠﭘ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻦﯿﻣآ ﻞﻨﻓ ﻢﺴﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ و ﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ ،ﺪﺷر ﺮﺑ نژوﺰﮔا يﺎﻫ ﺶﻨﺗ ﺖﺤﺗ نﻮﺗﻮﺗ هﺎﯿﮔ رد ﺎﻫ
يرﻮﺷ . هرﺎﻤﺷ ،مﻮﺳ لﺎﺳ ،ﯽﻫﺎﯿﮔ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﺖﺴﯾز ﻪﻠﺠﻣ 8
ﻪﺤﻔﺻ ، 26 - 13 .
4.
- د ،ﯽﻧادﺰﯾ .
آ ،يﺪﯿﺸﻤﺟ .
ح . ﺠﺣ و ف ،تﺎ . 1381 . ﻖﻃﺎﻨﻣ رد هﺪﺷ ﻪﺘﺷﺎﮐ ﯽﻠﻔﻠﻓ عﺎﻨﻌﻧ رد دﻮﺟﻮﻣ لﻮﺘﻨﻣ و ﺲﻧﺎﺳا ناﺰﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
رﻮﺸﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ .
هرﺎﻤﺷ ،ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ 3
ﻪﺤﻔﺻ ، 73 .
5. -Ayad, H.S., Reda, F. and Abdalla, M.S.A. 2010. Effect of putrescine and zinc on vegetative growth, photosynthetic pigments lipid peroxidation and essential oil content of geranium (Pelargonium graveolens L.).
World J. Agric.Sci. 6 (5): 601-608.
6. -Azimzadeh M. Genetic assessment of Iranian Bunium persicum Boiss using ITS. Tehran: University of Tehran;
2009. p.81.[persian]
7. -Ghai, N. Setia, R.C., and Setia, N. 2002. Effects of paclobutrazol and salicylic acid on chlorophyll content, hill activity and yield components in (Brassica napus L. cv. GSL-1). Phytomorphol., 52: 83-87.
8. -Hayat, S. Fariduddin, Q. Ali, B, and Ahmad, A. 2005. Effect of salicylic acid on growth and enzyme activities of wheat seedlings. Acta Agron. Hung. 53: 433-437.
9. -Kaydan, D. Yagmur, M. Okut, N. 2007. Effects of salicylic Acid on the Growth and some q -Leung AY and Foster S. Encyclopedia of Common Natural Ingredients Used in Food, Drugs& Cosmetic. John Wiley & Sons.
1996, pp: 369 -70. -----Nanvakenary, R. Moradi, H. Ghasemiomran, S. 2013. Effects of Putrescine on Morphological and Physiological Characteristics of Ornamental plant African violet (Saintpaulia ionantha).
Bulletin of Environment, Pharmacology and Life Sciences. Bulletin of Environment, Pharmacology and Life Sciences. 2 (10): 118-122.
10. -Malik, A. Singh, Z. and Tan, S. 2006. Exogenous application of polyamines improves shelf life and fruit quality of mango. Acta Horticul. 699: 321-328.
11. -Popova L, Ananieva V, Hristova V, Christov K., Geovgieva K., Alexieva V and Stoinova Z (2003) Salicylic acid and methyl jasmonate- induced protection on photosynthesis to paraquat oxidative stress. Bulgarian Journal of Plant Physiology (Special issue) 133-152
12. -Wanger, L.J., Chen, S.J., kong, W.F., Li, S.H., Archbold, D.D. 2006. Salicylic acid pertreatment alleviates chilling injury and effects the antioxidant system and heat shock proteins of peaches during cold storage.
Postharvest Biol. Technol. 41, 251-444.
13. -Zawoznik MS, Gropp MD, Tomaro ML and Benavides MP (2007) Endogenous salicylic acid potentiates cadmium-
14. induced oxidative stress in Arabidopsis thaliana. Plant Science. 173(2): 190-194.
