١
هﺪﻨﻨﮐ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﺮﯿﺛﺄﺗ سﻮﻟﺎﮐ ﺮﺑ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷر يﺎﻫ
هﺎﯿﮔ ﯽﯾاز ﻞﺒﻨﺳ
ﺐﯿﻄﻟا (Valeriana officinalis L.) و
ﺮﺛا ﯽﺸﻠﮐ ﺮﺑ ﻦﯿﺳ ﯽﻧﺎﻣ هﺪﻧز سﻮﻟﺎﮐ
ﺎﻫ
ﺠﻧ ﻪﻤﻃﺎﻓ ﻔ
1ﯽ ﺎﯾﺮﮐز يﺮﻐﺻا لﻮﺳر ، عراز ﺮﺻﺎﻧ ،2
2
١ ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﮐ رد يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗﻮﯿﺑ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد -
٢ اد ﯽﻤﻠﻋ تﺎﯿﻫ ﻮﻀﻋ - ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧ
لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ :*
هﺪﯿﮑﭼ
ﺖﺸﮐ ﮏﯿﻨﮑﺗ هزوﺮﻣا ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺖﻓﺎﺑ
ﻪﻧﻮﮔ ﺮﯿﺜﮑﺗ رد يﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ راﺰﺑا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
دﺮﯿﮔ . ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ
ﮏﯿﻨﮑﺗ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﺰﮔ يﺎﻫ
ﻪﺸﯿﺷ نورد ﻂﯾاﺮﺷ رد ﺶﻨﯾ ﺖﺳد و يا
يزرو ﮑﯿﺘﻧژ يﺎﻫ ﻪﺑ ﯽ
سﻮﻟﺎﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﮏﯾ دﻮﺟو و ﯽﯾاز
دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ ﺖﻓﺎﺑ ﺖﺸﮐ رد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻖﻓﻮﻣ ﯽﯾاززﺎﺑ .
رد ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻼﻣﺎﮐ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد 3
نﻮﻣرﻮﻫ ﺮﯿﺛﺄﺗ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا راﺮﮑﺗ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
2,4-D ، ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯾر رد سﻮﻟﺎﮐ يﺎﻘﻟا ﺮﺑBAP و گﺮﺑ يﺎﻫ
راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ گﺮﺒﻣد
ﺖﻓﺮﮔ . ﯾﺎﺘﻧ ﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿ
سﻮﻟﺎﮐ ﺪﺻرد ﯽﯾاز
ﻪﻧﻮﻤﻧﺰﯾر رد گﺮﺑ ي
ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ رد يوﺎﺣMS
3 مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﺘﯿﻟ ﺮﺑ
ﺮ
2,4-D و 1/
0 ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐوBAP
سﻮﻟﺎﮐ ﺪﺻرد ﯽﯾاز
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯾر رد گﺮﺑ يﺎﻫ
و ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ رد گﺮﺒﻣد MS
يوﺎﺣ 1 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ 2,4-D
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯾا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و نﺎﻣز ظﺎﺤﻟ زا ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ
و ﻦﯿﺳ ﯽﺸﻠﮐ نآ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﺎﻫ سﻮﻟﺎﮐ ﯽﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﺖﻬﺟ زا يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺎﻫ 1
رد ﺪﺻ و 5 ﺪﺻرد دﻮﺟو
دراد . ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ هداد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ي
ﯽﺸﻠﮐ ﺖﻈﻠﻏ و نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻫ ﺳﺎﮐ ﺎﻫ سﻮﻟﺎﮐ ﯽﻧﺎﻣ هﺪﻧز ناﺰﯿﻣ زا ﻦﯿﺳ
ﺪﺷ ﻪﺘ . ﻪﺑ
ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮑﯾرﻮﻃ ﺪﺻرد
ﯽﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﺖﻈﻠﻏ رد
05 /0 ﯽﺸﻠﮐ نﺎﻣز رد ﻦﯿﺳ 24
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﻋﺎﺳ .
يﺪﯿﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ هﺪﻨﻨﮐ ﻢﯿﻈﻨﺗ :
ﻪﺸﯿﺷ نورد ،ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷر يﺎﻫ سﻮﻟﺎﮐ ، ﺐﯿﻄﻟا ﻞﺒﻨﺳ ،يا
ﯽﺸﻠﮐ ،ﯽﯾاز ﻦﯿﺳ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
رد نﺎﯿﻟﺎﺳ ﺮﺸﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ وراد ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻢﻬﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ نآ زا زا
دﻮﺧ شزرا ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﺰﯿﻧ هزوﺮﻣا و هدﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ ار
داﺪﻧ ﺖﺳد زا ه
نآ ﺖﯿﻤﻫا ﻪﮑﻠﺑ ،ﺪﻧا ﺖﺳا ﯽﻧوﺰﻓ ﻪﺑ ور ﺎﻫ
) 3 (.
ﺲﻨﺟ نﺎﻫﺎﯿﮔ valeriana
) هداﻮﻧﺎﺧ زا valerianacea
( ياراد
آ صاﻮﺧ مار
ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ باﺮﻄﺿا ﺪﺿ و ﻢﺳﺎﭙﺳا ﺪﺿ ،ﺶﺨﺑ ﺖﺳا تﺎﯾﺮﺗﻮﭙﻟاو ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ
. ﻪﺸﯾر ﻞﺒﻨﺳ يﺎﻫ ﻦﯾﺪﻨﭼ ﺐﯿﻄﻟا
ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﻏور ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗﻮﮐﺰﺳ تﺎﻘﺘﺸﻣ و يروﺮﺿ يﺎﻫ )
ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻧﺮﻟاو (
ﯽﺴﮐﻮﭘا يﺪﯿﺋوﺮﯾا يﺎﻫﺮﺘﺳا و
) تﺎﯾﺮﺗﻮﭙﻟاو (
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻟﺎﮑﻟآ و )
2 (.
تﺎﯾﺮﺗﺮﭙﻟاو ﺪﻧراد ﯽﻟﻮﻠﺳ ﻢﺳ ﺖﯿﺻﺎﺧ و ﯽﭼرﺎﻗ ﺪﺿ تاﺮﺛا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺎﻫ
) 4،5 (.
ءﺎﻘﻟا هزوﺮﻣا
ﯽﻠﭘ يﺪﯿﺋﻮﻠﭘ ﺖﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ حﻼﺻا يﺎﻫ شور زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ داﻮﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يﺎﻫ
دﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ )
1 (.
ﯽﻠﭘ نﺎﻫﺎﯿﮔ لﻮﻤﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﯿﺋﻮﻠﭙﯾد عاﻮﻧا ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺪﯿﺋﻮﻠﭘ
نﺎﺸﻧ ار يﺮﺗﻻﺎﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ
ﯽﻣ ﺪﻨﻫد ) 6 (.
ﺳا هﺪﺷ ﯽﻌﺳ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﺖ
ﺖﯿﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺮﯿﺜﮑﺗ رد ﺖﻓﺎﺑ ﺖﺸﮐ ﮏﯿﻨﮑﺗ
و هدزﺎﺑ دوز نﺎﻫﺎﯿﮔ حﻼﺻا
اﺪﺘﺑا
ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷر ي هﺪﻨﻨﮐ ﻢﯿﻈﻨﺗ عﻮﻧ ود ﺮﺛا )
2,4-D و (BAP ﯽﯾاﺰﺳﻮﻟﺎﮐ ﺮﺑ و دﻮﺷ ﯽﺳرﺮﺑ
ﺲﭙﺳ ﯽﻠﭘ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﺮﻈﻧ رد يﺪﯿﺋﻮﻠﭘ
دراد ﯽﯾاﺰﺳ ﻪﺑ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺐﯿﻄﻟا ﻞﺒﻨﺳ هﺎﯿﮔ رد ﯽﯾوراد ﻢﻬﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا .
و ﺖﻈﻠﻏ ﺐﺳﺎﻨﻣ نﺎﻣز ﯽﺸﻠﮐ
ﺖﻬﺟ ﻦﯿﺳ ﺪﺻرد
ﯽﻧﺎﻣ هﺪﻧز سﻮﻟﺎﮐ
هدﺎﻣ ﻦﯾا ﺎﺑ هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫ ﺪﯾآ ﺖﺳﺪﺑ
.
٢
ﺎﻫ شورو داﻮﻣ
و حﻼﺻا هوﺮﮔ ﺖﻓﺎﺑ ﺖﺸﮐ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ رد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد تﺎﺗﺎﺒﻧ
. ﺑ ﯽﺤﻄﺳ ﯽﻧﻮﻔﻋ ﺪﺿ زا ﺲﭘ روﺬ
ﻞﮑﻟا ﻂﺳﻮﺗ 70
% تﺪﻣ ﻪﺑ و ﻪﻘﯿﻗد ﮏﯾ ﺖﯾﺮﻠﮐﻮﭙﯿﻫ
تﺪﻣ ﻪﺑ ﻢﯾﺪﺳ 12
ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ يور ﻪﻘﯿﻗد و هﺪﺷ ﺖﺸﮐMS
ﮏﻗﺎﺗا رد
يﺎﻣد ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﺑ ﺪﺷر 3
25± وداﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد يرﻮﻧ ي هرود
16 و رﻮﻧ ﺖﻋﺎﺳ 8
ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﯽﮑﯾرﺎﺗ ﺖﻋﺎﺳ .
زا ﺪﻌﺑ
ﻪﻧاﻮﺟ و روﺬﺑ ﯽﻧز ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺪﺷر
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯾر ، ﺎﻫ گﺮﺑ ،گﺮﺒﻣد يﺎﻫ
و ﻪﯿﻬﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ يوﺎﺣ ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ رد 2,4-D
) 3 ، 1 و 0 (mg/l ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺸﮐ ﺶﯾد يﺮﺘﭘ ﻞﺧاد رد .
ﻪﻧﻮﻤﻧﺰﯾر ﺖﺸﮐ ﺮﯾز و ﺎﻫ
سﻮﻟﺎﮐ ﺮﻫ ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ 4
مﺎﺠﻧا رﺎﺒﮑﯾ ﻪﺘﻔﻫ
ﺖﻓﺮﮔ . سﻮﻟﺎﮐ ا ﺪﻌﺑ ﺎﻫ ﯽﺸﻠﮐ يوﺎﺣ ﻂﯿﺤﻣ ﻪﺑ هﺎﻣود ﺎﺗ ﮏﯾ ز ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ ﻦﯿﺳ
هداد لﺎﻘﺘﻧا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ زا ﺪﻌﺑ ﺲﭙﺳ و ﺪﻧﺪﺷ
يﺎﻫ نﺎﻣز ﻦﺘﺷﺬﮔ 8
، 24 ، 48 ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺎﺑ ﺖﻋﺎﺳ ﺖﺴﺷ
و ﻂﯿﺤﻣ ردو ﺪﻧﺪﺷ هداد ﻮﺷ
يوﺎﺣMS 4/BAP 0 ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ
ﺪﻧﺪﺷ هداد راﺮﻗ .
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا راﺮﮑﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻼﻣﺎﮐ ﻪﯾﺎﭘ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ .
نزو تﺎﻔﺻ و سﻮﻟﺎﮐ ﺮﺗ
سﻮﻟﺎﮐ ﺪﺻرد هﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز يﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺷاددﺎﯾ هﺪﺷ .
و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ يﺎﻫ راﺰﻓا مﺮ
SPSS16.0 و
ﻞﺴﮐا و
SAS9.1 رﻮﺻ
ﺖﻓﺮﮔ ت .
و ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺚﺤﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯾر و گﺮﺑ يﺎﻫ ﻂﯿﺤﻣ ﺮﺜﮐا رد گﺮﺒﻣد
ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ ﺖﺸﮐ يﺎﻫ 2
- 3 و هﺪﺷ مرﻮﺘﻣ ﻪﺘﻔﻫ ﺪﻧدﻮﻤﻧ سﻮﻟﺎﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ
. ﺳاﺮﺑ سﺎ
ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ )
لوﺪﺟ 1 (
، و هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﻧﻮﻣرﻮﻫ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ظﺎﺤﻟ زا ﻪﮐ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا
ﺐﯿﮐﺮﺗ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯾر رد ﯽﻧﻮﻣرﻮﻫ ﺮﺗ نزو ﺮﻈﻧ زا يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ
سﻮﻟﺎﮐ ﺮﺗ نزو ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و سﻮﻟﺎﮐ ﺪﺻرد و
ﯽﯾاز ﮏﯾ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد
ﺮﺗ نزو ﺮﻈﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯾر ظﺎﺤﻟ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و دراد دﻮﺟو ﺪﺻرد ﺎﯿﻣ و
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد سﻮﻟﺎﮐ ﺮﺗ نزو ﻦﯿﮕﻧ 5
سﻮﻟﺎﮐ ﺪﺻرد ﺮﻈﻧ زا ﺎﻣا ،ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺪﺻرد ﺪﺸﻧ هﺪﯾد يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﯽﯾاز
. ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ سﻮﻟﺎﮐ ﺮﺗ نزو
ﯽﻣ راﺮﻗ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا درﻮﻣ سﻮﻟﺎﮐ ﺪﺷر زا يرﺎﯿﻌﻣ دﺮﯿﮔ
. ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ هداد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ي
ﺑ ﺎﻫ رد سﻮﻟﺎﮐ ﺮﺗ نزو ﻦﯾﺮﺘﺸﯿ
ﻮﻤﻧﺰﯾر ﻪﻧ گﺮﺑ ي ) 66 / 9 مﺮﮔ ( ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ رد يوﺎﺣMS
3 مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ
2,4-D و 1/
0 ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ و BAP
ﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯾر رد سﻮﻟﺎﮐ ﺮﺗ نزو ﻦﯾﺮﺘﻤ گﺮﺑ يﺎﻫ
) 44 /0 مﺮﮔ ( و گﺮﺒﻣد ) 44 /0 مﺮﮔ ( ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ رد يوﺎﺣMS
1 ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ
ﺮﺘﯿﻟ 2,4-D ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ﻂﯿﺤﻣ رد ﯽﻓﺮﻃ زا يﺎﻫ
ﺖﺸﮐ رﻮﻫ نوﺪﺑ MS
و نﻮﻣ يوﺎﺣ 1 ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﻫ درﻮﻣ ردBAP
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﺳﻮﻟﺎﮐ ﭻﯿﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯾر ود .
رد ﻪﺘﺒﻟا 1
مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﯽﯾاززﺎﺑ درﻮﻣ ﺪﻨﭼ BAP
. ﻦﯾا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
) لوﺪﺟ 2 ( و ﻦﯿﺳ ﯽﺸﻠﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ظﺎﺤﻟ زا تاﺮﺛا
نآ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺎﻫ
هﺪﻧز ﺖﻬﺟ زا يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ سﻮﻟﺎﮐ ﯽﻧﺎﻣ
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﺎﻫ 1
ﺪﺻ رد دراد دﻮﺟو نﺎﻣز ﺮﻈﻧ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد هﺪﺷ لﺎﻤﻋا 5
دﻮﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺪﺻرد .
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ هداد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ي
ﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ و نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﯽﺸﻠﮐ ﻦﯿﺳ هﺪﻧز ناﺰﯿﻣ زا سﻮﻟﺎﮐ ﯽﻧﺎﻣ
ﺎﻫ ﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﮐ .
ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮑﯾرﻮﻃ ﻪﺑ هﺪﻧز ﺪﺻرد
ﯽﻧﺎﻣ ) 7 / 53
% ( ﺖﻈﻠﻏ رد 05
/ 0 ﯽﺸﻠﮐ ﻦﯿﺳ
نﺎﻣز رد 24 ﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﻋﺎﺳ ﺪ
.
لوﺪﺟ 1 - ﻞﺒﻨﺳ هﺎﯿﮔ رد سﻮﻟﺎﮐ ﺮﺗ نزو و ﯽﯾاز سﻮﻟﺎﮐ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺐﯿﻄﻟا
ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ يدازآ ﻪﺟرد
تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
سﻮﻟﺎﮐ ﺮﺗ نزو
ﯽﯾاز سﻮﻟﺎﮐ ﺪﺻرد
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ سﻮﻟﺎﮐ ﺮﺗ نزو
ﯽﻧﻮﻣرﻮﻫ ﺐﯿﮐﺮﺗ 4
**
16 /7
**
3 / 11113
**
69 /2
ﻪﻧﻮﻤﻧﺰﯾر 1
* 21 /0 30ns
* 14 /0
ﯽﻧﻮﻣرﻮﻫ ﺐﯿﮐﺮﺗ ×
ﻪﻧﻮﻤﻧﺰﯾر 4
**
48 /0 **
3 / 263
**
35 /0
ﺎﻄﺧ 20
047 /0 0
/ 60 024
/0
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ
76 / 13 47
/ 17 5/
30
٣
لوﺪﺟ 2 - ﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ رد ﺎﻫ سﻮﻟﺎﮐ ﯽﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻞﺒﻨﺳ هﺎﯿﮔ رد ﻦﯿﺳ ﯽﺸﻠﮐ ﻒﻠ
ﺐﯿﻄﻟا
ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ يدازآ ﻪﺟرد
تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﺪﺻرد سﻮﻟﺎﮐ ﯽﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﺎﻫ
ﺖﻈﻠﻏ 3
**
38 / 41073
نﺎﻣز 2
* 12 / 1165
ﺖﻈﻠﻏ
× نﺎﻣز 6
**
55 / 1168
ﺎﻄﺧ 96
28
/ 300
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ
98
/ 47
**
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺢﻄﺳ رد راد
1
* % ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا
ﺢﻄﺳ رد راد 5
% :ns
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا دﻮﺟو مﺪﻋ راد
ﻞﮑﺷ 1 - ﻒﻟا ( سﻮﻟﺎﮐ ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ رد گﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯾر ﯽﯾاز يوﺎﺣMS
3 مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ
2,4-D و 1/
0 ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ب ،BAP
(
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯾر رد ﯽﯾاز سﻮﻟﺎﮐ
ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ رد گﺮﺒﻣد ي يوﺎﺣMS
1 ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ 2,4-D
پ ، ( زﺎﺑ ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ رد ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﯽﯾاز MS
يوﺎﺣ 1 مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ BAP
، ج و ث و ت (
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯾر سﻮﻟﺎﮐ ﯽﯾاززﺎﺑ ﻂﯿﺤﻣ رد گﺮﺑ ي
يوﺎﺣMS 4 /0 ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ
.BAP
۴
تاﺮﯿﯿﻐﺗ رادﻮﻤﻧ (پ ،سﻮﻟﺎﮐ ﺮﺗ نزو ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ رادﻮﻤﻧ ( ب، ﯽﯾاز سﻮﻟﺎﮐ ﺪﺻرد تاﺮﯿﯿﻐﺗ رادﻮﻤﻧ (ﻒﻟا - 2 ﻞﮑﺷ ت ، سﻮﻟﺎﮐ ﺮﺗ نزو
(
تاﺮﯿﯿﻐﺗ رادﻮﻤﻧ ﺪﺻرد
ﺎﻫ سﻮﻟﺎﮐ ﯽﻧﺎﻣ هﺪﻧز
و ﻊﺑﺎﻨﻣ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻊﺟاﺮﻣ
1 - يرﺎﺳ ؛ف ،ﯽﻌﻗﺮﺑ ﯽﯾﺎﭼ ؛ح ،ﯽﻧﺎﺧ
،ع ،ﯽﺷﺎﮐ ؛م ،ﯽﭼ 1389
. ﻪﺸﯿﺷ نورد ءﺎﻘﻟا ﯽﻠﭘ يا
ﻪﯾﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ ﯽﯾوراد هﺎﯿﮔ رد يﺪﯿﺋﻮﻠﭘ
ناﺮﯾاﺮﻄﻌﻣ و ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ .
ج 26 ش ، 3
، ص 283 -
.295
2- Bos, R., Woerdenbag, HJ.,Pras, N. 2002. Determination of valepotriates.Journal of Chromatography A, 967:131–146.
3- Castillo, P., Marquez, J., Rubio,A., Hernandez, G., Lara, M. 2000. Plant regeneration from callus and suspension cultures of Valeriana edulis ssp. procera via simultaneous organogenesis and somatic embryogenesis. Journal Plant Science, 151:115–119.
4- Connolly, A., Butcher, D N., 1977. Secondary products in tissue cultures. Reinerty, J. and Spring-verlog, Berlin, Heidelberg, New york. 684-685.
5- Fuzzati, N., Woolford, JL., Hostettmann, K., Msonthi, JD., Mavi, S., Molleyres,LP.
1996.Isolation of antifungal valepotriates from Valeriana capense and the search for valepotriates in crude Valerianaceae extracts. Phytochemical Analysis,7:76–85.
6- Shahriari Ahmadi, F., Dehghan, E., Farsi, M., Azizi, M., 2008. Tetraploid induction of Hyoscyamus muticus L. using colchicine treatment. Pak. J. Biol. Sci. 11: 2653- 2659.
ب ﻒﻟا
پ ت
